Η ιστορία της "Ευδοκίας"

 Η ιστορία της "Ευδοκίας"

Το ιστολόγιο φαίνεται πως επηρεάζεται τόσο από την άνοιξη όσο κι από την ατμόσφαιρα και τις παραδόσεις που σέρνουν κοντά τους τούτες οι μέρες. Έτσι, τό 'χει συνήθειο κάθε μεγαλοβδόμαδο ν' αφήνει παράμερα την πολιτική, την οικονομία και όλα τα άλλα "σοβαρά" θέματα που μας μαυρίζουν ολοχρονίς την ψυχή και να χάνεται στους κόσμους τής ποίησης και της μουσικής, σε ιστορίες που έγιναν στίχοι, σε ποιήματα και τραγούδια που αφηγούνται ιστορίες, που έχουν πίσω τους ιστορίες... Δεν βλέπω να υπάρχει σοβαρός λόγος να χαλάσουμε εφέτος μια συνήθεια που, έτσι κι αλλιώς, μ' αρέσει.

Η σημερινή μας ιστορία εκτυλίσσεται κάπου στις αρχές τής δεκαετίας τού '70. Ο 21χρονος Γιώργος Κουτούζης από την Νέα Ερυθραία δουλεύει σε οικοδομή αλλά σήμερα έχει μια σοβαρή υποχρέωση και πρέπει να λείψει. Επειδή ξέρει ότι ο εργολάβος θα "στραβώσει" αν μείνει πίσω η δουλειά, έχει φροντίσει από την προηγούμενη μέρα να πάει σε ένα καφενείο τής περιοχής όπου συχνάζουν εργάτες σαν κι αυτόν και να βρει αντικαταστάτη. Όμως, ο αντικαταστάτης δεν πήγε στο γιαπί. Έτσι, όταν την επόμενη μέρα ο Κουτούζης γυρίζει στην δουλειά του, ο εργολάβος τον απολύει θυμωμένος. Έξω φρενών ο νεαρός ξαναπάει στο καφενείο να ζητήσει εξηγήσεις από εκείνον που τον κρέμασε και, κουβέντα στην κουβέντα, ο άλλος αποκαλεί τον Κουτούζη "αλήτη". Ο Κουτούζης θολώνει, τον βγάζει σηκωτό από το καφενείο και τον αρχίζει στα χαστούκια. Κάποιοι κινούνται εναντίον του αλλά ο γεροδεμένος Κουτούζης αρπάζει ένα μηχανάκι, το σηκώνει στον αέρα και απειλεί να το πετάξει σ' όποιον πλησιάσει.

Χρήστος Ζορμπάς, Μάνος Λοΐζος, Άγνωστος, Αλέξης Δαμιανός, Κούλα Αγαγιώτου.

Το σκηνικό δεν θα είχε συνέχεια αν εκείνη την στιγμή δεν περνούσε από κει ο Αλέξης Δαμιανός. Ο πενηντάχρονος σκηνοθέτης, ιδρυτής τού "Πειραματικού Θεάτρου" και του θεάτρου "Πορεία", τριγυρίζει ψάχνοντας τον πρωταγωνιστή τής δεύτερης ταινίας του (έχει προηγηθεί το εξαιρετικό "Προς το πλοίο", το 1966). Ο Δαμιανός έχει καταλήξει σε πρωταγωνίστρια (η πρόωρα χαμένη κύπρια Μαρία Βασιλείου, που είδαμε αργότερα στον "Θίασο" του Αγγελόπουλου) και τώρα ψάχνει κάποιον όμορφο νεαρό, ο οποίος να μην έχει σχέση με την υποκριτική, για να του δώσει τον πρώτο ανδρικό ρόλο. Εντυπωσιάζεται από τον Κουτούζη, τον πλησιάζει και, καθώς ο νεαρός έχει μείνει χωρίς δουλειά, τον πείθει. Λίγες μέρες αργότερα, σε ένα ταβερνάκι στα παλιά σφαγεία τής Κάτω Κηφισιάς, ο Κουτούζης αρχίζει την πρώτη και τελευταία του υποκριτική δουλειά: ως λοχίας πεζικού Γιώργος Μπάσκος χορεύει ζεϊμπέκικο για τα μάτια μιας νεαρής πόρνης, της Ευδοκίας.

Στα γυρίσματα της σκηνής, ο Κουτούζης χορεύει υπό τους ήχους τής "Άτακτης" του Μάρκου Βαμβακάρη, επειδή ο Δαμιανός δεν έχει βρει ακόμη τον συνθέτη που θα γράψει μουσική για την ταινία. Η σκηνή παίρνει δυο μέρες για να ολοκληρωθεί, μιας και ο νεαρός πρωταγωνιστής δεν έχει ξαναχορέψει ζεϊμπέκικο στην ζωή του. Κάμποσες μέρες αργότερα ο ηθοποιός Χρήστος Ζορμπάς, που παίζει τον νταβατζή τής Ευδοκίας και ξέρει ότι ο Δαμιανός γυρίζει την ταινία με ψίχουλα ως προϋπολογισμό, προτείνει στον σκηνοθέτη ένα νεαρό ταλαντούχο φίλο του συνθέτη, ο οποίος θα μπορούσε να αναλάβει την δουλειά με πενταροδεκάρες. Ο Δαμιανός συμφωνεί να συναντηθεί με τον  φίλο τού Ζορμπά για να συζητήσουν. Και κάπως έτσι, τον Ιούλιο του 1971, ο Δαμιανός γνωρίζει τον 34χρονο Μάνο Λοΐζο και του αναθέτει να γράψει μουσική για την "Ευδοκία".

Ο Λοΐζος έχει ξαναγράψει μουσική για ταινία ("Η νεράιδα και το παλληκάρι", "Λεβεντόπαιδο" κλπ) αλλά τώρα προσπαθεί να γράψει ένα ζεϊμπέκικο που να "κουμπώνει" σ' εκείνη την σκηνή, η οποία είχε γυριστεί με βάση το κομμάτι τού Μάρκου. Από την πρώτη στιγμή, του καρφώνεται στο μυαλό η ιδέα να χρησιμοποιήσει έναν παλιό τζουρά, τον οποίο είχε χαρίσει στον Λευτέρη Παπαδόπουλο ο Γιώργος Μουφλουζέλης (*). Ο Λοΐζος σκέφτηκε τον τζουρά τού Μουφλουζέλη επειδή του άρεσε ο ήχος που έβγαζε στα χέρια του παλιού ρεμπέτη αλλά το όργανο ήταν σε άθλια κατάσταση. Αποκορύφωμα αυτής της αθλιότητας ήταν ότι τα κλειδιά τού καράουλου είχαν σπάσει και ο Μουφλουζέλης τα είχε αντικαταστήσει με... δεκάρες.

Ο Λοΐζος ολοκληρώνει την δουλειά του και αναθέτει την εκτέλεσή της στον -23χρονο τότε- Θανάση Πολυκανδριώτη. Ο Πολυκανδριώτης πιάνει το μπουζούκι του αλλά ο Μάνος τον διακόπτει και του δίνει τον τζουρά τού Μουφλουζέλη. "Μ' αυτό θα παίξεις". Ο Πολυκανδριώτης βλέπει τις δεκάρες στο καράουλο και μένει άφωνος. "Μ' αυτό;", απορεί. "Μ' αυτό", επιμένει ο Μάνος.

Τί να κάνει κι ο Θανάσης; Παίρνει τον τζουρά, τον κουρδίζει κι αρχίζει. Πρώτη, δεύτερη, τρίτη πεννιά... στην δέκατη ξεκουρδίζεται ο τζουράς. Παύση. Κούρδισμα. Πρώτη, δεύτερη, τρίτη πεννιά... πού να κρατήσουν οι δεκάρες;... ξαναξεκουρδίζεται ο τζουράς... ξανά παύση... ξανά κούρδισμα... ξανά τα ίδια. "Δεν γίνεται μ' αυτό, ρε Μάνο", ξεσπάει απογοητευμένος ο Πολυκανδριώτης. "Είπαμε, μ' αυτό θα παίξεις", επιμένει απτόητος ο Λοΐζος, "φτιάχτο". Ο Θανάσης δεν επέμεινε πολύ. Είχε το μουσικό αφτί που χρειαζόταν για να καταλάβει ότι ο ήχος αυτού του τζουρά είχε μια οξύτητα και συνάμα μια γλυκύτητα που δύσκολα θα έβγαινε από άλλο όργανο. Έτσι, λοιπόν, πάλεψε, χτυπήθηκε, βασανίστηκε αλλά τα κατάφερε. Βέβαια, βόηθησε και το τετρακάναλο στην ηχογράφηση: έπαιζε ο Θανάσης ένα μοτίβο, σταματούσε, κούρδιζε, ξανάπαιζε, ξανακούρδιζε και στο τέλος έγινε το απαραίτητο μοντάζ για να βγει το κομμάτι κανονικό.

Σαν τέλειωσε αυτή η επεισοδιακή ηχογράφηση, παίρνει ο Λοΐζος το κομμάτι και το πάει στον Λευτέρη τον Παπαδόπουλο να του βάλει στίχους. Ο Παπαδόπουλος ακούει την ζεϊμπεκιά και από τις πρώτες κιόλας νότες, τρελαίνεται. Όταν τελειώνει το κομμάτι, γυρίζει και κοιτάει τον Λοΐζο με απορία. "Τί στίχους να βάλω σ' αυτό το πράγμα, ρε Μάνο;" ρωτάει αυθόρμητα. "Αυτό το πράγμα δεν παίρνει λόγια, δεν υπάρχουν στίχοι να το υποστηρίξουν". Ο Λοΐζος πείστηκε κι αποφάσισε ν' αφήσει το κομμάτι δίχως στίχους, ορχηστρικό. Το μόνο ορχηστρικό κομμάτι που έγραψε ποτέ ο Μάνος.

Κάπως έτσι γεννήθηκε το πιο διάσημο ζεϊμπέκικο στην ιστορία τής ελληνικής μουσικής. Ο Γιώργος Κουτούζης έμελλε να το ακούσει στην πρεμιέρα τής ταινίας και ανατρίχιασε. "Αν ήταν από την αρχή στα γυρίσματα, το ζεϊμπέκικο που χόρεψα θα ήταν διαφορετικό", υποστηρίζει. "Ένιωσα ότι έδωσα λίγα", συμπληρώνει με συγκίνηση.

Αθήνα, 1962 (;): Δεξιά ο Μάνος Λοΐζος, αριστερά ο Διονύσης Σαββόπουλος.

Επίλογος. Μετά την προβολή τής ταινίας, ο Αλέξης Δαμιανός συνελήφθη από την χούντα και καταδικάστηκε σε φυλάκιση έξι μηνών για "προσβολή των αξιών τού ελληνικού στρατού". Θα περνούσαν είκοσι χρόνια ώσπου να αξιωθεί να γυρίσει την τρίτη και τελευταία ταινία του, τον "Ηνίοχο". Έφυγε από την ζωή το 2006, σε ηλικία 85 ετών. Νωρίτερα είχαν φύγει και ο Μάνος Λοΐζος το 1982 από εγκεφαλικό αλλά και η Μαρία Βασιλείου το 1989 από καρκίνο. Ο Γιώργος Κουτούζης συνέχισε την ζωή του ως ναυτικός και ως εργάτης στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη τού Περάματος και σήμερα, στα 67 πια, είναι συνταξιούχος.


-------------------------------------------------------
(*) Η εκδοχή που διηγούμαστε εδώ είναι η επικρατέστερη και, μάλλον, η σωστή. Σύμφωνα με τον Λάκη Παπαστάθη, βοηθό και στενό φίλο του Δαμιανού, στις πρώτες δοκιμές έπαιζε τζουρά ο ίδιος ο Γιώργος Μουφλουζέλης και σε δικό του αυτοσχεδιασμό οφείλεται το "πέταγμα" που κάνει η μουσική στο δεύτερο μέρος τού κομματιού. Ο Νίκος Νικολόπουλος θυμάται ότι οι πρώτες εκτελέσεις έγιναν με το μπουζούκι τού Πολυκανδριώτη και μετά έφερε ο Λοϊζος τον τζουρά από τον Παπαδόπουλο, επιμένει δε ότι στην ταινία ακούγεται ο Πολυκανδριώτης να παίζει μπουζούκι και τον τζουρά τον παίζει ο ίδιος ο Νικολόπουλος. Προφανώς, ο Νικολόπουλος έχει μπερδέψει τις ηχογραφήσεις: αυτός παίζει τζουρά (όχι όμως του Μουφλουζέλη) στην δεύτερη ηχογράφηση του κομματιού, έναν χρόνο αργότερα, στον δίσκο "Νά 'χαμε τι νά 'χαμε".

Αποικίες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου

 Αποικίες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου

«Υπάρχουν πράγματα που θα στενoχωρήσουν, όχι πρωτίστως τη διαπραγματευτική ομάδα, αλλά θα στενοχωρήσουν τον ελληνικό λαό» – Ευκλείδης Τσακαλώτος

Στις «πολιτισμένες» δημοκρατίες δυτικού τύπου, η χρήση βίας για τον έλεγχο και την μετάβαση στους «επενδυτές» των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των κοινωνικών υπηρεσιών, θα αποτελέσει μόνο την έσχατη λύση. Το ΔΝΤ και οι διάφορες επιτροπές της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν στην διάθεση τους πολύ λιγότερο δαπανηρά όπλα, από ότι τα τάνκς και τα πραξικοπήματα, που μπορούν να κάνουν την δουλειά υπέρ των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων.

Το ΔΝΤ από δημιουργίας του, μισθωμένο από τις ανεπτυγμένες βιομηχανικές χώρες,  είχε τον ρόλο του μισθοφόρου κακοποιού για την προστασία του καπιταλισμού και την κάλυψη των αναγκών των «επενδυτών».

Η ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία μιας ειδικής οικονομικής θεώρησης, τον λεγόμενο φιλελευθερισμό, που χρησιμοποιεί ιδρύματα όπως το ΔΝΤ προς ενίσχυση των ιδιωτικοπολιτικών οικονομικών αρχών και προς υπονόμευση των κοινωνικοπολιτικών αρχών, δημιούργησε  απλώς θύματα. Οι παραληρηματικοί copy paste κανόνες του ΔΝΤ και οι παράμετροι που υπαγορεύουν στις δημόσιες αρχές διάφοροι  «οίκοι αξιολόγησης», αποσκοπούν στην ακύρωση των βαθύτερων αιτιών του κρατικού παρεμβατισμού και των μεταπολεμικών κοινωνικών κατακτήσεων. Η νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία  προτάσσει την υποταγή όλων των πτυχών των κοινωνικών θεσμών, σε χρησιμοθηρικές σταθμίσεις και χρηματιστηριακούς υπολογισμούς! 

Οργανισμοί, όμως,  όπως το ΔΝΤ γνωρίζουν πολύ καλά πώς να κρύβουν κάτω από το χαλί το έγκλημα που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή και πίσω από τα κέρδη τους, που προσδοκούν να αποκομίσουν από τις πλέον πεινασμένες χώρες της Γης.

Όπως έγινε στην Μπουρκίνα Φάσο:

Χρηματοπιστωτικοί κύκλοι όπως το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, στραγγάλιζαν χωρίς ανάπαυλα με όπλο το «χρέος» μια μακρινή χώρα που ονομάζεται Μπουρκίνα Φάσο. Εάν εξαιρέσουμε μια μερίδα εγχώριων οικονομικών συμφερόντων που ζούσαν σε περίφραχτες συνοικίες απολαμβάνοντας μεγάλο πλούτο, ο λαός ζούσε σε μια έρημο αθλιότητας, φτώχιας και βασάνων.  Όμως, ένα «ατύχημα» έφερε στο τιμόνι αυτής της χώρας έναν Προμηθέα: Το όνομα του ήταν Τομά Σανκαρά.

O Τομάς Σανκαρά έλεγε:«Η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μάς αρνούνται πόρους για να βρούμε νερό στα εκατό μέτρα, αλλά διατίθενται να σκάψουν πηγάδια τριών χιλιάδων μέτρων για την εξαγωγή πετρελαίου».

Από το 1983 μέχρι τη δολοφονία του το 1987, ο Σανκαρά εθνικοποίησε όλη τη γη, το νερό και τον ορυκτό πλούτο της χώρας και έδιωξε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και τις γαλλικές και πολυεθνικές εταιρείες. Οι πολιτικές του επικεντρώθηκαν στην πρόληψη και την καταπολέμηση της πείνας με προγράμματα αγροτικής αυτάρκειας, στην καταπολέμηση του αναλφαβητισμού και στην ίδρυση σε κάθε χωριό  ενός ιατρείου. Ο Τομά Σανκαρά  σε ομιλία στην Αντίς Αμπέμπα, στις 29 Ιουλίου τού 1987 προφήτευσε: «Το χρέος δεν μπορεί να αποπληρωθεί, διότι είναι κατ’ αρχάς προφανές ότι η μη πληρωμή του δεν συνεπάγεται τον θάνατο των δανειστών μας. Ισχύει, μάλιστα, το αντίθετο: η εξόφλησή του θα μας καταδικάσει σε βέβαιο θάνατο. […] Μας είναι αδύνατο να αποδεχθούμε την ηθική τους. Δεν δεχόμαστε να μας μιλάνε για αξιοπρέπεια. Δεν δεχόμαστε να μας μιλάνε για το ήθος και την εντιμότητα όσων εξοφλούν και για την απώλεια εμπιστοσύνης έναντι των κακοπληρωτών. Αντιθέτως, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι είναι φυσιολογικό να δηλώνει κανείς σήμερα ότι οι μεγαλύτεροι κλέφτες είναι όσοι κατέχουν τον μεγαλύτερο πλούτο. […] η άρνηση τής πληρωμής τού χρέους θα μας επιτρέψει να αφιερώσουμε στην ανάπτυξη τους πενιχρούς πόρους που διαθέτουμε. […] Αν μόνο η Μπουρκίνα Φάσο αρνηθεί να πληρώσει το χρέος, είναι βέβαιο ότι θα αδυνατώ να παρευρεθώ στην επόμενη διάσκεψη». http://www.humanite.fr/04_02_2011-tunisie-ha%C3%AFti-des-dictateurs-trop-peu-inqui%C3%A9t%C3%A9s-464383

Πράγματι, ο Σανκαρά δεν πρόλαβε να παρευρεθεί σε άλλη διάσκεψη. Η δολοφονία του σχεδιάστηκε από τη Γαλλία του 21ου Πρόεδρου της Δημοκρατίας και σοσιαλιστή Φρανσουά Μιτεράν,  και εκτελέστηκε από το τσιράκι των αγορών Μπλεζ Κομπαορέ, ο οποίος επανασύνδεσε αμέσως την Μπουρκίνα Φάσο με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα. (Διαβάστε και: «Άσπρα Μαντίλια στην Plaza de Mayo» Εκδόσεις ΚΨΜ)

Επειδή, όμως, η Ιστορία είναι ένα κουβάρι από κλωστές που ποτέ δεν γνωρίζουμε πού θα διασταυρωθούν για να δώσουν μορφή στην μοίρα διαφορετικών χωρών, ας αλλάξουμε ήπειρο και να μεταφερθούμε στην Αμερική,και συγκεκριμένα στο Πουέρτο Ρίκο.       

Το Πουέρτο Ρίκο, είναι υπεράκτια κτήση των ΗΠΑ, παράδεισος των ελεύθερων αγορών, των διαρθρωτικών προγραμμάτων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.Αποτελεί, επίσης, και όαση για επιχειρήσεις λόγω των φοροαπαλλαγών που απολαμβάνουν, αν έχουν έδρα το νησί της Κεντρικής Αμερικής. Το πλέγμα των ανωτέρω ως ουσιώδη οικονομική –φιλελεύθερη δομή στο Πουέρτο Ρίκο, δεν ήταν γραφτό να επικυρώσει τις δυνατότητες πλούτου που προσφέρουν οι «ελεύθερες» αγορές. Στις 29 Ιουνίου  του 2015 το Πουέρτο Ρίκο κήρυξε πτώχευση.

Ακολούθησε κύμα μετανάστευσης των πλουσίων μα και απελπισμένων που έτρεξαν να ξεφύγουν από την φτώχια, την κατάρρευση των δημόσιων υπηρεσίων και την χρηματοδότηση  για τις βασικές παροχές στην υγεία και την παιδεία. https://www.theguardian.com/world/2015/jul/28/hedge-funds-puerto-rico-close-schools-fire-teachers-pay-us-back

Ωστόσο, από την κατάρρευση του νησιωτικού αυτού παραδείσου του νεοφιλελευθερισμού, στα ΜΜΕ δεν θα δούμε καμιά εικόνα, ίσως γιατί η πορεία αυτής της χώρας προς τον όλεθρο,  έχει τραγικές ομοιότητες με τα όσα συμβαίνουν τώρα στην Ελλάδα!

Οι πολίτες στο Πουέρτο Ρίκο για να πληρωθούν τα  hedge funds,  έχασαν όλα τους τα κοινωνικά δικαιώματα και μετατράπηκαν σε παρίες των ελεύθερων αγορών! Η μάχη της επιβίωσής τους είναι τόσο ενστικτώδης, που το μόνο που τους νοιάζει είναι να φτάσουν με τον καλύτερο τρόπο ως την επόμενη ημέρα!

Στο Πουέρτο Ρίκο οι πιστωτές της χώρας επέβαλαν και διόρισαν την «Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου» (Junta de Control Fiscal) η οποία, έκτος του ότι ελέγχει όλες τις αποφάσεις της κυβέρνησης, διασφαλίζει ότι θα πληρωθούν οι τόκοι και τα δάνεια της χώρας. Το διευθυντήριο αυτό διορίστηκε από την κυβέρνηση του Ομπάμα μετά από απαίτηση των  hedge funds και ενός νόμου που ψήφησε το Κογκρέσο των ΗΠΑ! Διευθυντής στην «Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου» του Πουέρτο Ρίκο διορίστηκε  η Νατάλια Γιαρέσκο (διάβασε την εφημερίδα «ο Δρόμος της Αριστεράς» «Γιάνκηδες και Πορτορικανοί»,Ντέμπορα Σαντάνα).

Από δω και κάτω μείνετε, σας παρακαλώ, σιωπηλοί και δώστε μας όλη την προσοχή σας!

Η Νατάλια Γιαρέσκο, από το 2014 ως το 2016, διέπρεψε ως υπουργός οικονομικών της Ουκρανίας καθώς ιδιωτικοποίησε το μεγαλύτερο μέρος των δημόσιων υποδομών της χώρας! Η  αθλιότητα, όμως, της κυρίας αυτής των αγορών δεν σταματά εδώ! Η ιδιωτικοποίηση της Ουκρανίας έγινε μέσω της ιδιωτικής τής εταιρείας Horizon Capital! Επιπρόσθετα, η Νατάλια Γιαρέσκο κατέχει διάφορες, οικονομικές κυρίως θέσεις  Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Ουάσιγκτον, ενώ έχει δουλέψει για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη.

Σήμερα, προκειμένου η κυρία αυτή να σώσει το χρεοκοπημένο Πουέρτο Ρίκο, λαμβάνει από το δημόσιο ταμείο της χώρας 625.000 δολάρια το χρόνο με όλα τα έξοδά της πληρωμένα!

Παρενθετικά αξίζει  να σημειώσουμε ότι η περίπτωση της Νατάλια Γιαρέσκο  ομοιάζει με αυτή της Μιράντα Ξαφά! Η Ξαφά, φιλοξενούμενη συνήθως του τηλεοπτικού σταθμού ΣΚΑΙ , ως  μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ,   με συνέπεια, σύμφωνα με το βιογραφικό της, «ασχολήθηκε με το σχεδιασμό και την παρακολούθηση σταθεροποιητικών προγραμμάτων του οργανισμού  κυρίως στη Λατινική Αμερική». Ήταν σύμβουλος επενδύσεων στην IJ Partners και  της επενδυτικής τράπεζας του Λονδίνου Solomon Brothers, μα και μέλος του φιλελεύθερου κόμματος του Στέφανου Μάνου  «Δράσης».

Ας την απολαύσουμε:

Οι «δανειστές» ,λοιπόν, που θα «στενοχωρήσουν τον ελληνικό λαό» σύμφωνα με το ανδρείκελο Ευκλείδη Τσακαλώτο, αποτελούν μια μαφιόζικη συμμορία πολλαπλών υπηρεσιών και  παγκόσμιας  προστασίας,  που εξασφαλίζει την απρόσκοπτη ροή των κερδών του διεθνούς τραπεζικού και επιχειρηματικού κατεστημένου.

Όμως, δεν είμαστε θεατές σε ένα  πολιτικό και οικονομικό παιχνίδι με πειραγμένα ζάρια, που καθόμαστε και το κοιτάμε παθητικά και με αδράνεια, χωρίς ούτε καν να ρωτάμε έστω για να τους δυσκολέψουμε την ζωή. Πιστεύουμε, πως οι άνθρωποι διδάσκονται από την Ιστορία και την πείρα τους και θα δραστηριοποιηθούν, πέρα από κάθε προσδοκία, στον δρόμο του αγώνα. Θα αντιδράσουν στην πίεση που συνεχώς αυξάνεται.

Ο καπιταλισμός δεν διαθέτει απεριόριστη δύναμη εξαναγκασμού των ανθρώπων!

Μικρόφωνο στο μπόι των ονείρων μας

 Μικρόφωνο στο μπόι των ονείρων μας

Η παρουσίαση της καινούριας έκδοσης της ΣΕ και του τμήματος ιστορίας της κετουκε τη μεθεπόμενη Παρασκευή, στον Περισσό, θα είναι ασφαλώς πληρέστερη και πιο "επίσημη". Αλλά όπως είπε κι ένας σφος, εμείς είμαστε "γκρούπις" της Αλέκας και δε χάνουμε ευκαιρία να την ακούσουμε. Όπως το Σάββατο, που μιλούσε για αυτό το θέμα (τα 50 χρόνια από την επιβολή της δικτατορίας) στην Κάνιγγος, στην εκδήλωση της οργάνωσης των εκπαιδευτικών. Και δυσκολεύτηκε να φέρει κάπως το μικρόφωνο στο ύψος της ("είμαι και λίγο κοντή" είπε αυτοσαρκαζόμενη, χωρίς κανένα κόμπλεξ), αλλά το πιο σημαντικό είναι να φτιάξουμε έναν κόσμο στο μπόι των ονείρων μας.

Η εισαγωγική ομιλία της Αλέκας δεν ήταν μια αναλυτική παρουσίαση της πρόσφατης έκδοσης, ούτε τη σχετικής διακήρυξης της κετουκε, που περιλαμβάνεται στην έκδοση (η οποία πωλείται 15 ευρώ και γίνεται κι ωραίο δώρο, όπως είπε η Παπαρήγα), αλλά συνδέεται άμεσα με αυτά. Η  δική μου "ανταπόκριση" δεν είναι ακριβής μεταφορά όσων είπε, αλλά στέκεται σε ορισμένα σημεία και τα παρουσιάζει σε δύο μέρη με σχετικά αυτοτελείς θεματικές. Αυτονόητο πως τυχόν αστοχίες κι αβαρίες κατά τη μεταφορά βαραίνουν αποκλειστικά την κε του μπλοκ.

Ένα βασικό ερώτημα γύρω από το οποίο αναπτύσσεται διαπάλη είναι γιατί επιβλήθηκε η δικτατορία και μάλιστα σε μια περίοδο που η Ελλάδα βρισκόταν σε πορεία ένταξης στην ΕΟΚ, ενώ τα άλλα δικτατορικά καθεστώτα στη Νότια Ευρώπη, σε Ισπανία και Πορτογαλία, έπνεαν τα λοίσθια. Έχουν δοθεί κατά καιρούς διάφορες απαντήσεις από αστική σκοπιά, που μπορεί να έχουν επιμέρους κοινά σημεία με αποσπασματικές θέσεις του ΚΚΕ, εντάσσονται όμως σε τελείως διαφορετική αντίληψη.

Κάποιοι σημειώνουν το ρόλο που έπαιξαν οι εσωτερικοί παράγοντες κι οι αντιθέσεις του τριγώνου ανάκτορα-στρατός-κυβέρνηση, όπου οι δύο πρώτες πλευρές ήταν συνδεμένες και βάσει συντάγματος. Άλλοι εντοπίζουν τη βασική αιτία των γεγονότων στην κρίση των Ιουλιανών το 65' κι άλλοι πηγαίνουν πιο βαθιά, στις αντιφάσεις ολόκληρης της μετεμφυλιακής περιόδου.
Κάποιες απόψεις σοσιαλδημοκρατικής-οπορτουνιστικής απόχρωσης -πχ ο Βερναρδάκης, που δεν είναι σίγουρο αν ισχυρίζεται ακόμα τα ίδια- λένε πως το καλοκαίρι του 65', με τα Ιουλιανά, υπήρχε επαναστατική κατάσταση, που όμως δεν αξιοποιήθηκε. Αφενός όμως οι λαϊκές κινητοποιήσεις του 65' δεν κλόνισαν ποτέ την αστική εξουσία και τα θεμέλιά της, αφετέρου το 67' που επιβλήθηκε η χούντα, το λαϊκό κίνημα βρισκόταν σε σαφή υποχώρηση και δεν αποτελούσε άμεσο, σοβαρό κίνδυνο για τη σταθερότητα του συστήματος.

Άλλες προσεγγίσεις δίνουν προβάδισμα για την ερμηνεία των γεγονότων στον εξωτερικό παράγοντα, τις ΗΠΑ, το σχεδιασμό τους για τον επικείμενο αραβο-ισραηλινό πόλεμο (όπου ήθελαν να έχουν καλυμμένα τα νώτα τους με σταθερές κυβερνήσεις-καθεστώτα) και το Κυπριακό. Ενώ η αντίθετη πλευρά τείνει να αθωώσει πλήρως τον ξένο παράγοντα, προσπερνώντας ακόμα και γεγονότα, όπως η συγνώμη του Κλίντον το 99' -που δεν ήταν πάντως "συγνώμη" επειδή προκάλεσαν το πραξικόπημα, αλλά γιατί έδειξαν ανοχή απέναντί της.

Υπάρχει τέλος και μια δεξιά προσέγγιση που τα φορτώνει όλα σε κάποιους άφρονες αξιωματικούς, που έδρασαν κατά βούληση, που δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική.

Στην πραγματικότητα, οι εσωτερικοί με τους εξωτερικούς παράγοντες συνυπήρχαν και συνδυάζονταν. Υπήρχε αστάθεια από την κρίση των Ιουλιανών αλλά και σε όλη τη μετεμφυλιακή περίοδο ο φόβος τι θα προέκυπτε μετά τις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για το Μάιο του 67' κι αν θα υπηρετούσε τους στόχους του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Αλλά σε αυτό το πλέγμα των παραγόντων, η καθοριστική αντίθεση ήταν μεταξύ του αστικού οικονομικού εκσυγχρονισμού που προωθούνταν και του παλιού πολιτικού συστήματος, που δυσκολευόταν να προσαρμοστεί και να τον υπηρετήσει.

Αυτή η αλήθεια ξέφυγε και σε έναν παλιό Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών (δεν μπόρεσα να ακούσω καλά το όνομά του), που σε μια διάλεξή του το 99', είχε πει (περίπου): την πατήσαμε, γιατί πιστεύαμε ότι η Ελλάδα έχει σύγχρονο πολιτικό σύστημα, αλλά βραδυπορεί οικονομικά και χρειάζεται βοήθεια. Ενώ στην πραγματικότητα συνέβαινε το αντίθετο...
Κι εντόπισε ένα σημαντικό παράγοντα αστάθειας στο ότι δεν υπήρχε συστημική αριστερά... Άκρως επίκαιρη παρατήρηση για όσα ακολούθησαν από τη Μεταπολίτευση, ως τις μέρες μας.

Δεν μπορούσε όμως να λυθεί αλλιώς αυτή η αντίθεση; Ιδίως από τη στιγμή που το καθεστώς της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας είναι το καλύτερο για την αστική εξουσία και της εξασφαλίζει μεγαλύτερη νομιμοποίηση;
Η απάντηση είναι πως εφόσον βρισκόταν κι ο παράγοντας του στρατού, με πρωταγωνιστικό ρόλο, στο επίκεντρο των αντιθέσεων, δεν αρκούσε μια απλή, κλασική αναδόμηση-αναδιαμόρφωση του πολιτικού συστήματος, όπως στις μέρες μας.

Πιο ειδικά για τις ξένες δυνάμεις: η ευθύνη του αμερικανικού-νατοϊκού παράγοντα είναι φανερή και αναμφισβήτητη, δεν πρέπει όμως να μπαίνει με τέτοιο τρόπο που να υποβαθμίζει τις εσωτερικές διεργασίες κι αιτίες που οδήγησαν στο πραξικόπημα. Στο εσωτερικό των ΗΠΑ υπήρχαν διαφορετικοί θύλακες και μηχανισμοί -όπως προκύπτει κι από αποχαρακτηρισμένα ιστορικά έγγραφα- με αντιφατικές βλέψεις, που αποτυπώθηκαν και στην επίσημη στάση της κυβέρνησής τους. Η οποία αναγνώρισε το καθεστώς με εννιά μήνες καθυστέρηση (όσο μια εγκυμοσύνη) και διέκοψε αρχικά τη στρατιωτική βοήθεια, για να τη συνεχίσει μετά τον αραβο-ισραηλινό πόλεμο, να αποκτήσει στενές σχέσεις και να παίξει τελικά καθοριστικό ρόλο στην ομαλή μετάβαση σε κοινοβουλευτικό καθεστώς, το 74'.

Επίσης η Αλέκα κατέρριψε το μύθο για τη διαφοροποίηση της δημοκρατικής ΕΟΚ, που διέκοψε τη χρηματοδότηση της Ελλάδας -κάτι που ήταν όμως προειλημμένη απόφαση, πριν το πραξικόπημα, για ταμειακούς, οικονομικούς λόγους και δυσκολίες. Παράλληλα, η -προωθημένη υποτίθεται- γαλλική δημοκρατία ήταν από τις πρώτες κυβερνήσεις διεθνώς που αναγνώρισαν την ελληνική χούντα.

Η Αλέκα αναφέρθηκε επίσης στην αντίθεση μεταξύ του εφοπλιστικού κεφαλαίου, που τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της χούντας, και του βιομηχανικού κεφαλαίου που την υποδέχθηκε αρχικά με αμηχανία και με το φόβο ότι θα διέκοπτε τη ροή των ξένων επενδύσεων.
Καθώς και στη λανθασμένη αντίληψη περί υποτελούς μεταπρατικού κεφαλαίου, προστατευτισμού της οικονομίας, κτλ, καθώς η σύνδεση με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς κι οι σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης που αναπτύσσονται σε αυτό το έδαφος, είναι δείγμα της επιθετικότητας του ελληνικού κεφαλαίου κι όχι της υποτέλειάς του.

Μίλησε και για τις αντιθέσεις εντός της χούντας, για το θεσμό της βασιλείας, το ρόλο του στρατού και το κυπριακό. Για την άποψη του Παπαδόπουλου περί πολιτικού μανδύα της κυβέρνησης (με τρία μόλις στρατιωτικά στελέχη) που επικράτησε στην πρώτη φάση του καθεστώτος. Και το ότι η χούντα δεν αναγνώρισε το Ισραήλ, κάτι που αντανακλούσε τα συμφέροντα τμημάτων της αστικής τάξης με σημαντικές εξαγωγές προϊόντων σε αραβικές χώρες.

Η χούντα πέτυχε έναν ορισμένο οικονομικό εκσυγχρονισμό, με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης μέχρι την κρίση του 73', κάτι που δεν καθιστά την πολιτική της θετική ή φιλολαϊκή, αλλά δείχνει καθαρά τον ταξικό της προσανατολισμό. Ταυτόχρονα έδωσε λύση στο ζήτημα του εκσυγχρονισμού του πολιτικού συστήματος, ανεξάρτητα από τον ιδεολογικό-πολιτικό της λόγο και το στρατοκρατικό της καθεστώς. Στη διάρκεια της χούντας καταργήθηκε η βασιλεία, κι "αναβαπτίστηκαν" τα χρεοκοπημένα αστικά κόμματα που δε συμμετείχαν στο πραξικόπημα, δεν το νομιμοποίησαν κι από τις τάξεις τους προήλθαν οι καινούριοι πολιτικοί σχηματισμοί που κυριάρχησαν στα χρόνια της μεταπολίτευσης.

Εν κατακλείδι, η χούντα δεν ήταν μια παρά φύση διέξοδος-εξέλιξη για την αστική τάξη, αλλά γίνεται κυρίαρχη επιλογή, όταν η αστική τάξη νιώθει να απειλούνται τα συμφέροντά της, ή να υπηρετούνται καλύτερα με αυτόν τον τρόπο.
Παραμένει επίσης ανοιχτό προς μελέτη το ζήτημα αν το πραξικόπημα προσομοίαζε και συγγένευε ιδεολογικά-πολιτικά με τον κλασικό φασισμό, στη ναζιστική και τη μουσολινική του εκδοχή. ή σε κάποια άλλη μορφή.

Στο επόμενο και τελευταίο μέρος, η στρατηγική του ΚΚΕ κι η στάση των αστικών κομμάτων, στα χρόνια της δικτατορίας.

3 Απρίλη 1928: Ολόκληρη η ομιλία του Νίκου Καζαντζάκη για τη Σοβιετική Ένωση που προκάλεσε τη σύλληψη και σα σήμερα τη δίκη του

Τον Οκτώβριο του 1927, ο Νίκος Καζαντζάκης θα ταξιδέψει στη Μόσχα, προσκεκλημένος της κυβέρνησης της Σοβιετικής Ένωσης για να συμμετέχει στον εορτασμό των δέκα χρόνων από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Εκεί θα γνωρίσει τον Ελληνορουμάνο λογοτέχνη Παναΐτ Ιστράτι, τον λεγόμενο και «Γκόργκι των Βαλκανίων» και θα ταξιδέψουν μαζί στη χώρα των Σοβιέτ διαμορφώνοντας μια αντίληψη για τα όσα εξελίσσονται στη χώρα.

Στη συνέχεια ο Καζαντζάκης θα προσκαλέσει τον Ιστράτι στην Αθήνα για να τον γνωρίσει στο ελληνικό κοινό. Στις 11 Ιανουαρίου 1928, ο «Εκπαιδευτικός Όμιλος», ο φορέας των προοδευτικών διανοουμένων, οργανώνει στο θέατρο «Αλάμπρα» εκδήλωση για τις εμπειρίες από το σοβιετικό πείραμα, με ομιλητές τον Ιστράτι, τον Καζαντζάκη και τον μεγάλο παιδαγωγό Δημήτρη Γληνό.

Στην εκδήλωση μιλά πρώτος ο Γληνός, μετά ο Καζαντζάκης και στο τέλος ο Ιστράτι. Στην ομιλία, που προκάλεσε τη σύλληψη και δίωξή του, ο Καζαντζάκης αναφέρθηκε στις εμπειρίες του και τα συμπεράσματά του από τη Σοβιετική Ρωσία. Ο Καζαντζάκης υπήρξε θιασώτης των όσων εξελίσσονταν στη χώρα με την ελπίδα ότι μια νέα παγκόσμια πραγματικότητα θα ερχόταν και θα επηρέαζε το διεθνές σκηνικό.

"Sponsored links"

Ωστόσο, ο ίδιος επεσήμανε τους υπαρκτούς κινδύνους διαστρέβλωσης. «Δυο είναι οι μεγάλοι κίνδυνοι που απειλούν τη Σοβιετική Ρωσία» υποστήριξε στην ομιλία του. «Ο ένας είναι εσωτερικός: οι νέες αστικές τάξεις που σχηματίζονται κάτω από την προστασία της Νέας Οικονομικής Πολιτικής. Κουλάκοι, Νέπμαν, γραφειοκράτες. Ο άλλος κίνδυνος είναι εξωτερικός: ο παγκόσμιος πόλεμος».

Κατόπιν, η φλογερή ομιλία του Ιστράτι για το σοβιετικό μοντέλο διακυβέρνησης θα ξεσηκώσει το ακροατήριο που μετά το πέρας της εκδήλωσης θα πραγματοποιήσει διαδήλωση η οποία με τη σειρά της θα προκαλέσει την επέμβαση της αστυνομίας.

Δημοσιεύματα την επόμενη μέρα αναφέρουν ότι πραγματοποιήθηκε μια «αντεθνική» διαδήλωσηενώ οι λόγοι των τριών ομιλητών στρέφονταν κατά της Ελλάδας. «Υπό την σκέπην του Εκπαιδευτικού Ομίλου ο Π. Ιστράτι ύμνησε τον κομμουνισμόν και καθύβρισε τους διανoούμενους πλέξας το εγκώμιον της Τσέκας. Το χθεσινόν αίσχος» έγραφε στην πρώτη σελίδα του το «Εμπρός». Σύμφωνα με την κρητική εφημερίδα «Πατρίς», ο «Ριζοσπάστης», η «Πρωία» και άλλες εφημερίδες της εποχής στήριξαν τους ομιλητές ενώ αρκετοί διανοούμενοι της εποχής, αντέδρασαν στην εχθρική αντιμετώπιση του Ιστράτι υποστηρίζοντας ότι προσβάλλει τη διανόηση και τον πολιτισμό της χώρας.

Ωστόσο, ο εισαγγελέας παρεμβαίνει έτσι κι αλλιώς και διατάσσει την αστυνομία να διενεργήσει έρευνα. Ο Καζαντζάκης και Γληνός παραπέμπονται σε δίκη ως υπεύθυνοι για τη διαδήλωση ενώ ο Ιστράτι απειλείται με απέλαση, αλλά τελικά περιορίζεται στο σπίτι του Γ. Νάζου στην Κηφισιά.

Η δίκη Καζαντζάκη – Γληνού ορίζεται για τις 3 Απριλίου του 1928. Στο εδώλιο κάθισε μόνο ο Γληνός καθώς ο Καζαντζάκης βρίσκεται στο Κίεβο. Η απόφαση του δικαστηρίου ήταν αθωωτική και οδήγησε το Γληνό σε μία οριστική στροφή προς την αριστερά.

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Αναγέννηση» του Δημήτρη Γληνού, στο τεύχος Ιανουαρίου 1928, λίγες ημέρες μετά την εκφώνησή της:

Ν. Καζαντζάκη – Τι γίνεται στη Ρωσία

Προχθές εόρτασε στη Μόσχα η Επανάσταση τα δέκα της χρόνια. Σαράντα τρεις χώρες του κόσμου έστειλαν αντιπρόσωπους εργάτες του χεριού και του μυαλού. Τρία πράματα είδαν:

Α’ Το εξωτερικό όραμα της Ρωσίας

"Sponsored links"

Β’ Τη φοβερή προσπάθεια

Γ’ Τους νέους μεγάλους κιντύνους

Α’ Το όραμα: Περνούσαμε απέραντες χιονισμένες στέπες. Τεράστιο είναι το σώμα της Ρωσίας, το 1/6 της γης, πλήθος ράτσες, ίσμπες χαμηλές που καπνίζουν, πράσινα καμπαναριά, τρόικες και βοδάμαξα, κι ύστερα ερημία ατέλειωτη, ποταμοί παγωμένοι, δάση πυκνά, και πάλι γυναίκες με φανταχτερούς μποξάδες, βαρυκίνητοι μουζίκοι με ξανθά, λιπαρά γένεια, άλογα με αχνιστά κρουσταλωμένα ρουθούνια. Δε διαβάζουμε πια, περνούμε, σα γαίες, τους πατριάρχες της σύγχρονης ψυχής – τον Τολστόη, το Δοστογιέφσκη, το Γόγολ. Μέρες και νύχτες. Και ξάφνου η κόκκινη Μέκα, η Μόσχα. Στη μέση, το κόκκινο Κρεμλίνο, η καρδιά της Ρωσίας, και μέσα, βαθιά στη γης, η καρδιά του Κρεμλίνου, ο Βλαδίμηρος Ίλιτς Ουλιάνωφ.

Χιλιάδες από όλες τις ράτσες της γης – άσπροι, κίτρινοι, μαύροι είχαν έρθει στη Μόσχα να προσκυνήσουν. Μέσα στο σκοτεινό της αέρα αναγνωρίζονταν οι αδερφοί. Κόκκινα άστρα κρέμονται μέσα στην ομίχλη, οι τοίχοι είναι γιομάτοι χρωματιστές ρεκλάμες της γιορτής που παριστάνουν: Μέσα στον ήλιο ν’ ανατέλει ένα δρεπάνι και σφυρί. Αλλού ο Λένιν, ορθός, σηκώνει το χέρι του, κι ορμούν από τη γης οι εργάτες κι οι χωριάτες κι απλώνουν, κατάμαυροι ακόμα, γιομάτοι χώμα, το χέρι τους προς το φως. Αλλού ο ερυθρός στρατιώτης, με το κόκκινο άστρο στο μέτωπο, βάζει αντήλιο το χέρι του και κοιτάζει πέρα, μακριά, με διαπεραστικά μάτια, την ερημιά.

Επιγραφές κόκκινες στις πλατείες: “Προλετάριοι όλου του κόσμου, ενωθήτε”. Προκήρυξες με μεγάλα μαύρα γράμματα στους άσπρους τοίχους: “Τούτο έγινε στα δέκα χρόνια, τούτα θα γίνει στα ερχόμενα πέντε”, νά πώς φωτίζονται οι μάζες, πώς ανεβαίνει η παραγωγή, πώς πληθαίνει η ελπίδα.

Κι έπειτα η μεγάλη μέρα της γιορτής: η 7 του Νοέμβρη. Μισό εκατομμύριο λαός, από τα ξημερώματα ως τη βαθειά νύχτα, περνάει μπροστά από τον άγιο τάφο του Λένιν. Τα άλογα των Κοζάκων χλιμιντρούν, όλη η Μόσχα βουίζει σα στρατόπεδο.

Τούτο είναι το εξωτερικό όραμα, το σώμα της ιδέας. Το όραμα τούτο χάρηκαν όσοι προχτές έτρεξαν απ’ όλον τον κόσμο, να ιδούν τι γίνεται πέρα στη Ρωσία.

Βʼ. Επειτα, σιγά – σιγά, ένα άλλο όραμα εσωτερικό: Η φοβερή, γεμάτη αγωνία, προσπάθεια της Ρωσίας ν’ ανασηκωθεί.

Είχε εξαντληθεί από τον παγκόσμιο πόλεμο. Η Επανάσταση ξέσπασε, γκρεμίζονται ο τσαρισμός, η φεουδαρχία, η μπουρζουαζία. Εμφύλιοι σπαραγμοί. Δεκατέσσερα κράτη εισβάλουν στο ρωσικό έδαδφος, έξι εκατομμύρια ψυχές πεθαίνουν από την πείνα. Αλλα εκατομμύρια πεθαίνουν από τις κακουχίες και τις αρώστειες, άλλα εκατομμύρια από τους πολέμους. Οι διαννοούμενοι τρομάζουν κι αντιδρούν, οι χωριάτες αρνιούνται να βοηθήσουν. Ο ερυθρός σταυρός είναι πρόχειρο συμάζωμα, κουρελήδες, πεινασμένοι, ξαρμάτωτοι. Το παγκόσμιο προλεταριάτο λιποψυχεί, αφήνει τη Ρωσία στην τύχη της. Ολος ο κόσμος, εχτροί και φίλοι, έλεγαν: “Τρεις μέρες θα βαστάξει η Επανάσταση, τρεις μήνες θα βαστάξει η Επανάσταση, παραπάνω δε μπορεί”.

Εκριναν με τη μίζερη, γιομάτη μικρές αλήθειες, λογική του ανθρώπου. Δεν υπολόγιζαν – γιατί αυτή δεν υπολογίζεται – τη φοβερή εκρηκτική δύναμη που συνήθως τη λέμε: Πίστη. Αυτή ανέτρεψε, όπως τόχει συνήθεια, όλους τους μαθηματικούς υπολογισμούς της λογικής. Ο ερυθρός στρατός γιγαντώνεται, φτάνει στα 1920 τα πέντε εκατομμύρια. Τα δεκατέσσερα κράτη διώχνονται, οι εσωτερικοί εχτροί φιμώνονται, όλα, βιομηχανία, γεωργία, εμπόριο, κοινωνική ζωή, άτομο, μάζα, υποτάζονται με τη βία στην ανήλεη πίεση της Ιδέας.

Κι όταν ο μέγας κίντυνος πέρασε, η ιδέα ελάττωσε την πίεσή της, προκηρύχνεται η Νέα Οικονομική Πολιτική. Οι εργάτες και οι χωριάτες φιλιώνουν, κι από τότε – από το Μάρτη του 1921- αρχίζει η επίπονη, ειρηνική προσπάθεια της Ρωσίας νʼ ανασηκωθεί.

Ο,τι σήμερα βλέπουμε, είναι αληθινά ένα θάμα. Μέσα σʼ ελάχιστο καιρό, μέσα σε έξι χρόνια, η Ρωσία κατόρθωσε νʼ ανασηκωθεί. Η βιομηχανία και η γεωργία έφτασαν, και σε πολλούς κλάδους φέτος πέρασαν την προπολεμική παραγωγή. Νέοι τρόποι, πρωτόφαντοι στην ιστορία, δοκιμάζονται να ρυθμιστεί η κοινωνική και πολιτική ζωή. Στο επίπεδο του πολιτισμού η Ρωσία, η πιο καθυστερημένη χώρα, δε συγκρίνεται με την προπολεμική Ρωσία. Σε πολλά σημεία – απολεφτέρωση της γυναίκας, προστασία της μάνας και του παιδιού, εξασφάλιση του εργαζόμενου, φωτισμός των μαζών – είναι σήμερα η Ρωσία πολύ πιο προχωρημένη από την Ευρώπη.

Ολη τούτη η καταπληκτική ανόρθωση του πιο εξαντλημένου, του πιο καθυστερημένου λαού, δεν έγινε σε δύο τρεις γενεές. Εγινε μόνο σε έξι χρόνια, χωρίς καμιά εξωτερική βοήθεια, το εναντίο, παρʼ όλη την αντίδραση, τις δολοπλοκίες και το μίσος όλων των κρατών της γης.

Τούτο είναι το δεύτερο όραμα, που χάρηκαν όσοι έζησαν τους τελευταίους τούτους μήνες στη Ρωσία.

Γ’. Οι πιο αφελείς σταμάτησαν στα δύο τούτα οράματα. Μα όσοι βαθύτερα νοιάζονται για την τύχη του σύγχρονου ανθρώπου, σιγά – σιγά, ξεχώρισαν μεγάλους ίσκιους απάνω στο φωτεινό πρόσωπο της ανορθωμένης Ρωσίας.

Τούτο, οι μεγάλοι κίντυνοι, είναι το τρίτο όραμα.

Δύο είναι οι μεγάλοι κίντυνοι, που απειλούν τη Σοβιετική Ρωσία. Ο ένας είναι εσωτερικός: οι νέες αστικές τάξεις που σχηματίζονται κάτω από την προστασία της Ν. Ο. Π: Κουλάκοι, Νέπμαν, γραφειοκράτες. Ο άλλος κίντυνος είναι εξωτερικός: ο παγκόσμιος πόλεμος.

1. Για να νιώσουμε καλά τον πρώτο κίντυνο, πρέπει καθαρά νάχουμε στο νου μας τούτο: Στις 7 του Νοέμβρη δεν έγινε μια Επανάσταση. Στις 7 του Νοέμβρη έγιναν δύο Επαναστάσεις, ολότελα διαφορετικές.

α’. Η επαναστάση των χωρικών ενάντια στους φεουδάρχες γαιοχτήμονες – επανάσταση καθαρά μικροαστική β’. Η επανάσταση των εργατών ενάντια στους αστούς – επανάσταση καθαρά σοσιαλιστική.

Οι δύο αυτές επαναστάσεις τη στιγμή του κοινού κιντύνου ενώθηκαν κι έριξαν το δισυπόστατο καθεστώς. Μόλις ο κοινός εχτρός αφανίστηκε και κίντυνος πια δεν υπήρχε, οι σύμμαχοι της ανάγκης χωρίσανε. Οι χωριάτες, ιδιοχτήτες πια της γης, απόχτησαν όλη τη μικροαστική ψυχολογία κι αρνήθηκαν να βοηθήσουν τις σοσιαλιστικές πολιτείες. Κάθε χωριάτης νοιαζόταν για το δικό του μονάχα το χωράφι κι αρνιόταν να δουλέψει για το σύνολο. Οι εργάτες, κυριεμένοι από την άκρατη κομουνιστική ιδέα, πίεζαν τους χωρικούς, προσπαθώντας με τη βία να τους σπρώξουν στην κομουνιστική πράξη. Οι χωρικοί, οι παντοδύναμοι, πρόβαλαν παθητική αντίσταση κι όλη η Ρωσία είχε παραλύσει.

O Λένιν υποχωρεί. Η Ν.Ο.Π. είναι ένας πρόχειρος αναγκαστικός συμβιβασμός μεταξύ στα δύο στρατόπεδα. Δίνεται σχετική ελευθερία στους χωρικούς να χρησιμοποιούν εργάτες και να διαθέτουν ελεύτερα τα γεωργικά τους προϊόντα.

Επιτρέπεται, ως ένα σημείο, το ιδιωτικό εμπόριο και η ιδιωτική βιομηχανία. Η προλετάρικη επανάσταση του εργάτη αναγκάζεται σε μερικά σημεία να υποχωρήσει στη μικροαστική επανάσταση του χωριάτη.

Γίνεται ανακωχή. Ομως οι δύο επαναστάσεις εξακολουθούν κρυφά κι έντονα τον αγώνα. Νέες κοινωνικές τάξεις δημιουργούνται, που απειλούν την κομουνιστική επικράτηση. Από την ελευτερία που δόθηκε στο χωρικό, γεννήθηκε η νέα τάξη του κουλάκων. Αυτοί εκμεταλέβονται το φτωχό χωρικό, θησαυρίζουν στάρι και χρήματα, γίνονται ολοένα κίντυνος του κομουνισμού. Από την ελευτερία που δόθηκε στον έμπορο και στο βιομήχανο, γεννήθηκε ο νέπμαν, ο έμπορος δηλαδή και ο βιομήχανος, που με την προστασία της Ν.Ο.Π. πλουτίζουν αναίσχυντα.

Από την ανάγκη των πολύπλοκων κρατικών υπηρεσιών γεννήθηκε η πανίσχυρη, πολυέξοδη, και κατ’ ανάγκη συντηρητική γραφειοκρατία. Αυτή επιβραδύνει και νοθέβει την κρατική κομουνιστική διαχείριση της εξουσίας.

Τι πρέπει να γίνει; Πώς μπορεί να χτυπηθεί ο εσωτερικός τούτος κίντυνος; Δύο μεγάλες απαντήσεις υπάρχουν στο φοβερό τούτο ερώτημα. Δύο μεγάλοι αρχηγοί: Ο Τρότσκη και ο Στάλιν.

Πού βαδίζουμε; ρωτά ο Τρότσκη. Στον καπιταλισμό ή στο σοσιαλισμό;

Αν δεν παταχτούν, αμέσως τώρα οι τρεις τούτες νεογένητες τάξες, ύστερα, σε λίγο καιρό, θάναι πολύ αργά. Η ύπαιθρη χώρα, δηλαδή όλη σχεδόν η Ρωσία, θα πέσει στα χέρια των κουλάκων. Οι πολιτείες θα πέσουν στα χέρια των νέπμαν και των γραφειοκρατών. Η πολιτική του Στάλιν, φωνάζει ο Τρότσκη, στρέφεται ολοένα στα δεξιά, από τους προλετάριους στους αστούς, από τους εργάτες στους ειδικεμένους προϊστάμενους, από τους φτωχούς χωρικούς στους κουλάκους.

Πρέπει να στραφούμε αριστερά, ο ρυθμός να ενταθεί. Πρέπει να πιεστούν οι κουλάκοι να πουλήσουν το αποθηκευμένο στάρι που κρατούν άνεργο (900,000 τόνους). Πρέπει να επιβληθούν νέοι, μεγαλύτεροι περιορισμοί στα κέρδη των νέπμαν και τέλος πρέπει να ξεκαθαριστεί η γραφειοκρατία. Ετσι θα βρούμε τα χρήματα να φέρουμε μηχανές, να χρησιμοποιήσουμε δυνάμεις, να εκμεταλλεφτούμε τις πρώτες μας ύλες, να βιομηχανοποιήσουμε τη Ρωσία. Ο εργάτης κι όχι ο χωριάτης πρέπει νάναι ο κύριος της Ρωσίας. Γιατί ο εργάτης είναι από τη φύση κομουνιστής, ενώ ο χωριάτης είναι από τη φύση μικροαστός. Κι επειδή όλοι σχεδόν οι Ρώσοι είναι χωρικοί, ο χωρικός, σαν θέλουμε να επικρατήσει ο κομουνισμός, πρέπει να μετατραπεί σε αγροτικό εργάτη. Πώς; Ενας μονάχα τρόπος υπάρχει: η βιομηχανιοποίηση της γεωργίας. Ο Λένιν είπε: “Μονάχα άμα περιτυλίξουμε το χωρικό με ηλεχτρικά σύρματα, θα τον κάνουμε κομουνιστή”.

Αυτό είναι το εσωτερικό πρόγραμμα του Τρότσκη. Το εξωτερικό του πρόγραμμα είναι τούτο: Η Ρωσία απομονωμένη, δε μπορεί ποτέ να γίνει άρτια κομουνιστική πολιτεία. Ανάγκη λοιπόν να εντείνουμε την προπαγάνδα στο εξωτερικό και να οργανώσουμε επαναστατικά το παγκόσμιο προλεκταριάτο.

Ο Στάλιν ξαμώνει στο ίδιο σημείο, όπου και ο Τρότσκη: στο θρίαμβο του κομουνισμού. Μα η διαφορά τους είναι διαφορά αρχής συνάμα και ταχτικής. Ο Τρότσκη λέει: Πρέπει, για να θριαμβέψει ο κομουνισμός, να στραφούμε ενάντια στο χωρικό. Μονάχα ο εργάτης μπορεί να γίνει κομουνιστής. Ο Στάλιν, πιστός στη διδασκαλία του Λένιν, απαντά: Δεν υπάρχει ένας χωρικός υπάρχουν τριών ειδών χωρικοί: 1) Φτωχοί, κι αυτοί είναι δικοί μας 2) Μεσαίοι, κι αυτοί πρέπει και μπορούν να γίνουν δικοί μας 3) Πλούσιοι, οι κουλάκοι, κι αυτοί είναι εχτροί μας. Δεν πρέπει λοιπόν να κηρύξουμε τον πόλεμο εναντίον του χωρικού γενικά, παρά εναντίον των κουλάκων μονάχα. Αυτόν τον πόλεμο, πριν δύο χρόνια, δε μπορούσαμε να τον κηρύξουμε, γιατί οι κουλάκοι μας ήσαν χρήσιμοι για τη μεγάλη καλλιέργεια της γης. Δεν είχαμε τότε ισχυρά τα δύο μεγάλα όπλα, που θα εξοντώσουν τους κουλάκους -τους παραγωγικούς συνεταιρισμούς και τα τεχνικά μέσα. Σήμερα που οι συνεταιρισμοί πήραν τόση ένταση και αποχτούμε ολοένα νέες μηχανές, πολεμάμε, ακίντυνα πια, τους πλούσιους χωρικούς. Δεν τους δίνουμε ψήφο, δεν τους κάνουμε ευκολίες, τους επιβαρύνουμε με φόρους.

Ομοια, στην εξωτερική πολιτική, πρέπει νάμαστε πολύ συνετοί. Δεν πρέπει να διακιντυνέβουμε την ειρήνη με επεμβάσεις στα εσωτερικά ξένων κρατών, κάνοντας έντονη προπαγάντα. Το παγκόσμιο προλεταριάτο δεν είναι ακόμη ώριμο για επανάσταση. Για την ώρα μια είναι η μεγάλη προπαγάντα: Να ζει και να ευημερεί η σοβιετική Ρωσία.

Κι ο δύο τούτες φαινομενικά αντίθετες ροπές, συνεργάζονται χωρίς να το ξέρουν. Ο Στάλιν, χωρίς το βίαιο μαστίγωμα του Τρότσκη, ίσως θα υποχωρούσε περισσότερο στη σφοδρή πίεση του κουλάκων και νέπμαν. Ο Τρότσκη, αν ήταν στην εξουσία, θα ήταν επικίντυνος από τη βιαιότητα του ρυθμού του. Οι δύο μαζί, ο ένας σαν δράση, ο άλλος σαν αντίδραση δημιουργούν μια συνετή και συνάμα, όσο επιτρέπει η πραγματικότητα τολμηρή συνισταμένη.

Τούτο είναι το σοβαρότερο εσωτερικό πρόβλημα, σήμερα, της Ρωσίας.

ΙΙ. Ο δεύτερος κίντυνος έρχεται απέξω: Είναι ο παγκόσμιος πόλεμος.

Τα τεχνικά μέσα του καπιταλιστικού κόσμου είναι ακόμη ασύγκριτα ανώτερα από τα τεχνικά μέσα που διαθέτει η σοβιετική Ρωσία. Πώς η Ρωσία θα φτάσει κι ακόμη πιότερο, πώς θα ξεπεράσει βιομηχανικά τον καπιταλιστικό κόσμο, αν θέλει να τον νικήσει; Η νίκη πάντα στεφανώνει το καθεστώς, που εξασφαλίζει στην κοινωνία οικονομικό επίπεδο.

Τα καπιταλιστικά κράτη θα δώσουν στη Ρωσία τον καιρό ν’ αναπτύξει τη βιομηχανία της και να εκμεταλεφτεί τις αστείρεφτες πρώτες της ύλες; Ιδού το σκοτεινό ερώτημα που απασχολεί σήμερα όλους τους Ρώσους από τον πιο ταπεινό εργάτη ως το Στάλιν και τον Τρότσκη. Ειρήνη, ειρήνη, τίποτε άλλο δε ζητάει σήμερα η Ρωσία. Τρεις είναι οι μεγάλες ελπίδες, που ίσως νʼ αποτρέψουν από τον κόσμο το νέο παγκόσμιο πόλεμο:

1. Ο στρατός της Ρωσίας. Οσο ισχυρότερος είναι, τόσο οι καπιταλιστικές δυνάμεις τον υπολογίζουν και συλλογίζονται πριν ν’ αποφασίσουν την επίθεση.

2. Η έλλειψη ομοφωνίας στα καπιταλιστικά κράτη. Ο αστικός κόσμος δε μισεί μονάχα τη Ρωσία. Αλληλομισείται και αλληλοϋποβλέπεται. Δεν είναι απίθανο να βρεθούν καπιταλιστικά κράτη να πάνε προσωρινά με το μέρος της Ρωσίας για να συντρίψουν τους εχτρούς των.

3.Ο φόβος που κρατάει τα αστικά κράτη μην τύχει και ο καπιταλιστικός πόλεμος μετατραπεί σε πόλεμο κοινωνικό.

Τραγική είναι η θέση και των δύο αντίπαλων κόσμων. Ο ένας ακόμη δεν ωρίμασε και ζητάει προθεσμία μερικά χρόνια ειρήνης. Ο άλλος που υπερωρίμασε και σχεδόν αποσυνθέτεται, καταλαβαίνει με δραματική σαφήνεια, πόσο ολέθρια μπορεί να του είναι η ειρήνη, και πόσο εξ ίσου ολέθριος μπορεί να του είναι ο πόλεμος.

Αναπνέουμε, αστοί και κομουνιστές, έναν αέρα γιομάτο αγωνία. Αν στην κρίσιμη τούτη στιγμή, που περνάει η ανθρωπότητα, η απάντηση εξαρτιόταν μονάχα από τους οικονομικούς παράγοντες, η θέση της Ρωσίας θάταν δεινή. Μα υπάρχει κι άλλη αστάθμητη, ανεξέλεγκτη δύναμη αυτό που επιπόλαια το λέμε, γιατί δεν ξέρουμε πώς αλλιώς να το ονομάσουμε, Ιδέα και Πίστη. Αυτή, στις κρίσιμες στιγμές της ιστορίας, δίνει τη νίκη. Οσοι με αμεροληψία θωρούν την αποσύνθεση, την αδικία, την απιστία του ενός στρατόπεδου – την ορμή προς τη δημιουργία και τη φλεγόμενη πίστη του άλλου στρατόπεδου, ξέρουν πως η φοβερή τούτη δύναμη, που δίνει τη νίκη, είναι με τη Ρωσία.

Ετσι ανάπνεα στη Μόσχα έναν αέρα απειλής κι ελπίδας. Μήτε απόλυτη επικίντυνη αισιοδοξία απλοϊκού πιστού, μήτε απόλυτη επικίντυνη απαισιοδοξία λογικεβόμενου απίστου. Ηξερα πως όπως κάθε δημιουργία, η Ρωσική μοίρα – κι επομένως η μοίρα όλων των εργαζόμενων της γης υπόκειται σε όλες τις σκοτεινές και φωτεινές δυνάμεις. Αν όλες οι γεναίες ψυχές της εποχής μας επιθυμήσουν έντονα τη σωτηρία, η σωτηρία θάρθει. Αν λιγοψυχήσουν, η σωτηρία θ’ αργήσει ή θάρθει μισερή. Ενιωθα, στην κρίσιμη τούτη στιγμή του κόσμου, την ευθύνη του κάθε ανθρώπου.

Μέσα στη μεγάλη τούτη ανησυχία μου, μια μέρα, στη Μόσχα, συνάντησα τον Παναΐτ Ιστράτη. Βρισκόταν στην ίδια ταραχή. Είχε πριν λίγες μέρες παρατήσει το Παρίσι, το δυτικό πολιτισμό κι ερχόταν με απληστία, ανησυχία κι ελπίδα να ιδεί τι γίνεται στη Ρωσία, κι αν αληθινά εδώ μια γεναία ψυχή μπορούσε ν’ αναπνέψει.

Μου άρεσε, ευτής απʼ αρχής, το πρόσωπό του το λιγνό κι αυλακωμένο, κι η έκφραση του πολυβασανισμένου νικητή. Ολοι ξέρουμε την ηρωική εποποιΐα της ζωής του. Μέσα του χοχλάζει το παράφορο, αλήτικο Κεφαλονίτικο αίμα. Τα μάτια του λαχταρούν να ιδούν, τα χέρια του λαχταρούν να αγγίξουν αχόρταγα όλη την εφήμερη τούτη αγαπημένη γης που πατούμε. Πεινάει, δεν έχει πού να κοιμηθεί, γυρίζει τον κόσμο δουλέβοντας, γυμνητέβοντας, μεθυσμένος από ευτυχία.

Γιατί τούτο πρέπει καλά να τονιστεί: Λίγοι άνθρωποι στον κόσμο στάθηκαν τόσο ευτυχισμένοι όσο ο Παναΐτ Ιστράτη. Γιατί η δυνατή ψυχή του μετουσίωνε την πείνα σε χορτασμό και τη γυμνόποδη περιπλάνηση σε λεφτεριά. Οπου όλοι οι άλλοι άνθρωποι μπορούσαν να χαθούν, ο Παναΐτ Ιστράτη ανάπνεε βαθιά, μ’ ευγνωμοσύνη, τον αέρα του κόσμου.

Ομοια το έργο του Ιστράτη είναι αχόρταγη λαχτάρα ζωής, αγάπη σε ό,τι υπάρχει, υποφέρει και ζει. Είναι το έργο του μια πηγή πολυσάλεφτη, που πηδάει από την αγιασμένη λάσπη, όπου ζούμε, και χαίρεται τον ήλιο.

Ο Ιστράτη δεν είναι μήτε διηγηματογράφος, μήτε μυθιστοριογράφος. Είναι κάτι πολύ πιο ανατολίτικο, πιο πρωτόγονο, πιο κοντά στις απλές δυνάμεις της γης και της ψυχής. Ο Ιστράτης, σαν τους ανατολίτες, κάθεται διπλογόνατος, ακουμπά όλος στο χώμα και αφηγάται. Σπάνια άνθρωπος αφηγήθηκε με τόση χάρη και δύναμη. Τον ακούμε κι η γης μεγαλώνει. Ο ξακουστός Σουλτάνος της Ισπανίας Αβδουλραχμάν έλεγε στον αγαπημένο ποιητή του: “Ισάα, όταν σ’ ακούω να μιλάς, τα σύνορα του βασίλειου μου πλαταίνουν”. Ομοια, γρικώντας τον Ιστράτη, νιώθουμε να πλαταίνει το βασίλειό μας – η ψυχή. Ο Ιστράτη χαίρεται να ακούει τη φωνή του, χαίρεται να θωράει τη ζωή να γελάει και να κλαίει, και τη μικρή ζεστή καρδιά του ν’ αγαπάει και να φωνάζει. Δεν υπηρετεί καμιά αφηρημένη ιδέα. Ολες οι αφηρημένες ιδέες υπηρετούν τη μεγάλη, απλοϊκή ψυχή του. Δεν είναι κομουνιστής ή αστός, εργάτης ή διανοούμενος.

Ζει πέρα από τις εφήμερες τούτε ετικέτες της σύγχρονης φρασεολογίας. Είναι απλούστατα η ψυχή, που μέσα σ’ ένα ανθρώπινο σώμα μάχεται για λεφτεριά.

Σήμερα η μάχη αυτή ονομάζεται κομουνισμός. Ο Ιστράτης ακούει τη λέξη και πολεμάει να της δώσει τη θερμότητα της καρδιάς του. Τον θυμάμαι όταν γυρίζαμε στη Ρωσία, πώς περιφρονούσε το λογικό διάγραμμα και την οικονομική έκφραση της ιδέας. Ενα μόνο τον ενδιέφερε: ο άνθρωπος ο ζωντανός, ο θερμός λόγος, η άμεση επαφή. Στο Κίεβο, μερόνυχτα πολλά, ακούγαμε ανθρώπους – απλοϊκούς εργάτες, Ελληνες, Ρουμάνους, Ρώσους – να μας διηγούνται τι είδαν τα μάτια τους στην Επανάσταση, πόσο πόνεσαν και τώρα πώς ζουν και πώς πιστέβουν. Ο Ιστράτη σκυμένος ακούει, όλη του η καρδιά έτρεμε, ανέβαινε σιγά -σιγά και σχηματιζόταν μέσα του όλη η Ρωσία, η μαρτυρική, η αιματωμένη, η σταυρωμένη, η μόνη ελπίδα της γης.

Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ οι ισλαμοφασιστες και οι χορηγοί τους

 Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ οι ισλαμοφασιστες και οι χορηγοί τους

Με έκπληξη και δέος ,με οργή και αποτροπιασμό παρακολουθεί η διεθνής κοινή γνώμη τα εγκλήματα των Ισλαμιστών .Τείνει να πιστέψει – αν δεν έχει ήδη πειστεί – ότι το Κοράνι είναι στην κυριολεξία ένα διαβολικό σύγγραμμα που απευθύνεται και μετατρέπει τον άνθρωπο στο χειρότερο κτήνος που γνώρισε η ανθρωπότητα .Ο φρικτός θάνατος του Κανταφι ,οι εκτελέσεις στην Αίγυπτο ,η ανθρωποφαγία στη Συρία ,το συνεχιζόμενο μακελειό στο Αφγανισταν ,στο Σουδάν ,τη Σομαλία  και τελευταία ( μετά την αποχώρηση των Νατοϊκών –το τονίζω ) το από το πουθενά (;) ξεπέταγμα των χειροτέρων κτηνών της «εξελιγμένης» Τζιχαντ στο Ιράκ κάνουν μια ανθρωπότητα ,που δεν έχει πια νωπά τα Άουσβιτς και τα Νταχαου να απορεί και να οργίζεται για την ανείπωτη αυτή κτηνωδία και να διαρρηγνύει τα ιμάτια της για την ..κατάντια του ανθρωπίνου γένους !

Παρατηρώντας την αγριότητα αυτών των σφαγών είναι δύσκολο να μην πιάσεις εαυτον να κλαίει από τα τρίσβαθα της ψυχής σου ,να μην εύχεσαι τον ίδιο θάνατο για αυτά τα κτήνη .Χωρίς προσπάθεια δικαιολογησης και τολμώντας να ερμηνεύσουμε  -όσο γίνεται νηφάλια – βλέποντας πίσω από την κουρτίνα της απλής παρατήρησης γεγονότων -,τι πραγματικά υπάρχει και τι τα γέννησε αυτά ,καλό θα ήταν να κάνουμε μια Ιστορική αναδρομή στην Δουλοκτητική ,Φεουδαρχική και Καρά-καπιταλιστική προϊστορία μας και ιδιαιτέρα στην Ιστορία μας απέναντι σε όλους αυτούς τους λαούς που βιώσαν επί αιώνες τον «πολιτισμό» μας . Καρά-εκμετάλλευση δηλαδή ανθρώπου από άνθρωπο στο διηνεκές ..

Γιατί πριν τις εκατόμβες των κομμένων κεφαλιών της Μοσουλης η ανθρωπότητα είχε ξαναδεί τέτοιες σκηνές ! Τον Τζορντανο Μπρουνο , την Ροζα Λουξενμπουργκ και τον Καρλ Λιμπχεντ , τα κομμένα κεφαλιά των Άρη και Τζαβέλα στην Θεσσαλική πόλη …κ.α

Πριν το ολοκαύτωμα των τζιχαντιστων σε χωριά και πόλεις στην Συρία είχαμε εδώ τα Καλάβρυτα ,τον Βιαννο ,το Δίστομο και μάλιστα από κτήνη που ΔΕΝ ήταν Ισλαμιστές αλλά αρκούντως ίσα κι όμοια απάνθρωποι και υπάνθρωποι και μάλιστα με κτηνωδέστερο …Ιδεολογικό υπόβαθρο .

Ακόμα ,πριν τους βιασμούς και τις πωλήσεις δούλων στη Μοσουλη πρώτοι εμείς (οι Δυτικοί ) διδάξαμε αυτούς τους λαούς ξεπατώνοντας ολόκληρες Ηπείρους ! Αφρική ,Νότια και Βόρεια Αμερική γνωρίσαν μαζικά τον «πολιτισμό» μας .Οι νέγροι ,οι ινδιάνοι και οι Ίνκας το γνωρίσαν στο πετσί τους στην κυριολεξία .

Από την εποχή των Σταυροφόρων οι λαοί αυτοί γνωρίσαν τι σημαίνει κνούτο ,σφαγή ,βιασμοί ,αποκεφαλισμοί ,σταυρώσεις ,εκμετάλλευση των πατρίδων τους ,ληστεία .Για αιώνες η ασέλγεια μας επί αυτών των λαών ήταν τα δώρα μας σε όλη σχεδόν την νότια Ασία ,την Αφρική και την Αμερικανική Ήπειρο ,στην μισή δηλαδή ανθρωπότητα .Κάθε αυτόχθων λαός που η μοίρα τον έφερε να έχει η γη του λίγο καφέ ,χρυσό η έστω ρίγανη γνώρισε την κτηνωδία των αποικιοκρατών .Για αιώνες έμαθαν γενιές επί γενιών ντόπιων ,ή να υποτάσσονται στα αφεντικά των κανονιών ,ή να πεθαίνουν πρόωρα  και άδικα . Άγγλοι ,Γάλλοι ,Πορτογάλοι ,Φράγκοι και Ενετοί ,Ολλανδοί και Γερμανοί μόνιμα ασελγουντες για αιώνες επί των λαών αυτών .

Καταδικασμένοι σε αιωνία απόγνωση και απελπισία αυτοί οι λαοί βρέθηκαν και υποταγμένοι πνευματικά κάτω απ τα δικά μας σκευάσματα (θρησκείες) ,παραδομένοι έτσι και σε μια καταστροφική γι αυτούς αμορφωσιά ,άγνοια και πνευματική στέρηση .Ο πιο εύκολα διαπλασιμος είναι ο αμόρφωτος ! Προσπελάσιμη η ψυχή του για να τον οδηγήσεις όπου θες .Παραδομένος μες την άγνοια του, κουτουλά από τοίχο σε τοίχο και όπως τον σπρώξει ο κάθε θεομπαίχτης ,τσαρλατάνος ,λαοπλάνος λακές σου .Έτσι καθόλου τυχαίο και εύκολα εξηγήσιμο το ότι σε κάθε χωριό ή πόλη που ελέγχουν οι Ταλιμπαν το πρώτο που καταστρέφουν και εξαφανίζουν είναι το βιβλίο (πλην των « Ιερών»…) .Βλέπετε καμιά ομοιότητα με τους Ναζί και τον Χίτλερ ??

Διαβάζοντας τα βιογραφικά δυο τζιχαντιστων παρατήρησα στη διαδρομή τους κοινές καταβολές κι αφετηρίες ,αυτές που τελικά τους στρατολόγησαν .Ο ένας Αφγανος ,ο άλλος Ιρακινός . Και στους δυο οι «απελευθερωτές» Νατοϊκοί βομβάρδισαν τα χωριά τους σκοτώνοντας τις οικογένειες τους .Μάλιστα ο δεύτερος αναγκάστηκε δεμένος να δει να παίζουν μπάλα με το κεφάλι της μικρής του αδερφής οι «καλοί» Πεζοναύτες (έγινε και δίκη –σικ!- στην Αμερική μετά ) .Και οι δυο συνεληφθησαν και μαρτύρησαν στα χέρια Αμερικανών και Εγγλεζών …»ταλιμπαν» πεζοναυτών . Το Κοράνι και οι Ιμάμηδες της  Αλ Καιντα ήταν η απαντοχή τους το λιμάνι που έδεσε η …εκδίκηση τους . (Τηρουμένων των αναλογιών ίδιας χαμηλής πολιτικης και οχι μόνο ,μόρφωσης –δύσκολα δηλαδή να εξηγήσουν τα συμβαίνοντα γύρω τους – λούμπεν ,απελπισμένα στοιχεία στρατολογούνται και στον νεοναζισμό απο την στρατιά των εκατομυρίων ανέργων που δημιουργεί πάντα ο καπιταλισμός στην κρίση του )

Μόνο που σιγά και …μαλακά ,αυτοί οι «καλοί», συμπονετικοί και «Σωτήρες» Ιμάμηδες οδήγησαν το μίσος τους εναντίον των εισβολέων Νατοϊκών Ιμπεριαλιστών να μπολιαστεί με ολίγη …από «αλλόθρησκους» γενικώς ! Και μάλιστα «αλλόθρησκοι» γι αυτούς τους νεοισλαμιστες ταλιμπανεζους ιμάμηδες είναι ακόμα και οι Μωαμεθανοί που δεν ασπάζονται …το Δόγμα ΤΟΥΣ ,την αίρεση τους .Γιατί αυτοί αυτοπροβαλλονται σαν γνήσιοι εκφραστές του Θεού …τάχαμου .Έτσι δένει το σωστό γλυκό της διαίρεσης και του αποπροσανατολισμού που μόνο οι θρησκείες μπορούν να το πετύχουν  .Τέχνη που οι «έμποροι των Εθνών» έμαθαν καλά επί αιώνες .Πολύ βολική λοιπόν διοχέτευση οργής …όπως και ο Φασισμός τους ,βλέπει εχθρούς αλλού γι αλλού (εβραιους ,μεταναστες , τσιγγάνους κλπ) ετσι και η φασιστική εκδοχή του Ισλαμ (η ταλιμπανικη) βλέπει εχθρους ολους τους αλλους ΠΛΗΝ των Πολυεθνικων και των Καπιταλιστών !!!

…καθότι μια πολιτικά προσανατολισμένη και οργανωμένη αντίθεση και αντίσταση δεν συμφέρει και την φοβούνται οι Αφέντες του κόσμου ,όπως ο διάολος το λιβάνι .Μια αποιδεολογικοποιημενη και απολιτική τυφλή οργή με την οποία εύκολα ποτίζονται οι ρημαγμένες από την αποικιοκρατία και Ιμπεριαλιστική ληστρική εκμετάλλευση λαϊκές μάζες αυτών των χωρών είναι ότι καλύτερο και ασφαλέστερο για τα Διεθνή Αφεντικά .Και μόνο μέσω των θρησκειών και της άγνοιας το πετυχαίνεις αυτό ,εύκολα και αποτελεσματικά .Αρκεί να βρεις τους κατάλληλους Παπάδες και Ιμάμηδες ,τους «χιτλερ» και «μπιν λαντεν» σου (ή να τους κατασκευάσεις ) ,την πνευματική ηγεσία δλδ των τσαρλατάνων που θα δουλέψει μελετημένα και προσεκτικά για την εκτροπή στις ψυχές των εξαθλιωμένων και ντροπιασμένων των σπαρασσόμενων απο τον Καπιταλισμό μαζών .

Αυτοί θα «ερμηνεύσουν» τις γραφές ,τι ήθελε να πει ο ποιητής –προφήτης ! …θα αποσιωπήσουν ότι δεν κολλάει ,θα μεταλλάξουν ότι δε συμφέρει ,θα ανασκολωπησουν την θρησκεία κατά το δοκούν .Θα την κάνουν αγνώριστη και αρκούντως βολική στα Αφεντικά των Εθνών .Εξ άλλου το πλαίσιο των θρησκειών (ΟΛΩΝ) είναι τόσο ευμετάβλητο ,μεταλλαξιμο και προσαρμόσιμο ,ακριβώς γιατί οι «ιερές γραφές» είναι προϊόν μακραίωνων προσαρμογών των εξουσιών στα κάθε φορά ιδιαίτερα ιστορικά συμφέροντα τους ανά τους αιώνες . Χωρά απίστευτο νερό σε κάθε μια .Ερμηνείες που μπορούν κάλλιστα να ποικίλουν από το μαύρο στο άσπρο κι από το καυτό στο κρύο .Αρκεί σε ένα σοφό και πονηρό «κέντρο» να μελετήσει αυτά τα χαρακτηριστικά που το βολεύουν κάθε φορά ,να φτιάχνει τα μοτιβα και να τα δίνει για εφαρμογή σε άξιους πρακτορισκους τους για να μπολιάζουν τις ψυχές των μαζών .Να εκτρέπουν κάθε φορά το ποτάμι της εναντίον τους οργής σε άλλα ακίνδυνα γι αυτούς ρυάκια .Να αποπροσανατολίζουν δηλαδή αυτή την οργή μακριά από τον Καπιταλιστικό πισινό τους .

Δεν έχει σημασία ποιος πράκτορας θα εφαρμόσει το σχέδιο ,αν θα λέγεται Λαντεν ή Μουσολινι ,το μοναστήρι να ν καλά …Η αντικατάσταση της αυτονόητης Αλήθειας «ΕΝΑΣ είναι ο εχθρός ο Ιμπεριαλισμός» με την όποια «καθαρότητα Φυλής» ή τζιχαντ είναι ευχής εργον για τους αφέντες του κόσμου ..

Εν κατακλείδι το καθοδηγούμενο από την Ιμπεριαλιστική Δύση ταλιμπανεζικο τζιχαντζιστικο Ισλάμ από πράκτορες της CIA και άλλων Μυστικών Υπηρεσιών ντυμένων ως παπάδες είναι ο καλύτερος σύμμαχος και χορηγός των σκοπών τους ! Στόχος τους η δαιμονοποιηση και παρουσίαση του Ισλαμικού κόσμου σαν παγκόσμιο εχθρό και τρομοκράτη και ποιος ξέρει …ένας «θρησκευτικός» Παγκόσμιος Πόλεμος ίσως είναι και στα μύχια κι ανομολόγητα σχέδια τους (Σωτηρία του συστήματος τους από την κρίση –καταστροφή κεφαλαίων και παραγωγικών δυνάμεων - και χωρίς πολιτική –αλλά θρησκευτική – χροιά ) …Ένας πολύ βολικός ΠΠ γι αυτούς .

Ξυπνάτε λαοί και στρέψατε τα βέλη εκεί που ειν ο εχθρός …Κι εχθρός όλων πλέον ειν ο ΣΑΠΙΟΣ πια Καπιταλισμός τους !Γκρεμοτσακίστε τον από ακρο σ ακρο σε όλη τη γη και τα κοινά μας ( αυτά που μας ενώνουν ) θα τα βρούμε …Και οι αθρησκοι και οι θρησκευάμενοι όλων των θρησκειών και των δογμάτων .

"ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ" 

Τα καινούργια παπούτσια

 Τα καινούργια παπούτσια

Καλοκαίρι του 1947. Λιγοστοί απομείναμε από την παλιά μας παρέα. Άλλοι νεκροί κι άλλοι στις φυλακές, εξορίες, παράνομοι ή και λουφάξανε μπροστά στην απειλή του θανάτου. Τη μέρα τα μηχανοκίνητα και τη νύχτα οι περίπολοι οργώνουν τις γειτονιές σκορπώντας τον τρόμο. Και το κροτάλισμα του αυτόματου κι οι σκόρπιοι πυροβολισμοί μέσα στη νύχτα σπάζοντας τη σιωπή γεμίζουν τα σκοτάδια φαντάσματα.

Τον Αύγουστο μάς βρόντηξαν και πάλι την πόρτα νυχτιάτικα. Όπως και την προηγούμενη φορά, με ξύπνησε η μάνα: «Ήρθανε, σήκω…» Μόνο που τώρα οι χωροφύλακες είναι λιγότεροι και περιμένουν τουλάχιστον να βάλω τα ρούχα μου.

Είμαι ο τελευταίος, στο φορτηγάκι της χωροφυλακής τρεις γειτονοπούλες μας επονίτισσες, η Αλίκη της κυρά δασκάλας, η Αννούλα του κουρέα του Γιάννη και η Σούλα η «Γαλατσάνα», η ωραία της γειτονιάς! Μαζί μας κι ο μπάρμπα Σταύρος κι ο Κώστας ο φίλος μου. Νιώθω περήφανος για τις κοπέλες μας, ντρέπομαι που δεν είμαι το ίδιο κεφάτος με κείνες και έχω σκεπάσει με το σακάκι, τα χέρια μη δούνε το τρέμουλο.

Στο Τμήμα μάς περίμεναν δυο νεαροί της ΕΣΑ, που υποδέχονται τις κοπέλες με οικειότητα. Πρώτες φωνάξανε εκείνες και τους δυο νεαρούς να περάσουν στο γραφείο του Παπατσώρη. Ο χωροφύλακας ήρθε ξοπίσω τους να κλείσει την πόρτα κι ένιωσα μέσα μου να αναδεύει η ζήλια. Σε λίγο κάλεσαν να περάσουν ο Κώστας κι ο μπάρμπα Σταύρος. Ο Κώστας βγήκε σε λίγο κρατώντας ένα χαρτί. «Για τον Αϊ Στράτη» μου κάνει αδιάφορα. Ο μπάρμπα Σταύρος καθυστερεί, κι όταν φώναξαν κι εμένα, να μου κοινοποιήσουν την απόφαση της εκτόπισης, ο μπάρμπα Σταύρος πρέπει να βγήκε από την άλλη πόρτα. Ο Κουλούρης, βλοσυρός όπως πάντα ήρθε να μας κατεβάσει στο κρατητήριο.

Κατεβαίνοντας πρόλαβα να δω τα κορίτσια, καθώς βγαίνανε από την πύλη του Τμήματος και την «ωραία μας Γαλατσάνα» να την κρατάει αγκαζέ ο νεαρός με την φιγουράτη στολή της ΕΣΑ.

Ο Κώστας αμίλητος ζάρωσε καθιστός στη γωνιά κι έκρυψε μες στις παλάμες το πρόσωπο του. «Δεν βαριέσαι…» του είπα, έτσι να σπάσω τη σιωπή. «Ο καθένας το δρόμο του». Όμως, η αλήθεια είναι πως από τον μπάρμπα Σταύρο δεν το περίμενα.

Ο Κώστας ανασήκωσε το κεφάλι. «Χτες ρίξανε το Νίκο», μου λέει. Έβγαλε από την τσέπη του και μου έδειξε ένα τσαλακωμένο σημείωμα: «…φίλησε τη μάνα και την Αννούλα μας. Φρόντισέ τες και πες στα παιδιά πως στάθηκα εντάξει». Ακούμπησα το χέρι στον ώμο του. Με κοίταξε για λίγο επίμονα, σκέφτηκα το πόσο έμοιαζαν τα μάτια του με τα μάτια του Νίκου κι ένιωσα ένα κόμπο να μου κλείνει το λαιμό.

Έκανε ώρα πολύ εκείνο το βράδυ να με πάρει ο ύπνος. Να σκέφτομαι τον μπάρμπα Σταύρο, τις κοπέλες, τη σύντομη γνωριμία μου με το Νίκο. Δεν είμαι σίγουρος για το πώς νιώθουν ετούτη τη νύχτα οι κοπελιές. Ας είναι κι ας παν στο καλό. Όμως ο μπάρμπα Σταύρος, ο «παλιός», ο «παλαίμαχος», πρέπει κι αυτός να έχει να περάσει μια άσχημη νύχτα.

Με το Νίκο είχαμε βρεθεί για κάποια δουλειά της οργάνωσης σ' ένα πατάρι της αγοράς, στο Καπάνι. Του είχα παραγγείλει και μου μαστόρεψε ένα ζευγάρι παπούτσια κι όταν μου τα έδινε κάποιες μέρες αργότερα, αστειευόμενος είπε: «Όσο για γερά μη σε νοιάζει, θα τα βρει ακόμα καινούργια η λευτεριά»!

Το πρωί ο πατέρας μου είχε φέρει μαζί με τα ρούχα και τα καινούργια παπούτσια. Του είπα να τα φυλάξει, να τα φορέσω, όταν γυρίσω. Τώρα κάπου θα βρίσκονται στο πατάρι προσμένοντας μια «λευτεριά που δεν ήρθε». Άλλωστε με τα χρόνια που πέρασαν δεν θα είναι πια και της μόδας…

Γιώργος Φαρσακίδης

―Απόσπασμα από το βιβλίο του Γιώργου Φαρσακίδη «Σε άνιση μάχη», Θεσσαλονίκη 2012.
―Εικόνα: Λεπτομέρεια από εικαστικό του Γ. Φαρσακίδη, που φιλοτέχνησε το 1959 όντας εξόριστος στον Αη Στράτη.

Ο Γιώργος Φαρσακίδης γεννήθηκε στην Οδησσό της Σοβιετικής Ένωσης. Ανταρτοεπονίτης, δεκαοχτώ χρονών, δύο φορές τραυματίας σε μάχη με Γερμανούς και Βούλγαρους, έμεινε ανάπηρος στα δύο του χέρια. Κατά διαστήματα έχει κάνει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και άλλους τόπους κράτησης -Μακρόνησος, Αη Στρατής, Γυάρος, Λέρος- δεκαεξήμισι χρόνια.

Αυτοδίδακτος στους τόπους της κράτησης του, ζωγραφίζει και χαράζει θέματα με περιεχόμενο από τη ζωή των συγκρατούμενων συναγωνιστών του κι αργότερα από τους αγώνες του ελληνικού λαού.

Μετά την πτώση της χούντας, ο Γ. Φαρσακίδης δημοσιεύει εργασίες του σ' εφημερίδες, εκθέτει, τυπώνει και κυκλοφορεί τα έργα του.

Το 1984, το βιβλίο του η Πρώτη Πατρίδα παίρνει το πρώτο βραβείο της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.

Η εικαστική και η λογοτεχνική του δουλειά γίνεται γνωστή στη Σοβιετική Ένωση κι άλλες χώρες. Κριτικά σχόλια και παρουσίαση δημοσιεύονται στην Πράβντα, στην Ισβέστια, στη Σοβιέτσκαγια Κουλτούρα και άλλα έντυπα και μέρος της εργασίας του προβάλλεται από τη σοβιετική τηλεόραση.

Καλεσμένος από την εφημερίδα Πράβντα στο γιορτασμό για τα 30χρονα της αντιφασιστικής νίκης, ο Γ. Φαρσακίδης τιμήθηκε για την αγωνιστική και καλλιτεχνική του δραστηριότητα με το Ανώτατο Χρυσό Μετάλλιο της Σοβιετικής Επιτροπής Ειρήνης.

Στα επόμενα χρόνια συνεχίζει τη δραστηριότητα του οργανώνοντας εκθέσεις των εικαστικών του έργων, ταξιδεύοντας και συγγράφοντας μια σειρά βιβλίων που αφορούν τόσο τα προσωπικά του βιώματα, όσο και δοκίμια σε θέματα ιστορικά και φιλοσοφικά. Κυκλοφορούν επίσης λευκώματα με δικά του έργα.

Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας και της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.