Γερμανία: Το ανθρώπινο πρόσωπο του καπιταλισμού

 Γερμανία: Το ανθρώπινο πρόσωπο του καπιταλισμού

Σαν αποτέλεσμα των βάρβαρων αντιλαϊκών μέτρων που παίρνονται εδώ και χρόνια στη Γερμανία, στην «ατμομηχανή» της καπιταλιστικής ΕΕ, όλο και περισσότεροι άνθρωποι σπρώχνονται στο περιθώριο, στην ανέχεια και την επαιτεία.

Καθημερινό φαινόμενο σε όλες τις γερμανικές πόλεις είναι άνθρωποι όλων των ηλικιών να μαζεύουν από τα σκουπίδια κενά μπουκάλια, προκειμένου να πάρουν πίσω τα λεφτά από την ανακύκλωση, που κυμαίνονται μεταξύ 8 και 25 λεπτών. Σε μια ενέργεια κυνισμού και εμπαιγμού επιδίδεται το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα μαζί με το Κόμμα των Πρασίνων, προσπαθώντας να καθιερώσουν σε πολλές πόλεις (Μπόχουμ, Κλόππενμπουργκ, Μπάμπεργκ, Κολωνία, Νόρντερστεντ) την τοποθέτηση ειδικών στεφανιών στους κάδους απορριμμάτων. Στα στεφάνια αυτά, θα μπορεί κανείς να τοποθετεί τα κενά μπουκάλια του, έτσι ώστε «να μην αναγκάζονται οι φτωχοί να ψάχνουν βαθιά στους κάδους», εξήγησαν οι εκπρόσωποι μιας πολιτικής που εξασφαλίζει δισεκατομμύρια στα μονοπώλια και ψίχουλα μέχρι και σκουπίδια για τα λαϊκά στρώματα.

902.gr

Ταγματασφαλίτες, «παιδομάζωμα» και ομολογίες

Ταγματασφαλίτες, «παιδομάζωμα» και ομολογίες

Ενας από τους άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας του Ι. Ράλλη, υποβάλλει σε σωματική έρευνα για λογαριασμό των Γερμανών, Ελληνα πολίτη στην Αθήνα

Η εκπομπή του ΣΚΑΪ «Από τον πόλεμο του '40 ως τη Χούντα του '67» συνεχίζει απρόσκοπτα με παραχάραξη της Ιστορίας του ταξικού εμφυλίου πολέμου, αλλά και με ομολογίες των συμμετεχόντων στις συζητήσεις.

Για τα Τάγματα Ασφαλείας

Στο πλαίσιο της εκπομπής της 13ης Απρίλη, οι Σπ. Σφέτας και Ευ. Χατζηβασιλείου, οι οποίοι λίγο έως πολύ σε προηγούμενες εκπομπές είχαν δικαιολογήσει τη δράση των Ταγμάτων Ασφαλείας (ως αντίπραξη στη «δολοφονική» δράση του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ), αυτή τη φορά ομολόγησαν το πραγματικό πολιτικό και ταξικό περιεχόμενό τους. Είπε ο Σπ. Σφέτας:
«Από τα τέλη του '43 αρχίζουν οι διαμάχες ΕΛΑΣ - ΕΔΕΣ. Είναι τα γεγονότα στην Ιταλία, ο φόβος τι μπορεί να γίνει μετά και βέβαια "έμπαινε" η κατάληψη της εξουσίας. Γι' αυτό και βλέπει κανείς και τα Τάγματα Ασφαλείας όταν ανέλαβε ο Ράλλης... ήταν ξεκάθαρα τα πράγματα. Οτι δεν είναι οι Γερμανοί το πρόβλημά μας τώρα, αυτοί θα ηττηθούν πλέον από εδώ και πέρα είναι το τι γίνεται μετά. Και είχαν τα Τάγματα Ασφαλείας ως αντικομμουνιστική εφεδρεία, ανάλογα με το πόσο το ΕΑΜ θα φερθεί νόμιμα. Οταν έγινε η Καζέρτα τα αποκήρυξαν με το σκεπτικό ότι θα συμμορφωθεί στα συμφωνηθέντα. Οταν βλέπουν ότι αυτό δε γίνεται τα ενεργοποιούν πάλι».
«Παρέλειψε», βέβαια, να πει και ότι τα Τάγματα Ασφαλείας δρούσαν υπό τις διαταγές των Γερμανών, ενώ ήταν έτοιμα να προσχωρήσουν στις εντολές των Εγγλέζων και τις κυβέρνησης του Καΐρου, όταν θα έφευγαν οι Γερμανοί. Ο Ε. Χατζηβασιλείου συμπλήρωσε:
«Ο ίδιος ο Εμφύλιος Πόλεμος είναι αυτός που διαψεύδει τις ελπίδες και σε μεγάλο βαθμό - αν θέλετε - οι ίδιες οι αποφάσεις της επαναστατικής νοοτροπίας πρώτα του ΕΑΜ και του ΚΚΕ αργότερα είναι αυτές που διαψεύδουν τις προσδοκίες και σε μεγάλο βαθμό λειτουργούν ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τους δοσίλογους που λέτε, για τους συνεργάτες των Γερμανών. Μόνο στην Ελλάδα, πράγματι, δεν έγινε τόσο μεγάλη εκκαθάριση, γιατί μόνο στην Ελλάδα είχες στην Ευρώπη αυτού του είδους τον Εμφύλιο Πόλεμο, τουλάχιστον σε δυτικοευρωπαϊκή χώρα, μεταξύ κομμουνιστών και αστών».

Αντιπρόσωπος της Βαλκανικής Επιτροπής του ΟΗΕ καταγράφει ξεσπιτωμένη οικογένεια απ' τον κυβερνητικό στρατό, που θα την παρουσιάσουν όμως σαν θύμα του ΔΣΕ

Που σημαίνει: Αν ο λαός υποτάσσεται στη νομιμότητα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης... δε θα έχει συνέπειες. Αν όμως όχι... Να τα πραγματικά όρια των αστών δημοκρατικών πολιτικών με τους φασίστες! Η αστική εξουσία ευαγγελίζεται τα αγαθά και τις αρετές της αστικής δημοκρατίας, μόνο για όσο διάστημα η εργατική τάξη και ο λαός παραμένουν υποταγμένοι σε αυτή και φυσικά σε αυτήν την περίπτωση δε διστάζει να διώξει και ορισμένα πολιτικά της υποχείρια, όπως οι φασίστες. Οταν, όμως, η εργατική τάξη και ο λαός θελήσουν να σηκώσουν κεφάλι, η αστική τάξη δε διστάζει να εξοπλίσει ακόμα και τους δοσίλογους φασίστες για να χτυπήσουν τον ξεσηκωμένο λαό. Εδώ εντοπίζεται και η πραγματική διαφωνία των αστών ιστοριογράφων με τη δράση του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, τότε και σήμερα. Ηθελαν ένα λαό να σέρνεται πίσω από τους Αγγλους και τον αστικό πολιτικό κόσμο, για λογαριασμό της καπιταλιστικής κυριαρχίας.

Η Συμφωνία της Βάρκιζας

Συνεχίζοντας στην ίδια λογική, ο Ν. Μαραντζίδης πρόσθεσε:
«Η Συμφωνία της Βάρκιζας θα μπορούσε να αποτελέσει ένα νέο σταθμό ειρήνευσης για τη χώρα (...) και κατά κάποιον τρόπο να λειτουργήσει ως μια γέφυρα για τη μεταπολεμική Ελλάδα, μια γέφυρα ειρήνευσης. (...) αντιθέτως από τα θρυλούμενα είναι μια θετική συμφωνία για το ίδιο το ΚΚΕ. (...) επιχείρησε κατά κάποιο τρόπο να γεφυρώσει θεσμικά τις αντιθέσεις και τα πάθη που δημιουργήθηκαν στα Δεκεμβριανά (...) και ν' ανοίξει μια νέα σελίδα ειρήνης. Ο ερχομός του Ζαχαριάδη αναμφίβολα και η νέα στρατηγική από την πλευρά του ΚΚΕ ότι είναι δυνατόν να κερδίσει την εξουσία αυτή τη φορά, προετοιμάζοντας καλύτερα τα πράγματα μέσα από τη συμμαχία του με τα αδελφά κόμματα στα Βαλκάνια πρωτίστως, του Τίτο και του Δημητρώφ και του Ενβέρ Χότζα, ανοίγει το νέο κύκλο της εμφύλιας σύγκρουσης».
Βέβαια, η αντικειμενική πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική. Αφενός, το ΚΚΕ και το ΕΑΜ, υπογράφοντας τις συμφωνίες του Λιβάνου και της Καζέρτας και συμμετέχοντας στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας είχαν ουσιαστικά συμβιβαστεί με την αστική νομιμότητα και μάλιστα παρά τον ευνοϊκό συσχετισμό δυνάμεων. Ωστόσο, αυτός ο συμβιβασμός δεν επαρκούσε για να αλλάξει ο συσχετισμός προς όφελος της αστικής τάξης, παρά και τη βοήθεια της Μεγάλης Βρετανίας. Ετσι, ακολούθησε ο Δεκέμβρης του 1944 και η υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας που εξασφάλιζε την εκπλήρωση της τελευταίας προϋπόθεσης για την ανασυγκρότηση της αστικής εξουσίας. Η διατήρηση του οπλισμού του ΕΛΑΣ και η στρατιωτική του υπεροπλία εκτός της Αθήνας δεν επέτρεπε μια πιο «επιθετική», από την πλευρά της αστικής τάξης, συμφωνία για όσο διάστημα δεν εξασφαλιζόταν ο αφοπλισμός του. Εξάλλου, αυτό ομολογεί και ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου σε γράμμα του προς τον διευθυντή της «Καθημερινής»:
«Ιδού διότι μόνον η συμμετοχή του ΚΚΕ εις την Κυβέρνησιν μας ήνοιγε τας πύλας της Ελλάδος. Και διά τούτο την επεδίωξα - και ευτυχώς κατωρθώθη...Καθώς επίσης, μόνον το σύμφωνο της Καζέρτας, όπου ο ΕΛΑΣ διά του Αρχηγού του, υπέγραψεν την υποταγήν του εις το Βρετανικόν Στρατηγείον και επροσκάλεσε τους Βρετανούς εις την Ελλάδα, καθίστα Συμμαχικώς εύκολον την παρουσίαν των. Αλλά υπάρχει και δεύτερον στάδιον, ο αφοπλισμός του ΕΛΑΣ. Διότι εφ' όσον το ΚΚΕ παρέμεινεν ένοπλον, η Ελληνική Κυβέρνησις, καθώς ελέγαμεν τότε, ήτο απλώς η "περικεφαλαία του ΕΑΜικού κράτους"».
«...Και ερχόμεθα εις τον ιδικόν μας Δεκέμβριον. Γράφετε: "Ο Υψιστος μας έκαμε δώρον την Επανάστασιν και τα Δεκεμβριανά. Διότι τι θα συνέβαινε αν δεν εγίνοντο;(...) θα τους παραδίναμεν. Σιγά σιγά θα τους παραδίδαμεν - για να μη γίνει η Επανάστασις - και την Διοίκησιν, και τον Στόλον, και τον Στρατόν. Θα τους εδίδαμεν όλα".
Η διαφωνία μου είναι απόλυτος (...) Διότι συνέβαινεν ακριβώς το αντίθετο: "Τους τα επαίρναμεν όλα...". Και διότι επεμείναμεν, απεφάσισαν την Στάσιν...».¹
Η παραπάνω πορεία των γεγονότων αντικειμενικά διευκολύνθηκε από τη συμβιβαστική γραμμή εκ μέρους του ΚΚΕ. Η γραμμή του ΚΚΕ περί αστικής δημοκρατικής ομαλότητας συνεχίστηκε με ορισμένες αντιφάσεις και μετά την απόφαση της 2ης Ολομέλειας του 1946 για αποχή. Και αυτό παρά το γεγονός ότι μετά τη Βάρκιζα εξαπολύθηκε άγρια αστική τρομοκρατία:
«Ο αιματηρός απολογισμός στον ένα χρόνο που είχε περάσει από τη Συμφωνία της Βάρκιζας ήταν: Νεκροί 1.289, τραυματίες 6.671, βασανισθέντες 31.632, συλληφθέντες 84.931. Βιασμένες γυναίκες 165. Ληστείες 6.567. Επιδρομές σε τυπογραφεία 572. Καταδιωκόμενοι δημοκρατικοί πολίτες πάνω από 100.000. Μοναρχοφασιστικές συμμορίες 206».²
Αποκρύπτουν, λοιπόν, ότι αυτή η όξυνση της τρομοκρατίας (που συνεχίστηκε με τις εκλογές βίας και νοθείας και το Γ΄ Ψήφισμα) και η συνεπαγόμενη αντικειμενική όξυνση της ταξικής πάλης οδήγησαν στον ηρωικό αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού.

Το «παιδομάζωμα»

Στη συνέχεια, στο πλαίσιο της ίδιας λογικής, ο Ι. Μιχαηλίδης, επαναφέροντας τμήμα της μετεμφυλιακής αντικομμουνιστικής αστικής ιστοριογραφίας είπε:
«Μάρτης του 1948: Ξεκινάει η μεγάλη επιχείρηση του παιδομαζώματος, δηλαδή της μεταφοράς παιδιών από το Δημοκρατικό Στρατό από τις ζώνες συγκρούσεων προς τις ανατολικές χώρες. Μπορούμε να πούμε πολλά γι' αυτό».
Βέβαια, ο Ι. Μιχαηλίδης δεν είπε τίποτα. Απλά υιοθέτησε τον όρο «παιδομάζωμα», προφανώς ακολουθώντας την τακτική πες πες κάτι θα μείνει. Δε μας είπε όμως ο Ι. Μιχαηλίδης ότι ο Δημοκρατικός Στρατός μετέφερε με την άδεια των γονέων τους τα παιδιά από τις εμπόλεμες ζώνες, όπου κινδύνευαν από τις τυφλές επιθέσεις του κυβερνητικού στρατού, την πείνα και τις ασθένειες. Δεν μπαίνει καν στον κόπο να μας εξηγήσει γιατί θεωρεί αυτήν την πρωτοβουλία «παιδομάζωμα», επιδιώκοντας να αναμασήσει τη μετεμφυλιακή προπαγάνδα που προσπαθούσε να συνδέσει τη μεταφορά των παιδιών με τη στρατολόγηση των γεννίτσαρων. Ας δούμε, όμως, πώς περιέγραφαν τις συνθήκες διαβίωσης και την ανατροφή των παιδιών διεθνείς παρατηρητές που κάθε άλλο παρά κομμουνιστές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν. Ο Τσαρλς Ρίσγκροβ, γραμματέας της Ενωσης Μουσικών της Μεγάλης Βρετανίας έγραψε στη «Manchester Guardian» (4.1.1950), αφού πρώτα επισκέφτηκε τα κέντρα φιλοξενίας:
«Τα παιδιά τραγουδούσαν τα εθνικά τους τραγούδια και χόρευαν φορώντας τις εθνικές φορεσιές. Εχω τέτοιες φωτογραφίες... Τα παιδιά είναι καλοθρεμμένα και τα φροντίζουν με αγάπη και στοργή. Ζούσαν τόσο ευτυχισμένα, όσο μπορούν να ζουν τα παιδιά...».³
Η μόνιμη παρατηρητής του ΟΗΕ και μέλος της Διεθνούς Ενωσης για την προστασία του Παιδιού, Κόλμπι σημείωνε:
«Τα Ελληνόπουλα στην Τσεχοσλοβακία είναι σε εξαιρετική κατάσταση υγείας και φαίνονται τόσο ευτυχισμένα, που θα ευχόμαστε όλα τα παιδιά του κόσμου να είχαν αυτή την έκφραση στα πρόσωπά τους».⁴
Η Επιθεώρηση του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού (Αύγουστος 1950) αναφέρει:
«Ενας γιατρός είναι μόνιμα τοποθετημένος σε αυτό το κέντρο (παιδικοί σταθμοί Βουλγαρίας) και η υγιεινή κατάσταση είναι από τις πιο καλές. Ολα τα παιδιά μπολιάστηκαν ενάντια στον τύφο και δίνουν μια θαυμάσια εικόνα υγείας».
Μάλιστα, αυτή η κατάσταση επικρατούσε από τις πρώτες μέρες της άφιξης των παιδιών στις Λαϊκές Δημοκρατίες. Οπως ομολογεί ο Φον Φίσερ, πρόεδρος της Ελβετικής Οργάνωσης Υγείας που επισκέφτηκε τα κέντρα φιλοξενίας το φθινόπωρο του 1948 ήταν ψέματα τα όσα φρόντιζε να διαδίδει ο αστικός πολιτικός κόσμος. Γι' αυτό αγαναχτισμένος ρώτησε:
«Αυτά είναι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης για τα οποία μιλάει η κ. Τσαλδάρη;»⁵
Σημειώσεις:
1. Εφημερίδα «Η Καθημερινή», 3 Μαρτίου 1948.
2. Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ (1918 - 1949), Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 1995, τ. Α', σ. 544.
3. Οπως παρατίθεται στο Δημήτρης Σέρβος, Το παιδομάζωμα και ποιοι φοβούνται την αλήθεια, Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 2001, σ. 260.
4. Ο.π.
5. Ο.π. (σ. 261)

Του Κώστα ΣΚΟΛΑΡΙΚΟΥ*
*Ο Κώστας Σκολαρίκος είναι συνεργάτης του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ

Κρατικό εργαλείο ελέγχου και καταστολής τα βιομετρικά δεδομένα

Κρατικό εργαλείο ελέγχου και καταστολής τα βιομετρικά δεδομένα

Η παραβίαση της προσωπικής - και όχι μόνο - ζωής των ανθρώπων περνάει σε άλλο, βαθύτερο επίπεδο

Από το 2011 τα αστυνομικά τμήματα σε όλη την έκταση των ΗΠΑ παίρνουν και καταχωρούν βιομετρικά δεδομένα έξω στους δρόμους, χρησιμοποιώντας κινητά τηλέφωνα εξοπλισμένα με ειδικές εφαρμογές, όπως η εφαρμογή MORIS (Mobile Offender Recognition and Information System) για iPhone, που παίρνει δακτυλικά αποτυπώματα και σαρώσεις της ίριδας του ματιού και τα συγκρίνει με τα καταχωρημένα στις κεντρικές βάσεις δεδομένων. Το FBI αναπτύσσει τη δική του Νέας Γενιάς βάση δεδομένων Ταυτοποίησης, που θα περιέχει αποτυπώματα, σαρώσεις παλάμης, σαρώσεις ίριδας, ηχητικές καταγραφές και φυσικά φωτογραφίες προσώπου. Φυσικά, οι κρατικές υπηρεσίες συνεργάζονται μεταξύ τους...
Από την πλευρά τους, τα μονοπώλια στο χώρο των τηλεπικοινωνιών και της πληροφορικής ετοιμάζουν συσκευές που θα χρησιμοποιούν προσωπικά βιομετρικά δεδομένα για να δίνουν πρόσβαση στο χρήστη τους, αντί των συμβατικών συνθηματικών ασφαλείας. Αυτή η μεταστροφή στην υποτιθέμενη ασφάλεια μέσω βιομετρικών δεδομένων απειλεί εκ βάθρων κάθε έννοια ιδιωτικότητας και ασφάλειας, κάνοντας τις ...σαρώσεις δεδομένων της γνωστής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας (NSA) των ΗΠΑ, να μοιάζουν επιφανειακές.

Και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού

Αν κάποιος πιστεύει ότι αυτά συμβαίνουν μόνο στην Αμερική, κάνει λάθος. Σε ανύποπτο χρόνο, το 2007, ο τότε πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τσαρλς Ρις, μιλώντας στους σπουδαστές της Σχολής Εθνικής Ασφάλειας για την καλύτερη προστασία των ατομικών ελευθεριών είχε προτείνει τη δημιουργία μιας παγκόσμιας βάσης βιομετρικών δεδομένων, στην οποία θα συμμετέχουν όλοι οι «πρόθυμοι σύμμαχοι» των ΗΠΑ. Δεν ήταν έμπνευση του πρέσβη. Αυτήν την πολιτική «σπρώχνουν» οι ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο και η Ευρωπαϊκή Ενωση την έχει υιοθετήσει ήδη με αποφάσεις της, όπως η ρύθμιση 2252/2004 για την ενσωμάτωση βιομετρικών δεδομένων στα διαβατήρια. Τη ρύθμιση αυτή επικύρωσε με απόφασή του το 2007 και το Ευρωδικαστήριο, ως μέτρο που εντάσσεται και αναπτύσσει τις προβλέψεις της Συνθήκης Σένγκεν για τον έλεγχο ατόμων στα εξωτερικά σύνορα. Σύστημα για την ταυτοποίηση των συχνών επιβατών των αερογραμμών βρίσκεται ήδη σε λειτουργία στο αεροδρόμιο Σίρπχολ στην Ολλανδία, ενώ στη Βρετανία το πρόγραμμα IRIS προτείνει στους επιβάτες να κάνουν εθελοντικά σάρωση ίριδας για να αποφεύγουν στο εξής τον έλεγχο διαβατηρίων... Από κει και πέρα με αντιφατικό τρόπο και μεταξύ χωρών της ΕΕ και μέσα σε κάθε χώρα οι αντίστοιχες Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, άλλοτε επιτρέπουν και άλλοτε απαγορεύουν εφαρμογές βιομετρικών δεδομένων, δημιουργώντας ένα θολό τοπίο ως προς το τι επιτρέπεται και τι όχι.

Επιστημονικός χαφιεδισμός

Τα βιομετρικά δεδομένα μπορούν να μετατρέψουν τα υπάρχοντα συστήματα παρακολούθησης σε κάτι ποιοτικά καινούριο, πιο ισχυρό και πολύ πιο διεισδυτικό στην προσωπική ζωή και υπόσταση των ανθρώπων. Στη Νέα Υόρκη υπάρχει ένα δίκτυο 3.000 καμερών ασφάλειας (πέραν των ιδιωτικών). Αν συμβεί κάποιο περιστατικό παρανομίας, η αστυνομία ελέγχει τα σχετικά βίντεο για να βρει στοιχεία. Αν όμως το σύστημα αυτό εξοπλιστεί με τεχνολογία αναγνώρισης προσώπων, τότε όποιος ελέγχει το σύστημα παρακολούθησης μπορεί να παρακολουθεί λεπτό προς λεπτό τη ζωή οποιουδήποτε κατοικεί και εργάζεται στην αμερικανική μεγαλούπολη. Η αναγνώριση προσώπων μέσα στο πλήθος είναι δύσκολο τεχνικό πρόβλημα, αλλά οι ερευνητές που δουλεύουν πάνω στο σύστημα BOSS (Biometric Optical Surveillance System) του αμερικανικού υπουργείου Εθνικής Ασφάλειας σημειώνουν ταχεία πρόοδο.
Από τη στιγμή που τα χαρακτηριστικά του προσώπου, η ίριδα ή το προφίλ DNA ενός ανθρώπου ψηφιοποιηθούν, αυτό το αρχείο δύσκολα παραμένει σε ένα μέρος. Φραγμοί στη συνεργασία μεταξύ των μονοπωλίων και του κράτους τους δεν υπάρχουν, όπως απέδειξε η πρόσφατη αποκάλυψη αξιοποίησης δεδομένων εταιρειών τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής από τη NSA. Φυσικά, τα δεδομένα αυτά είναι εύκολο να κλαπούν και από τρίτους. Μόνο φέτος έγιναν πάνω από 500 εκατομμύρια κλοπές ηλεκτρονικής ταυτότητας σε όλο τον κόσμο και ο αριθμός αυτός μεγαλώνει χρόνο με το χρόνο. Κι αν μια πιστωτική κάρτα που αντιγράφτηκε μπορεί να αντικατασταθεί, η αλλαγή της ίριδας δεν είναι δυνατή.

Χαμογελάστε παρακαλώ!

Προς το παρόν η λήψη βιομετρικών δεδομένων απαιτεί γενικά τη συνεργασία (ή τον εξαναγκασμό) του υποκειμένου. Για μια σάρωση ίριδας πρέπει να επιτρέψει κανείς να φωτογραφήσουν από κοντά τα μάτια του. Αυτό όμως δεν θα συμβαίνει για πολύ καιρό ακόμα. Ερευνητές στο πανεπιστήμιο Κάρνεγκι Μέλλον, που χρηματοδοτούνται από το υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ, τελειοποιούν κάμερα, που μπορεί από απόσταση 10 μέτρων να πάρει ταχύτατα σαρώσεις ίριδας αξιοποιήσιμης ποιότητας, όλων των ατόμων ενός πλήθους που βρίσκεται στο οπτικό της πεδίο.
Νέες τεχνολογίες θα επιτρέψουν στο μέλλον την εξαγωγή περισσότερων πληροφοριών από τα βιομετρικά δεδομένα που ήδη συλλέγονται. Αν και οι βάσεις δεδομένων DNA των διωκτικών αρχών περιέχουν συνήθως μόνο καταχωρήσεις τμημάτων του DNA των «ατόμων ενδιαφέροντος», οι υπηρεσίες μπορεί να κρατάνε τα ίδια τα δείγματα DNA, ώστε μελλοντικά να πραγματοποιήσουν σε αυτά εκτενέστερη γενετική ανάλυση, για να αλιεύσουν πληροφορίες για ασθένειες και ποιος ξέρει τι άλλο.
Η συζήτηση που γίνεται για τα βιομετρικά δεδομένα σε όλες τις καπιταλιστικές ενώσεις και χώρες - όταν γίνεται κι αυτή - αφορά κυρίως την προστασία των δεδομένων από κλοπή και μη προβλεπόμενες χρήσεις. Ομως, τις κάθε φορά προβλεπόμενες χρήσεις τις αποφασίζουν τα ίδια τα καπιταλιστικά κράτη και το ερώτημα είναι, ποιος θα μας προστατέψει από τους προστάτες; Η απάντηση είναι διαχρονικά η ίδια: Ο λαός, ένα λαϊκό κίνημα που θα αντιπαλέψει την καταχώρηση και χρήση βιομετρικών και άλλων προσωπικών δεδομένων σε βάρος της προσωπικής και κοινωνικής ζωής και δράσης, ένα κίνημα που τελικά θα εξαλείψει τον κίνδυνο που αποτελούν τα δεδομένα αυτά, αντικαθιστώντας τις παραγωγικές σχέσεις που προκαλούν αυτόν τον κίνδυνο, με νέες, μη εκμεταλλευτικές σχέσεις, που δε γεννούν αντιθέσεις και καταπίεση μιας τάξης από μια άλλη.

Πολιτισμός: Μια κερδοφόρα διέξοδος των μονοπωλίων

Πολιτισμός: Μια κερδοφόρα διέξοδος των μονοπωλίων

Ηταν το 2003, όπου οι τότε διαχειριστές της αστικής εξουσίας στην Ελλάδα προέδρευαν και πάλι στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Από στόματος Ε. Βενιζέλου, υπουργού Πολιτισμού, διακηρύχθηκε η αναγκαιότητα της ενιαίας πολιτιστικής ταυτότητας, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για να οικοδομηθεί η ενιαία πολιτιστική αγορά, η οποία με τη σειρά της θα στήριζε την ενοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς. Μια πίεση που υπαγορεύεται από την ανάγκη της ΕΕ να υπερισχύσει στον ανταγωνισμό με χώρες που διαθέτουν πολύ μεγαλύτερη και σχετικά ενοποιημένη αγορά, όπως οι ΗΠΑ. Ο Βενιζέλος είχε μάλιστα χρησιμοποιήσει τον λατινικό όρο της αγοράς «forum», γιατί, όπως ο ίδιος έλεγε, με τον όρο αυτό προσδιοριζόταν ο διττός χαρακτήρας του πολιτισμού που δεν είναι μόνον οικονομικός, αλλά και ιδεολογικός.

Στα 11 χρόνια που μεσολάβησαν ο στόχος της ενιαίας πολιτιστικής αγοράς δεν επιτεύχθηκε, τουλάχιστον στο βαθμό των προσδοκιών της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η ανισομετρία στην καπιταλιστική ανάπτυξη και οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στο εσωτερικό της ΕΕ, που διογκώθηκαν από την κρίση, καθώς και η πολυγλωσσία και η πολιτιστική πολυμορφία έχουν ως αποτέλεσμα το χαμηλό βαθμό συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης στον τομέα του Πολιτισμού, με το κεφάλαιο να αντιμετωπίζει διστακτικά τις επενδύσεις σε αυτόν. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλη αυτή την περίοδο η ευρωπαϊκή αγορά κατακλύζεται από αμερικανικά πολιτιστικά προϊόντα, ειδικά στα είδη της τέχνης με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίου, όπως ο κινηματογράφος και γενικότερα ο οπτικοακουστικός τομέας, αλλά και οι εκδόσεις (π.χ. λογοτεχνία Νταν Μπράουν κ.ά.).

Phasma

Τα θεσμικά μέτρα που η Ευρωπαϊκή Ενωση προώθησε τα τελευταία χρόνια και εκφράστηκαν στην ελληνική νομοθεσία (νόμος για την ενίσχυση του οπτικοακουστικού τομέα, νόμος για τη χρηματοδότηση του θεάτρου και του χορού, ενσωμάτωση οδηγιών για τα συγγενικά δικαιώματα στη δισκογραφία κ.λπ.) αποσκοπούσαν - με κίνητρα και άλλα φιλομονοπωλιακά μέτρα - να τονώσουν τις ιδιωτικές επενδύσεις στην πολιτιστική βιομηχανία και να ενισχύσουν τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση στον τομέα. Η τοποθέτηση των συσσωρευμένων αδρανών κεφαλαίων στην υπό διαμόρφωση, «αναδυόμενη» αγορά των πολιτιστικών προϊόντων και υπηρεσιών προβάλλεται όλα αυτά τα χρόνια ως μια από τις πολλά υποσχόμενες διεξόδους ανάκαμψης από την καπιταλιστική κρίση.
Στο πρόσφατο συνέδριο της Ελληνικής Προεδρίας με τον τίτλο «Χρηματοδοτώντας την Δημιουργικότητα» το θέμα «πολιτισμός ως παράγοντας εξόδου από την κρίση» απασχόλησε όλα τα τραπέζια της συζήτησης, ενώ έγινε και η πρώτη παρουσίαση μελέτης που το υπουργείο Πολιτισμού ανέθεσε στην Τράπεζα της Ελλάδας με τίτλο «Η Εξυπνη Οικονομία: "Πολιτιστικές" και "δημιουργικές" βιομηχανίες στην Ελλάδα: Μπορούν να αποτελέσουν προοπτική εξόδου από την κρίση;». Στη δε ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ωθηση στους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας για την οικονομική μεγέθυνση και την απασχόληση στην ΕΕ» αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «...Οι τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας, στο σημείο που διασταυρώνονται οι τέχνες, οι επιχειρήσεις και η τεχνολογία, βρίσκονται σε στρατηγική θέση για να κινητοποιήσουν παραγωγικές δυνάμεις και σε άλλους κλάδους παραγωγής...». Διάφορα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η πολιτιστική βιομηχανία αντιπροσωπεύει έναν ανώριμο ακόμη τομέα της οικονομίας, γρήγορα αναπτυσσόμενο και με αυξημένες δυνατότητες κερδοφορίας, που η κρίση δε φαίνεται να τον πλήττει στον ίδιο βαθμό με τους άλλους οικονομικούς τομείς. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η πολιτιστική βιομηχανία στις χώρες του ΟΟΣΑ σημειώνει επίσημους δείκτες ανάπτυξης μεταξύ 5% και 20% τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, ο πολιτιστικός τομέας έχει την ιδιότητα να επιδρά σε άλλους τομείς της οικονομίας αναβαθμίζοντας την κερδοφορία τους, τέτοιους όπως η τουριστική βιομηχανία, οι επικοινωνίες και ιδιαίτερα η κινητή τηλεφωνία, η αγορά ακινήτων κ.ά. Με βάση τα παραπάνω ο πολιτισμός τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει σε μεγαλύτερο βαθμό το ενδιαφέρον των οικονομικών επιτελείων της ΕΕ, με αποτέλεσμα να διαφαίνεται μια πορεία επιτάχυνσης των αναδιαρθρώσεων για αποδοτικότερη εκμετάλλευσή του από το κεφάλαιο. Προς επιβεβαίωση αυτής της εκτίμησης είναι και το γεγονός ότι η ΕΕ αυξάνει τη χρηματοδότηση στην πολιτιστική βιομηχανία, την ίδια στιγμή που στους άλλους τομείς την μειώνει. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι τα κονδύλια που διέθετε και διαθέτει η ΕΕ σ' αυτόν τον τομέα ήταν και εξακολουθούν να είναι πολύ περιορισμένα. Συγκεκριμένα, στο νέο πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη 2014 - 2020» προβλέπεται χρηματοδότηση μόλις 1.462.724.000 ευρώ (περίπου 7 εκατ. ευρώ/έτος/χώρα), στην οποία θα προστεθούν και κονδύλια από το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης, που θα διαδεχθεί το ΕΣΠΑ.

Η επίδραση του Πολιτισμού

Παρότι ο Πολιτισμός συνιστά έναν μικρό τομέα της οικονομίας η επίδρασή του είναι πολύ μεγαλύτερη στην κοινωνία από οποιονδήποτε αποκλειστικά οικονομικό κλάδο της παραγωγής λόγω της ιδεολογικής λειτουργίας του, της ιδιότητάς του να συμβάλλει στη χειραγώγηση και ενσωμάτωση συνειδήσεων, να διαμορφώνει πεποιθήσεις, συνήθειες, προτιμήσεις, γούστο, να αξιοποιείται για την προπαγάνδα (π.χ. αντικομμουνισμός, σταλινολογία) αλλά και ως μοχλός προώθησης των γεωστρατηγικών σχεδίων και επιδιώξεων της ΕΕ έναντι των ανταγωνιστών της. Ετσι, το ενδιαφέρον της ΕΕ για τον Πολιτισμό δεν έχει μόνον οικονομικό χαρακτήρα, γεγονός που τονίζεται άλλωστε και στα κείμενά της.
Οι νεότερες αποφάσεις της ΕΕ και συγκεκριμένα το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη 2014 - 2020» και η «ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενίσχυση του κινηματογράφου και του οπτικοακουστικού» έρχονται να ενδυναμώσουν τη βασική στρατηγική επιλογή της, δηλαδή την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας - κερδοφορίας των ευρωενωσιακών μονοπωλίων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του Πολιτισμού, ειδικά στον οπτικοακουστικό, στις νέες συνθήκες: 1) Ξαναμοιράσματος της αγοράς λόγω διεύρυνσης του ανταγωνισμού με χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία, γενικότερα η Μέση Ανατολή και 2) μοιράσματος της νέας ψηφιακής αγοράς.
Ετσι, το βάρος του νέου προγράμματος πέφτει στην τεχνική και οικονομική υποστήριξη της ευρωπαϊκής πολιτιστικής βιομηχανίας για να επιτύχει τους παρακάτω στόχους:
α) Να προσαρμοστεί με επιτυχία στις νέες εξαιρετικά ανταγωνιστικές απαιτήσεις της καπιταλιστικής οικονομίας, ενσωματώνοντας στις δραστηριότητές της κερδοφόρες εφαρμογές της νέας τεχνολογίας για αναβάθμιση των μέσων, των μεθόδων και της οργάνωσης της παραγωγής, ανανέωση των επιχειρηματικών μοντέλων, εφεύρεση νέων τρόπων διανομής, εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού στα νέα τεχνολογικά εργαλεία, διεύρυνση του ακροατηρίου με έμφαση στα παιδιά και τη νεολαία ως αυριανούς πελάτες.
β) Να λειτουργήσει και να δράσει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα διακρατικά, στο εσωτερικό της αλλά και διεθνώς, να ενοποιήσει δηλαδή την αγορά της και να εισχωρήσει σε νέες αγορές αξιοποιώντας ως συγκριτικό πλεονέκτημα την πολιτιστική πολυμορφία (μεγαλύτερο εύρος επιλογών για τον καταναλωτή) με μέτρα όπως τα δίκτυα, η διασυνοριακή συνεργασία, η αύξηση της κινητικότητας των καλλιτεχνών και επαγγελματιών του χώρου καθώς και των φορέων και των έργων, η αξιοποίηση του Σήματος Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και του θεσμού της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, η ενίσχυση του τομέα των μεταφράσεων, υποτιτλισμού, μεταγλώττισης κ.λπ.

Η έξυπνη οικονομία - πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες

Ως «έξυπνη οικονομία» ορίζεται από τους αστούς οικονομολόγους η οικονομία που συγκεράζει τη γνώση και την τεχνολογία («κοινωνία της γνώσης») με τον πολιτισμό και τη δημιουργία. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την επιδίωξη της καπιταλιστικής οικονομίας να φρενάρει την τάση μείωσης του μέσου ποσοστού κέρδους εκμεταλλευόμενη πιο εντατικά τις νέες δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας και προπαντός τις αυξημένες ικανότητες της κύριας παραγωγικής δύναμης, δηλαδή τις γνώσεις, το ταλέντο, τη φαντασία, την ευρηματικότητα και την ευφυΐα των καλλιτεχνών - δημιουργών και των άλλων εργαζομένων στον πολιτισμό. Ενδεικτικά, στη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδας υπογραμμίζεται ότι η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα, με βασικότερα το υψηλό μορφωτικό επίπεδο του εγχώριου καλλιτεχνικού - δημιουργικού δυναμικού (το 50% περίπου είναι απόφοιτοι Ανώτατης Εκπαίδευσης) και το νεαρό της ηλικίας τους, που παραπέμπει σε μεγάλη εξοικείωση με τις νέες, ψηφιακές τεχνολογίες (ανήκουν στην αποκαλούμενη γενιά Υ).
Στο έδαφος αυτό αναπτύσσεται μια ολόκληρη συζήτηση γύρω από τις πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες και τις διαφορές τους. Ο όρος «δημιουργική βιομηχανία» προέρχεται από το βρετανικό μοντέλο πολιτιστικής πολιτικής και διαχείρισης και σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού της Μ. Βρετανίας εμπεριέχει εκείνες τις επιχειρήσεις που «έχουν την προέλευσή τους στην ατομική δημιουργικότητα, στην ικανότητα και το ταλέντο και έχουν δυνατότητες για τη δημιουργία πλούτου και θέσεων εργασίας μέσω της παραγωγής και εκμετάλλευσης της πνευματικής ιδιοκτησίας». Σύμφωνα με μια μερίδα αστών μελετητών η διάκριση μεταξύ «πολιτιστικών» και «δημιουργικών» βιομηχανιών είναι ότι οι πρώτες «προέκυψαν από τις μεγάλες τεχνολογικές - βιομηχανικές εξελίξεις των αρχών του 20ού αιώνα, ενώ οι δεύτερες αναδύθηκαν μέσα από την εξέλιξη του διαδικτύου και της μαζικής χρήσης του στα τέλη του 20ού αιώνα και στις αρχές του 21ου. Το διαδίκτυο άλλαξε το μοντέλο της πολιτιστικής/δημιουργικής επιχείρησης και από τις μεγάλες επιχειρήσεις και τη μαζική παραγωγή πολιτιστικών αγαθών περάσαμε στις πολύ μικρές και ατομικές επιχειρήσεις που, μέσω της διαφοροποίησης, μπορούν να ικανοποιούν περισσότερες ανάγκες».
Η αλήθεια είναι ότι ο όρος «δημιουργικές βιομηχανίες» έκανε την εμφάνισή του πριν από τη Μ. Βρετανία στις ΗΠΑ - ειδικότερα στην περιοχή της Silicon Valley - και αφορά τις χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή καινοτόμων εφαρμογών στον τομέα των νέων τεχνολογιών υψηλού κινδύνου (πληροφορική, ευρυζωνικότητα, διαδίκτυο) δεδομένου ότι δεν είναι όλες προσοδοφόρες. Στην ουσία, στις μικρές αυτές εταιρείες μεταφέρεται η ανάληψη του κινδύνου πειραματικών εφαρμογών στις νέες τεχνολογίες, που οι κολοσσοί του κλάδου δεν πραγματοποιούν κρίνοντας ότι δε συμφέρει να επενδύσουν σε ισχυρά τμήματα Ερευνας και Ανάπτυξης (R&D) με αβέβαια αποτελέσματα. Οταν κάποια από τις μικρές επιχειρήσεις επιτύχει μια κερδοφόρα εφαρμογή, τότε εξαγοράζεται από τους μονοπωλιακούς ομίλους του κλάδου. Ορισμένες βέβαια από τις μικρές αυτές επιχειρήσεις αναπτύσσονται και γιγαντώνονται αυτόνομα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι επιχειρήσεις της κοινωνικής δικτύωσης Facebook, Twitter, που όσοι είδαν την κινηματογραφική ταινία για το Facebook θα θυμούνται ότι ξεκίνησε από την ιδέα - παιχνίδι ενός φοιτητή του Χάρβαρντ, του Μαρκ Ζούκερμπεργκ και σήμερα το κεφάλαιό της έφτασε να ξεπερνά τα 130 δισ. δολάρια.
Επειδή τόσο ο κλάδος των νέων τεχνολογιών, όσο και της πολιτιστικής - καλλιτεχνικής παραγωγής έχουν αυξημένο ρίσκο, πολύ περισσότερο η σύμφυσή τους, με αποτέλεσμα οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της πολιτιστικής βιομηχανίας να μην το αναλαμβάνουν, το μοντέλο των μικρών και ατομικών «δημιουργικών βιομηχανιών» για παραγωγή καινοτομίας ή ενδιαφέροντος εμπορικά καλλιτεχνικού έργου έχει κάνει τα τελευταία χρόνια την εμφάνισή του και στο χώρο του πολιτισμού. Για παράδειγμα, στη χώρα μας διευρύνεται η παρουσία μεγάλων ιδιωτικών πολιτιστικών επιχειρήσεων (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Ιδρυμα Κακογιάννη κ.λπ.) που δεν έχουν δική τους παραγωγή, αλλά αγοράζουν εγχώριες παραγωγές που προβλέπουν ότι θα είναι κερδοφόρες, ή ενοικιάζουν τις εγκαταστάσεις τους για παρουσίαση παραγωγών αμφίβολης κερδοφορίας απαιτώντας και πρόσθετο ποσοστό επί των εσόδων της παράστασης. Η ΕΕ για να επιταχύνει και να γενικεύσει αυτή την πρακτική αναλαμβάνει να υποστηρίξει την ίδρυση και την εκκίνηση μικρών «δημιουργικών βιομηχανιών» αφού ο πολλαπλασιασμός τους αποτελεί προϋπόθεση για την ενίσχυση και υπερίσχυση της ευρωενωσιακής πολιτιστικής βιομηχανίας απέναντι στους ανταγωνιστές της.
Ετσι, το νέο πρόγραμμα της ΕΕ «Δημιουργική Ευρώπη» προβλέπει κοινοτική αλλά και κρατική χρηματοδότηση για όσες απ' αυτές τις επιχειρήσεις εντάσσονται στον οπτικοακουστικό τομέα (π.χ. κινηματογράφος, επιχειρήσεις παραγωγής διαδικτυακών παιχνιδιών κ.λπ.) σε ποσοστό 50%, για δε τις υπόλοιπες προβλέπει δανειοδότηση από τις τράπεζες με την ΕΕ να αναλαμβάνει το ρόλο του εγγυητή, που θα θέτει κριτήρια, θα ελέγχει αυστηρά την πορεία της επένδυσης και τελικά θα αποζημιώνει τις τράπεζες σε περίπτωση αποτυχίας.