Πρώτα θα τους σφάξουμε

 Πρώτα θα τους σφάξουμε

..μετά θα διαπραγματευτούμε

Τις προάλλες η κε του μπλοκ βρέθηκε στην εκδήλωση της κο των εβε στην καποδιστρίου, στην αίθουσα της γεσεβε, και την παρουσίαση του βιβλίου του μαΐλη για το αστικό πολιτικό σύστημα στην ελλάδα της μεταπολεμικής περιόδου ως την χούντα (1950-67) από τον κώστα σκολαρίκο, μέλος του τμήματος ιστορίας της κετουκε. Εδώ καταγράφω επιλεκτικά κι αποσπασματικά κάποια στιγμιότυπα της εκδήλωσης βάση των πρόχειρων σημειώσεων που κράτησα, με τις όποιες τυχόν αβαρίες κατά τη μεταφορά να βαραίνουν προφανώς εμένα, το μνημονικό μου κι ένα λιποτάκτη στιλό που τα έφτυσε κάπου στα μισά της παρουσίασης.

Το πρώτο μέρος ήταν εισηγητικό και βασίστηκε στην εισαγωγή του βιβλίου, που επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα γιατί έχει νόημα να εξετάζουμε σήμερα τα γεγονότα μιας τόσο μακρινής περιόδου, και να αναδείξει, με βάση τα δομικά της χαρακτηριστικά και όχι με μηχανιστικές μεταφορές, μερικές γενικές τάσεις, ομοιότητες με το σήμερα και κάποια διαχρονικά συμπεράσματα.

Ποια είναι αυτά; Οι βασικοί άξονές τους αφορούν τη σχέση πολιτικής-οικονομίας και την προτεραιότητα της οικονομικής εξουσίας, που συμπυκνώνει την ουσία της αστικής κυριαρχίας και δεν μπαίνει ποτέ υπό διαπραγμάτευση για τους αστούς· τις ενδοαστικές αντιθέσεις μεταξύ τμημάτων της αστικής τάξης με αντικρουόμενα συμφέροντα, παρά την ενιαία στρατηγική τους στόχευση· και τη διαπλοκή τους με ένα ολόκληρο πλέγμα αντιθέσεων στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, που είναι πολύ σύνθετο για να χωρέσει στο απλουστευτικό κι ανεπαρκές σχήμα της απόλυτης επιβολής των ηπα στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Αυτός είναι ο ευρύτερος καμβάς στον οποίο ξεδιπλώνονται οι σχεδιασμοί και οι αντιθέσεις της ελληνικής και της τούρκικης αστικής τάξης.

Πέρα από τον τυπικό διαχωρισμό σε αριστερά, δεξιά και κέντρο ή την απλοϊκή ερμηνεία μιας στρατηγικής επιλογής ως προσωπικής αντίληψης του τάδε ή του δείνα πολιτικού ηγέτη, το αστικό πολιτικό σύστημα διατρέχεται από οριζόντιες και κάθετες δομές, ακόμα και στο εσωτερικό του ίδιου κόμματος, που αντανακλούν διαφορετικά συμφέροντα μερίδων του κεφαλαίου και τη μεταξύ τους αντιπαράθεση. Αυτή εκφράζεται με διαφορετικές θέσεις κι εκτιμήσεις πχ για τις διεθνείς συμμαχίες της χώρας ή για το μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας (με έμφαση στον τουρισμό, τον αγροτικό τομέα και τα μέσα κατανάλωσης ή στη συσσώρευση μέσω της βαριάς βιομηχανίας;)· και με ρευστές, ασταθείς συμμαχίες και γρήγορες μετατοπίσεις (πχ το πινκ-πονγκ μεταξύ βασιλικού κι αντιβασιλικού στρατοπέδου εκείνη την περίοδο) που λανθασμένα ερμηνεύονται κάποιες φορές ως.. κωλοτούμπα και ασυνέπεια.

Ο σκολαρίκος ανέφερε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της αντιπαράθεσης και της εξωτερικής μορφής με την οποία προβάλλονται στην κοινή γνώμη. Μια μερίδα της αστικής τάξης μπορεί να υιοθετήσει ακόμα κι επιμέρους αιτήματα του κινήματος, ξεκομμένα από κάθε στρατηγική στόχευση, πχ ενάντια στις βάσεις, αφήνοντας αιχμές για εθελόδουλη πολιτική στάση μιας κυβέρνησης, εφόσον κρίνει πως τα συμφέροντά της πλήττονται από την ακολουθούμενη πολιτική διεθνών συμμαχιών. Μπορεί επίσης να προωθήσει κάποιες επιμέρους μεταρρυθμίσεις, που είναι απαραίτητες για τον αστικό εκσυγχρονισμό του συστήματος, πχ την κατάργηση της βασιλείας ή την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας και της γενικής παιδείας, χωρίς αυτό να αποτελεί φυσικά τεκμήριο προοδευτικότητας –ακόμα κι η χούντα είχε πάρει κάποια δευτερεύοντα μέτρα στην εκπαίδευση, πχ με τις φοιτητικές εστίες, για να καλύψει τις ανάγκες αναπαραγωγής του κεφαλαίου. Παράλληλα προσπαθούν να χτίσουν συμμαχίες με τμήματα της εργατικής τάξης, όπως πχ κάποια μονοπώλια σούπερ μάρκετ στο ζήτημα της κυριακάτικης αργίας, που τέθηκαν ενάντια στο μέτρο, δήθεν από φιλεργατική σκοπιά, γιατί στην πραγματικότητα δεν προσδοκούσαν κάποια αύξηση της κερδοφορίας τους από την εφαρμογή του. Ενώ αντιθέτως, δε θα έβλεπαν αρνητικά μια αύξηση του κατώτατου μισθού και συνεπώς της λαϊκής κατανάλωσης, που θα τους εξασφάλιζε περισσότερα κέρδη.

Ο σκολαρίκος αναφέρθηκε παρεμπιπτόντως στη δολοφονία του λαμπράκη, που εκτός από το χτύπημα και την τρομοκράτηση του λαϊκού κινήματος, στόχευε και στην επίσπευση της πτώσης του καραμανλή, ακυρώνοντας κάποια φιλοευρωπαϊκά ανοίγματα της κυβέρνησής του. Και στο παράπονο που διατυπώνει ο τελευταίος στα απομνημονεύματά του, για την ευνοϊκή στάση της εδα προς την ένωση κέντρου, αν και οι περισσότεροι πολιτικοί κρατούμενοι είχαν αποφυλακιστεί επί των δικών του κυβερνήσεων. Σε κάθε περίπτωση, ο αντικομμουνισμός (είτε στην ωμή εκδοχή του είτε με πιο εκλεπτυσμένα χαρακτηριστικά) παρέμενε σταθερή και πάγια αξία για τον αστικό πολιτικό κόσμο της εποχής.

Τα παραπάνω συνδέονται και με τη στρατηγική του κκε και της εδα, που ακολούθησε μια λανθασμένη κι επιζήμια πολιτική ουράς απέναντι στην ένωση κέντρου, μολονότι η τελευταία ούτε καν αμφισβήτησε επιμέρους χαρακτηριστικά του συστήματος, στις κρίσιμες καμπές –πχ με τη στάση της στα ιουλιανά απέναντι στο βασιλιά και το βασιλικό θεσμό συνολικά. Αυτή η πείρα προσφέρει και κάποια διαχρονικά συμπεράσματα για τις καταστροφικές συνέπειες των συμμαχιών με τμήματα της αστικής τάξης, των πλαστών διαχωριστικών γραμμών (βασιλικοί-αντιβασιλικοί, δημοκρατία-δικτατορία) και της πολιτικής που προτάσσει κάποια πρόσκαιρα μικρά οφέλη –που κι αυτά σχετικά είναι- έναντι των μακροπρόθεσμων συμφερόντων και του στρατηγικού στόχου της εργατικής τάξης.

Στο δεύτερος μέρος ακολούθησε μια πολύ ζωντανή κι ενδιαφέρουσα συζήτηση (και δεν το λέω τυπικά) με ερωτοαπαντήσεις και τοποθετήσεις. Το πρώτο θέμα που τέθηκε ήταν σχετικά με την εργατική τάξη, που δεν είναι πλήρως ομογενοποιημένη σαν μπετόν αρμέ και την αναγκαιότητα να ελίσσεται ευέλικτα, για να αντιμετωπίσει τους αντίστοιχους ελιγμούς του ταξικού εχθρού. Ο σκολαρίκος ξεκίνησε θυμίζοντας μια φράση του γάλλου επαναστάτη μαρά, που είναι και στον τίτλο της ανάρτησης: Πρώτα θα τους σφάξουμε και μετά θα διαπραγματευτούμε (first we take manhattan, όπως λέει και το τραγούδι). Που δείχνει πως η εξουσία είναι το κομβικό ζήτημα, η μονάδα την οποία ακολουθούν όλα τα υπόλοιπα μηδενικά –και δε θα είχαν καμία αξία αν την αφαιρούσαμε- για να παραφράσουμε μια κινέζικη παροιμία. Μόνο σε αυτή τη βάση, μετά την κατάληψη της εξουσίας η εργατική τάξη καθίσταται τάξη δι’ εαυτήν, όπως έλεγε ο κάρολος, και μόνο πάνω σε αυτό το έδαφος, για τη διασφάλιση και διατήρηση της εξουσίας, αποκτούν νόημα οι όποιοι συμβιβασμοί και συμφωνίες. Η υποχώρηση από βασικές αρχές στο σημερινό πλαίσιο κι η λογική να τα βρούμε κάπου στη μέση δεν οδηγεί πουθενά, γιατί η μέση εξακολουθεί να είναι εντός, στο μέσο της αστικής εξουσίας, ενώ το ζήτημα είναι να τα βρούμε κάπου στην άκρη, έξω από το πλαίσιο της αστικής κυριαρχίας. Η λογική ότι δεν είναι απαραίτητη η ανατροπή της αστικής εξουσίας, για να έχουμε θετικά βήματα κι αλλαγές, δοκιμάστηκε κι απέτυχε στα χρόνια της αλλαγής στην ελλάδα, φέρνοντάς μας τελικά ακόμα πιο πίσω απ’ ό,τι ήμασταν στην αρχή του δρόμου.

Ένας άλλος σφος έθεσε το ζήτημα των οριζόντιων μετατοπίσεων στο αστικό πολιτικό σύστημα και της ευκολίας με την οποία περνάνε αυτοί οι σχεδιασμοί της αστικής τάξης, χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις. Ο σκολαρίκος αντέτεινε μερικά αντίθετα παραδείγματα από το παρελθόν, πχ τις αντιδράσεις του κόσμου που έκαιγε στα ιουλιανά το βήμα, όταν το συγκρότημα επέλεξε να στηρίξει το παλάτι. Και πρόσθεσε ότι σε μια χώρα όπου ο λαός πήρε δυο φορές τα όπλα, καμία οικογένεια που έχει δώσει κάποιο νεκρό στο αντάρτικο πχ δεν μπορεί να πειστεί πολύ εύκολα για την χρησιμότητα και την αποτελεσματικότητα των μικρών μεταρρυθμιστικών τομών. Ένας ένοπλος αγώνας που άφησε τη σφραγίδα του στην οργάνωση και τη λειτουργία και των νόμιμων μαζικών φορέων, πχ των σωματείων, που δεν είχε καμία σχέση με τη σημερινή εκφυλιστική κατάσταση.

Ούτε σήμερα βέβαια τα αστικά επιτελεία καταφέρνουν να προωθήσουν όλους ανεξαιρέτως τους σχεδιασμούς τους. Αν ήταν στο χέρι τους πχ, θα είχαν κρατήσει την κλασική μορφή δικομματισμού (νδ-πασόκ) χωρίς περαιτέρω ελγιμούς, όπως στις ηπα, όπου τα δύο κόμματα παραμένουν τα ίδια εδώ και διακόσια χρόνια, χωρίς να χρειαστεί ούτε μια μέρα φασισμού ή κάποια εκτροπή απ’ το αρχικό πρότυπο. Όσο πιο αδύναμο είναι όμως στην χώρα μας το ταξικό κίνημα και το γενικό πολιτικό κριτήριο, τόσο πιο χοντροκομμένοι θα είναι και οι αστικοί ελιγμοί, που θα περνάνε και θα τους καταπίνουμε αμάσητους. Ο σκολαρίκος ανέφερε σχετικά την εξιλέωση του γ. παπανδρέου (με το γνωστό του ρόλο κατά το παρελθόν), ως γέρου της δημοκρατίας, με ευθύνη και της εδα. Και παρεμπιπτόντως μια στιχομυθία μεταξύ καραμανλή και γ. παπανδρέου αν δεν κάνω λάθος, με τον πρώτο να μην έχει αντίρρηση να παραχωρήσει και δύο και πέντε υπουργεία στο κόμμα του άλλου, αλλά να σημειώνει πως είναι ανάγκη αντ’ αυτού να συγκροτηθεί ένας δεύτερος πόλος ως αντίβαρο στην επιρροή της εδα και του κκε.

Έγινε μια σύντομη αναφορά και στα δύο διαφορετικά σχέδια-λογικές ανάπτυξης της οικονομίας, που αντανακλούσαν αντίστοιχα τα συμφέροντα του εφοπλιστικού και μεταπρατικού κυρίως κεφαλαίου (που επικράτησε αρχικά, με κύριο εκπρόσωπο το βαρβαρέσο) και του βιομηχανικού κεφαλαίου, με βασικό εκπρόσωπο το ζολώτα (μετέπειτα πρωθυπουργό της οικουμενικής) που είχε πιο έντονους φιλοευρωπαϊκούς προσανατολισμούς προς την ΕΚΑΧ και την ΕΟΚ αργότερα. Και παρουσιαζόταν τάχα ως πιο φιλολαϊκό, με μοχλό ανάπτυξης τη βαριά βιομηχανία και θεωρητικές αναλύσεις που περιείχαν ακόμα κι ολόκληρα αποσπάσματα από τη σχετική μελέτη του μπάτση. Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρθηκε, αν δεν παρερμήνευσα κάτι, και η στάση του αγγελόπουλου της χαλυβουργικής, που δε θα ήταν αντίθετος –για τους δικούς του λόγους προφανώς- σε μια πιθανή νομιμοποίηση του κκε, προκειμένου να υπάρχει ένας μοχλός πίεσης σε αντινατοϊκή κατέυθυνση –κι είχε προσλάβει στην επιχείρηση κάποιους κομμουνιστές, σε μια περίοδο που αντιμετώπιζαν το βραχνά της ανεργίας και του πιστοποιητικού φρονημάτων.

Προς το τέλος απαντήθηκαν κάποια ερωτήματα σχετικά με την εδα. Αναλύθηκε η διαπάλη που υπήρχε στο εσωτερικό της, αλλά και στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, η αρνητική τροπή της μετά από τη στρατηγική στροφή του εικοστού συνεδρίου του κκσε και η επικράτηση της άποψης για συμμαχία με τμήματα της σοσιαλδημοκρατίας. Στην ελλάδα που δεν υπήρχε μεταπολεμικά ισχυρή, παραδοσιακή σοσιαλδημοκρατία –εν μέρει εξαιτίας και του αγώνα του δσε- το ρόλο αυτό τον έπαιξε το λεγόμενο «δημοκρατικό στρατόπεδο»· αυτό που έλεγαν παλιότερα και στα χωριά: δεν είναι αριστερός/κομμουνιστής, αλλά είναι δημοκράτης. Οι αντιφάσεις αυτής της γραμμής δε μειώνουν στο παραμικρό φυσικά τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση πολλών αγωνιστών της εδα –που περιορίζονταν ωστόσο κάποιες φορές και από τον ίδιο το φορέα τους –πχ πολλοί αποφυλακισμένοι κομμουνιστές, που έπιαναν επαφή με την εδα, αλλά έμεναν χωρίς χρέωση για να μη στιγματίσουν το μετωπικό σχήμα ως επικίνδυνο και θέσουν σε κίνδυνο τη νομιμότητά του.

Οι όροι και τα όρια στο ζήτημα της παρανομίας είναι βέβαια κάπως σχετικοί. Οι σύμμαχοι της εδα πχ αρνούνταν να συναινέσουν στις υποψηφιότητες των παράνομων-πολιτικών κρατουμένων πλουμπίδη και μπελογιάννη, αλλά την ίδια στιγμή η ιδρυτική διακήρυξη της εδα είχε υπογραφτεί και από το παράνομο αγροτικό κόμμα. Το αστικό κράτος κυνηγούσε και ποινικοποιούσε την ουσία και όχι μόνο τους τύπους, κλείνοντας πχ τρεις ακόμα εφημερίδες που μεσολάβησαν απ’ το κλείσιμο του ριζοσπάστη ως την έκδοση της αυγής, σε πλήρη αντίθεση με την αφελή δοξασία ότι η εδα κι η αυγή μπορούσαν να αντικαταστήσουν συνολικά το κκε και το ριζοσπάστη και μάλιστα χωρίς τον κίνδυνο-απειλή της παρανομίας. Με άλλα λόγια, για ποιο λόγο να υπάρχει η παράνομη έκφραση, αφού γίνεται κι έτσι δουλειά (έλα όμως που δεν ήταν ακριβώς η ίδια); Από την άλλη, η νομοθεσία της εποχής μπορεί να υποχρέωνε τα ταξικά σωματεία και τις ομοσπονδίες να αναπροσαρμόσουν το καταστατικό τους και να μην περιλαμβάνουν ως βασική αρχή την πάλη των τάξεων, αλλά ο τύπος δεν καθόριζε την ουσία της δράσης και της πολιτικής τους.

Το προβληματικό στοιχείο της εδα λοιπόν δεν ήταν η ύπαρξή της αυτή καθαυτή ή ότι οι κομμουνιστές δρούσαν εντός ενός εκλογικού μετωπικού σχήματος και δεν κατέβαιναν με την ονομασία του κκε και το σφυροδρέπανο στις εκλογές –υπήρχε εξάλλου αντίστοιχη πείρα από τις εκλογές της δεκαετίας του 30’ και το ενιαίο μέτωπο και από μια προηγούμενη αναμέτρηση όπου είχε κατέβει ως «σφυρί δρεπάνι»(!) –αν σημείωσα καλά. Το πρόβλημα ήταν η τακτική συμμαχιών με τμήματα της αστικής τάξης και ότι πήγε να υποκαταστήσει πλήρως το κόμμα με τη διάχυση του κκε μες στο μετωπικό σχήμα.

Με αυτήν την παρατήρηση ολοκληρώνεται η –ήδη αρκετά εκτενής- ανάρτηση που αφιερώνεται από την κε του μπλοκ στη σφισσα που με αναγνώρισε (από πού όμως;) και είχε το θάρρος να μου το πει.

Πανικός, χυδαιότητα και στρεψοδικία

 Πανικός, χυδαιότητα και στρεψοδικία

Η αλήθεια πονάει. Και τεκμήριο της δύναμης της αλήθειας στην ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα στο κοινοβούλιο είναι η πανικόβλητη όσο και αξιοθρήνητη αντίδραση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Χ. Καραγιαννίδη. Σε ένα κατάπτυστο άρθρο, το οποίο, αναστυλώνοντας για μια ακόμα φορά τις ιταμές πρακτικές του Αυριανισμού (και μάλιστα στο υποτίθεται "high profile" Red Notebook), επιχειρεί  να συνδέσει την κυρία Παπαρήγα με την "ακροδεξιά" δια του φωτογραφικό-τιτλικού συνειρμού, ο κύριος Καραγιαννίδης προδίδει την τεράστια αμηχανία του κόμματός του γράφοντας, ανάμεσα σε άλλα:

«Δεν υπάρχει ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα» μας είπε η πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΚΚΕ. Μας ρώτησε μάλιστα τι είναι η ανθρωπιστική κρίση και γιατί επιμένουμε σε αυτή την περιγραφή εμείς του ΣΥΡΙΖΑ. Θα έλεγα πως όταν υπάρχει κόσμος χωρίς πρόσβαση σε κοινωνικά αγαθά, και αυτή η εξέλιξη μειώνει την ποιότητα του βιοτικού επιπέδου του μέχρι του σημείου να πεθαίνουν άνθρωποι, κι όταν αυτή η εξέλιξη αφορά εκατομμύρια πολίτες στη χώρα, τότε μάλλον πρόκειται περί ανθρωπιστικής κρίσης.

Επειδή η μόνιμη τακτική του ΣΥΡΙΖΑ να απευθύνεται στον "ελάχιστο κοινό παρανομαστή", να μιλά δηλαδή λες και απευθύνεται σε πολιτικά αγράμματους και ηθικά εξαχρειωμένους ανθρώπους, λειτουργεί και για να παράξει αυτήν ακριβώς την πολιτική και ηθική εξαχρείωση, είναι απαραίτητο να θυμήσουμε τα εξής:

Πρώτον, η κυρία Παπαρήγα δεν λέει σε κανένα σημείο της ομιλίας της ότι «Δεν υπάρχει ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα», όπως ψευδώς ισχυρίζεται ο κύριος Καραγιαννίδης, και αυτό μπορεί ευκολότατα να διαπιστωθεί και από το βίντεο και από το γραπτό κείμενο της ομιλίας. Αυτό που λέει η κυρία Παπαρήγα, και που είναι εξαιρετικά απλό να το καταλάβει και μαθητής δημοτικού, είναι ότι η "ανθρωπιστική κρίση" είναι ένας πολύ κουτοπόνηρος και στρεψόδικος τρόπος του να παρουσιαστούν τα συμπτώματα της καπιταλιστικής κρίσης ως συμπτώματα που αφορούν κάτι άλλο από τον καπιταλισμό. Συνεπώς, η κυρία Παπαρήγα, και το ΚΚΕ σύσσωμο, λέει ότι η επίκληση της "ανθρωπιστικής κρίσης" είναι, ανάμεσα σε άλλα, μέσο αθώωσης και συγκάλυψης της βαρβαρότητας του καπιταλιστικού συστήματος.

Κάνοντας πως δεν καταλαβαίνει πως η αντίρρηση στον όρο "ανθρωπιστική" δεν αφορά τις υλικές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα (που είναι βεβαίως ταξικές και όχι γενικώς "ανθρωπιστικές" συνέπειες) αλλά τις οικονομικές αιτίες της κρίσης και τον ταξικότατο καθορισμό των θυμάτων της, ο κύριος Καραγιαννίδης προσποιείται με τον χυδαιότερο των τρόπων πως η κυρία Παπαρήγα, και κατ' επέκταση το κόμμα της, αδιαφορεί για αυτές ακριβώς τις υλικές συνέπειες: "υπάρχει κόσμος χωρίς πρόσβαση σε κοινωνικά αγαθά, και αυτή η εξέλιξη μειώνει την ποιότητα του βιοτικού επιπέδου του μέχρι του σημείου να πεθαίνουν άνθρωποι, κι όταν αυτή η εξέλιξη αφορά εκατομμύρια πολίτες στη χώρα τότε μάλλον πρόκειται περί ανθρωπιστικής κρίσης", μας ανακοινώνει ειρωνικά και περισπούδαστα.

Το ότι αυτό είναι χοντροκομμένο προπαγανδιστικό κολπάκι για μωρούς και μωρά αποδεικνύεται βέβαια από το τι λέει η κυρία Παπαρήγα στην ίδια αυτή ομιλία:

Θέλω, πραγματικά, να φέρετε ένα παράδειγμα, όχι του 21ου αιώνα, του 20ού, του 19ου αιώνα που η κρίση και η διέξοδος από την κρίση, την καπιταλιστική κρίση (ανεξάρτητα από το ποια κόμματα ήταν στις κυβερνήσεις) δε συνοδεύτηκε από τα εξής συνυφασμένα φαινόμενα: Πρώτον συνειδητά επεξεργασμένα μέτρα υποτίμησης, πλήρους απαξίωσης της αξίας της εργατικής δύναμης. Αφαίρεση κατακτήσεων της εργατικής τάξης. Πλήγματα στα φτωχά λαϊκά στρώματα, στα κατώτερα μεσαία στρώματα. Δεύτερον, καταστροφή και ενός μέρος του κεφαλαίου, και ενός μέρους των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Οι κατεστραμμένοι καπιταλιστές, βεβαίως, δεν πεθαίνουν στην ψάθα, δεν πάνε στα συσσίτια. Η υποτίμηση, η απαξίωση της αξίας της εργατικής τάξης και των όποιων κατακτήσεων είχε, είναι αληθινή καταστροφή, η οποία είναι και ως ένα βαθμό ανεπίστρεπτη, για μια γενιά ή και για δεύτερη γενιά.

[...] 

Καλλιεργείτε τη λογική ότι πρέπει να αρκείται στα ψίχουλα. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα. Δράμα είναι η ανεργία, δράμα είναι να περνάς το χειμώνα σου χωρίς θέρμανση, τα είχαμε και παλιότερα αυτά, αλλά ο λαός μπορεί να υποτασσόταν, μπορεί να μην πάλευε αλλά ζητούσε περισσότερα, καταλάβαινε ότι είχε δικαίωμα για περισσότερα. Τώρα περνάτε την αντίληψη ότι δεν έχει ούτε το δικαίωμα. Λέει ο κ. Σαμαράς, δώσαμε το μέρισμα, 500 ευρώ εφάπαξ σε 300.000 οικογένειες. Και 50 λεπτά να πάτε το πετρέλαιο θα υπάρχουν οικογένειες που δεν θα μπορούν να το αγοράσουν. Οταν το πετρέλαιο έκανε 50 και 60 λεπτά το λίτρο είχαμε άλλες συντάξεις κι άλλους μισθούς. Και δεν υπήρχαν 1,5 εκατομμύριο άνεργοι, μην το ξεχνάμε.

[...] 

Ξέρουμε πάρα πολύ καλά και στην πλάτη μας ποια κατάσταση έχουμε σήμερα. Εχουμε παγκόσμια δραματική υποχώρηση και προσωρινή ήττα.

Αυτά απλώς για το τι είπε η κυρία Παπαρήγα, και αν έχει ανάγκη μαθημάτων για το αν "υποφέρει ο λαός" απ' τον κύριο Καραγιαννίδη. Αφήνοντας εντελώς έξω το τι κάνει το κόμμα της κυρίας Παπαρήγα έμπρακτα για αυτά τα ζητήματα, και τι κάνει το κόμμα του κυρίου Καραγιαννίδη. Πράγμα στο οποίο αναφέρθηκε άλλωστε έτσι κι αλλιώς η κυρία Παπαρήγα, λέγοντας το προφανές: τίποτε δεν κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ για όλα αυτά εξόν από δημόσιες σχέσεις, χάπενινγκ και ρητορεία στην καλύτερη περίπτωση, γιατί στη χειρότερη δίνει γη και ύδωρ ανοιχτά στο κεφάλαιο.

Έρχεται λοιπόν ο κύριος Καραγιαννίδης να "σώσει" την αμήχανη κατάσταση για τον ΣΥΡΙΖΑ πώς; Με τη συκοφαντία και την στρεψοδικία χειρίστου είδους. Να τη "σώσει" προσποιούμενος πως το ζήτημα που έθεσε η κυρία Παπαρήγα για την στρεβλότητα της συριζαϊκής γραμμής περί "ανθρωπιστικής κρίσης" σημαίνει πως η ίδια και το ΚΚΕ δεν αποδέχονται πως υπάρχουν τρομακτικές συνέπειες για τα λαϊκά στρώματα από την παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού. Αλλά δεν είναι το ΚΚΕ που δεν το κατανοεί αυτό. Άλλος γελοιοποιεί με ξεδιάντροπα πολιτικάντικο τρόπο τα προβλήματα του ελληνικού λαού, και αυτό ακριβώς ανέδειξε η κυρία Παπαρήγα στην ίδια αυτή ομιλία:

Σήμερα το πρωί άκουσα τον κ. Χρυσόγονο του ΣΥΡΙΖΑ να λέει το εξής, στη συνέχεια της λογικής του κ. Τσίπρα που λέει, συνάντησα μια γυναίκα και μου είπε και τα μισά να κάνετε εμείς θα είμαστε ευχαριστημένοι... Τι είπε ο κ. Χρυσόγονος; Πρέπει, λέει, να αντιμετωπίσουμε την «ανθρωπιστική κρίση». Δεν ξέρω, πού το βρήκατε αυτόν τον όρο, αλλά εν πάση περιπτώσει. Λέει λοιπόν: «Θα δώσουμε επίδομα ενοικίου στους ξεσπιτωμένους, για να πάνε να νοικιάσουν κάποια σπίτια σε υποβαθμισμένες περιοχές» Πόσοι είναι οι άστεγοι; Λένε για καμιά εικοσαριά χιλιάδες. Αυτό είναι η έξοδος απ' την «ανθρωπιστική κρίση»;

Κύριοι και κυρίες του ΣΥΡΙΖΑ, δεχόμαστε πως η αλήθεια πονάει. Δεχόμαστε πως ήταν βαριά όσα σας έπεσαν στο κεφάλι απ' το στόμα της κυρίας Παπαρήγα. Κατανοούμε ότι, όπως κάθε τσαρλατάνος και δημοκόπος, βρίσκεστε σε δύσκολη θέση μετά από τέτοια πλήγματα. Μια συμβουλή: Επιλέξτε τη σιωπή. Είναι σοφότερος δρόμος απ' την ακόμα μεγαλύτερη αυτογελοιοποίηση στην οποία σας οδηγούν τέτοιου είδους "απαντήσεις."

Κάτι τελευταίο, κύριε Καραγιαννίδη: Οι κομμουνιστές δεν είναι "αντι-ΣΥΡΙΖΑ." Πολύ ψηλά τον πήρατε τον αμανέ και θεωρείτε ότι εκπροσωπείτε κάτι κοσμοϊστορικό. Αντικαπιταλιστές είναι, απλώς, κι εσείς έχετε προ πολλού διαλέξει πλευρά με αυτό στο οποίο αντιτίθενται. Μην καυχιέστε λοιπόν τόσο για την ιστορική σας σημασία. Σαν εσάς χιλιάδες οι σοσιαλδημοκράτες σε όλον τον κόσμο. Δεκαετίες τώρα. 

«ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ» Εγγυάται χαμοζωή και ανακύκλωση της φτώχειας

«ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ»

Εγγυάται χαμοζωή και ανακύκλωση της φτώχειας

Ο λαός δεν πρέπει να συμβιβαστεί με τη φτώχεια και τις πολιτικές που την ανακυκλώνουν

Το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2015, που δημοσιοποίησε η κυβέρνηση την περασμένη Δευτέρα, ήρθε να επιβεβαιώσει ότι το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» δεν αποτελεί μόνο ένα πέπλο συγκάλυψης της ακραίας φτώχειας, αλλά και μηχανισμό για νέες περικοπές στα υποτυπώδη κοινωνικά επιδόματα που έχουν απομείνει.
Το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» θα παρουσιαστεί επίσημα την Τρίτη στο Ζάππειο από τον πρωθυπουργό. Σε πρώτη φάση, θα εφαρμοστεί πιλοτικά σε 13 δήμους, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας. Από το νέο έτος, η εφαρμογή του θα γενικευθεί σε όλη την Ελλάδα, με στόχο να καλύψει 700 έως 800 χιλιάδες άτομα που ζουν σε συνθήκες «ακραίας φτώχειας», έτσι όπως την ορίζουν οι οργανισμοί της ΕΕ, μαζί με τις διάφορες υποκατηγορίες. Στην ακραία φτώχεια, η κυβέρνηση κατατάσσει περίπου το 8% του πληθυσμού.
Σύμφωνα με το προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού, «για την καθολική εφαρμογή του προγράμματος σε εθνικό επίπεδο, οι πιστώσεις αναμένεται να καλυφθούν από πόρους που θα προέλθουν αποκλειστικά από τη συνολική αναμόρφωση του συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας στη χώρα».
Με άλλα λόγια, το κόστος ακόμα και γι' αυτά τα ψίχουλα που λέει ότι θα δώσει το κράτος στους πλέον φτωχούς, θα προέλθουν από την ανακατανομή των κονδυλίων για τα κοινωνικά επιδόματα που δίνονται σήμερα. Δηλαδή, θα τα πάρει από τους λιγότερο φτωχούς, για να τα δώσει σ' αυτούς που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας!
Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση εξισώνει προς τα κάτω τις εναπομείνασες κοινωνικές παροχές για όλους τους δικαιούχους, που πλέον παίρνουν τα ελάχιστα, μετά το μαχαίρι στα προνοιακά επιδόματα και στο επίδομα ανεργίας. Θυμίζουμε ότι μόνο για το 2014, η κυβέρνηση αφαίρεσε 114 εκατομμύρια από τους δικαιούχους του ΕΚΑΣ, καταργώντας το επίδομα για τους ηλικίας 60 έως 64 ετών.
Επίσης, αφαίρεσε από φτωχές οικογένειες οικογενειακά επιδόματα 86 εκατ. ευρώ, στα άτομα με αναπηρία περιέκοψε τις αποζημιώσεις μετακίνησης κατά 82 εκατ. ευρώ, ενώ κατά 30 εκατ. ευρώ μείωσε και τα ειδικά επιδόματα ανεργίας! Οσο για το τακτικό επίδομα ανεργίας, αυτό το λαμβάνει λιγότερο από το 10,3% των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ.
Με δεδομένο ότι παλιότερες ανακοινώσεις προσδιόριζαν το κόστος για την εφαρμογή του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος» από 850 εκατ. έως 1 δισ. ευρώ το χρόνο, αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος των νέων περικοπών που ετοιμάζουν στους δικαιούχους και στο ύψος των κοινωνικών επιδομάτων, με την αναμόρφωση των κονδυλίων, που θα καλύπτουν πλέον και το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα».

Εξειδικεύουν τις κατευθύνσεις ΟΟΣΑ - ΔΝΤ

Στην πραγματικότητα, τόσο το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα», όσο και το προσχέδιο του Προϋπολογισμού δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να εξειδικεύουν τις κατευθύνσεις των εκθέσεων του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ για την «αναμόρφωση» των κοινωνικών επιδομάτων. Ανάλογες κατευθύνσεις υλοποιούν τα 26 από τα 28 κράτη - μέλη της ΕΕ (εκτός από την Ελλάδα και την Ιταλία), που έχουν ήδη νομοθετήσει το μηχανισμό του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος».
Οπως σημειώνει το «Ενημερωτικό Δελτίο» 3/2012 της «Ομάδας ανάλυσης δημόσιας πολιτικής» του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, «η κεντρική ιδέα της Εκθεσης (σ.σ. του ΟΟΣΑ) είναι η κατάργηση των περισσοτέρων επιδομάτων που λειτουργούν σήμερα και η αντικατάστασή τους από άλλα, τα οποία θα χορηγούνται με εισοδηματικά κριτήρια». Τέτοια θα είναι η λεγόμενη «εισοδηματική ενίσχυση» που προβλέπεται στο «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα».
Στο ίδιο ενημερωτικό σημείωμα αποκαλύπτεται ότι: «Η εφαρμογή του ελαχίστου εγγυημένου εισοδήματος (με ταυτόχρονη κατάργηση των περισσοτέρων από τα υπόλοιπα κοινωνικά επιδόματα, πλην του επιδόματος ανεργίας) αποτελεί πρόταση του ΔΝΤ. Οπως αναφέρει η σχετική Εκθεση (σ.σ. του ΔΝΤ): "Η μεγαλύτερη εξοικονόμηση μπορεί να επιτευχθεί με την κατάργηση των περισσοτέρων επιδομάτων και την αντικατάστασή τους από ένα ενιαίο πρόγραμμα ελάχιστου εισοδήματος - το οποίο θα λειτουργεί με εισοδηματικά κριτήρια και θα απευθύνεται στο χαμηλότερο 20% της κατανομής εισοδήματος (χρησιμοποιώντας αντικειμενικά κριτήρια για τον έλεγχο της φοροδιαφυγής και της απόκρυψης εισοδήματος)"».

«Επιβίωση» με 13,1 ευρώ τη μέρα!

Να, λοιπόν, ποιους στόχους υπηρετεί πραγματικά ο μηχανισμός που θα ανακοινώσει την Τρίτη η κυβέρνηση «μετά βαΐων και κλάδων». Τι είναι όμως αυτό το περίφημο «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» και ποιοι θα το δικαιούνται; Για να γίνει κατανοητή η στρατηγική που υπηρετεί ο συγκεκριμένος μηχανισμός, πρέπει να δούμε το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» όχι ως ένα ακόμα προνοιακό επίδομα, αλλά ως τη «γραμμή φτώχειας» που καθορίζει αυθαίρετα το κράτος, πάνω από την οποία η λαϊκή οικογένεια ή μεμονωμένα άτομα δε θα δικαιούνται καμία κρατική αρωγή.
Με τον τρόπο αυτό, συρρικνώνει στο ελάχιστο την προνοιακή στήριξη για τα πιο φτωχά και ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού. Η κυβέρνηση, ακολουθώντας τη μεθοδολογία της ΕΕ, ορίζει αυτή τη γραμμή της φτώχειας στα 4.800 ευρώ ετησίως για μια τετραμελή οικογένεια με δυο ανήλικα παιδιά. Ισχυρίζεται, δηλαδή, ότι μια τέτοια οικογένεια μπορεί να επιβιώνει με 13,1 ευρώ τη μέρα, ή με 400 ευρώ το μήνα. Αυτή τη χαμοζωή «εγγυάται» το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα». Για το μεμονωμένο άτομο, η «γραμμή φτώχειας» κάτω από την οποία θα παρέχεται προνοιακή στήριξη είναι τα μισά, δηλαδή τα 2.400 ευρώ το χρόνο.
Εάν το πραγματικό ετήσιο εισόδημα της τετραμελούς οικογένειας είναι μηδενικό, τότε το κράτος θα τους δίνει μέσω του μηχανισμού του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος» το σύνολο των 4.800 ευρώ. Εάν, όμως, το πραγματικό εισόδημά τους (από μισθούς, επιδόματα - ανεργίας κ.ά. - ή άλλους λόγους) είναι, για παράδειγμα, 3.800 ευρώ, τότε το κράτος θα τους καταβάλλει 1.000 ευρώ το χρόνο, για να συμπληρώσουν τα 4.800 ευρώ.
Αλλο παράδειγμα: Αν σε μια οικογένεια είναι και οι δύο γονείς άνεργοι και παίρνουν και οι δύο το επίδομα ανεργίας (συνολικό εισόδημα το μήνα 762 ευρώ), αυτοί δε θα δικαιούνται ούτε ευρώ από την εισοδηματική ενίσχυση που προβλέπει το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα». Αν το επίδομα ανεργίας το παίρνει μόνο ένας, δηλαδή 361 ευρώ το μήνα, θα λαμβάνει πρόσθετα μόλις 39 ευρώ το μήνα!

Δικλίδες αποκλεισμών

Μάλιστα, προβλέπονται και εισοδηματικά - περιουσιακά κριτήρια για να δικαιούται κάποιος ακόμα και αυτά τα ψίχουλα. Σύμφωνα με τη σχετική υπουργική απόφαση, στο πραγματικό εισόδημα για την ένταξη στο μηχανισμό, θα υπολογίζεται η αντικειμενική αξία των ακινήτων της οικογένειας. Για παράδειγμα, αν ένα ζευγάρι ανέργων μένει σε σπίτι που η αντικειμενική του αξία ξεπερνά τις 200.000 ευρώ, ακόμα και αν δεν έχει ούτε ένα ευρώ εισόδημα για να ζήσει η οικογένεια, θα αποκλείεται από το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα».
Είναι φανερό ότι η εισαγωγή περιουσιακών κριτηρίων έχει στόχο να περιορίσει το εύρος των πραγματικά φτωχών οικογενειών που δικαιούνται το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα». Επίσης, στην περίπτωση που κάποια οικογένεια έχει κάποια χρήματα στην τράπεζα για ώρα ανάγκης, πάλι θα εξαιρείται από το επίδομα. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, το ποσό αυτό καθορίζεται στο διπλάσιο του ετήσιου «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος». Δηλαδή, αποκλείεται από το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» η τετραμελής οικογένεια που έχει στην τράπεζα το ποσό των 9.600 ευρώ!

Υποχρεωτική αποδοχή της «ευέλικτης» εργασίας

Αναπόσπαστο μέρος του μηχανισμού αποτελεί η υποχρεωτική ένταξη του δικαιούχου σε σχέδιο επανένταξης στην αγορά εργασίας. Αυτό ανοίγει το δρόμο, ώστε τα ψίχουλα που θα δίνονται μέσω του μηχανισμού, να τα δικαιούται κάποιος μόνο το διάστημα που «τρέχει» κάποιο σχετικό πρόγραμμα. Ακόμα, μπορεί να χάνει το επίδομα, αν ο αρμόδιος φορέας τού προτείνει μια δουλειά με οποιουσδήποτε όρους και αυτός αρνηθεί.
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» (ΕΕΕ) επιβεβαιώνει ρητά τα παραπάνω. Οπως γράφει, «οι δικαιούχοι προωθούνται σε δράσεις που στοχεύουν στην ένταξη ή επανένταξή τους στην αγορά εργασίας, μέσω προγραμμάτων που υλοποιούνται, μεταξύ άλλων, από τον ΟΑΕΔ, το ΕΙΕΑΔ, τη Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Κοινοτικών και Αλλων Πόρων κ.ά.». Οπως, όμως, αναφέρει η ΚΥΑ, «η καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης του προγράμματος "ΕΕΕ" αναστέλλεται (...) εάν ο δικαιούχος αρνηθεί να απασχοληθεί σε συγκεκριμένη θέση εργασίας που του προτείνει ο ΟΑΕΔ».
Δηλαδή, αν ο άνεργος αρνηθεί να εργαστεί σε οποιαδήποτε δουλειά, με οποιουσδήποτε όρους, που θα του αποφέρει εισόδημα πάνω από τα όρια του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», θα χάνει και την εισοδηματική ενίσχυση, που ούτως ή άλλως ισοδυναμεί με ψίχουλα.
Η κυβέρνηση βέβαια δεν πρωτοτυπεί. Σύμφωνα με έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ το Δεκέμβρη του 2010, «όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά προγράμματα ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος συνδέονται με την κοινωνική ή επαγγελματική συμμετοχή του δικαιούχου. Ακόμα και παλαιότερα, μέτρα που θεσπίστηκαν τη μεταπολεμική περίοδο με διαφορετική αντίληψη έχουν τώρα τροποποιηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση (...) Στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τον Busilacchi (2008, p. 6), οι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος είναι υποχρεωμένοι να συμμετέχουν σε εξατομικευμένες συνεδριάσεις με εργασιακούς συμβούλους ή "μέντορες", προκειμένου να βρουν δουλειά».
Επίσης, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής» τον Οκτώβρη του 2013, «στις περισσότερες χώρες της ΕΕ οι δικαιούχοι (σ.σ. του "ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος") είθισται να υπογράφουν ένα "συμβόλαιο δραστηριοποίησης". Ως βασική απαίτηση προβάλλει η διαθεσιμότητα για εργασία. Οι δικαιούχοι πρέπει να είναι διαθέσιμοι για εργασία, εξαιρουμένων όσων πάσχουν από σοβαρές ασθένειες ή αναπηρίες καθώς και όσοι έχουν αναλάβει τη φροντίδα μικρών παιδιών ή ανήμπορων ενηλίκων. Επίσης, παραπέμπονται κατά προτεραιότητα για συμμετοχή σε "κοινωνικά χρήσιμες" εργασίες, εθελοντική απασχόληση, επιδοτούμενες θέσεις».

Η γειτονιά του Ηλιου και τα χαμένα αδέρφια του

Η γειτονιά του Ηλιου και τα χαμένα αδέρφια του

Ο Ηλιος και τα αδέρφια του απομακρύνονται μεταξύ τους με μερικά χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο, ενώ συνεχίζουν να περιφέρονται γύρω από το γαλαξιακό κέντρο με ταχύτητα 200 χλμ. το δευτερόλεπτο. Μετά από ένα τέταρτο της τροχιάς, τα άστρα έχουν απλώσει σε απόσταση 100 ετών φωτός. Μετά από 27 περιφορές (όσες υπολογίζεται ότι έχει κάνει ο Ηλιος), τα άστρα σχηματίζουν τόξο μήκους χιλιάδων ετών φωτός. Ενα ποσοστό τους πρέπει να συνεχίζει να βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη των 300 ετών φωτός από τον Ηλιο

Ενα από τα ερωτήματα που απασχολούν τους θεωρητικούς αστροφυσικούς είναι το πού βρίσκεται το σημείο γέννησης του Ηλιου μέσα στο Γαλαξία. Το ηλιακό σύστημα περιφέρεται γύρω από το γαλαξιακό κέντρο σε μία σχεδόν κυκλική τροχιά, που βρίσκεται λιγότερο ή περισσότερο πάνω στο γαλαξιακό δίσκο. Προς το παρόν, βρίσκεται περίπου 30.000 έτη φωτός από το κέντρο του Γαλαξία και 15 έτη φωτός πάνω από το γαλαξιακό επίπεδο, κινούμενο με ταχύτητα 234 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο. Με αυτήν την ταχύτητα, ο Ηλιος υπολογίζεται ότι έχει κάνει 27 περιφορές από τότε που σχηματίστηκε. Η τροχιά του δεν είναι ένα κλειστό σχήμα, αλλά ένα μάλλον πιο περίπλοκο σχήμα που προσδιορίζεται από το βαρυτικό πεδίο του γαλαξία, που οι αστρονόμοι υπολογίζουν με βάση την κίνηση των άστρων και των διαστρικών νεφών αερίων.

Το πρόβλημα της σύνθεσης

Υποθέτοντας ότι το βαρυτικό πεδίο δεν έχει μεταβληθεί σημαντικά τα τελευταία 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια (ηλικία του Ηλιου), η τροχιά του άστρου μας μπορεί να υπολογιστεί αντίστροφα στο χρόνο. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς αυτούς, ο Ηλιος σχηματίστηκε περίπου 33.000 έτη φωτός μακριά από το κέντρο του Γαλαξία και 200 έτη φωτός πάνω από το γαλαξιακό επίπεδο. Εκείνο που κάνει παράξενη αυτή την τοποθεσία ως γενέτειρα του Ηλιου είναι το γεγονός ότι τα άκρα του Γαλαξία είναι φτωχότερα σε βαριά στοιχεία απ' ό,τι οι κεντρικές περιοχές του. Οι πιο μακρινές περιοχές μπορεί να μην έχουν αρκετό υλικό, για να σχηματιστούν πλανήτες, πόσο μάλλον να εμφανιστεί ζωή. Αν και η υποτιθέμενη γενέτειρα του Ηλιου δεν είναι τόσο φτωχή σε βαριά στοιχεία, είναι παρ' όλ' αυτά φτωχότερη συγκριτικά με αυτά που γνωρίζουμε ότι διαθέτει ο Ηλιος. Βασιζόμενοι μόνο στη σύνθεση του Ηλιου από πλευράς βαρέων στοιχείων, οι αστρονόμοι θα περίμεναν να έχει σχηματιστεί 9.000 έτη φωτός πιο κοντά στο γαλαξιακό κέντρο.

Ο Ηλιος βρίσκεται 30.000 έτη φωτός μακριά από το κέντρο του Γαλαξία. Οι αστρονόμοι γνωρίζουν μόνο μια ντουζίνα άλλα άστρα σε απόσταση μικρότερη των 10 ετών φωτός μακριά από τον Ηλιο. Πριν τη διασπορά του αστρικού σμήνους του Ηλιου, ο ίδιος διαστημικός χώρος περιείχε περισσότερα από 1.000 άστρα!

Ισως ο υπερκαινοφανής αστέρας (σουπερνόβα) του αστρικού σμήνους, στο οποίο σχηματίστηκε ο Ηλιος, όχι μόνο ράντισε τους μετεωρίτες με το ισότοπο σίδηρος-60, αλλά εμπλούτισε και τον ίδιο τον Ηλιο με βαρέα στοιχεία. Αλλη εξήγηση είναι ότι η διαφορά στον υπολογισμό προκύπτει επειδή το βαρυτικό πεδίο του Γαλαξία δεν ήταν πάντα το ίδιο, ίσως γιατί η τροχιά του Ηλιου μεταβλήθηκε στην πορεία κάτω από βαρυτικές επιδράσεις κοντινών άστρων ή νεφελωμάτων. Σε αυτήν την περίπτωση, ο Ηλιος γεννήθηκε πιο κοντά στο γαλαξιακό κέντρο και η χημική του σύνθεση δεν είναι τόσο ανώμαλη.

Η παλιά παρέα

Τα παλιά μέλη της κουστωδίας του Ηλιου, τα άλλα άστρα του σμήνους στο οποίο θεωρείται ότι σχηματίστηκε, όπως συμπεραίνεται με βάση νέα στοιχεία που προέκυψαν τα τελευταία χρόνια, πρέπει επίσης να περιφέρονται γύρω από το γαλαξιακό κέντρο με ταχύτητα περίπου 200 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο. Ωστόσο, η σχετική τους ταχύτητα (του ενός σε σχέση με το άλλο), που καθορίζεται από τις αμοιβαίες βαρυτικές δυνάμεις στο αρχικό σμήνος, είναι μόνο μερικά χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο. Οπως τα αυτοκίνητα στους δρόμους μετά από μποτιλιάρισμα, έτσι και τα άστρα δεν απομακρύνονται πολύ γρήγορα όταν δεν είναι πια βαρυτικά συνδεδεμένα μεταξύ τους. Το αρχικό σμήνος άπλωσε σε τόξο πολύ αργά. Υπολογίζεται ότι μετά από 27 περιφορές πρέπει να απλώνεται σήμερα περίπου σε ένα ημικύκλιο μέσα στο Γαλαξία.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του καθηγητή Σ. Ζβαρτ του πανεπιστημίου Λέιντεν της Ολλανδίας, περίπου 50 από τα αδέρφια του Ηλιου πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 300 ετών φωτός από τη σημερινή μας θέση, ενώ 400 από αυτά τα άστρα δεν πρέπει να απέχουν περισσότερα από 3.000 έτη φωτός. Ανάλογα με την αρχική σχετική ταχύτητα των άστρων και το χρονισμό της απομάκρυνσής τους από το αστρικό σμήνος, ο Ηλιος μπορεί είτε να ακολουθεί, είτε να προπορεύεται των αδερφών του.
Το καλύτερο μέρος, για να αναζητήσει κανείς τα αδέρφια του Ηλιου είναι το γαλαξιακό επίπεδο στην κατεύθυνση που κινείται το ηλιακό σύστημα, ή η ακριβώς απέναντι περιοχή. Το σύστημα που θα μπορούσε να τα εντοπίσει ονομάζεται Παγκόσμιο Αστρομετρικό Συμβολόμετρο για την Αστροφυσική ή συντομότερα GAIA (ΓΑΙΑ) από τα αρχικά της ονομασίας του στα αγγλικά. Είναι ο δορυφόρος της Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) που εκτοξεύτηκε το 2013. Η GAIA διαθέτει όργανα ικανής ευαισθησίας, ώστε να μετρήσουν με ακρίβεια τις παραπλήσιες τροχιές και την παρόμοια με τον Ηλιο χημική σύνθεση των άστρων αυτών, ώστε να αποκαλυφθεί το κοινό τους παρελθόν. Στην προβλεπόμενη πενταετή διάρκεια της αποστολής της, η GAIA αναμένεται να κάνει πλήρη απογραφή περίπου ενός δισεκατομμυρίου άστρων, που απέχουν λιγότερο από 30.000 έτη φωτός από τον Ηλιο. Τα αδέρφια του Ηλιου θα ξεχωρίζουν στον τρισδιάστατο χάρτη που θα σχηματιστεί, καθώς θα βρίσκονται στα σημεία που ο Ηλιος βρέθηκε στο παρελθόν ή εκείνα στα οποία κατευθύνεται.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ Δίδαξε και «ποίησε» ήθος στη θεατρική σκηνή και τη «σκηνή» του αγώνα

ΜΑΝΟΣ ΚΑΤΡΑΚΗΣ

Δίδαξε και «ποίησε» ήθος στη θεατρική σκηνή και τη «σκηνή» του αγώνα

Εκδήλωση για να τιμήσει τον κομμουνιστή, καλλιτέχνη, αγωνιστή διοργανώνει το Σάββατο 18 Οκτώβρη η ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, στις 7 το βράδυ, τριάντα χρόνια μετά το θάνατό του

Τον Μάνο Κατράκη, τον καλλιτέχνη, κομμουνιστή, αγωνιστή, τιμά το ΚΚΕ με μία σημαντική εκδήλωση που διοργανώνει η ΚΕ του Κόμματος, το Σάββατο 18 Οκτώβρη στον Περισσό, στις 7 το βράδυ και έχει τίτλο «Στο μπόι σου παίρνει μέτρο η ανθρωπιά και η τέχνη...», από το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου που έγραψε για τον Μάνο Κατράκη.

«Σύντροφε Μάνο, κρητικόπουλο, Ερωτόκριτέ μας, άξιε γιε της Ρωμιοσύνης
Ερωτας είσαι και ομορφιά και λεβεντιά και αγάπη
στο μπόι σου παίρνει μέτρο η ανθρωπιά και η τέχνη
μες στη φωνή σου ακέριος ο λαός βρίσκει την πιο σωστή φωνή του
μες στη φωνή σου πέντε αηδόνια, τρεις αητοί κι ένα λιοντάρι δένουν τη φιλία του κόσμου.
Σύντροφε Μάνο, εσένανε σου πρέπουν αψηλόκορφοι ύμνοι σαν τον πάππο σου τον Ψηλορείτη...».
Τα λόγια αυτά του Ρίτσου ήταν το δώρο του για τον εορτασμό των 50 χρόνων στο Θέατρο του Μάνου Κατράκη, με τον οποίο πρώτα απ' όλα μοιράστηκαν τα βάσανα της εξορίας, στη συνέχεια βρέθηκαν πλάι πλάι στους αγώνες για την ειρήνη και το σοσιαλισμό, χτίζοντας έτσι μια βαθιά φιλία.
Τριάντα χρόνια συμπληρώθηκαν (2 Σεπτέμβρη), φέτος, από την πικρή απώλεια του μεγάλου ηθοποιού, του αλησμόνητου, ακριβού συντρόφου μας, Μάνου Κατράκη. Το υπόδειγμα του γενναίου αγωνιστή, του σταθερού, ασυμβίβαστου και συνειδητού κομμουνιστή και μοναδικά υπέροχου καλλιτέχνη δε σβήνει από τη μνήμη μας. Της ανήκει! Δίδαξε και «ποίησε» ήθος πάνω στη θεατρική σκηνή, αλλά και στην καθημερινή «σκηνή» του αγώνα, στο Μακρονήσι, στον Αϊ - Στράτη, στην Ικαρία.
Στην εκδήλωση, θα «αναβιώσουν» στιγμές από τη ζωή και το έργο του, που αποτέλεσαν και αποτελούν δίδαγμα και παράδειγμα καλλιτέχνη που έθεσε την τέχνη του στην υπηρεσία του λαϊκού κινήματος, με αυτοθυσία, με το κεφάλι ψηλά.

Γ. Ρίτσος, Χ. Φλωράκης, Μ. Κατράκης

Θα μιλήσει ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, και θα παρουσιαστεί ένα πρωτότυπο δρώμενο, με οπτικοακουστικό υλικό και θεατρικούς διαλόγους.

«Καινούργιο κόσμο ετοιμάζουν»...

Οι ιδέες, η ειλικρίνεια, το ανυπότακτο του χαρακτήρα, η ανθρώπινη και κοινωνική ευαισθησία, η καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία, αλλά και η κρητική ποιητική φύση του Κατράκη αντανακλώνται και σε ποιήματά του, τα οποία παρατίθενται στο βιβλίο και που έμειναν μια προσωπική υπόθεση που μοιράστηκε μόνο με τους πολύ κοντινούς του ανθρώπους και όχι με το αναγνωστικό κοινό κάποιας έκδοσης. Μέσα από αυτά τα ποιήματα φαίνεται πως στην ψυχή του ζει πάντα η ελπίδα για τον καινούργιο κόσμο: «Στ' ακροθαλάσσι του Αϊ - Στράτη / κρυφά από του Θεού το μάτι / Ζουν άνθρωποι και ωριμάζουν / καινούριο κόσμο ετοιμάζουν».
Οι δυσκολίες της εξορίας, τα βασανιστήρια, η αλληλεγγύη ανάμεσα στους δοκιμαζόμενους συναγωνιστές καταγράφονται από τον Κατράκη με ποιητικό τρόπο: «Κείνο το βράδυ στη χαράδρα... / Δεν το ξεχνάω φίλε / Είχανε σπάσει δυο μπαμπού / στα κόκαλά μου... / Η ανανδρία θυμάμαι / τα 'βαλε με τη λεβεντιά / κείνο το βράδυ / Μα το νεράκι πού το βρήκες / σύντροφέ μου; / Τώρα που πέρασαν οι πόνοι / σε βλέπω αδύνατο κι ωχρό / να σεργιανάς / Κι είπα να σου 'δινα το χέρι / για να ξοφλήσω τη δροσιά / κείνης της νύχτας / Μα το νεράκι πώς το βρήκες / το νεράκι / σ' εκείνο τ' άνυδρο το ρέμα».

«Διάλεξα να είμαι κομμουνιστής»

Από την ταινία «Μαρίνος Κοντάρας»

Στα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής και στα τραγικά χρόνια του εμφυλίου, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της Αντίστασης. Απολύεται από το Εθνικό Θέατρο για τις ιδέες του, συλλαμβάνεται, του ζητούν να υπογράψει δήλωση, αρνείται και εξορίζεται στην Ικαρία, Στη Μακρόνησο και τον Αϊ - Στράτη, μέχρι το 1952. Αλλά και αργότερα, ήταν πάντα από τους πρώτους, σε όλους τους λαϊκούς αγώνες και πάντα μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ, μέχρι το θάνατό του. Σε εποχές γενικού ξεπουλήματος ο Μάνος Κατράκης, είτε με το λόγο του «Προμηθέα», είτε με τη συμμετοχή του στην Αντίσταση, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στις διεκδικήσεις του ΚΚΕ, τίποτε άλλο δεν επιζητούσε από το να υπηρετήσει τον άνθρωπο.
«Η ζωή άρχισε από τότε που μπήκα στο Κόμμα μου», είχε πει ο ίδιος. «Διάλεξα να είμαι κομμουνιστής. Αισθάνομαι υπερηφάνεια για το Κόμμα, για τις εκατοντάδες χιλιάδες τους συντρόφους, που αποτελούν τον κορμό του μεγάλου δέντρου του μέλλοντος. Από αυτό αντλούμε όλη τη δύναμη για την τελική δικαίωση των αγώνων και θυσιών του λαού μας. Από τη ζωοδότρα πηγή αυτού του λαού παίρνουμε εμείς οι καλλιτέχνες το υλικό, που το κάνουμε λόγο, εικόνα, ποίηση, μουσική, θέατρο και ό,τι άλλο βοηθά στην καλυτέρευση του νου και της ψυχής».
Χαρακτηριστικό είναι ένα επεισόδιο που έχουν διηγηθεί, τόσο ο Γιάννης Ρίτσος, όσο και η Ρούλα Κουκούλου, όταν οι Αλφαμίτες τον βασάνιζαν: «Γονάτισε Κατράκη - του έλεγαν - αλλιώς θα πεθάνεις». «Οχι, ρε παιδιά, τέτοια χάρη δε σας την κάνω». «Τι παριστάνεις, ρε; - συνέχιζαν - Τον Μαρίνο Κοντάρα;» (τον ήρωα της ομώνυμης ταινίας του Γιώργου Τζαβέλλα, παραγωγής 1948, βασισμένο στο διήγημα του Αργύρη Εφταλιώτη, όπου είχε ενσαρκώσει τον ατρόμητο ήρωα). Κι ο Κατράκης αποκρίθηκε: «...όχι ρε παιδιά, δεν παριστάνω τον Μαρίνο Κοντάρα, απλά τον άνθρωπο».
Χαρακτηριστικός είναι επίσης και ο διάλογος με τη μάνα του, δείγμα του χαρακτήρα και των δύο. Η κυρα - Ειρήνη, όπως όλες οι μανάδες των κρατούμενων αγωνιστών, υπέφερε με τον εγκλεισμό του παιδιού της. Σε μια συνάντησή τους στην εξορία, ο Κατράκης δοκίμασε την ψυχική αντοχή της μάνας του:
« - Τι είναι Μανόλη;
- Θες να 'ρθω στο σπίτι, μάνα;
- Πώς θα 'ρθεις;
- Ε... θα υπογράψω και θα 'ρθω
- Ιντα να υπογράψεις;
- Δήλωση
- Ιντα δήλωση;
- Οτι δεν είμαι αυτό που είμαι...
- Και δεν είσαι;
- Είμαι
- Μην υπογράψεις, κερατά, μην υπογράψεις...»

Με τη γλώσσα της καρδιάς

Ο Μάνος Κατράκης, που στη διάρκεια του βίου του στη χώρα αυτή πληγώνεται, βασανίζεται, καταδιώκεται, εξορίζεται, έρχεται ο καιρός που τιμάται όχι μόνο με πολιτειακές και κοινωνικές διακρίσεις εντός της χώρας του αλλά και εκτός.
Το Μάρτη του 1981 διοργανώνεται στο Παρίσι τιμητική εκδήλωση από τον σκηνοθέτη Γιάννη Ιορδανίδη. Στην εναρκτήρια βραδιά της εκδήλωσης ο Μάνος Κατράκης απευθύνεται στους παρευρισκόμενους με τη γλώσσα της καρδιάς, όπως έκανε πάντα:
«Και να γνώριζα τη γλώσσα του Ρακίνα και του Μολιέρου πάλι θα σας μίλαγα ελληνικά. Δεν θέλω τίποτα να ψευτίσει τη συγκίνησή μου και την ευγνωμοσύνη μου για την τιμή που μου κάνετε. Γι' αυτό χρησιμοποιώ τις λέξεις της γλώσσας μου που ταυτίζονται με την ψυχή μου. Είναι λέξεις που κρύβουν μέσα τους την καθαρότητα του ελληνικού ουρανού και του ασίγαστου πόντου. Εσείς τιμάτε τα 50 χρόνια της καλλιτεχνικής μου δραστηριότητας. Σας ευχαριστώ. Εγώ, όμως, θέλω να σας πω ποιος είμαι. Θέλω να με γνωρίσετε σωστά. Θέλω να σας πω πως γεννήθηκα στην Κρήτη. Μεγάλωσα ξυπόλητο παιδί στις αμμουδιές της πατρίδας μου, που έβαζα στ' αυτιά μου τα κοχύλια της θάλασσας να ακούσω τη βουή του ωκεανού. Δεν ήξερα να αποζητώ την ομορφιά, μα η ομορφιά ξεδιπλωνόταν ολόγυρά μου. Δεν ήξερα να αποζητώ τη λεβεντιά. Μα η λεβεντιά με συνέπαιρνε μέσα μου από τις ιστορίες του παππού μου. Αφήστε να παινέψω την πατρίδα μου. Το αξίζει. Εγινα ηθοποιός όπως θα μπορούσα να γίνω και σιδηρουργός. Ηθελα να ξοδιάσω όσες δυνάμεις κρύβανε τα μπράτσα μου και η ψυχή μου»...

Σ. ΑΔΑΜΙΔΟΥ

ΜΠΑΣΚΕΤ Ο ανταγωνισμός των «αιωνίων» και η ... καμένη γη

ΜΠΑΣΚΕΤ

Ο ανταγωνισμός των «αιωνίων» και η ... καμένη γη

Σε σίριαλ, με αιτία τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει, μετατράπηκε η συμμετοχή του Πανιωνίου στην Α1

Eurokinissi

αΣτη σκιά που ρίχνουν οι εξελίξεις στον Ολυμπιακό με την παραίτηση του τεχνικού του Γιώργου Μπαρτζώκα, αλλά και η νίκη του Παναθηναϊκού στην πρώτη κόντρα των αιωνίων στο ντέρμπι για τα προημιτελικά του Κυπέλλου, κάνει πρεμιέρα σήμερα η φετινή σεζόν στο πρωτάθλημα μπάσκετ της Α1. Και μπορεί τα όσα συνέβησαν από την Πέμπτη το βράδυ μέχρι σήμερα να μονοπώλησαν το ενδιαφέρον πριν το ...ποδαρικό της νέας αγωνιστικής περιόδου, ωστόσο δεν είναι τα μοναδικά που συνοδεύουν την έναρξη του νέου πρωταθλήματος. Μπορεί οι υπεύθυνοι της Λίγκας (ΕΣΑΚΕ) να διατυμπανίζουν τα τελευταία χρόνια τη σταθεροποίηση του πρωταθλήματος σε ισχυρές επαγγελματικές βάσεις και αύξηση εσόδων, ωστόσο η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.

Η εμπορευματοποίηση πηγή των προβλημάτων

Η περίπτωση του Πανιωνίου, που, ναι μεν κατάφερε να παραμείνει στην κατηγορία στο ...και 5, εξασφαλίζοντας αρκετά ετεροχρονισμένα το περίφημο πιστοποιητικό, ωστόσο δεν καθιστά και το μέλλον του ευοίωνο, μέχρι τα εξίσου σημαντικά προβλήματα κυρίως στο οικονομικό θέμα αρκετών ομάδων είναι μερικά βασικά στοιχεία που συνθέτουν το σκηνικό πίσω από την αγωνιστική βιτρίνα. Σε μια άλλη περίπτωση, η νεοφώτιστη στην κατηγορία ΑΕΚ βρέθηκε ένα βήμα πριν τη διάλυση, εξαιτίας παρόμοιων προβλημάτων, τα οποία λύθηκαν την τελευταία στιγμή, προκειμένου η ομάδα να μπορεί να συμμετάσχει στο πρωτάθλημα. Αρκετές ήταν οι ΚΑΕ που το καλοκαίρι δυσκολεύτηκαν αρκετά, προκειμένου να εξασφαλίσουν τα χρήματα που απαιτούνταν ως εγγύηση της συμμετοχής στο πρωτάθλημα και ανερχόταν στο ποσό των 100 χιλ. ευρώ. Την ίδια ώρα, τα έσοδο που προσδοκούσαν οι παράγοντες από τα τηλεοπτικά δικαιώματα δεν ήρθαν ποτέ και μάλιστα ακόμα και το μοντέλο της κεντρικής διαχείρισης που προσπάθησε να πραγματοποιήσει ο ΕΣΑΚΕ δεν πέτυχε ποτέ με δυο ομάδες (Ολυμπιακό και ΑΕΚ) να τραβούν το δικό τους δρόμο.

Ενα επίπεδο ψηλότερα από τους υπόλοιπους αντιπάλους βρίσκονται και φέτος Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός

Eurokinissi

Βέβαια, κανείς δεν μπορεί να δει τη σημερινή πραγματικότητα ξεκομμένη απ' ό,τι επικράτησε την τελευταία 15ετία, τουλάχιστον στα δρώμενα της πρώτης κατηγορίας με την όξυνση του ανταγωνισμού κυρίως μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού, αλλά και την ένταση της εμπορευματοποίησης του αθλήματος. Η έλευση των επιχειρηματικών συμφερόντων, προκειμένου να κάνουν τα δικά τους παιχνίδια κέρδους και μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις, έχοντας ως βιτρίνα την ομάδα, προκειμένου να εξυπηρετήσουν σκοπούς άσχετους με το ίδιο το άθλημα, ήταν η απαρχή, ώστε να φθάσουμε στη σημερινή πραγματικότητα. Η φυγή τους ήταν αυτή που αποκάλυψε την καμένη γη που άφησαν πίσω τους με ομάδες ακόμα και τις λεγόμενες ιστορικές να πληρώνουν το μάρμαρο (π.χ. περιπτώσεις Πανελληνίου, Περιστερίου, Αμαρουσίου κ.τ.λ.) ακόμα και με την ίδια τους την ύπαρξη.

Ο ανταγωνισμός των «αιωνίων»

Εδώ και αρκετά χρόνια το πρωτάθλημα της Α1 θεωρείται δύο ταχυτήτων, αυτής που αφορά την κόντρα των δύο αιωνίων Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού και αυτής που έχει να κάνει με το ρόλο των δύο ομάδων. Για τους δύο μονομάχους και απόλυτα φαβορί για τον τίτλο εξ αρχής κάθε πρωταθλήματος τα τελευταία χρόνια η αγωνιστική περίοδος λειτουργεί σε εντελώς άλλα επίπεδα απ' ό,τι στους υπόλοιπους. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι αγώνες του πρωταθλήματος λειτουργούν απλά σαν πρόβα τζενεράλε ενόψει των υποχρεώσεών τους για την Ευρωλίγκα όπου εκεί ο πήχης είναι σαφώς πιο ανεβασμένος.
Ωστόσο, σε έναν εμπορευματοποιημένο αθλητισμό στον οποίον υπάγεται και η σημερινή πραγματικότητα του ελληνικού μπάσκετ μια μάχη συμφερόντων ποτέ δεν αρχίζει και σταματάει εντός του αγωνιστικού χώρου. Αντίθετα, ξεπερνάει κατά πολύ τα αγωνιστικά δρώμενα, λαμβάνοντας μεγαλύτερες διαστάσεις και φυσικά οδηγώντας σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Οπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια και με τις περίφημες κόντρες των δύο αιωνίων, με τις διοικήσεις των δυο ΚΑΕ να επιδίδονται σε μια ανελέητη μάχη, έχοντας ως όπλο σε αυτή και το φανατισμό των οπαδών για τα πρωτεία εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου, δημιουργώντας επικίνδυνες καταστάσεις.

Ο ΠΑΟΚ μετά την κατάκτηση της 3ης θέσης πέρσι έχει υψηλές φιλοδοξίες και φέτος

Ενα μόνο το πραγματικό δίλημμα

Ενα μόνο το πραγματικό δίλημμα

Οσο και αν η τριήμερη συζήτηση στη Βουλή έκλεψε την παράσταση, ας μην ξεχαστούμε: Στη γειτονιά μας έχει ανάψει για τα καλά η φωτιά του πολέμου που «γλείφει» τις αυλές μας. Στην Κύπρο, όπου το ζήτημα τουρκικής εισβολής και κατοχής στο ένα τρίτο του νησιού περιπλέκεται όλο και περισσότερο με το «ψητό» που έχουν μυριστεί οι μονοπωλιακοί όμιλοι, που θέλουν να εκμεταλλευτούν το σημαντικό ενεργειακό πλούτο της περιοχής, αλλά και με το θανάσιμο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που ξεκινάει από τη Βόρεια Αφρική και καταλήγει στη Μέση Ανατολή. Και αυτές οι εξελίξεις φωτίζουν κάπως περισσότερο στα καθ' ημάς τις θέσεις διαφόρων, όπως το «δεν είναι στις προτεραιότητές μας η έξοδος από το ΝΑΤΟ», που διακηρύσσει ο ΣΥΡΙΖΑ, ή τις διαβεβαιώσεις τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ ότι η θέση της χώρας πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή της αντιπαράθεσης, δηλαδή να εμπλακεί ακόμα περισσότερο.

Πίσω από τα μεγάλα λόγια

Η βδομάδα που πέρασε ξεκίνησε με αντιπαραθέσεις χαμηλής έντασης γύρω από τις ομιλίες και παρεμβάσεις των Σαμαρά - Τσίπρα, που το προηγούμενο Σαββατοκύριακο διαγκωνίστηκαν, για μια ακόμα φορά, για το ποιος μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα συμφέροντα του εγχώριου κεφαλαίου στην παρούσα φάση, ποιανού η κυβέρνηση μπορεί να αποτελέσει «πυλώνα σταθερότητας» για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Είτε με το «Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης» του ενός είτε με το «Σχέδιο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης» του άλλου, το μήνυμα που στελνόταν στο λαό ήταν ότι η καπιταλιστική ανάκαμψη είναι ο δρόμος για να ανασάνουν οι εργαζόμενοι, για να πάρουν τάχα κάποιο «μερτικό»... Απ' αυτήν τη βασική αποπροσανατολιστική -για το λαό- επιδίωξη, πηγάζουν και ένα σωρό άλλα, όπως το μήνυμα «μάθε να ζεις με τα λιγότερα, μην απαιτείς, δεν αντέχει ο τόπος», όπου «τόπος», βέβαια, νοούνται τα συμφέροντα των καπιταλιστών.

Δεν είναι μόνοι τους

Απέναντι σ' αυτήν την αισχρή επιχείρηση αποπροσανατολισμού του λαού και την εκπαίδευσή του στην υποταγή, το ΚΚΕ ξεδίπλωσε μια μεγάλη πολιτική εξόρμηση σ' όλη τη χώρα, με στόχο να αποκαλύψει την ταξική στόχευση της κυβερνητικής αντιλαϊκής πολιτικής της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ αλλά και, ταυτόχρονα, να αναδείξει το γεγονός ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί εναλλακτική λύση για το λαό, αφού κινείται στις ίδιες ράγες, του ευρωμονόδρομου και της στήριξης της καπιταλιστικής ανάκαμψης. Τόνισε ότι ο νέος γύρος της αντιλαϊκής επίθεσης για τα συμφέροντα των εγχώριων μονοπωλίων δεν πρέπει να κουκουλωθεί πίσω από την άσφαιρη αντιπαράθεση των κομμάτων της αστικής διαχείρισης, πίσω από τις ατάκες τους, που αναμενόταν να εκτοξευθούν με αφορμή και την τριήμερη συζήτηση στη Βουλή που έγινε για την εξασφάλιση ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση.

Εντός των τειχών

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση κατέθεσε το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2015, που αποτυπώνει τη συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής και της φοροεπιδρομής για το λαό. Επιβεβαιώνει ότι η αντιλαϊκή πολιτική θα συνεχιστεί και την περίοδο της ανάκαμψης της καπιταλιστικής οικονομίας, στο όνομα της διατήρησής της. Και περιέχει ως βασική δέσμευση της κυβέρνησης τη συνέχιση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων. Με αφορμή και τον κρατικό προϋπολογισμό, το ΚΚΕ τόνισε σ' όλους τους τόνους ότι εντός των τειχών της ΕΕ και σε συνθήκες κυριαρχίας των μονοπωλίων δεν μπορεί να υπάρξει διέξοδος προς όφελος του λαού. Ανεξάρτητα από το όποιο μείγμα διαχείρισης, όσοι σε όλους τους τόνους προβάλλουν ως προϋπόθεση την καπιταλιστική ανάπτυξη -παρά τις επιμέρους διαφωνίες τους, τις διαφορετικές εναλλακτικές προτάσεις τους- είναι υποχρεωμένοι να βαδίσουν στον ίδιο δρόμο ως προς την κεντρική κατεύθυνση. Και αυτή σήμερα είναι όχι μόνο προσδιορισμένη αλλά και θέτει ασφυκτικά όρια προς αποφυγή τυχόν παρεκκλίσεων. Υποχρεώνει σε «ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς» και επιβάλλει διαρκή επιτήρηση για την εφαρμογή τους. Η αποδοχή αυτών των όρων από την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση καθορίζει και το όριο των μεταξύ τους διαφωνιών.

Μια χρήσιμη συζήτηση

Το όριο των μεταξύ τους διαφωνιών αποκαλύφθηκε σε όλο του το μεγαλείο και στη διάρκεια της τριήμερης συζήτησης στη Βουλή. Οπου κατάφεραν -ή επιδίωξαν- να εξαφανίσουν την καπιταλιστική κρίση, για να προβάλουν -ενοχοποιώντας το λαό- ως αιτία και αφορμή για τα δεινά του είτε ότι αυτός, ο λαός, κατανάλωνε περισσότερα απ' όσα παρήγε είτε ότι πάλι αυτός, ο λαός, έκανε λάθος πολιτικές επιλογές, οπότε πάλι του αξίζουν τα δεινά του!
Εύστοχα η πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ, Αλ. Παπαρήγα, χαρακτήρισε εξαχρείωση αυτό το επίπεδο της συζήτησης, όπου αναπτύσσεται δήθεν ένας σκυλοκαβγάς στα περιφερειακά ζητήματα, ενώ στον πυρήνα, τόσο της εφαρμοζόμενης όσο και της εξαγγελλόμενης πολιτικής, καταγράφεται απόλυτη συμφωνία, μια συμφωνία - δυνάστης για το λαό. Ενας σκυλοκαβγάς πίσω από τον οποίο προσπαθούσαν να μη μιλήσουν για την ίδια την καπιταλιστική κρίση, που αποκαλύπτει πως είναι στο σύστημα το πρόβλημα και όχι στα πρόσωπα.
Γιατί καταφεύγουν σ' αυτήν τη μέθοδο; Για να αποφύγουν μαζί με τη συζήτηση για την καπιταλιστική κρίση και την, κατά συνέπεια, κουβέντα που οδηγεί στην ανάγκη ανατροπής αυτού του σάπιου συστήματος, την κουβέντα που κάνει καθαρό ότι ο λαός είναι υποχρεωμένος, αν θέλει να δει άσπρη μέρα, να οργανωθεί για έναν τέτοιο στόχο. Ειδικά οι της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που έχοντας λερωμένη τη φωλιά τους, γιατί γνωρίζουν πως έχουν συμβάλει στον αφοπλισμό του λαού, καταντάνε, μέσα από ύμνους προς τη δημοκρατία, να προβάλουν ως μέγιστο στόχο, που μπορεί να έχει ο λαός, την προσφυγή στις κάλπες, που, όπως λένε και ξαναλένε, αυτές και μόνο αυτές μπορούν να δώσουν τη λύση. Ποια λύση; Να επιλέξει ο λαός ποιανού το χέρι θα κρατά τον μπαλτά πάνω από το σβέρκο του.
Απ' αυτήν τη σκοπιά, ήταν χρήσιμη η συζήτηση στη Βουλή. Αποκάλυψε πως οι δύο μονομάχοι τρέμουν σαν ο διάολος το λιβάνι το κεντρικό δίλημμα, αυτό που βάζει κάθε κατεργάρη στον πάγκο του και που μόνο το ΚΚΕ το διατύπωσε σε μια και μόνο φράση:
Με τα μονοπώλια ή με το λαό.
Δίλημμα από το οποίο προκύπτουν μια σειρά ακόμα επιλογές που είναι υποχρεωμένος να κάνει όποιος ορκίζεται στο όνομα του λαού, όπως «με την ΕΕ ή έξω απ' αυτήν», «με το ΝΑΤΟ ή έξω απ' αυτό».

Η αντιπαράθεση

Η συζήτηση στη Βουλή μας έδωσε εικόνες από το μέλλον βγαλμένες απ' το χτες. Οι δύο αναμετρήθηκαν με άσφαιρα πυρά και έκαναν καθαρό πως όποιος και αν είναι κυβερνήτης αύριο τα ίδια δεινά περιμένουν το λαό. «Δε θα υπάρχει διαφορά;», ρωτά ο καλοπροαίρετος. Θα υπάρχει, μπορεί να αλλάξουν οι μέθοδοι αλλά όχι ο στόχος, δηλαδή η στήριξη της καπιταλιστικής ανάκαμψης, της στρατηγικής του κεφαλαίου και της ΕΕ που αποτελεί κοινό τους δρόμο.
Η μόνη χρησιμότητα της συζήτησης της Βουλής ήταν ότι έδωσε τη δυνατότητα, σ' όσους είχαν το χρόνο και το κουράγιο να τη δουν, να ξεχωρίσουν εύκολα και ποιο είναι το πραγματικό δίλημμα.
Κόντρα στην επιδίωξη να διαλέξει ο λαός ποιος θα κρατά το βούρδουλα, το ΚΚΕ έκανε καθαρό ότι το μόνο που έχει πράγματι να διαλέξει ο λαός είναι: Ανατροπή ή υποταγή και διαχείριση.

Ο αγωνιζόμενος λαός να βγει στο προσκήνιο

Οι συγκεντρώσεις του ΠΑΜΕ, το Σάββατο 4/10, αποτέλεσαν ένα σημαντικό σταθμό στην πορεία προς το μεγάλο πανελλαδικό συλλαλητήριο την 1η του Νοέμβρη. Οι 528 εργατικές - λαϊκές οργανώσεις, που ως το βράδυ της Παρασκευής είχαν πάρει απόφαση για το πανελλαδικό συλλαλητήριο, συγκροτούν την ελπίδα. Το γεγονός ότι κάθε μέρα, μέσα στους χώρους δουλειάς και στις γειτονιές, η συζήτηση αναδεικνύει δυνάμεις αποφασισμένες να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους, να γίνουν πρωταγωνιστές των εξελίξεων, σηματοδοτεί εξελίξεις πέρα και έξω από τους σχεδιασμούς και τις εναλλακτικές προτάσεις της αστικής τάξης.
Ο ίδιος ο αγωνιζόμενος λαός, με ισχυρό ΚΚΕ, μπορεί να καθορίσει την ατζέντα των εξελίξεων. Οταν εκεί που του λένε ότι ο μόνος ρόλος του είναι να 'ναι άβουλος και άμοιρος, βγαίνει μπροστά. Εκει που όταν του λένε «μάθε να ζεις με λιγότερα», διεκδικεί όλο τον πλούτο που παράγει.

Η συζήτηση για τη βιομηχανική και οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας μετά την απελευθέρωση (μέρος Β')

Η συζήτηση για τη βιομηχανική και οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας μετά την απελευθέρωση (μέρος Β')

Δημοσιεύουμε σήμερα το δεύτερο μέρος αποσπάσματος από το «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ (1949 - 1968) τόμος Β'», που αναφέρεται στις μεταπολεμικές συζητήσεις για την καπιταλιστική ανάπτυξη

Με την πάροδο του χρόνου, ενώ είχε πραγματοποιηθεί ορισμένη αποκατάσταση του κρατικού μηχανισμού στην Ελλάδα και συντελούνταν αναπροσαρμογές στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ (με συνέπειές τους στο ύψος των αμερικανικών κεφαλαίων που εισέρρεαν στην Ελλάδα), επέδρασαν ισχυρότερα στα κυβερνητικά επιτελεία οι εγχώριες αστικές πολιτικές δυνάμεις και οι υπέρ της εκβιομηχάνισης θέσεις. Η επίδραση αυτή καθόρισε και την «τύχη» που τελικά είχε η Εκθεση που υπέβαλε στην κυβέρνηση Ν. Πλαστήρα (12.1.1952) ο καθηγητής και πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Κυριάκος Βαρβαρέσος.¹⁹⁴

Ο Κ. Βαρβαρέσος τάχθηκε με άκρα επιφύλαξη «εις την χρηματοδότηση νέων επενδύσεων εις την βιομηχανίαν», ενώ υποστήριξε την ανάγκη να υποβληθεί κάθε πρόταση και κάθε σχέδιο σε ενδελεχή και εξονυχιστική έρευνα.
Η άποψή του για το πρόγραμμα βιομηχανικής ανάπτυξης έτεινε προς τον αποκλεισμό της κρατικής παρέμβασης για την παραγωγή αλουμινίου, αζώτου ή σιδήρου, παρά την ύπαρξη ορυκτού πλούτου και εργατικού δυναμικού, γιατί θεωρούσε ότι η στενότητα της εσωτερικής αγοράς θα καθιστούσε την παραγωγή οικονομικά ασύμφορη. Ακόμα υποστήριξε ότι το κράτος έπρεπε να προσανατολιστεί στην αποκατάσταση της νομισματικής και οικονομικής σταθερότητας και να αφήσει στο ιδιωτικό κεφάλαιο την εκδήλωση ενδιαφέροντος για ανάλογες βιομηχανίες. Θεωρούσε ότι η ανάπτυξη της γεωργίας έπρεπε να αποτελέσει την κύρια επιδίωξη ενός προγράμματος ανασυγκρότησης. Ακόμα, προέτρεπε στη χρηματοδότηση ανταγωνιστικών επιχειρήσεων βιομηχανικής παραγωγής ειδών ευρείας κατανάλωσης, επιχειρήσεων που θα συμμετείχαν με ίδια κεφάλαια στην αύξηση της παραγωγής τους και τάχθηκε υπέρ φορολογικών διευκολύνσεων σε βιομηχανίες που θα κρινόταν συμφέρουσα η ίδρυσή τους.

Η Εκθεση συνάντησε έντονη κριτική¹⁹⁵ και σε ορισμένες περιπτώσεις χαρακτηρίστηκε και ως παρέμβαση των ΗΠΑ.
Μια προσεκτική μελέτη της Εκθεσης του Βαρβαρέσου και των προηγούμενων προτάσεών του, αποφορτισμένη από το κλίμα της πολιτικής αντιπαράθεσης της εποχής, δίνει τη δυνατότητα να κατανοηθεί καλύτερα το σκεπτικό, η αφετηρία των προτάσεων του συγγραφέα της, αλλά και της αστικής αντιπαράθεσης εκείνης της εποχής.
Ο Κ. Βαρβαρέσος, ως αστός οικονομολόγος, έδινε προτεραιότητα στο στόχο της σταθεροποίησης έναντι εκείνου της βιομηχανικής ανάπτυξης, θεωρώντας τη σταθεροποίηση πρωταρχικής σημασίας για την πραγματοποίηση οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας. Το ιστορικό πλαίσιο που κυριαρχούσε στον προβληματισμό του ήταν η βαθιά νομισματική κρίση που υπήρχε από την Κατοχή και η εξαθλίωση μεγάλου μέρους του αγροτικού πληθυσμού. Η νομισματική ισορροπία δεν πραγματοποιήθηκε ούτε με την εισαγωγή της «νέας δραχμής» ¹⁹⁶ επί κυβέρνησης «εθνικής ενότητας», η οποία τελικά σε διάστημα έξι μηνών έχασε τα 2/3 της ισοδυναμίας της έναντι της αγγλικής λίρας.
Ο Βαρβαρέσος πίστευε ότι ο έλεγχος της κατάστασης, η πραγματοποίηση οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας, μπορούσε να επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα μόνο με ενίσχυση της γεωργικής και οικοδομικής παραγωγής και με την πάταξη της παράνομης κερδοσκοπίας και της δημοσιονομικής ελλειμματικότητας. Θεωρούσε ως πηγή της νομισματικής ανισορροπίας (πληθωρισμού, μαύρης αγοράς) την ανισορροπία μεταξύ δημοσιονομικής/πιστωτικής/τιμολογιακής πολιτικής, που οδηγούσε σε μεγάλα δημόσια ελλείμματα, φοροδιαφυγή και αισχροκέρδεια.
Από αυτήν την οπτική, ο δηλωμένος αντικομμουνιστής έκανε κριτική, τόσο στην πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων όσο και στη βρετανική παρέμβαση, ότι όξυναν τις κοινωνικές αντιθέσεις. Στην ίδια κατεύθυνση άσκησε κριτική και στην αμερικανική παρέμβαση, στην Εκθεση Πόρτερ¹⁹⁷, η οποία σημείωνε ότι υπήρχαν δυνατότητες ανάπτυξης της βιομηχανίας στην Ελλάδα, δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου στον τομέα της Ενέργειας:
«...Ο εκσυγχρονισμός των μεθόδων εξόρυξης και η παραπέρα ανάπτυξη του λιγνίτη είναι ενδεδειγμένη. Μπορεί να σταθεί δυνατόν να ξεκινήσουν ένα ή περισσότερα από τα προτεινόμενα υδροηλεκτρικά έργα...».¹⁹⁸
Αυτήν τη λογική υπηρετούσαν οι προτάσεις του Βαρβαρέσου για φορολόγηση αυτών που πλούτισαν στη διάρκεια της Κατοχής, για αποτελεσματικότερη διανομή της βοήθειας της UNRRA, για επαναφορά των διατιμήσεων, για σταθερότητα μισθών/ημερομισθίων.¹⁹⁹ Οι προσεγγίσεις του στις αρχές του 1952 ήταν συνεπείς με τις προσεγγίσεις του σε όλη την περίοδο μετά από την απελευθέρωση και στο σύντομο διάστημα που διετέλεσε υπουργός Εφοδιασμού.
Ο Βαρβαρέσος είχε στενούς δεσμούς με τις ΗΠΑ, όπως και με το Ηνωμένο Βασίλειο, όντας αντιπρόσωπος της Ελλάδας στους διεθνείς οργανισμούς. Κατοικούσε μόνιμα στις ΗΠΑ, όταν η κυβέρνηση Πλαστήρα του ζήτησε Εκθεση επί του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδας. Ο ίδιος υπήρξε πηγή πληροφοριών των ΗΠΑ σχετικά με την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας και στήριγμά τους, όχι όμως με τη λογική της «εθνικής μειοδοσίας». Είχε ιστορικό διαπραγμάτευσης των «ελληνικών» συμφερόντων στις διεθνείς οικονομικές ενώσεις, όπως στην UNRRA και τη Διεθνή Τράπεζα.
194. Η Εκθεση περιλάμβανε και ένα εμπιστευτικό τμήμα, που θέμα του ήταν «Η αναπροσαρμογή της δραχμής». Αυτό δημοσιοποιήθηκε μετά από την υποτίμηση της δραχμής το 1953. Συμπεριλαμβάνεται στο «Κυριάκος Βαρβαρέσος, Εκθεσις επί του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδος», εκδ. Σαββάλα, Αθήνα, 2002.
195. Βλ. «Νέα Οικονομία», τόμ. έτους 1952, τεύχ. Φλεβάρη, σελ. 49-52.
196. Η «νέα δραχμή» εισήχθη επί κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου με το νόμο 18 της «νομισματικής διαρρύθμισης» (9.11.1944). Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος (11 Νοέμβρη 1944), η ισοδυναμία της «νέας δραχμής» προς τη χάρτινη λίρα οριζόταν 0,0016666 (1 χάρτινη λίρα = 600 δραχμές). Η αντιστοιχία της «νέας δραχμής» προς την παλιά ήταν 1 νέα = 50 δισ. παλιές (Τράπεζα της Ελλάδος, «Τα πρώτα πενήντα χρόνια της Τραπέζης της Ελλάδος 1928 - 1978», Αθήνα, 1978, σελ. 247).
197. Κυριάκος Βαρβαρέσος, «Εκθεσις επί του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδος», Αθήνα, 1952, βλ. εισαγωγή Κ. Κωστής, σελ. 55-56.
Πρόκειται για την έκθεση που συνέταξε ο δικηγόρος Π. Πόρτερ στις 30.4.1947, επικεφαλής της Αμερικανικής Αποστολής που επισκέφθηκε την Ελλάδα το Γενάρη του 1947, με σκοπό να προετοιμάσει την εκπόνηση προγράμματος οικονομικής βοήθειας στην Ελλάδα για την καπιταλιστική ανασυγκρότησή της και τη σταθεροποίηση του αστικού κράτους.
198. Απόσπασμα από την Εκθεση Πόρτερ όπως αναφέρεται στο: Γιώργος Σταθάκης, «Το δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ», σελ. 156, εκδ. «Βιβλιόραμα», Αθήνα, 2004.
199. Κυριάκος Βαρβαρέσος, «Εκθεσις επί του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδος», Αθήνα, 1952, βλ. εισαγωγή Κ. Κωστής, σελ. 49-50.

Aπό γενιά που μεγαλώνει στις συνθήκες της αντεπανάστασης να γίνουμε γενιά των σκληρών αγώνων για το Σοσιαλισμό

Aπό γενιά που μεγαλώνει στις συνθήκες της αντεπανάστασης να γίνουμε γενιά των σκληρών αγώνων για το Σοσιαλισμό

Τις σύνθετες συνθήκες μέσα στις οποίες δρούμε, τον αρνητικό συσχετισμό τα παίρνουμε σοβαρά υπόψη ώστε ούτε τις αντικειμενικές συνθήκες να παραβλέπουμε ούτε να τα φορτώνουμε όλα σε εμάς, ούτε να μη βλέπουμε και τη δυναμική των εξελίξεων. Είμαστε πάνω απ' όλα απαιτητικοί με τη δική μας δουλειά, γιατί φτιάχνουμε οργάνωση που να μπορεί να δώσει παλικαρίσια κάθε μάχη στον μακρόχρονο αγώνα που δίνουμε, να ανταποκρίνεται ως νεολαία του ΚΚΕ σε κάθε καμπή της ταξικής πάλης.

Δυνατή, μαχητική, νεανική εφεδρεία στο πλευρό του Κόμματος για την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, τη συγκέντρωση και διαπαιδαγώγηση δυνάμεων για τη Σοσιαλιστική επανάσταση.
Είναι για μας μια συνεχής δοκιμασία που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη βαθιά αφομοίωση του Προγράμματος του Κόμματός μας από το σύνολο του δυναμικού της ΚΝΕ, από την ικανότητα να δρούμε με αυτό, να το εκλαϊκεύουμε. Που σημαίνει και συνεχή μελέτη του Μαρξισμού - Λενινισμού, της Ιστορίας του επαναστατικού - εργατικού κινήματος, των σύγχρονων επεξεργασιών του ΚΚΕ.
Κάθε προσπάθειά μας, κάθε βήμα που κάνουμε να διαμορφώνει ιδεολογική - πολιτική και οργανωτική υποδομή για τον αγώνα που δίνουμε, να δυναμώνουμε τα επαναστατικά χαρακτηριστικά της Οργάνωσής μας, την ικανότητα δράσης μας μέσα στη νεολαία.

Το Πρόγραμμα του Κόμματος είναι σήμερα όπλο και εργαλείο στη δουλειά μας

Η ανάγκη της βαθιάς αφομοίωσης του Προγράμματός μας επιβεβαιώνεται και από τη μέχρι τώρα συζήτηση στα Οργανα και τις ΟΒ της ΚΝΕ, αυτήν την περίοδο που συζητιούνται οι Θέσεις του ΚΣ για το 11ο Συνέδριο, μιας και δεν είναι λίγα τα ερωτήματα που επιδιώκουν περισσότερη γνώση για τις συνθήκες και τους όρους πραγματοποίησης της σοσιαλιστικής επανάστασης, για τον αντικειμενικό χαρακτήρα της επαναστατικής κατάστασης και τα καθήκοντα και το ρόλο του Κόμματος, για το πώς συνδέονται αυτά με τα καθήκοντά μας σήμερα. Δείχνει ότι η διαδικασία αυτή μπορεί να μας βγάλει πιο δυνατούς, πιο ώριμους, να αφομοιώσουμε σε βάθος τα καθήκοντα που απορρέουν, με βάση το σκοπό για τον οποίο παλεύουμε.
Το Πρόγραμμα του Κόμματος, άλλωστε, «δεν το βάζουμε στο ψυγείο», για να το αξιοποιήσουμε κάποια άλλη στιγμή. Είναι σήμερα όπλο και εργαλείο στη δουλειά μας, γιατί μας δίνει τη δυνατότητα να απαντήσουμε και να δράσουμε ολοκληρωμένα για το «τι πρέπει να γίνει», «πώς θα γίνει». Να απαντήσουμε αποφασιστικά στη διαστρέβλωση και συκοφάντηση του Σοσιαλισμού.
Ο χαρακτήρας και οι αρχές συγκρότησης της εργατικής εξουσίας είναι η διέξοδος στον προβληματισμό που έχει μεγάλο τμήμα της νεολαίας, νιώθοντας απέχθεια για το αστικό πολιτικό σύστημα, αλλά παραμένει εγκλωβισμένη σε αυτό. Η πραγματική πολιτική αλλαγή δεν είναι οι εναλλαγές κυβερνήσεων στο έδαφος του συστήματος εκμετάλλευσης και ανεργίας ή οι αλλαγές και οι μεταμορφώσεις των αστικών κομμάτων και θεσμών. Είναι η εργατική εξουσία που θα σαρώσει με την επαναστατική δράση και με νέους λαογέννητους θεσμούς όλους τους αστικούς θεσμούς, το σάπιο αστικό πολιτικό σύστημα. Γιατί εκφράζει μια ανώτερη μορφή δημοκρατίας, με βασικό χαρακτηριστικό της την ενεργητική συμμετοχή του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας στη διαμόρφωση της νέας κοινωνίας. Με τον έλεγχο της διεύθυνσης των παραγωγικών μονάδων, των κοινωνικών και διοικητικών υπηρεσιών, όλων των οργάνων εξουσίας από κάτω έως πάνω με αιρετούς και ανακλητούς αντιπροσώπους χωρίς κανένα προνόμιο σε σχέση με τους υπόλοιπους εργαζόμενους, ενώ θα ελέγχονται από αυτούς.
Μαζί με την ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας μπορούμε να αποκαλύψουμε όσους φορούν το «προσωπείο του δημοκράτη», χύνοντας δηλητήριο για το Σοσιαλισμό, παρουσιάζοντάς τον ως ένα αυταρχικό καθεστώς ανελευθερίας που απέτυχε, συγκρίνοντάς τον με το ναζισμό, διαστρεβλώνοντας την ιστορική αλήθεια και πραγματικότητα γύρω από ψέματα και συκοφαντίες.
Παίρνοντας υπόψη ότι ο αντικομμουνισμός διδάσκεται, χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα από το βιβλίο της «Πολιτικής Παιδείας» της Β' Λυκείου:
«Πολλοί (Πλάτων, ουτοπιστές σοσιαλιστές, Μαρξ κ.τ.λ.) οραματίστηκαν μια κοινωνία ισότητας και ελευθερίας, αλληλεγγύης και δικαιοσύνης. Πολλοί κατά καιρούς διακήρυξαν ότι θα εφαρμόσουν αυτά τα οράματα. Ομως, τα οράματα αποδείχτηκαν στην πράξη εφιάλτες. Χαρακτηρίστηκαν σοσιαλιστικά και δημοκρατικά τα πιο δικτατορικά και καταπιεστικά καθεστώτα. Μέχρι την οριστική κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, αρκετές φορές το προλεταριάτο είχε επαναστατήσει κατά της δικτατορίας του προλεταριάτου...»

Αντιστοιχίζουμε την καθοδηγητική δουλειά στις απαιτήσεις των επαναστατικών σκοπών μας

Μέσα στις σημερινές συνθήκες, με τη μεγάλη υποχώρηση των δυνάμεων του Σοσιαλισμού, λόγω της νίκης της αντεπανάστασης, τις μακρόχρονες συνέπειες, την υποχώρηση του εργατικού κινήματος κρινόμαστε συνεχώς και καθημερινά για το αν καταφέρνουμε να αντιστοιχίζουμε την καθοδηγητική δουλειά στις απαιτήσεις των επαναστατικών σκοπών μας.
Να δίνει νόημα και περιεχόμενο στον καθημερινό αγώνα κάθε μέλους της ΚΝΕ ο αγώνας για την απελευθέρωση από τα δεσμά της ταξικής εκμετάλλευσης, που θα είναι έργο της ίδιας της εργατικής τάξης. Να συνειδητοποιείται ότι διαπερνά μια κόκκινη κλωστή τα σημερινά καθήκοντα με την προοπτική του αγώνα μας και να δρούμε πρωτοπόρα για να κατακτήσουμε μια ανώτερη ζωή.
Η βαθιά αφομοίωση του Προγράμματος και των υπόλοιπων επεξεργασιών του Κόμματος μάς δίνει τη δυνατότητα να μπορούμε να βλέπουμε σε βάθος τις οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις, πίσω από την πρώτη εικόνα, πίσω από αυτό που αρχικά φαίνεται. Να αποκαλύπτουμε την ουσία των αντιθέσεων και να μην μπαίνουμε «κάτω από ξένη σημαία».
Η οικονομική - καπιταλιστική κρίση και η όποια ανάκαμψη ακολουθήσει δεν δημιουργούν μόνο όρους συμβιβασμού και υποχώρησης. Οι αντιθέσεις και οι ανταγωνισμοί, ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος που μαίνεται ήδη στην περιοχή δίνουν πολύ μεγαλύτερες ευκαιρίες και δυνατότητες για να προβάλουμε πιο αποφασιστικά την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του Σοσιαλισμού.
Εχει σημασία να αντέχουμε και να κρατάμε γερά το τιμόνι μπροστά σε κάθε εξέλιξη και ενδεχόμενο χωρίς να αιφνιδιαζόμαστε, γνωρίζοντας ότι η πάλη θα έχει τα «πίσω και τα μπρος της». Χωρίς να απογοητευόμαστε όταν η δουλειά μας φαίνεται να μην έχει κάποιο άμεσο αποτέλεσμα, έχοντας συνείδηση ότι η δουλειά μας σε αυτήν τη φάση μπορεί να έχει μικρά και αργά αποτελέσματα είναι όμως ταυτόχρονα και δουλειά υποδομής. Η πείρα μιας σειράς Οργανώσεων σε ΕΠΑΛ, τεχνικοεπαγγελματικές σχολές ή στα ΤΕΙ αυτό το επιβεβαιώνει. Γι' αυτό χρειάζεται να έχουμε εμπιστοσύνη στα παιδιά της εργατικής τάξης και των λαϊκών οικογενειών, να επιμένουμε με το νέο κόσμο που έχει αντικειμενικά συμφέρον από την πολιτική μας πρόταση.
Παρά τις δυσκολίες, μπορούμε σήμερα να συγκροτήσουμε μια πιο γερή Οργάνωση με πιο ολοκληρωμένη αντίληψη για τη στρατηγική μας, που να ξεχωρίζει στη λειτουργία των Οργανώσεων Βάσης η διαπαιδαγωγητική δουλειά και να διαμορφώνει νέους πρωτοπόρους αγωνιστές, επαναστάτες, αυριανά μέλη και στελέχη του ΚΚΕ. Με λειτουργία που να εμπνέει ευρύτερα διάθεση για δράση, συλλογικότητα, αλληλεγγύη, πρωτοβουλία. Αξιοποιώντας μορφές επικοινωνίας, κοινής δράσης και συσπείρωσης που να βοηθούν στην αγωνιστική διαπαιδαγώγηση.

Εξετάζοντας καλύτερα το περιεχόμενο της παρέμβασής μας

Παραδείγματος χάρη, στις τεχνικές σχολές η ανάδειξη της δυνατότητας στους σπουδαστές να γνωρίσουν τη θεωρία και τις αρχές των τεχνολογικών εφαρμογών στην ειδικότητα που σπουδάζουν, δεμένο με τις εξελίξεις στους κλάδους διαμορφώνει περισσότερες προϋποθέσεις, για να συνειδητοποιούνται οι τεράστιες δυνατότητες της κοινωνικοποιημένης παραγωγής και του κεντρικού σχεδιασμού σε αντίθεση με το πώς αξιοποιείται η τεχνική στον καπιταλισμό. Πράγμα που απαιτεί συνδυασμένη δουλειά, προβολή του Προγράμματός μας, των όρων και των συνθηκών που μπορούν να ικανοποιηθούν οι λαϊκές ανάγκες.
Οι απαιτήσεις για το περιεχόμενο της παρέμβασής μας είναι μεγάλες εάν αναλογιστούμε ότι στα σχολεία δεν μπορεί να εξαντλείται στους ταξικούς φραγμούς ή στο βιβλίο των Αγγλικών που οι μαθητές καλούνται να πληρώσουν, την ίδια ώρα που το διπλανό βιβλίο της Πολιτικής Παιδείας της Β' Λυκείου γράφει: «Κάθε εκπαιδευτικό σύστημα μεταδίδει γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις. Αλλά, συγχρόνως, θέλει να μεταδώσει και τις αρχές και αξίες του υπάρχοντος κοινωνικού συστήματος, και έτσι λειτουργεί ως παράγοντας αναπαραγωγής του». Και αυτό κάνει σε όλες του τις σελίδες, αναπαράγει τις αρχές και τις αξίες του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος.
Εχουμε σήμερα τις προϋποθέσεις, ώστε πιο μαχητικά μέσα στη νεολαία να αναμετρηθούμε με τις προσπάθειες της αστικής τάξης να χειραγωγήσει τις συνειδήσεις των νέων, να τους περιθωριοποιήσει, να τους εγκλωβίσει σε αδιέξοδα, να τους μάθει να ζουν με υποκατάστατα. Μέσα από τη συλλογική δράση, την αλληλεγγύη, την αγάπη προς τη μόρφωση και την ίδια τη ζωή, με τη δύναμη του προσωπικού παραδείγματος των μελών της ΚΝΕ να καλλιεργήσουμε την αγωνιστική - μαχητική ανυπότακτη στάση ζωής.

Δυνατή ΚΝΕ, Οργάνωση της επαναστατικής ανατροπής

Είμαστε Οργάνωση Νεολαίας του ΚΚΕ, οπότε η λειτουργία και η δράση μας μέσα στη νεολαία συμβάλλει, ώστε σε επαναστατικές συνθήκες το Κόμμα να βρεθεί με την πλειοψηφία της εργατικής τάξης συσπειρωμένη γύρω του και σε συμμαχία με λαϊκά στρώματα, για να κατακτηθεί επαναστατικά η πολιτική εξουσία. Τα προγραμματικά καθήκοντα για αυτή τη φάση είναι σύνθετα και υλοποιούνται μόνο σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης. Ωστόσο, η προετοιμασία του υποκειμενικού παράγοντα είναι συνεχής και προηγείται. Η ιστορική πείρα αναδεικνύει ως βασικό πρόβλημα του επαναστατικού κινήματος την έλλειψη ιδεολογικής - πολιτικής και οργανωτικής ετοιμασίας των Κομμουνιστικών Κομμάτων, ώστε να οδηγήσουν, σε επαναστατικές συνθήκες, την εργατική - λαϊκή εξέγερση στην ανατροπή της καπιταλιστικής εξουσίας.
Δρούμε για να προετοιμάζεται η ίδια η ΚΝΕ, δυναμώνοντας ιδεολογικά και οργανωτικά με επίκεντρο τη ζωντανή λειτουργία και τη μαχητική δράση των ΟΒ, τροφοδοτώντας το Κόμμα με νέα μέλη και στελέχη. Εχει σημασία το πώς δουλεύουμε σήμερα, ιδιαίτερα οι σύντροφοι που επιλέγονται από τις Οργανώσεις σε θέσεις ευθύνης στα καθοδηγητικά όργανα, πώς δρούμε για να αυξάνονται οι Οργανώσεις της ΚΝΕ και για να δημιουργείται μια ευρύτερη πρωτοπορία μέσα στη νεολαία που να συμβάλλει στην ανασυγκρότηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος, της λαϊκής συμμαχίας ρήξης και ανατροπής της εξουσίας των μονοπωλίων.
Τα 100χρονα του ΚΚΕ και τα 50χρονα της ΚΝΕ μπορούμε να τα τιμήσουμε στην πράξη, μεγαλώνοντας την απαιτητικότητα και την ικανότητα δράσης μας, ξεπερνώντας υποκειμενικές αδυναμίες, αντιπαλεύοντας αντικειμενικές δυσκολίες.

Του
Πέτρου ΜΑΡΚΟΜΙΧΑΛΗ*
*Ο Πέτρος Μαρκομιχάλης είναι μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ