Ικαρία: είναι να μην ξαναθέλουν κομμουνιστή δήμαρχο;

11-05-2019

 

 

Κατιούσα

 

Ξέρετε την Ικαρία σαν τον κόκκινο βράχο, που πήγε εξορία ο παππούς κι έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά το ΚΚΕ. Σαν το μέρος με τη “χαλαρή ώρα” και τη μακροζωία. Σαν το νησί με τους αδιανόητα φιλόξενους ανθρώπους, που αν σε δουν να περπατάς στο δρόμο του χωριού τους σε ρωτάνε αν έχεις φάει και πού θα κοιμηθείς το βράδυ. Σαν τον δήμο όπου έγινε και η πρώτη επίσημη συνεργασία ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ – Ακροδεξιάς (η Σάρα και η Μάρα συμπεριλαμβάνονταν) για να ρίξουν τον κομμουνιστή δήμαρχο.

Καιρός να την μάθετε και σαν το νησί με τον κόκκινο δήμο. Και να δούμε για ποια πράγματα καμαρώνουν επειδή τα κατάφεραν. Τι ετοίμασαν που δεν “φάνηκε” ακόμα; Τι διεκδικούν; Για τι αγωνίζονται; Τι κάνουν και γιατί δε μπορούν να το κάνουν οι “άλλοι” δήμαρχοι, της “άλλης” λογικής και πολιτικής;

1. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΩΝ

Ο Δήμος Ικαρίας, είναι ο δήμος με τα χαμηλότερα δημοτικά τέλη και τέλη ύδρευσης – αποχέτευσης σ’ όλη τη χώρα. Είναι ο δήμος που έφτιαξε συνεργείο για την επανασύνδεση του ρεύματος σε πολίτες με χαμηλά εισοδήματα που κινδυνεύουν να τους το κόψουν. Ο δήμος που δίνει ένα εφάπαξ ειδικό βοήθημα σε όσους το έχουν ανάγκη. Είναι ο δήμος που έχει παγωμένα τα τροφεία στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς, από το 2002, με πλήρη απαλλαγή για τους χαμηλόμισθους.

Στην Ικαρία η χρήση των αθλητικών χώρων από τη νεολαία και τις ομάδες του νησιού, γίνεται χωρίς ανταποδοτικά τέλη. Είναι ο δήμος που έχει μόνιμα στραμμένη την προσοχή του, στη δωρεάν μεταφορά των μαθητών, στο σχολείο Ειδικής Αγωγής, στα ζητήματα της Προσχολικής Αγωγής, κλπ.

Διεκδικούν όμως περισσότερα για την ανακούφιση του λαϊκού νοικοκυριού. Διεκδικούν να επανέλθει ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ, με μείωση τουλάχιστον 50%. Διεκδικούν και προσπαθούν να κάνουν αύξηση λειτουργικών δαπανών των Σχολικών Επιτροπών του δήμου Ικαρίας. Να καταργηθεί ο ειδικός φόρος και ο ΦΠΑ στο πετρέλαιο θέρμανσης και τα καύσιμα. Να δοθεί έκτακτη ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό για εφοδιασμό πετρελαίου σε όλα τα σχολεία, τα νοσοκομεία και τις δημόσιες υποδομές. Να δοθεί οικονομική βοήθεια σε ευπαθείς ομάδες που δεν μπορούν να βάλουν πετρέλαιο θέρμανσης στο σπίτι. Αγωνίζονται ενάντια στα μνημονιακά μέτρα και για την προστασία των λαϊκών νοικοκυριών από τους πλειστηριασμούς και τις κατασχέσεις.

Από ποιον άλλον περιμένατε να πολεμά την “ανταποδοτικότητα” (“αν θέλεις υπηρεσίες πλήρωνέ τες”) με τέτοια προσήλωση; Από ποιον άλλο θα περιμένατε να βάλει μπροστά τις ανάγκες των πολλών και την αλληλεγγύη στους φτωχούς; Από αυτούς, τους κάθε λογής “αναπτυξιολόγους”, που κλέβουν τον κοσμάκη και μέσω της φορολογίας των δήμων, για να έχουν πλεονάσματα, που τελικά θα τα δώσουν στις τράπεζες, στους “επενδυτές” και στα μνημόνια;

2. 2. ΥΠΟΔΟΜΕΣ

Ο δήμος της Ικαρίας, είναι ο δήμος που έχει τα περισσότερα γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ, γυμναστήρια κλπ. σε σχέση με τον αριθμό των κατοίκων του. Δεν πρέπει να υπάρχει άλλο τέτοιο παράδειγμα στην Ελλάδα. Μόνο τα τελευταία 3 χρόνια, έχει φτιάξει ακόμα δύο γήπεδα ποδοσφαίρου, όπου μπορούν να γίνονται αγώνες εθνικής κατηγορίας και προχωράνε να φτιαχτεί και το τρίτο γήπεδο, κλειστό Γυμναστήριο στη βόρεια Ικαρία και τρεις ακόμα δημοτικοί ανοιχτοί χώροι άθλησης και ψυχαγωγίας, με βάση τις μελέτες του ίδιου του δήμου που έχουν ολοκληρωθεί.
Είναι ο δήμος που δημιούργησε την πρώτη προνοιακή δομή για ηλικιωμένους στην Ικαρία, που βρίσκεται στο στάδιο της αδειοδότησης.

Ο δήμος που στηρίζει τη σχολική στέγη και δε φορτώνει το βάρος στους γονείς, για ανακαινίσεις, επισκευές και συντηρήσεις σχολικών συγκροτημάτων.
Είναι ο δήμος που έβαλε μπροστά την κατασκευή μεγάλων Εγγειοβελτιωτικών Έργων, όπως π.χ. την  κατασκευή φράγματος στο Φραντάτο (4 εκατ. ευρώ), όπου όλες οι μελέτες του (Υδραυλική, Τοπογραφική, Στατική, Γεωλογική, Γεωτεχνική, Περιβαλλοντική, κλπ) έχουν ήδη εγκριθεί.

Διεκδικούν ακόμα τη λειτουργία του Αρχαιολογικού Μουσείου Ικαρίας στον Άγιο Κήρυκο.

Διεκδικούν ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Απορριμμάτων (13 εκατ. ευρώ), που να προβλέπει Διαλογή στην πηγή, Σταθμό μεταφόρτωσης, Μονάδα διαλογής ανακυκλώσιμων και σχεδιασμό της προώθησής τους σε κεντρική μονάδα ανακυκλώσιμων υλικών,  ΧΥΤΥ, Μονάδα σταθεροποίησης βιολογικών υπολειμμάτων.

Από ποιον να περιμένετε τέτοια έργα υποδομής; Από αυτούς που έχουν μόνιμα στη λογική τους το ξεπούλημα των πάντων σε ιδιώτες και στον προσανατολισμό τους την “ανάπτυξη” (=λεηλασία του κάθε τόπου) προς όφελος των λίγων “σωτήρων”; Από αυτούς που θεωρούν υποδομές μόνο τις διευκολύνσεις στο κεφάλαιο; Από αυτούς που έχουν στο προσκεφάλι τους τις εντολές της ΕΕ;

3. 3. ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Ο δήμος Ικαρίας είναι ο δήμος που παλεύει μαζί με το λαό και τους φορείς του για να αντιμετωπιστούν οι τρομακτικές ελλείψεις στο Νοσοκομείο, στο Κέντρο Υγείας και στα αγροτικά ιατρεία. Αγώνα ταυτόχρονα για να αντιμετωπιστεί η συνεχής εμπορευματοποίησή και ιδιωτικοποίησή της.
Είναι ο δήμος που αγωνίζεται για την κάλυψη των τεράστιων ελλείψεων σε προσωπικό και μέσα του δήμου, που δημιουργούν αδιέξοδα στη λειτουργία του δήμου, στην καθαριότητα, στην αποκομιδή των σκουπιδιών, στην ύδρευση, στις ιαματικές πηγές, στους παιδικούς σταθμούς.

Ο δήμος αυτός είναι από τους λίγους που στηρίζουν τα αιτήματα των εργατών του δήμου για μόνιμη και σταθερή δουλειά. Για μετατροπή των συμβάσεων ορισμένου, σε συμβάσεις αορίστου χρόνου. Από την πρώτη στιγμή, με μαρτυρίες υπέρ των εργατών στις δίκες, με αποφάσεις, με κινητοποιήσεις, με πίεση, με παραστάσεις και υπομνήματα. Πράγμα που στις μέρες μας αποτελεί μεγάλη κατάκτηση, αφού οι περισσότεροι δήμαρχοι υπακούν στις εντολές κι απολύουν τους συμβασιούχους τους, τους στέλνουν στα δικαστήρια, ενώ προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα μετακυλίοντας το κόστος πάνω στους δημότες τους. Αφού οι δήμαρχοι που στηρίζουν τα αιτήματα των εργατών τους και τις ανάγκες των δήμων τους και των δημοτών τους, είναι σήμερα δακτυλοδεικτούμενοι και… δακτυλομετρούμενοι.

4. 4. ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Ο δήμος Ικαρίας είναι ο κόκκινος δήμος που έχει ίσως τις μεγαλύτερες δυσκολίες κινητοποίησης στα υπουργεία (απόσταση, συγκοινωνίες κλπ.), αλλά και τις περισσότερες μαχητικές κινητοποιήσεις μαζί με τους κατοίκους και τους φορείς τους, για όλα τα θέματα που ήδη αναφέραμε (Υγεία, Κενά στη λειτουργία του δήμου, ανακούφιση λαϊκών στρωμάτων, έργα υποδομής κλπ.).



Αλλά κι έναν τιτάνιο αγώνα ενάντια στην εγκατάσταση 165 γιγάντιων ανεμογεννητριών του ομίλου Μυτιληναίου στο νησί, που και θα αλλοίωναν δραματικά το περιβάλλον, και δεν θα προσέφεραν τίποτα στην ενεργειακή επάρκεια του νησιού ή την τοπική οικονομία, αλλά μόνο κέρδη στις τσέπες του “επενδυτή”.

Διαρκή αγώνα με κινητοποιήσεις, προτάσεις, κλπ. ενάντια στην υποβάθμιση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών και τη σταθερή, καθημερινή, συνεχή σύνδεση του νησιού με τον Πειραιά και τη Βόρεια Ελλάδα, με σύγχρονα και ασφαλή πλοία και τιμές δραστικά μειωμένες για τους νησιώτες και τους επισκέπτες.

Αγωνίζεται για μέτρα πυροπροστασίας. Αύξηση των πιστώσεων της Πυροσβεστικής και πολιτικής προστασίας (συντήρηση του αγροτοδασικού οδικού δικτύου, οχημάτων, εξοπλισμού). Κάλυψη των κενών στο προσωπικό της πυροσβεστικής. Για τη μόνιμη παρουσία ελικοπτέρου στην Ικαρία.

Ο δήμος ανέδειξε την ανάγκη για τον χωροταξικό σχεδιασμό στο νησί, ενώ για πρώτη φορά προσπαθούν να κατοχυρώσουν τη δημοτική γη και να εμποδίσουν το πέρασμά της στο ΤΑΙΠΕΔ και το ξεπούλημά της σε ιδιώτες.



Για ρωτήστε λοιπόν τους “άλλους”… Τι λένε για όλα αυτά, εκείνοι που υπογράφουν τις χαριστικές συμβάσεις με τους εφοπλιστές για τις συγκοινωνίες; Εκείνοι που αφήνουν τη χώρα χωρίς μέσα πυρόσβεσης και με χιλιάδες κενά σε οργανικές θέσεις πυροσβεστών; Εκείνοι που πίνουν νερό στο όνομα των επενδυτών πελατών του ΤΑΥΠΕΔ; Εκείνοι που το αναπτυξιακό τους μοντέλο είναι αυτό των 220 ψήφων στο 3ο μνημόνιο και στηρίζεται από την συσπείρωση των προθύμων του 2010 (όλων των δεξιών δηλαδή, από ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, μέχρι ΝΔ και Χρυσή Αυγή).

Αυτή τη στάση αγώνα και προσήλωσης στις λαϊκές ανάγκες, που έχει η κόκκινη δημοτική αρχή της Ικαριάς, δεν μπορούν οι Καρυώτες να την περιμένουν από πουθενά αλλού. Το ξέρουν. Γι’ αυτό θα ξαναεκλέξουν κομμουνιστή δήμαρχο.

Δείτε εδώ και τον συνοπτικό απολογισμό του Δήμου Ικαρίας

«Σιδηρούν Παραπέτασμα»…

Ας αφήσουμε τα κότερα, ας τελειώνουμε (όπως αρμόζει: με ένα φτύσιμο) με τις αθλιότητες του Μητσοτάκη για τον πατέρα του Τσίπρα. Κι ας μιλήσουμε πολιτικά: 
Χτες, ανήμερα της 9ης Μάη, Ημέρα της Αντιφασιστικής Νίκης, η ΕΕ εξέδωσε διακήρυξη. Εκεί, ανάμεσα στα άλλα, η ΕΕ διατυπώνει όλο το αντικομμουνιστικό της «αφήγημα» πανηγυρίζοντας διότι:

 «Τριάντα χρόνια πριν, εκατομμύρια άνθρωποι πολέμησαν για την ελευθερία τους και για την ενότητα και γκρέμισαν το Σιδηρούν Παραπέτασμα»!

Αυτή η μνημειώδους αντικομμουνιστικής φρασελογίας («Σιδηρούν Παραπέτασμα») διακήρυξη της ΕΕ, αυτές οι δυο εμβληματικές λεξούλες («Σιδηρούν Παραπέτασμα») που αποτελούν σύμβολο του αντικομμουνισμού και επιμύθιο της ακροδεξιάς παντού στον κόσμο, φέρει την υπογραφή του Τσίπρα. Μαζί με τις υπογραφές του Ορμπαν, του Σαλβίνι, του Κουρτς.
Ο Τσίπρας, αυτός που επιδιώκει να ψηφοθηρήσει πάνω στην μνήμη του Πέτρου Κόκκαλη μέσα από την υποψηφιότητα του ολιγάρχη εγγονού,
ο Τσίπρας, αυτός που λέει ότι ενόψει των ευρωεκλογών συγκροτεί «μέτωπο κατά της ακροδεξιάς»,
ο Τσίπρας, που τολμά να πηγαίνει στον τοίχο της Καισαριανής και να πιάνει στο στόμα του από Μακρόνησο μέχρι Μπελογιάννη,
υπέγραψε – ανήμερα της 9ης Μάη, ημέρα μνήμης των 25 εκατομμυρίων θυμάτων του σοβιετικού λαού ενάντια στον ναζισμό – διακήρυξη καταδίκης του… «Σιδηρού Παραπετάσματος».


Ερώτηση: Ο πάτος έχει πάτο;

ΠΑΡΑΞΕΝΑ ΜΟΤΙΒΑ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ Αποτέλεσμα σύνθετων αλληλεπιδράσεων στο τοπικό οικοσύστημα

«Νεραϊδόκυκλοι» στην ποώδη βλάστηση εθνικού πάρκου της Ναμίμπια

Οι «νεραϊδόκυκλοι» είναι μυστηριώδεις κυκλικές «τρύπες» στη βλάστηση, που δημιουργούν εντυπωσιακά μοτίβα στη βόρεια Ναμίμπια αλλά και στην Αυστραλία. Σε αεροφωτογραφίες φαίνονται σαν πατημασιές ελέφαντα, σε σχεδόν ίσες αποστάσεις μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα χαρακτηριστικό μοτίβο. Η διάμετρος των «νεραϊδόκυκλων» κυμαίνεται από 1 έως 30 μέτρα. Φυσικά δεν τους φτιάχνουν νεράιδες, αλλά οριστική απάντηση στο μυστήριο της προέλευσής τους δεν έχει δοθεί ακόμη. Εχουν αποτελέσει αντικείμενο έντονων συζητήσεων ανάμεσα σε επιστήμονες που θεωρούν ότι κατασκευαστές τους είναι οι τερμίτες, οι οποίοι ζουν σε τεράστια πλήθη στο υπέδαφος, και σε επιστήμονες που τους θεωρούν αποτέλεσμα του ανταγωνισμού της βλάστησης για το λιγοστό διαθέσιμο νερό. Αν και η διαμάχη αυτή είχε αρχίσει ήδη από τη δεκαετία του 1970, η δημοσίευση μελετών και των δύο απόψεων τα τελευταία χρόνια, οδήγησε σε έξαρση της σχετικής συζήτησης.
Η μαθηματικός Κορίνα Ταρνίτα του πανεπιστημίου του Πρίνστον, μαζί με τον συνάδελφό της οικολόγο Ρομπ Πρινγκλ, είχε ασχοληθεί στο παρελθόν με μοτίβα στη βλάστηση, που εντόπισε σε περιοχές της Κένυας γεμάτες με κώνους χώματος, που σχηματίζονται από το εκεί είδος τερμιτών. Επρόκειτο για «μοτίβο στιγμάτων λεοπάρδαλης», ένα μοτίβο που προσομοιάζει στο μαθηματικό μοτίβο Τούρινγκ, θεωρητική κατασκευή που προτάθηκε από τον Βρετανό Αλαν Τούρινγκ το 1952 και στη συνέχεια εντοπίστηκε σε αρκετά φυσικά συστήματα. Αυτού του είδους είναι τα μοτίβα στο δέρμα της λεοπάρδαλης, στα κοχύλια, στους χαμαιλέοντες, στα ψάρια - ζέβρα, αλλά και στις κανονικές ζέβρες. Συχνά ονομάζονται μοτίβα αντίδρασης - διάχυσης ή εξαρτώμενα από την κλίμακα μοτίβα και εμφανίζονται στα πιο διαφορετικά φυσικά συστήματα, από τη μούχλα λάσπης, έως τον τρόπο που ο εγκέφαλος των κουνελιών αντιλαμβάνεται τις οσμές.

Τερμίτες

Τερμίτης στρατιώτης πάνω σε κομμάτι φωλιάς, στο οποίο τερμίτες εργάτες έχουν καλλιεργήσει μύκητες (λευκή επικάλυψη), ως τρόφιμο για την αποικία

Οι τερμίτες φεύγουν από τη φωλιά τους για να βρουν τροφή σε έναν όλο και διευρυνόμενο κύκλο. Καθώς στο πέρασμα του χρόνου πολλαπλασιάζονται οι αποικίες τερμιτών σε μια περιοχή, η ζώνη που η καθεμιά βρίσκει την τροφή της φτάνει να εφάπτεται (συγκρούεται) με άλλες. Οταν οι φωλιές των τερμιτών περιέχουν περίπου τον ίδιο αριθμό εντόμων, καταλήγουν να έχουν ίσες αποστάσεις μεταξύ τους και οι περιοχές δράσης των τερμιτών (αόρατες πάνω από το έδαφος) αποκτούν σχήμα εξαγώνου, που εξασφαλίζει τη μέγιστη αξιοποίηση του διαθέσιμου χώρου γύρω από κάθε φωλιά. Αυτοοργανωνόμενες (δηλαδή όχι συνειδητά) εξαγωνικές περιοχές δράσης έχουν και άλλα ζώα, όπως οι λύκοι, κάποια είδη ψαριών και οι νεροκότσυφες της Αλάσκας.
Αφού έφτιαξαν ένα μοντέλο προσομοίωσης για τους τερμίτες, η Ταρνίτα με τη βοήθεια άλλων συναδέλφων της προχώρησε στην κατασκευή θεωρητικού μοντέλου για τη βλάστηση. Στα μοντέλα Τούρινγκ υπάρχουν δύο διαφορετικοί μηχανισμοί ανατροφοδότησης. Σε μικρή απόσταση η ανάπτυξη ευνοείται (ενεργοποιείται), ενώ σε μεγάλη δεν ευνοείται (παρεμποδίζεται). Τα φυτά που είναι κοντά το ένα στο άλλο αλληλοβοηθούνται, καθώς σχηματίζουν έναν θύσανο, που συγκρατεί περισσότερο νερό της βροχής, αλλά πιο μακριά οι θύσανοι ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το νερό, καταστέλλοντας την ανάπτυξη και αφήνοντας το χώμα γυμνό. Δίνοντας τέσσερις διαφορετικές παραμέτρους (πόσο γρήγορα γίνεται η διάχυση, πόσο ισχυρή είναι κ.ο.κ.) σχηματίζονται διάφορα μοτίβα, που μοιάζουν πολύ με μοτίβα που συναντώνται στη φύση, στους κοραλλιογενείς υφάλους, στα πεδία ανάπτυξης μυδιών, στην ανάπτυξη μυκήτων. Στη φύση, οι παράμετροι μπορεί να είναι η ξηρασία, οι θηρευτές κ.τ.λ.

Μοντέλα

Τελικά, οι επιστήμονες κατασκεύασαν ένα μοντέλο με ενισχυτές και παρεμποδιστές, το οποίο συνδύασαν με τα μοτίβα που δημιουργούν οι τερμίτες. Τότε τα μοτίβα άλλαξαν και ταίριαξαν καλά με αυτά που παρατηρούνται από αεροφωτογραφίες της συγκεκριμένης περιοχής της Κένυας. Αυτό το ταίριασμα των προβλέψεων του μοντέλου με τη φυσική πραγματικότητα έκανε την Ταρνίτα να συνεχίσει με ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον τη διερεύνηση. Ο συνδυασμός των μοντέλων για τη βλάστηση και για τους τερμίτες οδήγησε και σε ένα συμπέρασμα με σημαντικές επιπτώσεις. Διαπιστώθηκε ότι η βλάστηση που συνδεόταν με μια αποικία τερμιτών μπορούσε να επιβιώσει με πολύ λίγη βροχόπτωση. Οι φωλιές των τερμιτών έκαναν την περιοχή πιο ανθεκτική σε ξηρασία. Παλαιότερα θεωρητικά μοντέλα βλάστησης είχαν δείξει ότι ξερότοποι, που αρχίζουν να εμφανίζουν μπαλώματα βλάστησης, απότομα γίνονται έρημοι, με ελάχιστη δυνατότητα αναστροφής της κατάστασης. Αλλά σύμφωνα με το θεωρητικό μοντέλο της Ταρνίτα, η ύπαρξη των τερμιτών, που με την αναδιάταξη του υπεδάφους δημιουργούν ζώνες συγκράτησης νερού, οδηγεί σε πιο σταδιακή ερημοποίηση, που μπορεί να αναστραφεί. Καθώς το 40% της ξηράς στη Γη αποτελείται από ξερότοπους και η κλιματική αλλαγή αναδιανέμει τις βροχοπτώσεις, οι τερμίτες ίσως βοηθούν να σωθούν μεγάλες εκτάσεις από την ερημοποίηση.
Ο Ρομπ Πρινγκλ συζητώντας αυτά τα συμπεράσματα με συναδέλφους του συνάντησε σκεπτικισμό, ειδικά από εκείνους που δεν ήταν εξοικειωμένοι με τα αυτοοργανωνόμενα συστήματα και οι οποίοι θεωρούσαν ότι μοτίβα μεγάλης κλίμακας χρειάζονται κάποιον ιθύνοντα νου. Δυσκολεύονταν να αποδεχτούν την ιδέα ότι οι τερμίτες ανταγωνίζονται τόσο έντονα, που δημιουργούν μοτίβα, ενώ ταυτόχρονα προφυλάσσουν το οικοσύστημα από την κατάρρευση.

Επίπεδα

Η τροποποίηση και εφαρμογή του μοντέλου για την Κένυα στην περίπτωση των «νεραϊδόκυκλων» αποδείχτηκε δύσκολη υπόθεση, γιατί τα θεωρητικά μοντέλα απαιτούν έναν κανόνα για κάθε σημαντικό παράγοντα που επιδρά και έπρεπε να μελετηθεί και να αντανακλαστεί στο μοντέλο κάθε βασική πλευρά της ζωής και λειτουργίας των αποικιών τερμιτών. Το θέμα δεν ήταν μόνο οι «νεραϊδόκυκλοι», αλλά πώς πολλαπλοί μηχανισμοί δημιουργίας μοτίβων μπορούν να αλληλεπιδράσουν σε διαφορετικές κλίμακες. Πώς γίνεται οργανισμοί τόσο μικροί όσο οι τερμίτες, που αποτελούν μέρος πολύπλοκων και ακατάστατων οικοσυστημάτων, να μπορούν να δημιουργήσουν τόσο κανονικά μοτίβα. Τελικά το 2017 μαζί με άλλους τρεις επιστήμονες η Ταρνίτα δημοσίευσε μελέτη, που υποστηρίζει ότι μεγάλες περιοχές στην Αφρική, στην Ασία, στην Αυστραλία, αλλά και περιοχές στη Νότια Αμερική, κυριολεκτικά αναδιατάσσονται από τα κάτω. Κανένας ιθύνων νους δεν ευθύνεται για την κατασκευή των εμφανιζόμενων μοτίβων, μόνο τρισεκατομμύρια μικροσκοπικοί νόες μπορεί να φέρνουν σε πέρας ένα τόσο μεγάλο έργο.
Η δουλειά των επιστημόνων δείχνει πώς μπορεί να γίνει το πέρασμα από το τοπικό στο παγκόσμιο σε έναν πλανήτη γεμάτο ζωή, όπως η Γη. Πρώτα είναι ο κόσμος της βιολογίας του εντέρου των τερμιτών που επεξεργάζεται το γρασίδι που έφαγε το έντομο και λιπαίνει το έδαφος. Μετά ο κόσμος της αποικίας των τερμιτών, που σκάβουν και νοικοκυρεύουν τον υπόγειο λαβύρινθό τους. Στη συνέχεια το επίπεδο της αλληλεπίδρασης τερμιτών και μυκήτων, που επικοινωνούν μέσα στη φωλιά μέσω χημικών σημάτων και υδρατμών. Πιο πάνω το επίπεδο των φυτών της επιφάνειας του εδάφους, των εντόμων που ζουν ανάμεσά τους και των σαυρών που τα κυνηγούν. Ακόμη πιο πάνω η καμηλοπάρδαλη που τρώει τα φυτά, ενώ από ψηλά στον αέρα, γίνεται ορατό ένα καλοδιαταγμένο «χαλί» γονιμότητας και υπεργονιμότητας. Για να κατανοηθεί στο σύνολό του ο φυσικός κόσμος πρέπει να μελετηθεί σε πολλαπλές κλίμακες μεγέθους, χρόνου και οργάνωσης, δεν υπάρχει μια μοναδική «σωστή» κλίμακα.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»

Πολιτισμός για όλους, κόντρα στην ΕΕ της εμπορευματοποίησης

Εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία της Ελένης Μηλιαρονικολάκη, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνης του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ, σε εκδήλωση που διοργάνωσε η ΤΟ Καλλιτεχνών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ την περασμένη Δευτέρα

Η ΕΕ καυχιέται ότι ο πολιτισμός γι' αυτήν δεν έχει κερδοσκοπικό, αλλά διττό χαρακτήρα: Διαθέτει τόσο εγγενή καλλιτεχνική και κοινωνική αξία, όσο και οικονομική. Εδώ όμως ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα: Η κοινωνική αξία του πολιτισμού, η αξία χρήσης του για όλη την κοινωνία, είναι ολοσχερώς ασυμβίβαστη με την οικονομική εκμετάλλευσή του, καθώς ο πολιτισμός δεν έχει εμπορευματική, ανταλλακτική αξία.

Τρανταχτή απόδειξη είναι η πρόσφατη τραγωδία της Παναγίας των Παρισίων. Ακόμη και ένα σπουδαίο για την καπιταλιστική ανάπτυξη μνημείο, που η εμπορική εκμετάλλευσή του αποφέρει μεγάλα κέρδη στον τουρισμό και σε άλλους τομείς των υπηρεσιών στη Γαλλία, δεν μπόρεσε να γλιτώσει από την επιχειρηματική λογική κόστους - οφέλους (...) Η συγκεκριμένη περίπτωση δεν αποτελεί βέβαια εξαίρεση σε μια ΕΕ «πολιτισμού» και «κοινωνικής ευαισθησίας», όπως αποκαλύπτει και η ανακοίνωση της Κομισιόν με τίτλο «Προς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της πολιτιστικής κληρονομιάς» (2014). Σε αυτό το κείμενο σημειώνεται πως το καλύτερα προσαρμοσμένο μοντέλο για τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς στη σύγχρονη Ευρώπη, όπου οι δημόσιοι προϋπολογισμοί μειώνονται, είναι η μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και της «κοινωνίας των πολιτών». Δηλαδή, η διάσωση και η προστασία των ανεκτίμητων θησαυρών της πολιτιστικής κληρονομιάς επαφίενται στην ελεημοσύνη των χορηγών και στο «επιχειρηματικό δαιμόνιο» των ιδιωτών, που μέσω των ΜΚΟ και άλλων οργανώσεων προσκαλούνται να αναλάβουν με το αζημίωτο τη σωτηρία της (...).

Ενίσχυση του ιδεολογικού ρόλου του πολιτισμού

Για την ΕΕ ο πολιτισμός εκτός από τα άμεσα οικονομικά οφέλη του - ως πηγή κερδών από την εκμετάλλευση των καλλιτεχνών και των πνευματικών δικαιωμάτων τους, ως ντεκόρ για επενδύσεις και ως κράχτης για τον τουρισμό, το εμπόριο, την αγορά ακινήτων, ακόμη και για την προσέλκυση εγκεφάλων - πάνω απ' όλα προσφέρει οφέλη ιδεολογικά (...) Το σπουδαιότερο καθήκον που του αναθέτει είναι να προστατεύει και να διασφαλίζει την αποκαλούμενη «κοινωνική συνοχή», δηλαδή να συμφιλιώνει την εργατική τάξη με το κεφάλαιο και να τη στοιχίζει πίσω από τους στόχους και τα συμφέροντά του (...)
Για να μη θεωρηθεί πως όλα αυτά αποτελούν «επινόηση της κομμουνιστικής προπαγάνδας», χρήσιμο είναι να προσφύγει κανείς σε αυτούσια κείμενα, όπως η Νέα Ευρωπαϊκή Ατζέντα για τον Πολιτισμό, του 2018. Στόχος της πολιτιστικής πολιτικής, αναφέρει η Ατζέντα, είναι «να δημιουργηθούν συνεκτικές κοινωνίες και να καλλιεργηθεί ένα όραμα μιας ελκυστικής Ευρωπαϊκής Ενωσης» (...) Υπογραμμίζεται ακόμα πως «στο μεταβαλλόμενο αυτό τοπίο, ο ρόλος του πολιτισμού είναι σημαντικότερος από ποτέ. Ο πολιτισμός μπορεί να συμβάλει στη γεφύρωση του χάσματος, καθώς κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των παραγόντων που είναι πιθανότερο να δημιουργήσουν το αίσθημα του ανήκειν σε μια κοινότητα». Η ΕΕ αναλαμβάνει ακόμη να παραδίδει μαθήματα για να καταρτίζει καλλιτέχνες στο πώς θα υπηρετούν με τα έργα τους τη διαιώνιση της εξουσίας του κεφαλαίου, εξυμνώντας τις ψεύτικες αστικές αξίες περί δημοκρατίας, κράτους δικαίου, πλουραλισμού, ισότητας των φύλων, σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα κ.λπ.

Στο ίδιο πνεύμα, και η πολιτιστική κληρονομιά χρησιμοποιείται για να καλλιεργηθεί ένα είδος ευρωενωσιακού εθνικισμού, ότι όλοι οι λαοί της ΕΕ, ανεξάρτητα από τάξεις, είναι οι «περιούσιοι», αφού μοιράζονται τον πλούτο ενός κοινού και ανώτερου πολιτισμού. «Η πολιτιστική κληρονομιά αποκαλύπτει σε διαχρονική βάση τι σημαίνει να είσαι Ευρωπαίος!», αναφωνεί η Κομισιόν και συμπληρώνει πως «η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο που παρέχει στους Ευρωπαίους πολίτες το αίσθημα ότι ανήκουν σε μια ευρύτερη κοινότητα», ότι με άλλα λόγια μπορούν, παρά τη φτώχεια, τις απάνθρωπες εργασιακές σχέσεις, την ανεργία, να αισθάνονται περήφανοι και ασφαλείς στην ΕΕ, η οποία απλόχερα τους απονέμει - ως παράσημο για την αφέλειά τους - την ταυτότητα του Ευρωπαίου πολίτη (...)
Είναι δε τόση η ανάγκη της ΕΕ να αντιστρέψει την αντιδραστική και αποκρουστική για τους λαούς εικόνα της, που ακόμη και το οικονομικό μειονέκτημα της γλωσσικά και πολιτιστικά κατακερματισμένης αγοράς της, με αποτέλεσμα να λείπει μια κρίσιμη μάζα που θα καταναλώνει τα πολιτιστικά προϊόντα της, το μετατρέπει σε ιδεολογικό πλεονέκτημα. Καμαρώνει δηλαδή ότι είναι τόσο δημοκρατική, που επιτρέπει σε κάθε κράτος - μέλος να διατηρεί τη γλώσσα και τον πολιτισμό του, έτσι που ο ευρωπαϊκός πολιτισμός να μπορεί με την πολυμορφία του να ικανοποιεί διαφορετικές προτιμήσεις.

Μεγεθύνοντας το κοινό, μεγιστοποιώντας το κέρδος

Η προσπάθεια όμως για μεγέθυνση του κοινού της ονομαζόμενης ευρωπαϊκής πολιτιστικής βιομηχανίας, ιδιαίτερα του κινηματογράφου και των άλλων προϊόντων του οπτικοακουστικού τομέα, δεν εγκαταλείπεται. Αντίθετα, αποτελεί θεμελιακή προτεραιότητα του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» για την επόμενη οκταετία, 2021 - 2027. Ενα πλήθος μέτρων, όπως η επέκταση των διασυνοριακών σχέσεων, η ενίσχυση των συμπαραγωγών, η αύξηση της κινητικότητας των καλλιτεχνών, η διεύρυνση των διακρατικών δικτύων, επιστρατεύονται για να δημιουργηθεί και να αναπτυχθεί ένα μεγάλο κοινό για τα ευρωπαϊκά έργα, που θα υποσκελίσει την αμερικανική πρωτοκαθεδρία, ειδικά στα είδη τέχνης με μεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίου, όπως ο οπτικοακουστικός τομέας. Για την προώθηση του στόχου αυτού, δημιουργήθηκε πρόσφατα το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ) στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής.
Μεγέθυνση του κοινού, ωστόσο, σημαίνει έργα για όλα τα γούστα, εξίσωση δηλαδή του γούστου προς τα κάτω, με ανάπτυξη μιας αγοραίας ομοιομορφίας που σε όφελος της εμπορικότητας θα εκτοπίσει και θα μεταλλάξει την ιδιαίτερη καλλιτεχνική ποιότητα για την οποία ήταν περήφανος ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος, η ευρωπαϊκή πολιτιστική παραγωγή γενικότερα (...) Ολα τα παραπάνω συμβάλλουν στη συγκέντρωση της πολιτιστικής παραγωγής σε μονοπωλιακούς ομίλους, κατάσταση που θα ακυρώνει ολοσχερώς την καλλιτεχνική υπόσταση των δημιουργών, καταπατώντας το δικαίωμά τους να ελέγχουν τη σκέψη και το ταλέντο τους.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας για διεύρυνση του κοινού, δεν πρέπει να μας εκπλήσσει ότι στις τελευταίες κατευθύνσεις της ΕΕ συγκαταλέγεται και η ανάγκη για αύξηση των πολιτιστικών ενδιαφερόντων, γνώσεων και δεξιοτήτων από τους Ευρωπαίους. Προτείνεται μάλιστα μια αναπροσαρμογή των θεμελιακών γνώσεων σε όλα τα επίπεδα Εκπαίδευσης, ώστε μαζί με τις Φυσικές Επιστήμες, την Τεχνολογία, τη Μηχανική και τα Μαθηματικά, να συμπεριλάβουν και την Τέχνη.
Κάτι παραπάνω κρύβεται βέβαια πίσω από την προτεινόμενη αναβάθμιση της τέχνης στα εκπαιδευτικά προγράμματα, και αυτό είναι η καλλιέργεια μέσα απ' αυτή της επιχειρηματικής δημιουργικότητας, μιας απαραίτητης ικανότητας για την άνοδο της ανταγωνιστικότητας στη σύγχρονη καπιταλιστική οικονομία, που η κερδοφορία της εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τις νέες, πρωτότυπες και επικερδείς ιδέες, από αυτό δηλαδή που αποκαλούν «καινοτομία» (...)

Η πολιτιστική διπλωματία, νέο εργαλείο ιμπεριαλιστικής διείσδυσης

Εκτός από την κοινωνική, δηλαδή την ιδεολογική και την οικονομική διάσταση που έχει η μεγέθυνση του κοινού, σύμφωνα με το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», υπάρχει και μια τρίτη διάσταση, η διεθνής, η διεύρυνση δηλαδή του ακροατηρίου για τους ευρωπαϊκούς πολιτιστικούς ομίλους εκτός της ΕΕ. Ο σπουδαιότερος ωστόσο λόγος γι' αυτήν τη διεύρυνση δεν είναι ο εισπρακτικός, αλλά η εκμετάλλευση του πολιτισμού για να προωθηθούν τα γεωπολιτικά και τα γενικά οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ. Πρόκειται γι' αυτό που ονομάζουν «πολιτιστική διπλωματία», την προβολή δηλαδή της υπεροχής του ευρωπαϊκού πολιτισμού, με σκοπό να διαμορφωθεί ευνοϊκή στάση προς την ΕΕ σε εκτός των συνόρων της πληθυσμούς.
Στην ουσία η ΕΕ επιλέγει αυτήν την περίοδο να εναλλάξει τις απροκάλυπτες - με βόμβες και αεροπλάνα - ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της σε διάφορα σημεία της Γης με πολιτισμένες και ειρηνικές δήθεν διαδικασίες «διαπολιτισμικού διαλόγου», που με το πιστόλι στον κρόταφο θα προωθούν τη συμφιλίωση και την κατανόηση για τις απαιτήσεις της στις «μετασυγκρουσιακές κοινωνίες», όπως αποκαλεί τις ρημαγμένες από τον πόλεμο περιοχές. Ο στόχος βέβαια παραμένει πάντα το ίδιο εχθρικός για τους λαούς: Να αρπάξει τη μερίδα του λέοντος από τη λεία των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των δρόμων μεταφοράς τους, να εξασφαλίσει νέες αγορές και φτηνά, υπάκουα χέρια για νέες επενδύσεις, να ενισχύσει τελικά οικονομικά, στρατιωτικά και πολιτικά τη θέση της στη διεθνή σκακιέρα.
(...) Ξεδιάντροπα και προκλητικά στην έκθεσή της «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» αναφέρει ως χαρακτηριστικές επιτυχίες της την πρόοδο των επιδιώξεών της στη βομβαρδισμένη και διαμελισμένη πρώην Γιουγκοσλαβία. Δεν κρύβει δε την πρόθεσή της να αναπτύξει ειδικά προγράμματα για τον έλεγχο της πολιτικής κατάστασης στα κράτη της ψευδεπίγραφης «Αραβικής Ανοιξης», μέσα από έναν αυξημένο ρόλο της «κοινωνίας των πολιτών», δηλαδή των ΜΚΟ και άλλων προσκείμενων σε αυτήν πολιτιστικών ιδρυμάτων και οργανώσεων, στη διακυβέρνηση αυτών των κρατών. Το αποκορύφωμα της προκλητικότητας έρχεται στο τέλος της έκθεσης, όπου η ΕΕ δηλώνει απερίφραστα ότι θα παρέχει μαθήματα κατάρτισης για τη βελτίωση της παρέμβασης των μυστικών υπηρεσιών της στην εσωτερική πολιτική άλλων χωρών. Συγκεκριμένα, αναφέρει πως με τα μαθήματα αυτά «θα εξασφαλιστεί πλήρης ενημέρωση στις επικρατούσες τοπικά πολιτισμικές ευαισθησίες» για «παρατηρητές και αποστολές παρακολούθησης εκλογών και για το προσωπικό που θα απασχοληθεί σε μη στρατιωτικές αποστολές σταθεροποίησης» (...).

Οξυνση του ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ, ένταση των μηχανισμών ελέγχου της γνώσης και της πληροφόρησης

Η αυξανόμενη επιρροή των ΗΠΑ μέσα από την υπεροχή τους στην ευρωπαϊκή πολιτιστική αγορά έρχεται να ενισχυθεί με το προβάδισμα των αμερικανικών μονοπωλιακών ομίλων και στη νέα ψηφιακή αγορά. Η κατάσταση αυτή ανησυχεί ιδιαίτερα την ΕΕ, καθώς είναι γνωστό πως εκείνος που θα βάλει τα πιο πολλά και προσβάσιμα στοιχεία στο διαδίκτυο θα μπορεί να έχει ιδεολογικό - πολιτικό έλεγχο, ειδικά στις νέες γενιές, που κύρια - αν όχι μόνο - από αυτό αντλούν γνώσεις και πληροφορίες (...) Ετσι, παίρνει μέτρα για τη διεύρυνση του διαδικτυακού κοινού της ευρωπαϊκής πολιτιστικής παραγωγής με την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού περιεχομένου και την πρόσβασή του σε όλες τις διαδικτυακές πλατφόρμες, τη διάδοση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς με ψηφιακό μετασχηματισμό της, ιδιαίτερα της κινηματογραφικής, την ανάπτυξη έρευνας για επαυξημένη - εικονική πραγματικότητα κ.λπ. Η ίδρυση ειδικού υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής στην Ελλάδα το 2016 σχετίζεται με το θέμα αυτό.
Ταυτόχρονα, το τελευταίο διάστημα όλο και πιο ανοιχτά εκδηλώνει τη δυσαρέσκειά της για την αυξανόμενη κυριαρχία και κυκλοφορία έργων από τις ΗΠΑ, καταγγέλλοντας ακόμη και ονομαστικά τους σπουδαιότερους από τους αμερικανικούς ομίλους που δρουν στο διαδίκτυο ως μηχανισμούς πολιτικής χειραγώγησης, που «υπονομεύουν τους θεσμούς, την πολιτική, τις δράσεις και τις αξίες της». Για το σκοπό αυτό, η Κομισιόν έχει συντάξει και ειδική Οδηγία με τίτλο «Αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο» το 2018 (...) Η σφοδρή αυτή αντίδραση και επιθετικότητα της ΕΕ απέναντι στις ΗΠΑ δεν ξεκινά ασφαλώς από την πρόθεσή της να προστατέψει το ευρωπαϊκό κοινό από τακτικές χειραγώγησης ή παράνομης χρήσης των προσωπικών του δεδομένων, όπως προπαγανδίζει, αλλά για να καταλάβει αυτή τη θέση των ΗΠΑ στον προσανατολισμό του περιεχομένου σύμφωνα με τα δικά της στρατηγικά οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα.
Σ' αυτό το περίγραμμα εντάσσονται και οι πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωκοινοβουλίου για τα πνευματικά δικαιώματα, οι οποίες επιχειρούν να μειώσουν την κερδοφορία των αμερικανικών κολοσσών στο διαδίκτυο, εμποδίζοντάς τους να εκμεταλλεύονται δωρεάν το ευρωπαϊκό περιεχόμενο. Η ΕΕ για λόγους προπαγανδιστικούς προτάσσει τα δικαιώματα των δημιουργών - καλλιτεχνών, όμως οι μεγάλοι ωφελημένοι απ' αυτήν τη σύγκρουση και τις πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωκοινοβουλίου είναι οι ευρωπαϊκοί μονοπωλιακοί όμιλοι των εκδόσεων και της παραγωγής οπτικοακουστικού υλικού. Το υποκριτικό ενδιαφέρον της ΕΕ για τους δημιουργούς εκδηλώνεται και στην προηγούμενη Οδηγία της, που κυρώθηκε από όλα τα κόμματα της ελληνικής Βουλής εκτός από το ΚΚΕ, μια Οδηγία με την οποία άνοιξε το δρόμο για την ίδρυση ιδιωτικών οργανισμών διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων με προνομιακούς όρους λειτουργίας σε σχέση με τους συλλογικούς φορείς των καλλιτεχνών. Με λίγα λόγια, η ευρωενωσιακή πολιτική για τα πνευματικά δικαιώματα φροντίζει ώστε εκδότες, παραγωγοί, προαγωγοί και διαχειριστές, όλοι άσχετοι με την καλλιτεχνική δημιουργία, να ζουν και να πλουτίζουν απ' αυτήν. Αυτό που φαίνεται πως εννοεί η ΕΕ όταν μιλά για «δίκαιη αμοιβή των δημιουργών» είναι να μην απομείνει τελικά ούτε ψίχουλο γι' αυτούς...
Αυτό που δεν πρέπει να διαφύγει από την προσοχή μας είναι πως τα μέτρα που υιοθετεί η ΕΕ για την αντιμετώπιση των διαδικτυακών επιθέσεων και του αποκαλούμενου υβριδικού πολέμου, όπως η Μονάδα Ανάλυσης Υβριδικών Απειλών μέσα στο Κέντρο Ανάλυσης Πληροφοριών και Διαχείρισης Κρίσεων, στρέφονται πρώτα και κύρια ενάντια στον εσωτερικό εχθρό, το οργανωμένο εργατικό - λαϊκό κίνημα, ενισχύοντας και επεκτείνοντας το κατασταλτικό της οπλοστάσιο και στα διαδικτυακά μέσα μαζικής πληροφόρησης (...)

Μόνο ο σοσιαλισμός μπορεί να αποδώσει στην τέχνη την αληθινή κοινωνική της λειτουργία

Η τέχνη στην καπιταλιστική ΕΕ φτάνει σταδιακά να ελέγχεται, άμεσα ή μέσα από τους κρατικούς οργανισμούς, από τα συμφέροντα των μονοπωλιακών ομίλων. Αυτοί χρηματοδοτούν, ρυθμίζουν πού θα κατευθυνθούν οι κρατικές παροχές, δίνουν δουλειά στους καλλιτέχνες, μπορούν να αναδείξουν ή να συντρίψουν δημιουργούς, υπαγορεύουν το περιεχόμενο της τέχνης και τη «διορθώνουν» στα μέτρα τους.
Η αληθινή, η μεγάλη τέχνη, όμως, δεν είναι δούλα, ούτε όργανο υποδούλωσης, αλλά όπλο απελευθέρωσης. Οπως κάθε μορφή εργασίας, επιδιώκει να εξανθρωπίσει, να μεταμορφώσει την πραγματικότητα σύμφωνα με τις ανθρώπινες ανάγκες. Οχι να ενισχύσει την ανθεκτικότητα μιας πραγματικότητας σε πλήρη αντίθεση με αυτές. Οι πιο μεγάλες στιγμές στην Ιστορία της, τα πιο σπουδαία κατορθώματα της πολιτιστικής κληρονομιάς, δημιουργήθηκαν όταν η τέχνη έφτανε να συλλάβει τα πρωτοπόρα μηνύματα της εποχής της, σπρώχνοντας την ανθρωπότητα προς το φως: «Από δω, προς τον ήλιο», όπως έγραφε και ο μεγάλος μας ποιητής, ο Ρίτσος.
Οι καιροί μας σαλπίζουν έξοδο. Εξοδο από την ΕΕ, έξοδο από το ΝΑΤΟ, έξοδο από την κοινωνία της εκμετάλλευσης. Οι καιροί σαλπίζουν για έναν ανώτερο πολιτισμό, σε μια νέα κοινωνία και μια νέα Ευρώπη, όπου στη θέση του συμφέροντος των λίγων θα μπει το κοινωνικό συμφέρον. Μια κοινωνία όπου όλα τα κοινωνικά αγαθά, όπως η τέχνη και ο πολιτισμός, θα περάσουν σε κοινωνικό προγραμματισμό και έλεγχο από τους ίδιους τους δημιουργούς τους και όπου κριτήριο για την ανάπτυξή της αντί για τη μεγιστοποίηση του κέρδους θα γίνει η μεγιστοποίηση της γενικής ευημερίας, η γενική υλική και πνευματική πρόοδος. Μόνο αυτή η κοινωνία, μόνο η εργατική εξουσία μπορεί να αποδώσει στην τέχνη την αληθινή κοινωνική - μαζική λειτουργία της: Να δημιουργήσει τους όρους για μια χωρίς προηγούμενο διάδοσή της, να αναπτύξει σε όλα τα μέλη της κοινωνίας την ικανότητα να την κατανοούν και να την απολαμβάνουν και να πραγματοποιήσει μια τέτοια αναγνώριση της σημασίας της, που σε κανένα προηγούμενο κοινωνικό σύστημα δεν υπήρξε.
Αλλωστε, το απέδειξε. Το απέδειξαν οι μπολσεβίκοι, όταν στην έφοδο στα Χειμερινά Ανάκτορα φρόντιζαν να μην καταστρέψουν τα έργα τέχνης και τα κειμήλια, όταν ανάμεσα στα πρώτα διατάγματα της εξουσίας τους ήταν αυτό για τον κινηματογράφο, όταν μετά τις καταστροφές που έκαναν οι ναζί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο έχτιζαν από την αρχή, στηριγμένοι μόνο σε φωτογραφίες, τις πόλεις - κοσμήματα της παλιότερης αρχιτεκτονικής. Το απέδειξε ο Κόκκινος Στρατός, που η πρώτη κίνησή του μόλις μπήκε στο Βερολίνο ήταν να ανοίξει τα θέατρα. Το απέδειξαν και οι Ελληνες κομμουνιστές, όταν μέσα στα μαύρα χρόνια της Κατοχής ίδρυσαν στο ΕΑΜ ειδικό Τμήμα για την περιφρούρηση των αρχαιοτήτων και την αντιμετώπιση της αρχαιοκαπηλίας από τους ναζί κατακτητές, στέλνοντας το μήνυμά τους έως το σήμερα: Για να διασωθεί ο πολιτισμός χρειάζεται να διασωθεί η πίστη μας πως αυτόν τον κόσμο είναι στο χέρι μας να τον αλλάξουμε.

• Ολόκληρη η ομιλία είναι δημοσιευμένη στο «902.gr»