Καμίλο Σιενφουέγος: «Εδώ δεν παραδίνεται κανένας, διάβολε!»
Γράφει ο Οικοδόμος //“Έμαθα τον Καμίλο πριν τον γνωρίσω μέσω μιας φράσης που έγινε σύμβολο: ήταν τη στιγμή της καταστροφής στο Αλεγρία δε Πίο. Εγώ ήμουν πληγωμένος, πεσμένος σε ένα ξέφωτο και δίπλα μου ένας σύντροφος αιμορραγούσε, πυροβολώντας με τα τελευταία του φυσίγγια για να πεθάνει παλεύοντας. Ακούστηκε μια διαβολική φωνή «Είμαστε χαμένοι, πρέπει να παραδοθούμε». Και μια αντρική φωνή, που την αναγνώρισα ως τη φωνή του λαού, φώναξε από κάπου «Εδώ δεν παραδίνεται κανένας, διάβολε!».”
(Ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα για τον Καμίλο)
Ο Καμίλο Σιενφουέγος, επονομαζόμενος και «Διοικητής του Λαού», ένας από τους σημαντικότερους και πιο λαοφιλείς ηγέτες της Κουβανικής Επανάστασης, πιστός σύντροφος του Φιντέλ και αχώριστος φίλος του Τσε, συγκέντρωνε όλα εκείνα τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν έναν λαογέννητο ηγέτη δοσμένο στην υπόθεση των καταπιεσμένων και ταγμένο στην εκπλήρωσή της.
Συνδύαζε την αντιιμπεριαλιστική και ριζοσπαστική σκέψη με το θάρρος και την τόλμη. Ξεχώρισε ως πρότυπο μαχητή, μοναδικό παράδειγμα πειθαρχίας και υπευθυνότητας, επιτελικό πνεύμα αλλά και μπροστάρης στις πιο ριψοκίνδυνες αποστολές. Αγαπήθηκε από το λαό για τη δράση του αλλά και για την απλότητά του. Και ο πάντα χαμογελαστός Καμίλο αγαπούσε και σεβόταν το λαό, γι” αυτό και τάχτηκε από νωρίς στην υπεράσπιση των συμφερόντων του, ενάντια στην εκμετάλλευση και τον ιμπεριαλισμό που τον δυνάστευαν. Ο Καμίλο ήταν ο ορισμός του επαναστάτη· ένας «επαναστάτης από την κορφή ως τα νύχια».
Γεννήθηκε στις 6 Φλεβάρη του 1932 σε μια γειτονιά της Αβάνας. Από τα φοιτητικά του χρόνια συμμετέχει στην αντιδικτατορική πάλη για την ανατροπή του δικτάτορα-μαριονέτα των ΗΠΑ Φλουχένσιο Μπατίστα. Τον Δεκέμβρη του 1955 τραυματίζεται από σφαίρα κατά τη διάρκεια διαδήλωσης. Αργότερα, κυνηγημένος από την ανέχεια και τις αστυνομικές αρχές διαφεύγει στις ΗΠΑ, απ’ όπου όμως σύντομα ―χωρίς χαρτιά― απελαύνεται στο Μεξικό. Εκεί γνωρίζεται με τον Φιντέλ.
Είναι ένας από τους 82 αντάρτες του Φιντέλ που ξεκίνησαν το 1956 από το Μεξικό με το θρυλικό πλοιάριο «Γκράνμα» και αποβιβάστηκαν στις ακτές της Κούβας, ξεκινώντας την τελική φάση της Επανάστασης. Από τους λίγους επιζήσαντες μετά την επίθεση που δέχτηκαν από το στρατό του Μπατίστα κατά την αποβίβαση, μαζί με τον Φιντέλ και τον Τσε κατευθύνονται προς την οροσειρά Σιέρα Μαέστρα.
Τον Απρίλη του 1958 του απονεμήθηκε ο βαθμός του Ταγματάρχη (ο υψηλότερος βαθμός των ανταρτών). Γνωστός και ως «ήρωας του Γιαγκουαχάι», πρωτοστάτησε στην επαναστατική δραστηριότητα του κινήματος «26 Ιούλη» και ηγήθηκε δυνάμεων των ανταρτών επιτυγχάνοντας στρατηγικής σημασίας νίκη επί των δυνάμεων του Μπατίστα, στην περίφημη μάχη του Γιαγκουαχάι τον Δεκέμβρη του 1958. Μαζί με τον Φιντέλ, τον Ραούλ και τον Τσε, πρωτοστάτησε στο στέριωμα του αντάρτικου κινήματος στα βουνά της Σιέρα Μαέστρα και ως διοικητής της Δεύτερης Φάλαγγας, μαζί με τον Τσε, συμμετείχε στην κατάληψη της Σάντα Κλάρα.
Ο Καμίλο, που μπήκε νικητής τον Γενάρη του 1959 στην Αβάνα με τον Φιντέλ, τον Τσε, τον Ραούλ και τους άλλους «μπαρμπούντος», πρόλαβε να ζήσει τον θρίαμβο της Επανάστασης, όχι όμως και να προσφερει τις πολύτιμες υπηρεσίες του στο χτίσιμο της λαϊκής εξουσίας και τις μετέπειτα καταχτήσεις. Στις 28 Οκτώβρη της χρονιάς της νίκης, το δικινητήριο αεροσκάφος Τσέσνα 310 που πιλοτάριζε ο Λουσιάνο Φαρίνας με συνεπιβάτες τον κομαντάντε Καμίλο Σιενφουέγος και τον στρατιώτη Φέλιξ Ροντρίγκες, επιστρέφοντας από το Κάμαγουεϊ στην Αβάνα, μετά από την εκπλήρωση αποστολής, εξαφανίζεται μυστηριωδώς πάνω από τα νερά του ωκεανού. Όσες έρευνες και αν έγιναν από τότε για τις συνθήκες του δυστυχήματος, όλες οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο, και δεν βρέθηκαν ποτέ οι σοροί ούτε συντρίμμια του αεροσκάφους.
H απώλεια του κομαντάντε είναι μεγάλη για τον κουβανικό λαό και για την υπόθεση της Επανάστασης. Ο Καμίλο γίνεται είδωλο της Κουβανικής Επανάστασης, τραγούδι στα χείλη των Κουβανών που τον αγαπούν και τον ευγνωμονούν· η φωτογραφία του κρεμιέται στα δωμάτια των φτωχόσπιτων της Κούβας δίπλα σε αυτή του Φιντέλ και ο αγαπημένος του σύντροφος και φίλος Τσε δίνει το όνομα Καμίλο σε ένα από τα παιδιά του.
Κάθε χρόνο, από το 1959 μέχρι σήμερα, στις 28 Οκτώβρη χιλιάδες παιδιά στην Κούβα αποτίουν φόρο τιμής στο σπουδαίο επαναστάτη ρίχνοντας στη θάλασσα «ένα λουλούδι για τον Καμίλο», ενώ από το παράδειγμά του εμπνέονται εκατομμύρια άνθρωποι, όλων των ηλικιών, που γαλουχήθηκαν με τα ιδανικά της Επανάστασης στην Κούβα, και εκατομμύρια αγωνιστές σε όλον τον πλανήτη που παλεύουν για μια νέα κοινωνία, σοσιαλιστική.
Προς τιμήν του έχει ανεγερθεί μουσείο στο Γιαγκουαχάι, έξι στρατιωτικά γυμνάσια, σχολεία και ένα πανεπιστήμιο φέρουν το όνομα του, ενώ η μορφή του κοσμεί την εξωτερική πλευρά του υπουργείου Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής στην πλατεία της Επανάστασης στην Αβάνα, μέσα από ένα γιγαντιαίο σιδερένιο γλυπτό.
Το έργο με το περίγραμμα του προσώπου του Καμίλο φιλοτέχνησε ο Ενρίκε Άβιλα Γκονσάλες (ο ίδιος εικαστικός καλλιτέχνης που φιλοτέχνησε και τη μορφή του Τσε σε ανάλογο μνημείο που κοσμεί την πρόσοψη του υπουργείου Εσωτερικών στην ίδια πλατεία, καθώς και του κομαντάντε Χουάν Αλμέιδα Μπόσκε στην πρόσοψη του θεάτρου Ερέδια, στην πλατεία της Επανάστασης Αντόνιο Μασέο στο Σαντιάγο της Κούβας) και τοποθετήθηκε το 2009 με τη συμπλήρωση των 50 χρόνων από το θάνατό του. Στο κάτω μέρος του γλυπτού υπάρχουν τα λόγια του Καμίλο προς τον Φιντέλ, όταν ο ηγέτης της Κουβανικής Επανάστασης ανακοίνωνε ότι ένα μεγάλο στρατόπεδο θα μετατρεπόταν σε σχολείο: «Καλά πας Φιντέλ».