19 Οκτ 2014

Η ταινία της εβδομάδας: "Τζο ο λεμονάδας"

 Η ταινία της εβδομάδας: "Τζο ο λεμονάδας"

Ο Τζο είναι ένας καλόκαρδος καουμπόι, που αγαπάει τη λεμονάδα και μισεί το οινόπνευμα. Τα βάζει με τους παρανόμους και με το ποτό, είναι γοητευτικός και πάντα παρόν όταν τον χρειάζονται οι απροστάτευτες γυναίκες και οι ανήμποροι ηλικιωμένοι άντρες. Είναι όμορφος, συνεχώς χαμογελαστός και γεμάτος ζωή. Το μυστικό του όμως γρήγορα θα αποκαλυφθεί και θα μαθευτεί η πραγματική του ταυτότητα.

Πηγή: cine.gr

Απολαυστική σάτιρα των κλασικών γουέστερν είναι ο "Τζο ο λεμονάδας". Ηρωας είναι ένας ξανθός όμορφος καουμπόι, με χαμόγελο ...οδοντόπαστας, ο οποίος κατατροπώνει τους κακούς και κερδίζει τις γυναίκες, χάρις στο αγαπημένο του ποτό, τη λεμονάδα. Πρωταγωνιστούν οι Κάρελ Φίαλα, Ρούντολφ Ντέιλ, Μίλος Κοπέτσκι και Ολγα Σχομπέροβα

Πηγή: Ριζοσπάστης

ΗΠΑ: Κρούσματα... ψύχωσης για τον Έμπολα.........

 ΗΠΑ: Κρούσματα... ψύχωσης για τον Έμπολα



Ένας σταθμός τρένων και λεωφορείων του οργανισμού αστικών συγκοινωνιών του Ντάλας στο Τέξας έκλεισε σήμερα, έπειτα από την πληροφορία ότι μία γυναίκα ασθένησε σε χώρο του σταθμού, ωστόσο εκπρόσωπος του οργανισμού διέψευσε πληροφορία που μεταδόθηκε από τοπικό τηλεοπτικό σταθμό ότι η γυναίκα βρισκόταν υπό παρακολούθηση για πιθανή έκθεσή της στον ιό Έμπολα.

Η γυναίκα βγήκε από τρένο στο σταθμό Γουάιτ Ροκ στο βορειο-ανατολικό Ντάλας και έκανε εμετό, γεγονός που οδήγησε τον οργανισμό να κλείσει το σταθμό και να καλέσει ομάδα διαχείρισης επικίνδυνων υλικών.

Ο οργανισμός διαβεβαίωσε ότι το τρένο και η πλατφόρμα θα επιθεωρηθούν και θα καθαριστούν όπως απαιτεί το πρωτόκολλο ασφαλείας.

Ψύχωση αρχίζει να καταλαμβάνει πολλές περιοχές των ΗΠΑ για τον κίνδυνο από τον ιό Εμπολα, καθώς αρχίζουν να αναφέρονται περιστατικά εκδήλωσης πανικού και επιβολής περιοριστικών μέτρων κατά μεμονωμένων προσώπων.

Δασκάλα δημοτικού σχολείου στο Μέιν ετέθη σε υποχρεωτική αργία για τρεις εβδομάδες αφού συμμετείχε σε συνέδριο στο Ντάλας. Οι αρχές της πολιτείας του Μέιν εξήγησαν ότι δεν υπάρχουν υποψίες ότι η δασκάλα ήρθε σε επαφή με πρόσωπο που είχε εκτεθεί στον ιό, αλλά το μέτρο ελήφθη «ως ανταπόκριση στις ανησυχίες των γονέων».

Η ψύχωση στις ΗΠΑ στέρησε από έναν φωτορεπόρτερ της «Washington Post» τη συμμετοχή του σε διάσκεψη, όπου είχε προσκληθεί από το Πανεπιστήμιο της Σίρακιουζ. 

Ο τρις βραβευμένος με Πούλιτζερ Μισέλ ντε Σιλ βρισκόταν το Σεπτέμβρη στη Λιβερία για να καλύψει την κρίση του Έμπολα και επέστρεψε στις ΗΠΑ εδώ και περισσότερες από 21 ημέρες. «Αποφάσισαν να παραδοθούν στη συλλογική υστερία», δήλωσε οργισμένος ο δημοσιογράφος.

Στο Χέιζλχερστ του Μισισίπι, γονείς αποφάσισαν να κρατήσουν στο σπίτι τα παιδιά τους επειδή ο διευθυντής του σχολείου είχε επισκεφθεί τη Ζάμπια για να παραστεί στην κηδεία του αδελφού του.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπαράκ Ομπάμα απηύθυνε κατά το εβδομαδιαίο μήνυμά του έκκληση προς τους Αμερικανούς «να μην παραδοθούν στην υστερία και το φόβο» απέναντι στην επιδημία του Έμπολα, καλώντας τους να δίνουν βάση μόνο στα γεγονότα.



Άι Στράτης και σοσιαλιστικός ρεαλισμός

 Άι Στράτης και σοσιαλιστικός ρεαλισμός

Στο σημερινό κυριακάτικο ένθετο, η κε του μπλοκ αντιγράφει κι αναδημοσιεύει ένα απόσπασμα από το πεζό κείμενο του βάρναλη που φέρει τον τίτλο της ανάρτησης, και αναδεικνύει με πολύ γλαφυρό τρόπο τη διαφορά του ‘στεγνού’ ρεαλισμού, που αποτυπώνει στατικά την πραγματικότητα, με τη λογική και τους στόχους του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Διαβάζοντας τις παρατηρήσεις του βάρναλη, μπορεί να καταλάβει κανείς καλύτερα (μολονότι δεν αναφέρεται άμεσα σε αυτό το ζήτημα) και την ειδοποιό διαφορά του διαλεκτικού υλισμού από τον στείρο και αφηρημένο προμαρξικό φιλοσοφικό υλισμό, καθώς και την ουσιώδη σχέση μεταξύ αυτών των δίπολων.
Με άλλα λόγια, η διαφορά του σοσιαλιστικού ρεαλισμού από τον απλό ρεαλισμό, είναι βασικά η διαφορά που έχει σε φιλοσοφικό επίπεδο ο διαλεκτικός υλισμός του μαρξ από τον αφηρημένο υλισμό, που αντικρίζει στατικά την πραγματικότητα. Καλή ανάγνωση και κάθε καλόπιστη παρατήρηση-προσθήκη, ευπρόσδεκτη στα σχόλια.

-.-.-

Ψηλά από το μετερίζι μας χαιρόμαστε κατάντικρά μας τ’ ολόφωτο εξαϋλωμένο όραμα του χωριού, κρεμασμένο από το λόφο του, απάνου στη θάλασσα. Αφού έχουμε κόψει το τσιγάρο για λόγους… υγείας, φλυαρούμε περί ανέμων και υδάτων. Και περί Τέχνης. Δύο αναστημένοι νεκροί.

-Όλο αυτό το χωριό, τι εξαίσιο όραμα φαίνεται, άμα το κοιτάς σαν ένας εστέτ. Όταν όμως θυμηθείς τα στενά, τα σκοτεινά, τα φονικά στενοσόκακα τα γεμάτα από όλες τις ακαθαρσίες· όταν θυμηθείς τη φτώχεια και την αθλιότητα της ζωής των ανθρώπων, το πνευματικό τους σκοτάδι, την εγκατάλειψή τους στη μοίρα τους· όταν θυμηθείς πως είναι τα θύματα μιας κοινωνικής βίας κι εκμετάλλευσης, που αφού τους πιει το αίμα, τους βουλιάζει όσο βαθύτερα μπορεί στην άγνοια, τότες η ομορφιά του οράματος χάνεται και αναδύεται το πραγματικό «νόημα» του τοπίου. Η ψυχή του. Ένας καλλιτέχνης που δε βλέπει αυτή την ψυχή θα αποδώσει μια ομορφιά όσο θέλει εντυπωσιακή, μα πάντα επιφανειακή, στατική, ψεύτικη. Το έργο του μπορεί να αρέσει, μα ποτές δε θα κινήσει τη σκέψη μας. Τη ναρκώνει. Κι αν το έργο του είναι ρεαλιστικό, ο ρεαλισμός του θα είναι αφαιρεμένος, άδειος, χωρίς περιεχόμενο. Η διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο ρεαλισμό, που έχει για σκοπό του την πιστότητα της αντιγραφής (ή αναδημιουργίας) των φυσικών και ανθρώπινων «αντικειμένων» και στο ρεαλισμό που ζητάει να συνειδητοποιήσει την κοινωνική σημασία τους, είναι η διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο νεκρό «σκήνωμα» και στο «πνεύμα» (οι όροι συμβατικοί). Αυτή η διαφορά καθορίζει από τη μια μεριά τη ματαιότητα του κριτικού κι αισθητικού ρεαλισμού και από την άλλη την επαναστατικότητα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού.

-Αυτό το αποτέλεσμα το πετυχαίνουν οι εικαστικές τέχνες ως ένα βαθμό. Ο Βελάσκεθ, ο Κουρμπέ, η γοτθική τέχνη, η ολαντέζικη σχολή, μας δώσανε υπέροχα ρεαλιστικά κομμάτια από τη ζωή. Αυτοί μας γνωρίσανε την εποχή τους· όλοι οι άλλοι μας δώσανε το… άπειρο! Για κείνους τους καιρούς, που δεν υπήρχε συνείδηση κοινωνικού αγώνα, μα Θεός πατήρ των πάντων, ο αισθητικός αυτός ρεαλισμός ήτανε μεγάλο κατόρθωμα. Σήμερα όμως ο κοινωνικός αγώνας είναι στην πρώτη γραμμή όλων των αξιών. Αυτό πήρε τη θέση του Υπέρτατου Όντος. Ο άνθρωπος έγινε κύριος της Τέχνης του. Η αστική τέχνη, είτε ρομαντική, είτε ρεαλιστική, είτε κλασική, απομονώνει το άτομο (το άτομο που δε δουλεύει) και το βάζει αντιμέτωπο σ’ όλη την κοινωνία. Και όταν ο ρεαλισμός είναι κριτικός, περιορίζεται στο να δείξει τα κακά, την αδικία, την απανθρωπιά του καθεστώτος, μα δε δίνει καμία λύση στο πρόβλημα. Ζητάει να διορθώσει όλα τούτα τα στραβά μέσα στα πλαίσια του συστήματος και με την καλή θέληση ή τη μόρφωση των ατόμων, χωρίς να θίξει τη βάση του συστήματος. Ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός κάμνει ήρωά του τον άνθρωπο της δουλειάς, αυτόν, που αγωνίζεται με πίστη και αισιοδοξία μαζί με όλη την κοινωνία για τη δημιουργία του σοσιαλιστικού πολιτισμού. Έτσι ο καλλιτέχνης μεταβάλλεται από ναρκωτής των ψυχών σε «αρχιτέκτονα των ψυχών». Νομίζω πως αυτό το αποτέλεσμα το πετυχαίνουνε πλατύτερα οι τέχνες του λόγου· γιατί διαθέτουν περισσότερο από τις εικαστικές τέχνες το μεγάλο μέσο της δράσης και της περιγραφής.

-Δεν υπάρχει αμφιβολία. Αυτό όμως δε θα πει πως οι εικαστικές τέχνες απαλλάσσονται από το χρέος να δημιουργούνε πάνου σ’ αυτή τη γραμμή. Και το παραμικρότερο πραματάκι από τις βιομηχανικές τέχνες παίρνει την κοινωνική του σημασία, άμα ο δημιουργός του τη νιώθει και ξέρει να τη δώσει. Αυτή η μουσική, που εκφράζεται με το πιο πνευματικό μέσο, μπορεί μια χαρά να κάνει αυτό το χρέος. Μην ξεχνάμε πως και το ρομαντικό ακόμα στοιχείο δεν είναι ασυμβίβαστο με το σοσιαλιστικό ρεαλισμό, όπως είπε ο Ζντάνωφ. Γίνεται κι αυτό επαναστατικό εργαλείο, γιατί «όλη η ζωή του κόμματός μας, όλη η ζωή της εργατικής τάξης είναι ένας συνδυασμός της πιο σκληρής, της πιο νηφάλιας δουλειάς με το μεγαλύτερο ανθρώπινο ηρωισμό και με τις πιο μεγαλειώδικες προοπτικές».

-Για μας όμως, που κάνουμε τέχνη επαναστατική μέσα στα καπιταλιστικά καθεστώτα, αυτό το χρέος είναι κάπως διαφορετικό. Εμείς δεν αγωνιζόμαστε να οικοδομήσουμε το σοσιαλιστικό πολιτισμό, μα να ρίξουμε το αστικό κοινωνικό σύστημα. Συναντιόμαστε όμως με τους Ρώσους σε ένα σημείο. Ότι, όπως κι αυτοί, έτσι και μεις προσπαθούμε να αισθητοποιήσουμε το «αύριο» του κόσμου. Κι αυτό το «αύριο», με το να μην είναι ουτοπία, μα ιστορική αναγκαιότητα, αποτελεί τη μεγαλύτερη πηγή της έμπνευσής μας και τη μεγαλύτερη ζωντάνια και δύναμη της τέχνης μας –εννοώ εκείνων που έχουνε ταλέντο. 




Το παραπάνω απόσπασμα το βρήκα στο βιβλίο με τα «θυμήματα εξορίας» του κώστα βάρναλη από τον άι-στράτη, με επιμέλεια του ηρακλή κακαβάνη, που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις καστανιώτη και το συνιστώ ανεπιφύλακτα στους φίλους του ποιητή (και όχι μόνο). Περισσότερες λεπτομέρειες για το βιβλίο, μπορείτε να βρείτε ακολουθώντας αυτόν τον ηλεκτρονικό σύνδεσμο.

«Κόμμα Παντός Καιρού» σημαίνει να είσαι σταθερός και ταυτόχρονα ευέλικτος χωρίς αλλοίωση της

«Κόμμα Παντός Καιρού» σημαίνει να είσαι σταθερός και ταυτόχρονα ευέλικτος χωρίς αλλοίωση της στρατηγικής σου

Την έκδοση της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ «Κόμμα "παντός καιρού". Ιδεολογική - πολιτική και οργανωτική ισχυροποίηση του ΚΚΕ», παρουσίασε η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του Κόμματος, σε εκδήλωση των Κομματικών Οργανώσεων Κυψέλης και Αχαρνών της Τομεακής Οργάνωσης Α' Αθήνας.
Παραθέτουμε σήμερα ορισμένα αποσπάσματα από την παρουσίαση:
«Αυτή η έκδοση της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ γράφτηκε πολύ λίγο διάστημα μετά το 19ο Συνέδριο με στόχο να δώσει λίγο πιο αναλυτικά την πείρα του Κόμματος από τη δράση του, την αυτοτελή, την ιδεολογική, την πολιτική αλλά και τη δράση του Κόμματος και των κομμουνιστών μέσα στο εργατικό κίνημα, στις μαζικές οργανώσεις. Η πείρα έχει αξία όταν είναι συλλογικά επεξεργασμένη και με κριτικό τρόπο. Αυτό το βιβλίο προσφέρει επεξεργασμένη πείρα, θα έλεγα ότι έχει προστεθεί και άλλη από τη στιγμή που γράφτηκε και μακάρι στην πορεία να την εμπλουτίσουμε, να γίνει ακόμα πιο σύγχρονο και πιο ουσιαστικό.
Οχι τυχαία, μας απασχόλησε και πριν το Συνέδριο και μετά, ο τίτλος "Παντός Καιρού". Τον εννοούμε. Βεβαίως θέλει μία προσοχή γιατί ο άλλος μπορεί να πει "όταν βρέχει παίρνεις ομπρέλα", "όταν κάνει ζέστη φοράς καλοκαιρινά και τα βγάζεις κιόλας", δηλαδή προσαρμόζεσαι -αυτό που λέμε- στις συνθήκες. Δε θέλουμε να πούμε αυτό, θέλουμε να πούμε κάτι βαθύτερο. Και αυτό, δε θα πω είναι δύσκολο καθήκον, είναι σύνθετο. Το σύνθετο είναι κάτι παραπάνω από το δύσκολο. Με ποια έννοια... Το Κόμμα πρέπει να δουλεύει με συνέπεια πάνω στην επεξεργασμένη πολιτική του γραμμή, πάνω στο πρόγραμμά του, στις αποφάσεις του, ιδιαίτερα πάνω στη στρατηγική του, στο Πρόγραμμά του, να δουλεύει απαρέγκλιτα σε μια ευθεία γραμμή. Πρέπει να βαδίζεις πάνω σε μια ευθεία γραμμή την ώρα που είσαι αναγκασμένος να ανεβαίνεις ανηφόρες, να κατεβαίνεις κατηφόρες, να σε κλοτσάνε, να σου βάζουν εμπόδια, να κινδυνεύεις να γκρεμιστείς και ταυτόχρονα να μη φύγεις από την ίσια γραμμή. Δεν είναι εύκολο γιατί δεν είναι ο δρόμος ίσιος. Είναι νοητή η γραμμή, είναι νοητός ο ίσιος δρόμος αλλά στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι πολύ σύνθετα. Αυτό που χρειάζεται είναι η ικανότητα προσαρμογής και εξειδίκευσης.

Ενα παράδειγμα: Σε συνθήκες κρίσης σήμερα τι βάζουμε; Σε συνθήκες κρίσης που υπάρχει και διαφαίνεται η προοπτική μιας μικρής ανάκαμψης, που είναι και αβέβαιη αν οι διεθνείς εξελίξεις και στην Ευρώπη περιπλέξουν την κατάσταση, γιατί δεν εξαρτάται μόνο από την Ελλάδα. Τι βάζουμε εμείς; Οχι μονόχνοτα αλλά ως κρίκο επικοινωνίας και συσπείρωσης του λαού: "Ανάκτηση των απωλειών". Εσείς, λέτε θα έχουμε επανεκκίνηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου και καπιταλιστική ανάκαμψη; Εμείς, επειδή προβλέπουμε ότι η ανάκαμψη του βιοτικού επιπέδου δε θα έρθει, βάζουμε αυτό το θέμα με όλες τις πλευρές που έχει: Μισθοί, εργασιακές σχέσεις, τα πάντα. Αυτά που έχουμε χάσει.
Βεβαίως, αυτό δεν είναι αυτοσκοπός του Κόμματος, γιατί το 2007, το 2008 και το 2009 παλεύαμε για βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Δε σημαίνει ότι η ανάκτηση των απωλειών λύνει το πρόβλημα αλλά είναι ένας κρίκος. Το 2007 και το 2008 είχαμε πιο επιθετικούς στόχους. Σήμερα, ενώ φαίνονται αμυντικοί οι στόχοι, η ανάκτηση των απωλειών, γιατί πρόκειται για στρατηγική του κεφαλαίου η απώλεια των κεκτημένων, απαιτεί πολύ μεγαλύτερη σύγκρουση απ' ό,τι είχες πριν από επτά - οκτώ χρόνια, όπου πάλευες, και καλά έκανες και πάλευες, για τη βελτίωση της ζωής. Αυτό το έφερα ως παράδειγμα για να πω ότι το "Κόμμα Παντός Καιρού" σημαίνει ότι πρέπει να είσαι σταθερός και ταυτόχρονα ευέλικτος στο να βλέπεις τις συνθήκες, την ιεράρχηση των αιτημάτων κτλ. χωρίς αλλοίωση της στρατηγικής σου. Και αν το τονίζουμε αυτό είναι γιατί το διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα δεν ήταν απαλλαγμένο από τέτοια προβλήματα αλλά ούτε και το δικό μας το Κόμμα.

MotionTeam
Αυτήν την ικανότητα πρέπει να την κατακτάμε και όταν εκτιμήσουμε ότι είμαστε κοντά σε αυτόν το στόχο, να ξέρουμε ότι πρέπει να την επανακατακτάμε. Τίποτα δεν είναι δοσμένο ότι το κέρδισες.
Αναγκαιότητα ο σοσιαλισμός
Και πριν την κρίση, αλλά τώρα περισσότερο, λέει ο κόσμος: Εντάξει ρε παιδιά, αυτά που λέτε καλά είναι αλλά ο κόσμος δεν παλεύει, δεν οργανώνεται, άρα τώρα δεν μπορούμε να μιλάμε για εργατικές εξουσίες. Προχτές ο Δραγασάκης στη Βουλή απευθυνόμενος σε εμάς είπε: Κοιτάξτε να δείτε. Δεν έχουμε επαναστατική κατάσταση σήμερα και αυτό που προέχει, να συγκεντρώσουμε την προσοχή στην ανθρωπιστική κρίση.
Αφήστε που ο όρος αυτός δεν έχει καμιά σχέση με την καπιταλιστική κρίση. Η "ανθρωπιστική κρίση" χρησιμοποιείται... Πώς έγινε το τσουνάμι στην Ασία, εκρήγνυται το ηφαίστειο, μολύνονται τα νερά, είναι μια ανθρωπιστική κρίση. Δεν έχει καμιά σχέση με την απαξίωση της αξίας της εργατικής δύναμης που γίνεται στις συνθήκες της κρίσης, την καταστροφή μέρους του κεφαλαίου, όλες τις συνέπειες που έχει η καπιταλιστική οικονομική κρίση, δεν έχει καμία σχέση με τον όρο "ανθρωπιστική".
Διαστρέφει το εξής πράγμα: Βεβαίως δεν υπάρχει επαναστατική κατάσταση. Και μάλιστα εμείς το ξέρουμε πολύ καλά. Είμαστε οι μόνοι που ξέρουμε τι είναι επαναστατική κατάσταση. Αυτός πάει να δικαιολογήσει τη γραμμή διαχείρισης της αστικής κρίσης με την επαναστατική κατάσταση.
Πρόσθεσε και κάτι άλλο, ότι άλλωστε ο Μαρξ είπε ότι όταν ένα πράγμα δεν έχει ωριμάσει να γίνει, δεν μπορείς να το θέτεις. Ο Μαρξ δεν είπε τέτοια πράγματα. Αλλο πράγμα προϋποθέσεις σοσιαλιστικής επανάστασης και άλλο πράγμα η αναγκαιότητα ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος.
Η αναγκαιότητα ανατροπής του ως αναγκαιότητα έχει ωριμάσει αντικειμενικά. Δεν έχεις επαναστατική κατάσταση, ο υποκειμενικός παράγοντας δεν υπάρχει, ούτε από την πλευρά της αστικής τάξης, γιατί η αστική τάξη έχει δυνατότητα να διαχειριστεί τα πράγματα, δεν είναι σε φάση που δεν μπορεί, ούτε οι από κάτω είναι αποφασισμένοι για ρήξη. Δεν υπάρχει υποκειμενικός παράγοντας.
Εμείς όταν λέμε αναγκαιότητα και ρεαλιστικότητα του σοσιαλισμού εννοούμε ότι απάντηση στον καπιταλισμό, στα προβλήματα, είναι ο σοσιαλισμός. Από εκεί και πέρα όμως δε ρίχνουμε ως κόμμα το σύνθημα: Εμπρός πάμε για τη σοσιαλιστική επανάσταση. Το σύνθημα που λέμε "πάρτε την εξουσία" θα δοθεί σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης και ελπίζω το Κόμμα μας τότε να είναι σε τέτοια κατάσταση, γιατί και η επαναστατική κατάσταση δε φαίνεται μια ωραία ημέρα. Ωριμάζει, δεν τη βλέπεις.
Ο Μαρξ, σύντροφοι, όταν είπε ότι αν ένα πράγμα δεν έχει ωριμάσει, δεν μπορείς να έχεις και θέση, το είπε για το εξής: Η θεωρία του επιστημονικού κομμουνισμού δε θα μπορούσε να υπάρχει ως επεξεργασία σε συνθήκες, π.χ., της φεουδαρχίας. Στις συνθήκες της φεουδαρχίας ωρίμαζε η ανάγκη της αντικατάστασης της φεουδαρχίας με τον καπιταλισμό, με το αστικό πολιτικό σύστημα, να πάρει η αστική τάξη την εξουσία. Δεν ήταν δυνατόν να υπάρχει η ωρίμανση, η μελέτη του σοσιαλισμού, αφού δεν υπήρχε καπιταλισμός.
Ο Μαρξ, ίσα-ίσα, είπε ότι από τη στιγμή που μπορείς να διαμορφώσεις θεωρία σημαίνει ότι αντικειμενικά αρχίζουν οι προϋποθέσεις, γιατί είχε αναπτυχθεί ο καπιταλισμός και βεβαίως τότε έγινε ώριμο. Σήμερα δεν μπορούμε να πούμε ότι "δεν υπάρχει επαναστατική κατάσταση, δε συζητάμε για το σοσιαλισμό", όταν ο σοσιαλισμός οικοδομήθηκε για 70 χρόνια, έχεις σοσιαλιστική επανάσταση, οι αιτίες της ανατροπής είναι γνωστές.
Δεν είπε "μη μιλάτε για το σοσιαλισμό, μην παλεύετε γιατί δεν υπάρχει επαναστατική κατάσταση".
Τι λέει ο Μαρξ για το 1830 και το 1848. Λέει "το θέμα δεν είναι μόνο οι επαναστάτες να έχουν κάποιες διεκδικήσεις, ενώ οι δημοκράτες μικροαστοί θέλουν να αποτελειώσουν την επανάσταση -την αστική εννοεί- όσο πιο γρήγορα με την πραγματοποίηση ορισμένων διεκδικήσεων. Συμφέρον δικό μας είναι να κάνουμε την επανάσταση διαρκή ώσπου να κατακτηθεί η εξουσία από το προλεταριάτο, όχι μονάχα σε μία χώρα αλλά σε όλες τις κυρίαρχες χώρες του κόσμου. Οχι απλά αλλαγή ατομικής ιδιοκτησίας αλλά κατάργηση των τάξεων".
Η σύνδεση της στιγμής
Ποια πρέπει να είναι η στάση του προλεταριάτου απέναντι στους μικροαστούς. "Οσο θα συνεχίζονται οι σημερινές συνθήκες, όπου καταπιέζονται επίσης και οι μικροαστοί δημοκράτες -στο διάστημα της υπεροχής αυτών των τάξεων, της αστικής και των μικροαστών- οι δημοκράτες μικροαστοί τείνουν το χέρι στο προλεταριάτο για τη δημιουργία μεγάλου κόμματος αντιπολίτευσης, να μπλέξουν τους εργάτες σε μια κομματική οργάνωση υπέρ των μικροαστών και κατά του προλεταριάτου. Μια τέτοια συνένωση σε βάρος του προλεταριάτου θέλουν, γι' αυτό οι επαναστάτες χρειάζονται μια ανεξάρτητη μυστική οργάνωση και μια ανοιχτή πλάι στους επίσημους δημοκράτες".
Ανεξαρτησία των θέσεων του προλεταριάτου. Τότε δεν υπήρχε Κομμουνιστικό Κόμμα, ούτε καν επεξεργασία. Τότε έγινε η Α' Διεθνής, η ένωση των εργατών. Αλλά Κόμμα, Κομμουνιστικό σε εθνικό επίπεδο, δεν υπήρχε. Και μιλάει ο Μαρξ. Το λέω γιατί τώρα όλοι οι οπορτουνιστές είναι μαρξιστές, εμφανίζονται ως μαρξιστές. Και λένε αυτά τα είπε ο Μαρξ για την αστική επανάσταση.
Δεύτερον, λέει ο Μαρξ: "Δε χρειάζεται καμία συνένωση στην πάλη κατά του κοινού αντιπάλου. Συμπίπτουν αντικειμενικά και πρόκειται για σύνδεση της στιγμής".
Προσέξτε τι λέμε εμείς. Μέσα στην πάλη, σύντροφοι, συμπίπτουν αντικειμενικά τα αιτήματα, μπορεί να συμπέσουν και με άλλων κομμάτων για ένα ζήτημα. Για τη σύμβαση, για κείνο, για το άλλο, μπορεί να συμπέσεις και με άλλα κόμματα, μικροαστικά κτλ. πάνω σε ορισμένα αιτήματα.
Ο Μαρξ τότε έλεγε "αντικειμενικά συμπίπτεις". Και είναι σύνδεση της στιγμής. "Στις μελλοντικές συγκρούσεις, οι εργάτες θα υποχρεωθούν να κατακτήσουν τη νίκη με το θάρρος τους, ενώ οι μικροαστοί (για τους μικροαστούς τώρα, όχι για την αστική τάξη) σε όλο το διάστημα θα συμπεριφέρονται διστακτικά και συμβιβαστικά για να σφετεριστούν τη νίκη του αγώνα, για να προλάβουν τις δήθεν ακρότητες. Οι εργάτες να αντιδράσουν στον αστικό κατευνασμό, να πάρουν τις πιο υψηλές μορφές πάλης στην καθοδήγησή τους. Πλάι στις διεκδικήσεις των αστών να έχουν τις δικές τους διεκδικήσεις. Να ζητούν εγγυήσεις για τους εργάτες μόλις οι μικροαστοί πάρουν την εξουσία".
Βέβαια, οι μικροαστοί εκείνης της περιόδου δεν ήταν ακριβώς όπως είναι σήμερα, που συμπιέζονται από τα μονοπώλια κτλ. Ηταν μεσαία στρώματα πολύ κοντά στην αστική τάξη. Αλλά, την ιδέα να δείτε...
Η αυτοτελής πάλη της εργατικής τάξης
"Εν ανάγκη και με τη βία να ζητήσουν εγγυήσεις και να μην παρασυρθούν από τη μέθη της νίκης. Οι δυσπιστίες τους να είναι απέναντι και στο αντιδραστικό και στο μικροαστικό δημοκρατικό κόμμα", γιατί όντως υπήρχε και η πιο αντιδραστική τάση και η πιο δημοκρατική, με την έννοια της αστικής δημοκρατίας.
"Γι' αυτό οι εργάτες πρέπει να είναι οργανωμένοι και οπλισμένοι. Οι εργάτες να αντιδράσουν στην αναβίωση της παλιάς εργατικής πολιτοφυλακής που ήταν κατά των εργατών. Εκεί που δεν μπορεί να γίνει, πρέπει οι εργάτες να οργανωθούν ανεξάρτητα ως προλεταριακή φρουρά, με αρχηγούς εκλεγμένους από τους ίδιους και τα δικά τους επιτελεία. Να μπουν κάτω από τις διαταγές όχι της κρατικής εξουσίας αλλά των επαναστατικών δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων που θα έχουν επιβάλλει οι εργάτες. Εκεί όπου θα απασχολούνται οι εργάτες για λογαριασμό του κράτους πρέπει να επιβάλλουν τον εξοπλισμό τους και την οργάνωσή τους σε ένα ιδιαίτερο σώμα με αρχηγούς εκλεγμένους από τους ίδιους ή ως τμήμα της προλεταριακής φρουράς".
Κοιτάξτε, δε λέω να κάνουμε τώρα αντιγραφή σε αυτά που λέει ο Μαρξ αλλά προσέξτε τι λέει.
Τότε, η αστική τάξη, αφού πάλευε τους φεουδάρχες, αντικειμενικά άφηνε να εξοπλιστεί και το προλεταριάτο, γιατί το προλεταριάτο θα έδινε τη μάχη και τη ζωή του για να νικήσει η αστική τάξη και μετά να στραφεί και κατά του προλεταριάτου. Αυτό ο Μαρξ το έβλεπε. Σου λέει όμως αυτό είναι αντικειμενικό. Δεν είπε οι εργάτες καθίστε στα σπίτια σας και αφήστε την αστική τάξη μόνη της. Είπε πάρτε μέρος με τις δικές σας διεκδικήσεις, τον εξοπλισμό. Και μάλιστα, εκεί που λέει να κάνετε τοπικές οργανώσεις, εξοπλισμένες σε επίπεδο δημοτικών και κοινωνικών συμβουλίων (δεν ήταν αυτά που έχουμε εμείς σήμερα, ήταν χώροι δράσης, ήταν μορφές που εν πάση περιπτώσει υπήρχαν στη φεουδαρχία και που μετεξελίσσονταν σε όργανα πάλης της αστικής τάξης).
Και μάλιστα η Κομμούνα του Παρισιού ξεκίνησε με αφετηρία τι; Υπήρχε αυτό που λέμε η εθνοφυλακή, πολιτοφυλακή, πώς τη λέγανε, στο Παρίσι την έλεγχαν οι εργάτες, οι κομμουνάροι.
Και βέβαια, οι αστοί σου λένε "τέλειωσε, πρέπει να τους την πάρουμε" και αυτή ήταν η αφορμή, ας πούμε, που ξέσπασε η Κομμούνα. Αν αυτά τα έλεγε ο Μαρξ τότε (το λέω γιατί όλοι οι οπορτουνιστές εμφανίζονται και μαρξιστές, ενώ εμείς, λένε, τον έχουμε εγκαταλείψει τον Μαρξ), αν έβαζε τα καθήκοντα της εργατικής τάξης, προσπαθούσε να πει ότι η εργατική τάξη πρέπει να κρατήσει την αυτοτέλειά της. Και την πολιτική και τη μαζική και μέχρι και τα όπλα.
Τότε ο στρατός χρησιμοποιούνταν αρχικά κυρίως για τους πολέμους και στο εσωτερικό της χώρας είχαν τέτοια ένοπλα τμήματα που είχε την δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσει και η εργατική τάξη. Αλλά τώρα ο στρατός χρησιμοποιείται για μέσα και για έξω, τώρα έχουν φτιάξει και καινούρια πράγματα, είναι διαφορετικές οι συνθήκες.
Να είσαι προετοιμασμένος
Γιατί τα λέμε αυτά; Γιατί σύντροφοι, στις σημερινές συνθήκες και ιδιαίτερα από τις αρχές του 20ού αιώνα, όπου ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι επεξεργάστηκαν τις θέσεις για το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, δεν υπάρχει ενδιάμεσο στάδιο, δεν μπορεί να υπάρξει ένα ανεξάρτητο μεταβατικό πρόγραμμα του Κόμματος, που εν πάση περιπτώσει διαχωρίζεται από το πρόγραμμά του για το σοσιαλισμό.
Είναι άλλο πράγμα μέτωπα συσπείρωσης, στόχοι συσπείρωσης, βεβαίως αυτό είναι διαφορετικό πράγμα, αλλά αυτό που λέμε η επεξεργασμένη γραμμή συγκέντρωσης δυνάμεων για την εξουσία, χωρίς να λέω τώρα λεπτομέρειες, είναι η γραμμή που πρέπει να απαντήσει κανείς σήμερα.
Εδώ πρέπει να κάνουμε ένα διαχωρισμό: Αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες. Εδώ πολλές φορές τα μπερδεύουμε. Το επίπεδο ακόμα του Κόμματος ή αν θέλετε η ιδεολογική δουλειά που κάνουμε δυσκολεύει. Οταν λέμε αντικειμενικές συνθήκες, εννοούμε συνθήκες ανεξάρτητες από τη θέληση και τη δράση του Κόμματος. Π.χ., έχουμε καπιταλισμό. Μπορούμε να τον ανατρέψουμε με ένα σύνθημα; Οχι. Υπάρχει επαναστατική κατάσταση; Οχι. Η επαναστατική κατάσταση εκφράζεται. Βεβαίως, η όξυνση της ταξικής πάλης βοηθάει σε αυτό που λέμε "να αδυνατίζουν οι από πάνω και οι από κάτω να αποκτούν τη θέληση". Η επαναστατική κατάσταση δεν είναι κάτι που μπορείς να την προγραμματίσεις. Πρέπει να είσαι προετοιμασμένος να την εκτιμήσεις και να δράσεις. Αν δεν είσαι προετοιμασμένος βράστα και άστα, θα τη χάσεις την υπόθεση. Ακόμα και αν ο συσχετισμός είναι ευνοϊκός.
Πού είναι σήμερα το πρόβλημα; Σήμερα δουλεύουμε σε συνθήκες υποχώρησης του κινήματος. Μεγάλης υποχώρησης. Και ιδιαίτερα από το 2012 και μετά, πάνω που κάτι πήγε να γίνει. Πρέπει να ανεβάσουμε την απαιτητικότητα από τον εαυτό μας. Εδώ έχουμε δυσκολίες και υποκειμενικές. Τα λέει το 19ο Συνέδριο. Ενας παράγοντας που υστερούμε είναι η στάθμη του ιδεολογικού επιπέδου του Κόμματος. Να το ξεκαθαρίσουμε: Δε θέλουμε, δε θα γίνουμε Κέντρο Μαρξιστικών Ερευνών. Δεν το λέω με την έννοια της εκλαΐκευσης του μαρξισμού - λενινισμού. Κι αυτό χρειάζεται να γίνει. Αλλά να δουλεύουμε με αυτόν τον τρόπο.
Σύνθετο καθήκον
Μια αδυναμία που έχουμε ακόμα, παρότι έχουμε βελτιωθεί πάρα πολύ και μετά το 19ο Συνέδριο, αλλά παραμένει: Το πώς διαμορφώνουμε μέτωπα συσπείρωσης και αυτά τα μέτωπα συσπείρωσης που πιάνουν τα προβλήματα του κόσμου, αυτό που τον απασχολεί, ταυτόχρονα τον βοηθούν να ριζοσπαστικοποιήσει τη συνείδησή του. Για να το πετύχουμε αυτό, εμείς χρειάζεται να ξέρουμε πολύ περισσότερα απ' αυτά που μας χρειάζονται, που νομίζουμε ότι μας χρειάζονται. Πολλές φορές, σύντροφοι, απαντάμε και στον αντίπαλο -και κεντρικά και κάτω- λέγοντας τις θέσεις μας (και καλά κάνουμε) αλλά με τη μορφή αξιώματος. Το να πεις "τα προβλήματα θα λυθούν στις συνθήκες του σοσιαλισμού" είναι σωστό. Η να πεις κοινωνικοποίηση, διαγραφή του χρέους, αποδέσμευση, είναι σωστό. Και πρέπει να τα λέμε και με τη μορφή συνθήματος. Αλλά ο άλλος το παίρνει ως αξίωμα. Πρέπει να τον βοηθήσεις, σιγά - σιγά και όχι μόνο από μια συζήτηση, να θεωρήσει ότι έγινε δικό του συμπέρασμα. Αυτό σημαίνει άλλο τρόπο προπαγάνδας, δουλειάς, δράσης. Δηλαδή να πει "έχει δίκιο αυτός".
Ποιο είναι το σύνθετο έργο το δικό μας. Από τη μια μεριά, πρέπει να προσεγγίσεις τους ανθρώπους που δεν έχουν να φάνε, που δεν έχουν να πάρουν πετρέλαιο, που υποφέρουν ή που δε θέλουν να υποσκαφθεί ακόμα το βιοτικό τους επίπεδο, έχει απογοήτευση, έχει πίκρα, βλέπει έναν παγκόσμιο συσχετισμό χάλια ...τους τζιχαντιστές. Πρέπει να αποβάλλει τις κοινοβουλευτικές αυταπάτες. Η αλλαγή δεν πρόκειται να έρθει μέσω της κάλπης. Δε γίνεται. Η κάλπη αλλάζει κυβερνήσεις, δεν αλλάζει τάξεις στην εξουσία. Ακόμα και εμείς να πάρουμε την πλειοψηφία δεν μπορούμε την ψήφο του λαού να τη μετατρέψουμε σε επαναστατική κατάσταση. Σε ψηφίζει να διαχειριστείς ορισμένα ζητήματα. Γιατί, κοιτάξτε, είναι σύγκρουση. Και η σύγκρουση θα είναι ολομέτωπη. Αυτό που είπε ο Λαπαβίτσας για τον ΣΥΡΙΖΑ, που το λέει, όχι για επανάσταση, αλλά το λέει για την έξοδο από την ευρωζώνη, θα είναι αίμα και δάκρυα. Βλέπετε εδώ τι λέει ο Μαρξ, που δε μιλάει για σοσιαλιστική επανάσταση. Κρατείστε τα όπλα, μην τα δώσετε, να είστε εξοπλισμένοι. Πού; Σε συνθήκες που η αστική τάξη παλεύει να ολοκληρώσει τη νίκη της. Σήμερα τι πρέπει να κάνουμε εμείς; Να πάμε να τα ακουμπήσουμε στην αστική τάξη που έχει πλήρως αντιδραστικοποιηθεί; Επομένως, το πώς δουλεύουμε, σύντροφοι, στις μαζικές οργανώσεις είναι κρίσιμο ζήτημα.
Κόμμα για το σήμερα και για το αύριο
Εχουμε, δηλαδή, καινούργια προβλήματα, που δεν τα είχε το κίνημα πριν. Διαβάζοντας αυτό το βιβλιαράκι βλέπει κανείς τη συνθετότητα της κατάστασης. Αλλά, να το πούμε και από την άλλη μεριά: Μόνο μαύρα υπάρχουν γύρω μας, δυσκολίες; Η ίδια η κατάσταση φέρνει επί τάπητος και τη συζήτηση σε πιο βαθιά ζητήματα: Σοσιαλισμός, Εργατική Εξουσία, αποδέσμευση από την ΕΕ, μονομερής διαγραφή του χρέους. Είναι η ίδια η ζωή που τα φέρνει. Αυτά τα λέγαμε και πριν. Σήμερα όμως είναι στην πρώτη γραμμή. Δεν ήταν αυτό που λέμε να πας να βάλεις την αποδέσμευση. Εβαζες τη σύγκρουση με την ΚΑΠ, τις εργασιακές σχέσεις. Σήμερα η δουλειά που κάνουμε είναι καθοριστική για το αύριο. Πολύ πιο καθοριστική από ό,τι ήταν το '91. Το '91 ήταν καθοριστικό να κρατηθεί το Κόμμα, να μη διαλυθεί. Σήμερα μιλάμε γιατί το Κόμμα δε διαλύθηκε το '91. Τώρα που τα πράγματα είναι όπως είναι (και δεν ξέρουμε πώς θα βαθύνει η κρίση στην Ευρώπη, άμα δείτε και την κρίση στην Κίνα, η κρίση θα χτυπήσει και την Κίνα, θα έχουμε παγκόσμια κατάσταση), αυτά που κάνουμε σήμερα και δε φαίνεται ότι φέρνουν άμεσα αποτελέσματα, δεν πάνε χαμένα. Αρκεί αυτή τη φορά ο σπόρος που βάζουμε να είναι καλύτερος από αυτόν που βάζαμε πριν 5, 10, 15 χρόνια.
Από αυτήν την άποψη, κόμμα παντός καιρού, έτσι όπως πρέπει να το συνειδητοποιούμε, είναι ένα σημαντικό θέμα γιατί τώρα πρέπει να αντιμετωπίζουμε το σήμερα και να προετοιμαζόμαστε και για το αύριο.
Μην το πάρουμε ως δεδομένο. Δηλαδή, πρέπει να πάρεις γρήγορες στροφές. Και μπορεί να χρειαστεί να τις πάρεις σε μικρό χρονικό διάστημα. Σε λίγο θα γίνουμε 100 χρόνων. Δεν μπορούμε να λέμε συνέχεια "η πείρα"... Τώρα έχουμε περάσει από φωτιά και σίδερο, τώρα πρέπει να είμαστε πιο απαιτητικοί με τον εαυτό μας, όλοι μας. Ανάλογα και με τις ευθύνες που έχει ο καθένας αλλά συνολικά πιο απαιτητικοί».

Παλεύουμε για ένα συλλαλητήριο πέρα από τα καθιερωμένα

Παλεύουμε για ένα συλλαλητήριο πέρα από τα καθιερωμένα
Συνέντευξη με την Γιώτα Ταβουλάρη, πρόεδρο της Ομοσπονδίας Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας

Για την προετοιμασία στον κλάδο του Φάρμακου - Καλλυντικού του πανελλαδικού συλλαλητηρίου, την 1η του Νοέμβρη, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με την Γιώτα Ταβουλάρη, πρόεδρο της Ομοσπονδίας Εργαζομένων Φαρμακευτικών και Συναφών Επαγγελμάτων Ελλάδας (ΟΕΦΣΕΕ).
***
-- Ποια συγκεκριμένα μέτρα παίρνει η Ομοσπονδία στην τελική ευθεία για το πανελλαδικό συλλαλητήριο και πώς κρίνετε την ανταπόκριση των εργαζομένων;
-- Επιδίωξή μας είναι να έχει ο κλάδος τη δική του καθοριστική συμβολή στην οργάνωση ενός συλλαλητηρίου πέρα από τα καθιερωμένα, με στοιχεία ποιοτικής και ποσοτικής ανόδου, όπως θέλουμε να είναι το συλλαλητήριο της 1ης Νοέμβρη. Στην κατεύθυνση αυτή πήραμε μέτρα ώστε να ανοίξει, κατ' αρχάς, η συζήτηση παντού. Με ανοιχτά ΔΣ της ΟΕΦΣΕΕ, με γρήγορη ενημέρωση για το συλλαλητήριο και το περιεχόμενό του, τους στόχους του, με οργάνωση πανελλαδικής σύσκεψης και άλλων περιφερειακών με σωματεία και εργαζόμενους του κλάδου, με δεκάδες παρεμβάσεις, περιοδείες, εξορμήσεις στους χώρους δουλειάς.
Δώσαμε ιδιαίτερο βάρος στα πρωτοβάθμια σωματεία, να βοηθήσουμε τα ΔΣ να συνεδριάσουν, να αποφασίσουν, να καλέσουν ΓΣ των μελών τους, να γράψουν νέα μέλη. Επιμείναμε επίσης στην οργάνωση αγώνων σε επιχειρησιακό και κλαδικό επίπεδο για διάφορα ζητήματα, π.χ. το ωράριο εργασίας. Αυτή η προσπάθεια συνεχίζεται και εντείνεται με τον ανάλογο έλεγχο, όσο πλησιάζει η 1η Νοέμβρη, με την επιδίωξη η δουλειά μας να εδραιωθεί, να αποκτήσει πιο μόνιμο χαρακτήρα.

Η Γιώτα Ταβουλάρη
Παρότι τα σημάδια της γενικότερης υποχώρησης του εργατικού κινήματος υπάρχουν και στον κλάδο μας, παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι εργαζόμενοι εξακολουθούν να βλέπουν τον εαυτό τους ως θεατή και όχι ως πρωταγωνιστή των εξελίξεων, η προσπάθεια της ΟΕΦΣΕΕ και του ΠΑΜΕ αναγνωρίζεται. Ως ένα βαθμό, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει αποδοχή της λογικής που αναδεικνύουμε, προβληματισμός για τα ζητήματα που θέτουμε, ακόμα και αγωνιστικά ξεσπάσματα.
-- Είναι προφανές ότι το συλλαλητήριο είναι σταθμός και όχι το τέρμα μια πορείας...
-- Ακριβώς. Το στοίχημα για εμάς, μέσα και από την προετοιμασία του συλλαλητηρίου, είναι να βγουν οι εργαζόμενοι του κλάδου πιο οργανωμένοι, πιο ατσαλωμένοι, πιο ισχυροί. Να αποτελέσει αυτή η προετοιμασία σταθμό για ένα πιο συγκροτημένο, πιο μαζικό και πιο ισχυρό κίνημα στον κλάδο του Φαρμάκου - Καλλυντικού.
Ενα κίνημα που θα μπορεί με καλύτερους όρους και προϋποθέσεις να αντιμετωπίσει την εργοδοτική και κυβερνητική επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων στον κλάδο και γενικότερα. Που θα μπορέσει με αξιώσεις να απαιτήσει από τους φαρμακοβιομήχανους και τους υπόλοιπους επιχειρηματίες του φαρμάκου την υπογραφή της κλαδικής ΣΣΕ, να αποτρέψει τους σχεδιασμούς τους για ανατροπή όλων των εργατικών κατακτήσεων, όπως είναι το ωράριο εργασίας στον κλάδο, 5ήμερο - 8ωρο από Δευτέρα ως Παρασκευή ή την εδραίωση ελαστικών σχέσεων και μορφών εργασίας στον κλάδο.
Να διεκδικήσει μέτρα ανακούφισης των ανέργων ταυτόχρονα με το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή δουλειά, τον κοινωνικό χαρακτήρα της Ασφάλισης, με παροχές και σύνταξη αντίστοιχες των αναγκών, την προστασία του εργατικού εισοδήματος από τα χαράτσια.
Με παρακαταθήκη το πανελλαδικό συλλαλητήριο, την προετοιμασία του και τη δράση που αναπτύσσεται στα πλαίσιά της, μπορούμε από καλύτερη αφετηρία να δώσουμε τις μάχες που ακολουθούν το επόμενο διάστημα. Μπροστά μας έχουμε την ψήφιση του αντιλαϊκού κρατικού προϋπολογισμού με ό,τι αυτός συνεπάγεται για τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους και καλούμε να κλιμακώσουμε την πάλη, με αποφάσεις για απεργιακή κινητοποίηση στο τρίτο δεκαήμερο του Νοέμβρη.

Από τη συμμετοχή της Ομοσπονδίας στη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ, στις 4 Οκτώβρη στην Αθήνα
Ολα αυτά προϋποθέτουν την ενίσχυση της οργάνωση στους χώρους δουλειάς, τη μαζικοποίηση των κλαδικών και επιχειρησιακών σωματείων, ταυτόχρονα με την ενίσχυση του ταξικού προσανατολισμού της πάλης, του δρόμου της αντιπαράθεσης με τα εργοδοτικά συμφέροντα και τις πολιτικές που τα εκφράζουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, την ανάδειξη της ικανοποίησης των αναγκών των εργαζομένων ως μοναδικό κριτήριο στην οργάνωση των εργατικών αγώνων.
-- Σε ποιο βαθμό κατόρθωσε η Ομοσπονδία να ανοίξει τη δουλειά από τα κάτω και τι αποτελέσματα μετράει;
-- Πετύχαμε να γίνει καλύτερη και πιο ολοκληρωμένη συζήτηση παντού. Μέσα από τη διαδικασία αυτή προέκυψαν δυνατότητες, αλλά αναδείχτηκαν και αδυναμίες, προβλήματα. Οι δυνατότητες έχουν να κάνουν με το ότι όσο οι εργαζόμενοι συζητούν, προβληματίζονται και αναλαμβάνουν οι ίδιοι ευθύνες, τόσο ξεδιαλύνονται αυταπάτες, αποδυναμώνονται λογικές που κρατάνε πίσω τους εργαζόμενους, ανοίγουν δρόμοι και αναδεικνύονται πρωτοπόρα στοιχεία.
Στα σοβαρότερα προβλήματα καταγράφουμε τη λογική της ανάθεσης που είναι πολύ ισχυρή, όπως και τη λογική της αναποτελεσματικότητας και του μικρότερου κακού. Χρόνια τώρα καλλιεργούνται και στον κλάδο από τις δυνάμεις του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού και τους διάφορους «διαχειριστές». Οσο, όμως, φουντώνει η συζήτηση από τα κάτω, όσο οξύνεται η αντιπαράθεση με αυτές τις δυνάμεις και τις λογικές τους μέσα στους χώρους δουλειάς, οι αδυναμίες αντιμετωπίζονται και γίνονται δυνατότητες.
-- Στο μέχρι τώρα απολογισμό υπάρχουν κάποια στοιχεία που ξεχωρίζουν σε ό,τι αφορά την προετοιμασία του συλλαλητηρίου;
-- Υπάρχουν και έχουν σχέση με όλα τα παραπάνω. Κατ' αρχάς ενισχύθηκε το ζήτημα της ευθύνης των σωματείων. Μπήκαν στη διαδικασία να συζητήσουν, να αντιμετωπίσουν πιο ολοκληρωμένα ιδιαίτερα ζητήματα που απασχολούν το χώρο τους, να τα συνδέσουν με τα γενικότερα, να δουν και συγκεκριμένα μέτρα για την παρουσία τους στο συλλαλητήριο. Δραστηριοποιήθηκαν δυνάμεις. Είχαμε αποφάσεις συμμετοχής από σωματεία που δεν συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. Αποκαλύφθηκε καλύτερα ο ρόλος των δυνάμεων που σπέρνουν τη σύγχυση και την αναμονή στους εργαζόμενους και τους αφοπλίζουν. Προσέγγισαν το ΠΑΜΕ εργαζόμενοι που ήταν επιφυλακτικοί το προηγούμενο διάστημα. Ολα τα παραπάνω, βέβαια, δεν είναι γενικευμένα, όμως αναδεικνύουν έναν τρόπο δουλειάς που μπορεί να αποδώσει καρπούς.
-- Ανάμεσα στα ζητήματα αιχμής που αναδεικνύει το πανελλαδικό συλλαλητήριο είναι η ανεργία, οι μισθοί, τα ασφαλιστικά δικαιώματα. Ποια είναι η κατάσταση στον κλάδο σε ό,τι αφορά αυτά τα ζητήματα;
-- Μπορεί οι εργαζόμενοι του κλάδου να μη βιώνουν μια γενικευμένη επίθεση - αυτό οφείλεται κατά βάση στο γεγονός ότι ο κλάδος βγαίνει συγκροτημένος από την κρίση, αλλά και στο φρένο που έβαλε η Ομοσπονδία και οι εργαζόμενοι με τους αγώνες τους σε διάφορα αντεργατικά σχέδια - όμως, δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει την εργοδοτική επίθεση που είναι σε εξέλιξη.
Υπάρχει άρνηση από πλευράς εργοδοσίας στην υπογραφή της κλαδικής σύμβασης, ενώ ένα τμήμα των ιδιοκτητών φαρμακαποθηκών προσπαθεί με τη συνδρομή δημοτικών αρχών να διαλύσει το ωράριο του κλάδου με τη λειτουργία των φαρμακαποθηκών τα Σάββατα. Σε αρκετές επιχειρήσεις έχουμε μειώσεις μισθών μέσω ατομικών, αλλά και επιχειρησιακών συμβάσεων υπογεγραμμένων από σωματεία ή Ενώσεις Προσώπων. Πληθαίνουν και εδραιώνονται μορφές εργασίας όπως η ενοικιαζόμενη, η επιδοτούμενη, το κυλιόμενο ωράριο, έχουμε προσλήψεις νέων εργαζόμενων με 586 ή 511 ευρώ.
Οι αναδιαρθρώσεις, ειδικά των πολυεθνικών, έχουν αφήσει χωρίς δουλειά εκατοντάδες συναδέλφους, κυρίως ιατρικούς επισκέπτες. Για παράδειγμα, είχαμε την πτώχευση του ομίλου ΑΛΑΠΙΣ, τη συρρίκνωση των δραστηριοτήτων του ομίλου ΛΑΒΙΔΑ, ενώ υπάρχουν και εργαζόμενοι απλήρωτοι. Οσον αφορά το Ασφαλιστικό, οι εργαζόμενοι του κλάδου ζουν ήδη στο πετσί τους τον περιβόητο «δεύτερο πυλώνα» της Ασφάλισης, την επαγγελματική ασφάλιση, αφού το επικουρικό ταμείο τους έχει μετατραπεί σε ΝΠΙΔ, με τις ανάλογες περικοπές σε συντάξεις και παροχές. Σε αυτή τη μετατροπή πρωτοστάτησαν, μαζί με την κυβέρνηση, οι συνδικαλιστές των ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και ΜΕΤΑ στον κλάδο, μέσα από τη διασπαστική Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιατρικών Επισκεπτών που ελέγχουν.
Ολο το προηγούμενο διάστημα δόθηκαν μάχες για να αντιμετωπιστούν τα παραπάνω προβλήματα. Υπάρχει, επομένως, πλούσια θετική και αρνητική εμπειρία στους εργαζόμενους, για να βγάλουν συμπεράσματα. Την πείρα αυτή πρέπει να την αξιοποιήσουν και μπροστά στην ανάγκη να κλιμακώσουμε την πάλη με απεργία μέσα στο Νοέμβρη. Να την αξιοποιήσουν για να δουν με ποιους θα πάνε και ποιους θα αφήσουν, ποια είναι η δική τους προοπτική για την οριστική διέξοδο από τα προβλήματα, με τι όρους πρέπει να παλέψουν το επόμενο διάστημα, γιατί πρέπει να θέσουν ισχυρές βάσεις στην οργάνωση των αγώνων τους, με σταθμό και εφαλτήριο το πανελλαδικό συλλαλητήριο την 1η Νοέμβρη.

Πόσο μακριά από την Αθήνα είναι οι εξελίξεις στη Μ. Ανατολή;

Πόσο μακριά από την Αθήνα είναι οι εξελίξεις στη Μ. Ανατολή;



Εκδήλωση με θέμα «Πόσο μακριά από την Αθήνα είναι οι εξελίξεις στη Μ. Ανατολή;» έγινε την περασμένη Πέμπτη στο πλαίσιο της πολιτικής εξόρμησης του ΚΚΕ, στο Πανεπιστήμιο Πειραιά με ομιλητή τον Ελισαίο Βαγενά, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνο του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων. Ο Ε. Βαγενάς στην ομιλία του, ανάμεσα σε άλλα, σημείωσε:
Εμείς δεν είμαστε απ' αυτούς που λένε «δε βαριέσαι, μωρέ, ο πόλεμος είναι μακριά, τι μας νοιάζει; Δε με φτάνει εμένα, δε μ' αγγίζει!» Αυτή είναι μια επικίνδυνη, κοντόφθαλμη λογική, που κάνει μεγάλη ζημιά στο λαό μας.
Βλέπουμε πού έχουν οδηγήσει οι «σύμμαχοι», ΝΑΤΟ και ΕΕ, το Ιράκ με την αμερικανική κατοχή, τη Συρία με την απροκάλυπτη ιμπεριαλιστική επέμβαση ΗΠΑ, ΕΕ και των συμμάχων τους στην περιοχή. Ολοι αυτοί, για να προωθήσουν τους στόχους τους, έφτιαξαν και εξόπλισαν αυτό το λεγόμενο «Ισλαμικό κράτος», που τώρα προτίθενται να του τραβήξουν για λίγο την «αλυσίδα», ξεκινώντας μια νέα δυτική «σταυροφορία».
Οπως, επίσης, σε αιματοχυσία, που δεν έχει φτάσει σε τέλος, έχει οδηγήσει η επέμβαση των ΗΠΑ - ΕΕ στην Ουκρανία, στο φόντο του ανταγωνισμού αυτών των δυνάμεων με τη Ρωσία.
Πρόκειται για μια αδυσώπητη πάλη για το ποιος θα βάλει στο χέρι τα πετρέλαια της περιοχής, τους δρόμους μεταφοράς, τα μερίδια των αγορών. Και όταν ακούτε πως εδώ που είμαστε, στο Αιγαίο, μπορεί να υπάρχει ένας αμύθητος «πλούτος» από κάτω μας που θα πρέπει σήμερα να τον εκμεταλλευτούμε, να «κουμπώνεστε».
Οι ανταγωνισμοί Ελλάδας - Τουρκίας
Είναι γνωστό πως υπάρχει ανταγωνισμός ανάμεσα στις αστικές τάξεις της Ελλάδας και της Τουρκίας. Τόσο για το ποιος θα καταστεί «κόμβος Ενέργειας» όσο και για τα μερίδια του φυσικού πλούτου, όπου η Τουρκία προβάλλει μεγάλες διεκδικήσεις σε βάρος της χώρας μας στο Αιγαίο.
Βεβαίως, η κυβέρνηση προσπαθεί να καθησυχάσει για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Οι δύο πλευρές υπογράφουν κατά καιρούς δεκάδες νέες συμφωνίες συνεργασίας σε διάφορους τομείς. Κάθε λίγο και λιγάκι στα πλαίσια του λεγόμενου «Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας» συναντιέται και υπογράφει συνεργασίες ένα πολυπληθές «στράτευμα» υπουργών και επιχειρηματιών των δύο χωρών. 22 συμφωνίες τη μια φορά, 25 την άλλη και πάει λέγοντας. Μήπως, όμως, αυτές οι συμφωνίες, καθώς και οι ελληνικές «επενδύσεις» στην Τουρκία, που έφτασαν τα 6,6 δισεκατομμύρια δολάρια, έβαλαν τέρμα στις τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο; Μήπως σταμάτησαν οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τα τουρκικά μαχητικά; Μήπως έκοψαν τις προκλητικές «βόλτες» στο Αιγαίο των τουρκικών πολεμικών πλοίων; Σταμάτησε η τουρκική αστική πολιτική ηγεσία να διακατέχεται από τη φιλοπόλεμη αντίληψη των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο; Η, τέλος, εμπόδισε την ένταση της καπιταλιστικής κρίσης και της πτώχευσης του ελληνικού λαού ή τη χειροτέρευση των συνθηκών ζωής του τουρκικού λαού; Οχι, βέβαια!
Κανείς, λοιπόν, ας μην πιστέψει πως η ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων ανάμεσα στις αστικές τάξεις της Ελλάδας και της Τουρκίας μπορεί να εγγυηθεί την ειρήνη, την ασφάλεια και την ευημερία στους λαούς. Η συνεργασία προς όφελος των επιχειρηματιών είναι ο ένας «πόλος» του «μαγνήτη» των διακρατικών σχέσεων ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, ο άλλος «πόλος» είναι αυτός των σκληρών ανταγωνισμών και των αιματηρών συγκρούσεων.
Η Τουρκία αναπτύσσει, με το λεγόμενο «νεοθωμανικό δόγμα», τις φιλοδοξίες της αστικής τάξης της για έναν αναβαθμισμένο ρόλο της στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Αρχικά μέσα στους G20 και ονειρεύεται να φτάσει και στον πιο στενό κύκλο. Πώς; Με την αξιοποίηση της θρησκείας στη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια, στον Καύκασο, των μειονοτήτων σ' αυτές τις περιοχές. Ο ρόλος της στην κρίση της Συρίας είναι καθοριστικός! Η αστική τάξη της Τουρκίας στήριξε τους τζιχαντιστές, αποσκοπεί σε σχέδια διαμελισμού της Συρίας και του Ιράκ, ζητά τώρα όχι μόνο αεροπορικά χτυπήματα στη Συρία αλλά και να εφαρμοστεί εκεί ό,τι και στη Λιβύη, η λεγόμενη «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων», στην πραγματικότητα «γκριζάρει» πλέον όχι μόνο το Αιγαίο αλλά και πολλές άλλες περιοχές.
Οι εξελίξεις αυτές γίνονται σε μια στιγμή όπου ΗΠΑ και ΕΕ έχουν αυτοδιοριστεί «προστάτες» των υπαρκτών αλλά και ανύπαρκτων μειονοτήτων στην περιοχή. Προωθώντας διαμελισμούς κρατών, αλλαγές συνόρων.
Να γιατί είναι υποκριτικές οι δηλώσεις του Ελληνα ΥΠΕΞ, Ευ. Βενιζέλου, σχετικά με τα γεγονότα στον αγώνα Σερβίας - Αλβανίας. Μα για ποια σταθερότητα μιλά; Για ποια εγγύηση των συνόρων; Οι ελληνικές κυβερνήσεις διαχρονικά έχουν ευθύνη γιατί ενεργά συμμετέχουν στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και σχέδια!
Οπως υποκριτική και ψεύτικη είναι και η όλη συζήτηση περί ανάπτυξης, που θα στηριχτεί στην εκμετάλλευση του ενεργειακού μας πλούτου, γιατί η ανάπτυξη στον καπιταλισμό ταυτίζεται με τα κέρδη.
Επικίνδυνη για το λαό η στρατηγική του ενεργειακού κόμβου
Να γιατί το ΚΚΕ υποστηρίζει πως μόνο η κοινωνικοποίηση του πλούτου και των μέσων παραγωγής και η αποδέσμευση από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, μια οικονομία που δε θα στηρίζεται στο καπιταλιστικό κέρδος αλλά στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, μπορεί να εξασφαλίσει τη φιλολαϊκή αξιοποίηση αυτού του πλούτου.
Αλλά ας πάμε και στο άλλο επιχείρημα, περί της μετατροπής της χώρας σε «ενεργειακό δίαυλο». Και εδώ αξίζει να ρίξουμε μια ματιά σ' αυτό που γίνεται στην Ουκρανία. Γιατί η Ουκρανία είναι ένας τέτοιος «κόμβος»! Εχει ένα τεράστιο και μοναδικό στον κόσμο σύστημα, με 37,6 χιλιάδες χιλιόμετρα μεταφορικών αγωγών, καθώς και 120 σταθμούς διατήρησης της πίεσης του φυσικού αερίου αλλά και 13 υπόγειες αποθήκες φύλαξής του. Ετησίως από το έδαφος της Ουκρανίας μπορούν να μεταφέρονται έως και 130 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου. Πρόκειται ουσιαστικά για το μεγαλύτερο «κανάλι» εξαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου, ακόμη και μετά την κατασκευή του υποθαλάσσιου, στη Βαλτική Θάλασσα, αγωγού «Βόρειου Ρεύματος» (Nord Stream), που συνδέει απευθείας τη Ρωσία με τη Γερμανία, παρακάμπτοντας τις χώρες «μεταφορείς».
Αποδείχτηκε και στο παράδειγμα της Ουκρανίας πως για να περνά ο λαός καλά δε φτάνει να είναι μια χώρα «ενεργειακός κόμβος». Ξέρετε ότι οι υποστηρικτές της καπιταλιστικής ανάπτυξης στη χώρα μας, όπου σταθούν και όπου βρεθούν, αναμασούν την «καραμέλα» της μετατροπής της χώρας μας σε «ενεργειακό κόμβο», ως μια «σανίδα» σωτηρίας για το λαό. Σ' αυτό το «παραμύθι» της αποβλάκωσης δεν αρέσκονται μόνο η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ αλλά και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Εσωσε, μήπως, αυτό το λαό της Ουκρανίας από τα δεινά της παλινόρθωσης του καπιταλισμού; Από τον πόλεμο; Από το διαμελισμό της χώρας; ΟΧΙ!
Δεν είναι δυνατόν να αγνοήσουμε πως στην εποχή του ιμπεριαλισμού γι' αυτές τις «αρτηρίες», για τους αγωγούς και την Ενέργεια, υπάρχει σφοδρή, σφοδρότατη διαπάλη! Μια διαπάλη που γίνεται με κάθε μέσο: Με επιχειρηματικούς πολέμους, με κατασκοπευτικά μέσα, με απειλές, εκβιασμούς, ακόμη και πολέμους! Το σύνθημα που φωνάζουν χρόνια τώρα χιλιάδες διαδηλωτές στη χώρα μας, «Οι ιμπεριαλιστές τη γη ξαναμοιράζουν, με των λαό το αίμα τα σύνορα χαράζουν», είναι ιδιαίτερα επίκαιρο!
Στο προσκήνιο έρχεται όλο και πιο καθαρά ο λυσσαλέος πόλεμος ανάμεσα σε περισσότερο και λιγότερο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη και μονοπώλια. Υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα αντιθέσεων με την Τουρκία και την Αλβανία, με τη FYROM αλλά και την Αίγυπτο και τη Λιβύη στο πλαίσιο των γενικότερων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, ιδιαίτερα για την ΑΟΖ και την Ενέργεια. Τα παραπάνω εγκυμονούν ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο εμπλοκής της Ελλάδας σε ιμπεριαλιστικό πόλεμο, στο πλευρό της μιας ή της άλλης ιμπεριαλιστικής συμμαχίας. Βλέπουμε, π.χ., πως η κυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να μπλέξει τη χώρα μας πότε στις επικίνδυνες εξελίξεις στην Ουκρανία και στην ευρωαμερικανική κόντρα με τη Ρωσία και πότε στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και αλλού.
Η διέξοδος για την εργατική τάξη και τους συμμάχους της
Επομένως, τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί, συμπεριλαμβανομένου και ενός ιμπεριαλιστικού πολέμου. Ας μην ξεχνάμε πως πριν τους 2 προηγούμενους Παγκόσμιους Πολέμους εκδηλώθηκαν μεγάλες, παγκοσμίου χαρακτήρα καπιταλιστικές κρίσεις. Και σήμερα ο καπιταλισμός επίσης περνά μια σημαντική κρίση, που έχει αγκαλιάσει, στον ένα ή άλλο βαθμό, πολλές χώρες στην Ευρώπη αλλά και την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ το προηγούμενο διάστημα. Κρίση που συνδυάζεται με την ενίσχυση ανερχόμενων καπιταλιστικών δυνάμεων, που επιδιώκουν έναν ισχυρότερο ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις. Αυτός ο νέος «πολυ-πολικός» κόσμος δεν είναι και τόσο «νέος»! Απλώς όταν υπήρχε η ΕΣΣΔ οι κυβερνήσεις των διάφορων καπιταλιστικών χωρών έκαναν προσπάθειες να αμβλύνουν τις διαφορές τους και να έχουν ενιαίο «μέτωπο» ενάντια στις δυνάμεις του σοσιαλισμού. Τώρα, που δεν υπάρχει η ΕΣΣΔ και οι άλλες σοσιαλιστικές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, οι αντιθέσεις ανάμεσα στις χώρες με το ίδιο καπιταλιστικό κοινωνικο-πολιτικό σύστημα εκδηλώνονται πιο έντονα από πριν, κάνοντας ορισμένους να μιλούν για τη «νέα αρχιτεκτονική» των διεθνών σχέσεων. Ωστόσο, αυτοί που μιλάνε για «νέα αρχιτεκτονική» στις διεθνείς σχέσεις και για «πολυ-πολικό κόσμο», υποσχόμενοι πως οι διαφορές στο εξής θα λύνονται στα «στρογγυλά τραπέζια», σπέρνουν αυταπάτες στους εργαζόμενους, παραγνωρίζουν τις αντιθέσεις που αναπτύσσονται και το γεγονός πως ο καπιταλισμός «γεννοβολά» κρίσεις και πολέμους, τεράστια μεταναστευτικά ρεύματα.
Το 19ο Συνέδριο του ΚΚΕ σημείωσε την ανάγκη οι εργαζόμενοι, και πρώτα απ' όλα οι κομμουνιστές, να είναι γνώστες των κινδύνων που δημιουργούνται, τονίζοντας πως «σε κάθε περίπτωση, οποιαδήποτε μορφή και αν πάρει η συμμετοχή της Ελλάδας σε ιμπεριαλιστικό πόλεμο, το ΚΚΕ πρέπει να είναι έτοιμο να ηγηθεί στην αυτοτελή οργάνωση της εργατικής - λαϊκής αντίστασης, ώστε αυτή να συνδεθεί με την πάλη για την ήττα της αστικής τάξης, τόσο της εγχώριας όσο και της ξένης ως εισβολέα».
Εμείς οι κομμουνιστές, που στηριζόμαστε στις αναλύσεις μας στη θεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού, έχουμε «χωνέψει» πολύ καλά πως ο πόλεμος είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα και συγκεκριμένα με βίαια μέσα! Ο πόλεμος γεννιέται πάνω στο έδαφος της σύγκρουσης των διαφορετικών οικονομικών συμφερόντων, που διαπερνάνε ολόκληρο το σύστημα του καπιταλισμού. Να γιατί όσο και αν ο πόλεμος στις συνθήκες του καπιταλισμού είναι αναπόφευκτος (όπως και οι οικονομικές κρίσεις, η ανεργία, η φτώχεια κλπ.), την ίδια ώρα δεν είναι ένα φυσικό φαινόμενο! Είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο, αφού συνδέεται με τη φύση της κοινωνίας στην οποία ζούμε. Την κοινωνία που βάζει ως «ακρογωνιαίο λίθο» της την κερδοφορία εκείνων που κατέχουν τα μέσα παραγωγής. Τα μονοπώλια και η εξουσία τους γεννούν τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο! Συμπερασματικά, η πάλη μας για μια κοινωνία όπου τα μέσα παραγωγής θα είναι λαϊκή περιουσία (και όχι περιουσία των ελαχίστων), που η οικονομία θα λειτουργεί σχεδιασμένα κεντρικά και ελεγχόμενα από τους ίδιους τους εργαζόμενους, με στόχο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών (και όχι για την αύξηση των κερδών των καπιταλιστών), συνδέεται αναπόσπαστα με την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ενάντια στην «ειρήνη» που επιβάλλεται από τους ιμπεριαλιστές με «το πιστόλι στον κρόταφο» και προετοιμάζει τους νέους ιμπεριαλιστικούς πολέμους.

Η επιδημία «Εμπολα» στη Δυτική Αφρική και η σχέση της με την πανδημία της καπιταλιστικής

Η επιδημία «Εμπολα» στη Δυτική Αφρική και η σχέση της με την πανδημία της καπιταλιστικής ανάπτυξης



Η εξέλιξη της επιδημίας από τον ιό «Εμπολα» θέτει σε προτεραιότητα την αξιοποίηση όλων των τεράστιων δυνατοτήτων που υπάρχουν σε επιστημονική γνώση, τεχνολογικά, φαρμακευτικά μέσα, εξειδικευμένο υγειονομικό προσωπικό, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ασθενών αλλά και την προστασία των υγιών ανθρώπων.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κατάσταση στις χώρες της Δυτικής Αφρικής, ιδιαίτερα στη Σιέρα Λεόνε, τη Γουινέα και τη Λιβερία, είναι σοβαρή, τόσο από πλευράς του αριθμού των θυμάτων στον πληθυσμό όσο και από την κατάσταση των υγειονομικών υπηρεσιών αυτών των χωρών, οι οποίες αποδεικνύεται ότι βρίσκονται σχεδόν σε πλήρη αδυναμία από πλευράς στελέχωσης, υποδομών και μέσων να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Ταυτόχρονα, ενισχύονται οι φόβοι η επιδημία αυτή, από το χαρακτήρα που έχει σήμερα ως ενδημική στις χώρες αυτές, ενδεχομένως να μετατραπεί σε πανδημία από τη στιγμή που «περάσει» σε Ευρώπη και Αμερική, κάτι το οποίο -παρά τα μέτρα που λαμβάνονται- δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει.
Οι επιπτώσεις σε αυτήν την περίπτωση θα είναι σοβαρές, πριν από όλα στα φτωχά λαϊκά στρώματα, αφού σε αυτά συνυπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις που δημιουργεί η καπιταλιστική ανάπτυξη, όπως φτώχεια, άσχημες συνθήκες κατοικίας, ελλιπής διατροφή και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ανεπαρκείς κρατικές υπηρεσίες πρόληψης, δημόσιας υγείας κλπ. Αλλωστε, αυτές οι συνθήκες δεν περιμένουν τον ιό «Εμπολα» αλλά ήδη δηλώνουν την παρουσία τους μέσα από την εμφάνιση «ξεχασμένων» ασθενειών, όπως η φυματίωση, η ελονοσία και άλλα λοιμώδη νοσήματα, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες καπιταλιστικές χώρες. Δεν είναι μακρινό παρελθόν η επιδημία της γρίπης Η1Ν1, όπου η αναπτυγμένη καπιταλιστική Ευρώπη, με τα τεράστια επιτεύγματα στην επιστήμη και στην τεχνολογία παρουσιάστηκε ως «βασιλιάς ημίγυμνος» σε ό,τι αφορά τις αναγκαίες κρατικές υποδομές και υπηρεσίες, όχι μόνο για την πρόληψη που αποτελεί την πρώτη και κύρια «γραμμή άμυνας» αλλά και στην επάρκεια των μέσων -υποδομές, προσωπικό κλπ.- για τη θεραπεία από τη νόσο. Εχουν καταγραφεί κατ' επανάληψη από επιστήμονες και επιστημονικούς φορείς οι ελλείψεις στην ανάπτυξη των κρατικών υποδομών, στη στελέχωσή τους σε προσωπικό και σύγχρονο εξοπλισμό που θα επέτρεπε την έγκαιρη προετοιμασία και παρακολούθηση του πληθυσμού, την έγκαιρη λήψη όλων αυτών των μέτρων που θα περιόριζε δραστικά τις επιπτώσεις, ανάμεσα στις οποίες και το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων.

Στη Λιβερία (εδώ σε ένα δρόμο στην πρωτεύουσα Μονρόβια) καθημερινά χάνονται ζωές από τον επικίνδυνο ιό
Οι διαφορές που υπάρχουν στο συνολικό επίπεδο αυτών των καπιταλιστικών κρατών της Αφρικής με αυτών της καπιταλιστικής Ευρώπης είναι σημαντικές. Εκφράζεται συνολικά στο βιοτικό επίπεδο του λαού αυτών των κρατών αλλά και στο επίπεδο των υπηρεσιών Υγείας, που είναι έως και πρωτόγονο συγκριτικά με την καπιταλιστική Ευρώπη. Αυτό δεν μπορεί να συγκαλύψει το γεγονός ότι είναι αποτέλεσμα της άγριας εκμετάλλευσης των λαών της Δυτικής Αφρικής από το κεφάλαιο και τα μονοπώλια, εκμετάλλευση που βιώνουν αντίστοιχα και οι λαοί της καπιταλιστικής Ευρώπης.
Χώρες με σημαντικό πλούτο που καρπώνονται οι καπιταλιστές
Το γεγονός ότι αυτές οι χώρες της Αφρικής διαθέτουν ορυκτό πλούτο, καλλιέργειες και αλιεία αλλά η ανάπτυξη τους γίνεται σε καθεστώς άγριας εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο, έχει αντανάκλαση και στο συνολικό επίπεδο ζωής των λαών τους και φυσικά στο επίπεδο ανάπτυξης των υπηρεσιών Υγείας.
Π.χ., η Γουινέα έχει σημαντικό ορυκτό πλούτο και είναι από τους μεγαλύτερους στον κόσμο εξαγωγείς βωξίτη και αλουμινίου, διαθέτει γόνιμο έδαφος όπου καλλιεργούνται προϊόντα όπως ρύζι, καλαμπόκι, κεχρί, διαθέτει βιομηχανίες τροφίμων και κονσερβοποίησης ψαριών. Αντίστοιχα, η Λιβερία εξάγει σίδηρο, καουτσούκ και ξυλεία, έχει σημαντικές καλλιέργειες και αλιεία. Την ίδια στιγμή μεγάλες πολυεθνικές -κυρίως αμερικανικές- εκμεταλλεύονται τον ορυκτό πλούτο και ελέγχουν τις φυτείες. Η γνωστή πολυεθνική «Bridgestone/Firestone» ελέγχει τις φυτείες καουτσούκ στις οποίες ο αριθμός των εργατών αγγίζει τις 40.000, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά. Η Σιέρα Λεόνε διαθέτει αξιόλογα κοιτάσματα ορυκτών, το 50% των εξαγωγών αφορά το χρυσό, διαθέτει αρκετές καλλιεργήσιμες εκτάσεις και σημαντικά αλιευτικά πεδία.
Επομένως, το πρόβλημα τόσο στην εμφάνιση της επιδημίας από τον ιό «Εμπολα» όσο και το υποτυπώδες έως ανύπαρκτο σύστημα Υγείας αυτών των χωρών δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως «φυσικό φαινόμενο». Να αποσυνδεθεί από τον καπιταλιστικό χαρακτήρα της ανάπτυξης, συστατικό στοιχείο της οποίας είναι η γενικότερη καθυστέρησή τους και κατ' επέκταση και το επίπεδο ζωής και υγείας των λαών αυτών. Καθυστέρηση που αφορά τον ίδιο το λαό και τις ανάγκες του και όχι φυσικά την κερδοφόρα αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών από το κεφάλαιο.
Η καθυστέρηση αντιμετώπισης έχει αιτίες
Οταν όμως μιλάμε για «καθυστέρηση» είναι σημαντικό να προσδιοριστεί σε σχέση με τι την ορίζουμε, με τι ακριβώς θα συγκριθεί. Το ασφαλές και ουσιαστικό κριτήριο από την πλευρά των λαϊκών συμφερόντων είναι εάν οι σημερινές δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας αξιοποιούνται 100% με κριτήριο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.
Ας σκεφτούμε το εξής: Εάν τα παγκόσμια φώτα δεν έπεφταν στα κράτη αυτά επειδή δεν προέκυπτε η θανατηφόρος επιδημία του ιού «Εμπολα» ή όταν αυτά σβήσουν όταν σταματήσει η επιδημία, σημαίνει ότι «δεν τρέχει τίποτα» με το επίπεδο υγείας των λαών αυτών; Σημαίνει ότι το όριο των απαιτήσεων των λαών της Δυτικής Αφρικής πρέπει να περιορίζεται ίσα - ίσα στο να μην πεθαίνουν από τις επιδημίες ή από την ασιτία ή από την έλλειψη και τη μόλυνση του νερού, γιατί οι επιπλέον απαιτήσεις θα διαμόρφωναν πιο ακριβή εργατική δύναμη για τα μονοπώλια και την αστική τάξη των χωρών αυτών;
Αντίστοιχα εδώ, στην Ελλάδα, ο λαός με τι πρέπει να συγκρίνει; Με τη βολική αντίληψη που διαμορφώνει το κεφάλαιο, αξιοποιώντας την επιδημία στη Δυτική Αφρική, ότι «υπάρχουν και χειρότερα», συνεπώς να είμαστε και ευχαριστημένοι; Πώς πρέπει να σκεφτεί μια τετραμελής λαϊκή οικογένεια που, από τη μία, τη διαβεβαιώνουν ότι εμείς στην Ελλάδα δεν είμαστε «Αφρική» και, από την άλλη, τη διαβεβαιώνουν ότι μπορεί να «ζήσει» με τα 400 Ευρώ το μήνα -ως ανώτατο ποσό- του ελάχιστου «εγγυημένου εισοδήματος»...
Οι επιπτώσεις στο λαό από την ανάπτυξη που έχει ως κριτήριο το κέρδος εκφράζεται με πολλούς τρόπους και στον τομέα της Υγείας. Π.χ., μπορεί να υπάρχει σχεδόν πλήρης απουσία ή υποτυπώδης οργάνωση κρατικών υπηρεσιών Υγείας, όπως συμβαίνει στις χώρες της Δυτικής Αφρικής αλλά και εκεί που είναι αναπτυγμένες, με εξειδικευμένο υγειονομικό προσωπικό, σύγχρονη τεχνολογία κλπ., να δυσκολεύονται ή και να μην μπορούν να τις αξιοποιήσουν λόγω «κόστους». Επίσης, να είναι άναρχα κατανεμημένες, με ελλείψεις ή και απουσία τους από ολόκληρες περιοχές, αφού για την ανάπτυξή τους κυριαρχεί το κριτήριο του κέρδους και του «κόστους - οφέλους». Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία της παντελούς έλλειψης βασικών ειδικοτήτων, π.χ., παιδίατροι, καρδιολόγοι κ.λπ., σε περιοχές της χώρας, ανεπαρκής εμβολιαστική κάλυψη τμημάτων του πληθυσμού, όπως Ρομά, μετανάστες, άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα, μείωση ή και κατάργηση της χρήσης φαρμάκων λόγω κόστους κλπ. Είναι, επίσης, ενδεικτικό ότι πέρασε στα «ψιλά» ο θάνατος από διφθερίτιδα 5.000 ατόμων στη Ρωσία της καπιταλιστικής παλινόρθωσης το 1994 επειδή ανέστειλαν τον εμβολιασμό για τη νόσο αυτή, ενώ πριν δεν είχαν ούτε μια τέτοια περίπτωση. Τώρα η Ρωσία ανακοινώνει ότι είναι στη φάση δημιουργίας 3 εμβολίων για τον ιό «Εμπολα», ενώ ο Ομπάμα ανακοινώνει τη χρηματοδότηση με 1 εκατομμύριο δολάρια για την κατασκευή της πιο πρωτότυπης στολής προστασίας έναντι του ιού.
Η επιδημία αξιοποιείται από τους ιμπεριαλιστές
Ο λαός πρέπει να «κουμπώνεται» από το κύμα «αλληλεγγύης» προς τις χώρες αυτές από το συφερτό των ιμπεριαλιστικών κρατών και ενώσεων. «Βγάζει μάτι» ότι αξιοποιούν την επιδημία από τον ιό «Εμπολα» για να διεισδύσουν στην περιοχή αυτή, υπηρετώντας τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα και επιδιώξεις, να διεκδικήσουν ο καθένας για τα δικά του μονοπώλια, καλύτερη θέση για τον έλεγχο και αξιοποίηση περιοχών, πρώτων υλών, πετρελαίων κλπ.
Ταυτόχρονα, τους απασχολεί η εξάπλωση της επιδημίας εκτός της περιοχής της Δυτικής Αφρικής, πολύ περισσότερο που τα ζητήματα της δημόσιας Υγείας σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης της καπιταλιστικής οικονομίας δεν έχουν «σύνορα». Τους απασχολεί κυρίως από την πλευρά του κόστους που μπορεί να έχει από τις χαμένες εργατοώρες, απώλεια εργατικής δύναμης, κόστη περίθαλψης κλπ. Αλλωστε, από αυτήν τη σκοπιά αντιμετωπίζει η ίδια η ΕΕ το ζήτημα της Υγείας, δηλαδή ως παράγοντα που διαμορφώνει το λεγόμενο εργατικό «κόστος» και επιδρά στην ανταγωνιστικότητα των καπιταλιστικών επιχειρήσεων.
Η φαρμακοβιομηχανία έχει ένα κριτήριο, το κέρδος
Τώρα τα μονοπώλια της φαρμακοβιομηχανίας «θυμήθηκαν» ότι υπάρχουν κάποια φάρμακα και εμβόλια σε «πειραματικό στάδιο». Δεν αποκλείεται να μυρίστηκαν τη διαμόρφωση κατάλληλων συνθηκών, δηλαδή επικερδών αγορών για την προώθηση των εμπορευμάτων τους, φαρμάκων και εμβολίων.
Η πρώτη γνωστή επιδημία του ιού «Εμπολα» ήταν το 1976, κοντά 40 χρόνια πριν. Τι είναι αυτό, όμως, που, ενώ αυτός ο ιός είναι πλήρως γνωστός στους επιστήμονες για τη δομή του, την προέλευσή του, τη μετάδοσή του, την επικινδυνότητά του κλπ., κοντά μισό αιώνα η φαρμακοβιομηχανία, ενώ ερευνά την παραγωγή φαρμάκων εξατομικευμένων για κάθε ασθενή, δεν κατόρθωσε (;) να κατασκευάσει εμβόλια ή φάρμακα για το συγκεκριμένο ιό τόσα χρόνια. Δε χρειάζεται ειδική γνώση για να καταλάβει κανείς ότι το κριτήριο της φαρμακοβιομηχανίας για την έρευνα, την παραγωγή και τη διάθεση των προϊόντων της είναι η εξασφάλιση υψηλής κερδοφορίας. Ακόμα και να σχεδιαστεί ένα φάρμακο, δεν το παράγει εάν δεν ικανοποιείται ο παραπάνω όρος ή και αποσύρει από την αγορά φάρμακα για τον ίδιο λόγο. Στη Δυτική Αφρική, με αφορμή την επιδημία και τις επιπτώσεις της, αναδεικνύεται με τραγικό τρόπο τι σημαίνει για τους λαούς ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, τι επιπτώσεις έχει η θεωρία του «κόστους - οφέλους» με βάση τα επιχειρηματικά συμφέροντα. Οι επιπτώσεις στο λαό όταν οι τομείς της έρευνας και της παραγωγής δε γίνονται σύμφωνα με τις κοινωνικές - λαϊκές ανάγκες αλλά εκεί και στο βαθμό που ικανοποιείται η προσδοκία του κεφαλαίου για υψηλή κερδοφορία και μάλιστα σε συνθήκες οξύτατου ανταγωνισμού.
Η Υγεία προτεραιότητα στην πάλη του εργατικού - λαϊκού κινήματος
Δεν μπορεί να υπάρχει δεύτερη σκέψη ότι τα ζητήματα που σχετίζονται με την πρόληψη, τη θεραπεία και την αποκατάσταση της υγείας του λαού, όπως και αυτά για την προστασία της δημόσιας Υγείας, αποτελούν προτεραιότητα στην πάλη του εργατικού - λαϊκού κινήματος και της κοινωνικής συμμαχίας. Κάθε «έκπτωση» και μείωση των απαιτήσεων του λαού σ' αυτά τα ζητήματα θέτει σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή των λαϊκών στρωμάτων. Οι στόχοι πάλης πρέπει να αντιστοιχούν με την ανάγκη και το δικαίωμα για την πλήρη κρατική και δωρεάν κάλυψη όλων των σύγχρονων αναγκών, με την αξιοποίηση όλων των τεράστιων δυνατοτήτων που παρέχει η επιστήμη, η τεχνολογία, το πολυάριθμο εξειδικευμένο υγειονομικό προσωπικό. Με πλήρη, πανελλαδική ανάπτυξη κρατικών υποδομών και υπηρεσιών σε μόνιμη βάση, προσανατολισμένες στην πρόληψη και στη δημόσια Υγεία και στην πολύπλευρη ενίσχυσή τους σε περιπτώσεις επιδημιών ή άλλων έκτακτων αναγκών.
Για να γίνουν, όμως, αυτά κατοχυρωμένο λαϊκό δικαίωμα, απαιτείται το εργατικό κίνημα και η κοινωνική συμμαχία να κατατείνει την πάλη για να αντιμετωπιστεί και να καταργηθεί ο «Εμπολα» της καπιταλιστικής ανάπτυξης, που καταδικάζει τους παραγωγούς του πλούτου σε όλο τον πλανήτη σε συνεχή αιμορραγία, ακόμα και των προηγούμενων ανεπαρκών δικαιωμάτων.
Η οργάνωση της πάλης για να ανοίξει ο δρόμος της ανάπτυξης υπέρ του λαού, με κοινωνική ιδιοκτησία του πλούτου που ο ίδιος παράγει, είναι το πιο δοκιμασμένο, ασφαλές και αποτελεσματικό «εμβόλιο» που προστατεύει το λαό.

Του Γιώργου ΝΑΝΟΥ
Ο Γιώργος Νάνος είναι μέλος της ΚΕΟΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Υγείας – Πρόνοιας της ΚΕ του Κόμματος

Μύθοι και αλήθειες για τα εικονικά φάρμακα

Μύθοι και αλήθειες για τα εικονικά φάρμακα



Τα εικονικά φάρμακα, ή ψευδοφάρμακα, είναι χάπια ή άλλου είδους φαρμακευτικές ψευδοθεραπείες που χορηγούνται στην ομάδα ελέγχου (εν αγνοία των μελών της) στο πλαίσιο των υποχρεωτικών δοκιμών για εξέταση της θεραπευτικής αξίας νέων φαρμάκων, ώστε να διαπιστωθεί η πραγματική επίδραση της δραστικής ουσίας (του φαρμάκου), διαχωρίζοντας έτσι τους ψυχολογικούς (αυθυποβολή) και άλλους τριτεύοντες παράγοντες (π.χ. τυχόν επίδραση του εκδόχου του φαρμάκου) που μπορεί να έχουν θετική ή αρνητική επίπτωση (παρενέργειες). Ενώ στη μία ομάδα δοκιμαστών του φαρμάκου δίνεται το πραγματικό φάρμακο (με τη δραστική ουσία), η συνήθως ισάριθμη ομάδα ελέγχου λαμβάνει ίδιας μορφής φάρμακο, που περιέχει μόνο το έκδοχο, ή κάποια βιολογικά αδρανή ουσία, νομίζοντας ότι και αυτοί παίρνουν το κανονικό φάρμακο. Συχνά, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, κάποια από τα μέλη της ομάδας ελέγχου δηλώνουν μεταβολή προς το καλύτερο στην πάθησή τους, εξαιτίας της λήψης του ψευδοφαρμάκου, κάτι που είναι γνωστό ως φαινόμενο πλασίμπο (placebo), από τη λατινογενή ονομασία των εικονικών φαρμάκων.
Η χημεία της καλής ψυχολογίας
Το φαινόμενο πλασίμπο πηγάζει από τη λειτουργία του εγκεφάλου. Είναι ψυχολογικό, με την έννοια ότι ο ασθενής αυθυποβάλλεται ότι αφού λαμβάνει θεραπεία πρέπει να έχει κάποιο αποτέλεσμα, κάποιου είδους επίδραση, αλλά όπως αποδεικνύουν νεότερες μελέτες, αυτή η προσμονή οδηγεί και σε έκκριση ουσιών στον εγκέφαλο, που επιδρούν κυρίως στο θέμα του πόνου που συνοδεύει αρκετές παθήσεις.

Σε έρευνα που έκανε η Σ. Λίντστοουν, χορηγώντας εικονικά φάρμακα για πάρκινσον και στις δύο ομάδες μιας κλινικής δοκιμής (εν αγνοία τους) και παρατηρώντας στη συνέχεια τον εγκέφαλό τους με τομογράφο (PET), διαπίστωσε ότι όσοι μετά τη θεραπεία ένιωθαν, αλλά και έδειχναν πραγματικά βελτίωση της σταθερότητάς τους, εμφάνιζαν αυξημένη παρουσία ντοπαμίνης στις νευρικές συνάψεις, δηλαδή ακριβώς την επίδραση που έχει και το πραγματικό φάρμακο. Ανάλογη θετική αντίδραση στα ψευδοφάρμακα φαίνεται να έχουν και οι ασθενείς που πάσχουν από κατάθλιψη και χρόνιο ισχυρό πόνο.
Διαπιστώθηκε και πάλι μέσω τομογράφου ότι η θετική αντίδραση στα ψευδοφάρμακα εκδηλώνεται κυρίως στην περιοχή στο μέσο του εγκεφάλου που σχετίζεται με την επεξεργασία των συναισθημάτων, την ευφορία και τον πόνο. Το φαινόμενο πλασίμπο εκδηλώνεται και σε περιπτώσεις πρόκλησης πόνου που δε σχετίζεται με ασθένεια, όπως σε πειράματα που οι συμμετέχοντες υποβάλλονται σε ηλεκτρικά σοκ ή ακουμπάνε πάνω τους καυτά αντικείμενα. Το ένα τρίτο απ' όσους χορηγήθηκε σε δεύτερο γύρο του πειράματος μια πειραματική κρέμα - ψευδοφάρμακο κατά του πόνου, δήλωσαν ότι μετά την εφαρμογή της ένιωθαν λιγότερο πόνο. Η παρακολούθηση του εγκεφάλου τους με τεχνική fMRI (λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας), έδειξε ότι η λήψη του εικονικού φαρμάκου οδήγησε σε μικρότερη δραστηριότητα στις πρωτόγονες περιοχές του εγκεφάλου που επεξεργάζονται τον πόνο.
Φλοιός και μεσεγκέφαλος
Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι κατά την προσμονή της επίδρασης ενός ψευδοφαρμάκου υπήρχε έντονη δραστηριότητα - όπως ήταν αναμενόμενο - στον εμπρόσθιο φλοιό του εγκεφάλου, αλλά και σε περιοχή του μεσεγκεφάλου που παράγει οπιοειδείς ουσίες, που καταστέλλουν τον πόνο. Συμπέραναν ότι σε εκδηλώσεις του φαινομένου πλασίμπο τα γεγονότα στον εγκέφαλο διαδραματίζονται αντίστροφα απ' ό,τι κατά την αντίληψη του πόνου. Τα σήματα του πόνου ξεκινούν από κάπου στο σώμα και μέσα από το κεντρικό αρχέγονο τμήμα του εγκεφάλου φτάνουν ως τον εμπρόσθιο φλοιό, προκαλώντας τη συνειδητή αίσθηση του πόνου. Αντίθετα, το φαινόμενο πλασίμπο ξεκινά στον εμπρόσθιο φλοιό (όπου εδρεύει η συνείδηση, η λογική, άρα και η προσμονή ενός αποτελέσματος) και διαδίδεται προς τις πιο πρωτόγονες περιοχές, που απελευθερώνουν οπιοειδή.
Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς την ίδια ανταπόκριση στα εικονικά φάρμακα. Βρέθηκε μια συσχέτιση με το ένζυμο COMT και την αναλογία σ' αυτό των αμινοξέων βαλίνη και μεθιονίνη. Οι άνθρωποι με μεγάλη αναλογία βαλίνης μεταβολίζουν την ντοπαμίνη τέσσερις φορές πιο γρήγορα από τους ανθρώπους με μεγάλη αναλογία μεθιονίνης, με αποτέλεσμα να έχουν μικρότερη συγκέντρωσή της στο αίμα και να είναι λιγότερο ευαίσθητοι σε ορισμένα είδη πόνου. Σε αυτούς το φαινόμενο πλασίμπο επιδρά πολύ λιγότερο απ' ό,τι στους ανθρώπους με μεγάλη αναλογία μεθιονίνης. Βέβαια και οι ερευνητές που κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα δέχονται ότι το φαινόμενο πλασίμπο είναι πολύ πιο πολύπλοκο από μια γενετική προδιάθεση για την τέτοια ή άλλη σύνθεση του COMT.
Φύκια για μεταξωτές κορδέλες;
Μεγάλο μέρος του ιατρικού κόσμου θεωρεί ανήθικο και αντίθετο με το καθήκον του θεραπευτή να χρησιμοποιήσει το φαινόμενο πλασίμπο ως θεραπεία για αυτοΐαση. Αναμφίβολα, τα όρια της σωστής ιατρικής πρακτικής και του κομπογιαννιτισμού γίνονται δυσδιάκριτα, αν γίνει αποδεκτό να δίνονται ως θεραπεία μιας ασθένειας ψευδοφάρμακα, δηλαδή φάρμακα που εξορισμού δεν περιέχουν τίποτα που να αντιμετωπίζει την ασθένεια. Απ' την άλλη «εναλλακτικές» θεραπευτικές με πάθος επιζητούν να γίνουν αποδεκτές ως ίσες προς ίσον με την επιστημονικά τεκμηριωμένη ιατρική πρακτική. Η χορήγηση ψευδοφαρμάκων αντί της επιστημονικά ενδεδειγμένης θεραπείας π.χ. σε έναν καρκινοπαθή, είναι εγκληματική ακόμα κι αν έχει θετική επίδραση στην αντίληψή του για την πορεία της ασθένειάς του. Το ίδιο εγκληματική είναι η καθυστέρηση στη λήψη της κατάλληλης θεραπείας, με την παραπλάνησή του με διάφορες εκδοχές του «νερού του Καματερού».
Είναι διαφορετικό πράγμα η ανάγκη ψυχολογικής διαχείρισης της αξίας και του προσδοκώμενου αποτελέσματος από τις χορηγούμενες επιστημονικές θεραπείες, έτσι ώστε να «ανεβαίνει» η ψυχολογία του ασθενούς, πετυχαίνοντας την όποια επικουρική δράση του ψυχολογικού παράγοντα στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, ή τη βελτίωση του επιπέδου ζωής του ασθενούς κατά τη θεραπεία με μείωση του πόνου που νιώθει. Βέβαια, η υπόθεση της καλής ψυχολογίας του ασθενούς δεν εξαρτάται μόνο από τους γιατρούς. Είναι συνάρτηση της συνολικής αντιμετώπισής του από το σύστημα περίθαλψης, την πρόσβαση που έχει σ' αυτό, πόση άνεση και σιγουριά ένιωθε στη ζωή του και πριν αρρωστήσει, καθώς μετά την αρρώστια τα πράγματα στον τομέα αυτόν σίγουρα χειροτερεύουν. Ζητήματα, δηλαδή, που στο σημερινό κόσμο της βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης δεν εξασφαλίζονται για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού.
Η έρευνα που γίνεται τα τελευταία χρόνια γύρω από τα ψευδοφάρμακα δεδηλωμένα δεν διεξάγεται μόνο από επιστημονική περιέργεια, αλλά για να διερευνηθεί η δυνατότητα θεραπευτικής αξιοποίησής τους. Θα δούμε άραγε στο μέλλον τα υπουργεία Υγείας να προωθούν χάπια με αλεύρι και αμπούλες με αλατόνερο αντί για φάρμακα, στο όνομα των ευεργετικών αποτελεσμάτων του φαινομένου πλασίμπο; Τι είναι, άλλωστε, η φαρμακευτική περίθαλψη για τις χιλιάδες των ανασφάλιστων; Μια ιδέα είναι...

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Discover»

Α. ΤΑΣΣΟΣ Διαχρονικό, λαϊκό και βαθιά ανθρώπινο το έργο του

Α. ΤΑΣΣΟΣ
Διαχρονικό, λαϊκό και βαθιά ανθρώπινο το έργο του



«Αγρότες της Μεσσηνίας», Α. Τάσσος έγχρωμη ξυλογραφία,
Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του χαράκτη, αγωνιστή και κομμουνιστή Τάσσου, η Εταιρεία Εικαστικών Τεχνών «Α. Τάσσος» διοργάνωσε την περασμένη Πέμπτη εκδήλωση στο χώρο της Εταιρείας. Η Εταιρεία Εικαστικών Τεχνών «Α.Τάσσος», που δημιουργήθηκε το 1986 από τη σύζυγό του, Λουκία Μαγγιώρου, από φίλους και συνεργάτες του, αποφάσισε να συνδράμει στην οργάνωση διαφόρων εκθέσεων και εκδηλώσεων μέσα στο χρόνο.

Στη διάρκεια του 2014 πραγματοποιήθηκαν τα εξής: Μάρτης: Ημερίδα σε συνεργασία με τον Δήμο Βόλου και το ΕΕΤΕ για τις ξυλογραφίες τοίχου του Α. Τάσσου που έγιναν για το Δημαρχείο Βόλου (1984 - '85). Απρίλης: Εκθεση χαρακτικής με έργα από τη Συλλογή της Εταιρείας στο Μουσείο Κατσουλίδη στη Μεσσήνη. Αύγουστος: Εκθεση φωτογραφιών του Α. Τάσσου από το αρχείο της Εταιρείας, με θέμα τα αγροτικά του θέματα στο Πνευματικό Κέντρο Λευκοχώρας Μεσσηνίας, γενέτειρας του Α. Τάσσου.
Τους επόμενους μήνες θα γίνουν:
Δεκέμβρης: Εκδήλωση σε συνεργασία με την πρεσβεία της Κύπρου για τη συμβολή του Α. Τάσσου στη φιλοτέχνηση των κυπριακών γραμματοσήμων. Γενάρης 2015: Τιμητική εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ με ομιλίες και προβολή βίντεο για τη ζωή και το έργο του Α. Τάσσου.
Σεπτέμβριος 2015: Αναδρομική έκθεση του Α. Τάσσου στο Μουσείο Μπενάκη, σε συνδιοργάνωση του Μ. Μπενάκη.
Ο Τάσσος Αλεβίζος μπήκε στην αντιστασιακή χαρακτική, πορευόμενος από πριν το δρόμο της επαναστατικής τέχνης. Σε ηλικία 18 ετών παρουσιάζει έργα του στο περιοδικό «Νέοι Πρωτοπόροι» και λίγο αργότερα στον «Ριζοσπάστη». Η εκφραστικότητα, η δραματικότητα, οι τρόποι καλλιτεχνικής απόδοσης εναρμονίζονται με τη διεθνή επαναστατική τέχνη. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχει και μια δεύτερη αρχή, που συνδέεται με τις εθνικές - λυρικές παραδόσεις του δασκάλου του, του Κεφαλληνού. Μέσα σ' αυτές τις ήδη διαμορφωμένες θέσεις από τη δεκαετία του '30, ο καλλιτέχνης μπαίνει ενεργά στον αγώνα ενάντια στους Γερμανούς κατακτητές. Το χάραγμα στο ξύλο συνεχίζει να επικεντρώνει το ενδιαφέρον του, αφού την ξυλογραφία τη θεωρεί ο Τάσσος ως «την τέχνη του λαού». Το διαχρονικό, οικουμενικό και βαθιά ανθρώπινο έργο του αποτέλεσε ύμνο στη Μητέρα, στη Γυναίκα, στην Αντίσταση, στην Ειρήνη. Κραυγή διαμαρτυρίας για τη χούντα, τον πόλεμο στο Βιετνάμ, τη διχοτόμηση της Κύπρου...

Ο Τάσσος Α. άφησε πίσω του ένα μεγαλειώδες εικαστικό έργο, ακριβό κειμήλιο για τους νεότερους, που οφείλουν να το διαφυλάξουν. Το έργο του, πρωτότυπο, ρωμαλέο και σύγχρονο, αποτυπώνει το σφυγμό, το πάθος, τις ελπίδες και τους αγώνες του λαού μας, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην ελληνική και παγκόσμια χαρακτική.
Να διαδώσουμε το έργο του, να το δει περισσότερος κόσμος
«Ο Τάσσος ήταν μεγάλος, είναι μεγάλος, γιατί αφουγκράστηκε τις αγωνίες αυτού του τόπου, τις αγωνίες του λαού, πήρε ενεργά μέρος στην αντίσταση, στην πάλη του εργατικού, του λαϊκού κινήματος, ενάντια στους ξένους κατακτητές, για τη δημοκρατία αργότερα, για τα δικαιώματα των ανθρώπων του μόχθου, των ανθρώπων της δουλειάς. Και βεβαίως αυτά τα ενσωμάτωσε στο έργο του, το οποίο είναι τεράστιο και θα μείνει στον αιώνα τον άπαντα, σε όλες τις γενιές. Και πρέπει να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά, εμείς το υποσχόμαστε ως Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, έτσι ώστε να το διαδώσουμε ακόμη περισσότερο, να το μελετήσουμε, να το δει ακόμη περισσότερος κόσμος, ιδιαίτερα οι νέες γενιές», είπε μεταξύ άλλων στο χαιρετισμό του ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας. Και ανήγγειλε το μεγάλο αφιέρωμα που ετοιμάζει η ΚΕ του ΚΚΕ για το Γενάρη του 2015.
«Η ζωή μας είναι γεμάτη με ανθρώπους» - είπε μεταξύ άλλων η ζωγράφος Εφη Σπηλιώτη - «παρουσίες και απουσίες που έρχονται και φεύγουν, που ή ξεχνιούνται και χάνονται χωρίς να αφήσουν ίχνος κανένα ή που αφήνουν ανεξίτηλο το στίγμα τους, ριζώνουν και ενσωματώνονται φανερά ή διακριτικά στο βίο μας, παίζουν ρόλο, τον διαμορφώνουν και τον καθορίζουν. Λένε πως η Μνημοσύνη είναι εκείνη που επιλέγει, που διατηρεί και προστατεύει από το χρόνο και τη λήθη μόνο ό,τι αξίζει να επιζήσει, μόνο εάν υπάρχει λόγος γι' αυτό. Κι αν απόψε εδώ εμείς μέσα από τη μνήμη θυμόμαστε τον Α. ΤΑΣΣΟ, τον ιδιαίτερο άνθρωπο, τον μεγάλο καλλιτέχνη - χαράκτη, και τον σπάνιο για μένα δάσκαλο, είναι γιατί υπάρχει λόγος καλός και ωραίος. Είναι γιατί το έργο της ζωής του και η ίδια του η ζωή, η χάρις που του δόθηκε, ο χρόνος και τα χαρίσματά του, δεν σπαταλήθηκαν άσκοπα, μόνο αξιοποιήθηκαν στο έπακρο. Η δωρικότητα και το ήθος του κι όλα όσα προστέθηκαν με τη δουλειά του αποτυπώθηκαν στο έργο του, διαπερνούν την τέχνη του, ζουν και πάλλουν: τα πολύτιμα ξύλα του, τα πολύτιμα χαρτιά του, τα μελάνια, τα άσπρα και τα μαύρα του, η Ελλάδα, οι πικρίες μα και η δύναμή της, η οδύνη και η υπερηφάνειά της, ο θυμός και τα σπαθιά, η τρυφερότητα και τα στολίδια των γυναικών του, αρμονικά κι αντίθετα όπως όλα, όπως η ζωή, η δική του αλήθεια, οι δικές του αγωνίες, ο κόσμος του, αποτυπώθηκαν χαρακτικά κι εξακολουθούν να μαγεύουν»...

Αρχάγγελος στην πύλη του Πολυτεχνείου, 1974, 140χ64εκ.
Για το έργο, τη ζωή και την αγωνιστική πορεία του Α. Τάσσου (Αλεβίζου) μίλησαν η πρόεδρος της Εταιρείας, Ειρήνη Οράτη, η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών, Εύα Μελά, και η Χριστίνα Μουστακλή.
Τι λέει ένας μαθητής του...
Επίσης, κείμενα για τον Α. Τάσσο έγραψαν η καθηγήτρια Χαρακτικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Βίκυ Τσαλαματά και ο Κύπριος χαράκτης Χαμπής Τσαγγάρης, ο οποίος γράφει:
«Τον Μάην του 1971 επήα να δω την έκθεσην χαρακτικής του Α. Τάσσου στην γκαλερύ του Χίλτον στην Λευκωσίαν. Εγίνουνταν τότε πολλά σημαντικές εκθέσεις καλλιτεχνών που την Ελλάδαν. Ευτύχησα να δω καμπόσες τζι εγνώρισα καλλιτέχνες που αφήσαν έντονην την σφραγίδαν τους στην ελληνικήν τέχνην. Η επίσκεψη μου όμως στην έκθεσην του Α. Τάσσου άλλαξεν, κυριολεκτικά, την ζωήν μου. Ενοιωσα δέος μπροστά στην δύναμην των μνημειακών έργων του Τάσσου, εσυγκλονίστηκα που την αλήθκειαν τους τζαι που το θάρρος τζαι τον πατριωτισμόν του καλλιτέχνη. Ηταν τα χρόνια της δικτατορίας στην Ελλάδαν, της μαύρης εφταετίας της χούντας που έπνιξεν τον ελληνικόν λαόν τζαι ύστερα έφερεν σ' εμάς τους Τούρκους. Τα έργα του Τάσσου ήταν τζαι εμείναν λάβαρα της δημοκρατίας τζαι της ελευθερίας, έργα που υμνούσαν τον άθθρωπον, έργα τέχνης που εξυψώσαν την Ελλάδαν. Οι μορφές των απλών αθθρώπων της δουλειάς τζαι του αγώνα για το ψουμίν τζαι την ελευθερίαν, ο επιτάφιος, τα συγκλονιστικά έργα με τους σκλάβους τζαι τα έργα με την οργήν των αθθρώπων, ήταν το ΚΑΤΗΓΟΡΩ του εναντίον της δικτατορίας στην Ελλάδαν. Τούτα εκαθηλώσαν με, εκάμαν με να σκεφτώ πόσον σοβαρά εν τα πράματα»...
«Στο εργαστήριν του στην Αρδηττού, είσεν με ως τες έντεκα, να μαθαίνω τα πρώτα σοβαρά πράματα στην χαρακτικήν. Ηταν για μέναν μιάλη τιμή, που εγέννησεν μέσα μου τζαι χρέος μιάς ζωής προς τον δάσκαλόν μου. Τζαι τούτον κάμνω. Στα Πλατανίσκια, που το 1995 κάθε Αύγουστον, εξεκίνησα να λειτουργώ δωρεάν Σχολήν Χαρακτικής στην μνήμην του Α. Τάσσου. Σήμερα, η Σχολή ταξιδεύκει παντού στην Κύπρον, σε πόλεις τζαι χωρκά, τζαι προσφέρει δωρεάν μαθήματα, μνημονεύκοντας τον Τάσσον στον οποίον η Κύπρος χρωστά ευγνωμοσύνην. Η Κύπρος ήταν στην καρκιάν του τζαι η προσφορά του σ' εμάς ανεκτίμητη. Τα κυπριακά γραμματόσημα που εφιλοτέχνησεν ο Α. Τάσσος αναδειχτήκαν τα κυριώτερα της Κοινοπολιτείας, ενώ η μορφή του προσφυγόπουλου που εχάραξεν, ως τωρά θθυμίζει σε ούλλον τον κόσμον το δράμαν του λαού μας τζαι ταυτόχρονα έδωσεν στο κυπριακόν κράτος πολλά εκατομμύρια λίρες τζαι ευρώ. Οπου το δίκαιον επολέμαν την αδικίαν τζαι όπου το φως εδιάλυεν το σκοτάδιν, ο Α. Τάσσος ήταν παρών. Θυμούμαι, στα μαθήματα που μου έκαμεν στην Αθήναν το 1971, ετόνιζεν μου: "Κάθε χαραγματιά μας είναι φως μέσα στο σκοτάδι"».


Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ

TOP READ