9 Δεκ 2017

Τουλάχιστον 4 νεκροί και 765 τραυματίες από επιθέσεις ισραηλινών κατά διαδηλωτών και αεροπορικούς βομβαρδισμούς



Πηγή: Associated Press
Τουλάχιστον τέσσερις νεκροί και πάνω από 765 τραυματίες είναι ο τραγικός απολογισμός από τις επιθέσεις του ισραηλινού στρατού κατά Παλαιστίνιων διαδηλωτών και τους βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας, μετά την αναγνώριση από τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ.
Σύμφωνα με αξιωματούχο της Χαμάς, ένας 28χρονος και ένας 30χρονος σκοτώθηκαν σήμερα τα ξημερώματα στη διάρκεια μιας ισραηλινής αεροπορικής επιδρομής εναντίον στόχων της οργάνωσης στο κέντρο της Λωρίδας της Γάζας, στη Νουσεϊράτ. Από την πλευρά του ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε σήμερα ότι εξαπέλυσε πολλά πλήγματα στη Λωρίδα της Γάζας, «σε απάντηση στις ρουκέτες που εκτοξεύθηκαν εναντίον του νότιου Ισραήλ την Παρασκευή».
Οι τραυματίες είναι 61 απο πραγματικά πυρά, 200 από πλαστικές σφαίρες, 479 από χημικά αέρια και 25 από ισραηλινούς βομβαρδισμούς που γίνονται από αέρα και θάλασσα στη Γάζα. Μεταξύ τους ο μικρότερος, ο Ιμάντ Ασκιάν, ηλικίας μόλις 6 μηνών, που τραυματίστηκε πολύ σοβαρά και αρχικά θεωρήθηκε νεκρός, αλλά αυτυχώς επέζησε.
Σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, χιλιάδες Παλαιστίνιοι διαδηλώνουν κατά της απόφασης που με κυνικό τρόπο «σφραγίζει» την πολυετή στήριξη της ισραηλινής κατοχής των παλαιστινιακών εδαφών ώστε να δημιουργήσει «τετελεσμένα» σε επόμενη φάση επανέναρξης των διαπραγματεύσεων με φόντο τις αναδιατάξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Οι διαδηλώσεις των Παλαιστινίων έχουν προκαλέσει τη βίαιη απάντηση των κατοχικών δυνάμεων, που προσπάθησαν να σταματήσουν τα «ποτάμια» οργής με αληθινά πυρά, πλαστικές σφαίρες και βροχή δακρυγόνων. 

Αναρχικοί: Κάλπικες συγκρούσεις, βολικές για το σύστημα





Copyright 2017 The Associated
Τον τελευταίο καιρό, πότε με αφορμή την κατάληψη του χώρου του Πολυτεχνείου από ομάδα αναρχικών, πότε με αφορμή τα επεισόδια την περασμένη Τετάρτη σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, προβάλλονται ως άκρως «συγκρουσιακές» οι δράσεις διάφορων ομάδων αναρχικών. Την ίδια στιγμή, οι κινητοποιήσεις σε χώρους δουλειάς, οι αγώνες φοιτητών και μαθητών πνίγονται στην αφάνεια από τα αστικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Καθόλου παράξενο, φυσικά, να προβάλλεται από την αστική τάξη ό,τι δεν την ενοχλεί. Οι θέσεις και οι δράσεις των αναρχικών όχι απλώς δεν παρουσιάζουν καμία απειλή για το καπιταλιστικό σύστημα, αλλά αξιοποιούνται για τον εγκλωβισμό συνειδήσεων.
Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζονται ορισμένες πλευρές που αποδεικνύουν ότι το αναρχικό ρεύμα δεν αποτελεί κίνδυνο για το καπιταλιστικό σύστημα, αλλά εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς του. Φυσικά, κάθε ομάδα αναρχικών έχει παραλλαγές στο πώς τοποθετείται στα ζητήματα που θα θίξουμε παρακάτω, που όμως δεν αναιρούν την ουσία.
Δράση στο όνομα της επανάστασης, υπονομεύοντάς την!
Αποκαλυπτικό είναι αν δούμε την επίδραση που έχει η δράση τους στην οργάνωση της πάλης της εργατικής τάξης και της νεολαίας.
Ορισμένοι απ' αυτούς θέτουν ως στόχο την ανάπτυξη ενός μαζικού ταξικού επαναστατικού κινήματος ικανού να πραγματοποιήσει την κοινωνική επανάσταση.1 Ομως, κανείς δεν κρίνεται μόνο από το τι γράφει, αλλά και από τα πολιτικά μέτρα που παίρνει για να πραγματοποιήσει τους σκοπούς του.
Προτάσσουν ενέργειες που μοιάζουν «συγκρουσιακές», αλλά είναι στην πραγματικότητα ανώδυνες για το σύστημα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.
Είναι εύκολο να σκορπάς, στην ουσία ανεμπόδιστα, για λίγα λεπτά, χαρτάκια στην αυλή του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, από το να οργανώνεις ουσιαστικά, καθημερινά την εναντίωση στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, στις επεμβάσεις και την εμπλοκή της χώρας στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Το ζήτημα δεν είναι η ατομική «στοχοποίηση» κάποιου συμβολαιογράφου ή γιατρού, αλλά η οργάνωση της πάλης του λαού ενάντια στους πλειστηριασμούς και η οργανωμένη διεκδίκηση για δωρεάν Υγεία και Πρόνοια.
Δεν πρόκειται για κάποιες αγωνιστικές δυνάμεις που διάλεξαν «λάθος» δρόμο για την ανάπτυξη του κινήματος. Οι καθοδηγητές αυτών των δυνάμεων είναι εχθροί του εργατικού - λαϊκού κινήματος. Γι' αυτό και χαρακτηρίζουν τις κινητοποιήσεις των μαθητών σαν «πορείες - πανηγυράκια και χαρωπές συναυλίες διαμαρτυρίας»,2 ενώ σε κάθε προσπάθεια να οργανωθεί αποτελεσματικά το εργατικό κίνημα, να εκλέξει τους αντιπροσώπους του, να υπάρξει αλλαγή στο συσχετισμό δύναμης και στα συνδικαλιστικά όργανα, βάζουν την ταμπέλα της κακής «ιεραρχίας» και των «ιεραρχικών δομών».
Η πρόσφατη κατάληψη του χώρου του Πολυτεχνείου στην Αθήνα από ομάδα που αυτοπροσδιοριζόταν ότι ανήκει σε αυτόν το χώρο, τις μέρες του εορτασμού του ξεσηκωμού του Πολυτεχνείου το 1973, αποτελεί ακόμα ένα παράδειγμα της εχθρικής, αντιδραστικής τους στάσης για την ανάπτυξη αγώνων, καθώς εμπόδισε μια σειρά σχολεία, φοιτητές και εργαζόμενους να τιμήσουν τον λαϊκό ξεσηκωμό και να μάθουν για τις ηρωικές μέρες της εξέγερσης, παρότι βρισκόμαστε σε περίοδο που είναι απαραίτητο να καλλιεργηθεί η εναντίωση του λαού και της νεολαίας στα σχέδια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ να εμπλέξει τη χώρα βαθύτερα στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, η εναντίωση στα σχέδια του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, της ΕΕ και κάθε καπιταλιστικής ένωσης στην ευρύτερη περιοχή. Ακόμα και τα ιστορικά συνθήματα, όπως το «Εξω το ΝΑΤΟ», έσβησαν από την πύλη του Πολυτεχνείου, αποκαλύπτοντας ακόμα περισσότερο το πραγματικό τους πρόσωπο.
Το ζητούμενο είναι το πώς μέσα από τους καθημερινούς αγώνες, την οργάνωση της πάλης για τις σύγχρονες ανάγκες θα κερδίζει εμπειρία, θα διαπαιδαγωγείται κάθε εργαζόμενος, κάθε νέος της εργατικής τάξης. Το πώς θα αποκτούν η εργατική τάξη και ο λαός όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που είναι απαραίτητα για την εφ' όλης της ύλης σύγκρουση και αντιπαράθεση με τους εκμεταλλευτές τους. Η δράση των διάφορων αναρχικών ομάδων, όσο και αν θέλουν να παρουσιάσουν το αντίθετο, είναι σύγκρουση «γιαλαντζί», γιατί δεν προετοιμάζει για τη σύγκρουση που θα βάλει τέρμα στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, αλλά ίσα - ίσα απομακρύνει δυνάμεις από αυτήν την κατεύθυνση.
Διακηρύσσουν την κατάργηση της εκμετάλλευσης, μισώντας την εξουσία της εργατικής τάξης!
Σε αρκετά κείμενά τους, που έχουν δημοσιευτεί τα τελευταία χρόνια, κλίνουν σε όλες τις πτώσεις τον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης, λέγοντας ότι «οι καταπιεζόμενοι πρέπει να αντιταχθούν στους καταπιεστές τους με όρους νίκης».
«Επαναστατικές» διακηρύξεις θα έλεγε κανείς... Ομως στην πράξη η πρότασή τους για το πώς θα γίνει κάτι τέτοιο είναι πρόταση αφοπλισμού της εργατικής τάξης, γιατί αντιμετωπίζουν εχθρικά το εργατικό κράτος, την εργατική εξουσία.
Λένε: «Είμαστε αντίθετοι σε κάθε είδους διαχωρισμένη εξουσία, όποια μορφή και να παίρνει (π.χ. το εργατικό κράτος)»3. Αρνούνται, δηλαδή, τη δυνατότητα στην εργατική τάξη να διασφαλίσει την εξουσία της ενάντια στους εκμεταλλευτές της, οι οποίοι μπορεί να έχουν χάσει προσωρινά την εξουσία τους δεν έχουν χάσει όμως την όρεξη και τη διάθεση να την ξανακερδίσουν.
Φυσικά, δεν μπορούν να απαντήσουν πώς θα μπορέσει η εργατική τάξη, χωρίς τις λειτουργίες του εργατικού κράτους, να αντιμετωπίσει τις αντεπαναστατικές ενέργειες, που η πείρα της Οκτωβριανής Επανάστασης έδειξε ότι περιλαμβάνουν σαμποτάζ, δολιοφθορές, αντεπαναστατικά κινήματα μέχρι και ανοιχτή στρατιωτική επέμβαση από καπιταλιστικά κράτη.
Το μίσος τους για την εργατική εξουσία είναι τόσο μεγάλο, ώστε χαρακτηρίζουν την ανατροπή του σοσιαλισμού που οικοδομήθηκε στον 20ό αιώνα σαν το «τέλος των αυταπατών» που, παρά ορισμένες αρνητικές συνέπειες, «είναι πάντα, μακροχρόνια, μια καλή επένδυση».4 Υπάρχουν και πιο «προωθημένες» τοποθετήσεις, που χαρακτηρίζουν την ίδια την Οκτωβριανή Επανάσταση ένα πραξικόπημα των μπολσεβίκων, ενώ ζητωκραυγάζουν για την αστική επανάσταση τον Φλεβάρη του 1917.5
Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι ευθυγραμμίζονται στις τοποθετήσεις τους με σημαιοφόρους του καπιταλιστικού συστήματος, φανερούς ή μη, όπως αστικές εφημερίδες,6 οπορτουνιστικές και τροτσκιστικέςδυνάμεις, ή κολοσσούς της αστικής ιδεολογίας όπως η Εγκυκλοπαίδεια Britannica, η οποία διατείνεται ότι την επανάσταση του Φλεβάρη διαδέχτηκε το πραξικόπημα των μπολσεβίκων τον Οκτώβρη.
Βέβαια, όποιος συκοφαντεί και εχθρεύεται με τέτοιον τρόπο την εργατική εξουσία, αντικειμενικά, στηρίζει την εξουσία των εκμεταλλευτών της εργατικής τάξης και του λαού. Γιατί υπάρχουν μονάχα δύο επιλογές: Είτε αστική εξουσία, δηλαδή καταπίεση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, είτε εργατική εξουσία δηλαδή καταπίεση των εκμεταλλευτών της.
Η αναρχική κοινωνία, μια παλιομοδίτικη αναβίωση του καπιταλισμού!
Πολλές φορές, η πρότασή τους για την κοινωνία του αναρχισμού προβάλλεται ως μια τρίτη εναλλακτική, που προπαγανδίζεται ως πιο ριζοσπαστική ακόμη και από την πρόταση του ΚΚΕ ή ότι είναι η ίδια με του ΚΚΕ απλά οι αναρχικοί ακολουθούν διαφορετικό δρόμο προς τα εκεί.
Οι διάφορες αναρχικές ομάδες περιγράφουν, παρά τις όποιες επιμέρους διαφορές, μια κοινωνία «ελεύθερων» παραγωγών προϊόντων, που θα συνενώνονται το πολύ σε κάποιες ομοσπονδίες και οι οποίοι θα προσφέρουν ό,τι θέλουν στην κοινωνία και θα παίρνουν από αυτήν ό,τι χρειαστούν.
Σε ποιον θα ανήκουν, λοιπόν, τα μέσα παραγωγής σε μια τέτοια κοινωνία; Μα φυσικά στους ξεχωριστούς παραγωγούς ή στις ομάδες παραγωγών. Δηλαδή, μιλάμε για ατομική ή ομαδική ιδιοκτησία. «Φαντασιώνονται» μια κοινωνία μικρών παραγωγών - ιδιοκτητών, που αντικειμενικά διαμορφώνει τη βάση για τον καπιταλισμό.
Ακόμα και εκείνες οι ομάδες που μιλούν ότι τα μέσα παραγωγής ανήκουν στην κοινωνία, συνεχίζουν να θεωρούν τους ανθρώπους που τα δουλεύουν ανεξάρτητους αναμεταξύ τους. Δηλαδή, μιλάμε για παραγωγή κατακερματισμένη, καθηλωμένη στα όρια των μικρών και ανεξάρτητων παραγωγών το πολύ - πολύ συνενωμένων σε ομάδες.
Δεν είναι τυχαίο που εχθρεύονται το ΚΚΕ, γιατί η πρότασή του αφορά την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας, όπου τα μέσα παραγωγής κοινωνικοποιούνται, όπου οι εργαζόμενοι συνενώνονται με τη σχέση του Κεντρικού Σχεδιασμού. Σε αυτήν την κοινωνία, το εργατικό κράτος παίζει καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση, στη διεύθυνση και την ανάπτυξη της παραγωγής, στην ένταξη των πιο καινοτόμων επιτευγμάτων της επιστήμης και της τεχνολογίας στην παραγωγή, στην εμβάθυνση των νέων σχέσεων παραγωγής.
«Οχι στα κόμματα, ναι στο σύστημα»!
Στα κείμενά τους αναφέρουν ότι τα κόμματα πρέπει να μείνουν έξω από το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Είναι ο συγκαλυμμένος τρόπος για να επιτεθούν στο ΚΚΕ, μιας και αυτό που θέλουν τελικά είναι κίνημα χωρίς τους κομμουνιστές. Γιατί, φυσικά και πρέπει να περιοριστεί στο ελάχιστο η επιρροή των αστικών κομμάτων, αλλά γιατί θα πρέπει και οι πρωτοπόροι εργάτες, μαθητές, φοιτητές, τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ να μείνουν μακριά από την εργατική τάξη και τη νεολαία;
Πού αλλού έχουμε ακούσει τη λογική «έξω τα κόμματα»;
Είναι γνωστή η τοποθέτηση υπουργών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, των παλαιότερων κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, των αστικών ΜΜΕ, διευθυντών στα σχολεία, μεγαλοκαθηγητών στα πανεπιστήμια και της εργοδοσίας στους χώρους δουλειάς. Είναι τοποθέτηση και της εγκληματικής φασιστικής Χρυσής Αυγής, όπως έγραφε, για παράδειγμα στις 17/02/2014, ο εγκληματίας χρυσαυγίτης Π. Ηλιόπουλος: «Να απαγορευτούν άμεσα οι κομματικές παρατάξεις στα πανεπιστήμια!». Στο ίδιο μήκος κύματος, η ΔΑΠ έχει ως ένα από τα κεντρικά της συνθήματα το: «Σύλλογοι πέρα από κόμματα».
Τι ενώνει όλους αυτούς; Τους ενώνει ότι θέλουν να τραβήξουν την εργατική τάξη, το λαό και τη νεολαία μακριά από τις πρωτοπόρες και επαναστατικές ιδέες του ΚΚΕ, ακριβώς γιατί γνωρίζουν ότι αυτό είναι το μεγαλύτερο όπλο τους στον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης.
Είναι χαρακτηριστική η ανακοίνωση της ομάδας που είχε κάνει την κατάληψη του Πολυτεχνείου στις 15 και 16 Νοέμβρη:«Το ΚΚΕ που καπηλεύεται την ιστορία της εξέγερσης του Πολυτεχνείου απουσίαζε από τον ξεσηκωμό του Νοέμβρη 73, χαρακτηρίζοντας ως προβοκάτορες τους καταληψίες του Πολυτεχνείου, ακόμη και τους νεκρούς, τον θάνατο των οποίων χυδαία κεφαλαιοποιεί έκτοτε».
Αποκαλυπτικό είναι ότι παρόμοια τοποθέτηση είχε και άρθρο που ανάρτησε η Χρυσή Αυγή στις 17/11/2012: «Είναι γεγονός, ότι αυτοί που σήμερον εμφανίζονται ως "πρωτοπόροι" και καθοδηγητές της εξεγέρσεως, δηλαδή οι κομμουνιστές, όχι μόνον απείχαν από το Πολυτεχνείο, αλλά το κατήγγειλαν κιόλας».
Οι θέσεις και η δράση των διάφορων αναρχικών ομάδων είναι ανώδυνες και πολύ βολικές για το σύστημα, με όση μπαγιάτικη γαρνιτούρα κάλπικης σύγκρουσης και αν τις σερβίρουν. Σύγκρουση με το σύστημα είναι η καθημερινή, οργανωμένη πάλη στους χώρους δουλειάς και μόρφωσης, για να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για την ανατροπή του και η συσπείρωση ευρύτερων τμημάτων της εργατικής τάξης, του λαού και της νεολαίας σε αυτήν την κατεύθυνση. Είναι η πρόταση διεξόδου του ΚΚΕ και η μάχη που καθημερινά δίνουν τα μέλη του και τα μέλη της ΚΝΕ στους χώρους δουλειάς, στα πανεπιστήμια, στα σχολεία, στις σχολές κατάρτισης, στις γειτονιές, για την οργάνωση του εργατικού - λαϊκού κινήματος, κόντρα στην αστική τάξη και τους υποστηρικτές της. Αυτή είναι η πραγματική σύγκρουση και παίρνει κάθε φορά τη μορφή που απαιτούν οι συνθήκες.
Παραπομπές:
1. «Αναρχική Ομοσπονδία»: Καταστατικό και Πολιτική Διακήρυξη.
2. «Συνέλευση Μαθητών/τριών από τον Αναρχικό/ Αντιεξουσιαστικό χώρο»: Κείμενο - κάλεσμα για πορεία 30 Οκτώβρη 2017.
3. «Αναρχική Ομοσπονδία»: Καταστατικό και Πολιτική Διακήρυξη.
4. «Ρουβίκωνας»: Κείμενο Πολιτικής Ταυτότητας.
5. «Αναρχική Αρχειοθήκη»: Εκδήλωση με θέμα «Από την επανάσταση του Φεβρουαρίου 1917 στο κομμουνιστικό πραξικόπημα των μπολσεβίκων», 16/11/2017.
6. Εφημερίδα «Καθημερινή», 20/11/2017, άρθρο του Σ. Κασιμάτη, όπου αναφέρεται: «Η επανάσταση του ρωσικού λαού είχε γίνει τον Φεβρουάριο. Τον Οκτώβριο έγινε το πραξικόπημα με το οποίο οι Μπολσεβίκοι κατέλαβαν την εξουσία και εγκατέστησαν τη δικτατορία τους [...]».

Του
Λουκά ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ*
* Ο Λουκάς Αναστασόπουλος είναι μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ

Περιμένοντας τον Σπάρτακο…

Όταν γεννήθηκε, μια μέρα σαν σήμερα, το ημερολόγιο έδειχνε 9 του Δεκέμβρη 1916. Ο Κερκ Ντάγκλας συμπληρώνει σήμερα 101 χρόνια ζωής και με το δίκιο του θα μπορούσε να καυχηθεί ότι, στον «αιώνα του», είδε να συντελούνται κοσμοϊστορικές αλλαγές.
Περιμένοντας τον Σπάρτακο...
Κερκ Ντάγκλας
Ο σπουδαίος Αμερικανός ηθοποιός με την τεράστια διαδρομή στο χώρο της υποκριτικής τέχνης, σημαδεύτηκε και μας σημάδεψε με την εμβληματική ερμηνεία του στο ρόλο του Σπάρτακου, του ηγέτη των εξεγερμένων καταπιεσμένων δούλων.
Όπως έλεγε ο ίδιος, πριν ένα χρόνο τέτοιες μέρες, στη ζωή του είδε τον κόσμο να εξελίσσεται με τρόπους που δεν μπορούσε να φανταστεί και που συνεχίζουν να τον εκπλήσσουν. Ο Κερκ Ντάγκλας έζησε την οικονομική κρίση («κραχ») του 1929 και δύο παγκόσμιους πολέμους, ενώ ήταν 16 όταν ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία: «Για μια δεκαετία πριν από την άνοδό του όλοι γελούσαν μαζί του – δεν τον έπαιρνε κανείς στα σοβαρά. Τον αντιμετώπιζαν όλοι σαν ένα μπουφόνο που δεν μπορούσε να κοροϊδέψει έναν σπουδαγμένο, πολιτισμένο πληθυσμό με την εθνικιστική και γεμάτη μίσος ρητορική του. Οι «ειδικοί» τον απέρριψαν σαν ένα ανέκδοτο. Είχαν κάνει λάθος…», είπε χτυπώντας καμπανάκι κινδύνου για το σήμερα.
Αίσθηση προκάλεσε και η εναντίωση του Κερκ Ντάγκλας στην ρητορική μίσους του Τραμπ για τους μετανάστες,  ένα μήνα πριν εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ, που τη συνέκρινε με αυτή του Χίτλερ.
Ο Κερκ Ντάγκλας έζησε και συνεχίζει να ζει μια πλούσια από κάθε άποψη ζωή, μα δεν κλείνει τα μάτια στη σύγχρονη πραγματικότητα. Αυτή όπου οι κινηματογραφικές σκηνές του «Σπάρτακου» προβάλλονται δίπλα στις πραγματικές σκηνές της αποκρουστικής εκμετάλλευσης που βιώνουν εκατομμύρια σύγχρονοι δούλοι στις ΗΠΑ και σ’ όλο τον κόσμο, περιμένοντας έναν Σπάρτακο να τους απελευθερώσει…

«Εκτός από δεξιός, είναι πολύ αξιοπρεπής άνθρωπος…δε δέχεται διαταγές από βασιλιάδες…μόνο από Αμερικανούς…»

Στις 9 του Δεκέμβρη 1883 γεννήθηκε ο Αλέξανδρος Παπάγος, πολιτικός και στρατιωτικός που το όνομά του συνδέθηκε με μερικά από τα σημαντικότερα γεγονότα στη χώρα μας κατά τον 20ο αιώνα. Επικεφαλής του στρατού κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο και στο τελευταίο στάδιο του εμφυλίου, και Πρωθυπουργός από το 1952 έως το θάνατό του.
Επιγραμματικά, επί πρωθυπουργίας του δημιουργήθηκε η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΚΥΠ – σημερινή ΕΥΠ), συνεχίστηκαν οι διώξεις κατά των κομμουνιστών, εκτελέστηκε ο Νίκος Πλουμπίδης, υπογράφτηκε η συμφωνία εγκατάστασης των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα.
Ο Παπάγος διαδέχτηκε στην πρωθυπουργία τον Πλαστήρα, κερδίζοντας τις εκλογές της 16ης του Νοέμβρη 1952. Ο Πλαστήρας ήταν πρωθυπουργός στην εκτέλεση του Μπελογιάννη. Γράφει χαρακτηριστικά ο Βασίλης Ραφαηλίδης στην «Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους 1830-1974» (εκδ. του Εικοστού Πρώτου, Αθήνα 1993):
«Σε τούτο το διάστημα έχει συλληφτεί και ο Πλουμπίδης, αλλά αυτόν θα τον εκτελέσει η επόμενη κυβέρνηση, του Παπάγου. Ο Πλαστήρας έκανε το καθήκον του προς την πατρίδα, δηλαδή τους Αμερικανούς. Η σειρά του Παπάγου τώρα, που είναι πανέτοιμος…»
«Εκτός από δεξιός, είναι πολύ αξιοπρεπής άνθρωπος…δε δέχεται διαταγές από βασιλιάδες…μόνο από Αμερικανούς…»
Αλέξανδρος Παπάγος. Από αριστερά, όπως οι δείκτες του ρολογιού: Με τον Νικόλαο Πλαστήρα. Με τον Ιωάννη Μεταξά. Έφιππο «εθνικόφρον» απόβρασμα επιδεικνύει κομμένο κεφάλι αντάρτη. Τσούγκρισμα πασχαλινού αυγού με τον Αμερικανό στρατηγό Βαν Φλιτ, επικεφαλής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ελλάδα τα χρόνια του εμφυλίου. «Εθνικόφρονες» στρατιωτικοί στο Γράμμο. Ο κομμουνιστής ήρωας Νίκος Πλουμπίδης. Με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Από το ίδιο, αντιγράφουμε μερικά βιογραφικά στοιχεία για τον Παπάγο:
«Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1883. Δεν σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, αλλά στη Στρατιωτική Σχολή των Βρυξελλών και στη συνέχεια στη Σχολή Εφαρμογής Ιππικού του Υπρ. Στους Βαλκανικούς Πολέμους υπηρέτησε με τον βαθμό του ανθυπίλαρχου ως υπασπιστής του διαδόχου Κωνσταντίνου, και πολλά λέχτηκαν γι’ αυτή την εύνοια, ακόμα κι ότι ήταν νόθος αδερφός του.
Πολέμησε στη Μικρά Ασία σαν επιτελάρχης της μεραρχίας ιππικού. (Θεωρείται ο πιο ειδικός και ο πιο καλός Έλληνας αξιωματικός στον ιππικό πόλεμο). Το 1931 έγινε υποστράτηγος και τοποθετήθηκε υπαρχηγός του Γεν. Επιτελείου Στρατού. Το 1934 έγινε αντιστράτηγος. Την 10η Οκτωβρίου 1935 με τον αντιναύαρχο Οικονόμου και τον πτέραρχο Ρέππα αξιώνουν την άμεση παλινόρθωση της βασιλείας. Και στην κυβέρνηση Κονδύλη, που φέρνει τον βασιλιά, γίνεται υπουργός Στρατιωτικών.
Το 1936, αλλά πριν την αναρρίχηση στην εξουσία του Μεταξά, γίνεται Γενικός Επιθεωρητής Στρατού, και λίγο αργότερα ο Μεταξάς τον κάνει Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου. Είναι αυτός που οργάνωσε την άμυνα της χώρας εν όψει της ιταλικής επίθεσης. Στη διάρκεια του πολέμου του ανατέθηκε η αρχιστρατηγία του κατά ξηράν στρατού. Με την κατάρρευση του μετώπου αρνείται να φύγει απ’ την Ελλάδα. Οι Γερμανοί τον συλλαμβάνουν και τον κλείνουν στο Νταχάου και σ’ άλλα στρατόπεδα για δυο χρόνια. Έρχεται στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 1945 και η Βουλή το 1947 του απονέμει τον σπανιότατο βαθμό του στρατηγού. (Λανθασμένα λέμε στρατηγό τον αντιστράτηγο και τον υποστράτηγο).
Για δεύτερη φορά του ανατίθεται η αρχιστρατηγία κατά το τέλος του εμφυλίου πολέμου, στις 20 Ιανουαρίου 1949. (Η αρχιστρατηγία δεν είναι βαθμός, είναι ιδιότητα). Λίγο μετά τη λήξη του εμφυλίου, ο βασιλιάς του απονέμει τον τίτλο του στρατάρχη, που δεν είναι βαθμός αλλά τιμητικός τίτλος.
Την 30η Ιουλίου 1951, αφού φύγει προηγουμένως απ’ τον στρατό, ιδρύει το κόμμα Ελληνικός Συναγερμός, στο οποίο προσχωρεί αμέσως το Νέον Κόμμα του Σπύρου Μαρκεζίνη και το Λαϊκόν Ενωτικόν Κόμμα των Παναγιώτη Κανελλόπουλου και Στέφανου Στεφανόπουλου. Στην κυβέρνηση που θα σχηματίσει μετά τη μεγάλη του νίκη στις εκλογές του 1952, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θα είναι υπουργός Δημοσίων Έργων.
Αμέσως μετά τον θάνατο του Παπάγου την 5η Οκτωβρίου 1955, όλως απροόπτως και απροσδοκήτως θα τον διαδεχτεί με παλατιανό πραξικόπημα ως πρωθυπουργός ο Κων. Καραμανλής. Ο Παπάγος είχε διορίσει διάδοχό του, τόσο στο κόμμα όσο και στην κυβέρνηση, τον Στέφανο Στεφανόπουλο.
Πρώτη δουλειά του Καραμανλή είναι να διαλύσει τον Ελληνικό Συναγερμό και να ιδρύσει δικό του κόμμα, την Ελληνική Ριζοσπαστική Ένωση (ΕΡΕ). Ο Παπάγος ήταν παλατιανός και είχε τον τίτλο του Μεγάλου Αυλάρχη. Όμως, ένας άλλος παρακατιανός μεν αλλά όμορφος παλατιανός βυσσοδομούσε παρέα με τη Φρειδερίκη, με την οποία θα μαλώσει άγρια αργότερα, όπως και ο Παπάγος, άλλωστε. Οχετός τα παρασκήνια της εξουσίας!»
Για την πολιτική της κυβέρνησης Παπάγου, διαβάζουμε σε άρθρο του Μάκη Μαΐλη, στο Ριζοσπάστη (Κυριακή 12 Απρίλη 2009):
«Στα περίπου τρία χρόνια της πρωθυπουργίας Παπάγου, θωρακίστηκαν περισσότερο οι μηχανισμοί του αστικού κράτους, προστέθηκαν νέοι, όπως η δημιουργία της ΚΥΠ (σημερινή ΕΥΠ), ενώ συνεχίστηκαν οι διώξεις κατά των κομμουνιστών, παρά τα προεκλογικά συνθήματα και τις επαγγελίες του «Συναγερμού» για «ειρήνευση και λήθη». Επί διακυβέρνησης του «Ελληνικού Συναγερμού», εκτελέστηκε ο Νίκος Πλουμπίδης (14 Αυγούστου 1954).
Στο ίδιο διάστημα υπογράφτηκε η ελληνοαμερικανική συμφωνία εγκατάστασης των βάσεων στην Ελλάδα (12 Οκτώβρη 1953). Όπως έγραψε ο Σπ. Μαρκεζίνης:
«…Από τους πρώτους διαπραγματευθέντας την σύμβασιν του 1953 είμαι ο μόνος επιζών (1979). Μετέφερα τότε εις Ουάσιγκτον προς τον Πρόεδρον Αϊζενχάουερ την σχετικήν πρότασιν του στρατάρχου Παπάγου, την οποίαν κατ’ αρχήν συνεζήτησα και με τον τότε υπουργό των Εξωτερικών των ΗΠΑ Φόστερ Ντάλες».1
Με την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του «Ελληνικού Συναγερμού», ο πλούτος που συσσωρεύτηκε συνοδεύτηκε από τη φτώχεια πλατιών λαϊκών μαζών.
«Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στις αρχές του 1954 το υπουργείο Πρόνοιας, 2.420.535 άτομα είχαν πιστοποιητικό απορίας. Από αυτούς, οι 1.793.545 χαρακτηρίζονταν άποροι α` κατηγορίας, δηλ. είχαν εισόδημα ως 120 δραχμές το μήνα (120.000 της εποχής εκείνης)».2 Εξάλλου, σε 500.000 υπολογιζόταν τότε ο αριθμός των φυματικών ασφαλισμένων του ΙΚΑ. Οι έμμεσοι φόροι, που έπλητταν τους μισθωτούς, έφτασαν το 82% του συνόλου της φορολογίας.
Ο καθηγητής Άγγελος Αγγελόπουλος έγραψε ότι «οι μισθοί ιδία των δημοσίων υπαλλήλων και μιας μεγάλης κατηγορίας των ιδιωτικών είναι πλέον ανεπαρκείς και δεν εξασφαλίζουν την στοιχειώδη διαβίωσιν, ενώ η μεγάλη μάζα του λαού στερείται των στοιχειωδών μέσων από απόψεως διατροφής, ιματισμού και κατοικίας».3
Εκείνη την περίοδο εκφράστηκε διαμάχη στο χώρο των αστικών δυνάμεων, σε σχέση με τους μοχλούς της κρατικής οικονομικής παρέμβασης στην καπιταλιστική αναπαραγωγή, καθώς και αν έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στη σταθεροποίηση της οικονομίας έναντι της βιομηχανικής ανάπτυξης, με κύριο θεωρητικό εκφραστή υπέρ της πρώτης άποψης τον καθηγητή Κυρ. Βαρβαρέσσο. Η έκθεσή του απορρίφθηκε. Θεωρήθηκε ότι εξέφραζε παρέμβαση των ΗΠΑ στην οικονομική πορεία της Ελλάδας, επειδή υποστήριζε ότι η ανάπτυξη της γεωργίας έπρεπε να αποτελέσει τον κύριο προσανατολισμό στην ανάπτυξη.
Αμερικανική παρέμβαση ασφαλώς υπήρχε, όχι όμως για να «ξεστρατίσει» την Ελλάδα από την εκβιομηχάνιση, αλλά για να γίνει πιο αποτελεσματική η αξιοποίηση της αμερικανικής «βοήθειας», προκειμένου να ενσωματωθεί η Ελλάδα πιο στέρεα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.
Τα πρώτα χρόνια μετά το 1950, η παρέμβαση του κράτους προσανατολίστηκε στην άμεση ανάληψη έργων υποδομής και εξηλεκτρισμού. Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε η κυβέρνηση Παπάγου και, βεβαίως, ο υπουργός των Δημοσίων Έργων Κ. Καραμανλής.
Τον Απρίλη του 1953, ανακοινώθηκε η υποτίμηση της δραχμής κατά 50% έναντι του δολαρίου. Από την υποτίμηση, που ανάμεσα σε άλλα στόχευε στην επανάκτηση της εμπιστοσύνης της λαϊκής αποταμίευσης, ωφελήθηκαν οι καταθέτες χρυσών λιρών, οι μεγαλοεξαγωγείς, οι μεγαλοχρεώστες στο Δημόσιο και οι εργοδότες. Παράλληλα, η κυβέρνηση Παπάγου κατέθεσε νομοσχέδιο που ψηφίστηκε «περί προσελκύσεως ξένων κεφαλαίων».
Επανερχόμαστε στον Β. Ραφαηλίδη:
«Σημειώστε το καθόλα αξιοσημείωτο γεγονός πως, τόσο τα Δεκεμβριανά όσο και τον εμφύλιο δεν τον διεκπεραίωσε η Δεξιά, αλλά το Κέντρο παρέα με τη Δεξιά. Η Δεξιά μόνη της αναλαμβάνει δράση το δράση το 1952 με τον Παπάγο. Κι αν αυτό σας ξενίζει, για να γλυκαθείτε λιγάκι δεν έχω παρά να σας θυμίσω αυτά που λέει ο σπουδαίος Γάλλος πολιτειολόγος Ζαν Μεϊνό στο «Πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα» (έκδοση Μπάυρον): «Η Δεξιά και το Κέντρο στην Ελλάδα είναι δύο μορφές συντηρητισμού, πατροπαράδοτης και φιλελεύθερης». Κι όταν ο είρων Μεϊνό λέει πατροπαράδοτης, εννοεί κοτζαμπάσικης και κλεπτικής, πάππου προς πάππον. Όταν λέει φιλελεύθερης, εννοεί ευρωπαϊκού τύπου.
Ωστόσο, αν είναι να διαλέξει κανείς το μη χείρον, δεν θα διαλέξει, βέβαια, την πατροπαράδοτη Δεξιά, εκτός κι αν αγαπάει πολύ το ρετρό. Όμως, ο Παπάγος είναι κάπως διαφορετικός. Εκτός από δεξιός, είναι πολύ αξιοπρεπής άνθρωπος και δε δέχεται διαταγές, αυτός ο στρατάρχης, ούτε από βασιλιάδες, ούτε από βασίλισσες. Μόνο από Αμερικανούς δέχεται, και κατά τούτο διαφέρει απ’ τον στρατηγό Ντε Γκωλ, που ήταν μέχρι τέλους σφοδρά αντιαμερικανός. Πάντως, ο Παπάγος το παίζει λιγάκι Έλληνας Ντε Γκωλ, αν και ο Ντε Γκωλ ήταν μόνο στρατηγός, ενώ αυτός στρατάρχης. Εν πάσει περιπτώσει, ο Παπάγος είναι άνθρωπος σοβαρός.»

Η Οδύσσεια ενός παιδιού του εμφυλίου...



Μία συγκλονιστική μαρτυρία της κ. Ε. Σ -Τ από την Ευρυτανία

Είναι σκληρό να γυρνάς πίσω στο χρόνο και τις πληγές που άνοιξε, αλλά είναι κι απαραίτητο γιατί πρέπει και εσείς οι νεότεροι να μάθετε την πικρή ιστορία της γενιάς μου.

Προς τα τέλη της κατοχής, οι Γερμανοί ναζίδες έκαψαν το σπίτι μας στο χωριό μου στην Ευρυτανία. Ένα όμορφο πέτρινο δίπατο σπίτι με μια μεγάλη λιθόστρωτη αυλή, με πολλά λουλούδια και μια κληματαριά. Τριγύρω απλώνονταν τα χωραφάκια μας με τα σπαρτά και τα γάργαρα νερά που τρέχανε στο αυλάκι και μας νανουρίζανε με τον παφλασμό τους τα βράδια. Ήταν Αύγουστος του 1944 όταν πυρπόλησαν το σπίτι της οικογένειας μας. Δεν έμεινε ούτε κουρελάκι...

Ώσπου να συνέλθει ο κόσμος από τη χιτλερική καταστροφή, ξεκίνησε το κυνήγι και οι διώξεις από τους λεγόμενους εθνικόφρονες. Μετά τη Βάρκιζα μόλις παραδόθηκαν τα όπλα του ΕΛΑΣ, άρχισαν να αλωνίζουν οι δωσίλογοι και οι παρακρατικοί φασίστες. Να καίνε, να βασανίζουν και να σκοτώνουν τους δημοκρατικούς που αντισταθήκανε στην κατοχή.

Μερικοί στα χωριά έγιναν προδότες. Ο χωριανός που πιο παλιά έτρωγες και έπινες μαζί του στις χαρές του χωριού, έδειχνε τώρα ένα άλλο πρόσωπο, σκοτεινό. Καταδότης και φίλος με τους φασιστοτραμπούκους που κάνανε τις επιδρομές.

Ήρθανε και στο δικό μας το χωριό... Ήτανε οι παρακρατικοί φονιάδες του Λ.Β. Πιάσανε ύπουλα μερικούς ανθρώπους και αρχίσανε τις ανακρίσεις. Μέσα σ' αυτούς ήταν και ο πατέρας μου ο αντιστασιακός Γ.Σ. Τον πρόδωσε ο συγχωριανός του ο Θ.Τ. Θυμάμαι ελάχιστα τον πατέρα μου, σαν σε όνειρο, γιατί τότε ήμουνα μικρό κοριτσάκι, ούτε στο δημοτικό δεν είχα πάει ακόμη. Ήτανε αγρότης, ένα όμορφο ξανθό παλικάρι και πάντα χαμογελαστός. Όλοι τον περιγράφανε καλό οικογενειάρχη και χρήσιμο στον αγώνα του λαού.

Τον χτύπαγαν για να τραγουδήσει το "Ζέρβα μ' σε θέλει ο βασιλιάς".  Αρνήθηκε.

Μετά άρχισαν να τον ρωτούν:

-Εσύ έχεις έναν ανιψιό, τον Α.Κ;

-Ναι, είναι φοιτητής της Νομικής...

-Ήτανε και στέλεχος στο ΕΑΜ;

-Αφού τα ξέρετε τι ρωτάτε; Αγωνίστηκε με όλους τους πατριώτες ενάντια στους καταχτητές.

-Που είναι τώρα; μολόγα...

-Δεν ξέρω...

-Φέρε ρε παλιοκομμούνι τα όπλα...

-Δεν έχουμε όπλα...

Συνέχισαν να τον χτυπούν όλοι μαζί.

Ένας συγχωριανός που είδε τι συνέβαινε, λέει στη μάνα μου: "Πήγαινε βρε γυναίκα σε κανένα διπλανό χωριό μήπως κι έχει κανείς πουθενά κάνα παλιοντούφεκο, να το φέρεις μήπως και γλυτώσει ο άντρας σου". 

Έφυγε και η μάνα τρομοκρατημένη, 6 μηνών έγκυος, μήπως και βρει όπλο! Που να βρει, δεν βρήκε τίποτε. Γυρνώντας απελπισμένη, άκουσε την καμπάνα του χωριού να χτυπάει λυπητερά... 

Πάει ο σύντροφός της. Τον σκοτώσανε τα σκυλιά, οι φασιστοσυμμορίτες. Κι όχι με όπλα αλλά με στυλιάρια. Του σπάσανε όλα τα κόκαλα, τα νεφρά και τους πνεύμονες. Τον κομμάτιασαν μέσα στην εκκλησία. Πριν ξεψυχήσει, φώναζε το όνομα της γυναίκας του, των παιδιών του και το αγέννητο μωρό του!

Τυλίξανε την οικογένεια μέσα στο πένθος και την ορφάνια. Και χιλιάδες άλλες οικογένειες στην Ευρυτανία. Αυτά τα γεγονότα συνέβησαν το 1945 τον Ιούλιο, ακριβώς ένα μήνα μετά το χαμό του Άρη.

Λίγο μετά γεννήθηκε το μωρό, κοριτσάκι κι αυτό. Όμορφο σαν το μπαμπά του. Η μάνα το θήλαζε, μα το γάλα που του έδινε ήταν σκέτο δηλητήριο από την πίκρα της, από τη μεγάλη στενοχώρια και το φόβο που έζησε. Από το πικραμένο γάλα της μάνας, έφυγε από το μωρό όλο το δέρμα του, έμεινε σκέτο κρέας. Βρέθηκε τότε ένας γιατρός και είπε στη γυναίκα: "δεν θα ξαναθηλάσεις το παιδί". Της έδωσε κάτι κόκκινα σαπούνια να το πλένει και σιγά-σιγά το μωρό έγινε καλά... 

Κάθε λίγο και λιγάκι ερχότανε στο χωριό οι δήμιοι και φοβερίζανε τον κόσμο. Μια μέρα επιτέθηκαν στο μεγάλο αδερφό μου τον Κ., ετών 15. Του πετάξανε στο τέλος κι ένα κασμά και του είπανε: "σκάψε το λάκκο σου και θα γυρίσουμε πάλι". Το παιδί απελπισμένο, βρήκε μια ομάδα ανταρτών και έφυγε μαζί τους στο βουνό για να γλιτώσει από βέβαιο θάνατο. Δεν είπε τίποτε στη μάνα. Αυτή έψαξε παντού, μα δεν το βρήκε πουθενά. "Πάει κι αυτό" θρηνούσε. (Μετά από κάποια χρόνια η μάνα έλαβε ένα γράμμα: "Αγαπημένη μου μητέρα βρίσκομαι στη Ρουμανία...". Η μάνα ξαναναστήθηκε!)

Αυτά γίνονταν τότε παιδιά μου. Έτσι άρχισε ο εμφύλιος πόλεμος. Εκείνοι τον ξεκίνησαν, οι δήμιοι φασίστες μαζί με το κράτος τους και τους άγγλους φίλους τους. Οι αγωνιστές αλλά και πολλοί αθώοι άνθρωποι που καταδιώκονταν άδικα, βγήκαν στα βουνά για να γλυτώσουν και να σώσουν και όλους εμάς.

Όσο αφορά εμένα... Μετά τη δολοφονία του πατέρα μου, η αδερφή του η Β.Κ. είπε στη μητέρα μου: "το κοριτσάκι θα το πάρω εγώ κοντά μου και μεγάλο θα στο ξαναδώσω". Έτσι πήγα με την αγαπημένη μου θεία, την αδερφή του αδικοχαμένου πατέρα μου, σ' ένα διπλανό χωριό. Τα παιδιά της, τα δύο ξαδέρφια μου -ο Α.Κ. που ήτανε ο κυνηγημένος ΕΑΜίτης φοιτητής της Νομικής και ο άλλος αδερφός του ο Μ.Κ. που ήτανε παλιά στην ΕΠΟΝ- κρυβότανε.  

Ακούστε τώρα ένα περιστατικό: Μια μέρα ξημερώματα, στα 1947, κυκλώσανε το σπίτι της θείας μου οι παρακρατικοί φονιάδες με σκοπό να το κάψουν. Τους κατάλαβε η θεία μου και βγήκε έξω με την πεθερά της. Η πεθερά της ήτανε μια πονεμένη γριούλα που οι Γερμανοί κάψανε μέσα στο σπίτι της στο Καρπενήσι την κόρη της Α.Ψ, το γαμπρό της Γ.Ψ, και την ενδεκάχρονη εγγονούλα της Ν.Ψ. Και να που τώρα έρχονταν οι "εθνικόφρονες" για να τους ξανακάψουν. Βγήκαν έξω οι γυναίκες και βάλανε τις φωνές. Οι φασιστοσυμμορίτες απειλούσαν: "πες μας που είναι οι γιοί σου, θα σας κάψουμε τώρα, εδώ". Τα ξαδέρφια μου όμως είχανε ήδη φύγει. Δεν ξέρω πως τα κατάφεραν, ρέμα-ρέμα, βουνό-βουνό, τους ξέφυγαν. Εγώ μικρό, κοιμόμουνα μέσα στο σπίτι. Μια κοπέλα που έμενε μαζί μας η Κ. που βοηθούσε τη θεία μου άρχισε να φωνάζει: "Σταματήστεεεε, κοιμάται ένα κοριτσάκι μέσα"! Χυμάνε αμέσως οι γυναίκες μέσα στο σπίτι και με βγάζουν αγκαλιά έξω. Εκεί που οι φασίστες ετοιμάζονταν να κάψουν το σπίτι, ξαφνικά ακούστηκαν ντουφεκιές και ένα αντάρτικο τραγούδι: "Οι παρτιζάνοι βγήκανε στις πιο ψηλές ραχούλες κι όλοι μαζί φωνάξανε έχετε γεια μανούλες, σεις απ' τα πεζοδρόμια και μεις απ' τις ραχούλες μαζί θα λευτερώσουμε εξόριστους και δούλους"! Το θυμάμαι πολύ έντονα αυτό το τραγούδι, το τραγούδαγε και μετά για χρόνια ο κόσμος. Και δώστου, που λέτε, οι κουμπουριές, σηκώθηκε ο τόπος στο ποδάρι. Κάποιος είχε ειδοποιήσει τους αντάρτες που κατέφτασαν ευτυχώς γρήγορα. Αμέσως οι θρασύδειλοι φασίστες έγιναν λαγοί και εξαφανίστηκαν. Κι έτσι γλιτώσαμε. Κι όχι μόνο εμείς. Ο κόσμος περίμενε τους αντάρτες να τους σώσουνε απ' τα μανιασμένα θηρία. Έλεγαν: "Ακόμα δεν συνήλθαμε από τη γερμανική κατοχή, άλλη σκλαβιά μας βρήκε". Και οι γεροντότεροι λέγανε κι αυτοί: "Ξένος και ντόπιος φασισμός παιδιά μου"!

Μετά από αυτό το περιστατικό που λίγο έλειψε να μας στοιχίσει τη ζωή, η θεία με την πεθερά της φύγανε. Τα πράγματα ήταν πολύ επικίνδυνα κι εγώ μικρό κοριτσάκι δεν γινόταν να ακολουθήσω σε αυτή τη δύσκολη φυγή. Η θεία πριν φύγει ειδοποίησε τη μάνα που ήρθε με την ανιψιά της τη Β.Π. και με πήρε κοντά της.

Αργότερα, δόθηκε διαταγή από το κράτος και τους αμερικανούς να αδειάσουν τα χωριά της Ευρυτανίας και να πάει ο κόσμος στις πόλεις. Αυτό το κάνανε για να μην βρίσκουν οι αντάρτες ούτε τροφή ούτε υποστήριξη από τους χωρικούς. Κάνανε όλη την ύπαιθρο της Ευρυτανίας μια νεκρή ζώνη. Άλλη καταστροφή κι αυτή, καινούργιος ξεριζωμός. Πολλοί πήγανε στ΄ Αγρίνιο, άλλοι στο Καρπενήσι. Στοιβαχτήκανε εδώ κι εκεί, διωγμένοι, πρόσφυγες μέσα στην ίδια τους την πατρίδα.

Το δικό μας το χωριό το πήγανε στο Στένωμα, μια άλλη κοινότητα, που εκεί είχε στρατό. Στο δρόμο καθώς πηγαίναμε ήρθανε πάλι οι θρασύδειλοι και δέρνανε και απειλούσαν τον καταδιωγμένο κόσμο. Κάτι τέρατα απ' αυτούς λένε στη χήρα μητέρα μου που περπάταγε με τα παιδιά της: "Εσύ θα πάθεις ότι έπαθε κι ο άντρας σου".  Σε μια άλλη γυναίκα έγκυο της λέει ένας φασίστας με ένα μαχαίρι στο χέρι: "θα σου βγάλω αυτό το κομμούνι που έχεις στην κοιλιά σου" (το μωρό ήταν η φίλη μου η Τ.Ν. που ζει και είμαστε πολύ αγαπημένες).

Κάποιοι σήμερα μπορεί και να λεγαν: Μαζευτείτε ψυχολόγοι όλου του κόσμου, μπορείτε να μας παρηγορήσετε;;; Θα μπορούσαν άραγε ή μήπως η δική μας ψυχική δύναμη ήταν και η γιατρειά μας! 

Φτάσαμε τελικά στο Στένωμα. Εμάς μας φιλοξενήσανε τρεις ορφανές κοπέλες. Τη μία τη λέγανε Βικτόρια. Δεν θυμάμαι τις άλλες. Εκεί στο Στένωμα ήταν κι ένας φαντάρος, που υπηρετούσε τη θητεία του, ένα καλό δημοκρατικό παιδί που ξεχώριζε απ' άλλους. Όπως λέγανε κάποιοι άνθρωποι εκεί, αυτό το παιδί ήξερε την ιστορία του πατέρα μου και τα βάσανα της οικογένειάς μου. Μας έπαιρνε αγκαλιά, εμένα που θα ήμουνα τότε 8 χρονών και το μικρότερο αδερφό μου τον 5χρονο Σ., και μας πήγαινε στο στρατώνα, μάς έδινε σοκολάτες, κουραμάνα και έπαιζε μαζί μας. Δεν το ξεχνάω ποτέ.  

Η μητέρα είχε έναν ξάδερφο το Σ.Λ. δικηγόρο. Αυτός υπηρετούσε τη θητεία του στα φυλάκια του στρατού που είχαν κυκλωμένο το Καρπενήσι. Εκείνος λοιπόν μας βοήθησε και μπήκαμε στην πόλη του Καρπενησιού. Που μείναμε; όχι βέβαια σε τίποτα παλάτια αλλά σε... μία αχυρώνα! Ήταν της γιαγιούλας, της πεθεράς της θείας μου, αυτής που σας είπα και πριν ότι της είχανε κάψει οι Γερμανοί ναζίδες τα παιδιά και την εγγονούλα της στο Καρπενήσι επί κατοχής.

Εμένα, ευτυχώς σε λίγο καιρό με πήρε ξανά η θεία μου και φύγαμε για την Αθήνα. Εκεί τα πράγματα ήταν κάπως διαφορετικά, δεν είχαμε τους φονιάδες και τους προδότες πάνω απ' το κεφάλι μας όπως στη μικρή κοινωνία των χωριών. Πολλά έζησα και στην Αθήνα αλλά αυτά θα σας τα πω μιαν άλλη φορά. 

Ο ένας ξάδερφος πολέμησε αργότερα στο Γράμμο και στο Βίτσι. Εκεί μας έλεγε ότι έγιναν φοβερές μάχες. Ο άλλος ξάδερφος, ο φοιτητής της Νομικής, πήγε εξορία στην Ικαρία. Μας μιλούσε για τον καλό κόσμο αυτού του νησιού. Θυμάμαι που διηγούνταν για μια γιαγιά ικαριώτισσα που του 'λεγε: "έλα παιδάκι μου να σου δώσω κρύα φρούτα" και του τα πρόσφερε μέσα από τα συρματοπλέγματα. 

Το 1950, μετά τον εμφύλιο, "επαναπατριστήκαμε" στα χωριά μας. Όχι όλοι. Άλλοι άφησαν τα κόκκαλά τους στα βουνά και στα εκτελεστικά αποσπάσματα, άλλοι έφυγαν για τα ανατολικά κράτη κι άλλοι έμειναν στην ανωνυμία της Αθήνας μπας και γλιτώσουν από τις ρουφιανιές και τις διώξεις των προδοτών στα χωριά. Αλλά τι να δουν τα μάτια σας. Τα χωριά κατεστραμμένα, η ύπαιθρος διαλυμένη, όλα ένα ρημαδιό !

Σιγά-σιγά άρχισε ο κόσμος να ορθοποδεί. Αλλά "οι στιγματισμένοι" και τι δεν τράβηξαν πάλι από τους "νικητές" του εμφυλίου! Άνοιξαν τα σχολεία... Ο άλλος μου ο αδερφός ο Φ., πήγαινε στην τελευταία τάξη του Δημοτικού. Είχανε εξετάσεις και γράφανε διαγώνισμα. Μόλις συμπλήρωσε την κόλα του ο αδερφός μου λέει: "εγώ τέλειωσα" και τεντώθηκε στο θρανίο ανακουφισμένος. Πάει ο δάσκαλος και αρχίζει το παιδί στα χαστούκια: "τι μιλάς εσύ ρε κομμουνιστή;"!!! Πηδάει από το παράθυρο ο αδερφός μου και πάει στο σπίτι να βρει τη μητέρα να της πει τι συνέβη στο σχολείο. Δεν τη βρήκε, η μητέρα ήταν στα χωράφια και έσκαβε. Η ηρωίδα μάνα, που παιδεύονταν εργάτρια της γης για να αναστήσει τα παιδιά της. Τότε ο αδερφός μου έγραψε ένα σημείωμα και έφυγε. Το σημείωμα έλεγε: "μάνα φεύγω από αυτό το χωριό, δεν πάει άλλο, θα πάω στο Καρπενήσι να δουλέψω. Ότι χρειαστείς για σένα και τ' αδέρφια μου έλα στο τάδε μαγαζί να ψωνίσεις"!

Έτσι δούλευε μια σταλιά παιδάκι για να στηρίξει κι αυτό απ' τη μεγάλη καταστροφή την οικογένεια. Μόλις έγινε 19 χρονών ξενιτεύτηκε στην Αμερική, με πολλά βάσανα γιατί στα χαρτιά τον είχανε για κομμουνιστή. Από τη μια σκλαβιά στην άλλη. Δουλειά, δουλειά, νύχτα μέρα, κατόρθωσε τελικά και πήρε κοντά του στην Αμερική και άλλα τέσσερα απ΄ τα αδέρφια. Τα 3 αδέρφια μου πεθάνανε στην ξειντειά, δεν ξαναγύρισαν για μόνιμα στον τόπο μας. Ο ήρωας της οικογένειας, δόξα τω Θεώ, ζει, είναι καλά και πολλές φορές τα λέμε απ΄ το τηλέφωνο.

Ποτέ ξανά φασισμός, ποτέ τυραννία, ποτέ προδότες, ποτέ αδικίες. 

Σεβασμός και αγάπη μεταξύ του λαού γιατί αυτός ο παιδεμένος λαός πρέπει να είναι ενωμένος αν θέλει να δει προκοπή και να μην έχει τυράννους στο κεφάλι του.

Σεβασμός και στη μνήμη όσων αντιστάθηκαν και θυσιαστήκανε στον αγώνα για να δει αυτή η πατρίδα μια καλύτερη μέρα χωρίς σκλαβιά και εκμετάλλευση... 

Τα ανταρτάκια που μας γλύτωσαν τότε από τα νύχια των παρακρατικών, αν ζουν να είναι ευλογημένα. Αν είναι στην αιώνια γειτονιά ας νιώθουν έστω εκεί ελεύθερα γιατί γι' αυτό αγωνιστήκανε και δώσανε τα νιάτα τους.   

Εκείνο το δημοκρατικό φανταράκι στο Στένωμα, που πρόσεχε τα ορφανά, αν ζει, άγγελος να τον φυλάει. Αν είναι στην αιώνια πατρίδα, άγγελος να είναι και να μας φυλάει...

Τελειώνοντας αυτή τη διήγηση για τη δική μου "Οδύσσεια" θέλω να σας πω παιδιά μου και κάτι άλλο. Με πολλά βάσανα κατορθώσαμε και ανεβήκαμε. Κάποιος σοφός είπε ότι το θέμα δεν είναι να μη λυγίσεις, γιατί όλοι κάποτε λυγάνε. Σημασία έχει να μην σπάσεις! Τώρα ξέσπασε η κρίση που τη φτιάξανε οι ίδιοι οι τύραννοι για να μοιράσουν τα πλούτη μεταξύ τους και να ξανακάνουν το λαό και τη νεολαία σκλάβους που θα δουλεύουν για ένα ξεροκόμματο. Ότι έχτισε ο κόσμος πετραδάκι-πετραδάκι με κόπο και ιδρώτα, κάποτε το καίγανε, τώρα θέλουνε να τα πλειστηριάσουνε. Αμάν πια! 

Ας προσέξουν όμως να μην πέσει η οργή του αδικημένου κόσμου στα κεφάλια τους. 

Γιατί "κι αν χιονίζει και αν βρέχει τ' αγριολούλουδο αντέχει" που λέει και το τραγούδι. 

Από την κ. Ε. Σ-Τ 
"Η δική μου διήγηση για τα δικά μου πέτρινα χρόνια..." 

(Μαρτυρία για το blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης")

ΥΓ: Τα πλήρη ονόματα και τα στοιχεία για όλα και όσους αναφέρονται στη συγκλονιστική διήγηση της κ. Ε. Σ-Τ είναι διασταυρωμένα και βρίσκονται στη διάθεση του blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης".



«Ποιους πιάνει... »





«Ποιους πιάνουν τα νέα μέτρα και ποιους όχι;», «Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν;», «Τι αλλάζει και τι μένει ίδιο;»... Με το ίδιο ακριβώς προπαγανδιστικό μοτίβο που χρησιμοποιούν τα αστικά επιτελεία για να λανσάρουν όλα τα αντιλαϊκά μέτρα των τελευταίων χρόνων, η κυβέρνηση και ο φιλοκυβερνητικός Τύπος επιχειρούν να παρουσιάσουν και το χτύπημα στο απεργιακό δικαίωμα, που ετοιμάζεται να νομοθετήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Με δηλώσεις και «διαρροές», τα κυβερνητικά στελέχη επιχειρούν να υποβαθμίσουν το νέο αντεργατικό έγκλημα, λέγοντας ότι «αφορά μόνο τα πρωτοβάθμια συνδικάτα», ενώ «δεν αλλάζει τίποτα για τα υπόλοιπα, για τις δευτεροβάθμιες και τις τριτοβάθμιες οργανώσεις». Ακριβώς όμως, όπως η ενιαία ταξική επίθεση του κεφαλαίου δεν αφήνει κανέναν εργαζόμενο, κανένα λαϊκό νοικοκυριό που να μην «τους πιάνει», έτσι και η επίθεση στο απεργιακό δικαίωμα αποτελεί πάγια αξίωση των μονοπωλίων που δεν πρόκειται να αφήσει στο απυρόβλητο κανένα επίπεδο συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργαζομένων. Ξεκινούν από το πρωτοβάθμιο επίπεδο, από την οργάνωση των εργαζομένων μέσα στην επιχείρηση, εκεί που εκφράζονται πιο έντονα η εργοδοτική τρομοκρατία, οι απειλές και οι πιέσεις, με στόχο να φτάσουν στο πλήρες ξήλωμα του απεργιακού δικαιώματος, στην επιβολή σιγής νεκροταφείου στους χώρους δουλειάς, για να εντείνουν απρόσκοπτα την εκμετάλλευση των εργαζομένων. Απέναντι, λοιπόν, στις κυβερνητικές μεθοδεύσεις και την απατηλή επιχειρηματολογία που τις συνοδεύει μία πρέπει να είναι η απάντηση: Κάτω τα ξερά σας από την απεργία!

ΗΠΑ Αυξάνεται η «στρατιά» των εκατοντάδων χιλιάδων αστέγων




ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--
Τελευταία έρευνα του ομοσπονδιακού υπουργείου Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης που δόθηκε προχτές στη δημοσιότητα ανεβάζει τον επίσημο αριθμό των αστέγων στις ΗΠΑ σε τουλάχιστον 554.000. Ο αριθμός θεωρείται αυξημένος κατά 1% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα και είναι η μεγαλύτερη αύξηση που παρατηρείται από το 2010, ωστόσο οι αριθμοί είναι σαφώς υποτιμημένοι, αφού στα στατιστικά στοιχεία των αρμόδιων ομοσπονδιακών αρχών καταγράφονται μόνον όσοι βρεθούν σε δρόμους και ξενώνες αστέγων σε όλη την επικράτεια των ΗΠΑ. Συνεπώς, στα «επίσημα» στοιχεία δεν συμπεριλαμβάνονται οι άστεγοι που φιλοξενούνται σε συγγενικά ή φιλικά σπίτια, ή αυτοί που διανυκτερεύουν σε αποθήκες εργοστασίων ή εγκαταλειμμένων κτιρίων, μετά τη δουλειά, ή όσοι ζουν στους δρόμους και τύχει για διάφορους λόγους να μην εντοπιστούν από τις υπηρεσίες του ομοσπονδιακού υπουργείου Στέγασης και Αστικής Ανάπτυξης τη «μοιραία» βραδιά καταγραφής των αστέγων...
Ορισμένες από τις πιο βασικές αιτίες αύξησης του αριθμού των αστέγων εκτιμάται πως είναι οι χαμηλοί μισθοί που δεν εξασφαλίζουν σε αρκετούς εργαζόμενους ούτε καν τα στοιχειώδη για μια αξιοπρεπή διαβίωση, η συρρίκνωση των δομών ή η μείωση των βοηθημάτων για τη στέγαση λαϊκών νοικοκυριών και η αύξηση των ενοικίων που παρατηρείται ιδιαίτερα έντονα στις δυτικές πολιτείες, με χειρότερες τις περιπτώσεις αστέγων σε Ουάσιγκτον, Ορεγκον και Καλιφόρνια. Η Καλιφόρνια, μάλιστα, και δη το Λος Αντζελες όπου χτυπά η «καρδιά» της βιομηχανίας του θεάματος, διατηρεί το θλιβερό ρεκόρ του μεγαλύτερου αριθμού αστέγων, πολλοί εκ των οποίων αναγκάζονται να κοιμούνται τα βράδια σε πάρκα και δρόμους, γιατί δεν έχουν καν πρόσβαση σε στεγασμένους χώρους διανυκτέρευσης.

ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΕΛΕΝΗΣ Περιμένοντας την επόμενη μεγάλη έκρηξη


Μελέτη των υπόγειων «σωληνώσεων» του ηφαιστείου δίνει στους επιστήμονες γνώσεις, που ίσως είναι εφαρμόσιμες σε άλλα μεγάλα ηφαίστεια, όπως της Σαντορίνης, του Πινατούμπο, του Κρακατόα



Η γιγαντιαία έκρηξη το Μάη του 1980 εκτίναξε στη γύρω περιοχή τα ανώτερα 430 μέτρα του ηφαιστειακού όρους της Αγίας Ελένης, αφήνοντας στη θέση τους έναν μεγάλο κρατήρα. Σκοτώθηκαν 57 άνθρωποι που βρέθηκαν σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων γύρω από το ηφαίστειο
Η γιγαντιαία έκρηξη το Μάη του 1980 εκτίναξε στη γύρω περιοχή τα ανώτερα 430 μέτρα του ηφαιστειακού όρους της Αγίας Ελένης, αφήνοντας στη θέση τους έναν μεγάλο κρατήρα. Σκοτώθηκαν 57 άνθρωποι που βρέθηκαν σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων γύρω από το ηφαίστειο
Στις 18 Μάη του 1980 είχε ξημερώσει μια ηλιόλουστη Κυριακή και τίποτα δεν προμήνυε τη φρίκη που θα αντιμετώπιζαν όσοι βρίσκονταν σε απόσταση ακόμη και 20 χιλιομέτρων μακριά από το όρος της Αγίας Ελένης, στη βορειοδυτική αμερικανική πολιτεία της Ουάσιγκτον, στην περιοχή μεταξύ Πόρτλαντ και Σιάτλ. Ολη η βόρεια πλευρά του ηφαιστειακού βουνού, που τις τελευταίες μέρες εκτόξευε στάχτες και ατμούς, ξαφνικά κατέρρευσε και κατολίσθησε στη γειτονική κοιλάδα. Ενα τεράστιο γκρίζο σύννεφο ηφαιστειακής τέφρας και θερμών αερίων ξεπετάχτηκε από το κενό, όπου πριν λίγο βρισκόταν η πλευρά του βουνού. Το ωστικό κύμα από το νέφος, που εξαπλώθηκε με ορμή, σάρωσε φυτά, κατασκευές, ζώα και ανθρώπους, που βρέθηκαν στο διάβα του. Κανείς δεν περίμενε το ηφαίστειο να εκραγεί τόσο βίαια, ούτε οι γεωλόγοι.
Τα τελευταία τρία χρόνια, 70 σεισμογράφοι, τοποθετημένοι μέσα στο έδαφος γύρω από το όρος της Αγίας Ελένης, κατέγραφαν τις δονήσεις από τεχνητές εκρήξεις προκαλούμενες με εκρηκτικά από τους επιστήμονες, το τρέμουλο από φυσικούς σεισμούς, ακόμη και το «ψιθύρισμα» των ωκεάνειων κυμάτων, που σκάνε στην ακτή του Ειρηνικού, αρκετά μακριά από το ηφαίστειο. Το δίκτυο των σεισμογράφων λειτούργησε στο πλαίσιο του προγράμματος iMUSH, για την παρακολούθηση των κινήσεων μαγματικών ροών προς την επιφάνεια. Πρόκειται για μια από τις πιο ενδελεχείς προσπάθειες για την αποτύπωση των υπόγειων «σωληνώσεων» ενός ηφαιστείου, η οποία αποκάλυψε μια πολύπλοκη εικόνα, που κανείς δεν είχε φανταστεί.

Το όρος της Αγίας Ελένης πριν την έκρηξη του 1980
Το όρος της Αγίας Ελένης πριν την έκρηξη του 1980
Η παραδοσιακή περιγραφή για τα ηφαίστεια είναι μάλλον απλουστευτική: Ενας θάλαμος μάγματος βαθιά μέσα στο έδαφος, με ένα λεπτό αγωγό που οδηγεί στην επιφάνεια. Ομως, κάτω από το όρος της Αγίας Ελένης, λιωμένα πετρώματα ταξιδεύουν μέσα από διάφορες διασυνδεδεμένες δεξαμενές, όπου υπόκεινται σε χημικές αλλαγές, που μπορούν να οδηγήσουν σε ισχυρές εκρήξεις. Το μάγμα που τροφοδοτεί το ηφαίστειο κινείται όχι μόνο κάθετα, αλλά και οριζόντια, αναζητώντας τρόπο να παρακάμψει εμπόδια, εκμεταλλευόμενο τυχόν προϋπάρχοντα ρήγματα μέσα στο έδαφος. Καθώς κινείται, το μάγμα προκαλεί τόσο βαθιούς όσο και ρηχούς σεισμούς, προετοιμάζοντας μελλοντικές ηφαιστειακές εκρήξεις, καθώς ο θάλαμος μάγματος κάτω από το ηφαίστειο ξαναγεμίζει.
Από την Αγία Ελένη στη Θήρα
Αυτά τα επιστημονικά ευρήματα από τη σεισμολογική μελέτη του όρους της Αγίας Ελένης έχουν επιπτώσεις και σημασία όχι μόνο για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που κατοικούν κοντά σε αυτό και τα άλλα ηφαίστεια της οροσειράς Κασκέιντ (περιλαμβάνει περιοχές του καναδικού Βανκούβερ, του Σιάτλ, του Πόρτλαντ, του Ρένο και του Σακραμέντο των ΗΠΑ), αλλά και εκείνους που ζουν κοντά ή πάνω σε άλλα μεγάλα ηφαίστεια στον κόσμο, όπως της Σαντορίνης, του Πινατούμπο στις Φιλιππίνες, του Κρακατόα στην Ινδονησία. Από το 1980 έως σήμερα 25.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί εξαιτίας ηφαιστειακών εκρήξεων σε ολόκληρο τον πλανήτη και οποιαδήποτε δυνατότητα πρόβλεψης επικείμενης ισχυρής ηφαιστειακής έκρηξης θα ήταν χρήσιμη. Οπως και το όρος της Αγίας Ελένης, έτσι και τα περισσότερα ηφαίστεια στη στεριά εμφανίζονται πάνω από τεκτονικές πλάκες που συγκρούονται μέσα στο φλοιό, που επιτρέπουν σε μέρος από τα θερμά έγκατα της Γης να ανέβει έως την επιφάνεια. Ενας στόχος της επιστημονικής έρευνας στην Αγία Ελένη είναι να γενικεύσει τα συμπεράσματα, έτσι ώστε να βρουν εφαρμογή και σε διαφορετικά ηφαίστεια. «Κάθε ηφαίστειο είναι διαφορετικό», λέει ο γεωλόγος Μάικλ Κλάιν, «αλλά πρέπει να καταλάβουμε σε κάθε λεπτομέρεια ετούτο, για να καταλάβουμε τι συμβαίνει και σε άλλα».

Με γαλάζιο χρώμα εμφανίζονται τα πετρώματα δακίτη, με κόκκινο του ανδεσίτη και με πορτοκαλί του βασάλτη. Το πάνω ανοιχτόχρωμο γκρι - μπεζ στρώμα είναι ο φλοιός (μέχρι βάθος 40 χλμ.) και το πιο σκούρο μπεζ στρώμα ο μανδύας. Με σκούρο γκρι χρώμα εμφανίζεται η υποβιβαζόμενη ωκεάνεια πλάκα (βάθος 80 χλμ.)
Με γαλάζιο χρώμα εμφανίζονται τα πετρώματα δακίτη, με κόκκινο του ανδεσίτη και με πορτοκαλί του βασάλτη. Το πάνω ανοιχτόχρωμο γκρι - μπεζ στρώμα είναι ο φλοιός (μέχρι βάθος 40 χλμ.) και το πιο σκούρο μπεζ στρώμα ο μανδύας. Με σκούρο γκρι χρώμα εμφανίζεται η υποβιβαζόμενη ωκεάνεια πλάκα (βάθος 80 χλμ.)
Το ηφαίστειο της Αγίας Ελένης είναι το πιο δραστήριο της περιοχής όπου βρίσκεται. Τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα πραγματοποιούσε αλλεπάλληλες εκρήξεις. Το 1480 είχε εκραγεί με ισχύ πολλές φορές μεγαλύτερη εκείνης του 1980. Οπως και άλλα ηφαίστεια της δυτικής πλευράς της Βόρειας Αμερικής, τροφοδοτείται από τη σύγκρουση της ειρηνικής τεκτονικής πλάκας με τη βορειοαμερικανική. Η διαφορά του είναι ότι βρίσκεται 50 χιλιόμετρα περισσότερο προς την ενδοχώρα και τα πετρώματα από κάτω του είναι πολύ κρύα για να υπάρχουν και λιωμένα τμήματά τους.
Εκπλήξεις
Οι σεισμολόγοι στην έρευνα iMUSH στο όρος της Αγίας Ελένης χρησιμοποίησαν όργανα δέκα φορές πιο ακριβή, για να καταγράψουν το διαφορετικό χρόνο άφιξης των σεισμικών κυμάτων οποιασδήποτε προέλευσης, καθώς περνάνε μέσα από πυκνά πετρώματα κινούμενα πιο γρήγορα και μέσα από θερμά ημίρρευστα πετρώματα κινούμενα πιο αργά. Ετσι σχημάτισαν κομμάτι κομμάτι μια αρκετά καλή εικόνα για το πού βρίσκεται το μάγμα κάτω από το βουνό. Η πρώτη έκπληξη ήταν ότι αντί για ένα θάλαμο μάγματος 1-2 χιλιόμετρα κάτω από το θόλο λάβας του κρατήρα, βρέθηκε να υπάρχει ένα σύμπλεγμα από ρωγμές που διοχετεύουν μάγμα προερχόμενο από βαθύτερα, από θαλάμους σε βάθος 10-15 χιλιομέτρων.
Ακόμη βαθύτερα περίμενε η δεύτερη έκπληξη. Ενας μεγάλων διαστάσεων όγκος πυκνών και κρύων βράχων εμποδίζει το μάγμα να περάσει, το οποίο αναγκάζεται να αλλάξει κατεύθυνση προς τα νοτιοανατολικά. Γνωρίζοντας τις ακριβείς διαδρομές του μάγματος, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να προβλέψουν μελλοντικές βίαιες εκρήξεις. Μετά την έκρηξη του 1980, οι σεισμολόγοι είχαν καταγράψει βαθείς και παρατεταμένους σεισμούς κατά μήκος των γνωστών τότε διαδρομών μάγματος, καθώς έρρεε για να ξαναγεμίσει τους θαλάμους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως τότε, τέτοιοι σεισμοί δεν προηγούνται, αλλά έπονται της έκρηξης. Οταν όμως διαπιστωθούν πριν εκδηλωθεί έκρηξη, τότε κάτι κινείται και το ηφαίστειο ίσως είναι πιο επικίνδυνο απ' ό,τι συνήθως.
Υπόγειο «μαγειρείο»

Το πρόγραμμα iMUSH αξιοποίησε και άλλες μεθόδους, όπως της μαγνητοτελλουρικής, όπου οι γεωφυσικοί καταγράφουν την αγωγιμότητα των πετρωμάτων αξιοποιώντας τα ηλεκτρικά ρεύματα που δημιουργεί η αλληλεπίδραση του ηλιακού ανέμου με το μαγνητικό πεδίο της Γης. Οταν υπάρχουν λιωμένα πετρώματα το ηλεκτρικό ρεύμα βρίσκει καλύτερο αγωγό απ' ό,τι στα στερεοποιημένα. Η ύπαρξη νερού στα ιζηματογενή πετρώματα με τα οποία αλληλεπιδρά το μάγμα κάτω από το ηφαίστειο της Αγίας Ελένης, αυξάνει τη ρευστότητα και την πίεσή του. Αξιοποιήθηκε ακόμη η ανάλυση των ειδών ηφαιστειακών πετρωμάτων που συναντώνται στις πλαγιές του ηφαιστείου. Η μεγάλη ποικιλία τους επιβεβαιώνει την πολυπλοκότητα των μαγματικών θαλάμων και ενισχύει θεωρίες για τη διαφορετική σύνθεση των πετρωμάτων σε καθέναν απ' αυτούς και τις χημικές αλληλεπιδράσεις του μάγματος μέσα στους θαλάμους.
Αν οι σεισμοί, οι εκλύσεις αερίων και άλλα ενδεικτικά σήματα μπορέσουν να συνδεθούν από τους ερευνητές με τις διεργασίες, που πραγματοποιούνται στο μάγμα κάτω από το έδαφος, τότε οι ηφαιστειολόγοι θα έχουν έναν τρόπο να προβλέψουν βραχυχρόνια τις επικίνδυνες εκρήξεις. «Μια από τις αδυναμίες στη μελέτη των επικίνδυνων ηφαιστείων», λέει ο γεωλόγος Τόμας Σισσόν, «είναι ότι γενικά δεν ξέρουμε ότι ετοιμάζονται να εκραγούν, πριν το μάγμα φτάσει στα ανώτερα στρώματα του φλοιού, προκαλώντας σεισμούς και παραμορφώσεις του εδάφους». Καταλαβαίνοντας πώς το μάγμα «μαγειρεύεται» στα βάθη, πώς διαχωρίζεται χημικά και πώς αλληλεπιδρά με τα διάφορα πετρώματα, θα μπορούσε να μας προσφέρει ενδείξεις για το τι ετοιμάζεται να κάνει.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

Οι τακτικές της Ευρωλίγκας πλήττουν τη δομή του αθλήματος


Ο μάνατζερ της Εθνικής ανδρών, Κώστας Κώτσης, μιλάει στον «Ριζοσπάστη» για τα «παράθυρα» των Εθνικών ομάδων μεσούσης της σεζόν και τη στάση της Λίγκας των ισχυρών



Ζητούμενο η διαφύλαξη των Εθνικών ομάδων από τις τακτικές που τις οδηγούν στον αφανισμό, τονίζει ο Κ. Κώτσης
Eurokinissi
Ζητούμενο η διαφύλαξη των Εθνικών ομάδων από τις τακτικές που τις οδηγούν στον αφανισμό, τονίζει ο Κ. Κώτσης
Σπάνιο αθλητικό φαινόμενο ή σημάδι για την επόμενη μέρα; Η Παρασκευή 24 Νοέμβρη 2017 κάλλιστα μπορεί να χαρακτηριστεί η ημερομηνία που σημάδεψε τα του ευρωπαϊκού μπάσκετ την τρέχουσα αγωνιστική περίοδο, παρόλο που η τελευταία δεν έχει φτάσει ούτε στα μισά της. Το πρωτόγνωρο σκηνικό να αγωνίζονται παράλληλα Εθνικές ευρωπαϊκές ομάδες για τα προκριματικά του Μουντομπάσκετ 2019 και ομάδες που συμμετέχουν στην Ευρωλίγκα, προκάλεσε αίσθηση αλλά και πολλά ερωτήματα. Τα όσα έγιναν ουσιαστικά αποτελούσαν την κορύφωση της κόντρας μεταξύ FIBA και Ευρωλίγκας με αφορμή την απόφαση της δεύτερης να μην διακόψει την αγωνιστική της δραστηριότητα κατά την περίοδο των «παραθύρων» των Εθνικών ομάδων, τα οποία η FIBA αποφάσισε να επαναφέρει πριν από δυο χρόνια. Παρά το γεγονός ότι στις περισσότερες Εθνικές ομάδες οι Ομοσπονδιακοί τεχνικοί υποχρεώθηκαν να καταρτίσουν την αποστολή χωρίς τους παίκτες των ομάδων της Ευρωλίγκας, τα όσα συνέβησαν κατά την κορύφωση της αγωνιστικής δραστηριότητας δεν φαίνεται να λειτούργησαν και τόσο υπέρ του συνεταιρισμού των ισχυρών συλλόγων του ευρωπαϊκού μπάσκετ, τουλάχιστον όχι όσο υπολόγιζαν οι επικεφαλής του. Αρκετοί διεθνείς παίκτες από ομάδες που συμμετέχουν στη διοργάνωση επέλεξαν να αγωνιστούν με τις Εθνικές τους ομάδες τρεις μέρες αργότερα (Δευτέρα 27 Νοέμβρη), την ίδια στιγμή που πανευρωπαϊκή έρευνα αγγλικής εταιρείας σχετικά με το θέμα ανέδειξε τη συντριπτική πλειοψηφία της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης υπέρ των Εθνικών ομάδων και τη διαφωνία με τις τακτικές της Ευρωλίγκας. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του προέδρου της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης, Γ. Βασιλακόπουλου, ο οποίος εξέφρασε την πεποίθησή του ότι ενόψει των επόμενων αγώνων για τα προκριματικά του Μουντομπάσκετ, τον ερχόμενο Φλεβάρη, πολλά πράγματα θα έχουν αλλάξει.
Για το συγκεκριμένο θέμα, τις αιτίες που το δημιούργησαν, τα όσα συνέβησαν αλλά και τις συνέπειες για το ευρωπαϊκό μπάσκετ, ο «Ριζοσπάστης» συνομίλησε με τον Κώστα Κώτση, μάνατζερ της Εθνικής ομάδας μπάσκετ ανδρών.
Υποβαθμίζονται οι εγχώριες διοργανώσεις και οι Εθνικές ομάδες
-- Πώς φτάσαμε έως εδώ και ποιες οι αιτίες αυτής της πρωτοφανούς κατάστασης;
-- Η σημερινή εικόνα έχει διαμορφωθεί μετά την άρνηση της Ευρωλίγκας να συμπεριλάβει στο σχεδιασμό για το καλεντάρι του 2017-18 τους αγώνες για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 2019 στην Κίνα. Πρόκειται για μια κατάσταση η οποία δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην υποβάθμιση των Εθνικών ομάδων αλλά και των εθνικών πρωταθλημάτων. Κάτι το οποίο δεν τέθηκε σαν κυρίαρχο ζήτημα σήμερα, αλλά αρκετά χρόνια πριν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η επιβολή αγώνων Ευρωλίγκας την Παρασκευή, με αποτέλεσμα οι αγώνες των εθνικών πρωταθλημάτων να μεταφέρονται Δευτέρα, δηλαδή σε μέρα και ώρα εντελώς ακατάλληλες από άποψη χρόνου, εμπορικότητας αλλά και παρακολούθησης και τηλεθέασης από πλατιές μάζες φιλάθλων και οικογενειών.
-- Σε επίπεδο διασυλλογικών διοργανώσεων, πώς κρίνεται το σύστημα της Ευρωλίγκας, με τα κλειστά συμβόλαια, και πώς επηρεάζει τις εγχώριες διοργανώσεις;
-- Αυτό είναι άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που οδηγεί στην υποβάθμιση και τελικά στη διάλυση των εθνικών πρωταθλημάτων. Ο θεσμός των κλειστών συμβολαίων δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής στην Ευρωλίγκα στις οικονομικά ισχυρές ομάδες - ανώνυμες εταιρείες, με υψηλούς προϋπολογισμούς, και όχι σε ομάδες που προκύπτουν με αγωνιστικά κριτήρια, αφού οι θέσεις είναι καλυμμένες.
-- Τα όσα συμβαίνουν τελευταία στο ευρωπαϊκό μπάσκετ με τη διαμάχη FIBA - Ευρωλίγκας, πέρα από το πώς θα παρουσιαστούν οι Εθνικές στα προκριματικά, τι συνέπειες ενδέχεται να έχουν σε γενικότερο επίπεδο για το άθλημα στην Ευρώπη;
-- Φυσικά δεν έχουν αντιληφθεί ότι επιδιώκοντας να διασπάσουν την αθλητική δομή (αθλητικό σωματείο - εθνική ομοσπονδία - διεθνής ομοσπονδία - ΔΟΕ) στην πραγματικότητα πλήττεται η Εθνική ομάδα, διότι το πρώτο κύτταρο ανάπτυξης του αθλητισμού είναι το αθλητικό σωματείο, δηλαδή η ομάδα της γειτονιάς. Από μια τέτοια ομάδα έκαναν τα πρώτα τους βήματα ο Διαμαντίδης στην Καστοριά και ο Σπανούλης στη Λάρισα. Γίνεται λοιπόν εύκολα αντιληπτό ότι ακόμη και η ίδια η Ευρωλίγκα στο μέλλον θα έχει πρόβλημα, αφού η δεξαμενή από όπου «αλιεύει» αθλητές, δηλαδή τα εθνικά πρωταθλήματα, θα είναι πλήρως υποβαθμισμένη.
Να διαφυλαχθούν οι Εθνικές από την εμπορευματοποίηση και τον αφανισμό
-- Πρόσφατη έρευνα αγγλικής εταιρείας δημοσκοπήσεων σε Ελλάδα, Ισπανία και Τουρκία έδειξε ότι η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου θέλει προτεραιότητα των παικτών να είναι οι Εθνικές ομάδες. Πώς μεταφράζετε ως Ελληνική Ομοσπονδία το συγκεκριμένο μήνυμα;
-- Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ιδιαίτερα σημαντικά και απολύτως λογικά, αφού δείχνουν ότι ο κόσμος ταυτίζεται και συγκινείται με την Εθνική και κάθε επιτυχία αποτελεί μέρος της συλλογικής μνήμης ενός λαού. Κάτι που εμείς το ζήσαμε το '87 και όχι μόνο.
-- Με δεδομένο ότι τα πράγματα έχουν φτάσει πλέον σε ένα τέλμα, με βάση και τα όσα ζήσαμε πρόσφατα με τους παράλληλους αγώνες Εθνικών ομάδων και συλλόγων της Ευρωλίγκας, ποια είναι η επόμενη μέρα και η λύση στο ζήτημα;
-- Ηρθε η ώρα που θα πρέπει και η Πολιτεία να παρέμβει ώστε να μπει φραγμός σε αυτές τις εκφυλιστικές εξελίξεις. Οι Εθνικές ομάδες εμπνέουν και συγκινούν τις πλατιές λαϊκές μάζες και οφείλουν όλοι να τις διαφυλάξουν από τη λαίλαπα της άκρατης εμπορευματοποίησης και τον αφανισμό. Η ουσία είναι ότι το μπάσκετ σε ευρωπαϊκό επίπεδο βγαίνει τραυματισμένο και όσο είναι ακόμη καιρός πρέπει να ανακτήσει την αξιοπιστία και την σοβαρότητά του, κάτι που τελικά αξίζει...

TOP READ