Ήταν λάθος φάρμακο για την κρίση τα μνημόνια;

Κατιούσα

Μνημόνια τέλος! Τουλάχιστον στο τυπικό σκέλος, διότι οι συνέπειες της πολιτικής που εφαρμόστηκε αυτά τα οκτώ χρόνια θα συνεχίσουν να είναι παρούσες. Την ίδια στιγμή, κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση αναλώνονται σε μια άνευ ουσίας μικροπολιτική αντιπαράθεση, αντί να ασχολούνται με την επόμενη μέρα για τη χώρα. Για να μπορέσουμε όμως να κατανοήσουμε τι μας περιμένει από εδώ και πέρα, θα πρέπει να ανοίξουμε τη συζήτηση ως προς τι ήταν τα μνημόνια.
Το ερώτημα που πάντα τίθεται σε αυτήν τη συζήτηση είναι αν η κρίση έφερε τα μνημόνια ή τα μνημόνια την κρίση. Για να λάβουμε απάντηση, θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι η κρίση ήταν αναπόφευκτη, καθώς αποτελεί σάρκα από τη σάρκα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Όσοι αναγορεύουν ως αιτία της κρίσης τις μίζες, τη διαφθορά και την αδιαφάνεια, τη διόγκωση του κρατικού επιχειρηματικού τομέα και των δημόσιων υπαλλήλων, τις καθυστερήσεις στις ιδωτικοποιήσεις και τα ρουσφέτια, απλώς προσπαθούν να κρύψουν την πραγματική φύση του προβλήματος.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα από το βολικό επιχείρημα ότι ο λαός κατανάλωνε περισσότερα από ό,τι μπορούσε. Τα μνημόνια, λοιπόν, ήταν το “φάρμακο” που χορηγήθηκε για την ελληνική κρίση -που ήρθε ως αποτέλεσμα της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης.
Όμως δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι το “φάρμακο” αποδείχτηκε αναποτελεσματικό και διαιώνισε το πρόβλημα. Είναι ακριβές αυτό;
Οι κρίσεις αντιμετωπίζονται ιστορικά με δύο τρόπους: με καταστροφή κεφαλαίων και την απαξίωση της εργατικής δύναμης. Αυτό συνέβη στην Ελλάδα, αυτό συνέβη και διεθνώς -σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης με ή χωρίς προγράμματα στήριξης. Τα μνημόνια στην πραγματικότητα ενέταξαν στο εγχώριο θεσμικό πλαίσιο μια σειρά από μέτρα που στην Ελλάδα ήταν προγραμματισμένα να ληφθούν και από τη ΝΔ και από το ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια και δεν πάρθηκαν για μια σειρά από λόγους -ως προϋπόθεση συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη.
Βλέποντας την Ελλάδα του 2018, όλοι αντιλαμβάνονται ότι είναι μια χώρα με φτηνή εργατική δύναμη, που προσφέρει χαμηλές παροχές στους πολίτες της, έχοντας λάβει παράλληλα όλα τα απαραίτητα μέτρα για την επιστροφή στην κερδοφορία των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Επομένως, τα μνημόνια κάθε άλλο παρά λάθος “φάρμακο” ήταν. Πέτυχαν απολύτως τους ταξικούς στόχους που είχαν θέσει και που πηγάζουν από τη στρατηγική και τις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στρώνοντας το δρόμο για την επόμενη ημέρα, που θα βρει τους άνεργους, τους εργαζόμενους, τους συνταξιούχους και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες στο περιθώριο.

Δίχως πάτο

Από τους πιο ...περιζήτητους τεχνοκράτες, το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, ήταν ο επικεφαλής του ESM Κ. Ρέγκλινγκ, καθώς συνεντεύξεις και άρθρα του φιλοξενήθηκαν σε διάφορες εφημερίδες, με αφορμή το «τέλος» του τρίτου μνημονίου. Αν κάτι ξεχωρίζει απ' όσα είπε και έγραψε είναι η προσπάθεια να φορτώσει κι αυτός την καπιταλιστική κρίση στο λαό, που τάχα ζούσε «πάνω από τις δυνατότητές του», για να δικαιολογήσει και μ' αυτόν τον τρόπο τις αιματηρές θυσίες που του επιβλήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια για να ανακάμψει το κεφάλαιο. Το δεύτερο που έχει αξία είναι η επισήμανση του Ρέγκλινγκ ότι οι προψηφισμένες περικοπές στις συντάξεις θα εφαρμοστούν κανονικά και ότι είναι θέμα της κυβέρνησης να διαχειριστεί τις περικοπές αυτές, στο πλαίσιο του «δημοσιονομικού χώρου» από τις υπεραποδόσεις των πλεονασμάτων. Το τρίτο, επίσης σημαντικό, είναι η «αισιοδοξία» του Ρέγκλινγκ ότι «η Ελλάδα θα τα καταφέρει» επειδή τόσο ο σημερινός πρωθυπουργός όσο και ο Κυρ. Μητσοτάκης «είναι μεταρρυθμιστές και με διαβεβαίωσαν ότι υποστηρίζουν τους στόχους του προγράμματος του ESM». Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι όποιος κι αν αναδειχθεί σε κορμό της επόμενης κυβέρνησης, τα όσα αντιλαϊκά έχουν συμφωνηθεί σε επίπεδο μέτρων και στόχων για μετά το «τέλος των μνημονίων» θα εφαρμοστούν «κανονικά και με το νόμο», στο όνομα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων. Που σημαίνει ότι δεν έχει πάτο το βαρέλι των θυσιών για το λαό...

Παγίδες

 

Τα περί «προοδευτικών συγκλίσεων» επανέλαβε σε συνέντευξή του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης, λέγοντας ότι το «μεταμνημονιακό» πρόγραμμα που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση «θα δώσει τη δυνατότητα σε όλα τα κόμματα να τοποθετηθούν», και ακόμα ότι το διακύβευμα στις επικείμενες τοπικές και εθνικές εκλογές και ευρωεκλογές είναι το «με ποιο συνασπισμό δυνάμεων θα προχωρήσει η χώρα. Η επόμενη δεκαετία ή θα είναι μια δεκαετία τομών και προοδευτικών αλλαγών ή θα πάμε σε μια διαδικασία συντηρητικής παλινόρθωσης». Με απλά λόγια, η προσπάθεια για τον εγκλωβισμό του λαού στα σχήματα αστικής διαχείρισης θα συνεχιστεί... με νέα ορμή και την επόμενη περίοδο, με τα γνωστά παραμύθια που βαφτίζουν «προοδευτικές» τις προσπάθειες σοσιαλδημοκρατικής αναμόρφωσης του σάπιου αστικού πολιτικού συστήματος. Λογικό, βέβαια, όταν όλοι μαζί ορκίζονται πίστη στα προτάγματα του κεφαλαίου, ενώ στις ίδιες τις συμφωνίες που έχει υπογράψει η κυβέρνηση με τους δανειστές καταγράφεται ρητά και κατηγορηματικά ότι δεν πρόκειται να υπάρξει πισωγύρισμα στις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις, «ανεξάρτητα από εκλογικούς κύκλους» και εναλλαγές αστικών κυβερνήσεων. Τις νέες αυτές παγίδες, που όσο περνάει ο καιρός θα μετατρέπονται σε όλο και αθλιότερα εκβιαστικά διλήμματα, ο λαός πρέπει να τις αχρηστεύσει, αξιοποιώντας την πείρα του.

Εωλα

 

Δίνουν και παίρνουν οι «αισιόδοξες» προβλέψεις κυβερνητικών στελεχών για την εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά την απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, καλλιεργώντας κλίμα επικίνδυνου εφησυχασμού. Το πόσο έωλες είναι αυτές οι προβλέψεις και εκτιμήσεις, το επιβεβαιώνουν η συνεχιζόμενη τουρκική επιθετικότητα στο Αιγαίο, τα σενάρια για νέες προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας για την επικείμενη επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, τον ερχόμενο Σεπτέμβρη. Οπως γράφεται στον Τύπο, η τουρκική πλευρά έχει ήδη διαμηνύσει στη νέα ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ ότι η συμμετοχή της στις διαπραγματεύσεις προϋποθέτει να καθοριστούν από τώρα τα «εναλλακτικά σενάρια» σε περίπτωση αδιεξόδου. Μάλιστα, τα δύο επικρατέστερα απ' αυτά τα σενάρια είναι η «λύση» της συνομοσπονδίας και των δύο κρατών, που σημαίνει διχοτόμηση και με τη βούλα. Οπως ακούγεται, η Τουρκία αισθάνεται ενθαρρυμένη να σκληρύνει τη στάση της στο Κυπριακό εξαιτίας και της έντασης στις σχέσεις Ελλάδας - Ρωσίας, με τον Ρώσο πρωθυπουργό να αναφέρει πρόσφατα τα Κατεχόμενα ως «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου». Είναι φανερό επομένως ότι η προκλητικότητα της Τουρκίας δεν αντιστρέφεται με την απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών. Ούτε βέβαια ξεμπλέκει το κουβάρι των αντιθέσεων και των ανταγωνισμών, όπου η Ελλάδα συμμετέχει μέχρι τα μπούνια, γεγονός που έχει την αντανάκλασή του και στην επιδείνωση των σχέσεων με τη Ρωσία.

Ξεμύτισαν πάλι... 

 

Ξεμύτισαν πάλι από το καβούκι τους οι κάθε λογής αντικομμουνιστές με αφορμή την 50ή επέτειο της εκδήλωσης της αντεπανάστασης στην Τσεχοσλοβακία το 1968, που οι ιμπεριαλιστές ονόμασαν «Ανοιξη της Πράγας». Από τον «φιλοκυβερνητικό» μέχρι τον «αντικυβερνητικό» Τύπο, οι αναλύσεις τους είναι καρμπόν, κομμένες και ραμμένες στα μέτρα της αντικομμουνιστικής ρητορικής της ΕΕ. Αποθέωση της υπονόμευσης του σοσιαλισμού, πάντα στο όνομα της «δημοκρατίας» και της ...«ανανέωσης», κλαψουρίσματα γιατί δεν έγινε από το 1968 κατορθωτό το γκρέμισμα της προσπάθειας σοσιαλιστικής οικοδόμησης και άλλα παρόμοια. Και για να μην ξεγελιέται κανείς, προφανώς δεν λείπει η επίθεση στο ΚΚΕ. Οπως γράφτηκε χτες μάλιστα από έναν (κατά δήλωσή του) «αριστερό αντικομμουνιστή», με αφορμή την Πράγα του 1968, ένα από τα κακά που έφερε η χούντα στην Ελλάδα ήταν και η ισχυροποίηση του ΚΚΕ... «Επέτειοι», λοιπόν, σαν κι αυτή προσφέρονται και για συμπεράσματα, αλλά και για να αποκαλύπτονται τα παπαγαλάκια του ανοιχτού ή συγκαλυμμένου αντικομμουνισμού...

Ριζοσπάστης   Τρίτη 21 Αυγούστου 2018

Η έξοδος…

Γιώργος Μαργαρίτης

Πρόκειται για μια κυβέρνηση που όλα τα πράττει ορθά. Με την γνωστή ρήση «ήταν δίκαιο και έγινε πράξη» έχει από καιρό διακηρύξει την ιδιαίτερη σχέση της με την οικοδόμηση ενός κόσμου βασισμένου στην δικαιοσύνη, την ισότητα και τη συνεπακόλουθη πρόοδο και ευημερία με την οποία οι Θεοί της πολιτικής επιβραβεύουν τους χρηστούς κυβερνήτες.

Με βάση όλα τα παραπάνω δεν εξέπληξε κανένα σχεδόν το γεγονός ότι επί των ημερών –των τελευταίων έστω- ετούτης της κυβέρνησης η χώρα πραγματοποίησε την από καιρό προσδοκώμενη έξοδο από το βραχνά των μνημονίων. Δεν ξέρουμε αν όλοι επιχαίρουν γι αυτό, οπωσδήποτε όμως οι σημαντικοί του κόσμου μας, στην ΗΠΑ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο ΔΝΤ, δεν παύουν να συγχαίρουν εαυτούς και αλλήλους για την επιτυχία του «σχεδίου διάσωσης» της ελληνικής οικονομίας.

Κάτι θα ξέρουν όλοι αυτοί οι σπουδαίοι. Για να χαίρονται τόσο επιδεικτικά, δεν μπορεί, κάτι καλό θα συμβαίνει. Η Ελλάδα μάλλον είναι και πάλι ελεύθερη –«οικονομικά ελεύθερη» τουλάχιστον. Η επεξήγηση αυτής της απελευθέρωσης συνίσταται στο ότι η χώρα θα μπορεί πλέον να δανείζεται από τις περίφημες χρηματαγορές, εκείνες που στον καπιταλισμό δανείζουν χρήμα –κεφάλαια- και παίρνουν πίσω ιδρώτα και αίμα, τις ζωές ανθρώπων και λαών. Πρόκειται για μια εξαιρετικά απελευθερωτική διαδικασία.

Να δανείζεται λοιπόν η χώρα ελεύθερα: ιδού η πεμπτουσία της ελευθερίας, ιδού η αξία για την οποία αγωνίστηκε στην ιστορία τόσο το εργατικό κίνημα –από το οποίο η παρούσα κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι κατάγεται-, όσο και η εθνικιστική ακροδεξιά συνιστώσα της, από την πλούσια ιστορική παράδοση της οποίας εκπορεύεται επίσης η παρούσα κυβέρνηση.

Να δανείζεται με τον τρόπο που οι αστικές κυβερνήσεις το διέπρατταν πάντοτε, σε άλλους πιο ήρεμους καιρούς. Πόσο να δανείζεται; Όσο το όνειρο επιτρέπει. Λέμε το όνειρο διότι οι αριθμοί τελείως άλλα μαρτυρούν. Μετά από οκτώ χρόνια θυσιών από τα λαϊκά και εργατικά στρώματα, μετά από ίδιο διάστημα λεηλασίας των φτωχομεσαίων περιουσιών, μετά από άφθονες διακηρύξεις για την ανάγκη απαλλαγής από το Χρέος, το τελευταίο όχι μόνο είναι εδώ αλλά και γνωρίζει ύψη και δόξες που ποτέ πριν δεν είχε την ευκαιρία να γνωρίσει στο παρελθόν. Η Ελλάδα θα ήταν ο απόλυτος πρωταθλητής στη σχέση δημόσιου χρέους ως προς το εγχώριο προϊόν εάν δεν υπήρχε η Ιαπωνία. Η μεν δεύτερη έχει το παγκόσμιο ρεκόρ με 220% περίπου και ακολουθεί δεύτερη μόλις η Ελλάδα με 180%. Όπως είναι γνωστό η συγγένεια Ελλάδας και Ιαπωνίας στα μεγέθη και στις παραγωγικές επιδόσεις διακόπτεται απότομα μόλις βγούμε από τους απόλυτους αριθμούς. Και έτσι ουδείς –πλην ίσως των επικοινωνιολόγων του Μεγάρου Μαξίμου- θεωρεί τις περιπτώσεις συγκρίσιμες.

Και έπειτα οι χρηματαγορές δανείζουν με προσδοκίες κέρδους και για να το εξασφαλίσουν αυτό επισυνάπτουν όρους. Για να δανείσουν δε μια επιχείρηση ή μια χώρα εξετάζουν το κατά πόσο η μία και η άλλη είναι σε θέση να επιστρέψουν κερδοφόρα το δανειακό κεφάλαιο. Για να το κάνουν αυτό πρέπει να έχουν υγιές ταμείο και αντίστοιχα υγιείς προοπτικές. Τα οκτώ χρόνια «διόρθωσης των παθογενειών της ελληνικής οικονομίας» έχουν ανεπανόρθωτα υπονομεύσει και το ένα και το άλλο.

Ως προς το ταμείο, τα δημόσια έσοδα δηλαδή, στο βωμό των οποίων κατατίθενται νόμοι επί νόμων –με σταθερό παρονομαστή την καταλήστευση όσων η φοροεισπρακτική μηχανή επιθυμεί και μπορεί να συλλάβει- διαπιστώνεται ουσιαστική όσο και χρόνια αδυναμία αύξησης των μεγεθών. Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018 τα έσοδα ανήλθαν σε 27.316 εκατομμύρια, ήταν δηλαδή μειωμένα στο επτάμηνο σε σχέση με το 2017 (27.429 εκατομμύρια). Και αυτό ενώ με άξονα την υπερφορολόγηση ο προϋπολογισμός προβλέπει για φέτος έσοδα 54.244 εκατομμύρια αντί για 51.442 του 2017. Προφανώς μετά την άγρια επιδρομή του 2016 οπότε τα έσοδα έφθασαν τα 54.161 εκατομμύρια η φοροδοτική ικανότητα εκείνων που πληρώνουν φόρους επέστρεψε στα ήδη οριακά μεγέθη του παρελθόντος (51.367 το 2014, 51.421 το 2015). Οι κοινωνικές ομάδες που υφίστανται την φοροληστεία προφανώς δεν έχουν τίποτε άλλο να δώσουν.

Στον τομέα των προοπτικών και των προσδοκιών τα μεγέθη είναι ακόμα πιο απογοητευτικά. Μετά από οκτώ χρόνια κατακρήμνισης του «κόστους της εργασίας» έτσι ώστε –μας είπαν- η χώρα να γίνει πιο ανταγωνιστική και να έρθει η ανάπτυξη, η τελευταία εξακολουθεί να είναι ανεύρετη. Στα 2017 η χώρα βρισκόταν στην 150^η θέση από τις 192 χώρες με κριτήριο τον ρυθμό ανάπτυξης του εθνικού τους προϊόντος (ΑΕΠ). Το 1,36% μπορεί να είναι πάνω από το μηδέν αλλά επιτεύχθηκε σε μια χρονιά γενικής ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας (μ.ο. 2,2%) και σε κλίμα εντυπωσιακών επιδόσεων και αποδόσεων του βασικού εθνικού προϊόντος: του τουρισμού (ως ένδειξη, το 60% των πωλήσεων καινούργιων αυτοκινήτων προήλθε από τις εταιρείες ενοικίασης!).

Για το κοντινό, ορατό μέλλον τίποτε δεν προδιαθέτει για το καλύτερο. Πολλά δημοσιεύματα στον διεθνή τύπο παρατάσσουν και προσθέτουν απαισιόδοξα επιχειρήματα ως προς τις προοπτικές: το δημογραφικό πρόβλημα – με την μετανάστευση των νέων και τη γήρανση του πληθυσμού- την γεωπολιτική αστάθεια, την απαξίωση των υποδομών και των υπηρεσιών (και μέσα από την μετατροπή τους σε «εκποιούμενη» δημόσια περιουσία), την σοβούσα γενική καπιταλιστική κρίση και άλλα πολλά.

Στη σημερινή κατάσταση της χώρας ουδείς λογικός καπιταλιστικός οργανισμός θα επένδυε στον δανεισμό του ελληνικού κράτους. Θα το έκανε μόνο με βαρύτατα επιτόκια και βαρύτατους όρους. Στην ουσία η χώρα μας περιήλθε σε μια κατάσταση όπου η αποπληρωμή των οικονομικών της υποχρεώσεων δεν αφορά πλέον χρήμα – αφορά «κρέας», όπως πιστοποιείται στην μακρόχρονη παράδοση της τοκογλυφίας. Υποψιαζόμαστε ότι το «κρέας» των εργαζόμενων θα προσφερθεί ξανά και ξανά στους όποιους δανειστές-επενδυτές. Ιστορικά, η αστική τάξη, μόνο αυτό ξέρει, μόνο αυτό μπορεί να κάνει, ανεξάρτητα από τις κυβερνήσεις που την εκφράζουν – «αριστερές» ή δεξιές, κοινοβουλευτικές ή χουντικές.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στις κυβερνητικές φανφάρες περί «απελευθέρωσης»!

Η νέα ελευθερία λοιπόν συνίσταται στην δυνατότητα «δανεισμού από τις αγορές» με μεγέθη όμως που αποτρέπουν και τη χώρα και τις αγορές από οποιονδήποτε νέο δανεισμό. Άρα προς τι ο ενθουσιασμός και η σπουδή; Προφανώς για ετούτο το λίγο. Να μπορούν δηλαδή οι εκάστοτε αστικές κυβερνήσεις να δανείζονται αυτό το λίγο (λόγου χάρη τα περίφημα κονδύλια των ΕΣΠΑ και των λοιπών προγραμμάτων της ΕΕ) που θα τους επιτρέπει να προετοιμάζουν τις επόμενες εκλογές, να «αγοράζουν» κάποια εκλογική πελατεία, να ξεγελούν αφελείς και να επιτυγχάνουν αξιοπρεπή ποσοστά στο εκλογικό παιχνίδι. Τα ποσοστά αυτά θα τους κρατήσουν μέσα στην εξουσία έτσι ώστε να μπορούν να κανοναρχούν την εξαθλίωση των πολλών σε όφελος του ελληνικού καπιταλισμού (των καναλιών, του ποδοσφαίρου, της ναυτιλίας, των καζίνο, των «αρπαχτών», της Μυκόνου, των μπράβων, του ξεπλύματος, της φοροαποφυγής και όλων των λοιπών που ο καθείς μπορεί να φανταστεί). Και του διεθνούς ιμπεριαλισμού, μην το ξεχνάμε…

***

Αυτό είναι το τοπίο της εξόδου. Με βάση μεγέθη και αριθμούς θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει ψευδεπίγραφο, απατηλό, «επικοινωνιακό» κατά τον κυρίαρχο όρο της εποχής. Προφανώς όμως στοιχεία και αριθμοί ελάχιστα απασχολούν μια κυβέρνηση η οποία τις τελευταίες ημέρες πασχίζει να μας πείσει ότι η απίστευτη απραξία της στις 160 τόσες μέρες αιχμαλωσίας των στρατιωτικών μας από την Τουρκία ήταν «σοφή» διπλωματία και έσπευσε να γιορτάσει την ολοκλήρωση της ταπείνωσης: η Τουρκία τους απελευθέρωσε αυθαίρετα και χωρίς εξηγήσεις έτσι όπως αυθαίρετα τους είχε συλλάβει –δείχνοντας προκλητικά ότι πράττει ό,τι γουστάρει να πράξει… Ελάχιστα απασχολούν μια κυβέρνηση η οποία ήταν παντελώς απούσα στην τραγωδία της πυρκαγιάς στο Μάτι και βγήκε κατόπιν και επιτιμητής του χωροταξικού χάους στη δημιουργία του οποίου και αυτή συνέβαλε και συμβάλει…

Μέσα σε αυτό το τοπίο, μπορεί να είμαστε βέβαιοι ότι το μόνο που θα συμβεί θα είναι έστω μια ανάπαυλα, ένα είδος ανακωχής μέχρι την εκ νέου διαμόρφωση του αστικού πολιτικού σκηνικού που θα κληθεί να διαχειριστεί τη συνέχεια. Σε τελευταία ανάλυση η ανάπαυλα δεν αφορά ούτε τους συνταξιούχους (η μείωση έχει νομοθετηθεί), ούτε τους μισθωτούς (επερχόμενη νομοθετημένη μείωση αφορολόγητου).

Το τι θα συμβεί ελάχιστα ενδιαφέρει τους κυβερνώντες. Γι αυτούς υπέρτατος και μοναδικός στόχος ετούτη την περίοδο είναι η εξασφάλιση εκλογικού ποσοστού που θα τους κρατήσει εντός της νομής της αστικής εξουσίας. Γι’ αυτό υπάρχουν, γι’ αυτό ζουν, γι’ αυτό αναπνέουν, αυτό και μόνο αυτό μπορούν να σκεφτούν.

Πρόκειται απλά για τη χυδαιότητα στην εξουσία…

Άνθρωποι κι ανθρωπάκια – Ο Στρατής Τσίρκας και το τραύμα της ήττας

Κατιούσα

Η ήττα της κομμουνιστικής αριστεράς στον εμφύλιο πόλεμο υπήρξε το καθοριστικό γεγονός για μεγάλο μέρος της λεγόμενης πρώτης μεταπολεμικής γενιάς της ελληνικής λογοτεχνίας, και η επεξεργασία της οδύνηρης εμπειρίας, που περνούσε αναπόφευκτα και μέσα από τον καταλογισμό ευθυνών με τον τρόπο που το αντιλαμβανόταν κάθε λογοτέχνης, βασικό επίδικο μιας πλειάδας έργων, συχνότατα αξιόλογων λογοτεχνικά, όποιες ενστάσεις μπορεί να έχει κανείς στο πολιτικό τους σκέλος. Υπό αυτό το πρίσμα αποτελεί αξιοσημείωτο επίτευγμα του Στρατή Τσίρκα να αναδειχθεί στο δημοφιλέστερο ίσως πεζογράφο αυτής της γενιάς, ακριβώς λόγω του “συνωστισμού” σπουδαίων συγγραφέων που έδρασαν την ίδια περίοδο και γύρω από τον κοινό άξονα που προαναφέραμε.
Ο Γιάννης Χατζηανδρέας, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε στην αιγυπτιώτικη παροικία του Καΐρου σαν σήμερα το 1911 και μετά την αποφοίτησή του από το εμπορικό τμήμα της Αμπετείου Σχολής το 1928 προσελήφθη στην “Εθνική Τράπεζα της Αιγύπτου”, ενώ αργότερα εργάστηκε για μια δεκαετία ως λογιστής βαμβακοβιομηχανίας στην Άνω Αίγυπτο. Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε πολύ αργότερα, το 1963, όντας ήδη καθιερωμένος συγγραφέας.  Από μικρός έδειξε κλίση στη λογοτεχνία και οι πρώτες του δημοσιευμένες δουλειές τη δεκαετία του ’20 αφορούσαν Γερμανούς και Γάλλους ποιητές. Λίγο αργότερα «όταν ήμουν είκοσι χρονών, έγραψα ένα μυθιστόρημα, από το οποίο σώθηκε ένα κεφάλαιο. Όλο το άλλο το έκαψα, γιατί σε κάποια στιγμή αυτογνωσίας είδα ότι λέω ψέματα. Και αυτή η εμπειρία μού κόστισε τόσο, ώστε έκανα 25 χρόνια να γράψω άλλο μυθιστόρημα», στο ενδιάμεσο όμως πέρα από τη μετάφραση, ασχολήθηκε με το διήγημα, το δοκίμιο και την ποίηση.
Έρχεται σε επαφή από εφηβική ηλικία με το κομμουνιστικό κίνημα της παροικίας, ενώ κάποια χρόνια μετά, το 1937 συγγράφει μαζί με τον ποιητή Λάνγκστον Χιουζ τον “Όρκο των ποιητών προς το Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα”, που διάβασε στο Β’ διεθνές παγκόσμιο συνέδριο συγγραφέων στο Παρίσι ο διάσημος κομμουνιστής ποιητής Λουί Αραγκόν. Λίγο αργότερα, την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου πρωταγωνιστεί στην φιλοεαμική οργάνωση ΕΑΣ “Ελληνικός Απελευθερωτικός Σύνδεσμος”, ζώντας από κοντά τα δραματικά γεγονότα του Κινήματος της Μέσης Ανατολής το 1944, που αποτελούν το βασικό καμβά του μετέπειτα μυθιστορηματικού magnum opus του. Από το 1946 ως το 1951 διετέλεσε γραμματέας της Αντιφασιστικής Οργάνωσης. Το 1957 δημοσιεύεται το πρώτο έργο που θα τον έκανε γνωστό εκτός των κύκλων του παροικιακού ελληνισμού, το Νουρεντίν Μπόμπα, με θέμα τα γεγονότα του προηγούμενου χρόνου σχετικά με την εθνικοποίηση της διώρυγας του Σουέζ από την κυβέρνηση Νάσερ.
Η φήμη του εξαπλώνεται περισσότερο τον επόμενο χρόνο με την έκδοση της μελέτης “Ο Καβάφης και η εποχή του”, προϊόν τρίχρονης ενατικής φιλολογικής και ιστορικής έρευνας για το έργο του ποιητή, τον οποίο είχε γνωρίσει και προσωπικά. Το βιβλίο υπήρξε μια “μοναδική άσκηση συνθετικής γραφής”, που επέτρεψε στον Τσίρκα να ξεφύγει από τα στενά όρια του διηγήματος και να δημιουργήσει μια τοιχογραφία του αιγυπτιώτικου ελληνισμού, που θα χρησίμευε ως υπόβαθρο για την τριλογία του “Ακυβέρνητες Πολιτείες”. Δεν επρόκειτο φυσικά  μόνο για ένα προπαρασκευαστικό ή μεταβαστικό έργο, αλλά για μια μελέτη πρωτοποριακή για την εποχή της, αφού επιχειρούσε για πρώτη φορά να ερμνεύσει την καβαφική ποίηση με κοινωνικοπολιτικούς όρους, πέρα από τη στενή ερμηνεία του Αλεξανδρινού ως ποιητή της “παρακμής”.
Σε κάθε περίπτωση, “οι συνθήκες είχαν ωριμάσει” ώστε ο Τσίρκας να επιστρέψει στην υλοποίηση των νεανικών του φιλοδοξιών για τη συγγραφή μυθιστορήματος. Καρπός της νέας προσπάθειας οι “Ακυβέρνητες Πολιτείες”, τίτλος εμπνευσμένος από το τους δυο πρώτους στίχους του ποιήματος του Σεφέρη “Ο Στρατής Θαλασσινός στη Νεκρή Θάλασσα”, που χρησιμεύουν κι ως ένα από τα δύο μότο της Λέσχης, που συναποτελεί μαζί με την Αριάγνη και τη Νυχτερίδα την εν λόγω τριλογία: “Ιερουσαλήμ, ακυβέρνηστη πολιτεία/Ιερουσαλήμ πολιτεία της προσφυγιάς”. Ο Σεφέρης εξάλλου ως διπλωματικός υπάλληλογς της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης βίωσε και εμπνεύστηκε από τα γεγονότα της Μέσης Ανατολής, από διαφορετική ιδεολογική σκοπιά, με τον Τσίρκα να πιστεύει ότι οι δυο τους μοιράζονταν παρά ταύτα αρκετά στοιχεία στον τρόπο με τον οποίο έβλεπαν τα τεκταινόμενα της περιόδου.
Η τριλογία διαδραματίζεται μεταξύ Ιερουσαλήμ, Καΐρου και Αλεξάνδρειας από τον Ιούνιο του 1942 ως το καλοκαίρι του 1944, με εξαίρεση τον επίλογο της “Νυχτερίδας” που τοποθετείται στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο του 1954. Η δράση της κομμουνιστικής Αντίστασης, το κίνημα της ΑΣΟ, η καταστολή του από τους Βρετανούς και η αποκήρυξή του, στα πλαίσια της συμφωνίας του Λιβάνου από την ηγεσία του ΕΑΜ και του ΚΚΕ αποτελούν το επίκεντρο του βιβλίου. Παράλληλα ωστόσο ξετυλίγονται κι άλλοι κόσμοι, όπως εκείνος της εξόριστης αστικής ελληνικής κυβέρνησης, των Βρετανών, των Ευρωπαίων φυγάδων, των Αράβων – υποζυγίων της βρετανικής αποικιοκρατίας και η αιγυπτιώτική διασπορά στο σύνολό της.
Το έργο είναι αφηγηματικά πρωτοπόρο, καθώς συνδύασε τεχνικές του μοντέρνου μυθιστορήματος, όπως ο εσωτερικός μονόλογος και οι εναλλαγές των αφηγητών, με το ρεαλισμό της “στρατευμένης” λογοτεχνίας για να αποδώσει ένα έργο “ψυχολογικού ρεαλισμού”, όπως το χαρακτήριζε ο ίδιος ο Τσίρκας, όπου η λεπτομερής αποτύπωση του ψυχικού κόσμου και των σκέψεων των προσώπων συμβάδιζε αρμονικά με την μνημειακή τοιχογραφία των συγκλονιστικών ιστορικών και πολιτικών γεγονότων της εποχής.
Όπως είναι γνωστό, ήδη από την έκδοση της “Λέσχης” προκλήθηκε πάταγος, με γνωστότερη πτυχή του τη διαμάχη που ξέσπασε στους κόλπους της αριστερής κυρίως κριτικής για το έργο. Συνήθως τα βέλη στρέφονται στο γνωστό κομμουνιστή κριτικό Μάρκο Αυγέρη, ιδιαίτερα για την κριτική του στην “Αριάγνη”, την οποία διέκρινε σε “υγιή” και “νοσηρά” κομμάτια, με τα δεύτερα να υπερισχύουν καθώς ο συγγραφέας κατά τη γνώμη του Αυγέρη επιζητούσε “το θεαματικό, το περίεργο και το ανώμαλο”. Λιγότερο γνωστό είναι, ίσως όχι τυχαία, το γεγονός πως ο ίδιος ο Αυγέρης, λίγα μόνο χρόνια μετά, το 1966, αφότου είχε εκδοθεί η Νυχτερίδα, αναγνώρισε το σφάλμα του σημειώνοντας τα εξής: “Η τελευταία μου κριτική για τον Τσίρκα αναγνώρισε όλες τις τιμές στην αιθστηική καταξίωση του τεχνίτη. Διαφώνησε μόνο στο διφορούμενο πνεύμα της ιδεολογίας του κι εφράστηκε με βιαιότητα. Ecce mea culpa. Μα είπαμε πως υπάρχουνε κι οργισμένοι γέροι”.
Οι σχέσεις του ΚΚΕ με τον Τσίρκα πάντως είχαν ήδη διαρραγεί από το 1961, όταν εκείνος αρνήθηκε να αποκηρύξει τη “Λέσχη” καθώς, όπως μετέφερε ο ίδιος τη συζήτηση της διαγραφής του, “συκοφαντούσε τους λαϊκούς αγωνιστές και το κίνημα”. Η ρήξη επισφραγίστηκε κι από την προσχώρηση του συγγραφέα στο ΚΚΕ εσ. μετά τη διάσπαση του 1968. Το κλίμα που οδήγησε σε αυτή τη διάσπαση, αλλά και οι συνέπειες της λεγόμενης “αποσταλινοποίησης” είναι ιδιαίτερα εμφανείς στις “Ακυβέρνητες Πολιτείες”, ιδίως στον χαρακτήρα “Ανθρωπάκι” , αφημένο επίτηδες άκλιτο σε όλο το έργο, που παρουσιάζεται ως το αρχέτυπο του βλοσυρού και άκαμπτου ινστρούχτορα. Στο πολυσυζητημένο ερώτημα για το ιστορικό πρότυπο πίσω από το “Ανθρωπάκι”, ο ίδιος ο Τσίρκας απαντούσε ως εξής:

Για τη σύνθεση χρησιμοποιήθηκαν τέσσερεις πηγές: Τέσσερεις αντιφασίστες αγωνιστές της Μέσης Ανατολής, που έτυχε να παρατηρήσω από κοντά ή από μακριά τα φυσικά και τις πράξεις τους. Οι δυο συγχωρέθηκαν πια στα ξένα, ο ένας στην Ανατολή κι ο άλλος στη Δυτική Ευρώπη. Του τρίτου έχασα τα ίχνη από πολύ νωρίς, από το 1945, ίσως και να το θέλησα, ήταν ένας απίθανος τυχοδιώκτης. Για τον τέταρτο, τελευταία φορά που άκουσα, ήταν το 1968, βρισκόταν εκτοπισμένος στα Γιούρα, ελπίζω να ζει. Ένας πέμπτος, που στοιχεία του έριξα στο λεβέτι της σύνθεσης, έχει κι αυτός πεθάνει, είναι όμως αλλοδαπός και μπορώ να τον κατονομάσω: Ιωσήφ Βησαριόνοβις Ντζουγκασβίλι Στάλιν. Υπάρχει και έκτος: ο γράφων, στο βαθμό που κάθε μυθιστορηματικό πρόσωπο είναι κατά κα κάποιο τρόπο κομμάτι της αυτοβιογραφίας του συγγραφέα.

Μπορεί ο “εύκολος” αντισταλινισμός, η μανιχαϊστική αντιπαραβολή του άκαμπτου ινστρούχτορα Ανθρωπάκι με τον κομμουνιστική διαννοούμενο Μάνο, και γενικότερα η μηχανιστική αντιπαράθεση παραπλανημένης βάσης και μοχθηρής ηγεσίας να αφαιρούν κάτι από τη δύναμη του έργου, χωρίς όμως να το υποβαθμίζουν τόσο λογοτεχνικά, όσο και ιστορικά, με την έννοια της -μυθοπλαστικά διαμεσολαβημένης- μαρτυρίας.
Με την επιβολή της χούντας ο Τσίρκας θα επιλέξει ως ένδειξη διαμαρτυρίας τη συγγραφική σιωπή, με εξαίρεση το μεταφραστικό του έργο, παράλληλα με τη συμμετοχή στο ΠΑΜ (Πατριωτικό Αντιδικτατορικό Μέτωπο). Συμμετέχει μόνο στα 18 κείμενα, με την άρση της προληπτικής λογοκρισίας το 1970. Μετά τη μεταπολίτευση, το 1976, κυκλοφορεί η “Χαμένη Άνοιξη”, με θέμα τα Ιουλιανά του 1965, που ο συγγραφέας σκόπευε να καταστήσει πρώτο μέρος μιας τριλογίας εκτεινόμενης ως τα χρόνια της δικτατορίας, με τίτλο “Δίσεχτα χρόνια”. Έμελε όμως να είναι το κύκνειο άσμα του, καθώς έφυγε από τη ζωή το Γενάρη του 1980,, σε ηλικία 69 ετών από ανεύρυσμα.

Σάλος στη Βρετανία: Φυτείες κάνναβης με παιδιά-σκλάβους στο Λονδίνο

Από το 2016 η αστυνομία στη Βρετανία έχει ανακαλύψει 314 παράνομες φυτείες κάνναβης στο Λονδίνο - Τα παιδιά απαγάγονται από το Βιετνάμ και άλλες χώρες της Ασίας.

Μέγεθος κειμένου

Ακολουθήστε μας

Follow on FacebookFollow on TwitterFollow on YouTubeFollow on Instagram

Μεγάλος αριθμός παιδιών σκλάβων πιθανόν να εργάζεται σε φυτείες κάνναβης στο Λονδίνο, προειδοποιούν ειδικοί μετά και τα νέα ευρήματα για την άνοδο της καλλιέργειας παράνομων ναρκωτικών.

Από το 2016 η αστυνομία στη Βρετανία έχει ανακαλύψει 314 παράνομες φυτείες κάνναβης στο Λονδίνο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δημοσίευσε η εφημερίδα London Evening Standard.

Ειδικοί εκτιμούν ότι παιδιά από το Βιετνάμ και άλλες χώρες απαγάγονται προκειμένου να δουλέψουν ως σκλάβοι σε αυτές τις φυτείες οι οποίες συχνά βρίσκονται σε κατοικίες και ότι το μέγεθος του προβλήματος έχει κατά πολύ υποτιμηθεί.

Η Βρετανία θεωρείται ένας παγκόσμιος ηγέτης στον αγώνα κατά της δουλείας προωθώντας το 2015 την Σύγχρονη Πράξη για τη Δουλεία σύμφωνα με την οποία καταδικάζονται ισόβια οι δουλέμποροι, προστατεύονται καλύτερα οι ευάλωτες ομάδες ενώ αναγκάζονται μεγάλες επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν την απειλή της καταναγκαστικής εργασίας.

Ωστόσο, τα παιδιά-θύματα της δουλείας δεν έχουν καμία εγγύηση για εξειδικευμένη υποστήριξη και ακτιβιστές λένε ότι η νομοθεσία δεν έχει κάνει καμία σοβαρή τομή στο δουλεμπόριο το οποίο εκτιμάται ότι κοστίζει στη Βρετανία δισεκατομμύρια λίρες το χρόνο.

Τον Φεβρουάριο η βρετανική κυβέρνηση είχε δεχθεί επικρίσεις για την άρνηση της να χορηγήσει άσυλο σε ένα ορφανό από το Βιετνάμ το οποίο είχαν φέρει δουλέμποροι στη χώρα ως παιδί για να εργαστεί στη βιομηχανία της κάνναβης.

Η Βρετανία φιλοξενεί τουλάχιστον 136.000 σύγχρονους σκλάβους, σύμφωνα με την αυστραλιανή ομάδα για τα ανθρώπινα δικαιώματα Walk Free- αριθμός δέκα φορές πάνω από εκείνον του 2013.

Πέρυσι πάνω από 2.000 ύποπτες περιπτώσεις για διακίνηση παιδιών αναφέρθηκαν στις βρετανικές αρχές, οι περισσότερες εκ των οποίων αφορούσαν σεξουαλική εκμετάλλευση, οικιακές εργασίες, ή καταναγκαστική εργασία.

Χιλιάδες παιδιά διακινούνται παράνομα από χώρες όπως το Βιετνάμ, το Σουδάν, την Ερυθραία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, σύμφωνα με στοιχεία της βρετανικής κυβέρνησης.

Πηγή: Protothema.gr

«Τέλος των μνημονίων»: Ποιον νομίζουν ότι κοροϊδεύουν;

«Τέλος των μνημονίων»: Ποιοννομίζουν ότι κοροϊδεύουν;

Από atexnos3 στο Αυγ 20, 2018 Πολιτική

Γράφει ο Νίκος Μόττας //

Πανηγυρίζει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για την υποτιθέμενη «καθαρή έξοδο» και το «τέλος των μνημονίων». Με ξεδιάντροπα επικοινωνιακά τεχνάσματα, εν’ όψει και της παρουσίας του πρωθυπουργού στα εγκαίνια της ΔΕΘ, ισχυρίζονται ότι «η εποπτεία τελειώνει» και πως η «χώρα επιστρέφει στην κανονικότητα». 

Ποιόν νομίζουν ότι κοροϊδεύουν άραγε; Πόση πολιτική ξετσιπωσιά χρειάζεται για να επιχειρούν να σερβίρουν στους εργαζόμενους τέτοιο απατηλό αφήγημα; 

Για άλλη μια φορά η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ παίζει άθλιο επικοινωνιακό παιχνίδι πάνω στα αποκαϊδια της- μνημονιακής- πολιτικής της. Παρουσιάζει ένα κάλπικο «success story» επιχειρώντας να κρύψει την αποκρουστική πραγματικότητα του «μεταμνημονιακού μνημονίου», των μνημονίων διαρκείας της Ε.Ε. και των λοιπών μόνιμων μηχανισμών εφαρμογής και εποπτείας της σκληρής αντιλαϊκής πολιτικής που θα συνεχίζει να φορτώνει βάρη στους εργαζόμενους προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου. 

Για ποιο «τέλος των μνημονίων» μιλάνε, όταν παραμένουν άθικτοι 700 και πλέον μνημονιακοί νόμοι (ψηφισμένοι από ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και λοιπά αστικά κόμματα);

Για ποια «καθαρή έξοδο» πανηγυρίζουν την στιγμή που διατηρείται και ενισχύεται η εργασιακή ζούγκλα, με μέτρα ενίσχυσης της εργοδοτικής ασυδοσίας, εντατικοποίησης της εκμετάλλευσης, μισθούς πείνας, «ευέλικτες» μορφές εργασίας και δεκάδες μέτρα θωράκισης της επιχειρηματικής «ανταγωνιστικότητας»;

Ποια «εποπτεία τελειώνει» όταν υπάρχει το καθεστώς μόνιμης εποπτείας, όπως προβλέπεται στη συμφωνία της κυβέρνησης με την Ευρωπαϊκή Ενωση, με την παγιοποίηση των περικοπών και των ελλείψεων, τους «ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς», τα «ματωμένα πλεονάσματα» και τους μόνιμους «κόφτες»-τσεκούρια χρηματοδότησης σε Υγεία, Πρόνοια, Παιδεία και υποδομές για τις λαϊκές ανάγκες;

Ποια χώρα «επιστρέφει στην κανονικότητα» την στιγμή που απογειώνεται η φοροληστεία του λαού, με έμμεσους και άμεσους φόρους; Για ποιά «κανονικότητα» κάνουν λόγο όταν παραμένουν και εντείνονται οι εκβιασμοί και το «κυνηγητό» ενάντια στη λαϊκή κατοικία για την αποπληρωμή δανείων και χρεών; 

Το παραμύθι της συγκυβέρνησης περί «τέλους των μνημονίων» είναι τόσο ψεύτικο, όσο και οι προεκλογικές υποσχέσεις τους περί «σκισίματος των μνημονίων». Μέσα σε 3,5 χρόνια διακυβέρνησης έκαναν τα πάντα για να αποδείξουν πόσο αδίστακτοι είναι όταν πρόκειται για την διασφάλιση των συμφερόντων του κεφαλαίου.

Σήμερα, ανερυθρίαστα και προκλητικά, ζητούν απ’ τους εργαζόμενους, απ’ τον ελληνικό λαό, να ξεχάσει τις τεράστιες απώλειες που είχε από το ξεκίνημα της καπιταλιστικής κρίσης. Ζητούν απ’ τους εργαζόμενους να συμβιβαστούν με τα ψίχουλα («αντίμετρα») που τους προσφέρουν αποκρύβοντας ότι, ακόμη κι’ αυτά, έχουν ως «προαπαιτούμενο» την περαιτέρω σάρωση των δικαιωμάτων σε Πρόνοια, Υγεία, Παιδεία κλπ. 

Ποιον νομίζουν ότι κοροϊδεύουν λοιπόν; Η «ανάπτυξη» που ευαγγελίζονται- το ξέρουμε καλά- πάει χέρι-χέρι με την ανταγωνιστικότητα και κερδοφορία των καπιταλιστών σε βάρος των εργαζόμενων και των λαϊκών στρωμάτων. 

Μέχρι ο εργαζόμενος λαός να αντιληφθεί τη δύναμη του, να σηκώσει ανάστημα και με την οργανώμενη πάλη του να βάλει ο ίδιος ένα πραγματικό τέλος, όχι μόνο στα μνημόνια αλλά και στην ίδια την εξουσία των μονοπωλίων που είναι η ρίζα όλων των δεινών.

Δίχως πάτο

Από τους πιο ...περιζήτητους τεχνοκράτες, το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, ήταν ο επικεφαλής του ESM Κ. Ρέγκλινγκ, καθώς συνεντεύξεις και άρθρα του φιλοξενήθηκαν σε διάφορες εφημερίδες, με αφορμή το «τέλος» του τρίτου μνημονίου. Αν κάτι ξεχωρίζει απ' όσα είπε και έγραψε είναι η προσπάθεια να φορτώσει κι αυτός την καπιταλιστική κρίση στο λαό, που τάχα ζούσε «πάνω από τις δυνατότητές του», για να δικαιολογήσει και μ' αυτόν τον τρόπο τις αιματηρές θυσίες που του επιβλήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια για να ανακάμψει το κεφάλαιο. Το δεύτερο που έχει αξία είναι η επισήμανση του Ρέγκλινγκ ότι οι προψηφισμένες περικοπές στις συντάξεις θα εφαρμοστούν κανονικά και ότι είναι θέμα της κυβέρνησης να διαχειριστεί τις περικοπές αυτές, στο πλαίσιο του «δημοσιονομικού χώρου» από τις υπεραποδόσεις των πλεονασμάτων. Το τρίτο, επίσης σημαντικό, είναι η «αισιοδοξία» του Ρέγκλινγκ ότι «η Ελλάδα θα τα καταφέρει» επειδή τόσο ο σημερινός πρωθυπουργός όσο και ο Κυρ. Μητσοτάκης «είναι μεταρρυθμιστές και με διαβεβαίωσαν ότι υποστηρίζουν τους στόχους του προγράμματος του ESM». Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι όποιος κι αν αναδειχθεί σε κορμό της επόμενης κυβέρνησης, τα όσα αντιλαϊκά έχουν συμφωνηθεί σε επίπεδο μέτρων και στόχων για μετά το «τέλος των μνημονίων» θα εφαρμοστούν «κανονικά και με το νόμο», στο όνομα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων. Που σημαίνει ότι δεν έχει πάτο το βαρέλι των θυσιών για το λαό...

Ούτε αυταπάτες ούτε αναμονή

Κλίμα ψεύτικων ελπίδων και αυταπατών καλλιεργεί η κυβέρνηση, ενόψει του σημερινού διαγγέλματος του πρωθυπουργού για το «τέλος των μνημονίων» και την παρουσία του σε λίγες μέρες στη ΔΕΘ.
Η κυβέρνηση αφήνει να διαρρέονται πληροφορίες για υποσχέσεις ότι σταδιακά θα «αποκατασταθούν κοινωνικές αδικίες» και θα ανακάμψει το εισόδημα των εργαζομένων, μικρών αυτοαπασχολούμενων και συνταξιούχων.
Με αυτόν τον τρόπο, προσπαθεί να καλλιεργήσει την αίσθηση ότι το «τέλος των μνημονίων» σηματοδοτεί μια φιλολαϊκή πορεία, θέλοντας έτσι να συνεχίζει να ξεγελάει μαζικά εργατικά - λαϊκά στρώματα που ταυτόχρονα τσακίζει με την πολιτική της.
Την ίδια ώρα, βέβαια, διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους το κεφάλαιο και τους «θεσμούς» ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά «επιστροφή στο παρελθόν» και στις «παθογένειες που έφεραν την κρίση», υποσχόμενη ότι θα διατηρήσει όλο το αντεργατικό - αντιλαϊκό πλαίσιο που δημιουργήθηκε τα προηγούμενα χρόνια και το οποίο ενίσχυσε και επέκτεινε με την πολιτική της.
Η κοροϊδία της κυβέρνησης δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη από το λαό. Ενα βασικό ζήτημα είναι ότι κανένας από τους εκατοντάδες μνημονιακούς νόμους της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων δεν πρόκειται να καταργηθεί.
Αντίθετα, το αντεργατικό - αντιλαϊκό πλαίσιο, που ενισχύθηκε με τους νόμους των μνημονίων, για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και να τονωθεί το «επενδυτικό κλίμα», αποτελεί υπόβαθρο για νέες «μεταρρυθμίσεις» και μέτρα, όπως διαβεβαιώνουν σε όλους τους τόνους τα στελέχη της κυβέρνησης, αλλά και της ΝΔ.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον επικεφαλής του ESM, τόσο η σημερινή κυβέρνηση όσο και η ΝΔ έχουν δεσμευτεί απέναντι στον Οργανισμό ότι θα ακολουθήσουν κατά γράμμα τους αντιλαϊκούς στόχους και τα μέτρα που προβλέπει η συμφωνία «εξόδου» από τα μνημόνια.
Εκεί στοχεύει άλλωστε και η «κριτική» που ασκούν στην κυβέρνηση η ΝΔ και τα άλλα αστικά κόμματα με αφορμή το «τέλος των μνημονίων»: Στην επιτάχυνση των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων, που θα κάνουν ανταγωνιστικότερη την ελληνική οικονομία, θα βελτιώσουν δηλαδή τους όρους της κερδοφορίας για το κεφάλαιο, για να κάνει επενδύσεις.
Απ' αυτήν τη σκοπιά, οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για ορισμένα εφάπαξ βοηθήματα, κι αυτά για τους πιο φτωχούς, σε αντιστάθμισμα τάχα των μόνιμων περικοπών που έχουν γίνει σε μισθούς, συντάξεις, κοινωνικές παροχές, είναι πλευρά της ίδιας αντιλαϊκής πολιτικής, που ενισχύει τους επιχειρηματικούς ομίλους με φοροαπαλλαγές, προνόμια και επιδοτήσεις.
Οπως αυτές που προβλέπουν οι διάφοροι «αναπτυξιακοί» νόμοι και δεσμεύεται να διευρύνει η κυβέρνηση, αξιοποιώντας γι' αυτόν το σκοπό την υπεραπόδοση από τη φοροαφαίμαξη του λαού.
Ταυτόχρονα, με «επετειακές» συνεντεύξεις και αρθρογραφία, στελέχη της κυβέρνησης και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παρουσιάζουν την καπιταλιστική κρίση ως συνέπεια των υψηλών μισθών και συντάξεων στην Ελλάδα πριν από το 2009, αλλά και της έλλειψης μηχανισμών της ΕΕ να απορροφήσει τους κραδασμούς από τα υψηλά ελλείμματα και χρέη σε κράτη - μέλη της.
Κρύβουν ότι την καπιταλιστική κρίση έφεραν η καπιταλιστική ανάπτυξη, ο σκληρός ανταγωνισμός, το κυνήγι του καπιταλιστικού κέρδους, η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου. Γι' αυτό με μαθηματική ακρίβεια μια νέα πορεία ξέφρενης ανάκαμψης των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων θα οδηγήσει σε νέα κρίση.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ακόμα και τώρα, που λένε ότι «διδάχτηκαν» από την κρίση και ότι έχουν πλέον «θωρακίσει» την ΕΕ, οι «αβεβαιότητες» στην οικονομία και οι εκτιμήσεις για μια νέα συγχρονισμένη κρίση τρομάζουν τα αστικά επιτελεία, επειδή ακριβώς η κρίση είναι σύμφυτη με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής.
Οκτώ χρόνια μετά το πρώτο μνημόνιο, ήρθε η ώρα για το λαό να κάνει ταμείο. Στη διάρκεια αυτών των χρόνων γνώρισε «δεξιές», «κεντρώες» αλλά και «αριστερές» κυβερνήσεις, όπως αυτή των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που του υπόσχονταν μια διαφορετική, φιλολαϊκή τάχα διαχείριση της κρίσης και της καπιταλιστικής ανάκαμψης.
Το αποτέλεσμα το είδε και τώρα χρειάζεται με αποφασιστικότητα να αξιοποιήσει την πείρα του. Να δυναμώσει την πάλη ενάντια στους σχεδιασμούς του κεφαλαίου, της ΕΕ και των κομμάτων τους, διεκδικώντας ανάκτηση των απωλειών και ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών του.