Η κατά Βαρβέρη κατάνυξη

Σήμερα κάνουμε την τελευταία μας στάση σε τούτο το μεγαλοβδομαδιάτικο οδοιπορικό μας στα μονοπάτια τής ποίησης. Ζητώ συγγνώμη που διάλεξα ως τελευταίο σταθμό μας την μελαγχολία τού πρόωρα χαμένου και άδικα άγνωστου στο ευρύ πλήθος Γιάννη Βαρβέρη (αν και δεν είναι η πρώτη φορά που το ιστολόγιο αναφέρεται σ' αυτόν). Όμως, είμαι σίγουρος ότι ο προσεκτικός αναγνώστης θα διαβλέψει την αισιοδοξία που κρύβεται ανάμεσα στους αδυσώπητους βαρβέρειους στίχους. Τα ποιήματα που ακολουθούν περιλαμβάνονται στην συλλογή "Ο άνθρωπος μόνος" και τα αντιγράφω από την συλλογική έκδοση "Γιάννης Βαρβέρης - Ποιήματα, τόμος Β΄, 2001-2013" (Κέδρος, 2013):


Ένα κερί

Αυτό το κερί που άναψα
περαστικός από τον οίκο Σου
δεν είναι η προσευχή μου
για να Σε φτάσει εκεί ψηλά
δεν είναι οι παρακλήσεις μου
ούτε βεβαίως καμιά ελπίδα
που εναπέθεσα σε Σένα.
Η καθαρότητα της ύλης του
δε συμβολίζει το ακηλίδωτο
της πρόθεσής μου
και η μαλακή του υφή
καθόλου δεν υπόσχεται
την εύπλαστη μεταστροφή μου
στη μετάνοια
όπως οι αλληγορίες εγγράμματων πιστών Σου
ξέρουν να τυλίγουν.
Μπορεί να μοιάζει μ' όλα τ' άλλα
όμως αυτό
ανάφτηκε για να Σου πει
πως ευτυχώς
στέκομαι εδώ αβοήθητος
και πως ακόμα
όσο μπορώ
θα λάμπω.


Καθώς πλησιάζει η ώρα

Λένε πως πλησιάζει η ώρα
κι ίσως νά 'ναι αλήθεια.
Ποιός όμως πρέπει να κριθεί;
Μήπως κι εμείς που ζήσαμε
μόνο με το άκουσμα των πρώτων Σου θαυμάτων;
Εκείνους μόνο γιάτρεψες
για να πιστέψει τώρα ο κόσμος
των υγειών σε Σένα.
Εκείνους μόνο
γιατί εμείς που ακολουθήσαμε
στρατιές στρατιών
ανάπηροι της Ιστορίας
ζήσαμε
άλλοι μέσα στις μάταιες προσευχές
κι άλλοι μέσα στον πόνο απεγνωσμένοι.
Ουδέτερος ελεήμων σαν ελπίδα ωχρή
μας άφησες να σε αντικαταστήσουμε:
Είμαστε προ της κρίσεως υπερήφανοι
γιατί το θαύμα ήταν πως ζήσαμε
χωρίς το θαύμα.


Εσπερινός της Αγάπης

Η πόλη με οβελίες αλλού γιορτάζει.
Σταθμός Πελοποννήσου
κι απομεσήμερο του Πάσχα σε παγκάκι
μόνον εσύ κι εγώ καθόμαστε, μητέρα.
Είμαστε γέροι πια κι οι δυό
κι εγώ αφού γράφω ποιήματα
πιο γέρος.
Αλλά που πήγανε τόσοι δικοί μας;
Μέσα σε μια βδομάδα
δεν απόμεινε κανείς.
Ήταν Μεγάλη βέβαια
γεμάτη πάθη, προδοσίες, σταυρώσεις -
θέλουν πολύ για να υποκύψουν
οι κοινοί θνητοί;
Έτσι ακριβώς, από τα Βάγια μέχρι σήμερα
θά 'πρεπε κάπως νά 'χαμε κι εμείς χωρέσει.
Όμως το Πάσχα τέλειωσε, μητέρα.
Κι εμείς τι θ' απογίνουμε
σ’ ένα παγκάκι
αθάνατοι
καθώς νυχτώνει;


Κάπου εδώ, το ιστολόγιο χαμηλώνει την φωνή του, σβήνει τα φώτα και απέρχεται, για να σας αφήσει να περάσετε τούτες τις μέρες όπως θέλετε, δίχως να σας ενοχλεί. Ίσως σας στείλει μια καλημέρα το Σάββατο, ίσα για να μη νιώσει τον φόβο πως θα περάσει το Πάσχα μονάχο σ' ένα παγκάκι, ίσα για να δείξει ότι μπορεί ακόμα να λάμπει... Ίσως πάλι, όχι...

Όταν ο Ιγκόρ Στραβίνσκι επισκέφτηκε την ΕΣΣΔ

Κατιούσα

O Ιγκόρ Στραβίνσκι συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων συνθετών του αιώνα που μας πέρασε, χαράσσοντας νέους δρόμους στην λόγια μουσική. Όταν εγκατέλειψε τη Ρωσία το 1914, για να οριστικοποιήσει την απόφαση της διαμονής του στο εξωτερικό μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση, ήταν ήδη ένας συνθέτης διεθνούς κύρους, χάρη στο “Πουλί της Φωτιάς” που είχε γράψει το 1910 για τα Ρωσικά Μπαλέτα του Σεργκέι Νταγκίλεφ στο Παρίσι, την “Πετρούσκα” (1911), μπαλέτο βασισμένο σε μείξη φοκλόρ και μοντερνιστικών στοιχείων, καθώς η “Ιεροτελεσία της Άνοιξης” (1913), έργο που είχε προκαλέσει σκάνδαλο κατά την πρεμιέρα του. Τα επόμενα χρόνια η καλλιτεχνική του παραγωγή συνεχιζόταν αμείωτη, καθιστώντας τον τον γνωστότερο Ρώσο συνθέτη της εποχής του, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα οι σοβιετικές αρχές να επιδιώξουν ήδη από το 1925 την επιστροφή του στην ΕΣΣΔ. Εκείνη τη χρονιά, η υποδιευθύντρια του Ωδείου της Μόσχας Ναντέζντα Μπριούσουβα, του έστειλε επιστολή όπου έγραφε πως γινόταν δεκτό το αίτημα επιστροφής που είχε υποβάλει, λέγοντας πως θα δινόταν αμνηστία για τυχόν παρελθούσες αντεπαναστατικές πράξεις, αλλά όχι και για μελλοντικές, παράλληλα εγγυώνταν την πλήρη ελευθερία του να ταξιδεύει στο εξωτερικό κατά βούληση. Ο ίδιος απάντησε δηλώνοντας έκπληκτος για το “ευγενικό γράμμα”, καθώς δεν είχε απευθυνθεί σε οποιονδήποτε με παρόμοια αιτήματα.

Τα επόμενα χρόνια η αντισοβιετική του στάση ενισχύθηκε, ενώ σε αντίτυπο του πρώτου βιβλίου που γράφτηκε για εκείνον στην ΕΣΣΔ, με τίτλο “Ένα βιβλίο για τον Στραβίνσκι”, το οποίο έλαβε το 1930, σημείωνε στο περιθώριο των σελίδων διάφορα σαρκαστικά σχόλια, με συχνότερο το “αυτά είναι για κομμουνιστές”. Το 1957, ευρισκόμενος σε περιοδεία στο Μπάντεν-Μπάντεν της Γερμανίας, όταν άκουσε τα νέα για την εκτόξευση του Σπούτνικ, ήταν τόσο εξοργισμένος που απαγόρευσε βάσει μαρτυρίας συνεργάτη του έστω και την απλή αναφορά στο σοβιετικό επίτευγμα. Αλλά και τον Ιούνη του 1961, όταν έλαβε πρόσκληση επίσκεψης στην ΕΣΣΔ από το μουσικοσυνθέτη Τίχων Κρέχνικοφ, ο οποίος είχε έρθει μαζί με το συνάδελφό του Κάρα Κάραγιεφ σε φεστιβάλ του Λος Άντζελ, αρνήθηκε και μάλιστα σε επιστολή σε παλιό του φίλο, δήλωνε πως θεωρούσε τη μουσική των δυο συνθετών “απίστευτο σκουπίδι” κι ότι “ήταν φριχτό που έπρεπε να χαμογελά ενώ ήθελε να ξεράσει”. Στην ίδια επιστολή ειρωνευόταν και την “προσωπολατρεία του Σοστακόβιτς” στην ΕΣΣΔ, παρότι ο εν λόγω συνθέτης θαύμαζε βαθιά τον Στραβίνσκι κι όταν ο τελευταίος πέθανε σαν σήμερα το 1971, ήταν ο μόνος Σοβιετικός που έστειλε συλλυπητήριο τηλεγράφημα στην οικογένειά του.

Λίγο καιρό αργότερα όμως, στα τέλη του 1962, ο Στραβίνσκι, που συνειδητά είχε ταχθεί υπέρ της πολιτισμικής προπαγανδιστικής εκστρατείας των δυτικών, εμφανιζόμενος μάλιστα στο πλευρό του ζεύγους Κένεντι στο Λευκό Οίκο λίγους μήνες πριν, αποδέχτηκε τελικά την πρόσκληση επιστροφής στην πατρίδα του μετά από σχεδόν μισό αιώνα. Για τρεις βδομάδες ταξίδεψε στην ΕΣΣΔ κι εκεί διηύθυνε έργα του στη Μόσχα και το Λένινγκραντ, εμφανίστηκε στη Σοβιετική τηλεόραση, επισκέφτηκε μια έκθεση αφιερωμένη προς τιμήν του, συνάντησε συνθέτες, μουσικούς και συγγενείς του. Το μόνο μέρος που δεν του επιτράπηκε να επισκεφτεί ήταν το Ουστίλογκ, όπου βρισκόταν τα κτήματα της οικογένειας. Λίγο πριν αναχωρήσει για το Παρίσι, με μεσολάβηση του Κρέχνικοφ, ο Στραβίνσκι συναντήθηκε με το Νικήτα Χρουστσόφ, ο οποίος κατά τη μαρτυρία του Κρέχνικοφ του πρότεινε να επιστρέψει στην ΕΣΣΔ, με την υπόσχεση να το δοθεί πίσω η οικογενειακή του περιουσία. Ο Κρέχνικοφ μάλιστα προσθέται πως ο Στραβίνσκι ήταν θετικός στην πρόταση και πως ο ίδιος ρώτησε τη σύζυγό του Βέρα αν ο άντρας της επιθυμούσε να ταφεί στην ΕΣΣΔ, δεν υπάρχουν όμως στοιχεία που να επαληθεύουν τη μαρτυρία του Κρέχνικοφ, ο οποίος εξάλλου χωρίς επιτυχία προσπάθησε και στα επόμενα χρόνια να πείσει τον Στραβίνσκι να επισκεφτεί τη Μόσχα. Σε κάθε περίπτωση, η πρώτη και τελευταία μετεπαναστατική του επίσκεψη στα πάτρια εδάφη φαίνεται να συγκίνησε το συνθέτη, καθώς σε γεύμα που παρέθεσε η Κατερίνα Φούρτσεβα, υπουργός πολιτισμού της ΕΣΣΔ, στο τέλος μιας φορτισμένης ομιλίας τόνισε πως: Ένας άνθρωπος έχει μόνο μια γενέτειρα, μια πατρίδα, μια χώρα-μπορεί να έχει μόνο μία χώρα-και το μέρος που γεννήθηκε είναι ο σημαντικότερος παράγοντας στη ζωή του”. Σύμφωνα με μια άλλη μαρτυρία συνεργάτη του, στη διάρκεια του ταξιδιού του εμφανίστηκε μεταμελημένος για τον ξεριζωμό και την αυτοεξορία του περισσότερο απ’οτιδήποτε άλλο στη ζωή του. Οι πολιτικές του αντιπάθειες ήταν πολύ ισχυρές για να καμφθούν από αυτό το ξέσπασμα νοσταλγίας, ωστόσο μέχρι το τέλος της ζωής του οι συναισθηματικοί του δεσμοί με τη γλώσσα και τα αντικείμενα της πατρίδας του, που βρισκόταν σκόρπια στην οικεία του, παρέμεναν πολύ δυνατοί.

ΜΕΡΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ…

Μέρες που είναι, Μ. Εβδομάδα των Παθών του Ιησού Χριστού κατά τον ορθόδοξο χριστιανισμό, σε μια χώρα που συνταγματικώς ορίζεται πως «επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού», το μεταφυσικό στοιχείο εισβάλλει στη ζωή μας με όλα του τα σύμβολα, τελετουργίες και μύθους. Κι αν μοιάζει κάποιες φορές εύκολο για τη βερμπαλιστική επαναστατικότητα να χλευάζει τη θρησκευτική πίστη, τις περισσότερες όμως φορές είναι δύσκολη η απαγκίστρωση, ζώντας σ’ ένα περιβάλλον εμποτισμένο σ’ αυτήν και σε συνθήκες που ευνοούν την εκκόλαψή της,  όταν η πολεμική κατευθύνεται σε τελετουργίες και σύμβολα χωρίς να επιχειρείται η  θεωρητική ανασκευή της.

               Οι θρησκευτικές μας αυταπάτες και ιδεοληψίες, που δίνουν παρηγοριά σε ένα αβάσταχτο παρόν κι ένα μέλλον απειλητικό,  δεν καταλήγουν παρά στη δικαίωση της ύπαρξης του κυρίαρχου   κοινωνικού συστήματος, γίνονται μέρος του συστήματος  υλικών και πνευματικών δεσμών που στηρίζεται σε καταπιεστικούς θεσμούς και εξαρτάται από τις ανάγκες και τους τρόπους παραγωγής εκείνους που ταυτίζονται με τις  αστικές κοινωνικές δυνάμεις.  Κι όταν κηρύττεται πως η σωτηρία για το χριστιανό περνά από την καταφρόνηση του υλικού κόσμου, πως  η μετά θάνατον κρίση του θεού γίνεται η μοναδική αλήθεια, πως η αντίσταση στην αδικία είναι αμάρτημα, τότε σαν φυσική συνέπεια απομένει στο χριστιανό  εγκαρτέρηση και η υποταγή. Η αρνητική λοιπόν αξία  του χριστιανισμού βρίσκεται ακριβώς στο ότι οι αντιλήψεις του σχετικά  με τη ζωή όχι μονάχα επέτρεψαν τη διατήρηση αλλά το αντίθετο, ενίσχυσαν τους θεσμούς εκείνους που διατηρούν την ανθρώπινη καταπίεση. Ακόμα και η χριστιανική αγάπη και ισότητα, άσαρκες και ιδεαλιστικές,  που δεν θεμελιώνονται σε υλικά βάθρα χάνουν κάθε ουσία, καταντούν έννοιες στείρες, αφηρημένες, όταν  δεν γίνονται όργανο απάτης στα χέρια των δυνατών.

                 Γιατί αν σε θρησκείες και φιλοσοφίες δεν σπανίζουν  ουμανιστικές ιδέες ή και οράματα σοσιαλιστικά η υπόσχεση για  εκπλήρωσή  τους όμως περιορίζεται στο χώρο του πνεύματος. Και τα ηθικά παραγγέλματα του χριστιανισμού δεν κάνουν τίποτε άλλο, παραμένοντας αφηρημένα σύμβολα,  από το να σταθεροποιήσουν  τη θέση των εκμεταλλευτών. Κι έτσι  χρησιμοποιώντας τα η κυρίαρχη τάξη αλυσοδένει τους εκμεταλλευόμενους στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων της. Κι έτσι λόγια και πράξεις εκπροσώπων της εκκλησίας, όπως πχ. του μητροπολίτου Καλαβρύτων και Αιγιαλείας  Αμβροσίου με τον απαράδεκτο λόγο του εναντίον ομοφυλοφίλων,  ακόμα κι αν  ουσιαστικά συγκρούονται με βασικές αρχές της χριστιανικής πίστης παίρνοντας τη μορφή ενάρετων κηρυγμάτων γίνονται αποδεκτά.

               Κι αν   η καταφυγή στη θρησκεία λειτουργεί σαν  μεταφυσικό βάλσαμο για τις πίκρες που γευόμαστε, δεν υπολείπεται σ’ αυτό και η δικαιοσύνη, που η προσφυγή σ’ αυτήν προσλαμβάνει  στην κοινωνία μας θαυματουργικές ιδιότητες για  μεγάλο μέρος του πληθυσμού.

Και μέρες που είναι, με την αίτηση αναίρεσης της αθωωτικής απόφασης του Α’ Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών  για τον Τάσο Θεοφίλου από τον αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ιωάννη Αγγελή,  όπως και πριν λίγο καιρό με την υπόθεση της Ηριάννας και την καταδίκη της με στοιχείο το χαμηλής ποσότητας και κακής ποιότητας δείγμα DNA, έρχονται στο προσκήνιο οι τρόποι που λειτουργούν  τα πράγματα ώστε να εξυπηρετούνται τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης. Κάτι τέτοιες δικαστικές  αποφάσεις, όπου προέχει ο παραδειγματικός τους χαρακτήρας για να αποτραπεί κάθε απόπειρα αμφισβήτησης της κυρίαρχης εξουσίας, φέρνουν στο προσκήνιο τον πραγματικό χαρακτήρα των κοινωνικών και πολιτικών αξιών και των θεσμικών πρακτικών.  Και υπάρχει πάντα η δυνατότητα όταν απειλείται το άτρωτο του κύρους δομών και θεσμών,   όπως και με τη θρησκεία, να επιχειρείται να δικαιολογηθούν ενέργειες εξουσιαστικών φορέων που φανερώνουν ξεκάθαρα ταξική μεροληπτικότητα υπέρ των συμφερόντων της κυρίαρχης τάξης,  πως απορρέουν από ατομικές προθέσεις ή επιδιώξεις. Μ’ αυτόν τον τρόπο, οι διατυπωμένες αρχές που διακηρύττεται πως  προσδιορίζουν τον τρόπο άσκησης της εξουσίας στην αστική κοινωνία και πως δεν ευνοούν συγκεκριμένα συμφέροντα διασώζονται μέν αλλά όπως και στη θρησκεία σ’ ένα …υπερβατικό περιβάλλον.

               Θρησκεία και δικαιοσύνη γίνονται ιδεολογικά συγκοινωνούντα δοχεία. Και καθώς παραβλέπεται ο ιστορικός τους χαρακτήρας που καθορίζεται από τις συνθήκες της  ζωής των ανθρώπων, η απαίτησή μας για έναν αδέκαστο κριτή στρέφει από τη μια  τις ενέργειές μας στη συνεχή αναζήτησή του στις αίθουσες δικαστηρίων, χρεώνοντας την αποτυχία ανεύρεσής του σε συγκεκριμένες συμπεριφορές, και από την άλλη την απελπισία μας στη θρησκεία και την ουράνια δικαιοσύνη. Η μεταφυσική εγκαθίσταται στη ζωή μας.

Karl Marx : Θρησκεία, “Η θαλπωρή ενός άκαρδου κόσμου”

Υφίστανται ποικίλοι τρόποι αθεΐας. Όπως και ευάριθμοι τρόποι να ιδωθεί η πίστη των ανθρώπων, στην ύπαρξη μιας υπερφυσικής οντότητας. Ωστόσο δύο είναι τα κυρίαρχα ρεύματα σκέψης που κυρίως αντιπαρατίθενται. Απέναντι στον ρηχό, υπολογιστικό, α-ιστορικό, ελιτίστικο αθεϊσμό αντιπαραβάλλεται συνήθως, μια εξίσου πρωτόγονη θεώρηση που αντιλαμβάνεται την θρησκεία, εκτός των εξελικτικών διαδικασιών και αντιθέσεων της ανθρώπινης ιστορίας, ως μια εν τέλει, αυστηρά ιδιωτική υπόθεση. Πρόκειται για δύο μεθοδολογικές εκφορές, οι οποίες συναντώνται, στην αδυναμία κατανόησης του καθολικού ρόλου που ιστορικά διαδραματίζει η θρησκεία ως κοινωνικό μέγεθος καθοριστικής σημασίας, γέννημα της αέναης ενότητας και αντίθεσης ανάμεσα στο κόσμο των ιδεών και στον κόσμο της ύλης.

γράφει ο Χρήστος Μιάμης 

Στους άναρχα και άναρθρα κραυγάζοντες “επαγγελματίες πολέμιους” της θρησκείας όπως και στο σινάφι των παπάδων και των έμμισθων παρατρεχάμενων του θρησκευτικού θεσμού, απαντά με σπάνια διαύγεια και ενόραση, ο νεαρός Καρλ Μαρξ. Ναι αυτός ο “Σατανάς”… Έγραφε λοιπόν, πέραν του εύπεπτου σλόγκαν, που εύκολα αποστηθίζεται, ότι η “θρησκεία είναι το όπιο του λαού” :
«Η θρησκεία είναι ο στεναγμός του καταπιεζόμενου πλάσματος, η θαλπωρή ενός άκαρδου κόσμου, είναι το πνεύμα ενός κόσμου απ’ όπου το πνεύμα έχει λείψει. Η θρησκεία είναι το όπιο του λάου. Ξεπέρασμα της θρησκείας σαν απατηλής ευτυχίας του λαού σημαίνει την απαίτηση της πραγματικής του ευτυχίας.»
Πρόκειται για μια φιλοσοφική θέση, που θέτει το ζήτημα της θρησκείας στο κέντρο των κοινωνικών, πολιτικών και πνευματικών αναζητήσεων του υποκειμένου, αναδεικνύοντας την άρρηκτη σχέση μεταξύ του υπερβατικού στοιχείου και της ημι-συνειδητής άρνησης μιας αβίωτης αντικειμενικής πραγματικότητας, στην απόπειρα προσέγγισης μιας απρόσιτης και “απατηλής ευτυχίας”.
Στον αντίποδα του “δράματος” που βιώνει ο άνθρωπος στην ατομική και ιστορική του διάσταση, δεν βρίσκεται μια αντίληψη που επικρίνει την θρησκευτική επιλογή “από άμβωνος” , αποψιλώνοντάς την από τα κοινωνικά, οικονομικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά της, αναλύοντάς την ως μια ατομική διανοητική παρέκκλιση ή ως απόρροια έλλειψης ικανής ποσότητας εκπαιδευτικού και πνευματικού φορτίου.
Η απελευθέρωση της ανθρωπότητας, από κάθε ανάγκη να μετέρχεται της μεταφυσικής για να απαντήσει στα αρχέγονα ερωτήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως και να αντιληφθεί την πολυδιάστατη συνέργεια μεταξύ του κόσμου των ιδεών και του υλικού κόσμου, δεν πραγματώνεται με “πράξεις νομοθετικού περιεχομένου” που διατείνονται ότι μπορούν δια διαταγμάτων να καταργήσουν κάθε θρησκευτικού τύπου υπερβατική αναζήτηση.
Ενώ στην πραγματικότητα την καλύπτουν με ένα πέπλο μυστικισμού, τροφοδοτώντας την, με την δύναμη και την ενάργεια του απαγορευμένου. Δεν καταργείται η ανθρώπινη ανάγκη καταφυγής στο υπερβατικό, που έχει διαχρονικά σφυρηλατηθεί από την “σφύρα και τον άκμονα” την ιστορικής εξέλιξης των ανθρώπινων κοινωνιών, από φιρμάνια κατά φαντασίαν επαναστατών, που βάναυσα κακοποιούν φιλοσοφικές και πολιτικές θέσεις που ελάχιστα κατανοούν.
Όπως ακριβώς, χοντροκομμένα και ανιστόρητα, κακοποιείται η θέση του Μαρξ για την θρησκεία. Θέση, η οποία έγκειται, στην αποδοχή της αναγκαιότητας του προοδευτικού μαρασμού του μεταφυσικού και θρησκευτικού στοιχείου, στο βαθμό που εκλείπουν οι κοινωνικοί, οικονομικοί, πολιτικοί και ιδεολογικοί λόγοι που ωθούν τον άνθρωπο σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, να αναζητά στήριξη, σε μια υπέρτερη οντότητα. Μια τέτοια οπτική, ανυψώνεται ως διττό αντίπαλο δέος τόσο απέναντι στον καλοπληρωμένο μεταφυσικό πρωτογονισμό της σύγχρονης θεοκρατίας, όσο και απέναντι στον μικροαστικό δήθεν επαναστατικό βερμπαλισμό της βίαιης κατάργησης του θρησκευτικού στοιχείου, από μια αποκαθαρμένη και αμόλυντη “πρωτοπορία” φορέα ενός δήθεν a priori επιστημονικού ορθολογισμού.
Το κλειδί που ανοίγει το “μαύρο κουτί” της ανθρώπινης ύπαρξης, βρίσκεται στα “βρώμικα χέρια” του ίδιου του υποκειμένου της ιστορίας. Στα “βρώμικα χέρια” που έχουν καταπιαστεί με όλες τις αιτίες και όλα τα γεννήματα της εκμετάλλευσης, της εξαθλίωσης, της υποταγής, του θρησκευτικού σκοταδισμού, του αλυσιτελούς ατομικισμού, της ήττας ατομικής και συλλογικής.
Ένα ολιστικά διαφορετικό παράδειγμα και υπόδειγμα ατομικής και συλλογικής πρακτικής είναι αυτό που μπορεί να αποκαθηλώσει από το βάθρο της ηγεμονίας της , την μεταφυσική της θρησκείας, την μεταφυσική σε κάθε πλευρά και σε κάθε έκφανση της κοινωνικής ζωής.
Ένα παράδειγμα που θα αντιπαραβάλει απέναντι στο μοντέλο ανθρώπου που μπορεί να πράξει τα πάντα να θυσιάσει ακόμη και την ζωή του, για την μετά θάνατον ευδαιμονία, εκείνον τον νέο Άνθρωπο που συνειδητά θυσιάζει και την ζωή του, για μια ευτυχισμένη επίγεια ζωή, ακόμη και αν ο ίδιος δεν αντικρίσει τον ορίζοντα, για τον οποίο αγωνίστηκε για να πραγματωθεί.
Ας αναλογιστούμε και ας αξιολογήσουμε , τι είναι υπέρτερο τελικά.

Η γυναίκα από τη Φούρκα

.

Κατιούσα

Είτανε και μια γυναίκα στη Φούρκα που περίμενε τους στρατιώτες να ‘ρθούνε.
Ο άντρας της κάπου θα κλείστηκε σε καμιά πολιτεία που πηγαίναν την άνοιξη και δουλεύανε χτίστες. Οι άλλοι γυρίσανε το χινόπωρο, εκείνος δε φάνηκε. Κάποιος είπε κάποτε στη γυναίκα πως τον πήρανε στρατιώτη.
Αυτή δεν ήξερε τι μπορούσε να κάνει έτσι μονάχη που απόμεινε. Δεν είχε γελάδα, κατσίκια, τίποτα δεν είχε, αυτόν τον άντρα μονάχα και πήγαινε με τους άλλους την άνοιξη και δουλεύανε χτίστες και κονομούσανε το καλαμπόκι για το χειμώνα. Πήρε τώρα και γύριζε τα χωριά, πούλησε στην αρχή τα μπακίρια, άλλαξε κατόπι τα στρωσίδια με τίποτε καλαμπόκι όσο που το σπίτι της απόμεινε με τέσσερις τοίχους. Κάποτε αν εύρισκε καμιά μέρα δούλευε στα ξένα χωράφια και της δίνανε λίγο ψωμάκι.
Οι άλλες γυναίκες από τη Φούρκα δουλεύανε κάτι και για τους αντάρτες. Πήγαιναν όλες μαζί και τραγουδούσανε και γελούσαν. Αυτή δεν πίστευε τίποτε που της έλεγαν για λευτεριές και τα τέτοια. Καθότανε και μαράζωνε.
Η μικρή της Ελενίτσα γύριζε όλη τη μέρα ξυπόλητη. Πήγαινε στα σπίτια των συγγενήδων και γειτόνων, πήγαινε και στο λόχο των ανταρτών, κάτι της έδιναν, όλοι, όλοι την αγαπούσαν την Ελενίτσα και η Ελενίτσα τους αγαπούσε τους αντάρτες και τραγουδούσε μαζί τους. Και το βράδι καθότανε ήσυχα – ήσυχα, μισονηστική, μισοχορτασμένη, μέσα σ’ ένα όνειρο από καλούς αντάρτες που τραγουδούσαν, γλυκά ψωμιά και χρυσές πεταλούδες.
Τότες η γυναίκα καθότανε κι έκλαιγε. Δεν ήξερε τι άλλο μπορούσε να κάνει. Να φύγει στην πολιτεία ποτές της δε θέλησε. Ήξερε για τα βάσανα που τραβούσαν κι εκεί. Να διώξει την Ελενίτσα και να τη στείλει με τ’ άλλα τα παιδιά τον ανήφορο, να τη σώσει καθώς έκαναν οι άλλες γυναίκες, και της είπανε και της ξανάπανε κι αυτηνής, και αυτό δεν το ’θελε. Είχε κ’ ένα χωραφάκι δικό της, το ’χε σπαρμένο με τα χίλια βάσανα κι όλο περίμενε και μετρούσε τις μέρες πότε να το θερίσει.
– Σε λίγο θα το θερίσουμε, έλεγε κι η Ελενίτσα και γελούσανε με χορτασμό τα ματάκια της.
Οι επιχειρήσεις αρχίσανε προτού θεριστεί το χωράφι. Και τραβούσαν οι μάχες σε μάκρος, τα κανόνια ζυγώνανε, τα αεροπλάνα γυρνούσανε πάνω στη Φούρκα. Άρχισαν τότε γειτόνοι και συγγενήδες και κινούσανε και έφευγαν όλοι, τραβούσαν στ’ αντάρτικο μέρος να μην είναι μέσα στον πόλεμο. Αυτή σκεφτότανε πάντα το χωραφάκι – πότε θα μπορέσει να το θερίσει. Και σκεφτόταν και για κείνον. Μπορεί να ’τανε στ’ αλήθεια στρατιώτης και να φτάσουν οι στρατιώτες στη Φούρκα και να ’ναι και κείνος μαζί τους.
Και περνούσαν οι μέρες κι όλο κόντευαν τα κανόνια στη Φούρκα, ώσπου πέσανε και οι πρώτες οβίδες μέσα στο χωριό. Η Ελενίτσα πείναγε κ’ έκλαιγε. Μα η γυναίκα δεν ήθελε ακόμα να φύγει. Πήρε το παιδί, κατέβηκε στο κατώγι και περίμενε κ’ έκλαιγε.
Το πρωί ξαναπέσαν οι οβίδες και πέσανε πάλι το βράδι κι αρχίσανε και πέφτανε δυο και τρεις φορές κάθε μέρα μέσα στο χωριό τους, απάνω στα σπίτια. Τότες και η γυναίκα δε μπορούσε να σκέφτεται ακόμα για το χωράφι πότε θα το θερίσει, μήτε το στρατιώτη πότε θα ’ρχότανε. Πήρε την Ελενίτσα στην αγκαλιά της και τράβηξε κι αυτή τον ανήφορο για τ’ αντάρτικο μέρος. Το παιδί κοιμότανε πεινασμένο στην αγκαλιά της. Αυτή έκλαιγε τη μαύρη τη μοίρα της.
Είχε νυχτώσει όταν έφτασε στην κορυφή και πήρε το δρόμο για το Κεράσοβο. Στάθηκε λίγο να ξανασάνει κ’ έκανε δεξιά τον κατήφορο. Τότες άρχισαν πάλι και πέφταν οι οβίδες ολόγυρα. Το παιδί τρόμαξε, ξύπνησε και σφιγγόταν στο στήθος της.
Μια οβίδα έσκασε κοντύτερα. Η γυναίκα κρύφτηκε πίσω από ένα μεγάλο πεύκο και περίμενε να τελειώνουν. Περίμενε ακόμα, γίνηκε πάλι ησυχία και τότε ξανασηκώθηκε.
– Ελενίτσα.
Τίποτα.
– Ελενίτσα;…
Πάλι τίποτα.
Την τίναξε να ξυπνήσει. Τα χεράκια κρεμάστηκαν κάτω, το κεφάλι γύρισε δίπλα. Η Ελενίτσα κοιμότανε με μια κόκκινη παπαρούνα μέσα στα μαλλιά της, ολόξανθα σαν τα στάχια τ’ αθέριστου χωραφιού της.
Η γυναίκα δεν είχε πια μήτε δάκρια, μήτε φωνή. Απόμενε κει, ξημέρωσε και ξανανύχτωσε εκεί με το παιδί στην αγκαλιά. Δεν ήξερε τι άλλο μπορούσε να κάνει. Δεν είχε να πάει πουθενά, μήτε μπροστά, μήτε πίσω, μήτε ξανά στο χωριό.
Και κει τη βρήκαν οι στρατιώτες από το τάγμα 683 που ανεβαίνανε για τη Φούρκα. Αυτή τους κοίταζε και δεν έβλεπε. Σ’ όλα τα πρόσωπά τους ξεχώριζε αυτόν που περίμενε. Σηκώθηκε κι άπλωσε τα χέρια με το παιδί.
– Πάρτο … Η Ελενίτσα είναι, η δική σου. Οι στρατιώτες κοιτάχτηκαν, μερικοί δεν κατάλαβαν τίποτε, είπαν πως θα τρελάθηκε, μερικοί κατάλαβαν και σκύψανε το κεφάλι…

Δημήτρης Χατζής

–Διήγημα του Δ. Χατζή, από το βιβλίο του Θητεία (Αγωνιστικά κείμενα 1940 – 1950), Εκδόσεις Κείμενα, Αθήνα 1979
–Στη φωτογραφία ο Δ. Χατζής στο βουνό (Μάης – Σεπτέμβρης 1948)

Ο Δημήτρης (Τάκης) Χατζής (1913-1981) γεννήθηκε στα Γιάννενα. Γιος του διηγηματογράφου, δημοσιογράφου – εκδότη της εφημερίδας «Ηπειρος», [Γεωργίου Χατζή] φοίτησε στο Ιόνιο Γυμνάσιο Αθήνας. Το 1930 ανέλαβε την έκδοση της «Ηπείρου». Πρωτοεμφανίστηκε στα Γράμματα με ποιήματα («Νουμάς» 1931 και «Νέα Εστία» 1932). Το 1932 εντάχθηκε στο ΚΚΕ. Το 1936 εξορίστηκε στη Φολέγανδρο. Λίγους μήνες αργότερα αφέθηκε ελεύθερος. Στην κατοχή δημοσιογραφούσε στον παράνομο «Ριζοσπάστη» και ήταν μέλος της ομάδας του παράνομου σωζόμενου τυπογραφείου της ΚΕ του ΕΑΜ, στην Καλλιθέα, δημοσιογράφος και διορθωτής των εφημερίδων «Ελεύθερη Ελλάδα», «Απελευθερωτής» και άλλων εντύπων που έβγαζε το τυπογραφείο. Αργότερα δούλεψε στο τυπογραφείο του Βουνού. Το 1947 επιστρατεύτηκε στα Γιάννενα. Το Μάρτη του 1948 κατέφυγε στο ΔΣΕ, στου οποίου τα έντυπα δημοσίευε διηγήματα και ανταποκρίσεις. Από το 1949 έζησε σε διάφορες σοσιαλιστικές χώρες. Σπούδασε Βυζαντινολογία και δίδαξε Νεοελληνική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης. Στην προσφυγιά δημοσίευε κείμενά του στο περιοδικό «Πυρσός» και εξέδωσε αρκετά έργα του. Το 1974 επαναπατρίστηκε. Εγινε επισκέπτης καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, αλλά σύντομα αποπέμφθηκε από το υπουργείο Παιδείας. Από το 1980 έως το θάνατό του, 1981, εξέδιδε το περιοδικό «Στίγμα», με αντικείμενο την παγκόσμια Λογοτεχνία. (Βιογραφικό από το Ριζοσπάστη)

Χρυσή Αυγή: Πάντα στο πλευρό της αστικής τάξης

Το πώς χειρίζεται και τοποθετείται η εγκληματική ναζιστική Χρυσή Αυγή στα λεγόμενα «εθνικά θέματα» και βεβαίως απέναντι στα Ελληνοτουρκικά αποτελεί μια ακόμα απόδειξη ότι οι χρυσαυγίτες είναι τα καλύτερα τσιράκια της αστικής τάξης, ενταγμένοι στα επικίνδυνα και αντιλαϊκά της σχέδια. Το λένε μόνοι τους, το φωνάζουν, το προβάλλουν με κάθε τρόπο, με κάθε ευκαιρία. Οι χρυσαυγίτες αποκαλούν Τούρκους τους Ελληνες μουσουλμάνους της Θράκης, όπως ακριβώς και ο Ερντογάν. Λένε για τα «σύνορα της καρδιάς τους» στον Πόντο, στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη, στη Βόρεια Ηπειρο, στην Ανατολική Ρωμυλία κ.λπ., ό,τι δηλαδή λέει και ο Ερντογάν για την ελληνική Θράκη, την Κύπρο και άλλες περιοχές. Εξάπτουν τον εθνικισμό, που συγκαλύπτει τις ευθύνες της ελληνικής αστικής τάξης για τους κινδύνους που απειλούν το λαό, από την εμπλοκή της σε επικίνδυνους ανταγωνισμούς και σχέδια στην ευρύτερη περιοχή. Δίνουν το καλύτερο άλλοθι στην τουρκική αστική τάξη για να αμφισβητεί τις διεθνείς συνθήκες, όπως τη Συνθήκη της Λοζάνης, και να επιδιώκει αλλαγή των συνόρων με το αίμα του ελληνικού και τουρκικού λαού. Πάντα έτσι γινόταν. Η χούντα την οποία θαυμάζουν έκανε πραξικόπημα στην Κύπρο και έδωσε την αφορμή στην Τουρκία για να εισβάλει το 1974. Οι μεγάλες καταστροφές, όπως στην Κύπρο, έχουν γίνει με το μανδύα του υπερπατριωτισμού, όπως αυτός που εκπροσωπεί η ναζιστική - εγκληματική Χρυσή Αυγή.

* * *

Αρκεί να δει κάποιος ορισμένες μόνο δηλώσεις στελεχών της Χρυσής Αυγής, για να καταλάβει τι καπνό φουμάρουν. Ορισμένα παραδείγματα:
Η Χρυσή Αυγή χειροκρότησε επίσημα την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, πολύ πριν ο Αλ. Τσίπρας πάει να κάνει τεμενάδες, προφανώς συνεπής και αυτή στο στόχο του κεφαλαίου για γεωστρατηγική αναβάθμισης της χώρας, στόχος δεμένος με τα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια στην περιοχή.
Λέει ο ευρωβουλευτής Λ. Φουντούλης σε ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο: «Aς θυμηθούν σχεδόν όλοι τις δηλώσεις τους εναντίον του Τραμπ, όπως και το γεγονός ότι με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως η Ελλάδα, καμία χώρα της Ενωσης δεν πληροί την προϋπόθεση του 2% των αμυντικών δαπανών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ». Δηλαδή, οι φασίστες της Χρυσής Αυγής «μαλώνουν» τις άλλες χώρες της ΕΕ, επειδή δεν δίνουν αρκετά λεφτά για τους εξοπλισμούς του ΝΑΤΟ, αλλά και όποιον λέει κακή κουβέντα για τον μεγαλοκαπιταλιστή και πολεμοκάπηλο Τραμπ. Είναι περήφανοι που η Ελλάδα ξοδεύει περίπου 4 δισ. ευρώ το χρόνο σε εξοπλισμούς που δεν έχουν σχέση με την άμυνα της χώρας, την ώρα που για τη νεολαία «δεν υπάρχει σάλιο», την ώρα που οι εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους ματώνουν, την ώρα που ασθενείς σταματούν θεραπείες και θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο εξαιτίας των περικοπών στον τομέα της Υγείας.
Εξάλλου, η εθνικιστική Χρυσή Αυγή, που εκφράζει αλυτρωτικές θέσεις, που σπέρνει το δηλητήριο του σοβινισμού, διεκδικώντας μια «μεγάλη Ελλάδα» και που θεωρεί ότι το «όνομα Μακεδονία είναι αδιαπραγμάτευτο», δεν διστάζει να συζητάει για τα ...ανταλλάγματα που θα έπρεπε να υπάρχουν για την επερχόμενη είσοδο των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Οπως χαρακτηριστικά είπε ο Ν. Μιχαλολιάκος, αρχηγός ΧΑ (xryshaygh.com, 24/2/18), «...η κυβέρνηση των Αθηνών (...) αποδέχτηκε κατ' ουσίαν (...) την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ με ένα όνομα, το οποίο θα φέρει τον όρο "Μακεδονία" χωρίς να λάβει το παραμικρό αντάλλαγμα!». Φανερώνοντας ουσιαστικά ότι το βασικό είναι η διαπραγμάτευση στο πλαίσιο του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος για το καλό της ελληνικής αστικής τάξης και σε αυτό η Χρυσή Αυγή είναι συνεπής. Οπως συνεπείς ήταν και οι πολιτικοί της πρόγονοι που για τα ίδια ακριβώς συμφέροντα συνεργάστηκαν πλήρως με τους φασίστες ομοϊδεάτες, τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βουλγάρους.

* * *

Οι ναζιστές της δολοφονικής Χρυσής Αυγής λένε μεγάλα λόγια και πουλάνε ψεύτικο πατριωτισμό. Μόνο που όλοι ξέρουν τι έκαναν οι φασίστες την τελευταία φορά που κάποιος κατέλαβε εδάφη της Ελλάδας. Γίνανε υπηρέτες των ναζί κατακτητών, κατέδιδαν και κυνηγούσαν αυτούς που αντιστέκονταν, με πρώτους τους κομμουνιστές. Ο όρκος των Ταγμάτων Ασφαλείας έλεγε: «Ορκίζομαι εις τον Θεόν τον άγιον τούτον όρκον ότι θα υπακούω απολύτως εις τας διαταγάς του ανωτάτου αρχηγού του γερμανικού στρατού Αδόλφου Χίτλερ (...)». Εκμεταλλεύτηκαν τη φτώχεια του λαού για να κάνουν περιουσίες. Αυτούς, λοιπόν, υμνούν σήμερα οι χρυσαυγίτες! Και γι' αυτό ο λαός χρειάζεται να απομονώσει ακόμη πιο αποφασιστικά την εγκληματική, ναζιστική οργάνωση της ΧΑ και να καταδικάσει την ανοχή εκ μέρους των μηχανισμών του κράτους στις πρακτικές τους. Ενας αγώνας που είναι άρρηκτα δεμένος με τον αγώνα για την ανατροπή του συστήματος που τους γεννά!

Καμιά εμπιστοσύνη!

«Η Ελλάδα είναι μία χώρα ασφαλής που δεν χρειάζεται να φοβάται», που «διαθέτει ισχυρές διπλωματικές συμμαχίες που αυξάνουν την ασφάλειά της». «Τα δίκαιά της (σ.σ. της Ελλάδας) προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο». «Να μην φοβόμαστε θερμό επεισόδιο, να μην φοβόμαστε τίποτε», «η Τουρκία απομονώνεται», εκτίθεται ως «κράτος - παρίας στη διεθνή σκηνή...». Οι παραπάνω είναι μερικές από τις ατάκες του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλου, από συνεντεύξεις του τις τελευταίες μέρες, σχετικά με τα Ελληνοτουρκικά. Στην ουσία, καλεί το λαό να μην ανησυχεί για τις αμφισβητήσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας από την αστική τάξη της Τουρκίας, από τα σενάρια για αλλαγές συνόρων στην περιοχή, με αλλαγές στις διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες. Αυτό που επιχειρεί η κυβέρνηση είναι να καθησυχάσει τους εργαζόμενους, να ενισχύσει την πεποίθηση ότι είναι άστοχη η λαϊκή επαγρύπνηση και εγρήγορση απέναντι στις επικίνδυνες εξελίξεις, τους ανταγωνισμούς, τα ιμπεριαλιστικά σχέδια και την ελληνική εμπλοκή κι ότι τώρα χρειάζεται απόλυτη ταύτιση με την κυβέρνηση, εμπιστοσύνη στη «διπλωματική δεινότητα» των υπουργών και στους διεθνείς συμμάχους (ΝΑΤΟ και ΕΕ), που είναι όμως παράγοντες αστάθειας και πολέμων στην περιοχή. Δεν είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει μια «μαγική εικόνα» αναφορικά με τις εξελίξεις. Από τις συντάξεις και τους μισθούς μέχρι τις συμφωνίες με τον «διαβολικά καλό» Τραμπ, είναι πολλά και χαρακτηριστικά τα παραδείγματα του τι συμβαίνει στο λαό όταν η κυβέρνηση καλλιεργεί τον εφησυχασμό. Γι' αυτό το «καμιά εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, τους χειρισμούς της και τους συμμάχους της» πρέπει να ακουστεί τώρα ακόμα πιο δυνατά από την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα.

Σύνθετοι ανταγωνισμοί

Ενα ακόμα επεισόδιο του σύνθετου γεωστρατηγικού παζαριού, που εξελίσσεται με επίκεντρο τη Συρία, ήταν η προχτεσινή Συνάντηση Κορυφής των Προέδρων Τουρκίας, Ρωσίας, Ιράν στην Αγκυρα.
Επιδίωξή τους ήταν να δείξουν ότι αποτελούν εγγυητές της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας και της ασφάλειας του λαού. Ωστόσο, τόσο αυτές οι δυνάμεις, όσο και εκείνες που ξεκίνησαν το μακελειό στη Συρία, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, αυτό που πραγματικά επιδιώκουν είναι η κατοχύρωση των συμφερόντων τους σε ό,τι αφορά τις σφαίρες επιρροής, τις ενεργειακές πηγές και τους δρόμους μεταφοράς Ενέργειας και εμπορευμάτων.
Στη βάση αυτή, εκδηλώνεται μεταξύ τους σφοδρός ανταγωνισμός και διαμορφώνονται άξονες και αντι-άξονες. Σ' αυτό το μπλεγμένο κουβάρι εμπλέκεται ενεργά και η ελληνική κυβέρνηση, για λογαριασμό της αστικής τάξης, που διεκδικεί τη γεωστρατηγική της αναβάθμιση στην περιοχή, παίζοντας ρόλο σημαιοφόρου στους ευρωΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς.
Οι όποιες συμμαχίες διαμορφώνονται έχουν το στοιχείο της αντιφατικότητας και της ρευστότητας. Η όξυνση των ανταγωνισμών επιδρά καθοριστικά στην κινητικότητα και την αναδιάταξη δυνάμεων, στη διαμόρφωση νέων και στο «σπάσιμο» παλιών συμμαχιών.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι μόλις πριν από ενάμιση σχεδόν χρόνο, μετά την κατάρριψη τον Νοέμβρη του 2015 ρωσικού βομβαρδιστικού από τουρκικό μαχητικό στη μεθόριο της Συρίας, Ρωσία και Τουρκία είχαν πολύ ψυχρές σχέσεις.
Θυμόμαστε, επίσης, ότι όταν ξεκινούσε η ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία, με πρόσχημα το «αυταρχικό καθεστώς Ασαντ» και τη λεγόμενη «αραβική άνοιξη», η Τουρκία συντασσόταν με ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ, Ισραήλ και τις πετρελαιομοναρχίες του Περσικού Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Κατάρ κ.λπ.) που εκπαίδευαν, χρηματοδοτούσαν και βοηθούσαν να θεριέψουν οι «δημοκράτες» και «ιεροί πολεμιστές» (τζιχαντιστές), οι εγκληματίες του «Ισλαμικού Κράτους», που σήμερα υποτίθεται ότι τους πολεμούν ως τρομοκράτες.
Βεβαίως, και η σημερινή συμμαχία των τριών δεν μπορεί να κρύψει τις μεταξύ τους διαφορές οι οποίες εκφράστηκαν και στη Συνάντηση Κορυφής. Η Τουρκία επιδιώκει να ελέγχει τις περιοχές όπου ζουν Κούρδοι περιορίζοντας την επιρροή του PKK, δηλώνοντας έτοιμη να δεχτεί και ρωσική παρουσία σε αυτές. Το Ιράν ζητά την άμεση απόσυρση των ξένων δυνάμεων από τη Συρία που δεν προσκλήθηκαν από την κυβέρνηση Ασαντ, μαζί και των τουρκικών, επιδιώκοντας την κατοχύρωση των θέσεών του στον ανταγωνισμό με άλλα κράτη της περιοχής, κυρίως Ισραήλ και Σαουδική Αραβία. Η Ρωσία επιδιώκει να διατηρήσει και να αναβαθμίσει τις θέσεις της στη Συρία αλλά και να πετύχει πλήγμα στη συνοχή του ΝΑΤΟικού στρατοπέδου, επιδιώκοντας τον προσεταιρισμό ή την ουδετεροποίηση της Τουρκίας.
Πάνω σ' αυτό το υπόβαθρο, οξύνονται η αντιπαράθεση της Ρωσίας με ΗΠΑ - ΕΕ, που θέλουν να διατηρήσουν την Τουρκία στο δυτικό στρατόπεδο και να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους στη Μέση Ανατολή, αλλά και οι αντιθέσεις στο εσωτερικό της τριμερούς συνεργασίας με Ιράν - Τουρκία.
Αν κάτι φανερώνουν όλες αυτές οι εξελίξεις, είναι το σύνθετο κουβάρι των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που μόνο καλά δεν προμηνύουν για τους λαούς. Το φιτίλι του ιμπεριαλιστικού πολέμου έχει ανάψει για τα καλά στη γειτονιά μας και ο κίνδυνος να γενικευτεί είναι μεγάλος. Καμιά επανάπαυση δεν δικαιολογείται. Ο λαός χρειάζεται να επαγρυπνά, εντείνοντας την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, την εμπλοκή της Ελλάδας σε ανταγωνισμούς και σχεδιασμούς που καμιά σχέση δεν έχουν με τα δικά του συμφέροντα, αλλά υπηρετούν τους στόχους και τα «οράματα» των μονοπωλίων και μόνο.