Ενας απατεώνας, βολικός για το σύστημα

Ο νέος χρόνος μπήκε με αντιλαϊκά μέτρα και με αρκετό θόρυβο γύρω από τον διαβόητο Α. Σώρρα. Τα αστικά ΜΜΕ διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για τις απάτες και τη δράση του Σώρρα και της οργάνωσης που έχει ιδρύσει με το όνομα «Ελλήνων Συνέλευσις» (ΕΣΥ). Η κυβέρνηση δηλώνει ότι το χειρίζεται με υπευθυνότητα... και πάει λέγοντας!!! Γιατί, λοιπόν, τόσος ντόρος για αυτήν την υπόθεση;

Οι κομπογιαννιτισμοί του Σώρρα δεν είναι κάτι το καινούριο. Οι απάτες του είναι γνωστές εδώ και 5 χρόνια. Η ομάδα του διαδίδει τρεις τουλάχιστον ιστορίες για την προέλευση των υποτιθέμενων ομολόγων του Σώρρα. Αλλωστε, υπάρχουν συγκεκριμένοι κύκλοι με κέντρο στις ΗΠΑ (μέσα σε αυτούς και Ελληνοαμερικανοί) που πουλούν παρόμοιες ιστορίες σε διεθνές επίπεδο.

Από το 2015, η ΕΣΥ παρουσίασε ιδιαίτερα αυξημένη δραστηριότητα και προβολή. Παρουσία είχε κατά τόπους με δικούς της υποψηφίους στις δημοτικές εκλογές του 2014, ενώ συνδεόταν με διάφορους δημοτικούς παράγοντες σε διάφορους δήμους.

Ο Α. Σώρρας και η οργάνωσή του τάζουν ότι με ένα εξώδικο θα απαλλάξουν μια και έξω καταχρεωμένο κόσμο από τα χρέη του. Ισχυρίζονται ότι ο Σώρρας διαθέτει στην κατοχή του ομόλογα που η αξία τους ξεπερνά τα 600 δισ. (τώρα μιλά για 3 τρισ.!!!) και με αυτά δήθεν μπορεί να εξοφλήσει το κρατικό χρέος της Ελλάδας και να καλύψει τις οφειλές των υπερχρεωμένων λαϊκών νοικοκυριών.

Εχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα ένα πανελλαδικό δίκτυο, με γραφεία και οργανώσεις που έχουν τη μορφή ΜΚΟ. Ηδη πάνω από 5.000 εξώδικα έχουν σταλεί πανελλαδικά στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Τα μέλη πληρώνουν εγγραφή, συνδρομή, αλλά και ένα ποσό για την κατάθεση των εξωδίκων που τους διανέμει. Οι συνδρομές των απελπισμένων ή παρασυρμένων που συμμετέχουν στις κατά τόπους οργανώσεις είναι πηγές χρηματοδότησης για τις μπίζνες του αρχηγού.

Πρόκειται απλά για έναν γραφικό απατεώνα;

Στην ουσία, ο Σώρρας με την παρέα του αυτοαναγορεύονται σε σωτήρες του συστήματος. Ο ίδιος πρότεινε να εξαγοράσει το κρατικό χρέος με τα πλαστά ομόλογα, ισχυριζόμενος ότι μπορεί να δανείσει στην πράξη το κράτος με τα υποτιθέμενα ομόλογα 600 δισ. Με βάση την πρότασή του το κράτος με τη σειρά του θα αναλάμβανε να τον αποπληρώσει σε χρονικό διάστημα από 50 έως 100 χρόνια με επιτόκιο 0,5%.

Πάνω σε αυτήν τη βάση, η ΕΣΥ διαδίδει αντιδραστικές, ρατσιστικές και φασιστικές αντιλήψεις με έντονη αρχαιοπληξία. Πολλές από τις θέσεις που προβάλλει καλλιεργήθηκαν στα χρόνια της κρίσης από διάφορες δυνάμεις. Κάποιες εκκολάφτηκαν στις πλατείες των «αγανακτισμένων». Αρκετές ακούγονται από τη Χρυσή Αυγή και αναγράφονται σε διάφορες φασιστοφυλλάδες. Ορισμένες θέσεις τους για το δημόσιο χρέος εμφανίζονταν και σαν «αριστερές» «ριζοσπαστικές» τα προηγούμενα χρόνια.

Η δημαγωγία του Σώρρα βρίσκει έδαφος σε λαϊκά και μικροαστικά στρώματα με ανώριμη πολιτική συνείδηση. Ενισχύθηκε σε συνθήκες παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, γενικευμένης εξαθλίωσης, υποχώρησης του εργατικού - λαϊκού κινήματος και της ταξικής πάλης.

Ολα αυτά τα χρόνια δεν υπήρξε καμία παρέμβαση από τη Δικαιοσύνη ή τις αστικές κυβερνήσεις. Ο Σώρρας δρούσε όλα αυτά τα χρόνια με την ανοχή - για να μην πούμε την κάλυψη - του αστικού κράτους, με τη συνδρομή πολλών αστικών ΜΜΕ, έντυπων και ηλεκτρονικών.

Τι βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια

Τώρα που βγαίνουν πολλά στη φόρα για το «ποιόν» του Σώρρα και της ΕΣΥ, όλες οι αναλύσεις στέκονται στη γραφικότητα και στις απάτες. Αυτό που αποφεύγουν να εξηγήσουν είναι το γιατί αφέθηκαν να «αλωνίζουν» ανενόχλητοι.

Ολο αυτό το κύκλωμα αναπαρήγαγε με δημαγωγικό τρόπο όλες τις αστικές αντιλήψεις για το χρέος και τις αιτίες της κρίσης, αξιοποιώντας πλήθος ιστοσελίδων στο διαδίκτυο. Η ρητορική και παρεμβάσεις αυτού του συρφετού αποδείχτηκαν ως ένα βαθμό βολικές για τα αστικά επιτελεία γιατί αθωώνουν το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα και την αστική εξουσία. Συμβάλλουν στο να εμφυτευτούν μια σειρά αντιλήψεις στη λαϊκή συνείδηση:

-- Αναγορεύουν το δημόσιο χρέος και το πολιτικό σύστημα σε αιτίες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Ετσι συμβάλλουν στην απόκρυψη της βασικής αιτίας που γεννά νομοτελειακά τις κρίσεις στην καπιταλιστική οικονομία. Προεκτείνοντας, καλλιεργούν την αυταπάτη ότι μια διευθέτηση ή «κούρεμα» του χρέους (έστω με λογιστικό έλεγχο) θα λύσει τάχα τα λαϊκά προβλήματα. Σαφώς αναγνωρίζουν ότι το χρέος πρέπει να αποπληρωθεί από το κράτος (όλο ή μέρος του).

Παράλληλα, αναπαράγουν την αντιγερμανική και αντιμνημονιακή ρητορεία, με αφορμή το χρέος. Συσκοτίζουν ότι οι ανάγκες κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου είναι αυτές που απαιτούν φτηνή εργατική δύναμη και ενίσχυση της αστικής εξουσίας. Παίρνουν θέση στις ενδοαστικές αντιθέσεις υπέρ του ενός αστικού πόλου ενάντια στον άλλο (συμφέροντα εγχώριου κεφαλαίου, αντιθέσεις ΗΠΑ - Γερμανίας). Αναπαράγουν γνωστές αποπροσανατολιστικές αστικές θεωρίες για την κρίση, παρόμοιες με της Χρυσής Αυγής περί «κακών τραπεζιτών» και τάχα «καλής επιχειρηματικότητας», καλού «παραγωγικού» και κακού «παρασιτικού» κεφαλαίου, διεθνών τοκογλύφων που λυμαίνονται τον εθνικό πλούτο κ.λπ.

-- Καλλιεργούν την άποψη ότι η «σωτηρία» για το λαό θα έρθει με καπιταλιστικές επενδύσεις, για τις οποίες η ΕΣΥ και ο Σώρρας είναι πρόθυμοι να συμβάλουν με διάφορους τρόπους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι επικεντρώνουν σε ΟΤΑ. Στην πράξη, υιοθετούν όλους τους αστικούς σχεδιασμούς για την καπιταλιστική ανάπτυξη.

-- Καλλιεργούν ότι δεν υπάρχουν αντιτιθέμενα ταξικά συμφέροντα στην κοινωνία. Αναπαράγοντας συνωμοσιολογικές αναλύσεις ισχυρίζονται ότι η Ελλάδα βρίσκεται υπό οικονομική κατοχή. Επομένως, η εργατική τάξη και ο λαός πρέπει να είναι «ένα» με τους εκμεταλλευτές τους, τα μονοπώλια και την αστική εξουσία, για να σωθεί το ελληνικό έθνος.

-- Μέσω του καλέσματος να υποταχθούν όλοι στο «κοινό συμφέρον» του Ελληνισμού, καλούν σε υποταγή στην καπιταλιστική εκμετάλλευση και παραίτηση από κάθε λαϊκή διεκδίκηση.

-- Αποδέχονται ότι τα ιμπεριαλιστικά κέντρα είναι παράγοντες της «λύσης», αφού τις προτάσεις τους τις έχουν αποστείλει ακόμα και... στη CIA!!! Γράφουν ακόμα ότι «θα προωθηθεί η αξιολόγηση της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδος με γνώμονα το Εθνικό συμφέρον», παίρνοντας υπόψη τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και τις αναπροσαρμογές των συμμαχιών σε διεθνές επίπεδο.

Καμία υποτίμηση

Στην πραγματικότητα, στρώνουν το έδαφος για να εμφυτεύονται στις λαϊκές συνειδήσεις οι πλέον αντιδραστικές τοποθετήσεις, δίνοντας τη δυνατότητα σε αστικές δυνάμεις να τις χρησιμοποιήσουν κατάλληλα σε κρίσιμες ώρες για το σύστημα ή στην αναμόρφωση του αστικού πολιτικού συστήματος. Δεν είναι άσχετο ότι η αναθέρμανση της δράσης του Σώρρα προχώρησε σε περίοδο έντονων ζυμώσεων σε διάφορα αστικά κόμματα, όταν μάλιστα μεγαλώνει η λαϊκή αγανάκτηση για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνιέται αυτό που αποδεικνύουν άπειρα ιστορικά παραδείγματα, ότι η αστική τάξη ποτέ δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει ακόμα και τα πιο φαιδρά πρόσωπα - μαριονέτες με ανύπαρκτες ηθικές αναστολές, για να περάσει διά πυρός και σιδήρου την κυριαρχία της στο λαό.

Ο καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό στάδιο έχει περάσει στην αντίδραση σε κάθε τομέα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Σε φάσεις οικονομικών κρίσεων οξύνονται στο έπακρο οι κοινωνικές αντιθέσεις και το σάπισμά του αναδίδει όλη την «μπόχα» ενός συστήματος που το μόνο που έχει να προσφέρει είναι εξαθλίωση, πολέμους και βαρβαρότητα. Μαζί με αυτά αναδύονται και τα φαινόμενα τύπου Σώρρα.

Οι κομμουνιστές, τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ έχουν υποχρέωση να ξεσκεπάζουν το ρόλο απατεώνων τύπου Σώρρα, αλλά κυρίως και το ίδιο το σύστημα που τους τρέφει και τους αξιοποιεί. Εχουν χρέος να συμβάλουν στην απομόνωσή τους. Μαχητικά να κινητοποιούν την εργατική τάξη και το λαό να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, σε σύγκρουση με τα μονοπώλια και την εξουσία τους. Στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και των ιμπεριαλιστικών λυκοσυμμαχιών δεν υπάρχει σωτηρία για το λαό.

Η ολόπλευρη ισχυροποίηση του ΚΚΕ αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης. Γιατί εκεί βρίσκεται η ελπίδα και η προοπτική. Αυτή είναι η απάντηση σε κάθε σαλτιμπάγκο του συστήματος.

ΕΠΙΘΕΣΗ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

ΕΠΙΘΕΣΗ ΓΕΡΜΑΝΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

Μια ακόμη μορφή εκδήλωσης οξύτατων ανταγωνισμών σε φόντο αβέβαιης ανάπτυξης

ASSOCIATED PRESS

Το κτίριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζα στη Φρανκφούρτη

Την περασμένη βδομάδα o αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Γενς Σπαν, δήλωσε στο «Reuters» ότι η νομισματική πολιτική χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) προκαλεί πολλές «παρενέργειες», προβάλλοντας την ανάγκη για «μια προσεκτική έξοδο» από αυτήν την πολιτική. Προηγουμένως είχε ανακοινωθεί η ετήσια αύξηση των τιμών καταναλωτή κατά 1,1% στην ΕΕ για τον Δεκέμβρη, αντανακλώντας τον υψηλότερο ρυθμό από τον Δεκέμβρη του 2013, που χρησιμοποιήθηκε από τη γερμανική κυβέρνηση ως επιχείρημα κατά της πολιτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Τρεις μέρες μετά την παρέμβαση του Γερμανού αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, επίθεση στην ΕΚΤ έκανε η Ενωση Τραπεζιτών της Γερμανίας (BdB) για το ίδιο ζήτημα, επικεντρώνοντας κυρίως στην πολιτική των χαμηλών επιτοκίων της ΕΚΤ. Πολιτική που έχει ως στόχο την ενίσχυση του πληθωρισμού στο 2% όπως προβλέπεται από το καταστατικό της. Σε ανακοίνωσή της ζήτησε από την ΕΚΤ να προχωρήσει σε αλλαγή κατεύθυνσης της πολιτικής, λέγοντας ότι «τα χαμηλά επιτόκια είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για τις τράπεζες».
Η πολιτική χαλάρωσης της ΕΚΤ περιλαμβάνει αγορά κρατικών ομολόγων και ομολόγων τραπεζών και επιχειρηματικών ομίλων που διαχειρίζονται τράπεζες, δίνοντας ρευστό χρήμα, προκειμένου να δανείζουν οι τράπεζες για επενδύσεις. Περιλαμβάνει επίσης χρηματοδότηση με ελάχιστα ή και μηδενικά επιτόκια, ενώ έχει αρνητικά επιτόκια καταθέσεων που «σπρώχνουν» τις τράπεζες να μην καταθέτουν. Ανάλογη πολιτική ακολουθούν και οι τράπεζες σε κάθε κράτος - μέλος των Ευρωζώνης - ΕΕ.
Τι είναι ο «δείκτης τιμών καταναλωτή»; Είναι ένας δείκτης που αντιπροσωπεύει τις τιμές των εμπορευμάτων και υπηρεσιών που αγοράζει ένα δείγμα νοικοκυριών, το οποίο θεωρείται αντιπροσωπευτικό του συνόλου των νοικοκυριών. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή προκύπτει από τη στάθμιση των τιμών των διαφόρων εμπορευμάτων και υπηρεσιών και προκύπτει ως μέσος όρος των τιμών όλων των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών που τον καθορίζουν. Επιδρά δε και στην εκτίμηση για τον πληθωρισμό.

Παλιά διαμάχη

Δεν είναι πρώτη φορά που η πολιτική της ΕΚΤ δέχεται σφοδρή κριτική από τη Γερμανία. Πολιτική που δεν έχει στόχο την κάλυψη λαϊκών αναγκών και την άνοδο της ευημερίας των εργαζομένων, αλλά τη συμβολή στις επενδύσεις των επιχειρηματικών ομίλων Ευρωζώνης και ΕΕ, ιδιαίτερα των οικονομιών που δεν μπορούν ακόμη να ανακάμψουν δυναμικά (π.χ. Γαλλία), ή αντίθετα κινδυνεύουν ακόμη και με νέα οικονομική κρίση (π.χ. Ιταλία), γενικά τα κράτη του Νότου της ΕΕ.
Τον Απρίλη του 2016, ο Β. Σόιμπλε έκανε οξύτατη επίθεση στον Μ. Ντράγκι, για το πρόγραμμα νομισματικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η αιτιολογία της επίθεσης ήταν ότι τα χαμηλά επιτόκια πλήττουν τις συνταξιοδοτικές παροχές και τις αποταμιεύσεις των απλών Γερμανών. Δηλαδή, δεν αυξάνεται το εισόδημα των συνταξιούχων λόγω χαμηλών επιτοκίων. Ταυτόχρονα, του «χρέωνε» ευθύνη για τη μεγάλη ενίσχυση του ευρωσκεπτικιστικού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD).
Στον Β. Σόιμπλε αντιπαρατέθηκε τότε ο σοσιαλδημοκράτης Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ζ. Γκάμπριελ, λέγοντας ότι «πρέπει να δοθεί ένα τέλος στο παιχνίδι κατηγοριών εις βάρος της ΕΚΤ (...) Το πρόβλημα δεν είναι η ΕΚΤ αλλά η άρνηση να παραιτηθεί κανείς από την μονόπλευρη πολιτική της λιτότητας».
Τον Αύγουστο του 2016, ο Β. Σόιμπλε επανήλθε δριμύτερος. Σε δήλωσή του στην «Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung» χαρακτήρισε την πολιτική της ΕΚΤ μακροπρόθεσμα «επιβλαβή» για την Ευρωζώνη και ζήτησε την εγκατάλειψή της.
Η ανησυχία εκφράστηκε πολύ εντονότερη από τους Γερμανούς τραπεζίτες, που προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο τραπεζικής κρίσης, εξαιτίας της πολιτικής της ΕΚΤ. Η Bundesbank ζητούσε, μάλιστα, επειγόντως κρατική εγγύηση των καταθέσεων, προκειμένου σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο να προστατευθούν οι καταθέτες, αλλά και όσοι έχουν επενδύσει σε συνταξιοδοτικά προγράμματα.
Ο επικεφαλής της Deutsche Bank, Τζον Κράιαν, έγραψε στην «Handelsblatt»: «Στο μεταξύ όμως η νομισματική πολιτική λειτουργεί ενάντια στους στόχους της ενίσχυσης της οικονομίας και της διασφάλισης του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος». Εγραψε επίσης ότι «για τους καταθέτες και τα συνταξιοδοτικά προγράμματά τους οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές», αν δεν αλλάξει η πολιτική της ΕΚΤ.
Γιατί, όμως, οι Γερμανοί τραπεζίτες έχουν τέτοια ανησυχία; Μα γιατί τα μηδαμινά και αρνητικά επιτόκια σημαίνουν και δραστική μείωση των κερδών τους. Καλλιεργούν επίσης αποστροφή στις όποιες λαϊκές καταθέσεις, άρα μειώνεται και η δυνατότητα των τραπεζών να αξιοποιούν τις καταθέσεις ως κεφάλαιο και να κερδοσκοπούν, ενώ εμποδίζουν γενικά την άντληση χρηματικού κεφαλαίου.
Επίσης, η κατάσταση στο τραπεζικό σύστημα της Γερμανίας δεν είναι καλή γι' αυτό και ο φόβος των Γερμανών τραπεζιτών. Η μετοχή της Ντόιτσε Μπανκ μέσα στο 2016 έχασε πάνω από το 45% της αξίας της, υποχωρώντας στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριάντα ετών. Είχε ζημιές και το 2015 και το 2016. Εχει τεράστια περιουσιακά στοιχεία (π.χ. παράγωγα) με ρίσκο. Οι τράπεζες της Γερμανίας κατέχουν ιταλικά ομόλογα αξίας 83,2 δισ. ευρώ, άρα είναι εκτεθειμένες σε κινδύνους, λόγω των τεράστιων κόκκινων δανείων (360 δισ. ευρώ) των ιταλικών τραπεζών. Deutsche Bank, Commerzbank, η κρατική NordLB είναι εκτεθειμένες σε κινδύνους από «κλειστά επενδυτικά κεφάλαια» ναυτιλιακών εταιρειών, με μεγάλη πτώση τζίρου - κερδών ή έχουν και ζημιές. Αυτά και μόνο τα παραδείγματα αρκούν για να δείξουν έναν παράγοντα της επίθεσης στην ΕΚΤ.

Οξύτατοι ανταγωνισμοί

Από όλα τα παραπάνω, ένα πρώτο συμπέρασμα είναι ότι στην αντιπαράθεση Γερμανίας - ΕΚΤ εκδηλώνονται οξύτατοι ανταγωνισμοί εντός της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Αλλωστε, αυτό δεν είναι ούτε τυχαίο ούτε καινούργιο. Εκφράζεται σε όλη την περίοδο της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και ιδιαίτερα μετά το 2012 με αφορμή την κρίση στην Ελλάδα και την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, ενώ το 2015 η κόντρα ανάμεσα σε Γερμανία - Γαλλία πήρε τεράστιες διαστάσεις πάλι με επίκεντρο την Ελλάδα. Εκδηλώθηκε επίσης, με επίκεντρο την πολιτική οικονομικής διακυβέρνησης, με τη Γαλλία να επιμένει σε εμβάθυνση και πολιτική ενοποίηση και τη Γερμανία να επιμένει στον διακυβερνητικό χαρακτήρα της ΕΕ. Ουσιαστικά, η πολιτική της ΕΚΤ συμφέρει Γαλλία, Ιταλία, κ.λπ. που ζορίζονται στον τομέα των επενδύσεων λόγω μεγάλων κρατικών χρεών.
Ενα δεύτερο συμπέρασμα είναι η ύπαρξη οξύτατων ανταγωνισμών στο εσωτερικό της Γερμανίας ανάμεσα σε τμήματα του κεφαλαίου. Και φαίνεται από τις διαφορετικές τοποθετήσεις Σόιμπλε - Γκάμπριελ, ο οποίος (Γκάμπριελ) πρόσφατα, ως επικεφαλής του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος (SPD) πιθανός υποψήφιος καγκελάριος, επανέφερε το θέμα αλλαγής πολιτικής, δηλαδή για να χαλαρώσει. Κατηγορήθηκε ότι ενισχύει τους ευρωσκεπτικιστές. Επομένως, η επίθεση του Σόιμπλε στην ΕΚΤ και στον Ντράγκι ότι ενισχύει το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα - επιχειρηματίες το έχουν ιδρύσει - «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), που θέλει επαναφορά του μάρκου αντί του ευρώ ως νόμισμα της Γερμανίας, άρα εναντιώνεται στη σημερινή μορφή ενοποίησης, παίρνει υπόψιν ότι τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα θέλουν χαλαρή πολιτική διαχείρισης και περισσότερη εθνοκρατική δράση, ανεξάρτητα από τις επιμέρους μεταξύ τους διαφορές.
Επομένως και η επίθεση στη γραμμή Γκάμπριελ, που, παρεμπιπτόντως, δεν εναντιώνεται στην ενοποίηση και στο ευρώ, συμφωνεί όμως με την πολιτική που θέλουν να εφαρμοστεί οι Γαλλία, Ιταλία, γενικά ο Νότος, δείχνει διαφορετικές πολιτικές επιλογές για την εξέλιξη Ευρωζώνης - ΕΕ, των κρατών - μελών τους, διαφοροποιήσεις σε συμμαχίες, εντός ΕΕ αλλά και σε διεθνές επίπεδο.

Σε αβέβαιες συνθήκες

Η καπιταλιστική οικονομική κρίση έχει μεγαλώσει την ανισομετρία μέσα σε Ευρωζώνη - ΕΕ, ακόμη και ανάμεσα σε Γερμανία - Γαλλία σε βάρος της δεύτερης, γεγονός που η Γερμανία θέλει να ενισχύσει υπέρ της, ενώ η Γαλλία σε βάρος της Γερμανίας.
Ολ' αυτά πρέπει να τα εκτιμούμε στο φόντο της αδύναμης καπιταλιστικής ανάπτυξης των Ευρωζώνης - ΕΕ, ακόμη και της Γερμανίας, 1,9% το 2016, 1,5% το 2017 και με δυσκολίες στις εξαγωγές τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Κίνα, που σημαίνει τάσεις προς τα κάτω. Επίσης, σε συνθήκες επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, ενίσχυσης της τάσης προστατευτισμού, που θα φέρουν επίσης δυσχέρειες.
Επιβεβαιώνονται, επομένως, οι εκτιμήσεις του ΚΚΕ όπως εκφράζονται στις «Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 20ό Συνέδριο»:
«Στα χρόνια που ακολούθησαν την εκδήλωση της διεθνούς κρίσης ο συσχετισμός μεταβλήθηκε - τόσο στο σύνολο της ΕΕ όσο και στον ηγετικό πυρήνα της - υπέρ της Γερμανίας. Η διεύρυνση του χάσματος σε βάρος της Γαλλίας και της Ιταλίας εκδηλώνεται πρώτα απ' όλα στους περιορισμένους μέσους ετήσιους ρυθμούς μεταβολής του ΑΕΠ ανά δεκαετία (...)
Σε επίπεδο δεκαετίας (2006 - 2016), ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ της Ευρωζώνης κυμάνθηκε στο 0,54%, δηλαδή παρουσιάζει στασιμότητα. Η υπεροχή της Γερμανίας αντανακλάται και στο μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξής της, ο οποίος ανέρχεται στο 1,2% έναντι 0,6% της Ιταλίας και 0,7% της Γαλλίας (...)
Οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν μπορούν ωστόσο να πετύχουν την άμβλυνση της ανισομετρίας στο εσωτερικό της Ευρωζώνης, η οποία αποτυπώνεται στη διεύρυνση της ψαλίδας ανάμεσα στα κράτη που σημειώνουν σταθερά εμπορικά πλεονάσματα (Γερμανία, Ολλανδία κ.λπ.) και την πλειοψηφία των κρατών που σημειώνουν αντίστοιχα ελλείμματα. Στο έδαφος αυτό κατατέθηκε το 2015 η γνωστή πρόταση των 5 προέδρων (Κομισιόν, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Eurogroup) με στόχο να λειτουργήσει ως πλαίσιο διαπραγμάτευσης για την "Ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης της Ευρώπης". Αυτή η πρόταση εστιάζει στο ζήτημα της Χρηματοοικονομικής Ενωσης, της Δημοσιονομικής Ενωσης και της εμβάθυνσης με στόχο την Πολιτική Ενωση, στη βάση των υπαρχουσών συνθηκών της ΕΕ(...)
Οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας - καθώς και των υπόλοιπων χωρών που ανήκουν στο λεγόμενο "Club Med" που συγκροτήθηκε με την υπογραφή της λεγόμενης "Διακήρυξης της Αθήνας" - ζητούν από τη μια τη χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, ώστε να αξιοποιήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό εργαλεία της δημοσιονομικής πολιτικής για την υποβοήθηση της καπιταλιστικής κερδοφορίας και από την άλλη την εμβάθυνση σε μία πορεία ενοποίησης της Ευρωζώνης (ενιαίο κοινοβούλιο και ενιαίος προϋπολογισμός Ευρωζώνης, ενιαία διακυβέρνηση κ.ά.), ώστε να αναλάβει η Γερμανία στην πράξη ρόλο εγγυητή για τα υπερχρεωμένα κράτη και τις προβληματικές μεγάλες τράπεζες της ΕΕ. Παράλληλα, στη Γαλλία και στην Ιταλία δυναμώνει το ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα της αντιπολίτευσης.
Κάποια κράτη - μέλη που διατηρούν στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ, όπως η ομάδα του Βίσεγκραντ (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία) καθώς και χώρες όπως η Σουηδία και η Δανία, ζητούν τη διατήρηση του διακυβερνητικού χαρακτήρα της ΕΕ και την ενίσχυση της αυτοτέλειας των εθνικών πολιτικών σε διάφορα θέματα (π.χ. Μεταναστευτικό - Προσφυγικό).
Η αντιπαράθεση για το μείγμα της ασκούμενης πολιτικής συνδέεται αντικειμενικά με την αντιπαράθεση για τις διεθνείς συμμαχίες της ΕΕ. Κι εδώ υπάρχουν μεγάλες διαφορές, τόσο ανάμεσα στα κράτη - μέλη όσο και στο εσωτερικό τους, όσον αφορά τη σχέση της ΕΕ και των επιμέρους κρατών με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, αλλά και την Κίνα».
Ολ' αυτά βρίσκονται και πίσω από την αντιπαράθεση Γερμανίας - ΕΚΤ. Μόνο που είναι ξένα για την εργατική τάξη, τους λαούς. Που δεν έχουν άλλο δρόμο από την αντιμονοπωλιακή, αντικαπιταλιστική πάλη, έως την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, για να ανοίξει ο δρόμος για τη δική τους ευημερία και όχι να συντάσσονται πίσω από τη μια ή την άλλη πολιτική αστικής διαχείρισης για έξοδο από την κρίση σε όφελος του κεφαλαίου.

ΛΙΒΥΗ Αμείωτες οι κόντρες των ιμπεριαλιστών στις πλάτες του λαού

ΛΙΒΥΗ

Αμείωτες οι κόντρες των ιμπεριαλιστών στις πλάτες του λαού

Copyright 2016 The Associated

Εικόνα από τη ρημαγμένη και κατεστραμμένη από τις συγκρούσεις Σύρτη

Η επανέναρξη λειτουργίας της ιταλικής πρεσβείας στην Τρίπολη της Λιβύης την περασμένη Τρίτη προβλήθηκε από δυτικά, κυρίως, ΜΜΕ, σαν ελπιδοφόρα ένδειξη και σαν «θετικός οιωνός» για την πιθανή βελτίωση της τραγικής κατάστασης που έχει προκαλέσει στην πολύπαθη χώρα η ιμπεριαλιστική επέμβαση του 2011. Επιφύλαξαν έτσι σχετικώς θερμή υποδοχή και προβολή στον νεοδιορισθέντα Ιταλό πρέσβη, Τζιουζέπε Περόνε, παρουσιάζοντας με λεπτομέρειες την επίδοση των διαπιστευτηρίων του στον Λίβυο πρωθυπουργό Φαγιέζ Σάρατζ, αλλά και τις υποσχέσεις που μοίρασε αφειδώς σε λιβυκά ΜΜΕ για τις τάχα αγνές προθέσεις της Ρώμης απέναντι στο λιβυκό λαό, ενώ την ίδια στιγμή έσπρωχνε τα συμφέροντα του ιταλικού ενεργειακού γίγαντα ΕΝΙ στη δυτική Λιβύη και τα σχέδια της ιταλικής αστικής τάξης για «έλεγχο» των μεγάλων μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών από τις λιβυκές προς τις ιταλικές ακτές.

Ομως, το άνοιγμα της ιταλικής πρεσβείας δύο χρόνια μετά το κλείσιμό της (Φλεβάρης του 2015), εξαιτίας της εκρηκτικής και άναρχης κατάστασης που προκάλεσαν αιματηρές συγκρούσεις, δεν δείχνει να είναι ο ...κούκος που φέρνει την άνοιξη.
Η διαπάλη ανταγωνιστικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και μονοπωλίων στη Λιβύη όχι μόνον συνεχίζεται αλλά εντείνεται, έχοντας ως φόντο τις ασταμάτητες συγκρούσεις μεταξύ διάφορων ένοπλων οργανώσεων ισλαμιστών, τζιχαντιστών και μονάδων του λιβυκού στρατού και τις εντεινόμενες κόντρες ανάμεσα στη διορισμένη (από τον ΟΗΕ) «Λιβυκή Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας» του πρωθυπουργού Φαγιέζ Σάρατζ στην Τρίπολη, το εκλεγμένο κοσμικό κοινοβούλιο στο Τομπρούκ και τον στρατό του ε.α. στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ (ή Χάφτερ).

Κόντρες σε διάφορα επίπεδα

Παράλληλα, από τη μία μεριά εξελίσσονται οι κινήσεις δυτικών μονοπωλίων και ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, ΗΠΑ και ορισμένων χωρών της ΕΕ (με πρώτες την Ιταλία και τη Γαλλία), που θεωρούν πως ήρθε η ώρα να διευρύνουν τα γεωπολιτικά, ενεργειακά συμφέροντά τους στη στρατηγική περιοχή της Βόρειας Αφρικής, κεφαλαιοποιώντας την επέμβαση που προώθησαν πριν πέντε χρόνια. Από την άλλη μεριά, στέκεται κυρίως (αλλά όχι μόνον) η κυβέρνηση του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, έχοντας στο πλευρό της σημαντικά ρωσικά ενεργειακά και αμυντικά μονοπώλια που επιδιώκουν να ξανακερδίσουν το μερίδιο της πίτας από συμφωνίες άνω των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχασαν με την ανατροπή του Λίβυου πρώην Προέδρου Μουαμάρ Καντάφι το φθινόπωρο του 2011 με την ιμπεριαλιστική επέμβαση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους.
Δεν είναι τυχαίο πως το ίδιο διάστημα, οι κινήσεις αντίπαλων μονοπωλιακών συμφερόντων στη Λιβύη αντικατοπτρίζονται, κάθε τόσο, στις κινήσεις λιβυκών αστικών δυνάμεων που κοντράρονται στις προσπάθειές τους να μονοπωλήσουν την πολιτική και οικονομική εξουσία, αναζητώντας στηρίγματα σε ξένες δυνάμεις.
Τα δυτικά μονοπώλια προσπαθούν να προωθήσουν τα συμφέροντά τους μέσω της διορισμένης (αν και πρακτικά αδύναμης να επιβληθεί οπουδήποτε αλλού εκτός της πρωτεύουσας, Τρίπολης) κυβέρνησης του πρωθυπουργού Φαγιέζ Σάρατζ. Τα ρωσικά μονοπώλια και δυνάμεις αστών από την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή και την Αλγερία επιχειρούν να προωθήσουν τα συμφέροντά τους κυρίως μέσω του 73χρονου αμφιλεγόμενου ε.α. στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, (πρώην συνεργάτη του Καντάφι, στη συνέχεια συνεργάτη της CIA) ενός επιδέξιου καιροσκόπου που μετέβη δύο φορές μέσα στο τελευταίο εξάμηνο στη Μόσχα, συναντώντας μεταξύ άλλων τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, και τον υπουργό Αμυνας, Σεργκέι Σόιγκου... Δεν είναι τυχαίο πως ο Χάφταρ βρίσκει τέτοιους συνομιλητές. Οχι μόνον διοικεί μία στρατιά αρκετών δεκάδων χιλιάδων ανδρών, (διαθέτοντας παράλληλα μικρές ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις). Ελέγχει το 80% του λιβυκού εδάφους, την Κεντρική Τράπεζα Λιβύης και σχεδόν όλες τις πετρελαιοπηγές και τις πλατφόρμες παραγωγής και εξαγωγής πετρελαίου. Αυτούς τους «άσους» αναμένεται να χρησιμοποιήσει για να επιβληθεί σε θέση μεγαλύτερης εξουσίας και να αποσπάσει αναγνώριση και από τους δυτικούς ιμπεριαλιστές.

Ρωσικές υποσχέσεις και συμφέροντα

Σε κάθε περίπτωση, οι επαφές του ε.α. Λίβυου στρατηγού στο Κρεμλίνο έκαναν αίσθηση και δεν πέρασαν διόλου απαρατήρητες από αστικά ΜΜΕ σε ΗΠΑ και Γερμανία (με χαρακτηριστικές τις περιπτώσεις των δικτύων «Μπλούμπεργκ» και «Ντόιτσε Βέλε»). Αμφότερα παρατήρησαν ότι ο Λίβυος στρατηγός ζήτησε από το Κρεμλίνο νέο στρατιωτικό εξοπλισμό, οικονομική και πολιτική στήριξη. Οι Ρώσοι φέρεται να του υποσχέθηκαν μελλοντική στρατιωτική βοήθεια (την οποία μυστικά φαίνεται πως ήδη προωθούν εδώ και μερικούς μήνες μέσω Αιγύπτου). Φαίνεται, επίσης, να τον διαβεβαίωσαν πως θα πιέσουν για την άρση του διεθνούς εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί εδώ και μερικά χρόνια από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και ότι θα κινήσουν το ζήτημα στα Ηνωμένα Εθνη. «Συμπτωματικά», λίγες βδομάδες μετά την ολοκλήρωση των επαφών του στρατηγού Χάφταρ στη Μόσχα, Ρώσοι αξιωματούχοι επέκριναν τη διορισμένη λιβυκή «Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας» στην Τρίπολη και τις αδέξιες πολιτικές που προσπαθεί να επιβάλει εδώ και έναν χρόνο, πιέζοντας για θέση και ρόλο του ε.α. στρατηγού Χάφταρ.
Εχοντας κανείς υπόψη τον σημερινό, ιδιαίτερα ρευστό, διεθνή και περιφερειακό συσχετισμό δυνάμεων όχι μόνον στη Λιβύη αλλά και σε χώρες της Μ. Ανατολής όπως η Συρία και το Ιράκ, δεν μπορεί να αγνοήσει τις επιμελείς και επίμονες προσπάθειες της Ρωσίας να προωθήσει την γεωπολιτική της ισχύ στην ευρύτερη περιοχή, «εξάγοντας» στη Λιβύη, ενδεχομένως και μέσω του ε.α. στρατηγού Χάφταρ, το μοντέλο της στρατιωτικής βοήθειας που έδωσαν από το Σεπτέμβρη του 2015 στη Συρία και στον Πρόεδρο Μπασάρ Ασαντ. Η έως τώρα επιτυχία της ρωσικής στρατηγικής στη Συρία, που συνέβαλε σημαντικά στην αναβάθμιση του γεωπολιτικού, (σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο) ρόλου της Μόσχας φαίνεται, σύμφωνα με μερικούς αναλυτές, να προωθείται, τηρουμένων των αναλογιών, και στην περίπτωση της Λιβύης. Οχι μόνον για την ανάκτηση προσοδοφόρων συμβολαίων αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα ρωσικά μονοπώλια (Ενέργειας και Αμυνας) αλλά και για την πιθανή δημιουργία π.χ. βιομηχανικών και εμπορικών πάρκων στη Βεγγάζη ή την προώθηση μελλοντικών σχεδίων για τη δημιουργία μιας ρωσικής στρατιωτικής αεροπορικής ή και ναυτικής βάσης, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Μέρος της ρωσικής αστικής τάξης δείχνει τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, διακρίνοντας σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες παρά τον ανταγωνισμό.
Το μόνο βέβαιο είναι πως από τις παραπάνω κόντρες μονοπωλίων και ιμπεριαλιστών δεν βγαίνει κερδισμένος ο λιβυκός λαός, που παραμένει εγκλωβισμένος από τις συγκρούσεις αντίπαλων φατριών και ένοπλων οργανώσεων σε διάφορες περιοχές, και παλεύει να επιβιώσει.
Γεγονός είναι πως σήμερα, πέντε χρόνια μετά τη λεγόμενη «Αραβική Ανοιξη» και την ιμπεριαλιστική επέμβαση στη χώρα, μεγάλο μέρος του λιβυκού λαού αντιλαμβάνεται πως οι υποσχέσεις των Δυτικών περί δημοκρατίας ήταν φούμαρα και μεταξωτές κορδέλες, που επέβαλαν σε θέσεις εξουσίας τους ισλαμιστές, συνεργάτες τους ή άλλες αστικές δυνάμεις. Αν καταφέρει να επιβιώσει από τις συγκρούσεις και να κερδίσει τη μάχη για ένα κομμάτι ψωμί, θα βρεθεί μπροστά σε καινούριο σταυροδρόμι. Κρίσιμο για τα λαϊκά στρώματα της Λιβύης είναι να βγάλουν συμπεράσματα και να οργανώσουν την πάλη τόσο ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις όσο και στους ντόπιους εκμεταλλευτές.

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

Προτεραιότητες εξυπηρέτησης των γενικών συμφερόντων του κεφαλαίου

Προτεραιότητες εξυπηρέτησης των γενικών συμφερόντων του κεφαλαίου

Copyright 2017 The Associated

Λύσεις στα κρίσιμα ζητήματα που προκαλεί στις ΗΠΑ η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου αναζητεί ο νέος Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ

Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης του νεοεκλεγέντος Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος στις 20 Γενάρη αναλαμβάνει καθήκοντα, δεν διαφέρουν από εκείνες του απερχόμενου Προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, αφού παρά τις υπαρκτές διαφορές στις διακηρύξεις κοινός παρονομαστής είναι η εξασφάλιση των γενικών συμφερόντων της αστικής τάξης. Αυτό δεν αναιρεί μια πολυεπίπεδη ενδοαστική κόντρα για τον τρόπο που αυτό θα επιτευχθεί πιο αποτελεσματικά, ειδικά σε μια περίοδο που οξύνεται ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός, με εκτιμώμενη σχετική απώλεια του ηγετικού ρόλου των ΗΠΑ στην παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία και δεδομένες τις δυσκολίες για την πιο ορμητική καπιταλιστική ανάκαμψη. Ειδικά ο Τραμπ προβάλλει ένα διαφορετικό μείγμα διαχείρισης με πιο έντονα τα στοιχεία του προστατευτισμού, ζήτημα όμως που προκαλεί δυσκολίες στο διεθνές εμπόριο, κάτι που με τη σειρά του δυσαρεστεί άλλες μερίδες του κεφαλαίου.
Την Τετάρτη, ο Ντ. Τραμπ έδωσε την πρώτη συνέντευξη Τύπου μετά την εκλογή του, προσφέροντας πρόγευση της νέας τακτικής και των μετώπων ενδεχόμενης σύγκρουσης. Με φόντο, βεβαίως, την κορύφωση της κόντρας μεταξύ μυστικών υπηρεσιών (εντός και εκτός ΗΠΑ), ιδιαίτερα μετά τη δημοσιοποίηση αμφιλεγόμενης 35σέλιδης «έκθεσης» με «συντάκτη» τον Βρετανό πρώην πράκτορα της ΜΙ6 Κρίστοφερ Στιλ, νυν ιδιοκτήτη της εταιρείας «στρατηγικών συμβουλών» «Orbis Business Intelligence». Η έκθεση υποστήριζε πως οι ρωσικές υπηρεσίες έχουν στο «χέρι» τον νέο Πρόεδρο λόγω της συγκέντρωσης πληροφοριών για οικονομικές και σεξουαλικές δραστηριότητες. Διαψεύστηκε από τον Τραμπ ως «άθλια και κατασκευασμένα ψέματα», δίνοντάς του αφορμή να επικρίνει μέρος των αστικών ΜΜΕ, όπως το CNN.
Σε κάθε περίπτωση, ο «πόλεμος» μεταξύ μυστικών υπηρεσιών δεν αναμένεται να καταλαγιάσει σύντομα καθώς αντανακλά ενδοαστικές αντιθέσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι το βράδυ της Πέμπτης ανακοινώθηκε από τον γενικό επιθεωρητή του ομοσπονδιακού υπουργείου Δικαιοσύνης η διενέργεια έρευνας για την απόφαση του απερχόμενου διευθυντή του FBI, Τζέιμς Κομέι, να ξανανοίξει, λίγο πριν από τις εκλογές, τις έρευνες για την ηλεκτρονική αλληλογραφία της υποψήφιας των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον.

Επανεξέταση διακρατικών συμφωνιών

Ο Τραμπ φάνηκε επίσης να παίρνει θέση πιθανής σύγκρουσης με ανταγωνιστικές δυνάμεις, όπως η Κίνα, επαναφέροντας στο προσκήνιο τις προεκλογικές υποσχέσεις και προθέσεις για επαναδιαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών. Γεγονός που βεβαίως θα επηρεάσει τις διεθνείς εξελίξεις και που φυσικά ανησυχεί επιτελεία και σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, σε συνδυασμό και με εξελίξεις, όπως το παζάρι για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ (Brexit), την ίδια τη συνοχή της ευρωένωσης. Ο Τραμπ έχει ήδη προειδοποιήσει με αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία «Συνεργασίας στον Ειρηνικό» (ΤΡΡ), κάτι που μοιραία θα σημάνει νέα μεγάλα παζάρια και όξυνση της κόντρας μεταξύ ανταγωνιστικών μονοπωλίων, τα οποία θα επιδιώξουν το μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα νέων ευκαιριών που μπορεί να τους προσφέρει ένα «ανακάτεμα της τράπουλας». Ποια δύναμη θα βγει κερδισμένη από μία νέα διαπραγμάτευση δεν είναι καθαρό, ούτε είναι βέβαιο πώς θα είναι οι ΗΠΑ. Κάποιοι αναλυτές εκτιμούν ότι η ενδεχόμενη αποχώρηση των ΗΠΑ από την ΤΡΡ θα αφήσει την πόρτα ανοιχτή στο Πεκίνο, ώστε να σπρώξει προς όφελός του τη συμφωνία «Περιφερειακής Συνολικής Οικονομικής Σχέσης» (RCEP) που μπήκε στα σκαριά το 2012.
Στη συνέντευξη ο Τραμπ «κούνησε το δάχτυλο» στην Κίνα που «βγάζει», όπως είπε, «δισεκατομμύρια δολάρια επωφελούμενη από τις αδυναμίες των ΗΠΑ». Αυτό, ενώ λίγες μέρες πριν, είχε ανακοινώσει μετά τη συνάντησή του με τον 52χρονο Κινέζο πάμπλουτο επιχειρηματία (ιδιοκτήτη της ηλεκτρονικής αλυσίδας «Alibaba») Τζακ Μα τα σχέδια του τελευταίου για τη δημιουργία «ενός εκατομμυρίου θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ».
Αντίστοιχα, στη λεγόμενη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων (ΤTIP), ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα επιδιώξει σκληρή επαναδιαπραγμάτευση για την υπεράσπιση των αμερικανικών επιχειρήσεων.
Σε σχέση με τη Ρωσία ο Τραμπ δείχνει να τηρεί μία πιο διαλλακτική στάση, παρά τον οργιώδη πόλεμο μεταξύ των μυστικών υπηρεσιών που τον στοχοποιεί γι' αυτήν την επιλογή. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως ο ίδιος χαρακτήρισε «ατού» το γεγονός ότι «αρέσει» στον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, επειδή, όπως εξήγησε, αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στην αποκατάσταση των διμερών σχέσεων, τις οποίες αποκάλεσε σήμερα «τρομερές». Θα πρέπει κανείς να επισημάνει πως η επιλογή του Τραμπ για συμβιβασμό με τους Ρώσους δεν είναι θέμα προτίμησης αλλά ανάγκη συμφέροντος, καθώς ενδέχεται να χρησιμοποιήσει μία πιθανή γεφύρωση των διαφορών με τη Μόσχα για να οξύνει τις πιέσεις προς τη μεριά του Πεκίνου. Πάντως, οι προτεινόμενοι υπουργοί του Ρεξ Τίλερσον στο Εξωτερικών και Τζέιμς Μάτις στο Αμυνας στην εξέτασή τους στη Γερουσία χαρακτήρισαν τη Ρωσία «απειλή».
Σημαντικό μέρος της συνέντευξης Τύπου αναλώθηκε επίσης στην ανάγκη, όπως επισήμανε, καλύτερης θωράκισης των ΗΠΑ απέναντι στις κυβερνοεπιθέσεις, που για πρώτη φορά παραδέχθηκε πως εξαπολύονται «από τη Ρωσία, την Κίνα και πολλές άλλες χώρες». Είναι ενδιαφέρον πως διόρισε τον πρώην κυβερνήτη της πολιτείας της Νέας Υόρκης Ρούντολφ Τζουλιάνι στη νέα θέση του «αρμόδιου» για την κυβερνοασφάλεια του ιδιωτικού τομέα. Αυτό θα σημάνει «χαράς ευαγγέλια» για τα μονοπώλια που δραστηριοποιούνται στον τομέα της κυβερνο-ασφάλειας, όπως η εταιρεία του Τζουλιάνι, «Giuliani Partners».
Ακόμα ξεκαθάρισε για άλλη μια φορά ότι θα προχωρήσει άμεσα στην ανέγερση του τείχους στα νότια σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό, παρά «τις σχέσεις φιλίας και το σεβασμό» για το λαό και την κυβέρνηση της γειτονικής χώρας. Επιχείρησε να δείξει συνεπής στις κεντρικές προεκλογικές υποσχέσεις του, δεδομένου του στόχου του να προβληθεί ως «αντισυστημικός που θέλει να κάνει την Αμερική σπουδαία ξανά» και να δημιουργήσει σε βάθος χρόνου «κίνημα» που θα βρίσκει απήχηση στα μεσαία και χαμηλότερα στρώματα.

Υποσχέσεις για καλύτερη περίθαλψη και απασχόληση

Οπως διαφάνηκε, στις προτεραιότητες του Ντ. Τραμπ θα είναι η άμεση απόσυρση και αντικατάσταση των μεταρρυθμίσεων στον τομέα Υγείας που προώθησε ο απερχόμενος Πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα (Obamacare), ωφελώντας συγκεκριμένα μονοπώλια φαρμακευτικών ομίλων και της «βιομηχανίας» διαγνωστικών κέντρων.
Ο Τραμπ ισχυρίζεται πως θα αντικαταστήσει το σύστημα Obamacare «με φθηνότερο και καλύτερο». Το πιθανότερο είναι πως θα επιχειρήσει την αναδιανομή της πίτας υπέρ μονοπωλίων που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Υγείας και της Ασφάλισης.
Επιπλέον, ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε τις υποσχέσεις του για την «διάσωση» ή και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας «ρίχνοντας το γάντι» σε όσες βιομηχανίες δεν ανταποκρίθηκαν με θέρμη στις προσπάθειές του να αποτρέψει τη μεταφορά εργοστασίων στο εξωτερικό, όπως το Μεξικό. Φρόντισε να προβάλει τις πρόσφατες συμφωνίες του με βιομηχανίες, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία «Ford» και η εταιρεία κατασκευής κλιματιστικών «Carrier», που ανακάλεσαν τα σχέδιά τους για μεταφορά εργοστασίων στο Μεξικό και απείλησε με βαρύτατους δασμούς ή «συνοριακή φορολογία» όσες βιομηχανίες αντισταθούν στις πιέσεις για παραμονή των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία «General Motors», που δεν δείχνει να «ενδίδει».
Γίνεται φανερό ότι η επιλογή του Τραμπ, όπως και στην εποχή του ο Ομπάμα ως φέρελπις πρώτος έγχρωμος Πρόεδρος, εξυπηρετεί τις συγκεκριμένες ανάγκες του κεφαλαίου τη δεδομένη στιγμή. Πάντως, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας κατάφερε πιο αποτελεσματικά να χειραγωγήσει τα λαϊκά στρώματα που δεν είχαν κανένα όφελος από τη μικρή καπιταλιστική ανάκαμψη μετά την εκδήλωση της καπιταλιστικής κρίσης το 2008. Το γεγονός της ανυπαρξίας ισχυρού Κομμουνιστικού Κόμματος με επαναστατική στρατηγική και ταξικό προσανατολισμό συμβάλλει αναμφισβήτητα στο συνολικό εγκλωβισμό λαϊκών δυνάμεων.

Ειδογένεση σε εξέλιξη στις φάλαινες δολοφόνους;

Ειδογένεση σε εξέλιξη στις φάλαινες δολοφόνους;

Παρατηρήσεις που ξεκινούν από τη δεκαετία του 1970 δείχνουν ότι πληθυσμοί φαλαινών δολοφόνων σε ολόκληρη την υδρόγειο έχουν υιοθετήσει διαφορετικούς τρόπους συμπεριφοράς σε σημαντικές για τη ζωή τους δραστηριότητες, όπως το κυνήγι και η ακουστική επικοινωνία. Αξιόλογες διαφορές εμφανίζονται και στα φυσικά χαρακτηριστικά των διαφορετικών ομάδων από όρκες, τόσο στο χρωματισμό, στο μέγεθος του σώματος και στο σχήμα του ραχιαίου πτερυγίου. Τα διαφορετικά χαρακτηριστικά, οι διαφορές στον τρόπο διαβίωσης και η γενετική ποικιλότητα μεταξύ των πληθυσμών αυτών, που τεκμηριώθηκε τα τελευταία 15 χρόνια χάρη στις σύγχρονες μεθόδους ανάλυσης του DNA, κάνουν πολλούς βιολόγους να θεωρούν ότι οι σημερινές φάλαινες δολοφόνοι βρίσκονται σε σημείο διακλάδωσης, πριν ακολουθήσουν διαφορετικά εξελικτικά μονοπάτια. Αν πράγματι αυτό συμβαίνει και η τάση της απόκλισης μεταξύ των επιμέρους πληθυσμών προχωρήσει, στο τέλος όρκες από διαφορετικούς πληθυσμούς δεν θα μπορούν να δώσουν γόνιμους απογόνους και με αυτήν την έννοια θα έχουν εξελιχθεί σε διαφορετικά βιολογικά είδη. Προς το παρόν, παρότι όρκες από πληθυσμούς με διαφορετικά «πολιτισμικά» και φυσικά χαρακτηριστικά αποφεύγουν να ζευγαρώνουν μεταξύ τους, αν αναγκαστούν να το κάνουν δίνουν γόνιμους απογόνους (όχι δηλαδή όπως τα μουλάρια που προκύπτουν από ζευγάρωμα αλόγου με γαϊδούρι).

Γεωγραφική απομόνωση

Σύμφωνα με ορισμένους βιολόγους φαίνεται μάλιστα να είναι οι «πολιτισμικές» διαφορές (τρόπος κυνηγιού, τρόπος επικοινωνίας) που οδηγούν τη διαδικασία τής σε εξέλιξη ειδογένεσης και αν αποδειχτεί ότι πράγματι αυτό συμβαίνει, τότε οι όρκες θα αποτελούν χτυπητό παράδειγμα ενός πρόσθετου μηχανισμού ειδογένεσης που δεν περιλαμβάνεται στην κλασική θεωρία για την εμφάνιση νέων ειδών. Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, που ονομάζεται αλλοπατρική ειδογένεση, δύο πληθυσμοί προερχόμενοι από το ίδιο είδος διαχωρίζονται ο ένας από τον άλλο, συνήθως από κάποιο γεωγραφικό εμπόδιο - π.χ. μια οροσειρά, μια έρημο ή ένα μεγάλο ποτάμι - και παύουν να διασταυρώνονται μεταξύ τους. Αν αυτός ο διαχωρισμός κρατήσει αρκετά, στην πορεία του χρόνου κάθε πληθυσμός θα ακολουθήσει το δικό του εξελικτικό μονοπάτι, αποκτώντας διαφορετικά γονίδια, που μπορεί να ευνοούν την επιβίωσή του στις διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες της περιοχής που ζει, ή συσσωρεύοντας τυχαίες γενετικές διαφορές. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, οι δύο πληθυσμοί μπορεί να γίνουν τόσο πολύ γενετικά διαφορετικοί, που κι αν ξανάρχονταν σε επαφή να μην μπορούσαν να διασταυρωθούν.
Η θεωρία αυτή επιβεβαιώνεται από πληθώρα ειδών που δείχνουν ότι πράγματι η γεωγραφική απομόνωση ευνοεί την ειδογένεση. Ωστόσο, μερικές φορές δύο ή περισσότεροι υποπληθυσμοί με διαφορετική εμφάνιση ξεπηδούν στην ίδια γεωγραφική περιοχή και τελικά εξελίσσονται σε διαφορετικά είδη. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η γεωγραφική απομόνωση δεν είναι πάντα απαραίτητη προϋπόθεση για την ειδογένεση.

Ενδιαφέρουσα περίπτωση

Τα εκπληκτικά ποικίλα είδη ψαριών που ονομάζονται συνολικά κιχλίδες και κατοικούν στις λίμνες κρατήρων στην ανατολική Αφρική και στη Νικαράγουα, αλλά και κάποια συγγενή είδη φοινικόδεντρου σε ένα απομονωμένο νησί του Ειρηνικού, αναπτύχθηκαν στην ίδια μικρή γεωγραφική περιοχή, χωρίς να απομονωθούν μεταξύ τους. Σε αντιδιαστολή με την αλλοπατρική ειδογένεση, προέκυψαν από συμπατρική ειδογένεση και στην περίπτωση των κιχλίδων αυτό συνέβη κυρίως γιατί διαφορετικές ομάδες ψαριών προσαρμόστηκαν να τρέφονται με διαφορετικά είδη τροφής (όχι όμως με διαφορετική μεθοδολογία πρόσκτησης της τροφής), ενώ τα φοινικόδεντρα στον Ειρηνικό εξελίχτηκαν με τρόπο που να ανθίζουν διαφορετικές εποχές του χρόνου. Τεκμηριωμένες περιπτώσεις συμπατρικής ειδογένεσης στα θηλαστικά είναι σπάνιες, πράγμα που κάνει την περίπτωση των δολοφόνων φαλαινών πολύ ενδιαφέρουσα.
Οι φάλαινες δολοφόνοι (στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για φάλαινες αλλά για μεγαλόσωμο είδος δελφινιών) ή όρκες ή μαυρόψαρα, είναι το θηλαστικό με τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση στον κόσμο μετά τον άνθρωπο. Κατοικούν σε όλους τους ωκεανούς και μπορούν να ταξιδέψουν 100 χιλιόμετρα τη μέρα, δηλαδή χιλιάδες χιλιόμετρα μέσα σε λίγες βδομάδες. Δεν υπάρχουν γεωγραφικά όρια που θα μπορούσαν να εμποδίσουν άτομα ενός πληθυσμού να αναμειχθούν με άτομα γειτονικών πληθυσμών. Ωστόσο, έχει αποδεχτεί ότι σε πολλές θαλάσσιες περιοχές ζουν πολλές οικολογικά διαφορετικές μορφές, ή οικότυποι όρκας, χωρίς να συναναστρέφονται η μία την άλλη. Ενας οικότυπος μπορεί, για παράδειγμα, να προτιμά κάποιο είδος ψαριού ως τροφή, ενώ ένας άλλος να προτιμά τις φώκιες.

Ιδιαιτερότητες

Στον βορειοανατολικό Ειρηνικό Ωκεανό υπάρχουν οικότυποι που είναι μόνιμοι κάτοικοι κοντά στην ακτή, οικότυποι όρκας που είναι περαστικοί και οικότυποι που ζουν στα ανοιχτά των ακτών. Οι μόνιμοι κάτοικοι τρέφονται συνήθως με κάποιο είδος ψαριού που ευδοκιμεί στην περιοχή τους, συχνότερα με σολομό. Οι περαστικές όρκες συνήθως κυνηγούν θαλάσσια θηλαστικά και περιστασιακά κάποιο θαλασσοπούλι, ενώ οι φάλαινες δολοφόνοι της ανοιχτής θάλασσας ειδικεύονται σε είδη ψαριών όπως ο βακαλάος και κάποια είδη καρχαρία, αν και οι ακριβείς συνήθειές τους παραμένουν μυστήριο, καθώς δεν είναι εύκολο να μελετηθούν.
Στον βορειοανατολικό Ατλαντικό ένας οικότυπος όρκας τρέφεται με ρέγγες και σκουμπριά κι ένας άλλος με φώκιες. Στο νότιο ημισφαίριο ένας οικότυπος κυνηγά συγκεκριμένο είδος φαλαινών, ένας άλλος πιγκουίνους, ένας οδοντόψαρα της Ανταρκτικής, ένας οδοντόψαρα της Παταγονίας κι ένας άλλος φώκιες που λιάζονται πάνω σε επιπλέοντα κομμάτια πάγου. Ειδικά για τις όρκες της Ανταρκτικής, οι βιολόγοι φαίνεται να συγκλίνουν ότι πρόκειται για οικότυπους που προέκυψαν στην ίδια γεωγραφική περιοχή και όχι οικότυπους που αναπτύχθηκαν σε απομακρυσμένα μέρη και μετακινήθηκαν τελικά στην ίδια περιοχή. Μελέτη του DNA τους έδειξε ότι αυτοί οι συμπατρικοί οικότυποι εμφανίστηκαν σχετικά πρόσφατα στο γεωλογικό χρόνο, καθώς ο τελευταίος κοινός τους πρόγονος χρονολογείται πριν 250.000 χρόνια.

Το «πολιτισμικό» στοιχείο

Οπως πολλοί οργανισμοί, που εξελίχτηκαν σε διαφορετικά είδη, οι φάλαινες δολοφόνοι διαφοροποιούνται αξιοποιώντας διαφορετικά είδη τροφής. Ομως, στις όρκες το «πολιτισμικό» στοιχείο, δηλαδή συμπεριφορές που διατηρούνται από γενιά σε γενιά μέσα στον ίδιο πληθυσμό μέσω κοινωνικών αλληλεπιδράσεων φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο. Για παράδειγμα, οι όρκες που κυνηγούν φώκιες σε επιπλέοντα κομμάτια πάγου έχουν αναπτύξει την τεχνική της δημιουργίας με το σώμα τους και τα πτερύγιά τους μεγάλων κυματισμών, που κάνουν τη φώκια να γλιστρήσει από το κομμάτι πάγου και να γίνει πιο εύκολα προσβάσιμη ως θήραμα. Οι όρκες που τρώνε ρέγγες ακολουθούν άλλη τακτική. Λειτουργώντας κι αυτές ως ομάδα, ανεβαίνουν κυκλικά από το βυθό (για να μη μπορούν τα θηράματά τους να ξεφύγουν προς τα κάτω) και κοπαδιάζουν τις ρέγγες σε μορφή σφαίρας με μεγάλη πυκνότητα ψαριών. Τότε, πότε το ένα και πότε το άλλο μέλος της ομάδας κολυμπούν μέσα στο κοπάδι και χτυπάνε δυνατά την ουρά τους, σκοτώνοντας ή ζαλίζοντας αρκετά ψάρια, που γίνονται στη συνέχεια τροφή τους.
Οι φάλαινες δολοφόνοι επικοινωνούν διαφορετικά ανάλογα με το είδος της διατροφής τους! Εκείνες που κυνηγούν θαλάσσια θηλαστικά, τα οποία ακούν θαυμάσια μέσα στο νερό, περιορίζουν στο ελάχιστο τα ηχοεντοπιστικά κλικ (όπως τα κλικ που κάνουν και τα συνήθη είδη δελφινιών), αλλά και τους παλμούς και τα σφυρίγματα που κανονικά ανταλλάσσουν για να επικοινωνήσουν, ώστε να πλησιάσουν αθόρυβα και να ξαφνιάσουν τα θύματά τους. Αντίθετα, οι όρκες που κυνηγούν ψάρια είναι πιο ...ομιλητικές και χρησιμοποιούν κατά κόρον τον ηχοεντοπισμό. Οι βιολόγοι διαπίστωσαν ότι τα «τραγούδια» των φαλαινών δολοφόνων τους επιτρέπουν να αποφεύγουν την αιμομιξία, καθώς είναι διαφορετικά μέσα στις ομάδες του ίδιου οικότυπου και συμβαίνει τα άτομα κάθε ομάδας να έλκονται περισσότερο από τα φωνήματα ατόμων διαφορετικών ομάδων.
Τα ευρήματα σχετικά με τις όρκες γεννούν ενδιαφέροντα ερωτήματα και για τη διαφοροποίηση των ειδών μέσα στο ανθρώπινο γένος. Οι ανθρωπολόγοι θεωρούν ότι οι μεγαλύτερες πιέσεις που οδήγησαν στην εξελικτική πορεία του ανθρώπου έως την εμφάνιση του homo sapiens, οφείλονται αποκλειστικά στο εξωτερικό περιβάλλον. Ισως όμως κάποιες τοπικά εντοπισμένες συνήθειες που μεταδίδονταν από γενιά σε γενιά να έπαιξαν ρόλο στη διαφοροποίηση των πρώιμων ειδών του ανθρώπινου γένους.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»