Οι πρόσφατες καταγγελίες του 19χρονου σπουδαστή
για την εργοδοτική βία που αντιμετώπισε κατά την πρακτική του άσκηση σε
γνωστό εστιατόριο της Κέρκυρας φέρνουν για μια ακόμα φορά στο προσκήνιο
τις συνθήκες σύγχρονου μεσαίωνα που αντιμετωπίζουν νέοι εργαζόμενοι -
«πρακτικάριοι» που δουλεύουν την περίοδο αυτή σε ξενοδοχειακές και
επισιτιστικές επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα.
Οπως αναδεικνύεται από
την καταγγελία του ίδιου του σπουδαστή, οι άγριες επιθέσεις που δέχθηκε
από προϊσταμένους, με σωματική βία αλλά και συνεχείς ύβρεις, προσβολές
και απειλές, δεν ήρθαν «από το πουθενά»: Ηταν το «συμπλήρωμα» των
συνολικότερων άθλιων συνθηκών εργασίας, των εξοντωτικών ωραρίων και της
ασταμάτητης δουλειάς που αντιμετώπιζαν ο ίδιος και οι συνάδελφοί του.
***
Τα «ρεκόρ» κερδών των μεγαλοεργοδοτών στον Επισιτισμό και τον Τουρισμό
πατούν πάνω στο τσάκισμα των δικαιωμάτων συνολικά των εργαζομένων του
κλάδου. Η πραγματικότητα αυτή παίρνει ακόμα πιο αποκρουστικά, ακόμα και
κτηνώδη χαρακτηριστικά, στην περίπτωση των
νέων εργαζομένων που
δουλεύουν κάτω από το καθεστώς της μαθητείας και της πρακτικής άσκησης
και αντιμετωπίζονται από την εργοδοσία ως φτηνό και «αναλώσιμο υλικό»...
Χιλιάδες σπουδαστές αλλά και απόφοιτοι δημόσιων ή ιδιωτικών σχολών κατάρτισης
αντιμετωπίζουν άθλιες συνθήκες δουλειάς, εντατικοποίηση, καψώνια,
απειλές και τρομοκρατία για να κρατούν το κεφάλι σκυφτό. Μπροστά στις
σοκαριστικές πρόσφατες καταγγελίες, τις οποίες κάποιοι θα σπεύσουν να
αποδώσουν σε ένα μεμονωμένο και ακραίο περιστατικό, μια αναδρομή σε
προηγούμενες σεζόν αρκεί για να υπενθυμίσει ότι οι ξυλοδαρμοί σε βάρος
νέων εργαζομένων και άλλες αχαρακτήριστες συμπεριφορές με...
πρωταγωνιστές εργοδότες του κλάδου μόνο... «πρωτάκουστοι» δεν είναι.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που δεν αποτελεί «μεμονωμένο περιστατικό» αλλά πραγματικότητα που επιδεινώνεται χρόνο με το χρόνο είναι
οι συνθήκες γαλέρας που συνεπάγεται η πρακτική άσκηση, με την εργοδοσία να αποθρασύνεται πατώντας πάνω στο άθλιο πλαίσιο που της έχουν διασφαλίσει όλες οι κυβερνήσεις του κεφαλαίου.
Οι
«πρακτικάριοι» δουλεύουν με μισθούς - ψίχουλα και εξοντωτικούς ρυθμούς
από την αρχή μέχρι το τέλος της σεζόν, με βάρδιες που καταπατούν το
8ωρο. Τα 12ωρα γίνονται καθημερινότητα, χωρίς διαλείμματα και μέρες
ανάπαυσης. Συχνά τους ανατίθενται καθήκοντα και ευθύνες άσχετα με το
αντικείμενο των σπουδών τους. Στο έδαφος αυτό έχουν καταγραφεί
λιποθυμίες από την εξάντληση και πλήθος εργατικών ατυχημάτων, μέχρι και ο
περσινός θάνατος «πρακτικάριας» εργαζόμενης σε ξενοδοχείο των Χανίων.
Οσο για τις συνθήκες στέγασης που τους επιφυλάσσουν οι επιχειρήσεις,
αυτές περιλαμβάνουν στοίβαγμα σε ακατάλληλα καταλύματα, όπου δεν μπορούν
ούτε να αναπαυθούν στοιχειωδώς από βάρδια σε βάρδια, ενώ ελλιπής είναι
και η διατροφή που τους παρέχεται.
***
Πίσω από τα παχιά λόγια με τα οποία διαφημίζουν την πρακτική άσκηση κυβερνήσεις, εργοδότες και σχολάρχες, βρίσκεται η σκληρή εκμετάλλευση, βρίσκεται μια ανεξάντλητη δεξαμενή πάμφθηνου εργατικού δυναμικού για την εργοδοσία.
Παράλληλα,
διδάσκει στους νέους εργαζόμενους το «μάθημα» της υποταγής στην
εκμετάλλευση, του συμβιβασμού με τη δουλειά χωρίς δικαιώματα, του
σκυψίματος του κεφαλιού στον εργοδότη και τους ανθρώπους του. «Είσαι
άχρηστος», «δεν κάνεις για τίποτα», «δεν πρόκειται να βρεις πουθενά
αλλού να εργαστείς», «θα σε κάνω να φύγεις από δω τρέχοντας και
κλαίγοντας», «από μένα δε θα γλιτώσεις»: Οι παραπάνω απειλές,
συνοδευόμενες από ακόμα περισσότερες ύβρεις, είναι μερικές μόνο από
αυτές που καταγγέλλει ο σπουδαστής ότι αντιμετώπισε τους δύο περίπου
μήνες που εργάστηκε στο εστιατόριο. Ανάλογες συμπεριφορές αντιμετωπίζουν
καθημερινά εργαζόμενοι που κάνουν την πρακτική τους άσκηση σε δεκάδες
επιχειρήσεις. Τα καψώνια, οι προσβολές και η τρομοκράτησή τους είναι
μέρος της... «εκπαίδευσης» που λαμβάνουν, με την απειλή μάλιστα της
αρνητικής βαθμολόγησής τους ή ακόμα και της απόλυσής τους από τους
εργοδότες!
Στις άθλιες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι
«πρακτικάριοι», στα «μαθήματα» υποταγής στην εκμετάλλευση και τον
συμβιβασμό, απάντηση δίνουν η οργανωμένη και συλλογική διεκδίκηση, το
ξεπέρασμα του φόβου, η ενεργή συμμετοχή στα συνδικάτα και η ενίσχυση των
ταξικών δυνάμεων, οι πρωτοβουλίες σωματείων και Εργατικών Κέντρων ώστε η
περίοδος της πρακτικής άσκησης και η τουριστική σεζόν για τους νέους
εργαζόμενους να μετατρέπονται τελικά στην πράξη σε περίοδο που θα
δυναμώσει το «μάθημα» της αλληλεγγύης ανάμεσα σε όλους τους
εργαζόμενους, το «μάθημα» του συλλογικού αγώνα για τα δικαιώματά τους
και την ικανοποίηση των αναγκών τους.
Ευ. Χ.