Ο ΣΥΡΙΖΑ καυχιέται που έφαγε τη δουλειά της ΝΔ!

        

«…Να μην αλλάξετε τίποτα, απ’ αυτό που κάνετε, να συνεχίσετε αυτήν την πολιτική γιατί μας βοηθάει πάρα πολύ και σας είμαστε ευγνώμονες». Αυτό είπε ο Ευ. Τσακαλώτος απευθυνόμενος στη ΝΔ, κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού στη Βουλή, υποδεικνύοντας μάλιστα στους Νεοδημοκράτες βουλευτές ότι το κόμμα τους δεν έχει «εναλλακτική στρατηγική». Ο υπουργός Οικονομίας διαπίστωσε το πασιφανές: Ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ υπηρετούν την ίδια στρατηγική και ότι η μεταξύ τους αντιπαράθεση γίνεται για το ποιος μπορεί να την εφαρμόσει με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και πυγμή. Έχοντας το πάνω χέρι και τη στήριξη από ισχυρά κέντρα εντός και εκτός Ελλάδας, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάθε λόγο να καυχιέται ότι η ΝΔ δεν διαθέτει κανένα άλλο αξιόλογο πλεονέκτημα για να τον απειλήσει στην κυβερνητική εναλλαγή. Εν ολίγοις, επιδεικνύει την μπουκιά που της πήρε από το στόμα και επαίρεται για την ικανότητά του να βγάζει σε πέρας τη βρώμικη δουλειά για το κεφάλαιο.

Όλοι στο δρόμο – Κάλεσμα του ΠΑΜΕ ενάντια στην τροπολογία της κυβέρνησης για τους πλειστηριασμούς

.

Κατιούσα

Η κυβέρνηση φέρνει σήμερα προς ψήφιση στη Βουλή την τροπολογία που διώκει αυτεπάγγελτα τη διακοπή και τις μαζικές εκδηλώσεις αντίστασης ενάντια στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας. Το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο καλεί το απόγευμα στις 6 μ.μ. στην πλατεία Κλαυθμώνος, για να δοθεί μαζική απάντηση στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης και τους νέους, προκλητικούς χειρισμούς της, καθώς μετά το δικαίωμα στην απεργία, στοχοποιεί και τις συγκεντρώσεις στα ειρηνοδικία. Στο έκτακτο δελτίο τύπου που εξέδωσε, αναφέρει τα εξής:

«Σήμερα ψηφίζει η κυβέρνηση στη Βουλή τροπολογία που διώκει αυτεπάγγελτα όποιον διακόψει πλειστηριασμό, με ποινή φυλάκισης από 3 μέχρι 6 μήνες κατά ελάχιστο. Είναι ακόμη μια πρόκληση η οποία και αυτή θα πάρει την ανάλογη απάντηση από το οργανωμένο εργατικό κίνημα.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ προχωράει σε μέτρα καταστολής ενάντια στο εργατικό – λαϊκό κίνημα που αντιδρά στην αρπαγή της λαϊκής κατοικίας.
Πριν λίγες μέρες στο στόχαστρο τους μπήκε η απεργία, σήμερα οι κινητοποιήσεις στα ειρηνοδικεία, αύριο όπου επιτάσσουν τα μονοπώλια για την εξασφάλιση της κερδοφορίας τους.
Ο κατήφορός τους δεν έχει σταματημό.
Όλοι στη συγκέντρωση στην πλατεία Κλαυθμώνος στις 6 μ.μ., σήμερα Πέμπτη 21 Δεκέμβρη 2017». 

Η προσγείωση της Ryanair

Προ ημερών, έπεσε το μάτι μου σε ένα δημοσίευμα του βρεττανικού Guardian, σύμφωνα με το οποίο οι πιλότοι τής γνωστής αεροπορικής εταιρείας χαμηλού κόστους Ryanair προγραμμάτιζαν σειρά απεργιακών κινητοποιήσεων κατά τις ημέρες των γιορτών (*). Πρωτοστάτες αυτής της "ανταρσίας" ήσαν οι πιλότοι τής Ιρλανδίας (όπου βρίσκεται και η έδρα της εταιρείας) αλλά γρήγορα συντάχτηκαν μαζί τους οι συνάδελφοί τους σε Ιταλία και Πορτογαλία, ενώ και το συνδικάτο των γερμανών πιλότων δήλωσε ότι όχι μόνο βρίσκεται στο πλευρό τους αλλά και ότι δεν πρόκειται να επαναπαυθεί μέχρι η Ryanair να δεχτεί τα αιτήματα των ιρλανδών πιλότων.

Ας δούμε λίγο καλύτερα αυτή την ιστορία. Παρ' ότι η Ryanair είναι εταιρεία "χαμηλού κόστους", το 2016 σημείωσε κέρδη 1,3 δισ. ευρώ, έχοντας ταυτόχρονα μειώσει τις τιμές των εισιτηρίων της κατά 13% στο ίδιο χρονικό διάστημα (**). Αυτή η μείωση συνετέλεσε αποφασιστικά στο να αναδειχτεί η εταιρεία πρώτη στην Ευρώπη από πλευράς όγκου επιβατών, καθώς εξέδιδε περίπου ένα εκατομμύριο εισιτήρια τον μήνα. Το πρόβλημα είναι ότι όλη αυτή η κατάσταση δεν είχε καμμιά θετική επίδραση σε εκείνους που με την δουλειά τους έφεραν αυτά τα κέρδη στο ταμείο της εταιρείας, αφού:

(α) Η Ryanair δεν προσλαμβάνει απ' ευθείας προσωπικό. Προτιμάει να "νοικιάζει" εργαζόμενους από μια θυγατρική της εταιρεία που κάνει αυτή την δουλειά, ώστε να τους πληρώνει μόνο για τις ώρες που τους χρειάζεται. Δύο ή και τρία χρόνια αργότερα, προσλαμβάνει κάποιους απ' αυτούς, παρουσιάζοντας αυτή την ενέργειά της ως κίνηση καλής θέλησης.

(β) Για όσο διάστημα οι πιλότοι είναι "νοικιασμένοι", έχουν μισθό κάτω από χίλια ευρώ. Με το "επίδομα πτήσεων" που χορηγεί η Ryanair, μπορεί να φτάσουν μέχρι ενάμισυ χιλιάρικο (αν, βεβαίως, γράψουν πολλές πτήσεις μέσα στον μήνα). Αυτοί οι μισθοί είναι ελαφρώς ανώτεροι για όσους προσλαμβάνονται από την ίδια την εταιρεία αλλά και πάλι διαμορφώνονται πολύ χαμηλότερα από όλες τις άλλες ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες.

(γ) Για όλους αυτούς τους πιλότους, η Ryanair δεν ξοδεύει δεκάρα. Πληρώνουν οι ίδιοι για τις στολές τους αλλά και για την εκπαίδευσή τους (όταν αυτή θεωρείται απαραίτητη). Ακόμη και το νερό, τον καφέ ή το αναψυκτικό που καταναλώνουν εν πτήσει, το αγοράζουν οι ίδιοι.

(δ) Πέραν των καθηκόντων τους ως κυβερνήτες αεροσκαφών, οι πιλότοι (όπως και όλο το πλήρωμα) έχουν να φροντίσουν και για τις πωλήσεις διαφόρων ειδών στους επιβάτες εν πτήσει (π.χ. κολώνιες, ποτά, διάφορα μπιχλιμπίδια κλπ). Όλοι πρέπει να πιάνουν κάποιες ελάχιστες νόρμες αλλιώς δέχονται ποινές που εξικνούνται από την απλή επίπληξη ως και την απόλυση.

Μπροστά σε όλη αυτή την απαράδεκτη κατάσταση, οι πιλότοι αποφάσισαν να αντιδράσουν. Έτσι, οργανώθηκαν στο συνδικάτο τους και υπέβαλαν επίσημα τα αιτήματά τους στην εταιρεία. Η απάντηση που πήραν από την διοίκηση ήταν κατηγορηματική: "δεν αναγνωρίζουμε το συνδικάτο σας"!

Οι εργαζόμενοι δεν το έβαλαν κάτω. Αντίθετα, αποφάσισαν να κλιμακώσουν τον αγώνα τους. Ήρθαν σε επαφή με τους συναδέλφους τους σε Βρεττανία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία και Γερμανία, εξασφαλίζοντας την στήριξη των συνδικαλιστικών τους οργανώσεων, οι οποίες άρισαν να πιέζουν την Ryanair. Μπροστά σ' συτή την πίεση, η εταιρεία έδειξε κάποια σημάδια υποχώρησης και τον περασμένο Οκτώβρη υποσχέθηκε ότι θα αυξήσει τις αποδοχές των πιλότων. Σύντομα, όμως, οι υποσχέσεις της αποδείχθηκαν κούφιες: όποιος ήθελε παραπάνω μισθό, θα έπρεπε να κάνει παραπάνω υπερωρίες και παραπάνω πτήσεις. Η κατάληξη ήταν αυτή που αναφέραμε στην αρχή: οι πιλότοι της προγραμμάτισαν απεργία στις μέρες των γιορτών.

Προκειμένου να αποφύγει την ζημιά που θα σήμαινε η απώλεια τόσων επιβατών σε μέρες αυξημένης ζήτησης, χτες η εταιρεία αναγκάστηκε να προσγειωθεί. Αναγκάστηκε να αναγνωρίσει το συνδικάτο και να δεχτεί να συζητήσει τα προβλήματα που εκείνο θέτει (***). Στο μεταξύ, όμως, εξακολουθεί να δείχνει τα δόντια της, δηλώνοντας ότι θέλει απέναντί της μόνο το συνδικάτο των δικών της πιλότων και όχι άλλους πιλότους άλλων εταιρειών. Φυσικά, αυτή η δήλωση κρύβει έναν ενδόμυχο φόβο της εταιρείας μπροστά στο ενδεχόμενο μιας μεγαλύτερης συσπείρωσης των εργαζομένων και συνάμα μια προσπάθεια εκ μέρους της να απομακρύνει ένα τέτοιο δυσάρεστο γι' αυτήν ενδεχόμενο.

Οι κεντρικές εγκαταστάσεις της Ryanair στο Δουβλίνο

Κλείνοντας αυτό το σημείωμα-ρεπορτάζ, κάνω μεγάλη προσπάθεια να αποφύγω οποιοδήποτε σχόλιο για την δύναμη που έχουν οι εργαζόμενοι όταν είναι ενωμένοι και αποφασισμένοι να παλέψουν. Ο αναγνώστης έχει τον στοιχειώδη νου να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Εγώ θα περιοριστώ σε τούτο μόνο: καμμιά διοίκηση οποιασδήποτε αεροπορικής εταιρείας δεν μπορεί να κάνει τα αεροπλάνα της να πετάξουν δίχως πιλότους.


-------------------------------------------------
(*) Rob Davies, "Ryanair's Dublin pilots threaten Christmas strike", The Guardian, 11/12/2017
(**) Reuters, "Ryanair makes £1.1bn profit despite cutting fares", The Guardian, 30/5/2017
(***) Barry O'Halloran, "Ryanair strike threat recedes after union recognition pledge", The Irish Time, 21/12/2017

« Τα Χριστούγεννα του Καραγκιόζη»

       

Ο αγαπημένος ήρωας μικρών και μεγάλων, με τα κατορθώματα  του οποίου μεγάλωσαν  γενιές και γενιές και αποτελεί «κεφάλαιο»  της Λαϊκής μας Παράδοσης δεν λείπει από το Πρόγραμμα των Χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων του Δήμου Κορδελιού Ευόσμου, ο οποίος θα σκορπίσει το γέλιο σε μικρούς και μεγάλους που θα παρακολουθήσουν τα « ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ» στις 23.12.2017 στις 11.00  στο Πολιτιστικό Κέντρο Ευόσμου και στις 23.12 στο Αμφιθέατρο στον Πεζόδρομο της Εθ. Αντιστάσεως στη Δημοτική Ενότητα Ελευθερίου Κορδελιού.
Πρόκειται για μια παράσταση στο πνεύμα των Χριστουγέννων όπου πέρα από τους κλασικούς ήρωες του Θιάσου των Σκιών στον μπερντέ εμφανίζεται ο Άγιος Βασίλης με το έλκηθρό του καθώς και η φιγούρα του Καραγκιόζη ντυμένος Αη Βασίλης.
Επίσης η παράσταση περνά  και ένα φιλανθρωπικό μήνυμα καθώς ο ξυπόλητος ήρωας προσπαθεί να βοηθήσει τα φτωχά παιδιά της γειτονιάς να περάσουν και αυτά ξέγνοιαστα τις άγιες μέρες.
Ο καραγκιοζοπαίκτης Οδυσσέας Κανλής θα χαρίσει άφθονο γέλιο σε όλους, μέσα από  τις έξυπνες και σατιρικές ιστορίες του Καραγκιόζη οι οποίες θα έχουν αναφορές και σε σύγχρονα θέματα της σημερινής  μας καθημερινότητας.

Οι «λενινιστές» της συμφοράς, η ΝΕΠ και οι «μεταβατικές» κοινωνίες

Τόσο στελέχη της ΝΔ όσο και η φασιστική Χρυσή Αυγή προσπαθούν να φορτώσουν την αντεργατική - αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης στο γεγονός ότι εφαρμόζει δήθεν «σοβιετική» πολιτική εκφράζοντας τον αντικομμουνισμό τους. Οι τελευταίοι στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό έφτασαν να λένε ότι η πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ είναι «η ελληνική εκδοχή της Νέας Οικονομικής Πολιτικής»! Από την άλλη, η «Αυγή», σε πρόσφατο άρθρο της, διατείνεται ότι η ΝΕΠ «έχει θεμελιώδη σημασία για τις δυνατότητες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, όταν η επανάσταση επικρατεί σε σχετικά καθυστερημένες χώρες» και υποστηρίζει ότι ο Λένιν προειδοποιούσε «ενάντια στην πρόωρη εισαγωγή του σοσιαλισμού στο χωριό, με μια πολιτική καταναγκαστικής κολεκτιβοποίησης, την οποία θα εφαρμόσει αργότερα ο Στάλιν»¹. Και οι δυο πλευρές σκιαμαχούν «σε ξένο αχυρώνα», συκοφαντώντας το σοσιαλισμό.

Η προσπάθεια αξιοποίησης και διαστρέβλωσης της Ιστορίας του παγκόσμιου εργατικού κινήματος δεν αποτελεί φυσικά κάτι το καινούργιο. Από το 2015 κεντρικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρούν προκλητικά να «συγκρίνουν» την αστική διαχείριση και την αστική τους κυβέρνηση, πολιτική μορφή της δικτατορίας του κεφαλαίου, με μια «επαναστατική διαδικασία». Προσπαθούν να εξομοιώσουν τη διαχειριστική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ στο έδαφος του καπιταλισμού, την υπογραφή μνημονίων και τη στήριξη επενδυτικών σχεδίων των μονοπωλίων με τις προσωρινές και σαφώς οριοθετημένες υποχωρήσεις που έκανε η σοβιετική εξουσία τα πρώτα χρόνια μετά την ανατροπή του καπιταλισμού.
Αντίστοιχα, ο Τσίπρας, προσπαθώντας να εξαπατήσει το λαϊκό κόσμο και να συντηρήσει ένα κλίμα προσμονής απέναντι στη βάρβαρη πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνησή του, δήλωσε, με περισσό κομπασμό, σε πρόσφατο συνέδριο: «Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε, είναι να πιστέψουμε ότι τα πράγματα αλλάζουν (...) Κάποτε ο Λένιν, μιλώντας σε νέους σοσιαλιστές στην εξορία, είπε ότι η επανάσταση θα γινόταν, αλλά η δική του γενιά δεν θα την προλάβαινε. Ηταν Ιανουάριος του 1917. Εννιά μήνες αργότερα, ο Λένιν βρισκόταν στην Πετρούπολη και η επανάσταση ήταν γεγονός. Το λέω αυτό για να αποδείξω ότι η δυναμική εξέλιξη των πραγμάτων δεν είναι πάντα γραμμική».
Πρόκειται για μια ακόμα μεγάλη απάτη από αυτές που μας έχουν συνηθίσει.
Προκειμένου να οδηγηθεί τελικά στην επανάσταση, ο Λένιν δεν σχημάτισε κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού και δεν υπέγραψε «μνημόνια» με το διεθνές και το εγχώριο κεφάλαιο, αντίθετα έδινε τα πάντα για την οργάνωση ενός επαναστατικού κινήματος ενάντια στον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι δεν αγωνίζονταν για «να αποκτήσει νέο περιεχόμενο η [αστική] δημοκρατία». Εθεταν ξεκάθαρα το δίλημμα: Αστική ή προλεταριακή δημοκρατία;
Επισημαίνουμε ότι και μια σειρά ΚΚ επιχειρούν να θεωρητικοποιήσουν την παρέκκλισή τους στα ζητήματα της πολιτικής οικονομίας του σοσιαλισμού, υποστηρίζοντας και αυτά ότι η ΝΕΠ είχε δήθεν μακρόπνοο και υποχρεωτικό για κάθε χώρα και χρονική συγκυρία χαρακτήρα, ότι οι μηχανισμοί της αγοράς και των εμπορευματοχρηματικών σχέσεων πρέπει να αποτελούν βασικό και μακροπρόθεσμο εργαλείο στη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι εδώ το ίδιο το ΚΚΣΕ στα χρόνια της λεγόμενης «περεστρόικα», αλλά και το ΚΚ Κίνας σήμερα. Η σωστή κατανόηση του χαρακτήρα της ΝΕΠ, όπως αυτός είχε προσδιοριστεί με σαφήνεια από τον Λένιν και την ηγεσία του Μπολσεβίκικου Κόμματος, αποτελεί αναντικατάστατο θεωρητικό όπλο προκειμένου να αποκρούονται παρόμοιες αντιλήψεις.

Ο πραγματικός χαρακτήρας της ΝΕΠ

Η υιοθέτηση της ΝΕΠ από το 10ο Συνέδριο του ΚΚΡ (μπ.) σηματοδότησε έναν αναγκαστικό, προσωρινό ελιγμό της πολιτικής του εργατικού κράτους. Ο μακρόχρονος εμφύλιος πόλεμος και η ιμπεριαλιστική επέμβαση, σε συνδυασμό με την αποδιοργάνωση που είχε προκαλέσει ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος, είχαν καταβαραθρώσει την αγροτική παραγωγή στο μισό της προεπαναστατικής. Μια ανάλογη κατάσταση στη σοσιαλιστική βιομηχανία φανέρωνε την προσωρινή αδυναμία της εργατικής εξουσίας να εξασφαλίσει τον αναγκαίο όγκο προϊόντων για μια άμεση (κομμουνιστική) κατανομή στο χωριό. Τα μέτρα αναγκαστικής παράδοσης όλης της αγροτικής παραγωγής στη σοβιετική εξουσία δεν μπορούσαν να συνεχιστούν, έτσι αντικαταστάθηκαν από το «φόρο σε είδος», έτσι ώστε ένα μεγαλύτερο κομμάτι της παραγωγής να μένει στη διάθεση του αγρότη.
Η ΝΕΠ σήμαινε αντικειμενικά τη διατήρηση των εμπορευματοχρηματικών σχέσεων στην πόλη και την ύπαιθρο, κάτω από τον καθοδηγητικό έλεγχο της σοβιετικής εξουσίας. Οι μπολσεβίκοι στις επεξεργασίες τους δεν θεωρούσαν τη ΝΕΠ ως κάποιο ενδιάμεσο κοινωνικοοικονομικό σύστημα, ως νομοτελειακό χαρακτηριστικό της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, αλλά ως μια προσωρινή, σύντομη περίοδό της, που έδινε ένα πολύτιμο χρονικό περιθώριο για την ανάκαμψη της σοσιαλιστικής βιομηχανίας. Μια τέτοια ανάκαμψη θα επέτρεπε στην εργατική εξουσία να δώσει στη μικρομεσαία αγροτιά εκείνη την υλικοτεχνική υποδομή (τρακτέρ, θεριζοαλωνιστικές μηχανές, λιπάσματα κ.τ.λ.) που θα την έπειθε, μέσα από την ίδια της την πείρα, να περάσει στο δρόμο της μεγάλης, συλλογικής καλλιέργειας της γης. Ο διακηρυγμένος απώτερος στόχος ήταν να διευκολυνθεί στην πράξη η επέκταση των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής.
Ομως, από την ίδια της τη φύση (επέκταση των μηχανισμών της αγοράς), η ΝΕΠ περιέκλειε αντιφάσεις και δημιουργούσε σημαντικούς κινδύνους για πισωγύρισμα της επανάστασης, μέσα και από την ενίσχυση κοινωνικών στρωμάτων που θα είχαν άμεσο υλικό συμφέρον να υπονομεύσουν και να ανατρέψουν την εργατική εξουσία. Τα προβλήματα αυτά, που από την αρχή επισημάνθηκαν από τον Λένιν, δεν μπορούσαν να αντιμετωπιστούν αυθόρμητα, μέσα από τη λειτουργία των νόμων της αγοράς, αλλά απαιτούσαν την ταξική πολιτική του εργατικού κράτους και την επιδέξια κλιμάκωση της ταξικής πάλης. Οι μπολσεβίκοι κατανοούσαν τις στοχεύσεις και τους κινδύνους της ΝΕΠ. Ενα μόλις χρόνο μετά την εφαρμογή της, στο 11ο Συνέδριο του Κόμματος το 1922, ο Λένιν ήδη μιλούσε για «σταμάτημα της υποχώρησης» και για «προετοιμασία (οικονομική) της επίθεσης ενάντια στο ιδιωτικό κεφάλαιο».²

Τα αποτελέσματα της ΝΕΠ και η επαναστατική διέξοδος

Το σύντομο χρονικό διάστημα πλήρους εφαρμογής της ΝΕΠ (1921-1927) έδωσε, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς των μπολσεβίκων, το κρίσιμο περιθώριο για την ανόρθωση και αναδιοργάνωση της σοσιαλιστικής βιομηχανίας. Επέτρεψε το στέριωμα της συμμαχίας της εργατικής τάξης με τη μικρή και μεσαία αγροτιά, υπό τον καθοδηγητικό ρόλο της πρώτης. Ταυτόχρονα, όμως, σηματοδότησε και μια όξυνση της πάλης ανάμεσα στα καπιταλιστικά και τα σοσιαλιστικά στοιχεία της οικονομίας, με σημείο καμπής τα χρόνια 1926-1927. Το 15ο Συνέδριο του Κόμματος των Μπολσεβίκων έκανε την εκτίμηση ότι «το προτσές ανάπτυξης των καπιταλιστικών στοιχείων στην ύπαιθρο έχει αισθητά ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια (...) το θεμελιώδες ζήτημα της οικονομικής ανάπτυξης του χωριού έγκειται στο γεγονός ότι τα οφέλη της μεγάλης κλίμακας οικονομίας βρίσκονται σήμερα από τη μεριά των εύπορων - κουλάκικων στοιχείων... Αυτή είναι η βασική οικονομική αντίφαση στο χωριό, από την οποία πρέπει να βρούμε μια διέξοδο για τους φτωχούς και μεσαίους αγρότες»³.
Πάνω σε αυτό το έδαφος έγινε οξυμένη και πολύπλευρη διαπάλη στις γραμμές του Κόμματος μεταξύ της επαναστατικής πτέρυγας που βρισκόταν στην ηγεσία και διάφορων οπορτουνιστικών αντιλήψεων, που με τον έναν ή τον άλλο μανδύα αντανακλούσαν τη μικροαστική πίεση στις γραμμές του Κόμματος.
Τόσο οι τροτσκιστές που υποτιμούσαν τις δυνατότητες συμπόρευσης της εργατικής τάξης με τα εργαζόμενα στρώματα της αγροτιάς, υπερτιμώντας τα προβλήματα καθυστέρησης, όσο και η λεγόμενη δεξιά παρέκκλιση που υποστήριζε ανοιχτά τις εμπορευματοχρηματικές σχέσεις και την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, συνέκλιναν από διαφορετικούς δρόμους στην άρνηση της δυνατότητας οικοδόμησης του σοσιαλισμού στη χώρα. Και οι δύο αντέδρασαν στις αποφάσεις άρσης των μέτρων της ΝΕΠ.
Η ηγεσία του Κόμματος εντόπισε με ενάργεια το βασικό πρόβλημα (ότι η κατατεμαχισμένη αγροτική παραγωγή δεν είχε τα πλεονεκτήματα που έδινε η μεγάλη ενωμένη κοινωνικοποιημένη βιομηχανία) και τη διέξοδο από αυτό, με «τη βαθμιαία σταθερή συνένωση των μικρών και πολύ μικρών αγροτικών νοικοκυριών» - όπως σημείωνε ο Στάλιν στο 15ο Συνέδριο του ΠΠΚ (μπ.) - μέσω της πολιτικής της κολεκτιβοποίησης. Προσφέροντας στα κολχόζ γεωργικά μηχανήματα, τρακτέρ και επιστημονικές μεθόδους παραγωγής. Ετσι μεθοδικά και αποφασιστικά κόπηκε ο «γόρδιος δεσμός» των αντιφάσεων της ΝΕΠ.
Η κολεκτιβοποίηση, βάζοντας το έδαφος της συλλογικής καλλιέργειας της γης και στη βάση της κοινωνικής ιδιοκτησίας πάνω στη γη και στα μέσα παραγωγής, ήταν βήμα προς τα μπρος. Επέτρεψε την ανάπτυξη της παραγωγικότητας, την καλύτερη τροφοδοσία των πόλεων με αγροτικά προϊόντα, οδήγησε στην εξάλειψη των πλούσιων αγροτών που δυνάστευαν τα χωριά (κουλάκοι) και αποτελούσαν μια από τις βασικές εχθρικές δυνάμεις προς τη σοβιετική εξουσία.

Σοσιαλισμός ή «μεταβατική κοινωνία»;

Οι λαθροχειρίες σχετικά με το χαρακτήρα και τους στόχους της ΝΕΠ αξιοποιούνται συχνά για να υποστηριχτεί η αναγκαιότητα μιας «μεταβατικής» εποχής - κοινωνίας, που θα προετοιμάζει δήθεν το πέρασμα στο σοσιαλισμό. «Eίναι λαθεμένη η προσέγγιση, που υποστηρίζει την ύπαρξη "μεταβατικών κοινωνιών", με ξεχωριστά χαρακτηριστικά, τόσο σε σχέση με τον καπιταλισμό, όσο και σε σχέση με το σοσιαλισμό. Στη βάση αυτής της θεώρησης ερμηνεύεται λαθεμένα η ανάπτυξη των καπιταλιστικών σχέσεων στην Κίνα και το Βιετνάμ ως μεταβατική "πολυτομεακή κοινωνία"».⁴ Ανάμεσα στον καπιταλισμό και την ανώριμη φάση του κομμουνιστικού σχηματισμού (σοσιαλισμός) δεν μπορεί να μεσολαβήσει κάποιο αυτοτελές στάδιο με τα δικά του χαρακτηριστικά και νομοτέλειες, μια «μεταβατική περίοδος», ως ιστορική φάση πλήρως διακριτή και ξέχωρη τόσο από τον καπιταλιστικό, όσο και από τον κομμουνιστικό σχηματισμό. Τέτοιες αντιλήψεις και πρακτικές ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες στην ενίσχυση των εμπορευματοχρηματικών σχέσεων, στην ανάπτυξη και το γιγάντωμα αστικών στρωμάτων και τελικά στην πλήρη επικράτηση της αντεπανάστασης. Αντιβαίνουν στη λενινιστική αντίληψη που τόνιζε την αναγκαιότητα πάλης ενάντια στη μικροεμπορευματική παραγωγή, την οργάνωση της παλλαϊκής καταγραφής και του ελέγχου της παραγωγής και της κατανομής. Τα καθήκοντα αυτά εντάσσονταν από τον Λένιν (ήδη από το 1918) «στον τομέα της οικονομικής οικοδόμησης του σοσιαλισμού».⁵
Παραγνωρίζουν όμως κατάφωρα και την ίδια την ιστορική πείρα από την ανάπτυξη και την τελική επικράτηση της αντεπανάστασης στη Σοβιετική Ενωση και στις άλλες χώρες του σοσιαλισμού, με χαρακτηριστικό σημείο οπορτουνιστικής στροφής το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956. Το γεγονός ότι «η όλο και μεγαλύτερη ανάμειξη των στοιχείων της αγοράς στην άμεσα κοινωνική παραγωγή του σοσιαλισμού την αποδυνάμωνε. Οδήγησε σε πτώση της δυναμικής της σοσιαλιστικής ανάπτυξης. Ενισχύθηκε το βραχυπρόθεσμο ατομικό και ομαδικό συμφέρον (με αύξηση της διαφοροποίησης του εργασιακού εισοδήματος μεταξύ των εργαζομένων σε κάθε επιχείρηση, αυτών και του μηχανισμού διεύθυνσης, μεταξύ διαφορετικών επιχειρήσεων) σε βάρος των γενικών κοινωνικών συμφερόντων. Δημιουργήθηκε στην πορεία το κοινωνικό έδαφος για να ανδρωθεί και να επικρατήσει, τελικά, η αντεπανάσταση με όχημα την περεστρόικα».⁶
Σήμερα, φυσικά, οι αντικειμενικές συνθήκες στην Ελλάδα είναι σημαντικά διαφορετικές από αυτές στην προεπαναστατική Ρωσία ή στη Σοβιετική Ενωση της δεκαετίας του 1920. Η σημαντική ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων στο πλαίσιο του καπιταλισμού εξασφαλίζει μια βιομηχανική παραγωγική βάση που θα μπορεί να τροφοδοτήσει, σε συνθήκες εργατικής εξουσίας, με πολύ μεγαλύτερη επάρκεια τις ανάγκες της εκμηχανισμένης και συλλογικά οργανωμένης μεγάλης αγροτικής παραγωγής. Η αγροτιά συνιστά ένα συντριπτικά μικρότερο ποσοστό του πληθυσμού. Επιπλέον, όπως τονίζεται και στο Πρόγραμμα του ΚΚΕ, «η ελληνική πραγματικότητα δεν απαιτεί αναδιανομή της γης. Οι μη κατέχοντες γη καλλιεργητές θα εργάζονται στις σοσιαλιστικές μονάδες αγροτικής, γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Το μέτρο της κοινωνικοποίησης της γης αποκλείει τη δυνατότητα συγκέντρωσης της γης, την αλλαγή χρήσης και εμπορευματοποίησή της από τους ατομικούς ή συνεταιρισμένους αγροτοπαραγωγούς».
Παραπομπές:
1. Χ. Κεφαλής, «Η επαναστατική σκέψη και το έργο του Λένιν»
2. Β. Ι. Λένιν, «Πολιτική Εκθεση Δράσης της ΚΕ του ΚΚΡ (μπ.)», Απαντα, τόμος 45, σελ. 86, 413.
3. Β. Μολότοφ, εισήγηση στο 15ο Συνέδριο.
4. «Εκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό», Απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ.
5. Β. Ι. Λένιν, «Εξι θέσεις για τα άμεσα καθήκοντα της Σοβιετικής εξουσίας», Απαντα, τόμος 36, σελ. 278.
6. Οπως στο 4.

Του Βασίλη ΟΨΙΜΟΥ*
*Ο Βασίλης Οψιμος είναι μέλος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ

Πλεόνασμα θράσους...

Η κυβέρνηση κρατάει σταθερά πάνω από 9 στους 10 άνεργους χωρίς επίδομα ανεργίας. Την ίδια ώρα, προϋπολογίζει «πλεόνασμα» στον ΟΑΕΔ πάνω από 580 εκατομμύρια, που προέρχεται από τις εισφορές των εργαζομένων και μετατρέπεται σε «πακέτα» για τους επιχειρηματίες, στο πλαίσιο των περιβόητων «ενεργητικών πολιτικών για την απασχόληση», όπως λέγεται η επιδότηση των καπιταλιστών για να απασχολούν τσάμπα εργαζόμενους. Κι όμως: Την ίδια ώρα που επεκτείνει αυτή την πολιτική, παρουσιάζει ως «έγνοια για τη νεολαία» το εφάπαξ 400άρι που θα δώσει το πολύ σε 1 στους 10 απ' όσους είναι γραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ. Στους νησιώτες, πάλι, πέρα από τα υπόλοιπα οξυμένα προβλήματα που γεννάει η πολιτική της, φορτώνει και την κατάργηση σε λίγες μέρες του μειωμένου ΦΠΑ, που σημαίνει ένταση της φοροληστείας. Αλλά αυτό σε τίποτα δεν εμποδίζει το υπουργείο Οικονομικών να παρουσιάζει από προχτές ως «αντίμετρο» την επιδότηση... των εφοπλιστών για να «εξισορροπούνται» τα μεταφορικά κόστη και τις φιλοκυβερνητικές εφημερίδες να πανηγυρίζουν με θράσος για την προσωρινή 6μηνη αναβολή του μέτρου σε 5 από τα 27 νησιά.

Οταν κελαηδάνε τα πουλάκια...

Φαίνεται πως τις τελευταίες μέρες κελαηδάνε πολλά πουλάκια στο διαδίκτυο. Και αποκαλύπτουν ότι κάποια άλλα κελαηδίσματα, τα περίφημα «tweets» (από το «twitter»), που υποτίθεται πως είναι απλά μία αυθόρμητη, σύντομη αντίδραση κάποιου προσώπου για ένα γεγονός, δεν είναι και τόσο «αθώα», καθώς πολλά απ' αυτά κρύβουν πίσω τους «σκοτεινούς» προπαγανδιστικούς μηχανισμούς, που λειτουργούν επί πληρωμή. Τις τελευταίες μέρες, λοιπόν, αποκαλύπτεται ότι έμμισθοι λογαριασμοί γράφουν «tweets» προς 60 λεπτά του ευρώ το καθένα. Και πως οι ίδιοι λογαριασμοί πότε αποθεώνουν τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση, πότε τη Χρυσή Αυγή, πότε τη ΝΔ (για τους μυημένους, οι της ΝΔ είναι οι πρώτοι διδάξαντες), ανάλογα προφανώς με το πού θέλουν να στρέψουν τη συμπάθεια του λαού και να αποπροσανατολίσουν από το ποιος είναι ο πραγματικός εχθρός των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων.

***

Τι αποκαλύπτεται; Αντιγράφουμε από σχετικά ρεπορτάζ:
«Γνωστά accounts, φαίνεται ότι έχουν αποστασιοποιηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ. Στο παρελθόν τον υποστήριζαν με μένος, εξαπολύοντας, μάλιστα, συχνά χυδαίες και προσωπικές επιθέσεις.
(...) Ενας εξ αυτών με την επωνυμία Spider-man @PeterParker_83 φαίνεται να ρίχνει άπλετο φως σ' ένα προσοδοφόρο επάγγελμα, καθώς περί αυτού πρόκειται, αν ο ισχυρισμός του ευσταθεί. Εν μέσω μίας σύγκρουσης με τους πρώην συντρόφους του, αποκάλυψε ότι όχι απλά βρισκόταν σε έμμισθη υπηρεσία, αλλά μάλιστα πληρωνόταν 0,60 λεπτά το τουίτ. Πριν σπεύσει κανείς να χαρακτηρίσει το ποσό ευτελές, αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος, αλλά και πολλοί ακόμα, γράφουν εκατοντάδες τουίτς την ημέρα, οπότε αξίζει κανείς να κάνει τον λογαριασμό.
(...) Η αποκάλυψη ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, με πολλούς πρωτοκλασάτους χρήστες να μπαίνουν στο παιχνίδι και να κατονομάζει ο ένας τον άλλον (Γερογκρινιάρης, Yiastra, Κανέκος, Δραχμend, ο Al-Auh-Andro@ και άλλους) ότι πληρώνονται για τις υπηρεσίες τους. Αλλοι απάντησαν, χαρακτηρίζοντάς τον συκοφάντη και απαιτώντας αποδείξεις για τους ισχυρισμούς του. Κάπου εδώ μπαίνει στο παιχνίδι και ο Εddie@N0nServ1am, ο οποίος έβγαλε στη φόρα κάποια παλαιότερα τουίτ του χρήστη Yiastra, όταν το 2012 ο σημερινός ένθερμος υποστηρικτής του ΣΥΡΙΖΑ υμνούσε τη Χρυσή Αυγή!».
Αξίζει να αναφέρουμε, μάλιστα, ότι τα σχετικά «tweets» που σιγοντάρουν τη Χρυσή Αυγή το 2012, έχουν επίσης δημοσιοποιηθεί, ενώ σε κάποιες αναρτήσεις στο διαδίκτυο έχουν τοποθετηθεί δίπλα - δίπλα με αυτά που τώρα υμνούν τον ΣΥΡΙΖΑ.

***

Με αφορμή τα παραπάνω, θυμίζουμε μία παλιότερη μαρτυρία που είχε δημοσιοποιηθεί σχετικά με το ίδιο θέμα και είχε επίσης προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις: Ελεγε, λοιπόν, ένας από αυτούς που είχαν ενταχθεί σε τέτοιους μηχανισμούς: «Ημουν αρκετά ενεργός στο Twitter και έτσι προέκυψε η συνεργασία, αρχικά με υποψήφιο και μετέπειτα στην "ομάδα" του κόμματος. Δεν ήμουν των ίδιων πεποιθήσεων με τον υποψήφιο, αλλά δεν με πείραζε. Ηθελα απλά να κάνω τη δουλειά και να πληρώνομαι με "μαύρα" 200-250 ευρώ/μήνα, για 6ήμερη εργασία 4-5 ωρών την ημέρα».
Ορισμένοι τέτοιου είδους «μπράβοι» του διαδικτύου επιτίθενται για λογαριασμό του ΣΥΡΙΖΑ το τελευταίο χρονικό διάστημα στο ΚΚΕ, φτάνοντας βεβαίως σε απίστευτες χυδαιότητες. Με την ίδια βέβαια ευκολία που παλιότερα έκαναν την ίδια δουλειά για λογαριασμό της Χρυσής Αυγής.
Η μίσθωση προπαγανδιστικών μηχανισμών στο διαδίκτυο από αστικές πολιτικές δυνάμεις, επιχειρηματικά συμφέροντα, το trollάρισμα και η διάδοση ψεύτικων ειδήσεων πρέπει να κάνουν κάθε έναν και κάθε μία επιφυλακτικούς, δύσπιστους και αρνητικούς στους τόνους λάσπης που αλληλοεκτοξεύονται. Φανερώνουν, επίσης, ότι οι συγγένειες ανάμεσα στο αστικό πολιτικό προσωπικό είναι τέτοιες ώστε εύκολα, χωρίς να αλλάξουν πολλά, τη μια μέρα ο ένας να το παίζει χρυσαυγίτης και την άλλη μέρα ΣΥΡΙΖΑίος. Αλλωστε, ειδικά όσον αφορά τον αντικομμουνισμό, την επίθεση στο ΚΚΕ, δεν διαφέρει και πολύ η επιχειρηματολογία τους.
Είναι προφανές ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν και νέες αποκαλύψεις, δεδομένου ότι τώρα, τα πουλάκια που κελαηδάνε, ξέρουν καλά τη δουλειά και έχουν πλούσιο παρελθόν. Βεβαίως, αναδεικνύεται ένα ευρύτερο ζήτημα, ότι το διαδίκτυο, που εμφανίζεται ως χώρος αδέσμευτος και ανεξάρτητος, ελέγχεται άμεσα και έμμεσα από τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα και τους μηχανισμούς της αστικής εξουσίας, που μισθώνοντας χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια χρήστες, διαμορφώνουν «αυθόρμητα» και δήθεν «από τα κάτω» την αντίληψη για τα πράγματα που αυτοί θέλουν!

Η τελευταία μάσκα...

Αυτό που ξεχώριζε πάντα τη σοσιαλδημοκρατία από τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, ήταν η ικανότητα να ασκεί πολιτική για λογαριασμό της αστικής τάξης, κρυμμένη όμως πίσω από τη μάσκα του «αριστερού», του φίλου των εργαζομένων, αξιοποιώντας τις κάθε φορά ιστορικές παραδόσεις του εργατικού - λαϊκού κινήματος, τα συνθήματα περί «κοινωνικής δικαιοσύνης», «σοσιαλισμού» κ.λπ.
Γι' αυτό, αν και γενικά οι μεγάλοι μέτοχοι μονοπωλιακών ομίλων νιώθουν πιο άνετα με παραδοσιακά αστικά κόμματα και πολιτικούς, πάντα προσέτρεχαν στους σοσιαλδημοκράτες για να καθαρίσουν για λογαριασμό τους, όταν αυτό χρειαστεί. Ολα τα παραπάνω επιβεβαιώνει με απόλυτο τρόπο η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, απ' όταν αναδείχθηκε σε κόμμα που διεκδίκησε τη διακυβέρνηση, μέχρι σήμερα.
Δεν χρειάζεται να κάνουμε ανασκόπηση όλης αυτής της πορείας, από την «αντιμνημονιακή καταγγελία» έως την ψήφιση του 3ου και του 4ου μνημονίου. Ο λαός έζησε και ζει στο πετσί του τη συνέχιση και επέκταση της αντιλαϊκής - αντεργατικής επίθεσης για λογαριασμό του κεφαλαίου.
Οπως σημειώναμε στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας μας πριν από λίγες μέρες, μαζί με την πολιτική του «καρότου», της εξαπάτησης δηλαδή εργατικών - λαϊκών στρωμάτων, ο ΣΥΡΙΖΑ ασκείται το τελευταίο διάστημα και στην πολιτική του «μαστιγίου», δηλαδή στη δυναμική καταστολή των εργατικών - λαϊκών αντιδράσεων και διεκδικήσεων. Ομως καταστολή χωρίς το παραμύθι των κινητοποιήσεων που «υποκινούνται από το ΚΚΕ», χωρίς οχετούς ψεμάτων και συκοφαντιών απέναντι στο Κόμμα, που δίνει όλες του τις δυνάμεις για την ανασύνταξη του εργατικού - λαϊκού κινήματος, το ζωντάνεμα των συνδικάτων, των μαζικών φορέων, δε γίνεται.
Ο δρόμος του αντικομμουνισμού βεβαίως είναι κατήφορος μεγάλος και όταν τον ακολουθείς, βρίσκεσαι χέρι χέρι με χρυσαυγίτες και άλλα αποβράσματα. Με σθένος λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως απέδειξαν πρωτοκλασάτοι υπουργοί και το δημοσιογραφικό του όργανο, ακολουθεί αυτό το δρόμο, χάνοντας και την τελευταία μάσκα του...
Βεβαίως, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρωτοτυπεί στην αντιΚΚΕ επίθεση. Η αλήθεια είναι ότι από τα γεννοφάσκια του έκανε επιθέσεις στο Κόμμα, συκοφαντούσε και διαστρέβλωνε τις θέσεις του, στο πλαίσιο τότε του οπορτουνιστικού του χαρακτήρα, του συμβιβασμού του με το σύστημα και της απέχθειας στην ασυμβίβαστη γραμμή και πολιτική του ΚΚΕ, που δεν υπέγραψε ποτέ δήλωση μετανοίας στον καπιταλισμό και στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες του. Σήμερα όμως ασκεί αντικομμουνισμό ως καθαρόαιμη αστική σοσιαλδημοκρατική δύναμη, ως κυβέρνηση για λογαριασμό του κεφαλαίου.
Οσο περισσότερο αποκαλύπτεται ότι συμπλέει στρατηγικά με τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, τόσο περισσότερο θα επιτίθεται με ψεύδη, προβοκάτσιες, διαστρεβλώσεις και συκοφαντίες στη δράση του ΚΚΕ. Οσο περισσότερο η αντεργατική επίθεση που διευθύνει συναντά την εργατική - λαϊκή αντίδραση, τόσο θα δυναμώνει η χυδαιολογία ότι το ΚΚΕ «τα 'χει βρει με τη ΝΔ για να ρίξουν την κυβέρνηση».
Προσπαθεί έτσι να κρύψει ότι συνεχίζει την πολιτική του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, ότι μαζί ψήφισαν το 3ο μνημόνιο, ότι μαζί θα ψηφίσουν το κουτσούρεμα στο απεργιακό δικαίωμα, ότι διαγωνίζονται μπροστά στις ενώσεις του κεφαλαίου για το ποιος είναι καλύτερος στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Καθόλου τυχαία, τα σημερινά σάπια επιχειρήματά του είναι ακριβής αναπαραγωγή όσων έλεγε το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση, ιδιαίτερα μετά το 2009, όταν το ΚΚΕ καλούσε το λαό σε αγώνα ενάντια στην επερχόμενη «θύελλα». Το τι ακολούθησε βεβαίως όλοι το ξέρουμε...
Είναι καιρός επομένως να βγουν συμπεράσματα, ιδιαίτερα από όσους και όσες αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί, όσους έχουν παραδόσεις αγωνιστικές, όσους παίρνουν μέρος στο εργατικό - λαϊκό κίνημα. ΑντιΚΚΕ στάση, αντικομμουνισμός και φιλολαϊκός ρόλος δεν συνυπάρχουν. Η ένταση της επίθεσης στο Κόμμα και της καταστολής, πρέπει να σημάνει καμπανάκι στα εργατικά - λαϊκά στρώματα. Να απαντηθεί αποφασιστικά, μέσα από την οργάνωση και κλιμάκωση της πάλης ενάντια στην πολιτική κυβέρνησης - κεφαλαίου - ΕΕ.