Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: ένας γίγαντας με πήλινα πόδια

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: ένας γίγαντας με πήλινα πόδια 
 Από το Cogito ergo Sum

 Στο χτεσινό σημείωμα αναφερθήκαμε στα πλήγματα που έχει δεχτεί το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, η "κολώνα τού καπιταλισμού" όπως το χαρακτήρισα. Σήμερα, αξίζει να ρίξουμε μια διεξοδικώτερη ματιά στην κατάσταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Έχω την πεποίθηση ότι θα οδηγηθούμε σε μερικές άκρως ενδιαφέρουσες σκέψεις, ίσως δε και σε κάποια χρήσιμα συμπεράσματα για το μέλλον τής ευρωζώνης.


 Στις αρχές Μαρτίου, λοιπόν, η ΕΚΤ δημοσίευσε τον ισολογισμό της. Για όσους στερούνται σχετικών γνώσεων, ας εξηγήσω με απλά λόγια ότι ο ισολογισμός κάθε φορέα καταγράφει στο μεν ενεργητικό του την περιουσία (το "έχειν") στο δε παθητικό του τις υποχρεώσεις (το "οφείλειν") του συγκεκριμένου φορέα, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί κατά την στιγμή σύνταξης του ισολογισμού. Κι επειδή μιλάμε για "ισο-λογισμό", το ενεργητικό ισούται πάντοτε με το παθητικό, βάσει της αρχής ότι "η γέννηση οποιασδήποτε απαίτησης γεννά ταυτοχρόνως ισόποση υποχρέωση". Και σ' όποιον ρωτάει "πού πάνε τα κέρδη;", απαντώ: "στο παθητικό, γιατί συνιστούν υποχρέωση του φορέα να τα μοιράσει στους εταίρους και συνιστούν την λεγόμενη καθαρή θέση". Ζητώ συγγνώμη που δεν μπορώ να γίνω αναλυτικώτερος τούτη την στιγμή και επιστρέφουμε στον ισολογισμό τής ΕΚΤ.


 Το ξεχωριστό σ' αυτόν τον ισολογισμό είναι το σύνολο του ενεργητικού του: 3,02 τρισεκατομμύρια ευρώ. Επειδή αυτό το νούμερο μάλλον δεν σας λέει και πολλά, πρέπει να προσθέσω δυο στοιχεία για να βοηθήσω στην κατανόησή του: (α) η αμερικανική κεντρική τράπεζα (η U.S. Federal Reserve, πιο γνωστή μας ως Fed), η οποία δέχεται επιπλήξεις από παντού επειδή "κόβει" νέο χρήμα συνεχώς και ασυστόλως, έχει σύνολο ενεργητικού 2,9 τρισ. δολλάρια, ήτοι περίπου 2,21 τρισ. ευρώ, (β) το συνολικό ΑΕΠ τής Γερμανίας (δηλαδή, της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο) ανέρχεται σε 2,3 τρισ. ευρώ περίπου.


 Ένας αδαής αναγνώστης θα εκτιμούσε ότι αυτό το τεράστιο ενεργητικό σημαίνει πως η ΕΚΤ είναι πανίσχυρη. Δυστυχώς, όμως, σημαίνει ακριβώς το αντίθετο και αυτό θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε παρακάτω.


 Είπαμε πρωτύτερα ότι στο ενεργητικό καταγράφεται η περιουσία και στο παθητικό οι υποχρεώσεις. Αν τώρα καταφέρω, με κάποιο -νόμιμο ή μη- τερτίπι και υπερτιμήσω κάποιο στοιχείο τού ενεργητικού (π.χ. ένα οικόπεδο), αυτόματα αυξάνεται και το παθητικό ώστε να διατηρηθεί η ισότητα. Επειδή, όμως, οι υποχρεώσεις προς τρίτους είναι συγκεκριμένες, εκείνο που αυξάνεται είναι η καθαρή θέση. Αυτό το "παιχνιδάκι" παίζεται κατά κόρον στο χρηματιστήριο: φουσκώνω τεχνητά το ενεργητικό, άρα αβγαταίνω την καθαρή θέση της εταιρείας, άρα ανεβαίνει η αξία τής μετοχής της, άρα.... Κατανοητό;


 Πάμε πάλι στο ενεργητικό τής ΕΚΤ. Από την 1η Νοεμβρίου 2011, όταν ο Μάριο Ντράγκι διαδέχθηκε τον Ζαν-Κλωντ Τρισσέ στο τιμόνι τής τράπεζας, το ενεργητικό τής ΕΚΤ αυξήθηκε, ούτε λίγο ούτε πολύ, κατά 1 τρισ.! Πώς έγινε αυτό; Η ΕΚΤ αποδύθηκε σε ένα όργιο αγοράς όλων των τοξικών προϊόντων των προβληματικών τραπεζών τής ευρωζώνης, προκειμένου να δημιουργήσει αναχώματα στην εξάπλωση της κρίσης. Μάλιστα δε, έκανε όλες αυτές τις αγορές δίχως να τυπώσει χρήμα (με την στενή έννοια της λέξης "τυπώνω"). Πώς; Απλούστατο: "έκοψε" εικονικό χρήμα. Δηλαδή, πλήρωσε τα τοξικά προϊόντα με εγγυήσεις. Φυσικά, αυτές οι εγγυήσεις τής ΕΚΤ αποτελούν πλέον καθαρό περιουσιακό στοιχείο των ληπτριών τραπεζών, σε αντικατάσταση των τοξικών τους στοιχείων, τα οποία βρίσκονται πλέον "παρκαρισμένα" στην ΕΚΤ και φουσκώνουν τον ισολογισμό της.


 Προφανώς, η ΕΚΤ δεν διαθέτει το ρευστό που απαιτείται για την κάλυψη όλων των εγγυήσεων που έχει δώσει. Άλλωστε, έτσι δουλεύει το τραπεζικό σύστημα: δίνει δάνεια με την σκέψη ότι δεν θα πάνε αύριο όλοι οι καταθέτες ταυτόχρονα να σηκώσουν τα λεφτά τους. Αυτό το "άνοιγμα" συνιστά την περίφημη "μόχλευση". Σήμερα, λοιπόν, η μόχλευση της ΕΚΤ έχει φτάσει τα επίπεδα μόχλευσης στα οποία βρέθηκαν την περίοδο 2007-2008 η Bear Sterns, η Freddie Mac και η γνωστή μας Lehman Brothers, με τα γνωστά αποτελέσματα.


 Ξέρω ότι κούρασα τον αναγνώστη αλλά θα συνεχίσω λίγο ακόμη. Μπορεί το 1 τρισ. που διέθεσε σε 9 μήνες ο Ντράγκι να ακούγεται τρελλό ποσό αλλά πρόκειται για σταγόνα στον ωκεανό. Τα στοιχεία τής Κομμισσιόν αποκαλύπτουν ότι η έκθεση των τραπεζών τής ευρωζώνης στις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους, φτάνει τα 46 τρισ. ευρώ! Και μιλάμε για ένα ποσό μοχλευμένο σε αναλογία 26:1, όταν η Lehman Brothers κατέρρευσε στο 30:1...


 Μετά από όλα όσα είπαμε, γίνεται σαφές ότι η ΕΚΤ αποτελεί πλέον έναν γίγαντα με πήλινα πόδια και ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα έχει μια ισχυρή βόμβα στα θεμέλιά του. Το οικοδόμημα τρίζει επικίνδυνα και μένει να δούμε πότε θα καταρρεύσει.


Λεπτομέρεια: Το τρισεκατομμύριο του Ντράγκι μοιράστηκε σε 800 τράπεζες της ευρωζώνης. Οι 400 απ' αυτές ήσαν γερμανικές. Καληνύχτα σας.
 Κόκκινη προπαγάνδα εκτοξεύθηκε από  Redfly  

Για μερικούς «άσπονδους» φίλους του ΚΚΕ που βρίσκονται στην απέναντι όχθη

Για μερικούς «άσπονδους» φίλους του ΚΚΕ που βρίσκονται στην απέναντι όχθη 

Με αφορμή την εκλογική αναμέτρηση της 6ης Μάη διάφοροι, ανώνυμοι καλοθελητές, σε διάφορα μπλογκς, κάνουν εκτιμήσεις για «κακό εκλογικό αποτέλεσμα» του ΚΚΕ. Γράφουν: «Το ΚΚΕ βρίσκεται σε πορεία απομόνωσης από την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα, από τον ελληνικό λαό, εξαιτίας της πολιτικής γραμμής που ακολουθεί, χρόνια τώρα, η ηγεσία του».
Καμώνονται ότι εκφράζουν την «αγωνία» τους για την «τύχη του Κόμματος» που «του γυρίζει την πλάτη η εργατική τάξη, ο λαός» σε συνθήκες μαζικότατης καταδίκης των ΠΑΣΟΚ - ΝΔ. Στο 18ο Συνέδριο του ΚΚΕ, ντοκουμέντα σελ. 79 σημειώνεται το εξής: «Η μείωση των δυνάμεων του δικομματισμού, δε σημαίνει και κλονισμό, πρέπει η μείωση αυτή να συνοδεύεται και από δυνάμωμα της θέλησης για ρήξη και ανατροπή». Να γιατί λέμε ότι δεν αρκεί η εγκατάλειψη των ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, αλλά χρειάζεται η εγκατάλειψη της στρατηγικής τους, που σημαίνει να μην εγκλωβιστεί η δυσαρέσκεια από την πολιτική τους σε άλλα κόμματα με την ίδια στρατηγική, όπως ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜ.ΑΡ., «Ανεξάρτητοι Ελληνες» κλπ, αλλά να εκφραστεί στο ΚΚΕ.




Ολοι αυτοί χρεώνουν στο ΚΚΕ την απότομη εκλογική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Η κριτική που ασκούν δήθεν στο ΚΚΕ είναι ότι με την προεκλογική τακτική του στο ζήτημα της κυβέρνησης, άφησε το πεδίο ελεύθερο στο ΣΥΡΙΖΑ να προβάλλει εναλλακτική κυβερνητική λύση και έτσι να κερδίσει την πλειοψηφία των λαϊκών δυνάμεων που καταδίκαζαν το ΠΑΣΟΚ κυρίως, αλλά και τη ΝΔ. Μετρούν επομένως και εκτιμούν το εκλογικό αποτέλεσμα του ΚΚΕ με βάση το εκλογικό αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή με ετεροκαθορισμό. Και μιλούν για εγκατάλειψη του προγράμματος του Κόμματος.
Τι γράφουν; «Η ηγεσία του Κόμματος ταύτισε με τον πιο χοντροκομμένο και απαράδεκτο τρόπο την Τακτική με τη Στρατηγική του Κόμματος. Επέτρεψε στο ΣΥΡΙΖΑ να αξιοποιήσει την έλλειψη μιας ουσιαστικής, άμεσης και αποτελεσματικής πρότασης εκ μέρους του Κόμματος.(...) Σε μια εποχή που οι προβλέψεις και οι πρόνοιες του 15ου Συνεδρίου δικαιώθηκαν περίτρανα, η ηγεσία του Κόμματος εγκατέλειψε την προσπάθεια να εφαρμόσει τη βασική του πρόταση, στο πνεύμα της σύγχρονης περιόδου που διανύουμε, προωθώντας τη δημιουργία του ΑΑΔΜ που θα διεκδικούσε και τη διακυβέρνηση της χώρας, με τη δημιουργία αντίστοιχης κυβέρνησης, που θα έκφραζε και θα στηριζόταν στην εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα της πόλης και του χωριού, στη νεολαία και τη διανόηση της χώρας μας, που θα συνένωνε αρμονικά την πάλη των εργαζομένων για τα άμεσα προβλήματά τους με την προοπτική του σοσιαλισμού».
Δε μπαίνουν στον κόπο βεβαίως να εξηγήσουν πώς με την ίδια στρατηγική όλα τα προηγούμενα χρόνια το ΚΚΕ είχε άνοδο της πολιτικής του επιρροής, και της εκλογικής, πρωταγωνιστικό ρόλο στο εργατικό κίνημα που όμοιό του δεν υπάρχει πουθενά στην Ευρώπη, μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες, με όλα τα άλλα κόμματα να πασχίζουν να σμπαραλιάσουν από τα μέσα το εργατικό κίνημα. Δεν μπαίνουν καν στον κόπο να απαντήσουν γιατί σε όποια χώρα έγινε από Κομμουνιστικά Κόμματα «κυβερνητικό πείραμα» για να ανακοπεί η αντεργατική, αντιλαϊκή επίθεση, το αποτέλεσμα ήταν ακριβώς το αντίθετο (Γαλλία, Ιταλία κλπ).
Να θυμίσουμε εδώ ότι το συγκεκριμένο ζήτημα το άνοιξε ο Αλ. Τσίπρας στη διακαναλική συνέντευξη του ΣΥΡΙΖΑ πριν τις εκλογές στις 6 Μάη. Ακριβώς όπως το διατυπώνουν αυτοί που ανώνυμα κάνουν πολεμική στο ΚΚΕ διαστρεβλώνοντας το Πρόγραμμα του Κόμματος. Γιατί άλλα λέει το Πρόγραμμα του ΚΚΕ απ' αυτά που οι ίδιοι γράφουν.
Δίνουν όπλα στον αντίπαλο επιδιώκοντας το χτύπημα του ΚΚΕ και του κινήματος
Και επιτίθενται με όρους υπονόμευσης του ΚΚΕ και με ανομολόγητους πόθους και στόχο να χτυπηθεί το Κόμμα, να σμπαραλιάσουν τη δράση του, καλώντας σε παρέμβαση από τα κάτω για να διορθωθεί η πολιτική του γραμμή και να επανέλθει στο πρόγραμμα του Κόμματος. Να τι γράφουν ως προς αυτό: «Η ηγεσία του ΚΚΕ θα κριθεί στα όργανα του Κόμματος, από τα μέλη του Κόμματος. Και θα κριθεί αυστηρά. Οσο σημαντικός κι αν είναι ο ρόλος της, δεν ταυτίζεται με το ίδιο το Κόμμα, πολύ περισσότερο όταν δεν μπορεί πλέον να βρίσκεται σ' αυτή τη θέση. Η ηγεσία του Κόμματος θα κριθεί από τους οπαδούς, τους ψηφοφόρους, από την ίδια την εργατική τάξη. Και η εργατική τάξη δεν χαρίζεται. Ούτε ξεχνάει. Ούτε θα επιτραπεί από τα μέλη του Κόμματος και από την ίδια την εργατική τάξη η οποιαδήποτε παρερμηνεία ή και η παραμικρή αξιοποίηση του εκλογικού αποτελέσματος της 17ης του Ιούνη».
Είναι ακριβώς η τακτική του ταξικού αντίπαλου και του οπορτουνισμού, για να κάνουν ζημιά, και με την υπόσκαψη της ενότητας θέλησης και δράσης του ΚΚΕ, που εκφράζεται με διαλεκτική σχέση καθοδηγητικών οργάνων και ΚΟΒ.
Επομένως πρόκειται για καραμπινάτη επίθεση στο ΚΚΕ και το Πρόγραμμά του, τη στρατηγική του, στην ΚΕ, το ΠΓ και την ΓΓ της ΚΕ ενιαία, την ίδια στιγμή που έχει ξεδιπλωθεί και είναι ολοφάνερη η εκστρατεία επίθεσης των αστών, των επιτελείων τους, με την ίδια ακριβώς τακτική, δηλαδή επίθεση στην ΚΕ, το ΠΓ και την ΓΓ της ΚΕ ενιαία, για συρρίκνωση και χτύπημα του ΚΚΕ, προκειμένου να χτυπηθεί το εργατικό, το λαϊκό κίνημα. Ακριβώς γιατί προβλέπουν ότι το βάθεμα της κρίσης θα οξύνει τις ταξικές αντιθέσεις, ότι μπορεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις απότομης όξυνσης της ταξικής πάλης και θέλουν να την προλάβουν, να χειραγωγήσουν, να την αναχαιτίσουν ανώδυνα για το σύστημα, επιδίωξη που δεν μπορούν να την πετύχουν με ένα ισχυρό ΚΚΕ.
Αυτή η ολοένα και πιο μαζική παρέμβαση στο Κόμμα και τη γραμμή του είναι στοιχείο που θέλει να δώσει καίριο πλήγμα στο ΚΚΕ. Και δίνει λαβή στον αντίπαλο για τον ίδιο σκοπό.
Ακυρώνουν το Πρόγραμμα του Κόμματος
Η διαστρέβλωση που γίνεται και στο ίδιο το 15ο Συνέδριο και στο Πρόγραμμα του ΚΚΕ από τη συγκεκριμένη αρθρογραφία, προκειμένου να στηριχτεί η άποψη ότι το ΚΚΕ έπρεπε προεκλογικά να διεκδικήσει και να αντιπαραθέσει μιά κυβέρνηση του ΑΑΔ Μετώπου ως φιλολαϊκή διέξοδο και όχι την εργατική λαϊκή εξουσία, είναι υπονόμευση του Προγράμματος του Κόμματος. Και η θέση τους για διεκδίκηση από το ΚΚΕ «κυβέρνησης του ΑΑΔ Μετώπου», και κάλεσμα της εργατικής τάξης και των άλλων φτωχών λαϊκών στρωμάτων να συσπείρωθούν σ' αυτήν ως φιλολαϊκή διέξοδο ακυρώνει τη στρατηγική του ΚΚΕ.
Ποιο είναι το κρίσιμο ζήτημα στις συγκεκριμένες συνθήκες που πρέπει να σταθμίσει ένα επαναστατικό κόμμα της εργατικής τάξης που αντικειμενικά έχει μπει, από την ίδια τη ζωή, στο πεδίο της αντιπαράθεσης; Η οικονομική καπιταλιστική κρίση και σε όφελος τίνος θα ξεπεραστεί. Σε όφελος του κεφαλαίου ή σε όφελος της εργατικής τάξης και των άλλων φτωχών λαϊκών στρωμάτων; Και με βάση αυτό το στρατηγικό ζήτημα ποια κυβέρνηση μπορεί να το αντιμετωπίσει σε όφελος ποιων, των αστών ή των εργατών;
Στο 18ο Συνέδριο - ντοκουμέντα σελ. 94 - σημειώνονται τα εξής: «Το αίτημα για πολιτική αλλαγή πρέπει να ξεπεράσει την αντίληψη για κυβερνητική αλλαγή και να τείνει να κατανοείται ως αλλαγή ταξική στο επίπεδο της εξουσίας. Να αρχίσει και σε μαζικό επίπεδο να γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα σε μια κυβέρνηση που εκλέγεται από τα λαό και στηρίζει το σύστημα, από μια κυβέρνηση που είναι λαϊκή, γιατί εκφράζει την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα και είναι προϊόν της νίκης του λαού σε βάρος της αστικής εξουσίας και της κυριαρχίας των μονοπωλίων».
Η αντίληψη που προσεγγίζει το ζήτημα της κυβέρνησης έξω και πάνω από το ζήτημα της εξουσίας και της οικονομίας, δηλαδή ποια τάξη είναι κυρίαρχη, βάζει από την εμπρός και όχι από την πίσω πόρτα το ζήτημα κυβέρνησης για να διαχειριστεί την κρίση σε όφελος του κεφαλαίου. Τα περί ανακούφισης του λαού, όταν για το ξεπέρασμα της κρίσης πρέπει να καταστραφεί εργατική δύναμη για να γλυτώσει το κεφάλαιο, ακυρώνει, άρα και σπέρνει αυταπάτες ότι μπορεί να υπάρξει τέτοια κυβέρνηση που να ανακουφίσει το λαό. Και αυτό αν δεν ανοιχτεί την προεκλογική περίοδο, αλλά συγκαλυφθεί, τραβά το λαό στην υποταγή του στο κεφάλαιο.
Τι λέει το πρόγραμμα του ΚΚΕ ως προς αυτό; («Ριζοσπάστης» 9/6/1996). «Η αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή δημοκρατική γραμμή πάλης συμβάλλει στη συσπείρωση της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού, στην αντίσταση και υπεράσπιση των συμφερόντων του από την επιθετικότητα του μεγάλου κεφαλαίου. Είναι ο δρόμος που βοηθά να αλλάξει ο συσχετισμός των δυνάμεων, να γίνει η προσέγγιση και, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, να πραγματοποιηθεί το πέρασμα στο σοσιαλισμό».
Αναφέρεται στο «δρόμο της συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης, που μπορεί να δώσει προοπτική για την εργατική τάξη, τα μικρομεσαία λαϊκά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου και τη νεολαία». Και συνεχίζει:
«Η διαδικασία συγκρότησης του Μετώπου πραγματοποιείται στο έδαφος του αγώνα για τα οξυμένα προβλήματα, που απασχολούν το λαό και τη χώρα, της πολιτικής και ιδεολογικής αναμέτρησης με την ολιγαρχία του τόπου, τους πολύμορφους μηχανισμούς του κράτους της, με τις κυβερνήσεις και τις πολιτικές δυνάμεις που εκπροσωπούν τα συμφέροντά της ή συναινούν στην εξυπηρέτησή τους. Η δύναμη του Μετώπου βρίσκεται στον ηγετικό ρόλο της εργατικής τάξης και του κόμματός της, στην ενότητα δράσης της, στη συμμαχία της με τα κοινωνικά στρώματα, που παλεύουν σε αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση.
Το Μέτωπο στην αρχική του φάση ξεκινά σαν συσπείρωση κυρίως κοινωνικών δυνάμεων γύρω από αντιιμπεριαλιστικά αντιμονοπωλιακά αιτήματα και στόχους, από επιμέρους μέτωπα πάλης, που κινητοποιούν διάφορα τμήματα των εργαζομένων προς ένα ενιαίο ισχυρό λαϊκό ρεύμα. Οσο περισσότερο αναπτύσσεται η ταξική πάλη, η οργάνωση και η πολιτική πείρα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, όσο ενισχύεται η δύναμη του ΚΚΕ, τόσο θα αυξάνονται οι δυνατότητες, το αντιιμπεριαλιστικό αντιμονοπωλιακό μέτωπο να προκαλεί αντίστοιχες αλλαγές στον πολιτικό συσχετισμό.(...)
Η ανάπτυξη των κοινωνικοπολιτικών αναμετρήσεων, των ταξικών συγκρούσεων, θα φέρνει στην ημερήσια διάταξη το πρόβλημα της εξουσίας. To KKE κατευθύνει τη δράση του, ώστε η αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή πάλη να αναπτύσσεται και να βαθαίνει η αντικαπιταλιστική συνείδηση της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Το ΚΚΕ σταθερά προσπαθεί να πείθει ότι δεν αρκεί να φύγουν τα αστικά κόμματα και οι σύμμαχοί τους από το τιμόνι της διακυβέρνησης. Πρέπει να ανατραπεί το αστικό κράτος και οι μηχανισμοί του. Να δημιουργηθεί μια νέα λαϊκή εξουσία, που δεν είναι άλλη από τη σοσιαλιστική.
Σε συνθήκες κορύφωσης της ταξικής πάλης, επαναστατικής ανόδου του λαϊκού κινήματος, όταν η επαναστατική διαδικασία έχει ξεκινήσει, μπορεί να προκύψει κυβέρνηση, ως όργανο λαϊκής εξουσίας, που έχει την έγκριση και τη συγκατάθεση του αγωνιζόμενου λαού, χωρίς γενικές εκλογές και κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Αυτή η κυβέρνηση θα ταυτίζεται, ή θα τη χωρίζει τυπική απόσταση από την εξουσία της εργατικής τάξης και των συμμάχων της.
Σε συνθήκες ταξικών αναμετρήσεων και μεγάλης φθοράς στην επιρροή των αστικών κομμάτων και των συμμάχων τους, μπορεί να προκύψει κυβέρνηση αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δυνάμεων, με βάση το κοινοβούλιο χωρίς να έχουν διαμορφωθεί ακόμα οι όροι για το επαναστατικό πέρασμα.
Η δρομολόγηση κυβερνητικών μέτρων, που στοχεύουν στην ανακούφιση του λαού, εναντίον του πολυεθνικού κεφαλαίου, της εξάρτησης και της συμμετοχής της χώρας στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, είναι δυνατόν να συσπειρώνει και να πείθει για την ανάγκη γενικότερης ρήξης.
Το ΚΚΕ επιδιώκει μια τέτοια κυβέρνηση, με τη δράση της και τη γενικότερη λαϊκή παρέμβαση, να συμβάλει στην έναρξη της επαναστατικής διαδικασίας. Το διάστημα μέσα στο οποίο θα κριθεί, αν η κυβέρνηση θα προχωρήσει προς τα εμπρός, δε θα είναι μακρόχρονο. Η πείρα δείχνει ότι θα είναι βραχύχρονο. Αν οι εξελίξεις δεν πάρουν θετική πορεία, τότε η κυβέρνηση θα ανατραπεί, κάτω από την αντίδραση της κυρίαρχης τάξης και την ιμπεριαλιστική παρέμβαση. Η ανατροπή της δε σημαίνει υποχρεωτικά συνολικό πισωγύρισμα. Μπορεί να γίνει παράγοντας, για να κατανοηθεί βαθύτερα η ανάγκη ριζικής ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος.
Σε κάθε περίπτωση, ο αποφασιστικός παράγοντας θα είναι η ενότητα της εργατικής τάξης, η κατάκτηση του ηγετικού καθοδηγητικού ρόλου της, καθώς και του κόμματός της, του ΚΚΕ, στο Μέτωπο.
Με την καθοδήγηση του ΚΚΕ, του πιο μαχητικού και έμπειρου τμήματος της εργατικής τάξης, το Μέτωπο θα κατακτά την ικανότητα να εναλλάσσει έγκαιρα όλες τις μορφές πάλης, προκειμένου να αντιμετωπίσει την αντίδραση και αντεπίθεση, που θα δεχτεί από την κυρίαρχη τάξη της χώρας. Στις κορυφαίες αυτές στιγμές σύγκρουσης, όταν τίθεται στην ημερήσια διάταξη η ρήξη με το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, θα συντελούνται αναδιατάξεις και ανακατατάξεις των πολιτικών δυνάμεων. Η εργατική τάξη θα επιδιώκει να διατηρεί τη συμμαχία και τους δεσμούς της, με όσο γίνεται περισσότερες από τις άλλες αντιιμπεριαλιστικές, αντιμονοπωλιακές δυνάμεις».
Κυβερνητική εναλλαγή ή λαϊκή εξουσία;
Τι προκύπτει απ' αυτή την εκτενή παρουσίαση του Προγράμματος του Κόμματος;
1. Το ΑΑΔ Μέτωπο ως συμμαχία συγκροτείται από τα κάτω, ως κοινωνική συμμαχία, της εργατικής τάξης και των άλλων φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
2. Το ΑΑΔ Μέτωπο είναι η συμμαχία που δρα ως ένα ενιαίο ισχυρό λαϊκό ρεύμα για την αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου και το πέρασμα στο σοσιαλισμό.
3. Το 15ο Συνέδριο δεν ταυτίζει το ΑΑΔ Μέτωπο με την κυβέρνηση των αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δημοκρατικών δυνάμεων. Και σε κάθε περίπτωση, ο σχηματισμός κυβέρνησης της αριστεράς δεν έχει καμιά σχέση με την κυβέρνηση που περιγράφει το 15ο Συνέδριο.
4. Το ζήτημα της κυβέρνησης των αντιιμπεριαλιστικών, αντιμονοπωλιακών δημοκρατικών δυνάμεων μπαίνει ως ενδεχόμενο, ότι μπορεί και να προκύψει και όχι ως διεκδίκηση του ΑΑΔ Μετώπου, πολύ περισσότερο του ΚΚΕ. Αλλωστε, αν το Πρόγραμμα του ΚΚΕ το τοποθετούσε όπως το βάζουν οι «όψιμοι υπερασπιστές του Προγράμματος», πολέμιοι του ΚΚΕ, είναι σαν το ΚΚΕ να αποδεχόταν ότι ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό υπάρχει ενδιάμεσο κοινωνικοοικονομικό σύστημα, αλλά τέτοιο δεν υπάρχει. Είναι σαν να έπρεπε στη στρατηγική του ΚΚΕ, να υπάρχει ενδιάμεσο στάδιο και στόχος, η κυβέρνηση του ΑΑΔ Μετώπου, ανάμεσα στην εξουσία του κεφαλαίου και στην εργατική λαϊκή εξουσία.
Στο 18ο Συνέδριο, ντοκουμέντα σελ 77-78 σημειώνονται τα εξής: «Αυτό που έχει συνηθίσει ένα μεγάλο μέρος του λαού είναι η αντίληψη ότι η συμμαχία είναι ζήτημα μόνο κομμάτων, που αναζητούν κάποια κοινά σημεία σύγκλισης με στόχο την κυβερνητική εναλλαγή. Πρόκειται για την ισχύ των κοινοβουλευτικών αυταπατών. Χρειάζεται πολλή δουλειά, για να κατανοηθεί ότι η πολιτική συμμαχιών κατακτιέται, δεν τη βρίσκεις έτοιμη αλλά υλοποιείται μέσα από ανακατατάξεις που φέρνει ή ταξική πάλη. Αλλά ο σκοπός του Μετώπου δεν είναι η κυβερνητική εναλλαγή, αλλά η αλλαγή στο επίπεδο της εξουσίας.
Και αυτή η αλλαγή θα είναι υπόθεση του εργαζόμενου λαού, ενός μεγάλου μέρους του, με επικεφαλής το εργατικό κίνημα, που δεν είναι βέβαια μόνο το συνδικαλιστικό ή το ΠΑΜΕ, εδώ περιλαμβάνεται και το ίδιο το Κόμμα ως πρωτοπορία της εργατικής τάξης. Δε θα είναι απλά έργο μιας κοινοβουλευτικής διαδικασίας.
Και αν ακόμα μέσα από κοινοβουλευτική διαδικασία συμβεί μια θετική αλλαγή - κάτι που δεν μπορεί να αποκλειστεί προκαταβολικά - αυτή, για να πυροδοτήσει μια διαδικασία ρήξης και ανατροπής, πρέπει να ξεπεράσει τις κοινοβουλευτικές αυταπάτες και να θέσει σε πρωτοφανή ενέργεια τις λαϊκές μάζες, να νικήσουν την εξουσία των μονοπωλίων και εκτός κοινοβουλίου, γιατί εδώ είναι τα δύσκολα. Ας θυμηθούμε τη Χιλή του Αλιέντε, την επανάσταση των Γαριφάλων στην Πορτογαλία, τις εξελίξεις σε Βενεζουέλα, Βολιβία».
5. Ακόμη και στη στοχευμένα επικίνδυνη αντίληψη περί διεκδίκησης κυβέρνησης, προϋπόθεση είναι να υπάρχει το ΑΑΔ Μέτωπο, αλλά ακόμη δεν έχει συγκροτηθεί, βρίσκεται στα σπάργανα.
Ο εμπλουτισμός του προγράμματος του Κόμματος από τα Συνέδρια
6. Το πρόγραμμα του ΚΚΕ, έχει εμπλουτιστεί από τα επόμενα Συνέδρια του Κόμματος, 16ο, 17ο, 18ο. Στα ντοκουμέντα του 18ου Συνεδρίου, σελ.108 σημειώνεται: «Ο εμπλουτισμός αφορά σε ανάπτυξη και εξειδίκευση γενικότερα διατυπωμένων θέσεων στο Πρόγραμμά μας. Το Συνέδριο είναι το πλέον αρμόδιο Σώμα για να εγκρίνει τέτοιους εμπλουτισμούς, που άλλωστε τέθηκαν σε γνώση και συζήτηση σε όλο το Κόμμα με το Κείμενο θέσεων της ΚΕ». Και ας γράφουν οι δήθεν υπερασπιστές του προγράμματος για «εγκληματική, πραξικοπηματική και μέχρι σήμερα αναιτιολόγητη εγκατάλειψη του προγράμματος του Κόμματος εκ μέρους της ηγεσίας του, που ψηφίστηκε στο 15ο Συνέδριο».
Στην απόφαση του 16ου Συνεδρίου, («Ριζοσπάστης» 31/12/2000), γίνεται η εξής εκτίμηση: «Το μήνυμα του 16ου Συνεδρίου του ΚΚΕ είναι ότι δεν υπάρχουν αδιέξοδα στην πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου. Υπάρχει λύση. Είναι ο δρόμος του Μετώπου, της συγκέντρωσης δυνάμεων στην πάλη για τη λαϊκή εξουσία και τη λαϊκή οικονομία(...)Για τη συγκρότηση του ΑΑΔΜ δεν αρκεί η κοινή δράση, που βασίζεται σε κοινές ή παραπλήσιες αντιλήψεις για μεγάλα και επίκαιρα προβλήματα, η γραμμή άμυνας στην επίθεση που δέχεται ολομέτωπα ο λαός μας. Απαιτείται να υπάρχει και ένα επίπεδο συμφωνίας στη γενική γραμμή κατεύθυνσης για τη λύση των προβλημάτων, που θα εκφράζεται στο προγραμματικό πλαίσιο για τη λαϊκή οικονομία και τη λαϊκή εξουσία». Δηλαδή το ΑΑΔ Μέτωπο διεκδικεί την εξουσία.
Στην απόφαση του 17ου Συνεδρίου, («Ριζοσπάστης» 20/2/2005), αναφέρεται: «Το Μέτωπο συγκροτείται από κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις ανομοιογενείς, από άποψη κοινωνικής θέσης και ιδεολογικοπολιτικής στάσης, που όμως συμφωνούν στην ανάγκη να διεκδικηθεί ένας άλλος δρόμος εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας, σε αντίθεση με τα συμφέροντα των μονοπωλίων και των ιμπεριαλιστικών ενώσεων».
Αληθεια υπάρχουν σήμερα πολιτικές δυνάμεις που να συμφωνούν στη διεκδίκηση ενός άλλου δρόμου εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας, σε αντίθεση με τα συμφέροντα των μονοπωλίων και των ιμπεριαλιστικών ενώσεων; Δεν υπάρχουν.
Και συνεχίζει η απόφαση: «Το Μέτωπο προβάλλει στο λαό ότι είναι αναγκαίο να επιβληθούν στο επίπεδο της εξουσίας τα συμφέροντα των εκμεταλλευομένων, καταπιεσμένων λαϊκών δυνάμεων. Το Μέτωπο πρέπει να έχει πρόταση προς το λαό και στο επίπεδο της εξουσίας.
Το Κόμμα έχει διατυπώσει μια γενική ιδέα για το θέμα της εξουσίας, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ενοποιητικά, αφού περιέχει βασικές κατευθύνσεις που τη διαχωρίζουν από τη σημερινή εξουσία και τις διάφορες παραλλαγές διαχείρισής της. Η ιδέα της λαϊκής εξουσίας και λαϊκής οικονομίας μπορεί να συστεγάσει τους μετέχοντες στο Μέτωπο».
Στην απόφαση του 18ου Συνεδρίου, («Ριζοσπάστης» 8/3/2009) σχετικά με το Κόμμα και τη δράση του με βάση τη στρατηγική του αναφέρεται: «Ενα Kόμμα, που θα δρα αποτελεσματικά, όσο εξαρτάται από αυτό, για την προώθηση συσπειρώσεων σε αντιμονοπωλιακή, αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση, προϋπόθεση για τη συγκρότηση του Aντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου (ΑΑΔΜ) ως κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας για τη Λαϊκή Εξουσία και Οικονομία. Ενα Kόμμα που θα αναδεικνύει την αναγκαιότητα και δυνατότητα του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, ως τη μόνη ρεαλιστική και αποτελεσματική απάντηση στην καπιταλιστική οικονομική κρίση, στην εκμετάλλευση και καταπίεση, στην ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα.(...) H Πολιτική Απόφαση του 18ου Συνεδρίου και το Κείμενο για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό συμβάλλουν στην ιδεολογικοπολιτική ετοιμότητα του Kόμματος και στην προετοιμασία του μπροστά σε σκληρούς αγώνες και αναμετρήσεις. O αντιμονοπωλιακός αντιιμπεριαλιστικός αγώνας αντικειμενικά σήμερα εντάσσεται ακόμα πιο πολύ στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού. Είναι περισσότερο αντικαπιταλιστικός. Δεν παρεμβάλλονται σινικά τείχη ανάμεσα στη συσπείρωση και πάλη των αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δυνάμεων και στον αγώνα για το σοσιαλισμό.(...) Tο αίτημα για πολιτική αλλαγή πρέπει να ξεπεράσει την αντίληψη για κυβερνητική αλλαγή και να τείνει να κατανοείται ως αλλαγή ταξική στο επίπεδο της εξουσίας. Nα αρχίσει και σε μαζικό επίπεδο να γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα σε μια κυβέρνηση που εκλέγεται από το λαό και στηρίζει το σύστημα, από μια κυβέρνηση που είναι λαϊκή, γιατί εκφράζει την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα και είναι "προϊόν" της νίκης του λαού σε βάρος της αστικής εξουσίας και της κυριαρχίας των μονοπωλίων».
Επίσης στα ντοκουμένα του 18ου Συνεδρίου σελ 160-161 σημειώνονται τα εξής:
«Η ΚΕ θεωρεί ότι δεν πρέπει να συγχέεται ο χαρακτήρας της εξουσίας με τις μεταβατικές "στιγμές" του ιστορικού χρόνου. (...) Είναι άλλο ζήτημα εκ των υστέρων, δηλαδή από την ιστορική έρευνα, να διαπιστωθεί η πολυμορφία που μπορεί να δώσει η διαδικασία κατά την οποία δεν έχει ακόμη ανατραπεί η αστική εξουσία αλλά έχει ξεκινήσει η αποδυνάμωσή της, ο κλονισμός της. Είναι ζήτημα ιστορικής έρευνας οι μορφές που παίρνουν σε κάθε ιστορική περίπτωση οι διαβαθμίσεις στον κλονισμό της αστικής εξουσίας.
Π.χ., οι πρώτες κυβερνήσεις που διαμορφώθηκαν από τα αντιφασιστικά μέτωπα στις χώρες που απελευθερώθηκαν από τον Κόκκινο Στρατό, δεν ήταν επαναστατικές εργατικές εξουσίες (Δικτατορία του Προλεταριάτου), συμμετείχαν και αστικές δυνάμεις. Γι' αυτό γρήγορα αναπτύχθηκε πάλη για το "ποιος - ποιον" και λύθηκε, στις περισσότερες περιπτώσεις, με κατάκτηση της επαναστατικής εργατικής εξουσίας (Δικτατορία του Προλεταριάτου)».
Με πείσμα στις ταξικές μάχες
Μετά απ' όλα τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι οι δήθεν «υπερασπιστές» του προγράμματος του Κόμματος, διαγράφουν με μια μονοκοντυλιά, 16ο, 17ο,18ο Συνέδρια του ΚΚΕ και τις αποφάσεις τους, τα οποία στη βάση των αντικειμενικών κοινωνικοοικονομικών εξελίξεων εμπλούτισαν το πρόγραμμα του ΚΚΕ, τη στρατηγική του, αφού ήδη έχουν ακυρώσει το ίδιο το πρόγραμμα που επεξεργάστηκε το 15ο Συνέδριο. Σπέρνουν συγχύσεις, καλλιεργούν την καχυποψία γύρω από τη γραμμή και την καθοδήγηση του ΚΚΕ, υπονομεύουν ανοιχτά το Κόμμα, σπρώχνουν στην αδράνεια και την άρνηση της ταξικής πάλης, δίνουν όπλα στον αντίπαλο να πολεμά το ΚΚΕ.
Η 94χρονη Ιστορία του ΚΚΕ, έχει δώσει πλούσια πείρα στο Κόμμα για τους σκοπούς και τις επιδιώξεις τέτοιων ενεργειών. Η πίστη στο Κόμμα και στη γραμμή του, στην ενιαία θέληση για δράση με τη γραμμή, στην υπεράσπιση και διαφύλαξη της αδιάσπαστης σχέσης καθοδηγητικών οργάνων και ΚΟΒ αλλά και της λειτουργίας με βάση τις αρχές μας, η αδιαλλαξία απέναντι στον ταξικό αντίπαλο και στον οπορτουνισμό, αποτελούν θεμέλια για την ύπαρξη και την ιστορική του συνέχεια.
Και μπροστά στις εκλογές η με πείσμα και αποφασιστικότητα ακούραστη μαχητική δράση για την ενίσχυσή του στη βάση των παραπάνω θεμελιακών γνωρισμάτων του Κόμματος, είναι η καλύτερη απάντηση στον ταξικό εχθρό και στους «άσπονδους» φίλους, δήθεν υπερασπιστές του ΚΚΕ που βρίσκονται ήδη στην απέναντι όχθη.


Συντακτική Επιτροπή του «Ριζοσπάστη»


 Κόκκινη προπαγάνδα εκτοξεύθηκε από  yiok-yiok

Δεν μπορεί να υπάρξει για τον λαό, φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση, χωρίς σύγκρουση με τους εκμεταλλευτές του και τους συμμάχους τους"

"Δεν μπορεί να υπάρξει για τον λαό, φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση, χωρίς σύγκρουση με τους εκμεταλλευτές του και τους συμμάχους τους"

  "Απέναντι στην πανστρατιά της αστικής τάξης είναι επείγον να αντιπαρατεθεί όσο το δυνατόν ισχυρότερο το εργατικό - λαϊκό κίνημα με το ΚΚΕ μπροστά".*

...Οι αναλύσεις - προβλέψεις του ΚΚΕ επιβεβαιώνονται πριν καν φτάσει η 18 Ιούνη. Μετά τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, τώρα πια στο σύνολό τους και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνουν πολύ καθαρά τι θα γίνει στις 18. Οτι θα διασφαλίσουν πάση θυσία τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

 Οι όρκοι πίστης στην επιχειρηματικότητα και την ανάγκη να υπάρξουν καπιταλιστικά κέρδη για να έχει ελπίδα ο εργάτης ότι θα περισσέψει κάποιο κόκαλο και γι' αυτόν, δίνουν και παίρνουν. Δικαίως - από τη σκοπιά των συμφερόντων που εκφράζει - ως και η «Καθημερινή» αναγνωρίζει ότι με το νέο σχήμα της σοσιαλδημοκρατίας το μέλλον για τους καπιταλιστές μπορεί να είναι ξανά ελπιδοφόρο. 

Η προγραμματική διαφορά του υπό σύσταση νέου κεντροαριστερού πόλου με τον επίσης υπό ανασύσταση κεντροδεξιό πόλο έχει σχεδόν πια μηδενιστεί. Το μαρτυρούν όχι μόνο τα άρθρα στην «Αυγή» που διαβεβαιώνουν την αστική τάξη ότι η νέα αριστερά θα κυβερνήσει έτσι που να βοηθά την αύξηση του πλούτου, δηλαδή με μέτρα που θα συμβάλουν στην ένταση της εκμετάλλευσης των εργατών, αλλά και οι προτροπές του συνόλου των αστικών εφημερίδων να λυθεί πλέον και η μόνη εκκρεμότητα, ο σχηματισμός κυβέρνησης, αφού έτσι κι αλλιώς στο θέμα της εξουσίας έχει ήδη διασφαλιστεί ότι τα πράγματα θα μείνουν ως έχουν... Αν μπορούσαν να σχημάτιζαν κυβέρνηση και χωρίς εκλογές δε θα είχαν πρόβλημα, οι ρόλοι πλέον είναι ήδη μοιρασμένοι.

...Το ΚΚΕ - είναι απόλυτα καθαρό πλέον σε όλους - έχει πάρει ήδη θέση στα μετερίζια της πρώτης γραμμής. Η πρόσκληση μάχης απευθύνεται σ' έναν προς έναν κάθε εργαζόμενο, αγρότη, αυτοαπασχολούμενο, σε γυναίκες και παιδιά.

Απέναντι στην πανστρατιά της αστικής τάξης είναι επείγον να αντιπαρατεθεί όσο το δυνατόν ισχυρότερο το εργατικό - λαϊκό κίνημα με το ΚΚΕ μπροστά.

* "Ισχυρό ΚΚΕ για ρήγμα στο αστικό μέτωπο"  ΕΔΩ

You might also like:

Μαύρο στους υποψήφιους της πλουτοκρατίας (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ), μαύρο ...

Σημαντική εκδήλωση της πρωτοβουλίας No money No dept-Παύση ...

"Λένε ψέματα στο λαό"

"Αmarcord" σημαίνει θυμάμαι

LinkWithin

Μάχη νύχτα μέρα με πείσμα να τους χαλάσουμε τα σχέδια

Μάχη νύχτα μέρα με πείσμα να τους χαλάσουμε τα σχέδια

Στιγμιότυπο από τη συγκέντρωση. Στο βήμα ο Δ. Γόντικας

Στην κατάμεστη από εργαζόμενους στον κλάδο της βιομηχανίας αίθουσα του ξενοδοχείου «Ιμπέριαλ» στην πλ. Καραϊσκάκη στην Αθήνα, μίλησε το απόγευμα της Πέμπτης ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και ακολούθησε πλούσια συζήτηση. Μεταξύ άλλων, ο Δ. Γόντικας σημείωσε στην ομιλία του:

«Οι εργάτες και οι εργάτριες της Βιομηχανίας είναι η καρδιά της εργατικής τάξης και του κινήματός της και ταυτόχρονα και η καρδιά του Κόμματος, του ΚΚΕ.

Για το λόγο αυτό στη σημερινή συγκέντρωση, δε σας καλούμε απλώς να ψηφίσετε το Κόμμα, το δικό σας Κόμμα. Σας ζητάμε πολύ περισσότερα. Να γίνεται πρωταγωνιστές, φλογεροί και ανυποχώρητοι μαχητές και να ξεσηκώσετε κυριολεκτικά τα εργοστάσια, εργοστάσιο το εργοστάσιο, οικογένεια την οικογένεια, άνθρωπο τον άνθρωπο, στον αγώνα που δίνει το ΚΚΕ σε αυτές τις εκλογές.

Στα εργοστάσια, στις γειτονιές που ζείτε ή στα χωριά που ψηφίζετε, να δώσετε μάχη να μην παγιδευτεί κανένας τίμιος άνθρωπος στο βρώμικο και ύπουλο πόλεμο που έχουν εξαπολύσει τα αφεντικά, ντόπια και ξένα και τα τσιράκια τους, για να συρρικνώσουν και να χτυπήσουν το ΚΚΕ. Να αντιστρέψουμε το κλίμα εκβιασμών, τρομοκρατίας και ψεύτικων ελπίδων. Να σηκώσει κεφάλι, να βρει τη δύναμη να αντισταθεί και να μην είναι φτερό στο άνεμο. Οι εκλογές αυτές είναι μια σκληρή ταξική μάχη. Να κερδίσουμε αυτή τη μάχη και να βγει το ΚΚΕ και το εργατικό κίνημα πιο δυνατό και πιο ετοιμοπόλεμο, για την άλλη μέρα των εκλογών.

Σας ζητάμε να γίνετε πρωταγωνιστές σε ένα μαζικό κίνημα αντίστασης και αντεπίθεσης, για να μπορέσουμε όλοι και εσείς και όλος ο περίγυρός σας, την άλλη μέρα να κοιταζόμαστε στα μάτια με τιμή, περηφάνια και αξιοπρέπεια και όχι με σκυμμένο κεφάλι.

Να γίνουμε σε αυτή τη μάχη όλοι Χαλυβουργοί. Να παλέψουμε για το Κόμμα, όπως παλεύουν οι Χαλυβουργοί, απέναντι σε ολόκληρη την τάξη των καπιταλιστών. Αλύγιστοι.

Να τους χαλάσουμε τα σχέδια

Τι ζητάνε από την εργατική τάξη και το ΚΚΕ;

Ο,τι ακριβώς ο Μάνεσης και κάθε Μάνεσης. Να σκύψουμε το κεφάλι. Να παραιτηθούμε από κάθε αγώνα και να αποδεχθούμε ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή από την υποταγή στην ΕΕ, να βάλουμε όλοι πλάτη για να ξεπεράσουν οι καπιταλιστές, οι εκμεταλλευτές μας, την κρίση τους και να προσφέρουμε νέες θυσίες στο βωμό του κέρδους.

Μας ζητάνε να αποδεχθούμε ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση παρά μόνον αυτή. Μας ζητάνε δήλωση μετανοίας και υποταγής. Να βάλουμε πλάτη με τη συμμετοχή μας σε μια κυβέρνηση για να ξελασπώσουμε το σύστημα από τα αδιέξοδά του.

Και να αφήσουμε κατά μέρος απεργίες, αγώνες, εμπρηστικά και ανατρεπτικά συνθήματα. Να γίνουμε όλοι απεργοσπάστες και συνομιλητές της καπιταλιστικής εργοδοσίας, για να ξεπεραστεί η κρίση κερδοφορίας τους.

Αυτά ζητάνε. Αυτό το σκηνικό στήνουν όλοι μαζί, αξιοποιώντας ως μοχλό τον ΣΥΡΙΖΑ. Κάθε ψήφος που δεν πάει στο ΚΚΕ, πρέπει να 'ναι καθαρό, στηρίζει αυτά ακριβώς τα σχέδια. Επομένως, έχουμε κάθε λόγο να τους χαλάσουμε τα σχέδια και να δώσουμε τη μάχη νύχτα μέρα με πείσμα, να μη χαθεί ψήφος για το ΚΚΕ, να συσπειρώσουμε σε αυτόν τον αγώνα όσο γίνεται περισσότερους εργάτες και εργάτριες και τις οικογένειές τους.

Κριτήρια ψήφου για τον εργάτη

Τι πρέπει να κάνουμε.

Να διαμορφώσουμε εμείς τα κριτήρια με τα οποία θα ψηφίζει ο εργάτης και η εργάτρια.

Αφετηρία μας είναι τα εξής:

Πρώτο:

Τι Κόμμα είναι το ΚΚΕ, τι Κόμμα είμαστε. Είμαστε Κόμμα εργατικό, λαϊκό, επαναστατικό.

Παλεύουμε νύχτα μέρα, με αυτοθυσία και ανιδιοτέλεια για να ανυψώσουμε τη συνείδηση και την οργάνωση της εργατικής τάξης, για ένα εργατικό κίνημα που θα διεκδικεί. Θα αντιστέκεται απέναντι στην εργοδοσία και το κράτος της, μέχρι την πλήρη κατάργηση των παράσιτων που καταστρέφουν παραγωγικές δυνάμεις και δυνατότητες της χώρας, μέχρι την πλήρη κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Είναι ανεπίτρεπτο για το Κόμμα μας να υποβαθμίζει και να υποβιβάζει αυτόν τον αγώνα στα όρια που θέλουν κάθε φορά οι αντίπαλοί μας.

Ξέρουν όμως πολύ καλά ότι δεν πρόκειται να κάνουμε βήμα πίσω και γι' αυτό σκυλιάζουν. Εχουμε δώσει μεγάλους αγώνες για να υπάρχει αυτό το Κόμμα και θα το υπερασπιστούμε με κάθε θυσία.

Γι' αυτό είναι χρέος κάθε εργάτη και εργάτριας να υπερασπίζεται με σθένος το Κόμμα τους και στη δουλειά και στην κάλπη.

Δεύτερο:

Να μην ξεχνάμε ούτε στιγμή ποιος είναι ο αντίπαλός μας, τα σχέδιά τους, τις επιδιώξεις τους και τους ελιγμούς τους. Αντίπαλος είναι τα μονοπώλια, η ΕΕ, το κράτος τους και οι μηχανισμοί που έχουν, τα κόμματα που τους υπηρετούν.

Είναι πανούργος, αδίστακτος, ικανός να συνεργαστεί ακόμα και με το διάβολο για να χτυπάει το κίνημα, να βάλει τρικλοποδιές προκειμένου να διατηρεί την κυριαρχία του.

Αν δεν παρακολουθούμε προσεκτικά τον αντίπαλο σε κάθε στιγμή θα είμαστε φτερό στον άνεμο.

Το ΚΚΕ ξέρει και παρακολουθεί πολύ καλά τον αντίπαλο. Εχει πείρα, δεν μπορούν να το ξεγελάσουν.

Είναι, επομένως, βασικό ζήτημα για κάθε εργάτη και εργάτρια να έχει εμπιστοσύνη στο ΚΚΕ κι αν ακόμα δεν έχει πειστεί ή έχει επιφυλάξεις για διάφορα ζητήματα.

Να βγάζει συμπεράσματα από τις συνθήκες δουλειάς και ζωής του, που καθορίζονται από τους εκμεταλλευτές του και να μην ψάχνει στον ουρανό και από κάθε πολιτικάντη και τσαρλατάνο να βρει απαντήσεις τι φταίει και τι πρέπει να γίνει. Να έχει εμπιστοσύνη στο ΚΚΕ, στο δίκιο του, στη δύναμή του.

Τρίτο:

Ενα τρίτο βασικό κριτήριο είναι οι ανάγκες της κάθε εργατικής και λαϊκής οικογένειας. Η εργατική τάξη παράγει όλο τον πλούτο και σήμερα είναι πάρα πολύ μεγάλος για να ζει ο λαός πολύ καλύτερα, με αξιοπρέπεια.

Κι όμως ζει μέσα στη δυστυχία και την ανασφάλεια και από πάνω του ζητάνε να μάθει να ζει με όλο και λιγότερα.

Αυτή είναι η κυρίαρχη γραμμή όλων των άλλων κομμάτων μπροστά στις εκλογές.

Αλλοι ανοιχτά και άλλοι πιο καλυμμένα τον καλούν για συνεχείς θυσίες.

Αυτά τα κόμματα, όπως και αν ονομάζονται, ούτε εκφράζουν, ούτε έχουν καμία σχέση με τις ανάγκες της εργατικής τάξης, του λαού και των παιδιών του.

Μόνο το ΚΚΕ έχει ριζικά διαφορετική αντίληψη.

Λαός ετοιμοπόλεμος

Εχουμε, λοιπόν, πέρα για πέρα δίκιο όταν λέμε όποια κυβέρνηση κι αν εκλεγεί στις εκλογές στις 17 του Ιούνη, από τη στιγμή που δεν έχει σκοπό να αμφισβητήσει τα συμφέροντα του κεφαλαίου και τις δεσμεύσεις απέναντι στην ΕΕ, δεν πρόκειται να δώσει ούτε ψίχουλα στο λαό. Θα τον τσακίσουν, αν δε βρουν απέναντί τους ένα ετοιμοπόλεμο εργατικό κίνημα και ένα ισχυρό ΚΚΕ.

Σας καλούμε να μην υποτιμήσετε τον κίνδυνο που διατρέχει το Κόμμα, το εργατικό και λαϊκό κίνημα.

Είναι σχέδιο καλά οργανωμένο και συντονισμένο από ισχυρές δυνάμεις μέσα και έξω από την Ελλάδα.

Από τις ίδιες δυνάμεις που για χρόνια καταδυναστεύουν το λαό, που τον έχουν οδηγήσει σε απόγνωση και ετοιμάζονται τώρα να του πάρουν και την μπουκιά από το στόμα».

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ Ψίχουλα στους εργάτες από τον τεράστιο πλούτο που παράγουν

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

Ψίχουλα στους εργάτες από τον τεράστιο πλούτο που παράγουν

Από παλιότερες κινητοποιήσεις εργαζομένων ενάντια στις απολύσεις...

«Η Αυστραλία είναι μία από τις πιο δυνατές οικονομίες του κόσμου και μία από τις δικαιότερες κοινωνίες», δήλωνε προ ημερών ο Αυστραλός υπουργός Οικονομίας, Γουέιν Σουάν, «ξεχνώντας», μεταξύ άλλων, τις δυσμενείς ταξικές αντεργατικές πολιτικές των τελευταίων δεκαετιών και τις σημαντικές διαφορές στις αμοιβές μεταξύ εργαζομένων των δύο φύλων που απασχολούνται στον ίδιο τομέα...

Ομως ο Σουάν, δεν είναι ο μόνος υπουργός της κυβέρνησης των Αυστραλών «Εργατικών» της πρωθυπουργού Τζούλια Γκίλαρντ που επαίρεται για τις καλές επιδόσεις των οικονομικών δεικτών και τις πρόσφατες ανακοινώσεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) που έχει αναγορεύσει την Αυστραλία ως την ισχυρότερη από όλες τις χώρες - μέλη, προβλέποντας ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης για το οικονομικό έτος 2012-13 από όσους προβλέπει ο προϋπολογισμός για την ίδια περίοδο...

Ολο σχεδόν το κυβερνητικό επιτελείο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης εμφανίζεται αισιόδοξο για φετινό ισοσκελισμένο προϋπολογισμό (από το έλλειμμα των 44,4 δισ. δολαρίων Αυστραλίας ήτοι 34,44 δισ. ευρώ) στο πλεόνασμα 1,5 δισ. δολαρίων (περίπου 1,15 δισ. ευρώ) το 2013 με την προσδοκία πως το ΑΕΠ θα αυξάνεται με ρυθμούς πάνω από 3,20% ως το 2014.

Ωστόσο, όλοι αυτοί οι δείκτες και οι προβλέψεις ευημερίας αφορούν επί της ουσίας την ευημερία του μεγάλου κεφαλαίου, που βλέπει τα κέρδη του να πολλαπλασιάζονται με κύρια «ατμομηχανή» τις εταιρείες εξόρυξης μεταλλευμάτων, σπάνιων γαιών και της τεράστιας ζήτησης σε πρώτες ύλες από την Κίνα.

Σε αυτές τις συνθήκες εντείνεται η ταξική εκμετάλλευση ντόπιων και ξένων εργατών, τίθενται σε εφαρμογή διάφοροι μηχανισμοί επιδότησης της φτώχειας, της κακοπληρωμένης «ελαστικής» εργασίας με απώτερο στόχο την ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της κερδοφορίας των καπιταλιστών όχι εξαιτίας της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης που ακόμη (για μια σειρά λόγους...) δεν έχει κάνει αισθητές τις επιπτώσεις της στην Αυστραλία, αλλά με φόβητρο την κρίση που πλήττει άλλες ανεπτυγμένες καπιταλιστικά χώρες...

Σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύεται στο τεύχος 1549 της εφημερίδας του ΚΚ Αυστραλίας «Γκάρντιαν», που αναφέρεται στις τελευταίες διαπραγματεύσεις μεταξύ του (συμβιβασμένου με την εργοδοσία και την κυβέρνηση Γκίλαρντ) «Αυστραλιανού Συμβουλίου Συνδικαλιστικών Ενώσεων» (ACTU) για τον καθορισμό του νέου κατώτατου βδομαδιάτικου εργαζομένων που δεν καλύπτονται από κλαδικές ή συλλογικές συμβάσεις, το 2011 οι μισθοί (σε σχέση με τα κέρδη των επιχειρήσεων) βρίσκονταν, σε πραγματικούς όρους, στο χαμηλότερο επίπεδο από τη δεκατία του '60, ενώ τα εταιρικά κέρδη βρίσκονταν σε επίπεδο ρεκόρ όλων των εποχών...

Σήμερα, το ACTU επιδιώκει αυξήσεις κατά μέσο όρο 4% ή αύξηση 26 δολαρίων στο βδομαδιάτικο, θεωρώντας ότι τέτοιες διεκδικήσεις είναι και εφικτές και ικανοποιητικές. Από την άλλη, το Αυστραλιανό Επιμελητήριο Εμπορίου και Βιομηχανίας (ACCI) και ο Αυστραλιανός Βιομηχανικός Ομιλος (Ai Group) προτείνουν αυξήσεις περίπου 2% στο κατώτατο βδομαδιάτικο, ισχυριζόμενοι ότι οποιαδήποτε άλλη αύξηση δεν είναι εφικτή, ότι θα οδηγούσε τάχα σε απολύσεις και αύξηση της ανεργίας...

Ωστόσο, η αύξηση των ...26 δολαρίων τη βδομάδα που προτείνει το ACTU είναι «σταγόνα στον ωκεανό» αυξήσεων που είδαν οι Αυστραλοί εργαζόμενοι το 2011 σε μια σειρά προϊόντα και υπηρεσίες. Είναι ενδεικτικό πως μόνον τα φρούτα και τα λαχανικά ακρίβυναν κατά 9,6%, το πετρέλαιο κατά 12,4%, το ηλεκτρικό ρεύμα κατά 12,2%, τα δίδακτρα σε παιδικούς σταθμούς κατά 8,8%, τα ασφάλιστρα κατά 7,2%...

Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία της εφημερίδας του ΚΚ Αυστραλίας το σημερινό ελάχιστο βδομαδιάτικο πλήρους απασχόλησης των 589,20 δολαρίων (δηλαδή 15,51 δολαρίων την ώρα) είναι μόνον το 44% του μέσου εβδομαδιαίου εισοδήματος κανονικής απασχόλησης. Πριν από 15 χρόνια ήταν λίγο κάτω από 50%. Σημειώνει έτσι ότι η αγοραστική δύναμη των νοικοικυριών που εξαρτώνται από το κατώτατο μισθό δεν συνάδει με την αύξηση του κόστους διαβίωσης, ενώ το στρατόπεδο των εργαζόμενων νεόφτωχων αυξάνεται σταθερά...

Αυτό, πάντως, που δεν είναι στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό του νέου κατώτατου μισθού είναι αξιοπρεπείς αποδοχές που εξασφαλίζουν ένα καλύτερο βιοτικό επίπεδο, καθώς η κυβέρνηση έμμεσα επιχορηγεί τα κέρδη των εταιρειών μέσα από διάφορα «δίκτυα ασφαλείας» και μηχανισμούς ψευτο-επιδομάτων σε οικογένειες που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν σε βασικές ανάγκες, επιδοτώντας στην ουσία τη φτώχεια των οικονομικά ασθενέστερων στρωμάτων... Και όχι μόνον! Παρά τις προβλέψεις για πλεονασματικό προϋπολογισμό το 2013 και τις υποσχέσεις για επιδόματα και δίκτυα προστασίας των χαμηλότερων οικονομικά στρωμάτων, η κυβέρνηση της πρωθυπουργού Γκίλαρντ συνεχίζει το μπαράζ αντεργατικών πολιτικών που εφάρμοσε ο συντηρητικός πρόκατοχός της Τζον Χάουαρντ και προγραμματίζει τις απολύσεις τουλάχιστον 3.000 δημοσίων υπαλλήλων (τάχα για να «τακτοποιήσει» το κράτος...), αύξηση της φορολογίας και περικοπές δημοσίων δαπανών...

ΠΟΛΩΝΙΑ Η βαρβαρότητα για το λαό στο προσκήνιο

ΠΟΛΩΝΙΑ

Η βαρβαρότητα για το λαό στο προσκήνιο

Πρωτότυπη διαμαρτυρία πραγματοποίησαν την Τρίτη οι εργαζόμενοι στην Οπερα της Βαρσοβίας ενάντια στη μείωση της κρατικής επιχορήγησης κατά 23,5%, κάτι που βάζει σε κίνδυνο την ίδια τη λειτουργία της. Η 70μελής ορχήστρα μπροστά από το υπουργείο Πολιτισμού παρουσίασε μια σειρά έργα σε εκατοντάδες περαστικούς

Η καπιταλιστική παλινόρθωση στην Πολωνία, είκοσι χρόνια μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού, έχει αλλάξει τελείως την καθημερινή ζωή του λαού και παρά την προσπάθεια να εμφανιστεί ως μια χώρα με αναπτυσσόμενη και πετυχημένη οικονομία - κάτι που μπορεί να ισχύει για το κεφάλαιο - η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική για την πλειοψηφία των Πολωνών. Κυριαρχεί η φτώχεια, η ανεργία, η εξαθλίωση, ενώ ολοένα και αυξάνονται οι άστεγοι.

Μισό εκατομμύριο οι άστεγοι

Τουλάχιστον 500.000 είναι οι άστεγοι στην Πολωνία, σύμφωνα με υπολογισμούς διαφόρων ανθρωπιστικών οργανώσεων της χώρας, παρά τα επίσημα κυβερνητικά στοιχεία που κάνουν αναφορές για 80.000-130.000. Πρόκειται για ανθρώπους που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα, που έχουν μείνει χωρίς δουλειά ή έχουν χαμηλές συντάξεις και μισθούς, και αναγκάζονται να κοιμούνται στις στάσεις των τραμ και του μετρό, ενώ η πλειοψηφία τους καταφεύγουν στα περίχωρα της πρωτεύουσας, σε εγκαταλελειμμένα σπίτια και σε αυτοσχέδια καταλύματα στην ύπαιθρο. Ο μόνος τρόπος για να αυξήσουν το πενιχρό εισόδημά τους - για όσους είναι τυχεροί και έχουν - είναι η πολύωρη συγκέντρωση διάφορων ειδών από τα σκουπίδια (άδειες κονσέρβες, κουτάκια κλπ), τα οποία τα πουλούν σε εταιρείες ανακύκλωσης. Σε κάθε ένα κιλό αντιστοιχούν 4 ζλότι (92 λεπτά του ευρώ).

Εξαιτίας αυτών των συνθηκών και της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, το χειμώνα, μέσα σε μία μόλις εβδομάδα, πέθαναν 50 άνθρωποι, φαινόμενο που εξάλλου «ευδοκιμεί» πλέον και πολλαπλασιάζεται και σε άλλες χώρες όπου ανατράπηκε ο σοσιαλισμός στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη.

Αύξηση της ανεργίας και των ατομικών συμβάσεων ορισμένου χρόνου

Από την άλλη, η επίσημη ανεργία τον Απρίλη ξεπερνά το 13%, ενώ το Γενάρη του 1990 ήταν μόλις στο 0,3%! Ο επίσημος κατώτατος μισθός φτάνει τα 347 ευρώ, ωστόσο μετά τις επιβαλλόμενες περικοπές, σήμερα υπολογίζεται στα 250 ευρώ. Εκτιμάται πως σχεδόν 13 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 35% του συνολικού πληθυσμού των 38 εκατομμυρίων ζει σε συνθήκες φτώχειας. Το ποσοστό φτώχειας στα παιδιά κάτω των 18 ετών υπολογίζεται στο 30,8%.

Ολοένα και πληθαίνουν οι ατομικές συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μέτρο που εφαρμόζεται εξάλλου σε όλες τις χώρες της ΕΕ, καταδικάζοντας στην εργασιακή αβεβαιότητα τους εργαζόμενους και καθιστώντας τους δέσμιους των εργοδοτών τους για την ανανέωση των συμβάσεών τους. Εκτός από τα δύο εκατομμύρια Πολωνών - στην πλειοψηφία τους νέοι - που αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν τις προηγούμενες δύο δεκαετίες, σήμερα στη χώρα σχεδόν το 27% των εργαζομένων είναι αναγκασμένο να εργάζεται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, σχεδόν διπλάσιο από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης (14%). Κύρια θύματα είναι οι νέοι κάτω των 24 ετών, με το ποσοστό να φτάνει το 85%! Επιπλέον το ποσοστό των εργαζομένων που είναι αναγκασμένο να δεχθεί τις λεγόμενες «ελαστικές μορφές απασχόλησης» ξεπερνά το 30%.

Παρά τα ψεύδη των αστών πολιτικών ότι τέτοιες συμβάσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη και πως οι ίδιοι εργαζόμενοι τις προτιμούν καθώς τους δίνουν περισσότερη «ελευθερία», στην ουσία οι καπιταλιστές και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι μετατρέπουν τους εργαζόμενους σε ομήρους, χωρίς κανένα δικαίωμα, τους κάνουν εργαζόμενους δεύτερης κατηγορίας και φτηνό εργατικό δυναμικό για κάθε χρήση.

Και επιπρόσθετα, πρόσφατα το Κοινοβούλιο της χώρας ενέκρινε την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια (από τα 60 για τις γυναίκες και 65 για τους άνδρες). Ετσι από το 2013 η συντάξιμη ηλικία θα αυξάνεται κάθε τέσσερις μήνες κατά ένα μήνα, ώστε να φτάσει το «επιθυμητό» για το κεφάλαιο όριο για τους άνδρες το 2020 και για τις γυναίκες το 2040.

Και νέα μέτρα λιτότητας ενόψει

Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τασκ, που επανεξελέγη τον Οκτώβρη του 2011, συνεχίζει να εφαρμόζει την πολιτική λιτότητας, εξαγγέλλοντας «θυσίες από όλους» για να «αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης», θυσίες που αφορούν αποκλειστικά και μόνο το λαό. Εχει ήδη περικόψει θέσεις εργασίας στο Δημόσιο, έχει «παγώσει» μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, έχει μειώσει τις συντάξεις για τους εργαζόμενους στο σιδηρόδρομο και τους οδηγούς φορτηγών με βάση τη νέα νομοθεσία που αποτρέπει την πρόωρη συνταξιοδότηση, ενώ στα «σκαριά» για το επόμενο διάστημα βρίσκονται και νέες απολύσεις και περικοπές στις συντάξεις, χειροτερεύοντας τις συνθήκες διαβίωσης του λαού.

Το εξωτερικό χρέος της χώρας που το 1989 ήταν 20 δισεκατομμύρια δολάρια, σήμερα ξεπερνά τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα από το 5,1% του ΑΕΠ το 2011 στο 2,9% φέτος και στο 1% έως το 2015, κάτι που θα φέρει νέα δεινά για την πλειοψηφία του λαού.

ΚΚ Πολωνίας: Στο σοσιαλισμό η λύση

Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Πολωνίας, από την αρχή έχει εναντιωθεί σ' αυτά τα αντιλαϊκά μέτρα και προβάλλει το σύνθημα «επιστροφή στο σοσιαλισμό», στην κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία και στη λαϊκή εξουσία ως τη μόνη λύση ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα. Καλεί το λαό και τους εργαζόμενους να απαιτήσουν την απόσυρση της χώρας από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς - ΕΕ και ΝΑΤΟ, να επιλέξουν το δικό τους τρόπο ανάπτυξης. Δηλώνει πεπεισμένο πως το μέλλον είναι ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός που θα βασίζεται στις αρχές του επιστημονικού κομμουνισμού, του Μαρξισμού - Λενινισμού. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο το ΚΚ Πολωνίας επιδιώκει τη μαζικοποίηση του κόμματος, δουλεύοντας δίπλα στο προλεταριάτο και με άλλα προοδευτικά τμήματα της κοινωνίας, επιχειρώντας να αναπτύξει την ταξική τους συνείδηση. Απορρίπτει τις υποκριτικές εκκλήσεις για τη λεγόμενη «ενότητα της αριστεράς» ως μια προσπάθεια να καλυφθεί το κενό που έχει προκύψει μετά την πτώση των παραδοσιακών σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων. Θεωρεί σημαντική την ενημέρωση και οργάνωση νέων ανθρώπων που είναι αποφασισμένοι να παλέψουν για έναν καλύτερο κόσμο, μιας και το μέλλον τούς ανήκει.

Πώς η «αριστερά» συνέβαλε στη διάσωση του καπιταλισμού

Η ΡΩΣΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ «ΛΑΪΚΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ»

Πώς η «αριστερά» συνέβαλε στη διάσωση του καπιταλισμού

Ο Γιεβγκένι Πριμακόφ, οικονομολόγος, διεθνολόγος, πρώην αναπληρωματικό μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ενωσης (ΚΚΣΕ). Μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού επικεφαλής των υπηρεσιών κατασκοπίας της Ρωσίας (1991-1996), υπουργός Εξωτερικών (1996-1998), ανέλαβε να «ξελασπώσει» το αστικό σύστημα στην οικονομική κρίση του 1998 ως πρωθυπουργός στην κυβέρνηση «λαϊκής εμπιστοσύνης»

Στις σημερινές συνθήκες, που η χώρα μας βαδίζει προς τις νέες εκλογές της 17ης Ιούνη και μπροστά στους εργαζόμενους μπαίνει το ζήτημα της ψήφου «για τη διακυβέρνηση» και μάλιστα σε συνθήκες εμβάθυνσης της καπιταλιστικής κρίσης, θα ήταν χρήσιμο να παρθεί υπόψη απ' αυτούς και η πρόσφατη ανάλογη ρωσική εμπειρία. Μιλάμε για την κυβέρνηση Πριμακόφ, που προέκυψε στη Ρωσία το Σεπτέμβρη του 1998 και κράτησε μέχρι το Μάη του 1999. Βεβαίως οι συνθήκες δεν είναι ίδιες, αφού μιλάμε για δύο χώρες με σημαντικές διαφορές. Επιπλέον, η κρίση που υπάρχει σήμερα είναι και πιο βαθιά, αλλά και εκφράζεται συγχρονισμένα κυρίως στα ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ - ΕΕ - Ιαπωνία), ενώ τότε είχε προηγηθεί μόνον κρίση των λεγόμενων «ασιατικών τίγρεων», δηλαδή των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Ωστόσο, έχει σημασία να αναγνωρίσουμε πως και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει σύμπτωση των στόχων της κυρίαρχης αστικής τάξης, που δεν είναι άλλοι από τη διατήρηση και ενίσχυση της εξουσίας της. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά...

Πώς προέκυψε η κυβέρνηση του Πριμακόφ

Κατά τη διάρκεια του 1998 τα αρνητικά φαινόμενα στη ρωσική οικονομία μεγεθύνθηκαν, φτάνοντας στις 17 Αυγούστου σε επίπεδα πανικού. Ετσι, το μέγεθος του ΑΕΠ, που ήταν ακόμα σταθερό στις αρχές του 1998, το Μάη άρχισε να μειώνεται. Ηδη τον Ιούλιο η πτώση του ΑΕΠ ανήλθε στο 4,5%, φτάνοντας στο υψηλότερο σημείο του από τα τέλη του 1994, ενώ τον Αύγουστο η πτώση υπερέβη το 8% και το Σεπτέμβρη ξεπέρασε το 10%. Ηδη τον Ιούλιο η συρρίκνωση της βιομηχανικής παραγωγής ανήλθε σε 9,5%, ενώ το Σεπτέμβρη έφτασε το 14,5%. Ο πληθωρισμός το Σεπτέμβρη υπερέβη το 38%. Η χώρα βρισκόταν στα πρόθυρα του υπερπληθωρισμού.

Ο Γιούρι Μασλιουκόφ, πρώην μέλος Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ενωσης (ΚΚΣΕ) και αντιπρόεδρος της σοβιετικής κυβέρνησης (1988-1990). Μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) και ήταν μέλος του Προεδρείου της ΚΕ του ΚΚΡΟ όταν το 1998 ανέλαβε πρώτος αντιπρόεδρος στην κυβέρνηση «λαϊκής εμπιστοσύνης» του Πριμακόφ

Η παράλυση του τραπεζικού συστήματος οδήγησε στο γεγονός ότι κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτέμβρη οι πληρωμές σχεδόν δεν πραγματοποιούνταν. Ως αποτέλεσμα οι σιδηρόδρομοι σταμάτησαν να μεταφέρουν εμπορεύματα, κάτι που απείλησε με πλήρη αποσυντονισμό ολόκληρη την εθνική οικονομία της Ρωσίας.

Τα πραγματικά εισοδήματα του πληθυσμού κατά το πρώτο εξάμηνο του 1998 ήταν χαμηλότερα σχεδόν κατά το 9% σε σχέση με το 1997. Το Σεπτέμβρη η μείωση των εισοδημάτων υπερέβη το 25%. Τα πραγματικά εισοδήματα είχαν μειωθεί στα καταστροφικά επίπεδα του Γενάρη 1992, δηλαδή στη φάση της απότομης χειροτέρευσης της ζωής των εργαζομένων, που είχε προκληθεί από τη διάλυση της ΕΣΣΔ, το Δεκέμβρη του 1991.

Μέσα στο 1998 πολλές επιχειρήσεις (ιδιωτικές και δημόσιες) είχαν σταματήσει να πληρώνουν μισθούς στους εργαζόμενους, δηλώνοντας αδυναμία να τους καταβάλλουν. Αυτό οδήγησε σε ένα πρωτοφανές για τη Ρωσία «κύμα» απεργιακών κινητοποιήσεων, που μπορούσε να συγκριθεί μόνο με τα απεργιακά κύματα που υπήρξαν στη χώρα πριν την επανάσταση του Φλεβάρη του 1917.

Σ' αυτές τις συνθήκες ο τότε Πρόεδρος της Ρωσίας, Μπορίς Γιέλτσιν, αποφάσισε να αναθέσει τη συγκρότηση κυβέρνησης στον Γιεβγκένι Πριμακόφ.

Γιατί επιλέχτηκε ο Πριμακόφ

Ο Πριμακόφ σε αντίθεση με τους προκατόχους του, τους νεόκοπους «μεταρρυθμιστές», που είχαν περάσει από ταχύρρυθμες σπουδές στη Δύση, πριν αναλάβουν τα ηνία, ήταν ένας πεπειραμένος πολιτικός (70 χρονών και πρώην μέλος του Πολιτικού Γραφείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ενωσης), ακαδημαϊκός, οικονομολόγος. Ο ίδιος ήταν ανένταχτος πολιτικά και είχε μεγάλη διπλωματική εμπειρία, κάτι που κοντά στη διπλωματική δραστηριότητα του τότε υπουργού Εξωτερικών (Α. Κόζιρεφ), που θεωρούνταν «φιλοδυτικός», τον έκανε να δείχνει στις λαϊκές μάζες ως «υπερασπιστής των ρωσικών συμφερόντων».

Στη διάρκεια σχηματισμού κυβέρνησης ο Πριμακόφ έδειξε εξαιρετικές διπλωματικές δεξιότητες. «Δανείστηκε» την ιδέα της συγκρότησης μιας «κυβέρνησης τεχνοκρατών» από τον Λουζκόφ (τον τότε δήμαρχο της Μόσχας) και σχημάτισε κυβέρνηση με τους εκπροσώπους όλων των κομμάτων της Κρατικής Δούμας.

Για την αστική τάξη εκείνη την κρίσιμη στιγμή έμπαινε το ζήτημα της συμμετοχής των κομμουνιστών στην αστική κυβέρνηση, ώστε να αναλάβουν κι αυτοί μερίδιο ευθύνης στην αστική διαχείριση της κρίσης, αλλά και να «δεθούν τα χέρια τους», σε περίπτωση που συνεχίζονταν οι λαϊκές εργατικές κινητοποιήσεις. Το καθήκον αυτό για την αστική τάξη ήταν ιδιαίτερα σημαντικό αν πάρουμε υπόψη μας πως το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) είχε λάβει στις εκλογές (1995) το22,3% και διέθετε στην Κρατική Δούμα 157 από τις 450 έδρες. Την ίδια ώρα το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΚΕΚΡ) είχε λάβει στις ίδιες εκλογές το 4,5% και είχε 1 βουλευτή (εκλεγμένο από μονοεδρική περιφέρεια).

Η στάση των κομμουνιστών

Ολη την προηγούμενη περίοδο το ΚΚΡΟ ασκούσε κριτική στον Γιέλτσιν και στις κυβερνήσεις του, πότε με το επιχείρημα της ανικανότητας των κυβερνητικών στελεχών και πότε στη βάση της αντίληψης πως δεν εξέφραζαν τα συμφέροντα της χώρας, αλλά συμφέροντα δυτικών χωρών. Ετσι, όταν το σχηματισμό ανέλαβε ο Γ. Πριμακόφ, ένας έμπειρος άνθρωπος, με το προφίλ του «υπερασπιστή των εθνικών συμφερόντων», που δήλωσε πως θα έκανε μια κυβέρνηση «τεχνοκρατών» για τη «σωτηρία της πατρίδας», το ΚΚΡΟ τραβήχτηκε στη συμμετοχή σ' αυτήν την κυβέρνηση. Μάλιστα ένα από τα γνωστότερα στελέχη του ο Γιούρι Μασλιουκόφ, μέλος του Προεδρείου της ΚΕ του ΚΚΡΟ, πρώην πρώτος αντιπρόεδρος της σοβιετικής κυβέρνησης (1988-1990), ανέλαβε στην κυβέρνηση Πριμακόφ το αξίωμα του πρώτου αντιπροέδρου της κυβέρνησης «λαϊκής εμπιστοσύνης».

Αντίθετο στη συμμετοχή των κομμουνιστών στην κυβέρνηση ήταν το ΚΕΚΡ, που ωστόσο είχε ισχνή κοινοβουλευτική παρουσία και από την άποψη αυτή δεν ενδιέφερε την αστική τάξη η συμμετοχή του.

Το πρόγραμμα και η πράξη της κυβέρνησης

Στην ίδια κυβέρνηση βρέθηκαν και εκπρόσωποι των άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, όπως Γκ. Κουλίκ («Αγροτικό κόμμα»), Β. Γκουστόφ («Κόμμα περιφερειών»), Β. Ματβιένκο («Κόμμα γυναικών»), Σ. Καλάσνικοφ («Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα»), αλλά το μεγαλύτερο μέρος των υπουργικών θέσεων το κατέλαβαν μέλη των προηγούμενων κυβερνήσεων Τσερνομίρντιν και Κιριένκο. Η νέα κυβέρνηση κέρδισε έτσι την απεριόριστη υποστήριξη των κοινοβουλευτικών κομμάτων της Κρατικής Δούμας.

Το πρόγραμμα της κυβέρνησης ήταν επίσης πολύ «διπλωματικό» και έθετε τρία ζητήματα: Εξασφάλιση ομαλών συνθηκών διαβίωσης του πληθυσμού, δημιουργία συνθηκών για διατήρηση της οικονομικής λειτουργίας, εφαρμογή μέτρων για την ανάπτυξη της «πραγματικής οικονομίας».

Στα μέτρα που πήρε η νέα κυβέρνηση ήταν η υποτίμηση κατά 5 φορές του εθνικού νομίσματος. Μ' αυτόν τον τρόπο από τη μια καπιταλιστές επιχειρηματίες και κράτος ξόφλησαν εκατοντάδες εκατομμύρια χρεών στους εργαζόμενους, που για μήνες έμεναν απλήρωτοι, μονάχα που τα ρούβλια που έπαιρναν στα χέρια τους οι εργαζόμενοι δεν αντιστοιχούσαν σε αγοραστική αξία με τα χρήματα που τους χρωστούσαν στην πραγματικότητα για την απλήρωτη εργασία ολόκληρων μηνών. Επιπλέον, έπεσε έτσι το «κόστος παραγωγής». Χαρακτηριστικά η εφημερίδα «Κομερσάντ» (στις 19/11/1998) έγραφε πως το κόστος παραγωγής των ρωσικών εταιρειών είχε μειωθεί σε τέτοιο βαθμό που οι εξαγωγικές εταιρείες (π.χ. πετρελαίου, πρώτων υλών) είχαν τεράστια αύξηση κερδών μέσα σε λίγες βδομάδες που έφτανε το 230%. Η πολιτική αυτή ενίσχυσε τα ρωσικά εξαγωγικά μονοπώλια (κυρίως της ενέργειας), που λαμβάνοντας το ίδιο ποσό ξένου συναλλάγματος είχαν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε μεγάλες εξαγορές στο εσωτερικό της χώρας. Η κυβέρνηση Πριμακόφ με κάθε τρόπο επιδίωξε να ελαφρύνει τους «ολιγάρχες», δηλαδή όσους την πρώτη δεκαετία της καπιταλιστικής παλινόρθωσης είχαν πάρει στα χέρια τους τα μέσα παραγωγής, που τις προηγούμενες δεκαετίες είχε δημιουργήσει ο σοβιετικός λαός κι αμέσως παρείχε οικονομική βοήθεια στις τράπεζές τους. Καθιερώθηκε (εκείνη την περίοδο) μονοπώλιο στα δυνατά οινοπνευματώδη ποτά, με στόχο να εξοφληθούν τα χρέη για μισθούς, συντάξεις, επισημαίνοντας ότι δεν «πρόκειται για εθνικοποίηση, αλλά για αποτελεσματικό κρατικό έλεγχο».

Η «πατριωτική» κυβέρνηση του Πριμακόφ οικειοθελώς δεσμεύτηκε να πληρώσει όχι μόνο τοεσωτερικό, αλλά και το εξωτερικό χρέος για τις κρατικές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. Το πρόγραμμα του Πριμακόφ πέτυχε την αναδιάρθρωση του συνολικού χρέους, ανοίγοντας ως αντάλλαγμα το δρόμο για τη διείσδυση ξένων επενδυτών σε διάφορους τομείς της ρωσικής οικονομίας, λαμβάνοντας μέτρα διευκόλυνσης των λεγόμενων «άμεσων ξένων επενδύσεων».

Τα αποτελέσματα και το τέλος της κυβέρνησης

Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ο Πριμακόφ συναντήθηκε με τον ηγέτη του συνδικάτου των ανθρακωρύχων, Βίκτορ Σεμιόνοφ, που εκτίμησε την κυβερνητική αλλαγή ως «απόπειρα επανάστασης από τα πάνω, που έγινε για να μην επιτραπεί η επανάσταση από τα κάτω».

Οπως σημείωσε αργότερα ο Β. Τιούλκιν, Α' Γραμματέας της ΚΕ του ΚΕΚΡ, η κυβέρνηση Πριμακόφ «σταθεροποίησε το αστικό σύστημα... Με τα ρούβλια που είχαν χάσει την αξία τους, μετά την υποτίμηση, πληρώθηκαν τα χρέη προς τους εργαζομένους της Ρωσίας και με τη βοήθεια της τότε κυβέρνησης, δήθεν των πατριωτών και κομμουνιστών, των Πριμακόφ - Μασλιουκόφ κατάφεραν να κάμψουν το κύμα των λαϊκών αντιδράσεων. Μόλις αυτός ο στόχος επιτεύχθηκε, παραιτήθηκαν από τις παραπέρα υπηρεσίες αυτών των πατριωτών. Δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες. Η αστική εξουσία είναι υπολογιστική, πραγματιστική κι όλος της ο πατριωτισμός καθορίζεται από το καθήκον της διατήρησης της δικής της κυρίαρχης κατάστασης, όπως και από το μέγεθος και τη νόρμα των υπερκερδών της» («Ρ», 9/4/2006).

Η καπιταλιστική κρίση ξεπεράστηκε μεταφέροντας όλα τα βάρη στις πλάτες των εργαζομένων της Ρωσίας!

Ετσι, εκείνη η κυβέρνηση ολοκλήρωσε το «έργο» της το Μάη του 1999, όταν αντικαταστάθηκε από την κυβέρνηση του Σ. Στεπάσιν (υπουργό Εσωτερικών στην κυβέρνηση Πριμακόφ), για να αναλάβει λίγους μήνες αργότερα την πρωθυπουργία ο Β. Πούτιν (Αύγουστος 1999), δείχνοντας πως η ρωσική αστική τάξη είχε πλήρως ξεπεράσει τα όποια προβλήματα γνώρισε η θέση της, εξαιτίας της καπιταλιστικής κρίσης του 1998...

Ας τα σκεφτούν αυτά όσοι ακόμη δεν έχουν καταλάβει γιατί δυνάμεις της διαχείρισης, που προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν το λαό, επιμένουν τόσο πολύ στο να μπει το ΚΚΕ σε μια «αριστερή κυβέρνηση» που θα διαχειριστεί τη «λάντζα» της καπιταλιστικής κρίσης.

Από τη «Λευκή Βίβλο» στις σημερινές αντεργατικές αναδιαρθρώσεις

Από τη «Λευκή Βίβλο» στις σημερινές αντεργατικές αναδιαρθρώσεις

Το Μάρτη του 1994, ο «Ριζοσπάστης» κυκλοφορεί με ειδικό ένθετο φυλλάδιο του ΚΚΕ με τίτλο: «Λευκή Βίβλος η επιχείρηση επιστροφής στον εργασιακό μεσαίωνα». Το φυλλάδιο ξεκινούσε με την κωδικοποίηση των αντεργατικών ανατροπών ως εξής:

« -- Σε κίνδυνο το 8ωρο, η κατάκτηση του αιώνα!

-- Στο στόχαστρο η κοινωνική ασφάλιση και τα επιδόματα!

-- Υπό κατάργηση συλλογικές συμβάσεις!

-- Απολύσεις χωρίς όρια και χωρίς αποζημίωση!

Εργάτες, υπάλληλοι άνεργοι, συνταξιούχοι, νέοι, γυναίκες

Με εκρηκτικό τρόπο ήρθε ξανά στο προσκήνιο το πρόβλημα των αλλαγών στις σχέσεις μισθωτής εργασίας. Στο επίκεντρο των σαρωτικών αλλαγών που επιδιώκει το κεφάλαιο βρίσκεται η λεγόμενη "ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ", που συζητήθηκε και εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών στις 10 και 11 Δεκέμβρη 1993 από ΟΛΟΥΣ τους εκπρόσωπους των 12 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Από τον Ιούνη του 1993 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προετοιμάσει και να παρουσιάσει τη "Λευκή Βίβλο", την ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΑ, δηλαδή γραμμή που πρέπει να ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Ενωση (EE) για την "ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση", όπως ισχυρίζονται οι συντάκτες της.

Στην πραγματικότητα η "Λευκή Βίβλος" χαράσσει τις κατευθύνσεις μιας νέας ΣΦΟΔΡΗΣ ΕΠΙΘΕΣΗΣ των μονοπωλίων και του κράτους στις σχέσεις μισθωτής εργασίας. Είναι η υλοποίηση των στόχων που τέθηκαν στη Συνθήκη του ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ. Είναι η ΤΕΡΑΤΟΓΕΝΕΣΗ της Συνθήκης, που ψήφισαν ερήμην του ελληνικού λαού, ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - "ΣΥΝ". Αυτή η επιλογή τους ΔΕΝ πρέπει να μείνει αναπάντητη από το λαό μας.

Με την επίθεση αυτή το κεφάλαιο επιχειρεί να αντιμετωπίσει τη βαθιά κρίση του συστήματος, φορτώνοντας τα βάρη της στις πλάτες των εργαζομένων, θέλει να αντεπεξέλθει στο σκληρό ανταγωνισμό με τα άλλα δυο ιμπεριαλιστικά κέντρα, ΗΠΑ και Ιαπωνία, διεκδικώντας το μεγαλύτερο δυνατό κομμάτι από την παγκόσμια "πίτα" των αγορών και των σφαιρών επιρροής.

Η κρίση πλήττει και τα τρία ιμπεριαλιστικά κέντρα, με ιδιαίτερη όμως ένταση την EE. Εκδηλώνεται με την πτώση, τη στασιμότητα και τους χαμηλούς ρυθμούς αύξησης του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Στις ΗΠΑ ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ από 3,8% στη δεκαετία του '60, μειώθηκε στο 2,9% στην 10ετία του '80 και κατά 0,7% το 1991. Στην ΕΟΚ ο δείκτης αυτός από 4,8% στη δεκαετία του '60, έπεσε στο 2,3% στη δεκαετία του '80. Από 1,2% το 1991, μειώθηκε κατά 0,5% το 1993. Στην Ιαπωνία από 10,5% στη δεκαετία του '60, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ περιορίστηκε στο 4,3% στη δεκαετία του '80. Το 1991 είχε αύξηση 4% και το 1993 δεν αυξήθηκε καθόλου, δηλαδή υπήρξε στασιμότητα, Καταστρέφονται παραγωγικές δυνάμεις, κλείνουν επιχειρήσεις και αυξάνεται η στρατιά των ανέργων. Μόνο στα 2 χρόνια της κρίσης 1992 - 1993 χάθηκαν 4.000.000 θέσεις εργασίας στην EE (θέση 1.3, σελ. 46).

Σύμφωνα με κοινοτικές εκτιμήσεις η μαζική ανεργία στην Ευρωπαϊκή Ενωση ΞΕΠΕΡΝΑ ΤΑ 20 ΕΚΑΤ. ΑΝΕΡΓΟΥΣ! Το πρόβλημα της ανεργίας θα παραμείνει βραχνάς για την EE. Αυτό το παραδέχονται και οι ίδιοι οι δημιουργοί της "Λευκής Βίβλου". Συγκεκριμένα αναφέρεται, ότι μόνο για να σταματήσει η παραπέρα αύξηση της ανεργίας πρέπει να δημιουργηθούν "μέχρι το έτος 2000... 5.000.000 θέσεις απασχόλησης"! (θέση 1.3).

Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο "Καταπολέμησης της Φτώχειας" αναφέρει: "Η φτώχεια στην Ευρώπη είναι ένα τεράστιο σκάνδαλο. 55 εκατομ. πολίτες ζουν με εισόδημα μικρότερο από το μισό του μέσου όρου της χώρας τους, στα τέλη του 20ού αιώνα".

Οι αλλαγές στις σχέσεις μισθωτής εργασίας, που προβλέπονται στη "Λευκή Βίβλο", έχουν ΒΑΘΙΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ. Οδηγούν, στην ένταση και στην αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης από την αστική τάξη.

Οι κυριότερες αιχμές αυτής της επίθεσης των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, μέσω της "Λευκής Βίβλου", έχουν σχέση με το ΣΥΝΟΛΟ των κατακτήσεων, δικαιωμάτων και ελευθεριών της εργατικής τάξης και επιχειρούν να γυρίσουν τη ρόδα της ιστορίας πολλές δεκαετίες πίσω.

Η εξάλειψη του αντίπαλου δέους, δηλαδή των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, από την ευρωπαϊκή ήπειρο, άλλαξε το διεθνή συσχετισμό των δυνάμεων υπέρ του ιμπεριαλισμού. Ελυσε τα χέρια των μονοπωλίων που αξιοποιούν τη νέα κατάσταση για τη, στρατηγικού χαρακτήρα, επίθεσή τους ενάντια στο εργατικό κίνημα.

Γενικά, το παγκόσμιο μονοπωλιακό κεφάλαιο και το ευρωπαϊκό κεφάλαιο ειδικότερα βλέπει στην αντεπανάσταση αυτή τη μοναδική ιστορική ευκαιρία, για να περάσει στην κοινωνική ρεβάνς ενάντια στην εργατική τάξη. Με ένα και μοναδικό σκοπό:

Να πάρει πίσω όσα υποχρεώθηκε να παραχωρήσει στους εργαζόμενους των καπιταλιστικών χωρών κάτω από την πίεση της ταξικής πάλης, και της ευεργετικής επίδρασης των επίτευγμάτων του παγκόσμιου σοσιαλιστικού συστήματος. Να αποδυναμώσει, ταυτόχρονα, το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, να περιορίσει στο κατώτερο δυνατό το ρόλο του στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Το αν και κατά πόσο θα περάσει η στρατηγική επιδίωξη της "Λευκής Βίβλου" θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες και πρώτα απ' όλα από το συσχετισμό των δυνάμεων από την ταξική πάλη της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων.

Μέσα στις σελίδες της "Λευκής Βίβλου" αναπτύσσεται μια ακατάσχετη φιλολογία για την ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση, που δήθεν θα οδηγήσουν σε επενδύσεις, και επομένως, σε νέες θέσεις εργασίας. Οι πολιτικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου προσπαθούν να δώσουν "επιχειρήματα" στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία των Βρυξελλών, και των χωρών - μελών της EE, προκειμένου να διαμορφώσουν όρους αποπροσανατολισμού, υποταγής και τελικά προσαρμογής της εργατικής τάξης στους στόχους τους.

Η αποδοχή του "κοινωνικού συμβολαίου" από τους εργαζόμενους είναι η βασική προϋπόθεση για την απρόσκοπτη εφαρμογή της "Λευκής Βίβλου". Για την επιτυχία του συστρατεύονται νεοφιλελεύθεροι, σοσιαλδημοκράτες και "νεοαριστεροί" με διαφορετική φρασεολογία, αλλά κοινή στην ουσία κατεύθυνση. Καλούν την εργατική τάξη να εγκαταλείψει τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις της».

Βεβαίως είχε προηγηθεί η δημοσίευση σε ειδικό ένθετο ολόκληρης της «Λευκής Βίβλου» το Γενάρη του 1994 (ήταν η πρώτη εξειδίκευση της Συνθήκης του Μάαστριχτ), την οποία η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν έφερε ούτε καν στη Βουλή για συζήτηση, και η οποία μέχρι τη δημοσίευσή της από το «Ριζοσπάστη» δεν είχε δημοσιοποιηθεί από τα κρατικά - κυβερνητικά όργανα. Να θυμίσουμε επίσης ότι και η «Συνθήκη Μάαστριχτ», την οποία δημοσίευσε ολόκληρη σε ειδικό ένθετο ο «Ριζοσπάστης», ψηφίστηκε τον Ιούνη του 1992 στη Βουλή από όλα τα τότε κόμματα, πλην ΚΚΕ, αλλά οι βουλευτές τους δεν την είχαν διαβάσει, δεν ήξεραν καν το περιεχόμενό της...

Αν τα λέμε όλ' αυτά είναι για να συνειδητοποιηθεί ότι κυβέρνηση και κόμματα του ευρωμονόδρομου τότε ήθελαν να κρατήσουν μακριά από το λαό τις συμφωνίες που θα του έκαναν τη ζωή κόλαση ως ένα από τα μέτρα για να εμποδίσουν την ανάπτυξη της ταξικής πάλης. Και αν δεν υπήρχε το ΚΚΕ και ο «Ριζοσπάστης», ο λαός θα έμενε στο σκοτάδι και την άγνοια.

Με τη «Λευκή Βίβλο» συμφώνησαν και υπερθεμάτισαν ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και η Πολιτική Ανοιξη (ΠΟΛ.ΑΝ.) του Αν.Σαμαρά, σημερινού αρχηγού της ΝΔ που είχε φύγει από τη ΝΔ και έφτιαξε δικό του κόμμα.Ο ΣΥΝ τότε είπε «ούτε κρύο ούτε ζέστη», εκτιμώντας ότι δεν είναι αντεργατικό τερατούργημα. Εχουν τη σημασία τους και για το σήμερα. Εξηγούν τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ π.χ. για την επαναδιαπραγμάτευση. Και αποτελούν ένα ακόμη στοιχείο - κριτήριο για την ψήφο. Γιατί η τακτική του αποκαλύπτει διαχρονικά ότι όχι μόνο δεν εναντιώνεται σε ΕΕ και μεγαλοεπιχειρηματίες αλλά παλεύει για την ενίσχυσή τους παλεύοντας για την ανάπτυξη εντός της ΕΕ και της ευρωζώνης στα πλαίσια του καπιταλισμού. Και είναι αφερέγγυος ως προς τη δήθεν φιλολαϊκή πολιτική του αφού υπόσχεται λύσεις σε εργατικά λαϊκά προβλήματα που απαιτούν εναντίωση και στην ΕΕ και στους καπιταλιστές. Να γιατί λέμε μην τον εμπιστεύεστε. Για παράδειγμα, η «Λευκή Βίβλος» είπαν οι εμπνευστές της ότι έγινε για να αντιμετωπίσει την ανεργία. Μέγα ψέμα. Εγινε και είναι το θεμέλιο για την επεξεργασία όλων των μετέπειτα αντεργατικών αναδιαρθρώσεων ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Η ανεργία στην ΕΕ αντί να μειώνεται αυξήθηκε και στην περίοδο της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αυξάνεται βεβαίως πολλαπλάσια στην περίοδο της κρίσης. Αλλά επιβεβαιώνεται και η πρόβλεψη του ΚΚΕ από τότε για τις αντεργατικές αναδιαρθρώσεις και είναι κριτήριο υπερψήφισής του.

Στην εισαγωγή της έκδοσης του «Ριζοσπάστη» του κειμένου της «Λευκής Βίβλου» με τίτλο «Η "Λευκή Βίβλος" και οι σχέσεις μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου», έγινε στις τότε συνθήκες εκτίμηση των αλλαγών που φέρνει στις σχέσεις μισθωτής εργασίας και κεφαλαίου στα πλαίσια αντιμετώπισης των δυσκολιών αναπαραγωγής του και της επιδίωξης να τις αντιμετωπίσει με τις αντεργατικές αναδιαρθρώσεις. Εχει τη σημασία της αυτή η εκτίμηση γιατί από την άποψη της ουσίας δεν αλλάζει σε σχέση με σήμερα. Ισα ίσα επιβεβαιώνει το ΚΚΕ στις προβλέψεις του, στην ανάδειξη των αιτιών και της ρίζας των προβλημάτων και των βασάνων της εργατικής τάξης, ενώ συμβάλλει στη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας της πολιτικής διεξόδου που προβάλλει και παλεύει να γίνει υπόθεση των εργαζομένων το ΚΚΕ, της εργατικής λαϊκής εξουσίας και οικονομίας, ως άμεσης ρεαλιστικής πρότασης, ως μονόδρομος για να βγει ο λαός από τη δίνη των βασάνων της ζωής του και της κόλασης που τον έριξε το κεφάλαιο. Παραθέτουμε εκτενή αποσπάσματα απ' αυτή την εισαγωγή.

Η «ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ» ΚΑΙ ΟΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Ο μοναδικός λόγος που συντάχτηκε η «Λευκή Βίβλος», κατά τους εμπνευστές της, είναι η «ανεργία». Βέβαια, κατ' αρχήν, όταν μιλούμε για τις σχέσεις εργασίας εννοούμε εκείνες τις σχέσεις που διαμορφώνονται αντικειμενικά στο άμεσο προτσές της παραγωγής και της αναπαραγωγής ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο. Δηλαδή, πρόκειται για τις σχέσεις, που είναι οργανικό συστατικό στοιχείο των δοσμένων σχέσεων παραγωγής και σαν τέτοιες έχουν όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτών των σχέσεων παραγωγής. Γι' αυτό οι όποιες αλλαγές στις σχέσεις μισθωτής εργασίας - μονοπωλιακού κεφαλαίου, κατ' εντολήν των ντόπιων και ξένων μονοπωλίων στο όνομα και στα πλαίσια της Συνθήκης του Μάαστριχτ για την Οικονομική και Πολιτική Ενωση και της «Λευκής Βίβλου», στην πραγματικότητα, έχουν άμεση σχέση και αφορούν την ίδια την οικονομική βάση του καπιταλισμού - το σύνολο των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, το περιεχόμενο και το χαρακτήρα τους.

Στην ουσία, πρόκειται για την αναπροσαρμογή των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, συνεπώς και των σχέσεων μισθωτής εργασίας, στο βαθμό και στο χαρακτήρα ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων στις σύγχρονες συνθήκες του ιμπεριαλισμού.

Οι όποιες αλλαγές στις σχέσεις μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου στις συνθήκες του καπιταλισμού είναι μόνο η νομική - θεσμική έκφρασή τους και δεν αλλάζουν ριζικά, ούτε το περιεχόμενό τους, ούτε το χαρακτήρα τους. Οπως οι σχέσεις παραγωγής, παρά τις όποιες αλλαγές, που υφίστανται, στα πλαίσια του καπιταλισμού, δεν παύουν να είναι σχέσεις καταπίεσης και εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, έτσι και οι σχέσεις μισθωτής εργασίας, παρά και ενάντια στις όποιες αλλαγές τους, που επιχειρούνται και σήμερα, συνεχίζουν να διατηρούν αναλλοίωτο το χαρακτήρα τους και να εξασφαλίζουν την παραπέρα υποταγή της εργασίας στο κεφάλαιο και της έντασης της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης από την αστική τάξη.

Το πλαίσιο των σχέσεων μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου στη χώρα μας είναι από τα πιο αντεργατικά, που υπάρχουν στις καπιταλιστικές χώρες. Οι σχέσεις αυτές πρέπει να αλλάξουν, αλλά σε αντίθετη κατεύθυνση απ' αυτήν που προωθεί η «Λευκή Βίβλος».

Συνεπώς, οι όποιες αλλαγές στις σχέσεις μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου είναι πολύ σημαντικές. Στο σύνολό τους θίγουν άμεσα τα ζωτικά συμφέροντα της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων.

Οι αλλαγές αυτές, που γίνονται από το Διευθυντήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μέσα από τη «Λευκή Βίβλο», υπαγορεύονται:

1. Από την ανάγκη αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης

Η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία συνεχίζει να βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση. Είναι αντιμέτωπη με πολύ σοβαρά και δύσκολα προβλήματα. Ενα απ' αυτά τα προβλήματα είναι και η παρατεταμένη οικονομική κρίση με τις επιπτώσεις της. «Ο ρυθμός ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας το 1993 διαμορφώθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα και αντίθετα από τις προσδοκίες που είχαν διαμορφωθεί στην αρχή του έτους, ακολούθησε για τρίτη συνεχή χρονιά πτωτική τάση...»¹.

Από τα στοιχεία φαίνεται ότι, πρώτον, υπάρχουν σημαντικές διαφορές στους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, ανάμεσα σε ΗΠΑ - ΕΕ και Ιαπωνία. Δεύτερο, γενική είναι και η τάση επιβράδυνσης των ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης, παρά τα όποια σκαμπανεβάσματα και στα τρία κέντρα του ιμπεριαλισμού.

Συγκεκριμένα, στις ΗΠΑ ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ από 3,8% στη δεκαετία του '60, μειώθηκε στο 2,9% στη δεκαετία του '80.

Και από -0,7% το 1991 αυξήθηκε στο 2,8% το 1993 και προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 3,0% το 1994. Στην ΕΟΚ - «12» ο δείκτης αυτός από 4,8% στη δεκαετία του '60, έπεσε στο 2,3% στη δεκαετία του '80, στο 1,2% το 1991 και στο (-)0,5% το 1993 και προβλέπεται να φτάσει στο 1,4% το 1994.

Παρόμοια είναι η εικόνα στην Ιαπωνία, όπου από 10,5% στη δεκαετία του '60, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ, περιορίστηκε στο 4,3% στη δεκαετία του '80, στο 4,0% το 1991 και στο 0,0% το 1993 και αναμένεται να ανέλθει στο 1,9% το 1994.

Η ανεργία, αυτός ο εφιάλτης για τους εργαζόμενους των καπιταλιστικών χωρών, όχι μόνο συνεχίζει να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, αλλά διαγράφεται και η τάση της παραπέρα αύξησής της.

Οι επίσημα εγγεγραμμένοι άνεργοι στην Ευρωπαϊκή Ενωση ανέρχονταν σε 19 εκατομμύρια άτομα και πολύ σύντομα θα φθάσουν τα 22 εκατομμύρια. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ, οι άνεργοι στις αρχές του Γενάρη 1993 αριθμούσαν 398.000, δηλαδή 10% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα μας θα αυξηθεί στο 12,1% το 1994².

Από τα παραπάνω φαίνεται ότι οι προοπτικές είναι πολύ δυσοίωνες. «Η αισιοδοξία υποχωρεί ως προς τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις και ειδικώς για τις ευρωπαϊκές οικονομίες επικρατεί η εντύπωση ότι η έξοδος από την ύφεση δεν θα εξασφαλιστεί ούτε και το 1994...»³.

2. Από την ανάγκη συσσώρευσης κεφαλαίου

Υπάρχουν μια σειρά παράγοντες, που προωθούν τις αλλαγές στις σχέσεις μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου σε αντεργατική και αντιλαϊκή κατεύθυνση.

Πρόκειται για τις τεράστιες ανάγκες συσσώρευσης κεφαλαίου, που έχει ανάγκη το καπιταλιστικό σύστημα για την προσωρινή διέξοδο από την παρατεταμένη οικονομική κρίση μέσω της έντασης των παλιών και νέων μορφών εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης.

Οι ανάγκες αυτές απορρέουν:

-- Από την ίδια την ανάγκη ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών (πληροφορική, μικροηλεκτρονική, βιοτεχνολογία κτλ.), καθώς και του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού των παραδοσιακών κλάδων, που βρίσκονται σήμερα σε κρίση (κλωστοϋφαντουργία, χαλυβουργία, αυτοκινητοβιομηχανία, ναυπηγεία κτλ.).

-- Από τις τεράστιες στρατιωτικές δαπάνες εξαιτίας της επιθετικής πολιτικής των ιμπεριαλιστικών κρατών για την εγκαθίδρυση της «νέας τάξης πραγμάτων».

-- Από τα οξυμένα οικονομικά καν κοινωνικά προβλήματα του καπιταλισμού, που εκδηλώνονται στην οικονομική κρίση.

-- Από την όξυνση του συναγωνισμού μεταξύ των τριών κέντρων του ιμπεριαλισμού, ΗΠΑ - Ιαπωνίας - Ευρωπαϊκής Ενωσης, και ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη όπως και από την προσπάθεια μεταφοράς των βαρών της οικονομικής κρίσης από τις αναπτυγμένες στις πλάτες των οικονομικά καθυστερημένων χωρών. Και όλα αυτά, γίνονται στο βωμό της αναδιάρθρωσης των διεθνών οικονομικών σχέσεων και των σχέσεων μισθωτής εργασίας κεφαλαίου υπέρ του διεθνούς μονοπωλιακού κεφαλαίου.

3. Από την πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους

Η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνικής γενικά είναι ένα προοδευτικό φαινόμενο. Στις συνθήκες του καπιταλισμού, όμως έρχεται σ' αντίθεση με τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Στην προσπάθειά τους να αξιοποιήσουν τα επιτεύγματα της ΕΤΕ για μεγαλύτερο κέρδος, τα συμφέροντα των διάφορων καπιταλιστών έρχονται σε σύγκρουση και ανάμεσά τους ξεσπάει ένας εσωκλαδικός και διακλαδικός συναγωνισμός. Για να επιζήσουν οι κεφαλαιοκράτες είναι υποχρεωμένοι να αναπτύξουν τις παραγωγικές δυνάμεις. Αμεση συνέπεια, όμως, αυτού του γεγονότος, είναι η αύξηση της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου (η σχέση του σταθερού κεφαλαίου (σ) προς το μεταβλητό κεφάλαιο (μ) - σ/μ).

Η νέα βαθμίδα αύξησης της οργανικής σύνθεσης του κεφαλαίου είναι αποτέλεσμα, τόσο της τάσης για τη μείωση του χρόνου εργασίας (του αναγκαίου χρόνου εργασίας), εργατικής δύναμης, όσο και της τάσης αύξησης της αξίας των μέσων παραγωγής σε σχέση με τη χρησιμοποιούμενη ζωντανή εργασία.

Με την εφαρμογή της νέας τεχνικής, οι καπιταλιστές επιδιώκουν να βγάλουν περισσότερα κέρδη, το αποτέλεσμα, όμως, αυτών των προσπαθειών είναι κάτι, που δεν το θέλουν: Η μείωση του μέσου ποσοστού του κέρδους.

Σ' αυτή την πτωτική τάση του ποσοστού του κέρδους, οι καπιταλιστές αντιδρούν:

-- Με την εντατικότερη χρησιμοποίηση του παγίου κεφαλαίου (αν είναι δυνατόν 24 ώρες το 24ωρο).

-- Με την εντατικότερη αξιοποίηση της εργατικής δύναμης στη διάρκεια του χρόνου εργασίας (δηλαδή, αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσής της).

-- Με την εξοικονόμηση παγίου κεφαλαίου σε βάρος της υγείας της εργατικής δύναμης.

-- Με την επιτάχυνση της περιστροφής του συνολικού κοινωνικού κεφαλαίου και της αξιοποίησής του στο μέγιστο δυνατό βαθμό με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητας και κυρίως της εντατικότητας της εργασίας κτλ.

Με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ, η ελεύθερη κίνηση εμπορευμάτων, υπηρεσιών και του κεφαλαίου απαιτεί και την ελεύθερη κίνηση της εργατικής δύναμης στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Στις συνθήκες αυτές οι υπάρχουσες σχέσεις μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου, υποβάλλονται σε αλλαγές. Η εσωτερική οργάνωση και το περιεχόμενο της εργασίας υφίστανται σημαντικές ανακατατάξεις. Τόσο εξαιτίας των τεχνολογικών αλλαγών, όσο και των αλλαγών στη ζήτηση και στην τάση για μεγαλύτερη ανάπτυξη του τομέα των υπηρεσιών.

4. Από την επιτάχυνση της πορείας της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης

Οι ανάγκες του κεφαλαίου απαιτούν το συντονισμό της δράσης των χωρών - μελών σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ειδικότερα στους τομείς:

-- Της οργάνωσης και του περιεχομένου της εργασίας.

-- Της κατάρτισης και της ενημέρωσης της εργατικής δύναμης και των άλλων εργαζομένων.

-- Της προσαρμογής του χρόνου εργασίας.

-- Της πολυμορφίας των συλλογικών συμβάσεων.

-- Της αναπροσαρμογής του μισθού εργασίας.

-- Της αναπροσαρμογής των συστημάτων απόλυσης και πρόσληψης της εργατικής δύναμης.

Οι μεταβολές στην οργάνωση της εργασίας (η προώθηση των νέων τεχνολογιών, π.χ. ρομποτική, συστήματα μηχανοργάνωσης, ευέλικτα συστήματα παραγωγής κ.ά.), απαιτούν αλλαγές στις μέχρι τώρα μεθόδους «ορθολογικοποίησης» της εργασίας.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η κίνηση της εργατικής δύναμης σ' αντιστοιχία με τις απαιτήσεις του κεφαλαίου, στη «Λευκή Βίβλο» αναφέρεται ότι:

-- Χρειάζεται επανειδίκευση και κατάρτιση της εργατικής δύναμης με τη θεσμοθέτηση ενός ταμείου επαγγελματικής κατάρτισης. «Θα πρέπει να θεσπιστούν γενικευμένα και πολυδύναμα συστήματα "πιστώσεων για κατάρτιση"». («Επιταγές κατάρτισης») (θέση 7.2., σελ. 169)

-- Πρέπει να αρθούν τα εμπόδια της κινητικότητας της εργατικής δύναμης «είτε αυτή είναι κλαδική, γεωγραφική ή κινητικότητα στο εσωτερικό των επιχειρήσεων» (Θέση 8.2., σελ. 177).

- Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τη «Λευκή Βίβλο», η αναπροσαρμογή των σχέσεων μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου, θα επιτευχθεί μέσω του «κοινωνικού συμβολαίου», αλλά και όπου αυτό δεν περνάει θα επιβληθεί με το βούρδουλα και τον αυταρχισμό.

Και το ερώτημα που γεννιέται είναι: Μπορούν να ανατραπούν οι οδυνηρές συνέπειες της «Λευκής Βίβλου» και να ανακοπεί η πορεία πισωδρόμησης;

Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με την οργανωμένη μαζική πάλη, στα πλαίσια μιας άλλης κοινωνικο-οικονομικής πολιτικής προς το συμφέρον των εργαζομένων και της ανάπτυξης της χώρας.

Ριζική, όμως, αλλαγή της κατάστασης της εργατικής τάξης και απαλλαγή της από την καπιταλιστική εκμετάλλευση μπορεί να γίνει μόνο με την κατάργηση των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων παραγωγής, άρα και των σχέσεων μισθωτής εργασίας - κεφαλαίου και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας.

ΣΤΗ «ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟ» Η ΡΙΖΑ ΤΩΝ ΣΗΜΕΡΙΝΩΝ ΑΝΤΕΡΓΑΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ

Αν αναφερόμαστε σήμερα στη «Λευκή Βίβλο» με βασικούς άξονες την Ανάπτυξη - Ανταγωνιστικότητα - Απασχόληση που εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 10-11/12/1993, είναι για να θυμίσουμε ότι τα θεμέλια για τα σημερινά αντεργατικά μέτρα μπήκαν από τότε, το 1993, ενώ δόθηκε συνέχεια με τη στρατηγική της Λισαβόνας το 2000 και βεβαίως τώρα με τη στρατηγική «ΕΕ 2020». Ενδιάμεσα διάφορες Σύνοδοι Κορυφής της ΕΕ εξειδίκευαν αντεργατικά μέτρα, αλλά στην Ελλάδα, συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ, άργησαν να περάσουν πολλά απ' αυτά και βασικό εμπόδιο ήταν η δράση του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ. Να θυμίσουμε μόνο τις μεγάλες απεργιακές διαδηλώσεις ενάντια στον αντιασφαλιστικό νόμο Γιαννίτση το 2000, που τον απέσυρε τότε η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ.

Επομένως, οι εφαρμοστικοί νόμοι των μνημονίων έχουν τη βάση τους στη «Λευκή Βιβλο».

Ας δούμε όμως τις βασικές αντεργατικές αναδιαρθρώσεις που επεξεργάστηκε η ΕΕ με τη «Λευκή Βίβλο» στις εργασιακές σχέσεις στην Κοινωνική Ασφάλιση, στους μισθούς και τις Συλλογικές Συμβάσεις.

Λέει η «Λευκή Βίβλος»: «Τα άτομα, τα οποία έχουν ήδη εργασία πρέπει να πειστούν ότι... η αλληλεγγύη που θα δείξουν με την αποδοχή ορισμένων θυσιών θα καταλήξει στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για εκείνους, οι οποίοι είναι σήμερα άνεργοι» (θέση 1.6.).

Oι κύριες κατευθύνσεις της «Λευκής Βίβλου» για την υλοποίηση αυτής της βασικής για το κεφάλαιο επιδίωξης σημαίνει αύξηση της εκμετάλλευσης και συνδυάζεται με μειώσεις μισθών, ευέλικτες εργασιακές σχέσεις χτύπημα της Κοινωνικής Ασφάλισης. Κι ήταν αρκετά σαφείς ως προς αυτό. Ελεγαν, λοιπόν:

-- Πάγωμα των πραγματικών μισθών εργασίας μέχρι το 2000.

-- Μοίρασμα της ανεργίας ανάμεσα σε εργαζομένους και ανέργους, με τη γενίκευση της μερικής απασχόλησης και τη μετατροπή όλων σε ημι-απασχολούμενους, ημι-αμειβόμενους και ημι-ασφαλισμένους.

-- Κατάργηση των εργοδοτικών εισφορών στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, δηλαδή ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ του!

-- Κατάργηση κάθε «ακαμψίας» στο χρόνο και στους όρους απασχόλησης και πλήρη ελαστικοποίηση, ώστε ο εργοδότης να μπορεί να προσλαμβάνει όπως θέλει και για όσο θέλει, να απολύει όποτε θέλει και όσους θέλει!

Σαφής είναι η κατεύθυνση της «Λευκής Βίβλου» για το ξεπέρασμα δυσκαμψιών των ρυθμίσεων, που καθορίζουν τη διάρκεια της εργασίας στην Ευρώπη σε 37-39 ώρες. Προκειμένου να εξαλειφθούν αυτά τα εμπόδια, πρέπει, ανάλογα με τις διατάξεις που ισχύουν σε κάθε χώρα, να ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΕΙ, η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ «(...), οι συμβατικές πρακτικές (...) και να απλοποιηθεί σε πολλές περιπτώσεις ο υπολογισμός των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων» (Μέρος ΑΙ). Ετσι άνοιγε ο δρόμος για την κατάργηση του 8ωρου.

Η κατάργηση του θεσμοθετημένου σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, σε συνδυασμό με τη θέση ότι «η διευθέτηση του χρόνου εργασίας μπορεί να αποβεί σε όφελος της ανταγωνιστικότητας και της διατήρησης ή δημιουργίας θέσεων εργασίας, μόνο στο πλαίσιο αποκεντρωμένης προσέγγισης σε επίπεδο εκάστης επιχείρησης» (Μέρος ΑΙ), αποδυναμώνει δραστικά, και εξουδετερώνει τις εθνικές και κλαδικές συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις, αποσκοπεί στην πολυδιάσπαση της εργατικής τάξης.

Το οχτάωρο και οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας χαρακτηρίζονται ως οι μεγάλες «ακαμψίες» (!) στην αγορά της εργασίας και αναζητείται η «ευελιξία», κυρίως μέσω του μειωμένου ωραρίου και των συμβάσεων ορισμένου χρόνου. «Η καθιέρωση της μεγαλύτερης ευελιξίας - αναφέρεται - πρέπει να γίνει σε θέματα οργάνωσης της εργασίας, π.χ. καταργώντας τα εμπόδια που καταστούν δυσχερέστερη ή πιο δαπανηρή την απασχόληση, με μειωμένο ωράριο: ή τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου».

Η ευελιξία αυτή του χρόνου εργασίας συνδέεται άμεσα με το λεγόμενο «ελαστικό ωράριο» σε ετήσια βάση.Αυτό σημαίνει ότι οι κεφαλαιοκράτες θα μπορούν να χρησιμοποιούν την εργατική δύναμη, όπως και όσο θέλουν, αρκεί αυτό να μην ξεπερνάει το συνολικό άθροισμα των ωρών κανονικής απασχόλησής της σε ετήσια βάση. Δηλαδή, ανάλογα με τον αθροιστικό συμψηφισμό σε 12μηνη βάση, το κεφάλαιο θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί την εργατική δύναμη ανάλογα με τις ανάγκες του. Στη διάρκεια του χρόνου θα μπορεί να απασχολεί την εργατική δύναμη περισσότερες ή λιγότερες ώρες πότε τον ένα και πότε τον άλλο μήνα. Συγκεκριμένα, αναφέρεται:

«Οσον αφορά την κατανομή του χρόνου εργασίας, έχουν γίνει προτάσεις για υπολογισμό των ωρών εργασίας σε ετήσια βάση ή για θέματα μείωσης των ωρών εργασίας σε περιόδους ύφεσης»(θέση 8.2.).

Η μεγαλύτερη αυτή ευελιξία του χρόνου εργασίας επιχειρείται να γίνει και με:

«Μειώσεις στις ώρες εργασίας υπολογισμένες σε ετήσια βάση και ευνοϊκή αντιμετώπιση των αδειών για λόγους σταδιοδρομίας και κατάρτισης, καθώς και για προσωπικούς λόγους» (θέση 8.8.).

«Υπάρχει... ανάγκη - γράφουν - για μεγάλες μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, μέσω της καθιέρωσης μεγαλύτερης ευελιξίας στην οργάνωση της εργασίας και την κατανομή του χρόνου εργασίας...» (θέση 8.2.).

Κάθε αναφορά της «Λευκής Βίβλου» στη μείωση του κανονικού ωραρίου εργασίας οι συντάκτες της «Λευκής Βίβλου» σημαίνει ευέλικτη εργασία. Οι συντάκτες της είναι σαφέστατοι: «Μειώνοντας το κανονικό ωράριο, αυξάνεται ο αριθμός των θέσεων εργασίας με μερική απασχόληση» (θέση 8.3). Κάνουν επίσης λόγο για «προσαρμογή του νομικού πλαισίου, έτσι ώστε εκείνοι που επιθυμούν(!) να εργαστούν λιγότερες ώρες, να μην πρέπει να υποστούν απώλειες από πλευράς κοινωνικής προστασίας και όρων απασχόλησής τους» (θέση 8.8).

Στο ίδιο κεφάλαιο προβλέπεται και κυκλική εναλλαγή σε θέσεις απασχόλησης ή επί λέξει «θέσπιση μέτρων παροχής κινήτρων για την κάλυψη των νέων ευκαιριών για απασχόληση από εγγεγραμμένους ανέργους, μέσω π.χ. συστημάτων κυκλικής εναλλαγής σε θέσεις απασχόλησης» (θέση 8.8).

Ελεύθερες - ορίζονται - οι μετακινήσεις, μετατάξεις προσωπικού, αίροντας τα «εμπόδια της κινητικότητας, είτε αυτή είναι κλαδική, γεωγραφική ή κινητικότητα στο εσωτερικό των επιχειρήσεων» (θέση 8.2).

Σ' αυτά τα πλαίσια επιτάσσεται ότι πρέπει να προσαρμοστεί ο θεσμός των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων:

«Η ανάπτυξη και ευελιξία - αναφέρεται - πρέπει να αντανακλώνται στις κανονιστικές ρυθμίσεις και στα συστήματα συλλογικής διαπραγμάτευσης, διευκολύνοντας τη βελτίωση της προσαρμογής στα χαρακτηριστικά των τοπικών αγορών και των επιχειρήσεων» (θέση 8.2).

Απώτερος σκοπός του ευρωπαϊκού κεφαλαίου είναι αυτή η κινητικότητα της εργατικής δύναμης να μετεξελιχθεί από το εθνικό επίπεδο σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Αυτό αναφέρεται ρητά στη «Λευκή Βίβλο». (Ελευθερία κίνησης εργατικού δυναμικού).

«Ο γενικότερος στόχος πρέπει να είναι η ενθάρρυνση της μετεξέλιξης των εθνικών αγορών εργασίας προς μια κοινοτική αγορά εργασίας» (θέση 8.9.).

Επίσης, τονίζουν:

«Τα στεγανά που υφίστανται μεταξύ των διαφόρων επαγγελμάτων παρεμποδίζουν τόσο την κινητικότητα των εργαζόμενων, όσο και την ανακατάταξη των ανέργων. Στο πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων θα πρέπει να καθοριστούν δυνατότητες διεπαγγελματικής κινητικότητας»(Μέρος ΑΙ).

Και ότι «οι εθνικές αρχές πρέπει να δώσουν έμφαση στην ποιοτική στάθμη της εκπαίδευσης και στη συμβατότητά της, έτσι ώστε να παρέχονται περισσότερες δυνατότητες μετάβασης από μια ειδικότητα σε άλλη» (Μέρος ΑΙ). (Απασχολήσιμοι, επανακατάρτιση κ.λπ.).

Στον όρο «ευελιξία της αγοράς της εργασίας» περιλαμβάνεται και η δυνατότητα ομαδικών απολύσεων, όπως και η πρόσληψη προσωπικού μερικής απασχόλησης.

Σχετικά μ' αυτό σημειώνεται: «Σε πολλές χώρες του Νότου η νομοθεσία που διέπει τους όρους απόλυσης των εργαζομένων με συμβάσεις απεριόριστου χρόνου διαρκείας πρέπει να χαλαρώσει».(Μέρος ΑΙ).

Με την πλήρη απελευθέρωση του ορίου των απολύσεων επιδιώκεται η κατάργηση όλων των εμποδίων, ακόμα και αυτού του ελάχιστου περιορισμού που υπάρχει σήμερα στην ομαδική απόλυση των εργαζομένων από τους κεφαλαιοκράτες (σχετικοί νόμοι, διατάξεις, αποφάσεις κ.λπ.).

Είναι φανερό ότι το κεφάλαιο ήθελε να έχει λυμένα τα χέρια του, για να μπορεί να απολύει όσους θέλει και όταν θέλει. Μήπως σήμερα δεν ανοίγει τέτοιος δρόμος;

Με τις προσπάθειες του ευρωενωσιακού κεφαλαίου για τη μείωση των μισθών, αλλά και των κοινωνικών δαπανών στο όνομα της μείωσης του λεγόμενου μισθολογικού και μη μισθολογικού «κόστους εργασίας», (η εργασία δεν είναι κόστος αυτή παράγει τον πλούτο και τα κέρδη) δηλαδή, τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, μπήκαν στο στόχαστρο ΟΛΕΣ οι κοινωνικές παροχές και τα ασφαλιστικά δικαιώματα.

Σύμφωνα με τη «Λευκή Βίβλο» η μείωση του λεγόμενου «κόστους εργασίας» μπορεί να επιτευχθεί:

-- Με τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, που χρηματοδοτούν οικογενειακά επιδόματα, ελάχιστες παροχές γήρατος, σοβαρές ασθένειες, μακροχρόνια ανεργία.

«Στις περιπτώσεις αυτές - αναφέρεται - η μείωση θα μπορούσε να αφορά αρχικά τις εισφορές, οι οποίες χρηματοδοτούν δαπάνες που εντάσσονται κανονικά στα πλαίσια της εθνικής αλληλεγγύης: οικογενειακά επιδόματα, ελάχιστες παροχές γήρατος, σοβαρές ασθένειες, μακροχρόνια ανεργία»(θέση 8.3).

-- Με τη μείωση των κοινωνικών εισφορών, που αφορούν τις «θέσεις απασχόλησης, που δεν απαιτούν ειδίκευση» (θέση 8.2). Εδώ ο ανειδίκευτος και ο νέος εργάτης αποτελούν ειδικούς στόχους στη γενικευμένη επίθεση του κεφαλαίου.

Και επειδή ο επιδιωκόμενος στόχος είναι η μείωση του «κόστους εργασίας», ορίζεται:

«Η μείωση αυτή θα μπορούσε να αφορά... τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης των εργοδοτών»(θέση 9.3).

Και «Μείωση του σχετικού κόστους εργασίας σε σχέση με τους άλλους συντελεστές της παραγωγής..., με μείωση π.χ. των εισφορών των εργοδοτών για την κοινωνική ασφάλιση» (θέση 8.8).

Τίθεται ειδικότερα ως στόχος η «ελάφρυνση των κοινωνικών επιβαρύνσεων για τις επιχειρήσεις που οργανώνουν ενέργειες κατάρτισης» (θέση 7.2). Είναι αυτό που σήμερα έχει θεσμοθετηθεί ως επιδότηση των επιχειρήσεων για προσλήψεις νέων που θέλουν ή πρέπει να αποκτήσουν εργασιακή εμπειρία, όπως επίσης και η μαθητεία.

«Ασύμφορα» κρίνονταν και τα υπάρχοντα συστήματα προστασίας των ανέργων και δίνεται η εξής κατεύθυνση:

«Τα συστήματα αποζημίωσης της ανεργίας θα πρέπει να προσαρμοστούν και να βρεθούν νέες μέθοδοι, που θα επιτρέπουν την επαναδιάθεση ενός μέρους των πιστώσεων αυτών στις ενέργειες κατάρτισης. Ειδικότερα για τους μακροχρόνια άνεργους και τους νέους που προσεγγίζουν την αγορά εργασίας χωρίς ειδικότητα» (θέση 7.4).

Αυτό σήμερα έχει θεσμοθετηθεί με την επιδότηση επιχειρήσεων από τον ΟΑΕΔ με τα επιδόματα ανεργίας για προσλήψεις.

Το πάγωμα των μισθών στο επίπεδο, μιας ή δύο μονάδων κάτω από την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, η οποία μάλιστα θα καθορίζεται από τους βιομηχάνους, είναι μια από τις βασικές οδηγίες της «Λευκής Βίβλου» προς τις εθνικές κυβερνήσεις. Αναφέρεται συγκεκριμένα:

«Οι κατά κεφαλήν ονομαστικοί μισθοί δε θα πρέπει να αυξάνονται κατά ποσοστό υψηλότερο του 2-3% ετησίως» (θέση 1.5). Αυτό πρέπει να γίνεται:

«Σύμφωνα με τη βασική αρχή: παραγωγικότητα μείον μια ποσοστιαία μονάδα» (θέση 1.5)

και «τον περιορισμό των μισθολογικών αυξήσεων κάτω από την αύξηση της παραγωγικότητας»(θέση 8.8).

«Τα περισσότερα κράτη - μέλη - συμπεραίνεται - έχουν προχωρήσει κάπως προς αυτήν την κατεύθυνση με την έμφαση στην ενθάρρυνση της μείωσης των μισθών, στην αύξηση της εξωτερικής ευελιξίας της αγοράς εργασίας και στη μείωση του ρυθμού αύξησης των δαπανών κοινωνικής ασφάλισης» (θέση 8.6).

«Οσον αφορά τη μείωση του κόστους εργασίας - σημειώνεται - έχουν υποβληθεί προτάσεις π.χ. για τη σύνδεση του επιπέδου αποδοχών με την αποδοτικότητα των επιχειρήσεων και την παραγωγικότητα, ώστε να διευκολύνονται οι προσλήψεις νέων» (θέση 8.2).

Αυτό, βέβαια, «εναπόκειται στις επιχειρήσεις να τη βελτιώσουν μέσω των δυνατοτήτων πολύπλευρης απασχόλησης, της ολοκληρωμένης οργάνωσης της εργασίας, της ευελιξίας του χρόνου εργασίας (ανάπτυξη της μερικής ή της καταμερισμένης εργασίας) και των αμοιβών με βάση την απόδοση»(Μέρος ΑΙ).

Επίσης, στο όνομα, τάχα, της δημιουργίας κατάλληλων συνθηκών για τη μαθητεία, κατάρτιση και πρακτική άσκηση των νέων, προτείνεται η κατάργηση της αμοιβής τους με τον κατώτερο επίσημο βασικό μισθό και η καταβολή μειωμένων εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, πράγμα που σταδιακά τους βγάζει εκτός συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.

Στη «Λευκή Βίβλο» υπογραμμίζεται σχετικά, ότι:

«Για να διευκολύνεται η απασχόληση των νέων, προτείνεται να καθιερωθεί μεγαλύτερη ευελιξία ως προς τον ελάχιστο μισθό, τις μειωμένες κοινωνικές εισφορές ή άλλους όρους της σύμβασης, π.χ. μέσω της θέσπισης ευέλικτων συστημάτων μαθητείας, κατάρτισης ή πρακτικής άσκησης» (θέση 8.2).

Η ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΤΗΣ «ΛΕΥΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ»

Οι «μηχανές» του κεφαλαίου, για την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, είχαν μπει μπροστά, πολύ πριν τη Συνθήκη του Μάαστριχτ με την «Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη», στην οποία διατυπώθηκαν οι «Τέσσερις ελευθερίες» της Συνθήκης του Μάαστριχτ και αποτελούν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η ελευθερία της κίνησης των κεφαλαίων, η ελευθερία κίνησης των εμπορευμάτων, η ελευθερία κίνησης υπηρεσιών και η ελευθερία κίνησης του εργατικού δυναμικού. Η ελευθερία κίνησης του εργατικού δυναμικού αποτελεί τη βάση για τις ρυθμίσεις της «Λευκής Βίβλου», που μετατρέπουν τον εργαζόμενο σε «απασχολήσιμο», υποχρεωμένο να παρέχει την εργασία του, όπου, όπως και όταν του το ζητήσει ο εργοδότης του.

Η «Λευκή Βίβλος» αποτέλεσε ένα βασικό εργαλείο για την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και σημαδεύει τις πολιτικές που εφαρμόζονται.

Οι τρεις «μαγικές» λέξεις αυτής της αντεργατικής «Βίβλου» είναι το τρίπτυχο «Ανταγωνιστικότητα - Ανάπτυξη - Απασχόληση». Για τους αφελείς, το σχήμα λειτουργεί ως εξής: Η ανταγωνιστικότητα βελτιώνει τη λειτουργία των επιχειρήσεων, βελτιώνει τις αγορές και τα οικονομικά δεδομένα. Οδηγεί με τη σειρά της στην ανάπτυξη, η οποία θα οδηγήσει σε αύξηση της απασχόλησης και σε μείωση της ανεργίας.

Η «ανταγωνιστικότητα», όμως, έγινε μαστίγιο και καρότο για τον περιορισμό των εργατικών δικαιωμάτων. Η «ανάπτυξη» τίναξε στα ύψη τους δείκτες κερδών. Η «απασχόληση» δεν περιόρισε την ανεργία, όπου και όταν επιτεύχθηκε, αφού η μερική απασχόληση και η υποαπασχόληση ήρθαν να αντικαταστήσουν την έννοια της σταθερής απασχόλησης με πλήρη δικαιώματα και σταθερό ημερήσιο εργάσιμο χρόνο. Η ανεργία αυξάνεται και η «απασχολησιμότητα», η «ευελιξία», η «ελαστικότητα» υπονομεύουν την έννοια της εργασίας, οδήγησαν στην αναπροσαρμογή των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και συνακόλουθα στην αναπροσαρμογή των σχέσεων της μισθωτής εργασίας.

Η πρώτη δεκαετία από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ ήταν η δεκαετία των «κοινωνικοποιήσεων» από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, των «προβληματικών επιχειρήσεων», του κλεισίματος μεγάλων παραγωγικών μονάδων, κυρίως στο τέλος της, κατά τη δεύτερη θητεία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Οι πρώτες νομοθετικές ρυθμίσεις για το συνδικαλιστικό κίνημα, τις εργασιακές σχέσεις, τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας δημιουργούν θετικές εντυπώσεις, που γρήγορα ανατρέπονται, μέχρι που φτάνουμε στις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, με το πάγωμα των μισθών το 1985. Είναι η εποχή της αύξησης του φασόν, της ανάπτυξης των συμβάσεων έργου και ορισμένου χρόνου, της επέκτασης των εργολαβιών σε όλο και πιο σημαντικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων.

Η ΕΟΚ προσπαθεί να χαράξει την πορεία της, αντιμετωπίζει ωστόσο έντονες εσωτερικές αντιθέσεις, τις οποίες και επιδιώκει να ξεπεράσει με συμβιβασμούς που εκφράστηκαν και στην «Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη» και στη συνέχεια με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1991.

Η «Λευκή Βίβλος» συντάσσεται και αρχίζει να γίνεται πράξη.

Η κυβέρνηση της ΝΔ το 1992 θεσπίζει τη μερική απασχόληση. Είναι το πρώτο έμμεσο πλήγμα στο 8ωρο και γενικά στην πλήρη απασχόληση. Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στη συνέχεια μετά το 1994, απόλυτα ταυτισμένη με αυτή της ΝΔ, προχωρά σε ένα νομοθετικό έργο που ενισχύει όλο και περισσότερο την «ευελιξία», που η Ευρωπαϊκή Ενωση και τα όργανά της επιθυμούν, ικανοποιώντας έτσι τις επιταγές του κεφαλαίου στις νέες συνθήκες της τελευταίας δεκαετίας του αιώνα και της χιλιετίας.

Εφαρμόζοντας αυτήν την πολιτική, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είναι υπεύθυνη για πολλά αντεργατικά μέτρα που έχουν θεσμοθετηθεί και πολιτικές που εφαρμόζονται. Κύριοι άξονες της πολιτικής της είναι η «ευελιξία» των εργασιακών σχέσεων και ειδικότερα του ωραρίου εργασίας, η «κινητικότητα» εργαζομένων, η «απασχολησιμότητα». Τα μέτρα που παίρνει, για να εξυπηρετήσει αυτούς τους άξονες, είναι πολλά και πολλές φορές λειτουργούν συνδυαστικά: Μερική απασχόληση. «Διευθέτηση του χρόνου εργασίας». Κατάργηση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών (στα πλαίσια των Τοπικών Συμφώνων Απασχόλησης) ή μείωσή τους. Αύξηση της δυνατότητας απολύσεων. Συνδικαλιστικοί περιορισμοί. Εξαιρέσεις από την κυριακάτικη αργία, με όλο και πιο χαλαρούς όρους. Απελευθέρωση των ωραρίων λειτουργίας στο εμπόριο και αποδέσμευση από το ωράριο εργασίας (άρχισε με την κυβέρνηση της ΝΔ). Ανοχή - και σύντομα θεσμοθέτηση - απέναντι στην «ενοικίαση» εργαζομένων. Συρρίκνωση των κοινωνικών επιδομάτων και της επιδότησης της ανεργίας. Θέσπιση της «διά βίου μάθησης», όχι ως μέσου βελτίωσης των δεξιοτήτων ενός εργαζόμενου, αλλά ως εργαλείου καταναγκαστικής αλλαγής της επαγγελματικής του επιλογής και διατήρησης της ημιμάθειάς του. Ενίσχυση της «κοινωνικής απασχόλησης», μέσα από προγράμματα που στηρίζουν μη παραγωγικές εργασίες. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα μέτρα που έχει πάρει.

Νομοθετήθηκε, ακόμη, η μερική απασχόληση να είναι και λιγότερη από τέσσερις ώρες, γιατί έτσι δε στοιχειοθετούνταν υποχρέωση ολόκληρης ασφάλισης. Τη διεύρυνε στον ευρύτερο δημόσιο τομέα στη Δημόσια Διοίκηση. Εφαρμόζει προγράμματα επιδότησης εργοδοτών, για να προσλαμβάνουν εργαζόμενους με μερική απασχόληση.

Κατάργησε εμμέσως το 8ωρο, (η πρώτη διευθέτηση χρόνου έγινε το 1998), με τη δυνατότητα που δίνει για σύναψη συμφωνιών στα πλαίσια της «διευθέτησης του χρόνου εργασίας», όπου ένας εργαζόμενος μπορεί να εξαναγκαστεί να εργάζεται μέχρι και 12 ώρες κάθε μέρα, ενώ δε θα αμείβεται καθόλου υπερωριακά.

Η «χαριστική βολή» ήρθε με μια αποκάλυψη που γκρέμισε το μύθο της πλήρους απασχόλησης. Τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση διακήρυττε σε όλους τους τόνους, και ακόμη το κάνει, ότι σκοπός της είναι η πλήρης απασχόληση. Η διάσταση λόγων και έργων, όπου προωθείται κάθε τι πιο «ευέλικτο», δημιουργούσε σύγχυση. Η Αννα Διαμαντοπούλου που ήταν τότε κοινοτική επίτροπος αποκάλυψε ότι «πλήρης απασχόληση» για την Ευρωπαϊκή Ενωση δε σημαίνει 8ωρο και σταθερή εργασία - όπως όλοι γνωρίζαμε - αλλά «δουλειά για όλους», δουλειά ακόμη και μιας ώρας τη μέρα!

Βεβαίως, οι άνεργοι στους οποίους δήθεν θέλουν να εξασφαλίσουν δουλειά με τα αντεργατικά μέτρα, το 1981 στην τότε ΕΟΚ ήταν 6 εκατομμύρια, σήμερα όμως ξεπερνούν τα 20 εκατομμύρια, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό των ανέργων ήταν το 1981 2,1%, ενώ σήμερα το επίσημα καταγεγραμμένο είναι 11,7%, αλλά το πραγματικό ξεπερνά το 12,5%. Αυτά καταγράφονταν στο «Ριζοσπάστη τον Απρίλη του 2001.

Ανάλογη πορεία είχε και το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης κυρίως από τις αρχές της 10ετίας του '90 και μετά, στο όνομα των κινδύνων βιωσιμότητας των ταμείων. Ετσι η τότε κυβέρνηση της ΝΔ, άνοιξε το δρόμο των ανατροπών, ψηφίζοντας το νόμο 2084/92, που προβλέπει: Θεσμοθέτηση του ειδικού καθεστώτος για τους ασφαλιζόμενους απ' την 1.1.1993. Οριο ηλικίας για τους άνδρες και τις γυναίκες το 65ο έτος. Ελάχιστος χρόνος ασφάλισης 15 χρόνια. Βάση υπολογισμού της σύνταξης οι αποδοχές της τελευταίας πενταετίας, χωρίς δώρα εορτών. Σύνταξη κύρια για 35 χρόνια ασφάλισης, το 60% των συντάξιμων αποδοχών και επικουρική σύνταξη το 20%. Για να έρθει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1998 με το «μίνι ασφαλιστικό» να ξεκινήσει συγχωνεύσεις ταμείων και να αντιμετωπίσει τα χρέη από εργοδοτικές εισφορές, (χαριστικές ρυθμίσεις αφού ουσιαστικά γίνονται άτοκα). Σήμερα προετοιμάζουν την καθιέρωση του τριφασικού συστήματος, δηλαδή μιας εθνικής σύνταξης επιδοματικού χαρακτήρα, μιας επικουρικής με ανταποδοτικό χαρακτήρα και μιας ιδιωτικής για όσους ασφαλιστούν σε ιδιωτική εταιρεία. Μόνο που οι ιδιωτικές εταιρείες έχουν έτοιμα πακέτα και για τη διαχείριση των επικουρικών συντάξεων. Από τότε, από το 2000, συζητούσαν μέτρα τα οποία εφαρμόζονται σήμερα.

Βασικοί άξονες της «Λευκής Βίβλου» ήταν η «ανταγωνιστικότητα», η ανάπτυξη και η απασχόληση. Σ' αυτό το πλαίσιο η επέκταση της μερικής και προσωρινής απασχόλησης ήταν μια βασική προωθούμενη πολιτική της, για να μοιράσει έτσι την ανεργία. Εριξε βάρος στη βελτίωση της «ανταγωνιστικότητας» μέσα από την εξασφάλιση φτηνής εργατικής δύναμης. Προώθησε την επαγγελματική κατάρτιση και τη διά βίου εκπαίδευση των ανέργων αλλά και γενικότερα του εργατικού δυναμικού, προσφέροντας αναλώσιμες, ευκαιριακές γνώσεις στα πλαίσια της υποβάθμισης της γενικής εκπαίδευσης και της προσαρμογής στις ανάγκες της «αγοράς».

Με βάση τις παραπάνω κατευθύνσεις συγκροτείται η στρατηγική για την απασχόληση που εφαρμόζεται μετά τηΣύνοδο Κορυφής του Λουξεμβούργου το 1997. Η «απασχολησιμότητα», η ενίσχυση του επιχειρηματικού πνεύματος, η «προσαρμοστικότητα» και οι «ίσες ευκαιρίες» είναι οι τέσσερις άξονες στους οποίες αυτή κινείται. Μέσα από την «απασχολησιμότητα» επιδιώκεται η αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων, όχι όμως μέσα από την εξασφάλιση της πλήρους και σταθερής δουλειάς, αλλά από την υποαπασχόληση. Επιδιώκεται η δημιουργία ενός ακόμα πιο ευνοϊκού περιβάλλοντας για τις επιχειρήσεις μέσα από φοροαπαλλαγές, επιδοτούμενα προγράμματα κλπ. Η «προσαρμοστικότητα» αποτελεί το κλειδί, καθώς μέσα από αυτήν προωθούνται όλες οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης.

Μετά το 1992, μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τη «Λευκή Βίβλο», που αποτελούν θεμέλια της ΕΕ, βρισκόμαστε σε πορεία βαθιών ανατροπών στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.

Η κατάσταση αυτή είναι το αποτέλεσμα της επιθετικότητας του κεφαλαίου, που πυροδοτείται από την ανάγκη αύξησης των κερδών του σε συνθήκες διεθνοποίησης και όξυνσης του καπιταλιστικού ανταγωνισμού, σε συνθήκες κρίσης του συστήματος, αλλά και υποχώρησης του εργατικού κινήματος, μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στις χώρες του σοσιαλισμού.

Το κεφάλαιο για να αυξήσει τα κέρδη του έχει ένα δρόμο:

Να εκμεταλλευτεί σκληρά την εργατική δύναμη.

Οι κατευθύνσεις της «Λευκής Βίβλου» είναι σαφέστατες.

Χαρακτηριστικά, δυο - τρία αποσπάσματα:

1.«Τα άτομα τα οποία έχουν εργασία πρέπει να πειστούν ότι η ...αλληλεγγύη που θα δείξουν με την αποδοχή ορισμένων θυσιών θα καταλήξει στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης για εκείνους οι οποίοι είναι σήμερα άνεργοι».

Το κάλεσμα της ΕΕ γι' αυτήν την κάλπικη αλληλεγγύη είναι κάλεσμα στην υποταγή και βεβαίως, παρά την κατάργηση βασικών δικαιωμάτων, παρά τα κέρδη που καρπώθηκε το κεφάλαιο, τα προβλήματα οξύνονται. Η ανεργία αγκαλιάζει πάνω από 20 εκατομμύρια εργαζόμενους, ο μέσος όρος της μερικής απασχόλησης ξεπερνάει το 18%. Η τάση της χειροτέρευσης της κατάστασης, η σύγκλιση προς τα κάτω είναι γενική τάση, αφορά στους εργαζόμενους στο σύνολο των κρατών - μελών της ΕΕ.

2.«Η καθιέρωση της μεγαλύτερης ευελιξίας πρέπει να γίνει σε θέματα οργάνωσης της εργασίας, π.χ. καταργώντας τα εμπόδια που καταστούν δυσχερέστερη ή πιο δαπανηρή την απασχόληση, με μειωμένο ωράριο ή τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου».

3.«Σε πολλές χώρες του νότου η νομοθεσία που διέπει τους όρους απόλυσης των εργαζομένων με συμβάσεις απεριόριστου χρόνου διαρκείας πρέπει να χαλαρώσει».

Τι λέει μ' αυτά η ΕΕ; Λέει ΟΧΙ στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, στην πλήρη - σταθερή εργασία, στο σταθερό ωράριο. Λέει ΝΑΙ στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις, στην αύξηση, στην απελευθέρωση των απολύσεων.

Αυτές τις επικίνδυνες αποφάσεις τις συνδιαμόρφωσαν, τις στήριξαν, τις ψήφισαν το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και ο ΣΥΝ. Εχουν τεράστιες ευθύνες.

Στη βάση των αποφάσεων της Συνθήκης του Μάαστριχτ και της «Λευκής Βίβλου», καθορίστηκε το 1997, στη Σύνοδο Κορυφής του Λουξεμβούργου, η στρατηγική της ΕΕ για την απασχόληση.

Η στρατηγική αυτή οικοδομείται στους εξής άξονες:

• Απασχολησιμότητα - Προσαρμοστικότητα:

Στο όνομα της πρόληψης και αντιμετώπισης της ανεργίας, προωθούνται οι λεγόμενες ενεργητικές πολιτικές, που προβλέπουν την επέκταση της μερικής απασχόλησης και άλλων μορφών υποαπασχόλησης, δηλαδή το μοίρασμα της ανεργίας. Προβλέπονται, επίσης, διάφορα προγράμματα ψευτοκατάρτισης, που σκοπό έχουν να εκτονώσουν την οργή των ανέργων, να τους κλείνουν το στόμα.

Ταυτόχρονα, προβλέπεται περικοπή, ακόμα και κατάργηση, των επιδομάτων ανεργίας, γιατί τα θεωρούν αντικίνητρο για την αναζήτηση δουλειάς.

• Ενίσχυση του επιχειρηματικού πνεύματος:

Δηλαδή, δημιουργία ακόμα πιο ευνοϊκού περιβάλλοντος (π.χ., φοροαπαλλαγές, επιδοτούμενα προγράμματα προς όφελος των εργοδοτών κλπ.). Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος αφορά στους ίδιους τους ανέργους, οι οποίοι εντάσσονται σε προγράμματα για τη δημιουργία μικροεπιχειρήσεων, οι οποίες αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα και δεν είδαν καμία προκοπή.

• Αυτή η πολιτική μιλάει, επίσης, για την ισότητα των ευκαιριών ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας. Επί της ουσίας, όπως αποδεικνύεται, πρόκειται για την καταλήστευση του μόχθου των γυναικών, για την είσοδό τους στην αγορά εργασίας με πολύ επώδυνους όρους, που διαιωνίζουν τις διακρίσεις και τις ανισότητες.

Η πολιτική της ΕΕ προχωράει συνεχώς και σε πιο αντιδραστική κατεύθυνση. Ετσι, με το Συμβούλιο της Λισαβόνας, το 2000, η επιθετικότητα του κεφαλαίου εκφράζεται με πιο αντεργατικούς στόχους.

Κατ' αρχήν μπαίνει ο βασικός στόχος:

«Να γίνει η οικονομία της ΕΕ ανταγωνιστικότερη των ΗΠΑ».

Εννοούν, να απολαμβάνουν τα ευρωπαϊκά μονοπώλια όρους, που θα τους επιτρέπουν να αυξάνουν τα κέρδη τους και να κινούνται από καλύτερες θέσεις στις εθνικές και διεθνείς αγορές.

Γι' αυτό οι αποφάσεις της Λισαβόνας προβλέπουν:

• Σκληρή και παρατεταμένη λιτότητα.
• Επέκταση της απασχολησιμότητας. Δηλαδή, σκληρό χτύπημα της σταθερής εργασίας και υποκατάστασή της από μορφές ελαστικής υποαπασχόλησης.
• Μεγαλύτερη προτεραιότητα στη λεγόμενη «διά βίου μάθηση», στην οποία θα οδηγούνται άνεργοι και εργαζόμενοι, για να πάρουν, υποτίθεται, εφόδια.

Επί της ουσίας, πρόκειται για ευκαιριακές γνώσεις χωρίς αντίκρισμα.

Ολα αυτά συγκλίνουν σε ένα φαύλο κύκλο, που θα αρχίζει με την ανεργία, θα συνεχίζει με την ψευτοκατάρτιση και την υποαπασχόληση και θα κλείνει πάλι με την ανεργία, σε περιβάλλον συνεχούς υποβάθμισης των μισθών, των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.

Οι αποφάσεις της Λισαβόνας, όπως και των άλλων Συνόδων Κορυφής, δεν αφορούν μόνο στις εργασιακές σχέσεις και τους όρους αμοιβής. Αφορούν στην Κοινωνική Ασφάλιση, στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, στην Υγεία και την Πρόνοια. Οι αποφάσεις της Λισαβόνας είναι σαφέστατες.

Μιλούν για μέτρα διασφάλισης της βιωσιμότητας των ασφαλιστικών συστημάτων.

Η βιωσιμότητα είναι ο Δούρειος Ιππος για τις ανατροπές δικαιωμάτων και την οικοδόμηση ενός αντεργατικού συστήματος, το οποίο όχι μόνο δεν μπορεί να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες των εργαζομένων, αλλά θα τους φορτώνει συνεχώς και νέα βάρη, θα χειροτερεύει την κατάστασή τους.

Οι αντεργατικές αλλαγές στην Κοινωνική Ασφάλιση, που γίνονται στο έδαφος της επέκτασης της μερικής απασχόλησης, προωθούνται σε δύο κατευθύνσεις:

1. Από τη μία, έχουμε την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, την καθήλωση των συντάξεων, την αύξηση των εισφορών των εργαζομένων, τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών και της κρατικής χρηματοδότησης.

2. Από την άλλη, έχουμε την ιδιωτικοποίηση της Κοινωνικής Ασφάλισης, την πλοκή της με τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και το Χρηματιστήριο. Αιχμή αυτής της εξέλιξης αποτελούν τα λεγόμενα επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ταμεία, που καθιερώθηκαν και στην Ελλάδα με το νόμο 3029/2002 της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος γίνεται σήμερα σημαία από την κυβέρνηση της ΝΔ.

Το μέλλον της Κοινωνικής Ασφάλισης, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της ΕΕ, τους σχεδιασμούς του κεφαλαίου, συνδέεται με τη δημιουργία τριών πυλώνων:

Ο πρώτος προβλέπει προνοιακές κύριες συντάξεις. Ο δεύτερος αφορά στα λεγόμενα επαγγελματικά ταμεία (τα οποία οδηγούν στην εκτόπιση της επικουρικής ασφάλισης) και προβλέπουν σύνταξη ανάλογα με την απόδοση που θα έχουν οι επενδύσεις τους στο Χρηματιστήριο. Ο τρίτος αφορά στην καθαρά ιδιωτική ασφάλιση από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, που θα αναπτύσσονται, τόσο στον τομέα των συντάξεων, όσο και στον τομέα της Υγείας.

Μετά τη Λισαβόνα ακολούθησαν οι Σύνοδοι Κορυφής στη Στοκχόλμη, στο Λάακεν, στη Βαρκελώνη κλπ. Σε κάθε Σύνοδο έγιναν προσαρμογές, συμπληρώσεις με μεγαλύτερη επιθετικότητα.

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Στοκχόλμης, το Μάρτη του 2001, ελέγχεται η εφαρμογή των αποφάσεων της Λισαβόνας. Αποφασίζεται ένταση της αντεργατικής επίθεσης, που προσδιορίζεται άλλωστε με απόλυτη σαφήνεια στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου. Ετσι λοιπόν ο στόχος της «ευέλικτης οργάνωσης της εργασίας», όπως αναφέρεται στο κείμενο, συνοδεύεται και από το στόχο της «παράτασης του ενεργού επαγγελματικού βίου». Στις αποφάσεις εντάσσεται «η αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των πλέον ηλικιωμένων γυναικών και ανδρών (σε ηλικίες μέχρι και 64 ετών) σε 50% μέχρι το 2010».

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης, το Μάρτη του 2002, αποφασίζεται ευθέως το ζήτημα της κατάργησης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και η προώθηση της σύνδεσης «αμοιβής - παραγωγικότητας». Η προώθηση της «απασχολησιμότητας» εκτιμάται ως βασική προτεραιότητα για την εξυπηρέτηση των αναγκών του κεφαλαίου. Βάζει ευθέως ζήτημα κατάργησης των ΣΣΕ, ενώ ανοίγει ζήτημα κατάργησης των αποζημιώσεων σε περίπτωση απόλυσης. Απαιτεί δε να μειωθούν τα κίνητρα για την πρόωρη συνταξιοδότηση και η θεσμοθέτηση συστημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης.

Τα κατάλληλα «εργαλεία» και τους τρόπους για την υλοποίηση των στόχων της Λισαβόνας, συζήτησε η Σύνοδος υπουργών Εργασίας του Ναυπλίου, το Γενάρη του 2003. Αυτά επικεντρώθηκαν στην αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Στην ενίσχυση της «ευελιξίας». Στην «ισότιμη» συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, δηλαδή την ένταξη ακόμα μεγαλύτερου αριθμού γυναικών με χαμηλότερες αμοιβές, στο καθεστώς της μερικής ή προσωρινής απασχόλησης. Στον εγκλωβισμό ακόμα περισσότερων νέων και ανέργων στα προγράμματα της ψευτοκατάρτισης, επανεκπαίδευσης και ειδίκευσης κλπ.

Ετσι, φτάσαμε στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, το Μάρτη του 2004. Στη Σύνοδο αυτή, έγινε έλεγχος για την πορεία υλοποίησης των αποφάσεων της Λισαβόνας.

Οι αρχηγοί των κρατών - μελών, ομόφωνα, αποφάσισαν:

• Τη γενίκευση της μερικής και της προσωρινής απασχόλησης, πράγμα που σημαίνει γενίκευση της μερικής αμοιβής, της μερικής ασφάλισης.
• Την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, με στόχο τη συνταξιοδότηση στα 70 χρόνια, στο όνομα της επέκτασης του εργασιακού βίου, γιατί θεωρούν το συνταξιούχο σαν κόστος, σαν βάρος, από το οποίο, τόσο το κεφάλαιο, όσο και οι κυβερνήσεις του θέλουν να απαλλαχτούν.
• Την παραπέρα εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση της Υγείας.
• Μείωση του λεγόμενου μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων, δηλαδή καθήλωση των μισθών, απαλλαγή των εργοδοτών από ασφαλιστικές εισφορές, φοροαπαλλαγές, γενικότερα νέα προνόμια στο μεγάλο κεφάλαιο και άλλα.

Παράλληλα με αυτά τα αντεργατικά μέτρα, ισχυροποιείται ο μηχανισμός της καταστολής, πλήττονται δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, για να θωρακίσει το κεφάλαιο την εξουσία του.

Στα συμπεράσματα αυτής της Εαρινής Συνόδου προτάσσεται μετ' επιτάσεως η εφαρμογή των όσων περιλαμβάνει η έκθεση της ομάδας του Βιμ Κοκ, που, μεταξύ άλλων, προτείνει:

• Την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μετά τα 65 χρόνια.
• Τη μείωση των επιδομάτων ανεργίας, γιατί «έτσι οι άνεργοι χάνουν το ενδιαφέρον τους για τη δουλειά».
• Τη μείωση των επιδομάτων ασθενείας ή αναπηρίας, γιατί «δημιουργούν παγίδες αδράνειας για τους δικαιούχους, ώστε αυτοί να πάρουν πρωτοβουλία για να αναζητήσουν μια σχετικά χαμηλόμισθη εργασία».

Η ίδια έκθεση για την Ελλάδα προτείνει:

• Τη μείωση του «μη μισθολογικού κόστους», όπως το ονομάζει, δηλαδή, το χτύπημα των ασφαλιστικών και άλλων κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων.
• Την προώθηση της μερικής απασχόλησης.

Σε άλλες εκθέσεις που κατατέθηκαν και υιοθετήθηκαν στην Εαρινή Σύνοδο, τα μέτρα γίνονται ακόμα πιο συγκεκριμένα και ο αντεργατικός χαρακτήρας τους αποκαλύπτεται σε όλο του το μεγαλείο (τις εκθέσεις αυτές έχει αναλυτικά παρουσιάσει ο «Ρ» στα φύλλα της 10ης και 12ης Μάρτη 2004). Στην Εκθεση της Κομισιόν COM 146 (2004), προτείνεται η αύξηση κατά 5 χρόνια της μέσης πραγματικής ηλικίας συνταξιοδότησης. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω μιας σειράς αντικινήτρων, ώστε να εμποδιστεί η συνταξιοδότηση με τα σημερινά όρια. Ενώ τα ίδια αντικίνητρα ανοίγουν το δρόμο ακόμα και για αύξηση των επίσημων ορίων και εισάγουν ένα νέο καθεστώς ημιαπασχόλησης και μερικής συνταξιοδότησης! Συγκεκριμένα, τονίζει ότι «κρίνεται σημαντικό να στραφεί η σχετική πολιτική προς την ενθάρρυνση των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας, ώστε να παραμείνουν στο εργατικό δυναμικό, ιδίως με την αναθεώρηση των κινήτρων για εργασία, καθώς και των κανόνων επιλεξιμότητας και πρόσβασης στη συνταξιοδότηση και σε άλλα συστήματα παροχών». Ενας από τους τρόπους για να παραμείνουν οι εργαζόμενοι στην εργασία είναι η εφαρμογή «ευέλικτων μορφών οργάνωσης της εργασίας». Γι' αυτό «η συνταξιοδότηση πρέπει να μετατραπεί από γεγονός σε διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας τα άτομα αποφασίζουν να μειώσουν σταδιακά τις ώρες απασχόλησής τους με την πάροδο του χρόνου. Η μερική συνταξιοδότηση είναι μια επιλογή, που αξίζει περισσότερη προσοχή από αυτήν που συγκεντρώνει σήμερα». Με αυτόν τον τρόπο, εκτός από την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, επιτυγχάνεται η αύξηση των ποσοστών ευέλικτων μορφών απασχόλησης, δηλαδή ενός εργατικού δυναμικού ακόμα πιο φθηνού, με λιγότερα δικαιώματα και έρμαιο των εργοδοτών. Στην πράξη, θα είναι δεμένος στη δουλειά μέχρι να πεθάνει. Ομως, στην ΕΕ δε φθάνει μόνον η αύξηση των ορίων ηλικίας, αλλά επιδιώκει, οι εργαζόμενοι ακόμα και λίγες στιγμές πριν από το θάνατό τους να παράγουν υπεραξία και κέρδη για το κεφάλαιο. Γι' αυτό ωμά και κυνικά τονίζεται στην Εκθεση: «Η επιστράτευση όλων των δυνατοτήτων των ατόμων κάθε ηλικίας, καθ' όλη τη διάρκεια του βίου, αποτελεί το επιστέγασμα της στρατηγικής της ΕΕ για τη γήρανση του εργατικού δυναμικού».

Σε άλλη έκθεσή της, η Κομισιόν COM 137 (2004) προτείνει την ένταση των ρυθμών εφαρμογής των αποφάσεων της Λισαβόνας. Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι «το 15% περίπου του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) ή περίπου 55 εκατομμύρια άτομα βρίσκονταν στο όριο της φτώχειας το 2001», ενώ οι μισοί από αυτούς «διατρέχουν μόνιμο κίνδυνο φτώχειας». Την ίδια στιγμή, επισημαίνεται ότι παρά τα μέτρα που λήφθηκαν, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε «από 7,7% το 2002 σε 8% το 2003» και ότι για το 2004 «υπάρχει κίνδυνος συνέχισης της στασιμότητας στην απασχόληση και πιθανώς υψηλότερης ανεργίας». Στη συνέχεια, με πρόσχημα την καταπολέμηση της ανεργίας και της φτώχειας, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ρυθμοί εφαρμογής των αντεργατικών μέτρων πρέπει να ενταθούν. Λέει, για παράδειγμα, ότι για την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών πρέπει «να ενθαρρυνθούν ιδιαίτερα η μερική και η ευέλικτη απασχόληση». Ακόμα, μεταξύ άλλων, αναδεικνύει ως απαραίτητη τη γενίκευση του δουλεμπορίου των εργαζομένων σε κάθε κράτος - μέλος της ΕΕ, σημειώνοντας ότι πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει πολιτική συμφωνία για την έκδοση οδηγίας, που θα εξασφαλίζει τη θεσμοθέτηση των εταιρειών ενοικίασης εργαζομένων, «στις χώρες εκείνες όπου ισχύουν περιορισμοί για την απασχόληση των εργαζομένων σε εταιρείες προσωρινής απασχόλησης».

Ενα ζήτημα που είχε ανοίξει από το 1996 στα πλαίσια εφαρμογής της «Λευκής Βίβλου» ήταν αυτό της άρσης μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων. Ετσι με τη γραπτή διατύπωση «Η απασχόληση δε θα βασίζεται στη σιγουριά της μονιμότητας», στο κείμενο της ομιλίας του προς το συνέδριο του «Economist», ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ Κ. Σημίτης, τότε το 1996, επιβεβαίωσε τις κυβερνητικές προθέσεις για άρση της μονιμότητας των δημοσίων υπαλλήλων! Ετσι, η κυβέρνηση δείχνει ότι προτίθεται άμεσα να υλοποιήσει και τη σχετική επιταγή της αντεργατικής ευρωενωσιακής «Λευκής Βίβλου», όπου η μονιμότητα χαρακτηρίζεται ως «ανασταλτικός παράγοντας της παραγωγικότητας» και γι' αυτό συνιστάται η κατάργησή της. Μ' αυτόν τον τρόπο, ο πρωθυπουργός έδινε τότε τις εξετάσεις και τα διαπιστευτήριά του και προς την Ευρωπαϊκή Ενωση και προς τον ΣΕΒ, που μόνιμα ζητά την άρση της μονιμότητας, και προς τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα. Με την άρση της μονιμότητας, ο «εκσυγχρονιστής» πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του επιχειρούν να γυρίσουν την ελληνική κοινωνία στον περασμένο αιώνα και να αναβιώσουν τις μέρες της πλατείας Κλαυθμώνος, του 1890 - 1911 (χρονιά θεσμοθέτησης της μονιμότητας), όπου μαζεύονταν οι δημόσιοι υπάλληλοι, που απολύονταν από την εκάστοτε νέα κυβέρνηση και διαμαρτύρονταν κλαίγοντας, εξ ου και το όνομα της πλατείας. Τέτοιες σκηνές «απείρου κάλλους» θέλει να επαναληφθούν λίγο πριν τον 21ο αιώνα!

Πρέπει να πούμε ότι η μονιμότητα υπήρξε, όχι μόνο μια κατάκτηση των εργαζομένων στο Δημόσιο, αλλά και ένα στοιχειώδες δημοκρατικό δικαίωμα, που διασφαλίζει, ως ένα βαθμό, το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην εργασία από την αυθαιρεσία των κρατούντων. Είναι ένα από τα λίγα δικαιώματα που έχουν απομείνει στους δημόσιους υπαλλήλους, το οποίο αμβλύνει κάπως το καθεστώς πολιτικής ομηρίας που βιώνουν σήμερα οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι οικογένειές τους, με τη ρουσφετολογία και την ημετεροκρατία στις προσλήψεις και στις υπηρεσιακές τους μεταβολές. Με την άρση της μονιμότητας, η κυβέρνηση υιοθετεί τη «λογική» που εξέφρασε το 1800 ο τότε Αμερικανός Πρόεδρος Τζέφερσον με τη γνωστή του ρήση: «Η Δημόσια Διοίκηση και οι εργαζόμενοι σ' αυτήν αποτελούν λάφυρο της κυβέρνησης»! Και, βέβαια, μια τέτοια αντίληψη δε σημαίνει μόνο εργασιακή αβεβαιότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους εργαζόμενους, αλλά και συχνές αναστατώσεις στη Δημόσια Διοίκηση με τις συχνές απολύσεις από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, των υπαλλήλων που είχαν διοριστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και με αντίστοιχες προσλήψεις των «ημετέρων».

Το μακελειό που συντελείται σήμερα σε βάρος των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων δεν είναι κεραυνός «εν αιθρία». Τα μέτρα για το παραπέρα φτήνεμα της εργατικής δύναμης, με τη μείωση του - λογιζόμενου από τους καπιταλιστές - σαν «μισθολογικού» και «μη μισθολογικού κόστους», είναι προαποφασισμένα εδώ και χρόνια από τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με την υπογραφή όλων των ελληνικών κυβερνήσεων και των άλλων κομμάτων του κεφαλαίου όπως ήδη έχουμε αποκαλύψει πιο πάνω.

Η μείωση των μισθών, η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και η κατάργηση της Κοινωνικής Ασφάλισης, με τη μετατροπή της σε ανταποδοτική, είναι σταθερή επιδίωξη του ευρωενωσιακού κεφαλαίου και του πολιτικού του προσωπικού, με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σε συνθήκες κρίσης, όλες οι παραπάνω ανατροπές επιταχύνονται και διευρύνονται, επειδή τα μονοπώλια γίνονται πιο επιθετικά και πασχίζουν να απαλλαγούν από κάθε εργατική κατάκτηση, προκειμένου αφ' ενός να ορθοποδήσουν από την κρίση, αφ' ετέρου να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μεγαλύτερη κερδοφορία την περίοδο της αναιμικής ανάκαμψης που θα ακολουθήσει.

Ας δούμε ακόμη ορισμένες από τις στρατηγικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης τη δεκαετία του '90 και του 2000, που επαληθεύουν ότι τα μέτρα, που σήμερα προωθούνται, περιγράφονταν είτε σαν στρατηγικές κατευθύνσεις, είτε σαν συγκεκριμένες ανατροπές στα ευρωενωσιακά κιτάπια. Τρία είναι τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν:

Πρώτον, φιλολαϊκή Ευρωπαϊκή Ενωση δεν μπορεί να υπάρξει. Οπως δεν υπάρχει λύση για το λαό μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος και της Ευρωένωσης, που εναντιώνεται από θέση στρατηγικής στα λαϊκά συμφέροντα.

Δεύτερο, τα αναμασήματα των οπορτουνιστών για μια «άλλη» δήθεν Ευρωπαϊκή Ενωση «των λαών» είναι φούμαρα και αυταπάτες. Οπως είναι επικίνδυνη η προπαγάνδα τους ότι τα σημερινά μέτρα απειλούν το «κοινωνικό κεκτημένο» στην Ευρώπη. Τέτοιο δεν υπήρξε ποτέ. Ο,τι κατακτήθηκε από τους εργαζόμενους, κατακτήθηκε με αγώνες και αίμα, στο πλαίσιο της ανειρήνευτης πάλης με το κεφάλαιο, την οποία οι οπορτουνιστές εχθρεύονται και αποκηρύσσουν.

Τρίτο, τα πράγματα για τους λαούς της Ευρώπης θα μπορούσαν σήμερα να είναι πολύ καλύτερα και από καλύτερες θέσεις να αντιπαλεύουν τα μέτρα και την αντιλαϊκή στρατηγική τους, αν οι συνδικαλιστικές ηγεσίες, κύρια στις ισχυρότερες οικονομικά καπιταλιστικές χώρες, δεν είχαν προδώσει τους εργαζόμενους και δεν είχαν περάσει ανοιχτά στο στρατόπεδο της εργοδοσίας και των αστικών κυβερνήσεων. Είναι και αυτός ένας βασικός λόγος, για τον οποίο οι προαποφασισμένες ανατροπές πέρασαν πιο γρήγορα και πιο εύκολα σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, όπου εδώ και δεκαετίες, οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες έχουν αλώσει στην κυριολεξία το εργατικό κίνημα.

Εχουμε ήδη μιλήσει για τη «Στρατηγική της Λισαβόνας», που αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης τον Μάρτη του 2000. Πάντως, η στρατηγική της Λισαβόνας έβαζε επιτακτικά το ζήτημα της λήψης διαρθρωτικών μέτρων που εντείνουν την εκμετάλλευση, όπως: Κατάργηση Συλλογικών Συμβάσεων, μείωση μισθών, αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μειώσεις συντάξεων, μείωση χρόνου και ύψους επιδόματος ανεργίας, κατάργηση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, προώθηση μερικής και ελαστικής απασχόλησης, καθώς και γοργή εφαρμογή ιδιωτικοποιήσεων κρατικών επιχειρήσεων καθώς και εμπορευματοποίηση Υγείας, Παιδείας κ.λπ. «Απ' τη Λισαβόνα αρχίζει ο δρόμος για το ...Μεσαίωνα», σχολίαζε το ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» στις 23/3/2000, μέρα έναρξης της Συνόδου Κορυφής.

Βέβαια, τα θεμέλια είχαν μπει από τη «Λευκή Βίβλο».

Από εκεί και πέρα, οι Σύνοδοι Κορυφής των ηγετών των κρατών - μελών της ΕΕ, αλλά και οι σύνοδοι των υπουργών Απασχόλησης των κρατών - μελών εξειδίκευαν τους στόχους για την ένταση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό, ότι από τη σύνοδο των υπουργών Κοινωνικών Υποθέσεων στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας στις 13-14/3/1997, επαναλαμβάνεται το θέμα της μείωσης του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους, το οποίο πρωτοδιατυπώθηκε στη «Λευκή Βίβλο», με όχημα την εφαρμογή σε νέους εργαζόμενους. Οπως έγραφε ο «Ρ» στις 20/4/1997, σε εκείνη τη Σύνοδο «εξετάστηκαν ειδικότερα προτάσεις και συμπεράσματα από την εφαρμογή των μέτρων:

-- Μείωσης των εργοδοτικών εισφορών σε περιπτώσεις πρόσληψης νέων ανειδίκευτων εργαζομένων ή μακροχρόνια ανέργων.

-- Μείωσης των φόρων επί της εργασίας για περιπτώσεις ανάλογων προσλήψεων».

Ακολούθως, στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στην Κολωνία στις 3-4/6/1999, υιοθετήθηκε το λεγόμενο «Σύμφωνο Απασχόλησης», το οποίο αποτέλεσε τον εκσυγχρονισμό της «Λευκής Βίβλου», με την προσθήκη νέων μέτρων καθώς και την απόφαση ότι η διαδικασία εφαρμογής των μέτρων ξεθεμελιώματος των ασφαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων θα παρακολουθείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο «Ρ» έγκαιρα είχε αποκαλύψει το περιεχόμενό του σημειώνοντας σε ρεπορτάζ στις 3/6/1999 ότι το Σύμφωνο δίνει κατευθύνσεις για μέτρα όπως:

«1. Μείωση του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους, δηλαδή, την απαλλαγή των εργδοτοτών από τις ασφαλιστικές εισφορές που πληρώνουν για τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις τους.

2. Αναδιάρθρωση του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος, δηλαδή κατεδάφιση των ασφαλιστικών ταμείων και αντικατάσταση της κοινωνικής με ιδιωτική ασφάλιση.

3. Προώθηση της απασχολησιμότητας, δηλαδή κατάργηση όλων των υφιστάμενων σταθερών εργασιακών σχέσεων και την αντικατάστασή τους με «ελαστικές», με στόχο τη διαμόρφωση του «απασχολήσιμου», ο οποίος θα είναι μονίμως στη διάθεση των εργοδοτών του, για να εργαστεί όπου, όσο και όπως του ζητηθεί. Ο ίδιος θα πρέπει, επίσης, να φροντίζει για την ασφαλιστική του κάλυψη.

4. Ενεργητικές πολιτικές αντιμετώπισης της ανεργίας, δηλαδή την επιδότηση των επιχειρηματιών αντί των ανέργων για τη δημιουργία θέσεων εργασίας».

Οπως καταγράφεται στο ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» στις 20/3/2002, που παρουσιάζει το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής που προηγήθηκε στη Βαρκελώνη στις 15-16/3/2002, «οι σαφέστατες κατευθύνσεις της Συνόδου της Βαρκελώνης εντάσσονται στο πλαίσιο που χαράχτηκε στη Σύνοδο της Λισαβόνας (Μάρτης 2000) και αφορούσε στην πολυμέτωπη επίθεση του κεφαλαίου κατά των εργαζομένων στους τομείς των εργασιακών σχέσεων και της Κοινωνικής Ασφάλισης, στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας» και της "Νέας Οικονομίας". Δύο χρόνια μετά, οι "δεκαπέντε" όχι μόνο διακηρύσσουν την προσήλωσή τους στις αποφάσεις της Λισαβόνας, αλλά προχωρούν ακόμη ένα βήμα.

Στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου της Βαρκελώνης γίνεται λόγος για "μερική συνταξιοδότηση"! Συγκεκριμένα, στο κείμενο αναφέρεται: "Να αυξηθούν οι πιθανότητες εξεύρεσης εργασίας για τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους, λόγου χάριν, με τη θεσμοθέτηση συστημάτων μερικής συνταξιοδότησης". (...) Στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου της Βαρκελώνης αναφέρεται - στο τμήμα που αφορά στην εργατική νομοθεσία: "Ο υπολογισμός του κόστους σύναψης και λύσης των συμβάσεων εργασίας με σκοπό το συγκερασμό ευελιξίας και κοινωνικής προστασίας". Αν έχουμε υπόψη τι ακριβώς ζητούν οι εργοδότες στον τομέα αυτό, δεν είναι δύσκολο να αποκρυπτογραφήσουμε το παραπάνω απόσπασμα από τις αποφάσεις της Βαρκελώνης.

Συνιστάται, λοιπόν, στις κυβερνήσεις των κρατών - μελών της ΕΕ να προχωρήσουν σε νομοθετικές ρυθμίσεις με τις οποίες θα καταργούνται οι παράγοντες που επηρεάζουν το κόστος των προσλήψεων και το κόστος των απολύσεων. Δηλαδή, κατάργηση των ορίων στις απολύσεις, μείωση έως και κατάργηση των αποζημιώσεων για τους απολυμένους, αλλά και προσλήψεις νέων με αποδοχές κατώτερες από αυτές που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργοδοτών για τους νεοπροσλαμβανόμενους κ.λπ.».

Τα θεμέλια, λοιπόν, για την προώθηση των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που εντείνουν κατακόρυφα την εκμετάλλευση των εργαζομένων από το κεφάλαιο, έχουν μπει από πολύ παλιά, έχουν διατυπωθεί και επαναδιατυπωθεί πολλές φορές, καθώς ακριβώς υπηρετούν τους στρατηγικούς στόχους του κεφαλαίου.

Η εφαρμογή αυτών των μέτρων επανέρχεται με επιτακτικό τρόπο από τη στιγμή της εκδήλωσης της καπιταλιστικής κρίσης, όταν, δηλαδή το κεφάλαιο και οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί πασχίζουν να βρουν τρόπους να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών μονοπωλιακών ομίλων, ώστε να επανέλθουν από καλύτερους όρους στην κούρσα του ξεζουμίσματος της εργατικής δύναμης και της αύξησης της κερδοφορίας.

Ετσι, οι αποφάσεις που πάρθηκαν στην Εαρινή Σύνοδο Κορυφής του 2009, επανέφεραν τις απαιτήσεις του κεφαλαίου για ακόμα πιο φθηνή εργατική δύναμη με ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης. Οπως καταγράφεται στον «Ρ» στις 21/6/2009, σε μια κωδικοποίηση των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής, για την απασχόληση, τους μισθούς και το Ασφαλιστικό, μεταξύ άλλων αποφασίστηκε:

«Επέκταση των ευέλικτων μορφών εργασίας, ημιαπασχόληση, "εύκαμπτα μοντέλα εργασίας και προσωρινή ρύθμιση του χρόνου απασχόλησης, ενδεχομένως και άλλες μορφές ευελιξίας μέσα στις επιχειρήσεις", "προσαρμογή" του εργάσιμου χρόνου και του μισθού σαν εναλλακτικά μέτρα αντί της απόλυσης. Μείωση του "μη μισθολογικού" κόστους, ιδιαίτερα για τους ανειδίκευτους εργάτες (μείωση ασφαλιστικών εισφορών της εργοδοσίας κλπ.), μείωση της διαφοράς αμοιβής των δύο φύλων (συμπίεση των μισθών των ανδρών προς τα κάτω).

Σχεδιάζεται καίριο χτύπημα στον κοινωνικό χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης. Διευκόλυνση της ελεύθερης κίνησης των εργαζομένων και της ευέλικτης μετάβασης από τη μια θέση εργασίας σε άλλη θέση. Αύξηση των επενδύσεων στην επανακατάρτιση και πλήρης προσαρμογή της εκπαίδευσης στις μελλοντικές απαιτήσεις της καπιταλιστικής αγοράς. Εμφαση στη διατήρηση των δεξιοτήτων των εργαζομένων που περνούν στην ανεργία στη φάση της κρίσης και στο ρόλο των δημόσιων υπηρεσιών για έγκαιρο προσδιορισμό των δεξιοτήτων που ζητά κάθε φορά το κεφάλαιο, καθώς και γρήγορη επανεκπαίδευση των εργαζομένων.

Χορήγηση 19 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο προς το κεφάλαιο για διατήρηση θέσεων εργασίας στη διάρκεια της κρίσης. Κάλυψη των σχετικών δαπανών των κρατών - μελών την περίοδο 2009 - 2010 κατά 100% από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δημιουργία 5 εκατομμυρίων θέσεων μαθητείας σε όλη την ΕΕ, με μειωμένες αμοιβές και δικαιώματα. Νέες ανατροπές στα κοινωνικοασφαλιστικά δικαιώματα των γυναικών και επέκταση του εργάσιμου βίου. Καταβολή ασφαλιστικών εισφορών κατά τη διάρκεια της συνταξιοδότησης και όχι μόνο στη διάρκεια του εργάσιμου βίου, όπως ισχύει μέχρι σήμερα».

Το κερασάκι στην τούρτα βάζει το Σύμφωνο για το Ευρώ, το οποίο, μεταξύ άλλων, («Ρ», 12/3/2011) ξεκαθαρίζει ότι:

-- «"Το κόστος εργασίας θα βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση και θα συγκρίνεται με τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης και των κύριων εμπορικών εταίρων της ΕΕ (...) Οι μισθοί θα πρέπει να βρίσκονται σε συνάρτηση με την ανταγωνιστικότητα". Ουσιαστικά, οι πολιτικοί εκπρόσωποι του ευρωπαϊκού κεφαλαίου επιδιώκουν οι μισθοί να καθορίζονται στο εξής σε συνάρτηση με το κόστος εργασίας που καταγράφεται στους κύριους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, δηλαδή στις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας και άλλων χωρών του πλανήτη. Με άλλα λόγια, η ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας περνάει μέσα από τη συνεχή μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης. Πρόσφατα η καγκελάριος της Γερμανίας, Α. Μέρκελ, τόνισε ότι η ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας πλήττεται από την Κίνα, τη Βραζιλία και την Ινδία, όπου στην πλειοψηφία τους οι εργαζόμενοι αμείβονται με μισθούς πείνας.

-- Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην ενίσχυση της αποκέντρωσης των μισθολογικών διαπραγματεύσεων και στη "βελτίωση" των μηχανισμών τιμαριθμικής προσαρμογής". Επί της ουσίας, προτείνεται η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και η αντικατάστασή τους με επιχειρησιακές και ατομικές συμβάσεις, που θα οδηγήσουν σε νέες μειώσεις μισθών και απώλεια δικαιωμάτων. Παράλληλα, για τις χώρες που εφαρμόζουν το σύστημα της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) των μισθών, προτείνεται η "βελτίωσή" του. Δηλαδή, η αποσύνδεση των αυξήσεων στους μισθούς από τις αυξήσεις που γίνονται σε βασικά αγαθά ή πρώτες ύλες, όπως το πετρέλαιο, που οδηγούν σε τεράστιες αυξήσεις των προϊόντων.

-- Οι κυβερνήσεις της ΕΕ "δεσμεύονται να συγκρατήσουν τους μισθούς στο δημόσιο τομέα", ώστε να "μην επηρεάζουν τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα". Δεσμεύτηκαν ουσιαστικά για νέο πάγωμα και μείωση των μισθών στο δημόσιο τομέα με πρόσχημα την "επίδραση" που έχουν στους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα».

Σημειώσεις:

1. Εισηγητική Εκθεση: Προϋπολογισμός οικονομικού έτους 1994, σελ. 9.

2. Εισηγητική Εκθεση: Προϋπολογισμός οικονομικού έτους 1994, σελ. 15.

3. «Οικονομική Καθημερινή» 13.11.1993.