25 Αυγ 2018

Η εξαθλίωση των μνημονίων δίνει «σκυτάλη» στην επιτήρηση της φτώχειας





Η εξαθλίωση των μνημονίων δίνει «σκυτάλη» στην επιτήρηση της φτώχειας -του Παναγιώτη Θεοδωρόπουλου

 


Τολμούν να μιλούν για …«λύτρωση». Δημιουργούν ένα κάλπικο κλίμα ευφορίας υποστηρίζοντας ότι «τα μνημόνια τελείωσαν». Σκαρφίζονται κάθε λογής ιδεολογήματα για να στηρίξουν την προπαγάνδα «περί καθαρής εξόδου». Οι κυβερνώντες των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, με μπροστάρη τον Αλέξη Τσίπρα, προσπαθούν με συμβολισμούς και βαρύγδουπα λόγια να βάλουν τέλος στα «μνημόνια» και την «λιτότητα»…

Από δίπλα τους, πολλών ειδών «πρόθυμοι», επιδιώκουν με περισπούδαστες αναλύσεις, να πείσουν το …πόπολο ότι το «μνημόνιο» ως πολιτικός και οικονομικό όρος, δεν υφίσταται πλέον.

Όλα τα επιτελεία μαζί. Όλα τα «σφυριά» στην ίδια βάση. Κοινός στόχος να ρίξουν στάχτη στα μάτια του ελληνικού να καλλιεργήσουν κλίμα προσμονής, ελπίδας αλλά επί της ουσίας αδράνειας και τελικά υποταγής στη νέα πραγματικότητα.


Η Ελλάδα, δεν αποχαιρέτησε ούτε τυπικά τα Μνημόνια. Δεν έκανε καμιά «καθαρή έξοδο» η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Τα μνημόνια είναι εδώ. Οι νόμοι που επιβλήθηκαν όπως ορίζονταν μέσα από τις χιλιάδες σελίδες των μνημονίων και οδήγησαν τον εργαζόμενο λαό στη φτώχεια και την ανέχεια, θα συνεχίσουν να αποτελούν καθεστώς!

Το σκληρό αντιλαϊκό νομικό πλαίσιο, κάθε μελλοντικού αστικού κρατικού μηχανισμού. Θα είναι το «οπλοστάσιο» των επόμενων κυβερνήσεων για να τσακίζουν την τιμή της εργατικής δύναμης, να φορολογούν το λαό, να πετσοκόβουν τις συντάξεις των απόμαχων της δουλειάς, να ξεπουλούν το δημόσιο πλούτο και τις υποδομές της χώρας.   

Η Ελλάδα δεν βγήκε ποτέ από τα μνημόνια. Ο λαός ζει και θα ζει με τις συνέπειες τους. Εξάλλου το καθεστώς της αυξημένης εποπτείας που θα διαρκέσει για πολλές δεκαετίες,αποτελεί ένα μνημόνιο διαρκείας. 

Ένα μνημόνιο – εποπτεία που θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι να αποπληρωθούν τα 153 δισ. ευρώ, από τα 203 δισ. ευρώ που η χώρα μας έχει δανειστεί από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς διάσωσης, τον EFSF και τον ESM!!! Σύμφωνα με τους πιο αισιόδοξους υπολογισμούς, αυτός ο …«άθλος» θα ολοκληρωθεί το 2060!

Η εξαθλίωση των μνημονίων σε αριθμούς…
Τα μνημόνια λοιπόν δεν τελείωσαν, παρά τις …φιλότιμες προσπάθειες του Τσίπρα να μας πείσει με το διάγγελμα της Ιθάκης. Δεν τελείωσαν γιατί άφησαν πίσω τους 700 και πλέον μνημονιακούς νόμους, 60.000 μνημονιακές διατάξεις και  300.000 (!) υπουργικές και εφαρμοστικές μνημονιακές αποφάσεις
Νόμους και νομοθετήματα που ισχύουν στο ακέραιο, βυθίζοντας βαθιά στη φτώχεια και την ανέχεια τον ελληνικό λαό.

Μετά από οκτώ χρόνια άγριας λιτότητας, φορολεηλασίας, αντεργατικών και αντιασφαλιστικών νόμων:  

Η χώρα έχει απολέσει το 25% του ΑΕΠ της.

Ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώθηκε κατά 355.000 ανθρώπους, το διάστημα 2011-2017, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΕΛΣΤΑΤ.

Το 48% του πληθυσμού της χώρας, δηλαδή 5,1 εκατομμύρια άτομα, ζει κάτω από το όριο της φτώχειας. Σύμφωνα με την ΕΕ το όριο της φτώχειας καθορίζονται τα 382 ευρώ τον μήνα. Και από αυτό το 48% υπάρχουν 1,5 εκατομμύρια άτομα που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, δηλαδή κάτω από 182 ευρώ τον μήνα!

Δύο στους δέκα Έλληνες ζούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, αδυνατώντας να εξυπηρετήσουν βασικές ανάγκες όπως το φαγητό και η θέρμανση. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat (εδώ) για τις συνθήκες διαβίωσης στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2017, το ποσοστό ακραίας φτώχειας στην Ελλάδα φτάνει το 21%!
— Το 26,7% των παιδιών ηλικίας μέχρι 17 ετών, στερείται βασικά υλικά αγαθά, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. 

 Το 40,5% των συνταξιούχων, μετά από δέκα περικοπές συντάξεων, «ζει» με κάτω από 500 ευρώ μεικτά το μήνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Ήλιος» από τις 2.825.105 κύριες συντάξεις, οι 1.142.749 (ποσοστό 40,5%) ήταν κάτω από 500 ευρώ μεικτά! Έπειτα από 8 χρόνια μνημονίων και περικοπών, τέσσερις στους δέκα συνταξιούχους της χώρας «ζουν» με εισοδήματα μέχρι 500 ευρώ μεικτά! Τη μνημονιακή περίοδο 2010-2018 οι συνταξιούχοι έχουν χάσει πάνω από 50 δισ. ευρώ από τις νομοθετικές παρεμβάσεις.  

Το 30,15% των εργαζομένων της χώρας ή 613.119 άτομα, που εργάζονται με συμβάσεις μερικής απασχόλησης έχουν «μισθό» 328,26 ευρώ καθαρά ή (378,21 ευρώ μικτά)!

Σχεδόν τέσσερις στους δέκα εργαζομένους της χώρας επιβιώνουν με μισθούς πείνας κάτω των 700 ευρώ.  Ειδικότερα βάσει των στοιχείων, του ΙΝΕ 
– ΓΣΣΕ στον ιδιωτικό τομέα το ποσοστό των χαμηλόμισθων εργαζομένων με καθαρές μηνιαίες αποδοχές κάτω των 700 ευρώ, ανέρχεται σε 37,4% το 2017 (από 13,1% το 2009).

 Λιγότερο από το 35% των εργαζομένων καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων.

959.438 άνθρωποι, ήταν άνεργοι τον Ιούλιο του 2018, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα  στοιχεία που έδωσε ο ΟΑΕΔ. Ωστόσο η πραγματική ανεργία, σύμφωνα με έρευνα του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ ανέρχεται στο 27,5% και όχι στο 20,2%!

Οι δαπάνες υγείας περιορίστηκαν λίγο πάνω από το 5% του ΑΕΠ, οδηγώντας σε σοβαρές ελλείψεις στα νοσοκομεία, στα φάρμακα ακόμα και σε αναλώσιμα είδη πρώτης ανάγκης.

Οι κατασχέσεις από τον μηχανισμό της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) ανήλθαν για το 2017 σε 1.721.911 για χρέη πολιτών προς το δημόσιο. Στη χώρα γίνονταν 1.000 κατασχέσεις τη μέρα τη προηγούμενη χρονιά. Σε 1.014.295 φορολογούμενους έγιναν κατασχέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς και δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων το 2017.

4.170.753 πολίτες – οφειλέτες απειλούνται με αναγκαστικά μέτρα και κινδυνεύουν με κατασχέσεις

Πενταπλασιάστηκαν οι πτωχεύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σύμφωνα με ανάλυση (2017) της εταιρείας Atradius. Σύμφωνα με την ανάλυση, η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά στην πρώτη θέση (ως προς το ποσοστό των πτωχεύσεων) μεταξύ των εικοσιδύο χωρών που παρακολουθεί η εταιρεία όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο!

Το σύνολο της αξίας των περιουσιακών στοιχείων των ελληνικών νοικοκυριών μέσα σε οκτώ έτη έχει απομειωθεί κατά 498 δισ. ευρώ!

Το δημόσιο χρέος στις 30 Ιουνίου 2018, διαμορφώθηκε στο ποσό των 345,379 δισ. ευρώ ξεπερνώντας το 180% του ΑΕΠ. Η φτωχοποίηση του Ελληνικού λαού, οι περικοπές σε εισοδήματα, ο καταιγισμός των φόρων, οι μειώσεις στις δαπάνες υγείας, έγιναν και στο όνομα της απομείωσης του δημοσίου χρέους, το οποίο ωστόσο συνεχίζει να τραβά την ανηφόρα…

…και η «αυξημένη εποπτεία» συνέχισης της φτώχειας 
Τα μνημόνια είναι εδώ λοιπόν. Στη φρικτή καθημερινότητα του ελληνικού λαού. Θα συνεχιστούν με άλλο όνομα αλλά την ίδια εξοντωτική δράση.
Το νέο «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2019-2022», που ψηφίστηκε τον Ιούνιο από την κυβερνητική πλειοψηφία, είναι το νομικό όπλο που θα στηρίξει το καθεστώς της αυξημένης «εποπτείας» και «επιτήρησης».

Το νέο Μεσοπρόθεσμο μειώνει συντάξεις και αφορολόγητο, με στόχο πρωτογενή πλεονάσματα 42 δισ. ευρώ ως το 2022! Με τον τρόπο αυτό ανεβάζει σε δυσθεώρητα ύψη τα πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 5% του ΑΕΠ το 2022, παρότι η κυβερνητική πλειοψηφία υποσχόταν ότι αυτά θα ανέρχονταν στο 3,5% του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα τα «πρωτογενή πλεονάσματα» από 6,87 δισ. ευρώ το 2018 (3,56% του ΑΕΠ), φτάνουν στα 11,04 δισ. ευρώ το 2022 (5,19% του ΑΕΠ)!  Συγκεκριμένα 2018: 3,56% του ΑΕΠ, 2019: 3,96%, 2020: 4,15%, 2021: 4,53%, 2022: 5,19%.

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα μνημόνιο διαρκείας που «καταρρίπτει» το κυβερνητικό αφήγημα περί «καθαρής εξόδου από τα μνημόνια» και έρχεται για κατακρεουργήσει συντάξεις, μισθούς και εισοδήματα. Ταυτόχρονα ανοίγει το δρόμο για μαζικούς πλειστηριασμούς κατοικιών υπερχρεωμένων νοικοκυριών και υποθηκεύει το σύνολο της δημόσιας περιουσίας.

Ειδικότερα:

— Το αφορολόγητο από 1.1.2020, μειώνεταιστα 5686 ευρώ, από τα 8636 που είναι σήμερα και η συγκεκριμένη πρόβλεψη θα αφαιρέσει από τις τσέπες των μισθωτών και συνταξιούχων 1,920 δισ. ευρώ!

— Οι περικοπές των συντάξεων, από 1η Ιανουαρίου 2019, αγγίξουν τα 2,882 δισ. ευρώ εκ των οποίων 1,434 δισ. ευρώ από την αναπροσαρμογή στις κύριες συντάξεις πλην δημοσίου και 1,121 δισ. ευρώ από την αναπροσαρμογή των κύριων συντάξεων δημοσίου! Επιπλέον οι περικοπές των «προσωπικών διαφορών» στις επικουρικές συντάξεις ύψους 232 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ανεβάζουν τα «μαχαίρι» στα 3,02 δισ. ευρώ!

— Μπαίνει «ενέχυρο» στους δανειστές, η «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ» (ΕΕΣΥΠ) γνωστή και ως υπερταμείο που διαχειρίζεται όλες τις συμμετοχές και τα περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου (ΔΕΚΟ, τράπεζες, ακίνητα κλπ) να πληρώσει έως και 25 δισ. από το δάνειο των 86 που πήρε το 2015 η Ελλάδα από τον ESM, αν φανεί ασυνεπής στις πληρωμές του το δημόσιο.

Τα εισπρακτικά μέτρα με αριθμούς:




Ανοίγει το δρόμο για μαζικούς πλειστηριασμούς κατοικιών

Το 2019 αναμένεται να μετατραπεί στο πρώτο έτος της «μεγάλης αρπαγής» μέσω των πλειστηριασμών υποθηκευμένων κατοικιών που υπάγονται στην κατηγορία των «κόκκινων δανείων».

Είναι ενδεικτικό ότι στις διατάξεις του πολυνομοσχέδιου δεν συμπεριλαμβάνεται η παράταση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου (νόμος Κατσέλη, όπως αυτός «τροποποιήθηκε» στη συνέχεια), ο οποίος λήγει στις 31 Δεκέμβρη 2018. Με άλλα λόγια τα υπεχρεωμένα νοικοκυριά χάνουν και την τελευταία ασπίδα προστασίας την ίδια στιγμή θα νομοθετηθούν ως πρόσθετες προϋποθέσεις για την αίτηση δικαστικής προστασίας στην πρώτη κατοικία:

— Η αυτόματη άρση (με απόφαση των ίδιων των τραπεζών) της παρεχόμενης προστασίας, σε περιπτώσεις καθυστερήσεων στις αποπληρωμές των δόσεων. Μάλιστα, η αποβολή από το καθεστώς «προστασίας» επέρχεται σε περίπτωση που το συνολικό ποσό της καθυστέρησης ξεπερνά την αξία τριών μηνιαίων δόσεων, είτε αυτές είναι διαδοχικές, είτε όχι.

— Απόρριψη της αίτησης, πριν από τη δικαστική προσφυγή, σε περιπτώσεις όπως μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων σε συγγενικά πρόσωπα ή πώληση ακίνητης περιουσίας σε τρίτα πρόσωπα.

— Αυτόματη έξοδος από τις διαδικασίες δικαστικής προστασίας, σε περιπτώσεις οφειλετών που αιτούνται και πετυχαίνουν την αναβολή των δικαστικών αποφάσεων.

— Κατάργηση της υποχρέωση των τραπεζών να ενημερώνουν ακόμη και τους δανειολήπτες 12 μήνες πριν από τη μεταβίβαση του δανείου τους σε Fund.

«Ενέχυρο» το υπερταμείο

Προκειμένου να διασφαλιστεί η είσπραξη του δανείου των 25 δισ. από τα 86 δισ. ευρώ που έλαβε η Ελλάδα από τον ESM, το πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα που κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει την υπογραφή του Υπερταμείου Αποκατρικοποιήσεων. Με την διάταξη αυτή δρομολογείται η επέκταση της Σύμβασης Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης του 2015 προκειμένου να περιληφθεί στα συμβαλλόμενα μέρη και το Υπερταμείο.
Συγκεκριμένα, το άρθρο 109 του πολυνομοσχεδίου προβλέπει την τροποποίηση της δανειακής σύμβασης της 14ης Αυγούστου του 2015 με τον ESM και, όπως αναφέρει στην αιτιολογική έκθεση το υπουργείο Οικονομικών, έχοντας υπόψη το γεγονός ότι το Φεβρουάριο 2017 συγκροτήθηκε σε σώμα το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας του Δημοσίου (ΕΕΣΥΠ ), ο ESM ζήτησε να εφαρμοστεί η δέσμευση μιας ειδικής ρήτρας της χρηματοδοτικής σύμβασης και να προσχωρήσει το Υπερ-Ταμείο στη Σύμβαση, ώστε «να αναλάβει τις δεσμεύσεις που ήδη προβλέπονται στην αρχική συμφωνία των μερών».

Με απλά ελληνικά το υπερταμείο και το σύνολο της δημόσιας περιουσίας μπαίνουν ενέχυρο για τα δάνεια που έδωσαν οι Ευρωπαίοι δανειστές στη χώρα.
Ο δράκος του μνημονίου λοιπόν παραμένει εδώ. Γιατί είναι ο πιο «ζωντανός πρωταγωνιστής» στο  παραμύθι της εξόδου…

*Το σκίτσο είναι του Βασίλη Παπαγεωργίου

Το Facebook τροφοδοτεί τη βία κατά προσφύγων σύμφωνα με πανεπιστημιακή έρευνα

Ο Ουμπέρτο Έκο είχε πει ότι το πρόβλημα με τα ΜΚΔ είναι πως αυτά που κάποτε έλεγε ένας μεθυσμένος στο μπαρ κι αρκούσαν να αντιμετωπιστούν με ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη, πλέον βρίσκουν ολοένα και μεγαλύτερο ακροατήριο. Η δήλωση αυτή είχε επικριθεί από κάποιους ως ελιτίστικη, φαίνεται όμως πως ενδεχομένως η επίδραση ειδικά του Facebook μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι ακόμη πιο επιζήμια από αυτό που φανταζόταν ο συγγραφέας.
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Warwick, η αυξημένη χρήση του Facebook καθιστά τις τοπικές κοινωνίες πιο επιρρεπείς στη ρατσιστική βία. Οι δύο επιστήμονες Karsten Müller και Carlo Schwarz μελέτησαν όλα τα 3.335 περιστατικά αντιπροσφυγικής βίας την τελευταία διετία. Συγκέντρωσαν κι ανέλυσαν δημογραφικά, εκλογικά, οικονομικά κι άλλα στοιχεία για κάθε περιοχή όπου σημειώθηκε κάποια επίθεση. Το κεντρικό συμπέρασμα είναι συγκλονιστικό. Όσο η κατά κεφαλή χρήση του Facebook σε μια περιοχή ξεπερνούσε το μέσο όρο, τόσο πιο αυξημένες ήταν οι πιθανότητες ρατσιστικής βίας. Αυτό ίσχυε ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση της πόλης, την εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων της ή τη χρήση Internet πλην Facebook.
Η έρευνα που χαρακτηρίζεται αξιόπιστη από άλλους ειδικούς, επαληθεύει ένα αυξανόμενο σώμα ερευνών που επιβεβαιώνουν ότι το Facebbok παραμορφώνει την αντίληψή μας για τον έξω κόσμο, τους ξένους, το διαχωρισμό σωστού και λάθους.
Μπορεί η εταιρεία να έχει αυστηροποιήσει επισήμως την πολιτική της ενάντια στα κηρύγματα μίσους, την ώρα βέβαια που λογοκρίνει επανειλημμένα αντιφασιστικό περιεχόμενο, ωστόσο οι αλγόριθμοι με τους οποίους διαμορφώνεται το χρονολόγιο των χρηστών δίνουν τη δυνατότητα διασποράς ρατσιστικών μηνυμάτων με πιο έμμεσους και για αυτό πιο ύπουλους τρόπους.
Ο εν λόγω αλγόριθμος έχει ως κεντρικό στόχο να αυξήσει το χρόνο ενασχόλησης του χρήστη με το μέσο. Αναρτήσεις που απευθύνονται σε φοβίες ή ορισμένα συναισθήματα του αναγνώστη, αποδεδειγμένα προσελκύουν περισσότερες θεάσεις και γι’ αυτό προωθούνται. Έτσι, ακόμα κι αν σε μια κοινότητα οι αντιπροσφυγικές αντιλήψεις είναι πλειοψηφικές, ασκούν δυσανάλογα μεγάλη επίδραση, δίνοντας την εντύπωση πως κυριαρχούν στην κοινωνία.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της μικρής βρετανικής πόλης Αλτένα που γενικά υποδέχτηκε ζεστά τους πρόσφυγες, όπου συνελήφθη νεαρός πυροσβέστης, που με ένα φίλο του έκαψαν σοφίτα προσφυγικού σπιτιού, ενώ στην ίδια πόλη ο δήμαρχος δέχτηκε επίθεση λόγω της φιλοξενίας που παρέχει σε πρόσφυγες. Σε όλες τις περιπτώσεις των δραστών, η αυξημένη χρήση Facebook ήταν το κοινό στοιχείο, μολονότι τουλάχιστον στην πρώτη περίπτωση, ο δράστης δεν είχε εκφράσει ποτέ ρατσιστικές απόψεις εκτός του Facebook, κάτι που χρησιμοποιείται και ως βασική υπερασπιστική γραμμή από το δικηγόρο του.

ΕΝΟΧΕΣ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΩΝ;

 


Κι ανάμεσα στις ειδήσεις των ημερών κι εκείνη για την παράδοση 10 τόνων γραμμάτων και δεμάτων, μεγάλο μέρος των οποίων έχει βέβαια καταστραφεί,  που προέρχονταν από  την Ιορδανία, στους παραλήπτες παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης, την οποία  επέτρεψαν μετά από οκτώ χρόνια οι ισραηλινές αρχές.
               Και βέβαια, συγκριτικά με φυλακίσεις, δολοφονίες Παλαιστινίων, κατασκευές υποθαλάσσιων και υπόγειων τειχών που αποκλείουν τους παλαιστίνιους σε στενές λωρίδες γης μετατρέποντάς τες σε γιγαντιαία στρατόπεδα συγκέντρωσης,  αυτή η είδηση θα έμοιαζε και ασήμαντη αν δεν σηματοδοτούσε το μέγεθος της αυθαιρεσίας, του μίσους,  αλλά και του φόβου των Ισραηλινών που χρησιμοποιούν κάθε μέσο για εξουθενώσουν τους κατοίκους αυτής της γης που τους την άρπαξαν.
               Οι αποφάσεις του ΟΗΕ το 1947 για διχοτόμηση της Παλαιστίνης και της δημιουργίας κράτους του Ισραήλ φάνηκαν σαν συναισθηματική απάντηση στη φρίκη του ολοκαυτώματος. Μόνο που αυτή η αντίδραση, που πατούσε πάνω στην ενοχή των εμπολέμων, ήταν εις βάρος των κατοίκων της Παλαιστίνης, οι οποίοι θα έπρεπε να πληρώσουν για εγκλήματα που διέπραξαν οι ευρωπαίοι, δημιουργώντας το κράτος του Ισραήλ, ένα «προγεφύρωμα της αγγλοαμερικανικής αποικιοκρατίας στην Ανατολή» κατά την έκφραση του Νεχρού. Ουσιαστικά, πριν εβδομήντα χρόνια, μετά τον  πόλεμο με τη κατανομή της περιοχής σε τεχνητά κράτη με νέες συνοριακές γραμμές που καταρτίστηκαν από τις πρώην αποικιακές δυνάμεις, στη Παλαιστίνη  μια μειονότητα εκτόπισε, όχι μόνο πολιτικά αλλά κυρίως φυσικά, τους αυτόχθονες πληθυσμούς μιας περιοχής, εφόσον η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού στην  Παλαιστίνη από τον 7ο αιώνα ήταν αραβική.  Κι όλα αυτά τα χρόνια  της ύπαρξής του, το Ισραήλ δείχνει με την πολιτική του πως προσβλέπει σε μια σχεδόν πλήρη εξόντωση του αραβικού πληθυσμού προσπαθώντας να είναι εξ ολοκλήρου ένα εβραϊκό κράτος, αν και η έννοια της εβραϊκής εθνότητας είναι μια εφεύρεση του 19ου αιώνα.
               Κι αν  οι διωγμοί των Εβραίων για αιώνες στην Ευρώπη κάνουν κατανοητή την επιθυμία για έναν τόπο εγκατάστασης που να είναι κύριοι της τύχης τους, όμως η παραβίαση των δικαιωμάτων των κατοίκων της περιοχής όπου εγκαταστάθηκαν μετέτρεψε αυτήν την εγκατάσταση σε αποικιακή επιχείρηση.  Κι αν μπόρεσαν κι επικράτησαν στην περιοχή, εκδιώκοντας τους ντόπιους κατοίκους για να τους δώσουν «χώρο»,  ήταν μόνο λόγω ανώτερων στρατιωτικών και οικονομικών πόρων. Εξάλλου η  αμερικανική οικονομική βοήθεια προς το Ισραήλ υπήρξε και εξακολουθεί να είναι τεράστια, ενώ η διπλωματική τους  υποστήριξη είναι ο κρίσιμος παράγοντας που επιτρέπει τη συνεχιζόμενη κατοχή των Αραβικών εδαφών από το Ισραήλ.
               Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως στην Παλαιστίνη εφαρμόστηκε ένα είδος αποικιοκρατίας σε μια περίοδο μάλιστα γενικής αποαποικιοποίησης. Με απόφαση του ΟΗΕ, που υποτίθεται δεν ευνοούσε την αποικιοκρατία και προστάτευε τους λαούς, δημιουργήθηκε ένα αποικιακό κράτος, το Ισραήλ, που διαιωνίζει το καθεστώς του ως μια συνεχώς επεκτεινόμενη κατοχή με εξαιρετικά ανώτερη στρατιωτική δύναμη. Έχοντας την αμέριστη συμπαράσταση των ΗΠΑ  έχει υπό κατοχή, εξαθλιώνοντας, τους πληθυσμούς που ζούσαν εκεί για αιώνες. Η χρήση στρατιωτικής καταπίεσης, που είναι βίαιη όσο και άδικη, δεν έχει τέλος, εφόσον οι Ισραηλινοί έχουν αποκομίσει σημαντικά οφέλη από αυτήν στην πάροδο των ετών, με τη μορφή γης και πολιτικής κυριαρχίας.
               Χρόνια τώρα, όλο και λιγότερο τη διεθνή ειδησεογραφία απασχολεί το μεγάλο χάσμα ανάμεσα σ’ αυτό που επιτρέπεται στους Παλαιστίνιους και σ’ αυτό που επιτρέπεται στους Ισραηλινούς. Η μεροληψία της πλειοψηφίας των μέσων ενημέρωσης υπέρ των Ισραηλινών είναι δεδομένη και οι πολιτικές των δυτικών κυβερνήσεων, με τη δική μας κυβέρνηση που φιλοδοξεί να παίξει πετυχημένα τον ιμπεριαλιστικό της ρόλο στην περιοχή να συμπεριλαμβάνεται σ’ αυτές ως στενός σύμμαχος πια του Ισραήλ, όλο και θέλουν να μας παραπλανούν για την πραγματικότητα της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης. Χρόνια τώρα ο χώρος που δίνεται από τη διεθνή ειδησεογραφία για το ζήτημα της Παλαιστίνης αφορά όλο και περισσότερο μεμονωμένες περιπτώσεις βίας Ισραηλινών που συμψηφίζεται μ’ εκείνη των παλαιστινίων με τις πέτρες και  το όλο ζήτημα κατοχής που επικρατεί εκεί κατακερματίζεται έτσι σε σκόρπιες υποθέσεις που θα πρέπει να βρίσκεται για την καθεμιά μεμονωμένη λύση. Και το συνολικό πρόβλημα μ’ αυτόν τον τρόπο βυθίζεται στο σκοτάδι, για να μπορούν απερίσπαστοι οι Ισραηλινοί να αποκλείουν ανθρώπους σε μια περιοχή  κάτω από τη δεσποτική και θανατηφόρα τους στρατιωτική διοίκηση υψώνοντας τείχη και οχυρώνοντας οικισμούς.   
               Ο αντισημιτισμός αιώνων στην Ευρώπη, που εκμεταλλεύτηκε η ναζιστική Γερμανία για να εφαρμόσει την τελική λύση στους Εβραίους, υποχωρώντας σε εκτεταμένη κλίμακα σαν συνέπεια της ήττας του ναζισμού, αντιστράφηκε με την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Το στρατοκρατούμενο κράτος του Ισραήλ επιβάλλει στην περιοχή την κυριαρχία του και χαρακτηρίζει αντισημίτη όποιον υποβάλει σε οποιαδήποτε σοβαρή κριτική το κράτος και επικρίνει την πολιτική του που έχει αφετηρία  αποικιακή  και αποκτά  όλο και περισσότερο  χαρακτηριστικά ρατσιστικά.
               Κι αν για εκατοντάδες χρόνια οι κυρίαρχες τάξεις των ευρωπαϊκών χωρών τροφοδοτούσαν τον  αντισημιτισμό, κατά τα συμφέροντά τους, προβάλλοντας  τις χρηματικές και τραπεζιτικές δραστηριότητες των εβραίων, καθώς πολλοί απ’ αυτούς εξυπηρετώντας τις άρχουσες τάξεις στην είσπραξη φόρων και στην εκμετάλλευση των λαϊκών στρωμάτων ήταν εύκολο κάθε φορά να γίνονται εξιλαστήρια θύματα για εκτόνωση λαϊκής οργής, ο σιωνισμός όμως, σαν πολιτικό κίνημα για τη δημιουργία στην περιοχή της Παλαιστίνης ενός εβραϊκού κράτους, προσκολλημένος στην ιμπεριαλιστική πολιτική των ΗΠΑ έχει μετατρέψει το κράτος του Ισραήλ σε ρατσιστικό που γεννά το δικαιολογημένο  μίσος των γηγενών αράβων κατοίκων της περιοχής. Κι αυτό βέβαια δεν είναι αντισημιτισμός.

Ο ΣΤΑΛΙΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ.


Γιώργος Σιδέρης

Ο ΣΤΑΛΙΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ.

ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΜΕ ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΙΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ( 5 του Νοέμβρη 1927 )

( Άπαντα Στάλιν, Σύγχρονη εποχή, τόμος 10, σελίδα 234-235 )

( Παραβρέθηκαν 80 αντιπρόσωποι από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Αυστρία, την Τσεχοσλοβακία, τη Νότια Αμερική, την Κίνα, το Βέλγιο, τη Φιλανδία, τη Δανία και την Εσθονία. — Η συνομιλία κράτησε 6 ώρες. )

3η ΕΡΩΤΗΣΗ.
Γιατί δεν υπάρχει ελευθερία τύπου στην ΕΣΣΔ;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ.
Για ποιά ελευθερία τύπου μιλάτε; Ελευθερία τύπου για ποιά τάξη; για την αστική τάξη ή για το προλεταριάτο; Αν πρόκειται για ελευθερία τύπου για την αστική τάξη, τέτοια ελευθερία δεν υπάρχει στη χώρα μας και δε θα υπάρχει όσο θα υπάρχει διχτατορία του προλεταριάτου. Αν όμως πρόκειται για ελευθερία τύπου για το προλεταριάτο, πρέπει να πω ότι σ' όλο τον κόσμο δε θα βρείτε άλλο κράτος όπου να υπάρχει μια τόσο ολόπλευρη και πλατιά ελευθερία τύπου για το προλεταριάτο, σαν κι αυτήν που υπάρχει στην ΕΣΣΔ.

Η ελευθερία τύπου για το προλεταριάτο δεν είναι κούφια λέξη. Χωρίς τα καλύτερα τυπογραφεία, τα καλύτερα μέγαρα τύπου, χωρίς νόμιμες οργανώσεις της εργατικής τάξης — από τις πιο στενές ως τις πιο πλατιές που να αγκαλιάζουν τα εκατομμύρια της εργατικής τάξης, χωρίς την πιο πλατιά ελευθερία του συνέρχεσθε — ελευθερία τύπου δεν υπάρχει.

Ρίξτε μια ματιά στις συνθήκες ζωής της ΕΣΣΔ, επισκεφθείτε τα εργατικά κέντρα και θα αντιληφθείτε ότι τα καλύτερα τυπογραφεία, τα καλύτερα μέγαρα τύπου, ολάκερα εργοστάσια χαρτιού, ολάκερα εργοστάσια τυπογραφικής μελάνης, που είναι απαραίτητα στον τύπο, τεράστια μέγαρα για συγκεντρώσεις — όλ' αυτά και πολλά άλλα απαραίτητα για την ελευθερία του τύπου της εργατικής τάξης, βρίσκονται ολοκληρωτικά στη διάθεση της εργατικής τάξης και των εργαζομένων μαζών. Αυτό ακριβώς ονομάζουμε στη χώρα μας ελευθερία τύπου για την εργατική τάξη.

Στη χώρα μας δεν υπάρχει ελευθερία τύπου για την αστική τάξη. Στη χώρα μας δεν υπάρχει ελευθερία τύπου για τους μενσεβίκους και τους εσέρους, που αντιπροσωπεύουν εδώ τα συμφέροντα της γκρεμισμένης και συντριμμένης αστικής τάξης.

Τι το εκπληχτικό λοιπόν υπάρχει εδώ; Εμείς ποτέ δεν αναλάβαμε την υποχρέωση να δώσουμε ελευθερία τύπου σ' όλες τις τάξεις και να κάνουμε ευτυχισμένες όλες τις τάξεις. Οι μπολσεβίκοι, παίρνοντας την εξουσία τον Οχτώβρη του 1917, έλεγαν ανοιχτά ότι η εξουσία αυτή είναι εξουσία μιας μόνο τάξης, εξουσία του προλεταριάτου, που θα καταπιέζει την αστική τάξη προς το συμφέρον των εργαζομένων μαζών της πόλης και του χωριού, που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της ΕΣΣΔ.

Πώς μπορεί κανείς ύστερα απ' αυτό να ζητάει από τη διχτατορία του προλεταριάτου, ελευθερία τύπου για την αστική τάξη;

( Άπαντα Στάλιν, Σύγχρονη εποχή, τόμος 10, σελίδα 234-235 )

Οπως η προηγούμενη





«Καλωσορίζοντας» την «επόμενη μέρα» των μνημονίων, η κυβέρνηση ετοιμάζεται την Κυριακή 26 Αυγούστου να αποστείλει τα ραβασάκια του ΕΝΦΙΑ, τα οποία, πέρα από την επιβάρυνση που προκαλούν στο ήδη τσακισμένο λαϊκό εισόδημα, για πολλούς θα είναι και φουσκωμένα σε σχέση με πέρυσι, εξαιτίας των αναπροσαρμογών των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, που σάρωσαν και λαϊκές συνοικίες, κυρίως της Αττικής. Δεκαπέντε περίπου μέρες αργότερα, στις 10 Σεπτέμβρη, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να γιορτάσει το «τέλος της εποπτείας» υποδεχόμενη τους εκπροσώπους της ΕΕ, που θα ξεσκονίσουν το προσχέδιο του προϋπολογισμού και θα διαπραγματευτούν το επόμενο πακέτο δημοσιονομικών μέτρων, για την επίτευξη των στόχων των μνημονίων που ...μόλις τελείωσαν. Κάπου στο ενδιάμεσο, στις 8 και 9 Σεπτέμβρη, ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει από τη ΔΕΘ να ξαναζεστάνει το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» και της «νέας εποχής», η οποία, όπως φαίνεται και από τα παραδείγματα που αναφέραμε, ξεκίνησε για το κεφάλαιο, αλλά όχι για το λαό, αφού η «επόμενη μέρα» έχει τους ίδιους φόρους, τα μέτρα και την εποπτεία της προηγούμενης, όσο κι αν η κυβέρνηση προσπαθεί να τον πείσει για το αντίθετο με καραμπινάτα ψέματα και απάτες.

ΚΟΧΥΛΙΑ Μαθηματικά αριστουργήματα της φύσης


Υπολογιστικά μοντέλα αποκαλύπτουν τις μηχανικές δυνάμεις που οδηγούν στην ανάπτυξη των σπειρών, των ακάνθων και των πλευρών των κοχυλιών



Τα κελύφη των αμμωνιτών, ομάδα οστρακόδερμων που έχουν εκλείψει, εμφανίζουν ραβδώσεις σα να είναι φτιαγμένα από σωλήνα σπιράλ. Μαθηματικά μοντέλα σε υπολογιστή δείχνουν ότι αυτή η διακόσμηση είναι αποτέλεσμα αντιτιθέμενων μηχανικών τάσεων ανάμεσα στο μανδύα και τη γεννήτρια ζώνη, που δημιουργούν ένα σύστημα ταλάντωσης ανάμεσα στην έκταση και τη συμπίεση. Αργή ανάπτυξη του άκρου του οστρακόδερμου οδηγεί σε πυκνά «πλευρά» (αριστερά), ενώ ταχεία ανάπτυξη οδηγεί σε πιο λεία κελύφη (δεξιά)
Scientific American
Τα κελύφη των αμμωνιτών, ομάδα οστρακόδερμων που έχουν εκλείψει, εμφανίζουν ραβδώσεις σα να είναι φτιαγμένα από σωλήνα σπιράλ. Μαθηματικά μοντέλα σε υπολογιστή δείχνουν ότι αυτή η διακόσμηση είναι αποτέλεσμα αντιτιθέμενων μηχανικών τάσεων ανάμεσα στο μανδύα και τη γεννήτρια ζώνη, που δημιουργούν ένα σύστημα ταλάντωσης ανάμεσα στην έκταση και τη συμπίεση. Αργή ανάπτυξη του άκρου του οστρακόδερμου οδηγεί σε πυκνά «πλευρά» (αριστερά), ενώ ταχεία ανάπτυξη οδηγεί σε πιο λεία κελύφη (δεξιά)
Τα οστρακόδερμα είναι εξαιρετικοί αρχιτέκτονες. Κατασκευάζουν τα «σπίτια» τους έτσι που να προστατεύουν τα μαλακά τους σώματα από τους θηρευτές και τα στοιχεία της φύσης. Τα όστρακα έχουν ασυνήθιστη σκληρότητα, ανθεκτικότητα, αλλά και ομορφιά. Πολλά απ' αυτά έχουν εντυπωσιακά περίπλοκα σχήματα - λογαριθμικές σπείρες, με χαοτικές άκανθες ή άλλα διακοσμητικά στοιχεία, όλα εκτελεσμένα με σχεδόν τέλεια μαθηματική κανονικότητα. Τα οστρακόδερμα δεν γνωρίζουν βεβαίως τίποτα από μαθηματικά ούτε κάποια ανώτερη δύναμη τα κάνει να παίρνουν τέτοια σχήματα. Το πώς ακριβώς αναπτύσσονται αυτά τα πολύπλοκα σχήματα αποκαλύπτουν τώρα μαθηματικά μοντέλα σε υπολογιστή, που ανέπτυξε μια ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Εδώ και έναν αιώνα οι επιστήμονες έχουν κατανοήσει ότι τα κύτταρα, οι ιστοί και τα όργανα ανταποκρίνονται στους ίδιους φυσικούς νόμους, που διέπουν και τη μη ζωντανή ύλη. Στο μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα οι βιολόγοι επικέντρωσαν στην κατανόηση του τρόπου που ο γενετικός κώδικας καθοδηγεί το σχηματισμό των βιολογικών μοτίβων και του τρόπου που λειτουργούν αυτά τα μοτίβα. Τις τελευταίες δεκαετίες ερευνητές εφαρμόζουν μαθηματική μοντελοποίηση βασισμένη στους φυσικούς νόμους αναζητώντας απαντήσεις σχετικά με τη μορφή που παίρνουν οι βιολογικοί οργανισμοί.

Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της διαφορικής γεωμετρίας, μαθηματικού κλάδου που μελετά τις καμπύλες και τις επιφάνειες, η ερευνητική ομάδα της Οξφόρδης προσδιόρισε ότι τα περίτεχνα σχήματα των κοχυλιών προέρχονται από μερικούς απλούς κανόνες που ακολουθούν τα οστρακόδερμα στην κατασκευή των «σπιτιών» τους. Αυτοί οι κανόνες αλληλεπιδρούν με μηχανικές δυνάμεις που παράγονται κατά την ανάπτυξη του οστράκου, δημιουργώντας μυριάδες παραλλαγές. Τα ευρήματα των ερευνητών εξηγούν πώς τα από πρώτη άποψη ακανόνιστα χαρακτηριστικά των ακάνθων εμφανίστηκαν εξελικτικά σε τόσο πολλές οικογένειες γαστρόποδων, δηλαδή στα είδη που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της ομάδας των μαλακίων. Αποδεικνύεται ότι οι βιολογικοί οργανισμοί δε χρειάζεται να υποστούν τις ίδιες γενετικές αλλαγές, ώστε να αποκτήσουν παρόμοια διακοσμητικά στοιχεία, ακριβώς επειδή είναι οι φυσικοί νόμοι που κάνουν το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς.
Η κατασκευή του οστράκου είναι κυρίως υπόθεση του μανδύα του μαλακίου. Αυτό το λεπτό και μαλακό όργανο εκκρίνει στο άνοιγμα του κοχυλιού κατά στρώματα μια ουσία πλούσια σε ανθρακικό ασβέστιο. Για να εμφανιστεί η χαρακτηριστική σπείρα του κελύφους των σαλιγκαριών και των συγγενών τους των γαστρόποδων χρειάζονται μόνο τρεις κανόνες. Ο πρώτος είναι η διαστολή: Αποθέτοντας ομοιόμορφα περισσότερο υλικό απ' ό,τι στον προηγούμενο γύρο, το μαλάκιο δημιουργεί ένα όλο και μεγαλύτερο άνοιγμα σε κάθε επανάληψη. Αυτή η διαδικασία δημιουργεί έναν κώνο από τον αρχικό κύκλο. Ο δεύτερος κανόνας είναι η περιστροφή: Αποθέτοντας περισσότερο υλικό στη μια πλευρά του ανοίγματος, το μαλάκιο πετυχαίνει τελικά μια πλήρη περιστροφή του ανοίγματος, οικοδομώντας ένα σχήμα σαν δακτύλιο. Ο τρίτος κανόνας είναι η συστροφή: Το μαλάκιο περιστρέφει τα σημεία εναπόθεσης. Ακολουθώντας μόνο τις διαδικασίες διαστολής και περιστροφής σχηματίζεται ένα επίπεδο σπιράλ σαν του ναυτίλου. Προσθέτοντας και τη συστροφή το αποτέλεσμα είναι αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν μη επίπεδο ελικοσπειροειδές όστρακο.

Ορισμένα άλλα οστρακόδερμα προχωρούν σε επιπλέον «καλλωπισμό». Για να καταλάβουμε πώς σχηματίζονται οι προεξοχές ορισμένων οστράκων που λέγονται άκανθες, πρέπει να εξετάσουμε τις δυνάμεις που δημιουργούνται κατά την ανάπτυξη του οστράκου. Η έκκριση του υλικού του οστράκου σχετίζεται με ένα ενδιαφέρον μηχανικό σύστημα. Ο μανδύας είναι προσκολλημένος στο όστρακο μέσω της γεννήτριας ζώνης, μιας περιοχής υλικού που έχει εκκριθεί, αλλά δεν έχει ακόμη ασβεστοποιηθεί. Σε αυτήν την αλληλεπίδραση μεταξύ μανδύα και κοχυλιού βρίσκεται η δυναμική για την ανάπτυξη επιπλέον μοτίβων. Οποιοδήποτε μη συνταίριασμα ανάμεσα στο μανδύα και το άνοιγμα του κοχυλιού δημιουργεί μηχανική τάση στο υλικό του μανδύα. Αν ο μανδύας είναι μικρότερος απ' ό,τι πρέπει για το συγκεκριμένο άνοιγμα, θα πρέπει να τεντωθεί για να προσκολληθεί σ' αυτό. Αν ο μανδύας είναι πιο μεγάλος, θα πρέπει να συμπιεστεί για να χωρέσει. Κι αν η γεννήτρια ζώνη παραμορφωθεί εξαιτίας αυτών των μηχανικών τάσεων, το νέο υλικό που εκκρίνει ο μανδύας σε αυτήν τη φάση θα πάρει το παραμορφωμένο σχήμα του και θα στερεοποιηθεί στο κέλυφος, επηρεάζοντας παραπέρα τον μανδύα στο επόμενο βήμα ανάπτυξης. Ουσιαστικά, αν το κέλυφος δεν αναπτύσσεται με ακριβώς τον ίδιο ρυθμό που αναπτύσσεται το μαλάκιο μέσα του, τότε θα εμφανιστούν παραμορφώσεις, από τις οποίες θα παραχθούν διάφορα διακοσμητικά στοιχεία πάνω στο κοχύλι.
Οι άκανθες είναι το πιο μεγάλο διακοσμητικό, προεξέχοντας σε ορθή γωνία από το κέλυφος φτάνοντας σε μήκος ακόμη και μερικά εκατοστά. Αυτές οι προεξοχές σχηματίζονται σε περιόδους που ο μανδύας υπόκειται σε απότομη ανάπτυξη. Σε αυτές τις περιόδους, ο μανδύας αναπτύσσεται τόσο γρήγορα που έχει πλεόνασμα το οποίο δεν μπορεί να στοιχηθεί με το άνοιγμα του κοχυλιού, γι' αυτό κάμπτεται και αυτό το σχήμα παίρνει και το υλικό που εκκρίνει. Στο επόμενο βήμα ο μανδύας έχει αναπτυχθεί κι άλλο και είναι και πάλι μεγαλύτερος από το άνοιγμα, με αποτέλεσμα να εντείνεται το μοτίβο της κάμψης. Με αυτήν τη διαδικασία σχηματίζεται μια σειρά από άκανθες, που το ακριβές σχήμα της καθεμιάς καθορίζεται από το ρυθμό ανάπτυξης και την ακαμψία του μανδύα.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

Ενα μικρό αφιέρωμα στον λογοτέχνη Γιώργο Δενδρινό


Με αφορμή τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το θάνατό του (26 Αυγούστου 1938)



Μπροστά στο Επιστημονικό Συνέδριο που διοργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ τον ερχόμενο Δεκέμβρη, με θέμα την επίδραση του εργατικού επαναστατικού κινήματος στην ελληνική λογοτεχνία (έως το 1940), συνεχίζουμε στον «Ριζοσπάστη» τη δημοσίευση άρθρων γνωριμίας με σημαντικούς Ελληνες λογοτέχνες.

«Οσα δεν προφτάσανε να του μάθουν οι δασκάλοι τού τα δίδαξε από νωρίς η ίδια η ζωή»
Ο Γιώργος Δενδρινός ανήκει σε μια μεγάλη ομάδα πολύ αξιόλογων αριστερών λογοτεχνών που η φτώχεια και οι στερήσεις τούς οδήγησαν πολύ γρήγορα στο θάνατο, μολονότι πρόλαβαν να δώσουν ένα σημαντικό λογοτεχνικό έργο που αξίζει την προσοχή μας. Οταν πέθανε, στα 34 του μόλις χρόνια, στο φτωχό καμαράκι στην είσοδο της «Σωτηρίας», όπου είχε περάσει τις τελευταίες της μέρες λίγα χρόνια πριν και η Μαρία Πολυδούρη, ο φίλος του και ομοιοπαθής λογοτέχνης Γιώργος Κοτζιούλας έγραψε:
«Αμα θα 'ρθει ο καιρός να καταρτίσουν το μαρτυρολόγιο της ελληνικής λογοτεχνίας - αυτόν τον φοβερό κατάλογο που θα αρχίζει με ονόματα ενός Παπαδιαμάντη, ενός Βιζυηνού, ενός Κρυστάλλη και θα τελειώνει με παραδείγματα, ελπίζω, των ημερών μας - είμαι βέβαιος πως εκεί θα βρεθεί κάποια θέση και για τον Γιώργο Δενδρινό».
Ο Γιώργος Δενδρινός γεννήθηκε το 1904 στο Νιοχώρι της Κεφαλονιάς. Φοίτησε στο σχολείο του χωριού του μόνο μέχρι την Δ' Δημοτικού, και επομένως υπήρξε αυτοδίδακτος. Ετσι, μεγάλο μέρος της μόρφωσης και της παιδείας του το οφείλει στην προσωπική μελέτη και την επίπονη προσπάθεια για καλλιέργεια, στοιχεία που εξηγούν, άλλωστε, την αξία του δημιουργικού έργου του.
«Από τα 20 μου χρόνια άρχισα να μαθαίνω ορθογραφία», θα ομολογήσει σε μια συνέντευξή του το 1937, ενώ κι ο Κοτζιούλας γράφει πως «όσα δεν προφτάσανε να του μάθουν οι δασκάλοι τού τα δίδαξε από νωρίς η ίδια η ζωή».

Ο λογοτέχνης Γιώργος Δενδρινός (στη μέση), ενώ νοσηλευόταν στο Νοσοκομείο «Σωτηρία», τον Ιούνη του 1938. Δεξιά του ο Κώστας Καραχάλιος, που κρατά τα χειρόγραφα ποιήματα του Δενδρινού, και αριστερά του ο επίσης νοσηλευόμενος ποιητής, Καλαντζής. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις»
Ο λογοτέχνης Γιώργος Δενδρινός (στη μέση), ενώ νοσηλευόταν στο Νοσοκομείο «Σωτηρία», τον Ιούνη του 1938. Δεξιά του ο Κώστας Καραχάλιος, που κρατά τα χειρόγραφα ποιήματα του Δενδρινού, και αριστερά του ο επίσης νοσηλευόμενος ποιητής, Καλαντζής. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις»
Πολύ νέος ήρθε στην Αθήνα, όπου έκανε διάφορες δουλειές, μέχρι να καταλήξει γυρολόγος. Το πάθος του, όμως, υπήρξε η λογοτεχνία. Παρά τις ποικίλες δυσκολίες, διάβασε ό,τι κλασικό και σημαντικό βρήκε μπροστά του τα χρόνια εκείνα: Ντοστογιέφσκι, Τολστόι, Αντρέγιεφ, Πούσκιν, Χάμσουν, Ζολά, Ανατόλ Φρανς. Το 1928 βραβεύτηκε σε διαγωνισμό του λαϊκού περιοδικού «Φαντάζιο» με το β' βραβείο διηγήματος και το 1929 άρχισε να δημοσιεύει τακτικά διηγήματα και ποιήματα στα «Ελληνικά Γράμματα» του Κωστή Μπαστιά, που τον παρουσίασε με πολύ επαινετικά λόγια.
Την επόμενη χρονιά, όμως, αρρώστησε με φυματίωση, η οποία και θα τον βασανίσει στα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του, μέχρι το θάνατο. Νοσηλεύτηκε στη «Σωτηρία» από το Φλεβάρη του 1932 μέχρι το Δεκέμβρη του 1935, οπότε και επέστρεψε στο χωριό του. Σ' αυτό το διάστημα κατόρθωσε να εκδώσει μια συλλογή διηγημάτων, το «Ο άνθρωπος που τα δέχονταν όλα» (1933), διηγήματα ηθογραφικά, με θέματα κυρίως δραματικά, αντλημένα από τη ζωή των φτωχών στο χωριό αλλά και τις λαϊκές συνοικίες της πόλης. Ρεαλισμός, γλώσσα γνήσια δημοτική, ζωντανή και εύπλαστη, ευφυής σύλληψη θεμάτων και λεπτομερειών, και, προπαντός, αγάπη για τον άνθρωπο, δείχνουν έναν φτασμένο κιόλας αυτοδίδακτο λογοτέχνη.
«Ετεινε ν' αγκαλιάσει ολάκερη τη Γης...»
Αποκαλυπτικό για τις ιδέες του είναι το ανέκδοτο (;) διήγημά του «Λίγο πριν απ' τις δώδεκα» (1934), που τελειώνει μ' αυτές τις φράσεις: «Σε λίγο ένα παρεθύρι άνοιγε από βορινά. Φως πολύ ξεχύθηκε στον ολοσκότεινο δρόμο. Φωτίστηκαν οι προσόψεις των σπιτιών σε μεγάλο μάκρος. Φωτίστηκε και το ξυλένιο Σφυροδρέπανο, που 'χε κρεμάσει πρωτύτερα η σιωπηλή συντροφιά στου τηλέφωνου τα σύρματα. Φωτίστηκε έντονα κι αυτό κι έριξε ως πέρα γιγαντωμένη τη σκιά του. Λες κι ήτανε πελώριοι δείχτες στης Παγκόσμιας Επανάστασης το "εγκρεμές". Και δείχνανε: δώδεκα παρά κάτι! Ο Μαρίνος αισθανόταν αόριστα πως έσβηνε. Πως η ύπαρξή του γινόταν ένα με το φως και με κείνο το Σύμβολο της Πανανθρώπινης Λευτεριάς, το κρεμασμένο κει ψηλά, που η σκιά του μεγάλωνε... μεγάλωνε... κι απλώνονταν ολοένα... κι έτεινε ν' αγκαλιάσει ολάκερη τη Γης...».
Και άρρωστος στο χωριό του, όμως, γνωρίζουμε πως ο πατέρας του όχι μόνο δεν τον βοήθησε αλλά απαγόρευσε και στους στενούς του συγγενείς να τον συντρέξουν, επειδή ήταν «μπουρσεβίκος» (μπολσεβίκος). Γι' αυτό, άλλωστε, η υγεία του επιδεινώθηκε και ξαναγύρισε στη «Σωτηρία» το 1936.
Παρά τις δυσκολίες, όμως, την άνοιξη του 1937 θα εκδώσει τη νουβέλα «Ο Μαμμούθ», με προλογικό σημείωμα του Γ. Κοτζιούλα. «Τέλεια σύνθεση» τη χαρακτηρίζει ο Κοτζιούλας, και ο Γ. Μυλωνογιάννης «έργο τόσο δυνατό και τόσο ξεχωριστό..., με αξιώσεις ανώτερης πνοής..., έργο ολοκληρωμένο», τονίζοντας πάλι πως «εκείνο που βλέπει κανείς πρώτ' απ' όλα στην εργασία του Δενδρινού είναι ο άνθρωπος». Ο Κοτζιούλας, εξάλλου, συσχετίζοντας το σατιρικό και ειρωνικό πνεύμα του Δενδρινού με τον μεγάλο Νικολάι Γκόγκολ, θα προσθέσει ακόμη για το συγγραφέα: «Ηρωας νέας μορφής, απίστευτα παλληκάρι, παλεύει με πείσμα να δώσει δική του λύση στο πρόβλημα της τέχνης, μαζωμένος στις κουβέρτες του, μέσα σ' ένα θάλαμο με δεκαπέντε άλλους βασανισμένους σαν κι αυτόν».
Εναν έρανο υπέρ του, που θα υποκινήσουν οι φίλοι του λογοτέχνες Κοτζιούλας και Κ. Καλαντζής, πρώην φυματικοί και οι δύο, τον Οκτώβρη - Νοέμβρη του 1937, μέσω του περιοδικού «Νεοελληνικά Γράμματα», όπου και δημοσιεύει τα τελευταία του διηγήματα, θα τον αντιμετωπίσει με μεγάλη αξιοπρέπεια, προτείνοντας - με φανερή πικρία - τη διάθεση των χρημάτων για τη δημιουργία ενός «τσιμεντένιου» αγάλματος της Αδιαφορίας.
Πέθανε στα 34 χρόνια του, στις 26 Αυγούστου του 1938, αφήνοντας έτοιμη τη συλλογή ποιημάτων «Ενώ χτυπάν οι 12», την οποία εξέδωσαν την επόμενη χρονιά οι φίλοι του, Καλαντζής και Κοτζιούλας, λίγα διηγήματα δημοσιευμένα σε περιοδικά καθώς και ανέκδοτο έργο, όπως δυο - τρία ακόμη διηγήματα, ένα θεατρικό έργο, και κυρίως τη νουβέλα «Ιχώρ», που εξέδωσε το 1993 (και ξανά το 2004), μαζί με τον «Μαμμούθ», ο συμπατριώτης και σοβαρός μελετητής του έργου του, Βαγγέλης Σακκάτος.
«Ιχώρ»: Αμείλικτη κριτική της σύγχρονης πραγματικότητας
Με σύντομη παρουσίαση της πολύ αξιόλογης νουβέλας του, «Ιχώρ», γραμμένης το 1936 - 1937, θα κλείσουμε την αναφορά μας στον τόσο πρόωρα χαμένο Γιώργο Δενδρινό. «Χιουμοριστική νουβέλα, με υπόθεση πραγματικοφανταστική, αν μπορεί κανείς να πει έτσι», τη θεωρεί, με μετριοφροσύνη, ο ίδιος. Είναι όμως πολύ περισσότερα. «Εργο βαθιά αντιπολεμικό, βαθιά δημοκρατικό αλλά και άναρχο στη δόμηση και γραφή του, λυρικό και απόλυτα ρεαλιστικό», που «χρησιμοποιεί τις τεχνικές του σύγχρονου φανταστικού που παραπέμπουν σε εκείνες του Οργουελ, ενώ παράλληλα μετατρέπεται σε καυστική σάτιρα προσώπων και καταστάσεων» τη θεωρεί ο Δ. Τσατσούλης. Σ' αυτήν ο Δενδρινός αποδεικνύεται όχι μόνο βαθύς γνώστης της σύγχρονής του διεθνούς κοινωνικοπολιτικής κατάστασης, αλλά και προφητικός ως προς την έκρηξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αμείλικτη και αποκαλυπτική κριτική της σύγχρονης ανισότητας, καυστική σάτιρα που ξεθεμελιώνει θρησκευτικούς και πολιτικούς μύθους της άρχουσας ιδεολογίας, καταδίκη των εξοπλισμών και της αποικιοκρατίας, επαναστατικές και ανθρωπιστικές ιδέες. Μεταφέροντας τις κοινωνικές ανισότητες και την ψυχροπολεμική κατάσταση της γης στον ουρανό, παρουσιάζει τον θεό Χβα, άρχοντα του ουρανού, να ετοιμάζει έναν δεύτερο κατακλυσμό, γιατί 170 εκατομμύρια στη Γη έπαψαν να πιστεύουν σ' αυτόν (Σοβιετική Ενωση). Σ' έναν κόσμο αυστηρά οριοθετημένο με σύνορα και πύλες - από τη μια οι Ταπεινοί, που δουλεύουν, κι από την άλλη οι Σπουδαίοι, που απολαμβάνουν όλα τα προνόμια - παραγγέλνει πολεμικές μηχανές (βροχοποιητική, νεφοποιητική κ.λπ.) από τη Γερμανία και κατόπιν από την Ιαπωνία, για να εφαρμόσει το σχέδιό του. Εχοντας ως πολύτιμο μέταλλο και νόμισμα το ράδιο, που σωρεύει στα υπόγεια του Παλατιού του, και ανάμεσα στους Ταπεινούς και το ζεύγος Κιουρί, στέλνει τον γιο του, Γιεσσουά, σε άγρια και απολίτιστη μακρινή χώρα με πλούσια κοιτάσματα ραδίου, προκειμένου να ετοιμάσει εισβολή και κατάληψή της, προλαβαίνοντας τους αντιπάλους του. Ενα πλήθος προσώπων, από τη μυθολογία (Απόλλωνας, Οδυσσέας, Ορφέας), την αρχαία ελληνική Ιστορία (Μεγαλέξανδρος, Ασπασία, Φρύνη), την Αγία Γραφή (αρχάγγελοι, Αβραάμ, Μωυσής, Ααρών, Νώε, Ιερεμίας, Εύα, Οφις Αρχιχαφιές), την Εκκλησία (μάνα του Γιεσσουά, Αγιος Γεράσιμος, Πάπισσα Ιωάννα), παρελαύνουν στο έργο, καθένας με το ρόλο του. Στο τέλος, όμως, ξεσπά μια επανάσταση των Ταπεινών. Ο θεός Χβα και ο διάβολος Βουλ αλληλοσκοτώνονται και δημιουργείται η «Δημοκρατία των Ταπεινών», η «Δημοκρατία της Δουλειάς», με σημαία της το «Αγάπη, Λευτεριά, Δικαιοσύνη».
Αυτό το αγωνιστικό πνεύμα διατήρησε ο Δενδρινός μέχρι το θάνατό του.

Στέλιος ΦΩΚΟΣ
Φιλόλογος - συγγραφέας

Η αναδιάρθρωση, το VAR και η όξυνση της κόντρας συμφερόντων



Eurokinissi
Υπό τη σκιά των αλλαγών που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ του υφυπουργού Αθλητισμού και των ΠΑΕ και οι οποίες αναμένεται να ισχύσουν από τη μεθεπόμενη χρονιά, το πρωτάθλημα της Super League κάνει το Σάββατο 25 Αυγούστου την πρεμιέρα του για τη νέα σεζόν. Πρόκειται για την 83η διοργάνωση από καταβολής πρωταθλήματος της Α' κατηγορίας (Α' Εθνική) και για τη 13η από δημιουργίας Super League.
Παρότι οι εκκρεμότητες που υπήρχαν όλο το προηγούμενο διάστημα, μέχρι και στο «παρά 1», έθεσαν στο τραπέζι ακόμα και το ενδεχόμενο αναβολής της έναρξης της αγωνιστικής δράσης, τελικά αυτή θα πραγματοποιηθεί κανονικά. Στο φετινό πρωτάθλημα θα πάρουν μέρος 16 ομάδες και τόσο ο πρωταθλητής όσο και τα ευρωπαϊκά εισιτήρια θα κριθούν στις 30 αγωνιστικές, αφού, όπως και την περασμένη σεζόν, δεν θα διεξαχθούν πλέι οφ. Αντίθετα, ανοιχτό παρέμενε μέχρι και ένα 24ωρο πριν την έναρξη το τι θα ισχύσει για τον υποβιβασμό, και συγκεκριμένα το πόσες ομάδες θα υποβιβαστούν και πόσες θα προβιβαστούν, ζήτημα πάνω στο οποίο η ΕΠΟ αναμενόταν να δώσει τη λύση στη διαφωνία που υπήρξε μεταξύ Super League και Football League.
Με κυβερνητική σανίδα σωτηρίας
Προκειμένου να φτάσουμε στη σέντρα, σημαντικό ρόλο έπαιξε το κυβερνητικό «σωσίβιο» μέσω της ΕΡΤ που δόθηκε σε 7 ΠΑΕ της κατηγορίας, μεταξύ των οποίων και ο Παναθηναϊκός, οι οποίες παρέμεναν χωρίς τηλεοπτικό συμβόλαιο (που σημαίνει απώλειες εσόδων) μετά το «σπάσιμο» της κεντρικής διαχείρισης από το συνδρομητικό τηλεοπτικό κανάλι, που είχε τα δικαιώματα. Οι συγκεκριμένες ΠΑΕ μάλιστα είχαν απειλήσει να μην κατέβουν στο πρωτάθλημα εάν δεν βρισκόταν λύση. Από την άλλη, το όλο θέμα αποτέλεσε μια σημαντική ευκαιρία από πλευράς υφυπουργού Αθλητισμού προκειμένου να πιέσει περισσότερο την ίδια τη Λίγκα των ΠΑΕ να δεχτεί τα σχέδια αναδιάρθρωσης των πρωταθλημάτων.

Οι αλλαγές «συσχετισμών» στην κορυφή όξυναν τη μάχη συμφερόντων
Eurokinissi Sports
Οι αλλαγές «συσχετισμών» στην κορυφή όξυναν τη μάχη συμφερόντων
Η συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών ουσιαστικά ήταν που απομάκρυνε το ενδεχόμενο αναβολής. Ετσι, η φετινή διοργάνωση έχει χαρακτήρα μετάβασης προς τη νέα μορφή του πρωταθλήματος, από την περίοδο 2019 - 2020. Θυμίζουμε ότι η περίφημη αναδιάρθρωση αποτέλεσε πρόταση του υφυπουργού Αθλητισμού Γιώργου Βασιλειάδη προς τις ΠΑΕ, με δέλεαρ την εξασφάλιση ενός σημαντικού οικονομικού πακέτου που θα αγγίζει τα 250 εκατ. ευρώ για μία πενταετία. Τα συγκεκριμένα χρήματα θα προέλθουν από τη σύμπραξη ΕΡΤ - ΝΟVA. Ωστόσο, η πρόταση προέβλεπε τη μείωση των ομάδων της Super League από 16 σε 12, το «σπάσιμο» της κατηγορίας σε δύο - Super League 1 και Super League 2 - και τη μείωση των ομάδων στην επόμενη κατηγορία, τη Football League.
Οι επιχειρηματίες αρχικά αντέδρασαν στο ενδεχόμενο της μείωσης, τελικά όμως, μπροστά και στο ενδεχόμενο περαιτέρω απώλειας κερδών, συμφώνησαν. Εσχάτως, μετά από υποχωρήσεις και από κυβερνητικής πλευράς, υπήρξαν κάποιες αλλαγές στο αρχικό σχέδιο: Το πρωτάθλημα της σεζόν 2019 - 2020 θα διεξαχθεί με 14 ομάδες και η μεγαλύτερη μείωση (σε 12, όπως προβλέπει η κυβερνητική πρόταση) θα ξανατεθεί στο τραπέζι μελλοντικά.
Οξυνση της κόντρας συμφερόντων
Την ίδια ώρα και πέραν των όποιων συζητήσεων και σχεδίων για αλλαγές, ίδια και απαράλλακτη παραμένει η πραγματικότητα για τα όσα διέπουν το χώρο του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου και έχουν να κάνουν με τις επιχειρηματικές κόντρες συμφερόντων για την πρωτοκαθεδρία στο χώρο και φυσικά τα όποια κέρδη επιφέρει αυτή σε πολλαπλούς τομείς. Αποτέλεσμα φυσικά των γενικότερων λογικών που κυριαρχούν στο εμπορευματοποιημένο ποδόσφαιρο, το οποίο ως «προϊόν» αποτελεί το πρόσφορο έδαφος για τα παιχνίδια κέρδους των πολυεθνικών, καθώς και για την εκμετάλλευσή του για άλλους λόγους.

Με γνώμονα την προστασία του «προϊόντος», κυβέρνηση και επιχειρηματίες του ποδοσφαίρου συμφώνησαν στο περίφημο σχέδιο αναδιάρθρωσης που πρότεινε η πρώτη
Eurokinissi
Με γνώμονα την προστασία του «προϊόντος», κυβέρνηση και επιχειρηματίες του ποδοσφαίρου συμφώνησαν στο περίφημο σχέδιο αναδιάρθρωσης που πρότεινε η πρώτη
Μέρος του γενικότερου οικοδομήματος αποτελεί και η ελληνική περίπτωση, ανεξάρτητα από τις όποιες ιδιαιτερότητες και διαφορές σε σχέση με αντίστοιχες, πιο ανεπτυγμένες εμπορικά ποδοσφαιρικές αγορές. Ετσι, ακόμα και τα όποια σχέδια αναδιάρθρωσης, τα οποία η κυβέρνηση βαφτίζει μέτρα «για το καλό του ποδοσφαίρου», ουσιαστικά αποτελούν μία ακόμη προσπάθεια να καθαριστεί η εικόνα του «προϊόντος» από τα «κακώς κείμενα», προκειμένου να αποφευχθούν η περαιτέρω απαξίωσή του και οι απώλειες κερδών.
Ενδεικτικό και της μάχης που δίνεται στο παρασκήνιο (μέρος και αυτό της γενικότερης σαπίλας του προϊόντος) είναι το ότι τα περίφημα σχέδια αναδιάρθρωσης, πέραν των αρχικών διαφωνιών μεταξύ της κυβέρνησης και των επιχειρηματιών του ποδοσφαίρου, αποτέλεσαν και αφορμή για νέα επεισόδια στις εσωτερικές κόντρες μεταξύ αντίπαλων συμφερόντων (και όχι μόνο ποδοσφαιρικών) στους κόλπους της Λίγκας.
Η νέα αντιπαράθεση ήρθε ως συνέχεια των όσων συνέβησαν την περσινή σεζόν και επισκίασαν το αγωνιστικό μέρος, καθορίζοντας τις εξελίξεις. Με δεδομένες άλλωστε και τις αλλαγές στο «στάτους κβο» των ομάδων - βασικών διεκδικητών των πρωτείων (επιστροφή ΑΕΚ, δυνάμωμα ΠΑΟΚ, κάμψη Ολυμπιακού, προβλήματα Παναθηναϊκού), η κόντρα έχει οξυνθεί τα τελευταία χρόνια. Και, όπως όλα δείχνουν, σε αντίστοιχο κλίμα φαίνεται να αρχίζει και το πρωτάθλημα της νέας σεζόν, με τις πρώτες συγκρούσεις που υπήρξαν ακόμα και για τον καταρτισμό των πινάκων των διαιτητών να φανερώνουν το κλίμα που επικρατεί.
Εν αναμονή του VAR και των ξένων διαιτητών
Εκτός από τις υπόλοιπες ιδιαιτερότητες της φετινής σεζόν, ειδικό ρόλο αναμένεται να παίξουν δύο αλλαγές που σχετίζονται με τον τομέα της διαιτησίας και οι οποίες επίσης αποσκοπούν στη γενικότερη βελτίωση της εικόνας του «προϊόντος», και μάλιστα σε έναν τομέα που έχει βρεθεί στο επίκεντρο της αμφισβήτησης.
Οπως ανακοινώθηκε κατά τη διάρκεια της περσινής σεζόν, μετά από σχετική απόφαση των εμπλεκόμενων (κυβέρνησης - UEFA - ΠΑΕ) στο νέο πρωτάθλημα θα γίνει η εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος υποβοήθησης του διαιτητή (VAR), το οποίο ήδη εφαρμόζεται πειραματικά σε αρκετά ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, ενώ το ίδιο έγινε και στο πρόσφατο Μουντιάλ της Ρωσίας. Αν και αρχικά είχε προβλεφθεί η εφαρμογή του από την αρχή της σεζόν, απ' ό,τι φαίνεται το εγχείρημα - για διάφορους λόγους - μετατίθεται, με πιθανότερο χρόνο εφαρμογής την έναρξη του β' γύρου.
Παράλληλα, το πείραμα της ΕΠΟ με την παρουσία ξένων διαιτητών φαίνεται ότι δεν θα περιοριστεί στον τελικό Κυπέλλου ΑΕΚ - ΠΑΟΚ στο ΟΑΚΑ για την περασμένη σεζόν. Σύμφωνα με πληροφορίες του τελευταίου διαστήματος, ο αρχιδιαιτητής και επικεφαλής της ΚΕΔ, Πορτογάλος Μέλο Περέιρα, έχει αποφασίσει τη συνέχιση του εγχειρήματος και την επέκτασή του και στο πρωτάθλημα της νέας σεζόν, τουλάχιστον στα ντέρμπι. Πάντως, η απόφαση της ΕΠΟ για τον διαιτητή του τελικού είχε προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις Ελλήνων διαιτητών.

TOP READ