Προτού πιάσουμε τα απεργιακά, ας συνεχίσουμε από εκεί που είχαμε μείνει το ξεφύλλισμα του άλμπουμ με τις αναμνήσεις του φεστιβάλ με το δεύτερο και τελευταίο μέρος τους –θα υπήρχε πιθανότατα και τρίτο, αν η κε του μπλοκ δεν έχανε τις σημειώσεις που κράτησε την τελευταία μέρα.
Τη δεύτερη μέρα, σε κάποια αποστροφή της ομιλίας του ο χιώνης έπιασε το θέμα της χρυσής αυγής. Κι ας πω με την ευκαιρία πως υπάρχουν κάποιες θεματικές ενότητες –καλή ώρα- που οι τηλεοπτικοί μας εκπρόσωποι σε πάνελ κι εκπομπές, ανεξάρτητα από το αν γράφουν πάντα καλά στο γυαλί ή όχι και τόσο, δίνουν ρέστα και χαίρεσαι να τους βλέπεις να τα λένε χύμα και τσεκουράτα. Έτσι κι ο χιώνης λοιπόν είχε μερικές ιδιαίτερα πετυχημένες φράσεις (χωρίς να μένει η απάντησή του στο επίπεδο της ατάκας) για τους χρυσαυγίτες, τα γιουσουφάκια των εφοπλιστών, που εκπαιδεύονταν σε μετανάστες, πριν στραφούν ενάντια στο κίνημα, αλλά θα το βρούνε από το λαό. Κι είχε πλάκα το πώς εστίασε στην ανιστόρητη λογική των ίσων αποστάσεων στα σχολεία μεταξύ του φασισμού και των σοβιετικών, που έδωσαν είκοσι εκατομμύρια νεκρούς στον πόλεμο κατά των ναζί, με επικεφαλής το σφο με το μουστάκι.
-Ε ναι, τι να κάνουμε; Ο στάλιν ήταν επικεφαλής.
Κι έτσι ακριβώς είναι. Μπορούμε άραγε να μιλήσουμε για τη μεγάλη αντιφασιστική νίκη των λαών, χωρίς να αναφερθούμε στο στάλιν και τον κόκκινο στρατό; Όχι σύντροφοι, δεν μπορούμε. Ή μπορείς μήπως να φανταστείς πχ το τραγούδι για «του αδόλφου τα εγγόνια» να μη λέει τίποτα στους στίχους του για το ράιχσταγκ, τον ζούκοφ και το γεωργιανό; Τι θα ‘μενε τότε; Μόνο το ριφάκι και ο σκοπός, άνευ σκοπού και αιτίας;
Κι αυτή εν παρόδω ήταν μάλλον κι η πιο συγκινητική στιγμή του φεστιβάλ –αν και αυτό είναι κάπως υποκειμενικό, λόγω της προσωπικής γνωριμίας με κάποιους υπεραστικούς. Λίγο ο κόσμος που είχε ακούσει το μεσημέρι το τραγούδι στην ελληνοφρένεια και έλεγε κι αυτός τα λόγια, λίγο το θερμό χειροκρότημα, δυο και τρεις φορές πριν τελειώσει καν το τραγούδι και πρωτίστως η συγκυρία που το καθιστούσε εξαιρετικά επίκαιρο, έκαναν τη στιγμή ξεχωριστή. Ως κι ο ουρανός δάκρυσε…
Ο ουρανός; Ε ναι αλίμονο. Λείπει ο μάρτης απ’ τη σαρακοστή κι η βροχή από το φεστιβάλ; Όχι σύντροφοι, δε λείπει. Κι όσο δυνάμωνε η ψιχάλα, τόσο πωρωνόταν ο κόσμος και το συγκρότημα και τραγουδούσε πιο γρήγορα, για να προλάβει να τα πει όλα. Με τραγούδια, όπλα και σπαθιά, ει! Με τραγούδια, όπλα και σπαθιά, ει! Μέχρι που άρχισαν να βγάζουν οι ενισχυτές, κάτι περίεργους ήχους κι έγινε αναγκαστική διακοπή, για να μην έχουμε κάνα ατύχημα.
Αλλά πώς να μη βρέξει σφε αναγνώστη, όταν το πρόγραμμα θα είχε το γνωστό και μη εξαιρετέο λαυρέντη –όχι τον μπέρια, τον άλλον. Σε λίγο στην κεντρική σκηνή θα τραγουδήσει ο λαυρέντης μαχαιρίτσας.
Αυτή ήταν λοιπόν η πιο συγκινητική και πιο άτυχη συνάμα στιγμή του φεστιβάλ. Ας κάνουμε όμως μια μικρή ανακεφαλαίωση σε όσα είδαμε κι ακούσαμε, με μερικές ακόμα στιγμές του φετινού ταξιδιού του φεστιβάλ.
Η πιο «γαμάτη», ψωνίστικη στιγμή: η εμφάνιση του μουζουράκη κι ένα τραγούδι, που έλεγε πόσο ωραίο είναι να είσαι γαμάτος κι ότι το δικό του αστέρι είναι το πιο φωτεινό! Έλα όμως που κάποιες φήμες λένε πως ήρθε τελείως ανιδιοτελώς στο φεστιβάλ, χωρίς να πληρωθεί. Ενώ θα δώσει το «παρών» και στο αυριανό αντιφασιστικό συλλαλητήριο!
Η μεγαλύτερη αμερικανιά: ο βουρλιώτης στη θεσσαλονίκη να λέει τραγουδιστά στο μικρόφωνο: goin’ through live, φεστιβάλ κνε θεσσαλονίκη, είκοσι δεκατρία… -κατά το twenty thirteen των άγγλων.
Η πιο προλεκάλτ στιγμή: το στριπτίζ του χρυσαυγίτη στην πάτρα κι η μουσικοχορευτική κίνηση του σφου που τον υποδύθηκε. Δυστυχώς η κε του μπλοκ δεν κατάφερε να εξασφαλίσει εγκαίρως τα σχετικά φωτογραφικά ντοκουμέντα, ούτως ή άλλως όμως μάλλον θα χρειαζόταν βιντεάκι για να αποδώσει το θέαμα σε όλη του τη διάσταση.
Η (παραλίγο) πιο τραυματική σκηνή: η επίδειξη πολεμικών τεχνών. Και οι κάπως απρόθυμοι (δ)εθελοντές, που θύμιζαν λίγο το mr bean, στη σκηνή στην τάξη του τζούντο.
Όση ώρα ήμουν εκεί πάντως, οι μόνοι εθελοντές ήταν κάτι μικρά παιδάκια, που δεν έτρωγαν φυσικά ξύλο και μάθαιναν πώς να κάνουν λαβές στους εκπαιδευτές.
Η πιο γιούχου παρουσία: η μπλε τραγουδίστρια, χωρίς συναγωνισμό. Φέτος έμαθα αναδρομικά και μια περσινή της ατάκα, όπου αφιέρωσε ένα τραγούδι στα παιδιά που έχουν τρίχες στις μασχάλες… Τρίχες στα χέρια, που λέει και στο αστερίξ λεγεωνάριος.
Η πιο τεμπέλα παρουσία: του μπάμπη στόκα, που δεν τραγουδούσε πολλούς στίχους κι έλεγε ‘δικό σας’ πριν καν φτάσει στο ρεφρέν.
Η ατάκα: από τον χαβαλετζή σταρόβα για τους πυξ λαξ. Που τους έβλεπε κάποτε στο θέατρο βράχων στο βύρωνα να ανοίγουν διάλογο με το κοινό τους.
-Θα σπάσουμε τους βράχους; -Ναι…
-Θα σπάσουμε τους βράχους; -Ναι…
Κι άρχιζαν. Άγονη πλήξη…
Αλλά όπως είπε κι ο μίκης, που αποσύρεται από τα κοινά της ελλάδας, την ίδια περίπου περίοδο με το συνονόματο ποντίκι, το κουκουέ είναι ο βράχος μας. Και (προσθέτω εγώ) όσο και αν προσπαθούν να το σπάσουν και να το διαβρώσουν, γίνονται καταγέλαστοι σαν τα δύο τρίτα των πυξ λαξ –συγκεκριμένα, αυτούς που είναι εν ζωή.
Το σαρδάμ: στην ομιλία του κουτσούμπα {αν και το μεταφέρω με επιφύλαξη, όπως μου το μετέφεραν τρίτοι} που (φέρεται να) είπε σε κάποια φάση κάτι σαν : μύλο στο νερό της αντίδρασης… Σα να λέμε, μπούκοβο στον κεφτέ του λαϊκού στρώματος –που δεν πρόκειται να βγάλει ποτέ το τρίτο μέρος.
Η απορία: τη μια μέρα στόκας, την άλλη πλιάτσικας, πόσους πυξ λαξ μπορεί να αντέξει να ακούσει κανείς;
Απορίες για το φεστιβάλ νέων σύριζα -που ‘παίρνει σκυτάλη’ το επόμενο τριήμερο. Γιατί έβαλαν τη φαραντούρη στην κόκκινη σκηνή; Δε θα της πήγαινε περισσότερο η πράσινη; Η μπάντα μπασότι ξέρει πού πήγε να παίξει; Γιατί χαλάει το καλό της όνομα με τέτοιες λάθος επιλογές; Και η κοε θα συνεχίσει τα φεστιβάλ, ή πέρσι ήταν το κύκνειο άσμα τους;
Η πιο ευρηματική σκηνή: οι τρόποι που σκαρφίστηκε ο πολυμήχανος λαός, για να γλιτώσει από τη βροχή και τις συνέπειές της. Αγόρασε στεγνά μπλουζάκια από τη διεθνούπολη, έστησε πρόχειρες κατασκευές για να κρυφτεί από κάτω, κατέφυγε μέχρι και στις χημικές τουαλέτες, όπως μπορεί να μας βεβαιώσει ο θρυλικός εφτάς και η φαμίλια του. Δεν χτύπησε όμως το κακό στη ρίζα του κι άφησε το λαυρέντη να τριγυρνά ελεύθερος.
Η καλύτερη ιδέα: την είχαν όσοι πήγαν να δουν την έκθεση με τα ταμπλό, όσο μιλούσε ο γγ στην κεντρική και δεν είχε τόση κίνηση. Εκεί μπορούσε να δει κανείς (μεταξύ πολλών κι αξιόλογων άλλων) τα στιγμιότυπα της παρακμής: το μπρεζνιεφικό σύνταγμα του 77’ με σύνθημα ‘για την ειρήνη’, τον αρτόμ ταρασόφ, πρώτο σοβιετικό εκατομμυριούχο επί περεστρόικα, τις ουρές στα πρώτα μακ ντόναλντ το 89’ και τα προεδρεία του 20ού (56’) και του 28ου και τελευταίου συνεδρίου (1990) του κκσε. Τρόμος..
Οικονομικά επωφελής ιδέα: να ανοίγαμε τη δεύτερη μέρα έναν πάγκο που να πουλούσε ομπρέλες με το σήμα του κόμματος. Και στη γιγαντοοθόνη να έπαιζε το προεκλογικό μας σποτάκι: έρχεται θύελλα. Το κουκουέ επιβεβαιώνεται.
Δεύτερη επωφελής ιδέα: να ερχόταν την τρίτη μέρα (κατά τας γραφάς), που γινόταν ο απόλυτος πανικός (ρεκόρ προσέλευσης στο τρίτση, όπως ανακοινώθηκε στην κεντρική από τα μικρόφωνα) κάποιος πλανόδιος και να πουλούσε στη μαύρη αγορά καρέκλες σε αστρονομικές τιμές.
-Συγνώμη, την χρειάζεστε αυτήν την καρέκλα;
-Μα αφού κάθομαι πάνω της…
-Ναι, αλλά την χρειάζεστε;
Σταθερές αξίες: τα καλοταϊσμένα παπάκια, η βροχή, οι λουκουμάδες, τα μπιχλιμπίδια στο κιόσκι του ελληνοκουβανικού, η ιε της κετουκε με χρέωση στη σύγχρονη εποχή και μια σειρά από αυτές τις μικρές λεπτομέρειες που μας κάνουν ευτυχισμένους.
Χαρήκαμε που είδαμε: τους υπεραστικούς, τους εν καρδία και τη νατάσα μποφίλιου, κυρίως για τη στάση και τις δηλώσεις της απέναντι στην χρυσή αυγή, πολύ πριν γίνει της μόδας και ντυθεί ‘αντίφα’ κι ο πρετεντέρης ακόμα.
Η μεγάλη απουσία: η σούλα βαζούρα στη λαϊκή
Θέλουμε να δούμε του χρόνου: τον πέτρο πουντίδη (τοτέμ)
Δεν τρέχει και κάτι αν δεν ξαναδούμε: το στόκα, τον πλιάτσικα και το μύρωνα στρατή.
Ευχαριστούμε πολύ το λαυρέντη μαχαιρίτσα και τους μουσικούς του. Και τώρα…
Άντε και του χρόνου, καλά σαράντα.