-
του Μάκη Παπαδόπουλου
Τιμάμε
σήμερα τα 100 χρόνια αγώνων και θυσιών που συμπληρώνει φέτος το ΚΚΕ,
εδώ, στον Πειραιά που ιδρύθηκε το Κόμμα μας, με τον καλύτερο δυνατό
τρόπο που αρμόζει σε αυτήν τη σημαντική επέτειο.
Διότι
ερχόμαστε να προβληματιστούμε για τις εξελίξεις, να παρουσιάσουμε την
πρόταση του ΚΚΕ, να οργανώσουμε την αντεπίθεσή μας, στηριγμένοι στην
πρόσφατη ξεχωριστή αγωνιστική πείρα των εργατών της Ζώνης, των
ναυτεργατών και ιδιαίτερα των λιμενεργατών στις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ,
που κατάφεραν μετά από πολύ καιρό να νεκρώσουν όλο το λιμάνι με τον
απεργιακό τους αγώνα.
Τα
σημερινά αγωνιστικά βήματα στο λιμάνι αποτελούν συνέχεια των μεγάλων
αγωνιστικών παραδόσεων του ταξικού εργατικού κινήματος, με τους
κομμουνιστές μπροστά. Τιμάμε τους μεγάλους αγώνες του χτες, τους
απεργούς για 6 μήνες στη Ζώνη Πειραιά-Περάματος το 1963 που επέβαλαν για
πρώτη φορά το 7ωρο, τις μεγάλες ναυτεργατικές απεργίες, τις απεργίες
στην «Πίτσος» το 1975, στην «Ιζόλα» το 1976, την απεργία στα ναυπηγεία
της Σαλαμίνας το 1980, γιατί φωτίζουν το δρόμο που πρέπει να
ακολουθήσουμε.
Ο μαχητικός απεργιακός αγώνας των λιμενεργατών του ΣΕΜΠΟ έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από
τις δεσμεύσεις που απέσπασαν προσωρινά οι εργαζόμενοι για τα δίκαια
αιτήματά τους για την υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης και την ένταξή τους
στα Βαρέα και Ανθυγιεινά. Έχει ιδιαίτερη σημασία στις σημερινές δύσκολες
συνθήκες, γιατί αποδεικνύει την ικανότητα της εργατικής τάξης να
αγωνίζεται, να οργανώνεται, να δίνει μαθήματα ταξικής αλληλεγγύης σε
κάθε κλαδικό αγώνα, να απαντά στην εργοδοτική τρομοκρατία και το κράτος
της άρχουσας τάξης, να δημιουργεί προϋποθέσεις για να εκπληρώσει την
ιστορική της αποστολή, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από
άνθρωπο.
Ταυτόχρονα,
ο αποφασιστικός απεργιακός αγώνας στο λιμάνι του Πειραιά φώτισε αυτό
που θέλει πάση θυσία να κρύψει η αστική τάξη, δηλαδή ότι δεν ωφελούνται όλοι
από την καπιταλιστική ανάπτυξη. Στο λιμάνι του Πειραιά έχουμε όλα τα
στοιχεία του θαυματουργού δρόμου που, αν πιστέψουμε την κυβέρνηση, θα
μας οδηγήσει στην κοινωνική ευημερία. Έχουμε επενδύσεις, σύγχρονο
εξοπλισμό, μεγάλες σύγχρονες γερανογέφυρες, επιχειρηματικά ναυτιλιακά
clusters, μεγάλη αύξηση κερδών των ομίλων, κλάδους με έντονη
εξωστρέφεια.
Όμως
την ίδια στιγμή η επιδείνωση της κατάστασης της εργατικής τάξης και των
φτωχών λαϊκών στρωμάτων αποδεικνύει ότι υπάρχουν δύο διαφορετικοί
κόσμοι στον Πειραιά. Αποδεικνύει ότι υπάρχουν δύο «Ελλάδες».
Υπάρχει η Ελλάδα των λίγων που «δεν ξέρουν τι έχουν», η Ελλάδα του
κεφαλαίου που ζει ρουφώντας τον ιδρώτα και το αίμα όλων εμάς των
υπολοίπων, των μισθωτών, των αυτοαπασχολούμενων, των φτωχών λαϊκών
οικογενειών. Από τη μία οι εκμεταλλευτές και από την άλλη εμείς, τα
θύματα της εκμετάλλευσης.
Γι’
αυτό, για να διαβάσουμε σωστά τις εξελίξεις στο λιμάνι του Πειραιά,
πρέπει να φορέσουμε πρώρα τα ταξικά γυαλιά μας και να προσπαθήσουμε να
δούμε τη μεγάλη εικόνα της επόμενης μέρας στο λιμάνι.
ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ
Φίλες και φίλοι.
Το ΚΚΕ είχε έγκαιρα αναδείξει τους βασικούς στόχους της αστικής τάξης για
το λιμάνι του Πειραιά, δηλαδή αφενός την προσπάθεια να αναβαθμίσει το
λιμάνι στο πλαίσιο του σχεδιασμού της για να αναδειχτεί η χώρα σε κόμβο μεταφοράς εμπορευμάτων και ενέργειας και αφετέρου το στόχο να αξιοποιήσει το λιμάνι ως κινητήρα, ως μοχλό για να δώσει ώθηση σε άλλους κλάδους της οικονομίας, όπως η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία, ο τουρισμός, το εμπόριο, η εφοδιαστική αλυσίδα.
Η
προσπάθεια της άρχουσας τάξης να αξιοποιήσει το λιμάνι του Πειραιά για
να υλοποιήσει το γενικότερο σχέδιό της για τη λεγόμενη «γεωπολιτική
αναβάθμιση» της χώρας δεν είναι ασφαλώς καινούργια.
Υπάρχουν όμως εξελίξεις και αντιθέσεις στο αστικό στρατόπεδο, υπάρχουν νέα στοιχεία που
αφορούν την κίνηση του πραγματικού μας αντιπάλου, που πρέπει να τα
κατανοήσουμε για να τα πάρουμε υπόψη μας, για να είμαστε αποτελεσματικοί
στην ταξική πάλη.
Βασικό
νέο αντικειμενικό στοιχείο των πρόσφατων εξελίξεων είναι ότι έχει πλέον
ολοκληρωθεί η πώληση του 67% των μετοχών στην COSCO, η οποία έχει ήδη
κυριαρχήσει στο λιμάνι και ξεδιπλώνει ένα φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο, που
αφορά αρκετούς κλάδους της οικονομίας. Πάνω σε αυτήν τη βάση το εγχώριο
κεφάλαιο, οι Έλληνες εφοπλιστές, το εμπορικό κεφάλαιο του Πειραιά, οι
επιχειρηματίες του τουρισμού και της ναυπηγοεπισκευής προσαρμόζουν τους
στόχους τους και τις επιδιώξεις τους. Το αστικό κράτος, η Περιφέρεια, οι
δήμοι, τα Επιμελητήρια παρεμβαίνουν για να αντιμετωπίσουν τις νέες αντιθέσεις και τα νέα αιτήματα των τμημάτων του κεφαλαίου.
Η
κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προσπαθεί επίσης να διαχειριστεί τις μεγάλες
αντιφάσεις της πολιτικής της, αφού από τη μία επιδιώκει να αναδειχτεί σε
αποτελεσματικό σημαιοφόρο των σχεδίων του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ από την άλλη επιδιώκει να μετατρέψει τη χώρα σε βασική πύλη μεταφοράς
των εμπορευμάτων της Κίνας στην ΕΕ. Όσο οξύνεται ο οικονομικός και
πολιτικός ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ, Κίνας και ΕΕ τόσο περιπλέκονται τα
ζητήματα που προσπαθεί να επιλύσει η κυβέρνηση για να υπηρετήσει τα
συμφέροντα της ελληνικής άρχουσας τάξης.
Τέλος, σχετικά νέο στοιχείο της αστικής πολιτικής είναι η επίμονη προσπάθεια να εξασφαλιστεί η ενεργή συμπόρευση και όχι απλά η υποταγή τους στην
προώθηση των αντεργατικών μέτρων και των αναδιαρθρώσεων, η στήριξη των
εργαζόμενων ώστε να υλοποιηθούν νέες μεγάλες καπιταλιστικές επενδύσεις
και να ανακάμψει η κερδοφορία του κεφαλαίου. Στην περίοδο που διανύουμε η
επίθεση του κεφαλαίου για να επιβάλει φθηνότερη εργατική δύναμη είναι
μονόδρομος ώστε να διασφαλίσει ότι θα αυξάνεται ο ρυθμός καπιταλιστικής
ανάπτυξης, μετά τη φάση της βαθιάς μακρόχρονης κρίσης της ελληνικής
οικονομίας.
Γι’
αυτό, η εργοδοσία και το κράτος της, ιδιαίτερα στην περίοδο της
κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, αντιδρά με λύσσα στον απεργιακό αγώνα των
λιμενεργατών και στον πρόσφατο αγώνα του Συνδικάτου Μετάλλου να
εφαρμόσει τη Συλλογική Σύμβαση στη Ζώνη. Γιατί αυτή η μαχητική πάλη των
ταξικών σωματείων χαλάει τη σούπα της συστράτευσης των
εργαζόμενων πίσω από τις σημαίες του αντιπάλου, πίσω από τα απατηλά,
κάλπικα συνθήματα της «δίκαιης ανάπτυξης» που κρύβουν την κλιμάκωση της
επίθεσης του κεφαλαίου στα δικαιώματά μας. Γιατί αυτή η μαχητική στάση
εκθέτει και αποκαλύπτει επίσης τον άθλιο ρόλο της ΓΣΕΕ, που καλεί τους
εργαζόμενους να υποστηρίξουν ενεργητικά το αστικό σχέδιο αναβάθμισης της
ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου.
ΕΝΔΟΪΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ
Φίλες και φίλοι.
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τα σχέδια αλλά και τα προβλήματα του αντιπάλου μας, του μεγάλου κεφαλαίου, για να φωτίσουμε τις δυνατότητες και την επείγουσα ανάγκη να οργανώσουμε μαζικά την αντεπίθεσή μας, αξίζει να προσπαθήσουμε να κωδικοποιήσουμε συνοπτικά τις εξελίξεις.
Ας
ξεκινήσουμε λοιπόν από τους στόχους και τα επενδυτικά σχέδια του ομίλου
που κυριαρχεί πλέον στο λιμάνι, δηλαδή της Cosco. Η Cosco έχει δηλώσει
την πρόθεσή της να αναβαθμίσει τον Πειραιά ως κεντρική πύλη του ευρω-ασιατικού εμπορίου, καθώς
είναι το πρώτο ευρωπαϊκό λιμάνι μετά από το Σουέζ. Έχει εντάξει το
λιμάνι του Πειραιά στο στρατηγικό της σχέδιο «Μία Ζώνη - Ένας Δρόμος»,
που συνδέει την Ασία με την Ευρώπη με χερσαίους και θαλάσσιους δρόμους
μεταφοράς εμπορευμάτων και ενέργειας. Για το σκοπό αυτό κλείνει
διακρατικές συμφωνίες και δημιουργεί υποδομές κυρίως σε λιμάνια της
Ασίας και της Ευρώπης, με κινεζική χρηματοδότηση. Σ’ αυτό το πλαίσιο
έχει δημιουργήσει την «Πρωτοβουλία 16+1», στην οποία συμμετέχουν η Κίνα
και 16 κράτη της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων. Ήδη, μεταξύ
Σερβίας και Κίνας υπήρξε συμφωνία για δημιουργία σιδηροδρομικής γραμμής
υψηλής ταχύτητας που θα συνδέει το Βελιγράδι με τη Βουδαπέστη.
Η Κίνα δηλώνει ότι επιδιώκει να καταστήσει το λιμάνι του Πειραιά ως το σημείο συνάντησης του Χερσαίου και του Θαλάσσιου Δρόμου του Μεταξιού, αυτού του στρατηγικού σχεδίου που προαναφέραμε.
Ήδη
σήμερα, δεκαέξι αμαξοστοιχίες με κινεζικά εμπορεύματα αναχωρούν κάθε
βδομάδα από τον Πειραιά για την Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη. Το 2017
φορτώθηκαν από το λιμάνι του Πειραιά 300 αμαξοστοιχίες κινεζικών
εμπορευμάτων, ενώ φέτος θα ξεπεράσουν τις 500.
Αυτό
δεν σημαίνει ότι η Κίνα δεν έχει άλλες επιλογές. Ήδη έχει δημιουργήσει
55 θαλάσσιες διαδρομές που συνδέουν τη Μεσόγειο με τη Μαύρη Θάλασσα, τη
Μέση Ανατολή, τη Βορειοδυτική Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική. Υπάρχει η
διαδρομή Σουέζ-Γιβραλτάρ, ο περίπλους της Αφρικής και άλλες επιλογές.
Οι αποφάσεις της Κίνας για το ποιες διαδρομές και ποια λιμάνια θα αποκτήσουν τελικά προβάδισμα λαμβάνονται με γνώμονα το ποσοστό κέρδους, δηλαδή
τη συνδεσιμότητα με άλλα λιμάνια, τον καλύτερο χρόνο και την ποιότητα
των υπηρεσιών, τη συνδεσιμότητα κάθε λιμανιού με τις χερσαίες μεταφορές.
Λαμβάνεται υπόψη και ο διαφορετικός βαθμός αμερικανικής επιρροής για
κάθε εναλλακτική διαδρομή.
Ωστόσο ο δρόμος Σουέζ-Πειραιάς είναι αντικειμενικά πιο σύντομος από
το δρόμο Σουέζ-Γιβραλτάρ. Ο βαθμός εκμετάλλευσης των εργαζόμενων και η
παραγωγικότητα είναι ιδιαίτερα υψηλή για το κεφάλαιο εδώ, στο λιμάνι.
Πέρσι
ο Πειραιάς σημείωσε την καλύτερη επίδοση κερδοφορίας της Cosco την
τελευταία δεκαετία, με διπλασιασμό των κερδών προ φόρων. Ο κύκλος
εργασιών και η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων αυξάνεται επίσης με
θεαματικούς ρυθμούς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι, ο Πειραιάς ανεβαίνει
στην παγκόσμια κατάταξη των εμπορικών λιμανιών και βρίσκεται ήδη το 2017 στην 7η θέση στην Ευρώπη και στην 38η θέση διεθνώς στη λίστα της Lloyd’s για τα εμπορικά λιμάνια.
Αναμένεται να εξελιχτεί στο μεγαλύτερο σταθμό εμπορευματοκιβωτίων στη
Μεσόγειο. Βρίσκεται πλέον στα πλάνα και των τριών μεγάλων διεθνών
συμμαχιών ομίλων που δραστηριοποιούνται στις τακτικές γραμμές θαλάσσιων
μεταφορών.
Η
συνολική επένδυση της Cosco αναμένεται να ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ ως
το 2021. Το νέο επενδυτικό πρόγραμμα, το master-plan της Cosco,
συνοπτικά στοχεύει:
- Να αναβαθμίσει τη δυναμικότητα του λιμανιού στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων και να ανακατασκευαστούν οι προβλήτες Ι και ΙΙΙ.
- Να επεκταθούν οι προβλήτες με δυνατότητες να δένουν μεγάλα κρουαζιερόπλοια και να γίνει ο Πειραιάς λιμάνι αφετηρίας της κρουαζιέρας.
- Να αναβαθμίσει τη ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα, αξιοποιώντας πιθανά και το Σκαραμαγκά, αλλά και νέες δεξαμενές και γενικότερα σύγχρονες υποδομές.
- Να δημιουργηθούν εμπορικό κέντρο και ξενοδοχειακές μονάδες στο λιμάνι.
- Να αναβαθμιστούν οι σταθμοί αυτοκινήτων, το car terminal, μετά και τη νέα συμφωνία με την Audi για την εξαγωγή αυτοκινήτων που παράγονται στην ΕΕ.
Τα
συγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια δημιουργούν αντιφατικές σχέσεις
συνεργασίας και αντιθέσεων τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και με τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου. Ταυτόχρονα, ο αμερικανικός παράγοντας δεν αδιαφορεί για την πιθανότητα αύξησης της κινεζικής ισχύος στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή.
Η
ΕΕ δεν παρεμπόδισε, τουλάχιστον ανοιχτά, την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ
προς όφελος της Cosco. Όμως απέναντι στις αυξανόμενες κινεζικές εξαγωγές
προς την ΕΕ πιέζει διεξάγοντας έρευνα για την αξιοποίηση του λιμανιού του Πειραιά, για διακίνηση αδήλωτων και υποτιμολογημένων κινεζικών εμπορευμάτων, κυρίως ρούχων και παπουτσιών.
Ταυτόχρονα, στο εσωτερικό της ΕΕ διεξάγεται ανταγωνισμός για το ποια θα είναι η κύρια πύλη εισόδου
των κινεζικών εμπορευμάτων στην ΕΕ. Στον αντίποδα των σημερινών
μεσογειακών δρόμων Σουέζ-Πειραιάς και Σουέζ-Γιβραλτάρ, υπάρχει το βόρειο
πέρασμα με φυσική κατάληξη το λιμάνι του Αμβούργου. Το βόρειο πέρασμα
είναι πιο σύντομο, η διαδρομή ελέγχεται από τη Ρωσία και τη Γερμανία,
αποδυναμώνοντας συγκριτικά την αμερικανική παρέμβαση (βλ. χάρτη). Το
Αμβούργο έχει υψηλό επίπεδο σύνδεσης με την Κεντρική Ευρώπη και υπάρχει
κινεζική επιχειρηματική παρουσία στην περιοχή. Πιθανή αναβάθμιση της
επιλογής της βόρειας διαδρομής θα οξύνει τη διαπάλη για τον έλεγχο της
Αρκτικής, η οποία εκτός των άλλων διαθέτει και πλούσια ενεργειακά
κοιτάσματα.
Οι ΗΠΑ κήρυξαν ήδη το λεγόμενο εμπορικό πόλεμο στην Κίνα και στη Γερμανία,
αυξάνοντας τους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και
προετοιμάζοντας φραγμούς στις ξένες επενδύσεις σε αμερικανικούς τομείς
υψηλής τεχνολογίας. Η Κίνα έχει ήδη παρουσιάσει λίστα αμερικανικών
εξαγωγών στις οποίες απειλεί να επιβάλει πρόσθετους δασμούς, όπως το
πετρέλαιο και ο άνθρακας. Αντίστοιχα και η ΕΕ έχει εμφανίσει σχέδια
αντιποίνων με αυξημένους δασμούς σε αμερικανικά εμπορεύματα. Η αντίθεση
της Γερμανίας και της Κίνας στην προστατευτική πολιτική των ΗΠΑ
επιβεβαιώνεται και μπροστά στη νέα σύνοδο των G7 στον Καναδά.
Οι ΗΠΑ δίνουν επίσης έμφαση στο στρατιωτικό έλεγχο των θαλάσσιων στενών και
στην ένταξη στο ΝΑΤΟ των κρατών που παίζουν ρόλο για τη μεταφορά
ενέργειας και εμπορευμάτων από την Ασία στην Ευρώπη. Η ελληνική
κυβέρνηση πρωταγωνιστεί, αυτήν την περίοδο, για την υλοποίηση του ατλαντικού σχεδιασμού να
ενταχτούν τα Δυτικά Βαλκάνια στο ΝΑΤΟ. Θέλει από τη μια να αναδείξει
την Ελλάδα ως πύλη εισόδου των κινεζικών εμπορευμάτων στην ΕΕ και από
την άλλη να συμβάλει αποφασιστικά ώστε να ελεγχθεί πλήρως ο συγκεκριμένος θαλάσσιος και σιδηροδρομικός δρόμος από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
Επίσης,
μετά το Brexit, το Λονδίνο ως διεθνές ναυτιλιακό κέντρο
προσανατολίζεται σε φορολογικές διευκολύνσεις ναυτιλιακών εταιριών, οι
οποίες ασκούν ανταγωνιστικές πιέσεις στον Πειραιά.
ΕΝΔΟΑΣΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης καθορίζεται από τα συμφέροντα του ελληνικού κεφαλαίου, ιδιαίτερα του εφοπλιστικού, το οποίο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αποτελεί τον 1ο θαλάσσιο μεταφορέα των ΗΠΑ και την 1η δύναμη στην ΕΕ. Στην παρούσα φάση το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο και το εγχώριο τραπεζικό κεφάλαιο συμμετέχουν σε ατλαντικά σχέδια μεταφοράς ενέργειας από την Ασία και τις ΗΠΑ, στα Βαλκάνια και την Ευρώπη.
Ήδη
οι Έλληνες εφοπλιστές κατέχουν το 30% της παγκόσμιας χωρητικότητας στα
δεξαμενόπλοια και το 15% στα πλοία μεταφοράς LNG, δηλαδή υγροποιημένου
φυσικού αερίου. Κατέχουν επίσης το 29% της χωρητικότητας στις παραγγελίες δεξαμενόπλοιων σε παγκόσμιο επίπεδο και το 17,6% στις παραγγελίες δεξαμενόπλοιων για LNG.
Ταυτόχρονα ναυπηγούν πλοία στην Κίνα και αναπτύσσουν σχετικές
συνεργασίες. Όμως σε περίπτωση όξυνσης ή γενικευμένου ιμπεριαλιστικού
πολέμου στην περιοχή, θα στηρίξουν αποφασιστικά τη συμπόρευση της
ελληνικής κυβέρνησης στα σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.
Τα
μικρότερα τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου μέσα από τις προτάσεις του
Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά προτείνουν στην Cosco
την αξιοποίηση ορισμένων τοπικών επιχειρήσεων για τις ανάγκες εφοδιασμού της σε διάφορα εμπορεύματα.
Ωστόσο διατυπώνουν τις αντιρρήσεις τους στο σχέδιο της Cosco να δημιουργήσει εμπορικό κέντρο μέσα στο λιμάνι και εμπορική δραστηριότητα περιμετρικά του λιμανιού, γιατί θεωρούν ότι θα τους αποδυναμώσει. Διαφωνούν με τη δημιουργία ξενοδοχειακών μονάδων κοντά στο λιμάνι, οι οποίες θα καρπωθούν και τα οφέλη από την αναβάθμιση του Πειραιά σε αφετηρία ταξιδιών κρουαζιέρας.
Διαφωνούν με τη σχεδιασμένη αναβάθμιση της ναυπηγικής δραστηριότητας από την ίδια την Cosco,
αφού λόγω της μεγάλης υπεροχής της στην προσέλκυση πελατών και στις
αναγκαίες υποδομές θα μετατρέψει όσους εγχώριους επιχειρηματίες
επιζήσουν σε υπεργολάβους της, με επιδείνωση της θέσης τους.
Παράλληλα η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών
προσπαθεί να ισχυροποιήσει της εγχώριες επιχειρήσεις, συγκροτώντας το
ναυτιλιακό Cluster Maritime Hellas που συνδέει αλληλοσυμπληρούμενες
εταιρίες ναύλωσης, επισκευών και εξοπλισμών πλοίων, καθώς και της
εφοδιαστικής αλυσίδας.
Αυτό το κουβάρι στόχων και αντιθέσεων προσπαθεί να διαχειριστεί για τα στρατηγικά συμφέροντα της αστικής τάξης η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, η Περιφέρεια Αττικής, ο δήμος Πειραιά και οι άλλοι δήμοι.
Από το Μάη του 2017 η κυβέρνηση υλοποιεί το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών, που στοχεύει κυρίως στην προώθηση των συνδυασμένων μεταφορών, τον εκσυγχρονισμό των συνδέσεων των λιμανιών με τα εσωτερικά σιδηροδρομικά δίκτυα και τα κέντρα μεταφοράς εμπορευμάτων, την ολοκλήρωση των κύριων οδικών και σιδηροδρομικών διευρωπαϊκών δικτύων,
ιδιαίτερα προς τα Βαλκάνια, και την ανάπτυξη του τομέα των logistics,
της ελληνικής εφοδιαστικής αλυσίδας. Αξιοποιεί τα Προγράμματα
Διασυνοριακής Συνεργασίας (Interreg) στον τομέα των μεταφορών, τα οποία
εστιάζουν στη μείωση του χρόνου και την αύξηση της ασφάλειας της
μεταφοράς εμπορευμάτων.
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση δίνει έμφαση αυτήν την περίοδο στα λιμάνια του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης και της Αλεξανδρούπολης, στην ανάπτυξη της Σιδηροδρομικής Εγνατίας προς τα Βαλκάνια, στις σιδηροδρομικές συνδέσεις με Βουλγαρία, Αλβανία και ΠΓΔΜ και στις συμβάσεις παραχώρησης στα Εμπορευματικά Κέντρα του Θριάσιου και της Θεσσαλονίκης. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην προσπάθεια να συναρμολογούνται στην Ελλάδα πολλά κινεζικά εμπορεύματα, σχέδιο που αν υλοποιηθεί θα μεταβάλει την παραγωγική διάρθρωση της Αττικής.
Ταυτόχρονα, επιδιώκει την προσέλκυση περισσότερων πλοίων υπό ελληνική σημαία, προβάλλοντας ότι αυτό θα γίνει με μείωση της γραφειοκρατίας, οπότε αναμένονται νέες κρατικές διευκολύνσεις στους εφοπλιστές.
Όσο για τα ναυπηγεία,
εκτός από τα σχέδια της Cosco στον Πειραιά, προχωρούν τα αμερικανικά
σχέδια του ομίλου Onex στη Σύρο, ενώ δρομολογούνται εξελίξεις στα
ναυπηγεία Σκαραμαγκά.
Εκτός από τη γεωπολιτική σημασία του ελέγχου των ναυπηγείων στην περιοχή, η αστική πολιτική ποντάρει στην ισχυρή εγχώρια χαλυβουργία, στη σημαντική αύξηση των θαλάσσιων μεταφορών στον άξονα Σουέζ-Πειραιάς και στην επιβολή φθηνής εργατικής δύναμης, για να πετύχει την ανάκαμψη των κερδών του κλάδου.
Η ΝΔ όχι απλά επικροτεί τις συγκεκριμένες κατευθύνσεις, αλλά επικρίνει την κυβέρνηση για υπερφορολόγηση και έλλειψη χρηματοδότησης της ναυτιλίας
και υπόσχεται πλαίσιο που θα ευνοεί ακόμα περισσότερο την
επιχειρηματικότητα και τις νέες επενδύσεις. Βοηθά δηλαδή να εμφανίζεται η
κυβερνητική πολιτική ως το μικρότερο κακό.
Ο
δήμος Πειραιά σε συνεργασία με τις τοπικές εργοδοτικές ενώσεις,
φορώντας το μανδύα του εκφραστή των συμφερόντων της τοπικής κοινωνίας,
προσπαθεί να εκφράσει σ’ ένα βαθμό το τοπικό εμπορικό, τουριστικό και
βιομηχανικό κεφάλαιο στη διαπραγμάτευσή του με την Cosco. Δίνει έμφαση
στην ενίσχυση του εγχώριου Ναυτιλιακού Cluster και στην αναβάθμιση των
παραλιμένιων αστικών χώρων με την προσέλκυση επενδύσεων. Ο δήμαρχος
Μόραλης προβάλλει ως όραμα να καταστεί ο Πειραιάς ανταγωνιστικό κέντρο
της γαλάζιας οικονομίας. Το σχέδιό του για ολοκληρωμένη Αστική Παρέμβαση
στον Πειραιά, όπως και η λεγόμενη Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση Πειραιά,
υπηρετεί τα συμφέροντα του εφοπλιστικού κεφαλαίου, των εγχώριων
μονοπωλιακών ομίλων και των μεγάλων επιχειρήσεων του Πειραιά.
ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΣΤΡΩΜΑΤΑ
Φίλες και φίλοι.
Αφού αναφερθήκαμε σ’ όλα αυτά τα επενδυτικά σχέδια που ήδη υλοποιούνται και θα υλοποιηθούν, ας προσπαθήσουμε τώρα να απαντήσουμε στο ερώτημα τι συνέπειες έχουν ήδη και θα έχουν προσεχώς για όλους εμάς τους μισθωτούς, τους εργάτες, τους αυτοαπασχολούμενους, τις λαϊκές οικογένειες.
Δε
χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για ν’ απαντήσει. Όποιος ζει στον
Πειραιά και έχει τα μάτια και τ’ αφτιά του ανοιχτά ξέρει τη σωστή
απάντηση. Πώς πέτυχε πέρσι η Cosco στον Πειραιά την καλύτερη επίδοση
κερδοφορίας κατά την τελευταία δεκαετία; Την πέτυχε με την εντατικοποίηση των εργαζόμενων,
που δουλεύουν ακόμα και συνεχόμενα 12ωρα χωρίς κατοχυρωμένο ρεπό, με
ατομικές συμβάσεις, μέσα σε επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, σε συνθήκες
ψυχολογικής πίεσης και επαγγελματικού στρες. Την πέτυχε γιατί η
κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τη βοήθεια της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ ψήφισε νόμο το
Φλεβάρη του 2017 που εμφάνισε τους λιμενεργάτες στις προβλήτες ΙΙ και ΙΙΙ ως ανειδίκευτους, εξαιρώντας τους από το Εθνικό Μητρώο Φορτοεκφορτωτών.
Την πέτυχε γιατί με το νέο κανονισμό που συμφώνησε με τις δυνάμεις του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού πέρασε τη δουλειά 7 μέρες τη βδομάδα, χωρίς υπερωριακή αμοιβή, την εισαγωγή του ενεργού και ανενεργού χρόνου, τις απολύσεις με απλή καταγγελία.
Αυτήν τη θεαματική κερδοφορία υπερασπίζεται σήμερα το αστικό κράτος με τις αποφάσεις καρμπόν των δικαστηρίων που βγάζουν όλες τις απεργίες παράνομες και καταχρηστικές και
την Επιθεώρηση Εργασίας που δε βλέπει τους σοβαρούς κινδύνους από την
παραβίαση των διαλειμμάτων, την ελλιπή εκπαίδευση, την εντατικοποίηση
εργαζόμενων που δουλεύουν σε μεγάλο ύψος και πολλά ακόμα.
Φυσικά
το παράδειγμα των ωρών εργασίας στην Cosco δεν είναι το μοναδικό. Πώς
επιχειρούν να διασφαλίσουν τα κέρδη τους οι επιχειρηματίες στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη; Υπονομεύοντας και καταπατώντας τη Συλλογική Σύμβαση που υπογράφηκε μετά από πολύμηνο αγώνα εργαζόμενων, διατηρώντας τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας και αξιοποιώντας το θλιβερό θίασο των τραμπούκων της «Χρυσής Αυγής» ως απεργοσπαστικό μηχανισμό. Πώς αυξάνουν τα κέρδη τους οι Έλληνες εφοπλιστές;
Με το ξεζούμισμα των εργαζόμενων με Συλλογικές Συμβάσεις με μηδενικές
αυξήσεις από το 2009 ως το 2017 στην ακτοπλοΐα, με μειώσεις των
οργανικών θέσεων, με 72 ώρες δουλειά και χωρίς ανανέωση Συλλογικών
Συμβάσεων από το 2010 στα ποντοπόρα πλοία.
Επίσης,
με την προκλητική φοροελάφρυνσή τους από το κράτος, η οποία
κατοχυρώνεται με νόμους αυξημένης τυπικής ισχύος, με ουσιαστικά
ισοδύναμα των συνταγματικών διατάξεων από τις δεκαετίες του ’50 και του
’70.
Αλλά ας δούμε γενικότερα τη ζωή των κατοίκων. Τι συνέπειες έχει για τους κατοίκους του Περάματος
η κατασκευή και ο εκσυγχρονισμός της προβλήτας πετρελαιοειδών από την
Cosco και η αναβάθμιση της λειτουργίας των 4 εταιριών πετρελαιοειδών που
λειτουργούν μέσα στον οικιστικό ιστό του Περάματος;
Οι συνέπειες είναι να αυξηθεί ο κίνδυνος βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης, αν λάβουμε υπόψη τις μεγάλες ποσότητες καυσίμων και τις αποστάσεις των δεξαμενών μεταξύ τους και από τον οικιστικό ιστό.
Δε μιλάμε για σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Θυμίζουμε ενδεικτικά τις
μεγάλες πυρκαγιές στην Πετρόλα το 1992, στην Jet Oil στη Θεσσαλονίκη
που έκαιγε 7 μέρες, στη Sunlight στη Θράκη. Θυμίζουμε τα ατυχήματα στο
Πέραμα, την έκρηξη στις εγκαταστάσεις της BP το ’83 και την πυρκαγιά
στην EL Petrol το ’95.
Περιττό
να μιλήσουμε για τις πραγματικές ανύπαρκτες δυνατότητες υλοποίησης
Σχεδίου Αντιμετώπισης Ατυχήματος Μεγάλης Έκτασης και τη σημερινή
ικανότητα συντονισμού των αρμόδιων φορέων.
Η
στάση της δημοτικής αρχής του Περάματος που στηρίζεται από το ΣΥΡΙΖΑ
είναι η πιο χαρακτηριστική, αφού ζήτησε την απομάκρυνση μόνο των
ανενεργών και όχι των ενεργών δεξαμενών. Αξίζει να θυμίσουμε
ότι οι ανενεργές αφορούν εταιρία που εξαγοράστηκε από τη ρωσική Rosneft
και ότι κλιμάκιο της αμερικανικής πρεσβείας επισκέφτηκε το δήμο
Περάματος το 2018.
Σημαντικός είναι και ο κίνδυνος της βιομηχανικής ρύπανσης. Φτάνει
να επισημάνουμε ότι οι κάτοικοι σε περιοχές που γίνεται βιομηχανική
επεξεργασία πετρελαιοειδών έχουν αυξημένη πιθανότητα να εμφανίσουν
καρκίνο του πνεύμονα.
Το
ίδιο συμπέρασμα θα βγάλουμε αν αφήσουμε το Πέραμα και κατευθυνθούμε
προς το κέντρο του Πειραιά. Τι θα κερδίσουν οι λαϊκές οικογένειες του
δήμου Πειραιά από τις επενδύσεις με «μέτωπο προς τη θάλασσα», όπως η
ανάπλαση της περιοχής του Αγίου Διονυσίου και η δημιουργία κέντρου
καινοτομίας για τη Γαλάζια Ανάπτυξη;
Θα μειωθούν τα πανάκριβα ανταποδοτικά τέλη που εξυπηρετούν τα δάνεια του δήμου; Θα βελτιωθεί το κυκλοφοριακό; Θα δημιουργηθούν νέες υποδομές για τις λαϊκές ανάγκες, όπως περισσότεροι παιδικοί σταθμοί; Θα βελτιωθεί η θέση και τα ωράρια των αυτοαπασχολούμενων και των μικρών μαγαζιών; Θα μειωθούν τα νοίκια στο κέντρο ή, αντίθετα, θα περιχαρακωθεί με οικονομικά τείχη το κέντρο και η παραλιμένια περιοχή από τις υποβαθμισμένες λαϊκές γειτονιές;
Όλοι
ξέρουμε την απάντηση στο για ποιον γίνονται και ποιον θα ωφελήσουν αυτά
τα έργα. Δεν έχει νόημα να συνεχίσουμε με έναν ατέλειωτο κατάλογο
περιπτώσεων. Αν προχωρήσει η αναμενόμενη ανάπλαση της περιοχής στο
Κερατσίνι και στη Δραπετσώνα, στην περιοχή των Λιπασμάτων τον ίδιο
αντιλαϊκό προσανατολισμό θα έχει.
Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ «ΔΙΚΑΙΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ»
Φίλες και φίλοι.
Έχουμε πλέον συσσωρεύσει μεγάλη πείρα για να απαντήσουμε στην κυβέρνηση, στη ΝΔ και στο ΠΑΣΟΚ που μας καλούν να βάλουμε ξανά πλάτη, να σηκώσουμε ασήκωτα βάρη
για να παραχθεί περισσότερος πλούτος, με την υπόσχεση ότι έτσι θα
ανοίξει ο δρόμος για μια «δίκαιη ανάπτυξη» με οφέλη για όλους.
Λένε συνειδητά ψέματα!
Ο δρόμος που προτείνουν δεν είναι νέος και δεν οδηγεί στην ευημερία του λαού. Οδηγεί
στην ισοπέδωση των δικαιωμάτων μας προς όφελος της κερδοφορίας του
κεφαλαίου. Από το 2000 μέχρι το 2007 ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής
οικονομίας ήταν διπλάσιος από τον αντίστοιχο της Ευρωζώνης και έγιναν
μεγάλες ξένες επενδύσεις και μεγάλα έργα, ιδιαίτερα με την Ολυμπιάδα του
2004. Το αποτέλεσμα της μεγάλης κερδοφορίας των ομίλων ήταν τελικά η βαθιά καπιταλιστική κρίση, η υπερσυσσώρευση κεφαλαίων που δεν έβρισκαν διέξοδο για να επενδυθούν με ικανοποιητικό ποσοστό κέρδους.
Ο πλούτος που παράχθηκε όλα αυτά τα χρόνια φυσικά δε μοιράστηκε στους
εργαζόμενους που τον δημιούργησαν, ούτε πρόκειται ποτέ να γίνει αυτό
όσο λειτουργεί ο νόμος του καπιταλιστικού κέρδους, όσο κυριαρχεί το
καπιταλιστικό σύστημα. Και αυτό διότι, πολύ απλά, για να αυξηθεί το καπιταλιστικό κέρδος πρέπει να αυξηθεί ο βαθμός εκμετάλλευσης των εργαζόμενων της κάθε επιχείρησης και να επιβαρυνθεί η λαϊκή κατανάλωση.
Γι’ αυτό, σε κανέναν κλάδο της οικονομίας που
υπήρξε ανάκαμψη κερδών και ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια δεν είπαν οι
καπιταλιστές στους εργαζόμενους ελάτε να σας επιστρέψουμε όσα χάσατε
στην κρίση. Αντίθετα, λένε ό,τι χάσατε, χάσατε, «περασμένα ξεχασμένα»
και ότι δεν πρέπει να επιστρέψουμε στο προηγούμενο ύψος μισθών.
Πώς
διασφαλίστηκε, για παράδειγμα, η δυναμική ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια
των ομίλων του τουρισμού; Με ισοπέδωση των μισθών και με εξοντωτικά
ωράρια των ξενοδοχοϋπαλλήλων και με πιο ακριβές διακοπές για τις λαϊκές
οικογένειες.
Ας σκεφτούμε επίσης τι ζητούν σήμερα ο ΣΕΒ, οι εφοπλιστές, οι τραπεζίτες. Ζητούν να μειωθεί το λεγόμενο «μη μισθολογικό κόστος»,
να μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές και τα φορολογικά τους βάρη, να
επεκταθούν τα ελαστικά ωράρια των εργαζόμενων, να διατηρηθούν οι μισθοί
πείνας για να προσελκύσουμε μεγάλες επενδύσεις.
Ποιοι
τα λένε αυτά; Οι εφοπλιστές που καταβάλλουν στο κράτος ετήσιους φόρους
όσους τα ναύλα 2-3 ημερών και όμιλοι που συνεισφέρουν λιγότερο από 5%
στα συνολικά φορολογικά έσοδα.
Τι αποδεικνύεται; Αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχει «θαυματουργός δρόμος» που
να διασφαλίζει ταυτόχρονα τα αντίθετα συμφέροντα και των θυμάτων της
καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και των εκμεταλλευτών τους. Αποδεικνύεται
από τη ζωή ότι οι βασικές κατευθύνσεις της αντιλαϊκής πολιτικής που
εφαρμόζεται συγκεκριμένα στην Ελλάδα με τα μνημόνια δεν είναι πρωτοτυπία
της χώρας μας. Εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, και στη
φάση της κρίσης και στη φάση της ανάπτυξης. Διότι είναι πολιτική
στήριξης της κερδοφορίας του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Για να
ανακάμψουν και να αυξηθούν τα κέρδη των ομίλων, η κυβέρνηση προχωράει
στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, στη φοροαφαίμαξη με την αύξηση των
έμμεσων φόρων και τη δραστική μείωση του αφορολόγητου, στη μείωση των
συντάξεων, στην επιβολή μισθών πείνας, στην επιτάχυνση των
ιδιωτικοποιήσεων, σε απανωτά μέτρα που μεταφέρουν όλα τα βάρη στις
πλάτες του λαού. Η ΝΔ και τα άλλα αστικά κόμματα στηρίζουν αυτές τις
κυβερνητικές κατευθύνσεις. Για να συγκαλύψουν την κοινή στρατηγική τους,
αξιοποιούν εκτός των άλλων ως βολικό πεδίο αντιπαράθεσης τη
σκανδαλολογία.
Για
να προωθήσει τα συμφέροντά της, για να αναβαθμίσει τη θέση της στην
ευρύτερη περιοχή, η άρχουσα τάξη και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αναλαμβάνει
το ρόλο του σημαιοφόρου στα επικίνδυνα σχέδια του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μετατρέπει την Ελλάδα σε στρατιωτικό ορμητήριο των
ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, με ΝΑΤΟϊκές βάσεις από την Αλεξανδρούπολη
και τη Λάρισα ως τον Άραξο και την επέκταση της μεγάλης βάσης της
Σούδας. Μετατρέπει το έδαφος της Ελλάδας σε στόχο στην περίπτωση ενός γενικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου στην περιοχή. Σκεφτείτε ότι το πρόσφατο ατύχημα που προκάλεσε τέτοια καταστροφή στο Σαρωνικό αφορούσε το ναυάγιο ενός μικρού σαπιοκάραβου. Φανταστείτε λοιπόν τι θα συμβεί από ένα πολεμικό πλήγμα σε δεξαμενές πετρελαιοειδών κοντά σε σπίτια και σε βάσεις με πυρηνικά όπλα,
για να θυμηθούμε και τις εξελίξεις που αφορούν τη βάση στον Άραξο. Το
ενδεχόμενο μιας ευρύτερης πολεμικής αναμέτρησης δεν είναι απίθανο και
πολύ μακρινό, αν συνυπολογίσουμε τόσο την όξυνση των αντιθέσεων ανάμεσα
στα ιμπεριαλιστικά κέντρα όσο και το γεγονός ότι αυξάνονται τα σημάδια
επιβράδυνσης του ρυθμού της παγκόσμιας οικονομίας.
Μεγάλες
ευθύνες έχει η κυβέρνηση Τσίπρα και για το κλίμα εφησυχασμού που
καλλιεργεί απέναντι στην αυξανόμενη επιθετικότητα της τουρκικής αστικής
τάξης. Επιβεβαιώνει ότι κάθε αστική κυβέρνηση διαπραγματεύεται τα
κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας με γνώμονα τα συμφέροντα του μεγάλου
κεφαλαίου.
Εμφανίζει
ως ασπίδα προστασίας τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, που –όπως ξέρουμε πολύ καλά στην
Ελλάδα– δεν αποτρέπουν, αλλά πυροδοτούν και διεξάγουν ιμπεριαλιστικές
επεμβάσεις, πολέμους και πραξικοπήματα. Δεν ξεχνάμε τι έγινε στο
Βιετνάμ, στη Γιουγκοσλαβία, στη Συρία, στο Ιράκ, μέσα στην Τουρκία, στην
Κύπρο. Δεν ξεχνάμε τη δικτατορία του 1967. Δεν ξεχνάμε τις αμερικανικές
συστάσεις από το θερμό επεισόδιο των Ιμίων μέχρι σήμερα, να αποφύγουμε
την οριοθέτηση της ΑΟΖ και να κινηθούμε στο δρόμο της συνεκμετάλλευσης
των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων για να πάρουν οι μεγάλοι
όμιλοι, όπως η Exxon Mobil, τη μερίδα του λέοντος.
Το Κόμμα μας αντιμετωπίζει με μεγάλη ευθύνη αυτές τις εξελίξεις. Πρωταγωνιστεί στην πάλη για την απεμπλοκή της χώρας από
τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, για να κλείσει η βάση της Σούδας,
για να μην υπάρξουν αλλαγές συνόρων και διεθνών συνθηκών που τα
καθορίζουν, για την αποδέσμευση από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Για
να πιάσει όμως τόπο το ΟΧΙ στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, πρέπει να
σημαδέψει και να καταδικάσει τον ένοχο που γεννά τον πόλεμο, το ίδιο το
καπιταλιστικό σύστημα.
Η ΥΠΕΡΟΧΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Φίλες και φίλοι.
Το
σύστημα της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο δεν μπορεί να
εξανθρωπιστεί, δεν μπορεί να γίνει φιλολαϊκό, ούτε στη φάση της κρίσης,
ούτε στην περίοδο της ανάπτυξης.
Αυτό το συμπέρασμα θα βγάλουμε όποιον τομέα της οικονομίας και αν εξετάσουμε, όπως τα λιμάνια και τις θαλάσσιες μεταφορές για τα οποία συζητάμε σήμερα.
Εμείς, οι μισθωτοί και οι αυτοαπασχολούμενοι, πρέπει να σκεφτούμε βαθύτερα από τη σκοπιά της δικής μας ταξικής θέσης.
Μπορούμε σήμερα με βάση τις σύγχρονες δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας, με βάση τις υποδομές και το ειδικευμένο εργατικό δυναμικό που υπάρχει στη χώρα, να διασφαλίσουμε μεταφορές που να ικανοποιούν το σύνολο των λαϊκών αναγκών; Μπορούμε να αποκτήσουμε μεταφορές θαλάσσιες, οδικές, σιδηροδρομικές, αεροπορικές που να διασφαλίζουν ταυτόχρονα γρήγορη, ασφαλή και φθηνή μετακίνηση του λαού και των εμπορευμάτων, σταθερή δουλειά με προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζόμενων του κλάδου, ισόρροπη παρέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον, ώθηση σε κλάδους της βιομηχανικής παραγωγής, συμβολή για να μειωθούν οι ανισότητες μεταξύ των περιφερειών της χώρας;
Το ΚΚΕ απαντά ξεκάθαρα, χωρίς περιστροφές. Μπορούμε, αν σταματήσει να λειτουργεί η οικονομία με γνώμονα το καπιταλιστικό κέρδος. Μπορούμε, αν δημιουργήσουμε όρους και προϋποθέσεις για να ανατρέψουμε το κεφάλαιο και την εξουσία του. Μπορούμε,
μόνο όταν πάρει η εργατική τάξη στα χέρια της το τιμόνι της εξουσίας
και κοινωνικοποιηθούν τα εργοστάσια, οι υποδομές, η γη, τα συγκεντρωμένα
μέσα παραγωγής.
Μόνο
τότε ο Πειραιάς και όλα τα λιμάνια της χώρας, τα αεροδρόμια, οι
σιδηροδρομικοί σταθμοί και οι υπόλοιπες υποδομές θα μπορούν να σχεδιάζονται, να λειτουργούν, να επεκτείνονται με κριτήριο την ευημερία της κοινωνίας.
Διότι σ’ αυτό το γόνιμο έδαφος της εργατικής εξουσίας και της κοινωνικής ιδιοκτησίας μπορεί να εφαρμοστεί ο επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός
της παραγωγής, της οικονομίας από τη σκοπιά των συμφερόντων της
εργατικής τάξης, του λαού. Ανοίγει ένας ριζικά διαφορετικός δρόμος, όπου
ο σκοπός της παραγωγής και της ανάπτυξης δεν είναι το κέρδος
μιας χούφτας μεγαλομέτοχων των επιχειρηματικών ομίλων, αλλά η
συνδυασμένη ικανοποίηση των αναγκών του λαού.
Ο εργάτης, η κύρια παραγωγική δύναμη της κοινωνίας, απελευθερώνεται πλέον από τα δεσμά της μισθωτής σκλαβιάς. Σταματά ν’ ανταγωνίζεται τους άλλους εργάτες για να βρει προσωρινά μια δουλειά, μέσα στη ζούγκλα της καπιταλιστικής αγοράς. Αφήνει πίσω του τον εφιάλτη της ανεργίας, της ανασφάλειας, της εκμετάλλευσης.
Οι εργαζόμενοι συμμετέχουν ενεργά στη λήψη και στην εφαρμογή των αποφάσεων. Ελέγχουν αν υλοποιούνται οι αποφάσεις. Θεμέλιο της εργατικής εξουσίας είναι η συνέλευση σε κάθε χώρο δουλειάς, στα λιμάνια, στα πλοία, στα εργοστάσια, στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Οι εργαζόμενοι εκλέγουν αντιπροσώπους για τα ανώτερα όργανα του σοσιαλιστικού κράτους και αποφασίζουν με γνώμονα τις ανάγκες της κοινωνίας.
Χάρη
στη σχεδιασμένη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, ο κάθε εργάτης που
έχει σταθερή δουλειά μπορεί να εξειδικεύεται, να δουλεύει σταδιακά
λιγότερες ώρες, να αξιοποιεί τον ελεύθερο χρόνο του για ξεκούραση, αναψυχή, για να ανεβάζει το μορφωτικό του επίπεδο.
Στη νέα σοσιαλιστική κοινωνία δε θα είναι πλέον εμπορεύματα ούτε
η εργατική δύναμη, ούτε η μόρφωση, ούτε η υγεία του εργαζόμενου.
Κριτήριο για την οργάνωση της εργασίας σε κάθε χώρο είναι και η
προστασία από τα εργασιακά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες
των εργαζόμενων.
Κριτήριο για το πού θα τοποθετηθεί και πώς θα λειτουργήσει κάθε εργοστάσιο, κάθε δεξαμενή, κάθε λιμάνι, κάθε υποδομή είναι επίσης η πρόληψη του κινδύνου,
η συνεχής προσπάθεια να μειωθούν και να εξαλειφθούν οι πηγές κινδύνου.
Στο σοσιαλισμό κατοικίες και σχολεία δίπλα σε μεγάλες δεξαμενές
πετρελαίου, δίπλα στα καζάνια του θανάτου, δεν πρόκειται να υπάρξουν.
Αναβαθμισμένη
θα είναι και η οργανωτική προετοιμασία, ο επιστημονικός σχεδιασμός και
συντονισμός των αρμόδιων κρατικών φορέων για να αντιμετωπιστεί ένα
βιομηχανικό ατύχημα μεγάλης έκτασης, γιατί δε θα συναντά εμπόδια από
επιμέρους ανταγωνιστικά συμφέροντα.
Φίλες και φίλοι.
Μόνο με αυτές τις προϋποθέσεις, με τους εργαζόμενους να κρατούν στα χέρια τους τα κλειδιά της οικονομίας, μπορεί το λιμάνι του Πειραιά και όλα τα λιμάνια της χώρας να συμβάλουν, να γίνουν μοχλός ανάπτυξης, με στόχο την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών του λαού.
Μόνο η εργατική εξουσία μπορεί να σχεδιάσει επιστημονικά, κεντρικά την κατάλληλη λειτουργία και επέκταση των λιμενικών υποδομών ώστε να δώσει ώθηση στη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία,
στην κατασκευή και στην επισκευή σύγχρονων και ασφαλών πλοίων, στη
χαλυβουργία και σ’ άλλους βιομηχανικούς κλάδους, με γνώμονα τις
συνολικές ανάγκες της κοινωνίας.
Μόνο ο επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός της εργατικής εξουσίας μπορεί να διασφαλίσει τον κατάλληλο καταμερισμό και την κατάλληλη χωροθέτηση των διαφορετικών λιμανιών της χώρας, ώστε να υπάρξει επιτέλους διασυνδεδεμένη και συμπληρωματική λειτουργία όλων των μορφών μαζικών μεταφορών, θαλάσσιων, χερσαίων και αεροπορικών, με κριτήριο τη λαϊκή ευημερία.
Γιατί στο σοσιαλισμό δε θα υλοποιούνται, δε θα υπάρχουν τα ανταγωνιστικά σχέδια
των μονοπωλιακών ομίλων και των ιμπεριαλιστικών κέντρων που
ξεδιπλώνονται σήμερα για τον έλεγχο των διαφορετικών ναυπηγείων, των
διαφορετικών λιμανιών και για το προβάδισμα στην αξιοποίησή τους.
Μόνο στο σοσιαλισμό μπορούν επίσης να καλυφθούν πλήρως με ασφάλεια και συχνότητα από την ακτοπλοΐα οι μεταφορικές ανάγκες των νησιωτικών περιοχών και γενικότερα να δοθεί πραγματικό προβάδισμα στις μαζικές μεταφορές, σε σχέση με τις ατομικές.
Η ΠΑΓΙΔΑ ΤΗΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ
Φίλες και φίλοι.
Φυσικά
εμείς οι κομμουνιστές δεν περιμένουμε παθητικά κάποια μεγάλη μέρα όπου
θα αλλάξει ριζικά ο συσχετισμός δύναμης και θα μπορούν να ικανοποιηθούν οι κοινωνικές ανάγκες.
Ούτε έχουμε αυταπάτες ότι ο πραγματικός μας αντίπαλος, η άρχουσα τάξη
των καπιταλιστών, θα παραδώσει οικειοθελώς το τιμόνι της εξουσίας.
Το
πάθημα από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να γίνει μάθημα σ’ όσους
πίστεψαν ότι αρκεί η αλλαγή κυβέρνησης για να υπάρξει φιλολαϊκή πολιτική
στο έδαφος του καπιταλισμού. Αποδείχτηκε στην Ελλάδα, όπως και
προηγουμένως στην Κύπρο, στη Γαλλία, στην Ιταλία, ότι όσοι μηχανοδηγοί
και αν αλλάξουν, το τρένο του αστικού κράτους κινείται πάντα στις ράγες
των συμφερόντων της άρχουσας τάξης.
Όσοι
εξαπατήθηκαν πως «έρχεται η ελπίδα» και πως «η πρώτη φορά αριστερά» θα
αλλάξει το κράτος των αφεντικών σε φιλολαϊκή κατεύθυνση, μπορούν τώρα
εύκολα να βγάλουν συμπεράσματα από την ίδια τους την πείρα. Η κυβέρνηση
της Αριστεράς του κεφαλαίου, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ όχι μόνο δεν κατάργησε
τους προηγούμενους μνημονιακούς νόμους, αλλά φόρτωσε με νέα ασήκωτα βάρη
το λαό και θωράκισε ακόμα περισσότερο το νομικό οπλοστάσιο της
εκμετάλλευσης και της καταστολής.
Στηριγμένα σ’ αυτό το νομικό οπλοστάσιο
τα δικαστήρια κηρύσσουν συνεχώς τις απεργίες παράνομες, οι αστυνομικές
δυνάμεις προπηλακίζουν συνταξιούχους και οι όμιλοι μετατρέπουν το ωράριο
και τη ζωή των εργαζόμενων σε λάστιχο που τεντώνει και μαζεύεται
ανάλογα με τα συμφέροντά τους.
Φίλες και φίλοι.
Οι ταξικοί μας αντίπαλοι δε θα υποχωρήσουν, δε θα σταματήσουν τη σκληρή επίθεση εναντίον μας, μέχρι να τους ανατρέψουμε.
Πρέπει να πιστέψουμε στη δύναμή μας και να οργανώσουμε την αντεπίθεσή μας όλοι μαζί. Αυτό το καθήκον είναι δικό μας, των εργαζόμενων, των εργατών, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
Δεν μπορούμε να το αναθέσουμε σε κάποιον άλλο. Πρέπει να αγωνιστούμε όλοι μαζί επίμονα και μαχητικά. Γι’ αυτό οι δυνάμεις του ΚΚΕ μπαίνουμε μπροστά καθημερινά και αγωνιζόμαστε σε κάθε χώρο δουλειάς, σε κάθε κλάδο, σε κάθε περιοχή, για να δημιουργούνται και να διευρύνονται πρωτοπόρες εστίες αντίστασης και οργάνωσης της εργατικής, της λαϊκής αντεπίθεσης. Μπαίνουμε μπροστά για να μαζικοποιηθούν τα εργατικά σωματεία, να οργανώσουν μαχητικά την πάλη τους, να αλλάξουν οι αρνητικοί συσχετισμοί στην ΠΝΟ, στα ναυπηγεία του Σκαραμαγκά, της Ελευσίνας, παντού.
Όμως για να έχει διάρκεια και νικηφόρα προοπτική ο σκληρός ταξικός πόλεμος που διεξάγουμε συνέχεια, πρέπει να σημαδέψει τον πραγματικό αντίπαλο,
την άρχουσα τάξη των καπιταλιστών. Ν’ αντιπαρατεθεί ολοκληρωμένα με
τους στόχους του, τις πολιτικές δυνάμεις του, τις ιμπεριαλιστικές
συμμαχίες που τον στηρίζουν.
Σημαδεύουμε
τον ίδιο αντίπαλο, την ώρα που εναντιωνόμαστε στην εμπλοκή της χώρας
στα ιμπεριαλιστικά πολεμικά σχέδια, όταν ζητάμε να κλείσουν οι ξένες
βάσεις και να βγούμε από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, αλλά και την ώρα που
δίνουμε τη μάχη για τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις και υπερασπίζουμε
το δικαίωμα στην απεργία.
Διότι πίσω απ’ όλες τις επιθέσεις στα δικαιώματά μας βρίσκεται η ίδια αιτία, τα δικά τους κέρδη, το κέρδος του κεφαλαίου.
ΜΕΤΩΠΟ ΣΤΗΝ ΟΠΟΡΤΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ
Γι’ αυτό μπαίνουμε μαχητικά στον ταξικό πόλεμο με τη δική μας σημαία,
τη σημαία της απαίτησης να ικανοποιηθούν οι ανάγκες μας με βάση τον
πλούτο που εμείς παράγουμε και τις δυνατότητες που υπάρχουν.
Οι δυνάμεις του ΚΚΕ πρωταγωνιστούμε στην πάλη ενάντια στις συνέπειες που έφερε η ιδιωτικοποίηση στο λιμάνι, ενάντια στην επιδείνωση στις εργασιακές σχέσεις, στην υγεία και στην ασφάλεια των εργαζόμενων και των κατοίκων, αλλά δεν αποκόπτουμε τις σημερινές μάχες από τη μόνη ρεαλιστική διέξοδο της εργατικής εξουσίας.
Δεν
αγωνιζόμαστε υψώνοντας τη σημαία του χτες, της επιστροφής στις παλιές
κρατικές επιχειρήσεις, στο λεγόμενο δημόσιο λιμάνι, στο λιμάνι υπό
δημόσιο έλεγχο, που προβάλλουν ακόμα διάφορες οπορτουνιστικές δυνάμεις
και ιδιαίτερα η ΛΑΕ στο συνδικαλιστικό κίνημα.
Διότι ο ΟΛΠ, όπως και όλες οι πρώην ΔΕΚΟ ποτέ δεν αποτελούσαν λαϊκή περιουσία.
Ανήκαν στο αστικό κράτος, το κράτος του κεφαλαίου, που υπηρετούσε και
υπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα του κεφαλαίου, την ανταγωνιστικότητα
των εγχώριων μονοπωλιακών ομίλων. Ο παλιός ΟΛΠ, όπως και οι υπόλοιπες
κρατικές επιχειρήσεις στον καπιταλισμό, λειτούργησε αυξάνοντας το βαθμό εκμετάλλευσης των εργαζόμενων και επιβαρύνοντας τις λαϊκές οικογένειες για τη χρήση των υπηρεσιών του.
Το
γεγονός ότι υπήρχαν αναλογικά κάποιοι καλύτεροι μισθοί σε προηγούμενες
δεκαετίες που λειτουργούσαν πολλές κρατικές επιχειρήσεις δεν πρέπει να
μας παραπλανήσει. Οφείλεται στα περιθώρια που είχε το μονοπωλιακό κεφάλαιο να κάνει παραχωρήσεις
για την ενσωμάτωση του εργατικού κινήματος. Στις σύγχρονες συνθήκες, η
επίθεση για την επιβολή φθηνότερης εργατικής δύναμης εκδηλώνεται παντού, και στους εργαζόμενους του ιδιωτικού και του λεγόμενου δημόσιου
τομέα. Οι αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο νερό, στα εισιτήρια
γίνονται σε επιχειρήσεις που το κράτος κατέχει την πλειοψηφία των
μετοχών ακόμα και σήμερα. Πλήθος ήταν τα εργατικά ατυχήματα στα κρατικά
ναυπηγεία.
Γι’ αυτό και αρνούμαστε τον ουσιαστικό αφοπλισμό του κινήματος. Υψώνουμε τη σημαία του αύριο, για λιμάνια και επιχειρήσεις κοινωνικής ιδιοκτησίας που θα ικανοποιούν τις λαϊκές ανάγκες.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗΣ
Με την απαίτηση να ικανοποιηθούν οι ανάγκες μας, με τη διεκδίκηση των απωλειών που είχαμε την περίοδο της κρίσης, απορρίπτουμε μαχητικά το προσκλητήριο της άρχουσας τάξης που μας καλεί «να βάλουμε πλάτη» για να ανακάμψουν τα κέρδη του κεφαλαίου και να αυξηθεί ο ρυθμός καπιταλιστικής ανάπτυξης.
Ξέρουμε
πλέον πολύ καλά ότι, για να ανακάμψουν τα κέρδη του κεφαλαίου, πρέπει
να αυξηθεί το δικό μας ξεζούμισμα, να ισοπεδωθούν τα δικά μας
δικαιώματα.
Ξέρουμε
ότι η αύξηση των κερδών της Cosco και όλων των επιχειρήσεων στο λιμάνι
περνάει μέσα από τις συνθήκες γαλέρας, τα ελαστικά ωράρια και τις
ελαστικές συνειδήσεις, τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές
ασθένειες.
Ξέρουμε
ότι το «θαύμα» της ελληνόκτητης ναυτιλίας στηρίζεται στην τεράστια
εκμετάλλευση των εργαζόμενων στα ποντοπόρα πλοία και με συμβάσεις
μηδενικών αυξήσεων στην ακτοπλοΐα μετά το 2009.
Ξέρουμε ότι η συγκέντρωση του κεφαλαίου στο ναυπηγοεπισκευαστικό κλάδο σημαίνει ότι ο αντίπαλος
των μισθωτών και των αυτοαπασχολούμενων στον κλάδο θα γίνει πιο ισχυρός
και ότι, για να επιζήσουν οι μικρές επιχειρήσεις ως υπεργολάβοι των
μεγάλων ομίλων, θα εντείνουν την εκμετάλλευση των εργατών.
Γι’ αυτό και δεν «τσιμπάμε», δεν πιστεύουμε στο παραμύθι ότι υπάρχει δίκαιη ανάπτυξη που μπορεί να ωφελήσει ταυτόχρονα τους θύτες και τα θύματα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.
Δε διαλέγουμε ποια από τις ανάγκες μας θα θυσιάσουμε, τη δουλειά μας ή την υγεία τη δική μας και των παιδιών μας, για να συνεχίσει να αυξάνεται το καπιταλιστικό κέρδος.
Απαιτούμε να ζήσουμε μια καλύτερη ζωή που μας αξίζει και όχι απλά να επιβιώσουμε.
Γι’ αυτό αντιπαλεύουμε όλους αυτούς που μας ζητούν να μειώσουμε τις
απαιτήσεις μας, να σκύψουμε το κεφάλι και να είμαστε ευχαριστημένοι όταν
έχουμε προσωρινά δουλειά, με επικίνδυνες συνθήκες και μισθούς πείνας.
Ξεσκεπάζουμε
και απομονώνουμε τα πολιτικά ξεφτιλισμένα φασιστοειδή τσιράκια της
εργοδοσίας, που προκαλούν λέγοντας ότι οι εργατικοί αγώνες διώχνουν τις
δουλειές από τον Πειραιά, ότι το ΠΑΜΕ φέρνει την ανεργία στη Ζώνη. Αν
δέχονταν αυτή τη θέση οι εργαζόμενοι, δε θα είχε γίνει κανένας απεργιακός εργατικός αγώνας και δε θα είχαν κατακτηθεί ούτε τα βασικά εργατικά δικαιώματα στον 20ό αιώνα.
Φυσικά οι υπόδικοι εγκληματίες χρυσαυγίτες δεν μπορούν να κρύψουν ότι κριτήριο για το αν, πού και πότε θ’ ανοίξουν ή θα κλείσουν επιχειρήσεις οι καπιταλιστές ήταν, είναι και θα είναι η προσδοκία τους για το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος. Δεν
μπορούν να απαντήσουν γιατί έκλεισαν τα ναυπηγεία στο Σκαραμαγκά, στην
Ελευσίνα, στο Νεώριο της Σύρου χωρίς απεργιακούς αγώνες τα τελευταία
χρόνια. Δεν μπορούν να απαντήσουν γιατί η ΕΕ και το ελληνικό κράτος
επιδοτούσε ελληνικές επιχειρήσεις για να φύγουν από τη Βόρεια Ελλάδα και
να μετεγκατασταθούν στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία.
Φίλες και φίλοι.
Ελάτε
μαζί μας για να οργανώσουμε πιο αποφασιστικά, πιο μαχητικά, πιο μαζικά
την εργατική αντεπίθεση. Ελάτε μαζί μας στην προσπάθεια να ανασυντάξουμε
το εργατικό κίνημα ώστε να πατά γερά σε πρωτοβάθμια ταξικά σωματεία, με
ενιαία κατεύθυνση απέναντι στην άρχουσα τάξη των καπιταλιστών, το
κράτος και τις κυβερνήσεις της.
Ελάτε
μαζί μας για να συγκροτηθεί και να προχωρήσει μια ισχυρή λαϊκή
κοινωνική συμμαχία με τους αυτοαπασχολούμενους, τους νέους, τις γυναίκες
των λαϊκών στρωμάτων.
Ελάτε
να δυναμώσουμε το ΚΚΕ που συμπληρώνει 100 χρόνια ηρωικής δράσης και
σύγκρουσης με την εξουσία του κεφαλαίου. Να δυναμώσουμε το ΚΚΕ που
αγωνίζεται σταθερά με την εργατική τάξη, με το λαό, για το λαό, για το σοσιαλισμό.
Οι
πρόσφατοι αγώνες στον Πειραιά είναι ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε
και τις προηγούμενες γενιές κομμουνιστών που έπεσαν στις δύσκολες
εποχές του ΕΑΜ, του ΔΣΕ, της παρανομίας του αγώνα ενάντια στη χούντα του
’67.
Διδασκόμαστε από τους αγώνες του χτες και του σήμερα.
Συνεχίζουμε
μαχητικά τη δράση μας, οξύνουμε την πολιτική επίθεση απέναντι σ’ όλους
τους εκφραστές της σημερινής δικτατορίας του κεφαλαίου. Αποδεικνύουμε
ότι ο σοσιαλισμός δεν είναι ουτοπία, είναι ανάγκη για την κοινωνία.
Κλιμακώνουμε
τον ταξικό πόλεμο με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του λαού, της εργατικής
τάξης. Βαδίζουμε σταθερά, αποφασιστικά και είμαστε σίγουροι ότι ο λαός
θα πει την τελευταία λέξη.
Καλούς αγώνες, σύντροφοι και φίλοι.
Ομιλία του Μάκη Παπαδόπουλου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στην εκδήλωση των ΤΟ Πειραιά και Μεταφορών Αττικής, 10 Ιούνη 2018.
