Θα είχαμε γίνει Βουλγαρία

Θα είχαμε γίνει Βουλγαρία

Ευτυχώς που δε νίκησαν οι κομμουνιστές στον εμφύλιο, γιατί σήμερα θα ήμασταν σαν την αλβανία του χότζα και τη βουλγαρία...
είναι το (κυριολεκτικά) αήττητο επιχείρημα που παρηγορεί τις αμφιβολίες των δεξιών και νομιμοποιεί στις συνειδήσεις τους τα ιστορικά πεπραγμένα της παράταξής τους. Και είναι οπωσδήποτε θλιβερό να βλέπεις παλιούς αγωνιστές να ενώνουν τη φωνή τους στο μοιρολόι της ήττας και να δίνουν αριστερό άλλοθι σε τέτοιες λογικές, επιβεβαιώνοντάς τες από την ανάποδη.
Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι…

Τέτοιου είδους επιχειρήματα ήταν πολύ δημοφιλή αμέσως μετά τις ανατροπές, με το μεταναστευτικό κύμα αυτών των λαών στο δυτικό κόσμο και τα μεροκάματα πείνας στις πρώην λαϊκές δημοκρατίες της ΚΑ ευρώπης. Αλλά έχουν ξεφτίσει πια σε τέτοιο βαθμό στη σημερινή 'ενωμένη ευρώπη' της κρίσης που (εκτός από προκλητικά) ακούγονται σχεδόν ειρωνικά.

Τι έχει να ‘ζηλέψει’ αλήθεια από τις ρωσίδες χορεύτριες και τους αλβανούς μπετατζήδες ο σημερινός άνεργος πτυχιούχος ή ο έλληνας γκασταρμπάιτερ που αναγκάζεται να ξενιτευτεί για να βρει καλύτερη τύχη –προτού κλείσει και αυτή η κάνουλα διαφυγής; Και τι παραπάνω έχει από αυτούς; Ούτε καν το πτυχίο πολλές φορές. Γιατί η πλειοψηφία των αλλοδαπών εργατών και καθαριστριών στην χώρα μας έχει να καμαρώνει αντίστοιχους πτυχιακούς τίτλους, χωρίς κανένα πρακτικό αντίκρισμα στην αγορά εργασίας. Αλλά και μια σπάνια καλλιέργεια σε αρκετές περιπτώσεις, που ξεπερνά το ζήτημα των σπουδών, αντανακλώντας τη συνολική διαπαιδαγώγηση και την αξία της κοινωνίας που είχαν αρχίσει να χτίζουν σε αυτές τις χώρες πριν τις ανατροπές –όποτε κι αν τις τοποθετεί κανείς χρονικά.


"Βουλγαρία..." Του Πάνου Ζάχαρη

Σήμερα βέβαια μπορούμε να ζηλέψουμε όλοι μαζί τις κατακτήσεις και την ασφάλεια που είχαν αυτοί οι λαοί στον εικοστό αιώνα, με σαφώς πιο περιορισμένα μέσα και δυνατότητες από ό,τι διαθέτουμε εμείς εν έτει 2013. Γιατί είναι τραγική ειρωνεία για μια κοινωνία να φετιχοποιεί σε βαθμό υστερίας την έννοια της ασφάλειας από τους τρομοκράτες, τους ταραχοποιούς διαδηλωτές και γενικώς πάσης φύσης ‘κακούς’, (με ό,τι μπορεί να συμπεριλάβει και να χωρέσει αυτός ο χαρακτηρισμός), και την ίδια στιγμή να έχει τόσους εργαζόμενους ανασφάλιστους, στη μαύρη εργασία κι άλλους τόσους σα μαύρους σκλάβους απ’ τα χρόνια της αποικιοκρατίας, χωρίς στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας. Τους μισούς να είναι στην πρίζα και την ανασφάλεια της ανεργίας και τους άλλους μισούς να φοβούνται σα μελλοθάνατοι, μη τυχόν χάσουν τη δουλειά τους, να φοβούνται μη τυχόν αρρωστήσουν και πάθουν τίποτα. Να μην μπορούν να σκεφτούν το μέλλον τους και να ανοίξουν σπίτι ή μια οικογένεια, να ονειρευτούν και να ανασάνουν.
Πράγματα εξασφαλισμένα και αυτονόητα δηλ για τη βουλγαρία ή και την αλβανία ακόμα, σαράντα και πενήντα χρόνια πριν.

Είναι τραγική ειρωνεία να πανηγυρίζουμε για τη νίκη της αντεπανάστασης και τη σημερινή κατάντια αυτών των χωρών, χωρίς να καταλαβαίνουμε ότι συνδέεται άμεσα με τη δική μας, γιατί πρέπει να γίνουμε πιο φτηνοί κι ανταγωνιστικοί για να μας λιμπιστούν τα αρπακτικά και να προσελκύσουμε τα κεφάλαιά τους, να έχουμε φτηνότερα μεροκάματα και χαμηλότερο συντελεστή φορολόγησης, για να μας προτιμήσουν.
Είναι τραγική ειρωνεία να μην μπορεί να καταλάβει ένας λαός, εμπειρικά έστω, πως το πουλόβερ άρχισε να ξηλώνεται τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια από τη νέα τάξη πραγμάτων, που έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει ανακουφισμένη για τις νίκες της.

Αλλά για να μη θεωρηθεί πως υπεκφεύγω στο αρχικό ερώτημα, μπορούμε να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι –όσο κι αν αυτό ενέχει τον κίνδυνο να μπλέξουμε σε ιντριγκαδόρικες αντιδιαλεκτικές υποθέσεις. Σήμερα ο ελληνικός λαός έχει συσσωρεύσει αρκετή ιστορική πείρα, για να τη μελετήσει και να βγάλει μερικά βασικά συμπεράσματα.

Αν είχαν νικήσει λοιπόν οι κομμουνιστές στον εμφύλιο, καταρχάς δε θα είχαμε καν εμφύλιο και τόσες απώλειες εκατέρωθεν. Γιατί δεν μπορεί να θεωρηθεί ακριβώς εμφύλιος η ήττα των κομμουνιστών από την επέμβαση των άγγλων «συμμάχων», πριν καν κριθεί ο πόλεμος κατά του χίτλερ, και από τα όπλα των αμερικάνων, που «πρόβαραν» στα ελληνικά βουνά τις βόμβες ναπάλμ. Για να κερδίσουν λοιπόν οι κομμουνιστές, θα έπρεπε να το κάνουν εξ αρχής, όταν το εαμ είχε στα χέρια του την εξουσία και την παρέδωσε αφελώς, ενώ μπορούσε να την κρατήσει αναίμακτα, χωρίς να είναι κανείς σε θέση να την αμφισβητήσει. Και τα καλύτερα πρωτοπόρα στοιχεία του ελληνικού λαού θα είχαν ριχτεί τότε στη μάχη της οικοδόμησης μιας διαφορετικής κοινωνίας.

Αν είχαν νικήσει οι κομμουνιστές στον εμφύλιο, δε θα λουζόταν ο λαός την «καχεκτική δημοκρατία» των μεταπολεμικών χρόνων, τη «δημοκρατία» του χωροφύλακα και των κοινωνικών φρονημάτων που οδήγησε ως φυσική συνέχεια στην χούντα των συνταγματαρχών, ταλαιπωρώντας για τριάντα σχεδόν χρόνια αυτόν τον τόπο, προτού αλλάξει προσωρινά μανδύα. Δε θα είχαμε τον «νέο παρθενώνα» της μακρονήσου και τα άλλα ξερονήσια, τον ιδεα και την προδοσία της κύπρου.

Δε θα είχε ερημώσει η ύπαιθρος και δε θα ξεκληρίζονταν η μεγάλη πλειοψηφία της αγροτιάς, που της υποσχέθηκαν πως θα τρώει με χρυσά κουτάλια στην ενωμένη ευρωπαϊκή αγορά και της χρύσωσαν το χάπι με επιδοτήσεις. Δε θα υπήρχε τέτοια εγκατάλειψη των ακριτικών νησιών και της επαρχίας γενικότερα, δε θα υπήρχε σε τέτοιο βαθμό η αστυφιλία, που είχε ξεκινήσει με... κρατική πρωτοβουλία στα χρόνια του εμφυλίου, όταν οι αρχές ξερίζωναν με το ζόρι τους ντόπιους πληθυσμούς, για να μη βρίσκουν οι αντάρτες ορεσίβιους που θα τους τροφοδοτούσαν με τα απαραίτητα προς το ζην. Δε θα ζούσαμε σε τόσο άσχημες πόλεις, που πρέπει να γκρεμιστούν και να φτιαχτούν από την αρχή, με το έκτρωμα της αντιπαροχής επί 'εθνάρχ' που τις γιγάντωσε και τις γέμισε τσιμέντο. Δε θα είχαν καταστραφεί τόσα φυσικά τοπία, που παραδίδονται για μπίζνες στο κεφάλαιο.

Δε θα περιμέναμε τον τουρισμό να γίνει ‘μοχλός ανάπτυξης’ και ‘βαριά βιομηχανία’ της χώρας, στο πνεύμα του «καλώς ήρθε το δολάριο… και τα ναυτάκια τα ζουμπουρλούδικα», την ίδια στιγμή που οι μισοί έλληνες δεν έχουνε τη δυνατότητα να πάνε ολιγοήμερες έστω διακοπές κάθε καλοκαίρι. Δε θα έμεναν αναξιοποίητες οι παραγωγικές δυνατότητες και ο πλούτους αυτού του τόπου, το έμψυχο επιστημονικό δυναμικό, που μένει άνεργο να βαράει μύγες και να ψάχνει διέξοδο στο εξωτερικό.

Δε θα είχαμε μια δημοτική που χωλαίνει και πατάει με το ένα πόδι σε αρχαΐζοντες τύπους της καθαρεύουσας. Δε θα είχε κακοποιηθεί και παραχαραχτεί βάναυσα η ιστορία της αντίστασης και των επόμενων δεκαετιών. Δε θα είχαμε ένα τόσο διεφθαρμένο κράτος (πέρα από το ταξικό του περιεχόμενο) που βόλεψε τους δοσίλογους και γνώριζε πως μόνο με τη ρεμούλα και την εξαγορά συνειδήσεων μπορούσε να χτίσει κοινωνικές συμμαχίες και να αναχαιτίσει το λαϊκό ριζοσπαστισμό.

Όλα αυτά είναι συγκεκριμένα και καθόλου υποθετικά. Και θα μπορούσαν προφανώς να εμπλουτιστούν με πολλά ακόμα αντίστοιχα παραδείγματα. Η παραπάνω λίστα είναι μόνο ενδεικτική.
Αυτό που είναι όντως υποθετικό και δε μπορούμε να απαντήσουμε συγκεκριμένα είναι τι σοσιαλισμό θα οικοδομούσαμε στην ελλάδα και τι κατάληξη θα είχε. Μπορεί να ήταν πχ πιο αλέγκρος, μεσογειακός σαν τον κουβανέζικο. Να έμοιαζε κάπως με την εικόνα που δίνει στο μυθιστόρημα εναλλακτικής ιστορίας (πλατεία μπελογιάννη) ο αλεξάτος, όσες επιμέρους διαφωνίες κι αν έχει κανείς με το συγγραφέα. Μπορεί να έδινε λαμπρά, αξεπέραστα επιτεύγματα και να αντιμετώπιζε δραστικά κι αποτελεσματικά τα προβλήματα που θα προέκυπταν ή να σκόνταφτε στις αντιφάσεις του, σε λάθη τακτικής και στρατηγικής.

Στις μέρες μας το ερώτημα μπαίνει ξανά μπροστά μας με διαφορετικούς όρους. Η ελλάδα σήμερα γίνεται βουλγαρία του πιρίν με μεροκάματα κίνας, ακολουθώντας τον ευρωμονόδρομο. Ο λαός μας ζει την κόλαση εδώ και τώρα, κι ο δρόμος προς αυτήν δεν είναι καν στρωμένος με καλές προθέσεις εκ μέρους των σωτήρων της, που την έχουν σώσει καμιά δεκαριά φορές την τελευταία τριετία. Δεν πρέπει λοιπόν κι αυτός να σκεφτεί να δοκιμάσει ένα διαφορετικό δρόμο; Όχι γιατί είναι κατηφορικός, εύκολος και με σίγουρη μετάβαση στον τελικό προορισμό. Αλλά γιατί είναι ο μόνος που μπορεί να τον βγάλει από τη σημερινή κόλαση.

Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία, όνομα (της αρετής) και κατεύθυνση (προς το σοσιαλισμό). Κι όπως είχε πει κι ο αννίβας, αν δεν υπάρχει, τότε πρέπει να τον δημιουργήσουμε.
Προβοκάτσια από Μπρεζνιεφικό απολίθωμα

Η πορεία των χιλίων αόπλων της Ρούμελης 48

Η πορεία των χιλίων αόπλων της Ρούμελης

Μια αδρή εικόνα των τεράστιων δυσκολιών και εμποδίων, που αντιμετώπιζε και έπρεπε να ξεπερνά ο ΔΣΕ, ιδιαίτερα στο κρίσιμο ζήτημα της άντλησης έμψυχων εφεδρειών και της ενίσχυσής του, δίνει η έκθεση για την πορεία των χιλίων αόπλων της Ρούμελης, που υπάρχει στο περιοδικό "Δημοκρατικός Στρατός" (έκδοση "Ρ", Α` τόμος, σελ. 155) και την οποία αναδημοσιεύουμε ολόκληρη:

I. Η οργάνωση της πορείας

"Σύμφωνα με διαταγή του Γ. Α. για αποστολή στη Μακεδονία χιλίων αόπλων, το Αρχηγείο Ρούμελης συγκρότησε μια ταξιαρχία αόπλων από την επιστράτευση, που έκανε στο διάστημα στο διάστημα 20 - 12 - 47 μέχρι τέλη Γενάρη 1948.

Οργανώσαμε τα έμπεδα στα χωριά Βράχα - Κλειστό - Χ/χλια. Συγκροτήσαμε τρία τάγματα και διοίκηση ταξιαρχίας με διοικητή το συναγ. Πουρναρά και ταγματάρχες τους συναγωνιστές Φρυσόμαλλο και Τσικαρδώνη, μόνιμους αξιωματικούς και το συναγ. Θησέα. Διμοιρίτες και λοχαγούς βάλαμε από τους μαθητές, που προορίζαμε για τη σχολή αξιωματικών του Γ. Α. Η κατανομή των μαχητών στα οργανικά τμήματα έγινε ύστερα από επιλογή και ισόμερη ποιοτική κατανομή. Η συμμετοχή της γυναίκας ήταν σημαντική. Ακολουθούσαν πάνω από 300 και τις κατανείμαμε μέσα στις ομάδες.

Οργανώσαμε πολύ γερά τη στρατιωτική και πολιτική δουλιά. Το βάρος μας στις λίγες μέρες στα έμπεδα έπεσε στη στρατιωτική τους εκπαίδευση, στην έντονη πολιτική τους διαπαιδαγώγηση και στην ηθική τους προετοιμασία για την κίνηση.

Επίσης κάναμε όλες τις προετοιμασίες τροφοδοσίας για την περίοδο αναμονής και για την κίνηση. Ετσι από τις 18 - 2 έως 3 - 3 - 48, που περάσαμε τον Πηνειό, το τμήμα τροφοδοτήθηκε με δικά μας τρόφιμα. Επίσης φτιάσαμε για όλους γουρουνοτσάρουχα και εφεδρικά. Οργανώσαμε και τμήμα μηχανικού για πρόχειρες γεφυρούλες, φτιάξιμο δρόμων για πέρασμα ζώων, κλπ. Στην κίνησή μας προσέχαμε ιδιαίτερα τα παρακάτω: α) Πριν από κάθε άλμα μας, κάναμε σύσκεψη των στελεχών μέχρι διμοιρίτες, τους κατατοπίζαμε απ' όλες τις πλευρές και κυρίως για την επαγρύπνηση κατά την πορεία. β) Καθορίσαμε για κάθε ώρα σιωπηρό προσκλητήριο, δηλαδή σ' όλη την πορεία ήταν υποχρεωμένος ο διμοιρίτης ν' αναφέρνει κάθε ώρα στο λοχαγό ότι βαδίζει κανονικά και έρχονται όλοι οι άνδρες του. γ) Προσπαθούσαμε κάθε τάγμα να έχει δυο συνδέσμους, ώστε, ξέροντας πού θα πάμε, να μπορεί να κινείται μόνο του, έστω κι αν έμενε λίγο πίσω. Καταργήσαμε το τηλέφωνο από στόμα σε στόμα και κάθε εντολή ή ειδοποίηση γινόταν με συνδέσμους. Είχαμε έφιππη ομάδα συνδέσμων, που κινούνταν μπρος - πίσω και παρακολουθούσε τον τρόπο κίνησης της φάλαγγας. δ) Ανάλογα με την ταχτική κατάσταση, δίναμε και το σχηματισμό της φάλαγγας στην πορεία, δηλαδή κατά τριάδες, τετράδες ή φάλαγγα κατ' άντρα ή σε παράταξη διμοιριών. Αυτό καθοριζόταν ανάλογα με το έδαφος. Π.χ., όπου έπρεπε να κάνουμε γρήγορο πέρασμα δημόσιου δρόμου και μείωση της επιμήκυνσης της φάλαγγας, δίναμε σχηματισμό παράταξης. Αυτό έγινε στο δημόσιο δρόμο Λάρισας - Βόλου κλπ.".

II. Πέρασμα του κάμπου της Λάρισας


"Η κίνηση αρχίζει από το χώρο της Βράχας στις 18 - 2 - 48 κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες, με ενάμισι μέτρο χιόνι. Φτάσαμε στο Δερελί στις 19 - 2 - 48 το απόγευμα και μείναμε και την ημέρα της 20 - 2. Εκεί παραλάβαμε και τρεις εκατοντάδες άοπλους Θεσσαλούς, που τους εντάξαμε στα τρία τάγματα. Αυτό το υλικό, όμως, ήταν αδούλευτο, ηθικά και ψυχολογικά απροετοίμαστο για μια τέτοια κίνηση και μας έβλαψαν, γιατί έσπερναν την ηττοπάθεια και λιποταχτούσαν στο δρόμο.

Τη νύχτα της 20 προς 21 - 2 η φάλαγγα των αόπλων, μαζί μ' ένα τμήμα συνοδείας, κινήθηκε από Δερελί και ύστερα από σύντονη πορεία, αφού διανύσαμε 45 χιλιόμετρα με δύο μόνο στάσεις, φτάσαμε τις πρωινές ώρες στο Ταμπακλί (Βλέπε το χάρτη).

Το πρωί της 22 - 2 ξεκινήσαμε με κατεύθυνση Καραντάου - Κάμπο Λάρισας - Μαυροβούνι. Την κίνηση αναγκαστικά την κάναμε ημέρα, γιατί τη νύχτα έπρεπε να μπούμε στον κάμπο της Λάρισας, να τον περάσουμε, και το πρωί να βγούμε στο Μαυροβούνι. Συνολικά, 24 ώρες σύντονη πορεία. Στο πέρασμα, μας βοήθησε και η πυκνή ομίχλη, καθώς επίσης και το χτύπημα του Αλμυρού, που ενεργούσε ταυτόχρονα το Αρχηγείο Θεσσαλίας.

Μόλις φτάσαμε στη σιδηροδρομική γραμμή Βόλου - Φαρσάλων, ο εχθρός μάς επιτέθηκε με τανκ, ιππικό και χωροφυλακο-ΜΑΥδες. Τους ανατρέψαμε σε μια ώρα, χωρίς η κύρια φάλαγγα να σταματήσει καθόλου την πορεία της. Η νύχτα μας βρήκε στο Καλό Νερό. Μέχρις εδώ η φάλαγγα είχε βαδίσει 10 ώρες, χωρίς στάση και με κανένα βραδυπορούντα, παρά τη λάσπη. Αφού κάναμε μια ώρα στάση, ετοιμάσαμε τη διάταξή μας για τη νυχτερινή κίνηση, μα και για την αντιμετώπιση του εχθρού, κυρίως στο δημόσιο δρόμο Λάρισας - Βόλου. Η φάλαγγα συνεχίζει την πορεία της.

Περάσαμε από την ενέδρα στο Καλό - Νερό και Μοσχοχώρι και πλησιάσαμε στον κάμπο κοντά στο δημόσιο Λάρισας - Βόλου. Ο εχθρός έπιασε θέσεις στο δημόσιο και 12 τανκ περιφέρονταν, ανεβαίνοντας μέχρι το ύψωμα. Προωθήσαμε τμήμα πεζικού και ιππικού σαν σταθερές πλαγιοφυλακές δεξιά και αριστερά του δημόσιου, που άρχισαν να χτυπιούνται με τα τανκ και άλλες εχθρικές δυνάμεις. Η κύρια φάλαγγα βαδίζει σε σχηματισμό παράταξης διμοιριών και με κινητή πλαγιοφυλακή δεξιά και αριστερά των αόπλων.

Περάσαμε το δημόσιο με ταχύτητα και βαδίζαμε προς τη λίμνη της Κάρλας. Μέχρι την Κέρλα, η φάλαγγα βαδίζει 6 ώρες με λάσπη μέχρι το γόνα. Τα μάχιμα τμήματα αντιμετώπισαν με ηρωισμό τανκ και τις λοιπές εχθρικές δυνάμεις, κατέστρεψαν 5 τανκ και προξένησαν και άλλες απώλειες στον εχθρό.

Στη μάχη, χάσαμε μόνο 7 άοπλους εξαφανισθέντες. Ο ηρωισμός των αόπλων είναι χωρίς προηγούμενο. Βαδίζουν αδιάκοπα μέσα στη λάσπες, άνω τα εχθρικά πυρά περνάνε πάνω από το κεφάλι τους. Μέσα στη λίμνη, βαδίζουν, επίσης, με το νερό μέχρι το γόνα επί 2 ώρες. Στις 9 το πρωί της 23/2, φτάνουμε στο χωριό Καλαμάκι του Μαυροβουνίου. Βαδίσαμε 13 ώρες χωρίς στάση και χωρίς βραδυπορούντες. Στο Καλαμάκι δεχτήκαμε πολύωρη αεροπορική επιδρομή με ασήμαντες απώλειες".

III. Προς τα Πιέρρια


"Στις 24/2 βαδίσαμε όλη τη μέρα και η φάλαγγα των αόπλων φθάνει στο χωριό Σκήτη. Τα τμήματα συνοδείας αποκρούουν εχθρική κίνηση από Αγυιά προς Ποταμιά, καταδιώκουν τον εχθρό και συλλαμβάνουν 10 αιχμαλώτους.

Στις 25/2 αντιμετωπίσαμε κίνηση ενός εχθρικού τάγματος, που ήρθε από τη Λάρισα και ενός της Αγυιάς στα υψώματα Ποταμιάς - Σκήτη. Ο εχθρός ανατράπηκε και καταδιώχθηκε μέχρι την Αγυιά, αφήνοντας 30 νεκρούς και 6 αιχμαλώτους.

Τη νύχτα της 25 προς 26/2 περάσαμε τον Αγιόκαμπο, φτάσαμε στην Αθανάτη και την άλλη νύχτα φτάσαμε στην Καρύτσα - Κισσάβου. Το πέρασμα του Πηνειού ήταν πολύ δύσκολο. Ο εχθρός με το αντιτορπιλικό του βρίσκεται μόνιμα εκεί, κατόρθωσε να βρει βάρκες στις εκβολές του Πηνειού, που δεν ήταν καλά φυλαγμένες και τις κατάστρεψε.

Στις 27/2, εχθρικό τμήμα που κινήθηκε από Λασποχώρι προς Τσαγέζι το ανατρέψαμε και το καταδιώξαμε. Χρειαστήκαμε τέσσερις μέρες για να φτιάξουμε τις βάρκες και για να στείλουμε σύνδεσμο στα τμήματα που βρίσκονταν στον Ολυμπο.

Στις 2/3 περάσαμε 410 άνδρες άοπλους μαζί με τα στελέχη, που όλοι τους πέρασαν καλά και τις πρώτες πρωινές ώρες της 3/3 έφτασαν στον Παντελεήμονα του νότιου Ολύμπου.

Τη μέρα της 3/3, μπάσαμε τους υπόλοιπους 750 άοπλους μέσα στις εκβολές του Πηνειού και τους καλύψαμε. Εκμεταλλευτήκαμε την απουσία του αντιτορπιλικού και αρχίσαμε μέρα το πέρασμα. Περάσαμε όλοι και βαδίσαμε προς το Παπαπούλι πάνω στη σιδηροδρομική γραμμή. Στις 5 η ώρα το πρωί της 4/3 φθάσαμε στον Πλαταμώνα ύστερα από 15 ώρες συνεχή πορεία και προσπάθεια για το πέρασμα του Πηνειού.

Μόλις φθάσαμε στα υψώματα του Παντελεήμονα, ο εχθρός κατέλαβε το Νεζερό και την Καρυά και η θέση μας ήταν δύσκολη. Το μόνο που μας έμενε ήταν να ελιχθούμε από τον κάμπο της Λεπτοκαρυάς μεταξύ δρόμου Λιτόχωρου - Κατερίνης. Επιστροφή προς τον Κίσσαβο ήταν πια αδύνατη, γιατί ο εχθρός είχε πιάσει και κει όλα τα περάσματα.

Αμέσως προωθήσαμε ανθρώπους να μαζέψουν πληροφορίες για την κίνηση του εχθρού στη Λεπτοκαρυά και στείλαμε μια διμοιρία να πιάσει τη διάβαση στο σταθμό Λεπτοκαρυάς. Δύναμη συνοδείας είχαμε μαζί μας ένα τάγμα Θεσσαλών που είχε 6 οπλοπολυβόλα ο κάθε λόχος του και 2 - 3 ντουφέκια ή κάθε ομάδα. Τη νύχτα της 4 - 5/3, περάσαμε χωρίς να συναντήσουμε εμπόδια από Παντελεήμονα, Κάμπο Λεπτοκαρυάς - δημόσιο Λιτοχωρίου - Κατερίνης και τις πρώτες πρωινές ώρες φτάσαμε στα υψώματα Λιτόχωρου μετά από 12 ώρες συνεχή πορεία.

Τη νύχτα της 5 - 6/3, κινηθήκαμε και φθάσαμε στη Λόκοβα και τη νύχτα της 6 - 7/3 περάσαμε το σανατόριο Πέτρας και φτάσαμε το πρωί στο ύψωμα Μόρνας. Από κει βαδίσαμε όλη σχεδόν τη μέρα και τη νύχτα και φτάσαμε στου Κόρακα τα Καλύβια. Από τις 3 - 9/3 που κινηθήκαμε από τον Κίσσαβο μέχρι τα Πιέρρια οι άνδρες δεν έφαγαν τίποτα εκτός από τέσσερα κατσαμάκια και σε 6 μέρες και τις 4 άλλες μέρες τούς δίναμε μόνο από 40 δράμια καλαμπόκι βραστό την ημέρα".

IV. Ο αγώνας στα Πιέρρια


"Τη νύχτα της 13 προς 14/3, παίρνοντας μαζί μας και το άλλο τάγμα αόπλων, που είχε περάσει πρώτο και μας βρήκε αυτή τη μέρα, κινηθήκαμε προς Λάπατα. Εδώ κατορθώσαμε να δώσουμε 100 δράμια πατάτα για συσσίτιο. Τη νύχτα της 14 προς 15 του Μάρτη, προχωρήσαμε από Λάπατα προς Τουμπανάρι. Από δω θα εξορμούσαμε να περάσουμε το δημόσιο Θεσσαλονίκης - Λάρισας προς τον Αμάρμπεη, τη νύχτα αυτή έκανε φοβερό κρύο και βοριάς. Η φάλαγγα με τα μεταγωγικά της κινούνταν αργά, με αποτέλεσμα να παγώσουν 10 άοπλοι και μερικοί από τους ενόπλους της 16ης ταξιαρχίας, που μας συνόδευε στο πέρασμα.

Ο εχθρός αντιλήφθηκε την κίνησή μας και αμέσως εκδηλώνεται. Πιάνει τη Λάβα - Σαραντάπορο - Βίγλα και συνέχεια το δημόσιο μέχρι τη γέφυρα της Βούρμπας και το Λιβάδι. Ταυτόχρονα, ενεργεί και καταλαμβάνει τα δυτικά αντερείσματα της Σιάπκας. Στις θέσεις που βρισκόμαστε αναγκαστήκαμε να περιμένουμε μέχρι τις 11 η ώρα τη νύχτα ένα τάγμα της 16ης, που είχε αδικαιολόγητα καθυστερήσει. Τώρα για να προχωρήσουμε από το Σαραντάπορο αποκλείονταν. Αν πάλι επιχειρούσαμε να περάσουμε δίπλα από το Λειβάδι, κοντά στη γέφυρα της Βούρμπας, βρισκόμαστε σε τέτοια μειονεκτική θέση, ώστε θα παθαίναμε μεγάλες ζημιές. Θα χάναμε σχεδόν στο σύνολό τους τους άοπλους, το βαρύ οπλισμό και θα είχε αρκετές απώλειες και το ένοπλο τμήμα. Ετσι, αποφασίσαμε να μην περάσουμε, να πιάσουμε θέσεις καλές στα Κουτσούπια και να αντιμετωπίσουμε το πέρασμα πάνω σε άλλη βάση. Τη νύχτα της 15 προς 16 κινηθήκαμε και φτάσαμε στα Κουτσούπια, όπου πήραμε διάταξη.

Τα πρωί ο εχθρός επιτέθηκε από Παληογράτσανο - Καστανιά και από Λειβάδι προς Κουτσούπια. Τον αποκρούσαμε προξενώντας του σοβαρές απώλειες. Η αεροπορία μάς βομβάρδιζε σκληρά επί 10 ολόκληρες ώρες. Οι εχθρικές επιθέσεις αποκρούστηκαν επίσης και στις 17 - 3. Αυτή τη μέρα ρίξαμε και ένα αεροπλάνο.

Μπροστά στην κατάσταση που διαμορφωνόταν, η μόνη λύση ήτανε να διαλύσουμε τη φάλαγγα των αόπλων και να τους συγχωνεύσουμε στα τμήματα των Πιερρίων και της 16ης ταξιαρχίας. Να αποκεντρωθούν τα τάγματα στα Πιέρρια, παίρνοντας διάταξη και σε περίπτωση μεγαλύτερης πίεσης να διεισδύσει το καθένα ξεχωριστά στο χώρο Β. και Ν. Ολυμπο - Λαφίνα μέχρι Αμάρμπεη. Την ίδια μέρα προχωρήσαμε στη συγχώνευση των αόπλων στα ένοπλα τμήματα.

Τη νύχτα όλα τα τάγματα κινήθηκαν καταλαμβάνοντας τις παρακάτω θέσεις: Ενα τάγμα τη θέση Πέντε Πύργοι - Γκίνη, άλλο τάγμα τους Αγιους Αθανάσηδες Καταφυγίου, άλλο τάγμα συνέχεια τα υψώματα απαγορεύοντας κίνηση από Βελβενδό, άλλο τάγμα στη Σαρακατσάνα και άλλο στου Παππά - χωράφι. Εν τω μεταξύ, επειδή το επισιτιστικό είχε φτάσει σε αδιέξοδο και ψοφούσαν και τα μουλάρια, αναγκαστήκαμε να τα σφάξουμε και έτσι τα τμήματα έφαγαν λίγο και κρατήθηκαν στα ποδάρια τους.

Την αποκέντρωση των αόπλων στα τάγματα και την κίνησή μας από πολλές κατευθύνσεις, αφού αφήναμε το βαρύ οπλισμό, έπρεπε να την είχαμε κάνει από τις 13/3 που ξεκινήσαμε για το πέρασμα, μια και διαπιστώσαμε ότι, αν μας έχουν πιάσει το Σαραντάπορο, θα ήταν δύσκολο να περάσει μια τέτοια βαριά φάλαγγα. Εδώ όμως μας ξεγέλασε το γεγονός ότι δεν παρατηρήσαμε καμιά εχθρική κίνηση.

Ο εχθρός συνέχισε και την άλλη μέρα την πίεσή του με την ενίσχυση πυροβολικού και αεροπορίας. Σκοπός του είναι να μας εξοντώσει. Τα τμήματά μας τον αντιμετωπίζουν με πείσμα και παλικαριά. Αλλά θα ήταν αδύνατο να τους κρατήσουμε περισσότερο από 2 - 3 μέρες ακόμα, γιατί δεν είχαμε πυρομαχικά, είχαμε αρρώστους, τραυματίες και άλλον κόσμο τον Πιερρίων, μικρά παιδιά, γέρους κλπ., γύρω στους 500. Το κρύο τσάκιζε τα τμήματα, το επισιτιστικό ήταν δύσκολο.

Σε σύσκεψη που έγινε με στελέχη του Αρχηγείου Δυτικής Μακεδονίας καταλήξαμε στο ότι μέσα σε δύο μέρες πρέπει ν' αποκρύψουμε σε μικρές ομάδες τραυματίες και αρρώστους και τα τμήματα να κάνουν διείσδυση προς Β. Ολυμπο - Λαφίνα και προς Αμάρμπεη. Φυσικά, μια τέτοια κίνηση ήταν δύσκολη και υπήρχε πιθανότητα να 'χουμε απώλειες. Το γεγονός αυτό δημιούργησε ορισμένες ταλαντεύσεις σε μικρά στελέχη. Πάντως, στις 20/3 πήραμε την απόφαση να γίνει οπωσδήποτε η διείσδυση και έδωσα διαταγή στα δύο τάγματα Παλαιολόγου να είναι έτοιμα. Ανάλογα θα ελίσσονταν και τα άλλα τάγματα.

Πράγματι τη νύχτα της 20 προς 21/3 ξεκινήσαμε από την κορυφογραμμή Αρβανίτη - Φλάμπουρο και φτάσαμε το πρωί στα Κουτσούπια. Ο εχθρός αιφνιδιάστηκε, γιατί υπολόγιζε ότι οι χιονισμένες βουνοκορφές είναι αδιαπέραστες. Ο ίδιος είχε προσπαθήσει ν' ανοίξει το χιόνι και δεν μπόρεσε, γιατί τότε ήταν μαλακό.

Από τον εχθρό γινήκαμε αντιληπτοί από κακό τρόπο κίνησης των τμημάτων, που δεν κινήθηκαν στις καθορισμένες ώρες. Είμαστε όμως σε πολύ πλεονεκτική θέση, γιατί τον είχαμε καβάλα. Ο εχθρός κινήθηκε με ταχύτητα για να βελτιώσει τις θέσεις του, φοβούμενος κύκλωση. Από την παγωνιά είχαμε περί τους 15 νεκρούς και λιποτάκτες".

V. Πέρασμα στα Χάσια

"Μόλις νύχτωσε, η φάλαγγα βαδίζει από Σιάπκα, δίπλα από Πύργο, δεξιά του Λειβαδιού, περνάει συνέχεια το δημόσιο δρόμο και βγαίνει στα υψώματα του Αμάρμπεη. Αντίσταση δε βρήκαμε πουθενά. Εδώ όμως πρέπει να ειπούμε ότι πολλά στελέχη μας δεν έπαιξαν το ρόλο, που απαιτούσαν οι κρίσιμες στιγμές αυτής της νύχτας. Ανώτερο στέλεχος της 16ης ταξιαρχίας, που το αφήσαμε να μαζεύει τους βραδυπορούντες, όχι μόνο δεν επέβλεψε σ' αυτή τη δουλιά, αλλά άφηνε τους άντρες να σκορπάνε στα μαντριά, για να βρούνε φαΐ. Ετσι είχαμε περί τους 40 αγνοούμενους αόπλους και ένοπλους.

Η κατάσταση των μαχητών μας ήταν πολύ άσχημη. Η πείνα και η κούραση απερίγραπτη. 65 είχαν πρηστεί τα ποδάρια τους, αλλά παρ' όλα αυτά ακολουθούσαν τη φάλαγγα μπουσουλώντας! Αυτό όμως δεν μπορούσε να συνεχίζεται για πολύ, γιατί εν τω μεταξύ άρχισαν οι αψιμαχίες με τον εχθρό. Κι εδώ πρέπει επίσης να σημειώσω ότι μερικά στελέχη δεν έδειξαν τη στοργή που χρειαζόταν και εγκατέλειψαν 10 απ' αυτούς.

Τη νύχτα της 24 προς 25/3 κινηθήκαμε προς τη Σινοκερασιά (Αντιχασίων), νομίζοντας ότι δίπλα μας έχουμε τον Υψηλάντη. Κι αυτή τη βραδιά δε βαδίζει καλά η φάλαγγα. Κάνουν στάση πάνω στο δημόσιο Ελασσόνας - Δεσκάτης και σκορπούν σε μαντριά, γιατί πολλά στελέχη δεν ενεργούν δραστήρια να συγκρατήσουν τους άντρες.

Μόλις πήρανε διάταξη στη Σινοκερασιά ξημερώνοντας, παρατηρώ εχθρικό τάγμα στο Φλαμπουρέσι, εχθρό στην Τσούκα, τάγμα στο Διάσελο και ΜΑΫδες στην Ασπροκκλησιά. Τα τμήματα δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Τα οπλ/λα είχανε 50 σφαίρες. Ο εχθρός άρχισε την επίθεση στις 5 η ώρα. Ανατρέπει τα τμήματα Παλαιολόγου, γιατί τελείωσαν οι σφαίρες τους. Με τέσσερις ομάδ. νέων κρατάμε το ύψωμα Ασπροκκλησιάς, ενώ όλοι οι άλλοι συμπτύσσονται προς την Ανθρακιά.

Μέχρι το βράδυ συγκεντρώσαμε όλον τον κόσμο και τη νύχτα της 25 προς 26 βαδίσαμε και φτάσαμε στην Ανθρακιά, όπου βρήκαμε φιλικά τμήματα. Από Πιέρρια προς Χάσια χάσαμε 20 μαχητές στις μάχες. Μερικές δεκάδες χάθηκαν αδικαιολόγητοι μέσα στα μαντριά και ελάχιστοι μόνο λιποτάχτησαν.

Συνολικά βαδίσαμε, πολεμώντας 42 μέρες".

Το πρόβλημα των εφεδρειών του ΔΣΕ 47

Το πρόβλημα των εφεδρειών του ΔΣΕ

Απόφαση του 2ου Κλιμακίου του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ (7/12/47)

Το ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε σήμερα είναι πολύ σημαντικό, γιατί αναφέρεται στο πρόβλημα των εφεδρειών του ΔΣΕ και στους τρόπους αντιμετώπισής του από την καθοδήγηση του ΚΚΕ στα τέλη του 1947, στα πλαίσια της εφαρμογής του σχεδίου "ΛΙΜΝΕΣ". Το Δεκέμβρη του 1947, το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ασχολήθηκε επισταμένα με την πορεία υλοποίησης των αποφάσεων της 3ης Ολομέλειας, της ΚΕ του Κόμματος, ιδιαίτερα δε με το θέμα της αύξησης των δυνάμεων του ΔΣΕ και την εξασφάλιση εφεδρειών, βάσει όσων προέβλεπε το σχέδιο "Λίμνες". Στις 2/12/1947, σε συνεδρίασή του, το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ εκτίμησε ότι η υλοποίηση των αποφάσεων της 3ης Ολομέλειας και του σχεδίου "Λίμνες" παρουσίαζε σοβαρή καθυστέρηση (βλέπε σχετική απόφαση, "Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ", τόμος 6ος, σελ. 249). Λέγεται, μάλιστα, ότι σ' αυτή τη συνεδρίαση του κλιμακίου, εκτιμήθηκε πως το σχέδιο "Λίμνες" στηρίχθηκε σε εσφαλμένα δεδομένα". Ομως αυτή η εκτίμηση δεν πέρασε στο κείμενο της απόφασής του, γιατί αντέδρασε ο Μ. Βαφειάδης (Βλέπε: Απόφαση ΠΓ της 15/11/48 "για την οπορτουνιστική πλατφόρμα του Μ. Βαφειάδη", "Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ", τόμος 6ος, σελ. 299 - 316. Για το συγκεκριμένο θέμα που αναφέρουμε βλέπε σελ. 311).

Η απόφαση του 2ου Κλιμακίου του ΠΓ, της 7/12/1947 που δημοσιεύουμε σήμερα βρίσκεται στο "Αρχείο ΚΚΕ - ΑΣΚΙ", με αριθμό αρχειοθέτησης Κ109/Φ: 4/1/57. Τα αποσιωπητικά που υπάρχουν σε διάφορα σημεία της απόφασης υπάρχουν και στο πρωτότυπο. Επίσης, σημειώνουμε ότι το πρωτότυπο κείμενο είναι άτιτλο. Τέλος, η απόφαση συνοδεύεται και από εφτά (7) πίνακες, στους οποίους καταγράφεται το χρειαζούμενο υλικό, για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών εφεδρικής δύναμης 10.000 ανδρών, οι οποίοι - βάσει της απόφασης - θα έπρεπε να βρίσκονται άμεσα υπό τις διαταγές του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ ως τα τέλη Φλεβάρη του 1948.




Ολόκληρο το κείμενο της σχετικής απόφασης έχει ως εξής:

"Το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ, στη συνεδρίασή του της 7/12/47, συζήτησε το πρόβλημα των εφεδρειών που πρέπει να προετοιμάσει το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ, οργάνωση και εκπαίδευσή των, χώρο συγκέντρωσης και καθόρισε τα παρακάτω:



1. Μέχρι τα τέλη του Φλεβάρη, να διατεθούν από τ' Αρχηγείο μας, εκπαιδευτούν και οργανωθούν σε τακτικό στρατό, οι παρακάτω δυνάμεις κατά Αρχηγεία:
1.
Αρχηγείο Ρούμελης
1.750

2.
Αρχηγείο Θεσσαλίας
2.500

3.
Αρχηγείο Δυτ. Μακεδ.
3.500

4.
Αρχηγείο Κεντρ. Μακεδ.
2.500

5.
Αρχηγείο Α. Μακεδ. - Θράκης
3.000

6.
Αρχηγείο Ηπείρου
1.000


Σύνολο
14.250




2. Η συγκέντρωση των δυνάμεων αυτών θα γίνει σε δύο φάσεις:
Η πρώτη μέχρι τις 15 του Γενάρη με τις παρακάτω δυνάμεις:

1.
Από το Αρχηγείο Ρούμελης
750

2.
Από το Αρχηγείο Θεσσαλίας
1.000

3.
Από το Αρχηγείο Δ. Μακεδον.
1.500

4.
Από το Αρχηγείο Κ. Μακεδον.
500

5.
Από το Αρχηγείο Α. Μακεδ. - Θράκης
1.000


Σύνολο
4.750

Η δεύτερη μέχρι τέλη Φλεβάρη με τις παρακάτω δυνάμεις:

1.
Από το Αρχηγείο Ρούμελης
1.000

2.
Από το Αρχηγείο Ηπείρου
1.000

3.
Από το Αρχηγείο Θεσσαλίας
1.500

4.
Από το Αρχηγείο Δ. Μακεδον.
2.000

5.
Από το Αρχηγείο Κ. Μακεδον.
2.000

6.
Από το Αρχηγείο Α. Μακεδ. - Θράκης
2.000


Σύνολο
9.500




3. Οι εφεδρικές δυνάμεις, που μέχρι το τέλος Φλεβάρη θα βρίσκονται άμεσα στις διαταγές του Γενικού Αρχηγείου, καθορίζονται σε (10.000) δέκα χιλιάδες άνδρες, (7) εφτά ταξιαρχίες. Οι υπόλοιπες 4 - 5 χιλιάδες παραμένουν στα Αρχηγεία περιοχών σαν εφεδρείες του Γενικού και κατανέμονται ως εξής:1. Στο Αρχηγείο Κεντρικής Μακεδονίας 2.500
2. Στο Αρχηγείο Ανατ. Μακεδονίας 2.000
Σύνολο 4.500




4. Βασικός χώρος συγκέντρωσης των πιο πάνω εφεδρειών των 7 ταξιαρχιών για οργάνωση και εκπαίδευσή τους καθορίζεται η περιοχή Γράμμου - Βίτσι.



5. Οργάνωση - Εκπαίδευση: Υπεύθυνοι για την οργάνωση και εκπαίδευση των εφεδρειών μας ορίζονται οι σύντροφοι:1. Νίκος, επικεφαλής στρατιωτικός
2. Λιάκος, βοηθός στρατιωτικός
3. Τσικιρζής, βοηθός
4. Θ. Χατζής, ανεφοδιασμού
5. Φώκος, πολιτική δουλιά
6. .......................




6. Τα παραπάνω εφεδρικά τμήματα θα στελεχωθούν:1. Με τους μαθητές της ΙΙης σειράς της Σχολής Διμοιριτών του Γ. Α., που αποφοιτούν στο τέλος του Δεκέμβρη.
2. Με τους μαθητές της IIIηs σειράς της Σχολής Διμοιριτών του Γ. Α., που θα λειτουργήσει από τις 15 Γενάρη. Ολη η δουλιά της σχολής αυτής θα υπαχθεί στις ανάγκες: κατάρτιση, εκπαίδευση, στελέχωση των στρατηγικών εφεδρειών του Γ. Α.
3. Από επιλογή στελεχών που θα κάνει το Γ. Α. απ' τα σημερινά στελέχη, που βρίσκονται στα τμήματα του ΔΣΕ.




7. Πυροβολικό - κομάντος: 1) Θα διατεθούν απ' τα σημερινά στελέχη που βρίσκονται στα τμήματά μας από τους μόνιμους και εφέδρους αξ/κούς. 2) Από τα στελέχη που θα εκπαιδευθούν. 3) Από μαθητές της Σχολής σαμποτέρ (στελεχών) του Γ. Α. που εκπαιδεύονται.



8. Ο ανεφοδιασμός των εφεδρειών θα γίνει με διάθεση του υλικού, βάσει της κατάστασης που επισυνάπτουμε με φροντίδα του Γ. Α.



9. Για την προώθηση της όλης δουλιάς θα πάνε οι σύντροφοι:1. Γιάννης στο Αρχηγείο Θεσσαλίας για μια βδομάδα.
2. Φάνης στο Αρχηγείο Κεντρικής Μακεδονίας για μια βδομάδα.
3. Θα ειδοποιηθεί τηλεγραφικώς ο Κικίτσας που βρίσκεται στην Ανατ. Μακεδονία.
4. Θα ειδοποιηθεί ο Τσικιρτζής με σύνδεσμο να μεταφέρει το γρηγορότερο τους αόπλους των Πιερρίων - Ολύμπου - Αν. Θεσσαλίας για εξοπλισμό και να αναλάβει τα νέα του καθήκοντα.
5. Θα φύγουν ο Λιάκος και Φώκος για την Κεντρική Μακεδονία και θ' αναλάβουν υπεύθυνα τη δουλιά για τις εφεδρείες Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας.
6. Οι Νίκος - Χατζής και........... θα αναλάβουν αμέσως τη δουλιά για τα πρώτα τμήματα στον κύριο χώρο.



Για τον οπλισμό

[I. ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΕΖΙΚΟΥ ΓΙΑ 10.000 ΑΝΔΡΕΣ]

α/α
Είδος υλικού

Ποσόν

1)
Πιστόλια η περίστροφα με θήκες

600

2)
Γεμιστήρες πιστολιών (δύο στο καθένα)

1.200

3)
Ντουφέκια Αγγλίας

5.000

4)
Ημιαυτόματα Στάγιερ η Στεν

2.600

5)
Γεμιστήρες ημιαυτόματων (από 4)

10.400

6)
Μυδράλια γερμανικά

70

7)
Γεμιστήρες μυδραλίων στρογγυλοί (μονοί)

140

8)
Ταινίες μυδραλίων των 50 φυσιγγίων

1.000

9)
Οπλοπολυβόλα Αγγλίας Μπρέν

500

10)
Γεμιστήρες οπλοπολυβόλων Κυκλικοί

4.000

11)
Πολυβόλα Μπρέντα ή Φίατ

60

12)
Ταινίες Μπρέντα ή ταινίες οδοντοτές Φίατ

2.400 - 1.200

13)
Ταχύβολα μυδράλια γερμανικά

30

14)
Γεμιστήρες διπλοί στρογγυλοί
(κουτιά των 72 φυσιγγίων)
150

15)
Κλειδιά γέμισης γεμιστήρων ταχυβόλου

30

16)
Ολμοι ομαδικοί Αγγλίας ή Ιταλίας

30

17)
Ολμοι ατομικοί Αγγλίας ή Ιταλίας

70

18)
Χειροβομβίδες αμυντικές Αγγλίας Μίλς

20.000

19)
Χειροβομβίδες επιθετικές Γερμανίας

10.000

20)
Χειροβομβίδες Καπνογόνες

5.000

21)
Φορητά φλογοβόλα



22)
Πάντζερ Γερμανικά μικρά ή μεγάλα

3.000

23)
Αντιαεροπορικά πολ/λα των 20 χιλιοστών φορτούμενα

28

24)
Γεμιστήρες πολυβόλου αντιαεροπορικού

90

25)
Αντιαρματικά πυροβόλα των 37 ή 47 χιλ. φορτούμενα

14

26)
Τηλέμετρα πεζικού

100

27)
Τηλέμετρα Αντιαεροπορικού (μέτρηση ύψους)

30

28)
Διόπτρα (κιάλια) πεζικού

100

29)
Χειροβομβίδες εμπρηστικές

5.000

30)
Χειροβομβίδες αντιαρματικές

3.000

31)
Πιστόλια φωτοβολίδων

200

ΥΛΙΚΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ

1)
Λίπος οπλισμού
κιλά
100

2)
Ορυκτέλαιο
κιλά
20

3)
Ράκη για κάθαρση
κιλά
500

4)
Σχοινοκαθαρτήρες
(κομμάτια)
5.000

[II. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΩΝ]

(Για 3 μήνες)

α/α
Είδος υλικού

Ποσόν

1)
Φυσίγγια πιστολιών ή Περιστρόφων

30.000

2)
Φωτοβολίδες διαφόρων χρωμάτων

20.000

3)
Φυσίγγια για ντουφέκια και οπλ/λα Αγγλίας

5.000.000

4)
Φυσίγγια ημιαυτόματων Στεν ή Στάγερ

3.000.000

5)
Φυσίγγια Μυδραλίων, ταχυβόλων και Μάουζερ

2.000.000

6)
Φυσίγγια Πολυβόλων Μπρέντα ή Φίατ

750.000

7)
Βλήματα όλμου ομαδικού Αγγλίας ή Ιταλίας με γεμίσματα και προωθητικάφυσσίγια

30.000

8)
Βλήματα όλμου ατομικού Αγγλίας ή Ιταλίας

70.000

9)
Βλήματα αντιαεροπορικού πολ/λου των 20 χιλ.

28.000

10)
Βλήματα Πυροβόλου των 37 και 47

7.000

[III. ΠΙΝΑΚΑΣ ΥΛΙΚΟΥ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ]

α/α
Είδος υλικού

Ποσόν

1)
Πυροβόλα ορειβατικά των 75 χιλιοστών

14

2)
Πυροβόλα ορειβατικα των 105 χιλιοστών

8

3)
Πυροβόλα ανιαεροπορικά των 37 χιλ.

14

4)
Γωνιομετρικές πυξίδες ή γωνιόμετρα

10

5)
Διόπτρες πυροβολαρχίας

10

6)
Διοπτρες αντιαεροπορικού πυρ/λου επιτήρησης αέρος

7

7)
Τηλέμετρα μέτρησης αποστάσεων

10

8)
Τηλέμετρα μέτρησης ύψους

14

9)
Διόπτρα πυρ/κου (κιάλια με κλίμακα)

30

[ΠΥΡΟΜΑΧΙΚΑ]

1)
Βλήματα πυρ/λου των 75 εκρηκτικά με ισάριθμα γεμίσματα καιεμπυρευματοφόρους κοχλίες

30.000

2)
Βλήματα ορειβατικά πυρ/λου των 105 χιλ. εκκρηκτικά

6.000

3)
Βλήματα αντιαεροπορικού πυρ/κου των 37 χιλ. με γεμιστήρες

30.000

[ΕΙΔΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ]

1)
Ορυκτέλαιο
σε κιλά
200

2)
Λίπος πυροβόλων
σε κιλά
200

3)
Υγρά χαλινωτηρίου και επανατάχτη
σε κιλά
20

4)
Στουπί κάθαρσης
σε κιλά
1.000

5)
Φιάλες αζώτου
(κομμάτια)
10

Σημείωση: Τα πυροβόλα πρέπει να συνοδεύονται με τα:

α) Απαραίτητα παρελκόμενα και εξαρτήματα (σάγματα ειδικού φόρτου, κιβώτιαπυρ/κων, εργαλεία κ.λ.π.).

β) Τα προβλεπόμενα ανταλλακτικά.

γ) Πίνακες βολής, υλικού κ.λ.π.

[IV. ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΚΚΡΗΚΤΙΚΩΝ]

α/α
Είδος υλικού

Ποσόν

1)
Νάρκες αντιαρματικές Τελερμάιν

700

2)
Νάρκες των 3 κιλών Τ.Ν.Τ

700

3)
Τυποποιημένα γεμίσματα του 1 κιλού (σχήμα ορθ. Παραλληλεπιπέδου)

1.500

4)
Νάρκες εναντίον προσωπικού

7.000

5)
Δυναμίτιδα (λουκούμι) 808
(κιλά)
5.000

6)
Δυναμίτιδα πλαστίκ
(κιλά)
5.000

7)
Σαπουνάκια Τ.Ν.Τ. (του 1/2 κιλού)
(κιλά)
5.000

8)
Φυτίλι ακαριαίο
(σε μέτρα)
5.000

9)
Φυτίλι βραδύκαυστο
(σε μέτρα)
1.500

10)
Φυτίλι ταχύκαυστο
(σε μέτρα)
1.000

11)
Καψύλια αστραπιαία
(κομμάτια)
5.000

12)
Καψύλια ηλεκτρικά
(κομμάτια)
1.000

13)
Παγίδες πιεστικές

5.000

14)
Παγίδες ανοζωτικές

5.000

15)
Παγίδες έλξης

1.500

16)
Κυψέλες έτοιμες αγγλικού τύπου

1.500

17)
Εκκρηκτικές Μπουλανζέ ή Σήμενς

7

18)
Βομβίδες φωσφόρου αγγλικές η γερμανικές

7.000

19)
Συνδετική ταινία
σε ρόλους
2.000

20)
Μολύβια χρόνου σε διάφορα χρώματα

2.000

21)
Εναυστήρες για άναμα φυτιλιού

2.000

22)
Πυροδοτικοί μηχανισμοί έλξης με επιβράδυνση 4 1/2 - 7

2.000

[V. ΠΙΝΑΚΑΣ ΥΛΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΩΝ]

α/α
Είδος υλικού

Ποσόν

Α.- ΥΛΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ

1)
Σκαπάνες μεγάλες

1.000

2)
Φτυάρια

500

3)
Πτυοσκάπανα φορητά

5.000

4)
Χειράμαξες

50

5)
Τςεκούρια

500

6)
Πριόνια υλοτόμων

70

7)
Πετροτόρος (σκαρπέλα)

70

8)
Λοστοί με ανάλογα ειδικά φτυάρια

70

9)
Μηχανήματα διάτρησης Πετρωμάτων

7

10)
Ψαλίδια κοπής συρματοπλεγμάτων

3.000

11)
Βαρειές (τυπάδες) διάφορα μεγέθη

140

Β.- ΥΛΙΚΟ ΓΕΦΥΡΟΣΚΕΥΗΣ

1)
Βάρκες λαστιχένιες

10

2)
Διάφορα υλικά γεφυροποιίας

...

Γ.- ΥΛΙΚΟ ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΩΝ

1)
Αςύρματοι βαλίτσες (βραχέων Κυμμάτων)

15

2)
Αςυρματοτηλέφωνα γερμανικά

30

3)
Μπαταρίες των 6 βόλτ

30

4)
Μπαταρίες των 12 βόλτ

15

5)
Μονομπλόκ (ανταλλακτικά)

30

6)
Μηχανές παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος

15

7)
Δυναμό (ηλεκτρογεννήτριες)

5

8)
Τηλέφωνα εκστρατείας

200

9)
Τηλεφωνικοί πίνακες διαφόρων διευθύνσεων

50

10)
Ξηρά στοιχεία τηλεφώνων εφεδρικά

500

11)
Καλώδιο τηλεφώνου
(σε μέτρα)
1.000.000

12)
Πολύσπαστα
(ζεύγη)
15

13)
Μπομπίνες (εκτυλίκτριες) καλωδίου

400

14)
Πέδιλα εγκατάστασης γραμμών
(ζεύγη)
40

15)
Πισωτική ταινία σε ρόλους
(τεμάχια)
300

16)
Πένσες

400

17)
Σακκίδια ανταλλακτικών τηλεφώνου

400

18)
Ηλιογράφοι

50

19)
Μηχανήματα νυχτερινής σηματοδοσίας με μπαταρίες

150

Σημείωση:

1) Οι ασύρματοι πρέπει να συνοδεύονται με τα απαραίτητα εξαρτήματά τουςκαι ανταλλακτικά (συμπυκνωτές, λυχνίες κ.λ.π.).

2) Οι μπαταρίες να έχουν τα υγρά τους και να συνοδεύονται με εφεδρ.ποσότητα υγρού.

VI. ΕΙΔΗ ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΙΑΣ

α/α
Είδος

Ποσόν

Α.- ΙΜΑΤΙΣΜΟΣ

1)
Χιτώνια

10.000

2)
Πανταλόνια ή γκυλόττες

10.000

3)
Χλαίνες

10.000

4)
Δίκωχα

10.000

5)
Πουκάμισα

20.000

6)
Σώβρακα

20.000

7)
Φανέλλες

20.000

8)
Πουλόβερ

10.000

9)
Κάλτσες

30.000

10)
Κουβέρτες

10.000

11)
Αρβυλα

12.500

12)
Στολές αξιωματικών

750

13)
Εξαρτήσεις αξιωματικών

750

14)
Σόλες για άρβυλα

20.000

Β.- ΕΙΔΗ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΕΙΑΣ

1)
Ατομικά αντίσκηνα πλήρη

10.000

2)
κωνικές σκηνές πλήρεις

50

3)
Φανάρια εκστρατείας πετρελαίου

50

Γ.- ΑΤΟΜΙΚΑ ΕΙΔΗ

1)
Γυλιοί ατομικοί

10.000

2)
Σακκίδια

10.000

3)
Καραβάνες

10.000

4)
Παγούρια

10.000

5)
Κουτάλια

10.000

6)
Πηρούνια

10.000

7)
Πετσέτες προσώπου (προσόψια)

10.000

8)
Μαντήλια

20.000

9)
Ψαλιδάκια

10.000

10)
Σουγιάδες

10.000

11)
Ζώνες

10.000






Δ.- ΕΙΔΗ ΜΑΓΕΙΡΙΟΥ

1)
Καζάνια λόχου

100

2)
Χύτρες μικρές (διμοιρίας)

200

3)
Μαχαίρια για κρέας

200

4)
Μπαλταδάκια

200

5)
Κουτάλες (διάφορα μεγέθη και είδη)

300

Ε.- ΕΙΔΗ ΣΥΝΕΡΓΕΙΩΝ

1)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Κουρέα

100

2)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Τσαγκάρη

100

3)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Ράφτη

100

4)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Ξυλουργού

10

5)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Πεταλωτή

10

6)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Σαγματοποιού

10

7)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Οπλοδιορθωτού

10

8)
Πλήρεις σειρές Σιδηρουργού

10

9)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Μηχανουργού πυροβόλων

10

10)
Πλήρεις σειρές εργαλείων Ηλεκτροτεχνίτη

10

11)
Πλήρεις σειρές Ραδιοτεχνίτη

10






VII. ΤΡΟΦΙΜΑ Κ.Λ.Π.

α/α
Είδος

Ποσόν

1)
Αλευρα
κιλά
500.000

2)
Κρέας
κιλά
169.000

3)
Οσπρια
κιλά
104.000

4)
Ζυμαρικά
κιλά
104.000

5)
Λίπος ή λάδι
κιλά
33.800

6)
Αλάτι
κιλά
11.000

7)
Ζάχαρι
κιλά
11.000

8)
Τυρί
κιλά
30.000

ΔΙΑΦΟΡΑ

1)
Μουλάρια ειδικού φόρτου

500

2)
Μουλάρια κοινού φόρτου

1.000

3)
Αλογα μικρόσωμα

200

4)
Πέταλα
(κομμάτια)
25.000

5)
Καρφιά για πετάλωμα
(κομμάτια)
150.000

6)
Κριθάρι
κιλά
1.000.000

7)
Σχοινιά
κιλά
3.000

8)
Δέρματα για εξάρτημα σαγής

Για την πολιτική δουλιά στο ΔΣΕ 46

Για την πολιτική δουλιά στο ΔΣΕ

Απόφαση του 2ου Κλιμακίου του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ


Η απόφαση του 2ου Κλιμακίου του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που δημοσιεύουμε σήμερα, αφορά την πολιτική δουλιά του Κόμματος στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού και λήφθηκε, όπως προκύπτει από την ημερομηνία που φέρει, σε συνεδρίαση του οργάνου, στις 2/12/1947. Στην ίδια συνεδρίαση, το 2ο Κλιμάκιο συζήτησε και τα προβλήματα υλοποίησης των αποφάσεων της 3ης Ολομέλειας, καθώς και του σχεδίου "Λίμνες". Η απόφασή του γι' αυτό το θέμα έχει δημοσιευτεί στα Επίσημα Κείμενα του Κόμματος (τόμος 6ος, σελ. 249 - 251), ενώ η απόφαση για την πολιτική δουλιά στο ΔΣΕ δεν έχει μέχρι σήμερα πουθενά δημοσιευτεί. Προέρχεται από το αρχείο του ΚΚΕ, απ' όπου την είχε πάρει το Ιστορικό Τμήμα της ΚΕ του Κόμματος, αλλά, λόγω του ότι εντοπίστηκε καθυστερημένα, δεν έγινε δυνατή η δημοσίευσή της στον 6ο τόμο των επίσημων κομματικών κειμένων. Η απόφαση τιτλοφορείται "Συμπεράσματα για την πολιτική μας δουλιά" και το περιεχόμενό της είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Αξίζει να σημειώσουμε ότι, βάσει αυτής της απόφασης, εκδόθηκε και το περιοδικό του ΔΣΕ, "Δημοκρατικός Στρατός".

Το κείμενο της απόφασης

"Συμπεράσματα για την πολιτική μας δουλιά

1. Η πολιτική μας δουλιά στο ΔΣΕ είναι ένας απ' τους πιο αδύνατους τομείς μας. Το περιεχόμενο δουλιάς των κομ. πυρήνων δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του σκληρού αγώνα του ΔΣΕ. Το πολιτικό επίπεδο των μαχητών και κατώτερων στελεχών του είναι πολύ χαμηλό και αυτό επιδρά και στην πολεμική τους απόδοση και την κατάχτηση της πολεμικής τέχνης. Ακόμα και οι περιπτώσεις λιποταξίας οφείλονται βασικά στην έλλειψη σοβαρής πολιτικής και αφομοιωτικής δουλιάς ανάμεσα στους καινούριους μαχητές. Το διαφωτιστικό υλικό που βγαίνει (εφημερίδες, δελτία ειδήσεων, μπροσούρες και προκηρύξεις) δεν είναι αρκετό, παρουσιάζει πολλές ελλείψεις και δε συντελεί, όσο χρειάζεται, στην ανάπτυξη του πολιτικού επιπέδου των μαχητών και στελεχών του ΔΣΕ.

2. Επίσης αδύνατη είναι η πολιτική στις πόλεις και στα χωριά, στις περιοχές Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Ρούμελης. Η δουλιά των οργανώσεών μας στις περιοχές αυτές περιορίζεται μόνο στην έκδοση διαφωτιστικού υλικού (εφημερίδες, προκηρύξεις, τρικ). Η αδύνατη πολιτική δουλιά στις πόλεις εμποδίζει την πραγματοποίηση της επιστράτευσης σ' αυτές και τη δημιουργία των εφεδρειών που χρειάζονται για να εκπληρωθούν οι σκοποί του ΔΣΕ. Η μικρή συμμετοχή της εργατικής τάξης στο ΔΣΕ έχει τον αντίκτυπό της και στην όλη μας πολιτική δουλιά μέσα σ' αυτόν.

3. Για να καλυτερέψει και να αναπτυχθεί η πολιτική δουλιά στο ΔΣΕ, πρέπει να γίνουν τα εξής:

α. Να ολοκληρωθεί η οργάνωση των κομματικών δυνάμεων σε όλες τις μονάδες του ΔΣΕ, να βελτιωθεί η κομματική λειτουργία και προπαντός να δοθεί συγκεκριμένο και κατάλληλο περιεχόμενο δουλειάς στους κομ. πυρήνες που χρειάζεται στις σημερινές συνθήκες. Κι αυτό είναι η πολιτική ενημέρωση των μελών του Κόμματος και ο σωστός προσανατολισμός τους πάνω στα προβλήματα του ΔΣΕ, η καλύτερη οργάνωση της στρατιωτικοπολιτικής δουλιάς στις ομάδες, διμοιρίες, λόχους κλπ., το ξεπέρασμα των αδυναμιών που παρουσιάζονται σε σχέση με την εκγύμναση και την κατάχτηση της πολεμικής τέχνης, το καθήκον της ανάπτυξης της πειθαρχίας και επαγρύπνησης κλπ. και όλα αυτά με βάση την πείρα, τα θετικά και αρνητικά σημεία απ' την καθημερινή δράση του ΔΣΕ.

Η στρατιωτική εκπαίδευση, αλλά και η πολιτική ενημέρωση, η ιδεολογική και μορφωτική δουλιά αποτελούσαν βασικά στοιχεία, παρά τις μεγάλες δυσκολίες και τις αντίξοες συνθήκες, της καθημερινής ζωής των μαχητών του ΔΣΕ


β. Η εφημερίδα του Γ. Α. "Εξόρμηση" να δίνει την απαραίτητη πολιτική τροφή και σωστό πολιτικό προσανατολισμό στους μαχητές και αξιωματικούς. Γι' αυτό πρέπει να καλυτερέψει η ίδια η εφημερίδα, να εκφράζει περισσότερο τη ζωή και τα προβλήματα του ΔΣΕ, να 'χει ανταποκρίσεις και να τονίζει, τόσο τα θετικά σημεία της δουλιάς, όσο και τις αδυναμίες και τις υπερβολές.

γ. Να βγει μέσα στο Γενάρη μηνιάτικο στρατιωτικοπολιτικό περιοδικό, που να συγκεντρώνει και να γενικεύει την πείρα που βγαίνει από τον αγώνα του ΔΣΕ και να κατατοπίζει τα στελέχη του πάνω στα στρατιωτικοπολιτικά ζητήματα.

δ. Για να αναπτυχθεί περισσότερο η πολιτική δουλιά στη Σχολή Αξιωματικών του Γ. Α., στη σειρά που πρόκειται να τελειώσει μέσα σ' ένα μήνα, αποφασίζεται να γίνουν ορισμένα μαθήματα και διαλέξεις που να δίνουν μια ιστορική εισαγωγή για τους αγώνες του ελληνικού λαού απ' το 1821 μέχρι σήμερα και για τους σκοπούς και επιδιώξεις του ΔΣΕ.

ε. Να βγουν σε σύντομο χρονικό διάστημα (σε δύο μήνες) μια σειρά από πολιτικές μπροσούρες (Τι είναι και τι θέλει ο ΔΣΕ, αντάρτικο και ταχτικός στρατός, Λαϊκή Εξουσία και ΔΣ, επαγρύπνηση και πειθαρχία, ο μαχητής και αξ/κός του ΔΣ), που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της μορφωτικής δουλιάς, καθώς και μικρές μπροσούρες με στρατιωτικό περιεχόμενο.

4. Τα αρχηγεία περιοχής και ιδιαίτερα οι υποδιοικητές τους πρέπει να προσέξουν περισσότερο τις πόλεις και να πάρουν άμεσα πραχτικά μέτρα για την οργάνωση και την ανάπτυξη της στρατιωτικοπολιτικής δουλιάς μέσα σ' αυτές. Να οργανωθεί καλά το δίχτυ μας των πληροφοριών στις πόλεις, η ένοπλη αυτοάμυνα, η οργανωμένη στρατολογία καινούριων μαχητών για το ΔΣΕ και ταυτόχρονα να αναπτυχθεί το μαζικό παλλαϊκό κίνημα.

Παράλληλα, πρέπει να προσεχτεί η δουλιά του ΑΚΕ, των γυναικών και της ΔΝ. Ιδιαίτερη πολιτική δουλιά πρέπει να γίνει ανάμεσα στους Σλαβομακεδόνες και να στρατολογήσουμε και άλλους μαχητές - άνδρες και γυναίκες - στο ΔΣΕ.

2/12/47".



Η διαφώτιση στο ΔΣΕ

Ενα ενδιαφέρον άρθρο από το περιοδικό "Δημοκρατικός Στρατός"

Το εξώφυλλο της πρόσφατης έκδοσης του "Ριζοσπάστη", με αφορμή τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ, που περιλαμβάνει όλα τα τεύχη του περιοδικού "Δημοκρατικός Στρατός"


Χαρακτηριστικό της ιδιαίτερης σημασίας, που έδινε η ηγεσία του ΔΣΕ στην πολιτική δουλιά - ιδιαίτερα μετά τη σχετική απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ - αλλά και των τρόπων και των μεθόδων που χρησιμοποιούσαν, αποτελεί το παρακάτω άρθρο, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος 4 (Απρίλης 1948) του περιοδικού "Δημοκρατικός Στρατός":

"Στον λαϊκό - απελευθερωτικό πόλεμο, που κάνουμε πολεμάμε σε πολλά μέτωπα. Εκτός από το πολιτικό, στρατιωτικό, οικονομικό έχουμε και το ιδεολογικό μέτωπο. Με τους ντόπιους και ξένους εχθρούς μας κάνουμε και ιδεολογικό πόλεμο. Ολοι νιώθουμε πόση μεγάλη επίδραση έχει η ιδεολογική δουλιά στη διαμόρφωση του ηθικού των μαχητών μας, μα και στο σμπαράλιασμα του ηθικού των αντιπάλων μας. Ο σ. Ζαχαριάδης στην μπροσούρα του "Ολοι στ' άρματα", γράφει: "Στο ιδεολογικό μέτωπο χρειάζεται πιο έντονος και αποφασιστικός αγώνας μέσα στις γραμμές μας, μέσα στον κόσμο που πιστεύει σε μας και μας ακολουθεί, μέσα στις γραμμές του εχθρού, καθώς επίσης και ενάντια στην προπαγάνδα του, τη δημαγωγία και την απάτη του". Και σ' άλλο σημείο γράφει: "Για βασική αποστολή της η διαφώτιση (μέσα στο ΔΣΕ) έχει να κατατοπίζει το μαχητή απλά και κατανοητά, με συζητήσεις, με ομιλίες, με τα έντυπα, με νέα μας για την κατάσταση, να τον προσανατολίζει σωστά, να λύνει τις απορίες του, να απαντά στα ερωτήματα που του γεννιούνται. Πρέπει να αποφεύγει τις γενικολογίες και τα παχιά και άδεια λόγια. Τονίζει και ανεβάζει το προσωπικό παράδειγμα και την ηρωική πράξη. Οργανώνει την ψυχαγωγία του πολεμιστή, με ομαδικό διάβασμα καλού βιβλίου, με το τραγούδι, το χορό, το θέατρο και το καλό συναγωνιστικό γλέντι.

Παράλληλα, η διαφώτιση φροντίζει για την πολιτική, τη θεωρητική και πραχτική στρατιωτικοπολιτική μόρφωση και εκπαίδευση του στρατού".

... Με βάση αυτά και τη μέχρι τώρα πείρα της διαφωτιστικής δουλιάς, γράφουμε αυτό το άρθρο, σαν βοήθημα στην καλύτερη λύση του προβλήματος αυτού από τα αρχηγεία περιοχών, περιφερειακά, κλπ.

I. Τι πρέπει να χαρακτηρίζει τη διαφωτιστική μας δουλιά

Οπως σ' όλα τα μέτωπα ο ΔΣΕ επιτίθεται, έτσι και στο ιδεολογικό μας μέτωπο, στη διαφωτιστική μας δουλιά, πρέπει να κυριαρχεί το πνεύμα της επίθεσης...

Η στενή μας σύνδεση με το λαό, η πολιτική της λαϊκής ενότητας και συμφιλίωσης στον αγώνα για λευτεριά, ανεξαρτησία, δημοκρατία και ειρήνη πρέπει να αγκαλιάζουν κάθε τομέα της διαφωτιστικής μας δουλιάς. Πώς και με τι πολεμικά διαφωτιστικά μέσα θα τα πραγματοποιήσουμε αυτά;

II. Τα διαφωτιστικά μας μέσα

Τον ιδεολογικό μας πόλεμο, τον διεξάγουμε με ορισμένα όπλα και μέσα, στα Αρχηγεία περιοχής (που γι' αυτά κυρίως γράφεται το άρθρο αυτό). Αυτά είναι: 1. Το καθημερινό δελτίο ειδήσεων

2. Η δεκαπενθήμερη εφημερίδα

3. Ο ραδιοσταθμός - ανταποκρίσεις

4. Πεταχτό υλικό (τρικ, προκηρύξεις, κλπ.)

Και ο προφορικός λόγος (διαλέξεις, ομιλίες)

Και όπως κάθε όπλο έχει τις δικές του τεχνικές και τακτικές ιδιότητες και χρησιμοποιείται κάθε φορά ανάλογα με τους σκοπούς, το χώρο, με την ποσότητα και ποιότητα εκείνων που απευθύνεται, κλπ. έτσι και τα διαφωτιστικά μέσα - όπλα έχουν τη δική τους τεχνική, ταχτική, χρησιμοποίηση. Στα διαφωτιστικά μας όπλα υπάρχει τούτο το ξεχωριστό: πως μ' αυτά απευθυνόμαστε στους δικούς μας ανθρώπους (μαχητές και λαό) και στους εχθρούς μας. Το καθένα απ' αυτά έχει διαφορετική χρησιμοποίηση. Αλλο σκοπό επιδιώκουμε με το δελτίο ειδήσεων, αλλιώτικο με τη δεκαπενθήμερη εφημερίδα, διαφορετικό με το πεταχτό υλικό, κλπ.

Αυτό πρέπει να το δούμε, να το μελετήσουμε ζωντανά, έτσι που για το καθένα μας όπλο να μπορούμε να ξεχωρίζουμε πότε, πού και για ποιον να το χρησιμοποιήσουμε...

Α. ΔΕΛΤΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ενα καθημερινό καλογραμμένο "Δελτίο ειδήσεων" είναι ένα όπλο παραπάνω για την καλύτερη διεξαγωγή του πολέμου. Επιδιώκει να ανεβάζει το ηθικό του μαχητή, να τον ενημερώνει πολιτικά με τρόπο σύντομο. Μέσα απ' τις γραμμές του του "Δελτίου" πρέπει να ξεπηδάει το πνεύμα της επίθεσης, της πίστης στη νίκη, του ενθουσιασμού και της αισιοδοξίας, η δύναμη του δημοκρατικού κινήματος γενικά. Με την απλότητα που πρέπει να γράφεται, με το ρωμαλέο ύφος του, να γίνει ο αχώριστος σύντροφος του κάθε μαχητή, της κάθε ομάδας, ακόμα και λίγα λεπτά πριν την ώρα της μάχης. Από τα διαφωτιστικά μέσα που χρησιμοποιούμε σήμερα είναι το σοβαρότερο και το καλύτερο...

Β. ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Εφημερίδα δεκαπενθήμερη πρέπει να βγάζουν μόνο τα Αρχηγεία περιοχών. Τα περιφερειακά αρχηγεία δε χρειάζεται να βγάζουν (αυτά κυρίως πρέπει να βγάζουν δελτίο ειδήσεων, εφ' όσον είναι κάπως απομακρυσμένα από το Αρχηγείο περιοχής, πεταχτό υλικό και να στέλνουν ανταποκρίσεις στο ραδιοσταθμό).

Η εφημερίδα, σαν όργανο του Αρχηγείου περιοχής, απευθύνεται στους μαχητές του ΔΣ της περιοχής της και στο σκλαβωμένο λαό της περιοχής της. Εντονα πρέπει μέσα στις στήλες της, να φαίνεται το τοπικό χρώμα απ' όλες τις εκδηλώσεις του πολέμου και της λαϊκής αντίστασης. Ετσι, αν δούμε τις εφημερίδες που βγάζουνε ως τώρα τα Αρχηγεία περιοχών έχουμε να παρατηρήσουμε, πως αν και έχουμε σημαντική βελτίωση, οι εφημερίδες των Αρχηγείων περιοχών, ακόμα μέσα από τις στήλες τους δεν περνάει ο παλμός και η ζωή του πολέμου σ' όλες του τις εκδηλώσεις...

Να προσπαθήσουμε να δώσουμε σε κάθε σελίδα τη δική της μορφή από κάθε άποψη... Στην πρώτη σελίδα να αποφεύγονται τα ολοσέλιδα και μεγάλα άρθρα, που όλες οι εφημερίδες γράφουνε. Αρθρο, παραπάνω από 2.000 γράμματα να μη βάζουν. Το θέμα του να παίρνεται τις πιο πολλές φορές από τη ζωή της περιοχής και όχι από τη γενική πολιτική και πολεμική ζωή, όπως συνήθως γίνεται ως τώρα...

Να μπάσουμε τον εύθυμο, ελαφρό και σατιρικό - καυστικό τόνο, στις δεύτερες σελίδες των εφημερίδων μας. Πιο ζωντανά, να γράφονται όσα μπαίνουν με τίτλο "αμερικανοκρατία" και όχι σαν δελτίο ωμοτήτων...

Ανταποκριτές παντού

Να πλουτίσουμε τις εφημερίδες μας με άφθονο υλικό ανταποκρίσεων. Αυτό είναι εκείνο, που θα δώσει ζωντάνια και πολεμικό παλμό στις εφημερίδες... Περισσότερη προσοχή και τέχνη στη σελιδοποίηση και αισθητική εμφάνιση της εφημερίδας με τα λίγα μέσα που διαθέτουμε. Οχι συνέχειες από τη μια σελίδα σε άλλη.

Γ. ΡΑΔΙΟΣΤΑΘΜΟΣ - ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ

Ο ραδιοσταθμός είναι ένα καινούριο διαφωτιστικό όπλο, που για πρώτη φορά χρησιμοποιείται στο λαϊκό - δημοκρατικό κίνημα στη χώρα μας. Είναι η καθημερινή εφημερίδα για το λαό της σκλαβωμένης Ελλάδας. Ποια πρέπει να είναι η συμβολή κάθε Αρχηγείου περιοχής, περιφερειακού, κλπ, προς το ραδιοσταθμό; Με τη βοήθεια που θα κάνει να φαίνεται και να εκλαϊκεύεται όλο το πολεμικό έργο που γίνεται σήμερα. Και αυτό θα το πετύχουμε με τις ανταποκρίσεις που θα στέλνουν οι ανταποκριτές του πρακτορείου "Ελεύθερη Ελλάδα" στο ραδιοσταθμό.

Ο Λένιν έγραφε στο "Τι να κάνουμε" πως ό,τι μπορούμε να δώσουμε σ' έναν εργάτη με μια πολιτική ανταπόκριση, παρμένη από τη ζωή δεν μπορούμε να το κάνουμε με ένα σωρό θεωρίες, κλπ. Και πολιτική ανταπόκριση σήμερα πάει να πει, κυρίως πολεμική ανταπόκριση. Πρέπει πολύ να καλλιεργήσουμε και να αναπτύξουμε το κίνημα των πολεμικών ανταποκριτών, που γράφουνε μέσα από τη μάχη, από τον καταυλισμό, το λημέρι, το έμπεδο, κλπ. Και όταν αυτοί δεν τα αποδίδουν καλά, δουλιά του γραφείου διαφώτισης είναι να τα δουλεύει καλύτερα, χωρίς να τους αφαιρεί το πηγαίο, το φυσικό, ζωντανό χρώμα που κλείνουν μέσα τους...

Δ. ΠΕΤΑΧΤΟ ΥΛΙΚΟ, ΤΗΛΕΒΟΕΣ, ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ

Μ' αυτά κυρίως τα διαφωτιστικά μέσα θα απευθυνθούμε στις ένοπλες μοναρχοφασιστικές δυνάμεις, μα και στα σκλαβωμένα χωριά σε συνδυασμό με τις επιχειρήσεις που γίνονται. Εδώ χρειάζεται να τονιστεί πως πρέπει να είναι απλά και σύντομα και γραμμένα με πειστικότητα... Η καλή επιλογή του τι θα γράφεται σε πεταχτό υλικό, πρέπει να συνδυάζεται με το τι θα περιέχουν η εφημερίδα, το δελτίο ειδήσεων...

Ε. ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Εδώ πρώτα πρώτα χρειάζεται να αξιοποιηθεί το υλικό που στέλνεται από το Γενικό Αρχηγείο (μπροσούρες, ορισμένα άρθρα, βιβλία) είτε με ατομικό είτε με ομαδικό διάβασμα. Για το υλικό αυτό χρειάζεται να παρθούν ειδικά μέτρα από τα Αρχηγεία περιοχών και να αξιοποιείται...

ΣΤ. ΟΜΙΛΙΕΣ

Θέματα για τέτοιες ομιλίες πρέπει να παίρνονται από τα στρατιωτικά και πολιτικά ζητήματα του αγώνα μας...

III. Οργάνωση της δουλιάς

Κύρια επιδίωξη στην οργανωτική μας δουλιά πρέπει να είναι να κάνουμε το γραφείο διαφώτισης κολεχτίβα δουλιάς και ζωής. Αυτό θα το πετύχουμε με ένα καλό καταμερισμό ανάμεσα στα μέλη του γραφείου, με τη σκοπιμότερη διάθεση του εργάσιμου χρόνου, με την καλή οργάνωση της εσωτερικής του ζωής, με τη δημιουργία γύρω από το γραφείο ενός κύκλου συνεργατών της διαφώτισης και ειδικών επιτροπών κατά τομέα δουλιάς (συνταχτική επιτροπή εφημερίδας, δελτίου ειδήσεων, ραδιοσταθμού, κλπ.).

Ακόμα απαραίτητη προϋπόθεση για να ανταποκριθεί στη δουλιά του ένα γραφείο διαφώτισης είναι να δουλεύει με προοπτική και σχέδιο δουλιάς. Στο σχέδιο αυτό πρέπει να παίρνεται υπόψη η πολιτική μας γραμμή, η πολιτική μας δράση, τα πολιτικά γεγονότα, τι ζητήματα προωθούνται από τον περασμένο μήνα σε συνέχεια, σε τι σημεία χτυπάει η προπαγάνδα της αντίδρασης, οι τυχόν επέτειοι και καμπάνιες, που πρέπει να γίνονται...

Χρειάζεται να διώξουμε τον εμπειρισμό απ' την οργάνωση της έκδοσης και διανομής, να δουλεύουμε ορθολογιστικά, αποβλέποντας κάθε φορά σε μεγαλύτερη έκδοση και καλύτερη διανομή...

Στην τεχνική μας δουλιά, όπως συνηθίσαμε να τη λέμε, πρέπει να φύγει μια αντίληψη, όχι σωστή: να μην υποτιμούμε και να τη βάζουμε σε δεύτερη μοίρα και έργο ενός "ειδικού τεχνικού". Η όλη διαφωτιστική δουλιά είναι ενότητα πολιτικής σύλληψης, σύνταξης, έκδοσης και διανομής. Επομένως, εκτός από τον τεχνικό, όλα τα διαφωτιστικά στελέχη πρέπει να γίνουν "τεχνικοί", ιδίως σήμερα στον πόλεμο που κάνουμε.

IY. Το ύφος - στιλ

Στα γραφτά μας πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα είδη του λόγου. Εκείνο το είδος που προσαρμόζεται περισσότερο στην ψυχολογία του πολεμιστή είναι η διηγηματική περιγραφή με τις ζωντανές εικόνες, το πολεμικό ρεπορτάζ.

Κάνουμε λαϊκό επαναστατικό πόλεμο, το κριτήριο των μαχητών μας είναι πολύ οξυμένο και η ατμόσφαιρα τόσο πολύ ηλεκτρισμένη και ένας μικρός σπινθήρας χρειάζεται για να πάρει κανένας φωτιά. Αρκεί να μιλάμε στην ψυχή του. Λίγα λόγια ζουμερά, σύντομα και σταράτα μα και γεμάτα παλμό. Να εξοστρακίσουμε από τα γραφτά μας τις γενικότητες, αρθρογραφίες και φλυαρίες, τις δημοσιογραφικές προχειρότητες, τις εισαγωγές, προλόγους και επιλόγους. Να επιδιώκουμε να βάλουμε στο χαρτί όλο το μεγάλο έργο που γίνεται σήμερα, όσο το δυνατό πιο φυσικά, πιο ανθρώπινα, πιο πολεμικά, μα και να βοηθάμε ακόμα και στην παραπέρα προώθησή του.

Να δουλεύουμε γλωσσικά, αισθητικά τα κείμενά μας. Μας χρειάζεται ακόμα και λογοτεχνική επεξεργασία των γραφτών μας...

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΑΦΩΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΓΑ ΤΟΥ ΔΣΕ"

Ο ΔΣΕ δυναμώνει τη δράση του 45

Ο ΔΣΕ δυναμώνει τη δράση του

Τρεις μέρες πριν από τον κανονιοβολισμό της Θεσσαλονίκης, τμήμα του ΔΣΕ Ρούμελης είχε διεισδύσει στην Πάρνηθα και είχε φτάσει σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από την Αθήνα.

Σχετικά με το, επίσης, εντυπωσιακό αυτό γεγονός εκείνων των ημερών, μετά την ίδρυση της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης (ΠΔΚ), στο ανακοινωθέν που δημοσιεύθηκε στο "Δελτίο Ειδήσεων του ΔΣΕ" στις 18 του Φλεβάρη 1948, αναφέρεται:

"Τηλεγραφήματα του πραχτορείου "Ελεύθερη Ελλάδα" μεταδίνουν τις παρακάτω ειδήσεις για τις επιχειρήσεις του ΔΣ στην περιοχή της Πάρνηθας.

Τμήματα του ΔΣ του Αρχηγείου Ρούμελης στις 5 και 6 του Φλεβάρη ενήργησαν διείσδυση στην Πάρνηθα και στην περιοχή της 20 χιλιόμετρα από την Αθήνα.

Στις 6 του Φλεβάρη, τμήματα του ίδιου Αρχηγείου ενήργησαν επίθεση και κατέλαβαν την Πύλη. Οι μοναρχοφασίστες είχαν απώλειες 9 νεκρούς και περισσότερους τραυματίες. Ανάμεσα στα λάφυρα που κυρίευσαν οι μαχητές του ΔΣ είναι και 15 τουφέκια, τρόφιμα, ιματισμός και αρχείο χωροφυλακής και άλλα.

Την ίδια μέρα, τμήματα του ΔΣ μπήκαν στη Σκούρτα. Στην εμφάνισή τους οι χωροφύλακες και ΜΑΥδες εγκατέλειψαν το χωριό πανικόβλητοι.

Μεγάλες μοναρχοφασιστικές δυνάμεις που έσπευσαν να αντιμετωπίσουν τα τμήματα του ΔΣ, παρά την υποστήριξή τους από μεγάλες δυνάμεις αεροπορίας και τανκ, δεν κατόρθωσαν να περιορίσουν τη δράση τους.

Στις 8/2/48, τμήματα του ίδιου Αρχηγείου απέκρουσαν ισχυρή επίθεση μοναρχοφασιστικών δυνάμεων, που υποστηρίζονταν από πυροβολικό και αεροπορία, στη θέση "Τρία πηγάδια".

Στις 9 - 2 τμήματα του ΔΣ συγκρούστηκαν με μεγάλες μοναρχοφασιστικές δυνάμεις στον Κιθαιρώνα. Οι μοναρχοφασίστες χρησιμοποίησαν σε μεγάλη κλίμακα την αεροπορία τους και τα τανκ. Στη μάχη, που κράτησε 4 ώρες, τα τμήματα του ΔΣ προξένησαν σοβαρές απώλειες στους μοναρχοφασίστες.

Στις 10 - 2 τμήματα του ΔΣ μπήκαν στο Νεοχώρι και Λεύκτρα των Θηβών, σαρώνοντας τους ΜΑΥδες. 30 νέοι με ενθουσιασμό ακολούθησαν τα τμήματα του ΔΣ και κατατάχθηκαν στις γραμμές του.

Τηλεγραφήματα του πραχτορείου "Ελεύθερη Ελλάδα" από τη Φθιώτιδα αναφέρουν ότι τμήματα του ΔΣ του Αρχηγείου Ρούμελης στις 4 προς 5 - 2 μπήκαν στον Αϊ Γιώργη Λιβαδειάς, όπου οι κάτοικοι τα δέχτηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό και πρόσφεραν 2.000 οκ. στάρι. Την ίδια μέρα, άλλα τμήματα του ΔΣ προσέβαλαν μοναρχοφασιστικά φυλάκια στη Λιβαδειά, όπου οι μοναρχοφασίστες δοσίλογοι αναστατώθηκαν".

Ο ΔΣΕ μπαίνει στο Γύθειο

Μετά την απελευθέρωση των 224 κρατουμένων αγωνιστών των φυλακών της Σπάρτης, το Φλεβάρη του 1947, το αντάρτικο θέριεψε στο Μοριά, έτσι που στις αρχές του 1948 η δύναμη του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο να φτάσει στον αριθμό των χιλίων.

Στις 23 του Φλεβάρη 1948, τμήμα 200 περίπου μαχητών του ΔΣΕ μπήκε στο Γύθειο και απελευθέρωσε τους κρατούμενους.

Στο "Δελτίο Ειδήσεων του ΔΣΕ" της 24ης Φεβρουαρίου 1948, διαβάζουμε:

"Τη στιγμή που οι μοναρχοφασίστες διατυμπανίζουν "μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις" στην Πελοπόννησο, ο Δημοκρατικός Στρατός στην περιοχή αυτή της χώρας, τους δίνει την καλύτερη απάντηση με την ανάπτυξη της επιθετικής του δράσης ακόμα και μέσα στα μεγάλα τους κέντρα.

Σύμφωνα με πληροφορίες του γαλλικού τηλεγραφικού πραχτορείου, 200 μαχητές του ΔΣ μπήκαν στο Γύθειο και απελευθέρωσαν 23 πατριώτες απ' τις φυλακές. Σκοτώθηκαν 3 χωροφύλακες και πολλοί τραυματίστηκαν.

Ο ραδιοσταθμός της Αθήνας μετέδωσε ότι στις 11 τη νύχτα χτες έγινε σφοδρή επίθεση ενάντια στο Αίγιο από 400 μαχητές του ΔΣ. Η επίθεση έγινε απ' όλα τα σημεία ενάντια στην πόλη στην οποία βρίσκονταν χωροφύλακες, στρατός και ΜΑΥ.

Νεότερες πληροφορίες αναφέρουν ότι τα τμήματα του ΔΣ ήταν εξοπλισμένα με βαρύτατον οπλισμό, τα δε βλήματά τους έπεφταν στο κέντρο της πόλης.

Αλλο τηλεγράφημα αναφέρει ότι εκδηλώθηκε επίθεση του ΔΣ ενάντια στις Καλάμες απ' τη βορειοδυτική πλευρά της πόλης.

Ο ραδιοσταθμός της Αθήνας μετέδωσε ότι σαμποτέρ ανατίναξαν 260 μέτρα σιδηροδρομική γραμμή στη Ρέτσι - Μεγαλούπολης στην Πελοπόννησο".

"ΣΚΙΤΣΑ ΑΠ' ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ"

"Ο μπάρμπα Χρυσός"

"Σκίτσα από τον αγώνα". Ηταν μια μόνιμη στήλη της "Εξόρμησης", της εφημερίδας του ΔΣΕ, που καλλιεργούσε και ανάδειχνε τις αρετές των μαχητών του ΔΣΕ και διαπαιδαγωγούσε, με όμορφο και παραστατικό τρόπο, αξιοποιώντας παραδείγματα από την καθημερινή τότε ζωή. Από το φύλλο της 1ης Φλεβάρη 1948, αναδημοσιεύουμε το παρακάτω κείμενο:

"Χρήστο τόνε λέγανε. Μπάρμπα Χρυσό τόνε φωνάζουνε οι συναγωνιστές του.

Αγρότης, 53 χρονών, αδύνατος, μάλλον κοντός, ευκίνητος, ομιλητικός, γελαστός, είναι απαραίτητος σύντροφος στους μαχητές του τμήματός του. Για όλους έχει μια καλή κουβέντα. Ξέρει τα βάσανα, τις χαρές, τις επιθυμίες, τις επιτυχίες τους.

Σε κάθε στάση ξεκούρασης, στις φάλαγγες πορείας, πάντα ο μπάρμπα Χρυσός, παρ' όλο το άσθμα που του κόβει την ανάσα, βρίσκεται δίπλα σ' αυτόν που 'ναι ανάγκη.

"Κουράγιο και φτάσαμε", ενθαρρύνει τον καινούριο και άμαθο σε πορείες αγωνιστή.

"Στα τσαλιά κάτσε, όχι χάμω, έχει υγρασία", μαλώνει τον απρόσεχτο.

Δε σταματάει να μιλάει. Εχει ένα σωρό ιστορίες να διηγηθεί. Και τα λέει τόσο όμορφα, με τέτοιον τρόπο, που δε χορταίνεις να τον ακούς. Εχουνε δει όμως τόσα και τόσα τα μάτια του. Ηταν από τους πρώτους αντάρτες της περιφέρειάς του. Εχει πολλά να ιστορήσει για τους πρώτους μήνες του αντάρτικου.

"Που λέτε, είχα μια ομάδα από άντρες, όλους της ηλικίας μου. Οπλα δεν είχαμε. Κάτι λιγοστά τουφέκια είχαμε στην αρχή. Ημουνα, σαν να λέμε, αρχηγός των αόπλων δυνάμεων της περιφέρειας", συμπληρώνει με χιούμορ.

"Πείνες που τραβήξαμε στην αρχή! Ψωμί περνούσανε βδομάδες χωρίς να το γευτούμε. Βράζαμε τσουκνίδες και τρώγαμε. Ξύναμε τα δέντρα για να καπνίσουμε. Πεινάτε; ρωτούσα τους άντρες μου. Σφίχτε το ζουνάρι 2 πόντους. Θέλετε τσιγάρο; Πέστε πως καπνίσατε. Κρυώνετε; Κοντεύει καλοκαίρι.

Δε δίναμε όμως σημασία σ' αυτά. Το όπλο μας να 'ναι καλά. Χτυπήσαμε τους ΜΑΥδες στα χωριά. Στήσαμε ενέδρες στους χωροφύλακες και βρήκαμε τρόφιμα και ρούχα. Ντυθήκαμε, χορτάσαμε, οπλιστήκαμε".

"Οικογένεια έχεις μπάρμπα Χρυσό;"

"Να η οικογένειά μου, απαντάει χαρούμενα και δείχνει τους συναγωνιστές του. Ολοι οι αντάρτες δικοί μου είναι. Παιδιά μου. Ολοι μ' αγαπάνε. Μπάρμπα Χρυσό με κράζουνε. Από παντού χαιρετίσματα μου στέλνουνε. Πώς μπορεί, λοιπόν, τέτοια παλικάρια να ξεχάσουνε τον παλιό αρχηγό των αόπλων δυνάμεων;", συμπληρώνει με γέλιο".

Η βοήθεια στο ΔΣΕ

Στο ίδιο φύλλο της "Εξόρμησης", μια μικρή είδηση δίνει το μέγεθος και το βάθος των δεσμών του ΔΣΕ με το λαό:

"Από τότε που ο ΔΣΕ ήρθε στην περιοχή της Κόνιτσας, ως τα σήμερα, ο λαός της επαρχίας του πρόσφερε:

α. Τρόφιμα

1. Σιτάρι 56.421 οκάδες

2. Καλαμπόκι 104.139 οκάδες

3. Οσπρια 11.347 οκάδες

4. Πατάτες 8.148 οκάδες

5. Κρεμμύδια 5.954 οκάδες

6. Κρασί 2.541 οκάδες

7. Ρακί 715 οκάδες

8. Φρούτα 24.696 οκάδες

9. Αυγά 7.171 οκάδες

10. Σφάγια 37.377 οκάδες

11. Σφάγια 4.530 κεφάλια



β. Ρούχα

1. Δέματα 1.802

2. Φανέλες 256

3. Πουλόβερ 764

4. Κάλτσες 2.857 ζευγάρια

5. Γάντια 81

6. Κουβέρτες 332



γ. Υπηρεσίες

1. Μεροκάματα ανθρώπων 95.932

2. Μεροκάματα ζώων 20.423

3. Μεταφέρθηκε συνολικό βάρος 1.157. 507 οκάδες

4. Φορτηγά ζώα στο ΔΣΕ 257

Βοήθησε οικογένειες ανταρτών με 868 οκάδες καλαμπόκι και πρόσφερε 48.163 καταλύματα".

Ενταση του δολοφονικού οργίου 44

Ενταση του δολοφονικού οργίου

Η άμεση απάντηση της κυβέρνησης Σοφούλη - Τσαλδάρη στο σχηματισμό της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης και στις επιθέσεις του ΔΣΕ, ήταν να θέσει στις 8 του Γενάρη 1948, και τυπικά, εκτός νόμου το ΚΚΕ, το ΕΑΜ και την Εθνική Αλληλεγγύη, να εντείνει τους ρυθμούς καταδίκης των αγωνιστών από τα στρατοδικεία και να ρίξει χιλιάδες αγωνιστές στις φυλακές και στα στρατόπεδα.

Οι νόμοι 509/47 περί προστασίας του κοινωνικού καθεστώτος, το Γ` Ψήφισμα του 1946 περί προστασίας της ακεραιότητας της χώρας και ο νόμος 511/47 περί στρατοπέδων πειθαρχημένης διαβίωσης ήταν τα νομικά ερείσματα της κυβέρνησης Σοφούλη - Τσαλδάρη, βάσει των οποίων εξαπολύθηκε ο εξοντωτικός διωγμός κατά της Αριστεράς.

Με το νόμο 511/47, θεμελιώθηκαν τα φρικτά κολαστήρια τύπου Μακρονήσου, Γυάρου, Αγίου Ευστρατίου, Τρίκκερι, όπου κλείστηκαν 5.000 χιλιάδες γυναίκες, αγωνίστριες της Αριστεράς.

Το μήνα Γενάρη του 1948 πιάστηκαν 1.400 δημοκράτες στην Αθήνα και τον Πειραιά και 650 στο Νομό Ηλείας. Τους επόμενους δύο μήνες, Φλεβάρη και Μάρτη, πιάστηκαν άλλοι 5.000 αγωνιστές σ' όλη τη χώρα. Στο ίδιο διάστημα, εντάθηκε η δολοφονική δράση των έκτακτων στρατοδικείων. Ενώ το 1946 είχαν καταδικαστεί σε θάνατο 116 πατριώτες και το 1947 688, το πρώτο εξάμηνο του 1948 καταδικάστηκαν 1.547. (Βλέπε "Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ", σελ. 582 - 583). Το πρωί της Πρωτομαγιάς του 1948, που συνέπεσε να είναι Μεγάλο Σάββατο, δολοφονήθηκε στην Αθήνα, την ώρα που έβγαινε από την εκκλησία του Αγίου Καρύτση, ο υπουργός της Δικαιοσύνης, Χρήστος Λαδάς. Πιάστηκε ο ηλικίας 22 χρόνων Ευστράτιος Μουτσογιάννης, ο οποίος, φορώντας στολή σμηνίτη, έριξε χειροβομβίδα και τραυμάτισε θανάσιμα τον υπουργό. Σε αντίποινα, εκτελέστηκαν την τρίτη μέρα του Πάσχα 154 καταδικασμένοι από Κακουργιοδικεία, αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Ο ίδιος ο δράστης δεν εκτελέστηκε, γιατί έδειξε "μεταμέλεια" και συνεργάστηκε με τις αρχές. (Βλέπε Τάσου Βουρνά, "Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας. Ο εμφύλιος", σελ. 204).

Η δολοφονία του υπουργού Χρήστου Λαδά προκάλεσε κυβερνητική κρίση στην Αθήνα. Οι ψεύτικες ανακοινώσεις του Σοφούλη σε τίποτα δεν ωφέλησαν. Ο Τσαλδάρης, εκβιάζοντας την κατάσταση, κάλεσε τους δημοσιογράφους, την ίδια μέρα της δολοφονίας του Χρήστου Λαδά, και τους ανακοίνωσε πως υπάρχει πραγματικά κυβερνητική κρίση. Δήλωσε, επίσης, ότι οι όροι της συνεργασίας μεταξύ των δύο κομμάτων (του Λαϊκού και των Φιλελευθέρων) δεν ανταποκρίνονται πια στην κατάσταση που δημιουργήθηκε και ότι χρειάζεται καινούρια συμφωνία για την παραπέρα συνεργασία τους.

Αργότερα, ο Σοφούλης επιβεβαίωσε στους δημοσιογράφους ότι υπάρχει πραγματικά κυβερνητική κρίση και ότι πήρε σχετικό γράμμα από τον Τσαλδάρη. Επίσης, δήλωσε ότι διαφωνεί με τους όρους του Τσαλδάρη, αλλά θα αρχίσει διαπραγματεύσεις μαζί του, για τη λύση της κυβερνητικής κρίσης.

(Βλέπε "Δελτία Ειδήσεων του ΔΣΕ", της 2, 3, 4 και 6 του Μάη 1948).



Ο κανονιοβολισμός της Θεσσαλονίκης


Παρά τις διαφωνίες Μάρκου - Ζαχαριάδη, αμέσως μετά τη σύσκεψη στρατιωτικών και πολιτικών αρχηγών του ΔΣΕ, διατάχθηκε ο νέος διοικητής των δυνάμεων του ΔΣΕ στην Κεντρική Μακεδονία, Νίκος Τριανταφύλλου, να διεισδύσει στην περιοχή της Θεσσαλονίκης με τμήματα του ΔΣΕ και να σφυροκοπήσει με πυροβόλα την πόλη. Η επιχείρηση, που ήταν πολύ επικίνδυνη και δύσκολη, πραγματοποιήθηκε στις 9 και 10 του Φλεβάρη 1948.

Τμήματα του ΔΣΕ, με επικεφαλής τον Νίκο Τριανταφύλλου, έφτασαν κρυφά σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από τη Θεσσαλονίκη και έριξαν στην πόλη δεκάδες βλήματα πυροβολικού, προκαλώντας πανικό και σύγχυση στις αρχές και στους κατοίκους.

Το έντυπο "Δελτίο Ειδήσεων" του ΔΣΕ, με ημερομηνία 12 του Φλεβάρη, αναφέρει: "Τα ραδιόφωνα της Αθήνας και του Λονδίνου μετέδωσαν χτες και σήμερα επανειλημμένα την είδηση για την επίθεση των τμημάτων του ΔΣΕ στη Θεσσαλονίκη. Το Λονδίνο μετέδωσε ότι δυνάμεις ανταρτών έβαλλαν με όλμους των 81 χιλιοστών κατά της Θεσσαλονίκης. Στη χτεσινή εκπομπή του, είπε ότι ρίχτηκαν 12 βλήματα, ενώ σήμερα το πρωί είπε πως ρίχτηκαν 40 βλήματα. Από τα βλήματα που ρίχτηκαν, 2 έπεσαν στα ξενοδοχεία όπου μένανε τα μέλη της Βαλκανικής Επιτροπής, ένα σε κτίριο που μένουνε Αγγλοι και 2 άλλα σε γκαράζ και αποθήκες βενζίνης. Η είδηση, για το βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης, προκάλεσε σύγχυση και πανικό στους μοναρχοφασιστικούς κύκλους της Αθήνας. Η χτεσινή συνεδρίαση της Βουλής ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη συζήτηση του ζητήματος αυτού. Ο γενικός διοικητής της Μακεδονίας, Μπασιάκος, ζήτησε γενική επιστράτευση όλων όσων μπορούν να φέρουν όπλα και όσοι δεν μπορούν να φέρουν όπλα, να βοηθήσουν ηθικά και υλικά. Αλλοι βουλευτές ζήτησαν να παραιτηθεί η κυβέρνηση, που αποδείχτηκε ανίκανη να χτυπήσει τους αντάρτες. Αλλοι σύστησαν ψυχραιμία, ώσπου να δώσει εξήγηση η κυβέρνηση και ένα μέρος ζήτησε να γίνει μυστική συνεδρίαση της Βουλής. Ο Τσαλδάρης διαφώνησε με την πρόταση αυτή, μα ο αριθμός των βουλευτών που ζήτησε να γίνει μυστική συνεδρίαση ήτανε μεγάλος και γι' αυτό ο πρόεδρος της Βουλής διέταξε την εκκένωση των θεωρείων για να γίνει η συνεδρίαση".

Στις 12 του Φλεβάρη, το υπουργείο Εθνικής Αμύνης, ύστερα από έκθεση του Α` Σώματος Στρατού Θεσσαλονίκης, ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, ότι:

"Το πυροβόλον ήτανε γερμανικόν ορειβατικό τύπου Σκόνερ των 7,5 χλσ. Τοποθετήθηκε στην περιοχή Λεμπέτ κοντά στον αμαξωτό δρόμο Λαγκαδά - Θεσσαλονίκης και έβαλλε κατά της Θεσσαλονίκης από απόσταση 3 χλμ., από τις 2.30 έως 3.30 στις 10 Φεβρουαρίου. 40 βλήματα έπεσαν μέσα στην πόλη. Εις τη θέση του πυροβόλου βρέθηκαν 20 κάλυκες και μια οβίδα. Βρέθηκαν ακόμα ο κιλλίβας και οι 2 τροχοί του πυροβόλου. Ο σωλήνας δε βρέθηκε".

Αποκαλυπτικότερο για το εντυπωσιακό γεγονός, του κανονιοβολισμού της Θεσσαλονίκης, ήταν το αμερικανικό πρακτορείο "Γιουνάιτεντ Πρες", το οποίο, σύμφωνα με δημοσίευμα του "Δελτίου Ειδήσεων" του ΔΣΕ της 13ης Φεβρουαρίου 1948, ανακοίνωσε τα εξής:

"Σχολιάζοντας την επίθεση της Θεσσαλονίκης, το αμερικάνικο πραχτορείο ειδήσεων "Γιουνάιτεντ Πρες" αγγέλλει ότι η επίθεση αυτή ήταν η τολμηρότερη απ' όσες είχαν κάμει οι αντάρτες. Οι αντάρτες που επετέθηκαν ήταν 150 και είχαν 18 μεταγωγικά ζώα. Σύμφωνα με πληροφορίες του ίδιου πραχτορείου, οι αντάρτες έβαλλαν από τα νοτιοδυτικά της Θεσσαλονίκης, ενώ άλλα τμήματα ανατίναξαν μια γέφυρα βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης για να εμποδίσουν την κίνηση του μοναρχοφασιστικού στρατού και να ξεγελάσουν τους μοναρχοφασίστες σχετικά με την κατεύθυνση της διαφυγής τους. Εξι χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης καταρρίφθηκε ένα αεροπλάνο Σπιτφάιερ, που πήγε για καταδίωξη των ανταρτών και ένα άλλο βλήθηκε στα φτερά".

Η δημιουργία της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης 43

Η δημιουργία της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης

Σ' αυτές τις συνθήκες, όταν δηλαδή, το ΚΚΕ διαπίστωσε, ότι "η ξενική κατοχή και η μοναρχοφασιστική κτηνωδία και με την κυβέρνηση του Σοφούλη, δεν αφήνουν στο λαό άλλη εκλογή από την ανειρήνευτη και αποφασιστική πάλη για την ανεξαρτησία, τη λευτεριά, τη δημοκρατία", και ότι "ο ένοπλος αγώνας του ΔΣΕ αποτελεί τη μοναδική επιβεβλημένη απάντηση που ο λαός και η Ελλάδα έχουν να δώσουν στους ξένους κατακτητές και τους ντόπιους υποτακτικούς των", ιδρύεται η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση (ΠΔΚ).

Θυμίζουμε στους αναγνώστες μας, ότι από τον Ιούνη ακόμα του 1947, είχε ειπωθεί στο Συνέδριο του ΚΚ Γαλλίας στο Στρασβούργο, από την αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, πως η κατάσταση είναι ώριμη για το σχηματισμό Δημοκρατικής Κυβέρνησης, ενώ η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (12-15 Σεπτέμβρη 1947), διαπίστωσε, ότι "συμπαγής και εκτεταμένη Ελεύθερη Ελλάδα, με δική της κυβέρνηση είναι το πρώτο βήμα για να σωθεί η Ελλάδα, η ακεραιότητα, η ανεξαρτησία της, η δημοκρατία".

Στις αρχές του Δεκέμβρη 1947 και σε εφαρμογή σχετικής απόφασης του ΠΓ, ο τότε ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, με άρθρο του, ανάγγειλε σαν άμεσο βήμα το σχηματισμό της ΠΔΚ, που συγκροτήθηκε στις 23/12/47 και ανακοινώθηκε στον ελληνικό λαό, από το ραδιοφωνικό σταθμό της "Ελεύθερης Ελλάδας" στις 24 του Δεκέμβρη 1947.

Η ιδρυτική πράξη της ΠΔΚ

Η ιδρυτική πράξη της ΠΔΚ, στην οποία περιέχονταν οι στόχοι και οι σκοποί της, ήταν η εξής:

"ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Εχοντας υπόψη:

1. Τις καταστατικές διατάξεις του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας της 10 Αυγούστου 1947 και

2. Την επιτακτική ανάγκη που δημιούργησε η εκμηδένιση της εθνικής ανεξαρτησίας απ' τους ιμπεριαλιστές, η ουσιαστική ανυπαρξία ελληνικής εθνικής κυβέρνησης, η ανάπτυξη του εθνικού και δημοκρατικού κινήματος και η πολεμική επίδοση του Δημοκρατικού Στρατού για το σχηματισμό μέσα στις ελεύθερες περιοχές της χώρας μιας Κεντρικής Κυβέρνησης.

Σ υ γ κ ρ ο τ ο ύ μ ε

την ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ που αποτελείται, από τα υπογραφόμενα μέλη.

Κύριος και πρωταρχικός σκοπός της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης είναι:

1. Να συνεχίσει και να εντείνει με όλα τα μέσα και με όλες τις δυνάμεις του λαού τον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας από το ζυγό των ξένων ιμπεριαλιστών και των οργάνων τους, για την αποκατάσταση της εθνικής ανεξαρτησίας, για την επικράτηση και τη νίκη της Δημοκρατίας στην Ελλάδα και για την κατοχύρωση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών του ελληνικού λαού.

2. Να κυβερνήσει τη χώρα πάνω σε λαϊκές και δημοκρατικές βάσεις παίρνοντας όλα τα μέτρα για την ανάπτυξη των λαϊκοδημοκρατικών θεσμών και μεταρρυθμίσεων όπως των λαϊκών συμβουλίων, της λαϊκής δικαιοσύνης, της αγροτικής μεταρρύθμισης, της λαϊκής παιδείας κλπ και για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών του λαού στις ελεύθερες και στις απελευθερωμένες περιοχές.

3. Να επιδιώξει την πραγματοποίηση και επέκταση της συμφιλίωσης και ενότητας του λαού πάνω στη βάση της εξασφάλισης της εθνικής ανεξαρτησίας και του σεβασμού των δημοκρατικών του δικαιωμάτων και ελευθεριών και

4. Να εκπροσωπεί τη δημοκρατική Ελλάδα στο εξωτερικό και να αποκαταστήσει φιλικές σχέσεις με όλους τους δημοκρατικούς λαούς και τις κυβερνήσεις τους.

Για να πραγματοποιεί τους σκοπούς της η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση εκδίδει νόμους και διατάγματα. Οι νόμοι αποφασίζονται και εκδίδονται από ολόκληρη την κυβέρνηση. Τα διατάγματα αποφασίζονται από τον αρμόδιο υπουργό και εκδίδονται από τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης. Δημοσιεύονται όλα στην επίσημη εφημερίδα της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης και ισχύουν αμέσως με τη δημοσίευσή τους, εκτός αν ρητά οριστεί αλλιώς.

Η πρώτη Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας αποτελείται από τους εξής:

- Πρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός των Στρατιωτικών: Στρατηγός Μάρκος.

- Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός των Εσωτερικών: Γιάννης Ιωαννίδης.

- Υπουργός Εξωτερικών: Πέτρος Ρούσος.

- Υπουργός Δικαιοσύνης: Μιλτιάδης Πορφυρογένης.

- Υπουργός της Υγιεινής και Πρόνοιας και προσωρινά της Παιδείας: Πέτρος Κόκκαλης.

- Υπουργός των Οικονομικών: Βασίλης Μπαρτζιώτας.

- Υπουργός της Γεωργίας: Δημήτρης Βλαντάς.

- Υπουργός της Εθνικής Οικονομίας και προσωρινά του Επισιτισμού: Λεωνίδας Στρίγκος.

Κοντά στον πρωθυπουργό ιδρύεται Γενική Διεύθυνση εθνικών μειονοτήτων για την άμεση εξυπηρέτηση των ζητημάτων των εθνικών μειονοτήτων.

Η σύνθεση της κυβέρνησης ορίζεται με απόφασή της. Η Προσωρινή Κυβέρνηση έχει σφραγίδα με τη χρονολογία της σύστασής της και τον τίτλο της.

Εδρα της Προσωρινής Κυβέρνησης ορίζεται...

Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση πιστεύοντας πως η δύναμή της πηγάζει από το λαό και πως από το λαό αντλούνται όλες οι εξουσίες θα συγκαλέσει μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, Λαϊκή Εθνοσυνέλευση σαν κυρίαρχο λαϊκό σώμα.

Οι καταστατικές διατάξεις του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας της 10ης Αυγούστου 1947 εξακολουθούν να αποτελούν τη βάση για τα δικαιώματα, ελευθερίες και καθήκον του αγωνιζόμενου λαού.

Ο όρκος

Τα μέλη της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης δίνουν μπροστά σε αντιπροσώπους του λαού και του Δημοκρατικού Στρατού τον πιο κάτω όρκο.

"Ορκίζομαι ότι θα εκτελέσω πιστά τα καθήκοντά μου σαν μέλος της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας έχοντας σαν γνώμονα το συμφέρον της πατρίδας μου και του ελληνικού λαού. Οτι θα αγωνιστώ με αυτοθυσία για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους ξένους ιμπεριαλιστές και για τη Δημοκρατία, ότι θα υπερασπίζω παντού και πάντοτε τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του λαού και θα είμαι παραστάτης και οδηγός του λαού στον αγώνα του για τη λευτεριά και τα κυριαρχικά του δικαιώματα".

Η Προσωρινή Κυβέρνηση στηρίζεται στον πατριωτισμό και την υποστήριξη του ελληνικού λαού για να κατορθώσει να φέρει σε πέρας το έργο που ανέλαβε.



Στην έδρα της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης

23 του Δεκέμβρη 1947



Ο Πρόεδρος: Στρατηγός Μάρκος

Τα μέλη:

Γιάννης Ιωαννίδης

Πέτρος Ρούσος

Μιλτιάδης Πορφυρογένης

Πέτρος Κόκκαλης

Βασίλης Μπαρτζιώτας

Δημήτρης Βλαντάς

Λεωνίδας Στρίγκος".



("Το ΚΚΕ. Επίσημα Κείμενα", τόμος 6ος, σελ. 452 - 454)



Το Διάγγελμα στον ελληνικό λαό

Στο Διάγγελμα της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης προς τον ελληνικό λαό, τονιζόταν ότι:

"Μπροστά στην εκμηδένιση της εθνικής μας ανεξαρτησίας απ' τον αμερικάνικο και αγγλικό ιμπεριαλισμό, μπροστά στην κατάργηση της δημοκρατίας απ' το μοναρχοφασισμό μαζί με το ψευτοδημοκρατικό Κέντρο, τα ύψιστα συμφέροντα της Ελλάδας και του ελληνικού λαού επέβαλαν την ανάγκη του σχηματισμού μιας δημοκρατικής κυβέρνησης. Στην Αθήνα, δεν υπάρχει εθνική ελληνική κυβέρνηση. Υπάρχουν οι Τσαλδάρης και Σοφούλης, που ξεπούλησαν στους ξένους ιμπεριαλιστές και στους ντόπιους πλουτοκράτες κάθε όσιο και ιερό, την τιμή και τη ζωή του λαού, την ίδια την Ελλάδα. Αυτή η κατάπτωση στην έσχατη προδοσία, μαζί με τον αγώνα του λαού και την πολεμική επίδοση του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας δημιούργησαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθεί αυτό που επέβαλαν τα συμφέροντα της χώρας και που αποτελούσε πανελλήνια εθνική απαίτηση. Υπακούοντας στη φωνή της Ελλάδας, αναλάβαμε το σχηματισμό της πρώτης Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας".

Και σε άλλο σημείο του Διαγγέλματος, τονιζόταν:

"Πρώτος και κύριος σκοπός της Προσωρινής Κυβέρνησης είναι να κινητοποιήσει όλες τις δυνάμεις του λαού για τη γρήγορη απελευθέρωση της χώρας από τους ξένους ιμπεριαλιστές και από τους ντόπιους γραικύλους, για την κατοχύρωση της εθνικής κυριαρχίας, για την υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας από κάθε ξένη ιμπεριαλιστική επιβουλή και για τη νίκη της Δημοκρατίας. Η διακυβέρνηση των ελεύθερων περιοχών πάνω σε λαϊκοδημοκρατικές βάσεις και η παραπέρα ανάπτυξη των θεσμών των λαϊκών συμβουλίων και της λαϊκής δικαιοσύνης, που αποτελούν την πρώτη βάση για τη δημοκρατική αναδημιουργία, θα είναι ένα από τα κύρια καθήκοντά μας. Το ίδιο η εθνικοποίηση των ξένων εταιριών, των μεγάλων τραπεζών και της βαριάς βιομηχανίας. Η εφαρμογή της αγροτικής μεταρρύθμισης, η αντιμετώπιση των επισιτιστικών αναγκών του λαού. Η αναδιοργάνωση της εθνικής οικονομίας και του κρατικού μηχανισμού πάνω σε λαϊκές δημοκρατικές βάσεις. Η σταθεροποίηση της συμφιλίωσης και ενότητας του λαού πάνω στη βάση της εξασφάλισης της εθνικής ανεξαρτησίας και του σεβασμού των δημοκρατικών του δικαιωμάτων. Η αναγνώριση πλέριας ισοτιμίας στις εθνικές μειονότητες και του δικαιώματος της ελεύθερης εθνικής τους ανάπτυξης. Η δημιουργία γερού λαϊκού στρατού, στόλου και αεροπορίας, μιας ισχυρής Ελλάδας, ικανής να υπερασπίσει την εθνική της κυριαρχία, ανεξαρτησία και ακεραιότητα από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική επιβουλή, σε στενή αδελφική συνεργασία με όλους τους δημοκρατικούς λαούς της Ευρώπης".

(Το ΚΚΕ, Επίσημα Κείμενα, τόμος 6ος, σελ. 455 - 457).



Η μάχη της Κόνιτσας

Την επομένη της αναγγελίας του σχηματισμού της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης (ΠΔΚ), δυνάμεις του ΔΣΕ άρχισαν επιχείρηση για την κατάληψη της Κόνιτσας. Ηταν η πρώτη μάχη τακτικού πολέμου που έδωσε ο ΔΣΕ και απέβλεπε στο να δείξει τη δύναμή του και να δώσει κύρος στην ΠΔΚ.

Οι δυνάμεις που διέθετε ο κυβερνητικός στρατός στον τομέα της Κόνιτσας ήταν:

α. Δύο πλήρη τάγματα στρατού και τάγμα από ΜΑΥδες και χωροφύλακες, με συνολική δύναμη 1.300 ανδρών περίπου, σε διάταξη στα γύρω υψώματα της πόλης και ένα λόχο στη γέφυρα Μπουραζάνι.

β. Δύναμη τάγματος στο Καλπάκι και μικρότερες δυνάμεις κατά μήκος του δρόμου Καλπάκι - Μπουραζάνι και ελάχιστες δυνάμεις στα δυτικά Ζαγόρια.

γ. Τέσσερα πεδινά πυροβόλα στην Κόνιτσα.

Οι δυνάμεις που διέθετε ο ΔΣΕ για τη μάχη της Κόνιτσας ήταν:

α. Περίπου δύο ταξιαρχίες για την ενέργεια στον τομέα της πόλης και τη γέφυρα στο Μπουραζάνι και σε συνέχεια προώθηση ελαφρού τμήματος στη δυτική πλευρά του δημόσιου δρόμου, για την αντιμετώπιση τυχόν εχθρικών κινήσεων από Καλπάκι προς Μπουραζάνι.

β. Τάγμα ενισχυμένο, καθώς και τμήμα κομάντος για την κάλυψη της επιχείρησης από τυχόν κινήσεις του κυβερνητικού στρατού στο δημόσιο δρόμο από Καλπάκι προς Μπουραζάνι και Γραμπάλα - Βοϊδομάτι, με σταθερή κατοχή των υψωμάτων Γραμπάλα - Μεσοβούνι από την ανατολική πλευρά του δρόμου.

Κατά τους στρατιωτικούς συγγραφείς, στη μάχη της Κόνιτσας, που κράτησε από τις 25 Δεκέμβρη 1947 έως τις 4 Γενάρη 1948, ενεπλάκησαν περίπου 12.000 άνδρες και από τις δύο αντιμαχόμενες παρατάξεις.

Ο κυβερνητικός στρατός κατάφερε στις 31 του Δεκέμβρη να σπάσει τον κλοιό και να ενισχύσει τους πολιορκημένους, χρησιμοποιώντας και την αεροπορία, με αποτέλεσμα, στις 4 του Γενάρη 1948, οι δυνάμεις του ΔΣΕ, που διοικούνταν από τον ίδιο τον Μάρκο Βαφειάδη, να υποχωρήσουν.

Η γενικότερη σημασία της μάχης

Η μάχη της Κόνιτσας, παρά τις αδυναμίες και την αποτυχία που είχε, ήταν μια από τις πιο σοβαρές μάχες που έδωσε ο ΔΣΕ. Χάνοντας την Κόνιτσα ο κυβερνητικός στρατός έχανε μια προωθημένη του σημαντική βάση εξόρμησης, ένα σοβαρό κέντρο αντίστασης στην όλη διάταξή του στην Ηπειρο. Η απώλειά της, θα σήμαινε για τον κυβερνητικό στρατό μια στρατιωτική ήττα, που θα κλόνιζε όλη τη διάταξη και τα σχέδιά του και θα αναγκαζόταν να προβεί σε καινούρια αναδιάταξη των τμημάτων του. Παράλληλα, με το χάσιμο της Κόνιτσας ο αντίπαλος ζημίωνε και πολιτικά, γιατί έχανε ένα επαρχιακό κέντρο, μια πρωτεύουσα επαρχίας που συγκέντρωνε όλη την οικονομική και πολιτική ζωή μιας αρκετά εκτεταμένης περιοχής. Το χάσιμο της Κόνιτσας θα κλόνιζε το ίδιο το κύρος της κυβέρνησης των Αθηνών και της αμερικανικής πολιτικής στην Ελλάδα, των οποίων το κέντρο της προσοχής συγκεντρωνόταν στην εξόντωση του ένοπλου λαϊκοδημοκρατικού κινήματος.

Η νίκη του ΔΣΕ στην Κόνιτσα θα δυνάμωνε την πάλη των εργαζομένων στις πόλεις, με το ανέβασμά της σε ανώτερες μορφές. Θα ξεσήκωνε την επαναστατική διάθεση του λαού και θα βοηθούσε τους αγωνιστές να πλαισιώσουν τις τάξεις του ΔΣΕ. Παράλληλα, θα δυνάμωνε το κύρος της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης. Στρατιωτικά η νίκη του ΔΣΕ στην Κόνιτσα θα ευθυγράμμιζε το μέτωπο των δυνάμεων του ΔΣΕ Γράμμου - Μουργκάνας και θα προωθούσε τη διάταξη των δυνάμεων του ΔΣΕ έξω από τα Γιάννενα και το Μέτσοβο.

"Οι αποτυχίες του ΔΣΕ τόσο στο Μέτσοβο όσο και στην Κόνιτσα - αναφέρεται στο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, σελ. 581 - έδειξαν ότι δεν ήταν ακόμη σε θέση να αναλάβει τέτοιας έκτασης επιχειρήσεις. Κατά συνέπεια, αποδείχτηκε λαθεμένη η υιοθέτηση από την ΚΕ του ΚΚΕ της φιλόδοξης πρόβλεψης του Ν. Ζαχαριάδη ότι "ο Νοέμβριος θα γίνει τάφος του μοναρχοφασισμού"".

Το Γενάρη του 1948, στην πρώτη σύσκεψη στρατιωτικών και πολιτικών στελεχών του ΔΣΕ, που έγινε στο Βίτσι, συζητήθηκε - με βάση την εισήγηση του Ν. Ζαχαριάδη - η ως τότε δράση του ΔΣΕ και η τακτική που έπρεπε να εφαρμόσει. Η σύσκεψη αποφάνθηκε, ότι η τακτική του ΔΣΕ πρέπει να είναι λαϊκή επαναστατική και ότι επιβάλλεται ο ευέλικτος συνδυασμός της τακτικής του τακτικού επαναστατικού στρατού, με την αντάρτικη τακτική.

Στη σύσκεψη αυτή, ο Μάρκος Βαφειάδης, απαντώντας στην κριτική που του έγινε για την αποτυχία της μάχης της Κόνιτσας - την οποία διηύθυνε ο ίδιος - ανέπτυξε την άποψη, ότι ο ΔΣΕ δεν μπορεί να χτυπάει και να καταλαμβάνει, έστω και προσωρινά, πόλεις. Η άποψη αυτή, όπως γράφει ο Β. Μπαρτζιώτας, τον οδήγησε σε σύγκρουση με τον Ζαχαριάδη (Β. Μπαρτζιώτας "Ο αγώνας του ΔΣΕ", σελ. 41).

ΤΡΙΤΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ Η πορεία της υλοποίησης 42

ΤΡΙΤΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ

Η πορεία της υλοποίησης

Σχετικά με την απόφαση του 2ου Κλιμακίου του ΠΓ, στις 2/12/1947


Η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ, όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενο σημείωμα, μεταξύ άλλων, αποφάσισε και τα εξής:

- Τη δημιουργία, σε συμφωνία με το τμήμα της κομματικής καθοδήγησης που βρισκόταν στην Αθήνα, δύο κλιμακίων του ΠΓ. Ενα στην πρωτεύουσα κι ένα στην Ελεύθερη Ελλάδα - εξωτερικό. Το κλιμάκιο του ΠΓ Ελεύθερης Ελλάδας - εξωτερικού (ή αλλιώς 2ο κλιμάκιο) θα αποτελούσαν οι Ν. Ζαχαριάδης, Γ. Ιωαννίδης, Μ. Βαφειάδης, Λ. Στρίγκος και Π. Ρούσος, με Γραμματεία τους Ζαχαριάδη, Ιωαννίδη, Βαφειάδη.

- Να μεταβεί ο Γ. Ιωαννίδης στο βουνό και, από κοινού με τον Μ. Βαφειάδη και τον Λ. Στρίγκο, να καθοδηγήσουν την πραγματοποίηση των αποφάσεων, που αφορούν το ΔΣΕ και την εφαρμογή του "Σχεδίου Λίμνες".

Αμέσως μετά το τέλος των εργασιών της Ολομέλειας, στις 13 Σεπτέμβρη 1947, το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ συνεδρίασε και αποφάσισε συγκεκριμένα τα εξής: "Το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ αναθέτει σε τριμελή επιτροπή απ' τους σ. Ιωαννίδη, Μάρκο και Στρίγγο, την επιτόπου, στην περιοχή της Λεύτερης Ελλάδας, διεύθυνση όλης της κομματικής, στρατιωτικοπολιτικής δουλιάς, για την πραγματοποίηση της απόφασης της 3ης Ολομέλειας της ΚΕ, για ό,τι αφορά το ΔΣΕ και την εκτέλεση του σχεδίου της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ. Σε δύο μήνες, η επιτροπή θα κάνει την πρώτη έκθεσή της στο ΠΓ για την πορεία και τ' αποτελέσματα της δουλιάς της" ("Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ", τόμος 6ος, σελ. 310).

Οντως, έτσι έγινε. Στις 2/12/1947 - κι αφού είχε βγει στο βουνό και ο Ν. Ζαχαριάδης από τα μέσα Νοεμβρίου - το 2ο κλιμάκιο συνεδρίασε και συζήτησε - απ' όσο γνωρίζουμε - δύο ζητήματα: Το πρώτο αφορούσε την πορεία υλοποίησης των αποφάσεων της 3ης Ολομέλειας και του Σχεδίου "ΛΙΜΝΕΣ", με βάση την έκθεση της τριμελούς επιτροπής. Το δεύτερο είχε να κάνει με την πολιτική δουλιά μέσα στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού.

Η απόφαση που λήφθηκε πάνω στο πρώτο θέμα είναι ένα σημαντικό κομματικό ντοκουμέντο, το οποίο μας κατατοπίζει για την πορεία υλοποίησης των αποφάσεων της 3ης Ολομέλειας και του Σχεδίου "ΛΙΜΝΕΣ", καθώς και για τα μέτρα που πήρε το 2ο κλιμάκιο του ΠΓ προς αυτή την κατεύθυνση. Εξίσου σημαντικό είναι και το γεγονός ότι σ' αυτό το ντοκουμέντο καταγράφεται η οριστική απόφαση του ΚΚΕ, για σχηματισμό της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης έως το τέλος του 1947.

Βασικά σημεία του ντοκουμέντου

Στο ντοκουμέντο διατυπώνεται η εκτίμηση "ότι παρατηρείται μια σοβαρή καθυστέρηση στην πραγματοποίηση, τόσο της απόφασης της 3ης Ολομέλειας γενικά, όσο και του σχεδίου της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ ιδιαίτερα" κι ότι "η καθυστέρηση στην πραγματοποίηση του σχεδίου της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ οφείλεται στο γεγονός ότι τα Αρχηγεία Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, δεν μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν τα σχέδια στρατολογίας που είχαν βάλει".

Σύμφωνα, όμως, με τα ιστορικά στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί, στο σχέδιο της απόφασης, η εκτίμηση αυτή ήταν διαφορετική και στη μορφή και στο περιεχόμενό της. Να, τι λέγεται συγκεκριμένα στην απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στις 15/11/1948, "Για την οπορτουνιστική πλατφόρμα του Μάρκου Βαφειάδη" ("Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ", τόμος 6ος, σελ. 311): "Στις 2 του Δεκέμβρη 1947, το ΠΓ συζήτησε την έκθεση της τριμελούς επιτροπής. Εκεί διαπιστώθηκε ότι καθυστερεί η πραγματοποίηση του σχεδίου της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ, που παρουσίασε ο Βαφειάδης στην 3η Ολομέλεια και που η Ολομέλεια "αποδέχτηκε βασικά" και ότι το σχέδιο αυτό "στηριζότανε σε εσφαλμένα δεδομένα". Αυτή η εκτίμηση μπήκε στο σχέδιο απόφασης του ΠΓ. Μα, ύστερα από επιμονή του Βαφειάδη, βγήκε, γιατί αυτό τον αφορούσε προσωπικά. Και στην απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, της 2ης του Δεκέμβρη, λέγεται ότι "η καθυστέρηση στην πραγματοποίηση του σχεδίου της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ οφείλεται στο γεγονός ότι τα Αρχηγεία Δυτικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (σημείωση "Ρ": στην απόφαση της 2/12/47 αναφέρεται και το Αρχηγείο Κεντρικής Μακεδονίας, που εδώ μάλλον από λάθος παραλείπεται) δεν μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν τα σχέδια στρατολογία που είχαν βάλει". Αναμφίβολα το στοιχείο αυτό, που καταγράφεται στην απόφαση του ΠΓ για τον Βαφειάδη, ότι το σχέδιο "ΛΙΜΝΕΣ" "στηριζότανε σε εσφαλμένα δεδομένα", είναι ιδιαίτερα σημαντικό γιατί φανερώνει ότι η ηγεσία του ΚΚΕ, από το Δεκέμβρη του 1947, είχε επίγνωση της κατάστασης κι, αν μη τι άλλο, αντιλαμβανόταν ότι τα πράγματα δεν ήταν τόσο αισιόδοξα, όσο περιγράφονταν λίγους μήνες πριν στην 3η Ολομέλεια και στις αποφάσεις της.

Η απόφαση του 2ου Κλιμακίου της 2/12/1947 στάλθηκε στα κομματικά στελέχη μαζί με ένα συνοδευτικό σημείωμα, που έφερε ημερομηνία 9/12/1947 (Βλέπε ολόκληρο το σημείωμα: "Επίσημα κείμενα ΚΚΕ", τόμος 6ος σελ. 252 - 254).

Αναδημοσιεύουμε σήμερα ολόκληρη αυτή την απόφαση από τα Επίσημα Κείμενα του ΚΚΕ (τόμος 6ος, σελ. 249 - 251). Οι υπότιτλοι και οι υπογραμμίσεις, που εμφανίζονται, δεν ανήκουν στο πρωτότυπο. Είναι δικοί μας και έχουν μπει προς βοήθεια του αναγνώστη. Ενημερώνουμε δε, ότι στις επόμενες μέρες θα δημοσιεύσουμε άλλες δύο αποφάσεις του 2ου Κλιμακίου του ΠΓ. Η μία είναι της 2/12/1947 και αφορά την πολιτική δουλιά στο ΔΣΕ και η άλλη είναι της 7/12/47 και αφορά το θέμα των εφεδρειών του. Ετσι, ο αναγνώστης θα έχει μια πιο πλήρη εικόνα, για την πορεία υλοποίησης των αποφάσεων της 3ης Ολομέλειας της ΚΕ και τα προβλήματα που ανέκυπταν, όπως αναδεικνύονται μέσα από τα κομματικά ντοκουμέντα.

Ολόκληρο το κείμενο της απόφασης

"ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ 2ου ΚΛΙΜΑΚΙΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΚΚΕ

Το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στη συνεδρίασή του στις 2 του Δεκέμβρη, αφού άκουσε έκθεση της 3μελούς του επιτροπής για την πραγματοποίηση της απόφασης της 3ης Ολομέλειας της ΚΕ σε ό,τι αφορά το ΔΣΕ και την εχτέλεση του σχεδίου της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ, διαπίστωσε ότι παρατηρείται μια σοβαρή καθυστέρηση στην πραγματοποίηση, τόσο της απόφασης της 3ης Ολομέλειας γενικά, όσο και του σχεδίου της της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ ιδιαίτερα. Το 2ο Κλιμάκιο διαπίστωσε ακόμα ότι το καθήκον που έβαλε η 3η Ολομέλεια: να κινητοποιηθούν όλες οι κομματικές δυνάμεις για την ολόπλευρη υποστήριξη, ανάπτυξη και καθοδήγηση του στρατιωτικοπολεμικού έργου του ΔΣΕ, δεν πραγματοποιείται με ικανοποιητικούς ρυθμούς".

Τι φταίει;

"Το κόμμα ακόμα δε χτύπησε και δεν ξεπέρασε αποφασιστικά τους οπορτουνιστικούς δισταγμούς και τις ταλαντεύσεις, που αποτελούν βασικό εμπόδιο στον αγώνα του ΚΚΕ και του λαού ενάντια στην ξενική κατοχή και το μοναρχοφασισμό. Το 2ο Κλιμάκιο υπογραμμίζει ότι παραμένει βασικά αξεπέραστη η σοβαρή και επικίνδυνη καθυστέρηση που παρουσιάζει η ανάπτυξη της ολόπλευρης λαϊκής αντίστασης στις μεγάλες πόλεις και ότι η καθυστέρηση στην πραγματοποίηση του σχεδίου της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ οφείλεται στο γεγονός ότι τα Αρχηγεία Δυτικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης δεν μπόρεσαν να πραγματοποιήσουν τα σχέδια στρατολογίας που είχαν βάλει. Ετσι δημιουργήθηκε καθυστέρηση στο σχηματισμό και εξάσκηση των στρατηγικών εφεδρειών του Γενικού Αρχηγείου (ΓΑ), στο βασικό κρίκο πραγματοποίησης του σχεδίου της ηγεσίας του ΔΣΕ.

Το 2ο Κλιμάκιο, διαπιστώνοντας μια στροφή στην όλη δουλιά και επίδοση του ΔΣΕ κάτω απ' την ηγεσία της 3μελούς του επιτροπής, παρατηρεί ότι έλειψε η χρειαζόμενη συγκέντρωση της βασικής προσπάθειας, προς την κατεύθυνση της βασικής επιδίωξης, που ήταν η δημιουργία των στρατηγικών εφεδρειών του ΓΑ του ΔΣΕ, και ότι παρουσιάστηκε μια σοβαρή αδυναμία στον τομέα του ζωντανού, γόνιμου και τελεσφόρου ελέγχου για την πραγματοποίηση των αποφάσεων που παίρνονταν. Στο σημείο αυτό, που αποτελεί και μια γενικότερη έλλειψη στην κομματική δουλιά, πρέπει όλα τα μέλη και τα στελέχη του Κόμματος, πολιτικά και στρατιωτικά, να συγκεντρώσουν όλη τους την προσοχή".

Τι πρέπει να γίνει

"Με βάση την πιο πάνω εχτίμηση της όλης κομματικής δουλιάς στο διάστημα απ' την 3η Ολομέλεια, το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ αποφασίζει: α. Κάθε μέλος του κόμματος, οπουδήποτε κι αν βρίσκεται, είναι στρατευμένος μαχητής του ΔΣΕ. Κάθε άρνηση, δισταγμός είτε ταλάντευση στον τομέα αυτό, αποτελεί προδοσία προς το ΚΚΕ και τον αγώνα του λαού. β. Πραγματοποιώντας οι κομματικές οργανώσεις των πόλεων μια αποφασιστική έξοδο μελών του κόμματος και δημοκρατικών πολιτών, προς το βουνό, αναπτύσσουν ταυτόχρονα το μαζικό κίνημα στις πόλεις και δημιουργούν αμέσως σ' αυτές εστίες ένοπλης αντίστασης. γ. Μέχρι τέλη Φλεβάρη, τα αρχηγεία περιοχών και η στρατιωτικοπολιτική ηγεσία του ΔΣΕ υποχρεούνται να πραγματοποιήσουν τη στρατολογία, που προβλέπει το σχέδιο "Λίμνες" ("Λ"), καθώς και τη δημιουργία των στρατηγικών εφεδρειών του ΓΑ του ΔΣΕ. Στον τομέα αυτό να προσεχτούν ιδιαίτερα τα Αρχηγεία Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης. δ. Το 2ο Κλιμάκιο πρέπει να λύσει αμέσως το ζήτημα του εξοπλισμού και του όλου ανεφοδιασμού του ΔΣΕ, έτσι που να καλυφθούν βασικά όλες οι ανάγκες και ιδιαίτερα να εξασφαλισθεί ο άρτιος στρατιωτικοτεχνικός εξοπλισμός και ο ανελλιπής εφοδιασμός των στρατηγικών εφεδρειών του ΓΑ του ΔΣΕ. ε. Το 2ο Κλιμάκιο πρέπει να πετύχει μια αποφασιστική βελτίωση στην όλη στρατιωτικοπολεμική, πολιτική, διοικητική, επιμελητειακή δουλιά του ΔΣΕ, ανεβάζοντας αδιάκοπα την πολεμική του επίδοση και την πειθαρχία, χτυπώντας και εξαλείφοντας τις εκδηλώσεις γραφειοκρατίας, υπερβασιών και κατάχρησης εξουσίας μέσα στις γραμμές του. στ. Παρά την προσοχή και τη βελτίωση στον τομέα των σχέσεων λαού και ΔΣΕ, πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για ν' αναπτυχθεί παραπέρα η απαραίτητη ενότητα Λαού και Στρατού και να χτυπηθούν και να εξαλειφθούν οι σοβαρές παραβάσεις και εκτροπές που παρατηρούνται ακόμα σ' αυτόν τον τομέα".Ασφάλεια, επαγρύπνηση, ειδικές δυνάμεις

"Το 2ο Κλιμάκιο πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα τον τομέα ασφάλειας και επαγρύπνησης στον ΔΣΕ, καθώς και τον τομέα της στρατιωτικοπολεμικής και τεχνικοπολεμικής θεωρητικής και πραχτικής ανάπτυξης στελεχών και ανδρών του ΔΣΕ. Ξεχωριστή προσοχή πρέπει να δοθεί στην ειδική κατάρτιση και επίδοση των ελευθέρων σκοπευτών, ανιχνευτών, ειδικών κομάντος, των σαμποτέρ, στην υπηρεσία πληροφοριών και στη δημιουργία ιππικού στους κάμπους και με μέσα οπλισμού (οπλισμένα με μυδράλια και βαριά πολυβόλα ευκίνητα, καλά). Σοβαρή επίδραση πάνω στην εξέλιξη των πολεμικών επιχειρήσεων στο διάστημα του χειμώνα μπορεί να έχει η προετοιμασία και η διεξαγωγή απ' το ΔΣΕ χειμερινού πολέμου ενάντια στις μοναρχοφασιστικές δυνάμεις, πράγμα που απαιτεί σχετικά εμπεριστατωμένη προετοιμασία και εξάσκηση των μαχητών κατά μικρές ή μεγάλες ομάδες και ο σχετικός τεχνικός εξοπλισμός τους.

Το 2ο Κλιμάκιο του ΠΓ τονίζει την εξαιρετική σημασία που έχει για τον αγώνα μας η στρατιωτικοπολεμική δουλιά και προετοιμασία στις πόλεις και πρώτ' απ' όλα στις πόλεις που βρίσκονται κοντά στα πεδία των επιχειρήσεων, η δημιουργία σ' αυτές μαχητικών ομάδων που θα δρουν αδιάκοπα ένοπλα και σαμποταριστικά και που στην κατάλληλη στιγμή θα βοηθούν αποφασιστικά τον ΔΣΕ κατά την κατάληψη των πόλεων. Η πείρα έδειξε ότι δεν ξέραμε να χρησιμοποιούμε στρατιωτικοπολεμικά τις πόλεις, γιατί εγκαταλείψαμε πολλές φορές οικειόθελα, είτε κάτω από ασθενική εχθρική πίεση, πόλεις που είχαμε καταλάβει και που θα μπορούσαμε να κρατήσουμε μετατρέποντάς τες σε απόρθητα φρούρια.

Το 2ο Κλιμάκιο υπογραμμίζει ότι κάτω από τις συνθήκες που δημιουργεί η δολοφονική τρομοκρατία του μοναρχοφασισμού, που δικάζει και εχτελεί είτε δολοφονεί ανοιχτά εκατοντάδες λαϊκούς αγωνιστές, θετικό μέτρο για την αντιμετώπιση και τη χαλιναγώγησή του αποτελεί και η αιχμαλωσία ανώτερων πολιτικών, στρατιωτικών και οικονομικών, κοινωνικών αξιωματούχων και παραγόντων της αντίδρασης. Θετικά αποτελέσματα στον τομέα αυτόν θα 'χουμε όταν χρησιμοποιήσουμε για τον σκοπό αυτό και ειδικές μικρές ομάδες ειδικής αποστολής. Τα αρχηγεία και οι μονάδες πρέπει και στον τομέα αυτόν να αναπτύξουν την πιο πλατιά δράση".

Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση

"Το 2ο Κλιμάκιο, παίρνοντας υπόψιν του τις εσωτερικές και διεθνείς συνθήκες, αποφασίζει ως το τέλος του χρόνου να γίνει Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση στις περιοχές της Λεύτερης Ελλάδας.

Το 2ο Κλιμάκιο αποφασίζει να καθιερώσει το θεσμό των οργανωτών του και να παρακολουθήσει επιτόπου την πραγματοποίηση της απόφασής του αυτής. Στα μέσα του Φλεβάρη, το 2ο Κλιμάκιο θα εξετάσει ξανά την όλη δουλιά για την πραγματοποίηση των αποφάσεων της 3ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ".