ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
του Δημήτρη Γόντικα
Το 16ο Συνέδριο εξετάζοντας τη δράση του Κόμματος και τα αποτελέσματα της δράσης του επισημαίνει ένα πολύ κρίσιμο ζήτημα.
Αναντιστοιχία ανάμεσα στην ορθότητα της πολιτικής, των αγώνων και πρωτοβουλιών του, το κύρος που κατακτά συνεχώς, του κόπου και του χρόνου που αφιερώνεται στην καθημερινή δράση και στα αποτελέσματα της δράσης. Δεν καταγράφονται αντίστοιχα αποτελέσματα και σταθερά αποκρυσταλλώματα σε κρίσιμους τομείς: στην ικανοποιητική ανανέωση και ανάπτυξη των γραμμών του με νέες δυνάμεις ειδικά από την εργατική τάξη, στην οικοδόμηση σε εργασιακούς χώρους, στην αύξηση της κυκλοφορίας του «Ριζοσπάστη», των οικονομικών, της εκλογικής επιρροής, στην άνοδο της λαϊκής οργάνωσης και πρωτοβουλίας, στην ισχυροποίηση των δεσμών με ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις.
Πρόκειται για πολύ σοβαρό ζήτημα, υπολογίζοντας ότι διανύουμε μια περίοδο όπου η λαϊκή δυσαρέσκεια μεγαλώνει συνεχώς, οξύνονται με μεγάλη ταχύτητα οι κοινωνικές αντιθέσεις, μεγαλώνουν τα αδιέξοδα του καπιταλισμού, συντελούνται διεργασίες μέσα στις λαϊκές μάζες. Εχουμε κατά συνέπεια μεγάλη ευθύνη στη συνειδητοποίησή του και στη συγκέντρωση της προσοχής και δυνάμεων για τη λύση του.
Γύρω από το ζήτημα αυτό έχουν διατυπωθεί διάφορες σκέψεις. Πολλές είναι σωστές, αλλά και απόψεις που είναι απλοϊκές, πρόχειρες, μέχρι αντίθετες με τη θεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού και το χαρακτήρα του Κόμματος.
Το 16ο Συνέδριο έδωσε και απάντηση για τις κύριες αιτίες και την κατεύθυνση για τη λύση του. Ανοίχτηκε το όλο ζήτημα με τις θέσεις της ΚΕ και ολοκληρώθηκε με τη συζήτηση και τη ψήφιση των αποφάσεων. Η κύρια αιτία εντοπίζεται «στην αδύνατη σύνδεση της τακτικής με τη στρατηγική στην καθημερινή δράση, στη δημιουργία προϋποθέσεων για την οικοδόμηση το Μετώπου», χωρίς να παραγνωρίζονται μια σειρά αντικειμενικοί παράγοντες και δυσκολίες που επιδρούν και αναλύονται ιδιαίτερα στις θέσεις της ΚΕ (θέση 35, παρ. 32).
ΠΩΣ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ ΑΥΤΗ Η ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ;
Εκδηλώνεται κυρίως με τον υποβιβασμό της ιδεολογικής και πολιτικής πάλης σχεδόν αποκλειστικά στο επίπεδο των αναγκών της συνδικαλιστικής δράσης και συνείδησης της εργατικής τάξης.
Με έντονα φαινόμενα απόσπασης της θεωρίας από την πράξη. Αλλού βαραίνει και αλλού κυριαρχεί στην πράξη ο εμπειρισμός, ο οικονομισμός, η αποσπασματικότητα, το επιμέρους ζήτημα ή η γενικότητα.
Παρά την πρόοδο που σημείωσε το Κόμμα και την πείρα που έχει αποκτήσει, τα φαινόμενα αυτά παραμένουν ισχυρά και οδηγούν στον υποβιβασμό του καθοδηγητικού ρόλου του Κόμματος, της ενιαίας κατεύθυνσης της δράσης, μειώνουν τη συσπειρωτική του ικανότητα και τον πολιτικό διαπαιδαγωγητικό του ρόλο στις γραμμές της εργατικής τάξης στον αγώνα της για την κατάργηση όλων των μορφών εκμετάλλευσης και καταπίεσης που είναι και η ουσία της στρατηγικής ενός επαναστατικού Κόμματος.
Οι αιτίες αυτών των καθυστερήσεων πρέπει να αναζητηθούν:
Στην όχι επαρκή συστηματική δουλειά για τη βελτίωση της ιδεολογικής θεωρητικής κατάρτισης των στελεχών και συνολικά της ιδεολογικής στάθμης του Κόμματος σε σχέση με τις μεγάλες απαιτήσεις της εποχής, με αποτέλεσμα να βαραίνει ο εμπειρισμός, η αποσπασματικότητα στο σχεδιασμό και στην οργάνωση της πολιτικής πάλης.
Στην όχι καλή γνώση και παρακολούθηση των σύνθετων, ραγδαίων και βαθιών κοινωνικοοικονομικών και πολιτικών εξελίξεων με συνέπεια να κυριαρχούν πολλές φορές αντιλήψεις που αντιστοιχούσαν σε προηγούμενες φάσεις ανάπτυξης του καπιταλισμού.
Στη μειωμένη φροντίδα για τη μελέτη, ανάπτυξη και τελειοποίηση των μορφών και μεθόδων καθοδήγησης, μαζικής δράσης και προπαγάνδας που να αντιστοιχούν στον χαρακτήρα των πολιτικών καθηκόντων και στόχων του Κόμματος πράγμα που δε βοηθάει στην άνοδο της δράσης των μελών, οπαδών και φίλων του Κόμματος και στην πιο δραστήρια συμμετοχή τους στην επεξεργασία και προώθηση των αποφάσεων.
Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιηθεί, από όλο το κομματικό δυναμικό, η φύση του προβλήματος που εξετάζουμε, οι αιτίες, οι επιπτώσεις του. Είναι η πρώτη προϋπόθεση για τη λύση του. Σε ό,τι αφορά τη λύση θα χρειαστεί να καταβληθούν πολλές προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα αρχίζοντας από πάνω. Για την ακρίβεια επιβάλλεται να προχωρήσουμε σε ουσιαστικές προσαρμογές και αλλαγές και στο περιεχόμενο και στις μέθοδες καθοδήγησης με βάση τους στρατηγικούς στόχους του Κόμματος. Να παλέψουμε για να ευθυγραμμίσουμε και να ανεβάσουμε την καθοδηγητική μας δουλειά σε όλους τους τομείς -ιδεολογικό, πολιτικό, στην προπαγάνδα, στη συνδικαλιστική μαζική δράση, στην οργανωτική πολιτική- στο ύψος των πολιτικών στόχων και καθηκόντων του Κόμματος.
Μιλάμε για προσαρμογές και αλλαγές ποιοτικού χαρακτήρα και όχι για τρέχουσας σημασίας βελτιώσεις στον ένα ή άλλο τομέα που έτσι και αλλιώς πρέπει να γίνονται συνεχώς.
Το 16ο Συνέδριο έδειξε ότι το Κόμμα συνολικά, τα καθοδηγητικά όργανα, το στελεχικό του δυναμικό έχουν συσσωρεύσει μια πλούσια πείρα και γνώσεις και είμαστε σήμερα σε θέση να κάνουμε αυτό το πέταγμα προς τα πάνω. Με μια όμως προϋπόθεση. Δεν πρέπει να εμπιστευτούμε μόνο την πείρα μας, όσο κι αν είναι πλούσια. Να στηριχτούμε στη γνώση και βαθιά αφομοίωση του Προγράμματος του Κόμματος, των αποφάσεων το Συνεδρίου και των θέσεων του Κόμματος για το χαρακτήρα και το βάθος των μεγάλων προβλημάτων που βασανίζουν το λαό και τη νεολαία. Να αποκτήσουμε την ικανότητα να δουλέψουμε και να καθοδηγούμε με τα ντοκουμέντα και όχι με την προσωπική εμπειρία. Να πλουτίζουμε τις γνώσεις με την παραπέρα θεωρητική μας κατάρτιση. Από τη σκοπιά αυτή της γνώσης να κρίνουμε και να αξιολογούμε την όποια πείρα έχουμε αποκτήσει, αξιοποιώντας ό,τι είναι χρήσιμο ή διαγράφοντας ό,τι είναι ξεπερασμένο ή λαθεμένο. Να θέσουμε ένα τέρμα στον εμπειρισμό. Πρόκειται αναμφισβήτητα για όχι τόσο εύκολο καθήκον.
Με την παραπάνω προϋπόθεση χρειάζεται να εξετάσουμε πιο ειδικά και πιο συγκεκριμένα τι πρέπει να αλλάξει στην καθημερινή καθοδηγητική μας δουλειά, ώστε να επιτυγχάνεται μελετημένα και ουσιαστικά η σύνδεση τακτικής και στρατηγικής.
Οι σκέψεις που ακολουθούν δε φιλοδοξούν να δώσουν ένα πλήρες και ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης. Είναι μια προσπάθεια που έχει ως κύρια επιδίωξη να ανοίξει αυτή τη συζήτηση, να ερεθίσει προβληματισμούς και σκέψεις, να κεντρίσει το ενδιαφέρον για μια πιο πλούσια συζήτηση και αρθρογραφία με στόχο να ανοίξουμε το δρόμο της λύσης του μεγάλου αυτού προβλήματος. Μια απαραίτητη σημείωση: Αν δε δώσουμε λύση, ο κίνδυνος της στασιμότητας είναι υπαρκτός. Αντίθετα η λύση του ανοίγει το δρόμο για ένα πέταγμα προς τα μπροστά.
ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΛΗ
α) Το 16ο Συνέδριο προβάλλει την απαίτηση μπροστά σε όλο το Κόμμα: «Να μπει ένα τέλος στον υποβιβασμό της πολιτικής δουλειάς μέσα στην εργατική τάξη και τη νεολαία σε επίπεδο των τρεχουσών αναγκών του μαζικού κινήματος... τα ειδικά καθήκοντα των οργανώσεων προκύπτουν από τα γενικά και με αυτό το πρίσμα πρέπει να καθοδηγούν, να συζητούν, να αποφασίζουν». Με άλλα λόγια το 16ο Συνέδριο θέτει την απαίτηση σε όλο το Κόμμα να συγκεντρώσει την κύρια κατεύθυνση της πάλης στο πολιτικό ζήτημα της χώρας και στις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τη λύση του.
Μερικά παραδείγματα για να γίνει κατανοητό το πρόβλημα που θέτει το 16ο Συνέδριο. Οι ναυτεργάτες αντιμετωπίζουν οξύτατο πρόβλημα ανεργίας, επιδείνωση των συνθηκών εργασίας, αμοιβής, ασφάλισης κλπ. σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες. Το εφοπλιστικό κεφάλαιο, μπροστά στον τεράστιο ανταγωνισμό που έχει ξεσπάσει, δεν έχει άλλη επιλογή για να διατηρήσει τα κέρδη του ή να διατηρήσει ο ένας ή άλλος εφοπλιστής το μερίδιό του στη ναυτιλία, παρά μόνο να περιορίζει συνεχώς θέσεις απασχόλησης, κατακτήσεις και δικαιώματα των ναυτεργατών. Να μην υπολογίζει τις ανάγκες του νησιώτικου πληθυσμού ακόμα και τη ζωή των ανθρώπων, μπροστά στο κέρδος. Να συγχωνεύεται σε μεγαλύτερες ακόμα εταιρείες χωρίς να λύνει ούτε προβλήματα των ναυτεργατών αλλά ούτε και τις λαϊκές ανάγκες. Στις περασμένες δεκαετίες ο αγώνας των ναυτεργατών για το ένα ή το άλλο επιμέρους πρόβλημα είχε ορισμένα αποτελέσματα. Βελτίωνε κάπως τη θέση τους και πάντα προσωρινά. Ο αγώνας όμως αυτός δεν απέτρεψε τις σημερινές δυσμενείς εξελίξεις και οι όποιες κατακτήσεις έχουν σχεδόν εξανεμιστεί.
Η γιγάντωση της ναυτιλίας δεν ωφέλησε ούτε τους ναυτεργάτες ούτε σχετικούς τομείς της μεταποίησης (ναυπηγεία κλπ.) ούτε τις ανάγκες των μεταφορών προσώπων, εμπορευμάτων κλπ. με ασφάλεια και χαμηλές τιμές.
Εχει επόμενα αναδειχτεί και ωριμάσει ένα κεντρικό πολιτικό πρόβλημα. Η υποταγή της ναυτιλίας στις ανάγκες της κοινωνίας μέσα από έναν κεντρικό σχεδιασμό στα πλαίσια μιας οικονομίας που θα αναπτύσσεται για την ικανοποίηση των αναγκών των εργαζομένων και όχι του καπιταλιστικού κέρδους. Δηλαδή, αφαίρεση από τους εφοπλιστές του προνομίου που τους δίνει η ατομική ιδιοκτησία να ορίζουν αυτοί τις ανάγκες της κοινωνίας.
Αυτό όμως το πρόβλημα δεν μπορεί να έρθει στην ημερήσια διάταξη της πάλης παλεύοντας μόνο για τα επιμέρους προβλήματα των ναυτεργατών. Πρέπει να μπει στη πρώτη γραμμή της πάλης. Από τη σκοπιά αυτή θα αντιμετωπίζονται και τα τρέχοντα οξυμένα προβλήματα. Μόνο έτσι θα αποκτά προοπτική ο αγώνας. Με αυτή την έννοια πρέπει να αποκτήσει προτεραιότητα η πολιτική πάλη.
Αλλο παράδειγμα. Οι ανάγκες στον τομέα της υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης, πρόνοιας κλπ. έχουν μεγαλώσει και οι δυνατότητες για μια οργανωμένη φροντίδα της υγείας του λαού από την παιδική ηλικία ως τα βαθιά γεράματα είναι πολύ μεγάλες σήμερα. Κι όμως η κατάσταση γίνεται όλο και πιο δύσκολη, πηγαίνουμε πίσω αντί μπροστά για το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού.
Η ικανοποίηση της μεγάλης αυτής κοινωνικής ανάγκης απαιτεί σχεδιασμό με σκοπό τη φροντίδα για τον άνθρωπο και όχι για την εκμετάλλευση των αναγκών του προς όφελος λίγων.
Στα πλαίσια των σημερινών πολιτικών δεν υπάρχει λύση σε αυτή την κατεύθυνση παρά μόνο συνεχής χειροτέρευση, σχετική ή και απόλυτη, για τους πολλούς.
Επόμενα, η κατάργηση της καπιταλιστικής δράσης στον τομέα αυτόν αποκτά επείγουσα σημασία και είναι ώριμο κοινωνικό πρόβλημα που μπορεί να ενώσει ευρύτατα τμήματα. Και στο ένα παράδειγμα που αναφέραμε και στο άλλο για να δοθούν σήμερα λύσεις προς όφελος των εργαζομένων και της προόδου της κοινωνίας απαιτείται άλλη εξουσία. Λαϊκή εξουσία.
Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγουμε αναλύοντας κάθε μεγάλο πρόβλημα του λαού και του τόπου.
Οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις που προωθούνται σε όλους τους τομείς και έχουν ως κύρια επιδίωξη την ισχυροποίηση της θέσης του μονοπωλιακού κεφαλαίου, έχουν οξύνει όλες τις κοινωνικές αντιθέσεις και φέρνουν και κάνουν πιο φανερό το κεντρικό πολιτικό πρόβλημα. Ποια εξουσία και πώς θα δώσει λύσεις στα συσσωρευμένα και μεγάλα προβλήματα που βασανίζουν το λαό.
Το 16ο Συνέδριο, μελετώντας βαθύτερα τις εξελίξεις στην Ελλάδα, τα διεθνή γεγονότα, τις τάσεις, τα οικονομικά και κοινωνικά στοιχεία, τα ντοκουμέντα των ιμπεριαλιστικών οργανισμών και ιδρυμάτων, κατέληξε στην παρακάτω εκτίμηση: «...διεθνώς και στην περιοχή μας διαμορφώνονται συνθήκες όξυνσης όλων των αντιθέσεων του διεθνούς καπιταλιστικού συστήματος, της σήψης και της στασιμότητας. Υπάρχουν οι αντικειμενικές συνθήκες που κυοφορούν μια πιο γενικευμένη κρίση, συνθήκες που θα διαμορφώσουν στην πορεία και αντικειμενικά στοιχεία πανεθνικής κρίσης σε μια ή περισσότερες χώρες, αλλού νωρίτερα, αλλού αργότερα. Και στη χώρα μας ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός έχει μπει σε τροχιά όξυνσης των αντιθέσεών του. Η όξυνση έχει μεγαλύτερη ένταση και βάθος λόγω της εξαρτημένης και υποδεέστερης θέσης της Ελλάδας στην ΕΕ και το διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα»... «Επομένως και στην Ελλάδα υπάρχει έδαφος για την εμφάνιση μιας πιο οξυμένης λαϊκής δυσαρέσκειας που μπορεί κάτω από προϋποθέσεις να επιδράσει θετικά στη συσπείρωση και αντεπίθεση για βαθύτερες αλλαγές στο κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο».
Η καπιταλιστική βαρβαρότητα δεν πρέπει να παρασέρνει τη σκέψη σε επιφανειακή προσέγγιση της πραγματικότητας και των παραγόντων που καθορίζουν την κύρια τάση των εξελίξεων. «Η καπιταλιστική βαρβαρότητα και επιθετικότητα δεν είναι μόνο απόδειξη δύναμης. Είναι και ένδειξη αδυναμίας να αντιμετωπίσει τη απότομη όξυνση του συνόλου των αντιθέσεων, των αντιφάσεων που είναι σύμφυτες με την εξέλιξη του ιμπεριαλιστικού συστήματος».
Από τα παραπάνω βγαίνουν δυο σημαντικά συμπεράσματα:
«Ωριμάζει η ανάγκη για βαθιές αλλαγές, κυοφορείται η δυνατότητα της γενικής αντεπίθεσης» και
«αυτό που έχει σημασία είναι να επιταχυνθούν οι θετικές διεργασίες, να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για μια γενική αντεπίθεση, για να ανοίξει ο δρόμος για ριζικές αλλαγές στη χώρα μας, στο επίπεδο της εξουσίας, στο γενικό προσανατολισμό της χώρας στις διεθνείς εξελίξεις».
Το 16ο Συνέδριο στη βάση αυτών των αναλύσεων, εκτιμήσεων και προβλέψεων επεξεργάστηκε ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σχέδιο παρέμβασης και δράσης του Κόμματος. Ενα σχέδιο που δίνει απάντηση και εναλλακτική λύση στα μεγάλα και συνεχώς διογκούμενα λαϊκά προβλήματα. Προοπτική και δύναμη στην πάλη της εργατικής τάξης. Σχέδιο που σκιαγραφεί τη αυριανή Ελλάδα, την Ελλάδα όπου οι εργαζόμενοι θα είναι κυρίαρχοι της μοίρας τους. Η λαϊκή εξουσία, η λαϊκή οικονομία και το λαϊκό Μέτωπο αποτελούν τον πυρήνα αυτού του σχεδίου. Ενα σχέδιο είναι ώριμος καρπός και κατάκτηση σκληρών αγώνων του Κόμματος, σε όλα τα μέτωπα της ταξικής πάλης στα χρόνια που πέρασαν μετά την κρίση του '89-'90.
Αν μετά την κρίση καθήκον ήταν να σταθούμε στα πόδια μας και να επεξεργαστούμε μια σύγχρονη στρατηγική και τακτική -και τα καταφέραμε- τώρα το κύριο καθήκον είναι να κάνουμε την πρόταση του ΚΚΕ υπόθεση ζωής και πάλης της εργατικής τάξης, της νεολαίας, των άλλων εργαζομένων στις πόλεις και στα χωριά.
Να αποκτήσει προτεραιότητα αυτό το καθήκον που σημαίνει να οξύνουμε, με όλες τις μορφές, μέσα στο λαό την αντιπαράθεση γύρω από το κεντρικό πολιτικό πρόβλημα και τις τακτικές για τη λύση του σε σύνδεση πάντα με τις εξελίξεις και τα λαϊκά προβλήματα.
Να διεξάγουμε αυτή την πάλη καθημερινά, μόνιμα και όχι μόνο σε προεκλογικές περιόδους ή σε κορυφαίες στιγμές του αγώνα, καμπανιακά, ευκαιριακά. Να αποκτήσει προτεραιότητα η πολιτική πάλη σε σχέση με τη συνδικαλιστική.
Να βάλουμε με άλλα λόγια το άλογο μπροστά από το κάρο και όχι ανάποδα.
Να αποκτά ουσιαστικό περιεχόμενο η άλλη πολιτική, ο άλλος δρόμος ανάπτυξης.
Οσο η πάλη αυτή θα δυναμώνει και θα εκφράζεται η προοπτική της λύσης του πολιτικού προβλήματος, θα δημιουργούνται και οι καλύτερες προϋποθέσεις για την άνοδο της μαζικής πάλης, θα καλλιεργείται το έδαφος για πολιτικές ανακατατάξεις, θα συνενώνεται η πάλη της εργατικής τάξης, της νεολαίας, των μικροαστικών στρωμάτων της πόλης και του χωριού, σε μια ενιαία κατεύθυνση θα ενισχύονται οι προϋποθέσεις για το Μέτωπο, θα ισχυροποιείται το ΚΚΕ.
β) Το ζητούμενο μέσα από την όξυνση της πολιτικής πάλης είναι να διαμορφωθεί ο πόλος εκείνος που θα διεκδικήσει τη λαϊκή εξουσία. Η συμμαχία των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, το Μέτωπο.
Απαιτείται επομένως, σε κάθε στιγμή της πάλης να υπολογίζουμε πολύ προσεκτικά τους συσχετισμούς δύναμης, το επίπεδο συνείδησης της εργατικής τάξης, την οξύτητα και το χαρακτήρα κάθε προβλήματος, τα σχέδια και τις παρεμβάσεις των άλλων πολιτικών δυνάμεων, τα κοινά συμφέροντα αλλά και τις διαφορές και αντιθέσεις ανάμεσα στις κοινωνικές δυνάμεις που θα συγκροτήσουν το Μέτωπο. Να παρακολουθούμε προσεκτικά τους δεσμούς του Κόμματος με την εργατική τάξη και τα λαϊκά γενικά στρώματα, ώστε αυτοί να είναι ζωντανοί να αναπτύσσονται συνεχώς, να αναπτύσσονται και να πλουτίζονται συνέχεια τα μέσα και οι μορφές επικοινωνίας και προπαγάνδας. Να παρακολουθούμε προσεκτικά αυτούς τους παράγοντες για τους εξής λόγους. Να μη ξεκοβόμαστε από τον κόσμο και ταυτόχρονα να μπορούμε να επεξεργαζόμαστε εκείνη την τακτική που θα βοηθάει να ανεβαίνει ένα σκαλί παραπάνω το επίπεδο συνείδησης, πάλης, οργάνωσης.
ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΠΙΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΙ, ΜΕΡΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Ο πόλεμος στα Βαλκάνια με όλες τις μέχρι τώρα γνωστές επιπτώσεις του προκάλεσε σοβαρές διεργασίες. Σήμερα ευρύτατα λαϊκά στρώματα μπορούν να συνειδητοποιήσουν καλύτερα τη φύση του ιμπεριαλισμού, το ρόλο του ΝΑΤΟ κλπ. και κατά συνέπεια ενισχύθηκαν οι προϋποθέσεις για να διαμορφώσουν μια άλλη στάση απέναντι στις πολιτικές δυνάμεις. Εχει διαμορφωθεί το έδαφος για πολιτικές ανακατατάξεις. Μπορεί και πρέπει να ανέβει σε άλλο επίπεδο η πάλη, η πολιτική αντιπαράθεση και η δυνατότητα σύνδεσης με νέες λαϊκές δυνάμεις που μέχρι χτες ήταν πιο δύσκολο.
Οι θεωρίες που πριν μερικά χρόνια εγκλώβιζαν λαϊκές δυνάμεις γύρω από τη λεγόμενη ιδιωτική πρωτοβουλία, το λιγότερο κράτος κλπ. σήμερα δεν έχουν ίδια βαρύτητα στη συνείδηση των εργαζομένων. Αντίθετα μπορούν καλύτερα να κατανοήσουν τις θέσεις του Κόμματος.
Ο μύθος της ΕΕ ως η μόνη προοπτική για το μέλλον του τόπου έχει σοβαρά κλονιστεί σε μεγάλα τμήματα του λαού και της νεολαίας και έχουν δημιουργηθεί πολύ καλύτερες προϋποθέσεις για μια άλλη προοπτική και αλλαγή πολιτικής στάσης.
Σήμερα σε κάθε κλάδο εργαζομένων ή κοινωνικό στρώμα είναι πιο εμφανής και άμεσος ο ρόλος του μονοπωλίου, η κοινότητα συμφερόντων, επόμενα και οι δυνατότητες να αναπτυχθούν αγωνιστικές μορφές κοινωνικής συμμαχίας ανάμεσα στην εργατική τάξη με άλλα λαϊκά στρώματα που έχουν συμφέρον να αντιπαλεύουν τα μονοπώλια.
Οι διεργασίες αυτές που συντελούνται σήμερα μέσα στην εργατική τάξη και τους συμμάχους της, ως συνέπεια των γενικότερων κοινωνικοοικονομικών εξελίξεων και της δράσης των πολιτικών δυνάμεων, δεν πρόκειται να γονιμοποιηθούν σε ταξική πολιτική συνείδηση και σε πάλη για τα δικά τους συμφέροντα αν δεν οξυνθεί η πολιτική πάλη για το πρόβλημα της εξουσίας. Δεν πρόκειται να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια ισχυρή κοινωνικοπολιτική συμμαχία αν η πάλη περιορίζεται στα επιμέρους προβλήματα, αν δεν αναδείχνεται το κοινό ταξικό συμφέρον ολοκληρωμένα και οι προϋποθέσεις για την ικανοποίησή του.
Αλλά και οι προϋποθέσεις αυτές δεν πρόκειται να ωριμάσουν, όσο κι αν πασχίζουμε, αν σε κάθε βήμα της πολιτικής πάλης δεν υπολογίζουμε τις διεργασίες και ανακατατάξεις που ωριμάζουν για να παρεμβαίνουμε αποτελεσματικά στην παραπέρα ωρίμανση και εξέλιξή της. Στο σημείο ακριβώς εδώ χρειάζεται να δουλεύουμε την τακτική μας, ώστε σε κάθε πρόβλημα να εντοπίσουμε τις διαφορετικές πολιτικές και τα ταξικά συμφέροντα που συγκρούονται, τις συμμαχίες που μπορούν να διαμορφωθούν, τις αντίστοιχες μορφές πάλης για να συσπειρώνονται δυνάμεις και να συνειδητοποιούν την κύρια κατεύθυνση της πάλης.
Η διαλεκτική εδώ σύνδεση της τακτικής με τη στρατηγική, η υποταγή της τακτικής στη στρατηγική είναι ολοφάνερο ότι αποτελεί τον κρίκο για την ανάπτυξη της επαναστατικής πάλης.
Οι αποφάσεις του 16ου Συνεδρίου εμπεριέχουν μαζί με τη μελέτη και γενίκευση της κατακτημένης πείρας και τις βασικές κατευθύνσεις για τη λύση και αυτού του καθοδηγητικού προβλήματος.
γ) Αλλο στοιχείο που συνδέεται, εμπεριέχεται στις σχέσεις τακτικής, στρατηγικής και είναι κριτήριο αποτελεσματικότητας της πολιτικής πάλης για ένα Κομμουνιστικό Κόμμα, αφορά την ικανότητά του να οργανώνει την εργατική τάξη, τις λαϊκές μάζες.
Η διαφώτιση, η προπαγάνδα, η κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη», η ανάπτυξη των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων πρέπει να προωθεί την οργάνωση των μαζών και κάθε αγώνας να ανεβάζει το επίπεδο οργάνωσης. Είναι επίσης μια πολύ κρίσιμη πλευρά της πολιτικής πάλης. Αν μελετήσουμε προσεκτικά τη δράση μας θα ανακαλύψουμε πολλά κενά, προβλήματα και λαθεμένες αντιλήψεις.
Το κύριο, σχετικά με το ζήτημα αυτό, για ένα Κομμουνιστικό Κόμμα είναι να εμπνέει με όλη του τη δράση τη λαϊκή αυτενέργεια, τη λαϊκή πρωτοβουλία και οργάνωση, να στηρίζει και να ενθαρρύνει πρωτοπόρα στοιχεία που υπάρχουν μέσα στο λαό. Να έχει εμπιστοσύνη στη δύναμη της εργατικής τάξης. Ολη η δράση του Κόμματος να έχει ως πρακτικό αποτέλεσμα την οργάνωση των μαζών και ειδικά της εργατικής τάξης στα συνδικάτα, αλλά και στο Κόμμα. Στην ευθύνη και φροντίδα του Κόμματος δεν είναι μόνο η οργάνωση στα συνδικάτα, αλλά και η δημοκρατική τους λειτουργία, ο σωστός ταξικός τους προσανατολισμός.
Πάνω στη βάση αυτή το Κόμμα σήμερα, κάθε οργάνωση χρειάζεται να μελετήσει πιο συστηματικά πώς μέσα στους αγώνες θα ενισχυθεί η λαϊκή πρωτοβουλία και αυτενέργεια και ειδικά της εργατικής τάξης σε μορφές οργάνωσης και πάλης που να αντιστοιχούν όμως στο περιεχόμενο της σύγχρονης ταξικής πάλης. Το πρόβλημα βέβαια αυτό δεν μπορεί να λυθεί εγκεφαλικά, γραφειοκρατικά. Θα λυθεί μέσα στον αγώνα και με τη συμμετοχή των μαζών. Τα τελευταία χρόνια γεννήθηκαν πλούσιες μορφές οργάνωσης και πάλης μέσα ακριβώς από αυτή τη διαδικασία. Αυτή η πείρα πρέπει και να μελετηθεί και να γενικευθεί από όλους τους τομείς δράσης του Κόμματος στα πλαίσια της μελετημένης και ουσιαστικής σύνδεσης τακτικής και στρατηγικής.
δ) Η πολιτική πάλη θα αποκτά ζωντάνια και αποτελεσματικότητα, θα φωτίζει την προοπτική, θα ανοίγει δρόμο στο βαθμό που θα οξύνει την ιδεολογική πάλη σε κρίσιμα μέτωπα και θα αποκαλύπτει εκείνες τις αντιλήψεις και πρακτικές που εμποδίζουν ή καθηλώνουν τη λαϊκή πάλη.
Η συναίνεση, ο συμβιβασμός, η λογική της ταξικής συνεργασίας που κυριαρχεί στις ηγεσίες του συνδικαλιστικού κινήματος είναι σήμερα σοβαρότατο εμπόδιο στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης και των κοινωνικών συμμαχιών σε αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση. Είναι μια από τις κυριότερες αιτίες της αποστράτευσης από την οργανωμένη μαζική πάλη και της υποταγής του συνδικαλιστικού κινήματος στην αστική πολιτική.
Ο οπορτουνισμός είναι επίσης ισχυρή δύναμη που εμποδίζει την αλλαγή συνειδήσεων και καθηλώνει τη δράση των μαζών στα όρια του κάθε φορά «εφικτού», «ρεαλιστικού» και «νόμιμου» κλπ. Οπως επίσης και ο σύγχρονος αντικομμουνισμός με τη μορφή ιδιαίτερα της αντισοσιαλιστικής προπαγάνδας.
Η ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΠΡΟΫΠΟΘΕΤΕΙ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ
Η υλοποίηση της πολιτικής πρότασης του Κόμματος έχει ως αναγκαία προϋπόθεση την οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου πάλης.
Το 16ο Συνέδριο επεξεργάστηκε παραπέρα την πολιτική του για προώθηση αυτού του καθήκοντος μέσα από ένα σχετικά ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης. Πρόκειται για κεφαλαιώδες ζήτημα και αφορά τη στρατηγική των συμμαχιών σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Η τύχη του θα εξαρτηθεί από την ικανότητα και την ισχύ του ΚΚΕ, αλλά και η ισχυροποίηση του ΚΚΕ εξαρτάται από την πρόοδο στην οικοδόμηση του Μετώπου.
Η εισήγηση της ΚΕ στο 16ο Συνέδριο σημειώνει: «Η προσυνεδριακή δουλειά ανέδειξε ότι υπάρχουν λαθεμένες αντιλήψεις και κυρίως λειψή γνώση για το ποιες είναι οι κινητήριες δυνάμεις του αγώνα και του Μετώπου, ποια είναι η κοινή βάση, πώς μπορεί να αντιμετωπισθούν οι υπαρκτές διαφορές».
Το κύριο που πρέπει να ξεκαθαριστεί είναι ότι η δημιουργία του Μετώπου θα είναι αποτέλεσμα της ταξικής πάλης και όχι ένα εγκεφαλικό κατασκεύασμα.
Από την άποψη αυτή έχει πολύ μεγάλη σημασία το ζήτημα που θέσαμε στην αρχή. Η προβολή από όλο το Κόμμα ενιαία της πολιτικής του πρότασης ως στοιχείο της καθημερινής πολιτικής δράσης σε όλα τα μέτωπα της πάλης. Είναι η ατμομηχανή που θα ανοίγει το δρόμο, θα καλλιεργηθεί το έδαφος για να γεννηθεί και να στεριώσει η συμμαχία των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, το Μέτωπο. Για να αναδειχτεί η εργατική τάξη, με την οργάνωση και τη πάλη της, ο ηγέτης, η πρωτοπορία για ένα ισχυρό λαϊκό μέτωπο που θα συμβάλει να «βγει στο προσκήνιο ο λαϊκός παράγοντας. Να διεκδικήσει την εξουσία, μαχητικά αντιμέτωπος με την εγχώρια και διεθνή αντίδραση, που δε θα μείνει αδιάφορη μπροστά στον κίνδυνο να χάσει τον έλεγχο στη χώρα».
Απαιτείται όμως, ταυτόχρονα, το Κόμμα σε όλα τα επίπεδα να αναπτύσσει τέτοιες πρωτοβουλίες και να αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες έτσι, ώστε να αναπτύσσεται και να δένει η συμμαχία των δυνάμεων που θα απαρτίσουν το μέτωπο.
Η πείρα των χρόνων που πέρασαν μας βοηθάει, μας δείχνει το δρόμο πώς θα συνδυάζουμε σωστά την τακτική με τη στρατηγική για την οικοδόμηση του Μετώπου. Είναι η τακτική των συσπειρώσεων σε μεγάλα μέτωπα πάλης με πρωτοβουλία και από τα πάνω και από τα κάτω.
Το 16ο Συνέδριο γενικεύοντας αυτή την πείρα προσδιόρισε τα βασικά μέτωπα πάλης που πρέπει να συγκεντρωθεί η κύρια προσοχή του Κόμματος.
Ο πόλεμος για παράδειγμα στη Γιουγκοσλαβία και οι πρωτοβουλίες που πήρε το Κόμμα βοήθησε να συσπειρωθούν ευρύτατες δυνάμεις, αλλά και να γεννηθούν θετικές πρωτοβουλίες από άλλες δυνάμεις.
Το μέτωπο αυτό πρέπει τώρα να σταθεροποιηθεί, να διευρυνθεί μέσα στο λαό, να αναπτύσσεται πολύμορφα. Να συνενώνει νέες δυνάμεις, να επιδιώκεται η συμμετοχή σε κοινή δράση πολιτικών δυνάμεων, κινήσεων που δε συμφωνούν ή δεν έχει ωριμάσει ακόμα στη συνείδησή τους το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών με το ΝΑΤΟ ή την ΕΕ που είναι η κύρια πηγή του πολέμου. Είναι ζήτημα συνεχούς μελέτης της πείρας που κατακτιέται για να ισχυροποιηθεί, μέσα από τη πολυμορφία του, ένα πλατύ μέτωπο πάλης ενάντια στον ιμπεριαλισμό.
Ανάλογη είναι και η εμπειρία από τη δημιουργία του Π.Α.ΜΕ. Η ανάγκη να απαλλαγεί το συνδικαλιστικό κίνημα από την ταφόπλακα της γραφειοκρατίας και το συμβιβασμό συνένωσε διαφορετικές δυνάμεις σε ένα μέτωπο πάλης. Εχουν δημιουργηθεί ορισμένες προϋποθέσεις για να περάσει ο αγώνας της εργατικής τάξης σε ένα άλλο ανώτερο επίπεδο. Σε στόχους πάλης, οργάνωσης, συμμαχιών.
Οι μεγάλοι αγώνες της αγροτιάς, της νεολαίας επίσης άνοιξε νέους δρόμους στην οργάνωση, στις μορφές πάλης, αλληλεγγύης.
Με βάση αυτές τις εμπειρίες και τις κατευθύνσεις του 16ου Συνεδρίου θα χρειασθεί να μελετήσουμε καλύτερα τα επόμενα βήματα, να δουλεύουμε συνεχώς την τακτική του αγώνα και των συσπειρώσεων στα μεγάλα μέτωπα πάλης.
Ζητήματα τακτικής που αποκτούν αποφασιστική σημασία είναι:
Επεξεργασία στόχων συσπείρωσης και πάλης που να δείχνουν την κατεύθυνση των αλλαγών που είναι αναγκαίες, τις διαφορετικές πολιτικές που συγκρούονται, αλλά και την κοινότητα συμφερόντων ανάμεσα σε διάφορα τμήματα της εργατικής τάξης και άλλων λαϊκών στρωμάτων.
Η κοινωνική ασφάλιση, για παράδειγμα, στις σημερινές συνθήκες δεν μπορεί να λυθεί προς όφελος των εργαζομένων παλεύοντας ο κάθε ξεχωριστός κλάδος να λύσει το δικό του πρόβλημα χωρίς συντονισμό και σύγκρουση με την κεντρική κατεύθυνση της κυβέρνησης, του ΣΕΒ, της ΕΕ. Εχει μεγάλη αξία εδώ η επεξεργασία σωστής τακτικής και στην επεξεργασία κοινών στόχων, αλλά και στην υπερνίκηση των εμποδίων που προκύπτουν από στενές συντεχνιακές αντιλήψεις, από κυβερνητικές παρεμβάσεις ή άλλα συμφέροντα και εμποδίζουν την κοινή πάλη.
Η επεξεργασία σωστής τακτικής για την ανάπτυξη των κοινωνικών συμμαχιών είναι επίσης ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα. Για παράδειγμα στον κλάδο τροφίμων και ποτών κυριαρχούν ορισμένες μονοπωλιακές επιχειρήσεις, συνδεμένες με πολυεθνικές. Κατά ξεχωριστή επιχείρηση ο αγώνας είναι δύσκολος. Χρειάζεται συντονισμός της πάλης σε όλο τον κλάδο. Από τη μονοπώληση της αγοράς δε θίγεται μόνο η εργατική τάξη, αλλά και η αγροτιά, μικροϊδιοκτήτες στις πόλεις, οι εργαζόμενοι συνολικά ως καταναλωτές.
Εχουν επίσης μεγάλη σημασία οι μορφές οργάνωσης, κοινής πάλης για να αποκτά σταθερότητα και προοπτική η κάθε επιμέρους μικρότερη ή μεγαλύτερη συσπείρωση. Να αποκτά ρίζες στους τόπους δουλειάς, μέσα στο λαό, τη νεολαία. Για παράδειγμα, οι συντονιστικές επιτροπές σωματείων, που γεννήθηκαν από τη ανάγκη της πάλης, θα έχουν λόγο και βαρύτητα στον αγώνα της εργατικής τάξης, αν καταφέρνουν να ενεργοποιούν εργατικές μάζες μέσα από κάθε επιμέρους σωματείο. Αν παραμείνουν ως μια συντονιστική επιτροπή προέδρων ή διοικητικών συμβουλίων δε λύνουν κανένα ουσιαστικό πρόβλημα.
Κατάκτηση της ικανότητας για συνεργασία και κοινή δράση με δυνάμεις που έχουν διαφορετικές αντιλήψεις, νοοτροπίες, συμφέροντα σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Για παράδειγμα, το πρόβλημα της κοινωνικής ασφάλισης δεν είναι μόνο πρόβλημα της εργατικής τάξης. Είναι γενικό κοινωνικό πρόβλημα, αφορά και άλλα κοινωνικά στρώματα. Η κοινή πάλη δίνει δύναμη και αποκαλύπτει τον καθολικό χαρακτήρα του ζητήματος. Η κοινή όμως πάλη έχει τις δυσκολίες της και χρειάζεται υπολογισμός της.
Αυξημένη ικανότητα και επαγρύπνηση για την εξουδετέρωση των υπονομευτικών ενεργειών από τις αντίπαλες δυνάμεις.
Κάθε συσπείρωση θα αναπτύσσεται και στην πορεία θα συνδέεται με άλλα μέτωπα πάλης αν έχει στόχο της την ανάπτυξη της μαζικής λαϊκής πάλης άμεσα μέσα από αγώνες μεγάλης κλίμακας σε πανελλαδικό, περιφερειακό ή κλαδικό επίπεδο.
Η ανάπτυξη των μετώπων πάλης και συσπειρώσεων θα επιταχύνει τη δημιουργία του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης, αλλά και μέσα από αυτή τη διαδικασία θα αποκτήσει και όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα του επιτρέψουν να αναδειχθεί στην πολιτική πάλη, ως δύναμη ικανή να αντιταχθεί στην κυριαρχία των μονοπωλίων, του ιμπεριαλισμού, να αμφισβητήσει την εξουσία τους νικηφόρα.
Ανεξάρτητα από την εξέλιξη της μιας ή της άλλης συσπείρωσης στο ένα ή στο άλλο μέτωπο πάλης ο παράγοντας εκείνος που θα επιδράσει καθοριστικά στη σταθερότητα των βημάτων και στην ταχύτητα οικοδόμησης του Μετώπου είναι η ανάπτυξη του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος και η αποφασιστική ισχυροποίηση του ΚΚΕ και των ιδεών του στις γραμμές της εργατικής τάξης.
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΠΟΥ ΝΑ ΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
Η επιτυχημένη σύνδεση τακτικής και στρατηγικής απαιτεί μια σειρά αλλαγές στη λειτουργία των οργανώσεων και των καθοδηγητικών οργάνων.
Στην εισήγηση της ΚΕ στο 16ο Συνέδριο και στις αποφάσεις δίνονται οι κύριες κατευθύνσεις αυτών των αλλαγών: «Επείγει, χωρίς αναβολές και επίκληση όποιων υπαρκτών αντικειμενικών δυσκολιών, να δοθεί στη εσωκομματική ζωή περιεχόμενο ζωντανό, πλούσιο, αποτελεσματικό. Να ανταποκρίνεται στη συνθετότητα και τις απαιτήσεις των πολιτικών καθηκόντων».
Καθορίζονται επίσης και τα κριτήρια με βάση τα οποία θα κρίνεται το αποτέλεσμα. Αν η δράση στο χώρο κάθε οργάνωσης συμβάλει στην άνοδο της οργάνωσης των λαϊκών μαζών, της πάλης τους στην ανάπτυξη της λαϊκής πρωτοβουλίας και αυτενέργειες. Στη διάδοση των κομμουνιστικών ιδεών και αξιών ευρύτερα. Στην ικανότητα των μελών και στελεχών να δουλεύουν με ευρύτερες δυνάμεις που δε συμφωνούν με το ΚΚΕ, αλλά προβληματίζονται και αναζητούν δρόμους κοινής δράσης.
Πώς θα αλλάξει και θα βελτιωθεί σε αυτή την κατεύθυνση η λειτουργία; Να αποκτήσει μεγαλύτερη ζωντάνια, αμεσότητα και δυναμισμό η καθημερινή λειτουργία και δράση του Κόμματος σε όλους τους κρίκους, όλων των στελεχών και μελών. Συμβαίνει συχνά να εξαντλείται πολύς χρόνος σε εσωκομματικές διαδικασίες χωρίς να υπάρχει το αντίστοιχο αντίκρυσμα, αποτέλεσμα στην πρακτική δράση. Παίρνονται αποφάσεις και χρειάζονται νέες συνεδριάσεις για να μπουν σε υλοποίηση. Προγραμματίζονται συνεδριάσεις και τα θέματα που συζητούνται να είναι αποσπασμένα από τη ζωή και τις τρέχουσες εξελίξεις. Είναι συχνό ακόμα το φαινόμενο να μεταφέρονται από πάνω προς τα κάτω καθήκοντα και κατευθύνσεις χωρίς να υπολογίζονται οι ιδιαιτερότητες, η πείρα του κάθε χώρου και οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για να υλοποιηθούν.
Γενικά έχουμε φαινόμενα στη λειτουργία που δε διευκολύνουν τη ζωντανή, άμεση σύνδεση του Κόμματος με τις λαϊκές μάζες και τις ανάγκες τους, τη διατήρηση, ενίσχυση και παραπέρα ανάπτυξη των αγωνιστικών δεσμών. Δεν ενθαρρύνουν τον προβληματισμό και την πρωτοβουλία, στο σχεδιασμό, στη δράση.
Πώς θα απαλλάξουμε τη λειτουργία μας από τις σοβαρές αυτές αδυναμίες; Τι πρέπει να γίνει για να αντιπαλεύεται καθημερινά το πνεύμα ρουτίνας, τυποποίησης, απόσπασης, γενικολογίας, αναποτελεσματικότητας;
Σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να δοθούν πρακτικές απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά μεταφέροντας αυτές τις διαπιστώσεις από όργανο σε όργανο ή δίνοντας γενικές οδηγίες να αλλάξουμε στυλ δουλειάς κλπ. - κλπ.
Η λύση βρίσκεται στην προσωπική ευθύνη κάθε στελέχους να αντιμετωπίζει και να λύνει σε κάθε στιγμή πρακτικά αυτά τα ζητήματα, με βάση τις ειδικές αποφάσεις του Συνεδρίου στο ζήτημα αυτό, να καλλιεργεί τη συλλογική επαγρύπνηση και ανησυχία και να διατηρεί ανοιχτό το μέτωπο με αδυναμίες, παραλείψεις, λάθη προς κάθε κατεύθυνση. Να μη συμβιβάζεται με τα κακώς κείμενα.
Μερικές σκέψεις επιγραμματικά για παραπέρα προβληματισμό και συζήτηση:
Μπορούν να γίνουν σοβαρές και γρήγορες αλλαγές στη λειτουργία και στον προσανατολισμό της δράσης των οργανώσεων, αν οι Γραμματείς των οργανώσεων, τα Γραφεία, οι καθοδηγητές παρακολουθούν με μεγαλύτερη ανησυχία τις εξελίξεις. Τα όργανα, οι ΚΟΒ, τα στελέχη, όχι μόνο στις συνεδριάσεις αλλά καθημερινά, πρέπει να έχουν έντονη τη αίσθηση των αναγκών του λαού, των προβληματισμών, των διεργασιών που συντελούνται, να εξετάζουν και παρακολουθούν τη δράση των άλλων πολιτικών δυνάμεων, να πιάνουν την επικαιρότητα.
Δεν μπορεί να προγραμματίζουμε και να συζητάμε έξω και μακριά από αυτά που συντελούνται γύρω μας.
Στη βάση αυτή μπορεί να γίνει πιο ουσιαστική και πιο αποτελεσματική η καθημερινή δράση του Κόμματος σε όλους τους χώρους και τομείς δράσης. Με αυτή την έννοια ο «Ρ» είναι ο πιο άμεσος και πιο «έγκυρος» καθοδηγητής.
Η ΚΕ στην εισήγησή της στο 16ο Συνέδριο θέτει ως εξής το πρόβλημα: «Τόσο η ΚΕ, όσο και τα καθοδηγητικά όργανα των Περιοχών και Πόλεων, των Νομών, των Αχτίδων οφείλουν να έχουν μπροστά τους σε κάθε φάση το σύνολο των εξελίξεων και των προβλημάτων που αφορούν τη οικονομία, τις αναπτυξιακές δυνατότητες και τα προβλήματα των εργαζομένων και του λαού, τη δράση της άρχουσας τάξης και της κυβέρνησης, των πολιτικών δυνάμεων, τις διεργασίες που γίνονται».
Καλή προετοιμασία των συζητήσεων στα όργανα, στις ΚΟΒ. Χρειάζεται περισσότερη σκέψη πως θα ενισχύεται η συζήτηση, ο προβληματισμός, η συμμετοχή στη λήψη της μιας ή της άλλης απόφασης, στην επιλογής της μιας ή της άλλης τακτικής, στην ιεράρχηση των ζητημάτων κλπ. Εχει επόμενα μεγάλη αξία πώς προετοιμάζονται τα θέματα και πώς οργανώνεται η συζήτησή τους. Μέσα στο Κόμμα υπάρχουν μεγάλες εφεδρείες αναξιοποίητες και οι οποίες μπορούν να βγουν στην επιφάνεια αν δημιουργούμε συνεχώς κλίμα που να ενθαρρύνει τον προβληματισμό και κυρίως την πρωτοβουλία μελών και στελεχών και στην επεξεργασία των αποφάσεων, αλλά και στη δράση. Το κύριο και βασικό είναι να διασφαλίζεται η δραστήρια συμμετοχή όλων των στελεχών και μελών του κόμματος, των ΚΟΒ στην προώθηση του καθήκοντος για την οικοδόμηση του Μετώπου, για την ισχυροποίηση του Κόμματος στο κίνημα της εργατικής τάξης, γα την κομματική οικοδόμηση.
Η συστηματική εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων από τη δράση, από το αποτέλεσμα της δράσης, από τους αγώνες, δίνει ζωντάνια στη λειτουργία, εξασφαλίζει τη συνέχεια και επιτρέπει να παρακολουθούμε πιο άμεσα και χειροπιαστά την πρόοδο των δεσμών του Κόμματος με την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα, να πλουτίζεται η πείρα σε ζητήματα τακτικής και χειρισμών.
Η συλλογικότητα δεν πρέπει να εξαντλείται με μια τυπική συμμετοχή στη συνεδρίαση. Συλλογικότητα στην προετοιμασία ζητημάτων ή στη λύση προβλημάτων, στη συζήτηση, στην υλοποίηση, στη μετάδοση της συλλογικής πείρας.
Η αναζήτηση μεθόδων βελτίωσης της συλλογικής δράσης και κυρίως της μετάδοσης της συλλογικής πείρας βοηθάει αποτελεσματικά στο να γενικεύεται η πείρα, να ανοίγονται νέοι δρόμοι στη σκέψη, στη δράση.
Η γρήγορη ενημέρωση των μελών, οπαδών για μια σειρά ζητήματα, αποφάσεις, ενέργειες κλπ. είναι πολύ κρίσιμο ζήτημα για την ενιαία, αποτελεσματική δράση. Η ταχύτητα των εξελίξεων, η συνθετότητα των πολιτικών καθηκόντων και ο όγκος των καθηκόντων μας υποχρεώνουν να μελετήσουμε σε κάθε κρίκο της κομματικής δουλειάς πιο ζωντανές, πιο απλές μορφές καθοδήγησης που διασφαλίζουν ταχύτητα ενημέρωσης στις ΚΟΒ και ετοιμότητα αντίδρασης σε μεγάλα γεγονότα. Την ίδια αξία με την ενημέρωση έχει και η αξιοποίηση των παρατηρήσεων σκέψεων, προτάσεων όχι μόνο των μελών, αλλά και φίλων, συναγωνιστών, συνεργαζομένων.
Η συνεχής φροντίδα για τη διεύρυνση του περίγυρου των ΚΟΒ, των στελεχών με νέους φίλους, οπαδούς, με νέους αγωνιστές είναι ένα ακόμα ισχυρό μέσο που μπορεί να δώσει αμεσότητα, ζωντάνια, δυναμισμό στη δράση. Και στον τομέα αυτό μπορούν να αναδειχτούν πιο πλούσιες μορφές άμεσης επικοινωνίας διαλόγου και δράσης.
Θα μπορούσαμε να επεκταθούμε και σε άλλα ακόμα ζητήματα όπως στον έλεγχο των αποφάσεων και γενικά της κομματικής δράσης που είναι ένα από τα πιο σπουδαία ζητήματα της καθοδηγητικής δουλειάς στην πολιτική στελεχών της. Με τις παραπάνω επισημάνσεις επιδιώκουμε όχι να δώσουμε έτοιμες λύσεις, αλλά να δώσουμε κυρίως το στίγμα των αλλαγών στη λειτουργία των οργάνων και των ΚΟΒ και των προσπαθειών που πρέπει να κάνουμε σε αυτή την κατεύθυνση.
Αλλωστε στην εισήγηση της ΚΕ στο 16ο Συνέδριο και στις αποφάσεις δίνονται με τρόπο ολοκληρωμένο, οι κύριες κατευθύνσεις για τις αλλαγές και προσαρμογές που είναι απαραίτητες προκειμένου να κατακτήσουμε μια ανώτερη ποιοτικά καθοδηγητική ικανότητα.
Σε κάθε περίπτωση το κριτήριο των αλλαγών, των βελτιώσεων θα είναι τα αποτελέσματα στη δράση. Αποτελέσματα που να ανταποκρίνονται στους πολιτικούς στόχους που έθεσε το 16ο Συνέδριο. «Ισχυρό ΚΚΕ, γερά οργανωμένο και δυνατό. Πριν απ' όλα στους χώρους εργασίας με συνεχή ανάπτυξη και ανανέωση των γραμμών του. Κόμμα ικανό να προωθήσει την οικοδόμηση του ΑΑΔΜ. Κόμμα ικανό να συμβάλει αποφασιστικά στη αλλαγή της πνευματικής, κοινωνικής ατμόσφαιρας, ώστε ο λαός να κατανοήσει ότι έχει τη δύναμη να επιβάλει το δίκιο του. Να γίνει ευρύτερη πεποίθηση η αναγκαιότητα του σοσιαλισμού, η ζωτικότητα των ιδεών της κοινωνικής απελευθέρωσης, της διεθνιστικής αλληλεγγύης».
