15 Νοε 2012
Εφτά χρόνια αρπαχτή , ΤΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΤΗΣ «ΕΘΝΟΣΩΤΗΡΙΟΥ»
Εφτά χρόνια αρπαχτή , ΤΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΤΗΣ «ΕΘΝΟΣΩΤΗΡΙΟΥ»
Ο Τύπος δεν ασχολούνταν με σκάνδαλα, ούτε σκανδαλιζόταν από τις σχέσεις των κρατούντων με τους μεγιστάνες του πλούτου. Είχε έρθει άλλωστε το πλήρωμα του χρόνου για να εκπληρωθεί το Τάμα του Έθνους.
Στους έντονα αντικοινοβουλευτικούς καιρούς μας, ένα δόλιο φάντασμα πλανιέται στον αέρα: ο ισχυρισμός περί «τιμιότητας» των δικτατόρων που κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία το 1967 για να την επιστρέψουν πριν από 36 χρόνια, σαν βρεγμένες γάτες, «στους πολιτικούς».
Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» – αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους. Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας. Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν’ απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
Την επιβίωση του μύθου διευκολύνει η χαώδης διαφορά του τότε με το σήμερα, όσον αφορά τη δυνατότητα δημόσιας συζήτησης για παρόμοια ζητήματα. Επί χούντας η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατική (κι αυστηρά προπαγανδιστική), ενώ ο Τύπος περνούσε από δρακόντεια λογοκρισία. Οποιαδήποτε έρευνα ή ακόμη και νύξη για κρατικά σκάνδαλα ήταν απλά αδιανόητη. χαρακτηριστικό το κύριο άρθρο του Γιάννη Καψή στον «Ταχυδρόμο» (24.5.74), όταν η δικτατορία Ιωαννίδη δημοσιοποίησε το (παπαδοπουλικό) «σκάνδαλο των κρεάτων»:
«Δεν είναι καινούρια η υπόθεση. Μήνες ολόκληρους οι φήμες οργίαζαν. Κι όμως κανείς δεν τολμούσε. Κανείς δεν είχε το θάρρος να μεταβάλη τον ψίθυρο σε καταγγελία. Κι όσο οι φήμες απλώνονταν, αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερους υπεύθυνους και μη, τόσο μεγάλωνε κι ο φόβος μήπως θίξουμε τα κακώς κείμενα. Ηταν μια ‘συνωμοσία κραυγαλέας σιωπής’, χάρη και στη δρακόντεια νομοθεσία που ρυθμίζει -και συμπιέζει- την ενάσκηση του λειτουργήματός μας».
Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Τύπος ξεχείλισε βέβαια από πληροφορίες για σκάνδαλα της χουντικής επταετίας. Ομως αυτά θεωρούνταν τότε -και σωστά- απλές παρωνυχίδες μπροστά στα υπόλοιπα εγκλήματα της δικτατορίας.
Απολαβές και «ασυλία»
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να κάνουν οι ηγέτες της χούντας, ήταν να αυγατίσουν τα εισοδήματά τους –σε σχέση όχι μόνο με τους ώς τότε δημοσιοϋπαλληλικούς μισθούς τους, αλλά και με τις απολαβές της ανατραπείσας κοινοβουλευτικής «φαυλοκρατίας». Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε (από 23.600 σε 45.000 δρχ), των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ, ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5.10.73).
Ακολούθησαν κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8.2.75).
Οι δικτάτορες θεσμοθέτησαν τέλος τη μελλοντική ασυλία τους, με ρυθμίσεις που κάνουν τα σημερινά κουκουλώματα να μοιάζουν με παιδικό παιχνίδι. Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30.12.1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των ...συναδέλφων τους. Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα δια τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής, θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα!
Προϋπόθεση για την ατιμωρησία συνιστούσε, φυσικά, η επιτυχία της ελεγχόμενης επιστροφής στον κοινοβουλευτισμό «αλά τουρκικά». Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τίναξε όμως το εγχείρημα στον αέρα, με αποτέλεσμα τον κάθετο θεσμικό διαχωρισμό της Μεταπολίτευσης απ’ το προηγούμενο καθεστώς.
Τα μαύρα κρέατα
Το μόνο σκάνδαλο που εκκαθαρίστηκε δικαστικά επί χούντας, αποκαλύφθηκε για λόγους προπαγανδιστικής «νομιμοποίησης» της ανατροπής του Παπαδόπουλου απ’ τον Ιωαννίδη. Πρόκειται για την (κυριολεκτικά δύσοσμη) «υπόθεση των κρεάτων», με βασικούς κατηγορούμενους τον πρώην υφυπουργό Εμπορίου Μιχαήλ Μπαλόπουλο και το Γεν. Διευθυντή του Υπουργείου (και διορισμένο πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ) Ζαφείριο Παπαμιχαλόπουλο.
Το κατηγορητήριο αφορούσε ποικίλες παρανομίες, με κυριότερη τη «δωροληψία κατά συρροήν» από μεγαλεμπόρους για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος –με αποτέλεσμα παράνομες ανατιμήσεις («καπέλα») σε βάρος των καταναλωτών. Επιμέρους πτυχή του σκανδάλου συνιστούσε η απαγόρευση διάθεσης ντόπιων ζώων, ώστε να πουληθούν τα προβληματικά κρέατα Αργεντινής που «μαύριζαν» και «δεν τάθελε ο κόσμος». Στη δίκη πρόκυψε ανάμιξη του Παττακού – αναγνώστηκε, μάλιστα, και διαταγή του (21.9.72) «όπως διατεθούν το ταχύτερον εις την κατανάλωσιν» τα επίμαχα προϊόντα.
Ο Μπαλόπουλος καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ποινή που το 1976 μειώθηκε σε 14 μήνες. Δεν διώχθηκε, αντίθετα, για την επίδοση που τον έκανε ευρύτερα διάσημο: το «μπαλόσημο» που (φέρεται να) εισέπραττε ως γραμματέας του ΕΟΤ, με το παρατσούκλι «ο κύριος 10%».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές του διπλωμάτη Γεωργίου Χέλμη, γαμπρού του Μαρκεζίνη. «Φαίνεται πως συνελήφθη ο Μπαλόπουλος, πρώην του Τουρισμού, για οικονομικά σκάνδαλα και καταδιώκεται ο Παύλου, γαμπρός του Παττακού, επίσης για οικονομικά σκάνδαλα (υπόθεσις κρεάτων)», σημειώνει στις 21.1.74, για να συμπληρώσει στις 5.2: «Για τα σκάνδαλα, πιστεύει ο Μομφεράτος ότι τίποτε δεν πρόκειται να προωθήσουν, διότι φοβούνται να έλθουν εις αντιθέσεις και, άλλωστε, δεν έχουν μάρτυρες να καταθέσουν». Με τη δημοσιοποίηση της δίωξης, εκτιμά τέλος «ότι κατά την δίκη θα προκύψουν και στοιχεία για άλλες υποθέσεις (ίσως σκάνδαλα στον τουρισμό κά)» («Ταραγμένη διετία», Αθήνα 2006, σ.123, 129 & 161).
Η «νέα φαυλοκρατία»
Η δυσοσμία δεν περιοριζόταν ωστόσο στα κρέατα. Επτά μήνες μετά το πραξικόπημα, ο εκδότης του «Ελεύθερου Κόσμου» (και κεντρικός προπαγανδιστής της χούντας) Σάββας Κωσταντόπουλος εξομολογείται γραπτά στον παλιό του πάτρωνα Κωνσταντίνο Καραμανλή: «Λυπούμαι, διότι είμαι υποχρεωμένος να μνημονεύσω και ένα άλλο εκτάκτως λυπηρόν φαινόμενον. Ενεφανίσθη και αναπτύσσεται μία νέο-φαυλοκρατία (ατομικά ρουσφέτια, προσωπικαί εξυπηρετήσεις, τακτοποιήσεις συγγενών, ατομική προβολή κοκ)» («Αρχείο Καραμανλή», τ.7ος, σ.50).
Παρά τη στενή σχέση του με το καθεστώς, ο Κωσταντόπουλος διατήρησε την ίδια γνώμη μέχρι τέλους. Αναλύοντας το Δεκέμβριο του 1973 στον Καραμανλή την ανατροπή του Παπαδόπουλου, τονίζει πως «είχε υποστεί το καθεστώς και αυτός προσωπικώς ηθικήν φθοράν εις την συνείδησιν των Ενόπλων Δυνάμεων. Μεγάλην ζημίαν του έκαμε η σύζυγός του και ο ταξίαρχος Μ. Ρουφογάλης, τον οποίον είχε τοποθετήσει εις την ΚΥΠ. Εκαμαν προκλητικάς ενεργείας (εντυπωσιακοί γάμοι, θορυβώδεις δεξιώσεις, δημόσιαι εμφανίσεις με μεγαλοπλουσίους, επίδειξις πλούτου κλπ). Μοιραίον ρόλον έπαιξαν και οι γαμβροί ωρισμένων παραγόντων του καθεστώτος (του κ. Σ. Παττακού και άλλων). Εδημιουργήθη μία αποπνικτική ατμόσφαιρα σκανδάλων δια την οποίαν δεν δυνάμεθα ακόμη να γνωρίζωμεν μέχρι ποίου σημείου ανταπεκρίνετο εις την πραγματικότητα. Πάντως, αντιστοιχία υπήρχε οπωσδήποτε» (όπ.π., σ.203-5).
Παρόμοια αίσθηση αναδύουν κι οι επιστολές του «γεφυροποιού» Ευάγγελου Αβέρωφ προς τον Καραμανλή: «κυκλοφορούσαι φήμαι περί μεγάλων ή μικρών σκανδάλων (δημοπρασίαι τηλεοράσεως, ΟΛΠ, σύμβασις Reynold’s, βέβαιοι μικρολοβιτούραι Ματθαίου και άλλα)» (14.10.68), «ανησυχία» του Παπαδόπουλου για «τα γύρω του σκάνδαλα, το ξεχαρβάλωμα της Διοικήσεως» (28.10.72).
Ιδια γεύση και στη συνομιλία του νεαρού -τότε- πολιτικού επιστήμονα Θεόδωρου Κουλουμπή με τον παλαίμαχο μεταξικό υπουργό Ασφαλείας, Κωνσταντίνο Μανιαδάκη (27.8.71): «Και για το στρατό; τον ρώτησα. Η απάντησή του ήταν να τρίψει τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού, υπονοώντας ότι δωροδοκούνται» («Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού», σ.116-7).
Ειδική πτυχή της «νεοφαυλοκρατίας» αποτέλεσε η ποικιλότροπη «τακτοποίηση» του συγγενικού περιβάλλοντος των δικτατόρων:
* Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου.
* Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο Γ.Γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών.
* Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων –από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ.
* Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά. Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, Γ.Γ. του Υπ. Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ». Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει Γ.Γ. Δημ. Τάξεως. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν ‘μπον φιλέ’ γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ.118).
Ειδική κατηγορία σκανδάλων συνιστούν οι ανεξέλεγκτες δανειοδοτήσεις «ημετέρων». Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος. Αποκαλυπτικά είναι δυο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29.8 και 12.9.74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους. Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ.
Ενδιαφέρουσα και η εμπιστευτική ενημέρωση του Χαρίλαου Χατζηγιάννη, προσωπικού φίλου του δικτάτορα, προς τον αυλάρχη του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου (25.11.70): «Αυξάνεται η επιρροή της Δέσποινας [Παπαδοπούλου], του Ρουφογάλη και του Φραγκίστα. Η Δέσποινα ανακατεύεται σε όλα και, αναμφισβήτητα, επηρεάζει τον άντρα της. Ακόμη και η κόρη της παίζει ρόλο. Μιλούν και για οικονομικά συμφέροντα. Ο Λαδάς φώναξε τον Χατζηγιάννη και του συνέστησε, φιλικά, να διαφωτίσει τον Παπαδόπουλο» (Λεωνίδας Παπάγος, «Σημειώσεις 1967-1977», Αθήνα 1999, σ.296).
Η Ντόλτσε Βίτα
Την εικόνα συμπληρώνουν, από διαφορετική οπτική γωνία, οι αναμνήσεις της Ντέλλας Ρουφογάλη, φωτομοντέλου που το 1973 παντρεύτηκε το διοικητή της ΚΥΠ: «Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6).
Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω». Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ’ τον Παπαδόπουλο) σ’ ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89).
Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες», όπως οι επιχειρηματίες Λάτσης και Κιοσέογλου. «Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ’ όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88).
Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων ‘Τιτάν’ με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95).
Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι: «Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental. Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...] Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...] Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87).
Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση. Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει». Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100).
Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας:
«Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται. Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί. ‘Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν’. Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).
Οι συμβάσεις
Το φιλέτο των σκανδάλων της «επταετίας» υπήρξαν ωστόσο οι μεγάλες «αναπτυξιακές» συμβάσεις της περιόδου.
* Η πρώτη υπογράφηκε με την αμερικανική πολυεθνική Litton (15.5.67), για «παροχήν υπηρεσιών οργανώσεως και διεκπεραιώσεως της οικονομικής αναπτύξεως ορισμένων περιοχών εις Κρήτην και Δυτικήν Πελοπόννησον» (ΦΕΚ 1972/Α/88). Είχε προταθεί το 1966 απ’ την κυβέρνηση των αποστατών (κυρίως τον Μητσοτάκη), αλλά η Βουλή δεν τόλμησε να την ψηφίσει. Η Litton θα εισέπραττε όλα τα έξοδα που έκανε «βοηθώντας» το δημόσιο (συν κέρδος 11%) και προμήθεια 2% επί των κεφαλαίων (ή των δανείων) που θα έφερνε, θεωρητικού ύψους 800.000.000 δολαρίων. Ως «προκαταβολή», το δημόσιο της κατέβαλε 1.200.000 δολάρια.
Στην πράξη, η εταιρεία αρκέστηκε να ξεκοκκαλίζει τα ποσοστά επί των ...εξόδων της: «Το κέρδος μας είναι φυσικά δυσανάλογα μεγάλο», παραδεχόταν (στις ΗΠΑ) ο υπεύθυνος του προγράμματος, «επειδή δεν έχουμε κάνει βασική επένδυση. Η επένδυση είναι το καλό μας όνομα». Τελικά η σύμβαση λύθηκε στις 15.10.69, με καταβολή από το κράτος των δαπανών της εταιρείας -συν 11%- ακόμη και κατά την ...«περίοδο τερματισμού» (ΦΕΚ 1969/Α/268). Επίσημη δικαιολογία: «αι ελληνικαί υπηρεσίαι είναι εις θέσιν να συνεχίσουν άνευ ειδικής εξωτερικής βοηθείας τας προσπαθείας δια την ανάπτυξιν» (Βήμα, 16.10.69).
* Απίστευτα επαχθής ήταν και η σύμβαση για την κατασκευή της Εγνατίας, που ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον αμερικανό εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ (ΦΕΚ 1969/Α/15). Το δημόσιο έβαζε 45 απ’ τα 150 εκατομμύρια δολάρια του έργου, «διευκόλυνε» τον «επενδυτή» με ομόλογα 80.000.000 κι εγγυόταν για τα δάνειά του. Το έργο θα γινόταν από έλληνες υπεργολάβους, ενώ ο «ανάδοχος» θα φρόντιζε απλώς για μελέτες και δάνεια, εισπράττοντας αμοιβή 14% επί των εξόδων (συμπεριλαμβανόμενης της δημόσιας χρηματοδότησης!) – τα 4.500.000 δολάρια «εν είδει προκαταβολής». «Εάν κατά την διάρκειαν της μελέτης ήθελεν διαπιστωθή» από τον ίδιο πως 150 εκατομμύρια δεν αρκούν, μπορούσε είτε να ψάξει γι’ άλλα είτε απλά να «θεωρηθή εκτελέσας την σύμβασιν άμα τη συμπληρώσει της κατασκευής τμήματος της οδού, ούτινος η αξία ανέρχεται εις δολλ. ΗΠΑ 150.000.000» (άρθρο 1§4). Τελικά, δε βρήκε ούτε τα προβλεπόμενα κι έφυγε, αφού το δημόσιο επιβαρύνθημε με 1 ½ δις δρχ.
* Ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας ήταν ήδη παρών με το διϋλιστήριο της ESSO στη Θεσσαλονίκη, επένδυση του 1962 που είχε καταγγελθεί ως σκανδαλωδώς προνομιακή. Το Μάιο του 1972, η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72). Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της Coca Cola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201).
Θερμός υποστηρικτής της χούντας, ο Πάππας πρωταγωνίστησε ως γνωστόν στο «ελληνικό Γουτεργκέιτ», ανακυκλώνοντας κονδύλια της CIA για το χρηματισμό του Νίξον απ’ τους δικτάτορες. Ενας προσωπάρχης του με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
* Μητέρα όλων των μαχών υπήρξε ωστόσο το ντέρμπι των μεγιστάνων (Ωνάσης, Νιάρχος, Βαρδινογιάννης, Ανδρεάδης, Λάτσης κ.ά) για το 3ο διϋλιστήριο της χώρας. Ο Παπαδόπουλος τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Ωνάση, σε βίλα του οποίου (στο Λαγονήσι) έμενε αντί συμβολικού ενοικίου, ενώ ο Μακαρέζος υπέρ του Νιάρχου. Η σύγκρουση έφτασε στα άκρα, με απόπειρες πραξικοπημάτων κι έκτακτους ανασχηματισμούς. Τελικά ο Ωνάσης τα παράτησε, ακυρώνοντας τη «μεγαλειώδη» σύμβαση που είχε υπογράψει και παίρνοντας πίσω την εγγύησή του, το 3ο διϋλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι ένα 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181).
Μια λεπτομέρεια αυτής της τιτανομαχίας, από την εμπιστευτική ενημέρωση Χατζηγιάννη προς τον Παπάγο (25.11.70), παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βάση τα σημερινά δεδομένα:
«Σε άλλο υπουργικό συμβούλιο, παραβρισκόταν ο Καρδαμάκης, ο οποίος εισηγήθηκε την αγορά μηχανημάτων από τη Siemens και την AEG χωρίς διαγωνισμό, για να μπορέσει να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στο πρόγραμμά της, που καθυστερούσε λόγω των δυσκολιών εκτέλεσης των συμφωνιών Ωνάση. Ο Παπαδόπουλος έλυσε μόνος του το θέμα, αποδεχόμενος την αγορά από τη μια εταιρεία».
Το «Τάμα του Εθνους»
Υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο σκάνδαλο της χούντας: ο τέλειος συνδυασμός της επαγγελίας μιας «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών» με τη μεγαλομανία του δικτάτορα και το ξάφρισμα υπέρογκων δημόσιων κονδυλίων.
Στις 14 Δεκεμβρίου 1968 ο Παπαδόπουλος εξήγγειλε την ανέγερση ενός μνημειώδους ναού του Σωτήρος στα Τουρκοβούνια –ως εκπλήρωση, υποτίθεται, της σχετικής υπόσχεσης της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του 1829 προς το Θεό σε περίπτωση απελευθέρωσης της Ελλάδας. Σύμφωνα άλλωστε με τη χουντική προπαγάνδα, η «επανάστασις» της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν παρά η άμεση συνέχεια -και ολοκλήρωση- του 1821.
Το έργο εγκρίθηκε στις 5.1.69 σε κοινή συνεδρίαση υπουργικού συμβουλίου και αρχιεπισκόπου. Για την επίβλεψή του συστήθηκε το Μάιο μια «Ανώτατη Επιτροπή» με πρόεδρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γ. Παπαδόπουλο και μέλη τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τους υπουργούς Εσωτερικών Στ. Πατττακό, Συντονισμού Ν. Μακαρέζο, Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου, Δημ. Εργων Κ. Παπαδημητρίου και τον υφυπουργό Προεδρίας Κ. Βοβολίνη. Ενα δεύτερο σώμα, το «Γνωμοδοτικό Συμβούλιο», αποτελούνταν από τον πρόεδρο της Ακαδημίας, τους πρυτάνεις του Πανεπιστημίου και του ΕΜΠ, το δήμαρχο Αθηναίων, το Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων και τον κοσμήτορα της Αρχιτεκτονικής. Στο εγχείρημα μετείχε, με άλλα λόγια, σύμπασα η ανώτατη πολιτική και πνευματική ηγεσία του καθεστώτος.
Για το είδος της προπαγάνδας που συνόδευσε την εξαγγελία, αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από την «Ηχώ των Ενόπλων Δυνάμεων» (3.6.73): «Ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, αφ’ ενός μεν υλοποιεί την υπόσχεσιν που έδωσε το Εθνος προς τον Θεό, και αφ’ ετέρου θ’ αποτελέση, μετά την οικοδόμησίν του, το τρίτο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των Αθηνών, μετά τον κλασικό Παρθενώνα και τον Βυζαντινό Λυκαβηττό».
Η επιστημονική κοινότητα των 1.857 ελλήνων αρχιτεκτόνων δεν φάνηκε πάντως να δείχνει τον ίδιο ενθουσιασμό. Τρεις διαδοχικοί διαγωνισμοί «προσχεδίων» και «ιδεών» μεταξύ 1970 και 1973 κατέληξαν σε φιάσκο: παρά τα τεράστια «βραβεία» που τους συνόδευαν (από 300.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές, όταν ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα ήταν γύρω στις 4.000 δραχμές), οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν αντίστοχια 7, 35 και 31. Τελικά και οι τρεις διαγωνισμοί κηρύχθηκαν άγονοι - μάλλον δίκαια, αν κρίνουμε από τις μακέτες που δημοσιεύθηκαν μεταδικτατορικά στο «Αντί» (30.11.74). Ακόμη κι έτσι, 3.650.000 δρχ διανεμήθηκαν σε ελάσσονες «επαίνους».
Απείρως μεγαλύτερη τέχνη επιδείχθηκε στη διασπάθιση των χρημάτων.
Τον Ιούνιο του 1969 ανακοινώθηκε η σύσταση «Ειδικού Ταμείου» για την οικονομική διαχείριση του «τάματος». Σύμφωνα με τον τελικό απολογισμό του που δημοσιεύθηκε μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου («Εστία» 19.1.1974), το «Ταμείο» εισέπραξε συνολικά 453.300.000 δρχ: 45,5 εκατομμύρια ως επιχορήγηση απ’ τον τακτικό προϋπολογισμό, 180 εκατομμύρια από «δωρεές, εισφορές, κλπ» και 230 εκατομμύρια σε δάνεια. Ενα μέρος των «εισφορών» ήταν επίσης δημόσιο χρήμα (η Αγροτική Τράπεζα «πρόσφερε» π.χ. 10 εκατομμύρια), ενώ το υπόλοιπο προήλθε από το υστέρημα του φιλοχρίστου και φιλοθεάμονος κοινού – όπως ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που θυσίασε στο «Τάμα» ολόκληρο το εφάπαξ του (109.455 δρχ), εισπράττοντας «τα συγχαρητήρια του πρωθυπουργού δια του υπουργού Προεδρίας» («Νέα» 31.12.68).
Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο απολογισμό, το 90% των εσόδων είχε ήδη καταναλωθεί σε απαλλοτριώσεις, «δαπάνες μελετών», προπαρασκευαστικά έργα και «δαπάνες διοικήσεως και λειτουργίας»!
«Φαίνεται ότι ο Ναός του Σωτήρος, που πρόκειται να ανεγερθή πάνω στα Τουρκοβούνια, θα είναι απ’ τους πιο θαυματουργούς στη χώρα μας», σχολίαζαν τις επόμενες μέρες τα «Νέα» (26.1.74). «Γιατί, πριν ακόμα κτισθή, πριν καν γίνουν τα σχέδια για την κατασκευή του, δαπανήθηκαν -λες από θαύμα- τα 406 εκατομμύρια δραχμές από τα 453 εκατομμύρια που είχαν τελικά συγκεντρωθεί. Πάντως κι οι πιο ολιγόπιστοι θαύμασαν το γεγονός ότι με εντελώς κανονικό τρόπο αναλώθηκε ολόκληρο το τεράστιο αυτό ποσόν για ένα έργο του οποίου ακόμα δεν κατάφεραν οι υπεύθυνοι να έχουν ούτε το σχέδιο. [...] Αφού λεφτά δεν υπάρχουν πιά, αφού ούτε καν τα σχέδια του ναού δεν έχουν γίνει ακόμη, η υπόθεση αυτή θα πρέπει να λήξη εδώ και όλοι θα φροντίσουμε να ξεχασθή».
Στους έντονα αντικοινοβουλευτικούς καιρούς μας, ένα δόλιο φάντασμα πλανιέται στον αέρα: ο ισχυρισμός περί «τιμιότητας» των δικτατόρων που κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία το 1967 για να την επιστρέψουν πριν από 36 χρόνια, σαν βρεγμένες γάτες, «στους πολιτικούς».
Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» – αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους. Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας. Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν’ απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
Την επιβίωση του μύθου διευκολύνει η χαώδης διαφορά του τότε με το σήμερα, όσον αφορά τη δυνατότητα δημόσιας συζήτησης για παρόμοια ζητήματα. Επί χούντας η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατική (κι αυστηρά προπαγανδιστική), ενώ ο Τύπος περνούσε από δρακόντεια λογοκρισία. Οποιαδήποτε έρευνα ή ακόμη και νύξη για κρατικά σκάνδαλα ήταν απλά αδιανόητη. χαρακτηριστικό το κύριο άρθρο του Γιάννη Καψή στον «Ταχυδρόμο» (24.5.74), όταν η δικτατορία Ιωαννίδη δημοσιοποίησε το (παπαδοπουλικό) «σκάνδαλο των κρεάτων»:
«Δεν είναι καινούρια η υπόθεση. Μήνες ολόκληρους οι φήμες οργίαζαν. Κι όμως κανείς δεν τολμούσε. Κανείς δεν είχε το θάρρος να μεταβάλη τον ψίθυρο σε καταγγελία. Κι όσο οι φήμες απλώνονταν, αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερους υπεύθυνους και μη, τόσο μεγάλωνε κι ο φόβος μήπως θίξουμε τα κακώς κείμενα. Ηταν μια ‘συνωμοσία κραυγαλέας σιωπής’, χάρη και στη δρακόντεια νομοθεσία που ρυθμίζει -και συμπιέζει- την ενάσκηση του λειτουργήματός μας».
Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Τύπος ξεχείλισε βέβαια από πληροφορίες για σκάνδαλα της χουντικής επταετίας. Ομως αυτά θεωρούνταν τότε -και σωστά- απλές παρωνυχίδες μπροστά στα υπόλοιπα εγκλήματα της δικτατορίας.
Απολαβές και «ασυλία»
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να κάνουν οι ηγέτες της χούντας, ήταν να αυγατίσουν τα εισοδήματά τους –σε σχέση όχι μόνο με τους ώς τότε δημοσιοϋπαλληλικούς μισθούς τους, αλλά και με τις απολαβές της ανατραπείσας κοινοβουλευτικής «φαυλοκρατίας». Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε (από 23.600 σε 45.000 δρχ), των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ, ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5.10.73).
Ακολούθησαν κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8.2.75).
Οι δικτάτορες θεσμοθέτησαν τέλος τη μελλοντική ασυλία τους, με ρυθμίσεις που κάνουν τα σημερινά κουκουλώματα να μοιάζουν με παιδικό παιχνίδι. Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30.12.1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των ...συναδέλφων τους. Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα δια τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής, θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα!
Προϋπόθεση για την ατιμωρησία συνιστούσε, φυσικά, η επιτυχία της ελεγχόμενης επιστροφής στον κοινοβουλευτισμό «αλά τουρκικά». Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τίναξε όμως το εγχείρημα στον αέρα, με αποτέλεσμα τον κάθετο θεσμικό διαχωρισμό της Μεταπολίτευσης απ’ το προηγούμενο καθεστώς.
Τα μαύρα κρέατα
Το μόνο σκάνδαλο που εκκαθαρίστηκε δικαστικά επί χούντας, αποκαλύφθηκε για λόγους προπαγανδιστικής «νομιμοποίησης» της ανατροπής του Παπαδόπουλου απ’ τον Ιωαννίδη. Πρόκειται για την (κυριολεκτικά δύσοσμη) «υπόθεση των κρεάτων», με βασικούς κατηγορούμενους τον πρώην υφυπουργό Εμπορίου Μιχαήλ Μπαλόπουλο και το Γεν. Διευθυντή του Υπουργείου (και διορισμένο πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ) Ζαφείριο Παπαμιχαλόπουλο.
Το κατηγορητήριο αφορούσε ποικίλες παρανομίες, με κυριότερη τη «δωροληψία κατά συρροήν» από μεγαλεμπόρους για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος –με αποτέλεσμα παράνομες ανατιμήσεις («καπέλα») σε βάρος των καταναλωτών. Επιμέρους πτυχή του σκανδάλου συνιστούσε η απαγόρευση διάθεσης ντόπιων ζώων, ώστε να πουληθούν τα προβληματικά κρέατα Αργεντινής που «μαύριζαν» και «δεν τάθελε ο κόσμος». Στη δίκη πρόκυψε ανάμιξη του Παττακού – αναγνώστηκε, μάλιστα, και διαταγή του (21.9.72) «όπως διατεθούν το ταχύτερον εις την κατανάλωσιν» τα επίμαχα προϊόντα.
Ο Μπαλόπουλος καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ποινή που το 1976 μειώθηκε σε 14 μήνες. Δεν διώχθηκε, αντίθετα, για την επίδοση που τον έκανε ευρύτερα διάσημο: το «μπαλόσημο» που (φέρεται να) εισέπραττε ως γραμματέας του ΕΟΤ, με το παρατσούκλι «ο κύριος 10%».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές του διπλωμάτη Γεωργίου Χέλμη, γαμπρού του Μαρκεζίνη. «Φαίνεται πως συνελήφθη ο Μπαλόπουλος, πρώην του Τουρισμού, για οικονομικά σκάνδαλα και καταδιώκεται ο Παύλου, γαμπρός του Παττακού, επίσης για οικονομικά σκάνδαλα (υπόθεσις κρεάτων)», σημειώνει στις 21.1.74, για να συμπληρώσει στις 5.2: «Για τα σκάνδαλα, πιστεύει ο Μομφεράτος ότι τίποτε δεν πρόκειται να προωθήσουν, διότι φοβούνται να έλθουν εις αντιθέσεις και, άλλωστε, δεν έχουν μάρτυρες να καταθέσουν». Με τη δημοσιοποίηση της δίωξης, εκτιμά τέλος «ότι κατά την δίκη θα προκύψουν και στοιχεία για άλλες υποθέσεις (ίσως σκάνδαλα στον τουρισμό κά)» («Ταραγμένη διετία», Αθήνα 2006, σ.123, 129 & 161).
Η «νέα φαυλοκρατία»
Η δυσοσμία δεν περιοριζόταν ωστόσο στα κρέατα. Επτά μήνες μετά το πραξικόπημα, ο εκδότης του «Ελεύθερου Κόσμου» (και κεντρικός προπαγανδιστής της χούντας) Σάββας Κωσταντόπουλος εξομολογείται γραπτά στον παλιό του πάτρωνα Κωνσταντίνο Καραμανλή: «Λυπούμαι, διότι είμαι υποχρεωμένος να μνημονεύσω και ένα άλλο εκτάκτως λυπηρόν φαινόμενον. Ενεφανίσθη και αναπτύσσεται μία νέο-φαυλοκρατία (ατομικά ρουσφέτια, προσωπικαί εξυπηρετήσεις, τακτοποιήσεις συγγενών, ατομική προβολή κοκ)» («Αρχείο Καραμανλή», τ.7ος, σ.50).
Παρά τη στενή σχέση του με το καθεστώς, ο Κωσταντόπουλος διατήρησε την ίδια γνώμη μέχρι τέλους. Αναλύοντας το Δεκέμβριο του 1973 στον Καραμανλή την ανατροπή του Παπαδόπουλου, τονίζει πως «είχε υποστεί το καθεστώς και αυτός προσωπικώς ηθικήν φθοράν εις την συνείδησιν των Ενόπλων Δυνάμεων. Μεγάλην ζημίαν του έκαμε η σύζυγός του και ο ταξίαρχος Μ. Ρουφογάλης, τον οποίον είχε τοποθετήσει εις την ΚΥΠ. Εκαμαν προκλητικάς ενεργείας (εντυπωσιακοί γάμοι, θορυβώδεις δεξιώσεις, δημόσιαι εμφανίσεις με μεγαλοπλουσίους, επίδειξις πλούτου κλπ). Μοιραίον ρόλον έπαιξαν και οι γαμβροί ωρισμένων παραγόντων του καθεστώτος (του κ. Σ. Παττακού και άλλων). Εδημιουργήθη μία αποπνικτική ατμόσφαιρα σκανδάλων δια την οποίαν δεν δυνάμεθα ακόμη να γνωρίζωμεν μέχρι ποίου σημείου ανταπεκρίνετο εις την πραγματικότητα. Πάντως, αντιστοιχία υπήρχε οπωσδήποτε» (όπ.π., σ.203-5).
Παρόμοια αίσθηση αναδύουν κι οι επιστολές του «γεφυροποιού» Ευάγγελου Αβέρωφ προς τον Καραμανλή: «κυκλοφορούσαι φήμαι περί μεγάλων ή μικρών σκανδάλων (δημοπρασίαι τηλεοράσεως, ΟΛΠ, σύμβασις Reynold’s, βέβαιοι μικρολοβιτούραι Ματθαίου και άλλα)» (14.10.68), «ανησυχία» του Παπαδόπουλου για «τα γύρω του σκάνδαλα, το ξεχαρβάλωμα της Διοικήσεως» (28.10.72).
Ιδια γεύση και στη συνομιλία του νεαρού -τότε- πολιτικού επιστήμονα Θεόδωρου Κουλουμπή με τον παλαίμαχο μεταξικό υπουργό Ασφαλείας, Κωνσταντίνο Μανιαδάκη (27.8.71): «Και για το στρατό; τον ρώτησα. Η απάντησή του ήταν να τρίψει τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού, υπονοώντας ότι δωροδοκούνται» («Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού», σ.116-7).
Ειδική πτυχή της «νεοφαυλοκρατίας» αποτέλεσε η ποικιλότροπη «τακτοποίηση» του συγγενικού περιβάλλοντος των δικτατόρων:
* Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου.
* Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο Γ.Γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών.
* Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων –από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ.
* Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά. Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, Γ.Γ. του Υπ. Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ». Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει Γ.Γ. Δημ. Τάξεως. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν ‘μπον φιλέ’ γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ.118).
Ειδική κατηγορία σκανδάλων συνιστούν οι ανεξέλεγκτες δανειοδοτήσεις «ημετέρων». Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος. Αποκαλυπτικά είναι δυο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29.8 και 12.9.74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους. Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ.
Ενδιαφέρουσα και η εμπιστευτική ενημέρωση του Χαρίλαου Χατζηγιάννη, προσωπικού φίλου του δικτάτορα, προς τον αυλάρχη του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου (25.11.70): «Αυξάνεται η επιρροή της Δέσποινας [Παπαδοπούλου], του Ρουφογάλη και του Φραγκίστα. Η Δέσποινα ανακατεύεται σε όλα και, αναμφισβήτητα, επηρεάζει τον άντρα της. Ακόμη και η κόρη της παίζει ρόλο. Μιλούν και για οικονομικά συμφέροντα. Ο Λαδάς φώναξε τον Χατζηγιάννη και του συνέστησε, φιλικά, να διαφωτίσει τον Παπαδόπουλο» (Λεωνίδας Παπάγος, «Σημειώσεις 1967-1977», Αθήνα 1999, σ.296).
Η Ντόλτσε Βίτα
Την εικόνα συμπληρώνουν, από διαφορετική οπτική γωνία, οι αναμνήσεις της Ντέλλας Ρουφογάλη, φωτομοντέλου που το 1973 παντρεύτηκε το διοικητή της ΚΥΠ: «Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6).
Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω». Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ’ τον Παπαδόπουλο) σ’ ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89).
Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες», όπως οι επιχειρηματίες Λάτσης και Κιοσέογλου. «Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ’ όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88).
Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων ‘Τιτάν’ με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95).
Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι: «Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental. Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...] Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...] Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87).
Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση. Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει». Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100).
Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας:
«Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται. Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί. ‘Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν’. Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).
Οι συμβάσεις
Το φιλέτο των σκανδάλων της «επταετίας» υπήρξαν ωστόσο οι μεγάλες «αναπτυξιακές» συμβάσεις της περιόδου.
* Η πρώτη υπογράφηκε με την αμερικανική πολυεθνική Litton (15.5.67), για «παροχήν υπηρεσιών οργανώσεως και διεκπεραιώσεως της οικονομικής αναπτύξεως ορισμένων περιοχών εις Κρήτην και Δυτικήν Πελοπόννησον» (ΦΕΚ 1972/Α/88). Είχε προταθεί το 1966 απ’ την κυβέρνηση των αποστατών (κυρίως τον Μητσοτάκη), αλλά η Βουλή δεν τόλμησε να την ψηφίσει. Η Litton θα εισέπραττε όλα τα έξοδα που έκανε «βοηθώντας» το δημόσιο (συν κέρδος 11%) και προμήθεια 2% επί των κεφαλαίων (ή των δανείων) που θα έφερνε, θεωρητικού ύψους 800.000.000 δολαρίων. Ως «προκαταβολή», το δημόσιο της κατέβαλε 1.200.000 δολάρια.
Στην πράξη, η εταιρεία αρκέστηκε να ξεκοκκαλίζει τα ποσοστά επί των ...εξόδων της: «Το κέρδος μας είναι φυσικά δυσανάλογα μεγάλο», παραδεχόταν (στις ΗΠΑ) ο υπεύθυνος του προγράμματος, «επειδή δεν έχουμε κάνει βασική επένδυση. Η επένδυση είναι το καλό μας όνομα». Τελικά η σύμβαση λύθηκε στις 15.10.69, με καταβολή από το κράτος των δαπανών της εταιρείας -συν 11%- ακόμη και κατά την ...«περίοδο τερματισμού» (ΦΕΚ 1969/Α/268). Επίσημη δικαιολογία: «αι ελληνικαί υπηρεσίαι είναι εις θέσιν να συνεχίσουν άνευ ειδικής εξωτερικής βοηθείας τας προσπαθείας δια την ανάπτυξιν» (Βήμα, 16.10.69).
* Απίστευτα επαχθής ήταν και η σύμβαση για την κατασκευή της Εγνατίας, που ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον αμερικανό εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ (ΦΕΚ 1969/Α/15). Το δημόσιο έβαζε 45 απ’ τα 150 εκατομμύρια δολάρια του έργου, «διευκόλυνε» τον «επενδυτή» με ομόλογα 80.000.000 κι εγγυόταν για τα δάνειά του. Το έργο θα γινόταν από έλληνες υπεργολάβους, ενώ ο «ανάδοχος» θα φρόντιζε απλώς για μελέτες και δάνεια, εισπράττοντας αμοιβή 14% επί των εξόδων (συμπεριλαμβανόμενης της δημόσιας χρηματοδότησης!) – τα 4.500.000 δολάρια «εν είδει προκαταβολής». «Εάν κατά την διάρκειαν της μελέτης ήθελεν διαπιστωθή» από τον ίδιο πως 150 εκατομμύρια δεν αρκούν, μπορούσε είτε να ψάξει γι’ άλλα είτε απλά να «θεωρηθή εκτελέσας την σύμβασιν άμα τη συμπληρώσει της κατασκευής τμήματος της οδού, ούτινος η αξία ανέρχεται εις δολλ. ΗΠΑ 150.000.000» (άρθρο 1§4). Τελικά, δε βρήκε ούτε τα προβλεπόμενα κι έφυγε, αφού το δημόσιο επιβαρύνθημε με 1 ½ δις δρχ.
* Ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας ήταν ήδη παρών με το διϋλιστήριο της ESSO στη Θεσσαλονίκη, επένδυση του 1962 που είχε καταγγελθεί ως σκανδαλωδώς προνομιακή. Το Μάιο του 1972, η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72). Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της Coca Cola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201).
Θερμός υποστηρικτής της χούντας, ο Πάππας πρωταγωνίστησε ως γνωστόν στο «ελληνικό Γουτεργκέιτ», ανακυκλώνοντας κονδύλια της CIA για το χρηματισμό του Νίξον απ’ τους δικτάτορες. Ενας προσωπάρχης του με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
* Μητέρα όλων των μαχών υπήρξε ωστόσο το ντέρμπι των μεγιστάνων (Ωνάσης, Νιάρχος, Βαρδινογιάννης, Ανδρεάδης, Λάτσης κ.ά) για το 3ο διϋλιστήριο της χώρας. Ο Παπαδόπουλος τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Ωνάση, σε βίλα του οποίου (στο Λαγονήσι) έμενε αντί συμβολικού ενοικίου, ενώ ο Μακαρέζος υπέρ του Νιάρχου. Η σύγκρουση έφτασε στα άκρα, με απόπειρες πραξικοπημάτων κι έκτακτους ανασχηματισμούς. Τελικά ο Ωνάσης τα παράτησε, ακυρώνοντας τη «μεγαλειώδη» σύμβαση που είχε υπογράψει και παίρνοντας πίσω την εγγύησή του, το 3ο διϋλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι ένα 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181).
Μια λεπτομέρεια αυτής της τιτανομαχίας, από την εμπιστευτική ενημέρωση Χατζηγιάννη προς τον Παπάγο (25.11.70), παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βάση τα σημερινά δεδομένα:
«Σε άλλο υπουργικό συμβούλιο, παραβρισκόταν ο Καρδαμάκης, ο οποίος εισηγήθηκε την αγορά μηχανημάτων από τη Siemens και την AEG χωρίς διαγωνισμό, για να μπορέσει να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στο πρόγραμμά της, που καθυστερούσε λόγω των δυσκολιών εκτέλεσης των συμφωνιών Ωνάση. Ο Παπαδόπουλος έλυσε μόνος του το θέμα, αποδεχόμενος την αγορά από τη μια εταιρεία».
Το «Τάμα του Εθνους»
Υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο σκάνδαλο της χούντας: ο τέλειος συνδυασμός της επαγγελίας μιας «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών» με τη μεγαλομανία του δικτάτορα και το ξάφρισμα υπέρογκων δημόσιων κονδυλίων.
Στις 14 Δεκεμβρίου 1968 ο Παπαδόπουλος εξήγγειλε την ανέγερση ενός μνημειώδους ναού του Σωτήρος στα Τουρκοβούνια –ως εκπλήρωση, υποτίθεται, της σχετικής υπόσχεσης της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του 1829 προς το Θεό σε περίπτωση απελευθέρωσης της Ελλάδας. Σύμφωνα άλλωστε με τη χουντική προπαγάνδα, η «επανάστασις» της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν παρά η άμεση συνέχεια -και ολοκλήρωση- του 1821.
Το έργο εγκρίθηκε στις 5.1.69 σε κοινή συνεδρίαση υπουργικού συμβουλίου και αρχιεπισκόπου. Για την επίβλεψή του συστήθηκε το Μάιο μια «Ανώτατη Επιτροπή» με πρόεδρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γ. Παπαδόπουλο και μέλη τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τους υπουργούς Εσωτερικών Στ. Πατττακό, Συντονισμού Ν. Μακαρέζο, Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου, Δημ. Εργων Κ. Παπαδημητρίου και τον υφυπουργό Προεδρίας Κ. Βοβολίνη. Ενα δεύτερο σώμα, το «Γνωμοδοτικό Συμβούλιο», αποτελούνταν από τον πρόεδρο της Ακαδημίας, τους πρυτάνεις του Πανεπιστημίου και του ΕΜΠ, το δήμαρχο Αθηναίων, το Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων και τον κοσμήτορα της Αρχιτεκτονικής. Στο εγχείρημα μετείχε, με άλλα λόγια, σύμπασα η ανώτατη πολιτική και πνευματική ηγεσία του καθεστώτος.
Για το είδος της προπαγάνδας που συνόδευσε την εξαγγελία, αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από την «Ηχώ των Ενόπλων Δυνάμεων» (3.6.73): «Ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, αφ’ ενός μεν υλοποιεί την υπόσχεσιν που έδωσε το Εθνος προς τον Θεό, και αφ’ ετέρου θ’ αποτελέση, μετά την οικοδόμησίν του, το τρίτο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των Αθηνών, μετά τον κλασικό Παρθενώνα και τον Βυζαντινό Λυκαβηττό».
Η επιστημονική κοινότητα των 1.857 ελλήνων αρχιτεκτόνων δεν φάνηκε πάντως να δείχνει τον ίδιο ενθουσιασμό. Τρεις διαδοχικοί διαγωνισμοί «προσχεδίων» και «ιδεών» μεταξύ 1970 και 1973 κατέληξαν σε φιάσκο: παρά τα τεράστια «βραβεία» που τους συνόδευαν (από 300.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές, όταν ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα ήταν γύρω στις 4.000 δραχμές), οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν αντίστοχια 7, 35 και 31. Τελικά και οι τρεις διαγωνισμοί κηρύχθηκαν άγονοι - μάλλον δίκαια, αν κρίνουμε από τις μακέτες που δημοσιεύθηκαν μεταδικτατορικά στο «Αντί» (30.11.74). Ακόμη κι έτσι, 3.650.000 δρχ διανεμήθηκαν σε ελάσσονες «επαίνους».
Απείρως μεγαλύτερη τέχνη επιδείχθηκε στη διασπάθιση των χρημάτων.
Τον Ιούνιο του 1969 ανακοινώθηκε η σύσταση «Ειδικού Ταμείου» για την οικονομική διαχείριση του «τάματος». Σύμφωνα με τον τελικό απολογισμό του που δημοσιεύθηκε μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου («Εστία» 19.1.1974), το «Ταμείο» εισέπραξε συνολικά 453.300.000 δρχ: 45,5 εκατομμύρια ως επιχορήγηση απ’ τον τακτικό προϋπολογισμό, 180 εκατομμύρια από «δωρεές, εισφορές, κλπ» και 230 εκατομμύρια σε δάνεια. Ενα μέρος των «εισφορών» ήταν επίσης δημόσιο χρήμα (η Αγροτική Τράπεζα «πρόσφερε» π.χ. 10 εκατομμύρια), ενώ το υπόλοιπο προήλθε από το υστέρημα του φιλοχρίστου και φιλοθεάμονος κοινού – όπως ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που θυσίασε στο «Τάμα» ολόκληρο το εφάπαξ του (109.455 δρχ), εισπράττοντας «τα συγχαρητήρια του πρωθυπουργού δια του υπουργού Προεδρίας» («Νέα» 31.12.68).
Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο απολογισμό, το 90% των εσόδων είχε ήδη καταναλωθεί σε απαλλοτριώσεις, «δαπάνες μελετών», προπαρασκευαστικά έργα και «δαπάνες διοικήσεως και λειτουργίας»!
«Φαίνεται ότι ο Ναός του Σωτήρος, που πρόκειται να ανεγερθή πάνω στα Τουρκοβούνια, θα είναι απ’ τους πιο θαυματουργούς στη χώρα μας», σχολίαζαν τις επόμενες μέρες τα «Νέα» (26.1.74). «Γιατί, πριν ακόμα κτισθή, πριν καν γίνουν τα σχέδια για την κατασκευή του, δαπανήθηκαν -λες από θαύμα- τα 406 εκατομμύρια δραχμές από τα 453 εκατομμύρια που είχαν τελικά συγκεντρωθεί. Πάντως κι οι πιο ολιγόπιστοι θαύμασαν το γεγονός ότι με εντελώς κανονικό τρόπο αναλώθηκε ολόκληρο το τεράστιο αυτό ποσόν για ένα έργο του οποίου ακόμα δεν κατάφεραν οι υπεύθυνοι να έχουν ούτε το σχέδιο. [...] Αφού λεφτά δεν υπάρχουν πιά, αφού ούτε καν τα σχέδια του ναού δεν έχουν γίνει ακόμη, η υπόθεση αυτή θα πρέπει να λήξη εδώ και όλοι θα φροντίσουμε να ξεχασθή».
Η ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΟΣ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗ...Βασανιστές της Χούντας: ΑΣΜ 21-4-67
Η ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΕΝΟΣ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗ...Βασανιστές της Χούντας: ΑΣΜ 21-4-67
Φθάσαμε στην 43η θλιβερή “επέτειο” του απριλιανού πραξικοπήματος των χουντικών στρατιωτικών που αλυσόδεσαν τους πολίτες σε μια μαύρη, φασιστική δικτατορία ελεεινής μορφής που στηριζόταν στα όπλα και στα βασανιστήρια.
Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε μαζί με την “Ελευθεροτυπία” το βιβλίο “Οι δίκες της Χούντας” με εκτενή πρακτικά για τις δίκες των χουντικών και βασανιστών, με το οποίο αναβιώνει το κλίμα της παράνοιας που είχαν δημιουργήσει οι πραιτωριανοί του φασιστικού καθεστώτος.
Ένας από αυτούς ο Μιχαήλ Πέτρου από την Σύμη, έφεδρος λοχίας που υπηρέτησε στο κολαστήριο της ΕΑΤ-ΕΣΑ- και προς τιμήν του από τους λίγους που ζήτησαν συγγνώμη για τα βασανιστήρια που διέπραξε:
«... Ζητώ δημόσια τη συγγνώμη των θυμάτων μου και εύχομαι στο μέλλον να μην υπάρξει ποτέ άνθρωπος που να υποστή τα όσα υπέστησαν».
Τα βασανιστήρια
Στην κατάθεσή του ο Μιχαήλ Πέτρου τόνισε: «... Η διαδικασία από την στιγμή της συλλήψεως του κρατουμένου ήταν η εξής: Πρώτα τον πηγαίναμε στο Διοικητήριο, μετά στο Πειθαρχείο, όπου του έπαιρναν όλα τα προσωπικά του αντικείμενα, γιατί φοβόμαστε μήπως αυτοκτονήσει.
Μετά τον οδηγούσαν ο αξιωματικός που τον είχε αναλάβει ή δύο δεσμοφύλακες σ’ ένα κελλί. Αν τον πήγαινε ο αξιωματικός, έδινε επί τόπου τις διαταγές για την μεταχείρισή του.
Διαφορετικά πήγαιναν οι δεσμοφύλακες και ρωτούσαν τον Διοικητή. Η συνηθισμένη διαταγή ήταν: «Δώστε του ένα μπερντάχι ξύλο, για να νοιώσει ότι είναι στο ΕΑΤ».
Ή «Αφαιρέστε του το κρεβάτι, την καρέκλα και το τραπέζι, για να ωριμάσει».
Ή «Στήστε τον όρθιο σ’ έναν κύκλο για να σιτέψει».
Μετά από αρκετές ώρες ημέρες ερχόταν ο ανακριτής αξιωματικός, για να πιστοποιήση αν οι διαταγές που είχε δώσει είχαν εκτελεσθή καλά. Ο στρατονόμος δεν μπορούσε να μην εκτελέση τις διαταγές του αξιωματικού. Όπως όταν μια φορά ο Τσάλας μου είπε για κάποιον κρατούμενο:
«Τον θέλω μπλε». Έπρεπε να γίνει μπλε.
Ο αξιωματικός διέτασσε: «Δώστε του το κρεβάτι, την καρέκλα και το τραπέζι». Αν ο κρατούμενος δεν έλεγε αυτό που ήθελαν, εφαρμοζόταν το «σχέδιο Νούμερο 2».
Το «Νούμερο2» ήταν ο ξυλοδαρμός. Αυτά τα σχέδια ήταν μάλλον πρωτοβουλία του Σπανού. Γιατί μόνο από τον Σπανό και τον Αντωνόπουλο τα είχε ακούσει.
Το «Νούμερο 3» ήταν ορθοστασία με ξυλοδαρμό συνεχή. Τώρα το «τσάι πάρτυ». Είχε δύο είδη «με φρυγανιές» ή «χωρίς φρυγανιές». Στην πρώτη περίπτωση, ο κρατούμενος στηνόταν στη μέση του κελιού του και γύρω του στέκονταν 4-5 ΕΣΑτζήδες. Δεν ήταν τόσο ο ξυλοδαρμός στην περίπτωση αυτή, αλλά η τρομοκράτηση.
Με αγιοφωνές χειρονομίες, αγριοφωνές και ουρλιαχτά τον τρομοκρατούσαν. Το «Τσάι πάρτυ με φρυγανιές» ήταν μια επανάληψη του προηγούμενου, αλλά συνοδευόταν και με πολύ ξύλο.
Κάτι ανάλογο με το νούμερο 3, αν αφαιρέσουμε την οθροστασία. Αν, μετά απ’ όλα αυτά τα σχέδια, ο αξιωματικός δεν έμενε ικανοποιημένος, άφηναν τον κρατούμενο 3-4 μέρες να ξεκουρασθεί, και μετά ξανάρχιζαν από την αρχή.
Τον έβαζαν 4-5 μέρες ορθοστασιά του, αν δεν έβγαζαν τίποτε, τον έστελναν σε άλλη μονάδα.
Τον έφερναν μετά πάλι πίσω, για να δουν αν είχε “ωριμάσει”. Αν όχι, άρχιζαν όλα πάλι από την αρχή».
Πώς γίνεσαι βασανιστής
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η μαρτυρία του έως ΕΣΑτζή Ιωάννη Κοντού, ο οποίος παρουσιάστηκε ως μάρτυρας κατηγορίας. Η μαρτυρία του προσφέρει μια «εκ των έσω» οπτική γωνία στη δίκη:
«Από τον Σεπτέμβριο 1971 μέχρι τον Αύγουστο του 1973 υπηρέτησα στην ΕΣΑ.
Παρουσιάστηκα στην Καλαμάτα και από κει μετά από εκπαίδευση δύο μηνών, κατετάγην στο ΚΕΣΑ, όπου η πρώτη επαφή με το ΚΕΣΑ ήταν πάρα πολύ άσχημη.
Μας παρέλαβαν οι υπαξιωματικοί εκπαιδευτές και γονατιστοί - κατόπιν βεβαίως ξυλοδαρμού - μας πήγαν στο άγαλμα της 21ης Απριλίου.
Εκεί ορκιστήκαμε στο άγαλμα και στον διευθυντή μας. Αργότερα με ξυλοδαρμούς πάντοτε άρχισε η βασική εκπαίδευση η οποία ήταν:
Ξύλο -πρωινό φαγητό, ξύλο- μεσημεριανό φαγητό, ξύλο -βραδινό φαγητό, ξύλο και ύπνος. Αυτή ήταν η εκπαίδευσή μας επί 90 ημέρες. Υποβληθήκαμε σε πολλά βασανιστήρια. Θα μπορούσα να πω ότι περάσαμε πολύ περισσότερα από όσα πέρα-σαν αρκετοί κρατούμενοι.
Προσπαθούσαν να διαστρεβλώσουν τον χαρακτήρα μας. Αυτά που η πολιτεία αγωνιζόταν να μας μάθει, με τους γονείς μας, με το σχολείο, με την εκκλησία, αυτοί τα ανέτρεψαν όλα μέσα σε τρεις μήνες. Προσπαθούσαν να ξυπνήσουν τον εγκληματία μέσα μας, μας υπέβαλαν σε πολλά βασανιστήρια και ανάμεσά τους ο κ. Μαραγκός, ο οποίος μας έβαζε μετά γόνατα να κάνουμε τον γύρο του διοικητηρίου.
Μας κρεμούσαν από τα δένδρα. Προσωπικά με έβαλαν να βοσκήσω χορτάρι σαν πρόβατο. Δεν υπήρχε καμία δηλαδή αξιοπρέπεια για τον στρατιώτη. Σηκώναμε τζιπ στην ανάταση και τρέχαμε». Σε άλλο σημείο της κατάθεσής του ο Κοντός αναφέρει:
«Επί τρεις μήνες γινόταν αυτή η εκπαίδευση και προσπαθούσαν να μας μυήσουν στις ιδέες τους. Εκλήθην να υπηρετήσω την πατρίδα μου και ήμουν περήφανος για αυτό το πράγμα. Αλλά αργότερα κατάλαβα, ότι δεν υπηρέτησα την πατρίδα μου αλλά τις διεστραμμένες ιδέες ορισμένων αξιωματικών».
Ο Κοντός ήταν αυτόπτης μάρτυρας πολλών βασανιστηρίων. «Μας έβαζαν στο διάδρομο των κελιών σκοπούς. Εκεί είδα τον Στ. Παναγούλη, ο οποίος ήταν σε κακά χάλια. Είδα στρατονόμους να χτυπούν άγρια τον κ. Παναγούλη.
Έδερναν πάντα με εντολές. Δεν υπήρχαν υπερβάσεις και παρανομίες από κατώτατα όργανα». (...).
Στη συνέχεια ο Κοντός απευθύνθηκε στο προεδρείο του Στρατοδικείου και είπε: «Μας είχαν κάνει κύριε Πρόεδρε πλύση εγκεφάλου με την κομμουνιστοφοβία.
Τους αμόρφωτους “σημάδευαν” κυρίως. Έκαναν κατηχήσεις ότι οι κομμουνιστές θα μας σφάξουν με κονσερβοκούτια αι όταν αναλάβουν την εξουσία θα μας βγάλουν τα μάτια.
Και όταν ερχόταν κάποιον κρατούμενος το γενικός σύνθημα ήταν: «Κομμουνιστής. Πρέπει να πεθάνει!», «Τσακίστε τους», μας έλεγαν:
«Θα σφάξουν όλη την Ελλάδα». Μας αφήρεσαν ό,τι καλό μας έδωσαν οι γονείς μας και η εκκλησία, να αγαπάμε τον πλησίον, μέχρι σημείου, μάλιστα, που να βλέπουμε άνθρωπο να σφαδάζει και να μη μας κάνει αίσθηση».
Πηγη
Κόκκινη προπαγάνδα εκτοξεύθηκε από yiok-yiok
Δουλεμποροι και νεοδουλοι
Επάγγελμα: ενοικιαζόμενος
"Φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει συστήσει Ι.Γ.Ε.Ε. και έχει την έδρα του σε άλλο κράτος – μέλος της Ε.Ε. σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους – μέλους αυτού, μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες του προσωρινά και στην Ελλάδα είτε από το κράτος – μέλος στο οποίο εδρεύει είτε αποκτώντας στο έδαφος της Ελλάδας, υποδομή ορισμένης μορφής ή είδους, η οποία είναι απαραίτητη για την άσκηση της δραστηριότητας του. Σε κάθε περίπτωση, έχει την υποχρέωση, προτού δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα, να γνωστοποιήσει στην αρμόδια Αρχή. τον φορέα από τον οποίο του έχει παρασχεθεί η δυνατότητα άσκησης της εν λόγω δραστηριότητας, τον φορέα από τον οποίο ελέγχεται, καθώς και να αναφέρει ότι αποδέχεται τις διαδικασίες ελέγχου της χώρας μας. Επίσης, υποχρεούται να γνωστοποιήσει στην αρμόδια αρχή την επικείμενη άσκηση της δραστηριότητας του στην επικράτεια της Ελλάδας, την επωνυμία του, τη διεύθυνση στο κράτος-μέλος εγκατάστασης του ή της υποδομής που θα αποκτήσει στην Ελλάδα, τα στοιχεία επικοινωνίας του και το χρονικό διάστημα που θα δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα. Η ως άνω γνωστοποίηση μπορεί να γίνει και μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος προς την αρμόδια αρχή." (Ν.4052/2012, άρθρο 107, παράγραφος 1)
Πρώτα-πρώτα, επειδή μάλλον δεν γνωρίζετε τι σημαίνει Ν.4052/2012, σας πληροφορώ ότι είναι ο περίφημος εφαρμοστικός νόμος, ο οποίος ψηφίστηκε επί ημερών Παπαδήμου για να συνοδεύσει το "Μνημόνιο 2". Αυτός ο νόμος, λοιπόν, με τις διατάξεις των άρθρων 98-112, ενσωματώνει στην εθνική μας νομοθεσία τις διατάξεις τής κοινοτικής οδηγίας 104/2008, η οποία αφορά στην επέκταση και ανεμπόδιστη λειτουργία των Ι.Γ.Ε.Ε., δηλαδή των Ιδιωτικών Γραφείων Ευρέσεως Εργασίας. Και για να καταλάβετε για ποιο πράγμα μιλάμε, αυτά τα Ι.Γ.Ε.Ε. είναι πιο γνωστά ως Εταιρείες Ενοικίασης Εργαζομένων.
Μπορεί να μη γίνεται πολλή κουβέντα στα διάφορα ΜουΜουΕ γι' αυτά τα γραφεία αλλά η πραγματικότητα είναι ότι αυτά τα νεοκαπιταλιστικά μορφώματα επιφέρουν συντριπτικό χτύπημα σε όσα εργασιακά δικαιώματα έχουν απομείνει όρθια. Ας δούμε αναλυτικά δυο-τρία πραγματάκια:
Πάμε μερικά χρόνια πίσω, στην εποχή Σημίτη. Ο νόμος 2956 του 2001 νομιμοποίησε την δραστηριότητα των διαβόητων Εταιρειών Προσωρινής Απασχόλησης (Ε.Π.Α.), δηλαδή των προδρόμων των σημερινών Ι.Γ.Ε.Ε. Σίγουρα θα έχετε ακούσει περιπτώσεις ενοικίασης εργαζομένων εδώ και κάμποσα χρόνια. Σας θυμίζω την γνωστή περίπτωση της μετανάστριας Κούνεβα, η οποία δέχθηκε επίθεση με καυστικό υγρό ενώ εργαζόταν ως ενοικιαζομένη καθαρίστρια, επειδή είχε τολμήσει να συνδικαλιστεί.
Ο Ν. 2956/2001, λοιπόν, προέβλεπε (άρθρο 22, παράγραφος 2) σχετικά με τις συμβάσεις των Ε.Π.Α. και τις χορηγούμενες απ' αυτές αποδοχές: "με την κατά την προηγούμενη παράγραφο σύμβαση προσδιορίζεται επίσης το ύψος των αποδοχών τού μισθωτού, οι οποίες δεν μπορεί να είναι κατώτερες από τις προσδιοριζόμενες από τις κλαδικές ή ομοιοεπαγγελματικές ή επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, που ισχύουν για το προσωπικό τού έμμεσου εργοδότη και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να είναι κατώτερες από τις προβλεπόμενες στην εκάστοτε Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας". Αυτή η διάταξη καταργείται πλήρως από τον εφαρμοστικό νόμο, κάτι που φαίνεται μάλλον φυσιολογικό μετά το σμπαράλιασμα των συλλογικών συμβάσεων. Το μόνο που προβλέπει ο Ν.4052/2012 είναι οι δυο γραμμές τού άρθρου 106: "Ο καθορισμός του τιμήματος μεσολάβησης διαμορφώνεται ύστερα από ελεύθερη συμφωνία του Ι.Γ.Ε.Ε. και του εργοδότη που προσλαμβάνει τον εργαζόμενο".
Με απλά λόγια, δηλαδή, το ύψος τής αμοιβής των ενοικιαζομένων εργαζομένων αποτελεί προϊόν συμφωνίας μεταξύ τού δουλέμπορου (Ι.Γ.Ε.Ε.) και του ενοικιαστή των δούλων.
Πάμε παρακάτω. Όπως λέγαμε τις προάλλες και όπως αναφέρεται στο απόσπασμα που παραθέσαμε στην αρχή του κειμένου, τα Ι.Γ.Ε.Ε. που δραστηριοποιούνται στην χώρα μας μπορούν να έχουν την έδρα τους σε όποια χώρα τής Ευρωπαϊκής Ένωσης γουστάρουν. Αυτό σημαίνει ότι οι όροι εργασίας των "ενοικιαζομένων" δεν ρυθμίζονται από τις διατάξεις των ελληνικών νόμων αλλά από τους νόμους της χώρας που διάλεξε ως έδρα το Ι.Γ.Ε.Ε. στο οποίο έχουν προσληφθεί. Συνεπώς, πόσο στοίχημα βάζετε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ι.Γ.Ε.Ε. έχουν ως επίσημη έδρα τους χώρες με ξεφτιλισμένα μεροκάματα;
Ανοίγουμε παρένθεση. Πόσα άτομα απασχολεί συνολικά π.χ. ο Βασιλόπουλος στα σούπερ-μάρκετ του; Κάτι χιλιάδες, ε; Μάλιστα. Πόσο λέτε να του κοστίσει η ίδρυση ενός Ι.Γ.Ε.Ε. π.χ. στην Εσθονία, το οποίο θα είναι ανεξάρτητη επιχείρηση στα χαρτιά; Και πόσο να του κοστίσει η ίδρυση ενός υποκαταστήματος στην Ελλάδα, το οποίο θα προσλαμβάνει το προσωπικό που χρειάζεται η "μαμά" επιχείρηση, ώστε εν συνεχεία να της το νοικιάζει με μισθούς Εσθονίας; Κλείνουμε την παρένθεση.
Δεν έχει κλείσει χρόνος από την ψήφιση του Ν.4052/2012 και οι "ενοικιαζόμενοι" εργαζόμενοι έχουν ήδη ξεπεράσει τις 100.000, ενώ οι εκτιμήσεις λένε πως το 2015 ο ένας στους δέκα εργαζόμενους θα δουλεύει ως...νοικιασμένος. Ήδη στον τραπεζικό κλάδο αυτό το ποσοστό του 10% κοντεύει να πιαστεί, ενώ σε ορισμένους τομείς (π.χ. τηλεφωνικά κέντρα, πωλήσεις πιστωτικών καρτών κλπ) σχεδόν το σύνολο των απασχολουμένων είναι επί ενοικίω. Επίσης, ο Ο.Τ.Ε. έχει νοικιάσει κάπου 3.000 εργαζόμενους, ενώ φαίνεται ότι σε λίγο όλοι οι απασχολούμενοι στα νούμερα εξυπηρέτησης (11888, 14784, 13888 κλπ) θα είναι νοικιασμένοι. Τέλος, ας σημειώσουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των 15.000 καθαριστριών που ξεβρομίζουν τις -πρώην- ΔΕΚΟ, εργάζεται με καθεστώς ενοικίασης.
Φυσικά, για οποιαδήποτε συμμετοχή τέτοιων εργαζομένων σε κινητοποιήσεις (π.χ. απεργίες, στάσεις εργασίας κλπ) δεν πρέπει να γίνεται λόγος. Βλέπετε, ο ενοικιαστής δεν μπαίνει καν στον κόπο να κάνει απολύσεις. Απλώς, ειδοποιεί το Ι.Γ.Ε.Ε. να αντικαταστήσει το...μίσθιο. Έτσι, λοιπόν, γίνεται πλέον κατανοητή η χαμηλή συμμετοχή κάποιων κλάδων εργαζομένων στις όποιες απεργίες.
Αυτά. Σ' αυτή την Ευρώπη -υποτίθεται πως- θέλουμε να μείνουμε και στήνουμε κώλο σε όποιον μας το ζητήσει. Άντε βρε, όπου νά 'ναι φτάνει η ώρα που θα αλλάξουμε το γνωστό ερώτημα "πού δουλεύεις;" με το πιο σωστό "πού είσαι νοικιασμένος;"... Με τις υγείες μας!
ΥΓ: Πώς το λέει εκείνο το ωραίο η "ριζοσπαστική αριστερά" για την Ευρώπη των λαών; Θυμίστε τό μου να γελάσει λίγο το χειλάκι μας
cogito erg
Ειναι η σειρα σου ασπρο διποδο
ΙΣΘΜΟΣ: Επίθεση αγνώστων σε κατοικίες- Νόμιζαν ότι έμεναν αλλοδαποί
Από τον δημοτικό οργανισμό «Προμηθέα» του δήμου Λουτρακίου – Αγ. Θεοδώρων αναφέρεται: «Την 7η Νοεμβρίου 2012 στην έδρα του Νομικού μας Προσώπου, συνεδρίασε το Δ.Σ. μας και προ ημερησίας διατάξεως, εξέδωσε το παρακάτω ψήφισμα:
Με αφορμή το πρόσφατο περιστατικό της επίθεσης κάποιον αγνώστων (φασιστών στην νοοτροπία ) με πέτρες στις κατοικίες ανήμπορων Ελλήνων στον Ισθμό, διότι νόμιζαν ότι εκεί έμεναν αλλοδαποί, οι οποίοι όμως είχαν φύγει προηγουμένως, δηλώνουμε αγανάκτηση για το γεγονός αυτό το οποίο καταδικάζουμε και εκθέτουμε τα εξής:
Καταδικάζουμε την οποιαδήποτε απόχρωση φασισμού, από όπου και εάν προέρχεται.
Όχι μόνον επειδή έχει δολοφονική ιδεολογία, αλλά γιατί θέλει να κάνει τα παιδιά μας άβουλα όντα, χωρίς λογική, ρομπότ, τα οποία πρέπει να πιστεύουν στο κράτος και όχι στην Δικαιοσύνη, στον πόλεμο και όχι στην Ειρήνη, στο μίσος του διαφορετικού χρώματος , θρησκείας, φυλής ,παράδοσης και όχι στην Αγάπη, στον Έρωτα και στον Σεβασμό ως προς την αξία του Άνθρωπου.
Η γνώση, η εργασία και ο έρωτας, είναι για τον Άνθρωπο τα βασικά εφόδια για να μπορέσει να ζήσει αξιοπρεπώς στη ζωή.
Η επίθεση ως προς τον συνάνθρωπο από ανθρώπους που σπέρνουν το μίσος και τον φόβο πρέπει να σταματήσει.
Πρέπει όλοι μας ενεργά να αντισταθούμε σε αυτούς που θέλουνε να γίνουμε φοβισμένα ανθρωπάκια…με την «πανούκλα» που μεταδίδουν.
Σας καλούμε σε συνεχή αγώνα για να μην κινδυνέψουν τα παιδιά μας και για μπορέσουν οι άνθρωποι να μην φοβούνται, αλλά να έχουν πρόσβαση στην γνώση, στην εργασία και να μάθουν να αγαπούν τον Άνθρωπο σε ένα καθεστώς Ελευθερίας, Δημοκρατίας ,Δικαιοσύνης και σεβασμού της Αξιοπρέπειας του Ανθρώπου και να ζουν τα παιδιά μας σε έναν καλύτερο κόσμο, όπου θα προσφέρει ο ένας στον άλλον και θα λειτουργεί συνεχώς η κοινωνική αλληλεγγύη…»
http://korinthiannews.gr/?p=83363 μεσω http://www.facebook.com/skatastousfasistes
Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
BlogThis!
Μοιραστείτε το στο Twitter
Μοιραστείτε το στο Facebook
Πολυτεχνείο 1973- Κρατούμενοι/βασανιζόμενοι- Τρομοκρατία ΕΑΤ/ΕΣΑ
Πολυτεχνείο 1973- Κρατούμενοι/βασανιζόμενοι- Τρομοκρατία ΕΑΤ/ΕΣΑ
ΑΦΙΕΡΩΝΕΤΑΙ ΣΤΟΥΣ ΘΑΥΜΑΣΤΕΣ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΙ-ΒΑΣΑΝΙΖΟΜΕΝΟΙ ΕΠΙ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ [1]
Τα κτήρια του Ειδικού Ανακριτικού Τμήματος της Ελληνικής Στρατιωτικής Αστυνομίας (ΕΑΤ/ΕΣΑ) βρίσκονται κάτω από το Ναυτικό Νοσοκομείο (όπου πολύ συχνά ακούγονταν οι κραυγές των βασανιζόμενων τότε), πίσω από το άγαλμα του Βενιζέλου στη Βασιλίσσης Σοφίας. Παράλληλα λειτουργούσε στου ΠΑΠΑΓΟΥ τοΚέντρο Εκπαίδευσης της ΕΣΑ (ΚΕΣΑ) όπου με πολύ σκληρές και συχνά απάνθρωπες συνθήκες αποκτούσαν οι «επιλεγμένοι» στρατεύσιμοι τον «τιμητικό» τίτλο του ΕΣΑτζή, υποψήφιου συχνά βασανιστή, όπως αποδείχθηκε όλα εκείνα τα χρόνια.
Στα βιβλία κρατουμένων στις πύλες των δύο στρατοπέδων καταγράφονταν τα στοιχεία που παρουσιάζονται, ενώ σε κάποια στήλη του ΚΕΣΑ (που δεν περιλαμβάνεται εδώ) σημειώνονταν πότε διατίθεται και πότε επιστρέφει ο κάθε κρατούμενος από το ανακριτικό κέντρο (όπου και οι συστηματικοί βασανισμοί).
Σήμερα σε ένα από τα κτήρια του ΕΑΤ/ΕΣΑ λειτουργεί ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών (ΣΦΕΑ), απ’ τους οποίους πολλοί είχαν «φιλοξενηθεί» στη φωλιά της τρομοκρατίας.
 |
| Το κολαστήριο σήμερα |
Στο κολαστήριο αυτό από 16-8-72 μέχρι 2-5-1974 κρατήθηκαν και ανακρίθηκαν τουλάχιστον 227 κρατούμενοι (στις δεκατρείς περιπτώσεις γυναίκες). Τούτο προκύπτει από τον πρώτο ΠΙΝΑΚΑ που ακολουθεί. Στο ίδιο διάστημα έχουμε την εξέγερση του πολυτεχνείου και νωρίτερα τον ίδιο χρόνο την εξάρθρωση της οργάνωσης για Κίνημα στο Ναυτικό.
Καταγράφονται στοιχεία μεταχθέντων στο ΕΑΤ πιθανότατα όμως όχι όλων. Για το Κίνημα φερ’ ειπείν σημειώνει σε επιστολή του ο αντιναύαρχος Μανταδάκης
«…δεν έχει ο πίνακας αυτός ονόματα των συλληφθέντων αξιωματικών του ΠΝ που κρατούνταν στα υπόγεια του ΓΕΝ και του βοηθητικού κτηρίου ή στο Βοτανικό και μεταφέρονταν για ανάκριση με παραμονή 3-5 ημερών στο ΕΑΤ…εκτιμώ ότι περιλαμβάνει μόνον αυτούς που είτε κρατήθηκαν απ’ ευθείας στο ΕΑΤ ή μετήχθησαν από το ΚΕΣΑ…»
Ο πρώτος πίνακας έχει στοιχεία από τον Αύγουστο του 1972 μέχρι τέλους της δικτατορίας και καλύπτει μεγαλύτερο εύρος συλληφθέντων. Εάν συγκρίνουμε τους δύο πίνακες διαπιστώνουμε πως πολλοί ήταν εκείνοι που εγκλείονταν κατευθείαν στο ΕΑΤ και από εκεί απολύονταν, ενώ το ΚΕΣΑ το χρησιμοποιούσαν και ως πρόσθετο χώρο κράτησης. Πολλά από τα στοιχεία δεν έχουν συμπληρωθεί στο βιβλίο κρατουμένων. Η ορθογραφία δεν τηρήθηκε στην αντιγραφή, επειδή αφορά ονόματα και διευθύνσεις ενώ οι συντάκτες του βιβλίου ήταν ανορθόγραφοι.
Από τους αναγραφόμενους στον πρώτο πίνακα (εάν εξαιρεθούν οι άνευ επαγγέλματος που είναι εξήντα δύο) ξεχωρίζουν οι φοιτητές στην περίοδο των γεγονότων της Νομικής και του Πολυτεχνείου και οι αξιωματικοί της οργάνωσης για Κίνημα στο Ναυτικό. Συνολικά καταχωρούνται είκοσι έξη αξιωματικοί εν ενεργεία (του ναυτικού οι περισσότεροι), πέντε απόστρατοι, δώδεκα στρατεύσιμοι ενώ δεν απουσιάζουν οι καλλιτέχνες (Καζάκος, Μητσιάς, Υψηλάντη), τέως Βουλευτές (μεταξύ των οποίων μια γυναίκα η Τσουδερού), Καθηγητές Πανεπιστημίων και Πολυτεχνείου, δημοσιογράφοι, επιχειρηματίες κ.ο.κ.
Η ΕΣΑ μέσα από τα δύο βιβλία των κρατουμένων παρουσιάζεται να παίζει ρόλο σε ευρύ πεδίο υποθέσεων. Πολλούς από τους καταγραμμένους ως κρατούμενους συναντάμε τα επόμενα χρόνια να συμμετέχουν στα δημόσια πράγματα της χώρας.
Το ΚΕΣΑ δεν περιορίζεται στο ρόλο εκπαιδευτή του προσωπικού της στρατιωτικής αστυνομίας και του ΄΄δεσμοφύλακα΄΄ των αντιπάλων του καθεστώτος. Συντάσσει ΄΄Δελτία Ψυχολογικών Επιχειρήσεων΄΄ και Π.Δ.Α.[2] Από αυτά διαπιστώνεται, πως είναι τροφοδότης άλλων υπηρεσιών του καθεστώτος και αποδέκτης πληροφοριών σε ότι αφορά «αντεπαναστατικές» ενέργειες, υπόπτους, ΄΄ψιθύρους΄΄, δημοσιεύματα…
Οι υπογράφοντες τα δελτία και τα Π.Δ.Α. φέρουν το βαθμό του ταγματάρχη, που ήταν και ο κυρίαρχος μαζί με του λοχαγού (αλλά και αντισυνταγματάρχη κατά περίπτωση) στις μονάδες της ΕΣΑ.[3]
Τους μικρούς και μεσαίους βαθμούς προτιμούσε ο Ιωαννίδης και σωστά για ΄΄σύσφιξη σχέσεων΄΄ και για στρατολόγηση στον ισχυρό πυρήνα και «κέρβερο» της ΄΄επανάστασης΄΄ που ήταν η ΕΣΑ. Αυτοί οι βαθμοί όμως είναι και οι προβλεπόμενοι για τις πιο ΄΄ευαίσθητες΄΄ επιχειρησιακές και άλλες θέσεις των Μονάδων και Επιτελείων του στρατεύματος.
Ο κανονισμός της ΕΣΑ, δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ το 1968. Είκοσι χρόνια αργότερα το 1989 έχουμε ανατύπωση, δηλαδή συνέχιση εφαρμογής του ΣΚ 600-1, χωρίς καμία απολύτως αλλαγή πλην του ονόματος. Η εφαρμογή του κανονισμού του 1951 θεωρήθηκε για σαράντα χρόνια επιτυχής και συνέχισε να εφαρμόζεται. Είδαμε σε προηγούμενο άρθρο περισσότερα για τον κανονισμό αυτόν που υπήρξε για δεκαετίες ο «κακός δαίμων» της ομαλότητας στη χώρα μας και ο οδηγός εκτροπών των οργάνων των εκάστοτε χουντικών.
Πηγή: Κακαράς
ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ: Το νησί των Καβείρων!!!!!!!!
ΣΑΜΟΘΡΑΚΗ: Το νησί των Καβείρων!!!!!!!!
 |
Σαμοθράκη, μικρό και ειδυλλιακό νησί στο Θρακικό πέλαγος.
Σαμοθράκη, το ψηλότερο ελληνικό νησί 1611μέτρα -με την εξαίρεση των δύο μεγαλονήσων, της Κρήτης και της Εύβοιας Το όνομα του βουνού είναι Σάος, αλλά οι ντόπιοι το ονομάζουν «Φεγγάρι» (όπως και την υψηλότερη κορυφή του), καθώς είναι «τόσο ψηλό που κρύβει το φεγγάρι». Εξάλλου, το όνομα του νησιού σημαίνει «ψηλή Θράκη» -από το αρχαιοελληνικό σάμος = υψηλή.
 |
Σαμοθράκη, το νησί με τους μικρούς καταράκτες
Η Σαμοθράκη το νησί των Καβειρίων Μυστηρίων. Τα μυστήρια τελούνταν στο χώρο του «Ιερού των Μεγάλων Θεών», που αποτελεί τώρα το σημαντικότερο αρχαιολογικό τόπο στο νησί.
 |
Λέγεται πως στα Καβείρια Μυστήρια συναντήθηκαν για πρώτη φορά οι γονείς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Φίλιππος, βασιλιάς της Μακεδονίας και η Ολυμπιάδα κόρη του βασιλιά της Ηπείρου, και πως στο νησί πραγματοποιήθηκε η σύλληψη του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
 |
 |
 |
Ενα από τα πιο ωραία ηλιοβασιλέματα της Ελλάδας.
 |
| Μην ξεχάσεις στη συνέχεια να δοκιμάσεις το παραδοσιακό γλυκό της Σαμοθράκης, το πραούστι, από τα χεράκια της κυρίας Μαρίας ή αν θέλεις πάλι το ωραιότατο ραβανί της σπεσιαλίστριας Βικτώριας. Θα σου μείνουν αξέχαστα. |
Καλού κακού όμως, πάρε και κανένα μπουφανάκι και άς έχει η Καμαριώτισσα 30ο Κ.
 |
Φωτογραφικό υλικό: SAMOTHRAKI (Σκιά του Παραδείσου)
ΑΛΗΘΙΝΑ ΝΕΑ!!! MΠΟΥΜΠΟΥΝΟΚΕΦΑΛΕ... 902.gr
ΑΛΗΘΙΝΑ ΝΕΑ!!! MΠΟΥΜΠΟΥΝΟΚΕΦΑΛΕ...
-Μάνα, τι έπαθε η γιαγιά και κυκλοφορεί με το πιεσόμετρο κρεμασμένο στο μπράτσο;
-Πήρε την πίεσή της γιε μου.
-Ε, και; Για δεν το βγάζει τώρα από ’κεί;
-Γιατί τώρα λέει, που ξανάναι στη θέση της, θέλει να τη βλέπει συνεχώς.
-Την κακομοίρα τη γιαγιούλα μου…
-Ποια γιαγιούλα γιε μου; Παιδούλα έγινε πάλι! Μόνο 9.02 έχει.
-Αυτό δεν είναι πίεση πια! Είναι το portal 902!
==================================
-Τι ακούς αγάπη μου με τόση προσοχή;
-Μετράω τους χτύπους τής καρδιάς σου, μωρό μου.
-Τι σύμπτωση! Κι εγώ το ίδιο κάνω με τη δική σου καρδιά!
-Πόσους μέτρησες μέχρι τώρα;
-Μα, 902 ακριβώς!!!
-Τι σύμπτωση! Κι εγώ τόσους μέτρησα σ’ εσένα! 902 ακριβώς!
-portal 902 οι καρδιές μας, καρδιά μου στο ίντερνετ!!!
=========================
-Γυναίκα, τι δουλειά έχεις στο ίντερνετ καφέ με την πιτσιρικαρία;
-Ουφ! Στο σφυρίξανε οι καλοθελητάδες;
-Λέγε για θά ’χουμε κακά ξεμπερδέματα...
-Ωχ καημένε, με τις υπερβολές σου!
-Ποιες υπερβολές μου; Ένα μήνα τώρα, κάθε απόγιομα ξεπορτίζεις.
-Μπα, κι εσύ τι κάνεις;
-Εγώ… Εγώ πάω στο καφενείο και παίζω κάνα ταβλάκι. Ενώ εσύ…
-Κι εγώ κάνω παρέα με δυο κοπελίτσες, αλλά δεν παίζουμε τάβλι. Εγώ τις μαθαίνω πώς να τα βγάζουν πέρα μ’ έναν μπουμπουνοκέφαλο σαν κι εσένα, κι αυτές με μαθαίνουν κομπιούτερ. Ικανοποιήθηκες τώρα;
-Τι να το κάνεις χριστιανή μου το κομπιούτερ;
-Να βλέπω το portal τού 902!
-Τι είν’ τούτο πάλι;
-Αμ ξέρεις και τίποτ’ άλλο από τάβλι και καναπέ; Ξεστραβώσου επιτέλους! Να διάβασε ΕΔΩ να μορφωθείς! Μπουμπουνοκέφαλε…
www.902.gr
Αναρτήθηκε από ΑΝΕΡΓΟΙ και ΑΦΡΑΓΚΟΙ
Τι δείχνει το παράδειγμα της «Cosco»;
Τι δείχνει το παράδειγμα της «Cosco»;
-- Περίσσεψαν χτες οι πανηγυρισμοί της κυβέρνησης για την επιχειρηματική συμφωνία ανάμεσα στα μεγαθήρια της «Cosco» και της HP με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Τι δείχνει όμως στους εργαζόμενους το παράδειγμα της «Cosco»;
Με αφορμή την επιχειρηματική συμφωνία COSCO - HP - TΡΑΙΝΟΣΕ, ο Αντ. Σαμαράς είπε χτες ότι «η κυβέρνηση επιδιώκει να γίνει η χώρα μας φιλική στην επιχειρηματικότητα, φιλική στις επενδύσεις. Και μέσα από αυτό το δρόμο της ανάπτυξης, προφανέστατα, θα δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας». Η ανάπτυξη που προωθεί η κυβέρνηση, προϋποθέτει την εξαθλίωση των εργαζόμενων και του λαού, αφού οικοδομείται στα αποκαΐδια ακόμα και των πιο στοιχειωδών δικαιωμάτων του. Το παράδειγμα της COSCO, το οποίο προκλητικά αντιστρέφει η συγκυβέρνηση, είναι αποκαλυπτικό.
Τι συνέπειες είχε η συγκεκριμένη αναπτυξιακή επένδυση για εργαζόμενους και αυτοαπασχολούμενους; Ορισμένα ενδεικτικά παραδείγματα:
- Η δημιουργία κάποιων εκατοντάδων θέσεων εργασίας από την πολυεθνική υπολείπονται κατά πολύ των 30.000 θέσεων εργασίας που χάθηκαν από ναυτιλιακές εταιρείες που έκλεισαν, από μικρές μεταφορικές εταιρείες που έβαλαν λουκέτο, από συσκευαστήρια που είδαν τον τζίρο τους να εξανεμίζεται.
- Η σύμβαση εργασίας που υπογράφουν παλιοί και νέοι εργαζόμενοι περιλαμβάνει τους εξής όρους:
-- Κάθε εργαζόμενος προσλαμβάνεται ως ανειδίκευτος εργάτης, προκειμένου να είναι φτηνός για την εργοδοσία.
-- Η εταιρεία έχει το δικαίωμα μετακίνησης χωρίς συμφωνία του εργαζόμενου.
-- Η υπέρβαση του ωραρίου μεταφράζεται ως «οικειοθελής προσφορά», για να αυξάνεται ο απλήρωτος χρόνος της εργασίας.
-- Η αμοιβή είναι 40 ευρώ την ημέρα μαζί με τα επιδόματα, τις πρόσθετες αμοιβές για νυχτερινή εργασία, τις αργίες και τα εκτός έδρας. Στην αμοιβή επίσης περιλαμβάνονται και όλες οι κρατήσεις, εισφορές, φόροι κλπ. Οι εργαζόμενοι, αν και με ημερομίσθιο, πληρώνονται την τελευταία ημέρα του μήνα.
-- Η εταιρεία έχει δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης, αν παραβιαστεί ένας όρος ή ο εργαζόμενος απουσιάσει χωρίς άδεια 3 ημέρες, σε διάστημα ενός έτους. Αλίμονο δηλαδή στον εργάτη που θα απεργήσει!
-- Σε περίπτωση ασθένειας του εργαζομένου, η εταιρεία δικαιούται να ελέγχει με γιατρό της δικής της επιλογής τον ασθενή.
-- Ο εργαζόμενος αναλαμβάνει έναντι της εταιρείας την υποχρέωση πίστης, δηλαδή δεσμεύεται με όρους μαφίας να μη λέει κουβέντα σε κανέναν για τα όσα συμβαίνουν στο χώρο της δουλειάς του.
- Για αρκετούς εργαζόμενους υπάρχει καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας, με αποδοχές 300-400 ευρώ. Οι συμβάσεις είναι ημερήσιες και γίνονται μέσω εταιρείας που έχει συσταθεί γι' αυτό το σκοπό και μέσω πέντε υπεργολάβων.
- Το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων είναι επινοικιασμένοι στη θυγατρική της COSCO, τη ΣΕΠ, από την εταιρεία «Διακίνηση ΑΕ», θυγατρική της κατασκευαστικής εταιρείας ΕΛΓΕΚΑ. Οι υπόλοιποι εργάζονται ανάλογα με το αν υπάρχει πλοίο, σε συνθήκες εργασίας χειρότερες από των «ελεύθερων λιμενεργατών» της δεκαετίας του '30.
- Οι νοικιασμένοι εργάτες απασχολούνται σε ημερήσια βάση, σε συμφωνία με την ΕΛΓΕΚΑ, η οποία διαθέτει από 19 εργαζόμενους και κάτω, ώστε να μην μπορούν να σχηματίσουν σωματείο.
- Η αναγκαία πολύμηνη εκπαίδευση πάνω στη λειτουργία μεγάλων μηχανημάτων συμπυκνώθηκε σε εκπαίδευση λίγων ημερών. Σύμφωνα με καταγγελίες, οι χειριστές ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το ποιος θα κάνει τις περισσότερες και τις πιο γρήγορες "κινήσεις" για να εξασφαλίσουν παραπάνω μέρες εργασίας. Επίσης, στο λύσιμο και στο δέσιμο των εμπορευματοκιβωτίων, εργάζονται ανασφάλιστοι με 25 ευρώ μεροκάματο!
Πέρσι, ο κύκλος εργασιών της πολυεθνικής αυξήθηκε κατά 7,26% και την ίδια στιγμή οι αμοιβές και τα άλλα «έξοδα προσωπικού», όπως τα ονοματίζουν, μειώθηκαν κατά 7,65%. Στα παραπάνω, προστίθενται και κάμποσα εργατικά ατυχήματα που έγιναν σε συνθήκες εντατικοποίησης της δουλειάς και έλλειψης μέτρων ασφάλειας των εργαζομένων. Αυτή είναι η ανάπτυξη για την οποία πανηγυρίζει η κυβέρνηση: Χαράς ευαγγέλιο για το κεφάλαιο, κόλαση για τους εργαζόμενους και το λαό...
Λακεδες των αφεντικων
Βρώμικη πολεμική
Γρηγοριάδης Κώστας
|
Βρήκε ξανά αφορμή η εφημερίδα «Η Ελλάδα αύριο», που έχει αναλάβει εργολαβία την κατασυκοφάντηση του ΚΚΕ, και ο δημοσιογράφος της Γ. Πενταράκης για να ξαναδώσουν εξετάσεις στο σύστημα και τα επιτελεία της αντικομμουνιστικής προπαγάνδας. Γράφουν, με αφορμή τη δημιουργία από το ΚΚΕ του portal, πολλά ψέματα και συκοφαντίες. Το ρεπορτάζ του έχει τίτλο «Εφαρμόζει τα νέα μέτρα», ενώ αραδιάζει κάμποσα στοιχεία για τις απολύσεις στον «902», βγαλμένα από την αρρωστημένη φαντασία του, περί εφαρμογής των νέων μέτρων στις αποζημιώσεις... Και δε φτάνει μόνον αυτό. Αφού ειρωνεύεται την εθελοντική προσφορά μελών και οπαδών του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στη δημιουργία του portal, αρχίζει τη βρώμικη δουλειά συκοφάντησης της καθοδήγησης του ΚΚΕ. Γράφει περί εξαναγκασμού σε εθελοντική προσφορά των δημοσιογράφων του «902» και του «Ριζοσπάστη», κάνοντας λόγο για δήθεν διαχωρισμούς σε συμφωνούντες και διαφωνούντες, σε κομματικά μέλη και μη κομματικά μέλη. Πολλά ψέματα μαζί για να θεωρηθούν αλήθειες από ένα δημοσιογράφο που εργάστηκε στον «902» και ξέρει από πρώτο χέρι την τεράστια οικονομική δυσκολία που οδήγησε στο κλείσιμο του τηλεοπτικού «902». Αποδεικνύει πως οι αρχές και οι αξίες του, η ιδεολογία του έχουν άλλα κίνητρα. Και μ' αυτά κρίνει και τους κομμουνιστές, νομίζοντας ότι είναι σαν και του λόγου του, γράφοντας συνειδητά ψέματα, για να υπηρετήσει τους σκοπούς της επίθεσης στο ΚΚΕ, έχοντας διαλέξει στρατόπεδο. Αλλά είναι προκλητικό να χρησιμοποιείς τη διαστρέβλωση, την παραχάραξη και τα ψέματα προκειμένου να υπηρετήσεις μια βρώμικη πολεμική. Στο έχουμε ξαναπεί κύριε Πενταράκη, έχεις αποδείξει ότι είσαι ικανός -και εσύ και η εφημερίδα σου- στην άτιμη αντιΚΚΕ δουλειά. Αν βεβαίως δεν ήσουν πάντα σ' αυτό το στρατόπεδο. Αλλωστε, κάποια στιγμή μας το 'πες ότι θα ξαναβρεθούμε, αλλά από άλλο μετερίζι. Φαίνεται ότι δεν το 'παθες ξαφνικά...
Ξεπεσμός
Προπαγανδιστικός ξεπεσμός «εκχυδαϊσμένου χιούμορ» από τον χτεσινό «Ελεύθερο Τύπο», που στην τελευταία του σελίδα γράφει: «Το νέο βινύλιο της Αλέκας Παπαρήγα "είμαι χαμογελαστή, μ' αγαπάνε κι αστοί"». Φαίνεται ότι ο εκφυλισμός της αστικής προπαγάνδας δεν έχει όρια.
Οι νεκροί του Πολυτεχνείου
Οι νεκροί του Πολυτεχνείου
 |
«Αδύνατον, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα το γνώριζα»!
Επομένως τίποτα το πρωτότυπο από τα ναζιστικά αποβράσματα της Χρυσής Αυγής, που ως απόγονοι των ταγματασφαλιτών, ως επίγονοι του φασίστα Μεταξά και ως υπερασπιστές της χούντας των συνταγματαρχών, ισχυρίζονται πως δεν υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο και πως οι νεκροί του Πολυτεχνείου είναι «μύθος».
*
Προφανώς «η Γη γυρίζει»...
Αλλά αυτό το «προφανές» κάποιες φορές δεν αρκεί. Υπάρχουν ιστορικές στιγμές που πρέπει να επαναβεβαιώνεται ακόμα και το αυτονόητο. Οτι δηλαδή «η Γη γυρίζει». Μια τέτοια στιγμή είναι όταν ο φασισμός επιδιώκει να φυλακίσει τη «Γη», την Ιστορία και το μυαλό των ανθρώπων στο βάλτο του.
*
Δεν θα αναφερθούμε στους 88 εκ των δολοφονημένων από τη χούντα που μνημονεύονται στην επέτειο του Πολυτεχνείου. Ούτε σε προσωπικές μαρτυρίες (πλην αυτής που αφορά στον δολοφόνο Ντερτιλή). Ούτε στους (πιστοποιημένα) 1.103 τραυματίες των γεγονότων του Πολυτεχνείου.
*
Θα σταθούμε μόνο στο κομμάτι της ιστορικής έρευνας του «Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών» με τίτλο «Τεκμηριώνοντας τα γεγονότα του Νοεμβρίου 1973» που αφορά στους νεκρούς του Πολυτεχνείου κατά τη διάρκεια της εξέγερσης και αμέσως μετά την καταστολή της.
Σύμφωνα με τα τεκμήρια, από τη χούντα κατά την εξέγερση του Πολυτεχνείου δολοφονήθηκαν δεκάδες άνθρωποι. Να μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις:
*
Διομήδης Κομνηνός του Ιωάννη, 17 ετών, μαθητής, κάτοικος Λευκάδος 7, Αθήνα. Στις 16/11/1973, μεταξύ 21.30 και 21.45, στη διασταύρωση των οδών Αβέρωφ και Μάρνη τραυματίστηκε θανάσιμα στην καρδιά από πυρά της φρουράς του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε νεκρός στο «Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών».
Toril Margrethe Engeland του Per Reidar, 22 ετών, φοιτήτρια από το Molde της Νορβηγίας. Στις 16/11/1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο στήθος από πυρά της φρουράς του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε από διαδηλωτές στο ξενοδοχείο «Ακροπόλ» και αργότερα, νεκρή ήδη, στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του ΙΚΑ.
Βασίλειος Φάμελλος του Παναγιώτη, 26 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από τον Πύργο Ηλείας, κάτοικος Κάσου 1, Κυψέλη, Αθήνα. Στις 16/11/1973, γύρω στις 23.30, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της φρουράς του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως. Μεταφέρθηκε νεκρός στο «Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών».
Γεώργιος Σαμούρης του Ανδρέα, 22 ετών, φοιτητής Παντείου, από την Πάτρα, κάτοικος πλατείας Κουντουριώτου 7, Κουκάκι. Στις 16.11.1973 γύρω στις 24.00, ενώ βρισκόταν στην ευρύτερη περιοχή του Πολυτεχνείου (Καλλιδρομίου και Ζωσιμάδων), τραυματίστηκε θανάσιμα στον τράχηλο από πυρά της αστυνομίας. Μεταφέρθηκε νεκρός στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του ΙΚΑ.
Δημήτριος Κυριακόπουλος του Αντωνίου, 35 ετών, οικοδόμος, από τα Καλάβρυτα, κάτοικος Περιστερίου Αττικής. Κατά τις βραδινές ώρες της 16/11/1973, ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, χτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους, συνεπεία των οποίων πέθανε, από οξεία ρήξη αορτής, ενώ μεταφερόταν στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ερυθρού Σταυρού.
Σπύρος Μαρίνος του Διονυσίου, 31 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος, από την Εξωχώρα Ζακύνθου. Στις 16/11/1973, ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Πολυτεχνείου, κτυπήθηκε από αστυνομικούς με συμπαγείς ράβδους και υπέστη κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Μεταφέρθηκε στο Θεραπευτήριο Πεντέλης, όπου πέθανε τη Δευτέρα 19/11/1973, από οξύ αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Νικόλαος Μαρκούλης του Πέτρου, 24 ετών, εργάτης, από το Παρθένι Θεσσαλονίκης, κάτοικος Χρηστομάνου 67, Σεπόλια, Αθήνα, εργάτης. Στις 17/11/1973, στην πλατεία Βάθης, τραυματίστηκε στην κοιλιά από ριπή στρατιωτικής περιπόλου. Μεταφέρθηκε στο «Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών», όπου πέθανε τη Δευτέρα 19/11/1973.
Στυλιανός Καραγεώργης του Αγαμέμνονος, 19 ετών, οικοδόμος, κάτοικος Μιαούλη 38, Νέο Ηράκλειο Αττικής. Στις 10.15 το πρωί της 17/11/1973, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλους διαδηλωτές στην οδό Πατησίων, μεταξύ των κινηματογράφων «ΑΕΛΩ» και «ΕΛΛΗΝΙΣ», τραυματίστηκε από ριπή πολυβόλου που έριξε εναντίον τους περίπολος πεζοναυτών που επέβαινε τεθωρακισμένου οχήματος. Μεταφέρθηκε στο ΚΑΤ, όπου εξέπνευσε στις 30/11/1973.
Μάρκος Καραμανής του Δημητρίου, 23 ετών, ηλεκτρολόγος, από τον Πειραιά, κάτοικος Χίου 35, Αιγάλεω. Στις 17/11/1973, επί της πλατείας Αιγύπτου, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του ΟΤΕ. Στην κλινική «Παντάνασσα» (πλατεία Βικτορίας) διαπιστώθηκε ο θάνατός του.
Αλέξανδρος Σπαρτίδης του Ευστρατίου, 16 ετών, μαθητής, από τον Πειραιά, κάτοικος Αγίας Λαύρας 80, Αθήνα. Στις 10.30 με 11.00 περίπου το πρωί της 17/11/1973, ενώ βάδιζε στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Κότσικα, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από πυρά της στρατιωτικής φρουράς που ενέδρευε στην ταράτσα του ΟΤΕ. Με διαμπερές τραύμα μεταφέρθηκε στο Κ.Α.Τ., όπου τον βρήκε νεκρό ο πατέρας του.
Αλέξανδρος - Βασίλειος (Μπασρί) Καράκας, 43 ετών, Αφγανός τουρκικής υπηκοότητας, κάτοικος Μύρων 10, Αγιος Παντελεήμονας, Αθήνα. Στις 13.00, της 17/11/1973, ενώ βάδιζε με τον 13χρονο γιο του στη διασταύρωση των οδών Χέιδεν και Αχαρνών, τραυματίστηκε θανάσιμα στην κοιλιά από ριπή μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Μεταφέρθηκε απευθείας στο νεκροτομείο, όπου πιστοποιήθηκε ο θάνατος του.
Ανδρέας Κούμπος του Στέργιου, 63 ετών, βιοτέχνης, από την Καρδίτσα, κάτοικος Αμαλιάδος 12, Κολωνός. Γύρω στις 11.00 με 12.00 της 18/11/1973, στη διασταύρωση των οδών Γ' Σεπτεμβρίου και Καποδιστρίου, τραυματίστηκε στη λεκάνη από πυρά μυδραλίου τεθωρακισμένου στρατιωτικού οχήματος. Εξέπνευσε στο ΚΑΤ στις 30/1/1974.
Μιχαήλ Μυρογιάννης του Δημητρίου, 20 ετών, ηλεκτρολόγος, από τη Μυτιλήνη, κάτοικος Ασημάκη Φωτήλα 8, Αθήνα. Στις 12.00 το μεσημέρι της 18/11/1973, στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Στουρνάρη, τραυματίστηκε θανάσιμα στο κεφάλι από πυρά περιστρόφου αξιωματικού του Στρατού (αυτουργός ο συνταγματάρχης Νικόλαος Ντερτιλής). Μεταφέρθηκε στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών του Ε.Ε.Σ. σε κωματώδη κατάσταση και κατόπιν στο «Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών», όπου πέθανε αυθημερόν.
*
Ο κατάλογος που προηγήθηκε είναι ενδεικτικός. Περιλαμβάνει κι άλλους. Πολλούς. Αρκετοί από αυτούς δολοφονημένοι και στην ευρύτερη, πέραν του Πολυτεχνείου, περιοχή της Αθήνας, από τις δυνάμεις καταστολής που είχε εξαπολύσει η χούντα.
Τέτοιες ήταν, για παράδειγμα, οι δολοφονίες του Κυριάκου Παντελεάκη, εκτελεσμένου στις 18/11/1973 από πυρά άρματος μάχης στην Πατησίων, του Ευστάθιου Κολινιάτη που κτυπήθηκε στις 18/11/1973 από αστυνομικούς, των θυμάτων της αστυνομίας Σπυρίδωνα Κοντομάρη (πρώην βουλευτής Κερκύρας), Σωκράτη Μιχαήλ που τον χτύπησαν στην οδό Μπουμπουλίνας στις 16/11/1973, του Δημήτριου Παπαϊωάννου, του Δημήτρη Θεοδώρα που γαζώθηκε στις 17/11/1973 από πυρά στρατιωτικής περιπόλου, τουΑλέξανδρου Παπαθανασίου που εκτελέστηκε από τα πυρά των αστυνομικών του ΙΣΤ' Αστυνομικού Τμήματος Αθήνας...
***
Τα θρασίμια του ναζισμού λένε:
«Αυτοί δεν είναι νεκροί του Πολυτεχνείου. Αυτοί ήταν "έξω" από το Πολυτεχνείο»!
Είναι μάλιστα ικανοί να ισχυριστούν ότι οι «έξω» από το Πολυτεχνείο δεν δολοφονήθηκαν από τη χούντα στο πλαίσιο της καταστολής της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, αλλά ότι «σκόνταψαν και χτύπησαν μόνοι τους»...
*
Να, όμως ένα παράδειγμα, για το τι έγινε με τους «έξω» από το Πολυτεχνείο:
To μεσημέρι της 18ης Νοέμβρη 1973, ο ταγματάρχης Ντερτιλής βρίσκεται με το υπηρεσιακό τζιπ έξω από την κατεστραμμένη πύλη του Πολυτεχνείου. Απέναντι, Πατησίων και Στουρνάρη, οι αστυφύλακες χτυπούν ένα νεαρό, που προς στιγμήν τους ξεφεύγει. Ο Ντερτιλής βγάζει από το μπουφάν το περίστροφο και πυροβολεί.
«Ο νεαρός έπεσε σαν κοτόπουλο», περιγράφει στην κατάθεσή του ένα χρόνο αργότερα ο οδηγός του Ντερτιλή - ο 21 ετών τότε Αντώνης Αγριτέλης - και συνεχίζει:
«Μετά το φόνο ο Ντερτιλής σαν να μη συνέβαινε τίποτα μπήκε στο τζιπ και χτυπώντας με στην πλάτη μου είπε: "Με παραδέχεσαι, ρε; Σαράντα πέντε χρονών άνθρωπος και με τη μία στο κεφάλι!"»...
*
Αυτός είναι ο «μύθος» των νεκρών του Πολυτεχνείου. Αυτή ήταν η χούντα των «Ντερτιλήδων». Αυτά είναι και τα ναζιστοειδή της Χρυσής Αυγής που την εκπροσωπούν σήμερα.
Γράφει:
ο Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ
ο Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
TOP READ
-
To κομμουνιστικό μανιφέστο εικονογραφημένο (Pdf) Eπειδή διαβάζουμε τρομερά πράγματα πάλι για τη δήθεν μετάλλαξη του ΚΚΕ από αυτο...
-
ΤΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ Στιγμές από την άγνωστη ιστορία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ Το σημερινό ένθετο «Ιστορία» του «Ριζοσπάστη» αν...
-
Αντιδραστική τομή στην Εκπαίδευση Στην καρδιά της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της λειτουργίας του σχολείου στοχεύει η κυβέρνηση με το ν...
-
Με αφορμή την αθώωση του κομμουνιστή δημάρχου Πάτρας Με αφορμή την αθωωτική απόφαση για τον δήμαρχο Πάτρας, Κώστα Πελετίδη, αξίζει να στ...
-
Πολιτισμός: Μια κερδοφόρα διέξοδος των μονοπωλίων Ηταν το 2003, όπου οι τότε διαχειριστές της αστικής εξουσίας στην Ελλάδα προέ...
-
Δ. Κουτσούμπας στο «ΣKAΪ»: «Η πρόταση του ΚΚΕ μιλάει για έξοδο από την κρίση προς όφελος του λαού. Είναι η μόνη φιλολαϊκή πρόταση. Αυτή εί...
-
Κατιούσα Σε λίγες ώρες γίνεται η παρουσίαση των ψηφοδελτίων του ΚΚΕ στο Νοvotel και ήδη τα πρώτα ...
-
Το χρονικό των κομμένων κεφαλών Το 1944 τα προσχήματα των Βρετανών αφεντάδων μας είχαν τελειώσει. Εν όψει των επικείμενων εκ... -
«Συναινετικοί καβγάδες» Σαράντα ολόκληρες μέρες μετά το Γιούρογκρουπ της 20ής Φλεβάρη και την υπογραφή της νέας αντιλαϊκής συμφωνί...
-
Απορριπτική απόφαση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τις αγωγές Ελλήνων συνταξιούχων ...
