Τα 14 σημεία του Ουίλσον, η αρχή της αυτοδιάθεσης και η επέμβαση στη Σοβιετική Ρωσία

Κατιούσα

Ο Γούντροου Ουίλσον, που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1856, ανήκει στους πλέον “αγιογραφημένους” Αμερικανούς προέδρους, χάρη κυρίως στο περίφημο ραδιοφωνικό διάγγελμα που εκφώνησε μεσούντος του Α’ Παγκόσμιου πολέμου, το οποίο έμεινε γνωστό στην ιστορία ως τα “14 Σημεία”. Σύμφωνα με την κυρίαρχη στην αστική ιστοριογραφία άποψη, το διάγγελμα υπήρξε η πληρέστερη ως τότε διακήρυξη πίστης στην αρχή της αυτοδιάθεσης των εθνών, προάγγελος του αντι-αποικιοκρατικού κινήματος και επίθεση στην πρακτική της μυστικής διπλωματίας. Η μανιχαϊστική εικόνα του φιλελεύθερου Ουίλσον εναντίον της παλιάς φρουράς των αποικιοκρατών Ευρωπαίων πολιτικών μετριάζεται κατά πολύ ακόμα και από τη μαρτυρία του ίδιου του Ουίλσον, σχετικά με τα τεκταινόμενα στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων το 1919, που έθεσε και τυπικά τέλος στον Α’ ΠΠ, τον Σεπτέμβρη της ίδιας χρονιάς: ” Μην με αφήσετε να σας δημιουργήσω την εντύπωση πως οι αντιπρόσωποι της Αμερικής στο Παρίσι αναγκάστηκαν να επιμείνουν και να επιβάλουν τις αρχές του στους υπόλοιπους. Αυτό δεν είναι αληθές. Αυτές οι αρχές είχαν γίνει εξαρχής δεκτές πριν φτάσουμε εκεί, και οι άντρες με τους οποίους διαπραγματεύτηκα τις έφεραν σε πέρας με απόλυτη καλή πίστη. Ήταν ωστόσο οι δικές μας αρχές….” Η εναντίωση του Ουίλσον στη μυστική διπλωματία, για την οποία ισχυριζόταν, με πονηρή διατύπωση το 1919 ότι έμαθε “στην πλήρη της έκταση” μόνο φτάνοντας στη συνδιάσκεψη των Παρισίων. Στην πραγματικότητα, ήδη από τον Απρίλη του 1917 σε μυστική σύσκεψη σχετικά με τους όρους εισόδου των ΗΠΑ στον πόλεμο, ο Βρετανός υπ.εξ. Άρθουρ Μπάλφουρ είχε συζητήσει αναλυτικά την ύπαρξη και το περιεχόμενο των μυστικών συνθηκών.

Η ίδια η συγγραφή των 14 σημείων εξάλλου δεν ήταν άσχετη από την ανησυχία που προκαλούσε η απήχηση των διακηρύξεων των μπολσεβίκων υπέρ της ειρήνης και της κατάργησης της μυστικής διπλωματίας. Ο Έντγκαρ Σίσον, υπεύθυνος του τοπικού γραφείου προπαγάνδας, γνωστού ως επιτροπή Κρηλ, που είχε ιδρύσει ο Ουίλσον στη διάρκεια του πολέμου, τηλεγραφούσε από την Πετρούπολη στον πρόεδρο πως ο τελευταίος έπρεπε να: “επαναδιατυπώσει αντιιμπεριαλιστικούς πολεμικούς στόχους και δημοκρατικές προϋποθέσεις ειρήνευσης από πλευράς Αμερικής”.

Eκεί ωστόσο που η αμηχανία των αστών ιστορικών και γενικότερα των απολογητών του Ουίλσον δεν μπορεί να κρυφτεί, είναι στην κατάφωρη παραβίαση του σημείου έξι του διαγγέλματος, το οποίο προέβλεπε επί λέξει τα εξής: “Εκκένωση όλων των ξένων δυνάμεων από το ρωσικό έδαφος και η επίλυση των όποιων ζητημάτων που αφορούν στη Ρωσία να εξασφαλιστεί με την ελεύθερη συνεργασία των άλλων εθνών του κόσμου, καθώς και παροχή βοήθειας σε οτιδήποτε θα μπορούσε να χρειαστεί. Η διακρατική μεταχείριση που επιφυλάσσεται στη Ρωσία από τα αδελφά έθνη της στους επόμενους μήνες θα είναι η δοκιμή της καλής τους θέλησης.” Η απόφαση του προέδρου, μετά από αμφιταλαντεύσεις και δισταγμούς είναι η αλήθεια, να συμμετάσχουν οι ΗΠΑ στο πολυεθνικό εκστρατευτικό σώμα που προσπάθησε να καταπνίξει την Οκτωβριανή Επανάσταση, ανάγκασε τους υποστηρικτές του να καταφύγουν σε διαφόρων ειδών εκλογικεύσεις. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που εστάλησαν στρατεύματα, σε όχι ένα, αλλά δύο μέτωπα, το πρώτο στο Αρχαγγέλσκ και το δεύτερο στη Σιβηρία. Επρόκειτο για την πρώτη και τελευταία φορά που Αμερικανοί στρατιώτες πατούσαν το πόδι τους σε ρωσικό έδαφος.

Οι δικαιολογίες που προβάλαν συγγραφείς όπως οι George F. Kennan, Georg Schild και Victor M.Fic είναι πως η επέμβαση ήταν περιορισμένης κλίμακας, χωρίς να υπάρχει πρόθεση για μια μαζική επιχείρηση ανατροπής του καθεστώτος που θα έθετε υπό αμφισβήτηση την αυτοδιάθεση των λαών της μετέπειτα ΕΣΣΔ. Τονίζουν πως η αποστολή των στρατευμάτων πραγματοποιήθηκε μετά από έντονη πίεση των συμμάχων δυνάμεων και των διπλωματών τους. Τα ιδεολογικά και υλικά κίνητρα της εκστρατείας υποβαθμίζονται προς όφελος “πραγματιστικών” ερμηνειών, όπως την πρόθεση να αποτραπεί ο προσπορισμός πολεμοφοδίων από γερμανικής πλευράς, να προληφθεί τυχόν ιαπωνική προέλαση στα ρωσικά εδάφη και να προστατευτεί η λεγόμενη Τσεχική Λεγεώνα από αντεκδίκηση Γερμανών και Αυστριακών αιχμαλώτων πολέμου που δυνητικά θα επανεξοπλίζονταν. Αλλά ακόμα και η μερίδα αστών ιστορικών που αναγνωρίζει τα αντιμπολσεβικικά κίνητρα του Ουίλσον, δεν αναφέρει τα πολύ απτά συμφέροντα του αμερικανικού κεφαλαίου που κλήθηκε να προστατέψει η κυβέρνηση της χώρας με τα όπλα.

Μια πιο προσεχτική ματιά αποκαλύπτει πως εκεί που ο Ουίλσον διαφοροποιούνταν αισθητά από τους ομολόγους του, ήταν στη χρονική καταλληλότητα, την έκταση της στρατιωτικής επέμβασης, καθώς και τη δυνατότητα της τελευταίας να αποτελέσει, και δη μόνη της, αποτελεσματικό αντίβαρο στην εδραίωση της εξουσίας των μπολσεβίκων στη χώρα. Εξάλλου το αμερικανικό κεφάλαιο, σε ό,τι αφορά τις ξένες επενδύσεις στην προεπαναστατική Ρωσία βρισκόταν στην πέμπτη θέση, πίσω από το Γαλλικό, το Βρετανικό, το Γερμανικό και το Βελγικό. Είναι λοιπόν αναμενόμενη, σε συνδυασμό βέβαια με την εγγύτητα στη Ρωσία που εγκυμονούσε μεγαλύτερους φόβους άμεσης διάδοσης της επανάστασης, η μεγαλύτερη ζέση που επέδειξαν η Γαλλία και η Γερμανία για την εν τη γενέσει της κατάπνιξη της Επανάστασης. Αυτό όμως δε συνεπάγεται καθόλου ολιγωρία ή πολλώ δε μάλλον αδιαφορία για την προστασία πολύ συγκεκριμένων αμερικανικών συμφερόντων, στη ρωσική επικράτεια, πέραν των ευρύτερων πολιτικών στόχων, που δε διέφεραν καθόλου από εκείνους των Ευρωπαίων συμμάχων.

Αποκαλυπτικό σε αυτήν την κατεύθυνση είναι το υπόμνημα που υπέβαλε στο διοικητή της όγδοης μεραρχίας που επρόκειτο να σταλεί στη Γερμανία, Γουίλιαμ Σ. Γκρέηβς, ο υπουργός πολέμου Νιούτον Μπέικερ, όταν του ανακοίνωσε πως θα αναλάμβανε τη διοίκηση των 8.000 ανδρών που θα είχε αποφασίσει ο πρόεδρος να σταλούν στη Σιβηρία (συνολικά 13000 και στα δύο μέτωπα). Στο υπόμνημα αναφέρονταν ως στόχοι της εκστρατείας οι εξής: α) Η διευκόλυνση της ασφαλούς εξόδου των 40.000 ανδρών της Τσεχικής λεγεώνας, η οποία νωρίτερα, την άνοιξη του 1918, είχε βοηθήσει στην εκδίωξη των μπολσεβίκων από τον Υπερσιβηρικό Σιδηρόδρομο, και γενικώς ήταν η πλέον αφοσιωμένη πολιτικά δύναμη στους δυτικούς συμμάχους. β) Η προστασία του αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού αξίας ενός δισεκατομμυρίου δολλαρίων που ήταν αποθηκευμένος στο Βλαδιβοστόκ και το Μουρμάνσκ γ) Η παροχή βοήθειας στους Ρώσους να οργανώσουν νέα κυβέρνηση, ουσιαστικά δηλαδή η στήριξη των λευκοφρουρών που είχαν βυθίσει την επικράτεια της χώρας στο εμφύλιο χάος. Ο υπουργός συνόδεψε την παράδοση του πακέτου με τα λόγια: “Αυτός περιέχει την πολιτική των ΗΠΑ στη Ρωσία που πρέπει να ακολουθήσεις” , “Πρόσεχε τα βήματά σου, θα περπατάς πάνω σε αυγά παραγεμισμένα με δυναμίτη. Ο Θεός μαζί σου και αντίο.”

Οι Ράντεκ-Τσιτσέριν, υποεπίτροπος και επίτροπος εξωτερικών υποθέσεων των μπολσεβίκων αντίστοιχα, έγραφαν σε υπόμνημά τους στο Ουίλσον: “… στην πραγματικότητα αυτή η βοήθεια (σ.σ., εννοεί τη βοήθεια για την οποία δεσμεύονταν οι ΗΠΑ βάση του σημείου έξι του προεδρικού διαγγέλματος) εκφράστηκε στο γεγονός πως τα Τσεχοσλοβακικά στρατεύματα πρώτα και μετά τα δικά σας στρατεύματα κι εκείνα των συμμάχων σας επιχείρησαν στο Αρχαγγέλσκ, το Μουρμάνσκ, την Άπω Ανατολή, να επιβάλουν στο ρωσικό λαό την κυβέρνηση των καταπιεστών…”. Ενδεικτική της βοήθειας που η αμερικανική κυβέρνηση παρείχε στις αντεπαναστατικές τσεχοσλοβακικές δυνάμεις, είναι η παροχή συνολικά 13 εκ. δολλαρίων εντός ολίγων μηνών του 1918 μέσω διαφόρων διαύλων.

H ευθυγράμμιση της αμερικανικής πολιτικής με εκείνη των συμμάχων της είναι ορατή και στον όρο 29 της συνθήκης ανακωχής του Α’ ΠΠ το Νοέμβρη του 1918, όπου προβλέπεται ότι “όλα τα ρωσικά πολεμικά πλοία κάθε τύπου που έχουν καταληφθεί από τη Γερμανία πρέπει να παραδοθούν στους συμμάχους και τις ΗΠΑ”. Η ανακωχή και η συνακόλουθη εξάλειψη της γερμανικής πολεμικής απειλής σήμανε πως δεν υπήρχαν πλέον ούτε καν προσχήματα για τη συνέχιση της επέμβασης σε σοβιετικό έδαφος, αντιθέτως όμως τότε ήταν που εντάθηκε ακόμα περισσότερο η προσπάθεια ανατροπής του νεότευκτου καθεστώτος. Ο ρόλος των ΗΠΑ, παρότι αριθμητικά και στρατιωτικά περιορισμένος, παρέμενε σημαντικός, καθώς συμμετείχαν και ενέκριναν ανελλιπώς όλες τις αποφάσεις του Ανώτατου Συμμαχικού Πολεμικού Συμβουλίου, το οποίο ήταν υπεύθυνο για την διεξαγωγή της επέμβασης, ανεξάρτητα από τη χώρα προέλευσης των στρατευμάτων σε κάθε μέτωπο.

Αλλά και στο ζήτημα του αποκλεισμού του ανεφοδιασμού των εδαφών υπό μπολσεβικικό έλεγχο, η Αμερική μόνο στους τύπους διαφοροποιήθηκε από την πολιτική λιμοκτονίας που εφήρμοσαν οι σύμμαχοι, με ακόμα μεγαλύτερη ένταση μετά τη συνδιάσκεψη των Παρισίων. Η πίεση των Συμμάχων εξανάγκασε και τις σκανδιναβικές χώρες να σταματήσουν την ελάχιστη έστω ροή τροφίμων που άφηναν να μπει στη σοβιετική επικράτεια. Η αμερικανική κυβέρνηση κατάφερε να εμφανίζεται επισήμως ως μη συμμετέχουσα στον αποκλεισμό, ώστε να μην φαίνεται πως παραβίαζε το διεθνές δίκαιο, ωστόσο συνέβαλε εξίσου αποτελεσματικά σε αυτόν, μέσω της απαγόρευσης χορήγησης αδειών για εξαγωγές ή τη χορήγηση των απαραίτητων πιστοποιητικών για πλοία με προορισμό σοβιετικά λιμάνια. Επίσης διεύρυνε την ποσότητα τροφίμων που χορηγούνταν κυρίως μέσω του ερυθρού σταυρού στους λευκοφρουρούς και τις κατεχόμενες από εκείνους περιοχές.

Οι σοβαρότερες διαφωνίες μεταξύ των συμμάχων αφορούσαν το διαμοιρασμό της λείας, ειδικά σε ό,τι αφορούσε το ρωσικό πετρέλαιο, την ιεράρχηση της σημασίας του ιαπωνικού επεκτατισμού, που για τον Ουίλσον βρισκόταν πολύ ψηλά, λόγος για τον οποίο αντιστάθηκε επί μακρόν στην από κοινού κατάληψη του Βλαδιβοστόκ και των επαρχιών του Ειρηνικού, κυρίως όμως, όπως ήδη υπαινιχθήκαμε προηγουμένως, το βαθμό, τη διάρκεια και τη μορφή της επέμβασης. Αντίθετα με όσους, με επικεφαλής τον Ουίνστων Τσώρτσιλ, εκπρόσωπο του Άγγλου πρωθυπουργού Λόυντ Τζωρτζ για ένα διάστημα στις συζητήσεις, θεωρούσαν πως δεν έπρεπε οι σύμμαχοι να φεισθούν ανδρών και υλικής υποστήριξης στους Λευκούς μέχρι την οριστικη εκρίζωση του μπολσεβικισμού, ακόμα και με τον κίνδυνο εξάπλωσης της επανάστασης μεταξύ των στρατιωτών αυτών, αλλά και στις ίδιες τις χώρες τους, ο Ουίλσων είχε διακρίνει από νωρίς το ατελέσφορο αυτής της προσέγγισης. Σαφώς δεν υστερούσε σε τίποτε από τους ομολόγους του σε φόβο μπροστά στην εξάπλωση του μπολσεβικισμού, το φάσμα του οποίο ξόρκιζε σε σειρά ομιλιών του, ιδιαίτερα μες στο 1919, με τρόπο σχεδόν υστερικό. Ωστόσο είχε σοβαρές αμφιβολίες για την ικανότητα των όπλων να επιφέρουν από μόνα τους την εξάλειψη της επανάστασης, τα κοινωνικοπολιτικά αίτια της οποίας διέκρινε με ενάργεια και οξυδέρκεια. Προέκρινε λοιπόν μια πολιτική μαστιγίου και καρότου, από τη μια λελογισμένη χρήση στρατιωτικής βίας, εμπορικός αποκλεισμός, στήριξη των αντεπαναστατών, από την άλλη όμως φιλελεύθερη προπαγάνδα περί αυτοδιάθεσης και δυνατότητας βελτίωσης τόσο των διακρατικών σχέσεων όσο και των κοινωνικών προβλημάτων εντός καπιταλιστικού πλαισίου.

Τελικά οι συμμαχικές δυνάμεις αποσύρθηκαν από τη Σιβηρία τον Απρίλη του 1920, μετά την οριστική ήττα των Λευκών, μολονότι πρέπει να σημειωθεί ότι ιαπωνικές δυνάμεις παρέμεναν σε τμήματα της Σιβηρίας ως το 1922 και στο βόρειο τμήμα του διαφιλονικούμενου μεταξύ των δύο χωρών νησί του Σαχάλιν ως το 1925.

H αποτυχία της άμεσης στρατιωτικής επέμβασης ήταν ένα πολύτιμο μάθημα για τις ιμπεριαλιστικές χώρες, οι οποίες έκτοτε δεν επανέλαβαν το εγχείρημα. Υιοθέτησαν όμως, συνολικά σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των σοσιαλιστικών ή ευρύτερα αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων διάφορα κράματα από το μείγμα πολιτικής που πρώτος είχε συλλάβει ή τουλάχιστον εκφράσει με τόση σαφήνεια δημόσια και κατ’ ιδίαν ο πρόεδρος Ουίλσον. Από αυτή την άποψη, οι τιμές που του επιδαψιλεύουν οι αστοί ιστορικοί και όχι μόνο ως τις μέρες μας, είναι απόλυτα δικαιολογημένες.

ΣΧΟΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΣΤΟΝ ΕΡΗΜΙΤΗ

Βγήκαν στη δημοσιότητα οι εγκρίσεις των επενδυτικών σχεδίων για το ξενοδοχείο και τη μαρίνα που σχεδιάζονται να χτιστούν στην περιοχή του Ερημίτη.

Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά αφού στην επιχείρηση «ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΝΕΑΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ Α.Ε.» δίνεται ποσό ενίσχυσης από το κράτος με τη μορφή της ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΑΛΛΑΓΗΣ ύψους 4 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή ίσο με το 25% της επένδυσης!!! Με άλλα λόγια 4 εκατομμύρια ευρώ που βγαίνουν από τις τσέπες μας για να πάνε σε αυτές των καπιταλιστών.

Λίγες μέρες πριν κλείσει ο χρόνος, με τους εργαζόμενους να παλεύουν για να πληρώσουν δισεκατομμύρια φόρους για ΕΝΦΙΑ και τέλη, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ χαρίζει και πάλι εκατοντάδες εκατομμύρια σε μεγαλοεπιχειρηματίες στο όνομα της «δίκαιης» ανάπτυξης.

Την ίδια στιγμή που 5άστερα ξενοδοχεία και μαρίνες χτίζονται στο νησί μας, η τεράστια πλειονότητα των εργαζόμενων στον τουρισμό όχι μόνο δουλεύουν κακοπληρωμένοι και σε άθλιες συνθήκες εργασίας, αλλά δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ούτε μία μέρα διακοπές. Αυτή είναι η καπιταλιστική ανάπτυξη που συνεχώς θα γεννάει κρίσεις και βάρη για τους πολλούς.

Η κυβέρνηση, με όλα τα μέτρα και με την προπαγάνδα της, καλεί το λαό να βάλει ως μέτρο όχι τις δικές του σύγχρονες ανάγκες και την ανάκτηση όλων όσα έχασε, αλλά τις «ανάγκες» της καπιταλιστικής οικονομίας, το στόχο της ανάκαμψης, που για τον ίδιο σημαίνουν θρυμματισμένα δικαιώματα, «πασπαλισμένα» με μερικά ψίχουλα, τάχα ως αντίβαρο.

Και σε αυτή την περίπτωση, όπως παντού, οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα, όσο και να ψάξουν δεν πρόκειται να βρουν διαφορές μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και των υπόλοιπων κομμάτων που υπηρετούν την καπιταλιστική κερδοφορία. Όλοι μαζί χειροκροτούν αποφάσεις της κυβέρνησης σαν και αυτή για τον Ερημίτη.

Τη διαφορά μπορούν να την κάνουν οι ίδιοι, με τη συμμαχία και τον αγώνα τους για την ανάκτηση απωλειών και την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών τους, με μπροστάρη στην πάλη τους το ΚΚΕ.

Τομεακή Επιτροπή Κέρκυρας του ΚΚΕ

Καταναλώνουμε ψάρια με… αναλγητικά και ψυχοφάρμακα!

Κατιούσα

Ο Καθηγητής Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διευθυντής του Τμήματος Χημείας και των Εργαστηρίων Ελέγχου Προστασίας και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος, τίμησεστο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών τα 20 χρόνια της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του ΕΑΠ. Η ενδιαφέρουσα ομιλία στην Σχολή που υπηρέτησε μέχρι πρόσφατα, είχε ως θέμα: “Η παρουσία των φαρμακευτικών ενώσεων στο περιβάλλον – Επίπεδα συγκεντρώσεων και Επιπτώσεις”.
Κατά την 20λεπτή ομιλία του, αναφέρθηκε στη συμμετοχή του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων με Ακαδημαϊκά ιδρύματα από άλλες έξι Ευρωπαϊκές χώρες, σε πιλοτική Πανευρωπαϊκή μελέτη για την ρύπανση των υδάτων από χημικά προϊόντα.
Η κύρια περιοχή της μελέτης που ολοκληρώθηκε εστίασε σε παράκτιες περιοχές του Ιονίου όπου υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση Ιχθυοκαλλιεργειών με αλιεύματα που καταναλώνονται σε όλη τη χώρα και εξάγοντα.
«Η Ελλάδα σήμερα είναι στους επτά μεγαλύτερους παραγωγούς στον τομέα των Ιχθυοκαλλιεργειών» ανέφερε σχετικά με τα βασικά δεδομένα που έδωσαν την ώθηση για την έρευνα των επιστημόνων, εξηγώντας επίσης ότι «μέχρι το 1990 δεν είχαμε στοιχεία για τη χρήση των φυτοφαρμάκων στη χώρα ενώ τα ‘ανθρωποφάρμακα’ δεν υπήρχε κανένα στοιχείο, μέχρι πριν από 10 χρόνια».
Από την επιστημονική βιβλιογραφία ανέφερε ότι «από τις συνολικές οργανικές ενώσεις που παράγονται μέσω της ανθρώπινης δραστηριότητας (δυνητικούς ρυπαντές) το 85% καταλήγει στον Ωκεανό καθώς η επιβάρυνση στα ποτάμια είναι προσωρινή με δεδομένο ότι ο τελικός τους αποδέκτης είναι οι παράκτιες περιοχές».
Οσον αφορά την χημική βιομηχανία εξήγησε ότι «σε ετήσια βάση παράγουμε 1.000 νέες χημικές ενώσεις ενώ οι ενώσεις που έχουν παραχθεί μέχρι σήμερα, παγκοσμίως, είναι πάνω από 6 εκατομμύρια».
Η ΕΠΙΛΟΓΗ
«Αυτό που αξίζει να ερευνηθεί σήμερα είναι οι αναδυόμενοι λεγόμενοι ρύποι, νέες χημικές ενώσεις που είναι δυνητικά τοξικές» τόνισε και ανέφερε πως στους αναδυόμενους ρύπους εντάσσονται φυτοφάρμακα και φυτοπροστατευτικά προϊόντα αλλά και τα χημικά προϊόντα προσωπικής φροντίδας (‘ανθρωποφάρμακα’).
Μετά από έρευνα που έγινε στην Ήπειρο, στην Λωρίδα της Σαγιάδας και τις εκβολές του Καλαμά όπου υπάρχει η πιο εντατική εκμετάλλευση σε επίπεδο Ιχθυοκαλλιεργειών στη χώρα, σύμφωνα με τον κ.Αλμπάνη εντοπίστηκαν:
-σε σύνολο 600 δειγμάτων που ελήφθησαν σε διαφορετικά σημεία, εντοπίστηκε η ύπαρξη φυτοφαρμάκων και άλλων φυτοπροστατευτικών ουσιών – ρυπαντών. Σε ποσοστό 67% των δειγμάτων που ελήφθησαν, εντοπίστηκαν χημικές ενώσεις πάνω από μια ενώ σε κάποιο πιο περιορισμένο αριθμό δειγμάτων υπήρχαν από 5-10 από τις ερευνώμενες ενώσεις – ρύποι.
-μεγάλες συγκεντρώσεις φαρμακευτικών ουσιών που περιέχονται σε ψυχιατρικά φάρμακα, αντιβιοτικά και κυρίως αναλγητικά, δείγμα της εντατικής χρήσης αλλά και άλλων πηγών μόλυνσης όπως τα απόβλητα νοσοκομείων. Οι φαρμακευτικές χημικές ενώσεις, σε μεγάλο επίσης ποσοστό όπως τα φυτοφάρμακα, συνυπάρχουν στα ίδια δείγματα που ερευνήθηκαν.
Υψηλές συγκεντρώσεις ψυχιατρικών ουσιών εντοπίστηκαν στις εκβολές των ποταμών Λούρου και Αραχθου που αποτελούν ένα ενιαίο οικοσύστημα (κύκλο ζωής στη φύση) για τους υδρόβιους οργανισμούς.
«Σε ιζήματα στις εκβολές υπάρχουν οργανισμοί θαλάσσιοι που ζουν αποκλειστικά εκεί» υπενθύμισε στο κοινό ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, προβαίνοντας στην εκτίμηση πως «πλέον οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η επιβάρυνση είναι ίδια για τα ανθρωποφάρμακα, με τα φυτοφάρμακα!»
Όπως ανέφερε, στα δείγματα που ελήφθησαν και εξετάστηκαν, εντοπίζονται ακόμη και σήμερα αγροτικά προϊόντα επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα, τα οποία είναι απαγορευμένα εδώ και χρόνια.
Πλέον, μετά την χρήσιμη πιλοτική αυτή ερευνητική προσπάθεια που χρηματοδοτήθηκε από το 7ο Πρόγραμμα – Πλαίσιο της Ε.Ε. για την Ερευνα και την Τεχνολογική Ανάπτυξη σε επτά χώρες, μεταξύ των οποίων Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία και Νορβηγία ήδη ολοκληρώθηκε, το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων προσανατολίζεται στην περαιτέρω έρευνα των επιπτώσεων και από τους βιολογικούς καθαρισμούς των Νοσοκομείων, ξεκινώντας από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο των Ιωαννίνων, σε συνεργασία επίσης με τα Νοσοκομεία του Αυλώνα στην Αλβανία και του Μπάρι στην Ιταλία.

Συνέντευξη Πάβελ Μπλάνκο Καμπρέρα: «Το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι η επαναστατική δύναμη που θα αλλάξει το Μεξικό!»

Κατιούσα

Ο Πάβελ Μπλάνκο Καμπρέρα, Α’ Γραμματέας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεξικού, βρέθηκε στη χώρα μας και μίλησε για την κατάσταση στη χώρα του, τις νέες αυταπάτες που δημιουργεί η «αριστερή» κυβέρνηση Ομπραδόρ, τα καθήκοντα που μπαίνουν μπροστά στους Μεξικανούς κομμουνιστές σε μια τεράστια χώρα με σχεδόν 130 εκατομμύρια κατοίκους και δεκάδες εκατομμύρια μετανάστες στις ΗΠΑ, μέλος του G20 και 2η πιο ανεπτυγμένη οικονομία της Λατινικής Αμερικής.
— Η αστική τάξη του Μεξικού κατάφερε να εγκλωβίσει την πλειοψηφία του λαού στις τελευταίες εκλογές και από την 1η Δεκέμβρη ανέλαβε καθήκοντα η νέα σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ. Τι αναμένει το ΚΚ Μεξικού από τη νέα κυβέρνηση, που αυτοπαρουσιάζεται ως «αριστερή»;
— Καταρχάς ευχαριστούμε τον «Ριζοσπάστη», όργανο της ΚΕ του ΚΚΕ, για την ευκαιρία μέσω αυτής της συνέντευξης να μεταφέρουμε ορισμένες από τις σκέψεις και τις δράσεις του ΚΚ Μεξικού και να ξεκαθαρίσουμε ορισμένες συγχύσεις και απατηλές ειδήσεις που διαδίδονται εκτός Μεξικού για το τι συμβαίνει σε αυτό, πώς εξελίσσεται η πάλη των τάξεων.
Στην πραγματικότητα, το αποτέλεσμα των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών της 1ης Ιούλη, όπου απόλυτος νικητής ήταν το λεγόμενο Κίνημα Εθνικής Αναγέννησης (MORENA) και ο Ομπραδόρ, ο οποίος το παρουσιάζει ως «νίκη της Αριστεράς». Ομως δεν είναι καθόλου έτσι. Βεβαίως πρέπει να δούμε πιο βαθιά τη σημασία και το χαρακτήρα αυτού του τύπου των κυβερνήσεων και πώς αυτές εξυπηρετούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου, είτε ονομάζονται «αριστερές» είτε σοσιαλδημοκρατικές, είναι μέρος της κυριαρχίας και της δικτατορίας της αστικής τάξης.

Ο Π. Μ. Καμπρέρα στο βήμα της 20ής Διεθνούς Συνάντησης

Το πρόγραμμα και η συμμαχία του συγκεκριμένου κόμματος περιλαμβάνουν ένα ακροδεξιό κόμμα, το λεγόμενο Κόμμα Κοινωνικής Συνάντησης, που συνέβαλε στο να κερδίσει τις εκλογές ο Ομπραδόρ και έχει ξεκάθαρα αντεργατικό – αντιλαϊκό χαρακτήρα. Το πρώτο που κάνει και αυτή η κυβέρνηση είναι να διαχειρίζεται τον καπιταλισμό και να βαθαίνει τις λεγόμενες μεταρρυθμίσεις σε ορισμένα πεδία που οι νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις δεν προχώρησαν, για παράδειγμα στη συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βόρειας Αμερικής (TLCAN) – που τώρα ονομάζεται Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικού (USMCA) – ή στην Πρωτοβουλία της Μέριδα, που είχε ζητηθεί εδώ και χρόνια από τη Νότια Διοίκηση του αμερικανικού στρατού μέσω της Εθνοφρουράς. Σκληρά μέτρα, που ρίχνουν την τιμή της εργατικής δύναμης και εξασφαλίζουν δύο βασικά ζητήματα: 1) Μηχανισμούς καταστολής της κοινωνικής διαμαρτυρίας και ελέγχου της και 2) επανανομιμοποίηση του κράτους και της κυριαρχίας της αστικής τάξης, δήθεν με δημοκρατικό προσωπείο.
Εχει πολύ ενδιαφέρον το πώς έγινε η επαναδιαπραγμάτευση της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου, όπου στην ουσία παρακάμφθηκε η κυβέρνηση του Πένια Νιέτο και οι συζητήσεις έγιναν απευθείας με τον Ομπραδόρ, που ακόμα δεν είχε αναλάβει καθήκοντα. Το κείμενο της νέας συμφωνίας δεν έχει γίνει πλήρως γνωστό, είναι στη νομοθετική εξουσία, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι προκλήθηκε κυρίως από τις ανάγκες της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας υπό τον Τραμπ και λόγω του ότι τα ανταλλακτικά από την Κίνα κυριαρχούσαν στην αγορά και εισέρχονταν από το Μεξικό. Πρόκειται για προσέγγιση Ομπραδόρ και Τραμπ, που εφαρμόζουν τον λεγόμενο εθνοκρατικό προστατευτισμό. Κατά τ’ άλλα, θα αποτελέσει συνέχεια στις επιθέσεις στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις της εργατικής τάξης συνολικά στη Βόρεια Αμερική και νέα προνόμια και υπερκέρδη για τους μονοπωλιακούς ομίλους του Μεξικού, των ΗΠΑ και του Καναδά.
Είναι λυπηρό που διάφορες δυνάμεις στον κόσμο θεωρούν ότι στο Μεξικό υπάρχει «αριστερή στροφή». Θα διαψευστούν παταγωδώς, όπως συνέβη με την περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. Νεοφιλελεύθεροι ή σοσιαλδημοκράτες κυβερνούν για τα συμφέροντα των μονοπωλίων, με ένταση της εκμετάλλευσης, με βαρβαρότητα, με τη δυστυχία των λαών. Το ΚΚ Μεξικού δεν θα αφεθεί να εγκλωβιστεί στο ψευτοδίλημμα ανάμεσα στο ένα ή στο άλλο μείγμα διαχείρισης του καπιταλισμού, αντίθετα, παρά τις δυσκολίες, αναδεικνύει και προβάλλει με αισιοδοξία ότι ο σοσιαλισμός – κομμουνισμός είναι ο απαραίτητος δρόμος για την επίλυση των τεράστιων προβλημάτων στη χώρα μας και η λύση για να μη συνεχίσει να υποφέρει η εργατική τάξη.
— Ποια είναι τα μέτωπα στα οποία δίνει προτεραιότητα το ΚΚ Μεξικού στη δράση που αναπτύσσει μέσα στην εργατική τάξη και τα άλλα εκμεταλλευόμενα λαϊκά στρώματα;
— Τον περασμένο Αύγουστο πραγματοποιήσαμε το 6ο Συνέδριο του Κόμματος και αποφασίσαμε να θέσουμε όλες μας τις δυνάμεις για τη δράση στην εργατική τάξη, στη συνδικαλιστική δουλειά, στη δουλειά με τους νέους εργαζόμενους και τις γυναίκες της εργατικής τάξης.
Ενα σημαντικό ζήτημα σχετικά με τους νέους εργαζόμενους: Ο Ομπραδόρ έχει προχωρήσει σε συμφωνίες με τις ενώσεις των εργοδοτών που συσπειρώνουν σχεδόν όλους τους μονοπωλιακούς ομίλους της χώρας και κάνει μια πρόταση υποτιθέμενης αντιμετώπισης της ανεργίας πραγματικά πολύ επικίνδυνη: Προτείνει 2 εκατομμύρια νέων να δουλεύουν για τα διάφορα μονοπώλια, με το μισθό τους να καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή ως επιδότηση στην εργοδοσία. Πρόκειται βέβαια για θέσεις εργασίας μερικής απασχόλησης, χωρίς δικαιώματα, χωρίς Κοινωνική Ασφάλιση, χωρίς επιδόματα και άδειες. Πρόκειται για ένα βάρβαρο μέτρο μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης, που συμβάλλει στα υπερκέρδη του κεφαλαίου. Ταυτόχρονα, επιχειρεί αυτοί οι 2 εκατομμύρια εργαζόμενοι να ενσωματωθούν τόσο στο MORENA όσο και στη νέα κυβέρνηση.
Για να επιστρέψουμε στα καθήκοντα του ΚΚ Μεξικού, ως κόμμα της εργατικής τάξης έχουμε ξεκάθαρο ότι το προλεταριάτο είναι εκείνη η τάξη που θα τραβήξει μπροστά την επαναστατική διαδικασία, γι’ αυτό πρώτο καθήκον μας είναι να το οργανώσουμε συνδικαλιστικά και πολιτικά. Στο θέμα των εργαζόμενων γυναικών έχουμε κάνει βήματα μπροστά, υιοθετώντας τη βασική θέση σχετικά με τη χειραφέτησή της, ότι αυτή δεν θα έρθει με τον λεγόμενο φεμινισμό αλλά αναδεικνύοντας την ταξική φύση του προβλήματος.
Δουλεύουμε σε τέτοια κατεύθυνση ώστε στο τέλος του 2019 να πραγματοποιήσουμε μια μεγάλη συνδικαλιστική συνάντηση συνδικάτων, οργανώσεων, εργαζομένων και συνδικαλιστών από διάφορους κλάδους, προκειμένου να δημιουργήσουμε μια ισχυρή αγωνιστική συσπείρωση με σταθερό ταξικό προσανατολισμό για την οργάνωση της σύγκρουσης με το κεφάλαιο σε κάθε τόπο δουλειάς, και στη συνέχεια μέσα από τη συγκέντρωση δυνάμεων να περάσουμε σε μια περίοδο ανάπτυξης της εργατικής πάλης.
Επίσης, έχουμε προτεραιότητα στην παρέμβαση στους εργάτες μετανάστες, τόσο τους Μεξικανούς στις ΗΠΑ (γύρω στα 10 εκατομμύρια) όσο και από άλλες εθνικότητες που βρίσκονται στη χώρα μας.
— Τι δυσκολίες συναντά το Κόμμα σε αυτήν την προσπάθεια; Τι θετικά βήματα ξεχωρίζετε;
— Οι δυσκολίες είναι ποικίλες, αλλά πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε, γιατί είναι απόλυτη αναγκαιότητα για ένα Κομμουνιστικό Κόμμα ισχυρό, που θα φέρει σε πέρας τα επαναστατικά καθήκοντα. Η πρώτη δυσκολία σχετίζεται με την οργάνωση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, αυτή είναι η «Αχίλλειος πτέρνα» όχι μόνο για το ΚΚ Μεξικού αλλά για την εργατική τάξη συνολικά εδώ και πολλές δεκαετίες. Αυτό χρειάζεται ιδεολογική παρέμβαση, και έχουμε αυτήν τη στιγμή τη δυνατότητα να παρεμβαίνουμε καλύτερα.
Εχουμε μια καλά αναπτυσσόμενη Κομμουνιστική Νεολαία, που παρεμβαίνει στη σπουδάζουσα νεολαία.
Σε γενικές γραμμές, τη βασική δυσκολία την αντιμετώπισε το 6ο Συνέδριο και αφορά τη μαζικοποίηση της παρέμβασης του Κόμματος στην εργατική τάξη, στα λαϊκά στρώματα, της ιδεολογικής, πολιτικής και οργανωτικής παρέμβασης στο έδαφος των καθημερινών αγώνων που συνδέονται με τους ιστορικούς επαναστατικούς στόχους.
Επίσης, το 2019 συμπληρώνεται ένας αιώνας από την ίδρυση του Μεξικανικού Τμήματος της Κομμουνιστικής Διεθνούς και έχουμε δέσμευση απέναντι στην ίδια μας την Ιστορία: Οι κομμουνιστές, το Κομμουνιστικό Κόμμα, είναι η επαναστατική δύναμη που θα αλλάξει το Μεξικό, και όπως διακηρύξαμε στις διαδηλώσεις μας την 1η Δεκέμβρη, τη μέρα που ορκίστηκε ο Ομπραδόρ, ενάντια στα αντιλαϊκά μέτρα που έρχονται: Χωρίς εργατική εξουσία δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική αλλαγή.

Ναι, αλλά από Δημοκρατία σκίζουμε

2310net

Καθώς πλησιάζουμε στο τέλος ενός ακόμα χρόνου, -η αίσθηση ανασκόπησης και τα μελομακάρονα έρχονται από μόνα τους. Στα χρόνια διακυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ η όποια συζήτηση με τους ΣΥΡΙΖοφρουρούς και τους Συριζοτέτοιους (σε αυτή την κατηγορία εντάσσω αυθαίρετα όλη την γκάμα ανθρώπων από αναρχικούς μέχρι πασόκους που με κάποιο τρόπο πίστεψαν, στήριξαν, δικαιολόγησαν το παιδί που προσπάθησε και το πιέσανε λίγο πριν μας κάνει μια αταξική, αμεσοδημοκρατική, αυτοοργανωμένη κοινωνία με το περήφανο ΟΧΙ του δημοψηφίσματος ή με τη νίκη κατά της επάρατου Δεξιάς) γίνεται με πολλά εμπόδια.

Ένα από αυτά είναι το «εγώ δεν είμαι Συριζαίος (άσχετα αν τον ψήφισα σε 3-4 εκλογές) αλλά τουλάχιστον κάνουν κάποια πράγματα που οι άλλοι δεν θα τα έκαναν». Και όπως ο όλος ΣΥΡΙΖΑ για καιρό κοκορευόταν για τα κατορθώματά του στο πεδίο των δημοκρατικών διεκδικήσεων (!) και ελευθεριών (!) έτσι και οι υπερασπιστές του, τείνουν να ξεχάσουν ό,τι έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια.

Ας δούμε όμως τι είναι αυτά που έχει πετύχει ο ΣΥΡΙΖΑ:

Ψήφισε (μαζί με ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι) τον νόμο περί κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας δίνοντας, λέει, λύση στο πρόβλημα που είχε προκύψει με τους λεγόμενους δεύτερης γενιάς μετανάστες καθώς και εκείνους που ζουν πολλά χρόνια στην Ελλάδα. Ξέχασαν όμως να μας πουν ότι ο συγκεκριμένος νόμος επί της ουσίας αυστηροποιεί τα κριτήρια κτήσης της ιθαγένειας, περιορίζοντας τη δυνατότητα αυτή για περισσότερους ανθρώπους. Επίσης, ενώ ψηφίστηκε ο νόμος, οι διαδικασίες παραμένουν αργές με αποτέλεσμα να παρατηρούνται καθυστερήσεις στις εξετάσεις των αιτημάτων.

Αντιμετώπισε, λέει, με ανθρωπισμό την προσφυγική κρίση, ξεχνώντας να μας πει ότι επί των ημερών του η Μόρια έκανε διεθνή καριέρα ως συνώνυμο της επί της γης κόλαση, στη ΒΙΑΛ της Χίου και στο καμπ της Σάμου η κατάσταση διαμονής των προσφύγων χειροτερεύει μέρα με τη μέρα. Επιπλέον, φουντώνουν διαρκώς οι φωνές για παράνομες επαναπροωθήσεις, βασανιστήρια από τις δυνάμεις καταστολής, βίαιες φασιστικές επιθέσεις και διακρίσεις σε βάρος προσφύγων και μεταναστών. Εννοείται πως αποδέχθηκε την περίφημη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας που εγκλωβίζει χιλιάδες αιτούντες άσυλο στα νησιά, μεταξύ των οποίων εκατοντάδες ασυνόδευτα ανήλικα.

Ψήφισε την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης και για τα ομόφυλα ζευγάρια, ωστόσο για να το κάνει αυτό και προκειμένου να βρει ψήφους από την αντιπολίτευση, χρειάστηκε να το παρουσιάσει σχεδόν ως μια τυπική υπόθεση ρύθμισης των περιουσιακών στοιχείων.

Ψήφισε το νόμο για την δυνατότητα αλλαγής φύλου στα ΚΕΠ. Χωρίς να εξασφαλίσει καμία άλλη στήριξη στους ανθρώπους που θα μπουν σε αυτήν τη διαδικασία.
Επίσης στις ημέρες των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είδαμε να συμβαίνουν τα εξής δημοκρατικά: Η δίκη της Χρυσής Αυγής να συνεχίζεται και να μην καταλήγει πουθενά, έτσι ώστε να έχουν πολλά ξεχαστεί όταν έρθει η ώρα της ετυμηγορίας. Φασίστες χτυπούν και τραμπουκίζουν ανενόχλητοι. Παραμένει δεδομένη η «εισβολή» τους στα σώματα ασφαλείας αλλά και στο στρατό, σε τέτοιο βαθμό που ξεδιάντροπα γράφουν και ναζιστικά συνθήματα εντός του στρατοπέδου.
Δολοφονούνται εν ψυχρώ άνθρωποι μέρα μεσημέρι, με την εμπλοκή μάλιστα της Αστυνομίας. Αλλά η ζωή συνεχίζεται. Το φασιστικό μας βαρέλι δεν έχει πιάσει ακόμα πάτο.
Γυναίκες βιάζονται, κακοποιούνται, δολοφονούνται. Και επικρατεί ένα «…ναι αλλά εκείνη προκάλεσε». Εντάξει, δεν λέω ότι και για αυτό φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μετά απο 4 χρόνια κυβέρνησης της Αριστεράς (;) δε θα έπρεπε αντί να φασιστοποιούμαστε μέρα με τη μέρα, να έχει εμπεδωθεί μια άλλη αντίληψη; Ή έστω, να έχει απασχολήσει κάποιον…
Στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ θα έχουμε να λέμε ότι έγιναν εθνικιστικές καταλήψεις μαθητών. Ότι τραμπουκίζονται και απειλούνται καθηγητές από φασίστες.
Το πόσο βαθιά υπόδουλοι στις ΗΠΑ γίναμε ως χώρα αυτά τα χρόνια καθώς και το γεγονός ότι τα βρήκαμε και στηρίζουμε με κάθε τρόπο την ισραηλινή κυβέρνηση-δολοφόνο είναι θέματα στα οποία δεν θα τα αγγίξουμε τώρα.
Μιλάμε για μεγάλες επιτυχίες…
ΥΓ. Χρόνια πολλά!

Γκυ Ντεμπόρ – Κοινωνία του θεάματος κι αντισοβιετισμός

Κατιούσα

Συγγραφέας, δημιουργός ταινιών και ιδρυτής της «Καταστασιακής Διεθνούς», που άσκησε μεγάλη επιρροή στη σκέψη της μη κομμουνιστικής αριστεράς και της αναρχίας στη Γαλλία κι όχι μόνο, ο Γκι Ντεμπόρ αποτελεί σίγουρα έναν από τους «προφήτες» του Μάη του ’68, στον οποίο εξάλλου συμμετείχε και ο ίδιος ενεργά. Ένα από τα «Ευαγγέλια» των φοιτητών που συμμετείχαν ήταν το γνωστότερο έργο του Ντεμπόρ «Η κοινωνία του θεάματος», το οποίο μεταφράστηκε σε πάμπολλες γλώσσες σε όλο τον κόσμο, κι αποτελεί μέχρι και σήμερα δημοφιλές ανάγνωσμα εντός κι εκτός ακαδημαϊκών αμφιθεάτρων. Η ευρύτατη διάδοσή του πιστοποιείται κι από το γεγονός ότι ο τίτλος του έχει γίνει κάτι σαν παροιμιακή έκφραση, χρησιμοποιείται δηλαδή ως επί το πλείστον από ανθρώπους που δεν έχουν κατ’ ανάγκη έρθει σε επαφή με το βιβλίο ή βασικούς άξονες του περιεχομένου του, με αποτέλεσμα η έννοια πλέον να αφορά οποιαδήποτε κίνηση, δήλωση ή χάπενινγκ που αποσκοπεί σε έναν εύκολο και ανέξοδο εντυπωσιασμό.
Το βιβλίο έχει μια σειρά οξυδερκείς παρατηρήσεις για το εποικοδόμημα στο σύγχρονο καπιταλισμό, που διατηρούν την επικαιρότητά τους 51 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του έργου. Ταυτόχρονα το βιβλίο αποτελεί μια εκλεπτυσμένη μορφή της «θεωρίας των δύο άκρων», απορρίπτοντας το δυτικό καπιταλισμό και τον υπαρκτό σοσιαλισμό, ομοιότητες του οποίου διακρίνει με το φασισμό, ενώ παράλληλα παρουσιάζει την εργατική τάξη ως απόλυτα αλλοτριωμένη στο δυτικό κόσμο, ανίκανη να παίξει το ρόλο του επαναστατικού υποκειμένου. Η αντίληψη αυτή δε συνιστά ακριβώς πρωτότυπη συμβουλή του Ντεμπόρ στην αντισοβιετική, μη κομμουνιστική αριστερά, αλλά η απήχηση του έργου του εντός κι εκτός Γαλλίας σαφώς βοήθησε στην παραπέρα εκλαΐκευσή της.
Στον πυρήνα του έργου βρίσκεται –  όπως δηλώνεται καταφανώς στον τίτλο – το θέαμα, σε συνάρτηση με τα οικονομικά, πολιτικά και πολιτισμικά φαινόμενα των σύγχρονων βιομηχανικών κοινωνιών του όψιμου 20^ου αιώνα, καθώς και οι κοινωνικές σχέσεις που προκύπτουν μεταξύ των ανθρώπων στα πλαίσια αυτής της συνάρτησης. Στην κοινωνία του θεάματος ο οποιοσδήποτε, είτε αφεντικό, είτε εργάτης, είτε άνδρας, είτε γυναίκα, είτε καριερίστας, είτε εξεγερμένος, παίζει έναν προκαθορισμένο ρόλο. Η κοινωνία μοιάζει με μια άψυχη, άψογα οργανωμένη μηχανή, όπου ακόμα και η αντίσταση σ’ αυτή μοιάζει απλώς σαν προσομοίωση, ενώ στην πραγματικότητα ο χρόνος και η ιστορία δείχνουν παγωμένα.
Η πραγματικότητα γίνεται αόρατη πίσω από έναν κόσμο του φαίνεσθαι, γεμάτο διαφημίσεις, προπαγάνδα και στερεότυπα, τα οποία όμως έχουν πραγματικές επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων. Τα πραγματικά βιώματα και οι αληθινές επιθυμίες δίνουν τη θέση τους σε υποκατάστατα, στο απείκασμά τους, την αναπαράστασή τους που αναπαράγεται από τα μέσα της κοινωνίας του θεάματος που προααναφέρθηκαν (διαφημίσεις κλπ). Εν προκειμένω ορισμένοι εντοπίζουν συνάφεια της σκέψης του Ντεμπόρ με μια κοινή συνιστώσα των μεταμοντέρνων ρευμάτων σκέψης, δηλαδή πως τα σημεία ή σύμβολα δεν αναφέρονται σε κάτι πραγματικό, αλλά αντιπροσωπεύουν μόνο τον εαυτό τους.
Ο Ντεμπόρ αντιλαμβάνεται την ατομικότητα και την προσωπική ελευθερία ως απειλούμενες σε μια κοινωνία όπου εξυμνείται η επιφανειακότητα, ο καταναλωτισμός και η αυταρέσκεια που προωθείται μέσα από τα ΜΜΕ, την ώρα που οι πραγματικές ανθρώπινες σχέσεις υποχωρούν, καθώς όλα θεωρούνται μετρήσιμα και αντικείμενο αγοραπωλησίας. Τα άτομα ζουν κονφορμιστικά, καταναλώνουν και φέρουν σε πέρας τους ρόλους που τους έχουν ανατεθεί, προσπαθώντας την ίδια ώρα να μιμούνται τα πρότυπα που τους προβάλλονται.
Κατεξοχήν πρότυπο και ήρωας της κοινωνίας του θεάματος είναι φυσικά ο σταρ, του θεάτρου, της τηλεόρασης, της ποπ ή και της πολιτικής. Ο σταρ είναι «η θεαματική αναπαράσταση ενός ζωντανού ανθρώπου», που «συγκεντρώνει» μέσα του «την εικόνα ενός ενδεχόμενου ρόλου». Αποτελεί «αντικείμενο της ταύτισης, με την επιφανειακή, φαινομενική ζωή» που έχει ως στόχο να «αντισταθμίσει» την καθημερινότητα που βιώνει στην πραγματικότητα το υποκείμενο. Με τους ίδιους όρους λειτουργεί και η πολιτική, που μετατρέπεται πλέον σε τμήμα της σόουμπιζνες, με την κυβερνητική εξουσία να παίρνει τη μορφή του «ψευδοστάρ».
Η κοινωνία έχει απομακρυνθεί από τις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου. Για το αποτέλεσμα αυτό ο Ντεμπόρ δεν ενοχοποιεί συγκεκριμένα τον καπιταλισμό, αφού, όπως θα δούμε αναλυτικότερα παρακάτω, αντιτίθεται εξίσου σε κάθε απόπειρα σοσιαλιστικής οικοδόμησης της εποχής του, αλλά γενικά την εξειδίκευση στην κατανομή εργασίας, η οποία θρυμματίζει τη σκέψη σχετικά με τις επιθυμίες και τις ανάγκες των ανθρώπων, τις ορθολογικοποιεί και έτσι τις στρέφει εναντίον τους, μετατρέποντάς τις σε ένα ακόμα εργαλείου ελέγχου.
Μέγιστο πρόταγμα του θεάματος είναι η παθητικότητα, η άρνηση του διαλόγου (το «αντίθετο του διαλόγου», όπως το διατυπώνει ο ίδιος), ένας ατέρμονος διάλογος αυτοθαυμασμού, που αμφισβητεί τα πάντα εκτός από το ίδιο το θέαμα, το οποίο παραμένει αυτοσκοπός:
«Στο θέαμα […] ο τελικός σκοπός δεν είναι τίποτε, η εξέλιξη είναι τα πάντα. Το θέαμα δεν έχει άλλο προορισμό παρά τον εαυτό του».
Αυτό όμως δε σημαίνει πως υπάρχει κάποιου είδους ενιαία η συνειδητή συνωμοσία, ή κάποιου είδους μακροπρόθεσμη στρατηγική πέραν της αυτοσυντήρησης του θέαματος.
Η έναρξη της κοινωνίας του θεάματος τοποθετείται από το Ντεμπόρ περίπου στη δεκαετία του ’20 στον 20ό αιώνα. Ο ίδιος την ίδια περίοδο υποστηρίζει πως επήλθε και η εξουδετέρωση του επαναστατικού εργατικού κινήματος, από τη μια μέσω του φασισμού, κι από την άλλη μέσω της «σταλινικής γραφειοκρατίας».
Η επιρροή των θεωριών περί «ολοκληρωτισμού» είναι σαφέστατη στη σκέψη του, αλλά και στην ορολογία που χρησιμοποιεί:
«Η εξουσιαστική ολοκληρωτική ιδεολογική τάξη είναι η εξουσία ενός αντεστραμμένου κόσμου: Όσο ισχυρότερη είναι, τόσο περισσότερο ισχυρίζεται πως δεν υπάρχει».
Ο ίδιος εξάλλου διακρίνει μεγαλύτερη συνάφεια μεταξύ φασιστικών και σοσιαλιστικών καθεστώτων σε σχέση με τη φιλελεύθερη δυτική δημοκρατία και στις μορφές που λαμβάνει το θέαμα σε αυτές:
«Συγκεντρωτικό» στην πρώτη περίπτωση, μέσω προσωπολατρίας, αυταρχισμού, «κρατικού καπιταλισμού» (εδώ οι τροτσκίζουσες επιρροές στον Ντεμπόρ, που έκανε ένα σύντομο πέρασμα και από την ομάδα «Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα», διάσπαση της Δ’ Διεθνούς υπό τον Καστοριάδη, είναι εμφανείς), πιο μοντέρνο, διάχυτο και διακριτικότερο στη Δύση.
Όσο πιο οφθαλμοφανώς βίαιο και χοντροκομμένο εμφανίζεται το θέαμα σε μια κοινωνία, τόσο μεγαλύτερη η ανάγκη για καταστολή. Αυτό γίνεται πολύ καθαρό σε μια αποστροφή του Ντεμπόρ για την Κίνα, καθώς ο συγγραφέας εμφανίζεται ασυγκίνητος μπροστά στη γοητεία που ασκούσε ο μαοϊσμός σε μεγάλη μερίδα Γάλλων διανοουμένων την ίδια περίοδο:
«Αν κάθε Κινέζος πρέπει να μάθει το Μάο και συνεπακόλουθα πρέπει να είναι ο Μάο, αυτό σημαίνει πως δε χρειάζεται «να είναι τίποτε άλλο». Όπου κυριαρχεί το συγκεντρωτικό θέαμα, κυριαρχεί και η αστυνομία».
Ο ίδιος λοιπόν απορρίπτει συλλήβδην όλα τα σοσιαλιστικά κράτη της εποχής του, μαζί και την έννοια του κομμουνιστικού κόμματος σε οποιαδήποτε μορφή. Για εκείνον η «γραφειοκρατία» των σοσιαλιστικών / κομμουνιστικών κομμάτων και καθεστώτων του 20^ου αιώνα δεν είναι παρά ένα αποπαίδι του καπιταλισμού. Το προλεταριάτο έχασε αρχικά την προοπτική και μετά τις ψευδαισθήσεις του, αλλά όχι την ουσία του. Ο Ντεμπόρ ουσιαστικά διαβλέπει ως μόνη διέξοδο τον ατομισμό, πέρα από ηγέτες, κόμματα και οργανώσεις, μολονότι υποστηρίζει πως ούτε η φιλελεύθερη αστική δημοκρατία μπορεί να προσφέρει την πραγματική ελευθερία:
„Και στις δύο περιπτώσεις είναι απλά μια εικόνα περιβεβλημένη από απελπισία και τρόμο […] στο σιωπηλό κέντρο της δυστυχίας”.
Ακόμα και η εξέγερση και η έλλειψη ικανοποίησης με το σύστημα μετατρέπεται σε εμπόρευμα και τελικά κατατείνουν στην εξυπηρέτησή του. Παραφράζοντας τη γνωστή ρήση του Αντόρνο (η οφειλή του Ντεμπόρ στη σχολή της Φρανκφούρτης εξάλλου είναι από τις πλέον αναγνωρίσιμες στο έργο του) “Δεν υπάρχει σωστή ζωή στη λάθος”, ο συγγραφές υποστηρίζει: “Στον πραγματικά αντεστραμμένο κόσμο, το αληθινό είναι μια στιγμή του λάθους”.
Ο Ντεμπόρ προτείνει μια νέα παγκόσμια επανάσταση, βασισμένη στην απόρριψη της κοινωνίας του θεάματος, τις νομοτέλειες της οποίας πλέον έχουν κατανοήσει οι άνθρωποι. Την εποχή της συγγραφής του βιβλίου ο Ντεμπόρ, παρά την επιμέρους κριτική που ασκεί σε θεωρητικούς της αναρχίας, ελκύεται από την ιδέα των αναρχικών αυτοδιαχειριστικών μοντέλων.
Τα επόμενα χρόνια φαίνεται να γίνεται περισσότερο απαισιόδοξος ως προς οποιαδήποτε μορφή και δυνατότητα επαναστατικής χειραφέτησης, ενώ και ο ίδιος, μολονότι συνεχίζει να γράφει και να γυρίζει τις ιδιότυπες ταινίες του (ανάμεσά τους και η κινηματογραφική εκδοχή της “Κοινωνίας του θεάματος” το 1973), μπαίνει σε μια πορεία κατάρρευσης, οφειλόμενης κυρίως στο χρόνιο αλκοολισμό του, ενώ αντιμετωπίζει και περιπέτειες μετά την – αναπόδεικτη – εμπλοκή του ονόματός του στη μυστηριώδη δολοφονία του φίλου. εκδότη και παραγωγού του Ζεράρ Λεμποβισί το 1984. Προσβλήθηκε από αλκοολική πολυνευρίτιδα κι έδωσε τέλος στη ζωή του με μια σφαίρα στην καρδιά στις 30 Νοέμβρη 1994.

Το όραμα του Ρήγα Φεραίου ήταν η ενίσχυση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια!

        

Μέχρι και το …«όραμα του Ρήγα Φεραίου» επιστρατεύτηκε από τον Αλ. Τσίπρα σε ομιλία του για τα Βαλκάνια στο συνέδριο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Σερβίας. Ο πρωθυπουργός επικαλέστηκε τον οραματισμό του Ρ. Φεραίου για «την ελευθερία, τη δημοκρατία και τη δικαιοσύνη». Και ποιο είναι το σύγχρονο νόημα των όσων έλεγε ο Ρ. Φεραίος, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό; Μα προφανώς η ενίσχυση του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στα Βαλκάνια, η εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών και η προώθηση αντίστοιχων ιμπεριαλιστικών διευθετήσεων, όπως μεταξύ Σερβίας και Κοσσόβου, δηλαδή σχεδιασμών που φέρνουν όλο και πιο κοντά τη φλόγα στο μπαρούτι. Τι σχέση όμως μπορεί να έχουν η ελευθερία και η αδελφοσύνη των βαλκανικών λαών (τηρουμένων βέβαια των αναλογιών, αφού μιλάμε για διαφορετική εποχή) με τους ματωμένους σχεδιασμούς που στηρίζει η κυβέρνηση, με την αναμόχλευση των αλυτρωτισμών και του «διαίρει και βασίλευε» που φέρνουν οι σύμμαχοί της στην περιοχή; Αυτά είναι ψιλά γράμματα μπροστά στο μπλέντερ της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και στους «θούριους» που επιμελείται για ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Μονοπώλια ανταλλάσσουν προσωπικά δεδομένα που συλλέγουν οι «δωρεάν» υπηρεσίες τους

Το «σκάνδαλο Cambridge Analytica», δηλαδή η αξιοποίηση από την ομώνυμη εταιρεία προσωπικών δεδομένων 87 εκατομμυρίων χρηστών του «Facebook», με σκοπό την πολιτική και κοινωνική χειραγώγησή τους και ειδικότερα την υποστήριξη της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, είχε κάνει αίσθηση την περασμένη άνοιξη, έως ένα βαθμό λόγω και της πολιτικής πλευράς του «σκανδάλου». Αντίθετα, η πρόσφατη αποκάλυψη της ανταλλαγής έναντι αύξησης των διαφημιστικών κερδών προσωπικών δεδομένων των χρηστών του «Facebook», που οι ίδιοι είχαν ορίσει ρητώς ως κρυφά, πέρασε με πολύ λιγότερη δημοσιότητα. Το «Facebook» και όλα τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) δεν είναι πλατφόρμες επικοινωνίας που προσφέρουν «δωρεάν» κάποιοι καλοί άνθρωποι, αλλά μηχανισμοί συλλογής πληροφοριών από τρίτους και κυρίως από τα ίδια τα ΜΚΔ. Κανένα μονοπώλιο δεν δίνει κάτι πραγματικά δωρεάν, χωρίς αντίκρισμα. Οι αποδέκτες των υποτιθέμενων «δωρεάν» υπηρεσιών του «Facebook» και των άλλων ΜΚΔ χρησιμοποιούνται απ' αυτά, γίνονται οι ίδιοι το προϊόν, που πουλάνε τα μονοπώλια σε πολλούς και διάφορους ενδιαφερόμενους.

Δεν ήξεραν

Μετά από δημοσίευμα των «Τάιμς της Νέας Υόρκης», το «Facebook» παραδέχτηκε ότι έως το 2017 έδινε πρόσβαση σε άλλα μονοπώλια, όπως η «Amazon», το «Netflix», το «Spotify» και η «Microsoft», αλλά και στη Βασιλική Τράπεζα του Καναδά, σε δεδομένα των χρηστών του, μεταξύ των οποίων και σε εκείνα που είχαν επιλέξει ως κρυφά. Οι εταιρείες - αποδέκτες δήλωσαν ότι τάχα δεν έκαναν χρήση αυτής της πρόσβασης, ή έκαναν χρήση μόνο με βάση τα δικαιώματα που τους έδωσαν οι χρήστες, μερικές μάλιστα ισχυρίστηκαν ότι δεν γνώριζαν καν ότι είχαν τέτοια πρόσβαση (!). Το ίδιο το «Facebook» ισχυρίστηκε ότι η πρόσβαση γινόταν με τη συναίνεση των χρηστών του, όταν αποδέχονταν την ταυτοποίησή τους απ' αυτό, μέσω της εφαρμογής των συνεργατών του.

Μερικά από τα είδη πληροφοριών που συλλέγει το «Facebook» για τους χρήστες του.

Η αμερικανική εφημερίδα έγραψε ότι ήρθε σε επαφή με 50 πρώην υπαλλήλους του «Facebook» και μελέτησε εκατοντάδες εσωτερικά έγγραφα της εταιρείας, απ' όπου μεταξύ άλλων προέκυψε ότι συνολικά 150 εταιρείες (και οι ίδιοι οι «Τάιμς»!) επωφελήθηκαν από τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών. Η «Amazon», σύμφωνα με το δημοσίευμα, μπόρεσε να αποκτήσει προσωπικά δεδομένα και μέσω των «φίλων» των χρηστών του «Facebook», παρακολουθώντας τις ροές των αναρτήσεών τους. Αλλά και η «Bing», η μηχανή αναζήτησης στο διαδίκτυο της «Microsoft», προσάρμοζε τα αποτελέσματα που έδινε στους χρήστες του «Facebook» (δηλαδή την εικόνα του ψηφιακού κόσμου), με βάση τις αναρτήσεις των φίλων τους. Το «Facebook» έκανε γνωστό ότι ήδη από το 2014 είχε διακόψει την υπηρεσία που επέτρεπε την παρακολούθηση των δημόσιων πληροφοριών που αναρτούν οι «φίλοι» των χρηστών του, αλλά το σχετικό λογισμικό παρέμεινε στους υπολογιστές του, επιτρέποντας στις συνεργαζόμενες εταιρείες να έχουν πρόσβαση.

«Αέρας κοπανιστός»

Μέσω της ευρείας πρόσβασης που έδινε στα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του σε άλλες εταιρείες, το «Facebook» εξασφάλιζε τη συνεργασία τους, διεύρυνε τις δυνατότητες για αύξηση των χρηστών του και κατ' επέκταση τις δυνατότητες αύξησης των διαφημιστικών κερδών του. Είναι πιθανόν οι νέες αποκαλύψεις να μη γίνονταν αν, ιδίως μετά το «σκάνδαλο Cambridge Analytica», δεν είχε αυξηθεί και ο εσωτερικός πόλεμος των μετόχων του «Facebook», που βλέπουν να χάνουν από την πτώση της μετοχής της εταιρείας, εξαιτίας των αλλεπάλληλων κρουσμάτων αναξιοπιστίας και γι' αυτό επιζητούν την αλλαγή του Μαρκ Ζούκερμπεργκ από τη διεύθυνση της εταιρείας.
Με το νέο «σκάνδαλο» αποδείχτηκε περίτρανα ότι όλα τα μέτρα προστασίας των προσωπικών δεδομένων, οι δυνατότητες που δίνουν τα ΜΚΔ στους χρήστες τους να αποκρύπτουν προσωπικά δεδομένα τους, είναι «αέρας κοπανιστός». Το ίδιο το «Facebook» και τα άλλα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) είναι που εκμεταλλεύονται πρώτα απ' όλους και σε μόνιμη βάση τις πληροφορίες που σκοπίμως ή άθελά τους, με άμεσο, αλλά κυρίως με έμμεσο τρόπο αναρτούν τα δισεκατομμύρια των χρηστών τους στις σελίδες τους. Ο,τι αναρτήσουν οι χρήστες, ό,τι μπορούν να συνάγουν για την προσωπικότητα και τα ενδιαφέροντά τους από την παραμικρή κίνηση που κάνουν μέσα από τις σελίδες τους, τα ΜΚΔ θα την αξιοποιήσουν απευθείας, θα την πουλήσουν σε τρίτους, θα την ανταλλάξουν με άλλα μονοπώλια για να έχουν μεγαλύτερα κέρδη από διαφημίσεις και άλλες πηγές εσόδων.

Προγραμματισμός

Τα ΜΚΔ είναι μεγάλοι αμερικανικοί μονοπωλιακοί όμιλοι και απ' αυτό καθορίζεται ο πραγματικός τους χαρακτήρας. Κάθε πληροφορία που δίνουν οι χρήστες καταγράφεται, κωδικοποιείται, φυλάσσεται και γίνεται αντικείμενο πολλαπλής και επαναλαμβανόμενης επεξεργασίας σε μεγάλες βάσεις δεδομένων, που είτε βρίσκονται στις ΗΠΑ είτε ελέγχονται από αυτές. Με τις «παραδοσιακές» μεθόδους ήταν απλά αδύνατο να γίνει τέτοια συγκέντρωση και αξιοποίηση πληροφοριών. Οι πληροφορίες διατηρούνται στο διηνεκές, ακόμη κι αν «διαγραφούν» από τους χρήστες, παρά τις διαβεβαιώσεις των εταιρειών για το αντίθετο.
Πριν από ένα χρόνο και κάτι, μιλώντας σε φοιτητές ο πρώην αντιπρόεδρος του «Facebook» είχε σημειώσει πως τα ΜΚΔ «διαβρώνουν τα βασικά θεμέλια του τρόπου συμπεριφοράς των ανθρώπων». «Δεν το καταλαβαίνετε», είχε πει, «αλλά σας προγραμματίζουν (...) Ομως τώρα πρέπει να αποφασίσετε πόσα είστε διατεθειμένοι να παραχωρήσετε, πόση από τη διανοητική σας ανεξαρτησία», υπογραμμίζοντας πως ο ίδιος δεν θέλει να υφίσταται «προγραμματισμό» και για τον λόγο αυτό δεν χρησιμοποιεί αυτήν την «αηδία» - όπως χαρακτήρισε το «Facebook» - και δεν επιτρέπει ούτε στα παιδιά του να το χρησιμοποιούν!
Σήμερα τα ΜΚΔ παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση, στον «προγραμματισμό» της κοινής γνώμης, στην επικοινωνία, στην ενημέρωση, στην προσωπικότητα του ατόμου. Η ευρεία διάδοσή τους έχει επιφέρει μεγάλες αλλαγές και αυτό το γνωρίζουν κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, κρατικές υπηρεσίες που τα αξιοποιούν πολύπλευρα. Τα ΜΚΔ επιτρέπουν στις αρχές να γνωρίζουν εκ των προτέρων το συναίσθημα των διαφωνούντων και να παίρνουν προληπτικά μέτρα. Αποτελούν σημαντικό μηχανισμό χειραγώγησης και «πλύσης εγκεφάλου». Τα κανάλια ειδήσεων του «Facebook» και οι ειδήσεις των χρηστών που προβάλλει, στη βάση της «εξατομίκευσής» τους, διαμορφώνουν την εικόνα της πραγματικότητας που το μονοπώλιο θέλει να παρουσιάσει ως πραγματική.

Δωρεάν χαφιέδες

Η απευθείας πρόσβαση της NSA (Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ) στα συστήματα των ΜΚΔ είναι δεδομένη, ενώ υπάρχουν αναφορές πως οι μυστικές υπηρεσίες συμμετείχαν στον σχεδιασμό και στη χρηματοδότησή τους στα πρώτα τους βήματα. Οι διωκτικές αρχές - και στην Ελλάδα - συχνά υπερηφανεύονται για το πώς αξιοποίησαν το «Facebook» ή άλλα ΜΚΔ στην αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας», στην πάταξη της εγκληματικότητας κ.ο.κ. Στη συλλογή προσωπικών δεδομένων, ως «παράρτημα» των ΜΚΔ και της «Google» χρησιμοποιούνται και οι κάθε λογής «δωρεάν» εφαρμογές για «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα. Οι εφαρμογές αυτές δεν κατασκευάζονται από κάποιους οπαδούς του ελεύθερου λογισμικού που τις διαθέτουν δωρεάν για το γενικό καλό. Κατασκευάζονται από μικρές οι μεγαλύτερες εταιρείες και προσφέρονται δωρεάν ως δόλωμα για τη συλλογή προσωπικών δεδομένων που καταλήγουν στα μονοπώλια και τις κρατικές υπηρεσίες. Ας το έχει κανείς υπόψη του αυτό την επόμενη φορά που κατά την εγκατάσταση μιας εφαρμογής για κινητό, αυτή θα ζητήσει πρόσβαση στις επαφές του, στις φωτογραφίες, στον αποθηκευτικό χώρο και κάθε λογής άλλη αδικαιολόγητη ή τυπικά δικαιολογημένη - με βάση τη λειτουργία της εφαρμογής - πρόσβαση. Κάποιοι πληρώνουν αυτούς που κατασκευάζουν αυτές τις εφαρμογές...
Δεν μπορεί να υπάρξει «καλή και προσεκτική χρήση» των ΜΚΔ. Το ερώτημα που πρέπει να απαντήσει καθένας που σκέφτεται να τα χρησιμοποιήσει ή τα χρησιμοποιεί ήδη, είναι αν θέλει να χρησιμοποιηθεί ο ίδιος απ' αυτά. Αν θέλει να παραδώσει «στο πιάτο» την προσωπικότητά του στα μονοπώλια για να την εμπορεύονται και στις κρατικές υπηρεσίες για να τον έχουν υπό έλεγχο, να τους δίνει δυνατότητες να τον χειραγωγήσουν παρουσιάζοντας μια στρεβλή ή λειψή εικόνα της επικαιρότητας και γενικότερα της πραγματικότητας. Αν θέλει να επικοινωνεί με τους δικούς τους όρους, μέσα από τα δικά τους κανάλια, ή να έχει περισσότερες και πιο ουσιαστικές άμεσες σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους.
Η πραγματική μάχη δίνεται με την καθημερινή, ζωντανή επαφή στους χώρους δουλειάς, σπουδών, κατοικίας, εκεί που μπορούν να σφυρηλατηθούν πραγματικοί δεσμοί αγώνα και συλλογικής δράσης. Αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα που μας δίνει η τεχνολογική εξέλιξη, αλλά προφυλασσόμαστε από τους κινδύνους που κρύβουν διάφορες ευκολίες και «δωρεάν» υπηρεσίες. Δεν ξεχνάμε ούτε στιγμή την ταξική φύση των ΜΚΔ, που έχουν φτιάξει και λειτουργούν τα μονοπώλια.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγές:

Το λαϊκό παραμύθι ως επιστημονικό αντικείμενο

Τον βασικό κορμό του τόμου «Το παραμύθι από τους αδελφούς Grimm στην εποχή μας. Διάδοση και Μελέτη» («Gutenberg», 2017) αποτελούν τα «Πρακτικά» του αντίστοιχου Διεθνούς Συνεδρίου που έλαβε χώρα στην Αθήνα το 2012, με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την έκδοση των παραμυθιών των Γιάκομπ και Βίλχελμ Γκριμ. Από τα «Πρακτικά», πάντως, έγινε μία αυστηρή επιλογή, στην οποία προστέθηκαν και άλλα κείμενα, ελληνικά και μεταφρασμένα (πληροφορούμαστε ότι όλοι οι εδώ παρουσιαζόμενοι ξένοι ειδικοί εμφανίζονται στην ελληνική βιβλιογραφία για πρώτη φορά), «με κριτήριο τον εισαγωγικό τους χαρακτήρα στις παραμυθολογικές σπουδές και τη διεθνική οπτική τους», προκειμένου ο εν λόγω τόμος να αποτελέσει «ένα εγχειρίδιο για τους μελετητές και φίλους των παραμυθιών». Βαρύνουσα θέση έχει εδώ «ως μελέτη - πλαίσιο» το συμπεριληφθέν ως «Επίλογος» κείμενο του καθηγητή Γερμανικής Λογοτεχνίας και συντάκτη της τρίτης αναθεωρημένης έκδοσης του Διεθνούς Καταλόγου των Παραμυθιών (ATU), Χανς - Γιοργκ Ούτερ, ενώ το συνολικό αποτέλεσμα οφείλεται στη δραστηριοποίηση και το μόχθο ενός ευρέος φάσματος επιστημονικών και πολιτισμικών ειδικοτήτων, το οποίο λειτούργησε «ως ένα εργαστήρι συνεργασιών και ανθρώπινων σχέσεων, ακριβώς όπως τα ίδια τα παραμύθια».
Στο εισαγωγικό κείμενο του ομότιμου καθηγητή Μιχάλη Μερακλή (του οποίου η καθοδήγηση για τον θεωρητικό και ερευνητικό προσανατολισμό του τόμου, μαζί με εκείνη του Νταν Μπεν - Αμος, καθηγητή Λαογραφίας και Ασιατικών και Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, υπήρξαν καθοριστικές) γίνεται αναφορά, μεταξύ άλλων, στην αρχαία ελληνική λέξη «σύμβολο» και στην πολύ συχνή χρήση της από τον Πυθαγόρα και τους μαθητές του. Εικάζει μάλιστα ο Μ. Μερακλής ότι για τις συμβολικές εκφράσεις του ο Πυθαγόρας αντλούσε από τις λαϊκές ρήσεις - δοξασίες (το ίδιο έκανε, γράφει, και ο Ηράκλειτος), καθώς έβλεπε ότι «η λαϊκή σκέψη μπορούσε να μπαίνει στην ουσία του κόσμου και της ζωής», και τις μετέτρεπε «σε γενικές αρχές συμπεριφοράς για κάθε ασκούμενο σε μιαν ηθική, στωική ζωή». Ο μελετητής θυμίζει εξάλλου την εν γένει αισιόδοξη προοπτική της λαϊκής λογοτεχνίας, σε αντίθεση με την απαισιόδοξη κατά κανόνα προσωπική λογοτεχνία.

Η ευτυχία που ονειρεύεται είναι αποκλειστικά γήινη

Με ένα σοφά επιλεγμένο απόσπασμα από βιβλίο του Μ. Μερακλή ξεκινά το «Προλογικό Σημείωμά» της και η Μαριάνθη Καπλάνογλου: «Επομένως, αν και το παραμύθι φιλοξενεί την ουτοπία, εντούτοις δεν τρέφει καμιά συμπάθεια στη μεταφυσική, η ευτυχία που ονειρεύεται και με τις ουτοπίες του πραγματοποιεί είναι αποκλειστικά εγκόσμια, γήινη, υλική, θρεμμένη με τα υλικά αγαθά αυτής εδώ της ζωής». Αφού αναφερθεί στην ιστοριογραφική αναγωγή των ιδεολογικών ριζών της Λαογραφίας στον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, η Καπλάνογλου συνεχίζει με την αναφορά στην ένταξη των ίδιων των Γκριμ στο πνεύμα της παράδοσης του Χέρντερ, καθώς «αντιτέθηκαν στην κυρίαρχη, μεταξύ των λογίων, αντίληψη για το λαό ως χονδροειδή όχλο (vulgusin populo) και προσπάθησαν να γεφυρώσουν αυτήν την απόσταση προσφέροντας στην αστική τάξη της εποχής τους μια αποδεκτή μορφή του "κατώτερου" λαϊκού πολιτισμού». Το έργο των Γκριμ καλύπτει τόσες θεματικές και πεδία, γράφει η ερευνήτρια, ώστε διαφορετικές επιστήμες να το αναγνωρίζουν ως αφετηρία τους (να σημειωθεί εδώ ότι, επί παραδείγματι, η διατήρηση ή η εκ νέου πρόσληψη της ιδιωματικής - λαϊκότροπης γλώσσας και αντίστοιχων στοιχείων του ύφους σε ορισμένες παραλλαγές των παραμυθιών ήταν για την εποχή τους κάτι εντελώς καινούργιο). Από την άλλη, υπάρχουν συγκεκριμένες πρωτοποριακές αντιλήψεις τους για την αξία του λαϊκού πολιτισμού οι οποίες παρέμειναν τελικά στο περιθώριο των φιλολογικών επιστημών και δεν αξιοποιήθηκαν. Αυτό συνέβη, λ.χ., με την αντίληψη του Γιάκομπ Γκριμ ότι «σε κάθε γνωστικό πεδίο, η πηγή της γνώσης οφείλει να είναι όσο το δυνατόν πιο διευρυμένη και να περιλαμβάνει όλες τις κοινωνικές τάξεις, τα μέσα διάδοσης και τις πολιτισμικές επιρροές, αντί να βασίζεται σε στενά οριζόμενες έννοιες επικεντρωμένες στη γραπτή πνευματική παραγωγή μιας συγκεκριμένης κοινωνικής τάξης». Οι Γκριμ, που απέφυγαν να χαρακτηρίσουν τα παραμύθια που συγκέντρωσαν «γερμανικά», αναγνωρίζοντας εμμέσως τον διεθνή τους χαρακτήρα, διέθεταν ένα ολόκληρο δίκτυο ανταποκριτών και αφηγητών ποικίλης κοινωνικής προέλευσης (άνδρες και γυναίκες, από τις μεσαίες ή τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις), ενώ τοποθετούνταν με σαφήνεια ως προς το ποιοι πίστευαν ότι ήταν οι θεματοφύλακες των παραμυθιών, της ποίησης του λαού (Volkspoesie): «Ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων, όπως οι βοσκοί, οι ψαράδες και οι μεταλλωρύχοι - αυτοί έχουν μια εντονότερη σύνδεση με αυτά τα παραμύθια (...) γενικά οι ηλικιωμένοι, οι γυναίκες και τα παιδιά» - «οι καλύτεροι, αν όχι οι μόνοι ρήτορες της εποχής μας», όπως είχε ήδη πει ο Χέρντερ για τα παιδιά και τις γυναίκες του λαού. Σε αυτό το πλαίσιο, η παιδικότητα, ταυτισμένη με τη φυσική κατάσταση, δεν παραπέμπει μόνο σε μια συγκεκριμένη ηλικιακή κατηγορία αλλά στη μνήμη της παιδικής ηλικίας, που ενυπάρχει σε κάθε ενήλικο.

Με τους Γκριμ γεννιέται ένα νέο λογοτεχνικό είδος, το παραμύθι για παιδιά

Με τις εκδόσεις των Γκριμ, βέβαια, γεννιέται ένα νέο λογοτεχνικό είδος, το παραμύθι για παιδιά (παλαιότερα το κοινό των λαϊκών παραμυθιών ήταν κυρίως ενήλικοι), με τον επακόλουθο «κοινωνικοποιητικό» του ρόλο (ας μην ξεχνάμε, ως προς τα καθ' ημάς, και τις σχετικές διασκευές από τον Πέτρο Πικρό, ο οποίος, με αφορμή τη φτωχική αρχικά ζωή των παραμυθικών ηρώων των Γκριμ, ασκούσε έντονη κριτική εναντίον της κοινωνικής ανισότητας), γεγονός το οποίο, ωστόσο, σταδιακά (σύμφωνα με την Νικόλ Μπελμόν) μετάλλαξε τα παραμύθια, αναδεικνύοντας την επιφανειακή απλότητα και συσκοτίζοντας το κρυμμένο περιεχόμενό τους, και άρα μετατρέποντας την παιδικότητα σε επίφαση παιδικότητας. Παρ' όλα αυτά, εξακολουθούν να υπάρχουν - και ίσως μάλιστα να προκύπτουν και νέες - αντιστάσεις στην εργαλειοποίηση του παραμυθιού, δηλαδή στη μετατροπή του σε «αξιοπερίεργη γραφικότητα», στη μουμιοποίησή του, στις απομιμήσεις του, όπως η «ντισνεϊκή ετοιμοπαράδοτη μαγεία». Το παραμυθιακό είδος, γράφει η Καπλάνογλου, «παραμένει ένα παλλόμενο πεδίο έκφρασης της ουτοπίας, ευαίσθητο στις συλλογικές και ατομικές αναπαραστάσεις κάθε εποχής και κάθε κοινωνίας». Από την πλευρά της, η λαογραφική επιστήμη μελετά το παραμύθι ως ένα κράμα προφορικών και γραπτών παραδόσεων, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα την ανεξαρτησία της προφορικής αφηγηματικής παράδοσης - την οποία εξακολουθεί να ερευνά και η οποία υπόκειται σε διαφορετικούς κανόνες - από τη γραπτή. Οσο για την ανησυχία που έχει προκληθεί τις τελευταίες δεκαετίες σε ό,τι αφορά τη διάλυση της ίδιας της έννοιας της συλλογικότητας, φαίνεται να αντισταθμίζεται από τα αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών που ασχολούνται με την έννοια του λαού ως διαδραστικής συλλογικής ομάδας και οι οποίες εξετάζουν τους τρόπους με τους οποίους νέες συλλογικότητες δημιουργούνται και παλαιές ανασυγκροτούνται, μέσα από πολιτισμικές συνέχειες, μνημονικές διαδικασίες, διαγενεακές μεταδόσεις και τραυματικές εμπειρίες.
Η προαναφερθείσα εδώ επιστημονική πολυφωνία απέναντι στο αντικείμενο «παραμύθι», για το οποίο, ούτως ή άλλως, η ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία είναι «θηριώδης», αντικατοπτρίζεται και στα 50 κείμενα - μελέτες του ογκώδους αυτού τόμου. Οσο για το λόγο για τον οποίο η Μ. Καπλάνογλου επέλεξε το προαναφερθέν εδώ απόσπασμα από το βιβλίο του Μ. Μερακλή, γίνεται φανερός από την ομοιότητα που το συγκεκριμένο απόσπασμα παρουσιάζει με το ακόλουθο χωρίο από τον Πρόλογο της συλλογής των Γκριμ: «Η απόδειξη κάθε αυθεντικής ποίησης είναι ότι δεν υφίσταται ποτέ χωρίς κάποια σχέση με την πραγματική ζωή και επιστρέφει σε αυτή, όπως ακριβώς τα σύννεφα επιστρέφουν στον τόπο της γέννησής τους αφού έχουν ποτίσει τη γη».

Σταυρούλα Γ. ΤΣΟΥΠΡΟΥ
Καθηγήτρια - σύμβουλος στο ΕΑΠ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Διακρίσεις σε δύσκολες συνθήκες

Οι επιτυχίες που ξεχώρισαν το 2018

INTIME SPORTS

Στεφανίδη και Κυριακοπούλου κυριάρχησαν στο επί κοντώ του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος (1η και 2η)

Παρά τις αντίξοες συνθήκες στις οποίες βρίσκεται ο ελληνικός αθλητισμός, με την πενιχρή οικονομική χρηματοδότηση από πλευράς πολιτείας να είναι η κύρια αιτία των περισσότερων προβλημάτων, και το 2018 ήταν αρκετές και σημαντικές οι διακρίσεις των Ελλήνων αθλητών και των Ελληνίδων αθλητριών σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι περισσότερες απ' αυτές τις επιτυχίες, όπως παραδέχτηκαν οι ίδιοι οι αθλητές αλλά και οι ομοσπονδίες των αθλημάτων τους, ήρθαν μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες, υποχρηματοδότησης ή έλλειψης υποδομών.
Στο αγωνιστικό μέρος, ο κλασικός αθλητισμός, με αρωγό τη γυναικεία παρουσία, και ο υγρός στίβος, με εφαλτήριο τις Εθνικές ομάδες, για μια ακόμα χρονιά κατέχουν τη μερίδα του λέοντος στις διακρίσεις. Στη γυμναστική, ο Λευτέρης Πετρούνιας επιβεβαίωσε την κυριαρχία του στο αγώνισμα των κρίκων, όπως και η Αννα Κορακάκη στη σκοποβολή. Σπουδαίες ελληνικές διακρίσεις υπήρξαν και σε άλλα αθλήματα, όπως η ιστιοπλοΐα.

ΣΤΙΒΟΣ: Επιτυχίες και υποσχέσεις

Το 2018 ήταν δίχως αμφιβολία μία από τις πιο αποδοτικές χρονιές για τον ελληνικό στίβο. Στη διάρκειά του οι αθλητές και αθλήτριες όλων των κατηγοριών πραγματοποίησαν εξαιρετικές εμφανίσεις.
Ξεχωρίζουν οι επιτυχίες της ελληνικής αποστολής στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του Βερολίνου το καλοκαίρι. Η Ελλάδα βρέθηκε στην 5η θέση της γενικής κατάταξης, με συνολικό απολογισμό 6 μετάλλια - 3 χρυσά, 2 αργυρά και 1 χάλκινο.

Eurokinissi

Στην κορυφή του κόσμου έφτασε η Εθνική πόλο εφήβων

Στους αγώνες δέσποσε για μια ακόμη φορά η Κατερίνα Στεφανίδη στο επί κοντώ, που επιβεβαιώνοντας την κυριαρχία της στο αγώνισμα κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο (με άλμα στα 4,85 μέτρα) και κράτησε τα «σκήπτρα» της. Την Στεφανίδη ακολούθησε στο βάθρο η Νικόλ Κυριακοπούλου, που με άλμα στα 4,80 μ. κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο. Στην ίδια διοργάνωση έφτασαν στην κορυφή επίσης η Βούλα Παπαχρήστου στο τριπλούν, με άλμα στα 14,60 μ., και ο 20χρονος Μίλτος Τεντόγλου στο μήκος, με άλμα στα 8,25 μ. Σημαντική ήταν και η παρουσία της Μαρίας Μπελιμπασάκη στα 400 μ., που πήρε τη 2η θέση και μάλιστα καταρρίπτοντας με χρόνο 50.45 το πανελλήνιο ρεκόρ που κρατούσε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 η Φανή Χαλκιά με 50.56. Το δικό του στίγμα στην επιτυχημένη παρουσία της ελληνικής αποστολής στο Βερολίνο άφησε και ο 36χρονος Δημήτρης Τσιάμης, που πήρε το χάλκινο μετάλλιο στο τριπλούν με άλμα στα 16,78 μ. Τέλος, τη σταθερή του αξία στο επί κοντώ επιβεβαίωσε ο Κώστας Φιλιππίδης, που με άλμα στα 5,85 μ. στο μίτινγκ της Μαδρίτης ισοφάρισε το δικό του πανελλήνιο ρεκόρ στον κλειστό στίβο.
Σπουδαίες ήταν οι διεθνείς επιτυχίες του ελληνικού στίβου και σε επίπεδο νέας γενιάς, καλλιεργώντας σημαντικές προσδοκίες για το μέλλον. Ξεχώρισε η διπλή επιτυχία του Εμμανουήλ Καραλή στο επί κοντώ, ο οποίος σημείωσε παγκόσμιο ρεκόρ εφήβων με άλμα στα 5,78 μ. στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα και μετέπειτα, ξεπερνώντας τα 5,80 μ., βελτίωσε το πανελλήνιο ρεκόρ Κ20 και κατέλαβε την 5η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου στο Μπέρμιγχαμ. Ο Χρήστος Φραντζεσκάκης έγινε ο κορυφαίος στην κατηγορία του στον κόσμο στη σφυροβολία, με βολή στα 81,32 μ., ενώ στον ακοντισμό η Ελίνα Τζένγκο, με βολή στα 63,34 μ. στους Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων, έγινε η κορυφαία όλων των εποχών στην Ευρώπη και η 2η στον κόσμο στις κορασίδες για το 2018.

ΥΓΡΟΣ ΣΤΙΒΟΣ: Στη γνωστή ρότα των επιτυχιών

Copyright 2018 The Associated

Την κυριαρχία του στους κρίκους επιβεβαίωσε ο Πετρούνιας, με τον 3ο συνεχόμενο παγκόσμιο τίτλο του

Και φέτος στα αθλήματα της πισίνας είχαμε πλήθος διεθνών διακρίσεων και επιτυχιών σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο και συνολικά 64 μετάλλια για τα αγωνίσματα της Κολυμβητικής Ομοσπονδίας. Συγκεκριμένα, ο ελληνικός υγρός στίβος πανηγύρισε 4 μετάλλια σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα ανδρών - γυναικών, 3 σε Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα, 2 σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα νέων, από ένα σε Ευρωπαϊκά Κύπελλα και Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων, 15 σε Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα νέων, 16 σε Μεσογειακούς Αγώνες και άλλα 4 σε Μεσογειακά Κύπελλα και Πανεπιστημιάδες, και τέλος 14 σε Βαλκανικούς Αγώνες νέων.
Σε ομαδικό επίπεδο ξεχωρίζει το σπουδαίο επίτευγμα της κατάκτησης 7 μεταλλίων από τις Εθνικές μας ομάδες υδατοσφαίρισης: Χρυσό οι έφηβοι στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, χρυσό οι νέοι στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, χρυσό οι γυναίκες στο Ευρωπαϊκό Κύπελλο (επίσης αργυρό στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και χάλκινο στους Μεσογειακούς Αγώνες), χάλκινο οι νεάνιδες στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, αργυρό οι άνδρες στους Μεσογειακούς Αγώνες.
Στην κολύμβηση, σημαντικές ήταν οι διακρίσεις των Κριστιάν Γκολεμέεβ και Απόστολου Χρήστου, που κατέκτησαν το αργυρό και το χάλκινο μετάλλιο στα αντίστοιχα αγωνίσματά τους στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γλασκόβης. Από τις επιτυχίες δεν έλειψε και το αγώνισμα της τεχνικής κολύμβησης, με τα χρυσά μετάλλια των Λουκά Καρετζόπουλου και Χρήστου Μπόνια στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανδρών - γυναικών.

ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ: Κυρίαρχος ο Πετρούνιας

Την κυριαρχία του στο αγώνισμα των κρίκων επιβεβαίωσε και το 2018 ο Λευτέρης Πετρούνιας. Ο Ελληνας αθλητής μέσα στη χρονιά έφτασε τους 4 διαδοχικούς τίτλους σε Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα και τους 3 σε Παγκόσμια. Συγκλονιστική ήταν η παρουσία του ειδικά στο Παγκόσμιο στην Ντόχα το Νοέμβρη, όπου, αν και με τραυματισμό στον ώμο που λίγο έλειψε να του στερήσει τη συμμετοχή στη διοργάνωση, κατάφερε να πάρει την πρωτιά με μία εκπληκτική προσπάθεια, που συγκέντρωσε 15.366 βαθμούς.

ΣΚΟΠΟΒΟΛΗ: Παγκόσμια η Κορακάκη

Τον τίτλο που της έλειπε από τη «συλλογή» της, αυτόν της παγκόσμιας πρωταθλήτριας, πρόσθεσε το 2018 η Αννα Κορακάκη, που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο αεροβόλο πιστόλι 10 μέτρων στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα σκοποβολής που διεξήχθη στην Τσανγκγουόν της Νότιας Κορέας. Ηταν η πρώτη φορά που η Κορακάκη αναδείχθηκε πρωταθλήτρια κόσμου στο αεροβόλο πιστόλι από 10 μ., καθώς στην προηγούμενη διοργάνωση συμμετείχε ως νεάνιδα. Παράλληλα, με την επιτυχία της η Ελληνίδα σκοποβόλος εξασφάλισε τη συμμετοχή της και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, στοχεύοντας στο δεύτερο συνεχόμενο Ολυμπιακό μετάλλιο. Μέσα στη χρονιά είχε προηγηθεί το χρυσό μετάλλιο της Κορακάκη, επίσης στο αεροβόλο πιστόλι από 10 μ., στους Μεσογειακούς Αγώνες της Ισπανίας.

ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑ: Πανιά για Τόκιο

Επιτυχίες ήρθαν και από την ιστιοπλοΐα, καθώς μέσω του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος στο Ααρχους της Δανίας η Ελλάδα κατάφερε να κερδίσει τρεις προκρίσεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο. Στα σκάφη τύπου 470, το δίδυμο των Μαρίας Μπόζη και Ραφαηλίνας Κλωναρίδου κέρδισε την πρόκριση στα Laser Radial, το ίδιο και η Βασιλεία Καραχάλιου, και στα RSX ο Βύρων Κοκκαλάνης συνέχισε τις επιτυχίες, παίρνοντας με τη σειρά του την πρόκριση στους Ολυμπιακούς.

ΤΕΝΙΣ: Χρονιά καταξίωσης για τον Τσιτσιπά

Το 2018 θα μείνει για πάντα χαραγμένο στη μνήμη του Στέφανου Τσιτσιπά. Ο Ελληνας τενίστας κατέκτησε τον πρώτο του τίτλο σε τουρνουά ATP στη Στοκχόλμη, πήρε αήττητος το Next Gen Finals, βραβεύτηκε ως ο πιο βελτιωμένος αθλητής και νίκησε μεγάλους αντιπάλους, όπως ο Νόβακ Τζόκοβιτς. Κι όλα αυτά μόλις στα 20 του χρόνια. Το μέλλον τού ανήκει.