Πρότυπα

Ανάμεσα στα υπόλοιπα παραμύθια που ξεχωρίζουν στην προσπάθεια της κυβέρνησης να στοιχειοθετήσει ότι τάχα η πρόσφατη συμφωνία με τους δανειστές σηματοδοτεί τη «νέα εποχή» για τον ελληνικό λαό είναι και αυτό για την ενίσχυση του «κοινωνικού κράτους», όπως λένε, με την επιστροφή στην «ευρωπαϊκή κανονικότητα», την ενίσχυση των υποδομών αυτών κ.ο.κ. Αποκαλυπτικά για το τι σημαίνουν αυτά για το λαό είναι τα όσα έχει δημοσιεύσει στα δύο τελευταία του φύλλα ο «Ριζοσπάστης του Σαββατοκύριακου» για τους αντίστοιχους μηχανισμούς που υπάρχουν σε Γερμανία και Βρετανία. Οι μηχανισμοί αυτοί όχι μόνο δεν φτάνουν για να καλύψουν τις στοιχειώδεις λαϊκές ανάγκες, όχι μόνο λειτουργούν ως μοχλός ώστε να κόβονται όλα τα δικαιώματα ανέργων, «ευέλικτα» εργαζόμενων κ.ο.κ., αλλά και λειτουργούν ανοιχτά ως μηχανισμός καταστολής με στόχο, υπό την απειλή της πείνας, να τσακίζουν συνειδήσεις, να σαρώνουν δικαιώματα, να έχουν ανά πάσα ώρα και στιγμή ένα τσάμπα εργατικό δυναμικό «ετοιμοπαράδοτο» όπου, όποτε και αν το χρειαστούν το κεφάλαιο και το αστικό κράτος. Οι ομοιότητες κάθε άλλο παρά συμπτωματικές είναι. Καπιταλιστική ανάκαμψη σημαίνει κέρδη για τα αφεντικά, εκμετάλλευση και φτώχεια για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Οι μηχανισμοί διαχείρισης της φτώχειας δεν είναι «αντίμετρα» στην αντιλαϊκή πολιτική αλλά επέκτασή της και ασφαλιστική της δικλίδα. Οι εργαζόμενοι δεν έχουν να προσμένουν από καμία εκδοχή αστικής διαχείρισης. Με την πάλη τους να διεκδικήσουν ανάκτηση απωλειών, κάλυψη των σύγχρονων αναγκών τους.

Στήνει ευρωατλαντικές «δομές ασφαλείας»

«Και αυτό πιστεύω είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι όταν δουλεύεις πάνω στις σχέσεις Ελλάδας - ΗΠΑ σήμερα. Είναι στον τρόπο που αυτή η χώρα αποκαθιστά τον ρόλο της ως γεωπολιτικός "μεντεσές" μεταξύ της Ευρώπης και της ευρύτερης γειτονιάς. Και το κάνει αυτό ως δυνατός ΝΑΤΟικός σύμμαχος των ΗΠΑ». Κάπως έτσι έδινε το στίγμα για το πώς βλέπουν οι ΗΠΑ το ρόλο της Ελλάδας στα σχέδιά τους στην περιοχή, τον περασμένο Φλεβάρη, ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Τζ. Πάιατ.
Τον χαρακτηρισμό αυτό του «γεωπολιτικού μεντεσέ» σπεύδει να δικαιώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με κάθε ευκαιρία. Κομμάτι αυτής της προσφοράς της στα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια - για λογαριασμό πάντα της αστικής τάξης και των συμφερόντων της - είναι τόσο το φάσμα των ευρωατλαντικών «διευθετήσεων» που δρομολογεί στην περιοχή, όσο και τα κάθε λογής σχήματα «στρατηγικής συνεργασίας» που προωθεί, με διακηρυγμένο στόχο την προώθηση της ευρωατλαντικής «σταθερότητας», για τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών, δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας, αγορών και σφαιρών επιρροής.

***

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου ρόλου είναι και η «Διάσκεψη της Ρόδου για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα», που ολοκληρώθηκε την περασμένη Παρασκευή με τη συμμετοχή 26 κρατών από Βαλκάνια, Μ. Ανατολή και Β. Αφρική, με τον πήχη επισήμως, μετά από τρεις αντίστοιχες συναντήσεις, να μπαίνει πλέον ψηλότερα, και συγκεκριμένα στην προσπάθεια να δημιουργηθεί μια «νέα δομή ασφαλείας» «για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου» «κατά τα πρότυπα του ΟΑΣΕ».
Από το βήμα μάλιστα της Διάσκεψης, ο υπουργός Εξωτερικών δεν έκρυψε την πρόθεση της κυβέρνησης να παίξει το ρόλο «σημαιοφόρου» στους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς, αξιοποιώντας τόσο τη συμμετοχή της στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις ΕΕ και ΝΑΤΟ, τις στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ, τη γεωγραφική της θέση και τους ανοιχτούς διαύλους που διατηρεί με αραβικά και άλλα κράτη στην περιοχή:
Φέρνοντας ως «φωτεινό παράδειγμα για όλα τα προβλήματα της περιοχής μας» - ακόμα και για το Παλαιστινιακό (!) - τη συμφωνία με την ΠΓΔΜ που φέρει ατόφια την ευρωΝΑΤΟική σφραγίδα. Διαφημίζοντας την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να «τρέξει» την επίλυση των «εκκρεμοτήτων» και με την Αλβανία (σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση των ΑΟΖ κ.ά.), ώστε να σφραγιστεί και εκεί το εισιτήριο ένταξης στην ΕΕ.
Προαναγγέλλοντας το άνοιγμα ενός νέου γύρου διευθέτησης για το Κυπριακό, «ένα ζήτημα - κόμβο για όλη την περιοχή», όπως το χαρακτήρισε με το βλέμμα προφανώς στραμμένο στην ενεργειακή μοιρασιά σε όλη τη ΝΑ Μεσόγειο.
Προαναγγέλλοντας «πρωτοβουλίες» για το Προσφυγικό, ώστε το πρόβλημα να αντιμετωπιστεί «στην πηγή του» και να στηριχτούν χώρες όπως η Ιορδανία και ο Λίβανος, πρωτοβουλίες που παραπέμπουν στη συζήτηση και τις αποφάσεις που παίρνονται τις μέρες αυτές στην ΕΕ για ένταση της καταστολής και δημιουργία κέντρων εγκλωβισμού των προσφύγων, σε Μ. Ανατολή, Β. Αφρική αλλά και Βαλκάνια.
Συζητώντας για το «τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που είμαστε μέλη αυτού του φόρουμ, προς όφελος των αραβικών κρατών εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. (...) πώς μπορούμε να διευκολύνουμε την καλύτερη διασύνδεση και την καλύτερη κατανόηση ανάμεσα στις δυο πλευρές».
Προαναγγέλλοντας «πρωτοβουλίες» για την «ασφάλεια στις θάλασσες» της ΝΑ Μεσογείου, απ' όπου περνάει «το 33% του παγκόσμιου εμπορίου» και διακινείται «το 40% της παγκόσμιας κατανάλωσης Ενέργειας».
Χτίζοντας τα νέα προσχήματα για τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην περιοχή, με αναφορές στα σχήματα περί «διαλόγου» και «προστασίας» των θρησκευτικών κοινοτήτων της περιοχής.

***

Τα παραπάνω - το εύρος των οποίων δείχνει και το βάθος της εμπλοκής της κυβέρνησης στα ιμπεριαλιστικά σχέδια στην περιοχή - είναι ενδεικτικά για το ότι η «γέφυρα προσέγγισης μεταξύ των χωρών της ευρύτερης γειτονιάς μας», για την οποία έκανε λόγο ο υπουργός Εξωτερικών, δεν αποτελεί παρά άλλη μια μεγάλη «γέφυρα» για το πέρασμα των ευρωατλαντικών σχεδιασμών στην περιοχή, άλλο ένα από τα δεκάδες «νήματα» που ρίχνουν ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ στην περιοχή της Ανατ. Μεσογείου, της Β. Αφρικής και των Βαλκανίων.
Πάνω σε αυτό το ευρωατλαντικό «πατρόν», άλλωστε, θα κινούνται και οι ρόλοι που επιζητά να αναλάβει η σχεδιαζόμενη αυτή δομή που, κατά τον υπουργό, «θα εξετάζει τις κρίσεις τολμηρά και θα παρεμβαίνει σ' αυτές με τη διπλωματία», θα προωθεί τη «διαμεσολάβηση», τη «διαιτησία για διαφορές» και τη «συμβολή στη διαπραγμάτευση», ενώ παράλληλα θα προωθεί και τα σχέδια των επιχειρηματικών ομίλων σε μια σειρά τομείς όπως η Ενέργεια, τα Δίκτυα, οι Μεταφορές.
Το περιεχόμενο των σχημάτων αυτών δεν αφήνει κανένα περιθώριο για αυταπάτες περί «ήπιων δομών» που τάχα προωθούν την ειρήνη, την ασφάλεια και την ευημερία των λαών. Οι συμμαχίες αυτές, ακριβώς επειδή είναι ενταγμένες στα ευρωατλαντικά σχέδια όπως και σε αυτά των επιχειρηματικών ομίλων, αποτελούν - με όποια μορφή κι αν εμφανίζονται - όχι παράγοντα άμβλυνσης των ανταγωνισμών αλλά όξυνσής τους, στρώνοντας το έδαφος για επικίνδυνες για τους λαούς εξελίξεις.

Τ.

«Νέα εποχή»...

Για μια «νέα εποχή» κάνει λόγο η κυβέρνηση, μετά από τη συμφωνία στο Γιούρογκρουπ.
Απαριθμεί μάλιστα και τους στόχους της επόμενης περιόδου, ένας από τους οποίους είναι να διαχυθούν τα «καλά» της ανάπτυξης στα φτωχά και μεσαία στρώματα, με μείωση της φορολογίας, μείωση της ανεργίας, «αναπτυξιακά κίνητρα» και «βελτίωση του κοινωνικού κράτους».
Κάνοντας, όμως, το «ταμείο» της συμφωνίας, τα λαϊκά στρώματα μετρούν έως τώρα:
Προψηφισμένα μέτρα για μείωση του αφορολόγητου (επομένως αύξηση της φορολογίας) και παραπέρα μείωση των ήδη αποδιδόμενων συντάξεων.
Αυστηρή εποπτεία τουλάχιστον την επόμενη διετία και μετά επιστροφή στην «κανονικότητα» των μνημονίων διαρκείας της ΕΕ.
Αιματηρά πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2060.
Προγραμμένα αντιλαϊκά μέτρα, από την εφαρμογή παλιότερων νόμων που «ωριμάζουν» (π.χ. Ασφαλιστικό) ή από την επέκταση των μεταρρυθμίσεων που ήδη εφαρμόζονται (π.χ. ιδιωτικοποιήσεις).
Αυτό είναι το πραγματικό περιεχόμενο της συμφωνίας και όχι εκείνο για το οποίο κομπάζει η κυβέρνηση.
Για ποιον λοιπόν ανατέλλει μια «νέα εποχή»; Για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, που από τη μια διασφαλίζουν «δημοσιονομική σταθερότητα» και καλύτερους όρους πρόσβασης σε χρήμα από τις διεθνείς αγορές και, από την άλλη, θωρακίζουν τη συνέχιση και κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής, με τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση για τη βελτίωση του «επενδυτικού κλίματος» και της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.
Σε αυτούς απευθύνεται η κυβέρνηση και σε αυτούς λογοδοτεί, την ώρα που προσπαθεί να πείσει το λαό ότι:
Η προγραμματισμένη μείωση της φορολογίας και τα άλλα «αναπτυξιακά κίνητρα» στο κεφάλαιο (βλέπε επιδοτήσεις, αντεργατικοί νόμοι, άνοιγμα νέων πεδίων επιχειρηματικής δράσης και αδειοδοτήσεις «express» σε βάρος του περιβάλλοντος και της ποιότητας της ζωής του λαού) είναι διάχυση των «ωφελημάτων» της καπιταλιστικής ανάπτυξης στα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Οτι το μοίρασμα μιας δουλειάς σε δυο και τρεις ανέργους, με επέκταση της «ευελιξίας», η δουλειά μερικούς μήνες το χρόνο και η εργασιακή περιπλάνηση, ο «υποκατώτερος» μισθός και το σύνολο των αντεργατικών μέτρων, είναι συμβολή στη μείωση της ανεργίας. Τη στιγμή μάλιστα που η αύξηση της απασχόλησης σε κλάδους που καταγράφουν σχετική ανάκαμψη, γίνεται με όρους πολύ χειρότερους απ' ό,τι πριν την κρίση.
Οτι τα μέτρα διαχείρισης, ανακύκλωσης, μοιράσματος της φτώχειας αλλά και η «αναπλήρωση» των μεγάλων απωλειών από το μόνιμο μαχαίρι σε συντάξεις, μισθούς και κοινωνικές παροχές, με εφάπαξ επιδόματα μόνο για όσους βρίσκονται στο όριο της εξαθλίωσης, είναι «θωράκιση του κοινωνικού κράτους» και «κοινωνική πολιτική» στη «νέα εποχή».
Αν στην περίοδο της κρίσης ο λαός εκβιαζόταν να συναινέσει με το χαμήλωμα της απαιτητικότητας και των διεκδικήσεών του, την περίοδο της αναιμικής ανάκαμψης η επίθεση αυτή σε βάρος του μεγαλώνει.
Η «νέα εποχή» προϋποθέτει να τελειώσει η συζήτηση για ανάκτηση απωλειών. Να μην υπάρχει αντίλογος στην «κανονικότητα» που επιτάσσουν οι αβεβαιότητες της καπιταλιστικής οικονομίας στην Ελλάδα, την ΕΕ και παγκόσμια, η ανάγκη του κεφαλαίου να διασφαλίσει σταθερούς και υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, μέσα σε συνθήκες όξυνσης του ανταγωνισμού.
Απάντηση πρέπει να πάρει όμως και η ΝΔ, που ανταγωνίζεται την κυβέρνηση στο ποιος μπορεί καλύτερα, ταχύτερα και αποτελεσματικότερα να προωθήσει τη στρατηγική και τον σχεδιασμό του κεφαλαίου. Γι' αυτό η κριτική της στη συμφωνία του Γιούρογκρουπ είναι ότι έφερε τα πράγματα εκεί που τα άφησε η ίδια το 2014.
«Νέα εποχή» για το λαό μπορεί να υπάρξει. Προϋποθέτει όμως πορεία αντίθετη απ' αυτή που χαράσσουν το κεφάλαιο και τα κόμματά του. Προϋποθέτει συμπόρευση με το ΚΚΕ, για να γίνουν γρηγορότερα βήματα στην ανασύνταξη του εργατικού κινήματος και στη συγκρότηση της Κοινωνικής Συμμαχίας.
Προϋποθέτει να παλέψουν οι εργαζόμενοι και ο λαός για την ανάκτηση των απωλειών, την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών τους, σε αντιπαράθεση με την «αναπτυξιακή στρατηγική», τα ψευτοδιλήμματα και τους εκβιασμούς του κεφαλαίου.