7 Ιαν 2012

Οι διώξεις ποτέ δε σταμάτησαν


Οι διώξεις ποτέ δε σταμάτησαν
Η αποφυλάκιση των Γ. Τρικαλινού, εκδότη του «Ρ», και Γιάννη Θεοδωράκη, συντάκτη της εφημερίδας
Στις 25 Σεπτέμβρη 1974 ο «Ριζοσπάστης» βγαίνει από το βαθύ σκοτάδι της 27χρονης παρανομίας, όπου είχε τεθεί με τις διαταγές των Αμερικανών, των ντόπιων και ξένων εκπροσώπων της άρχουσας τάξης. Εκείνη τη μέρα μπήκε τέρμα στην πιο απόλυτη μορφή δίωξης - την απαγόρευση της κυκλοφορίας της - που γνώρισε η εφημερίδα του ΚΚΕ για τρεις σχεδόν δεκαετίες.
Αλλά και με την επανέκδοση, μετά τη μεταπολίτευση και τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, ο «Ρ» δεν μπορούσε παρά να παραμένει και να αντιμετωπίζεται από τους κρατούντες ως η «ενοχλητική» φωνή, που θα έπρεπε να σιγήσει ή όσο το δυνατόν να περιοριστεί η απήχησή της στα λαϊκά στρώματα.
Η μεταπολίτευση συνοδεύτηκε λοιπόν από μια σταθερή προσπάθεια εκ μέρους των εντολοδόχων της ολιγαρχίας να εμποδίσουν την αποστολή του «Ρ» για τη σωστή ενημέρωση του λαού. Οι αποκαλύψεις της εφημερίδας του ΚΚΕ για την αντιλαϊκή πολιτική τους, η προβολή και στήριξη των λαϊκών αγώνων, ο ρόλος του «Ρ», ρόλος προπαγανδιστή, οργανωτή και συμπαραστάτη των λαϊκών δικαίων ανησυχούν την άρχουσα τάξη.
Στο στόχαστρο η κυκλοφορία του «Ρ»
Αμέσως μετά το πρώτο διάστημα της νόμιμης κυκλοφορίας του «Ρ» και αφού η εφημερίδα κατάφερε να ξεπεράσει τα προβλήματα που σχετίζονταν με την έκδοσή της μετά από το βαθύ τούνελ της παρανομίας, αρχίζουν τα «άλλα» προβλήματα. Τα προβλήματα εκείνα που σχετίζονται με την κυκλοφορία του. Προβλήματα που φροντίζουν να τα δημιουργούν εκείνοι που επιθυμούν τη «φίμωση» του «Ρ».
Βασικός τους στόχος είναι η παρεμπόδιση της διακίνησης της εφημερίδας. «Οσο λιγότεροι την αγοράζουν τόσο το καλύτερο», είναι η «αρχή» που διαπερνά τους εγκεφάλους των κλιμακίων, τα οποία ηγούνται των διώξεων. Χαρακτηριστικό της τακτικής που ακολουθείται εναντίον του «Ρ» είναι ότι ολόκληρη η περίοδος από το 1974 μέχρι και το 1981 χαρακτηρίζεται από «πογκρόμ» κατά αμέτρητων μελών και φίλων του Κόμματος, καθώς και νεολαίων της ΚΝΕ, που εξορμούν για τη διάδοση και αύξηση της κυκλοφορίας του «Ρ».
Ειδικότερα, από το 1978 και μετά, σχεδόν καθημερινά τα δικαστήρια εκδικάζουν υποθέσεις διακινητών του «Ρ». Η εναντίον τους σαθρή κατηγορία είναι ότι ασκούσαν παρανόμως το επάγγελμα του... εφημεριδοπώλη! Το ποιος βρισκόταν πίσω από την επιχείρηση παρεμπόδισης της κυκλοφορίας του «Ρ» ήταν δεδομένο. Αλλωστε, οι συντονισμένες, καθημερινές επιχειρήσεις της Αστυνομίας στους δρόμους της Αθήνας και των άλλων αστικών κέντρων για τη σύλληψη διακινητών της εφημερίδας δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολιών για το ποιος δίνει την εντολή στα αστυνομικά όργανα. Κάποιοι, όμως, προφανώς λόγω υπερβάλλοντος ζήλου δεν κρατούν ούτε τα προσχήματα:
«Δεν μπορεί ο κάθε νεανίας να παίρνει τις εφημερίδες στα χέρια του και να ανατρέχει τας οδούς χωρίς να είναι επαγγελματίας εφημεριδοπώλης» (!), κραύγαζε βουλευτής του τότε κυβερνώντος κόμματος, της ΝΔ, στη Βουλή, στις 22/5/1978.
«Πογκρόμ» διώξεων
Είναι αξιοσημείωτο ότι ο αυταρχισμός της περιόδου συνοδεύεται από περιστατικά απίστευτης αντιδημοκρατικής γελοιότητας.
Ετσι τον Απρίλη του 1980 συλλαμβάνεται διακινητής του «Ρ» με την κατηγορία ότι, πουλώντας την εφημερίδα και καθώς καλούσε τους περαστικούς να την αγοράσουν, είχε διαπράξει το αδίκημα της πρόκλησης θορύβου!
Αξιοσημείωτο επίσης είναι το εξής: Με το νόμο που ίσχυε τότε, οι διακινητές του «Ρ» μπορούσαν να πουλούν την εφημερίδα, επιδεικνύοντας την ειδική άδεια που τους είχε χορηγηθεί από τον εκδότη της. Τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ φρόντιζαν σε όλες τις εξορμήσεις διακίνησης του «Ρ» να είναι εφοδιασμένοι με την άδεια. Τα αστυνομικά όργανα, βέβαια, δεν έδειχναν να πτοούνται ούτε μετά την επίδειξή της. Συλλάμβαναν τους πάντες, ανακαλύπτοντας κατηγορίες, όπως η προηγούμενη, για την... πρόκληση θορύβου. Λίγο αργότερα, δε, η κυβέρνηση της ΝΔ φρόντισε να προσδώσει νομότυπο επικάλυμμα στις πολιτικές διώξεις, αφού εφηύρε ειδική διάταξη για να στραφεί ειδικά κατά του «Ρ». Με τη διάταξη αυτή δεν ήταν πλέον αρκετή η άδεια του εκδότη του «Ρ» για τη διακίνηση της εφημερίδας. Επιβαλλόταν ο διακινητής να κατέχει και άδεια - έγκριση και από τα πρακτορεία διακίνησης ημερήσιων εφημερίδων!
Μια ακόμα δικαιολογία που επιστρατεύτηκε τότε εναντίον του «Ρ», κατά των διακινητών και των αφισοκολλητών του, ήταν ότι με τη διακίνηση της εφημερίδας επηρεαζόταν αρνητικά το «τουριστικό κλίμα»! Μάλιστα, στις 27/5/79 η Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών και η Διεύθυνση Χωροφυλακής Προαστίων απαγόρευσαν την τοιχοκόλληση αφίσας του «Ρ», επικαλούμενες, ακριβώς, λόγους «τουριστικούς»...
Τα στοιχεία που αναφέρονται για την πρώτη περίοδο της επανέκδοσής του «Ρ», μετά το1974, είναι αποκαλυπτικά:
Μόνο στην τριετία 1977-'79 οδηγήθηκαν στα δικαστήρια 880 διανομείς του «Ρ».Οι 80 πιάστηκαν και κρατήθηκαν στα αστυνομικά τμήματα και οδηγήθηκαν στο Αυτόφωρο. Στις δίκες που έγιναν στα τακτικά δικαστήρια αθωώθηκαν, στο ίδιο διάστημα, 577 διανομείς και καταδικάστηκαν 223.
Ολη αυτή την περίοδο και παράλληλα με το κυνήγι των διακινητών, η προσπάθεια παρεμπόδισης της έκδοσης του «Ρ» συμπληρωνόταν με αθρόες δικαστικές προσφυγές και διώξεις κατά της εφημερίδας μας.
Η πρώτη καταδίκη εφημερίδας μετά τη χούντα
Ο «Ρ» είναι η εφημερίδα που είχε την τιμή να είναι η πρώτη εφημερίδα που καταδικάστηκε μεταδικτατορικά. Η ποινή που της επιβλήθηκε από το Ε` Τριμελές Πλημμελειοδικείο, στις 30 Ιούλη 1975, ήταν: Οκτώ μήνες φυλάκιση και 10.000 δραχμές πρόστιμο στον εκδότη και το διευθυντή σύνταξης του «Ρ», Νίκανδρο Κεπέση και Συμεών Λιμπεράτο, αντίστοιχα, καθώς και στέρηση της ατέλειας χαρτιού. Η τελευταία ποινή απέβλεπε ακριβώς στη δημιουργία σοβαρών οικονομικών προβλημάτων, ώστε να προκληθούν εμπόδια στην έκδοση της εφημερίδας.
Ποιο ήταν, όμως, το αιτιολογικό της απόφασης; Απόφαση που, σημειωτέον, λήφθηκε με βάση το χουντικό «νόμο περί Τύπου», τον 346/69. Η ποινή κατά του «Ρ» επιβλήθηκε με αιτιολογικό «την διασποράν ψευδών ειδήσεων δυναμένων επιτηδείως να φέρωσιν ανησυχίαν και φόβον εις τους πολίτας και να ταράξωσιν την εμπιστοσύνην του κοινού προς τας αστυνομικάς αρχάς».
Αξίζει να σημειώσουμε, όμως, και το επίδικο ρεπορτάζ του «Ρ». Το ρεπορτάζ για το οποίο καταδικάστηκε ο «Ρ» αφορούσε την καταγραφή της επίθεσης της Αστυνομίας, το Γενάρη του ίδιου χρόνου, κατά των σπουδαστών της Σχολής Βοηθών Ιατρικών Επαγγελμάτων. Σύμφωνα, λοιπόν, με το «δίκαιο» των μηνυτών του «Ρ», εκείνος που διατάραζε τη σχέση της Αστυνομίας με τους πολίτες ήταν ο «Ρ» και αυτό επειδή αποκάλυπτε τα «ανδραγαθήματα» της Αστυνομίας έναντι των πολιτών. Δε διατάρασσαν τις σχέσεις πολιτών - Αστυνομίας οι βαρβαρότητες της ίδιας της Αστυνομίας εναντίον των πολιτών...
Είναι φανερό πως εξαρχής ήθελαν η ενοχλητική φωνή του «Ρ» να σιγήσει. Ομως - και τότε - λογάριαζαν χωρίς τον ξενοδόχο. Με τη γνωστοποίηση της καταδίκης ξεκίνησε μια μαζική κινητοποίηση εργαζομένων για την υπεράσπιση της εφημερίδας τους, προσφέροντας, ταυτόχρονα, από τον οβολό τους, από το υστέρημά τους, «για να μη σου λείψει το χαρτί», όπως έγραφαν στις επιστολές τους προς την εφημερίδα.
Οι μηνύσεις - με σαθρές πάντα κατηγορίες - κατά του «Ρ», ορισμένες φορές έπαιρναν «βιομηχανικό» χαρακτήρα, στην προσπάθειά τους να βάλουν εμπόδια στην έκδοση και την κυκλοφορία της εφημερίδας. Εις μάτην όμως.
Η υπόθεση «ΕΧΙΝΟΣ»
Μια από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις δικαστικών διώξεων κατά του «Ρ», στη μεταπολιτευτική περίοδο, είναι εκείνη που αφορά την υπόθεση για το «σκάνδαλο του Εχίνου». Ηταν τότε, τον Οκτώβρη του '83, που ο «Ρ» αποκάλυψε μεγάλη κομπίνα σε μονάδα της ΜΟΜΑ, που έδρευε στον Εχίνο.
Το αξιομνημόνευτο είναι πως, παρά το γεγονός ότι με την έρευνα που έγινε από τις στρατιωτικές υπηρεσίες, μετά τις αποκαλύψεις του «Ρ», το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε, ωστόσο το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθήνας καταδίκασε το «Ρ»! Η «συνήθης» ποινή - για προφανείς πάντα λόγους - ήταν η στέρηση της ατέλειας χάρτου για 2 μήνες. Παράλληλα, το δικαστήριο καταδίκασε τον εκδότη της εφημερίδας, ενώ επιπλέον επιβλήθηκε και πολύμηνη φυλάκιση στους συντάκτες που έκαναν την έρευνα.
Τόσο ο εκδότης όσο και οι δύο συντάκτες οδηγήθηκαν στη φυλακή αρνούμενοι να εξαγοράσουν την ποινή τους και αφέθηκαν ελεύθεροι μετά από έφεση που άσκησε ο εισαγγελέας μετά από τη γενική κατακραυγή που ξεσηκώθηκε. Κατά την εκδίκαση της έφεσης, η εφημερίδα αθωώθηκε πανηγυρικά, ενώ για την ίδια υπόθεση καταδικάστηκε ο εγκέφαλος της «επιχείρησης Εχίνος».
Το «δίδυμο» Σημίτη - Γιαννόπουλου έχει «παρελθόν». Το πρόστιμο κατά του «Ρ»
Νέα μορφή παίρνουν οι διώξεις κατά του «Ρ» με τη διακυβέρνηση της χώρας από το ΠΑΣΟΚ. Το κυρίως έργο των διώξεων, πάντως, τώρα πια το αναλαμβάνουν κυβερνητικά στελέχη. Και το αναλαμβάνουν άμεσα. Το δίδυμο της εποχής θυμίζει τη θεωρία που θέλει τους δολοφόνους να συνηθίζουν να επιστρέφουν στον τόπο του εγκλήματος. Ο ένας εκ των «διδύμων», από τη θέση του υπουργού Εθνικής Οικονομίας, τότε, είναι ο Κ. Σημίτης. Ο άλλος κατέχει την καρέκλα του υπουργού Εργασίας και - τι σύμπτωση! - είναι ο Ε. Γιαννόπουλος.
Οι Σημίτης και Γιαννόπουλος, λοιπόν, το Φλεβάρη του 1986 επιβάλλουν πρόστιμο 15 εκατομμυρίων δραχμών στο «Ρ» με την κατηγορία ότι έδωσε αυξήσεις στους εργαζομένους του! Η εφημερίδα της ΚΕ του ΚΚΕ τίθεται στο στόχαστρο της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Ο «Ρ» επειδή αρνείται να «συμμορφωθεί» με την αντεργατική απόφαση για «πάγωμα» των μισθών των εργαζομένων, επειδή αποφασίζει να τιμήσει τη συμφωνία μεταξύ εκδοτών και δημοσιογράφων - που είχε προηγηθεί της γνωστής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου - διώκεται ανελέητα από την κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου.
1986 - 2000: Επιστροφή στον τόπο του εγκλήματος!
Η καταδίκη του «Ρ» από τη «σοσιαλιστική» κυβέρνηση ξεσηκώνει θύελλα διαμαρτυριών. Ο πολιτικός κόσμος, καλλιτέχνες, διανοούμενοι, μαζικοί φορείς, καταδικάζουν τον κυβερνητικό αυταρχισμό. Ο «Ρ» κατακλύζεται από χιλιάδες γράμματα συμπαράστασης, που φτάνουν από κάθε γωνιά της Ελλάδας.
Η ΕΣΗΕΑ συνεδριάζει εκτάκτως καταγγέλλοντας τους Σημίτη - Γιαννόπουλο για «εξοντωτική ποινή» κατά του «Ρ» και κάνει λόγο για «απαράδεκτο, αντιδημοκρατικό και ανελεύθερο» μέτρο.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων αποστέλλει επιστολή διαμαρτυρίας στον τότε πρωθυπουργό Α. Παπανδρέου, κάνοντας λόγο για «σοκ» που προκάλεσε η απόφαση για την επιβολή προστίμου κατά του «Ρ».
Το κύμα διαμαρτυριών μετατρέπεται σε χιονοστιβάδα όταν αποκαλύπτεται, λίγους μήνες μετά την επιβολή του προστίμου, ότι για την είσπραξή του η κυβέρνηση μεθοδεύει την ανάσυρση από τη «ναφθαλίνη» χουντικού διατάγματος, που αφορά την είσπραξη δημοσίων εσόδων και που φέρει φαρδιά - πλατιά την υπογραφή των «αστέρων» της χούντας Γκιζίκη, Ανδρουτσόπουλου, Μπαλόπουλου κ.ά.
Ομως, οι Σημίτης - Γιαννόπουλος παραμένουν ανένδοτοι στον αντικομμουνιστικό τους κατήφορο. Ο Ε. Γιαννόπουλος, όταν στις 28 Φλεβάρη '86 καλείται από το «Ρ» να απαντήσει σχετικά με τους λόγους που οδήγησαν την κυβέρνηση στην απόφαση για την πολιτική δίωξη κατά της εφημερίδας, δίνει την ακόλουθη απάντηση: «Είναι πολιτική (σ.σ.: η απόφαση) γιατί εκφράζει την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης. Εσείς εστασιάσατε εναντίον αυτής της οικονομικής πολιτικής. Βγήκατε στο λεβέντικο. Κι όποιος βγαίνει στο λεβέντικο θα υποστεί τις συνέπειες»...
Οσο για τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας, τότε, αποδεικνύεται κι αυτός συνεπής με το κατοπινό του... μέλλον ως πρωθυπουργός. Με δηλώσεις του την ίδια μέρα, ο Κ. Σημίτης, σχολιάζοντας ερώτημα σχετικά με τον εξοντωτικό χαρακτήρα του προστίμου, δηλώνει:«Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει το νόμο. Αν αυτό σημαίνει κλείσιμο εφημερίδας, αυτό είναι άλλο θέμα»! Αποκαλυπτικός, επίσης, όσον αφορά το μένος του κατά του «Ρ» είναι ο Κ. Σημίτης όταν, ερωτώμενος κάθε πότε θα επιβάλλεται το πρόστιμο, αν δηλαδή αφορά ολόκληρο το έτος ή αφορά κάθε μήνα που ο «Ρ» θα δίνει τις αυξήσεις στους εργαζόμενούς του, απαντά: «Μπορεί να είναι μια φορά το χρόνο, μπορεί μια φορά το μήνα, μπορεί κάθε μέρα»! Μάλιστα, κατά τη διάρκεια των ίδιων δηλώσεων ο Κ. Σημίτης δε δίστασε να αναφέρει ότι για την είσπραξη του προστίμου η κυβέρνηση δεν απέκλειε ακόμα και εφαρμογή του μέτρου της «κατάσχεσης» κατά του «Ρ»!
Ιστορική ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και δήλωση του Χαρ. Φλωράκη. Ας τα έχουν υπόψη τους...
Με αφορμή την επίθεση της κυβέρνησης του Α. Παπανδρέου κατά του «Ρ», με πρωταγωνιστές τους ίδιους με σήμερα διώκτες της εφημερίδας, τους κ. κ. Σημίτη - Γιαννόπουλο, το ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος εκδίδει το Φλεβάρη του '86 την ακόλουθη ανακοίνωση:
«Η επιβολή προστίμου 15 εκατ. δρχ. στο "Ριζοσπάστη" με δικαιολογία την παραβίαση της εισοδηματικής πολιτικής της κυβέρνησης και με βάση τις αντιδημοκρατικές και αντισυνταγματικές πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, αποτελεί μία νέα και πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση του αντεργατικού και αυταρχικού κατήφορου της κυβέρνησης και βαρύτατο πλήγμα για την ελευθερία του Τύπου και τα δικαιώματα των εργαζομένων σ' αυτόν.
Η κυβέρνηση με την ενέργειά της αυτή, που επαναφέρει ένα κλίμα διώξεων άλλων καταδικασμένων εποχών, δε στρέφεται μόνο κατά του "Ριζοσπάστη" και του ΚΚΕ, της εφημερίδας και του Κόμματος που μαχητικά και με συνέπεια υπερασπίζουν το εισόδημα των εργαζομένων. Επιχειρεί μία επίδειξη αυταρχικής πυγμής, που στρέφεται γενικότερα ενάντια στο εργατικό κίνημα και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες και έχει ειδικότερο στόχο να κάμψει το φρόνημα και τους αγώνες των εργαζομένων, που εξαπλώνονται αυτή την περίοδο για ικανοποιητικές συλλογικές συμβάσεις.
Το ΚΚΕ υπογραμμίζει ότι οι κυβερνητικές διώξεις και οι εκβιασμοί, που επιζητούν να θωρακίσουν και να εμφανίσουν σαν δήθεν τετελεσμένο γεγονός την αντιλαϊκή πολιτική της λιτότητας, δεν πρόκειται να πτοήσουν την εργατική τάξη της πατρίδας μας ούτε το "Ριζοσπάστη", που αποτελεί την καθημερινή και μαχητική έπαλξη και φωνή της. Αντίθετα, αυταρχικές ενέργειες σαν κι αυτές, που αποτελούν προσφορά στο μεγάλο κεφάλαιο, δείχνουν την έλλειψη ψυχραιμίας της κυβέρνησης μπροστά στη διευρυνόμενη λαϊκή δυσαρέσκεια και το ογκούμενο ενωτικό κίνημα των εργαζομένων ενάντια στην αντιλαϊκή οικονομική πολιτική. Αυτό το μεγάλο ενωτικό ταξικό μέτωπο των εργαζομένων, που τα αιτήματά του συνδέονται άμεσα με τη διέξοδο από την κρίση σε όφελος του λαού και την αυτοδύναμη ανάπτυξη της χώρας, θα συνεχίσει να αναπτύσσεται. Ο αυταρχισμός δε θα περάσει»
Την ίδια μέρα ο Χαρ. Φλωράκης, από τη θέση του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, προβαίνει στην ακόλουθη λακωνική δήλωση:
«Αυτοί που διέταξαν την επιβολή προστίμου στο "Ριζοσπάστη" με φανερό σκοπό να τον πλήξουν, ας μελετήσουν καλύτερα την ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας και του "Ριζοσπάστη"».
Εστω και καθυστερημένα οι μηνυτές του «Ρ» ας ακολουθήσουν εκείνη τη συμβουλή...
1992: Επίθεση έξω από τα γραφεία της εφημερίδας
Τη σκυτάλη των επιθέσεων κατά του «Ρ» παίρνει μερικά χρόνια αργότερα η ΝΔ. Η προβοκάτσια είναι στημένη από καιρό, αλλά από ό,τι φαίνεται αναζητούσαν κατάλληλο χρόνο και τρόπο για να τη φέρουν σε πέρας.
Η αφορμή δίνεται με τις κινητοποιήσεις των εργαζόμενων στην ΕΑΣ. Αρχές Οκτώβρη του '92 οι εργαζόμενοι των λεωφορείων έχουν προγραμματίσει συγκέντρωση και διαδήλωση στη Ν. Ιωνία, διαμαρτυρόμενοι για το ξεπούλημα των αστικών συγκοινωνιών. Από νωρίς ο χώρος μπροστά από τα γραφεία του ΚΚΕ και του «Ρ», στον Περισσό, κατακλύζονται από ασφαλίτες με πολιτικά. Περιμένουν, όμως, να πέσει το σκοτάδι.
Καθώς ο όγκος των συγκεντρωμένων πλησιάζει μετά το τέλος της εκδήλωσης για να περάσει μπροστά από τα γραφεία του «Ρ», οι συντάκτες της εφημερίδας που βρίσκονται στο δρόμο για να καταγράψουν το ρεπορτάζ, δέχονται την επίθεση ασφαλιτών με σιδερολοστούς! Τα ΜΑΤ και οι χαφιέδες με τα πολιτικά χτυπούν αδιακρίτως άντρες και γυναίκες συντάκτες του «Ρ», επιχειρούν να μπουν μέσα στο κτίριο, συλλαμβάνουν εργαζόμενους στην εφημερίδα και τους τσουβαλιάζουν στις αστυνομικές κλούβες. Λίγο αργότερα τους πετούν στο χαντάκι του δρόμου, με την κλούβα εν κινήσει... Ο χώρος έξω από τα γραφεία της εφημερίδας μετατρέπεται σε πεδίο ασφαλίτικης αυθαιρεσίας.
Επισήμως η ΝΔ αρνείται κάθε ευθύνη και ανακοινώνεται ότι θα αναζητηθούν οι πρωταίτιοι. Ακόμα αναζητούνται...
Αγροτοδικεία, Μαθητοδικεία, Τυποδικεία
Ο «Ρ» δεν κάμπτεται και επιμένει σταθερά, και σήμερα και πάντα, να αποκαλύπτει και να αντιμάχεται την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, να στηρίζει τα συμφέροντα και τους αγώνες του λαού. Εχει μπει ξανά, επομένως, στο στόχαστρο του άλλου δικομματικού εταίρου, της κυβέρνησης Σημίτη.
Αδυνατώντας, σε πολιτικό επίπεδο να αντιπαρατεθεί κατά του ΚΚΕ και του «Ριζοσπάστη», η κυβέρνηση Σημίτη καταφεύγει ξανά στις πολιτικές διώξεις κατά της εφημερίδας του ΚΚΕ. Πρόκειται για τακτική που την έχει αναγάγει σε συνήθη πρακτική. Πρακτική που στρέφεται εναντίον και άλλων αντιπολιτευόμενων εφημερίδων και πολιτικών της αντιπάλων, όπως και κατά ολόκληρων κοινωνικών ομάδων που αντιπαλεύουν την καταστροφική πολιτική της.
Ηδη πάνω από 10.000 ξωμάχοι σέρνονται στα αγροτοδικεία με αφορμή τις αγροτικές κινητοποιήσεις, μαθητές και ανήλικα παιδιά οδηγούνται στα δικαστήρια και στα τμήματα της Ασφάλειας, με αφορμή τις εκπαιδευτικές διαδηλώσεις, ναυτεργάτες και εργαζόμενοι από μια σειρά κλάδους κάθονται στα εδώλια των κατηγορουμένων με αφορμή τη συμμετοχή τους στους αγώνες για την ικανοποίηση των εργασιακών δικαιωμάτων τους. Μετά τα αγροτοδικεία, τα μαθητοδικεία και τα εργατοδικεία, ήρθε απ' ό,τι φαίνεται η ώρα για να δούμε στην Ελλάδα του «εκσυγχρονισμού» και τα Τυποδικεία...
Ζητούσε με εξώδικο «δήλωση μετανοίας»!
Μέσα σε αυτό το κλίμα εντάσσονται οι διώξεις του ΠΑΣΟΚ και κατά του «Ρ» τα τελευταία χρόνια.
Η αρχή έγινε με τις γνωστές και αλλεπάλληλες δηλώσεις -απειλές του Ε. Γιαννόπουλου κατά της εφημερίδας, με αφορμή τις μεγάλες κινητοποιήσεις των αγροτών. Ηταν το 1997, όταν ο υπουργός Δικαιοσύνης, με εξώδικα απειλούσε το «Ρ» και τους συντάκτες του, γιατί υποστήριζαν τα αιτήματα των αγροτών και στέκονταν συντροφικά στον ηρωικό αγώνα τους.
Εκείνη την εποχή, ξεπερνώντας ξανά τα όρια, ο υπουργός απειλούσε με μηνύσεις, ακόμα και με επαναφορά του ιδιώνυμου! Δήλωνε, μάλιστα - όλο υπονοούμενα - ότι την εποχή που επιβλήθηκε ο αντικομμουνιστικός νόμος 509 είχε «ισχυρή αιτιολογική βάση» (!) και ταυτόχρονα υπαινισσόταν επαναφορά ακόμα και διατάξεων του Μεταξικού νόμου περί Τύπου, για να δικάσει την εφημερίδα!
Και όλα αυτά για να αναγκάσει το «Ρ» να προβεί σε «δήλωση μετάνοιας» (!), να αποκηρύξει την... ανακοίνωση της Πανθεσσαλικής Επιτροπής Αγώνα των αγροτών, την οποία ο «Ρ» δημοσίευσε και η οποία... ενόχλησε τον κ. υπουργό! Ας σημειωθεί ότι εκείνο το εξώδικο κατά του «Ρ» στάλθηκε στην εφημερίδα, αφού είχαν προηγηθεί οι... ευγενικοί χαρακτηρισμοί (σ.σ.: «γαϊδούρια», «υπόδικοι» κλπ) του Ε. Γιαννόπουλου κατά των αγροτών...
Η σειρά του Πάγκαλου
Υστερα από το εξώδικο Γιαννόπουλου, το '98 πια, ήρθε η αγωγή του Θ. Πάγκαλου, ο οποίος, κατέχοντας τότε τη θέση του υπουργού Εξωτερικών, ζητούσε... να του καταβάλει ο «Ρ» το ποσό των 100 εκατομμυρίων δραχμών για να αποκατασταθεί η ηθική βλάβη που, όπως υποστήριζε, υπέστη, από δημοσίευμα της εφημερίδας!
Η αφορμή που επικαλέστηκε ο Θ. Πάγκαλος στη μήνυσή του ήταν ότι ο «Ρ» δημοσίευσε ένα πολιτικό, σατυρικό σχόλιο, ασκώντας πολιτική κριτική στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη και στις θέσεις που ανέπτυξε ο Θ. Πάγκαλος στη Βουλή, αναφερόμενος στις «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο.
Βεβαίως, παρά τα όσα υποστήριζε ο Θ. Πάγκαλος, όταν εκδικάστηκε η αγωγή του, αποκαλύφθηκε πως ο μοναδικός του στόχος ήταν η «διά νόμου» απαγόρευση της πολιτικής κριτικής και ο περιορισμός της στα «όρια» που επιθυμεί η κυβέρνηση. Πρόκειται για μια αλήθεια αυταπόδεικτη, αν εξετάσει κανείς όλη τη «φιλοσοφία» της «εκσυγχρονιστικής» κυβέρνησης, που έχει στο ενεργητικό της σειρά αποδείξεων για αυτή τη «φιλοσοφία» της. Μια «φιλοσοφία» που ισοδυναμεί με την επιδίωξη να ποινικοποιήσει την πολιτική ζωή του τόπου. Από αυτή τη... δημοκρατική τακτική δε θα μπορούσε να είναι απών ο Θ. Πάγκαλος.
Η απόφαση του δικαστηρίου
Ο τελευταίος πάντως εισέπραξε την απάντηση για τις αιτιάσεις του κατά του «Ρ» εκεί που θέλησε να αναμετρηθεί με το ΚΚΕ. Οχι βέβαια στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης, αλλά στα δικαστήρια. Η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών ήταν σαφής: Η αγωγή κατά του «Ρ» κρίθηκε ως «αβάσιμη κατ' ουσίαν». Στο σκεπτικό, δε, της απόφασης, που αποτέλεσε πραγματικά κόλαφο έναντι της κυβερνητικής πρακτικής των διώξεων, τονίζονταν χαρακτηριστικά:
«... ο Τύπος που μάχεται για την προαγωγή του πνεύματος και του ήθους, μπορεί να στιγματίζει με καυστική γλώσσα κάθε κοινή πράξη. Γι' αυτό και το στοιχείο της ειρωνείας και τα λοιπά φιλολογικά διανθίσματα του γραπτού λόγου μεταξύ των οποίων και τα θαυμαστικά ερωτηματικά κλπ., καθώς και οι μεγαλόγραφοι τίτλοι με τους οποίους εμφανίζεται η είδηση, δεν μπορούν να συστήσουν νομικώς επίμεμπτη πράξη κατά της τιμής. Διότι αυτά συγκροτούν δριμύ δημοσιογραφικό ύφος και όχι εξυβριστικό τρόπο εκδηλώσεως και συγχωρητώς χρησιμοποιούνται προς έλεγχο της ηθικής απαξίας ειδήσεως ή πράξεως».
«Με το ελεγχόμενο δημοσίευμα - συνεχίζεται στην απόφαση - δεν παραποιήθηκε κάποια από τις προδιαληφθείσες διατάξεις στην αρχή της απόφασης, ώστε να δικαιολογείται η επιδίκαση στον ενάγοντα, χρηματικής αποζημίωσης, για ηθική βλάβη, την οποία δήθεν υπέστη από το παραπάνω δημοσίευμα, το οποίο, αντίθετα, κρίνεται ότι έγινε με αποκλειστικό σκοπό την πληροφόρηση, ενημέρωση και κατατόπιση του αναγνωστικού του κοινού... Δηλαδή, στόχευε στη διαφύλαξη και προστασία νομίμου δικαιώματος και έγινε από δικαιολογημένη από το Σύνταγμα και τους νόμους ελευθερία και κοινωνική αποστολή του Τύπου και ειδικότερα των εφημερίδων για τη δημοσίευση ειδήσεων σχετικά με τις πράξεις και τη συμπεριφορά των φυσικών προσώπων, που ενδιαφέρει το κοινωνικό σύνολο. Επιπλέον και λόγω του αξιώματός τους επειδή είναι μέλη της κυβέρνησης...».
Οπως γίνεται αντιληπτό ο Θ. Πάγκαλος συνεχίζει να κυκλοφορεί με αναποκατάστατη την... ηθική βλάβη που του προκάλεσε ο «Ρ», αφού τέτοια βλάβη δε διαπίστωσε το δικαστήριο. Ας σημειωθεί, πάντως, ότι ο μηνυτής του «Ρ» είναι ο ίδιος άνθρωπος που επανειλημμένως υποστηρίζει, έκτοτε, ότι το ΚΚΕ κινείται στα «όρια της νομιμότητας»!
Γιαννόπουλος. Δηλαδή... Σημίτης
Ομως, η κυβέρνηση, δεν πτοείται... Πιστή στην τακτική της «επιστράτευσης» των εισαγγελέων, μετά τις χιλιάδες διώξεις κατά αγωνιζόμενων αγροτών, εργαζομένων και μαθητών, που αντιδρούν στην αντιλαϊκή της πολιτική, επανέρχεται με τις τελευταίες μηνύσεις Γιαννόπουλου κατά του «Ριζοσπάστη».
Αυτήν τη φορά το πρόσχημα είναι ότι δήθεν ο «Ρ» συκοφάντησε τον Ε. Γιαννόπουλο, γράφοντας τα όσα καταμαρτυρούν τρίτοι για το άτομό του (όπως οι Θ. Κατριβάνος, Β. Κεδίκογλου κ.ά.) σχετικά με την κατοχική και μετακατοχική δράση του υπουργού Δικαιοσύνης. Πέραν του «Ρ», ο υπουργός Δικαιοσύνης, καλυπτόμενος πλήρως από τον πρωθυπουργό, επιμένει στην ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής μηνύοντας παράλληλα πολιτικούς του αντιπάλους και απειλώντας - ακόμα και δημοσίως - άλλα ΜΜΕ, με στόχο τον έλεγχο της πληροφόρησης και τη φίμωση της πολιτικής κριτικής.
Οσον αφορά τη νέα δίωξη κατά του «Ρ», ο Ε. Γιαννόπουλος αποδεικνύεται πως λειτουργεί ως ο πολιορκητικός κριός μιας επίθεσης που στοχεύει το ΚΚΕ, αλλά την οποία ούτε την εμπνεύστηκε, ούτε τη διεξάγει μόνος του. Πίσω από τον υπουργό Δικαιοσύνης βρίσκεται όλη η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και προσωπικά ο Κ. Σημίτης.
Αξιοσημείωτο είναι, επίσης, ότι ο Ε. Γιαννόπουλος, επιτίθεται στο «Ρ» εκμεταλλευόμενος την ιδιότητά του ως υπουργός Δικαιοσύνης, ενώ την ίδια ώρα υποδύεται τον «απλό πολίτη»!Είναι προφανές ότι ουδέποτε μέχρι τώρα υπήρξε «απλός πολίτης» που να προσέφυγε στα δικαστήρια ζητώντας 500 εκατομμύρια (σ.σ. τόσα διεκδικεί από το «Ρ» ο υπουργός!), αλλά την ίδια ώρα - αυτός ο «απλός πολίτης» - να είναι και πολιτικός προϊστάμενος εκείνων των δικαστών που καλούνται να αποδώσουν δίκαιο!
Για άλλη μια φορά, η κατακραυγή και η καταδίκη της κυβερνητικής δίωξης κατά του «Ριζοσπάστη» είναι γενική. Ο Ε. Γιαννόπουλος, ωστόσο, με την κάλυψη της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, ο οποίος αποδεικνύεται ότι καθοδηγεί προσωπικά την αντικομμουνιστική υστερία του υπουργού του, επιμένει. Ομολογώντας, και μ' αυτόν τον τρόπο, την αντιδημοκρατική, επικίνδυνη για τις λαϊκές ελευθερίες και την ελευθεροτυπία, πρακτική τους.

ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:

Για τη σωτηρία των πολιτικών κρατουμένων Η μαρτυρία μιας αγωνίστριας


1967 - 1968 ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΧΟΥΝΤΑ
Για τη σωτηρία των πολιτικών κρατουμένων
Η μαρτυρία μιας αγωνίστριας
Μια συζήτηση με την αγωνίστρια Ναυσικά Παπαδάκη - Φλέγκα έχει ενδιαφέρον. Κατάγεται από το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας και μένει στην Πεύκη. Είναι η συντρόφισσα του βετεράνου της Εθνικής ΑντίστασηςΒαγγέλη Παπαδάκη. ΤουΤάσου Λευτεριά, καπετάνιου της ΧΙΙΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ στη Ρούμελη και στον Εμφύλιο διοικητή της 77 Μονάδας του ΔΣΕ στ' Αγραφα - Κόζια - κα. Υστερα από μια κρίση της κλονισμένης υγείας του που τον βασάνισε πολύ, τον επισκεφθήκαμε μόλις βγήκε από το «Σισμανόγλειο». Η Ναυσικά είναι αυτή που έγραψε στην Κατοχή το τραγούδι για τον πρωτοκαπετάνιο Αρη: «Βαριά στενάζουν τα βουνά/ κι ο ήλιος σκοτεινιάζει/ το δόλιο το Μικρό Χωριό/ και πάλι ανταριάζει». Που κοσμεί, με πολλά άλλα ποιήματα και τραγούδια της, το Δημοτικό Σχολείο - Μουσείο του χωριού της. Με την ευκαιρία αυτή η κουβέντα μας ήρθε και στα χρόνια της «Μαύρης Επταετίας». Μας μίλησε σχετικά με τις κινητοποιήσεις των γυναικών για τη σωτηρία των πολιτικών κρατουμένων. Και δημοσιεύουμε σήμερα στον «Ριζοσπάστη» τη μαρτυρία της.
«Εντολή της ΚΥΠ!»
Ημουν μία από τις γυναίκες που τρέχαμε από την πρώτη μέρα του πραξικοπήματος της Χούντας. Ετρεχα για τον Βαγγέλη, που τον πήραν εκείνο το πρωί από το κρεβάτι άρρωστο με καρδιολογικά προβλήματα. Και κατέληξε στη Γυάρο. Δεν ήξερα πού ήταν. Αρχισα απ' το Τμήμα στην Πεύκη, πήγα στη Ν. Ιωνία, ύστερα στη Γενική Ασφάλεια. Παντού με διώχνανε, με βρίζανε.
Η Ναυσικά Παπαδάκη - Φλέγκα
«Ειδικά για τον Παπαδάκη - μου είπε ο διοικητής του Τμήματος Πεύκης - ήρθε εντολή από την ΚΥΠ!». Είχε έρθει ένα τζιπ και τον πήρε.
Απ' άλλες γυναίκες έμαθα, ότι τους συγκέντρωναν στον Ιππόδρομο. Τράβηξα για το Φάληρο. Με πήρε ένας ανιψιός μου, που ήταν υπάλληλος στον ΟΗΕ με το αυτοκίνητό του. Μόλις είδαν την ταμπέλα του ΟΗΕ φρύαξαν, την πετάξανε. Και μας διώξανε «κακήν κακώς».
Εξω από το υπουργείο
Αρχισα να πηγαίνω στο υπουργείο Ασφαλείας. Μαζί με άλλες γυναίκες πηγαίναμε συνέχεια. Είπαμε, μεμονωμένα δε λύνεται το ζήτημα. Πρέπει όλες μαζί να κινηθούμε. Ρωτάμε «πότε δέχεται ο υπουργός»; Υπουργός ήταν ο Τοτόμης. Μας απαντούν: «Ο υπουργός δε δέχεται κανένα. Θα σας δέχεται ο Γενικός Γραμματέας κ. Λαδάς κάθε Τρίτη».
Κάθε Τρίτη, λοιπόν, πηγαίναμε από τις 5.30 π.μ. Πιάναμε σειρά. Μαζευόμασταν περίπου 100 γυναίκες, μάνες, αδελφές συλληφθέντων. Μας έδιναν αριθμό. Από το πρωί ως τις 3, που τέλειωνε το επισκεπτήριο, περιμέναμε.
Το πρώτο αίτημα που βάζαμε ήτανε «να επιτραπεί επισκεπτήριο»! Να πάμε να δούμε τους δικούς μας στη Γυάρο. Η απάντησή τους ήτανε άρνηση. Οι αστυνομικοί μας έδιωχναν. Εμείς επιμέναμε. Αυτό κράτησε μέχρι το 1968. Και τελικά, μόνο το Πάσχα επέτρεψαν επισκεπτήριο στη Γυάρο.
Ο Λαδάς μια μέρα φέρθηκε βάναυσα στη σύζυγο του Δήμου Τσόκα (Φώτη Παρνασιώτη, αντάρτη του ΕΛΑΣ), που του είπε: «ο άντρας μου δεν είναι κομμουνιστής. Είναι μαρξιστής». «Εξω»! φωνάζει οργίλος. Και την έδιωξε. Μια άλλη μέρα, ενώ περιμέναμε έξω, ακούμε: «Φεύγει ο Λαδάς»!.. Τρέχουμε προς το αυτοκίνητο, που μπήκε. Αλλά δεν ήταν αυτός. Ηταν ο Τοτόμης. Μια γυναίκα, μάλιστα, δε θυμάμαι το όνομά της, ενός δικηγόρου κρατουμένου, ορμάει πάνω στο καπό του αυτοκινήτου, τη στιγμή που έβαζε μπρος. Πώς δε σκοτώθηκε... (σ.σ. Ηταν η Αθηνά του Κοσμά Θεοφανόπουλου).
Τα υπομνήματα
Ενώ πλησίαζε το Πάσχα, μου 'ρθε η ιδέα να γράψω ένα υπόμνημα. Λέει η Αρώνη «δεν έχομε χαρτί». Ο περιπτεράς δίπλα, μας άκουσε και μας έκανε νόημα. Πήγε μια και το πήρε. Κάθισα στο πεζοδρόμιο και το 'γραψα. Παρακαλέσαμε τον περιπτερά και μας έδωσε ακόμα τρεις κόλλες. Κάθισα και έγραψα και τ' άλλα.
Ενα προς την προεδρία της κυβέρνησης. Ενα προς τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό, τη Γαλλική Ραδιοφωνία, το BBC. Κι ένα προς τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.
Λέει η Αρώνη, μέχρι τη 1 η ώρα θα τρέξω να τα δακτυλογραφήσω. Εβγαλε και αντίγραφα. Δώσαμε και στις εφημερίδες. Αλλά καμιά δεν τα δημοσίευσε.
Στον Λαδά δώσαμε το ένα υπόμνημα.
Αρχίσαμε και όλες μαζί να φωνάζουμε. Και αναγκάστηκε να δώσει την υπόσχεση ότι «Το Πάσχα θα τσουγκρίσουμε όλοι μαζί το αυγό». Του λέμε: «Μπορούμε να πάμε να το δημοσιεύσουμε αυτό που είπατε στις εφημερίδες;». «Να πάτε! Να πάτε!» απαντάει. Ζητάμε να πάμε και στην προεδρία. «Να πάτε», λέει. «Ναι, αλλά πρέπει να μας κλείσετε ραντεβού», απαντούμε. «Χωρίς ραντεβού δε μας βάζουνε μέσα». «Τώρα, λέει, θα σας δεχθούν! Πηγαίνετε Χαλκοκονδύλη και Γ` Σεπτεμβρίου. Είναι ειδικό γραφείο που κλείνει τα ραντεβού με την Προεδρία». Αυτό όμως ήτανε φιάσκο.
Τη Μ. Τετάρτη πάμε στην Προεδρία. Επρεπε να πάει μια επιτροπή από τρεις. Εμείς πήγαμε όλες, καμιά 50αριά. Εφτασα στις 10 π.μ. γιατί έτρεξα πρώτα σε ραντεβού με δημοσιογράφο της «Γκάρντιαν» κι έδωσα το υπόμνημα. Μέχρι εκείνη την ώρα είχαν πιάσει 45 γυναίκες. Οταν πλησίασα πιάνουν κι εμένα. Μας πάνε στο Τμήμα Κολωνακίου και μας κατεβάζουν στα υπόγεια. Φοβερή κατάσταση εκεί κάτω. Διαμαρτυρόμαστε. Χτυπάμε την πόρτα.
Λιποθυμάει μια γιαγιά. (Δε θυμάμαι όνομα). Βάζει τις φωνές η Χαρά Κεπέση. «Είμαι ερυθροσταυρίτισσα, λέει, κι έχω δώσει όρκο»! Ερχονται, παίρνουν τη γιαγιά. Λιποθυμάει και η μάνα του Τσόκα. Οι φωνές συνεχίζονται. Κατεβαίνει ο διοικητής κι αρχίζει να μας βρίζει χυδαιότατα (πόρνες κλπ.). «Εμείς έχουμε ιστορία, του λέω. Δεν μπορείς να μας βρίζεις». «Πάρτε την απάνω», διατάζει. Με παίρνουν. Εκεί βρίσκω τη Χαρούλα και την Αρώνη, που τις πήραν πρωτύτερα.
Οδός Μπουμπουλίνας
Μας φορούν χειροπέδες, μας κατεβάζουν κάτω και μ' ένα αστυνομικό αυτοκίνητο μας μεταφέρουν στη Γενική Ασφάλεια. Στο άντρο της Οδού Μπουμπουλίνας. Εκεί μας πήρανε τις βέρες, τα ρολόγια, τις ζώνες. Μας κατεβάζουν στα υπόγεια. Και μας κλείνουν σ' ένα κρατητήριο τις τρεις. Ηταν τόσο στενό. Τι θα γίνει τώρα, λέμε. Θα μας στείλουν στο δικαστήριο. Η Αρώνη έκλαιγε για το κοριτσάκι της. (Το είχε αφήσει στο θυρωρό της πολυκατοικίας). Από κει μέσα έχω μια τραγική εικόνα.
Οπως καθόμαστε ακούμε ένα νεαρό παλικάρι. Σφύριζε, σφύριζε συνέχεια ένα τραγούδι. Και χτυπούσε την πόρτα να του ανοίξουν. Αυτός ο ήχος μου 'χε καρφωθεί στην ψυχή. Σφύριζε ένα σκοπό του Μίκη Θεοδωράκη. Ενα σφύριγμα άλλο πράμα. Κι από την ώρα που κλειστήκαμε εκεί κάτω μέχρι τη νύχτα.
Ανέβηκα στο φεγγίτη. Κοιτάω κάτω και τι να ιδώ. Ενα παιδί ίσαμε 20 χρονώ. Φοιτητής πρέπει να 'ταν. Τα πόδια του πρησμένα. Δεν μπορούσε να πατήσει. Και σερνότανε κάτω μέσα στα νερά. Πολύ το είχανε βασανίσει.
Στις 10 η ώρα τη νύχτα φωνάζουνε τ' όνομά μου. Με ανεβάζουν απάνω. Και με πάνε στο γραφείο ενός αστυνόμου, που τον έβλεπα πρώτη φορά.
«Ξέρεις ποιος είμαι εγώ»! μου λέει.
«Οποιος και να είσθε μου είναι αδιάφορο», απαντώ.
«Εγώ είμαι ο Λάμπρου»! (σ.σ. σε άλλους έλεγε «ο βασανιστής Λάμπρου»! Ο Βασίλης Λάμπρου, ο πρώτος της τριαντρίας με Μάλλιο και Μπάμπαλη. Αυτός την «έβγαλε καθαρή». Μετά τη Χούντα ούτε δικάστηκε, ούτε διώχθηκε).
Λοιπόν, μου παρατηρεί. «Δεν ντρέπεσαι, εσύ από αυτή την οικογένεια, να την προσβάλλεις» Τρέχει ο αδελφός σου να σε βρει. Τι θέλεις, κύριε, Φλέγκα, του λέω. Μήπως έχετε εδώ την αδελφή μου, ρωτάει. Λέγεται Παπαδάκη».
Διαμαρτυρήθηκα για την κράτησή μας. «Ησουν πρωτοστατούσα», μου λέει. Και με απειλεί. «Θα σε στείλω στρατοδικείο»!
«Κι εσείς θα το πληρώσετε κ. Λάμπρου», του απαντώ. «Εχουν ειδοποιηθεί οι ξένοι δημοσιογράφοι»... Αρχισε να σκέφτεται. «Αντε πήγαινε, λέει. Φύγε»!... «Δε φεύγω, αν δεν έρθουν και οι άλλες. Μαζί μάς φέρατε μαζί θα φύγουμε».
Την Αρώνη την άφησαν στις 12 τα μεσάνυχτα. Υστερα άφησαν και την Κεπέση.
Ο Ερυθρός Σταυρός
Στην «Γκάρντιαν» έδωσα το υπόμνημα. Επρεπε να δώσω και στη «Μοντ», στο BBC και στον Ερυθρό Σταυρό. Αρχίσαμε να κινούμαστε πιο οργανωμένα. Γιατί στην αρχή τρέχαμε αυθόρμητα, ασυντόνιστα. Οι περισσότερες δε γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Κάναμε μια τριμελή επιτροπή. Συνεδριάζαμε, παίρναμε αποφάσεις.
Πήγαμε στον Ερυθρό Σταυρό. Η Χαρούλα, σαν ερυθροσταυρίτισσα, έκλεισε ραντεβού. Πρόεδρος ήταν ο Γεωργακόπουλος. Μας δέχθηκε. Αλλά η στάση του δεν ήταν καλή. Εμένα, μόλις άκουσε τ' όνομά μου, μου επιτέθηκε: «Ξέρεις εσύ, Παπαδάκη, ότι ο Λευτεριάς σκότωσε 13 αδελφούλες του ΕΣ στο Καρπενήσι;». Του απαντώ: «Το Καρπενήσι, κύριε πρόεδρε, δεν είχε ποτέ Ερυθρό Σταυρό. Εγώ είμαι γέννημα - θρέμμα και ξέρω. Δεν έχει ούτε τώρα, μετά τόσα χρόνια από την απελευθέρωση».
Τέλος, πάντων, τι θέλετε; λέει. Δώστε το υπόμνημα. Και σε λίγες μέρες έρχεται ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός με επικεφαλής τον Κολαντόν. Κρατάει επαφή η Χαρά. Κι όταν ήρθε δέχτηκε 15 γυναίκες. Του εκθέσαμε την κατάσταση. Διαμαρτυρήθηκαμε έντονα γιατί δε μας επιτρέπουν να δούμε τους δικούς μας στο κολαστήριο της Γυάρου. Απαιτήσαμε να τους επισκεπτόμαστε έστω κάθε τρεις μήνες. Υποσχέθηκε να κάνει ό,τι μπορεί.
Ο «μυστικός δείπνος»
Ξέχασα να πω για την επίσκεψή μας στην Αρχιεπισκοπή. Ηταν τη Μ. Παρασκευή. Επρεπε να δώσουμε το υπόμνημα στον Ιερώνυμο. Μας έκλεισε ραντεβού ο Χατζηφώτης.
Πήγαμε πολλές γυναίκες. Μαζευτήκαμε εκεί από διάφορες μεριές όταν τέλειωνε η λειτουργία. Ηρθε ο Χατζηφώτης. Μας λέει ότι ο αρχιεπίσκοπος δεν μπορεί να μας δει. Εμείς επιμείναμε: Να μας δεχθεί να δώσουμε το υπόμνημα και να μας πει εάν θα κάνει κάτι ως αρχηγός της εκκλησίας. «Ε, όχι!» επιμένει. Τότε βγήκε ο Χριστόδουλος. Ο οποίος ήταν γραμματέας της Ιεράς Συνόδου. Δε μας μίλησε άσχημα.
«Δώστε το υπόμνημα, λέει. Θα το πάω εγώ μέσα. Επειδή ο μακαριότατος είναι κουρασμένος. Θα το διαβάσει και θα σας απαντήσει». Και πράγματι. Οταν γύρισε μας έδωσε την εξής υπόσχεση.
«Την Τρίτη του Πάσχα ο Μακαριότατος θα είναι στη Γυάρο. Στο λόγο της τιμής του!
Εκεί που λέγονταν αυτά έρχεται κάποια (νομίζω η Λιναρδάτου) και μας πληροφορεί ότι «έξω γέμισε ασφαλίτες και θα μας συλλάβουν»!
Εγινε αναστάτωση. Βάλαμε τις φωνές: «Ειδοποιήσατε την Ασφάλεια να μας πιάσει. Δε φεύγουμε!
«Εμείς, απαντούν, δεν ειδοποιήσαμε την Ασφάλεια»... «Δεν κατηγορούμε εσάς», πετάχτηκα. Αλλά κάποιοι την ειδοποίησαν. Πού ήξερε η Ασφάλεια να 'ρθει στην Αρχιεπισκοπή, τέτοια μέρα! Εμείς ήρθαμε εδώ προσεκτικά και λίγες - λίγες. Σα να πηγαίναμε σε «μυστικό δείπνο»!
Εντάξει! Εντάξει! μας καθησύχασαν. Κατέβηκαν κάτω και είπαν στους ασφαλίτες να φύγουν. Ετσι, βγήκαμε κι εμείς. Και σκορπίσαμε...
Οταν επέτρεψε η Χούντα επισκεπτήριο στη Γυάρο πήγα και είδα τον άντρα μου. Αρρωστος, σε άσχημη κατάσταση. Τον μετέφεραν και στο νοσοκομείο στη Σύρο. Τον επισκέφθηκα κι εκεί. Οι συνθήκες κακές. Και η παρακολούθηση άγρια. Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία...
ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:

Το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα σήμερα και η στάση του ΚΚΕ



Το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα σήμερα και η στάση του ΚΚΕ

Η προσπάθεια που καταβάλλει το ΚΚΕ για την ανάπτυξη του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος αποτελεί μόνιμο, σταθερό καθήκον και χαρακτηρίζει την ιστορική του διαδρομή. Αυτό έχει αντικειμενική βάση. Πηγάζει από τον ίδιο το διεθνιστικό χαρακτήρα του Κόμματός μας, όπως και κάθε πραγματικού κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο ως πρωτοπόρο τμήμα της εργατικής τάξης αποτελεί συστατικό μέρος του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος και κρίνεται από τη συνδυασμένη δράση σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, από τη συνεισφορά του στην κοινή υπόθεση των κομμουνιστών, με πίστη και αφοσίωση στη μαρξιστική αρχή «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε».
Το κεφάλαιο είναι διεθνής δύναμη και συνεπώς η ταξική πάλη εξελίσσεται σε διεθνές επίπεδο. Απαιτείται η συγκρότηση και της εργατικής τάξης σε διεθνή δύναμη. Προϋπόθεση γι' αυτό είναι η ενιαία επαναστατική στρατηγική και η κοινή δράση των κομμουνιστικών κομμάτων, η κοινή επεξεργασία πολιτικής συμμαχιών με τα φτωχά λαϊκά στρώματα σε αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση.
Η διεθνής πάλη των κομμουνιστικών κομμάτων έχει διανύσει μια μεγάλη πορεία από την ίδρυση της Α' Διεθνούς, την οπορτουνιστική χρεοκοπία της Β' Διεθνούς, το ιστορικό βήμα συγκρότησης της Γ' (Κομμουνιστικής) Διεθνούς, αλλά και σε άλλες μορφές συντονισμού που ακολούθησαν. Εξετάζουμε κριτικά, δημιουργικά όλη αυτή την αποκρυσταλλωμένη πολύτιμη πείρα, για να συνεχίσουμε την προσπάθεια στις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν μετά την αντεπανάσταση και τη βαθιά κρίση του κομμουνιστικού κινήματος.
Χαρακτηριστικό αυτής της πολύχρονης ιστορικής πορείας είναι η συνεχής διαπάλη σε ζητήματα θεωρίας και στρατηγικής ανάμεσα στο επαναστατικό ρεύμα και τον οπορτουνισμό, την επιρροή της αστικής ιδεολογίας και πολιτικής στο εργατικό κίνημα που πλήττει διαχρονικά την ενότητα και την αποτελεσματικότητα της δράσης του κομμουνιστικού κινήματος.
Το ΚΚΕ μελετάει την ιστορική πορεία του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος αντλώντας πολύτιμη πείρα. Στο 18ο Συνέδριο αναφέρεται μεταξύ των άλλων:
«Οι εξελίξεις στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, τα ζητήματα στρατηγικής του έπαιξαν σοβαρό ρόλο στην ταξική πάλη σε παγκόσμιο επίπεδο και στη διαμόρφωση του συσχετισμού των δυνάμεων. Προβλήματα ιδεολογικής και στρατηγικής ενότητας εκδηλώθηκαν σε όλη την πορεία της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ΚΔ), σχετικά με το χαρακτήρα της επανάστασης, το χαρακτήρα του επερχόμενου πολέμου μετά την άνοδο του φασισμού στη Γερμανία και τη στάση απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία»1.
Στις εκτιμήσεις μας εστιάζουμε στο γεγονός της χαλάρωσης της λειτουργίας της ΚΔ ως ενιαίου κέντρου πολλά χρόνια πριν την αυτοδιάλυσή της (1943). Θεωρούμε ότι η διάλυσή της (παρά τα προβλήματα ενότητας που είχε και ανεξάρτητα αν μπορούσε να διατηρηθεί) στέρησε από το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα το κέντρο και τη δυνατότητα συντονισμένα να επεξεργαστεί την επαναστατική στρατηγική για τη μετατροπή του αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την ξένη κατοχή σε αγώνα για την εξουσία στις συνθήκες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Οπως επισημαίνεται στην Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ «Η στρατηγική του κομμουνιστικού κινήματος δεν αξιοποίησε το γεγονός ότι η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας περιεχόταν στον αντιφασιστικό - απελευθερωτικό χαρακτήρα του ένοπλου αγώνα για μια σειρά χώρες, ώστε να θέσει στην ημερήσια διάταξη το πρόβλημα της εξουσίας, αφού ο σοσιαλισμός και η κομμουνιστική προοπτική αποτελούν τη μόνη εναλλακτική λύση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα»2.
Το κομμουνιστικό κίνημα δεν μπόρεσε αντικειμενικά να εκτιμήσει το συσχετισμό δύναμης που διαμορφώθηκε μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, να διακρίνει τις ανακατατάξεις στις συμμαχίες. Δεν κατάφερε να διαμορφώσει ενιαία αυτοτελή στρατηγική απέναντι στη στρατηγική του διεθνούς ιμπεριαλισμού.
Στο φόντο και των αποφάσεων του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (Φλεβάρης 1956) επικράτησαν αναθεωρητικές σοσιαλδημοκρατικές απόψεις για τη δυνατότητα «ειρηνικής συνύπαρξης» καπιταλισμού - σοσιαλισμού, για δυνατότητα ειρηνικού - κοινοβουλευτικού - περάσματος στο σοσιαλισμό.
Επίσης, στη βάση λανθασμένης ερμηνείας της θέσης και της δύναμης κάθε καπιταλιστικού κράτους μέσα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, θεωρώντας ακόμα και χώρες όπως η Μ. Βρετανία ή η Γαλλία ως υποτελείς στις ΗΠΑ, υιοθετήθηκε η στρατηγική της «αντιμονοπωλιακής διακυβέρνησης», μια μορφή σταδίου ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό, που θα έλυνε προβλήματα «εξάρτησης» από τις ΗΠΑ. Ετσι, ΚΚ επέλεξαν πολιτική συμμαχιών και με δυνάμεις της αστικής τάξης, αυτές που χαρακτηρίστηκαν ως «εθνικώς σκεπτόμενες», σε διάκριση από τις λεγόμενες «ξενόδουλες». Αμβλύνθηκε το μέτωπο πολλών ΚΚ απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία, κυριάρχησε η εκτίμηση για διαχωρισμό της σοσιαλδημοκρατίας σε «δεξιά» και «αριστερή».
Σε μια σειρά βασικά ΚΚ της Δυτικής Ευρώπης κυριάρχησε το οπορτουνιστικό ρεύμα του «ευρωκομμουνισμού», που αρνιόταν τις νομοτέλειες της σοσιαλιστικής επανάστασης, τη δικτατορία του προλεταριάτου και γενικά την επαναστατική πάλη, με αποτέλεσμα τον εκφυλισμό τους.
Η αντεπανάσταση βρήκε το κομμουνιστικό κίνημα στις καπιταλιστικές χώρες ευάλωτο στην ιδεολογική επίθεση του αντιπάλου, οξύνοντας τα προβλήματά του και ανοίγοντας μια περίοδο βαθιάς κρίσης.
Ο χαρακτήρας της κρίσης και οι όροι για το ξεπέρασμά της
Οι εξελίξεις της τελευταίας 20ετίας έχουν νέα, ποιοτικά στοιχεία. Η αντεπανάσταση στη Σοβιετική Ενωση και σε άλλες σοσιαλιστικές χώρες οδήγησε στη διάλυση και τον παροπλισμό πολλών κομμουνιστικών κομμάτων. Η σοσιαλδημοκρατική μετάλλαξη πολλών ΚΚ οδήγησε στη διάχυσή τους σε νέα οπορτουνιστικά σχήματα. Η γενικότερη υποχώρηση οδήγησε σε άρνηση της επαναστατικής θεωρίας, του μαρξισμού - λενινισμού, σε άρνηση των αρχών συγκρότησης και των κανόνων λειτουργίας του κόμματος νέου τύπου, σε αδυνάτισμα της πάλης για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Σήμερα, βεβαίως, δεν είμαστε εκεί από όπου ξεκινήσαμε το 1991. Εγιναν βήματα στην ανασυγκρότηση πολλών κομμουνιστικών κομμάτων, στο διεθνή συντονισμό και στην κοινή πάλη. Αυτά τα βήματα όμως δεν μπορούμε να τα δούμε στατικά. Είμαστε υποχρεωμένοι να κρίνουμε αυτή τη διαδικασία στη βάση των συνεχώς διευρυνόμενων αναγκών της επαναστατικής πάλης που βάζει απαιτητικά νέα, μεγάλα καθήκοντα.
Η κρίση συνεχίζεται και είναι πολύ σημαντική η εκτίμηση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ που τονίζει ότι «το κομμουνιστικό κίνημα παραμένει οργανωτικά και ιδεολογικά κατακερματισμένο. Οσο δε βελτιώνεται η κατάσταση, όσο παραμένει σε στασιμότητα, δυναμώνουν οι κίνδυνοι νέου πισωγυρίσματος»3.
Οι εξελίξεις τρέχουν, η επιθετικότητα των μονοπωλίων, του ιμπεριαλισμού εντείνεται, οι δυνάμεις του οπορτουνισμού παρεμβαίνουν οργανωμένα, ασκώντας πίεση στα ΚΚ. Οσο καθυστερεί η ανασυγκρότησή του σε επαναστατική κατεύθυνση, το κομμουνιστικό κίνημα χάνει πολύτιμο χρόνο και δυνατότητες. Αδυνατεί να παρέμβει ενιαία σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο για να διαφωτίσει την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα, τη νεολαία, να οργανώσει τον αντιμονοπωλιακό - αντιιμπεριαλιστικό αγώνα αποτελεσματικά και με προοπτική, αμφισβητώντας το εκμεταλλευτικό σύστημα, συγκεντρώνοντας και προετοιμάζοντας δυνάμεις για την ανατροπή του, για τη σοσιαλιστική επανάσταση.
Η πείρα του ΚΚΕ είναι σημαντική. Το Κόμμα μας κατάφερε να ανασυγκροτηθεί, ακριβώς επειδή έδειξε αταλάντευτη πίστη στον ταξικό αγώνα και προσήλωση στο στόχο της ανατροπής του καπιταλισμού, στην προοπτική του σοσιαλισμού. Διαμόρφωσε σύγχρονη στρατηγική και επεξεργάστηκε αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή γραμμή συσπείρωσης και πάλης. Με αυτή τη γραμμή σήμερα συνεχίζει ν' αναπτύσσεται σε δύσκολες συνθήκες, δυναμώνει το κύρος και η επιρροή του, καρφί στο μάτι της πλουτοκρατίας, των ιμπεριαλιστών, των απολογητών του καπιταλισμού.
Αδυναμίες υπάρχουν πολλές, αλλά έχουμε καθαρό ποιο πρέπει να είναι το βασικό καθήκον του κομμουνιστικού κόμματος που αναλαμβάνει τις ευθύνες του, που τιμάει τον τίτλο του και την ιστορική του διαδρομή, που διδάσκεται από την πείρα και τα λάθη του.
Δεν υποτιμάμε τις δυσκολίες που έχουν συσσωρευτεί σε διεθνές επίπεδο. Η κατάσταση είναι σύνθετη, περίπλοκη. Η επίθεση του αντιπάλου σφοδρή, καλά οργανωμένη.
Σε αυτές τις συνθήκες όμως δοκιμάζονται οι ηγεσίες, τα καθοδηγητικά όργανα, οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες, έχοντας συνείδηση ότι δεν υπάρχει κατάσταση αναλλοίωτη, ότι μπορούν να γίνουν ουσιαστικότερα βήματα, να ξεπεραστούν εμπόδια και να κατακτηθεί έδαφος, πρώτ' απ' όλα σε εθνικό επίπεδο και στη βάση αυτή ν' ακουμπήσει η διεθνιστική προσφορά και δράση.
Να κερδηθεί έδαφος στη διάδοση της κομμουνιστικής ιδεολογίας και πολιτικής, στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης, στη σφυρηλάτηση των δεσμών με την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα, τη νεολαία, στο δυνάμωμα των γραμμών των κομμουνιστικών κομμάτων.
Βασική προϋπόθεση γι' αυτήν την εξέλιξη είναι η συνειδητοποίηση των αιτιών της κρίσης που πλήττει το κομμουνιστικό κίνημα, ώστε σταθερά, αποφασιστικά να παρθούν μέτρα στην πορεία της εξάλειψης αυτών των αιτιών.
Η κρίση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος έχει ιδεολογικό - πολιτικό περιεχόμενο. Εκφράζει την πολύχρονη βαθιά επίδραση οπορτουνιστικών και σοσιαλδημοκρατικών θέσεων στα ΚΚ. Εκφράζει προβλήματα στην αφομοίωση της θεωρίας μας, στη μαρξιστική - λενινιστική ερμηνεία σύγχρονων ζητημάτων, στην επεξεργασία σύγχρονης στρατηγικής που να υπηρετεί το σοσιαλιστικό στόχο, με βάση τις αρχές της κοσμοθεωρίας μας και την ιστορική πείρα από την ταξική πάλη.
Οπως σημειώνεται στην Απόφαση του 17ου Συνεδρίου του ΚΚΕ για την κατάσταση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, στις γραμμές του συνεχίζεται η διαπάλη ανάμεσα στις επαναστατικές κομμουνιστικές απόψεις και τις ρεφορμιστικές, οπορτουνιστικές. Η διαπάλη επικεντρώνεται:
Στη στάση απέναντι στο σοσιαλισμό που γνωρίσαμε και τις αιτίες των ανατροπών. Στην επικαιρότητα του μαρξισμού - λενινισμού και στην ανάγκη ανάπτυξης της επαναστατικής θεωρίας στις σημερινές συνθήκες. Στο χαρακτήρα του κομμουνιστικού κόμματος. Στο χαρακτήρα του ιμπεριαλισμού. Στη σχέση της πάλης σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Στην πολιτική συμμαχιών, στη στάση απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία. Στη στάση των κομμουνιστών στα μαζικά κινήματα. Στη στάση απέναντι στην καπιταλιστική κρίση και στις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Στην πολιτική έναντι των διακρατικών ιμπεριαλιστικών περιφερειακών και διεθνών ενώσεων. Στον ιστορικό ρόλο της εργατικής τάξης. Στις νομοτέλειες της σοσιαλιστικής επανάστασης και οικοδόμησης. Στον προλεταριακό διεθνισμό.
Στο βαθμό που συνειδητοποιούνται και αντιμετωπίζονται αυτοί οι παράγοντες, θ' ανοίξει ο δρόμος για αναμέτρηση με τις δυσκολίες από καλύτερες θέσεις.
Το ΚΚΕ, σεβόμενο την αυτοτέλεια των κομμουνιστικών κομμάτων, ως τμήμα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος θέλει να συμβάλει στον προβληματισμό και να προβάλει τις θέσεις του για ορισμένα κρίσιμα προβλήματα του κομμουνιστικού κινήματος που μπορεί να γίνουν και παράγοντας όξυνσης της κρίσης τους αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ: «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό», έκδοση της ΚΕ του ΚΚΕ, σελ. 72 - 73.
2. Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ: «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό», έκδοση της ΚΕ του ΚΚΕ, σελ. 75.
3. Εισήγηση της ΚΕ του ΚΚΕ στο 18ο Συνέδριο για το πρώτο θέμα, ΚΟΜΕΠ, τ. 2/2009, σελ. 51.


Του
Γιώργου ΜΑΡΙΝΟΥ
Μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ


ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:

Η αντιπαράθεση μαρξισμού - λενινισμού και αναρχισμού σε θέματα ιδεολογίας και πολιτικής



Η αντιπαράθεση μαρξισμού - λενινισμού και αναρχισμού σε θέματα ιδεολογίας και πολιτικής
Ο αναρχισμός σαν ιδεολογικό ρεύμα αναπτύχθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα. Το αυθόρμητο που κυριαρχεί στο νεαρό εργατικό κίνημα, η έλλειψη πολιτικής πείρας συναντιέται με τις ουτοπικές θεωρίες των Μαξ Στίρνερ, Προυντόν κλπ. Ο Μαρξ έλεγε ότι «πίσω από κάθε φράση των αναρχικών χαμογελά ο μικροϊδιοκτήτης, που διαμαρτύρεται, γιατί ο καπιταλισμός αλώνει την ιδιοκτησία του». Στην εμφάνισή του ο αναρχισμός εκφράζει τη διαμαρτυρία στρωμάτων που αποτελούν ουσιαστικά κατάλοιπα της φεουδαρχίας στον καπιταλισμό και όχι το καινούριο που φέρνει η εργατική τάξη. Γι' αυτό το λόγο και ο αναρχισμός είχε κυρίως επιρροή σε αγρότες, μεσαία στρώματα της πόλης και καθυστερημένα τμήματα της εργατικής τάξης. Ο αναρχισμός είχε επιρροή σε χώρες και περιοχές όπως Ιταλία, Ισπανία, Βαλκάνια, Λατινική Αμερική, όπου αυτά τα στρώματα αποτελούσαν ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού.
Από την απομάκρυνση του Μπακούνιν και των οπαδών του από την Α΄ Διεθνή μέχρι σήμερα ο αναρχισμός και οι αναρχικοί έχουν καταγράψει μια πορεία αντιπαράθεσης με το μαρξισμό - λενινισμό και το εργατικό κίνημα. Σήμερα, σε συνθήκες που διαμορφώνονται όροι για ριζοσπαστικοποίηση τμημάτων του λαού και της νεολαίας σαν αποτέλεσμα της όξυνσης των κοινωνικών προβλημάτων από τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, η προσπάθεια κύκλων και μηχανισμών της άρχουσας τάξης για ενίσχυση και ανασυγκρότηση ενός «αναρχικού αυτόνομου αντιεξουσιαστικού» ρεύματος είναι εμφανής. Στόχος διπλός. Από τη μια, η προσπάθεια να διαμορφώσουν ένα ακόμα ανώδυνο «κανάλι» διοχέτευσης της δυσαρέσκειας και της διαμαρτυρίας, από την άλλη να ενισχύσουν μηχανισμούς που θα οδηγούν το κίνημα να δίνει την αντιπαράθεση με τους όρους και στο έδαφος που θέλει το σύστημα.
Η ενίσχυση, βέβαια, αυτού του ρεύματος δεν είναι δυνατό να προκύψει μόνο ως επιλογή κέντρων και μηχανισμών χωρίς να υπάρχει και συγκεκριμένη κοινωνική βάση ευάλωτη σε αυτή την κατεύθυνση. Στο βαθμό που δεν υπερισχύσει στο κίνημα, η αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή γραμμή πάλης, μπορεί μέρος της αγανάκτησης και αμφισβήτησης της κυρίαρχης πολιτικής, ιδιαίτερα από τη νεολαία, να στραφεί και σε τέτοιου είδους κατευθύνσεις. Αλλωστε, υπάρχουν και μια σειρά ακόμα στοιχεία που την ευνοούν: Το ιδεολογικό περιβάλλον των τελευταίων χρόνων που χαρακτηρίζεται από τον έντονο αντικομμουνισμό και την αντισοσιαλιστική προπαγάνδα, η προώθηση ατομικών προτύπων, η γενική ενίσχυση του ατομισμού, η ενίσχυση «πλουραλιστικών προτύπων», η αποθέωση της θεωρίας της «ελευθερίας επιλογής», η ένταση της καταστολής, της κρατικής τρομοκρατίας κλπ.
Θα πρέπει να σημειώσουμε επίσης ότι ελευθεριακές, αναρχικές και αναρχοσυνδικαλιστικές αντιλήψεις δε συναντάμε μόνο σε αναρχικές ομάδες, αλλά και σε άλλες δυνάμεις όπως το ΝΑΡ και ο χώρος των ΕΑΑΚ στην εκπαίδευση, ενώ ακόμα και η Νεολαία του ΣΥΝ με τις θέσεις της «χαϊδεύει τα αυτιά» των αναρχοαυτόνομων ομάδων. Κρίναμε σκόπιμο για μια πιο ολοκληρωμένη ενημέρωση των αναγνωστών να τελειώσουμε το άρθρο με ένα κεφάλαιο σύντομης περιγραφής του αναρχικού ρεύματος στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Μια πλήρης αναφορά στην εξέλιξη του ρεύματος αυτού από τη μεταπολίτευση έως σήμερα ξεφεύγει από τα όρια του παρόντος άρθρου.
Στο άρθρο αυτό θα προσπαθήσουμε να κωδικοποιήσουμε τα βασικά ζητήματα αντιπαράθεσής μας με τις αναρχοαυτόνομες αντιλήψεις, αποδεικνύοντας παράλληλα ότι αυτές δεν είναι καινούριες, αλλά αναμάσημα αντιλήψεων που επέδρασαν στο εργατικό κίνημα στις αρχές της συγκρότησής του. Επίσης, να αποκαλύψουμε την αντιδραστικότητά τους, κρίνοντας τόσο τη θεωρητική άποψη όσο και την πράξη των αναρχικών.
Χρειάζεται να διευκρινίσουμε ότι ο αναρχισμός δε βασίζεται σε ένα συγκροτημένο σύστημα φιλοσοφίας και ιδεών, αλλά κυρίως σε ένα συνονθύλευμα αντιλήψεων διάφορων φιλοσόφων.
Αναρχισμός και ελευθερία
Η πλειοψηφία της νεολαίας στον καπιταλισμό και ιδιαίτερα στο ιμπεριαλιστικό στάδιό του ζει σε μια αντίφαση. Από τη μια διαμορφώνεται η αντίληψη, τόσο αντικειμενικά όσο και μέσα από συστηματική προπαγάνδα, ότι ζει σε μια «ελεύθερη κοινωνία», ότι έχει «ελευθερία επιλογής» σε όλους τους τομείς της ζωής της. Από την άλλη, μέσα στην ίδια τη ζωή αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι. Μπροστά της ορθώνονται οι ταξικοί φραγμοί στη μόρφωση, στον πολιτισμό, στην έκφραση, στη δημιουργία, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα για το εργασιακό μέλλον, η αφαίρεση δικαιωμάτων και κατακτήσεων, ο αυταρχισμός.
Ο καπιταλισμός και η αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία παρουσιάζονται σαν ελεύθερη κοινωνία. Το αστικό σύνταγμα λέει ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι. Η αλήθεια είναι ότι ο εργάτης στον καπιταλισμό είναι ελεύθερος σε σχέση με το δούλο και τον δουλοπάροικο που αναγκάζονταν με φυσικό ή νομικό καταναγκασμό να δουλεύουν για το δουλοκτήτη και το φεουδάρχη αντίστοιχα, αποτελούσαν μέρος της ιδιοκτησίας τους. Η εκμετάλλευση και καταπίεση στον καπιταλισμό είναι συγκαλυμμένη. Η ελευθερία που προσφέρει ο καπιταλισμός έχει σαν όριό της τον οικονομικό καταναγκασμό που λέει με απλά λόγια ότι όποιος δεν πουλήσει την ικανότητά του για δουλιά (την εργατική του δύναμη) στον καπιταλιστή δε θα μπορέσει να ζήσει. Ο εργάτης, το παιδί του εργάτη που θα γίνει εργάτης, ο φτωχός αγρότης, ο μικρομεσαίος υφίσταται την καταπίεση της οικονομικής λειτουργίας του καπιταλισμού που στηρίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Αυτή η οικονομική λειτουργία βέβαια προστατεύεται νομικά και πολιτικά, όλος ο κρατικός μηχανισμός λειτουργεί με στόχο την προστασία της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και των κερδών. Οι περίφημες «κρατικές παρεμβάσεις» δεν κάνουν τίποτα άλλο από αυτό, οι νόμοι, οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, οι αντιλαϊκές πολιτικές. Στον καπιταλισμό σαν πρώτο δικαίωμα αναγνωρίζεται αυτό της ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής, η ελευθερία του καπιταλιστή. Αυτό είναι ελευθερία για την ελάχιστη μειοψηφία της καπιταλιστικής κοινωνίας. Οι οικονομικοί νόμοι του καπιταλισμού λειτουργούν αντικειμενικά με τέτοιον τρόπο, ώστε ο πλούτος συγκεντρώνεται σε όλο και πιο λίγα χέρια και οι κρατικές παρεμβάσεις κινούνται στα πλαίσια αυτών των νόμων, φροντίζουν να εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία τους. Οταν αμφισβητείται πολιτικά η ελευθερία του καπιταλιστή, δηλαδή όταν αμφισβητείται η ελευθερία του κέρδους, η ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, η εξουσία του, έχουμε ειδικά σκληρά μέτρα σε πολιτικό επίπεδο, πολιτική αντίδραση, καταστολή, αυταρχισμό, διώξεις, δίκες μέχρι και κατάργηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, φασισμό και δικτατορίες.
Ο μαρξισμός - λενινισμός θεωρεί ότι ελευθερία σημαίνει η δυνατότητα του ανθρώπου να κατανοήσει τις αντικειμενικές συνθήκες της φυσικής και κοινωνικής πραγματικότητας και να δράσει με βάση αυτή τη γνώση και κατανόηση για να την αλλάξει προς το συμφέρον του. Για παράδειγμα, ο άνθρωπος στην πρωτόγονη κοινωνία δεν μπορούσε να είναι ελεύθερος από τα φυσικά φαινόμενα, εφόσον δεν είχε τη δυνατότητα να παρέμβει και σε ένα βαθμό να επιβληθεί στο φυσικό περιβάλλον. Η ελευθερία του ανθρώπου δεν μπορεί να ξεπεράσει φυσικά όρια (π.χ. κανένας δεν μπορεί να αγνοήσει το νόμο της βαρύτητας και να πετάξει επειδή μόνο το θέλει). Δεν μπορεί όμως να υπάρξει ούτε έξω από τις κοινωνικές συνθήκες. Κανένας δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητος από την κοινωνία στην οποία ζει. Τα δεδομένα κατανόησης της αναγκαιότητας και των αντικειμενικών συνθηκών τα δίνει η κοινωνία. Και αυτό βέβαια σχετίζεται και με το επίπεδο της πολιτιστικής ανάπτυξης της κοινωνίας. Π.χ. δε θα μπορούσε στη φεουδαρχία να διαπιστωθεί επιστημονικά η αναγκαιότητα μιας κοινωνίας χωρίς ταξική εκμετάλλευση, όπως μπορεί να γίνει κατανοητή στον καπιταλισμό, όχι γιατί οι καταπιεσμένοι δε θα το ήθελαν αλλά γιατί δε θα μπορούσαν αντικειμενικά να το προσεγγίσουν με τα μέσα που διέθεταν (πείρα, ανάπτυξη της παραγωγής, επιστήμη) και ακόμα περισσότερο να χαράξουν δραστηριότητα για να το πετύχουν.
Η ελευθερία, λοιπόν, για το μαρξισμό - λενινισμό είναι σχετική. Η έννοια ελευθερία έχει ταξικό περιεχόμενο. Δηλαδή, ελευθερία για την πλειοψηφία της ανθρωπότητας, για την εργατική τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώματα σημαίνει κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, σημαίνει κοινωνική ιδιοκτησία και διαφέρει ριζικά από τον τρόπο με τον οποίο ορίζουν την ελευθερία οι αστοί και μικροαστοί διανοητές.
Η αταξική κομμουνιστική κοινωνία χαρακτηρίζεται από τους κλασικούς σαν βασίλειο της ελευθερίας γιατί τότε η ανθρωπότητα απαλλαγμένη από τις αντιθέσεις του καπιταλισμού, από τους κοινωνικούς περιορισμούς θα μπορεί να θέσει ολοκληρωμένα στην υπηρεσία της τις νομοτέλειες κίνησης της κοινωνίας και της φύσης. Τότε «... η ελεύθερη ανάπτυξη του κάθε ατόμου, αποτελεί την προϋπόθεση της ελεύθερης εξέλιξης της κοινωνίας» (Κ. Μαρξ).
Οι αναρχικοί είναι οπαδοί της «απόλυτης ελευθερίας». Η ρίζα αυτής της αντίληψης είναι μικροαστική. Δηλαδή, εκφράζει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τον καπιταλισμό μικροαστικά στρώματα που βλέπουν την ύπαρξή τους να αμφισβητείται από την καπιταλιστική ανάπτυξη, την ιδιοκτησία τους να χάνεται, να καταστρέφεται από το μονοπώλιο. Διεκδικούν το «δικαίωμά τους» στη μικρή ιδιοκτησία. Αυτή είναι η βάση του αναρχισμού, ανεξάρτητα αν αναρχικές ομάδες αναφέρονται στην εργατική τάξη και την εκμετάλλευση. Κάθε ιδεολογικό ρεύμα στην κοινωνία αντανακλά ταξική θέση, αντανακλά ταξικά συμφέροντα. Ο «κλασικός»αναρχισμός άλλωστε δηλώνει σαν στόχο του την οικοδόμηση μιας κοινωνίας που θα στηρίζεται στην ομοσπονδία αυτοδιοικούμενων κοινοτήτων μικρών παραγωγών - ιδιοκτητών.
Η αναρχική άποψη περί ελευθερίας φιλοσοφικά στηρίζεται στην αντίληψη ότι το άτομο είναι ελεύθερο «φυσικά» και ανεξάρτητο από την κοινωνία. Αρα η ένταξή του στην κοινωνία συνοδεύεται από καταπίεση. Αυτή η θέση μοιάζει με τη φιλελεύθερη αντίληψη περί ελευθερίας και ουσιαστικά παραγνωρίζει ότι το άτομο είναι προϊόν της κοινωνίας. Βέβαια εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι υπάρχουν διαφορές. Οι βασικοί εκφραστές του αναρχικού ατομισμού ήταν ο Στίρνερ και ο Προυντόν. Στην πορεία ο Μπακούνινκαι ο Κροπότκιν υιοθέτησαν «αναρχο - κομμουνιστικά δόγματα», τα οποία δε στηρίζονταν στην ατομική ιδιοκτησία, αλλά στην κοινοτική, εκφράζοντας ιδεολογικά τους άκληρους αγρότες της Ρωσίας. Τα πειράματα του Μπακούνιν και του Κροπότκιν για «ελεύθερες αυτοδιαχειριζόμενες κοινότητες» στα πλαίσια του καπιταλισμού οδηγήθηκαν, όπως και τα ανάλογα των ουτοπικών σοσιαλιστών στις αρχές του 19ου αιώνα, σε τραγική αποτυχία.
Χαρακτηριστικό για την αντίληψη του αναρχισμού για την ελευθερία είναι το παρακάτω απόσπασμα: «Οσο υπάρχει έστω και ένας φυλακισμένος άνθρωπος κανείς μας δε θα είναι ελεύθερος» - «όσο υπάρχουν φυλακές είμαστε όλοι φυλακισμένοι» - «η ρήξη με το οικογενειακό καθεστώς, το σαμποτάρισμα της σχολικής πλήξης, η άρνηση του χακί εκβιασμού του στρατού, οι κοπάνες, οι λούφες, οι συγκρούσεις με τα αφεντικά, η απαξίωση της λαμπρής καριέρας - όλες αυτές οι καθημερινές απειθαρχίες συνιστούν μια αντισυμβατική προσωπική στάση...».
  • Αναδημοσιεύεται από την ΚΟΜΕΠ, τεύχος 4/2004
(ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)


Κύριλλος ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ
Ο Κύριλλος Παπασταύρου είναι μέλος του Γραφείου του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ



Σελίδα 9
ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:

Με αφορμή την αστική και οπορτουνιστική αρθρογραφία για το ΕΑΜ


Με αφορμή την αστική και οπορτουνιστική αρθρογραφία για το ΕΑΜ
Τα 70χρονα από την ίδρυση του ΕΑΜ (27 Σεπτέμβρη 1941) έχουν γίνει αφορμή για δημοσιεύματα στον αστικό και οπορτουνιστικό Τύπο σχετικά με την αποτίμηση της ιστορικής πείρας της περιόδου 1941 - 1945, αλλά και τα διδάγματά της στο σήμερα. Αυτές οι αναφορές στο ΕΑΜ δεν είναι αθώες. Μέσα από διάφορους αυθαίρετους συνειρμούς και λαθροχειρίες, επιδιώκουν να προσανατολίσουν σε «επίκαιρα διδάγματα» για τις λαϊκές δυνάμεις, που είναι όμως ακίνδυνα για το σύστημα. Εξαίροντας την ανιδιοτέλεια και τον ηρωισμό των αγωνιστών που συσπείρωσε στις γραμμές του, τον παλλαϊκό χαρακτήρα της πάλης, επιδιώκουν να εξυπηρετήσουν στις μέρες μας την αναγκαιότητα μιας γραμμής συσπείρωσης που ουσιαστικά αποτελεί γραμμή ενσωμάτωσης στο σύστημα, σε ευθεία αντίθεση με την πολιτική γραμμή του ΚΚΕ για τη συγκρότηση της κοινωνικής συμμαχίας της εργατικής τάξης με τα λαϊκά στρώματα σε γραμμή σύγκρουσης με την αστική εξουσία. Επιδιώκουν να ασκήσουν πίεση στο ΚΚΕ για υποχώρηση από τις στρατηγικές του επιλογές, ενώ παράλληλα προσπαθούν να επιδράσουν σε κοινωνικές δυνάμεις, που όλο και περισσότερο αντιλαμβάνονται τη βαρβαρότητα και τα αδιέξοδα του καπιταλιστικού συστήματος, ριζοσπαστικοποιούνται και αντιλαμβάνονται την ανάγκη συμπόρευσης με το ΚΚΕ.

Ιδιαίτερα ο οπορτουνιστικός χώρος «αξιοποιεί» το ΕΑΜ, για να υποστηρίξει ότι σήμερα χρειάζεται ενότητα «αριστερών», «πατριωτικών» δυνάμεων ενάντια στην κατοχή, στο μνημόνιο και την τρόικα, με σκοπό την ανατροπή της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και την αντικατάστασή της από μια κυβέρνηση αντιμνημονιακών και πατριωτικών δυνάμεων κ.λπ.
Λένε ότι, όπως τότε, έτσι και σήμερα, το διακύβευμα δεν είναι ο στόχος της αλλαγής της τάξης στην εξουσία, ο στόχος για την εργατική εξουσία αλλά η «σωτηρία» του λαού1, υπονοώντας ότι υπάρχει δρόμος σωτηρίας του λαού στα πλαίσια των καπιταλιστικών σχέσεων και της αστικής εξουσίας. Προσπαθούν, μέσα από αυθαίρετους συνειρμούς, να τεκμηριώσουν στο σήμερα τη γραμμή για ένα «νέο ΕΑΜ», σε αντιπαράθεση με τη γραμμή για την αξιοποίηση της επαναστατικής κατάστασης σε μια χώρα που εμφανίζεται ως αδύνατος κρίκος του ιμπεριαλιστικού συστήματος με στόχο την ανατροπή της αστικής εξουσίας.2
Μιλούν για «αριστερές» κυβερνητικές λύσεις «προοπτικής», που είναι δυνατόν να λειτουργήσουν μεταβατικά και να μας φέρουν πιο κοντά στην προοπτική για την οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας, η οποία όμως, με βάση τις εκτιμήσεις τους, εξαιτίας των αρνητικών σημερινών συσχετισμών σε όλα τα επίπεδα (αν και την αποκαλούν σοσιαλιστική), ούτε σαφή χαρακτηριστικά μπορεί να έχει, ούτε επίκαιρη είναι και γι' αυτό την παραπέμπουν στη «δευτέρα παρουσία». Με τον τρόπο αυτό σπέρνουν αυταπάτες για μια «αριστερή διακυβέρνηση» του καπιταλισμού, η οποία θα αναστείλει την επίθεση που δέχεται σήμερα η εργατική τάξη και τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα. Προβάλλουν ως πολιτικό πρόγραμμα μιας τέτοιας διακυβέρνησης την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, με μέτρα όπως: την κρατικοποίηση τραπεζών ή και κάποιων επιχειρήσεων, την αναδιαπραγμάτευση ή και τη διαγραφή του χρέους, για έξοδο από την Ευρωζώνη ή και την ΕΕ κ.λπ. Η ζωή έδειξε ότι αυτό το οικονομικό περιεχόμενο το επιλέγει η αστική εξουσία μόνο όταν κινδυνεύει η ύπαρξή της, για να διασωθεί και να περάσει σε νέα επίθεση. Τέτοιος είναι ο χαρακτήρας των εθνικοποιήσεων στον καπιταλισμό. Ακόμα κι όταν αυτές συνοδεύονται από συγκυριακή άνοδο μισθών, έχει στρωθεί το έδαφος της μελλοντικής υποθήκευσής τους.
Στην ανάλυσή τους, παραβλέπουν όχι μόνο την ιστορική πείρα του κινήματος στη μεταπολεμική Ελλάδα, αλλά ολόκληρη την πείρα του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος ακόμη και τις πιο πρόσφατες ιστορικά εμπειρίες όπως στη Χιλή, στην Πορτογαλία, στη Νικαράγουα κ.λπ., που επιβεβαιώνουν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι αν δε φύγει η αστική τάξη από την εξουσία, αν δεν της αφαιρεθεί η βασική πηγή της εξουσίας της, που είναι η ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, αν δεν τσακιστεί το αστικό κράτος και οι μηχανισμοί του, η προσπάθεια, πέρα από προθέσεις και διακηρύξεις, θα είναι αδιέξοδη, η αποτυχία και το πισωγύρισμα δεδομένα και τα αποτελέσματα για την εργατική τάξη, το λαό και το εργατικό - λαϊκό κίνημα ολέθρια.
Σήμερα είναι αναγκαίο να δούμε, από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης και της ιστορικής της αποστολής, τα διδάγματα της Ιστορίας της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, προκειμένου η ιστορική πείρα να μετατραπεί σε υλική δύναμη που θα συμβάλει στον αγώνα για τον επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Στην αρθρογραφία των τελευταίων ημερών, συνειδητά αποκρύπτεται ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, που επιβεβαιώνεται από το χαρακτήρα της εποχής, τις δυνάμεις που τον προκάλεσαν και συμμετείχαν σε αυτόν, ποια συμφέροντα και ποιες ανάγκες εξυπηρετούσε. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι πέρα από το ξαναμοίρασμα αγορών, βασικό στόχο οι διάφορες ιμπεριαλιστικές συμμαχίες είχαν τη συντριβή της ΕΣΣΔ, του μοναδικού, εκείνη την εποχή, σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο. Παρουσιάζουν το φασισμό ως ένα ιδιαίτερο φαινόμενο, απομονωμένο από τον ταξικό του χαρακτήρα, ανεξάρτητο από τη μήτρα που τον γέννησε και τις ανάγκες του καπιταλιστικού συστήματος στις οποίες απαντούσε, ενώ αποσιωπούν το ρόλο και τη στάση της σοσιαλδημοκρατίας στην εξέλιξη και ανάπτυξή του.
Μικρόψυχα, αλλά με συνέπεια στις πολιτικές τους επιλογές, αποκρύπτουν τον καθοριστικό ρόλο της ΕΣΣΔ για την έκβαση του πολέμου, προβάλλοντας γενικά και αόριστα το ρόλο των«αντιφασιστικών συμμαχικών δυνάμεων», τον οποίο επίσης δεν παρουσιάζουν ολοκληρωμένα.
Η ναζιστική επίθεση ενάντια στη Σοβιετική Ενωση οδήγησε τη δεύτερη στην πρόσκαιρη συμμαχία της με καπιταλιστικά κράτη, ενάντια στη ναζιστική Γερμανία.
Το γεγονός αυτό επέδρασε στο εύρος των συμμαχιών που διαμόρφωσαν οι κομμουνιστές στο μέτωπο ενάντια στην κατοχή στην Ελλάδα, συνέβαλε στο να δημιουργηθούν αυταπάτες για το ρόλο τμημάτων της αστικής τάξης, αυταπάτες που αναιρέθηκαν στην πράξη από τη σύγκρουση του Δεκέμβρη 1944 και όσα ακολούθησαν.
Ο υπερτονισμός που γίνεται από την εν λόγω αρθρογραφία στο λεγόμενο δοσιλογισμό (τον οποίο πλήρωσαν με πολύ αίμα οι κομμουνιστές και άλλοι λαϊκοί αγωνιστές), ουσιαστικά αποσκοπεί να συσκοτίσει το ρόλο της αστικής τάξης και του πολιτικού της προσωπικού εκείνη την περίοδο, την ταξική τους συνέπεια που επιβεβαιώνεται από τη στάση και το ρόλο που διαδραμάτισαν, μιας και οι «δοσίλογες» κυβερνήσεις καθόλου «δοσίλογες» δεν ήταν ως προς τα συμφέροντα της αστικής τάξης και ως προς την προοπτική της αστικής εξουσίας.
Με αυθαίρετες αναγωγές, διευκολύνεται το πολιτικό συμπέρασμα ότι και σήμερα βρισκόμαστε σε καθεστώς «κατοχής», μας κυβερνούν εθελόδουλοι, σύγχρονοι «κουίσλινγκς», που προδίδουν την πατρίδα και την ξεπουλάνε στους «ξένους», και συνεπώς η λύση βρίσκεται στην αξιοποίηση της πείρας του ΕΑΜ με τη συγκρότηση ενός μετώπου από το σύνολο των πατριωτικών δυνάμεων της χώρας. Προσπαθούν να «παίξουν» με αυτόν τον τρόπο και με το συναίσθημα ενός λαού, που σχεδόν σε κάθε οικογένεια υπάρχει κάποιος αγωνιστής του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ.
Σβήνουν όμως από την ιστορική μνήμη τα δεινά που ακολούθησαν για τη λαϊκή πλειοψηφία παρά την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας στην Ελλάδα: Την πείνα, τη φτώχεια, την τεράστια ανεργία, τη μαζική ερήμωση των χωριών και τη μετανάστευση για τρεις δεκαετίες. Επομένως, το ζητούμενο πολιτικό συμπέρασμα είναι, γιατί ο λαϊκός ένοπλος αγώνας δεν μπόρεσε να οδηγήσει σε ανατροπή της εξουσίας της τάξης που και πριν και μετά τον πόλεμο ερχόταν σε αντίθεση με τις ανάγκες της λαϊκής πλειοψηφίας. Από την πείρα του 1940 - 1944 προκύπτει το δίδαγμα ότι η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της πρέπει να συγκροτήσουν το δικό τους μέτωπο που θα διεκδικήσει την εξουσία ενάντια στην αστική τάξη, γεγονός που προϋποθέτει η εργατική τάξη να μην πέσει στην παγίδα της επιλογής ανάμεσα στις διάφορα τμήματα της αστικής τάξης, να μη γίνει ουρά στις ενδοαστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις.
Το ΚΚΕ, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΠΓ στις 27.9.2011, «είναι υπερήφανο που υπήρξε η ψυχή, ο καθοδηγητής και ο κύριος αιμοδότης του ΕΑΜ».... «Το ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ αποτελούν τα μεγαλύτερα και λαμπρότερα κατορθώματα του λαϊκού - εργατικού κινήματος και παρακαταθήκη του αγώνα του ΔΣΕ. Αποτέλεσαν και αποτελούν ορόσημο και απόδειξη ότι τη μεγάλη επαναστατική και πρωτοπόρα δύναμη του καιρού μας αποτελεί η εργατική τάξη και το επαναστατικό κόμμα της».
Οι αρθρογράφοι του οπορτουνισμού αποστεώνουν την πείρα του ΕΑΜ ως μαζική ένοπλη λαϊκή πάλη, διαστρεβλώνουν την πολιτική σημασία και το ρόλο της πολιτικής ανυπακοής και απειθαρχίας, όπως αυτή εκφράστηκε με τη μαζική αντίσταση και ανυπακοή στην αστική εξουσία της κατεχόμενης Ελλάδας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν οι απεργιακές κινητοποιήσεις σε συνθήκες γερμανικής κατοχής, η αποτροπή της επιστράτευσης, αλλά και η δράση ενάντια στις συνέπειες της πείνας και του λιμού.
Καμία σχέση δεν έχει αυτή η δράση με τα κινήματα «δεν πληρώνω», που δε συνδέονται με μορφές οργάνωσης της εργατικής τάξης και κοινής δράσης με λαϊκά στρώματα, και δεν συνιστούν οργανωμένη αμφισβήτηση της αστικής νομιμότητας, αλλά ακτιβίστικες ενέργειες με στενό περιεχόμενο, που όμως προσφέρουν στους οπορτουνιστές «αγωνιστική πιστοποίηση». Χαρακτηριστική είναι η στάση οργανωμένων τους δυνάμεων στα σωματεία, που θεωρούν επικίνδυνο και παράτολμο να πάρουν την ευθύνη και να καλέσουν τους εργαζόμενους οργανωμένα να αρνηθούν την πληρωμή των χαρατσιών.
Οι πρωτοπόρες για την εποχή μορφές οργάνωσης του λαού στην ελεύθερη Ελλάδα (ΠΕΕΑ), οι λαογέννητοι θεσμοί αυτοδιοίκησης, οι επεξεργασίες για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου και την ανάπτυξη της βιομηχανίας, αποτέλεσαν σημαντική ιστορική πείρα για τη δυνατότητα ο λαός να οργανώσει τη ζωή και την πάλη του χωρίς την αστική τάξη και το πολιτικό της προσωπικό. Η ιστορική αποτίμηση του ΕΑΜ επιβεβαιώνει τον πρωτοπόρο ρόλο της εργατικής τάξης, αφού δεν είναι τυχαίο ότι το Εργατικό ΕΑΜ αποτέλεσε τη βάση για τη συγκρότηση του ΕΑΜ. Αυτή η ιστορική πείρα, καμία σχέση δεν έχει με τη δημοκρατία της «πλατείας» και τις προπαγανδιστικές «κορόνες» περί «άμεσης δημοκρατίας» που αποκρύπτουν τον ταξικό, κεφαλαιοκρατικό χαρακτήρα του πολιτικού συστήματος.
Το κύρος του ΕΑΜ αξιοποιείται, για να δικαιώσουν τις πολιτικές επιλογές τους για συμμαχία με τμήματα της αστικής τάξης, και κυρίως για να κατηγορήσουν το ΚΚΕ για σεχταρισμό, να υποστηρίξουν ότι η σημερινή του γραμμή έρχεται σε αντίθεση με ιστορικές περιόδους, όπως αυτή της Εθνικής Αντίστασης. Αποφεύγουν να τοποθετηθούν στα ερωτήματα: Αν οι Συμφωνίες του Λιβάνου και της Καζέρτας εκφράζανε τον πραγματικό συσχετισμό στην Ελλάδα, ποιες ήταν οι αιτίες αυτών των πολιτικών παρεκκλίσεων, γιατί το εργατικό κίνημα, με επικεφαλής το ΚΚΕ, στην ήδη διαμορφωμένη τον Οκτώβρη του 1944 επαναστατική κατάσταση στην Ελλάδα δεν κατόρθωσε να έχει ως στόχο την εργατική εξουσία; Υποβαθμίζουν την περίοδο της ένοπλης ταξικής αναμέτρησης 1946 - 1949, ακόμα και αν αναφέρονται στον ηρωισμό της, θεωρούν ότι ήταν εκ των προτέρων χαμένη και προδομένη υπόθεση, αποτέλεσμα τυχοδιωκτισμών της ηγεσίας του ΚΚΕ.
Το ΚΚΕ έχει εκτιμήσει τη στρατηγική του αδυναμία, η λαϊκή συσπείρωση που διαμορφώθηκε ενάντια στην κατοχή, να αξιοποιηθεί στην κατεύθυνση της πάλης για την ανατροπή της αστικής εξουσίας. Να αξιοποιηθεί η πείρα της ένοπλης πάλης, της μαζικής λαϊκής οργάνωσης, οι μορφές λαϊκής αυτοδιοίκησης στην κατεύθυνση της μετατροπής της αντίστασης στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο σε ταξική πάλη για τη λαϊκή εξουσία. Η αδυναμία αυτή εκδηλώθηκε εντονότερα στις συνθήκες της απελευθέρωσης (Οκτώβρης 1944). Την περίοδο εκείνη η πλειοψηφία του λαού στήριζε το ΕΑΜ και το ΚΚΕ, η αστική εξουσία ήταν αποδυναμωμένη, με την ηγεσία της στο εξωτερικό, ο λαός ήταν οπλισμένος και οι Αγγλοι είχαν ελάχιστες δυνάμεις στην Ελλάδα. Ιστορικά, υπήρχε αυτό που ονομάζουμε επαναστατική κατάσταση.
Οι αιτίες αυτής της αδυναμίας θα πρέπει να αναζητηθούν σε όλη την πορεία της διαμόρφωσης της στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος τις δεκαετίες του 1920 και 1930 αναπόσπαστο κομμάτι του οποίου ήταν το ΚΚΕ.
Ολη η πορεία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δημιούργησε αυταπάτες για το ρόλο της Αγγλίας και σε συνδυασμό με το στόχο της «δημοκρατικής ομαλότητας» (σε αντίθεση προς τη βασιλεία και την αναστολή του κοινοβουλευτισμού), για διαμόρφωση κυβέρνησης εθνικής ενότητας, με άμεσους στόχους τον εκδημοκρατισμό, εκλογές για συντακτική εθνοσυνέλευση, κατάσχεση της περιουσίας μαυραγοριτών και δοσιλόγων, εθνικοποίηση τραπεζών και κάποιων επιχειρήσεων, κ.λπ.
Συνέπεια αυτής της πολιτικής ήταν οι Συμφωνίες του Λιβάνου, της Καζέρτας και της Βάρκιζας με τα γνωστά αποτελέσματα. Τα παραπάνω αναιρούσαν στην πράξη την ίδια την επαναστατική προοπτική, την οποία, αν και ποτέ δεν απεμπόλησε το ΚΚΕ, δεν την αντιμετώπισε ως άμεσο πολιτικό καθήκον. Εξαιτίας αυτής της λαθεμένης στρατηγικής ακόμη και η ένοπλη σύγκρουση στην Ελλάδα (Δεκέμβρης 1944) δεν πήρε τα χαρακτηριστικά της πάλης για την εργατική εξουσία, αφού ακόμη και κατά τη διάρκειά της κυριαρχούσαν αυταπάτες για το ρόλο των αστικών πολιτικών δυνάμεων της εποχής και η θέση για κυβέρνηση εθνικής ενότητας και ομαλές δημοκρατικές εξελίξεις. Υποτιμήθηκε το γεγονός ότι η συμμετοχή αστικών και μικροαστικών πολιτικών δυνάμεων στα πλαίσια του ΕΑΜ δεν ήταν αυτοσκοπός, ότι αντικειμενικά θα ερχόταν η στιγμή αναδιάταξης της ίδιας της συμμαχίας.
Η πείρα της ΕΑΜικής αντίστασης αποτέλεσε την παρακαταθήκη για τον ηρωικό αγώνα του ΔΣΕ 1946 - 1949 της κορυφαίας στιγμής της ταξικής πάλης στη χώρα μας. Στο βαθμό βεβαίως που δεν αντιμετωπίσθηκαν έγκαιρα τα προβλήματα στρατηγικής επέδρασαν σε αυτόν, εκφράστηκαν σε αδυναμίες και λάθη που αφορούσαν καθυστερήσεις και αντιφάσεις.
Οι διάφοροι «αριστεροί» αναλυτές, αρθρογράφοι και ιστορικοί, απολογητές και ειδικοί στη συντήρηση και αναπαλαίωση του αστικού συστήματος, προφανώς δε θέλουν να υιοθετήσουν μέσα από μια βαθιά ταξική ανάλυση την αποκρυσταλλωμένη πείρα του κομμουνιστικού κινήματος. Στην ουσία καλούν σε επανάληψη λαθών και αδυναμιών που εκδηλώθηκαν στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, σε συνθήκες γενικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου. Η στάση τους όμως αυτή δεν αποτελεί σήμερα ένδειξη ιδεολογικο-πολιτικών ανεπαρκειών αλλά διάθεση συνειδητής υποταγής στο σύστημα.
Το Κόμμα μας, μέσα από τη διαδικασία συγγραφής της Ιστορίας του, αλλά και μέσα από ένα σύνολο σύγχρονων θεωρητικών επεξεργασιών του, κατάφερε να βγάλει ώριμα και πολύτιμα συμπεράσματα από τους αγώνες αλλά και τα λάθη του λαϊκού και εργατικού κινήματος, μέσα από την υπέρ 90χρονη πορεία του, εμπλουτίζοντας την ίδια τη θεωρία για τη στρατηγική και την τακτική του επαναστατικού κινήματος. Οι αντιλήψεις, που κυριάρχησαν στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα προπολεμικά, ανέδειξαν μια σειρά αδυναμίες και αντιφάσεις στη διαμόρφωση της στρατηγικής του. Γι' αυτό εκτιμά αναγκαία τη μελέτη της στρατηγικής του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος πριν και κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η μελέτη δεν αφορά μόνο την ελληνική πραγματικότητα, αλλά την ικανότητα του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, να έχει καθαρή στρατηγική μετατροπής της αντίστασης στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, της πάλης ενάντια στην ξένη κατοχή, σε ταξική αναμέτρηση με την αστική τάξη, για να πάρει η εργατική τάξη την εξουσία και να οικοδομήσει το Σοσιαλισμό - Κομμουνισμό.
Το συμπέρασμα σήμερα είναι: Καμιά συμμαχία με την αστική τάξη, αλλά και την αστική πολιτική που στο εργατικό κίνημα την εκφράζει ο οπορτουνισμός. Η ήττα των αστικών και οπορτουνιστικών δυνάμεων αποτελεί προϋπόθεση για απεγκλωβισμό λαϊκών δυνάμεων από την αστική πολιτική, για την επαναστατικοποίηση της εργατικής τάξης, για τη διαμόρφωση της συμμαχίας της με τα λαϊκά στρώματα. Για να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις του σήμερα και του αύριο, των βαθύτερων και πιο γενικευμένων οικονομικών κρίσεων του καπιταλισμού, των ολοένα και περισσότερων εστιών ιμπεριαλιστικών πολέμων, των ολοένα και νέων ρηγμάτων στις υπάρχουσες ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, των ρηγμάτων στη συνοχή μεταξύ τμημάτων του κεφαλαίου και στη συνοχή της αστικής διακυβέρνησης. Σε τελευταία ανάλυση, για να φέρει πιο κοντά και με επιτυχία τη μέρα της κατάκτησης της εξουσίας.
Παραπομπές:
1. Το ΕΑΜ συγκροτήθηκε ως μέτωπο συνεργασίας κομμάτων και αργότερα προσωπικοτήτων και κοινωνικών δυνάμεων με διαφορετικές ιδεολογικές και πολιτικές αφετηρίες, αλλά με έναν μείζονα κοινό στόχο, που υπερέβαινε όλες τις διαφορές. Τη σωτηρία του λαού μας από την πείνα και την εξαθλίωση. Την απελευθέρωση της χώρας από τον ξένο ζυγό.(...) Το διακύβευμα, λοιπόν, για την αριστερά, αλλά και για το λαό μας σήμερα, όπως και τότε, τον Σεπτέμβρη του '41, δεν είναι ο δρόμος προς το σοσιαλισμό, αλλά ο δρόμος για τη σωτηρία της λαού και της κοινωνίας. Και βαδίζοντας αυτόν τον δρόμο, είναι βέβαιο ότι θα έρθουμε πολύ πιο κοντά και στο δρόμο της κοινωνικής δικαιοσύνης και του σοσιαλισμού. (Ομιλία Αλέξη Τσίπρα στο Φεστιβάλ της Νεολαίας του ΣΥΝ 2.10.2011)
2. Μπορεί να υπάρξει σήμερα ένα ΕΑΜ; Ναι, εάν η καινούργια υποδούλωση της χώρας στην ηγεμονία του χρηματιστικού κεφαλαίου επέφερε εθνικές αντιδράσεις και οδηγούσε στη θεωρία των καταστροφών. Ναι, αν η παγκοσμιοποίηση υποβάλλει διεθνικές υπερβάσεις της χρηματιστικής φάσης του καπιταλισμού. Τότε θα ανασηματοδούνταν τα υπόρρητα και άφατα της αριστερής εκδοχής της απελευθέρωσης. Αλλά τούτο θα σήμαινε ότι αφήνουμε στην άκρη την παλιά θεωρία για τον ασθενή κρίκο, δηλαδή την τακτική διαχείριση της επαναστατικής στρατηγικής (υπενθυμίζω την υπόθεση του Μαρξ ότι η προλεταριακή επανάσταση θα γίνει στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, μολονότι είχε δεχθεί το ενδεχόμενο να αναγραφεί στο Σινικό Τείχος η φράση «Ελευθερία - Ισότης - Αδελφότης»). (ΑΥΓΗ: 02/10/2011 Σπ. Ασδραχα).

Του
Δημήτρη ΞΕΚΑΛΑΚΗ*
*Ο Δημήτρης Ξεκαλάκης είναι μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ


ByΦιλιππος Ανθης στις Δεν υπάρχουν σχόλια:
Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)

TOP READ