Τα τρία χρόνια ήταν η αρχή

 Τα τρία χρόνια ήταν η αρχή

Αλήθεια, δε σου έχει λείψει, σφε αναγνώστη, αυτή η διαδοχολογία για την Αλέκα, οι γκαραντί πληροφορίες από τα μέσα, από "στελέχη που γνωρίζουν πολλά...", ακόμα και τα υστερικά σχόλια ότι είναι ισόβια, την έχουμε βαλσαμώσει, έχει στην τσάντα της το μουστάκι του Στάλιν και δε συμμαζεύεται; Όχι, ε; Ούτε κι εμένα. Νομίζω όμως ότι είναι θέμα χρόνου να ξαναρχίσουν, καθώς μες στη βδομάδα συμπληρώθηκαν τρία χρόνια από το 19ο Συνέδριο και την ανάδειξη του νέου ΓΓ. Τους λείπει βέβαια κι ένα άσχημο εκλογικό αποτέλεσμα, για να δέσει το γλυκό, αλλά αν δεν έρθει, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα. Εκτός πια, κι αν έπαψαν να ενδιαφέρονται άμεσα για το κόμμα από τη στιγμή που πέτυχαν τη βασική αναμόρφωση που επιδίωκαν και μια σχετική σταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος.

Τρία βασικά σημεία μπορεί να ξεχωρίσει κανείς για αυτή την επέτειο των τριών χρόνων.

Το πρώτο έχει να κάνει με τα πρόσωπα, που είναι κι ο αγαπημένος (αν όχι ο μοναδικός) τρόπος των αστικών ΜΜΕ να προσεγγίζουν ένα κόμμα και το χαρακτήρα του, κρίνοντας εξ ιδίων τα αλλότρια. Για εμάς το ζήτημα περνάει σε δεύτερη μοίρα, κάτι που φαινόταν και σε διάφορες απαντήσεις της Αλέκας, όσο ήταν ακόμα γγ, που χρησιμοποιούσε την υπερβολή ως όπλο απέναντι σε αυτό το βιολί, όταν έλεγε πχ πως θα έκανε ότι της όριζε η κετουκε, ακόμα και καθαρίστρια στον Περισσό. Το θετικό είναι πως μετά το συνέδριο, δεν 'αποστρατεύτηκε', αλλά συνεχίζει να αξιοποιείται με διάφορους τρόπους (εκτός από καθαρίστρια): είναι πχ στην κοινοβουλευτική ομάδα, όπου εκτός από τη δεδομένη εμπειρία της, είναι μία από τους καλύτερους ομιλητές, με τις πιο ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις. Ενώ ανέλαβε και μια σειρά εκδηλώσεων-βιβλιοπαρουσιάσεων ανά την Ελλάδα, πχ με την μπροσούρα για το κόμμα παντός καιρού. Και γενικώς παραμένει, κατά τη γνώμη μου, ένα μεγάλο κεφάλαιο που έχει πολλά να προσφέρει, ιδίως στο κομμάτι της παραγωγής θεωρίας και γραπτού έργου. Ακόμα κι αν ήταν να γράψει απλώς μια μονογραφία με πολιτικές αναμνήσεις για την περίοδο που θα εξετάσει ο τρίτος τόμος του δοκιμίου ιστορίας του κόμματος.

Κι επειδή είναι ίσως άχαρο και βασικά χωρίς νόημα να γίνει μια πρόωρη κρίση εν είδει αποτίμησης για τον Κουτσούμπα (που αποδεικνύεται πάντως πολύ καλύτερος από όσο φοβόντουσαν ή έλπιζαν κάποιοι), θα επιμείνω σε αυτό το τελευταίο, μεταφέροντας την αποστροφή μιας κουβέντας που είχαμε με ένα σφο και τη "νοσταλγία" για την εποχή, που οι ΓΓ των ΚΚ ήταν γεροί θεωρητικοί, με συχνές καίριες παρεμβάσεις στον κομματικό τύπο -ένα χαρακτηριστικό που φαίνεται να εκλείπει με το πέρασμα του χρόνου, χωρίς να υπάρχει ωστόσο κάποια προφανής εξήγηση για αυτό.

Το δεύτερο και το τρίτο σημείο είνα το πριν και το μετά, όσα προηγήθηκαν κι αυτά που έρχονται, και μπορούν να εξεταστούν μαζί. Πόσα βήματα έχουν γίνει για το χτίσιμο της λαϊκής συμμαχίας; Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο να απαντηθεί σε μια σειρά ή σε μια παράγραφο (πολύ περισσότερο από εμένα). Υπάρχουν πάντως κάποια χρήσιμα και ενδιαφέροντα στοιχεία για το εργατικό κίνημα στο τρέχον τεύχος της ΚΟΜΕΠ, που πρέπει να αξιοποιηθούν και να συνεκτιμηθούν (λογικά θα υπάρξει σχετική ανάρτηση στο άμεσο μέλλον).

Σε κάθε περίπτωση, το βασικό για πολλούς συντρόφους, δεν είναι το ποσοτικό κομμάτι, ότι καταγράφουμε δηλ μεγαλύτερη επιρροή κι υψηλότερους δείκτες σε κάποιους τομείς της δουλειάς μας, αλλά το ποιοτικό. Θεωρούν δηλ ότι τα βήματα που γίνονται τώρα, είναι πολύ πιο στέρεα και σίγουρα (χωρίς να θεωρείται βέβαια τίποτα δεδομένο) μετά κι από το διδακτικό χαρακτήρα που είχε η υποχώρηση στις διπλές εκλογές του 12' και βασικά η γενική υποχώρηση του κινήματος, που σφραγίστηκε με την άνοδο των εκλογικών αυταπατών για μια εύκολη νίκη από τα πάνω.

Το τι μέλλει γενέσθαι το επόμενο χρονικό διάστημα είναι σε ευθεία συνάρτηση με όσα έγιναν ή δεν έγιναν τα προηγούμενα τρία χρόνια, τα συμπεράσματα από την πρακτική πείρα, τις δυσκολίες που προέκυψαν, τα μέτρα που θα παρθούν για να τις αντιμετωπίσουν, με δυο λόγια τον έλεγχο δράσης και το σχέδιο που διαμορφώνεται βάση του ελέγχου, την αυτοκριτική, την ανάλυση των αδυναμιών, την προσαρμογή στα καινούρια δεδομένα. Κι αν οι αποφάσεις των συνεδρίων είναι κάτι σαν την ειδική, ευέλικτη εφαρμογή των γενικών προγραμματικών αρχών στις διακυμάνσεις της εκάστοτε συγκυρίας, η σύνδεση της τακτικής με τη στρατηγική, κατά τη δική μου τουλάχιστον αντίληψη, θα είχε ένα νόημα να γίνονται σε πιο τακτική βάση κι όχι μόνο κάθε τέσσερα χρόνια.

Αλλά αυτά θα έχουμε χρόνο (έναν για την ακρίβεια) να τα δούμε αναλυτικά στο δρόμο προς το 20ό Συνέδριο, όσο άσχημους ιστορικούς συνειρμούς κι αν προκαλεί το 56' και ο Νικήτας. Ο οποίος αποδεικνύει, παρεμπιπτόντως, ότι τα πρόσωπα δεν είναι ασήμαντα, ούτε όμως κι "αυθύπαρκτα", καθώς αντανακλούν το δοσμένο συσχετισμό και τις διεργασίες που τα ανέδειξαν σε πρωταγωνιστικό ρόλο.

Χοιροστάσιο

 Χοιροστάσιο

1. Το πείραμα των Ευρωπαίων παίρνει τέλος. Η κοινωνία μας έχασε χρόνο για να κατανοήσει πως όλες οι κυβερνήσεις μας και η Ευρώπη ήταν ένα αδιαίρετο καθεστώς. Δεν λειτούργησε το ένστικτο ούτε η όραση, αφού από τον Κωστάκη Καραμανλή μέχρι σήμερα, όλοι τους δεν έκαναν τίποτε άλλο από το να μετακομίζουν τα υπάρχοντά τους στην Ευρώπη, ενώ συγχρόνως, ξεπέφτοντας στο μελόδραμα, να παραμυθιάζονται όλοι μαζί - Δεξιοί, Κεντρώοι κι Αριστεροί και το κακό συναπάντημα - ότι δίνουν την ύστατη μάχη τους ...έρποντας.

2. Οσοι ασπάστηκαν το καθεστώς της Ευρώπης, γνώριζαν πως δεν θα έχουν καθόλου επιπτώσεις, αφού η δικαιοσύνη είναι στο όριο της εξαφάνισης. Είμαστε τμήμα μιας βαρβαρότητας. Αυτή την ύστατη στιγμή όλοι οι μνημονιακοί παίζουν το νέο τους χαρτί, για να πάψουμε να έχουμε αυταπάτες και να προσαρμοστούμε. Η δεινότητά τους εξαντλήθηκε και τώρα συμφωνούν ότι έφτασε η ώρα της ωμότητας. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε κυβέρνηση και αντιπολίτευση σαν στυγνούς εκπροσώπους του καθεστώτος.

3. Αναμασώντας δικαιολογίες για να καλύψει το χάλι του, ο κάθε μικροαστός αποδεικνύει πως ακόμα έχει αφεθεί στο παραμιλητό των γνωστών δημοσιογράφων οι οποίοι ακόμα και τώρα ναρκώνουν τους θεατές και κάνουν τα παιχνίδια τους.

4. Η ωμότητα δεν άργησε να κάνει την εμφάνισή της πρώτα στην Ειδομένη από τους Σκοπιανούς[sic] και στη συνέχεια στον Πειραιά από τους χρυσαυγίτες. Μιχαλολιάκος και Κασιδιάρης επιδόθηκαν, όπως πάντα, σε αυτά που γνωρίζουν και μπορούν να κάνουν, όπως οι πίθηκοι, έχοντας στο πλάι τους τη φιλική παρουσία των μπάτσων. Θα ήμουν ηλίθιος αν απευθυνόμουν στη Δικαιοσύνη ρωτώντας πώς δύο υπόδικοι προκαλούν το δημόσιο αίσθημα.
Από δω και στο εξής όλα τα περιμένω. Αλλά, προσέξτε, ο πολίτης που ακόμα και τώρα τρέφει μεγάλη εκτίμηση για τους νόμους σας, ελπίζω να έχει την κατανόησή σας όταν αναγκαστεί να υπερασπιστεί την ατομική του ακεραιότητα.

5. Τα κινήματα στην Ευρώπη είναι κατακερματισμένα. Μια από τις πολλές αιτίες αναμφίβολα, στις αρχές της δεκαετίας του '70, ήταν ο ιστορικός συμβιβασμός.

6. Τώρα, μέσα στο χοιροστάσιο, κοιτάμε έκπληκτοι δεξιά κι αριστερά, αλλά κανείς δεν τολμά να εκστομίσει μια ακόμη αξιοθρήνητη δικαιολογία. Αυτό το θεωρώ πρώτη σκέψη για την αυτογνωσία μας. Είμαστε υπεύθυνοι για την πτώση μας. Τώρα θα αποφασίσουμε: ή θα μας βουλιάξουν μέσα στη λάσπη ή θα επιχειρήσουμε όλοι μια έξοδο.

Του Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ

Πηγή: Ριζοσπάστης

«Τίποτα δεν αλλάζει αν μένεις θεατής, όλα ανατρέπονται όταν ξεσηκωθείς»

«Τίποτα δεν αλλάζει αν μένεις θεατής, όλα ανατρέπονται όταν ξεσηκωθείς»

Στην καταθλιπτική εικόνα της βδομάδας που πέρασε, όπως αυτή διαμορφωνόταν από τις διάφορες διαρροές για το υπό κατάρτιση κυβερνητικό νομοθετικό έργο (άγρια φορολογία και νέα σφαγή στα κοινωνικο-ασφαλιστικά δικαιώματα) υπήρχαν και καλές ειδήσεις:

-- Με τον απόηχο από το σύνθημα «Πάτρα - Αθήνα είναι η αρχή - Εμπρός λαέ στην πρώτη τη γραμμή», που βροντοφωνάχτηκε στο Σύνταγμα την προηγούμενη Κυριακή και συμπυκνώνει τον προσανατολισμό του εργατικού - λαϊκού κινήματος για το αύριο, στις συζητήσεις που ακολούθησαν ήταν ζωντανή η παρακαταθήκη: «Κανένας συμβιβασμός, είναι ώρα αυτοί που κάνουν τη ζωή του λαού κόλαση να νιώσουν την ανάσα του λαϊκού κινήματος. Οργάνωση και πάλη παντού, σύγκρουση με την αντιλαϊκή πολιτική ΕΕ, αστικών κυβερνήσεων, μονοπωλίων, που η κυριαρχία τους μπλοκάρει την κοινωνική πρόοδο. Με εμπιστοσύνη στις αστείρευτες δυνάμεις που έχει το λαϊκό κίνημα (...) Εχουμε το δίκιο με το μέρος μας, προχωράμε».

-- Από την Κρήτη το επόμενο μήνυμα. Οι εργαζόμενοι στην «Ανακύκλωση», στο Ηράκλειο, μετά από 165 μέρες σκληρού αγώνα, ετοιμάζονται να επιστρέψουν νικητές στη δουλειά. Για περισσότερους από πέντε μήνες, οι εργαζόμενοι έδωσαν αγώνα για το δικαίωμα στη δουλειά, έχοντας στο πλευρό τους δεκάδες σωματεία και φορείς της περιοχής, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας. Η εταιρεία προσπάθησε να τους αντικαταστήσει με άλλους «φθηνότερους» και χωρίς δικαιώματα. Η αποφασιστική στάση των εργαζομένων, που πάλεψαν σαν μια γροθιά μέσα από το σωματείο τους, καθώς και η αλληλεγγύη του λαού της πόλης οδήγησαν την εταιρεία σε αναδίπλωση. Η Σωματειακή Επιτροπή της Ενωσης Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ηρακλείου χαρακτήρισε αυτόν τον αγώνα «παρακαταθήκη - αγώνα υποδομής για τους αγώνες που θα 'ρθουν (...) Αγώνα που ήρθε να γκρεμίσει συθέμελα λογικές τού "τίποτα δε γίνεται", του "είναι νόμος, αφού ψηφίστηκε τελείωσε", του "κρίση έχουμε, δουλειά να 'ναι και ό,τι να 'ναι". Είναι αγώνας που αποδεικνύει ότι ακόμα και μέσα σε συνθήκες βαθιάς κρίσης και υποχώρησης, όταν οι εργαζόμενοι είναι ενωμένοι, οργανωμένοι, με συνελεύσεις, με επιτροπή μέσα στο χώρο δουλειάς, με το σωματείο τους σωστά προσανατολισμένο στον αγώνα, τότε μπορούν να υπάρχουν νίκες».
Διαρκής αυτός ο αγώνας δρόμου

Αλλά κι εκεί ακόμα που οι ειδήσεις δεν ήταν καλές για την εργατική τάξη, η παρέμβαση του οργανωμένου ταξικού κινήματος δίνει άλλη προοπτική. Στην «Ηλεκτρονική», για παράδειγμα, που ανακοίνωσε πτώχευση, η ταξική παρέμβαση συσπείρωσε τους εργαζόμενους, που αγωνιστικά πλέον διεκδικούν να γίνουν άμεσα και χωρίς καθυστέρηση οι καταγγελίες όλων των Συμβάσεων, καθώς σε διαφορετική περίπτωση δεν μπορούν ούτε καν να εγγραφούν στα μητρώα του ΟΑΕΔ και να λαμβάνουν το πενιχρό επίδομα ανεργίας που δικαιούνται. Επιπλέον, απαιτούν να τους καταβληθούν οι αποζημιώσεις τους και να εξασφαλιστεί η ασφαλιστική τους κάλυψη.

Σε μια ακόμα επιχείρηση του εμπορίου, στον «Μαρινόπουλο», είχαμε παρέμβαση του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, καθώς οι εργαζόμενοι έχουν πληρωθεί μόνο ένα μέρος της μισθοδοσίας του Μάρτη και αποφάσισαν να προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις. «Δεν επιτρέπεται να συνηθίσουμε στην απληρωσιά, στις καθυστερήσεις των μισθών μας!», σημειώνει σχετικά ο Σύλλογος.

Η εργατική τάξη στον έναν ή στον άλλο βαθμό βρίσκεται στο σύνολό της σ' ένα διαρκή αγώνα δρόμου, στην πάλη ενάντια στην ανεργία, για μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους, για δουλειά με δικαιώματα, για άμεση ανακούφιση και μέτρα προστασίας των ανέργων, ενάντια στο σύνολο των αντιλαϊκών μέτρων που έρχονται.

Μέσα απ' αυτήν την κίνηση εκφράζει ένα βήμα συνείδησης το σύνθημα «Τίποτα δεν αλλάζει αν μένεις θεατής, όλα ανατρέπονται όταν ξεσηκωθείς». Οπως έδειξε και ο αγώνας της Πάτρας, αυτή η πορεία δεν τέλειωσε, είναι το ξεκίνημα νέων μεγάλων δυναμικών αγώνων από εδώ και μπρος για ανατροπή συνολικά όλης της αντιλαϊκής πολιτικής.
Ο λογαριασμός που έρχεται

Οι εξελίξεις στο αστικό - κυβερνητικό στρατόπεδο δείχνουν καθαρά ότι η εργατική τάξη πρέπει να 'ναι έτοιμη για μεγάλους αγώνες, τόσο για τα άμεσα αιτήματά της, όσο και για τους μεγάλους δικούς της στόχους της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Ανεξάρτητα από το πότε ακριβώς θα το καταθέσει στη Βουλή, η κυβέρνηση έχει δείξει ήδη ότι το νέο αντιλαϊκό φορο-πακέτο περιλαμβάνει μέτρα ύψους 3,6 δισ. ευρώ, που θα επιχειρηθεί να αφαιρεθούν από την τσέπη των εργαζομένων, των λαϊκών στρωμάτων, παρά τους ισχυρισμούς της ότι πρόκειται περί «δίκαιων μέτρων που ελαφρύνουν τους κοινωνικά αδύναμους». Ηδη έδωσε κι άλλο ένα δείγμα για το πώς η πολιτική της χαράσσεται από και για τα συμφέροντα του κεφαλαίου: Με τροπολογία - που αποσύρθηκε τελικά κάτω από τη γενική κατακραυγή - προβλεπόταν ότι οι ιδιωτικοποιημένες επιχειρήσεις, για λογαριασμό του «επενδυτή», απαλλάσσονται από την καταβολή προστίμων, πολλαπλών τελών, δασμών και λοιπών επιβαρύνσεων που προκύπτουν από αστική ευθύνη! Ο υπουργός Υποδομών, Χρ. Σπίρτζης, υπονόησε ότι θα ξαναφέρει την τροπολογία με νέο περιτύλιγμα!

Στο μέτωπο του Ασφαλιστικού είναι φανερό ότι το τελικό σχέδιο είναι πολύ χειρότερο απ' το αρχικό της κυβέρνησης. Ο «Ριζοσπάστης» σήμερα στο σχετικό ρεπορτάζ απαντάει σε ένα προς ένα τα ψέματα της κυβερνητικής προπαγάνδας για το Ασφαλιστικό. Στο σύνολό της η «νέα αρχιτεκτονική» στο Ασφαλιστικό οδηγεί σε νέες αιματηρές μειώσεις στις συντάξεις που θα αποδίδονται από εδώ και πέρα, ενώ την ίδια στιγμή, μια μεγάλη μερίδα ασφαλισμένων (αγρότες, αυτοαπασχολούμενοι, επιστήμονες) εξαναγκάζονται σε αύξηση των εισφορών που θα καταβάλλουν από δω και πέρα γι' αυτές τις πενιχρές συντάξεις.

Παράλληλα, η κυβέρνηση επιχειρεί να προωθήσει με γοργούς ρυθμούς την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών της χώρας, των σιδηροδρόμων και συνολικά των υποδομών στρατηγικής σημασίας για τους σχεδιασμούς του κεφαλαίου. Διαδικασία γύρω από την οποία εκδηλώνονται ταυτόχρονα έντονοι ανταγωνισμοί και αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε τμήματα της αστικής τάξης, μονοπωλιακούς ομίλους, αλλά και ισχυρά καπιταλιστικά κέντρα, με ό,τι όλα αυτά συνεπάγονται σε μία ευρύτερη περιοχή που μυρίζει μπαρούτι.
Αυτό το σύστημα δε γιατρεύεται

Ο πρωθυπουργός, μιλώντας προχτές το βράδυ στη Βουλή, είπε ότι η «αξιολόγηση» θα προχωρήσει χωρίς νέα μέτρα και ότι όλοι πρέπει να στηρίξουν την εφαρμογή του 3ου μνημονίου. Ο ισχυρισμός ότι έτσι θα ξεμπερδέψουμε από τα μνημόνια βρίσκεται στον αέρα. Οχι μόνο γιατί κάθε «αξιολόγηση» έως τώρα συνοδεύεται με νέα σκληρά μέτρα, αλλά και γιατί ταυτόχρονα η ελληνική οικονομία δεν είναι στη γυάλα, είναι απόλυτα ενταγμένη στις εξελίξεις που αφορούν στο σύνολό της την καπιταλιστική οικονομία κι αυτές οι εξελίξεις έδειξαν επιβράδυνση το 2015 και δυσοίωνο ξεκίνημα το 2016. Με τη σειρά του αυτό το γεγονός προμηνύει νέα ένταση στους ανταγωνισμούς μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και των αντίστοιχων κρατών και των διεθνών συμμαχιών τους.

Το γεγονός ότι η κυβέρνηση και τα αστικά κόμματα στο σύνολό τους συσκοτίζουν το χαρακτήρα της καπιταλιστικής κρίσης (με κοκορομαχίες περί της ανορθολογικής λειτουργίας του συστήματος, για να εμφανίζονται ορισμένοι εξ αυτών ως αρχάγγελοι της κάθαρσης και της ευταξίας) ούτε για μια στιγμή δεν πρέπει να αφαιρεί από τον ορίζοντα της εργατικής τάξης τον μόνιμο και σταθερό στόχο της: Τη διαρκή πάλη για την ανατροπή όλης της σαπίλας που συνιστά στο σύνολό του το σύστημα της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης. Οπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπας, στη Βουλή, «ο λαός μας έχει συμφέρον, βαδίζοντας στο δρόμο της ανατροπής, να βάλει εμπόδια στον αντιλαϊκό κατήφορο. Γι' αυτό εμείς καθαρά λέμε ότι αυτό που πρέπει να κυριαρχήσει στην ατζέντα του λαού δεν είναι η αγωνία της αστικής τάξης και των κομμάτων της, αλλά πώς θα οργανώσει καλύτερα την πάλη του, για να δυσκολέψει την ψήφιση και την εφαρμογή των μέτρων που φέρνει σε βάρος του η ολοκλήρωση και αυτής της διαπραγμάτευσης. Πώς θα οργανωθεί άμεσα καλύτερα η 48ωρη απεργία, όποτε κι αν έρθουν τα μέτρα στη Βουλή και πώς αυτή η επιτυχία της απεργίας θα δώσει ώθηση για παραπέρα κλιμάκωση. Πώς ταυτόχρονα θα ανοίξει η συζήτηση και κυρίως η οργάνωση της πάλης για τη ριζική ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, την οικοδόμηση μιας πλατιάς λαϊκής συμμαχίας. Πώς θα κατευθύνει τη δράση και τον αγώνα της ώστε να έρθει πραγματικά ο λαός στην εξουσία».

Συγχρονισμένη υποβάθμιση και ρίσκα με ενδεχόμενο νέας κρίσης

Συγχρονισμένη υποβάθμιση και ρίσκα με ενδεχόμενο νέας κρίσης

Σ' αυτό το φόντο οξύνονται οι ανταγωνισμοί, σ' αυτές τις εξελίξεις εντάσσονται και οι διεργασίες για την ελληνική οικονομία

Αποψη από την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ

Στην τέταρτη κατά σειρά υποβάθμιση των εκτιμήσεων για τους ρυθμούς ανάκαμψης στην παγκόσμια οικονομία προχώρησε τις προηγούμενες μέρες το ΔΝΤ, με χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η επιβράδυνση στην οικονομική δραστηριότητα εκδηλώνεται συγχρονισμένα στα καπιταλιστικά κέντρα, στις οικονομίες και τα κράτη που τα απαρτίζουν. Σημαντικό στοιχείο της πρόσφατης έκθεσης του ιμπεριαλιστικού οργανισμού αποτελεί και το γεγονός ότι διαβλέπει το ενδεχόμενο επανόδου σε ρυθμούς πτώσης της οικονομικής δραστηριότητας και του ΑΕΠ: «Σε περίπτωση που μια σημαντική υστέρηση στην ανάπτυξη απειλήσει να οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση, μια συλλογική αντίδραση μακροοικονομικής πολιτικής θα χρειαστεί. Οι φορείς χάραξης πολιτικής στις μεγαλύτερες οικονομίες θα πρέπει να προσδιορίσουν προληπτικά επιπλέον ενέργειες πολιτικής που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν άμεσα εάν υπάρξουν ενδείξεις ότι τα παγκόσμια ρίσκα είναι έτοιμα να υλοποιηθούν», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.
Βέβαια, ειδική σημασία έχει το γεγονός ότι τα σημάδια της προηγούμενης καπιταλιστικής κρίσης, παρά τους όποιους αναιμικούς ρυθμούς ανάκαμψης, συνεχίζουν να έχουν εμφανή παρουσία στην Ευρωζώνη, με επίκεντρο την αδυναμία ανάκαμψης των νέων κερδοφόρων επενδύσεων. Επί της ουσίας, το ΔΝΤ λέει καθαρά ότι «οι φορείς χάραξης πολιτικής στις μεγαλύτερες οικονομίες» - δηλαδή οι κυβερνήσεις και οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί - θα πρέπει να προετοιμάζονται για νέα μέτρα θωράκισης του κεφαλαίου για τον έλεγχο και την τιθάσευση της καπιταλιστικής κρίσης. Σε κάθε περίπτωση, οι οξύτατες αντιθέσεις στην Ευρωζώνη, με επίκεντρο την «ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης» (ΟΝΕ), εντάσσονται ακριβώς σε αυτήν τη διεργασία, σηματοδοτώντας, ταυτόχρονα, τα μνημόνια διαρκείας απέναντι στους ευρωπαϊκούς λαούς.
Ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης αναμένεται να επιβραδυνθεί στις μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες, ανακοίνωσε, παράλληλα με το ΔΝΤ, και ο ΟΟΣΑ: «Οι σύνθετοι πρόδρομοι δείκτες συνεχίζουν να καταδεικνύουν επιβράδυνση της ανάπτυξης στις ΗΠΑ, στη Βρετανία και την Ιαπωνία, ενώ ανάλογες προοπτικές αναμένονται τώρα στη Γερμανία και την Ιταλία», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο ιμπεριαλιστικός οργανισμός.
Μάλιστα, σε σχετικά πρόσφατη έκθεση και ο ΟΟΣΑ προειδοποιούσε για την εκδήλωση νέου κύκλου καπιταλιστικής κρίσης στην παγκόσμια οικονομία. Σύμφωνα με την τελευταία εξαμηνιαία έκθεσή του, οι ροές του παγκόσμιου εμπορίου έχουν μειωθεί επικίνδυνα, κοντά σε επίπεδα που συνήθως συνδέονται με την εμφάνιση παγκόσμιας ύφεσης. Οπως χαρακτηριστικά τονίζεται, το παγκόσμιο εμπόριο για το 2015 θα εμφανίσει εξαιρετικά αναιμικό ρυθμό, μόλις 2%, επίπεδο στο οποίο έχει υποχωρήσει μόνο πέντε φορές στις τελευταίες δεκαετίες και αυτό συνέπιπτε με περιόδους ύφεσης: 1975, 1982-'83, 2001 και 2009.
Σε αυτό το φόντο, το ενδιαφέρον εστιάζεται στις προσεχείς ανακοινώσεις σχετικά με την εξέλιξη του ΑΕΠ στις ΗΠΑ, στη διάρκεια του α' τριμήνου του 2016. Η επιβράδυνση των ρυθμών, σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα, θεωρείται απόλυτα δεδομένη, με ζητούμενο το βαθμό της επιβράδυνσης και την παραπέρα εξέλιξη.

«Σύννεφα» στην παγκόσμια οικονομία

Το ΔΝΤ χαρακτηρίζει το ενδεχόμενο εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ ένα από τα βασικά ρίσκα για την παγκόσμια οικονομία. «Το προγραμματισμένο για τον Ιούνιο δημοψήφισμα έχει ήδη δημιουργήσει μεγάλη αβεβαιότητα για τους επενδυτές», ανέφερε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ιμπεριαλιστικού οργανισμού, Μ. Ομπσφελντ, σύμφωνα με τον οποίο «ένα Brexit θα προκαλούσε μεγάλο πλήγμα σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, ανατρέποντας τις καθιερωμένες εμπορικές σχέσεις». Ο ίδιος, παρουσιάζοντας την έκθεση, τόνισε πως ο «κίνδυνος» του «Brexit» είναι «υπαρκτός».
Ταυτόχρονα, διαπιστώνονται εντονότεροι κίνδυνοι για τα παρακάτω:
-- Εντονότερη επιβράδυνση στην Κίνα, σε σχέση με τις τρέχουσες προβλέψεις, που θα μπορούσε να οδηγήσει «σε πιο γενικευμένη επιβράδυνση την παγκόσμια οικονομία».
-- Γεωπολιτικοί κίνδυνοι, Προσφυγικό και τρομοκρατία.
-- Παρατεταμένη περίοδος χαμηλών τιμών στο πετρέλαιο, που θα οδηγούσε σε περαιτέρω αποσταθεροποίηση τις προοπτικές για τα κράτη - εξαγωγείς. Από την άλλη πλευρά, η πρόσφατη πτώση των τιμών ενδέχεται να τονώσει τη ζήτηση από κράτη - εισαγωγείς.
Για το 2016, οι πρόσθετοι κίνδυνοι στην παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με όλες τις εκθέσεις των ιμπεριαλιστικών οργανισμών και επιτελείων, συμπεριλαμβάνουν την περαιτέρω επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, τις ανταγωνιστικές υποτιμήσεις νομισμάτων στις αναδυόμενες οικονομίες, τη χαμηλή παραγωγικότητα, ενώ σημαντικός παράγοντας επιβράδυνσης παραμένουν «οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι στη Μέση Ανατολή».
Ειδικό βάρος έχει η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στην Κίνα. Να σημειωθεί ότι το μερίδιο της Κίνας στο παγκόσμιο ΑΕΠ φτάνει στο 16,6%, έναντι μεριδίων 15,9% των ΗΠΑ και 12,2% της Ευρωζώνης. Μάλιστα, οι ταξινομούμενες ως «αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες» (σε αυτές περιλαμβάνεται και η Κίνα) έχουν μερίδιο 57,1% στο παγκόσμιο ΑΕΠ. Με βάση και τα παραπάνω ερμηνεύονται οι αβεβαιότητες του κεφαλαίου, λόγω επιβράδυνσης στις «αναδυόμενες οικονομίες», με εξαίρεση την Ινδία που παρουσιάζει ρυθμούς ανάπτυξης. Το διεθνές εμπόριο επηρεάστηκε από την αναιμική ζήτηση εισαγωγών από τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, κυρίως από την Κίνα.
Η πτώση στις τιμές του πετρελαίου (47,1% σε όρους δολαρίου σε μέσα επίπεδα 2015) σχετίζεται τόσο με την πτώση της ζήτησης όσο και την αυξημένη προσφορά αργού πετρελαίου, «λόγω του εντεινόμενου διεθνούς ανταγωνισμού για τα μερίδια της παγκόσμιας αγοράς». Μάλιστα, από το Γενάρη του 2016, οι ΗΠΑ άρχισαν και την εξαγωγή πετρελαίου.
Οι διεθνείς τιμές των βασικών εμπορευμάτων υποχώρησαν το 2015 κατά 17,4% (σε όρους δολαρίου), με τους επιμέρους δείκτες των μετάλλων και των τροφίμων να υποχωρούν κατά 23,1% και 16%, αντίστοιχα. Βέβαια, όλα τα παραπάνω έχουν άμεσες επιπτώσεις σε χώρες - εξαγωγείς.

Θολώνει η ανάκαμψη

Ειδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ, οι εκτιμώμενοι ρυθμοί του ΑΕΠ, για το 2016 και το 2017, αντίστοιχα, διαμορφώνονται ως εξής:

• Παγκόσμια οικονομία: 3,2% (από 3,4% στην εκτίμηση του Γενάρη) και 3,5% (από 3,6%)
• ΗΠΑ: 2,4% (από 2,6%) και 2,5% (από 2,6%)
• Ευρωζώνη: 1,5% (από 1,7%) και 1,6% (από 1,7%)
• Ιαπωνία: 0,5% (από 1%) και -0,1% (από 0,3%)
• Κίνα: 6,5% (από 6,3%) και 6,2% (από 6%)
• Ρωσία: Πτώση 1,8% (από -1%) και ανάκαμψη 0,8% (από 1%)
• Βραζιλία: Πτώση 3,8% (από -3,5%) και απόλυτη στασιμότητα για το 2017 (αμετάβλητο)
• Ινδία: Καταγράφεται η μεγαλύτερη ενίσχυση ανάμεσα στις ταξινομούμενες οικονομίες, με ποσοστό 7,5% τόσο για το 2016 όσο και για το 2017.

Ανάκαμψη (;) με προϋπόθεση την αντιλαϊκή πολιτική

Σε ρότα περαιτέρω συρρίκνωσης θα συνεχίσει το ελληνικό ΑΕΠ και για το 2016, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ. Ειδικότερα, το Ταμείο εκτιμά πως το ΑΕΠ υποχώρησε κατά 0,2% το 2015, προβλέποντας ακόμη μεγαλύτερη πτώση, κατά 0,6%, για το 2016 και ανάκαμψη 2,7% το 2017.
Οπως τονίζεται στην έκθεση του ΔΝΤ, τα στοιχεία για την Ελλάδα είναι προκαταρκτικά, καθώς οι τελικές δημοσιονομικές προβολές δεν είναι διαθέσιμες αυτήν τη στιγμή, δεδομένου ότι είναι σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τους δημοσιονομικούς στόχους του νέου προγράμματος προσαρμογής. Είναι φανερό ότι η ανάκαμψη (αναιμική και εξαιρετικά αβέβαιη) προϋποθέτει την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής με επόμενο βήμα το κλείσιμο της «αξιολόγησης».
Σε αντίστοιχο μήκος κύματος είναι και η έκθεση του ΙΟΒΕ για την ελληνική οικονομία. Σχετικά με την προβλεπόμενη εξέλιξη του ΑΕΠ και με την υπόθεση ότι «δεν θα υπάρξει πλέον άλλη σημαντική καθυστέρηση» στην «αξιολόγηση», εκτιμά ότι στο δεύτερο εξάμηνο του 2016 θα υπάρξει «θετική μεταβολή», που όμως θα καλύψει μόνο εν μέρει την κατρακύλα του α' εξαμήνου. Μάλιστα, σε 12μηνη βάση, το ΙΟΒΕ προβλέπει πτώση του ΑΕΠ «προς την περιοχή του 1%».
Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις στην ελληνική οικονομία είναι αναπόσπαστα συνδεμένες με τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη όσο και γενικότερα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι όποιες «διαφορές» με το ΔΝΤ σε σχέση με την Ελλάδα αφορούν το βαθμό της «απόδοσης» των αντιλαϊκών μέτρων, που με τη σειρά τους προσδιορίζονται και από την πλευρά της ανάκαμψης ή της υποχώρησης του ΑΕΠ. Βεβαίως, πίσω απ' αυτές τις διαφορές, όπως για παράδειγμα την επιμονή του ΔΝΤ για μείωση του χρέους, την άποψη ότι δεν «βγαίνει το πρόγραμμα με πλεονάσματα 3,5% το 2018», ότι «χρειάζονται πρόσθετα μέτρα», στα οποία αντιδρούν η Κομισιόν, η γερμανική κυβέρνηση με τον Β. Σόιμπλε, πρέπει να βλέπει κανείς τους οξύτατους ανταγωνισμούς ΗΠΑ - Ευρωζώνης, πιο σωστά ΗΠΑ - Γερμανίας. Αλλωστε, δεν πιστεύει κανείς ότι ο Μπ. Ομπάμα κάνει ταξίδι στη Γερμανία για συνομιλίες με την Α. Μέρκελ για το «ελληνικό ζήτημα», όπως γράφεται. Αλλα ζητήματα θέλουν να αντιμετωπίσουν, πολύ πιο βαθιά και μεγάλα, που έχουν σχέση με τα αρνητικά σημάδια στις οικονομίες τους και στην παγκόσμια οικονομία και ποιου κράτους τα μονοπώλια θα κερδίσουν ή θα χάσουν. Βεβαίως, και για την Ελλάδα ενδιαφέρονται, για μοιρασιές της πίτας που προκύπτει από τις ιδιωτικοποιήσεις. Αλλωστε, έχει γραφτεί κατ' επανάληψη ότι ενδιαφέρονται, πρωτίστως η Γερμανία και όχι μόνο, θεωρώντας βασικό στοιχείο στην «αξιολόγηση» τόσο το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, όσο και την υπόθεση των «κόκκινων» δανείων.
Επίσης, αυτές οι κόντρες συνδέονται με τις αντιθέσεις στην Ευρωζώνη, γύρω από το ζήτημα οικονομικής διακυβέρνησης, που σχετίζεται με την αυστηρή ή χαλαρή τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, τα μέτρα για την αντιμετώπιση της μη δυναμικής καπιταλιστικής ανάπτυξης (το ΔΝΤ ουσιαστικά θεωρεί αδύναμο κρίκο την Ευρωζώνη) και τις συζητήσεις για τα χρειαζούμενα δημοσιονομικά μέτρα. Μεγάλη κόντρα υπάρχει μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, που εστιάζει στη δυνατότητα αφενός διαχείρισης του χρέους με χαλαρή πολιτική, αφετέρου με την ύπαρξη υπουργού Οικονομικών με μεγάλο ταμείο ώστε να παρεμβαίνει σε ζητήματα διάσωσης και ανάπτυξης. Δεν είναι τυχαία επίσης η οξύτατη επίθεση του Β. Σόιμπλε, υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, στον Μ. Ντράγκι, πρόεδρο της ΕΚΤ, για το πρόγραμμα χαλάρωσης ώστε να δίνεται πάμφθηνο χρήμα για επενδύσεις σε συνδυασμό με τα αρνητικά επιτόκια που συμβάλλουν στην ίδια κατεύθυνση.
Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες πρέπει να βλέπουμε και το ζήτημα της αντιμετώπισης των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας και την υπόθεση της ανάκαμψης που δε φαίνεται. Βεβαίως, ό,τι και αν γίνει στη συνέχεια, ο λαός θα ματώνει για το στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων. Μάλιστα, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ, «πρέπει να συζητήσουμε τι θα γίνει αν η Ελλάδα αποκλίνει από τους στόχους που έχουν τεθεί». Σε αυτό το πλαίσιο, ορθάνοιχτο παραμένει το ενδεχόμενο επιβολής και νέου πακέτου αντιλαϊκών μέτρων, στο πλαίσιο της δεύτερης, αλλά και των επόμενων «αξιολογήσεων» που θα ακολουθήσουν το επόμενο διάστημα...

Οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί περιπλέκονται - οι κίνδυνοι για τους λαούς μεγαλώνουν

Οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί περιπλέκονται - οι κίνδυνοι για τους λαούς μεγαλώνουν

Από την τελευταία Σύνοδο των «G7» στην Ιαπωνία

Από το περιθώριο της πρόσφατης συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) των «G7», στην Ιαπωνία, ο Γερμανός ΥΠΕΞ, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ, επέλεξε να κάνει μια δήλωση που δεν πέρασε απαρατήρητη: Πρώτα εξέφρασε την προτίμησή του ώστε «το σχήμα των G7 να μη μείνει έτσι για πολύ καιρό». Στη συνέχεια, την ελπίδα του οι G7 «να διαμορφώσουν συνθήκες για επιστροφή στους G8». Με την επιστροφή της Ρωσίας. Πρόσθεσε βέβαια ότι, φέτος, είναι αδύνατη η επιστροφή της Ρωσίας στους «G8», κρίνοντας ωστόσο σκόπιμο να χαρακτηρίσει «κρίσιμες συνθήκες» για μια τέτοια επιστροφή, πρώτον, τη «συνεισφορά» της Ρωσίας στην επίτευξη «πολιτικής λύσης» στην «ουκρανική κρίση» και, δεύτερον, το αν η Μόσχα θα διαδραματίσει «εποικοδομητικό ρόλο στην εδραίωση της ειρήνης στη Συρία».
Παρόμοιες δηλώσεις έχουν γίνει και από τον Γερμανό πρέσβη στη Μόσχα, Ρούντινγκερ φον Φριστς (τον περασμένο Φλεβάρη στο δίκτυο «Ρία Νόβοστι»), που ξεκαθάρισε ότι «φυσικά και το ελπίζουμε» (η Ρωσία να γυρίσει στους «G8»), εκτιμώντας ότι στο θέμα της Ουκρανίας «έχουμε πετύχει ορισμένα αποτελέσματα και το τελικό θα έπρεπε να είναι η επιστροφή σε φυσιολογικές σχέσεις, ως συνέπεια της επιστροφής μας ξανά στο διαπραγματευτικό τραπέζι, ως εταίροι στους "G8"».
Αλλά και άλλες φωνές στη Γερμανία έχουν εκφράσει ανοιχτά αντίστοιχες απόψεις. Για παράδειγμα, τον περασμένο Γενάρη, ο προεδρεύων της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου (ετήσια διεθνής συνάντηση που πολλοί αποκαλούν και «Νταβός της Ασφάλειας», Βόλφγκανγκ Ισινγκερ, τόνισε: «Είμαι βέβαιος ότι η Ρωσία θα γυρίσει στους "G8" (...) Γνωρίζω τη θέση της γερμανικής επιχειρηματικής κοινότητας. Η Γερμανία θέλει να δει στη Ρωσία ένα σταθερό οικονομικό εταίρο».
Εκτός από τα συμφέροντα σημαντικών μερίδων του γερμανικού κεφαλαίου που έχουν πολλές «παρτίδες» με ρωσικά μονοπώλια και γι' αυτό ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι τις αμφίπλευρες κυρώσεις, το θέμα είναι πολύ πιο περίπλοκο.
Οταν το 2014, στο φόντο της «ουκρανικής κρίσης», η Ρωσία σταμάτησε να συγκαταλέγεται στους «G8» (και το σχήμα επέστρεψε στην προηγούμενη μορφή του των «G7»), σηματοδοτήθηκε η όξυνση ευρύτερων ανταγωνισμών ανάμεσα σε ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα, ανταγωνισμών που φυσικά σήμερα δεν έχουν σταματήσει. Επίσης, το γεγονός ότι η Γερμανία ανοίγει περισσότερο τη συζήτηση για την πιθανότητα επιστροφής στους «G8» φυσικά και δε σημαίνει ότι έπαψαν οι αντιθέσεις και τα διαφορετικά συμφέροντα με τη ρωσική πλευρά.
Ωστόσο, η όλη συζήτηση για την ανάγκη (ή όχι) η Δύση να επιδιώξει πάλι σταθερότερες «επαφές» με τη Ρωσία επιβεβαιώνει ότι οι διεργασίες ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα περιπλέκονται έντονα. Η έκταση και οι μορφές που θα πάρουν οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί, όπως και οι συμβιβασμοί, θα επιδράσουν στις εξελίξεις σε πολλά μέτωπα, σε μια περίοδο μάλιστα που διάφορα ζητήματα είναι «ανοιχτά» σε σχέση με τη Συρία, όπως π.χ. ο τρόπος που θα γίνει η «μετάβαση» στη μετά τον Ασαντ εποχή, ο ρόλος που θα αποκτήσουν οι Κούρδοι στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», σχέδια νέας επέμβασης στη Λιβύη, νέα σύνορα στη Μέση Ανατολή μετά από μια πιθανή ήττα του «Ισλαμικού Κράτους», τουλάχιστον σε αυτήν την περιοχή.

Οι αντιθέσεις παραμένουν βαθιές

Την ίδια στιγμή, ενδεικτικό είναι επίσης ότι πριν από μερικές μέρες, ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ανακοίνωσε πως προγραμματίστηκε (τελικά ορίστηκε η 20ή Απρίλη) συνεδρίαση σε επίπεδο πρεσβευτών του Συμβουλίου ΝΑΤΟ - Ρωσίας. Το συγκεκριμένο όργανο θεσπίστηκε το 2002 ως φόρουμ διαβουλεύσεων των δύο πλευρών και έχει να συνεδριάσει από το 2014 (είχε συγκληθεί και το Μάρτη και τον Ιούνη εκείνης της χρονιάς).
Στη δήλωσή του ο Στόλτενμπεργκ επισήμανε ότι το Συμβούλιο θα εξετάσει «την κρίση μέσα και γύρω από την Ουκρανία», «την ανάγκη για πλήρη εφαρμογή των Συμφωνιών του Μινσκ», αλλά και «στρατιωτικές δραστηριότητες με επίκεντρο ιδιαίτερα στη διαφάνεια και τη μείωση του κινδύνου». Επίσης, την «κατάσταση όσον αφορά την ασφάλεια στο Αφγανιστάν, συμπεριλαμβανομένων (των) περιφερειακών τρομοκρατικών απειλών». Βεβαίως, διευκρινίστηκε ότι «δε θα υπάρξει επιστροφή στη συνηθισμένη σχέση μέχρι η Ρωσία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο».
Τόσο η γερμανική «ανησυχία» για τους «G8» όσο και ο προγραμματισμός του Συμβουλίου ΝΑΤΟ - Ρωσίας δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγούν σε βιαστικές εκτιμήσεις, για παράδειγμα, περί «αλλαγής κατεύθυνσης». Ούτε σε βιαστικά συμπεράσματα περί «προσέγγισης» ΗΠΑ - Ρωσίας, όπως αυτά που εξήγαγαν κάποιοι αστοί αρθρογράφοι - ίσως και όχι πάντα «αθώα» - όταν άρχισε η εκεχειρία (που ακόμα συνεχίζεται) στη Συρία.
Μην ξεχνάμε τη μεγάλη συγκέντρωση υπερσύγχρονου στρατιωτικού οπλισμού και δυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής (π.χ. ρωσικοί πύραυλοι «S-400», ΝΑΤΟικά πλοία και στο Αιγαίο, αμερικανικά και γαλλικά στη Μεσόγειο, κ.λπ.) όπως και στην Ανατολική Ευρώπη, τη σφοδρότητα και τη διάρκεια της κόντρας ειδικά Τουρκίας - Ρωσίας. Καθημερινά η ειδησεογραφία αναδεικνύει ότι το κλίμα μένει τεταμένο. Μόλις την Πέμπτη η Ουάσιγκτον αντέδρασε πολύ έντονα σε υπερπτήσεις ρωσικών μαχητικών πάνω από αμερικανικό αντιτορπιλικό στη Βαλτική Θάλασσα, μιλώντας για «μη ασφαλείς και μη επαγγελματικές» κινήσεις, για «προφίλ προσομοίωσης επίθεσης». Μάλιστα, ο ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, είπε ότι «με βάση τους κανόνες εμπλοκής θα μπορούσε να είχε γίνει κατάρριψη (...) Οι ΗΠΑ δε θα εκφοβιστούν από κανέναν στις ανοικτές θάλασσες». Βεβαίως και οι Ρώσοι έδωσαν απάντηση σ' αυτό, λέγοντας ότι αν αμερικανικά πολεμικά πλοία έχουν την ελευθερία να βρίσκονται σε απόσταση 70 μίλια από ρωσική στρατιωτική βάση, έχουν και οι ρωσικές δυνάμεις την ελευθερία πτήσεων στη συγκεκριμένη περιοχή.

Το παζάρι θα γίνει πιο «σκληρό»

Την ίδια στιγμή, η αντίδραση της Ρωσίας στη συζήτηση περί «προϋποθέσεων» για την επιστροφή στους «G8» ήταν χαρακτηριστική. Η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Μαρία Ζακχάροβα, μίλησε για «παραλογισμό» και υπογράμμισε: «Η δράση των "G8" σταμάτησε επειδή αυτό ευχήθηκαν οι δυτικοί μας εταίροι επιλέγοντας το μονοπάτι της αναζήτησης μονομερούς πίεσης στη Ρωσία εξαιτίας της βαθιάς κρίσης στην Ουκρανία που εκείνοι προκάλεσαν». Είπε ακόμα ότι είναι «εντελώς αβάσιμες» οι σημερινές προσπάθειες να πιεστεί η Ρωσία «για να πληρώσει» ώστε να ανανεωθεί το σχήμα των «G8».
Ενδιαφέρον έχουν και εκτιμήσεις που εμφανίστηκαν στον αστικό Τύπο. Το ρωσικό πρακτορείο «Σπούτνικ» αναμετέδωσε στις 10 Απρίλη δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας «Die Welt», η οποία σχολίαζε ως εξής την είδηση της σύγκλησης του Συμβουλίου ΝΑΤΟ - Ρωσίας: «Ετσι, η Δύση θα είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τη Ρωσία τους "νέους κανόνες του παιχνιδιού"», προσθέτοντας ότι οι δυτικές χώρες χρειάζονται μια Ρωσία «περισσότερο ή λιγότερο προβλέψιμη». Ελεγε ακόμα πως «η Δύση ενδιαφέρεται για μια Ρωσία, της οποίας οι ενέργειες (θα) είναι λιγότερο ή περισσότερο προβλέψιμες και που θα έχει αναζητήσεις για ένα νέο "μόντους βιβέντι"...».
Στο ίδιο δημοσίευμα, το «Σπούτνικ» παρέθετε και δηλώσεις του επικεφαλής του Κέντρου Αμυντικών Σπουδών του Ρωσικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Σπουδών (κέντρο επιστημονικών και ερευνητικών αναλύσεων με απευθείας σχέση με τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας), Γκριγκόρι Τιστσένκο, ο οποίος σημείωνε: «Οι Ενοπλες Δυνάμεις μας έχουν γίνει αρκετά "ορατές" για το ΝΑΤΟ. Γι' αυτό ανησυχούν και συζητούν όλο και περισσότερο. Για τον οπλισμό μας που χρησιμοποιήθηκε στη Συρία, τον οποίο είτε δε γνώριζαν είτε θεωρούσαν ότι έχει εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά (...) Γι' αυτό και θεωρώ ότι η επανάληψη του Συμβουλίου Ρωσίας - ΝΑΤΟ είναι, πρώτα απ' όλα, ωφέλιμη για τη Συμμαχία (σ.σ. το ΝΑΤΟ)».

Οι λαοί να επαγρυπνούν

Αλισβερίσια, που ενδεχομένως πυκνώσουν μεταξύ των ιμπεριαλιστών, τίποτα δεν έχουν να προσφέρουν για τους εργαζόμενους. Το παζάρι αυτό θα δυναμώσει στις πλάτες των λαών. Οπως πάντα.
Από τον Ιούνη του 2015, ο Σταϊνμάγερ είχε εμφανιστεί «πεπεισμένος ότι θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες για την επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων εφόσον η Ρωσία επέστρεφε στους G8 (...) Χρειαζόμαστε τη Ρωσία για να διευθετήσουμε τις συγκρούσεις που έχουν "παγώσει" σε Ευρώπη, Συρία, Ιράκ και Λιβύη, όπως και για την αντιμετώπιση του ζητήματος με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα».
Ζητούμενο, δηλαδή, να «λυθούν» παγκόσμια προβλήματα, όπου βέβαια στο λεξικό των ιμπεριαλιστών ως «προβλήματα» εννοούνται η μοιρασιά αγορών και πρώτων υλών, ανακατατάξεις που επηρεάζουν τους επενδυτικούς και γεωπολιτικούς σχεδιασμούς των εκπροσώπων των μονοπωλίων, η δρομολόγηση της «ανάπτυξης» περιοχών που πρώτα ποτίζονται με το αίμα των λαών κι έπειτα «ανοικοδομούνται» πάλι με τη δική τους εκμετάλλευση και καταπίεση.
Σε αυτό το ιμπεριαλιστικό παζάρι κάθε πλευρά επιδιώκει συσχετισμό δύναμης και συμμαχίες ευνοϊκές για τα δικά της συμφέροντα. Παράλληλα, όμως, επιδιώκει και αποτελέσματα που θα προκαλέσουν δυσκολίες και προβλήματα στους ανταγωνιστές της, ή τουλάχιστον θα τους στερήσουν πλεονεκτήματα και οφέλη. Αυτά τα φονικά για τους λαούς παζάρια δεν είναι ποτέ ούτε μονοσήμαντα ούτε στάσιμα. Οι ιμπεριαλιστές δεν έχουν ποτέ σταθερούς φίλους. Το μόνο από το οποίο δεν... παραιτούνται ποτέ, είναι το θανάσιμο μίσος τους για τους λαούς. Οχι φυσικά από λόγους ηθικής, αλλά γιατί αυτό υπαγορεύει η οικονομία που στήνουν πάνω στο μέγιστο ξεζούμισμα των εργατών.
Για τους λαούς έχει σημασία ότι η εξέλιξη και η κατάληξη τέτοιων παζαριών συνδέονται με το νέο γύρο των επιθέσεων που θα ξεσπάσουν σε βάρος τους. Ακόμα κι αν κάποιος περιμένει να δει «ποιοι θα κερδίσουν» και ποιοι «θα χάσουν», πρέπει να είναι καθαρό πως νικητές και ηττημένοι θα ξεσπάσουν για διαφορετικούς λόγους και με διαφορετικούς τρόπους, αλλά και οι δύο με αγριότητα πάνω στους λαούς, που θα φορτωθούν και τη λύσσα των «νικητών» να προστατέψουν τη λεία τους και τη λύσσα των ηττημένων να ανακτήσουν έδαφος.
Βέβαια, σχήματα «νικητών» και «ηττημένων» έχουν αξία μόνο για τα μονοπώλια και τους υπηρέτες τους, που θέλουν να εκτοπίσουν αντιπάλους για να λεηλατούν μόνοι τους το λαϊκό πλούτο. Για τους εργαζόμενους, οι ιμπεριαλιστές δε χωρίζονται σε «νικητές» και «ηττημένους», είναι όλοι εχθροί των λαών, ποτίζουν τα κέρδη τους με το αίμα και τον ιδρώτα των λαών.
Και επειδή ένταση των ενδοϊμπεριαλιστικών παζαριών σημαίνει και ένταση κάθε πλευράς να στρατεύσει τους λαούς με τα δικά της σχέδια και συμφέροντα, τώρα είναι που μεγαλώνει ακόμα περισσότερο και η ευθύνη του επαναστατικού κινήματος. Για να αποκαλυφτεί ο ταξικός, θανάσιμα αντιλαϊκός χαρακτήρας όλων των ιμπεριαλιστικών συνεργασιών και σχεδιασμών. Για να μη γίνουν οι λαοί θυσία ξένων προς εκείνους συμφερόντων. Για να οργανωθεί η πάλη σε κάθε χώρα χωριστά, με γραμμή σύγκρουσης και ρήξης με τα μονοπώλια και την εξουσία τους, αλλά και να δυναμώσουν ο προλεταριακός διεθνισμός, ο ταξικά προσανατολισμένος συντονισμός των εργατικών - λαϊκών αγώνων σ' αυτή τη ρότα.

Αναστασία ΜΟΣΧΟΒΟΥ

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ μέρος της σύγκρουσης καπιταλιστικών συμφερόντων

Το Ναγκόρνο Καραμπάχ μέρος της σύγκρουσης καπιταλιστικών συμφερόντων

Στην περιοχή βρέθηκε αυτήν τη βδομάδα η βουλευτής του ΚΚΕ Λιάνα Κανέλλη

Την Αρμενία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ επισκέφτηκε η Λιάνα Κανέλλη, βουλευτής του ΚΚΕ και μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, από τη Δευτέρα έως την Τετάρτη. Ανταποκρινόμενη στην πρόσκληση της πρεσβείας της Αρμενίας στην Ελλάδα και του πρέσβη, Γκατζίκ Γκαλαστιάν, είχε τη δυνατότητα να δει από κοντά την κατάσταση που διαμορφώθηκε με την ανάφλεξη των εχθροπραξιών από τις 2 Απρίλη ανάμεσα στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία, που στηρίζει τα 4.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα της γης του Ναγκόρνο Καραμπάχ (του «Ορεινού Μαύρου Κήπου» ή Αρτσαχ στα αρμένικα, με περίπου 150.000 Αρμένιους κατοίκους, που βρίσκεται μέσα στο Αζερμπαϊτζάν). Στο τμήμα αυτό του Νότιου Καυκάσου, που όσο υπήρχε η ΕΣΣΔ ήταν αυτόνομη περιοχή μέσα στο έδαφος της ΣΣΔ του Αζερμπαϊτζάν όπως και σε όλο τον Καύκασο, οι λαοί του - διαφορετικών εθνικοτήτων, πολιτιστικής κληρονομιάς και παραδόσεων - ζούσαν αρμονικά και προσπαθούσαν να οικοδομήσουν, απαλλαγμένοι από τα δεσμά της εκμετάλλευσης, τη νέα κοινωνία.
Η υποχώρηση στις αρχές οικοδόμησης του σοσιαλισμού με ευθύνη του ΚΚΣΕ, η αντεπαναστατική ανατροπή και η καπιταλιστική παλινόρθωση από τα πάνω, επίσης από το ΚΚΣΕ, αναβίωσαν εθνικιστικές εντάσεις και έφεραν στο προσκήνιο τα συμφέροντα της αστικής τάξης κάθε ξεχωριστής πλέον χώρας μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, που δημιουργήθηκε από την καταλήστευση της λαϊκής περιουσίας. Το Ναγκόρνο Καραμπάχ από το 1991 έχει ανακηρύξει την ανεξαρτησία του από το Αζερμπαϊτζάν, χωρίς όμως αυτό να έχει αναγνωριστεί διεθνώς. Το 1991 - 1994 έγινε ο πόλεμος Αρμενίας (με πληθυσμό σήμερα σχεδόν 3 εκατομμύρια) και Αζερμπαϊτζάν (με πληθυσμό σχεδόν 10 εκατ.) γι' αυτήν την περιοχή, από όπου προέκυψε ένα καθεστώς προσωρινής εκεχειρίας, με την Αρμενία να κατέχει 7 περιοχές (7.634 τ. χλμ.) γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, που θεωρεί «ζώνη ασφαλείας», και το Αζερμπαϊτζάν «κατεχόμενα εδάφη». Αλλες χαρακτηριστικές συγκρούσεις στον Καύκασο μετά την καπιταλιστική παλινόρθωση ήταν: Ο πόλεμος μεταξύ Οσέτιων και Ινγκουσίων, ο πόλεμος μεταξύ Οσέτιων και Γεωργιανών για τη Νότια Οσετία το 2008, η σύγκρουση μεταξύ Αμπχάζιων και Γεωργιανών, τα αποσχιστικά κινήματα από τη Ρωσία σε Τσετσενία και Νταγκεστάν. Εννοείται πως και ξένες, ιμπεριαλιστικές δυνάμεις επιδίωξαν και συνεχίζουν να επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν αυτές τις συγκρούσεις, άλλωστε «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται».

Από τη συνάντηση - ενημέρωση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ

Ετσι, αυτό που ανέδειξε ως κυρίαρχο στοιχείο η αντεπανάσταση είναι ότι συνολικά η περιοχή του Καυκάσου μετατράπηκε σε άλλο ένα πεδίο ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Ρωσία από τη μια και τις ΗΠΑ, NATO και την ΕΕ και τους συμμάχους τους από την άλλη. Μια αντιπαράθεση, που στο υπόβαθρό της έχει τη σύγκρουση για τα τεράστια ενεργειακά αποθέματα της Κασπίας και της Μαύρης Θάλασσας, τους αγωγούς μεταφοράς τους στην Ευρώπη και άλλες αγορές και τις γεωστρατηγικές σφαίρες επιρροής.

Τα συμφέροντα των πολυεθνικών και των επιχειρηματιών αιματοκυλούν τους λαούς

Αυτήν ακριβώς την πλευρά υπογράμμισε η Λ. Κανέλλη στην πρώτη συνάντηση που είχε στο Στεπανακέρτ, πρωτεύουσα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, με τον Ασχοτ Γκουλιάν, πρόεδρο της Βουλής του Ναγκόρνο Καραμπάχ, παρουσία του αντιπροέδρου της Βουλής της Αρμενίας, Εντουάρντ Σαμαρζάνοφ, του πρέσβη της Αρμενίας στην Ελλάδα, ενώ συνέπεσε και η επίσκεψη του Λετονού Σεργκέις Ποτάπκινς από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Η βουλευτής του ΚΚΕ υπογράμμισε ότι το Κόμμα είχε προβλέψει τη σημερινή εξέλιξη των συγκρούσεων, που δεν γίνονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά για τα συμφέροντα πολυεθνικών και επιχειρηματιών που έχουν σχέση με την Ενέργεια. «Οι λαοί πρέπει να βάλουν στο στόχαστρο αυτούς που κερδίζουν από τον πόλεμο», σημείωσε χαρακτηριστικά, αναφερόμενη και στον πόλεμο που κάνουν οι ιμπεριαλιστές του ΝΑΤΟ στη Συρία και αλλού, διαλύοντας χώρες, σπέρνοντας την καταστροφή και προκαλώντας καραβάνια προσφύγων, ξεριζωμένων, όπως αυτοί που φτάνουν στην Ελλάδα. Η Λιάνα Κανέλλη διευκρίνισε ότι «σκοπός της επίσκεψης είναι να δούμε και να κρίνουμε» και ότι το ΚΚΕ δίνει καθημερινά τη μάχη για την ενημέρωση του λαού, για να μπορεί να βλέπει τις αιτίες και για να συμβάλει όσο μπορεί στο να σταματήσουν να σκοτώνονται νέοι άνθρωποι σε νέους πολέμους για ξένα συμφέροντα.

Κατάθεση λουλουδιών στο στρατιωτικό νεκροταφείο στο Ερεβάν

Ακολούθησε συνάντηση - ενημέρωση από τον Πρόεδρο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, Μπάκο Σαχακιάν, και τον αντιπρόεδρο της 33μελούς Βουλής, Βαχράν Μπαλαγκιάν, όπου διατυπώθηκαν οι απόψεις της ηγεσίας αυτής της περιοχής, όπου βεβαίως κυριαρχούν οι συντηρητικές δυνάμεις, όπως άλλωστε και στην Αρμενία. Η βασική διατύπωση είναι ότι δεν πρόκειται να κάνουν πίσω από τα βασικά αποτελέσματα της συμφωνίας του 1994 που επιτηρεί η λεγόμενη Ομάδα του Μινσκ, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), στην οποία συμπροεδρεύουν η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Γαλλία. Φυσικά, αυτή η συμφωνία αποτελεί για όλες τις πλευρές έναν προσωρινό συμβιβασμό, που σήμερα πρέπει να ιδωθεί κάτω από το πρίσμα της όξυνσης της σύγκρουσης μεταξύ της Τουρκίας (που στηρίζει ενεργητικά το Αζερμπαϊτζάν και με το πρόσχημα της μουσουλμανικής θρησκείας και της κοινής γλωσσικής ρίζας) και της Ρωσίας, που την ίδια ώρα που έχει βάσεις στην Αρμενία κι είναι μαζί μ' αυτήν στις διακρατικές συμμαχίες, τον Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (Ρωσία, Αρμενία, Λευκορωσία, Καζακστάν και Κιργιστάν) και την Ευρασιατική Οικονομική Ενωση (όπου συμμετέχει επιπλέον το Τατζικιστάν), κάνει και μπίζνες με το Αζερμπαϊτζάν (ιδιαίτερα πωλήσεις οπλικών συστημάτων, κάτι που προκαλεί διαμαρτυρίες στην αρμενική πλευρά), έχοντας να αντιμετωπίσει και το πλέγμα των κοινών προβλημάτων, που έχουν προκύψει για τον καθορισμό του καθεστώτος της Κασπίας, από την οποία «βρέχονται» και η Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν. Ταυτόχρονα, η κόντρα της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ και σε άλλα πεδία, όπως η Συρία, η Ουκρανία, ο Ειρηνικός, επηρεάζει ακόμα περισσότερο τις τωρινές εξελίξεις και στο Νότιο Καύκασο.
Αυτά τα παραδείγματα ανέδειξε και η βουλευτής του ΚΚΕ στα τοπικά ΜΜΕ, δείχνοντας ότι η σκέψη των ανθρώπων πρέπει να κινηθεί προς την κατεύθυνση να δουν τις πραγματικές αιτίες στις ενδοκαπιταλιστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις και ανταγωνισμούς για το κέρδος. Διευκρίνισε επίσης με έμφαση ότι τα λεγόμενα «ανθρώπινα δικαιώματα» ή «οι αρχές της ΕΕ είναι αυτά που αιματοκυλούν τους λαούς» και ξεκαθάρισε ότι «οι πολιτικές δυνάμεις δεν έχουν την ίδια ιδέα για την ΕΕ», ενώ η θέση του ΚΚΕ «είναι ενάντια σε αυτή τη συμμαχία του κεφαλαίου».
Σε ό,τι αφορά την τωρινή σύγκρουση, που εντοπίζεται σε περιοχές των συνόρων μεταξύ Ναγκόρνο Καραμπάχ και Αζερμπαϊτζάν, συνεχίζεται με υφέσεις και εξάρσεις παρά την υποτιθέμενη νέα συμφωνία εκεχειρίας. Σύμφωνα με την αρμενική πλευρά είχαν έως προχτές σκοτωθεί 75 στρατιώτες και άμαχοι, ανάμεσά τους και παιδιά, ενώ υπάρχουν και δεκάδες τραυματίες (οι στρατιώτες, ως επί το πλείστον νέα παιδιά, υπολογίζονται σε πάνω από 60) ενώ η αζέρικη πλευρά, αν και δεν δίνει ακριβή αριθμό νεκρών και αγνοουμένων, υπολογίζεται ότι έχει πολλαπλάσιες απώλειες. Η εξήγηση που δόθηκε από την αρμενική πλευρά είναι ότι αποτράπηκε η επιχείρηση ενός αιφνιδιαστικού γρήγορου πολέμου από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν, που είχε στόχο να αλλάξει τα δεδομένα της εκεχειρίας του 1994. Η στήριξη του Αζερμπαϊτζάν από την Τουρκία είναι ξεκάθαρη ενώ και στην Οργάνωση Ισλαμικής Συνεργασίας που συγκλήθηκε το διήμερο 14 - 15 Απρίλη στην Κωνσταντινούπολη επιχειρήθηκε στήριξη τόσο για το Ναγκόρνο Καραμπάχ όσο και για τους Τατάρους της Κριμαίας, που ενσωματώθηκε στη Ρωσία.

Η καπιταλιστική οικονομία εμπόδιο για ικανοποίηση στοιχειωδών λαϊκών αναγκών

Πάντως, η επίσκεψη στο Στεπανακέρτ δείχνει τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ορεσίβιος αυτός λαός, σε μια περιοχή απίστευτης μεν ομορφιάς, με ένα τοπίο, στα 2.500 μ. υψόμετρο, σκληρό και πετρώδες (ηφαιστειογενής περιοχή) και με τις τεράστιες δυσκολίες οδικής σύνδεσης, με το δίκτυο που είχε φτιαχτεί στη σοβιετική εποχή να είναι σε πολύ κακή κατάσταση, ασυντήρητο αφού από τις κρατικές αρχές δεν διατίθενται τα απαραίτητα κονδύλια. Μάλιστα, η μακρά διαδρομή η οποία γίνεται μόνο οδικώς (η αεροπορική σύνδεση με την πρωτεύουσα της Αρμενίας, Ερεβάν, έχει διακοπεί γιατί σύμφωνα με τους Αρμένιους οι Αζέροι έχουν απειλήσει ότι θα καταρρίψουν αεροσκάφη) και της οποίας την εμπειρία είχαμε (360 χιλιόμετρα από το Ερεβάν στο Στεπανακέρτ σε 6 ώρες με στάσεις), αποδεικνύει ότι οι προτεραιότητες που μπαίνουν για την κάλυψη αναγκών του πληθυσμού είναι πάντα συνάρτηση του κοινωνικού συστήματος που εξυπηρετεί ταξικά συμφέροντα. Αλλωστε, και στην ίδια την Αρμενία και στην πρωτεύουσά της, Ερεβάν, είναι εμφανής, ιδιαίτερα στα προάστια, η δυσκολία των όρων επιβίωσης για τα πλατιά λαϊκά στρώματα.
Η επίσκεψη της Λ. Κανέλλη ολοκληρώθηκε με κατάθεση λουλουδιών στο στρατιωτικό νεκροταφείο Γεραμπλούρ, με 718 πεσόντες τόσο από τον πόλεμο του 1991 - '94 όσο και από τις πρόσφατες συγκρούσεις, «ως απόδοση τιμής στις μανάδες που έχασαν τα παιδιά τους για αλλότρια συμφέροντα», όπως υπογράμμισε με έμφαση η βουλευτής του ΚΚΕ, και επίσης κατάθεση λουλουδιών στο Μνημείο και επίσκεψη στο Μουσείο για τη γενοκτονία των Αρμενίων το 1915. Το μνημείο είναι ένα αρχιτεκτόνημα το οποίο κατασκευάστηκε το 1966 από δύο νέους αρχιτέκτονες και περιλαμβάνει βασικά δύο στοιχεία, ένα που συμβολίζει την απόδοση τιμής στους νεκρούς με τη συνεχώς αναμμένη φλόγα και ένα με 40μετρη κωνική στήλη που είναι η προσδοκία της ζωής. Περιέχει έναν κήπο με έλατα που φυτεύονται από προσωπικότητες (αρχηγούς κρατών και οργανισμών που επισκέπτονται το μνημείο). Επίσης, εντυπωσιακό είναι το υλικό που έχει καταγραφεί και εκτίθεται στο παρακείμενο μουσείο με όλη την πολύ πλούσια και πονεμένη Ιστορία της χώρας.
Το γεγονός ότι η βουλευτής του ΚΚΕ Λ. Κανέλλη επισκέφτηκε και το Ναγκόρνο Καραμπάχ, για να δει από κοντά την κατάσταση, ενόχλησε σφόδρα την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, το υπουργείο Εξωτερικών, που μίλησε για «προκλητική ενέργεια», καθώς καμία επίσκεψη δεν μπορεί να γίνει χωρίς την έγκριση του ίδιου αφού το θεωρεί τμήμα του, και δήλωσε ότι θα προβεί σε διάβημα διαμαρτυρίας. Ενδεικτικό πάντως είναι και το γεγονός ότι το κεντρικό πρακτορείο της Αρμενίας απέδωσε κατά ένα μέρος μόνο τις δημόσιες δηλώσεις της Λ. Κανέλλη, μιλώντας για Ελληνίδα βουλευτή, αποκρύβοντας ότι είναι του ΚΚΕ και επίσης ότι ανέδειξε τις αιτίες της σύγκρουσης σε αυτήν την περιοχή του Νότιου Καύκασου. Στάθηκε στην καταδίκη του πολέμου για συμφέροντα που δεν αφορούν τα λαϊκά στρώματα και στην ανάγκη οι λαοί να θυμούνται τις γενοκτονίες γιατί αν δεν το κάνουν είναι καταδικασμένοι να τις ζήσουν ως επανάληψη. Ταυτόχρονα, στην τελευταία συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της αρμενικής Βουλής, Εντουάρντ Σαρμαζάνοφ, ειπώθηκε από τον ίδιο με ξεκάθαρο τρόπο ότι παρά τις διαφορές ανάμεσα στα κόμματα (εννοώντας το ΚΚΕ και τον συντηρητικό κυβερνητικό συνασπισμό της Αρμενίας), εκτιμήθηκε ιδιαίτερα ότι το ΚΚΕ, μέσω της βουλευτή του, ήρθε στην περιοχή για να διαμορφώσει το ίδιο άποψη για την κατάσταση. Το γεγονός αυτό ωστόσο επίσης καθόλου δεν αποδόθηκε στις αναφορές του αρμενικού πρακτορείου ειδήσεων για την επίσκεψη.

Δημ. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ

 

Εγκεφαλικά «αποτυπώματα»

Εγκεφαλικά «αποτυπώματα»

Δεν είναι μόνο τα δακτυλικά αποτυπώματα και η ανάλυση του DNA, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αποδεικτικά της ταυτότητας ενός ανθρώπου. Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ο εγκέφαλος εμφανίζει ένα μοτίβο στην αλληλεπίδραση διαφόρων τμημάτων του, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταυτοποίησή του με μεγάλη ακρίβεια.
Ερευνητές του πανεπιστημίου Γέιλ χρησιμοποίησαν την τεχνολογία της Τομογραφίας Μαγνητικού Συντονισμού λειτουργικής διασύνδεσης (fcMRI) για να εξετάσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα 126 υγιών νέων. Από τα δεδομένα που συνέλεξαν σχημάτισαν ένα «προφίλ διασύνδεσης» για τον εγκέφαλο καθενός βασισμένοι στην ισχύ των συνδέσεων ανάμεσα στα μέλη κάθε ζεύγους κόμβων, από ένα δίκτυο 268 κόμβων, που αντιπροσωπεύουν διάφορες περιοχές του εγκεφάλου. Αυτά τα προφίλ, που μοιάζουν με τα προφίλ ταύτισης των δακτυλικών αποτυπωμάτων, ταυτοποιούσαν με ακρίβεια 94%, όσους συμμετείχαν στην έρευνα.
Οι ερευνητές αναζήτησαν στη συνέχεια κόμβους που αντιστοιχούν σε δίκτυα αφιερωμένα στην επεξεργασία οπτικών ερεθισμάτων, στον κινητικό έλεγχο κ.τ.λ. για να δουν αν κάποια απ' αυτά συνέβαλλαν περισσότερο στον προσδιορισμό της ταυτότητας. Πιο αποτελεσματικοί αποδείχτηκαν οι κόμβοι του μετωποβρεγματικού δικτύου, που σχετίζεται με την αυτοσυγκέντρωση, επιτρέποντας την αύξηση της ακρίβειας ταυτοποίησης στο 99%. Πρόκειται για νευρωνικό δίκτυο που έχει αναπτυχθεί πρόσφατα στην εξελικτική πορεία του ανθρώπινου είδους και είναι ευαίσθητο στις εμπειρίες, σε σχέση με τα αισθησιοκινητικά δίκτυα, που είναι πιο μόνιμα αποτυπωμένα στον εγκέφαλο. «Ολοι μπορούμε να δούμε το βράχο να πέφτει και να κάνουμε στην άκρη», λέει χαρακτηριστικά ο Μ. Γκαζανίγκα, του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και συμπληρώνει: «Αλλά μερικοί από μας είναι καλύτεροι στο να καταλάβουν γιατί έπεσε εξαρχής».
Οι ερευνητές δεν θεωρούν ότι η τεχνική αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ταυτοποίηση ανθρώπων στη θέση των καθιερωμένων, αλλά εκτιμούν ότι ίσως μπορεί να είναι αποτύπωμα της ψυχικής υγείας τους. Ερευνούν τώρα για ενδεχόμενη αξιοποίηση της μεθόδου, ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα οι νέοι άνθρωποι που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν σχιζοφρένεια. Το ερώτημα, βέβαια, είναι τι θα γίνεται με εκείνους που θα τους κολλήσει εφ' όρου ζωής η «ρετσινιά» του διατρέχοντα κίνδυνο σχιζοφρένειας και δεν θα την εκδηλώσουν ποτέ.

Τα καρκινικά κύτταρα εισβολής δεν διαιρούνται κατά τη μετάσταση

Τα καρκινικά κύτταρα εισβολής δεν διαιρούνται κατά τη μετάσταση

Εξογκώματα και προβολές σαν τρίχες είναι χαρακτηριστικά μετασταστικών καρκινικών κυττάρων όπως το εικονιζόμενο του καρκίνου της μήτρας

(c) Steve Gschmeissner / Scien

Τα πιο επικίνδυνα καρκινικά κύτταρα δεν μένουν ακίνητα. Κάνουν μετάσταση, δηλαδή μεταναστεύουν από τις αρχικές τους θέσεις και δημιουργούν νέους όγκους σε άλλα μέρη του σώματος. Οταν ο καρκίνος εξαπλωθεί είναι πιο δύσκολο να καταπολεμηθεί. Μια νέα μελέτη προσφέρει τώρα στοιχεία για το πώς τα καρκινικά κύτταρα αποκτούν την ικανότητα να εισβάλλουν σε άλλους ιστούς, κάτι που είναι προϋπόθεση για τη μετάσταση. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι για να γίνει η εισβολή πρέπει τα καρκινικά κύτταρα να διακόψουν τη διαδικασία της διαίρεσής τους, μέσω της οποίας αυξάνεται το μέγεθος των όγκων. Γι' αυτό, οι δύο διαδικασίες, δηλαδή η εισβολή και η αύξηση είναι αμοιβαία αλληλοαποκλειόμενες. Το εύρημα μπορεί να οδηγήσει σε νέες αντικαρκινικές θεραπείες, σε σύγκριση με τις σημερινές που στοχοποιούν μόνο τα ραγδαία πολλαπλασιαζόμενα καρκινικά κύτταρα.
Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Στόνι Μπρουκ και Ντιουκ των ΗΠΑ, χρησιμοποίησαν ένα διαφανές σκουλήκι για να παρακολουθήσουν ευκρινώς τη διαδικασία της εισβολής των καρκινικών κυττάρων σε άλλους ιστούς. Κατά τη φυσιολογική διαδικασία ανάπτυξης του σκουληκιού, ένα κύτταρο γνωστό ως κύτταρο - άγκυρα, διαπερνά μια δομή που αποκαλείται μεμβράνη βάσης (χωρίζει το επιθήλιο από τον υποκείμενο ιστό). Η διαδικασία είναι παρόμοια με τον τρόπο που τα ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα διαπερνούν μεμβράνες βάσης για να μπουν στην κυκλοφορία του αίματος, που τα μεταφέρει σε μακρινά σημεία του οργανισμού. Στην ουσία, οι βιολόγοι μετέτρεψαν τον σκώληκα Caenorhabditis elegans, σε μοντέλο μεταστάσεων, που μπορούσαν εύκολα να φωτογραφήσουν και να τροποποιήσουν γενετικά.
Αφού ενεργοποίησαν και απενεργοποίησαν εκατοντάδες γονίδια του σκουληκιού, οι ερευνητές βρήκαν ένα που ρύθμιζε την ικανότητα εισβολής του κυττάρου - άγκυρα. Οταν το γονίδιο ενεργοποιούνταν, το κύτταρο - άγκυρα αποτύγχανε να διαπεράσει τη μεμβράνη βάσης. Αλλά το κύτταρο - άγκυρα έκανε και κάτι απρόσμενο: άρχιζε να διαιρείται. Αντίστροφα, όταν οι ερευνητές σταματούσαν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, το κύτταρο - άγκυρα άρχιζε να εισβάλει και πάλι στη μεμβράνη βάσης. Περαιτέρω πειράματα απέδειξαν ότι η διακοπή της κυτταρικής διαίρεσης ήταν αναγκαία και ικανή συνθήκη για την εισβολή σε άλλους ιστούς. Αν και υπήρχαν και από πριν παρατηρήσεις παθολόγων ότι μάλλον υπάρχει αλληλοαποκλεισμός της ικανότητας ενός όγκου να μεγαλώνει και να εισβάλει, η νέα μελέτη είναι η πρώτη που αποκαλύπτει το γενετικό μηχανισμό, που εξηγεί γιατί αυτές οι δύο συμπεριφορές δεν μπορούν να συμβαίνουν ταυτόχρονα.
Η μελέτη εξηγεί, επίσης, την παρατήρηση που παρέμενε μυστήριο επί μακρόν, ότι το εισβάλλον μέτωπο πολλών καρκινικών όγκων δεν περιέχει κύτταρα που διαιρούνται. Αντίθετα, τα κύτταρα εισβολής ηγούνται κυττάρων που διαιρούνται πίσω τους, ανοίγοντας δρόμο γι' αυτά, μέσα σε υγιείς ιστούς, καθώς ο όγκος μεγαλώνει. Γίνεται φανερό ότι ο καρκίνος δεν είναι μόνο μια ασθένεια ανεξέλεγκτης κυτταρικής διαίρεσης. Πέρα από τα διαιρούμενα καρκινικά κύτταρα χρειάζεται να χτυπηθούν και τα μη διαιρούμενα κύτταρα εισβολής, τα οποία ευθύνονται για τις μεταστάσεις.
Πριν η ανακάλυψη βρει το δρόμο της σε θεραπείες για τον καρκίνο, χρειάζεται περισσότερη διερεύνηση. Το απλό μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε στον σκώληκα, πρέπει τώρα να εφαρμοστεί σε πιο σύνθετα συστήματα, όπως οι όγκοι του καρκίνου του στήθους, που όταν εντοπίζονται έγκαιρα είναι σχεδόν 100% ιάσιμοι.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ «Οι αιτίες των όσων συμβαίνουν παραμένουν στο απυρόβλητο»

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

«Οι αιτίες των όσων συμβαίνουν παραμένουν στο απυρόβλητο»

Συζήτηση με τον υπεύθυνο του Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της ΚΕ του ΚΚΕ, Θοδωρή Λιάππη, για τις τελευταίες εξελίξεις στο χώρο του ποδοσφαίρου

Με αφορμή τα όσα συνέβησαν την τελευταία περίοδο στο ελληνικό ποδόσφαιρο, την τελική κατάληξη αυτών των γεγονότων αλλά και την «επόμενη μέρα», ο Ριζοσπάστης συνομιλεί με τον υπεύθυνο του Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού της ΚΕ του ΚΚΕ, Θοδωρή Λιάππη.
-- Μετά την πρόσφατη συμφωνία της κυβέρνησης με ΕΠΟ - FIFA και την αποφυγή της πιθανότητας ποδοσφαιρικού «Grexit», ο υφυπουργός Αθλητισμού, Σταύρος Κοντονής, έκανε λόγο για μια «χρονιά - τομή» στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Μάλιστα, χαρακτήρισε «αρχή της κάθαρσης» τα τελευταία γεγονότα. Τι μπορούμε να περιμένουμε πλέον στο ελληνικό ποδόσφαιρο την επομένη των όσων συνέβησαν το τελευταίο διάστημα;
-- Νομίζω ότι εάν έχουμε να περιμένουμε κάτι, αυτό εστιάζεται σε μια φράση: «Μια απ' τα ίδια...». Και δεν υπάρχει κάτι που να μας δίνει την εικόνα ότι θα διαψευστούμε στις προβλέψεις μας. Και αυτό γιατί όλα δείχνουν ότι δεν πρόκειται ν' αλλάξει ουσιαστικά τίποτα αφού για μια ακόμη φορά δεν αντιμετωπίζονται οι αιτίες που προκαλούν αυτά τα φαινόμενα της σήψης. Αν δεν εντοπιστούν και δεν αντιμετωπιστούν οι αιτίες, τα όποια έκτακτα μέτρα παίρνονται θα έχουν όριο και θα ερχόμαστε κάθε φορά να συζητάμε τι πήγε στραβά. Το σίγουρο είναι πως η βασική αιτία, δηλαδή η επιχειρηματική δράση στο ποδόσφαιρο και η αξιοποίησή του για οικονομικά και πολιτικά οφέλη, για μια ακόμη φορά δεν χτυπιέται στη ρίζα της.

Eurokinissi

-- Για πολλούς η περίπτωση του ποδοσφαιρικού Grexit ήταν η καλύτερη λύση. Θα έλυνε κάτι τέτοιο τα προβλήματα;
-- Το θέμα είναι να δει κάποιος αν, για παράδειγμα, με τη συγκεκριμένη τιμωρία άλλαζε και το πλαίσιο με το οποίο λειτουργεί το ποδόσφαιρο. Και αυτό νομίζω ότι δεν θα γινόταν. Αλλωστε, υπάρχει εμπειρία και πρόσφατη και παλιότερη και στην Ευρώπη από τέτοιου είδους αποκλεισμούς, χωρίς να αλλάξει κάτι. Η σαπίλα του συστήματος δεν γιατρεύεται έτσι, μόνο με τιμωρίες και αλλαγές στα πρόσωπα. Ανάσα ζωής είναι για το σύστημα αυτά. Αλλαγή σκυτάλης και, ίσως, ανανέωση προσωπικού. Δεν έχουμε αντίρρηση, μέχρι τώρα το εκφράσαμε άλλωστε και στη Βουλή, να στηρίξουμε μέτρα που βοηθάνε σ' αυτήν την κατεύθυνση της διαφάνειας και του ελέγχου. Είμαστε όμως επιφυλακτικοί γιατί έχουμε εμπειρία και παλιότερη και νέα, ακούγοντας μεγαλοστομίες, λεονταρισμούς, που τελικά δεν επιβεβαιώνονταν, με πρόσφατο παράδειγμα την «κωλοτούμπα» στην οποία κατέληξε η κυβέρνηση στην τελευταία «διένεξη» που είχε με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Πολύ φοβόμαστε ότι κάτι τέτοιο θα γίνει και τώρα.
-- Τα όσα συμβαίνουν στο ελληνικό ποδόσφαιρο είναι ζήτημα κακών επιχειρηματιών;
-- Μέχρι σήμερα έχουν υπάρξει αρκετές αλλαγές προσώπων. Φεύγουν οι παλιοί και έρχονται νέα πρόσωπα που βαφτίζονται «καθαρά», ωστόσο, όπως αποδεικνύεται, η σαπίλα πάντα μένει. Είναι τελικά θέμα προσώπων; Σαφώς όχι. Δεν έχουμε βέβαια καμιά αντίρρηση, αντίθετα είμαστε οι πρώτοι που λέμε ότι πρέπει να τιμωρηθούν και μάλιστα με βαριές ποινές, όχι μόνο αποκλεισμού αλλά και άλλες κυρώσεις, οικονομικές κ.τ.λ., όσοι εμπλέκονται σε σκάνδαλα και διαφθορά. Ωστόσο, μετά τι ακολουθεί; Για παράδειγμα, εδώ και μήνες τώρα συζητάμε εάν ο υφυπουργός Αθλητισμού θα κάτσει στο ίδιο τραπέζι να λύσει το πρόβλημα με αυτούς που αποτελούν την αιτία. Με αυτούς που και ο ίδιος τους έχει κατηγορήσει αρκετές φορές πως προκαλούν τη βία. Κι όμως, με αυτούς θέλει να λύσει τα προβλήματα.
-- Αρα, πολλές φορές δεν είναι θέμα μόνο να παρθούν μέτρα αλλά το τι θα αφορούν αυτά. Τι θα μπορούσε να γίνει άμεσα;
-- Σαφώς το θέμα δεν είναι να παρθούν απλά κάποια μέτρα αλλά πού και σε τι θα στοχεύουν αυτά. Και ως προς αυτό, το παρελθόν μαρτυρά πως σε αρκετές περιπτώσεις παρά τις μεγαλοστομίες και πομπώδεις παρουσιάσεις τα μέτρα αποδείχθηκαν... σταγόνα, δεν άγγιξαν τις αιτίες ή ακόμα και δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Ως ΚΚΕ θεωρούμε ότι υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν αρκετά άμεσα και να υλοποιηθούν και φυσικά να έχουν συγκεκριμένο στόχο. Γι' αυτό αρκετές φορές έχουμε φέρει στο προσκήνιο και έχουμε βάλει στο τραπέζι αρκετές προτάσεις, όπως για παράδειγμα αυτή που αφορά τις Ανώνυμες Εταιρείες που δρουν στο ποδόσφαιρο και αρκετές φορές μέχρι τώρα έχουμε προτείνει να ενταχθούν στο υπουργείο Ανάπτυξης και να ελέγχονται από εκεί, όπως όλοι, και όχι να έχουν ειδικό καθεστώς. `Η μια άλλη πρόταση είναι να αποσυρθούν οι ελληνικές ομάδες από το στοίχημα, φυσικά χωρίς να έχουμε αυταπάτες ότι δεν θα υπάρχει τζόγος. Μέχρι τώρα όμως τίποτε απ' αυτά δεν έχει γίνει, που εδώ που τα λέμε δεν είναι και τα πλέον... επαναστατικά μέτρα.
-- Υπάρχει η άποψη ότι αλλού δεν συμβαίνουν αυτά, π.χ. στην Αγγλία, στην Ισπανία. Είναι έτσι τα πράγματα;
-- Καταρχάς πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι παντού υπάρχουν σκάνδαλα με «στημένα». Σε όλες τις χώρες, ακόμα και στις διεθνείς Ομοσπονδίες. Δεν μπορεί να υπάρξει επαγγελματικό ποδόσφαιρο χωρίς τον τζόγο. Επίσης, μιλάμε για διαφορετικά οικονομικά μεγέθη, κάτι που βάζει σε άλλο «ράφι» το συγκεκριμένο προϊόν και φυσικά δημιουργεί και άλλου είδους πλαίσιο προστασίας του ίδιου του προϊόντος. Στην Αγγλία π.χ. ακόμα και σε αγώνες με ομάδες β' κατηγορίας το γήπεδο έχει χιλιάδες στις εξέδρες. Αρα μιλάμε για τεράστια πελατεία για τις πολυεθνικές. Και γι' αυτό ως ένα βαθμό αποβάλλονται τα «κακώς κείμενα». Οχι όμως εξολοκλήρου αλλά μόνο στο βαθμό που προκαλούν προβλήματα στο ίδιο το «προϊόν». Μακριά απ' αυτό «ας γίνει ό,τι θέλει». Γι' αυτό στη συγκεκριμένη χώρα, για παράδειγμα, βλέπουμε γήπεδα - εκκλησίες, όμως τα μπαρ, οι δρόμοι, το μετρό βάφονται με αίμα από επεισόδια οπαδών. Από την άλλη, στην περίπτωση της Ελλάδας πέρα από μια - δυο ομάδες το προϊόν δεν έχει μεγάλη ζήτηση. Γι' αυτό ό,τι βγαίνει βγαίνει από την παραοικονομία του ποδοσφαίρου, τα στημένα κ.τ.λ.
-- Τελικά το «ποδόσφαιρο μάς ενώνει» σήμερα, όπως προβάλλεται επί το πλείστον και στα διαφημιστικά μηνύματα των πολυεθνικών - χορηγών στο χώρο;
-- Το σίγουρο είναι ότι το ποδόσφαιρο σήμερα δεν παίζεται μέσα στο γήπεδο. Παίζεται έξω από αυτό και αυτό αποδεικνύεται και από τη σημερινή κατάσταση στο ελληνικό ποδόσφαιρο αλλά και στο διεθνές. Πλέον, δεν είναι ένα παιχνίδι που κερδίζει ο καλύτερος. Είναι ένα παιχνίδι που μπορείς να κερδίσεις ή να χάσεις, όχι όμως μέσα στο γήπεδο. Αυτό πρέπει να δει και ο φίλαθλος κόσμος και να μη στοιχίζεται πίσω από τα συμφέροντα του κάθε επιχειρηματία. Να καταλάβει ότι η κατάσταση έχει φθάσει πλέον στο απροχώρητο. Να καθορίζονται αποτελέσματα από το στοίχημα, τα παράνομα ή τα νόμιμα. Από την άλλη, όσον αφορά το περίφημο σύνθημα των πολυεθνικών ή αντίστοιχα τέτοιου είδους των παγκόσμιων Οργανισμών του ποδοσφαίρου, FIFA, UEFA, θα 'λεγα ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ιδεολογική χειραγώγηση απ' αυτό. Δηλαδή, το σημερινό οικοδόμημα του εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου ή γενικότερα του αθλητισμού πώς μπορεί να ενώσει και ποιους; Τον μεγαλοεπιχειρηματία, την πολυεθνική και τα συμφέροντά τους με τον εργαζόμενο ή άνεργο ή προερχόμενο από τα φτωχά λαϊκά στρώματα φίλαθλο που έχει να αντιμετωπίσει τα προβλήματά του, την καθημερινότητά του; Αυτό είναι που πρέπει να δουν ξεκάθαρα όλοι οι φίλαθλοι προκειμένου να καταλάβουν το τι εξυπηρετεί, ποια συμφέροντα, το σημερινό εμπορευματοποιημένο ποδόσφαιρο.