23 Γενάρη 1933: Η σφαγή των προλετάριων της Νάουσας - (Πόσο «άλλαξαν οι εποχές» από τότε;...)

 23 Γενάρη 1933: Η σφαγή των προλετάριων της Νάουσας - (Πόσο «άλλαξαν οι εποχές» από τότε;...)

"Ο ΝΕΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", 25 Γενάρη 1933

Έξι εργάτες νεκροί και πολλοί βαριά τραυματισμένοι ήταν ο αιματηρός απολογισμός του συλλαλητηρίου των εργατών της Νάουσας στις 23 Γενάρη του 1933, που διαμαρτύρονταν για το πέταγμά τους στο δρόμο από τους μεγαλοκαρχαρίες εργοστασιάρχες Λαναρά και Κύρτση. Τρεις χιλιάδες ήταν οι εργάτες που συγκεντρώθηκαν μαζί με τις οικογένειές τους μπροστά στο δημαρχείο της πόλης ζητώντας ψωμί και δουλειά, για να πάρουν «απάντηση» τις σφαίρες από τα όπλα των χωροφυλάκων του κράτους των κεφαλαιοκρατών και του Βενιζέλου.

Μετά από  τη φορολόγηση της παραγωγής των εργοστασίων κλωστοϋφαντουργίας  της περιοχής από τον Δήμο Νάουσας,  οι εργοστασιάρχες Λαναράς και Κύρτσης κλείνουν τα εργοστάσιά τους πετώντας στο δρόμο 3 χιλιάδες εργάτες με τις οικογένειές τους. Ο δημαγωγός δήμαρχος Περδικάρης για να παραπλανήσει τον εργαζόμενο πληθυσμό διέδιδε πως τη φορολογία την επιβάλλει για να κατασκευάσει έργα «υπέρ του λαού». Από την άλλη πλευρά, οι βιομήχανοι Λαναράς και Κύρτσης «φόρτωναν» τις ευθύνες για το κλείσιμο των εργοστασίων στο δήμαρχο, εκβιάζοντάς τον να άρει τη φορολόγησή τους. Απευθύνονταν στους εργάτες λέγοντάς τους: «Αυτός ο κομμουνίζων δήμαρχος σας αποστερεί το ψωμί σας»! Με τον τρόπο αυτό έστρεφαν τον αγώνα των εργατών απλά απέναντι στο δήμαρχο, οι ίδιοι έμεναν στο απυρόβλητο  και παράλληλα δυσφημούσαν και τον κομμουνισμό. Μ’ ένα σμπάρο πολλά  τρυγόνια…

"Ο ΝΕΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", 24 Γενάρη 1933

Ένα στοιχείο που έπαιξε σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις ήταν η αδυναμία των ταξικών οργανώσεων να ξεσκεπάσουν το ρόλο τόσο του δημάρχου όσο και των βιομηχάνων, με αποτέλεσμα  το συλλαλητήριο διαμαρτυρίας των εργατών να οργανωθεί από ανθρώπους έμπιστους των Λαναράδων. Το συλλαλητήριο ήταν τόσο έντεχνα οργανωμένο που κράτησε μόλις λίγα λεπτά της ώρας με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να μιλήσει από το βήμα κανένας ταξικά συνειδητοποιημένος εργάτης, κανένας κομμουνιστής.

Στη συνέχεια επιτροπή εργατών μπαίνει στο δημαρχείο για να επιδώσει το ψήφισμα της συγκέντρωσης στο δήμαρχο, ο οποίος αρνείται κάθε συζήτηση μαζί τους. Πριν καλά καλά  προλάβει η επιτροπή να αποχωρήσει, οι δυνάμεις της χωροφυλακής και του στρατού που είχαν περικυκλώσει τους συγκεντρωμένους εργάτες προσπαθούν να διαλύσουν τη συγκέντρωση. Οι εργάτες δεν υποχωρούν και τότε ο επικεφαλής αξιωματικός διατάσει «πυρ». Από τις σφαίρες των χωροφυλάκων (σύμφωνα με μαρτυρίες εργατών οι στρατιώτες δεν πυροβολούσαν στο ψαχνό) πέφτουν νεκροί τρεις συγκεντρωμένοι. Ο ίδιος ο δήμαρχος από το παράθυρο του δημαρχείου σημαδεύει με το πιστόλι του  και δολοφονεί τον εργάτη Σύρκο. Οι νεκροί είναι τέσσερις: Σταυρακίδης, εργάτης οικοδόμος, Ιωαννίδης, θερμαστής, Μερτζάνης, τσαγκάρης, και Σύρκος φτωχός βιοπαλαιστής. Τραυματίζονται βαριά άλλα δεκατρία άτομα.

"Ο ΝΕΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", 26 Γενάρη 1933

Οι αρχές που οργάνωσαν την ανθρωποσφαγή για αντιπερισπασμό συλλαμβάνουν τον εργάτη Δημητριάδη με την κατηγορία ότι αυτός πυροβόλησε στη διαδήλωση και… προκάλεσε την αιματοχυσία! Την επόμενη μέρα πέθαναν από τα βαριά τραύματά τους άλλοι δυο εργάτες και ο αριθμός των δολοφονημένων φτάνει τους έξι. Τα γεγονότα της Νάουσας ξεσήκωσαν κύματα διαμαρτυριών σ' όλη την Ελλάδα.

"Ο ΝΕΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", 25 Γενάρη 1933

Συνδέοντας τα γεγονότα της Νάουσας με το σήμερα, αξίζει να σημειώσουμε την ομοιότητα των «επιχειρημάτων» της άρχουσας τάξης και του πολιτικού προσωπικού της απέναντι στους εργάτες και τα λαϊκά στρώματα. «Κομμουνίζων» ο δήμαρχος, σύμφωνα με τους Λαναράδες τότε. Τελευταίο «σοβιετικό κράτος» η Ελλάδα, «κυριαρχία της Αριστερής αντίληψης»… στην οικονομία, στον τρόπο διακυβέρνησης, στο γράψιμο της ιστορίας…στα πάντα από τη μεταπολίτευση και μετά, σύμφωνα με τους σύγχρονους «Λαναράδες» και τα τσιράκια τους, σήμερα. Για να μένει ο καπιταλισμός και οι εκάστοτε διαχειριστές του στο απυρόβλητο και ταυτόχρονα να συκοφαντείται αισχρά ο σοσιαλισμός και οι καταχτήσεις του. Και ο εργάτης πάντα να βρίσκεται απέναντι, από κάτω, κακοπληρωμένος ή άνεργος, αναλώσιμη ύλη στις κρεατομηχανές του καπιταλιστικού κέρδους.

Όσο και αν κάποιοι σήμερα με επιμονή προτάσσουν απέναντι στους κομμουνιστές και το λαό το επιχείρημα πως «οι εποχές άλλαξαν»  (καλοπροαίρετα ή μη, δεν είναι το κύριο ζήτημα), η ιστορία και η ίδια η ζωή  αμείλικτα τους διαψεύδουν. Σε πείσμα των «εποχών» και των «καιρών» αυτά που αλλάζουν είναι τα ονόματα και οι τόποι. Οι πρακτικές, τα επιχειρήματα, η ουσία του συστήματος της εκμετάλλευσης παραμένουν… προκλητικά τα ίδια, όπως και η αναγκαιότητα για την ανατροπή του καπιταλισμού και το πέρασμα στην εργατική-λαϊκή εξουσία και το σοσιαλισμό.

(Κάνοντας "κλικ" πάνω στις εικόνες μεγεθύνονται.)

Πέμπτη 23 Γενάρη 2014.

ΠΟΙΟΣ ΩΦΕΛΕΙΤΑΙ, ΑΠ’ ΤΗΝ ΜΕ ΤΟΝ ΞΗΡΟ, ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΗ …ΞΗΡΑΣΙΑ;;;

 ΠΟΙΟΣ ΩΦΕΛΕΙΤΑΙ, ΑΠ’ ΤΗΝ ΜΕ ΤΟΝ ΞΗΡΟ, ΕΠΙΔΙΩΚΟΜΕΝΗ …ΞΗΡΑΣΙΑ;;;

«…ρίχνει λίπασμα στον παραληρηματικό φασιστικό λόγο, «θυματοποιεί» την κάθε λογής ακροδεξιά υστερία…»

ΑΥΤΗ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ Η ΜΙΑ ΠΤΥΧΗ τού σεναρίου που έχουν ετοιμάσει...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΚΑΜΠΟΣΕΣ ΑΠ' ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΚΑΙ ΟΥΔΟΛΩΣ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΛΑΪΚΗΣ ...ΞΗΡΑΣΙΑΣ. ΧΩΡΙΣ ΒΕΒΑΙΑ ΝΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΘΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΟΥΝ. ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΟΜΩΣ Ν' ΑΠΟΔΕΙΧΤΕΙ ΚΙ Ο ΛΑΟΣ ΠΙΟ ΥΠΟΨΙΑΣΜΕΝΟΣ... 

Για τη σύγχρονη, επαναστατική διανόηση

 Για τη σύγχρονη, επαναστατική διανόηση

Σήμερα η κε του μπλοκ περιορίζεται σε μια τεμπέλικη ανάρτηση, από το αρχείο του κυριακάτικου ριζοσπάστη και τα περιεχόμενά του σα σήμερα, πριν από εννιά χρόνια. Όπου μπορεί να βρει κανείς κοντά στα άλλα δηλώσεις προσωπικοτήτων για το επικείμενο τότε 17ο συνέδριο κι ανάμεσά τους το γνωστό εγκληματολόγο πανούση –τότε του συνασπισμού και σήμερα της δημάρ, αν δεν κάνω λάθος. Αλλά και προσυνεδριακό διάλογο –για τον οποίο η κανέλλη έγραφε στη στήλη της πως τον διαβάζει με κομμένη ανάσα- με την επιστολή του βασίλη λιόση, που (δεν ασχολείται με την περίφημη θέση εννιά και τη θέση της χώρας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, όπως θα υπέθετε κανείς, αλλά) κάνει μια αρκετά ενδιαφέρουσα ανάλυση και καταλήγει σε ένα εξίσου ενδιαφέρον συμπέρασμα σχετικά με τα περιθώρια που έχει το σύστημα για παραχωρήσεις –προ κρίσης, υπενθυμίζω.

Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα θέτει σήμερα μια σειρά αιτημάτων που σε άλλες εποχές θα λέγαμε πως είναι «εντός» συστήματος. Αναφερόμαστε στην εποχή των «παχιών αγελάδων» του ιμπεριαλισμού, όπου η ανάγκη συσσώρευσης άφηνε περιθώρια παραχωρήσεων. Σήμερα αυτά τα περιθώρια έχουν στενέψει τόσο, που τα αιτήματα τείνουν να βγουν, αν δεν έχουν ήδη βγει έξω από τα πλαίσια του συστήματος. Αυτή η διαπίστωση σε καμία περίπτωση δεν υπονοεί την ανάγκη αντικατάστασή τους με άλλα πιο «ρεαλιστικά». Απαιτείται, όμως, η κατανόηση του γεγονότος ότι αυτά τα αιτήματα είναι εξαιρετικά δύσκολο να κατακτηθούν σήμερα, πρέπει, όμως, να αποτελούν γνώμονα για τις κατακτήσεις των εργαζομένων.

Στο ιστορικό ένθετο βρίσκουμε ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα που επιμελήθηκε ο πετρόπουλος και δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στον κυριακάτικο ρίζο για τα προηγούμενα συνέδρια του κόμματος. Αλλά αυτά είναι μόνο το ορεκτικό για το κυρίως πιάτο που ακολουθεί: την παρέμβαση της αλέκας σε μια παρουσίαση του βιβλίου του ρούση για τη σύγχρονη επαναστατική διανόηση.

Δεν είναι μόνο πως ο ρούσης είχε ξαναπροσεγγίσει τότε το κόμμα (ήδη από τα χρόνια των νατοϊκών βομβαρδισμών στη γιουγκοσλαβία) κι αρθρογραφούσε συχνά-πυκνά και στο ρίζο. Αλλά διατηρούσε άριστες σχέσεις και με την αλέκα, την οποία είχε συμπεριλάβει στις εισαγωγικές ευχαριστίες εκείνου του βιβλίου, επειδή ξέκλεψε λίγο χρόνο από τις προετοιμασίες του συνεδρίου, για να διαβάσει και να κάνει παρατηρήσεις πάνω στο αρχικό κείμενο.

Σήμερα λοιπόν η κε του μπλοκ αναδημοσιεύει αυτή την παρέμβαση της αλέκας, όχι τόσο για το αξιοπερίεργο (όπως μας φαίνεται με τα σημερινά δεδομένα) του πράγματος, αλλά για αυτό καθαυτό το περιεχόμενο μιας πολύ μεστής παρέμβασης, που σημειώνει πολύ εύστοχα το ρόλο του κόμματος ως συλλογικού διανοούμενου στη σύνδεση θεωρίας και πράξης, κομματικές αδυναμίες και φαινόμενα πρακτικισμού (που λειτουργεί συμπληρωματικά στο διανοουμενισμό), την ευθύνη των διανοούμενων και τον κίνδυνο ενσωμάτωσής τους από μικροαστικά και οπορτουνιστικά κόμματα –άκρως επίκαιρη σημείωση για την πορεία του συγγραφέα κι άλλα σημεία που αξίζει να διαβαστούν προσεκτικά. Καλή ανάγνωση.

Το να εκδίδεται ένα βιβλίο με θέμα την επαναστατική διανόηση, να αναπτύσσεται συζήτηση, διάλογος και αντίλογος είναι εξαιρετικό γεγονός. Διανύουμε μια περίοδο που κυριαρχεί - προς το παρόν - η προσπάθεια να λοιδορηθεί η έννοια της κοινωνικής επανάστασης, προς όφελος της αντεπανάστασης. Η έκδοση του βιβλίου και η συζήτηση που προκαλεί, φέρνει στο νου, τηρουμένων των αναλογιών, τη συμπεριφορά ενός μικρού παιδιού που βγάζει τη γλώσσα του στον ενήλικο που θέλει να τον ποδηγετήσει. Το να βγάζεις τη γλώσσα στην αστική τάξη και στους αστούς διανοούμενους είναι πράξη ευπρέπειας απέναντι στο λαό και στο κίνημά του.

Το βιβλίο του Γιώργου Ρούση θέτει με τη μορφή θέσεων και προβληματισμού ένα ζήτημα ειδικό από τη μια πλευρά αλλά και ενδιαφέρον από την άλλη. Για το ρόλο ενός τμήματος της σύγχρονης διανόησης, που δεν ανήκει ή δεν προσεγγίζει ακόμα ταξικά την εργατική τάξη, όμως υιοθετεί ή επιθυμεί να υιοθετήσει επαναστατικές θέσεις για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό ως κατώτερη βαθμίδα της κομμουνιστικής κοινωνίας.

Ο Γιώργος Ρούσης υποστηρίζει ότι αυτή η ομάδα των διανοουμένων μπορεί να προέλθει από τους κόλπους της αστικής τάξης, και ακριβώς εδώ βρίσκεται η ιδιαιτερότητα. Η ομάδα των επαναστατών διανοούμενων, των τίμιων και ρομαντικών, όπως περιγράφει στο βιβλίο του ο Γ. Ρούσης, θα συναντήσει τη λυσσαλέα αντίδραση του κράτους και των κατεστημένων μηχανισμών, με στόχο είτε την ενσωμάτωση, είτε την απομόνωση και το τσάκισμά τους. Πέρα από την αξία που έχει για μας η συνεργασία, αποτελεί πρόσθετη πρόκληση να συναντηθούμε μαζί τους. Μια τέτοια ομάδα ανθρώπων, αν καταφέρει να τα βγάλει πέρα και διατηρήσει τη σταθερότητά της στο πλευρό του εργατικού κινήματος, είναι βέβαιο ότι θα βγει νικήτρια. Δε θα είναι μόνη της. Θα μπορεί να προσφέρει πολλά και στην πορεία.

Οι διανοούμενοι αυτοί θα έχουν και άλλες προκλήσεις μπροστά τους, η Κίρκη έχει πολλά πρόσωπα. Γνωρίζουμε πολύ καλά, από το χτες και το σήμερα, ότι και τα αστικά και τα μικροαστικά συντηρητικά κόμματα, αλλά και δυνάμεις οπορτουνιστικού προσανατολισμού, ενδιαφέρονται να έχουν μαζί τους προοδευτικούς και ριζοσπάστες διανοούμενους, επαναστάτες διανοούμενους, προκειμένου να τους χρησιμοποιούν ως αριστερή πτέρυγα κρούσης στην επίθεση ενσωμάτωσης.

Είμαστε αισιόδοξοι ότι όλοι μαζί μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοια και άλλα ζητήματα. Το εργατικό κίνημα, το ΚΚΕ έχει υποχρέωση να συναντηθεί και με αυτό το τμήμα της διανόησης, ανεξάρτητα αν είναι πολυάριθμο ή όχι, όπως έχει υποχρέωση να έρχεται σε επαφή με ό,τι καινούριο γεννιέται και εμφανίζει θετική τάση και δυναμική.

Η σύνδεση επαναστατικής διανόησης και συλλογικού διανοούμενου

Με την ευκαιρία του βιβλίου και του προβληματισμού που προκαλεί θα ήθελα να θέσω ένα ζήτημα που σχετίζεται με την επαναστατική διανόηση ως ένα βαθμό.

Πιστεύω όμως ότι αυτό το τμήμα της μη προλεταριακής διανόησης που θέλει να έχει μια ουσιαστική σχέση με το εργατικό κίνημα, πρέπει να δει και να εκτιμήσει και το ρόλο της προλεταριακής διανόησης, ανεξάρτητα αν σήμερα είναι και αυτή ολιγάριθμη.

Ο καπιταλισμός γεννά και αναπαράγει πενία και στρεβλή συνείδηση ως προς το τι σημαίνει ικανοποίηση των υλικών και γενικότερα ζωτικών αναγκών. Καλλιεργεί και παράγει, μέσω της απελπιστικής συρρίκνωσης του ελεύθερου χρόνου από την εργασία, πνευματική και πολιτιστική αλλοτρίωση και εξαθλίωση. Ταυτόχρονα, όμως, «παρέχει», παρά τη θέλησή του, τα μέσα και τα όπλα για τη χειραφέτηση και την επαναστατικοποίηση των εργατικών και λαϊκών μαζών, άρα υπάρχει αντικειμενικά έδαφος για την ανάπτυξη της εργατικής διανόησης, σε συνθήκες που διευρύνεται η σύνθεση της εργατικής τάξης και ανεβαίνει σχετικά το μορφωτικό της επίπεδο.

Η έννοια της επαναστατικής διανόησης συνδέεται στενά με την έννοια του συλλογικού διανοούμενου που έχει ξεχαστεί εδώ και πολλά χρόνια, για μια σειρά από λόγους που δεν είναι του παρόντος να αναπτύξω.

Το κόμμα της εργατικής τάξης είναι συλλογικός διανοούμενος με την έννοια ότι συνενώνει την επαναστατική θεωρία με την επαναστατική πράξη. Είναι φορέας ανάπτυξης της θεωρίας γιατί δίχως ανάπτυξη της θεωρίας δε νοείται και ανάπτυξη της ικανότητας στην πολιτική δράση. Διαμορφώνει τις θέσεις και τις προτάσεις του στηριγμένο στην επιστημονική ερευνητική δουλιά. Το ζήτημα το θέτω και από τη σκοπιά του καθήκοντος που έχει το Κομμουνιστικό Κόμμα να επιβεβαιώνει αυτόν το ρόλο του συνεχώς.

Εδώ ανοίγω μια παρένθεση, και υπενθυμίζω, σε όσους έχουν μελετήσει τις Θέσεις της ΚΕ για το 17ο Συνέδριο, ότι είναι σαφής και σαφώς ειλικρινής η αυτοκριτική που κάνουμε για σοβαρές υποκειμενικές ελλείψεις και καθυστερήσεις στον τομέα αυτό. Έχουμε βάσιμη αισιοδοξία ότι τα επόμενα χρόνια θα γίνουμε καλύτεροι και ότι θα είμαστε σε θέση να ανοίξουμε νέους δεσμούς επικοινωνίας με όσους θέλουν να συνεισφέρουν στην προσπάθεια αυτή.

Όταν αναφερόμαστε στο Κομμουνιστικό Κόμμα ως συλλογικό διανοητή, δε σημαίνει ότι περιορίζουμε τη θεωρητική και επιστημονική έρευνα στις εσωκομματικές διαδικασίες, δεν την ταυτίζουμε αποκλειστικά με τη δράση του Κόμματος.

Όσο ισχυρό και να γίνει το ΚΚΕ στον τομέα αυτό, καθόλου δε θα γίνεται περιττός ο ρόλος της θεωρητικής και επιστημονικής έρευνας και συζήτησης στα πλαίσια ερευνητικών και θεωρητικών κέντρων, ιδιαίτερα εκείνων που αναγνωρίζουν το ρόλο του μαρξισμού, του επιστημονικού σοσιαλισμού, ανεξάρτητα αν υπάρχουν διαφορές σε θέματα της τρέχουσας πολιτικής ή και γενικότερου χαρακτήρα. Ο ρόλος ακόμα και των μεμονωμένων μαρξιστών επιστημόνων, επιστημόνων με εξειδίκευση σε μεγάλα ζητήματα που αφορούν τον εργαζόμενο άνθρωπο, το κίνημα, την εξέλιξη.

Η ταξική σκοπιά, από την οποία βλέπουμε τα ζητήματα, μας βοηθά να προβληματιζόμαστε, να μη φοβόμαστε να αξιοποιούμε χρήσιμες επιστημονικές απόψεις που προσεγγίζουν την αλήθεια χωρίς κατ' ανάγκη να ξεκινάνε από τη δική μας κοσμοθεωρητική αντίληψη.

Μας ενδιαφέρει να κατακτήσουμε υψηλό επίπεδο πρόγνωσης που σημαίνει ολόπλευρη ετοιμότητα. Σήμερα στρέφουμε την προσοχή μας στη μελέτη των ζητημάτων σχετικά με το σοσιαλισμό, την πείρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης του 20ού αιώνα και των αιτιών της ανατροπής. Ζητήματα που αφορούν την εργατική τάξη, τη σύνθεσή της και την πορεία της κοινωνικής και πολιτικής συνείδησής της. Το θέμα του ιμπεριαλισμού και των σύγχρονων εξελίξεων. Μας ενδιαφέρει η μελέτη της ιστορικής πείρας του Κόμματος σε ζητήματα στρατηγικής και τακτικής.

Δραπέτευση από το κλουβί των ιδεών της αστικής τάξης

Στις μέρες μας, παρά την ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνικής, τη σχετική βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου, εξακολουθεί να υπάρχει και να αναπαράγεται ανοιχτά, και το κυριότερο συγκαλυμμένα, ο μεγάλος εχθρός του ανθρώπου και του κινήματος, ο διαχωρισμός της χειρωνακτικής και πνευματικής δουλιάς, ο διαχωρισμός της θεωρητικής και πρακτικής δράσης.

Βεβαίως, σήμερα οι διαχωρισμοί χειρωνακτικής και πνευματικής δουλιάς δεν εκφράζονται με τον ίδιο τρόπο όπως στο 19ο αιώνα ή και σε μεγάλο μέρος του 20ού. Ούτε στο επίπεδο της εργασίας, ούτε στο επίπεδο της σκέψης και της δράσης των αγωνιστών, των κομμουνιστών. Ωστόσο, υπάρχει πρόβλημα αρμονικής συνένωσης θεωρίας και πράξης. Υπάρχει πρόβλημα κάποιοι να παίζουν μεγαλύτερο ρόλο στη διανοητική δουλιά και άλλοι περισσότερο ρόλο στην πρακτική. Σίγουρα δεν είναι δυνατή η εξίσωση των δύο αυτών πλευρών στο επίπεδο του ατόμου, της προσωπικότητας. Παίζει ρόλο και το μορφωτικό επίπεδο, οι προσωπικές ικανότητες και ιδιότητες, ο καταμερισμός δουλιάς στο κόμμα ή στο κίνημα. Ακόμα η ηλικία, που σχετίζεται με την πείρα.

Υπάρχει πρόβλημα, με ποια έννοια: Ο κάθε αγωνιστής, ο κάθε κομμουνιστής και κομμουνίστρια οφείλουμε να έχουμε, να κατακτάμε ένα όσο γίνεται πιο υψηλό θεωρητικό, πολιτικό και πολιτιστικό, μορφωτικό επίπεδο ώστε να φωτίζει η θεωρία και η επιστημονική μέθοδος τη δράση μας. Εχει ανέβει πολύ ψηλά η σημασία του όγκου, του εύρους, της ποιότητας των γενικών θεωρητικών γνώσεων, του πολιτικού και πολιτιστικού μορφωτικού επιπέδου στην αποτελεσματικότητα της δράσης. Εμείς, δε, που μιλάμε για σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, για επαναστατική διαδικασία οφείλουμε να κατακτήσουμε ένα πιο υψηλό θεωρητικό επίπεδο. Η συνειδητή δράση απαιτεί και γνώση και θέληση αυτοθυσίας και αυταπάρνησης. Το καθένα από μόνο του δεν αρκεί.
Τότε μπορεί να ανέβει η συλλογικότητα, η υπεύθυνη σκέψη, η αντικειμενικότητα στην κριτική και στην αυτοκριτική.

Η καταπολέμηση του πρακτικισμού και του εμπειρισμού είναι ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμηθεί ο υποκειμενισμός (άλλο υποκειμενισμός και άλλο προσωπική άποψη). Το ταξικό ένστικτο είναι σημαντικό ζήτημα, αυτό όμως δε φθάνει για να υπάρχει αναπτυγμένη και σταθερή ταξική συνείδηση, ταξική συνειδητότητα. Ο πρακτικισμός κουράζει και αποκαρδιώνει.
Για να είμαι δίκαιη, μπορεί ο πρακτικισμός και ο εμπειρισμός να είναι μαζικό φαινόμενο, όμως δεν πρέπει να υποτιμήσουμε το φαινόμενο του ψευτοδιανοουμενισμού, του εκλεκτικισμού, της επιτήδευσης, της ψευτοεπιστημονικότητας.

Αλλά και σε αυτά τα φαινόμενα μπορεί κανείς να είναι στον ένα ή στον άλλο βαθμό συγκαταβατικός, για ένα διάστημα, όμως σε ένα πράγμα πιστεύω να συμφωνήσουμε: Ότι ο επιστήμονας, ο διανοητής, ιδιαίτερα αυτός που έχει μισθωτή σχέση εργασίας, όταν καταλάβει, αργά ή γρήγορα, ότι οι γνώσεις και ικανότητές του είναι στην υπηρεσία του κεφαλαίου, ότι χρησιμοποιείται για να μένει ο λαός και η νεολαία στην ακινησία της μοιρολατρίας και της αλλοτρίωσης, της αποχαύνωσης, αυτός μια επιλογή έχει: Να δραπετεύσει από το κλουβί των αστικών ιδεών, των ιδεών της αστικής τάξης. Να σταθεί στο πλευρό της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων. Να ξεπεράσει τις προκαταλήψεις απέναντι σ' αυτό που αναφέρεται ως επαναστατική διαδικασία, κοινωνική επανάσταση, σοσιαλιστική και κομμουνιστική κοινωνία. Να στρατευτεί στο κίνημα κατ' αρχήν, στη μελέτη και στην έρευνα για το λαό. Αυτή η στράτευση είναι υποχρεωτική, διαφορετικά θα μείνει αιώνια στρατευμένος στους στόχους του αντίπαλου, είτε με την ενεργητική του συμμετοχή είτε με την αδιαφορία του. Ουδετερότητα δεν υπάρχει. Ο πραγματικός επιστήμονας, ο διανοητής που είναι ευαίσθητος απέναντι στα πάθη του λαού, δεν πρέπει να ανέχεται να μετατρέπεται ο ίδιος σε πρακτικιστή και εκτελεστικό όργανο των διανοουμένων της αστικής τάξης και του συστήματός της. Στις μέρες μας η κατοχή ενός πανεπιστημιακού διπλώματος, ενός πανεπιστημιακού τίτλου, δε σημαίνει καθόλου δυνατότητα επιστημονικής και διανοητικής δουλιάς με όρους ελευθερίας και ανεξαρτησίας. Σ' αυτό το έδαφος μπορούμε να συζητήσουμε και να δράσουμε από κοινού με πολλούς. Εξαρτάται από εμάς αλλά και από αυτούς.

Ο «Καλλικράτης» και οι στόχοι της άρχουσας τάξης

Ο «Καλλικράτης» και οι στόχοι της άρχουσας τάξης

Παπαγεωργίου Βασίλης

Η διοικητική μεταρρύθμιση («Σχέδιο Καλλικράτης») που προωθεί η κυβέρνηση αναμένεται να γίνει νόμος του κράτους μέσα στο Μάη, όπως τουλάχιστον ανακοίνωσε ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών, μιλώντας στο ΔΣ της ΚΕΔΚΕ.
Ο «Καλλικράτης» χαρακτηρίζεται από την κυβέρνηση ως βασικός πυλώνας του προγράμματος σταθερότητας, σηματοδοτώντας έτσι τη σύνδεσή του με τις αντιδραστικές, αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις σε τομείς όπως Υγεία, Πρόνοια, Παιδεία κ.ά. Ταυτόχρονα, η υλοποίηση της μεταρρύθμισης θα χτυπήσει ακόμα περισσότερο το λαϊκό εισόδημα, αφού η χρηματοδότηση μιας σειράς υπηρεσιών που θα περάσουν στους δήμους και τις περιφέρειες θα συνδέεται με τη φορολόγηση των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων. Επιπλέον, θα ανοίξει ο δρόμος για τη δράση του κεφαλαίου με καλύτερους όρους σε διάφορους τομείς και με κριτήριο την αύξηση της κερδοφορίας του.
Αυτό που επιδιώκει η άρχουσα τάξη είναι η συγκρότηση ενός αποτελεσματικότερου ταξικού μηχανισμού, προς όφελος των επιχειρηματικών ομίλων, του μεγάλου κεφαλαίου. Η όποια συζήτηση αναπτυχθεί γύρω από τοπικιστικά ζητήματα (π.χ. έδρα νέων δήμων) είναι άκρως αποπροσανατολιστική και εχθρική προς τα λαϊκά συμφέροντα, γιατί κρύβουν την αλήθεια. Η Τοπική Διοίκηση είναι αποκεντρωμένα τμήματα του αστικού κρατικού μηχανισμού. Ως τέτοιος κρίκος του κράτους, με τα δικά του εργαλεία, θα παίξει αποφασιστικό ρόλο στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της επιχειρηματικότητας και την προσέλκυση επενδύσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο θέλουν να διασπάσουν τον ενιαίο χαρακτήρα κοινωνικών τομέων όπως η Υγεία, η Πρόνοια, η Παιδεία. Να διευκολύνουν την κερδοσκοπική - εμπορική δραστηριότητα σε αυτούς τους τομείς και τη γρηγορότερη διείσδυση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.
Οι λιγότεροι δήμοι και περιφέρειες, στο πλαίσιο των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, εξυπηρετούν απόλυτα τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Ολοι μιλούν για λιγότερο κράτος και «αποκέντρωση». Μια «αποκέντρωση» που στην ουσία είναι συγκέντρωση για την καλύτερη εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων. Δηλαδή: Θα υπάρχει μεγαλύτερη πληθυσμιακή συγκέντρωση, θα διευκολυνθεί και θα ενισχυθεί η επιχειρηματική δράση, η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου (ιδιωτικοποιήσεις, χρήση γης, πράσινη ανάπτυξη κ.ά.). Λόγω της πληθυσμιακής συγκέντρωσης θα μεγαλώσει το αντικείμενο των μεγάλων δημόσιων έργων και έργων υποδομής και θα αναλαμβάνουν την κατασκευή τους μόνο οι κολοσσοί του κλάδου.

Οι στόχοι της μεταρρύθμισης

1. Δημιουργία πιο ενισχυμένων, επιτελικών και ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους στο επίπεδο της κεντρικής διοίκησης για τον πιο αποτελεσματικό καθορισμό της δράσης, του ρόλου και των κανόνων λειτουργίας των περιφερειακών και τοπικών κρίκων του ενιαίου κρατικού μηχανισμού:
Στο σχέδιό τους αναφέρουν: «Επιτελικό κράτος με αποκεντρωμένα όργανα εξοπλισμένα με αποφασιστικές αρμοδιότητες και δύο λειτουργικούς βαθμούς αυτοδιοίκησης, ικανούς να ανταποκριθούν στις ανάγκες σχεδιασμού και υλοποίησης της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης ...». Η διοικητική μονάδα που πάνω απ' όλες τις άλλες θα ισχυροποιηθεί είναι η Περιφέρεια, με στόχο ν' αποκτήσει πιο συλλογικά όργανα, όπως προβλέπεται και αιρετά, να περιορίσει τα γραφειοκρατικά χαρακτηριστικά της και να λειτουργήσει ως σημαντικό όργανο στη διακλάδωση και σύνδεση του κυβερνητικού μηχανισμού με τα τοπικά όργανα.
Η προτεινόμενη μείωση της αποκεντρωμένης κρατικής δομής (13 περιφέρειες σήμερα - 7 γενικές διοικήσεις με τον «Καλλικράτη» και η ανάπτυξη (γεωγραφική και πληθυσμιακή) του μεγέθους των περιφερειών και των δήμων, αλλά και η ενίσχυσή τους συνδέεται με τη διαμόρφωση ικανότερων μηχανισμών κρατικής παρέμβασης, αλλά ευνοϊκότερων συνθηκών και συγκέντρωσης - συγκεντροποίησης του κεφαλαίου (δημιουργία ΑΕ, ΣΔΙΤ κλπ.).
2. Ενίσχυση της συμβολής της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης στην κατεύθυνση εξυπηρέτησης της επιχειρηματικότητας, του κεφαλαίου και μέσω της μεταφοράς αρμοδιοτήτων όπως η Παιδεία, η Υγεία - Πρόνοια, το περιβάλλον κ.ά. δηλαδή τομείς που την ευθύνη για τη χρηματοδότηση και υλοποίησή τους θα έπρεπε να την έχει το κράτος.
«Η Αυτοδιοίκηση, περιφερειακή και τοπική, εξοπλιζόμενη σε μια εξελικτική διαδικασία με τις αναγκαίες αρμοδιότητες και πόρους, συμβάλλει με υπευθυνότητα και διοικητική ικανότητα στην προώθηση των εθνικών στρατηγικών στόχων: την αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου της χώρας στην κατεύθυνση της πράσινης ανάπτυξης ...». «...Μέτρο για την αξιολόγηση της επιτυχίας της είναι ...η ενίσχυση της επαγγελματικής δράσης και της επιχειρηματικότητας,... η σωστή διαχείριση των δημόσιων πόρων και η συμβολή στη δημοσιονομική ανάταξη και την αναπτυξιακή επανεκκίνηση της χώρας μας».
«Ενδεικτικά τομείς από τους οποίους μπορούν να μεταφερθούν επιμέρους αρμοδιότητες, κατά το μέρος που περιλαμβάνουν αντικείμενα για τα οποία δεν ασκείται αποφασιστική αρμοδιότητα η οποία ανήκει στα κρατικά όργανα (κεντρικά ή αποκεντρωμένα), είναι:
Προγραμματισμού και Ανάπτυξης, ιδίως η διαχείριση των περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων, η εκπόνηση του αναπτυξιακού σχεδιασμού της περιφέρειας και η υλοποίηση των σχετικών με αυτά δράσεων. Υποδομών - Μεταφορών - Επικοινωνιών, ιδίως έργα τα οποία έχουν αμιγώς περιφερειακή διάσταση, εκπόνηση μελετών της οδικής κυκλοφορίας υπεραστικού οδικού δικτύου, διαχείριση έργων περιφερειακού επιπέδου, ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, λιμάνια περιφερειακής σημασίας κ.ά. - Χωροταξίας - πολεοδομίας και περιβάλλοντος (διαχείριση στερεών αποβλήτων, εποπτεία των φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών περιφερειακής σημασίας κ.ά.). Φυσικών πόρων - ενέργειας - βιομηχανίας. Εμπορίου, τουρισμού και απασχόλησης. Γεωργίας - κτηνοτροφίας και αλιείας. Εκπαίδευσης, πολιτισμού και αθλητισμού (διά βίου εκπαίδευση, θέματα κατάρτισης και επιμόρφωσης κ.ά. Πολιτικής Προστασίας».
«Οι νέοι δήμοι αναλαμβάνουν πέρα από αυτές που είχαν και νέες αρμοδιότητες, μαζί με τους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους που προέρχονται από την καταργούμενη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, όπως:
Η πρόνοια και η προστασία της δημόσιας υγείας, η ανέγερση σχολικών κτιρίων, η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, η ένταξη των μεταναστών, οι πολεοδομικές εφαρμογές, ο υγειονομικός έλεγχος, η προστασία της παιδικής και της τρίτης ηλικίας, οι λαϊκές αγορές, οι αδειοδοτήσεις και ο έλεγχος πολλών τοπικών, οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, η πολιτική προστασίας, με την ένταξη των δήμων στον εθνικό σχεδιασμό με συγκεκριμένο ρόλο και αρμοδιότητες».

Συνεργασίες με μονοπώλια

Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται η επιχειρησιακή ικανότητα της τοπικής και κυρίως της περιφερειακής διοίκησης για συνεργασίες με μονοπωλιακούς ομίλους που θα αναλαμβάνουν δημόσια έργα υποδομής, και τομείς όπως η ενέργεια, (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, πράσινη ανάπτυξη) οι μεταφορές, η συλλογή - μεταφορά και μεταφόρτωση απορριμμάτων, κλπ. Διασφαλίζεται η αμεσότερη παρέμβαση σε τομείς και κλάδους της οικονομίας, με βάση και τις κεντρικές κατευθύνσεις π.χ. αλλαγή χρήσης γης και για αγροτικές καλλιέργειες, ανάπτυξη εναλλακτικού τουρισμού (αγροτουρισμού, ιαματικού, ιατρικού, θρησκευτικού, συνεδριακού, κλπ.) και συναφείς προς αυτόν μεταποιητικές μονάδες, αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας κ.ά.
Δρομολογείται η μεταφορά επιπλέον αρμοδιοτήτων στους τομείς Παιδείας - Υγείας - Πρόνοιας - Περιβάλλοντος, μέσα από μια διαδικασία κατακερματισμού της ενιαίας κρατικής ευθύνης, ιδιωτικοποίησης και παραπέρα εμπορευματοποίησης αυτών των τομέων.
Η μεταφορά αρμοδιοτήτων στους δήμους και στις περιφέρειες συνδέεται με τη λεγόμενη «λειτουργική και οικονομική αυτοδυναμία», δηλαδή το δραστικό περιορισμό των επιδοτήσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό, με την ανασυγκρότηση διευθύνσεων και στελέχωσής τους (ενίσχυση με τεχνοκράτες) και πολιτικό προσωπικό «ταγμένο» στην εξυπηρέτηση του συστήματος με αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων, με επέκταση των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων (ωρομίσθιο, συμβάσεις ορισμένου χρόνου κ.λπ.).
Εχουν ήδη δρομολογηθεί (περισσότερο ως προς τις αρμοδιότητες και λιγότερο ως προς τους πόρους) η μεταβίβαση αλλά και οι κανόνες της κεντρικής ρύθμισης - ελέγχου. Θεσμικά κατοχυρώθηκαν αυτές οι μεταρρυθμίσεις στη διαμόρφωση Νέου Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Δρομολογήθηκε η διαδικασία και η προετοιμασία για τη σύνταξη επιχειρησιακών Προγραμμάτων της Τοπικής Διοίκησης και η παραπέρα ισχυροποίηση των κρατικών περιφερειών.

Οι οικονομικοί πόροι

Στο σχέδιο που έχει διαμορφωθεί αναφέρεται:
«Η ενίσχυση της αποδοτικότητας των τοπικών εσόδων αναμένεται να δημιουργήσει αφ' ενός μεν περισσότερα έσοδα στους ΟΤΑ, αφ' ετέρου δε καλύτερη ευελιξία και σταθερότητα στα μακροοικονομικά μεγέθη».
«Σε παράλληλη διαβούλευση με τη φορολογική μεταρρύθμιση, προχωράμε στο πλαίσιο των ρυθμίσεων του Συντάγματος για τον εξοπλισμό των δήμων και των περιφερειών με επαρκείς οικονομικούς πόρους».
Είναι γνωστό ότι, όταν γίνεται λόγος για φορολογική μεταρρύθμιση, αυτό σημαίνει ότι θα αυξηθεί η φορολογία στα λαϊκά στρώματα. Οσον αφορά το Σύνταγμα, με την αναθεώρηση του 2001 το κράτος έπαψε να έχει την υποχρέωση να εξασφαλίζει τους πόρους της Τοπικής Διοίκησης, αλλά υποχρεούται να παίρνει μέτρα για την εξασφάλιση των πόρων.
Ηδη, στους Δήμους πηγαίνουν τα χρήματα του ΤΑΠ (Τέλος Ακίνητης Περιουσίας) που ήταν η μετονομασία του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας. Με τη μεταφορά του στην ΤΑ έπαψαν να υπάρχουν απαλλασσόμενοι (μικροϊδιοκτήτες) που πρόβλεπε ο ΦΑΠ και ουσιαστικά μειώθηκε κατά πολύ ο φόρος στους μεγαλοϊδιοκτήτες (π.χ. με τον ΦΑΠ εταιρεία με ακίνητη περιουσία 500 εκατ. δραχμών τότε έπρεπε να πληρώνει 6.750.000 δρχ. το χρόνο και με τον ΤΑΠ πληρώνει το πολύ 175.000 δρχ.). Τα προτεινόμενα μέτρα σημαίνουν πρόσθετη φορολογία και για την μικροϊδιοκτησία.
Μέχρι σήμερα με το 2% του ΦΠΑ χρηματοδοτούνται οι ΝΑ. Δεν εννοούν όμως αυτό. Φαίνεται ότι και με αιτιολογία τη χρηματοδότηση της Τοπικής Διοίκησης, προωθούν την αύξηση του ΦΠΑ, με αντίστοιχη μείωση των χρημάτων που παίρνει η Τοπική Διοίκηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Εξ άλλου η ΚΕΔΚΕ, η ΕΝΑΕ (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ) είχαν σαφή θέση για τη χρηματοδότηση των Δήμων και Νομαρχιών από έμμεσους φόρους.

Η θέση του ΚΚΕ

Από αυτήν τη σκοπιά, το ΚΚΕ καλεί το λαό να απορρίψει το σχέδιο της κυβέρνησης, τους στόχους και τα μέτρα του, γιατί δεν εκφράζει τις ανάγκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Ειδικότερα:
1. Ο «Καλλικράτης» στοχεύει στην προσαρμογή του αστικού κράτους στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου.
2. Επιδιώκει να ισχυροποιήσει και να προσαρμόσει κυρίως τους περιφερειακούς κρίκους του ενιαίου (κρατικού) μηχανισμού, τα όργανα μεγάλων αστικών κέντρων (ως δήμων ή «μητροπολιτικών κέντρων»), ώστε να διαχειριστούν αποτελεσματικότερα, για λογαριασμό του κεφαλαίου, κεντρικές λειτουργίες. Να αποκτήσουν την ικανότητα πιο στενού και ουσιαστικού συντονισμού και ευελιξία διασύνδεσης με τα όργανα της ΕΕ.
3. Καμιά διοικητική δομή, τέτοια ή άλλη δε συμφέρει τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους στην πόλη και την ύπαιθρο, τους μικρούς επαγγελματίες, καμιά διοικητική αναδιάρθρωση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις αιτίες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και τις αντιλαϊκές συνέπειές της, εφόσον υπάρχει εξουσία των μονοπωλίων. Σε αυτήν την εξουσία οφείλεται η ανισόμετρη ανάπτυξη των περιφερειών, η ερήμωση της υπαίθρου που οξύνθηκε από την ένταξη στην ΕΕ. Καμιά ανάπτυξη, με βάση τα συμφέροντα του λαού, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με τη μία ή άλλη επιλογή ένωσης Δήμων, γιατί αυτή προορίζεται για την ανάπτυξη της καπιταλιστικής κερδοφορίας.
Αυτοί είναι οι λόγοι που το ΚΚΕ απορρίπτει το σχέδιο «Καλλικράτης». Δεν υπερασπίζεται τη διατήρηση μιας παλαιότερης διοικητικής δομής σε σχέση με μια νεότερη, αλλά πολεμά τους αντεργατικούς και αντιλαϊκούς στόχους που εξυπηρετεί η νέα Διοικητική Μεταρρύθμιση. Αποκαλύπτει το γεγονός ότι οι διοικητικές αναδιαρθρώσεις που έγιναν στο παρελθόν (όπως με τον «Καποδίστρια»), δεν έφεραν θετικά αποτελέσματα για ανάπτυξη προς όφελος του λαού, δεν αναίρεσαν τις οικονομικές περιφερειακές ανισομετρίες και πολύ περισσότερο τη συγκέντρωση του πλούτου σε λίγα χέρια, σε βάρος της λαϊκής πλειοψηφίας.
Η αντίληψη του ΚΚΕ για τις δομές διοίκησης και διεύθυνσης σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο έχει θεμέλιό της την κοινωνική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, τον κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής, με κίνητρο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Στηρίζεται στην εργατική και λαϊκή συμμετοχή και έλεγχο από τα κάτω προς τα πάνω, που διαρθρώνεται πρώτα από όλα σε επίπεδο παραγωγικής μονάδας και κοινωνικής υπηρεσίας. Πάνω σ' αυτή τη βάση διαμορφώνεται ένα ενιαίο δημόσιο δωρεάν σύστημα Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας. Εξασφαλίζεται ο σχεδιασμός της ανάπτυξης ανά τομέα και κλάδο, σύμφωνα και με το φυσικό και παραγωγικό πλούτο της χώρας.

Δ. Α.

    

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

22/9/2010

 -- Ο «Καλλικράτης» αντιλαϊκό εργαλείο υπέρ των μεγαλοεπιχειρηματιών

28/8/2010

 -- ΑΤΙΤΛΟ

29/4/2010

 -- Αντιλαϊκός οδοστρωτήρας ο «Καλλικράτης»

9/2/2010

 -- Θέλουν νέους φόρους για να «στηριχθεί» ο «Καλλικράτης»

17/1/2010

 -- «Αρχιτεκτονική» που γκρεμίζει λαϊκά δικαιώματα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» «Αρχιτεκτονική» που γκρεμίζει λαϊκά δικαιώματα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»

«Αρχιτεκτονική» που γκρεμίζει λαϊκά δικαιώματα

Παπαγεωργίου Βασίλης

Το κυβερνητικό σχέδιο «Καλλικράτης» για τη νέα διοικητική δομή της χώρας χαρακτηρίστηκε από την κυβέρνηση ως η «νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης». Μια αρχιτεκτονική με στόχο «ένα επιτελικό κράτος με αποκεντρωμένα όργανα εξοπλισμένα με αποφασιστικές αρμοδιότητες». Σε αυτό το πλαίσιο οι δύο βαθμοί Αυτοδιοίκησης θα είναι οι δήμοι και οι περιφέρειες με νέες αρμοδιότητες, τη δυνατότητα επιβολής φόρων για να ασκηθούν αυτές οι αρμοδιότητες.

Από όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέχρι σήμερα με βάση το κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, οι νομαρχίες θα καταργηθούν και θα υπάρχουν μόνο ως διοικητική υποδιαίρεση των περιφερειών. Ο αριθμός των περιφερειών ενδέχεται να παραμείνει ως έχει (13) ή να αυξηθεί ελαφρώς. Δεν αποκλείεται, όμως, να ακολουθήσουν τη διαίρεση του ΕΣΠΑ (Επιχειρησιακό Σχέδιο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και ο αριθμός των περιφερειών να περιοριστεί στις 6. Ο αριθμός των νέων δήμων θα είναι περίπου στο 1/3 των σημερινών (περί τους 350 νέους δήμους από 1.034).
Ετσι η κυβέρνηση στοχεύει, με τη διοικητική μεταρρύθμιση, στην προσαρμογή του αστικού κράτους, έτσι ώστε μέσα στις συγκεκριμένες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες να εξυπηρετεί πιο αποτελεσματικά την κερδοφορία, τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση, τη διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Πράγματι, πρόκειται για μια νέα αρχιτεκτονική, μόνο που θα κατεδαφίσει ακόμα περισσότερες κατακτήσεις και δικαιώματα των εργαζομένων, σε σημαντικούς τομείς όπως η Υγεία, η Πρόνοια και η Παιδεία και θα ανοίξει νέους «δρόμους» και πεδία για την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου.
Η προτεινόμενη μείωση του αριθμού των πΠεριφερειών και των ΟΤΑ, η διεύρυνση του χώρου ευθύνης τους, δε γίνεται για την απλή μεταφορά αρμοδιοτήτων («αποκέντρωση»), αλλά για την ισχυρότερη κρατική παρέμβαση ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκότεροι όροι για επενδύσεις επιχειρηματικών ομίλων στα νέα, λιγότερα σε αριθμό σχήματα, αλλά με μεγαλύτερη εδαφική και πληθυσμιακή συγκέντρωση, που ευνοεί την ανάπτυξη καπιταλιστικής δράσης σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Για παράδειγμα, η πολιτική του ΠΑΣΟΚ για την «πράσινη οικονομία», με τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, τα προγράμματα του αργοτουρισμού κλπ. διευκολύνεται με τη δομή και τη μορφή του «Καλλικράτη».

Ενιαίος ο διοικητικός μηχανισμός του αστικού κράτους

Με τον «Καλλικράτη» το κράτος γίνεται πιο ισχυρό στον έλεγχο και τη διαμόρφωση των προϋποθέσεων ώστε η κρατική παρέμβαση να διευκολύνει πιο άμεσα και γρήγορα την κερδοφορία των μονοπωλίων. Αυτού του τύπου οι μεταρρυθμίσεις δε συνιστούν «λιγότερο κράτος», όπως ισχυρίζονται ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Ετσι κι αλλιώς, το αστικό κράτος είναι το σύνολο των μηχανισμών διοίκησης, διεύθυνσης, καταστολής για λογαριασμό της τάξης τα συμφέροντα της οποίας εξασφαλίζει. Η Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση καθώς και οι Περιφέρειες είναι διοικητικές μονάδες - κρίκοι του ενιαίου διοικητικού μηχανισμού της αστικής τάξης. Η θέση που ισχυρίζεται ότι από τη μια μεριά είναι η κεντρική κυβέρνηση και από την άλλη είναι η Αυτοδιοίκηση και δρουν αυτοτελώς, άρα η Αυτοδιοίκηση μπορεί να λύνει λαϊκά προβλήματα, είναι συνειδητά παραπλανητική σε σχέση με την πραγματικότητα.

Μερικά παραδείγματα

Αυτό που κατά κύριο λόγο διαπερνά τη φιλοσοφία του «Καλλικράτη» είναι η μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση.
Ας δούμε τι σημαίνει πρακτικά αυτό στον τομέα της Παιδείας.
Η μεταφορά αρμοδιοτήτων στους δήμους, στις νομαρχίες και βεβαίως στις περιφέρειες, συνδέεται με τη λεγόμενη «λειτουργική και οικονομική αυτοδυναμία», δηλαδή το δραστικό περιορισμό των επιδοτήσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό, με την ανασυγκρότηση των διευθύνσεων της εκπαίδευσης σε περιφερειακό επίπεδο και στελέχωσής τους στη συνέχεια με τεχνοκράτες, με αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς, με επέκταση των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων (ωρομίσθιο, συμβάσεις ορισμένου χρόνου κλπ.). Ενας εκσυγχρονισμός που ενισχύει τα ταξικά χαρακτηριστικά στη σύνθεση των δήμων, τη διαφοροποιημένη κάλυψη των κοινωνικών αναγκών στο ζήτημα της εκπαίδευσης, την ανεμπόδιστη είσοδο των επιχειρήσεων στους στόχους και τις δομές της εκπαίδευσης, στο όνομα των διαφορετικών αναγκών και δυνατοτήτων των κατοίκων της κάθε περιοχής.
Επικαλούνται την «αυτοτέλεια», την «αυτοδιοίκηση», την «αυτονομία» ή την «αποκέντρωση» των εκπαιδευτικών μονάδων (ΑΕΙ-ΤΕΙ και σχολείων). Αυτού του είδους η «αυτονομία» θα αυξάνει την «ευαισθησία» των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στις απαιτήσεις των «πελατών», αφού η συντήρηση ή η ανάπτυξή τους στην πορεία θα εξαρτώνται άμεσα από τη «ζήτηση» των εκπαιδευτικών ή ερευνητικών «προϊόντων» τους. Το σχολείο καλείται δηλαδή ως «αποκεντρωμένη και αυτόνομη μονάδα» να παραμερίζει τη γενική μόρφωση σε όφελος ενός ελάχιστου ορίου δεξιοτήτων που ζητά η αγορά, για να γίνονται πιο προσφιλή στις επιχειρήσεις εξασφαλίζοντας μεγαλύτερη χρηματοδότηση.
Ας δούμε επίσης τι σημαίνει και για τον τομέα της Υγείας.
Η «αποκέντρωση» στην Υγεία δεν προωθείται όπως υποστηρίζεται για να αντιμετωπιστεί η απουσία δημόσιων υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας. Αποτελεί τη μέθοδο για τη συνολική μεταφορά της ευθύνης για ΠΦΥ και Πρόνοια από το κράτος σε διάφορους άλλους φορείς (ιδιώτες, δήμους, ΜΚΟ, την εταιρική κοινωνική ευθύνη) που δημιουργούν και λειτουργούν υποκατάστατα υπηρεσιών που βαφτίζονται δίκτυα ΠΦΥ και αλληλεγγύης. Σε αυτό το πλαίσιο ήδη στην Τοπική Αυτοδιοίκηση προωθούνται προγραμματικές συμφωνίες (επιχειρηματικές συμπράξεις) των συλλόγων αναπήρων με τον ιδιωτικό τομέα και τους δήμους. Αυτό ονομάζεται «αλληλεγγύη» και παράδειγμα δράσης της «ενεργής κοινωνίας των πολιτών», όταν στην πραγματικότητα πρόκειται για εμπορευματοποίηση της Πρόνοιας, παραπέρα αντικατάσταση του εξειδικευμένου προσωπικού από ανειδίκευτο, δραστική μείωση μισθολογικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων. Ολα τα παραπάνω οδηγούν σε επικίνδυνες συνθήκες παροχής υπηρεσιών που μπορούν να έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα της φροντίδας Υγείας και των υπηρεσιών Πρόνοιας.

Υπάρχει εμπειρία

Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα έχουν ήδη σχετική εμπειρία τι σημαίνει να αναλαμβάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση κρατικές υποχρεώσεις και αρμοδιότητες στην Υγεία - Πρόνοια. Για παράδειγμα, στα προνοιακά προγράμματα και τις υπηρεσίες που έχει ως σήμερα αναλάβει η Τοπική Αυτοδιοίκηση (βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, ΚΑΠΗ, βοήθεια στο σπίτι, κλπ.) υπάρχει:

• Επιβάρυνση των λαϊκών οικογενειών, ακατάλληλα κτίρια, ελλιπές, απλήρωτο και με ελαστικές σχέσεις εργασίας επιστημονικό και λοιπό προσωπικό.
• Ημερομηνία λήξης στα προγράμματα.
• Περιορισμένος αριθμός ανθρώπων που ωφελούνται από αυτά.
• Αποσπασματικότητα και υποβάθμιση των υπηρεσιών, κατακερματισμός και διαφοροποίηση ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες κάθε δήμου ή ομάδα δήμων, ανάλογα με τις χορηγίες που καταφέρνουν να αποσπάσουν από εταιρείες.

Επιπλέον, ο ρόλος των νομαρχιών σε ό,τι αφορά τον έλεγχο για σοβαρά ζητήματα παραβιάσεων σχετικά με τη δημόσια Υγεία (νερό, περιβάλλον, ηχορύπανση κλπ.) είναι τυπικός και αποσπασματικός.

Περισσότεροι φόροι

Οι δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΝ στην ΚΕΔΚΕ, στην ΤΕΔΚΝΑ και την ΕΝΑΕ, αλλά και ο ΛΑΟΣ υποστηρίζουν αποπροσανατολιστικά ότι όλα τα παραπάνω προβλήματα μπορούν να λυθούν αν δοθούν στους δήμους και τις περιφέρειες οι απαραίτητοι πόροι και το εξειδικευμένο προσωπικό. Χρησιμοποιούν στην πραγματικότητα ως πρόσχημα την «έλλειψη πόρων» για να περάσει χωρίς αντιδράσεις η πολιτική της ανταποδοτικότητας στην Υγεία - Πρόνοια και τα άλλα κυβερνητικά μέτρα. Αλλωστε, γνωρίζουν πολύ καλά ότι στα πλαίσια της οικονομικής πολιτικής που ασκείται και των πολιτικών της ΕΕ που στηρίζουν, αποτελεί κεντρική κατεύθυνση η λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης «αυτοτελώς», με δικούς της πόρους. Το ίδιο το κείμενο διαβούλευσης της κυβέρνησης για τον «Καλλικράτη» αναφέρει:
«Η ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση κατατάσσεται στις τελευταίες σειρές των ευρωπαϊκών ΤΑ, από άποψη ποσοστού συμμετοχής των ιδίων εσόδων στα συνολικά τους έσοδα. Η ενίσχυση της αποδοτικότητας των τοπικών εσόδων αναμένεται να δημιουργήσει αφ' ενός μεν περισσότερα έσοδα στους ΟΤΑ, αφ' ετέρου δε, μεγαλύτερη ευελιξία και σταθερότητα στα αντίστοιχα μακροοικονομικά μεγέθη».
Και σε άλλο σημείο:
«...επιδιώκεται ο εμπλουτισμός των πόρων της αυτοδιοίκησης και η σύνδεσή τους με τον ΦΠΑ... καθώς και με τον φόρο ακίνητης περιουσίας...».
Με απλά λόγια, οι δήμοι και οι περιφέρειες καλούνται να αυξήσουν τα έσοδά τους από την αύξηση της φορολογίας που επιβάλλουν στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, για να λειτουργούν χωρίς να εξαρτώνται οικονομικά από το κράτος.

Η θέση του ΚΚΕ

Το ΚΚΕ απορρίπτει το σχέδιο «Καλλικράτης». Δεν υπερασπίζεται τη διατήρηση μιας παλαιότερης διοικητικής δομής, αλλά πολεμά τους αντεργατικούς και αντιλαϊκούς στόχους που εξυπηρετεί η νέα Διοικητική Μεταρρύθμιση. Οι διοικητικές αναδιαρθρώσεις που έγιναν στο παρελθόν, όπως με τον «Καποδίστρια 1», δεν έφεραν θετικά αποτελέσματα για ανάπτυξη προς όφελος του λαού, δεν αναίρεσαν τις οικονομικές περιφερειακές ανισομετρίες και πολύ περισσότερο τη συγκέντρωση του πλούτου σε λίγα χέρια, σε βάρος της πλειοψηφίας του λαού.
Η αντίληψη του ΚΚΕ για τις δομές διοίκησης και διεύθυνσης σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο έχει θεμέλιό της την κοινωνική ιδιοκτησία στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, τον κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής με κίνητρο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Στηρίζεται στην εργατική συμμετοχή και τον λαϊκό έλεγχο από τα κάτω προς τα πάνω, που διαρθρώνεται πρώτα από όλα σε επίπεδο παραγωγικής μονάδας και κοινωνικής υπηρεσίας. Πάνω σε αυτή τη βάση διαμορφώνεται και ένα ενιαίο δημόσιο δωρεάν σύστημα Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας, εξασφαλίζεται ο σχεδιασμός ανάπτυξης ανά τομέα και κλάδο, αξιοποιώντας το φυσικό και παραγωγικό πλούτο της χώρας.
Καμιά διοικητική δομή, τέτοια ή άλλη, δε συμφέρει τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους στην πόλη και την ύπαιθρο, τους μικρούς επαγγελματίες, τους συνταξιούχους, καμιά διοικητική αναδιάρθρωση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις αιτίες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και τις αντιλαϊκές συνέπειές της, εφόσον υπάρχει η εξουσία των μονοπωλίων, η στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων. Σε αυτή την εξουσία οφείλεται η ανισόμετρη ανάπτυξη των περιφερειών, η συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής με ταυτόχρονη αύξηση εισαγόμενων ομοειδών αγροτικών προϊόντων ως αποτέλεσμα της 30χρονης ένταξης στην ΕΟΚ - ΕΕ. Καμιά ανάπτυξη για το λαό δεν μπορεί να εξασφαλιστεί με τη μία ή άλλη επιλογή της Ενωσης Δήμων.

Κ.Πασ.

    

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

12/12/2010

 -- O «Καλλικράτης» εργαλείο για το πέρασμα της στρατηγικής του κεφαλαίου

2/5/2010

 -- Μηχανισμός υλοποίησης αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων

13/4/2010

 -- Αντιλαϊκός οδοστρωτήρας

11/4/2010

 -- Ο «Καλλικράτης» και οι στόχοι της άρχουσας τάξης

19/1/2010

 -- Η διοικητική μεταρρύθμιση συμβάλλει στην κατεδάφιση κοινωνικών και λαϊκών δικαιωμάτων

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» Για δήμους που θα λειτουργούν σαν επιχειρήσεις

ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΝ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ»

Για δήμους που θα λειτουργούν σαν επιχειρήσεις

Την «επόμενη φάση» του «Καλλικράτη», ώστε να προσαρμοστεί, είτε σε τοπικό είτε σε περιφερειακό επίπεδο, στις «σύγχρονες» ανάγκες του κεφαλαίου σε βάρος των λαϊκών συμφερόντων, προετοιμάζει η κυβέρνηση. Το πρώτο βήμα θα είναι η σύσταση ομάδας εργασίας που θα επεξεργαστεί το Πρόγραμμα με τίτλο: «Καλλικράτης - Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης», θέμα που συζητήθηκε χτες στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή.
Ο υπουργός Εσωτερικών, Γ. Μιχελάκης, χωρίς να κρύβει λόγια, ανέφερε ότι ανάμεσα στους βασικούς στόχους της κυβέρνησης για την «αναπροσαρμογή» του «Καλλικράτη» περιλαμβάνονται «η ενίσχυση της επιχειρησιακής και διαχειριστικής ικανότητας των ΟΤΑ» και «η προώθηση της συνεργασίας των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τον ιδιωτικό τομέα»! Ενώ, σε ό,τι αφορά τις εκλογές, σημείωσε ότι «θα πρέπει να γίνουν τη δεύτερη Κυριακή, δηλαδή οι ευρωεκλογές να συμπέσουν με τη δεύτερη Κυριακή των δημοτικών εκλογών».
Ο Ν. Βούτσης από το ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθώντας να αποκρύψει ότι ο «Καλλικράτης» αποδείχθηκε βασικό εργαλείο για την εφαρμογή της αντιλαϊκής πολιτικής, σημείωσε πως «απεδείχθη ότι είναι αποτυχημένο και αδιέξοδο».
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Νίκος Καραθανασόπουλος ξεκαθάρισε για τον«Καλλικράτη» ότι «ήταν μια συνειδητή επιλογή, εντασσόμενη στις συνολικότερες προσαρμογές του αστικού κράτους και των δομών του, τόσο σε περιφερειακό όσο σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, στις νέες ανάγκες που έχει σήμερα το κεφάλαιο». Επισήμανε ότι αυτή η διοικητική μεταρρύθμιση έγινε σε συμφωνία των ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και των εκπροσώπων τους σε ΚΕΔΕ και ΕΝΑΕ.
Οπως ανέφερε, ο «Καλλικράτης« «δεν απέτυχε, ούτε οδηγεί σε αδιέξοδο, είχε αποτέλεσμα» και αυτό είναι ότι «οι δήμοι και οι περιφέρειες έγιναν πιο αποτελεσματικοί να υλοποιούν την αντιλαϊκή πολιτική και να την εξειδικεύουν», «οδήγησε σε ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση και ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών» τους, σε «ανατροπές των εργασιακών σχέσεων, μειώσεις προσωπικού, επιτάχυνε τη διαδικασία σύμφυσης ανάμεσα στις περιφερειακές και τις τοπικές δομές του κράτους και τους ιδιωτικούς επιχειρηματικούς ομίλους».
Οι όποιες «διαρθρωτικές αλλαγές και τα μερεμέτια» του «Καλλικράτη» θα έχουν ταξικό, βαθιά αντιλαϊκό χαρακτήρα.
Το ΚΚΕ, τόνισε, δεν μπαίνει στα ανούσια επικοινωνιακά παιχνίδια σχετικά με την ημερομηνία των εκλογών και υπογράμμισε: «Εμείς λέμε καθαρά ότι οι εκλογές στους δήμους και στις περιφέρειες πρέπει να γίνουν 25 Μαΐου, μαζί με τις ευρωεκλογές και ο δεύτερος γύρος μια βδομάδα μετά» και απαίτησε να ληφθούν όλα τα μέτρα για να ψηφίσουν απρόσκοπτα οι εργαζόμενοι.

«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» Η διεθνής εμπειρία από ανάλογες διοικητικές αλλαγές

«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»

Η διεθνής εμπειρία από ανάλογες διοικητικές αλλαγές

Γρηγοριάδης Κώστας

Σε λίγες μέρες ο «Καλλικράτης» θα είναι και τυπικά νόμος του κράτους, με αποτέλεσμα το όλο νομοθέτημα να εισέλθει στο στάδιο της εφαρμογής. Το ΚΚΕ έχει ήδη τοποθετηθεί στη Βουλή, αναλυτικά, για το θέμα. Για τις τραγικές επιπτώσεις που θα έχει η διοικητική μεταρρύθμιση στη ζωή των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, για την υποβάθμιση και την εμπορευματοποίηση κρίσιμων τομέων όπως η Υγεία, η Πρόνοια, η Παιδεία.

Ο «Καλλικράτης» έχει στόχο την προσαρμογή του αστικού κράτους στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου. Επιδιώκει να ισχυροποιήσει και να προσαρμόσει κυρίως τους περιφερειακούς κρίκους του ενιαίου μηχανισμού, τα όργανα των μεγάλων αστικών κέντρων, ώστε να διαχειριστούν με αποτελεσματικότητα για λογαριασμό του κεφαλαίου κεντρικές λειτουργίες. Και ακόμα, επιδιώκει να αποκτήσουν την ικανότητα πιο στενού και ουσιαστικού συντονισμού και ευελιξίας διασύνδεσης με τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Αλλαγές αντίστοιχες με αυτές που φέρνει ο «Καλλικράτης» έχουν ήδη υλοποιηθεί σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εχει, λοιπόν, ιδιαίτερη σημασία να δούμε πιο αναλυτικά τι ακριβώς έχει συμβεί σε διεθνές επίπεδο και ποιες είναι οι επιπτώσεις.

Το «μοντέλο» της Δανίας

Στη Δανία θεσμοθετήθηκε μια ανάλογη διοικητική μεταρρύθμιση. Η χώρα χωρίστηκε σε 5 περιφέρειες, οι δήμοι από 271 έγιναν 98. Πρόσφατα, σε γκάλοπ που έγινε, το 80% των πολιτών είναι δυσαρεστημένο, αφού υπάρχει χειροτέρευση της παροχής των υπηρεσιών ιδιαίτερα στους τομείς Υγείας και Συγκοινωνιών, όπου οι περιφέρειες που δημιουργήθηκαν από την κατάργηση των νομαρχιών έχουν την αποκλειστική ευθύνη.
Στον τομέα της Παιδείας, εξαιτίας της μεταρρύθμισης, έκλεισαν πάνω από 150 σχολεία την τελευταία μόνο 4ετία λόγω οικονομικών δυσκολιών. Πολλά σχολικά κτίρια, που στις δεκαετίες του '60 και του '70 ήταν πρότυπο αρχιτεκτονικής και λειτουργικότητας, σήμερα είναι υπό κατάρρευση. Από 20 μαθητές ανά τάξη, που ήταν ο μέσος όρος παλαιότερα, σήμερα έχει ανέλθει ο αριθμός στους 33. Η κυβέρνηση προώθησε την αυτόνομη λειτουργία των Γυμνασίων και το σύστημα πιστώσεων - κουπουνιών ανά μαθητή. Προωθήθηκε έτσι η ανταγωνιστική λειτουργία των σχολείων και η μείωση των δαπανών ανά μαθητή.
Στους παιδικούς σταθμούς που έχουν ιδιωτικοποιηθεί, μια οικογένεια με δυο παιδιά στη Δανία, πρέπει να πληρώνει 700 ευρώ το μήνα. Υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε ειδικευμένο προσωπικό, γιατί οι περισσότερες προσλήψεις γίνονται με βάση το χαμηλό ωρομίσθιο. Αναγκάζονται να προσλαμβάνονται με εργασιακές σχέσεις γαλέρας. Το 87% των γονέων δηλώνει δυσαρεστημένο με την υπάρχουσα κατάσταση. Το δίκτυο Συγκοινωνίας έχει και αυτό χειροτερεύσει. Εχουν περιοριστεί τα δρομολόγια, τα εισιτήρια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.

Αφαίμαξη του λαϊκού εισοδήματος

Πολλοί δήμοι σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες είναι χρεωμένοι σε τράπεζες. Αυτός είναι ο κανόνας. Η πρακτική του δανεισμού ενός δήμου είναι συνηθισμένη και συμβαίνει έτσι κι αλλιώς και στην Ελλάδα. Αιτιολογία για το δανεισμό αποτελεί το γεγονός ότι δεν υπάρχουν οι απαραίτητοι για να ασκήσει ένας δήμος μια σειρά αρμοδιότητες. Αυτό έχει δυσάρεστη επίπτωση στο λαϊκό εισόδημα ιδιαίτερα μάλιστα όταν έρχεται η στιγμή να πληρωθεί ο λογαριασμός αυτής της πολιτικής. Ας δούμε συγκεκριμένα ορισμένα παραδείγματα από τη διεθνή πραγματικότητα:
Στο δήμο του Σεντ Ετιέν, στη Νοτιοανατολική Γαλλία αυξήθηκαν δύο φορές οι φόροι, μειώθηκε κατά τα 2/3 το σχέδιο ανακαίνισης του τοπικού μουσείου και ματαιώθηκε η κατασκευή γραμμής τραμ.
Στην Ιταλία, στην πόλη Ρεκανάτι, των 22.000 κατοίκων, για να αντιμετωπιστούν τα χρέη ιδιωτικοποιήθηκε το πάρκο της πόλης, έκλεισαν οι δημοτικοί παιδικοί σταθμοί, μειώθηκαν τα βοηθήματα προς τους ηλικιωμένους και ανεστάλησαν έργα επιδιόρθωσης των γραφικών πλακόστρωτων δρόμων.
Στη Γερμανία, σύμφωνα με τη Γερμανική Ομοσπονδία Δημοτικών Συμβουλίων, τα έσοδα από τους τοπικούς φόρους ήταν κατά 7 δισ. λιγότερα το 2009. Ετσι άρχισαν οι περικοπές. Η πρωτεύουσα της χώρας, το Βερολίνο για εξοικονόμηση πόρων προχώρησε σε μείωση προσωπικού, μισθών και υπηρεσιών, κλείνοντας αρκετές εγκαταστάσεις, όπως δημοτικές πισίνες, βιβλιοθήκες, θέατρα, ή αυξάνοντας πολύ σε άλλες τις συνδρομές και τα εισιτήρια εισόδου. Επίσης, πολλές πόλεις και δήμοι της Γερμανίας όπως το Λεβερκούζεν επιζούν με μεσοπρόθεσμο δανεισμό.
Τέλος, στην Ισπανία, οι περισσότερες περιφέρειες της χώρας βασίζουν τα έσοδά τους σε μεγάλο βαθμό στη φορολογία που λόγω της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης προβλέπεται ότι θα έχει δραματικά μειωμένη απόδοση.

Δήμοι - επενδυτές και τράπεζες που στραγγαλίζουν

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει να δούμε και το μηχανισμό μέσα από τον οποίο λειτουργούν κάποιοι δήμοι και ποια η σχέση τους με τις τράπεζες σε μια προσπάθεια να μειώσουν τα έξοδα δανεισμού τους από τράπεζες.
Ο δήμος του Σεντ Ετιέν προχώρησε σε αγορά 10 παραγώγων (σ.σ. επενδυτικό προϊόν που πωλείται στη δευτερογενή αγορά των χρηματιστηρίων) ευελπιστώντας ότι θα μειώσει τα έξοδα δανεισμού και θα έχει και κέρδη. Με τα παράγωγα που αγόρασε πόνταρε σε κάποιες μελλοντικές προβλέψεις για ισοτιμίες νομισμάτων (σ.σ. κανονικός τζόγος δηλαδή).
Την πρόταση στο δήμο του Σεντ Ετιέν να προχωρήσει στην επένδυση την έκαναν ...εγκυρες ευρωπαϊκές τράπεζες όπως η Ντόϊτσε Μπανκ, η Ρογιαλ Μπανκ της Σκωτίας, η βελγική Ντέξια και η γερμανική Κομερζ Μπανκ. Μόνο που το ...στοίχημα απέτυχε.
Τα παράγωγα που είχαν αγοραστεί από το δήμο δεν τα αγόραζε καμία άλλη τράπεζα, ούτε καν εκείνες που το είχαν προτείνει, αφού το αρχικό σίγουρο στοίχημα ήταν περίπου σαν να λέμε ότι το Παγκόσμιο Κύπελο της Νότιας Αφρικής θα το κατακτήσει η Κύπρος, που όμως δεν συμμετέχει στα τελικά της διοργάνωσης. Ετσι, εάν οι δημοτικές αρχές που είχαν πειστεί από τις τράπεζες να "παίξουν" στο συγκεκριμένο παράγωγο, ήθελαν πια να το ακυρώσουν, θα έπρεπε να καταβάλουν συνολικά 100 εκατ. ευρώ!
Αποτέλεσμα; Αυτό που γράφαμε παραπάνω. Διπλασιασμός της φορολόγησης για τους κατοίκους...

Οι επιπτώσεις στην Παιδεία

Οι εξελίξεις στη χώρα μας με τον «Καλλικράτη» διαγράφουν σκοτεινό το μέλλον για τομείς όπως η Υγεία και η Παιδεία. Ας δούμε τι συνέπειες είχε ο κατακερματισμός του ενιαίου χαρακτήρα της Παιδείας και η μετατροπή του εκπαιδευτικού συστήματος από ενιαίο σε τοπικά διαφοροποιημένο.
Στις ΗΠΑ, η εκπαίδευση έχει υπαχθεί εξολοκλήρου στην Αυτοδιοίκηση κάθε Πολιτείας, με αποτέλεσμα την έκρηξη των ταξικών ανισοτήτων και τον ευτελισμό μεγάλου μέρους του προγράμματος των σχολείων από τη μετατροπή τους σε εμπορικά υποκαταστήματα των επιχειρήσεων που τα χρηματοδοτούν. Οι επιχειρήσεις μπαίνουν στα σχολεία και καθορίζουν την εκπαιδευτική διαδικασία. Στα φτωχά Δημοτικά και στα φτωχά Γυμνάσια το 10% και το 16% των εκπαιδευτικών αντίστοιχα δεν έχουν καν τριετές πτυχίο Bachelor!
Στη Φινλανδία, τα σχολεία χρηματοδοτούνται 50% από κρατικά κονδύλια και 50% από τις επιχειρήσεις και τη φορολόγηση των δημοτών. Ενα μεγάλο μέρος του προγράμματός τους, το τοπικό ή ευέλικτο είναι διαφοροποιημένο μαζί με το αντίστοιχο εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα, που κυμαίνεται από 14 μέχρι και 30 ώρες, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του κάθε Δήμου και το ενδιαφέρον των χορηγών (προμηθευτές εκπαίδευσης). Η πρόσληψη των εκπαιδευτικών γίνεται σε επίπεδο σχολικής μονάδας ή Πανεπιστημίου.
Στη Βρετανία η «αποκέντρωση» της εκπαίδευσης έχει πραγματοποιηθεί εδώ και δεκαετίες, με αποτέλεσμα την τραγική αμορφωσιά του 75% των αποφοίτων της κατώτερης μέσης εκπαίδευσης, το συχνό κλείσιμο σχολείων από την ΤΑ, λόγω έλλειψης πόρων, που εξαρτώνται από τις επιδόσεις των μαθητών στις γραπτές περιφερειακές εξετάσεις.
Ιδιαίτερα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η υλοποίηση του «αποκεντρωμένου - διαφοροποιημένου σχολείου» έχει οδηγήσει κατά καιρούς σε αντιδράσεις απέναντι στις συνέπειες της στρατηγικής αυτής. Για παράδειγμα, στις πρόσφατες μαθητικές κινητοποιήσεις στη Γερμανία, ένα από τα κύρια αιτήματα ήταν «ένα σχολείο για όλους - έξω από το πολυμερές σχολείο». Στις ΗΠΑ αναλυτές αποδίδουν τις αρνητικές επιδόσεις των αμερικάνικων σχολείων και στο γεγονός της υπέρμετρης διαφοροποίησης.

Η κυβέρνηση ομολογεί αυτό που μας περιμένει

Η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά τη σημερινή κατάσταση των ΟΤΑ, πάνω στην οποία επιχειρεί να οικοδομήσει τον «Καλλικράτη». Για το λόγο αυτό στο σχετικό νομοσχέδιο έχει προβλέψει με κάθε λεπτομέρεια ένα «ειδικό πρόγραμμα εξυγίανσης» των υπερχρεωμένων δήμων και Περιφερειών, αλλά και δημοτικών ή περιφερειακών ενοτήτων, δηλαδή τμημάτων των δήμων και των Περιφερειών που - απ' ό,τι μπορούμε να υποθέσουμε - μάλλον αντιστοιχούν σε σημερινούς καποδιστριακούς δήμους και νομαρχίες.
Επίσης, έχει προβλέψει και τη δημιουργία «Λογαριασμού Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης της Αυτοδιοίκησης», με χρήματα του λαού που θα προέρχονται από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους. Οποιος δήμος ή Περιφέρεια, δημοτική ή περιφερειακή ενότητα ενταχθεί σε πρόγραμμα εξυγίανσης (συνεπώς και στον προαναφερόμενο λογαριασμό) θα υποχρεούται, μεταξύ άλλων, σε περιορισμό προσλήψεων προσωπικού και θα διαθέτει για την εφαρμογή του προγράμματος μέρος ή το σύνολο των πάσης φύσεως εσόδων του «συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από ΣΑΤΑ, του δήμου, της περιφέρειας ή εκείνων που αντιστοιχούν στη δημοτική ενότητα για έργα, δράσεις και υπηρεσίες του».
Με άλλα λόγια, θα συμβεί κάτι ανάλογο με αυτό που σήμερα συμβαίνει σε δήμους και περιφέρειες χωρών της Ευρώπης, για τις οποίες μιλήσαμε πιο πάνω. Ο «Καλλικράτης» δε φέρνει τίποτα το καινούργιο και τίποτα το άγνωστο. Προπαντός δεν φέρνει τίποτα το φιλολαϊκό...

«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» Συντριπτικό κάταγμα στην Υγεία

«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»

Συντριπτικό κάταγμα στην Υγεία

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας μεταφέρεται στους δήμους και 70 νοσοκομεία στις Περιφέρειες

Συντριπτικό κάταγμα στις δημόσιες υπηρεσίες Υγείας ετοιμάζει η κυβέρνηση με την ένταξή τους στο σχέδιο «Καλλικράτης», όπως αποκαλύπτεται από σχέδιο του υπουργείου Υγείας, το οποίο φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα ο «Ριζοσπάστης».
Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, σε επίπεδο δήμων θα μεταφερθεί η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Μ' άλλα λόγια, στους δήμους θα μεταφερθούν τα 200 Κέντρα Υγείας (ΚΥ) και περίπου 400 μονάδες του ΙΚΑ, στην περίπτωση που θα προχωρήσει η ενοποίηση των κλάδων Υγείας και η μεταφορά τους στο υπουργείο Υγείας.
Επίσης, σύμφωνα με το ίδιο σχέδιο, στις Περιφέρειες θα μεταφερθούν πάνω από 70 νοσοκομεία. Στην κεντρική διοίκηση θα παραμείνουν κοντά στα 50 νοσοκομεία, όσα έχουν περισσότερα από 400 κρεβάτια, τα εφτά πανεπιστημιακά και τα 11 του ειδικού καθεστώτος που περιγράφονται στο νόμο 2889/2001 (κυρίως αυτά που είναι συνέχεια κληροδοτημάτων, όπως ο «Ερυθρός Σταυρός», το «Αγλαΐα Κυριακού», κλπ.).
Τη μεταφορά αρμοδιοτήτων των Υγειονομικών Περιφερειών όπως, περίπου, περιγράφονται, με εναλλακτικά βέβαια σενάρια στο σχέδιο του υπουργείου Υγείας, επιβεβαίωσε και η υπουργός Μαριλίζα Ξενογιαννοκοπούλου στη χτεσινή συνάντησή της με την ηγεσία της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας. Συγκεκριμένα, όταν ο εκπρόσωπος της «Δημοκρατικής Πανεπιστημονικής Κίνησης Γιατρών» έθεσε το ερώτημα για το τι μέλλει γενέσθαι με τον «Καλλικράτη» στην Υγεία η υπουργός απάντησε ότι θα δοθούν αρμοδιότητες των σημερινών Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ) στους εκλεγμένους της Αυτοδιοίκησης με πρώτη προτεραιότητα τη μεταφορά της ΠΦΥ στους δήμους. Εξάλλου, προχτές, σε μια βιβλιοπαρουσίαση και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υγείας, Νίκος Πολύζος, είπε ότι στα πλαίσια του «Καλλικράτη» θα εκχωρηθεί η ΠΦΥ στους δήμους, για να εισπράξει την παρατήρηση απ' τον παραβρισκόμενο δήμαρχο Αθηναίων - και πρόεδρο της ΚΕΔΚΕ - Νικήτα Κακλαμάνη, ότι η μεταφορά αυτή θα συνοδευτεί και με τους απαραίτητους πόρους.
Αλλωστε, είναι διακηρυγμένη η δικομματική συναίνεση στο χτύπημα του ενιαίου χαρακτήρα των δημόσιων υπηρεσιών Υγείας. Οι «διαφωνίες» αφορούν στο πού θα διατεθούν τα κονδύλια γι' αυτό το συντριπτικό κάταγμα στις - ήδη υποβαθμισμένες - δημόσιες υπηρεσίες Υγείας.

Επικίνδυνες επιλογές

Η επιλογή αυτή - ιδιαίτερα στα νοσοκομεία - κρύβει επικίνδυνες επιπτώσεις για τα λαϊκά στρώματα στην ώρα της ανάγκης. Διασπάται ο ενιαίος χαρακτήρας της Υγείας. Η χρηματοδότηση και άρα η επιβίωση, η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, κτλ. θα εξαρτώνται από τους πόρους που ο δήμος ή η περιφέρεια θα πρέπει να αναλάβει. Επειτα, προκαλούνται μια σειρά αλυσιδωτά προβλήματα.
Για παράδειγμα, με την επιλογή της διατήρησης νοσοκομείων στο υπουργείο - π.χ. του Γενικού Κρατικού Αθήνας - και της εκχώρησης άλλων - π.χ. του «Αγία Ολγα» στην Περιφέρεια - πώς θα γίνει ο συντονισμός τη μέρα της εφημερίας, που τα δύο νοσοκομεία θα συνεφημερεύουν; Τέτοια προβλήματα δεν είναι μεμονωμένα, αλλά αφορούν πάνω από 2.500 περιστατικά στην Αττική καθώς τόσοι είναι οι ασθενείς που απευθύνονται στα εξωτερικά ιατρεία των δημόσιων νοσοκομείων λόγω των τρομακτικών ελλείψεων στην ΠΦΥ.
Συνολικά το σχέδιο προβλέπει ότι οι 7 ΥΠΕ θα ενταχθούν στις 13 νέες αιρετές Περιφέρειες και θα δημιουργηθεί «κάθετη δομή των νέων διοικητικών περιφερειών με τις εξής διευθύνσεις: Προγραμματισμού και Ανάπτυξης πολιτικών παροχής υγείας, οικονομικής οργάνωσης και υποστήριξης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας». Δηλαδή, η σημερινή κεντρική διάρθρωση διασπάται και μεταφέρεται «προς τα κάτω» με απρόβλεπτες από εκεί και πέρα συνέπειες. Ως εναλλακτική πρόταση παρουσιάζεται η «μετατροπή των ανωτέρων διευθύνσεων σε τμήματα και η απορρόφησή τους από την αρμόδια Διεύθυνση και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Περιφέρειας». Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις υπηρεσίες Πρόνοιας προτείνοντας τη διάρθρωσή τους σε «τμήματα αντίστοιχα με το αντικείμενο των Εθνικών Προγραμμάτων Κοινωνικής Φροντίδας».

Εθελοντισμός για τους ανασφάλιστους

Τέλος, προβλέπει τη σύσταση αυτοτελούς τμήματος εθελοντισμού και πιστοποίησης φορέων στην περιφέρεια, όπου θα μεταφερθούν όλες οι αρμοδιότητες που ασκούνται από το σχετικό τμήμα του υπουργείου Υγείας.
Αν και στο σχέδιο δεν υπάρχουν συγκεκριμένα οικονομοτεχνικά στοιχεία εκείνο που προκύπτει είναι ότι οι Περιφέρειες θα έχουν τη διαχείριση των κονδυλίων του τακτικού προϋπολογισμού που αφορούν στην κάλυψη των ανασφάλιστων και των λειτουργικών δαπανών. Εκεί δηλαδή που ο κρατικός προϋπολογισμός μειώνει συνεχώς τη συμμετοχή του και τα βάρη του τα μεταθέτει στην αιρετή Αυτοδιοίκηση, η οποία θα υποχρεωθεί να θεσπίσει νέους πόρους για να καλύψει αυτές τις ανάγκες.

«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» Εργαλείο για την υλοποίηση της αντεργατικής πολιτικής

«ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»

Εργαλείο για την υλοποίηση της αντεργατικής πολιτικής

Σε εκδήλωση στην Καλαμαριά μίλησε ο Γιάννης Ζιώγας, υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης της «Λαϊκής Συσπείρωσης»

Ο Γιάννης Ζιώγας

Να δώσουν τη μάχη για τις δημοτικές εκλογές μαζί με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», με υπομονή, επιμονή, συνέπεια και συνέχεια στους χώρους δουλειάς, στη γειτονιά, στα σχολεία. Να δείχνουν και να καταδικάζουν τα κόμματα που με την πολιτική τους και αγκαλιά με το κεφάλαιο προκάλεσαν την κρίση που κλέβει τις ζωές τους και θάβει το μέλλον των νέων. Αυτό το κάλεσμα απηύθυνε ο Γιάννης Ζιώγας, υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης της «Λαϊκής Συσπείρωσης», μιλώντας το βράδυ της Δευτέρας σε εκδήλωση που έγινε στην αίθουσα του Συλλόγου Δημοκρατικών Γυναικών Καλαμαριάς.
Ο Γ. Ζιώγας εξήγησε ότι το θέμα του «Καλλικράτη» δεν είναι χωροταξικό, όπως θέλουν να το αναγάγουν τα άλλα κόμματα, αλλά ουσιαστικό, γιατί θα λειτουργήσει ως εργαλείο υλοποίησης της αντεργατικής πολιτικής. Πολύ γρήγορα, είπε, οι εργαζόμενοι θα ζήσουν ένα νέο εργατικό μεσαίωνα με την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων και την αντικατάστασή τους από τις ατομικές συμβάσεις που θα υπογράφει ο κάθε εργαζόμενος με την εργοδοσία. Εξήγησε τις συνέπειες του «Καλλικράτη» στην Παιδεία, την Υγεία - Πρόνοια, τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό, σημειώνοντας πως όλοι αυτοί οι τομείς θα περάσουν σταδιακά στην ευθύνη των Δήμων και των Περιφερειών, χωρίς τους αντίστοιχους πόρους. Οι πόροι του «Καλλικράτη», εξήγησε, θα προέλθουν από τη σκληρή φορολογία της λαϊκής οικογένειας.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ - «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» Προσαρμογή του αστικού κράτους στις ανάγκες του κεφαλαίου

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ - «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»

Προσαρμογή του αστικού κράτους στις ανάγκες του κεφαλαίου

Ορισμένες πλευρές που αναδεικνύουν την αντιστοίχιση των προβλέψεων του «Καλλικράτη» με τις κατευθύνσεις της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης της Επιτροπής Περιφερειών και τις αρχές της Συνθήκης της Λισαβόνας

Οι αναδιαρθρώσεις που προωθούνται σε όλες τις πλευρές του αστικού κράτους (εκλογικό σύστημα, Βουλή, Δικαιοσύνη, «Καλλικράτης» κλπ.) στοχεύουν στην προσαρμογή του αστικού κράτους και των δομών του στις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου, στο πλαίσιο και της διαχείρισης της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης προς όφελος του κεφαλαίου. Στη δική τους ορολογία αυτό εκφράζεται ως «αντιμετώπιση των δομικών και λειτουργικών ανεπαρκειών της ελληνικής διοίκησης σε όλα τα επίπεδα».

Αλλαγές που στοχεύουν στη δημιουργία:

• Ενισχυμένων μηχανισμών στο επίπεδο της κεντρικής διοίκησης με επιτελικό και ελεγκτικό ρόλο.
• Ενισχυμένων αποκεντρωμένων κρατικών μηχανισμών διοίκησης (περιφέρειες και δήμους) που θα έχουν την επιχειρηματική, διαχειριστική και θεσμική επάρκεια - εξουσία για να υλοποιούν την πολιτική που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου και ταυτόχρονα να την εξωραΐζουν.

Η αναδιάρθρωση που προωθείται με τον «Καλλικράτη» αφορά τη δημιουργία αυτών των ενισχυμένων αποκεντρωμένων κρατικών μηχανισμών. Από την έκθεση συνεπειών του «Καλλικράτη» αναδεικνύεται και αναφέρεται ρητά ότι η αναδιάρθρωση αυτή βασίζεται στις αρχές της Συνθήκης της Λισαβόνας και επίσης ότι έχουν υιοθετηθεί οι βασικές κατευθύνσεις της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης, έτσι όπως έχουν διατυπωθεί από την Επιτροπή Περιφερειών. Δηλαδή, στις αρχές της «δοτής αρμοδιότητας», «της εγγύτητας», «διαφάνειας σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης», της «εξωστρέφειας», «του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», της «συμμετοχικής δημοκρατίας» και της «εμβάθυνσης».
Επισημαίνεται ότι με τον όρο «Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση», η Επιτροπή Περιφερειών εννοεί τη συντονισμένη δράση της ΕΕ, των κρατών - μελών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών, η οποία βασίζεται στην εταιρική σχέση και στοχεύει στη χάραξη και υλοποίηση των πολιτικών της ΕΕ. Το συγκεκριμένο κείμενο για την Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση, παρουσιάστηκε στην 80η Σύνοδο Ολομέλειας στις 17 και 18 Ιουνίου του 2009 και δόθηκε για διαβούλευση και παρατηρήσεις έως της 30/11/2009.
Οι αρχές που αναφέραμε παραπάνω συμπίπτουν με τις στοχεύσεις της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης. Δηλαδή, την ενίσχυση της επιχειρηματικής δράσης, την προώθηση της ενιαίας αγοράς, την ενίσχυση της συνοχής της ΕΕ, τη διαχείριση των προβλημάτων που προκαλεί η ανισόμετρη ανάπτυξη και η παραπέρα διεύρυνση της ΕΕ (εμβάθυνση), την ενίσχυση της θέσης της ΕΕ στο ιμπεριαλιστικό σύστημα (εξωστρέφεια), τον εξωραϊσμό της πολιτικής της ΕΕ και την αποδοχή της από τα λαϊκά στρώματα (συμμετοχική δημοκρατία, διαφάνεια, σεβασμός δικαιωμάτων), τη γρηγορότερη και καλύτερη εφαρμογή της νομοθεσίας κ.ά.
Σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να εξηγηθούν οι διακηρυγμένοι στόχοι της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης που υιοθετούνται από το σχέδιο «Καλλικράτης»: «Η ενθάρρυνση της συμμετοχής της Τοπικής Διοίκησης στην ευρωπαϊκή διαδικασία και η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της κοινοτικής δράσης». Να διευκολύνει δηλαδή και να υλοποιεί άμεσα η Τοπική Διοίκηση τα σχέδια των ευρωπαϊκών μονοπωλίων και συνολικά την πολιτική της ΕΕ, αξιοποιώντας τις τοπικές συνθήκες. Για να αποκτήσει αυτόν το ρόλο η Τοπική Διοίκηση είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί να έχει τη δομή, τις αρμοδιότητες, τις εξουσίες, τη λειτουργία και την απομακρυσμένη σχέση με τα όργανα και φορείς της ΕΕ που έχει ως τώρα. Αυτό ακριβώς το θέμα επιχειρεί να λύσει η Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση σε όλη την ΕΕ και η εξειδίκευση που γίνεται από τον «Καλλικράτη» στην Ελλάδα.
Ας δούμε αναλυτικά ορισμένες πλευρές που αναδεικνύουν την αντιστοίχιση των προβλέψεων του σχεδίου «Καλλικράτης» με τις κατευθύνσεις της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης και τις αρχές της συνθήκης της Λισαβόνας.

1. Στόχος της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης:

Να αποκτήσει επιχειρησιακή - διαχειριστική - θεσμική επάρκεια η Τοπική Διοίκηση ώστε να αποτελέσουν οι δομές της «οικονομικά και διοικητικά αυτοτελείς μονάδες», «να έχουν αναπτυξιακό ρόλο», να είναι «εταίροι» των άλλων επιπέδων διοίκησης μέσα στη χώρα, αλλά και με την ΕΕ, να διευκολύνουν την «ανάπτυξη» με προτεραιότητα σε πολιτικές που έχουν «βάση την εδαφική προσέγγιση και όχι την τομεακή».
Στη πραγματικότητα, ο στόχος είναι να ενισχυθούν οι δομές της Τοπικής Διοίκησης πολύπλευρα για να αποτελέσουν ανταγωνιστικές επιχειρήσεις που δεν αφήνουν αναξιοποίητη καμία δυνατότητα για επιχειρηματική δράση στην περιοχή τους (βουνά, θάλασσα, αιολική ενέργεια, ό,τι έχει ο καθένας). Να συνδεθούν με ευρωπαϊκά όργανα και φορείς ώστε να διευκολύνουν την επιχειρηματική δράση και το συνολικότερο σχεδιασμό της ΕΕ εντός της κάθε χώρας, αλλά ακόμη περισσότερο τον κοινό σχεδιασμό μεταξύ περιφερειών και χωρών της ΕΕ.
Προσαρμογή από το σχέδιο «Καλλικράτης»:
Σε αυτή την κατεύθυνση, για τη δημιουργία ανταγωνιστικών δομών - επιχειρήσεων της Τοπικής Διοίκησης, προβλέπονται από τον «Καλλικράτη» οι συνενώσεις των δήμων και περιφερειών σε μεγαλύτερες μονάδες, η μεταφορά σε αυτές σημαντικών αρμοδιοτήτων σε πολλούς στρατηγικούς τομείς (νερό, ενέργεια, περιβάλλον, μεταφορές), η ενίσχυση του μάνατζμεντ. Εγινε φανερό ότι ο κατακερματισμός τους (μικρές αγορές, έλλειψη οργάνωσης, τεχνοκρατικών στελεχών και θεσμικής εξουσίας) δεν επέτρεπε να προχωράνε γρήγορα τα επιχειρηματικά σχέδια των ελληνικών και ευρωπαϊκών μονοπωλίων, η πολιτική της ΕΕ.
Με φορέα αυτές τις νέες αναβαθμισμένες δομές προβλέπεται από τον «Καλλικράτη» και η διασύνδεσή τους με ευρωπαϊκούς φορείς και όργανα, όπως και η δυνατότητα σύναψης συμφωνιών. Σε αυτή τη κατεύθυνση προβλέπονται τα δίκτυα αδελφοποιήσεων, η διευρυμένη δυνατότητα αξιοποίησης διαφόρων κοινοτικών προγραμμάτων, του ΕΣΠΑ, η σύμπραξή τους στα πλαίσια εδαφικών συνεργασιών, συμμετοχή σε ευρωπαϊκούς ομίλους εδαφικής συνεργασίας, οι διαδημοτικές και διαβαθμιδικές συνεργασίες, η συμμετοχή αιρετών στην Επιτροπή Περιφερειών.
Επιπλέον με τις συνενώσεις προπαγανδίζουν ότι εξοικονομούν χρήματα (οικονομίες κλίμακας) των φορολογημένων και του κράτους για την αντιμετώπιση της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, των ελλειμμάτων και των χρεών. Στην ουσία αφορά μετακύλιση οικονομικών βαρών στα λαϊκά στρώματα για διάφορες υπηρεσίες, απολύσεις εργαζομένων και μείωση δικαιωμάτων των εργαζομένων στην Τοπική Διοίκηση που βοηθά στην εξασφάλιση κρατικού χρήματος και φθηνών εργαζομένων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.

2. Στόχος της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης:

Να αναπτύξει η Τοπική Διοίκηση «όργανα διαβούλευσης, συντονισμού, συνεργασίας και αξιολόγησης», που θα είναι ίδια σε όλη την ΕΕ, ώστε να «αποφεύγεται η συγκέντρωση αποφάσεων σε ένα επίπεδο», «να προωθηθεί η αμοιβαία ευθύνη όλων των επιπέδων διοίκησης», «να κατακτιέται η δημοκρατική νομιμότητα των ενδιαφερόμενων φορέων με στόχο να διασφαλίζεται ότι χαράσσεται και υλοποιείται η πολιτική της ΕΕ στο πλέον κοντινό προς τον πολίτη επίπεδο διοίκησης».
Στην πραγματικότητα αναφέρονται στη δημιουργία θεσμών - οργάνων της Τοπικής Διοίκησης κοινών σε όλη την ΕΕ που να συμμετέχουν στην προώθηση της πολιτικής της ΕΕ ενιαία, αλλά και με προσαρμογή στις ιδιαιτερότητες - δυνατότητες της κάθε περιοχής. Ταυτόχρονα, μέσω της «αμοιβαίας ευθύνης», να γίνει διάχυση των ευθυνών για την αντιλαϊκή πολιτική και μέσω της δημοκρατικής νομιμότητας να μπορούν νόμιμα τα μονοπώλια και διάφοροι φορείς τους (ΜΚΟ κλπ.) να συμμετέχουν άμεσα και να καθορίζουν τη λήψη αποφάσεων και στο επίπεδο της Τοπικής Διοίκησης.
Προσαρμογή από το σχέδιο «Καλλικράτης»:
Αυτά τα «όργανα διαβούλευσης» θεσπίζονται από το σχέδιο και αφορούν όργανα όπως η Εκτελεστική Επιτροπή, ο ρόλος του αντιδημάρχου και αντιπεριφερειάρχη, η Οικονομική Επιτροπή, η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, ο συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης, η δημιουργία ινστιτούτου για τις νησιωτικές πολιτικές και τις απομακρυσμένες περιοχές.

3. Στόχος της Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης:

Τόνωση της συμμετοχικής δημοκρατίας, της διαφάνειας, της λογοδοσίας και εφαρμογή μιας ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.
Πρόκειται για θεσμούς και τεχνικά εργαλεία που στοχεύουν στον εξωραϊσμό της αντιλαϊκής πολιτικής της ΕΕ και των κομμάτων της, στον αποπροσανατολισμό των λαϊκών στρωμάτων από την πραγματική αιτία των προβλημάτων του, στην ενσωμάτωση των λαϊκών στρωμάτων στην πολιτική της ΕΕ, στην καλλιέργεια της ψευδαίσθησης ότι συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων για τη ζωή τους, ότι μέσα από το διαδίκτυο, στημένες επιτροπές και συμβούλια θα μπορεί να γίνεται έλεγχος των κερδοσκόπων και αυτών που αυθαιρετούν.
Προσαρμογή από το σχέδιο «Καλλικράτης»:
Αυτά προωθούνται μέσα από την πρόβλεψη για τη δημιουργία της Επιτροπής Διαβούλευσης, το συμβούλιο μεταναστών και με την υιοθέτηση και εγκατάστασης της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (διασυνδεδεμένα πληροφοριακά συστήματα). Επιπλέον σε αυτά προσθέτουμε τα υπάρχοντα συμβούλια νέων, τα τοπικά δημοψηφίσματα, συνελεύσεις κατοίκων κλπ.
Ειδικά για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση γίνεται μεγάλη αναφορά, αφού θα χρησιμοποιηθεί με πολλαπλούς τρόπους για την προώθηση της πολιτικής της ΕΕ, των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων σε όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνικής ζωής (από τις συναλλαγές των λαϊκών στρωμάτων και των επιχειρήσεων με το κράτος, την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης, την υποτιθέμενη διαφάνεια, τη διά βίου εκπαίδευση κλπ.).