Τα εκατό χρόνια και τα τριάντα αργύρια

Λιάνα Κανέλλη

1917 – 2017. Απόψε το βράδυ στη μεγάλη κεντρική εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ οι καρδιές και τα μυαλά παρόντων αλλά και παρόντων – απόντων θα δονηθούν απ’ τη συνοπτικότερη αποτίμηση της επίδρασης της Οκτωβριανής Επανάστασης όλων μας και ολούθε «ο πάγος έσπασε, ο δρόμος χαράχτηκε».
Εν αναμονή, σκόρπιες σκέψεις επί του παρόντος, αλλά και ψήγματα μνήμης του παρελθόντος, του απλού μικρού ανθρώπου που ‘χουμε όλοι μέσα μας πετάγονται ανεξέλεγκτα πότε πονώντας, πότε καλμάροντας τις χορδές των ζωντανών. Σκέφτομαι, αν ζούσε ο πατέρας μου, γεννημένος το Μάρτη του ’17, πως δε θα μπορούσε να ‘ρθει μαζί μου κι ας είχε ακούσει κάμποσες φορές αυτό το «να τα κατοστήσεις». Αυτός που επέζησε απ’ τη Μέρλιν, το Χαϊδάρι και το στρατόπεδο συγκέντρωσης BERNDORF, φοβισμένος, τσακισμένος. Κι όμως, ποιος ξέρει πόσο επαναστατικό θα βρήκε στα οχτώ μου χρόνια να μου τραγουδάει ψιθυριστά μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά… για να ενισχύσει την ιδεολογική μου αντοχή μαζί με ιστορίες φιλτραρισμένης φρίκης απέναντι στο μαρτυρικό παιδικό πονόδοντο της νύχτας.
Σκέφτομαι πόσο διακριτή είναι ως τα σήμερα αυτή η αιδημοσύνη των κομμουνιστών που μπορούν και σου επιτρέπουν να ξεχωρίσεις τη γιορτή απ’ τη φανφάρα και την ιαχή απ’ την κραυγή. Εκατό χρόνια μετά χωρίς τους κόκκινους, λέω, έτσι στο εμπειρικό ξεκούδουνο, πως οι δημόσιες σχέσεις θα είχαν καταπιεί ολότελα τις ανθρώπινες σχέσεις. Αναλογίζομαι τα χιλιάδες άγραφα σημειώματα που τα αισθανόμαστε μετρώντας ζωές που θυσιάστηκαν, νιάτα που θερίστηκαν κρατώντας ζωντανή την ουσία της επανάστασης και σε καιρό πολέμου και σε καιρό ειρήνης.
Αναπόφευκτα γίνομαι, όπως όλοι μας, παραλήπτης των εικόνων και των λόγων της εποχής, που θες – δε θες έχει πλημμυρίσει ύβρη. Δεν είμαι, δεν θέλω, δεν μπορώ, δεν φαντάζομαι καν ότι μπορεί να παραλαμβάνει, χωρίς να με ρωτήσει, τάχα μου δήθεν εξ ονόματός μου ως μέλος του «ελληνικού λαού», τα βραβειάκια του ο Τσίπρας. Στο Παρίσι. Από κλειστές λέσχες με ολοφάνερο διατυμπανισμένο εχθρικό ταξικό πρόσημο. Αυτός που εξαργύρωσε τα τριαντάφυλλα της Καισαριανής για τριάντα πολιτικά αργύρια εγγράφοντας το μύθο του στις πετσέτες των γευμάτων που τιμούν όσους καινοτόμησαν στην πολιτισμένη καπιταλιστική σφαγή. Συντρώγων κι όχι σύντροφος στο πάνθεον καταγραμμένος των… προσωπικοτήτων που συναγωνίστηκαν στη μεθοδευμένη επικράτηση του μεγαλύτερου ψέματος, της καλύτερης κωλοτούμπας, της προσφορότερης ενσωμάτωσης στο σύστημα. Θέλει πολύ «σθένος» να καταθέτεις προϋπολογισμό σαν κι αυτόν που μελετάμε τώρα. Να τον διαβάζεις και να βλέπεις το αίμα να στάζει των γέρων, των τσακισμένων στη δουλειά, των αναπήρων, των παιδιών, των ανήμπορων και να τιμολογείται εκτός των άλλων και με τόνους μετρικούς αντικομμουνιστικής λάσπης.
Δεν ξέρω αν πηγαίνοντας στο δωμάτιό του, μετά τη βράβευσή του, ο πρωθυπουργός δάγκωσε τα μετάλλια, όπως παλιά οι σαράφηδες τις λίρες, για να δει αν αυτός, ως κλεπταποδόχος των ιδεών της επανάστασης, μπορεί για μια ακόμη φορά να γυρίσει και να την πουλήσει ως φο μπιζού μέχρι το επόμενο παράσημο των εχθρών…
Σημείωση: Το άρθρο αναδημοσιεύεται από τον σημερινό Ριζοσπάστη

Αφήστε με να γκρινιάσω!

Κατιούσα

Σήμερα συμπληρώνονται 85 χρόνια από τη γέννηση του καθηγητή Πανεπιστημίου, πρωτοπόρου επιστήμονα ερευνητή και υπερασπιστή των συμφερόντων της εργατικής τάξης, του σπουδαίου ανθρώπου Γιώργου Χουρμουζιάδη.
Ένα από τα θαυμάσια κείμενα που έγραψε ο καθηγητής για τον Ριζοσπάστη (23/6/96) είναι το παρακάτω. Το μόνο που έχουμε να προσθέσουμε είναι πόσο μας λείπει η «γκρίνια» του…

***

Σκέφτηκα, λοιπόν, πως θα ήταν καλύτερο τη μια Κυριακή να γκρινιάζω και την άλλη να χειροκροτώ. Τη μια να θλίβομαι και την άλλη να δείχνω γεμάτος χαρά γι’ αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Σκέφτηκα ακόμα πως δεν είναι σωστό να βλέπω τους ανθρώπους βλοσυρά και τους άρχοντές μας με καχυποψία. Ιδιαίτερα αυτούς τους τελευταίους, τους άρχοντες, δηλαδή, σκέφτηκα πως δε θα ήταν υπερβολή να τους συμπονώ κιόλας, γιατί ό,τι μπορούν κάνουν για να διευκολύνουν την άθλια ζωή μας, ανεξάρτητα από τα μέτρα που παίρνουν για να το πετύχουν αυτό.
Γιατί στο κάτω κάτω, ούτε το κακό μας απεργάζονται ούτε την ευδαιμονία μας σκοπεύουν να υπονομεύσουν. Ετσι, ανοίγουν απλώς τις τρυφερές τους φτερούγες και προσπαθούν να μας στεγάσουν όλους κάτω από αυτές. Το έχω προσέξει αυτό και το έχω απέραντα εκτιμήσει. Είναι δυνατό, όχι, σας παρακαλώ, απαντήστε μου ειλικρινά, και χωρίς πάθος, είναι δυνατό να ξεχάσουμε με πόση προσοχή μας πήρανε από την Ανατολή, όπου γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε, όπου επινοήσαμε τα σχήματα του πολιτισμού μας, όπου θάψαμε τους παππούδες μας κάτω από ξύλινους σταυρούς, δίπλα σε ιωνικά κυμάτια και μέσα σε δωρικούς ναούς, μέσα σε ναυαγισμένες τριήρεις, πάνω σε ασπίδες, για να μας ταξιδέψουν στη Δύση; Είναι δυνατό να ξεχάσουμε τα μεγάλα μαχαίρια που με τόση τρυφερότητα μπήξανε πάνω στο πονεμένο κορμί της Ελλάδας, όχι γιατί τους άρεσε να βλέπουν το αίμα να τρέχει μέσα από διαμπερείς και θανατηφόρες πληγές, αλλά γιατί δεν μπορούσαν να υπομένουν τις ιδέες και τις κραυγές; Γιατί δεν μπορούσαν να υπομένουν τις γροθιές και τα οράματα. Γιατί δεν μπορούσαν να υπομένουν όλους αυτούς που οραματίζονταν την Αλλαγή και τους άλλους που τη μιλούσαν, την τραγουδούσαν. Και χέρια λευκά, γεννημένα για τον έρωτα, την κεντούσαν σε όρθιους αργαλειούς, μπροστά σε φοβισμένα παράθυρα, πίσω από φράχτες, όπου κρέμονταν τα σάβανα του Πλουμπίδη και του Μπελογιάννη!

Αφού λοιπόν δεν είναι δυνατό να τα ξεχάσουμε όλ’ αυτά, σκέφτηκα κι εγώ να πάψω να γκρινιάζω και να δω τα πράγματα από την καλή τους πλευρά. Σκέφτηκα να δω το πρόσωπο της ζωής μας από το φωτεινό της το μάγουλο και την καθημερινή μας την περιπέτεια σαν ένα ταξίδι χαράς και δεινού ξεφαντώματος. Να πάω στα σχολειά και να χαρώ μελίσσια αειφόρας χαράς. Να δω εκεί δασκάλους αμέριμνους, χωρίς προβλήματα, να δω μαθητές με τις προοπτικές της ζωής τους εγγυημένες. Να δω και τον υπουργό Παιδείας να χαίρεται κι αυτός, γλυκός και αμέριμνος, μέσα σε αυλές πανεπιστημίων λουλουδιασμένες, ευδαίμων και πασιχαρής, μέσα σε συνελεύσεις θριαμβικές, όπου τα χειροκροτήματα διαδέχονται τους ασπασμούς και οι εναγκαλισμοί τους ερωτικούς ψιθύρους. Και ύστερα να πάω στους δρόμους της αγοράς, για να χαρώ στεφανηφόρα καλάθια, κρεοπώλες ευδαίμονες, οπωροπώλες περιχαρείς, λάδια ανόθευτα, ευτραφών ορνίθων χορούς, κρεάτων γέλωτες, παραδείσιων κήπων προϊόντα αμόλυντα, αγλαϊσματα οικολόγων και αγαθών εμπόρων νταραβερίσματα.

Να κατηφορίσω ύστερα στις ακρογιαλιές, όπου οι Ελληνες με λυμένα προβλήματα, είτε λούονται μέσα σε ύδατα γλαυκά, ιριδίζοντα και αφροστεφή, είτε κυλίονται πάνω σε αμμουδιές καθαρές, όπου ρινίσματα χρυσού εναλλάσσονται με κουτιά “Κόκα Κόλα”, και κομψά πακέτα βρεφικών εσωρούχων, όπως “Πάμπερς” και “Νάνις”, εναλλάσσονται με απορρίμματα ερωτικών περιπτύξεων. Να καμαρώσω και να χαρώ τους απόμαχους της ελληνικής εργασίας να καταμετρούν μέσα σε παλάμες τρεμάμενες της πλούσιας αμοιβής τους τα περισσεύματα. Να καμαρώσω και να χαρώ γενικώς την ευδαιμονία των Νεοελλήνων απλωμένη κάτω από ήλιους λαμπρούς και φαιδρούς, δίπλα σε θάλασσες ανοιχτές και απειρόκαλες.

Αυτή την πλευρά της ζωής θέλω να δω και να καμαρώσω, αυτή που μας απεργάζεται η μοχθηρή πολιτική των συνεδρίων και της διαρχίας, η βυζαντινολογία, της σταθεροποίησης τα επικήδεια άσματα και των ευρωπαϊκών συγκλίσεων ο θανατηφόρος κατήφορος, της κεντροαριστεράς μπουρδολογίας η παγίδευση και των εκσυγχρονισμών το αβυσσαλέο μη – αύριο. Ετσι, μόνο θα πάψω να γκρινιάζω, καλόπιστοι σύντροφοί μου, όταν ανακαλύψω τον κόσμο της άλλης πλευράς. Οταν μάθω και γω να χαίρομαι με τον πόλεμο, να πλένω τα κουρασμένα μου χέρια στο θολό νερό της μεγάλης ιδέας και να σκύβω τον τράχηλο κάτω από τους ήχους όρθρων επαργυρωμένων. Είμαι σίγουρος πως θα τα βλέπω όλα ευτυχισμένα και ρόδινα, όταν κλειστώ ερμητικά στο προσωπικό μου ταμείο και αρνηθώ ν’ ακούσω τις κραυγές των πεινασμένων παιδιών, τους στεναγμούς των άνεργων πτυχιούχων, τους τριγμούς της εθνικής μας σοβαρότητας. Ναι, είμαι σίγουρος πως μπορούμε όλοι μας να δούμε τα πράγματα από την καλή τους πλευρά, αρκεί να πούμε ναι στους καινούριους εξοπλισμούς, ναι στην πολιτική των “βημάτων”, ναι στην υποτέλεια και τις υλακές των απόλεμων βαθμοφόρων. Αρκεί να πούμε ναι στις αναλύσεις των τηλεοπτικών αβύσσων, που, αντί να αναλύουν τα καθημερινά μας προβλήματα, συνθέτουν στεφάνια από αγκάθια, πυροβολούν κατάστηθα τη νοημοσύνη μας και λοιδορούν με τη γλώσσα βγαλμένη, κατακόκκινη από τις καθημερινές καραμέλες του αποπροσανατολισμού και της μη – αλήθειας.

Γι’ αυτό, λοιπόν, αφήστε με να γκρινιάζω, γιατί όπου και να γυρίσω βλέπω λύματα και παράνομες χωματερές. Οπου και να περπατήσω, βουλιάζω μέσα στα τέλματα του καπιταλισμού και χάνομαι μέσα στον κονιορτό της δυτικοφερμένης ψευτιάς. Οσο και να θέλω να δω τα πράγματα από τη φωτεινή τους πλευρά, δεν το καταφέρνω, κάτι με αδράχνει και με τραβά, με βουλιάζει και με υπονομεύει. Δεν είμαι γκρινιάρης από φυσικού μου, καλοί μου σύντροφοι, ίσα ίσα, είμαι καλοπροαίρετος και καλόπιστος, εύπιστος και καταδεκτικός. Είμαι και γω ένα από κείνα τα μεγάλα παιδιά που απλώνουν το χέρι και ψάχνουν να βρούνε τον Άλλο. Είμαι και γω ένας από κείνους που περπατούνε πάνω σε κορυφές, που χάνονται μέσα σε ατέλειωτους δρόμους. Είμαι ένας από κείνους που ψάχνουν εναγώνια πάνω στη γη, για να βρουν τις σημαίες της Επανάστασης. Μ’ αυτή τη ζωή, όμως, δεν μπορώ να βολευτώ. Εδώ και καιρό σιγουρεύτηκα πια ότι με κοροϊδεύουν, ότι μ’ εξαπατούν, μου κλείνουν το στόμα, μου φοράνε παπούτσια στενά και μου δίνουν να κρατάω φτερούγες σκοτωμένων πουλιών. Αφήστε με, λοιπόν, να γκρινιάσω κι αυτή την Κυριακή. Αφού, έτσι κι αλλιώς, και την άλλη το ίδιο θα κάνω.

Αν δεν υπήρχε το ΚΚΕ, θα έπρεπε να το ξαναφτιάξουμε

 

Δημοσιεύτηκε στην Κατιούσα (εν όψει της απογευματινής γιορτής στο ΣΕΦ)

Έστιν ουν κόμμα…

Κόμμα είναι η οργανωμένη πρωτοπορία, το συνειδητοποιημένο κομμάτι της εργατικής τάξης που τραβάει μπροστά και ξέρει πως δεν αρκεί να μάχεσαι, αλλά να νικάς. Και αυτό απαιτεί να οργανώνεις την τάξη σου, τους αγώνες της, να μπαίνεις μπροστά, να μην αφήνεις τις ριζοσπαστικές διαθέσεις να ανεβοκατεβαίνουν σαν παλίρροια, ανάλογα με την αυθόρμητη συνείδηση. Να δένεις το ατσάλι και να στύβεις την πέτρα και στις πιο αντίξοες συνθήκες, με τους πιο αρνητικούς συσχετισμούς. Να δείχνεις την προοπτική μες στο πιο βαθύ σκοτάδι, που θα το διαδεχτεί η αυγή.

Το ΚΚΕ είναι το κόμμα της εργατικής τάξης στην Ελλάδα, με βαθιές ρίζες στο λαό, τις διεκδικήσεις, τις παραδόσεις του. Όποια πέτρα και αν σηκώσεις σε αυτόν τον τόπο, σε όποια γωνιά του κι αν βρεθείς, είναι συνδεμένη με το ΚΚΕ, το ιστορικό του χνάρι, από τα βουνά του αντάρτικου, ως τις βραχονησίδες της εξορίας, απ’ τα μεγάλα αστικά κέντρα με τη συγκεντρωμένη εργατική τάξη, ως την επαρχία με τους φτωχούς αγρότες και τους προλετάριους της υπαίθρου.

Το ΚΚΕ είναι συνδεμένο με κάθε σύγχρονη εργατική διεκδίκηση, με κάθε λαϊκό αγώνα, από τους πιο μεγάλους, ως τους πιο “μικρούς”, από το ένοπλο αντάρτικο της δεκαετίας του 40 -την κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης στη χώρα μας- ως τις κινητοποιήσεις σήμερα, τις εργατικές απεργίες, τα αγροτικά μπλόκα, τις μαθητικές καταλήψεις, την άμεση κινητοποίηση ενάντια σε κάθε απόλυση, κάθε κρούσμα εργοδοτικής αυθαιρεσίας, οπουδήποτε υπάρχει εργαζόμενος λαός. Δίνει το χέρι του σε όποιον σηκώνεται, σε όποιον σηκώνει ανάστημα ενάντια στον κόσμο της εκμετάλλευσης και τη σαπίλα του.

Το ΚΚΕ είναι το κόμμα της εργατικής τάξης. Όσοι το χτύπησαν και το χτυπάνε ως σήμερα -και προφανώς με αυτό δεν εννοούμε όσους διαφωνούν μαζί του, είναι σαφής η διαφοροποίηση- στόχευαν σε αυτό το χαρακτηριστικό του, προσπάθησαν ακόμα και να το διαλύσουν κατά καιρούς, να το διαχύσουν σε μια ενωτική σούπα, να το μεταλλάξουν για να “προσαρμοστεί” στη νέα εποχή και τα δεδομένα της, να το κάνουν κάτι άλλο από αυτό που είναι, με όλες τις αδυναμίες του και τυχόν ανεπάρκειές του: η οργανωμένη πρωτοπορία της εργατικής τάξης και των αγώνων της. Γι’ αυτό το εχθρεύονται και το έχουν διαρκώς στο στόχαστρο, αλλιώς θα περίσσευαν οι “γλύκες” και τα καλά λόγια.

Αν το είχαν πετύχει λοιπόν, αν είχαν πετύχει να μην υπάρχει ΚΚ -όπως δεν υπάρχει στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου, εξαιτίας της αντεπαναστατικής λαίλαπας- το βασικό καθήκον θα ήταν να το φτιάξουμε ξανά από την αρχή. Κι είναι ευτύχημα πως δε χρειάζεται σήμερα να ξεκινήσουμε από το μηδέν, πως το ΚΚΕ άντεξε και πήγε κόντρα στο ρεύμα της αντεπανάστασης, της ενσωμάτωσης, της (παλιάς και σύγχρονης) Πασοκιάς, πως τελικά δεν έγινε σαν τα μούτρα τους, μία από τα ίδια.

Αυτό δείχνει πως οι ρίζες του δέντρου είναι γερές, πως μπορεί ξανά να θεριέψει, να πετάξει φύλλα και να δώσει καρπούς, πως είναι αειθαλές, παντός καιρού, δεν το τρομάζει η βαρυχειμωνιά. Κι αυτό δεν έχει μόνο ιστορική αξία και διάσταση, περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις, αλλά πρωτίστως για το μέλλον, για την προοπτική και για την επανάσταση που έρχεται…

Σήμερα το ΚΚΕ κλείνει 99 χρόνια αδιάλειπτης ύπαρξης και επαναστατικής δράσης, και στρέφει το βλέμμα του όχι μόνο στη μεγάλη επέτειο των δικών του εκατό χρόνων, αλλά σε αυτήν ακριβώς την προοπτική, για να μεγαλώσει το δέντρο και να καρπίσει ο σπόρος που έπεσε σαν σήμερα, το 1918, στα γραφεία του Πειραιά.

Οι κομμουνιστές και το κοινοβούλιο

Γελοιογραφία που σατιρίζει τη φυγή των 2 Ρώσων πρώην βουλευτών στην Ουκρανία: «Μην πυροβολείτε, είμαστε Ρώσοι βουλευτές»

Δίχως άλλο, ήταν ένα «ευτυχισμένο» ζευγάρι, που τραβούσε σαν «μαγνήτης» πάνω του τους φακούς των ΜΜΕ. Κάθε σοβαρό κοσμοπολίτικο περιοδικό έπρεπε να έχει αφιέρωμα σ' αυτούς. Εκείνη, η Μαρία Μαξάκοβα - Ινγκεμπερς, τραγουδίστρια της όπερας και βουλευτίνα της «Ενιαίας Ρωσίας», δηλαδή του κυβερνώντος κόμματος, του Προέδρου Βλ. Πούτιν και του πρωθυπουργού, Β. Μεντβέντεφ. Εκείνος, ο Ντενίς Βορονένκοφ νομικός, διδάκτορας νομικών επιστημών και βουλευτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ). Παντρεύτηκαν ενώ ήταν και οι δύο εκλεγμένοι βουλευτές των κομμάτων τους το 2015 και ένα χρόνο αργότερα απέκτησαν έναν γιο, κερνώντας σάντουιτς με χαβιάρι όλους τους συναδέλφους τους στη ρωσική Κρατική Δούμα, σύμφωνα με τα λεγόμενα του αρχηγού του Φιλελεύθερου - Δημοκρατικού Κόμματος, Β. Ζιρινόφσκι.
Η οικογενειακή τους συμβίωση λάμβανε και πολιτικά χαρακτηριστικά, όταν έκαναν «κοινές συναντήσεις με τους εκλογείς», ενημερώνοντας από κοινού για τις πολιτικές δραστηριότητες και νομοθετικές πρωτοβουλίες τους. Κάτι, που τα ρωσικά ΜΜΕ εκθείαζαν, δείχνοντας τον «πολιτισμένο» και συναινετικό τρόπο με τον οποίο μπορεί να διεξάγεται η πολιτική «διαπάλη» στη Ρωσία. Σαν μια «ενοχλητική μύγα» δίπλα στην όμορφη «τούρτα» που σέρβιραν τα ρωσικά ΜΜΕ, ήταν κάποιες έρευνες της εισαγγελίας, που κατηγορούσε τον Ντ. Βορονένκοφ για μαφιόζικη κατάληψη και ιδιοποίηση ενός κτιρίου στο κέντρο της Μόσχας, αξίας 5 εκατομμυρίων δολαρίων.

Αποψη του ρωσικού αστικού κοινοβουλίου (Δούμα)

Ολη, όμως, αυτή η «μαγική» εικόνα, ήρθε «τούμπα» πριν από λίγες μέρες. Το ανδρόγυνο, που νωρίτερα, στις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2016, δεν επανεκλέχτηκε στην Κρατική Δούμα, εντελώς ξαφνικά μετακόμισε στο Κίεβο της Ουκρανίας. Και όχι μόνον αυτό, αλλά έλαβε και την ουκρανική υπηκοότητα. Νωρίτερα από αυτό, ο Ντ. Βορονένκοφ κατέθεσε στον γενικό εισαγγελέα της Ουκρανίας, Γιούρι Λουτσένκο, κατά του πρώην Προέδρου της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, στην υπόθεση δίωξης του τελευταίου για «εσχάτη προδοσία». Σύμφωνα με όσα διαρρέουν τα ΜΜΕ, στην κατάθεσή του, ως πρώην μέλος της μόνιμης κοινοβουλευτικής επιτροπής του ρωσικού κοινοβουλίου για ζητήματα κρατικής ασφάλειας, ο Ντ. Βορονένκοφ κατέθεσε πως ο Γιανουκόβιτς, για να διατηρηθεί στον προεδρικό «θώκο», είχε συμφωνήσει να αφήσει ρωσικές στρατιωτικές μονάδες να διεισδύσουν στην Ουκρανία. Κάτι, που, σύμφωνα με τις κατηγορίες του, οδήγησε στην εύκολη «προσάρτηση» της Κριμαίας από τη Ρωσία και στα αιματηρά γεγονότα στην νοτιοανατολική Ουκρανία.
Μάλιστα, ο Ντ. Βορονένκοφ, σε μια προσπάθεια να εξηγήσει αυτή του τη στάση, σε δηλώσεις του στα ΜΜΕ είπε: «Η κατάσταση στη Ρωσία είναι όπως στη ναζιστική Γερμανία. Δεν θέλω να ζήσω στο ψέμα και στην υποκρισία. Εγινα πολίτης της Ουκρανίας και είμαι υπερήφανος γι' αυτό». Κι αυτές τις δηλώσεις τις έκανε την ώρα που στην Ουκρανία απαγορεύεται το ΚΚ Ουκρανίας και γκρεμίζονται τα αντιφασιστικά και σοβιετικά μνημεία, την ώρα που οι επίσημες ουκρανικές αρχές δικαιώνουν τους συνεργάτες των ναζί.
Εννοείται, πως οι εξελίξεις προκάλεσαν την «έκρηξη» των ρωσικών ΜΜΕ, που κατηγόρησαν τον πρώην βουλευτή του ΚΚΡΟ για «εθνική προδοσία». Το ίδιο το κόμμα του, με μια λιτή δήλωση σημείωνε πως ο συγκεκριμένος, από τη στιγμή που πήρε την υπηκοότητα άλλης χώρας, έπαψε αυτομάτως να έχει σχέσεις με το ΚΚΡΟ.
Ομως, αυτή η θλιβερή κατάληξη του συναινετικού «παραμυθιού», της «πολιτισμένης» πολιτικής αντιπαράθεσης, που όλο το προηγούμενο διάστημα, διηγούνταν τα ρωσικά αστικά ΜΜΕ, δίνει τροφή για σκέψεις γύρω από το ζήτημα της σχέσης του Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚ) με το κοινοβούλιο.

Ο σκοπός της κοινοβουλευτικής δράσης για τους κομμουνιστές

Κατά τη διάρκεια της καπιταλιστικής κρίσης και της αναδιάταξης του πολιτικού συστήματος στη χώρα μας, εντάθηκαν σε μερίδες των εργαζομένων οι αυταπάτες για το ρόλο του αστικού κοινοβουλίου. Μια σειρά αστικές κι οπορτουνιστικές δυνάμεις καλλιέργησαν στους εργαζόμενους την αντίληψη πως είναι αρκετή μια σωστή λαϊκή ψήφος και ανάλογη «καλή» κοινοβουλευτική πλειοψηφία, που θα καθορίσει μια «αριστερή», «ριζοσπαστική» κυβέρνηση, κι όλοι αυτοί θα βάλουν τέλος στα βάσανα του λαού, στους φόρους, στην ανεργία, στα μνημόνια, στο πετσόκομμα μισθών και συντάξεων, κοινωνικών δικαιωμάτων κ.ο.κ.
Σήμερα, 2 χρόνια από την «πρώτη φορά αριστερά» όλοι γνωρίζουν πως τα πράγματα δεν είναι έτσι, όπως τα περιέγραφαν οι διάφορες «αντιμνημνονιακές δυνάμεις», που συνέχισαν ως κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ να εφαρμόζουν παλιά και νέα μνημόνια σε βάρος του λαού και προς όφελος του κεφαλαίου. Αποδεικνύονται σοφές οι εκτιμήσεις της Απόφασης του 2ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς (1920), όπου σημειωνόταν: «Τα αστικά κοινοβούλια, που αποτελούν έναν από τους σημαντικούς μηχανισμούς της αστικής κρατικής μηχανής, δεν μπορούν να κατακτηθούν, όπως δεν μπορεί να κατακτηθεί από το προλεταριάτο το αστικό κράτος γενικά. Το καθήκον του προλεταριάτου συνίσταται στο να αποσπάσει την κρατική μηχανή της αστικής τάξης, να την καταστρέψει και μαζί της να καταστρέψει τα κοινοβουλευτικά ιδρύματα». Αυτό το καθήκον μπορεί να το επιτελέσει μόνον η επανάσταση, με τη συγκρότηση νέων μορφών εργατικής εξουσίας. Ομως η διαμόρφωση της επαναστατικής κατάστασης, που μπορεί να οδηγήσει στην επανάσταση, είναι μια αντικειμενική διαδικασία, που δεν καθορίζεται απλώς από τις δικές μας διαθέσεις. Ωστόσο, το Κομμουνιστικό Κόμμα πρέπει από τα πριν να προετοιμάζεται, με τη δράση του να βοηθά στην ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα, της συνείδησης των εργαζομένων, να έχει την αναγκαία ετοιμότητα, ώστε σε συνθήκες διαμόρφωσης επαναστατικής κατάστασης, να συμβάλει στην ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος και στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας χωρίς την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Ολα τα «σφυριά» του Κόμματος πρέπει να χτυπούν στον ίδιο στόχο. Αυτό ισχύει και για τη δράση του στο κοινοβούλιο, που πρέπει να αξιοποιείται από το ΚΚ για τη διαφώτιση των εργαζομένων, ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα, αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα για την ενίσχυση της ταξικής πάλης. Ο Λένιν σημείωνε σχετικά: «Η συμμετοχή στις βουλευτικές εκλογές και στην πάλη από το βήμα της βουλής είναι υποχρεωτική για το κόμμα του επαναστατικού προλεταριάτου ακριβώς για να δια παιδαγωγήσει τα καθυστερημένα στρώματα της τάξης του (...). Οσο καιρό δεν θα έχετε τη δύναμη να διαλύσετε το αστικό κοινοβούλιο και οποιοδήποτε άλλο αντιδραστικό ίδρυ μα άλλου τύπου, είστε υποχρεωμένοι να δουλεύετε μέσα σ' αυτά...», ενώ και η προαναφερόμενη Απόφαση της Κομμουνιστικής Διεθνούς σημείωνε: «Ενα από αυτά τα επικουρικά σημεία στήριξης είναι το βήμα του αστικού κοινοβουλίου. Το γεγονός ότι είναι ένα αστικό κρατικό ίδρυμα, δεν πρέπει καθόλου να τίθεται ως πρόσχημα εναντίον της συμμετοχής στην κοινοβουλευτική πάλη. Το κομμουνιστικό κόμμα δεν μπαίνει σε αυτό το ίδρυμα για να κάνει εκεί οργανική δουλειά, αλλά για να βοηθήσει από τους κόλπους του κοινοβουλίου τις μάζες να υποσκάψουν με τη δράση τους την κρατική μηχανή της αστικής τάξης και το ίδιο το κοινοβούλιο από τα μέσα».
Σήμερα, το Κόμμα μας αξιοποιεί κατάλληλα την παρουσία των βουλευτών του στο Κοινοβούλιο και στο Ευρωκοινοβούλιο, έχοντας πάντα υπόψη πως αυτά τα αστικά κοινοβούλια δεν μπορούν να τεθούν στην υπηρεσία της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, αλλά η δράση μας εκεί μας δίνει ορισμένα σημαντικά μέσα για τη διαφώτιση του λαού και την οργάνωση της πάλης του. Ταυτόχρονα, το ΚΚΕ προωθεί, προβάλλει και στηρίζει κάθε μέτρο ανακούφισης λαϊκών στρωμάτων, στηρίζοντας τους εργατικούς και λαϊκούς αγώνες, με πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόταση νόμου, που κατέθεσε το Κόμμα μας για τις Συλλογικές Συμβάσεις και η οποία υπογραφόταν από 513 Εργατικά Σωματεία, Ομοσπονδίες και Εργατικά Κέντρα της χώρας μας.
Δυστυχώς, αυτό, που έχει ξεκάθαρο το ΚΚΕ δεν είναι ξεκάθαρο για πολλά, ίσως για τα περισσότερα Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα στον κόσμο.

Ο κοινοβουλευτισμός ως «γιατρικό» για τον καπιταλισμό

Σήμερα, στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα είναι διαδεδομένη η αντίληψη αντιμετώπισης της κοινοβουλευτικής δράσης ως «γιατρικό» για τον καπιταλισμό, μέσα από τη διόρθωση των «στραβών» του. Μιλάμε για μια ολόκληρη στρατηγική που χωρίζει σε ενδιάμεσα στάδια την πάλη για το σοσιαλισμό. Εδώ εντάσσεται και η καλλιέργεια κοινοβουλευτικών αυταπατών, που δήθεν μέσα από μεταρρυθμίσεις, που θα γίνουν με εκλογές, με δημοψηφίσματα, με το κοινοβούλιο και αφού περάσουμε από διάφορα «μεταβατικά στάδια», κάποτε θα φτάσουμε στο σοσιαλισμό.
Το ΚΚΕ ανέπτυξε τα προηγούμενα χρόνια εκτεταμένη ιδεολογική - πολιτική δουλειά, τόσο εντός, όσο κι εκτός της χώρας μας, ενάντια σε τέτοιες κοινοβουλευτικές αυταπάτες. Ετσι, π.χ. στην κατεύθυνση αυτή το Κόμμα μας συμμετείχε και παρουσίασε τις θέσεις του στο «στρογγυλό τραπέζι», που διοργάνωσε τον Μάρτη του 2014 στη Μόσχα το ΚΚΡΟ, με θέμα: «Οι κομμουνιστές στα κοινοβούλια και η ταξική πάλη». Σ' αυτό το σεμινάριο έλαβαν μέρος εκπρόσωποι Κομμουνιστικών κι Εργατικών Κομμάτων που έχουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση (από Ρωσία, Βέλγιο, Βιετνάμ, Βραζιλία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιαπωνία, Ινδία, Ισπανία, Καζακστάν, Κύπρο, Λετονία, Λευκορωσία, Μολδαβία, Πορτογαλία, Συρία, Ουκρανία, Χιλή) και στο οποίο φάνηκε η βαθιά σύγχυση που επικρατεί στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα γύρω από το θέμα, όχι μόνον από κόμματα που είναι εδώ και πολλά χρόνια διαβρωμένα από τις ευρωκομμουνιστικές αντιλήψεις, όπως το Ισπανικό ΚΚ, αλλά κι από άλλα.
Στην πράξη, οι κοινοβουλευτικές αυταπάτες, που έχουν πολλά ΚΚ, οδηγούνε ακόμη και στο πλαίσιο του Ευρωκοινοβουλίου κάποιους ευρωβουλευτές από άλλα ΚΚ να καταθέτουν προτάσεις για μεταρρυθμίσεις που στόχο έχουν την δήθεν «εξυγίανση» του καπιταλισμού και τον δήθεν «εκδημοκρατισμό» της ΕΕ.
Είναι χαρακτηριστικό πως ευρωβουλευτής του μεταλλαγμένου Γαλλικού ΚΚ εισηγήθηκε έκθεση «για το σχέδιο δράσης για μια βιώσιμη και ανταγωνιστική χαλυβουργία στην Ευρώπη», δηλαδή έκθεση στη γραμμή των συμφερόντων των βιομηχάνων της χαλυβουργίας. Επίσης, ευρωβουλευτές από άλλα ΚΚ αναλαμβάνουν στο πλαίσιο του Ευρωκοινοβουλίου να εκπονήσουν «Εκθέσεις», που ανάμεσα σε ανέξοδα ευχολόγια υμνούν π.χ. τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, προωθούν συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ με τρίτες χώρες. `Η αναλαμβάνουν να εκπονήσουν για την ΕΕ την πολιτική για την «Ανατολική εταιρική σχέση», δηλαδή για το πώς τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών μονοπωλίων θα διεισδύσουν καλύτερα στις περιοχές της πρώην ΕΣΣΔ. Μια τέτοια στάση, οπωσδήποτε, επιτείνει συγχύσεις όχι μόνον για το ρόλο των κομμουνιστών μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο, αλλά και στην πράξη τροφοδοτεί αυταπάτες και αποκρύπτει τον πραγματικό ταξικό χαρακτήρα της ΕΕ ως διακρατικής ένωσης του κεφαλαίου που έχει στο στόχαστρο τα εργατικά - λαϊκά στρώματα.
Ολη αυτή η κατάσταση, σαφώς, λειτουργεί ως «εργαλείο» ενσωμάτωσης των ΚΚ στο σύστημα, «μοχλός» για την αστικοποίησή τους.

Για τους όρους λειτουργίας των κομμουνιστών στο κοινοβούλιο

Υπάρχει, ακόμα, και η σημαντική πλευρά των όρων, με τους οποίους καθορίζεται η σύνθεση της κοινοβουλευτικής ομάδας, η λειτουργία της, συνολικά ο έλεγχος και η καθοδήγησή της από τα όργανα του ΚΚ.
Σίγουρα σ' αυτό το άρθρο δεν μπορούμε αναλυτικά να αναφερθούμε σ' αυτήν την πλευρά, ωστόσο, αξίζει να σημειώσουμε πως πολλά ΚΚ έχουν παραιτηθεί από δοκιμασμένους κανόνες, όπως είναι π.χ. η καταβολή των όποιων βουλευτικών αποδοχών στο κόμμα, όπως γίνεται με τους βουλευτές και ευρωβουλευτές του ΚΚΕ. `Η δεν λαμβάνουν μέτρα ενάντια στον καριερισμό και στην προσωπική προβολή των στελεχών τους. Ετσι π.χ. υπάρχουν ΚΚ, ακόμη κι ορισμένα που σωστά απορρίπτουν τον λεγόμενο «κοινοβουλευτικό δρόμο», που επιτρέπουν στα στελέχη τους, ακόμη και σε μη προεκλογικές περιόδους να διακινούν προσωπικά προεκλογικά υλικά (ημερολόγια, αφίσες κ.ά. με τα πρόσωπά τους), καλλιεργώντας τέτοιες συμπεριφορές αυτονόμησης.
Ο καριερισμός και το οικονομικό όφελος από την κοινοβουλευτική δράση είναι εργαλείο εκμαυλισμού των συνειδήσεων και θλιβερών καταστάσεων, σαν αυτή του Ντ. Βορονένκοφ.

Ετοιμότητα σε κάθε ενδεχόμενο

Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 20ό Συνέδριο σημειώνεται, μεταξύ άλλων, πως: «Δρώντας για πάνω από 4 δεκαετίες πλέον σε συνθήκες αστικής νομιμότητας, σχετικά "ειρηνικές", αστικές κοινοβουλευτικές, είναι δυνατό στις γραμμές μας, στον περίγυρο συνολικά, σε ευρύτερα εργατικά και λαϊκά στρώματα ακόμα περισσότερο να δημιουργούνται λεγκαλιστικές αυταπάτες, να εδραιώνεται η λαθεμένη αντίληψη ότι μέσω αλλεπάλληλων εκλογικών μαχών και ανόδου του ποσοστού, μέσω μικρών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων θα γίνει δυνατή η συνολική επαναστατική αλλαγή».
Ομως, η Ιστορία του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, ακόμη και η πιο σύγχρονη, είναι διδακτική:
Στη δεκαετία του '70 και του '80 το Ιταλικό ΚΚ είχε πάνω από 200 βουλευτές (στους 630 του ιταλικού κοινοβουλίου). Σήμερα αυτό το κόμμα σαν τέτοιο έχει εκλείψει. Στην Ιταλία υπάρχουν μερικά ΚΚ, που ακολουθούν την επιζήμια παράδοση του ευρωκομμουνισμού, κι ένα με το οποίο έχει σχέσεις το Κόμμα μας και το οποίο την αντιμάχεται. Κανένα από αυτά, δεν έχει σήμερα κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.
`Η, πριν από 20 χρόνια, στις εκλογές του 1998 το ΚΚ Ουκρανίας είχε συγκεντρώσει το 25%, εκλέγοντας 121 βουλευτές στους 450, ενώ σήμερα τίθεται εκτός νόμου και δεν έχει τη δυνατότητα συμμετοχής στις εκλογές και βέβαια δεν έχει τη δυνατότητα να έχει βουλευτές.
Συμπερασματικά, το ΚΚ, πρέπει να μπορεί να οργανώνει την πάλη του σε οποιεσδήποτε συνθήκες. Να λαμβάνει τα μέτρα του, ώστε η κοινοβουλευτική παρουσία του να εξυπηρετεί το κύριο καθήκον του, την εξωκοινοβουλευτική δουλειά, την ανάπτυξη της ταξικής πάλης, τη σύγκρουση με το αστικό σύστημα. Να θωρακιστεί έτσι, ώστε ακόμη κι αν η αστική τάξη καταφέρει να του στερήσει το κοινοβουλευτικό βήμα, να μπορέσει να συνεχίσει την πάλη του για το σοσιαλισμό με ακόμη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.

Του Ελισαίου ΒΑΓΕΝΑ*
*Ο Ε. Βαγενάς είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ

Τέσσερεις γυναίκες που βίωσαν μέχρι θανάτου τη βία του αστικού κράτους

Κατιούσα
 

Με αφορμή τη σημερινή «Παγκόσμια Μέρα εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών» θυμηθήκαμε τέσσερις γυναίκες που γράψανε  ηρωικές σελίδες.
 Τέσσερις κομμουνίστριες που δεν κακομοιριάσανε, δεν σταυρώσανε μοιρολατρικά τα χέρια και θυσίασαν τα ολάνθιστα νιάτα τους για να πάψει απ’ τον κόσμο η βία της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Αθηνά Μπενέκου

Αθηνά Μπενέκου
Η κόκκινη δασκάλα

Δασκάλα, γεννήθηκε στο χωριό Ζούπαινα Λακωνίας. Στην περίοδο της Κατοχής έδρασε μέσα από τις γραμμές της ΕΠΟΝ. Έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην δημιουργία του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου.

Το 1947 της ανατίθεται η δημιουργία δικτύου πληροφοριών στην Τρίπολη. Εντοπίζεται και καταγγέλλεται στην τοπική χωροφυλακή. Συλλαμβάνεται και δικάζεται στην Αθήνα. Καταδικάζεται σε θάνατο από το Έκτακτο Στρατοδικείο Τρίπολης.

Εκτελείται στις 8/12/1947. Ήταν η πρώτη γυναίκα που ντουφεκίστηκε από το εκτελεστικό απόσπασμα στην Πελοπόννησο.

Λίγο πριν την εκτελέσουν φώναξε: «Πιστεύω ότι ο χώρος αυτός που τώρα εσείς ποτίζετε με το αίμα μου, θα γίνει αύριο τόπος προσκυνήματος που θα έρχονται τα παιδιά σας και θα τον ραίνουν με λουλούδια. Ζήτω το ΚΚΕ!»

Ειρήνη Γκίνη (Μίρκα Γκίνοβα)

Ειρήνη Γκίνη (Μίρκα Γκίνοβα) Η πρώτη εκτελεσμένη με απόφαση στρατοδικείου

Γεννήθηκε στο Ρουσίλοβο Μακεδονίας το 1923. Νηπιαγωγός από φτωχή αγροτική οικογένεια. Το 1942 οργανώνεται στην ΕΠΟΝ. Συνέβαλε στην οργάνωση ανταρτών στον ΕΛΑΣ.

Το καλοκαίρι του 1946 μαζί με 6 συντρόφους της πέφτουν στα χέρια χωροφυλάκων. Η Γκίνη δεν λύγισε στα φριχτά βασανιστήρια της ασφάλειας.
Οι μόνες λέξεις που βγήκαν από το στόμα της ήταν: «Ράψτε τα στόματά σας σύντροφοι. Ούτε κουβέντα στους προδότες!»

Στις 25/7/1946 περνά στρατοδικείο και καταδικάζεται σε θάνατο. Ο κόσμος που βρίσκονταν στη δίκη της φώναζε: «Λευτεριά, όχι θάνατο».

Στις 27/7/1946 εκτελείται στα Γιαννιτσά. Ήταν η πρώτη εκτέλεση με απόφαση στρατοδικείου.

Προς τη μεταφορά της στο εκτελεστικό απόσπασμα τραγουδούσε τη Διεθνή και άλα επαναστατικά τραγούδια. Δε δέχτηκε να της δέσουνε τα μάτια. Και όταν τα όπλα ορθώθηκαν μπροστά της εκείνη σήκωσε περήφανα το κεφάλι και φώναξε: «Πίσω μας έρχονται χιλιάδες, εκατομμύρια μαχητές της λευτεριάς. Εμείς αύριο θα είμαστε στρατός και θα σας συντρίψουμε…Ζήτω το ΚΚΕ!»

Άννα Θωμάκου – Παυλάκου

Άννα Θωμάκου – Παυλάκου

  Η 17χρονη ΕΠΟΝίτισσα που εκτελέστηκε δυο φορές

Γεννήθηκε το 1926 στα Ταμπούρια. 15 χρονών εντάσσεται στην ΕΠΟΝ. Πρωτοστατεί στις μαθητικές κινητοποιήσεις και τιμωρείται με αποβολή από το σχολείο της.

Στις 11 Μαΐου 1944 ενώ πήγαινε σχολειό συλλαμβάνεται από πράκτορες των Ες Ες.

2 μέρες την υπέβαλλαν στο μαρτύριο του κρεμάσματος και του ανελέητου ξυλοδαρμού, χωρίς να της αποσπάσουν ούτε λέξη.

Την μεταφέρουν στο Σκαραμαγκά, όπου ο καταδότης της Γιαννακός τη ρωτά αν έχει να πει κάτι. Η Άννα ατρόμητη του φωνάζει: «Ζήτω η Ελλάδα. Ζήτω το ΕΑΜ». Αυτός την πυροβολεί στον αυχένα και νομίζοντας ότι είναι νεκρή την πετάει σ’ ένα βαθύ ξεροπήγαδο.

Η Άννα συνέρχεται μετά από 36 ώρες. Οι κραυγές της τραβούν την προσοχή του κόσμου που βρίσκονταν εκεί κοντά. Την ίδια ώρα από το σημείο περνάει μια γερμανική φάλαγγα και βλέποντας τον συνωστισμό του κόσμου σταματάει.
Την νύχτα οι Γερμανοί μπλοκάρουν το Κρατικό Νοσοκομείο Αμπελοκήπων στο οποίο την είχαν μεταφέρει. Με απειλές και πυροβολισμούς αρπάζουν την τραυματισμένη Άννα και εξαφανίζονται. Την μεταφέρουν στο Χαϊδάρι και την κλείνουν σε αυστηρή απομόνωση.

Την εκτελούν για δεύτερη φορά στις 6 του Ιούνη.

Σταθούλα Λεβέντη

Σταθούλα Λεβέντη

Η πρώτη γυναίκα που χόρεψε γύρω από το φοίνικα της φυλακής

Ένας φοίνικας αυτό ήταν όλο και όλο το δέντρο που στεκόταν στη μέση της αυλής των Γυναικείων Φυλακών Αβέρωφ. Γύρω από αυτό το δέντρο χόρευαν και τραγουδούσαν οι φυλακισμένες γυναίκες πριν οδηγηθούν στο εκτελεστικό απόσπασμα. Έτσι με χορό και τραγούδι υποδέχονταν ακόμα και την απόφαση για την εκτέλεσής τους.

Η Σταθούλα Λεβέντη, εργάτρια υφαντουργίας, ήταν η πρώτη γυναίκα που χόρεψε και τραγούδησε το «έχε γεια καημένε κόσμε» γύρω από το δέντρο της φυλακής πριν την οδηγήσουν στην εκτέλεση.

Την ίδια στιγμή 19 παλικάρια χορεύαν τον ίδιο χορό στις πλαϊνές φυλακές.
Η Σταθούλα εκετελείται στις 21/2/1948.

Τα τελευταία της λόγια μπροστά στο απόσπασμα ήταν: «Συντρόφισσες! Όποια πεθαίνει για το Κόμμα πεθαίνει για τη λευτεριά. Κι όποια πεθαίνει για τη λευτεριά, ζει αιώνια. Καλήν αντάμωση συντρόφισσες».

Τα στοιχεία για τις ηρωίδες, από το λεύκωμα «Οι αλύγιστοι της ταξικής πάλης», εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2016

http://www.katiousa.gr

Του ξεσκλαβωμού οι ήχοι... - Ο Ευρυτάνας Ρήγας Γκόλφης για τη Ρώσικη Επανάσταση!

 

Λίγοι, ακόμη και Ευρυτάνες, γνωρίζουν ότι ο σπουδαίος διανοούμενος Ρήγας Γκόλφης (φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτρη Δημητριάδη, 1886-1958) κατάγονταν, εκ μέρους του πατέρα του, από το Καρπενήσι! 

Ο ίδιος αν και είχε γεννηθεί στο Μεσολόγγι, λάτρευε παθολογικά την πατρώα Ευρυτανική γη την οποία και ύμνησε στο υπέροχο ποίημά του με τίτλο "Βελούχι", γράφοντας: ".... Αχ! έλα να μου πλάσεις και το κορμί λεβέντικο, και την ψυχή λεβέντρα..."! (σ.σ. μελλοντικά θα σας παρουσιάσουμε αυτό το σπάνιο, δυσεύρετο ποίημα για τον τόπο μας). 

Ο Ρ. Γκόλφης σπούδασε νομικά και εργάστηκε ως συμβολαιογράφος. Υπήρξε ένας από τους μαχητικότερους δημοτικιστές της εποχής του. Συνεργάτης του περίφημου περιοδικού "Ο Νουμάς" και συγγραφέας, σε ηλικία μόλις 22 ετών, του εξαιρετικού μονόπρακτου δράματος "Ο Γήταυρος" (1908) που θεωρείται το πρώτο λογοτεχνικό έργο της σοσιαλιστικής σκέψης στην Ελλάδα!

Ήταν ένα φωτεινό επαναστατικό πνεύμα, ένας από τους πρωτοπόρους της προοδευτικής διανόησης (βλ και εδώ!). Μάλιστα το 1910 μετέφρασε στα ελληνικά και δημοσίευσε τον Ύμνο της Διεθνούς που είχε γράψει ο Γάλλος επαναστάτης εργάτης Ευγένιος Ποτιέ.

Ο Ευρυτάνας Ρήγας Γκόλφης, συνεπαρμένος και από τη μπολσεβίκικη επανάσταση, μετέφρασε στα 1919, από το γαλλικό περιοδικό "Les Annales", ένα ρώσικο επαναστατικό τραγούδι που το τιτλοφόρησε ως "O ΝΕΟΣ ΡΩΣΣΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ" και το δημοσίευσε στο περιοδικό "Ο Νουμάς". Το τραγούδι αυτό το χρησιμοποιούσαν οι χορωδίες των εργατικών σωματείων εκείνων των καιρών, βάζοντας στη θέση της λέξης Δημοκρατία τα Σοβιέτ και στη θέση του Τολστόι το Λένιν! 

Ιδού:

1.

Της νέας Ρωσσίας παιδιά, σηκωθείτε!
Σκλαβιά δεν έχει πια καμιά.
Παιδεμένα σεις κορμιά
τη ζωή σας ξαναβρήτε.
Χάθηκαν τα χρόνια τα βαριά,
χαίρεται ήλιο η λευτεριά.

2.

Χωριάτη που σκύβεις αιώνια, κουνήσου.
Δική σου πια είναι τώρα η γη.
Νέος κόσμος. Αλλαγή
στην ταπεινή τη ζωή σου.
Συ, που χτήνος δεν είχες μιλιά,
νιώσε λεύτερη δουλειά.

3.

Και συ μορφωμένε, με γνώμη, σε τοίχους
κλεισμένος, σ’ άγρια φυλακή,
άκου της χαράς εκεί,
του ξεσκλαβωμού τους ήχους.
Πάει το κνούτο ! Με φωνή χρυσή
ψάλλε τον Τολστόη, εσύ.

4.

Οι προδότες εδώ, κ' οι τεύτονες λύκοι
σου αφάνισαν σκληρά τη γη,
μα τρικύμισε η κραυγή :
στη Δημοκρατία νίκη!
Τα παιδιά σου, στο μέλλο μπροστά.
ζουν ή χάνουνται πιστά.

Περιοδικό "Ο Νουμάς", 23-2-1919 (η σελίδα από το "Ατέχνως")

blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης"

Τηλέφωνο

Θα ήταν ανέκδοτο, αν δεν ήταν μια ακόμα απόδειξη του εμπαιγμού σε βάρος του λαού απ' τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση. Σύμφωνα με το ΑΠΕ, ο Αλ. Τσίπρας επικοινώνησε χτες με τον Μ. Σουλτς και φέρεται να του ζήτησε να μη χαθεί η ευκαιρία σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία. Δηλαδή, να «τρέξει» το σενάριο του μεγάλου συνασπισμού, με κυβέρνηση SPD και του κόμματος της Αγκ. Μέρκελ. «Η πραγματικά αριστερή και προοδευτική στάση δεν είναι να διατηρείς την καθαρότητα των θέσεών σου, αλλά να δίνεις μάχες για εφικτές αλλαγές προς όφελος των πολλών. Αν τώρα μπορείς αυτό να το πετύχεις, είναι ίσως μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί», φέρεται να είπε στον Μ. Σουλτς ο πρωθυπουργός. Ωστόσο, μέχρι και χτες κυβερνητικά και κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αφόριζαν τέτοιες επιλογές της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και εκθείαζαν την «αλλαγή στάσης» που διαφαινόταν (όπως έλεγαν), εγκαλώντας μάλιστα το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα που δεν πράττει το ίδιο, δεν τηρεί δηλαδή καθαρές αποστάσεις απ' τη «νεοφιλελεύθερη» ΝΔ και δεν φαίνεται διατεθειμένο να συμπράξει με τον ΣΥΡΙΖΑ σε ένα επόμενο κυβερνητικό σχήμα. Δεν ξέρουμε ποιανού πρωτοβουλία ήταν να ζητήσει από τον Τσίπρα να τηλεφωνήσει στον Σουλτς. Σε κάθε περίπτωση, όμως, αυτό που επιβεβαιώνεται (πέραν της αναξιοπιστίας τους), είναι ότι το πολιτικό προσωπικό του κεφαλαίου δεν έχει ούτε στεγανά, ούτε όρια και δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα, προκειμένου να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά του!

Ζητήματα διαπάλης και κοινών δράσεων

Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ που παραβρέθηκε στη συνάντηση στο Λένινγκραντ

Στις αρχές του Νοέμβρη πραγματοποιήθηκε στο Λένινγκραντ (Αγία Πετρούπολη) η 19η Διεθνής Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων (ΔΣΚΕΚ). Οι συναντήσεις αυτές ξεκίνησαν και καθιερώθηκαν με πρωτοβουλία του ΚΚΕ πριν περίπου 20 χρόνια. Για πολλά χρόνια διεξάγονταν στην Αθήνα και φιλοξενούνταν από το ΚΚΕ. Αργότερα «ταξίδεψαν» και φιλοξενήθηκαν σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, από τη Λατινική Αμερική έως τη Νότια Αφρική, ενώ οι τελευταίες Διεθνείς Συναντήσεις έγιναν πέρυσι στο Βιετνάμ και πρόπερσι στην Κωνσταντινούπολη.
Φέτος, με την ευκαιρία των 100χρονων της Οκτωβριανής Επανάστασης, φιλοξενήθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) και το θέμα που επελέγη ήταν ανάλογο: «100 χρόνια από τη Μεγάλη Σοσιαλιστική Οχτωβριανή Επανάσταση: Τα ιδανικά του κομμουνιστικού κινήματος, δυναμώνοντας την πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για την ειρήνη, για το σοσιαλισμό».
Το ΚΚΕ δεν έχει κρύψει την εκτίμησή του ότι μετά την αντεπανάσταση στην ΕΣΣΔ, στην Κεντρική και στην Ανατολική Ευρώπη, χειροτέρευσε η κατάσταση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Ετσι, σήμερα το κομμουνιστικό κίνημα βρίσκεται σε υποχώρηση, ασκείται πάνω του οπορτουνιστική επίδραση μέσω των δυνάμεων της σοσιαλδημοκρατίας (παλιάς και νέας) και νέων οπορτουνιστικών κομμάτων, τα οποία συντονίζονται κυρίως μέσω του «κέντρου» που έχουν συγκροτήσει στην Ευρώπη, του λεγόμενου Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Αποψη από τις εργασίες της Συνάντησης

Ωστόσο, την ίδια ώρα που ισχύουν τα παραπάνω και πολλά ΚΚ διατηρούν «μεταρρυθμιστική» στρατηγική (με διάφορες μορφές σταδιοποίησής της), άλλα κόμματα κάνουν βασανιστικά βήματα προς τα μπρος, στην κατεύθυνση ανασυγκρότησης και διαμόρφωσης επαναστατικής στρατηγικής, ξεπερνώντας λαθεμένες θέσεις που κυριάρχησαν στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα τις προηγούμενες δεκαετίες. Μια προσπάθεια που μπορεί να φέρει σοβαρούς καρπούς, αν προωθηθεί μαζί και σταθερά με το καθήκον της δουλειάς στην εργατική τάξη και στο εργατικό συνδικαλιστικό της κίνημα.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, όπου διεξάγεται στις γραμμές του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος σοβαρή ιδεολογικοπολιτική διαπάλη για τον προσανατολισμό του, πραγματοποιήθηκε και η 19η Διεθνής Συνάντηση των ΚΚ, στην οποία έλαβαν μέρος 342 εκπρόσωποι ΚΚ, από 103 κόμματα και 77 χώρες του κόσμου.

Η διαπάλη στη Ρωσία για την Επανάσταση

Πρέπει να σημειωθεί πως στις παραμονές της επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης, ασκήθηκε στο ρωσικό λαό μια τεράστια ιδεολογικοπολιτική επιχείρηση χειραγώγησης από την ηγεσία της χώρας και τα ΜΜΕ, σε βάρος της Οκτωβριανής Επανάστασης. Ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν με απανωτές δηλώσεις του χαρακτήριζε «διφορούμενα» τα αποτελέσματα της Οκτωβριανής Επανάστασης και έδινε τον «τόνο» πως τα 100χρονα θα είναι επέτειος «ξεπεράσματος του διχασμού τον οποίο έφεραν τα τραγικά γεγονότα πριν 100 χρόνια».
Ετσι, στο πλαίσιο της «εθνικής ενότητας», τα βασικά ρωσικά τηλεοπτικά κανάλια έστησαν μια καμπάνια «εξαγνισμού» του αιματοβαμμένου τσαρικού καθεστώτος και ταυτόχρονα συκοφάντησης της Οκτωβριανής Επανάστασης. Δεν δίστασε π.χ. το 1ο κανάλι της δημόσιας ρωσικής τηλεόρασης να παρουσιάσει σίριαλ το οποίο, διαστρεβλώνοντας την Ιστορία, παρουσίαζε την Επανάσταση ως έργο των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, την τσαρική «Οχράνα» ως ήρωες - πατριώτες και τους μπολσεβίκους ως προδότες της χώρας.
Την ίδια ώρα, ο Βλ. Πούτιν απέστειλε χαιρετιστήριο μήνυμα στη Συνάντηση, όπου από τη μια αναγνωριζόταν πως η Επανάσταση είχε τεράστια επίδραση και όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά από την άλλη σημειωνόταν πως υπάρχουν «διφορούμενες απόψεις» γι' αυτήν και εκφραζόταν η ελπίδα ότι η Διεθνής Συνάντηση θα συμβάλει στην «τεκμηριωμένη ανταλλαγή απόψεων» για την αποτίμηση αυτής της πορείας.

Ζητήματα διαπάλης στη Διεθνή Συνάντηση

Βεβαίως, δεν είναι μόνο οι αστοί που πολεμούν την Οκτωβριανή Επανάσταση, αλλά και μια σειρά από κόμματα που συμμετέχουν στις Διεθνείς Συναντήσεις και τα οποία εδώ και χρόνια, κάτω από την επιρροή του οπορτουνιστικού ρεύματος του «ευρωκομμουνισμού», έχουν πάρει «διαζύγιο» με την ιδεολογικοπολιτική κληρονομιά του Κόκκινου Οκτώβρη.
Στις συνθήκες αυτές αποκτά σημασία η ακόλουθη αναφορά που περιέχεται στο «Κάλεσμα της 19ης Διεθνούς Συνάντησης», στο οποίο μεταξύ άλλων σημειώνεται (βλέπε αναλυτικά στο σχετικό θέμα):
«-- Πεπεισμένοι ότι ο Β. Ι. Λένιν, το Μπολσεβίκικο Κόμμα, ήταν και παραμένουν πηγή έμπνευσης και πολύτιμης πείρας για τους κομμουνιστές του πλανήτη και όλους τους επαναστάτες.
-- Σημειώνοντας την ιστορική σημασία των γεγονότων του Οκτώβρη του 1917, που όχι μόνο συγκλόνισαν τον κόσμο με το μεγαλείο τους και δημιούργησαν το θεμέλιο για τη συνεχή κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και προοδευτική κίνηση της ανθρωπότητας προς τα μπρος, στην οικοδόμηση μιας δίκαιης κοινωνίας, αλλά επίσης έδωσαν απαντήσεις σε τρομακτικές προκλήσεις του 20ού αιώνα.
-- Αναγνωρίζοντας τα επιτεύγματα της Σοβιετικής Ενωσης, του πρώτου εργατικού - αγροτικού κράτους στον κόσμο, που μέσα σε ένα ιστορικά σύντομο διάστημα πέτυχε πρωτόγνωρες κατακτήσεις σε όλους τους οικονομικούς και κοινωνικοπολιτικούς τομείς, έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη του διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος στις καπιταλιστικές χώρες, έγινε εγγυητής της ειρήνης και είχε τεράστια συμβολή στην ήττα του φασισμού και στις επιτυχίες των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων των καταπιεσμένων λαών των χωρών που ήταν αποικίες».

Η παρέμβαση του ΚΚΕ

Την ίδια ώρα, στο επίκεντρο της συζήτησης και της ιδεολογικοπολιτικής αντιπαράθεσης εξακολουθούν να παραμένουν σοβαρά ζητήματα. Τέτοια έθεσε στην τοποθέτησή του το ΚΚΕ, με την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Δημήτρη Κουτσούμπα.
Στην τοποθέτησή του στη Συνάντηση, το Κόμμα μας σταθερά υπερασπίστηκε την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού, το χαρακτήρα της επανάστασης της εποχής μας ως σοσιαλιστικής, τονίζοντας πως αυτή δεν εξαρτάται από τον εκάστοτε συσχετισμό δυνάμεων. Ταυτόχρονα, απαντώντας σε λαθεμένες προσεγγίσεις που εκδηλώνονται στις γραμμές του κομμουνιστικού κινήματος, τόνισε τον αναντικατάστατο ρόλο του ΚΚ και της θεωρίας μας, του μαρξισμού - λενινισμού.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση, το ΚΚΕ υπερασπίστηκε την πείρα του Οκτώβρη, που έδειξε πως «δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για καμιά συνεργασία - συμμαχία με την αστική τάξη, κάποια τμήματά της, στο όνομα της υπεράσπισης της αστικής δημοκρατίας ή αποφυγής κάποιων "φιλοπόλεμων δυνάμεων"». Αντίθετα η λύση βρίσκεται στη συμμαχία της εργατικής τάξης με τη φτωχή αγροτιά και τους αυτοαπασχολούμενους για την εδραίωση της αντικαπιταλιστικής - αντιμονοπωλιακής πάλης, για το σοσιαλισμό.
Το ΚΚΕ στη 19η ΔΣΚΕΚ απέκρουσε τις σοσιαλδημοκρατικές αντιλήψεις διαχείρισης του καπιταλισμού και με σαφήνεια απάντησε στο ερώτημα «μεταρρύθμιση ή επανάσταση», υπογραμμίζοντας πως δεν υπάρχει για την εργατική τάξη και το λαό άλλη προοπτική πέρα από την επανάσταση, «μιας και κανένα όργανο της αστικής εξουσίας δεν μπορεί να εξανθρωπιστεί».
Στο σοβαρό ζήτημα των αιτιών της ανατροπής του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε, που συνδέεται γενικότερα με το ζήτημα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, το ΚΚΕ τόνισε πως «ολέθρια για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση και προοπτική είναι η θεωρία και πρακτική του "σοσιαλισμού με αγορά"». Κι αυτή η θέση έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα, που διάφορες δυνάμεις αναδεικνύουν την καπιταλιστική Κίνα ως δήθεν «πρότυπο σοσιαλιστικής ανάπτυξης».
Το ΚΚΕ, στηριζόμενο στην κοσμοθεωρία μας και στην υπάρχουσα ιστορική πείρα, κατέδειξε πως «δεν μπορεί στο πλαίσιο ενός νέου, ανώτερου κοινωνικού συστήματος, όπως ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός, να συνυπάρχουν, να επιβιώνουν για πολύ, ουσιαστικά δύο ειδών σχέσεις παραγωγής με διάφορες μορφές: Και οι εκμεταλλευτικές καπιταλιστικές και εκείνες που θα οδηγούν στην κατάργησή τους, οι σοσιαλιστικές (....) Η θα επικρατήσουν οι μεν ή οι δε. Η συνύπαρξη γίνεται μόνο όχημα για την αντεπανάσταση».
Το ΚΚΕ ανέδειξε την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και την ανάγκη το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, κάθε ΚΚ, να μη σταθεί αμήχανο, «να διαμορφώσει τη δική του γραμμή μάχης για κάθε χώρα και ήπειρο, διεθνώς. Γραμμή ανατροπής της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας που φέρνει οικονομικές κρίσεις, φτώχεια, ανεργία και πολέμους ή "ειρήνη" με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών».
Το ΚΚΕ τόνισε στη Συνάντηση πως «όπλο μας είναι ο προλεταριακός διεθνισμός, η κοινή μας πάλη, η ταξική και συντροφική μας αλληλεγγύη, αναγκαία απέναντι και στον εθνικό απομονωτισμό και στον ιμπεριαλιστικό κοσμοπολιτισμό».

Η πορεία ανασυγκρότησης του κομμουνιστικού κινήματος

Το ΚΚΕ θεωρεί πως η πάλη για την ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος είναι καθήκον καθοριστικής σημασίας, συστατικό στοιχείο της ταξικής πάλης, που συνδέεται με την κατάκτηση της ικανότητας των κομμουνιστικών κομμάτων να δυναμώνουν ολόπλευρα. Ταυτόχρονα, γνωρίζουμε πως αυτή η διαδικασία της επαναστατικής ανασυγκρότησης θα είναι αργόσυρτη, βασανιστική, ευάλωτη σε παρεκκλίσεις και πισωγυρίσματα. Ετσι, σήμερα το Κόμμα μας δίνει τη μάχη αυτή μέσα από διάφορες μορφές, όπως είναι η συνεργασία μιας σειράς ΚΚ στο περιοδικό «Διεθνής Κομμουνιστική Επιθεώρηση», και η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία, όπου συμμετέχουν 29 ΚΚ. Στόχος μας είναι η συγκρότηση ενός διακριτού μαρξιστικού - λενινιστικού πόλου στο κομμουνιστικό κίνημα.
Ταυτόχρονα, σε ό,τι αφορά τις Διεθνείς Συναντήσεις των ΚΚ, το ΚΚΕ επιδιώκει να διατηρηθούν τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά τους. Στηρίζει τον κοινό διαδικτυακό τόπο, το http://www.solidnet.org, όπου μπορούν να δημοσιεύσουν ειδήσεις και ντοκουμέντα τους τα ΚΚ, όπως και το αντίστοιχο σύστημα ταχείας αλληλοενημέρωσης. Στηρίζει τις κοινές δράσεις που αποφασίζονται κάθε χρόνο και φέτος περιγράφονται στο «Κάλεσμα», το οποίο παρουσιάζουμε σήμερα.
Βεβαίως, η όλο και μεγαλύτερη εκδήλωση παρεμβάσεων που σχετίζονται και με κρατικά γεωπολιτικά συμφέροντα, δημιουργεί επιπλέον πιέσεις στο εσωτερικό των Διεθνών Συναντήσεων, που μαζί με την ενίσχυση διαχειριστικών, μεταρρυθμιστικών, κυβερνητικών - αστικών και οπορτουνιστικών - αντιλήψεων στο πλαίσιο του καπιταλισμού και των ιμπεριαλιστικών ενώσεών του, αυξάνουν την αβεβαιότητα για την πορεία αυτών των Συναντήσεων.
Τέτοια εξέλιξη ήταν η ένταξη στην Ομάδα Εργασίας των ΔΣΚΕΚ του ΚΚ Κίνας και του Κόμματος Εργατών Κορέας. Ετσι, σήμερα στην Ομάδα Εργασίας συμμετέχουν τα παρακάτω 22 κόμματα: Κομμουνιστικό Κόμμα Βιετνάμ, Κομμουνιστικό Κόμμα Βραζιλίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας (Μαρξιστικό), Τουντέχ (Ιράν), Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας, Κόμμα Εργασίας Κορέας, Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας, ΑΚΕΛ (Κύπρος), Λιβανέζικο Κομμουνιστικό Κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα Νεπάλ (Ενοποιημένο Μαρξιστικό - Λενινιστικό), Νοτιοαφρικανικό Κομμουνιστικό Κόμμα, Ουγγρικό Εργατικό Κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας, Παλαιστινιακό Κομμουνιστικό Κόμμα, Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας, Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας Μοραβίας (Τσεχία).
Η επόμενη, 20ή Διεθνής Συνάντησης των ΚΚ, αποφασίστηκε, ως ένδειξη αναγνώρισης της συμβολής του ΚΚΕ στο διεθνές κίνημα, να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, με την ευκαιρία και των 100 χρόνων από την ίδρυση του Κόμματός μας. Το Κόμμα μας θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του, ώστε αυτή η Συνάντηση να συμβάλει στη δύσκολη υπόθεση της πορείας επαναστατικής ανασυγκρότησης του κινήματος.

Ε. Β.

Το αίνιγμα των νετρίνων

Το μεγαλύτερο πείραμα, που έγινε ποτέ για τα πιο παράξενα υποατομικά σωματίδια, μπορεί να ανοίξει νέους ορίζοντες στη Φυσική

Τμήμα των εγκαταστάσεων του επιταχυντή σωματιδίων στο Φέρμιλαμπ.

Το Βαθύ Υπόγειο Πείραμα Νετρίνων, ή DUNE από τα αρχικά της ονομασίας του στα Αγγλικά, το μεγαλύτερο στο είδος του που έγινε ποτέ, πρόκειται να εκτοξεύει νετρίνα, που θα παράγονται από επιταχυντή σωματιδίων στο εργαστήριο Φέρμιλαμπ στο Ιλινόις των ΗΠΑ, προς έναν υπόγειο ανιχνευτή θαμμένο στη Νότια Ντακότα, όπου θα φτάνουν έχοντας περάσει μέσα από 1.300 χιλιόμετρα εδάφους. Πρόκειται για ένα διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα, προϋπολογισμού 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων, που χρηματοδοτείται και από τον CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πυρηνικών Ερευνών), αλλά πραγματοποιείται σε αμερικανικό έδαφος, με στόχο να ρίξει λίγο φως στα μυστηριώδη αιθέρια σωματίδια, που αποκαλούνται νετρίνα. Στο πείραμα, που θα ξεκινήσει το 2020 και θα διαρκέσει 20 χρόνια, συμμετέχουν 1.000 ερευνητές από 30 χώρες. Η διπλάσιας ισχύος ακτίνα νετρίνων, ο εκατονταπλάσιου μεγέθους απώτερος ανιχνευτής και τα 500 παραπάνω χιλιόμετρα της διαδρομής σε σχέση με το προηγούμενο πείραμα του είδους, θεωρείται ότι θα επιτρέψουν στα νετρίνα να επιδείξουν καλύτερα την παράξενη συμπεριφορά τους.
Οπως ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) του CERN οδήγησε στην ανακάλυψη του μποζονίου Χιγκς, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη ενός άγνωστου έως τότε αφανούς πεδίου, που υπάρχει παντού στο σύμπαν, έτσι οι επιστήμονες ελπίζουν ότι το DUNE θα οδηγήσει μέσω των νετρίνων σε βαθύτερη κατανόηση της φυσικής πραγματικότητας. «Πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε στο όριο πριν από την εκδήλωση της επόμενης μεγάλης επανάστασης στη σωματιδιακή Φυσική», δήλωσε ο εκπρόσωπος του DUNE, Μαρκ Τόμσον, από το πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ.

Ταραξίες

Τα νετρίνα υποστηρίζουν τέτοιες μεγαλεπήβολες επιδιώξεις, επειδή είναι τα σωματίδια που αποκλίνουν από το Καθιερωμένο Μοντέλο, την καλύτερη έως τώρα περιγραφή των υποατομικών σωματιδίων και των φυσικών νόμων που τα διέπουν. Αν και το Καθιερωμένο Μοντέλο περιγράφει και εξηγεί τη συμπεριφορά όλων των άλλων γνωστών σωματιδίων με μεγάλη ακρίβεια, προβλέπει λαθεμένα ότι τα νετρίνα δεν έχουν μάζα. Ομως, πριν από 15 χρόνια, πειράματα στον Καναδά και την Ιαπωνία απέδειξαν ότι τα νετρίνα έχουν μάζα, έστω και ελάχιστη, αν και μάλλον δεν την αποκτούν όπως τα άλλα σωματίδια (μέσω των αλληλεπιδράσεων με το πεδίο Χιγκς). Αντίθετα, φαίνεται ότι με τη μάζα τους σχετίζεται κάποιο σωματίδιο, κάποιο πεδίο και φαινόμενα που η επιστήμη δεν έχει αποκαλύψει ακόμη. «Γνωρίζουμε ότι το Καθιερωμένο Μοντέλο δεν είναι πλήρες - συμβαίνουν κι άλλα πράγματα, αλλά δεν γνωρίζουμε τι», λέει ο Στέφεν Παρκ, φυσικός στο Φέρμιλαμπ.
Τα πανάλαφρα νετρίνα ακόμη και να μην είχαν μάζα, θα ήταν πάλι το ίδιο υλικά, όπως οτιδήποτε άλλο πραγματικό. Η μάζα είναι μια ιδιότητα της ύλης, δεν είναι καθολικό χαρακτηριστικό της, δεν ταυτίζεται με αυτή. Τα νετρίνα κινούνται με ταχύτητα σχεδόν ίση με του φωτός και διαπερνούν τα άτομα συνήθως χωρίς να αλληλεπιδράσουν με αυτά. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη ούτε την ακριβή τους μάζα (που όμως υπολογίζουν ότι είναι λιγότερο από ένα εκατοντάκις χιλιοστό της πολύ μικρής μάζας του ηλεκτρονίου), ούτε πολλά άλλα χαρακτηριστικά τους. «Μόλις αρχίσαμε να μετράμε τις ιδιότητες των νετρίνων σε ένα επίπεδο ανάλογο με εκείνο άλλων σωματιδίων. ... μπορεί να υπάρχουν νέα είδη νετρίνων, τα νετρίνα να μιλάνε με άλλα σωματίδια που δεν μιλάνε με κανέναν άλλον», λέει ο Αντρέ ντε Γκουβέα του πανεπιστημίου Νορθγουέστερν.

Επίπεδα οργάνωσης της ύλης

Το πείραμα DUNE ίσως αποκαλύψει, μεταξύ άλλων, αν υπάρχουν και δεξιόστροφα νετρίνα, καθώς αυτό είναι προϋπόθεση για να αποκτούν μάζα τα νετρίνα αλληλεπιδρώντας με το πεδίο Χιγκς, εκτός κι αν συμβαίνει το απίθανο τα δεξιόστροφα νετρίνα να μην αλληλεπιδρούν με τίποτα στη φύση. Ομως, η πιθανότητα η μάζα των νετρίνων να σχετίζεται με το Χιγκς αμφισβητείται ακριβώς επειδή είναι πολλές τάξεις μεγέθους μικρότερη από τη μάζα ακόμη και του ηλεκτρονίου. Ισως, επίσης, αποκαλυφθεί αν τα νετρίνα είναι σωματίδια Majorana, δηλαδή αν είναι αντισωματίδια του εαυτού τους, πράγμα όχι αδύνατο, καθώς δεν έχουν φορτίο. Στην περίπτωση αυτή, όμως, θα πρέπει να υπάρχει και ένα ζευγάρι νετρίνων με πολύ μεγάλη μάζα, το οποίο δεν έχει ανακαλυφθεί έως τώρα. Ισως ακόμη ανακαλυφθούν και νέες γεύσεις νετρίνων. «Ιστορικά πάντοτε κάναμε πρόοδο εξερευνώντας τη φύση σε διαφορετικές κλίμακες», λέει ο ντε Γκουβέα.
Το DUNE θα επικεντρώσει στην παράξενη τάση των νετρίνων να αλλάζουν ταυτότητα, μια διαδικασία που ονομάζεται ταλάντωση. Τα σωματίδια αυτά συναντώνται σε τρεις γνωστές ποικιλίες, οι «γεύσεις», όπως ονομάζονται: Νετρίνα ηλεκτρονίου, νετρίνα μιονίου και νετρίνα ταυ. Οι επιστήμονες μπορούν να τα διακρίνουν όταν συμβαίνουν αυτές οι σπάνιες αλληλεπιδράσεις τους με άτομα μέσα σε ανιχνευτές, επειδή παράγουν διαφορετικά αποτελέσματα. Τα νετρίνα ηλεκτρονίου παράγουν ηλεκτρόνια, τα νετρίνα μιονίου μιόνια και τα νετρίνα ταυ σωματίδια ταυ (τα μιόνια και τα ταυ είναι βαρύτερα «ξαδέρφια» των ηλεκτρονίων). Παραδόξως, όμως, αυτές οι τρεις γεύσεις είναι μεταλλάξιμες. Τα νετρίνα μπορεί να φύγουν από το Φέρμιλαμπ ως νετρίνα μιονίου και να φτάσουν στη Νότια Ντακότα ως νετρίνα ηλεκτρονίου ή ακόμη και νετρίνα ταυ. Απ' όσο γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, στον κόσμο των υποατομικών σωματιδίων μόνο τα νετρίνα επιδεικνύουν τέτοιου είδους μετάλλαξη.

Ενα λυμένο μυστήριο, πολλά άλυτα

Οταν ανακαλύφθηκε προ δεκαπενταετίας η μετάλλαξη των νετρίνων κατά τη διαδρομή, λύθηκε και ένα μυστήριο που κρατούσε από τη δεκαετία του 1960, όταν οι επιστήμονες άρχισαν να μελετούν τα νετρίνα που εκπέμπει ο Ηλιος, διαπιστώνοντας ότι στη Γη έφτανε μόνο το ένα τρίτο απ' όσα υπολόγιζαν, με βάση τις πυρηνικές αντιδράσεις που τα παράγουν μέσα στο άστρο. Αποδείχτηκε ότι καθώς οι επιστήμονες με τα όργανα που διέθεταν μετρούσαν μόνο τα νετρίνα ηλεκτρονίου, έχαναν τα άλλα δύο τρίτα, που είχαν μετατραπεί σε νετρίνα μιονίου και ταυ καθώς ταξίδευαν προς τη Γη. Η επίλυση του προβλήματος οδήγησε και στο συμπέρασμα που αποτέλεσε πλήγμα για το Καθιερωμένο Μοντέλο, καθώς για να γίνεται η ταλάντωση των νετρίνων μεταξύ των τριών γεύσεων, τα σωματίδια αυτά θα έπρεπε να είχαν μάζα.
Για να αλλάζουν γεύση, τα νετρίνα πρέπει να αποτελούνται με την κβαντομηχανική έννοια από διαφορετικές «καταστάσεις μάζας». Καθώς ταξιδεύουν, τα σωματίδια που σχετίζονται με κάθε κατάσταση μάζας, κινούνται με ελαφρώς διαφορετική ταχύτητα, ως αποτέλεσμα της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας, που εκδηλώνεται πιο έντονα κοντά στην ταχύτητα του φωτός. Στο πέρασμα του χρόνου, αυτή η διαφορά θεωρείται ότι κάνει το μείγμα καταστάσεων μάζας να μεταβάλλεται, έτσι που ένα σωματίδιο που στην αφετηρία ήταν νετρίνο μιονίου, να έχει μετατραπεί στον «τερματισμό» σε νετρίνο ηλεκτρονίου ή νετρίνο ταυ. Μετρώντας πόσα νετρίνα ταλαντώθηκαν σε άλλες γεύσεις μεταξύ Ιλινόις και Νότιας Ντακότα, το DUNE σκοπεύει να προσδιορίσει τη μαθηματική σχέση μεταξύ των τριών(;) διαφορετικών μαζών που μπορεί να έχει ένα νετρίνο. Οι μετρήσεις φυσικά θα είναι στατιστικές, καθώς τα νετρίνα που θα έχουν καταγραφεί στην αφετηρία (μέσω αλληλεπίδρασης με τον εκεί ανιχνευτή), δεν θα είναι τα ίδια που θα φτάσουν στον τερματισμό (και θα καταγραφούν αλληλεπιδρώντας με τον εκεί ανιχνευτή).
Λόγω της ικανότητάς τους να διαπερνούν άνετα την ύλη, τα νετρίνα χρησιμοποιούνται και για την τομογραφία του εσωτερικού του πλανήτη μας. Οι ανακαλύψεις γύρω από τα νετρίνα ίσως δώσουν απάντηση και στο κοσμολογικό πρόβλημα γιατί το σύμπαν αποτελείται από ύλη και όχι από αντιύλη.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American»