Σύγκρουση πολιτισμών ή ταξικών συμφερόντων;

Σύγκρουση πολιτισμών ή ταξικών συμφερόντων;

Οι κυρίαρχοι πλουτοκράτες ισλαμικών χωρών μπορούν να παρασύρουν τις φτωχές μάζες τους σε ιερούς πολέμους μόνο διά της θρησκευτικής οδού, διότι στο χαμηλό στάδιο ανάπτυξης που βρίσκονται, όλος ο κοινωνικός ιστός εκεί είναι διαποτισμένος από τη θρησκεία

Πριν την εξέταση της λεγόμενης «σύγκρουσης πολιτισμών», πρέπει να σημειωθεί η έννοια αυτού που λέγεται «πολιτισμός». Μόνο έτσι μπορεί να γίνει κατανοητό, τι είναι αυτό που συγκρούεται στο σύγχρονο κόσμο και για ποιους λόγους. Η τρέχουσα αντίληψη έχει φορτίσει θετικά την έννοια του πολιτισμού, προσδιορίζοντάς τη σαν το σύνολο των εθίμων, ηθών, ιδεών, τέχνης, θρησκείας κλπ., που διαθέτει ένας λαός. Οταν μιλάει για «πολιτισμένο» λαό ή συμπεριφορά, εννοεί κάτι το θετικό και ανεβασμένο. Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα έντονα από τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία, ακούμε συχνά: «Καλά, αυτός είναι ο πολιτισμένος κόσμος;».

Τι είναι πολιτισμός;

Πολιτισμό είχαν κι έχουν όλοι οι λαοί. Η βαθμίδα ανάπτυξης των πολιτισμών, όμως, παρουσιάζει αποκλίσεις. Διότι το επίπεδο, στο οποίο βρίσκεται ένας πολιτισμός, εξαρτάται από την ανάπτυξη των παραγωγικών του δυνάμεων. Αυτή καθορίζει, αν ένας πολιτισμός βρίσκεται σε ανώτερο ή κατώτερο επίπεδο της ιστορικής σκάλας. Οταν μια χώρα, ένας λαός αναπτύξει τις παραγωγικές του δυνάμεις (διαθέτει πια τις υλικές προϋποθέσεις για κάποιους λόγους, που δεν μπορούμε να εξετάσουμε εδώ), αναπτύσσει μαζί μ' αυτές όλο το εποικοδόμημα των ιδεών, ηθών, του δικαίου, των θεσμών, της τέχνης κλπ. σ' ένα υψηλότερο, πιο εκλεπτυσμένο επίπεδο. Οφείλουμε να διευκρινίσουμε εδώ ότι η έννοια «λαός» δεν είναι εντελώς δόκιμος, διότι η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων γινόταν ιστορικά σε ταξικές κοινωνίες (εξαίρεση, το ιστορικά πρόσφατο παράδειγμα των σοσιαλιστικών χωρών). Δηλαδή, ο λαός παρήγαγε, αλλά δεν κυριαρχούσε, άρα δεν απολάμβανε το αγαθό της ανάπτυξης. Επομένως, στις ταξικές κοινωνίες υπήρχαν πάντα δύο, ή και περισσότερες αναπτυξιακές ή, αν θέλετε, πολιτισμικές ταχύτητες. Δίπλα στα ψηλά φτερουγίσματα του πνευματικού εποικοδομήματος στη φάση ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων σε ταξικές κοινωνίες, παρατηρείται η πράξη της κατάκτησης, της εκμετάλλευσης, της επιβολής, της επέκτασης εις βάρος άλλων λαών. Κρατώντας οι εκάστοτε κυρίαρχοι με τη βία την εξουσία στη δική τους χώρα, εξάγουν βία, παρουσιάζοντας το γνωστό βάρβαρο πρόσωπο προς τα έξω, στο όνομα του εκπολιτισμού, της προστασίας και της συνέτισης. Με τη βοήθεια της ανώτερης υλικοτεχνικής υποδομής τους, έχουν επιβληθεί ακόμα σε χώρες με ανώτερη κουλτούρα από τον κατακτητή, αλλά με κατώτερη υλικοτεχνική υποδομή. Η προσπάθεια επιβολής εκ μέρους του πολιτισμού με τις πιο αναπτυγμένες παραγωγικές δυνάμεις στον τομέα της κουλτούρας (γλώσσα, τέχνη, θρησκεία, πρότυπα συμπεριφοράς, ήθη) δεν πετυχαίνει πάντα σε όλα, κυρίως εκεί που οι υποταγμένες χώρες διαθέτουν μια παλαιά, βαθιά ριζωμένη κουλτούρα και γλώσσα, ενδεχομένως και θρησκεία και γι' αυτό οι αντιστάσεις έχουν ισχυρά ψυχολογικά - πολιτισμικά ερείσματα. Οι Δυτικοί αποικιοκράτες το ήξεραν πολύ καλά και γι' αυτό έστελναν στον Τρίτο Κόσμο πρώτα τους κληρικούς και μετά στρατεύματα και εμπόρους.

Τι ακριβώς συγκρούεται;

Από τα παραπάνω βγαίνει ότι υπήρχε και υπάρχει σύγκρουση πολιτισμών, αλλά όχι με την έννοια που παρουσιάζεται στα ΜΜΕ, ιδιαίτερα τις μέρες μετά από την 11^η Σεπτεμβρίου. Η σύγκρουση των πολιτισμών είναι ένα ιδεολόγημα, που έγινε πολύ της μόδας από τότε που κυκλοφόρησε το βιβλίο του Σάμιουελ Χάντινγκτον, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ (ΗΠΑ), «Η σύγκρουση των πολιτισμών και ο ανασχηματισμός της παγκόσμιας τάξης». Πρόκειται για βιβλίο με άκρως αντιδραστικές απόψεις, που έχει επηρεάσει πολύ τη δυτική σκέψη και που ο αφυδατωμένος απόηχός του παρατηρείται στις συζητήσεις και στα δημοσιεύματα των ντόπιων ΜΜΕ. Συζητήσεις, δηλαδή, που αποφεύγουν να κατονομάσουν το πραγματικό πεδίο της σύγκρουσης, όπως ο διάβολος το λιβάνι: Το ενδοϊμπεριαλιστικό οικονομικό - κοινωνικό - ιδεολογικό πεδίο.
Οι κύριοι άξονες του βιβλίου: Στη μεταψυχροπολεμική εποχή, οι διαφορές ανάμεσα στους λαούς δεν είναι πλέον ιδεολογικές / οικονομικές, αλλά πολιτισμικές. Ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων αντικαταστάθηκε από τη σύγκρουση των πολιτισμών. Τα τσιτάτα προς επιβεβαίωση των ιδεολογημάτων του ο Χάντινγκτον τα παίρνει, ανάμεσα σ' άλλους, από τον Χάβελ και τον Ντελόρ. Και ο Χένρι Κίσινγκερ το επαινεί ως ένα από τα σημαντικότερα βιβλία που γράφτηκαν μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου... Κατά τον Χάντινγκτον, οι σημαντικότερες συγκρούσεις θα είναι ανάμεσα σε διαφορετικές πολιτιστικές οντότητες και όχι ανάμεσα σε κοινωνικές τάξεις, όχι ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς (υπογράμμιση Α. Ι.) και στο μακρο-πεδίο η επικρατούσα διαίρεση είναι μεταξύ Δύσης και υπολοίπων με την πιο έντονη διαμάχη μεταξύ μουσουλμανικών / ασιατικών κοινωνιών και Δύσης. Ο 20ός αιώνας ήταν δύσκολος, αλλά είχε αίσιο τέλος! Η «πτώση του κομμουνισμού» επιδείνωσε την τάση επιβολής του δυτικού δημοκρατικού φιλελευθερισμού. Από το 1500 περίπου, λέει, και μέχρι τον Ψυχρό Πόλεμο, ο κόσμος ήταν πολυπολικός, μετά έγινε διπολικός (ΕΣΣΔ κατά ΗΠΑ και ΗΠΑ κατά ΕΣΣΔ) και μετά από τον Ψυχρό Πόλεμο έγινε πολυπολιτισμικός. Μόνο στο διπολικό κομμάτι κυριαρχούσαν οι οικονομικές, ιδεολογικές, πολιτικές διαφορές, κατά Χάντινγκτον, ενώ η διαμάχη της φιλελεύθερης δημοκρατίας με το μαρξισμό - λενινισμό ήταν μόνο εφήμερο και επιφανειακό ιστορικό φαινόμενο.
Αναφερθήκαμε σε κάποια αποφθέγματα στο βιβλίο «Σύγκρουση των πολιτισμών», διότι το μπάχαλο των παντελώς αταξικών ιδεολογημάτων του, που αποτελούν μια ιδεολογική - ιστορική λαθροχειρία ολκής, βολεύουν το αντιδραστικό κατεστημένο της Δύσης και αφήνουν βαθιά ίχνη στη συνείδηση των ανθρώπων στο δυτικό κόσμο. Απόδειξη και οι εδώ συζητήσεις στα ΜΜΕ, στις οποίες αποφεύγεται η ουσία της σύγκρουσης.

Πού διαφωνούν και πού συμφωνούν;

Οι απόψεις αυτές βολεύουν, όμως, και τους κυρίαρχους του ισλαμικού κόσμου. Ενα παράδειγμα μάς δίνει η ιστορία του Αφγανιστάν, στο στόχαστρο και σήμερα, όπου υπήρχε τη δεκαετία 1979 - 1989 μια αγαστή συνεργασία ισλαμιστών - ιμπεριαλιστικής Δύσης για να διώξουν τον κοινό εχθρό, τους άθεους Ρώσους (κατά τους μεν) ή τα κομμούνια (κατά τους δε). Η σύγκρουση τότε, πού υπάρχει; Υπάρχει με βάση τον προσδιορισμό που διατυπώσαμε στην αρχή του άρθρου: Με κριτήριο την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Οι αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, η λεγόμενη «Δύση» (σε εισαγωγικά, γιατί η Ιαπωνία τι είναι;) έχει την πιο αναπτυγμένη υλικοτεχνική υποδομή. Οι πιο σημαντικές πρώτες ύλες, όμως, βασικές για την υποδομή αυτή, και ιδιαίτερα το πετρέλαιο, βρίσκονται στις μη-δυτικές, σε μεγάλο βαθμό μάλιστα σε ισλαμικές χώρες.
Μπαίνουμε, συνεπώς, στο χώρο της πραγματικής σύγκρουσης. Η «Δύση» θέλει να κουμαντάρει τις ενεργειακές πηγές (και τις αγορές) ανά τον κόσμο, ενσωματώνοντας στο δικό της σύστημα όσες οικονομίες έχουν μείνει έξω απ' αυτό, για την παγκόσμια παντοδυναμία της. Ερχεται σε σύγκρουση με τα κατεστημένα χωρών, όπου δεν είχε βάλει ακόμα τις οικονομικές - στρατιωτικές βάσεις της. Κι αυτές είναι, σε πρώτο πλάνο σήμερα, ισλαμικές. Αυτό της δίνει την ευκαιρία να προπαγανδίσει τον πόλεμό της σαν πόλεμο με το Ισλάμ. Χρειάστηκε, γι' αυτό, μουσουλμάνους κακοποιούς - τρομοκράτες και είχε, στο παρελθόν κιόλας, δημιουργήσει αρκετούς (ας θυμηθούμε το σύνδρομο Καντάφι, Σαντάμ, κλπ.). Τώρα χτυπήθηκε στο σπίτι της, όπως λέγεται, μια καινούρια διάσταση, που οξύνει τη σύγκρουση. Από την άλλη όχθη, οι κυρίαρχοι πλουτοκράτες ισλαμικών χωρών μπορούν να παρασύρουν τις φτωχές μάζες τους σε ιερούς πολέμους μόνο διά της θρησκευτικής οδού, διότι στο χαμηλό στάδιο ανάπτυξης που βρίσκονται, όλος ο κοινωνικός ιστός εκεί είναι διαποτισμένος από τη θρησκεία. Μπορούν να προπαγανδίσουν τον πόλεμο αυτό σαν πόλεμο με το Χριστιανισμό (λειτουργεί το αντανακλαστικό ιστορικό των Σταυροφοριών του Μεσαίωνα κατά του Ισλάμ) ή / και με τους ειδωλολάτρες / άθεους της σαπισμένης Δύσης.
Η προπαγάνδα της δυτικής πλευράς δε σηκώνει πλέον το λάβαρο της θρησκείας (αν και θα το 'θελε ο αρχιεπίσκοπος), αλλά των δημοκρατικών αξιών του δυτικού (αστικού) πολιτισμού. Ο αναπτυγμένος καπιταλισμός έχει ξεπεράσει τη φάση, που κυριαρχούσε το θρησκευτικό στοιχείο, κι ας «ευλογεί ο Θεός την Αμερική» (GOD BLESS ALERICA). Από άλλο ψυχοκοινωνικό - συνειδησιακό εποικοδόμημα περνάει ο προηγμένος καπιταλισμός τη δικαιολόγηση των πολέμων του, από άλλο ψυχοκοινωνικό - συνειδησιακό επίπεδο ο χώρος του Ισλάμ.

Ποια είναι η προοπτική;

Η αληθινή σύγκρουση, επομένως, συγκαλύπτεται και στο προσκήνιο τοποθετείται μια διαπάλη σε ακίνδυνο για την ταξική κοινωνία επίπεδο, για να χειραγωγηθεί η οργή των λαών (και στη Δύση και στην Ανατολή), να διοχετευτεί σε ανώδυνες κατευθύνσεις.
Οι αυθόρμητες αντιστάσεις των μη-δυτικών λαών ενάντια σ' αυτό, που το ονομάζουν «Δύση» (δυτική σήψη, αθεΐα), είναι στην ουσία αντικαπιταλιστικές, χωρίς να το έχουν συνειδητοποιήσει, όμως. Οι αντιστάσεις εκφράζονται ακόμα και σαν γάντζωμα στο δικό τους - ενδεχομένως και σκοταδιστικό, αλλά πάντως δικό τους - θρησκευτικό - εθιμικό σύμπλεγμα.
Για να αποφύγουμε κάθε παρανόηση: Η κάθε ταξική κοινωνία παρουσιάζει αυτές τις δύο πτυχές, που με την πρώτη ματιά φαίνονται αντιφατικές. Στη φάση της ανόδου και άνθησής της έρχεται με νέες αξίες, ανώτερες από τους προηγούμενους κοινωνικοοικονομικούς σχηματισμούς. Ετσι, ο νεαρός καπιταλισμός στην άνοδό του, ώθησε την ιστορία μπροστά σε νέες δημοκρατικότερες αξίες. Βεβαίως, προς το συμφέρον της ιστορικά νέας κυρίαρχης τάξης, της αστικής, αλλά τις παρουσίαζε πάντα σαν αταξικά πανανθρώπινες, αφήνοντας μια παρακαταθήκη για τον ιστορικά επόμενο κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό, το σοσιαλιστικό, που προορίζεται να τις κάνει πραγματικά πανανθρώπινες. Σ' ένα βαθμό, είχαν κατακτηθεί από ευρύτερα στρώματα των δυτικών καπιταλιστικών χωρών, μετά από σκληρότατους αγώνες, βέβαια. Το ίδιο σύστημα πέρασε από πολλούς πολέμους και ενδοκαπιταλιστικές συγκρούσεις, που η αστική ιστοριογραφία συνήθως τις παρουσιάζει ως θρησκευτικές, κρύβοντας τον ταξικό χαρακτήρα τους. Π.χ., οι Προτεστάντες με τους Καθολικούς αλληλοσφάζονταν. Ομως, ο προτεσταντισμός ήταν η θρησκευτική ένδυση της νέας αστικής τάξης και ο καθολικισμός της παλαιάς, της φεουδαρχικής. Το βάρβαρο επεκτατισμό τον γνώρισε καλά ο Τρίτος Κόσμος, που υπέστη τον «εκπολιτιστικό» μηχανισμό της «Δύσης».
Ωστόσο, δεν μπορούμε να σβήσουμε την ιστορική προσφορά του κάθε κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού, στο όνομα του ότι ήταν βάρβαρος, ιδιαίτερα στη φάση του εκφυλισμού του, πετώντας μαζί με το βάρβαρο και όλα τα αναγκαία για την ανάπτυξη στοιχεία. Ούτε μπορούμε, όπως το κάνουν οι υποστηρικτές του καπιταλισμού, να προβάλλουμε μονάχα τις παλιότερες πεφωτισμένες και σήμερα ξεχασμένες πλευρές του, δικαιολογώντας τις βάρβαρες επεκτατικές εκστρατείες. Αυτές υποθάλπουν το υπαρκτό (στο μη-δυτικό και ημι-δυτικό κόσμο) κλίμα της επιστροφής σε παλαιότερα μεγαλεία, σε ξεπερασμένες αξίες, είτε θρησκευτικές, είτε μεγαλοϊδεατικές, εθνικιστικές. Αυτό θα σήμαινε επιστροφή σε μια παλαιότερη διαίρεση των λαών ανάμεσα στο λεγόμενο αναπτυγμένο κόσμο και τους υπόλοιπους, όπως βλέπουμε τώρα με την αναζωπύρωση σε σύγχρονες συνθήκες της διαίρεσης Δύσης - Ισλάμ, που μερικοί τη λένε ρήξη Ανατολής - Δύσης.
Οι λαοί πρέπει να κάνουν μια άλλη επιλογή, απ' αυτήν που τους σερβίρουν. Είναι η επιλογή της απαλλοτρίωσης της παγκόσμιας πλουτοκρατίας, ώστε να επιστραφούν από τους λαούς τα κλεμμένα. Ετσι, η επιλογή που τίθεται μπροστά στους λαούς δεν είναι Δύση ή Ισλάμ, αλλά ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ `Η ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ.

Της
Αννεκε ΙΩΑΝΝΑΤΟΥ

Ο αντίπαλος δεν είναι Μπαρτσελόνα

Ο αντίπαλος δεν είναι Μπαρτσελόνα

Δεν ξέρω αν έχω καταλάβει σωστά το κυβερνητικό σχέδιο αλλά θα προσπαθήσω να το αποτυπώσω σχηματικά και διορθώστε με αν κάνω λάθος:

• Υλοποιούμε με συνέπεια τις υποχρεώσεις που αποδεχτήκαμε υπογράφοντας το τελευταίο μνημόνιο, έστω κι αν το κάναμε δίχως να συμφωνούμε και κατόπιν στυγνού εκβιασμού. Επομένως...
• ... περνάμε με επιτυχία τον σκόπελο της αξιολόγησης και παίρνουμε ανάσα με την δόση των 5,5 δισ., οπότε...
• ... ανοίγει ο δρόμος για να κουβεντιάσουμε σημαντικά θέματα, όπως η ποσοτική χαλάρωση και η ελάφρυνση του χρέους, η επιτυχής έκβαση των οποίων εξασφαλίζει ότι...
• ... τελειώνουμε με τους ελέγχους κίνησης κεφαλαίων και αποκαθίσταται η ομαλότητα στις χρηματικές ροές, οι οποίες θα κατευθυνθούν προς την υγιή οικονομία και έτσι...
• ... βγαίνουμε από την ύφεση και βλέπουμε φως ανάπτυξης στην άκρη του τούννελ.

- Υπήρχε μια εποχή που το EURO ήταν νόμισμα!      (του Chappatte, από την International Herald Tribune, 10/6/2012)

Το σχέδιο δείχνει μια χαρά, όπως δείχνουν όλα τα σχέδια στο χαρτί. Θυμίζει σχέδιο προπονητή εν όψει κρίσιμου αγώνα: "μπαίνουμε δυνατά, πιέζοντας μέχρι ψηλά, βάζουμε ένα γρήγορο γκολ στο πρώτο τέταρτο και μετά διατηρούμε την πίεση ώστε να μη χάσουμε τον έλεγχο του παιχνιδιού". Κι αυτό είναι μια χαρά σχέδιο, αρκεί να μη παίζεις με την Μπαρτσελόνα, γιατί τότε υπάρχει κίνδυνος να μπουν οι άλλοι πιο δυνατά από σένα, να σε πιέσουν περισσότερο και να σου βάλουν γκολ στο πρώτο πεντάλεπτο.

Το πρόβλημα με το κυβερνητικό σχέδιο, λοιπόν, είναι ότι δεν λαμβάνει υπ' όψη τον αντίπαλο. Και ο αντίπαλος έχει ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα: ζητάει πάντα κάτι ακόμη. Έβγαλες πλεόνασμα; Δεν φτάνει, βγάλε λίγο παραπάνω. Θέσπισες μηδενικό έλλειμμα στις επικουρικές συντάξεις; Επέκτεινέ το και στις κανονικές. Έρριξες τον βασικό μισθό στα 586 ευρώ; Ναι, αλλά χρειάζεται να πέσει κι άλλο. Έδωσες τα λιμάνια; Δώσε και τα αεροδρόμια. Κατέβασες τα βρακιά σου; Πέσε και στα τέσσερα.

Το χειρότερο δεν είναι πως ο αντίπαλος ζητάει συνεχώς. Είναι ότι έχει την δύναμη να επιβάλει τις απαιτήσεις του, διότι εμείς έχουμε εμφανή αδυναμία να αντισταθούμε. Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά, επανεξετάζοντας το κυβερνητικό σχέδιο και επισημαίνοντας τις αδυναμίες του:

• Υπογράψαμε το τρίτο μνημόνιο επειδή δεν βρίσκαμε τα λεφτά που απαιτούνταν για να πληρώσουμε τα τοκοχρεωλύσια των δανείων που είχαμε πάρει με τα προηγούμενα μνημόνια. Σ' αυτό το πλαίσιο...
• ... κατα την τριετία 2016-2018 χρειαζόμαστε κάπου 13 δισ. ετησίως για να ανταποκριθούμε στις υποχρεώσεις μας, χρήματα που θα μας τα δανείζει το κουαρτέτο σε δόσεις, οπότε...
• ... σε τακτά χρονικά διαστήματα θα υφιστάμεθα αξιολογήσεις, κατά τις οποίες ο αντίπαλος θα φορτώνει στις πλάτες μας κάτι παραπάνω. Έτσι, επειδή δεν θα μπορούμε να κάνουμε αλλιώς...
• ... σε κάθε αξιολόγηση θα δίνουμε κάτι παραπάνω, προκειμένου να πάρουμε δανεικά για να ξοφλήσουμε τα προηγούμενα δανεικά, φορτώνοντας τις μελλοντικές μας υποχρεώσεις και ελπίζοντας σε κάποια ακαθόριστη ελάφρυνση του χρέους μας, την οποία κανένας δεν έχει λόγο να δεχτεί διότι...
• ... για να καταφέρνουμε κάθε φορά να ανταποκρινόμαστε στις απαιτήσεις των αξιολογήσεων, όλο και κάποιο φιλέτο θα ξεπουλάμε, όλο και κάποιο λιμάνι θα χαρίζουμε, όλο και κάποιας εθνικής πλουτοπαραγωγικής πηγής την εκμετάλλευση θα εκχωρούμε (π.χ. πετρέλαια, ορυχεία κλπ), πράγμα που σημαίνει ότι...
• ... εμείς θα φτωχαίνουμε και κάποιοι άλλοι θα πλουτίζουν εις βάρος μας, ενώ το φορτίο στις πλάτες μας όχι απλώς δεν θα ελαφραίνει αλλά όλο και θα μεγαλώνει.

Δείτε, για παράδειγμα, τι γίνεται με την τρέχουσα αξιολόγηση. Ο αντίπαλος έχει λυσσάξει με το ασφαλιστικό, παρ' ότι και τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν ότι υπό τις τρέχουσες συνθήκες (έξι συνεχείς χρονιές ύφεσης και ανεργία στον ουρανό) το ασφαλιστικό δεν λύνεται ούτε σε άσκηση επί χάρτου. Κι όμως, η λύσσα του αντιπάλου γίνεται απολύτως κατανοητή αν σκεφτούμε πως οι προτεινόμενες λύσεις μοιάζουν σαν να έχουν υπαγορευτεί από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες ήδη ακονίζουν τα νύχια τους. Γιατί, λοιπόν, στην επόμενη αξιολόγηση να μην απαιτηθεί η ανάθεση των ιδιωτικοποιήσεων σε κάποια ΜΚΟ, στην μεθεπόμενη η παράδοση της διοίκησης των ενόπλων δυνάμεων και σε κάποια άλλη, αργότερα, η σύμπηξη ενός ευέλικτου και οικουμενικού κυβερνητικού σχήματος υπό την ηγεσία ενός φωτισμένου μυαλού αποδεκτού από τον αντίπαλο;

- Γεια-χαρά! Τα ξαναλέμε!     (του Τομ Γιάνσσεν, από την ολλανδική Trouw, 13/8/2015)

Το πλέον αποκαρδιωτικό σε όλη αυτή την ιστορία είναι ότι ο αντίπαλος δεν είναι Μπαρτσελόνα με τίποτε. Ομαδούλα της σειράς είναι. Απλώς, τον φοβόμαστε επειδή έχουμε δεχτεί να παίζουμε στο δικό του γήπεδο και με τους δικούς του κανονισμούς. Επομένως, αν θέλουμε να βάλουμε κι εμείς γκολ, πρέπει να μεταφέρουμε το παιχνίδι στο δικό μας γήπεδο και να επιβάλουμε τους δικούς μας κανονισμούς. Επειγόντως!

Σοσιαλιστικός ρεαλισμός

 Σοσιαλιστικός ρεαλισμός

Μα κάτι έχει αλλάξει, δεν το νιώθεις κι εσύ; Κάτι πηχτό στην ατμόσφαιρα, στην ψυχολογία του κόσμου, στα συνθήματα στους τοίχους...

Και δεν μπόρεσα να ανεβάσω (η ετε δεν είναι φίλη μας) κι ένα άλλο που λέει: να μου μιλάς, να ηρεμούν οι σκέψεις μου... Μα δεν είναι φανερή η αλλαγή που έφερε ο Σύριζα στη ζωή μας, σε όλους τους τομείς και μας έκανε πιο αισιόδοξους και ρομαντικούς;

Πέρυσι το χειμώνα, ένα σφος μας έλεγε για μια γνωστή του, που έκανε βόλτες πάνω-κάτω μες στο σπίτι και το γραφείο, γιατί δεν μπορούσε να χωρέσει τόση χαρά για το εκλογικό αποτέλεσμα. Έχουμε καιρό να τον δούμε όμως, και δεν ξέρω αν ξεθύμανε η χαρά της γνωστής του ή της έμεινε και γυρίζει ακόμα, σαν τρελό ηλεκτρόνιο.

Το ζητούμενο εξάλλου δεν είναι να κοροϊδέψουμε όσους περπατούσαν και πετούσαν στα σύννεφα, κι έγιναν viral σαν τους καμένους οπαδούς του ΓΑΠ, το 09'. Το ζήτημα είναι πώς να φερθείς, σε αυτούς και τις αυταπάτες τους, να μη γίνεις ο κακός σπασίκλας, που πάει και λέει στα μικρά παιδάκια ότι δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης κι ότι δε θα τους δωρίσει κανείς τίποτα, αν δεν παλέψουν να το κατακτήσουν. Κι αυτοί μετά, ενήλικες με πολιτική σκέψη νηπίου, αντί να δουν το φως το αληθινό, σε μισούν γιατί τους στέρησες τη ψεύτικη ελπίδα, τους πιάνουν οι εγωισμοί, δε θέλουν να σε αντικρίσουν, να ρίξουν τα μούτρα τους μπροστά σου, να παραδεχτούν πως γελάστηκαν. Στην καλύτερη, θα απογοητευτούν απλώς και θα ιδιωτεύσουν. Κι άντε να τους τραβήξεις ξανά από τον καναπέ και να τους σπάσεις τη βεβαιότητα πως τίποτα δε γίνεται...

Και τι να κάνεις δηλ; Να τους πεις πως πετάει ο γάιδαρος με το ζόρι, για να πας με τα νερά τους; Σαν κάτι εξωκοινοβούλιους, που μοιράζονταν τις ίδιες ψευδαισθήσεις; Ή σαν εκείνο το ανέκδοτο, για το γάιδαρο που δεν πετάει, απλώς κάνει μια-δυο απλωτές με τα φτερά του, έτσι να, και ύστερα πέφτει; Θέλει πειθώ και τέχνη παιδαγωγού η προσέγγισή τους, ένα καινούριο παιδαγωγικό ποίημα, αρκεί να μη φαίνεσαι υπεράνω, που κουνάει δασκαλίστικα το δάχτυλό του στα μαθητούδια. Και μην ξεχνάς πως γηράσκεις αεί διδασκόμενος, και η διδασκαλία είναι δρόμος διπλής κατεύθυνσης.

Βοηθάει βέβαια και η πραγματικότητα να διαλυθούν οι ψευδαισθήσεις. Κι ο κυνικός ρεαλισμός της (κατά τα άλλα ρομαντικής και ευαίσθητης) ΔΦΑ, που είναι σχεδόν σοσιαλιστικός, καθώς δείχνει την προοπτική για τη διέξοδο. Να γκρεμίσουμε την αστική εξουσία και το πολιτικό της προσωπικό, από όπου κι αν προέρχεται, κάθε απόχρωσης σκατόψυχος κρατούντες (σόρι skatopsyxe) που βλέπουν το προσφυγικό σαν ευκαιρία για μπίζνες. ΜΚΟ, θέσεις εργασίας, ελιγμοί για την αξιολόγηση, δύο ευρώ το μπουκαλάκι το νερό... και τώρα πρόσφυγες επενδυτές, επιχειρηματίες και start-up. Ζήσε το μύθο σου στην Ελλάδα, με μια αριστερή κυβέρνηση... ready business. Υπάρχει κι η σχετική τεχνογνωσία εξάλλου, από το 22' με την ΕΑΠ. (επιτροπή αποκατάστασης προσφύγων) και τις χρυσές δουλειές που άνοιξαν τότε οι επιτήδειοι.

Η κατάσταση με τους Σύριους πρόσφυγες (σόρι, αλλά δε μου κολλάει το "Σύρος- Σύροι", μου θυμίζει την Ερμούπολη) είναι αρκετά περίπλοκη, για να χωράει σε εύκολες αφαιρέσεις και απλοϊκά σχήματα. Το μεγαλύτερο ποσοστό τους φαίνεται να είναι 'αντικαθεστωτικοί', καθώς οι υπόλοιποι κατά κανόνα μένουν στη Συρία να πολεμήσουν. Είναι πιθανό κάποιοι από αυτούς να είναι σχετικά ευκατάστατοι -για τα δεδομένα των συμπατριωτών τους- και να διέθεταν το χρηματικό ποσό που ζητάνε οι έμποροι ψυχών, για να τους μεταφέρουν στην άλλη πλευρά του Αιγαίου. Πόσο αλλάζει όμως αυτό την ουσία του πράγματος; Και πόσο παράλογο είναι να κρατάει ένας πρόσφυγας ένα μικρό κομπόδεμα για ώρα ανάγκης, μέχρι να εγκατασταθεί κάπου και να προσπαθήσει να χτίσει απ' την αρχή μια νέα ζωή, ό,τι μπορεί να μεταφέρει για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και τα δεινά της περιπέτειάς του που ακόμα δεν τελείωσε (ίσα-ίσα, τώρα αρχίζει);

Ο πόλεμος ισοπεδώνει τα πάντα, ακόμα και τις κοινωνικές διακρίσεις, ως ένα βαθμό. Οι πρόσφυγες αυτοί δεν παύουν να είναι ξεριζωμένοι από τον τόπο τους, θύματα μιας ιμπεριαλιστικής επέμβασης, που διακηρύσσει την απελευθέρωσή τους. Κι έτσι 'αδιαφοροποίητη' είναι κι η δική μας αλληλεγγύη σε όσους καταφέρνουν να φτάσουν σε ελληνικό έδαφος. Ακόμα και σε όσους είναι δυτικόφιλοι και ονειρεύονται πως έρχονται στη γη της ελευθερίας, για να ζήσουν το ευρωπαϊκό όνειρο κι έχουν ήδη πάρει γεύση τι εστί ελευθερία στην ΕΕ, όσο παραμένουν εγκλωβισμένοι στα σύνορα.

Έρχεται λοιπόν ο Μάρδας και λέει για την αξιοποίηση των προσφύγων επενδυτών. Κι άντε τώρα να γυρίσει κανείς στο ροζ συννεφάκι του και να γράφει ρομαντικά συνθήματα στους τοίχους. Και τι να γράψει δηλαδή; Είστε τα χειρότερα τομάρια που έχει γνωρίσει ο τόπος; Γιατί, ψέματα θα 'ναι; Κι ως πότε παλικάρια, θα κρύβονται πίσω από τη σύγκριση με τους προηγούμενους; Τι χειρότερο θα έκανε ή θα έλεγε δηλ ο Σαμαράς κι η κουστωδία του, και δεν έχει γίνει τώρα;

Από μια άποψη πάντως δεν πρέπει να εξοργιζόμαστε αλλά να είμαστε ευγνώμονες στον υπουργό για τον κυνισμό και την ειλικρίνειά του. Καταδεικνύει κι αυτός μια πραγματικότητα, χωρίς φτιασίδια και περιττά στολίδια. Δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατικές γαρνιτούρες, μόνο κέρδη και επιχειρηματικά συμφέροντα. Δείχνει πόσο αριστερή είναι στην πραγματικότητα η κυβέρνηση και πόσο βάρβαρο το εκμεταλλευτικό σύστημα που υπηρετεί. Δείχνει πόσο αυστηρά κι αμείλικτα ταξική είναι η πραγματικότητα, πέρα από αταξικές θεωρήσεις και εθνικιστικά αφιόνια, που πιστεύουν ότι οι πρόσφυγες έρχονται να μας εξισλαμίσουν.

Η πραγματικότητα προσφέρει πλούσιο υλικό για όποιον θέλει να βγάλει συμπεράσματα και να μην κλαίει τη μοίρα του, ψάχνοντας το επόμενο ροζ συννεφάκι που θα τον ξεσηκώσει, εκλογικά και μόνο βεβαίως-βεβαίως. Η προοπτική υπάρχει, το θέμα είναι πόσοι θέλουν να τη δούνε και πόσοι κάνουν πως δεν τη βλέπουν, για να μη χρειαστεί να την ακολουθήσουν.

Νέα λάφυρα για το κεφάλαιο από τη διαπραγμάτευση

Νέα λάφυρα για το κεφάλαιο από τη διαπραγμάτευση

Από παλιότερη κινητοποίηση του ΠΑΜΕ

για την Κοινωνική Ασφάλιση

Ολοκληρώνοντας στο τέλος της περασμένης βδομάδας έναν ακόμα κύκλο διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση για την πρώτη «αξιολόγηση», οι εκπρόσωποι των «θεσμών» εξέφρασαν ικανοποίηση για την πρόοδο που έχει συντελεστεί.

«Η αποστολή ήταν παραγωγική», σημείωνε σε ανακοίνωσή του το ΔΝΤ, επειδή «έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος. Επιπλέον, η αποστολή σημείωσε σημαντική πρόοδο σχετικά με τις βασικές πτυχές της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος».

Αντίστοιχα, ο επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Γ. Ντάισελμπλουμ, έλεγε περιχαρής ότι «οι συνομιλίες μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμών ήταν εποικοδομητικές από το ξεκίνημα της αποστολής» και επιβεβαίωνε με τη σειρά του ότι «σημαντική πρόοδος έχει επιτευχθεί στα εκκρεμή ζητήματα, όπως η φορολόγηση του εισοδήματος και η μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού».

Στο έδαφος αυτού του (σχεδόν) πανηγυρικού για το κεφάλαιο κλίματος, οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου θα επιστρέψουν στην Ελλάδα στις 2 Απρίλη και οι διαπραγματεύσεις σχεδιάζεται να ξεκινήσουν ξανά στις 4 Απρίλη.

Στην κυβέρνηση, βέβαια, θα ήθελαν να μην είχαν σταματήσει ποτέ, ώστε σήμερα να είχε κλείσει η διαπραγμάτευση και πλέον να συζητάμε για μέτρα έτοιμα να έρθουν στη Βουλή. Τέτοια είναι η πρεμούρα τους να συρρικνώσουν το χρονοδιάγραμμα των ανατροπών, όπως άλλωστε επιθυμεί και επιδιώκει η αστική τάξη και στη χώρα μας.

Τώρα, σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί, η συμφωνία πάει να κλείσει μέχρι τις 11 Απρίλη οπότε είναι προγραμματισμένο το Euro Working Group και να επικυρωθεί στο Γιούρογκρουπ της Ολλανδίας, στις 22 Απρίλη.

Φαίνεται επομένως ότι σ' αυτό το διάστημα, που προηγείται του Πάσχα, η κυβέρνηση θα επιδιώξει να περάσει τουλάχιστον τον πυρήνα των νέων αντιλαϊκών - αντεργατικών μέτρων από τη Βουλή, με αιχμή το Ασφαλιστικό και το Φορολογικό. Και έπεται συνέχεια...

Ξεχάστε τις συντάξεις

Και από αυτή τη διαπραγμάτευση, το κεφάλαιο ετοιμάζεται να φύγει με νέα λάφυρα. Σε ό,τι αφορά τοΑσφαλιστικό, το μεγαλύτερο απ' όλα φαίνεται πως είναι η κατάργηση επί της ουσίας της 15ετίας (4.500 ένσημα) για την κατοχύρωση δικαιώματος στη συνταξιοδότηση και η αντικατάστασή της με την 20ετία (6.000 ένσημα).

Ακόμα κι αν αυτό δεν γίνει ακαριαία, εκεί οδηγεί η συμφωνία κυβέρνησης - κουαρτέτου να δίνεται ολόκληρη η «εθνική σύνταξη» (384 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα) μόνο στην 20ετία. Από τα 15 έως και τα 19 χρόνια, το ποσό αυτό θα κλιμακώνεται ανάλογα προς τα κάτω και, όπως όλα δείχνουν, στη 15ετία θα αντιστοιχεί ένα ποσό της τάξης των 300 ευρώ και κάτω.

Μια τέτοια ρύθμιση τινάζει στον αέρα τα ασφαλιστικά δικαιώματα των νέων, οι οποίοι κάνουν περιστασιακές και «ελαστικές» δουλειές, εναλλασσόμενες με μεγάλες περιόδους ανεργίας. Αρα, δεν πρόκειται ποτέ να συμπληρώσουν τα ελάχιστα αναγκαία ένσημα, πόσο μάλλον τα 6.000 για να πάρουν ολόκληρο το ποσό των 384 ευρώ.

Το μέτρο θα πλήξει όμως και εκείνους τους εργαζόμενους, που βρίσκονται σε προχωρημένη ηλικία και μόλις και μετά βίας κατόρθωναν να φτάσουν τα 4.500 ένσημα, προσδοκώντας να πάρουν το ελάχιστο που μπορούσαν και να ξεκουραστούν.

Τώρα, τα χρήματα που τους αποδίδει η λεγόμενη «εθνική σύνταξη» δεν φτάνουν ούτε για «ζήτω» και έτσι μπροστά τους ανοίγονται δύο επιλογές: Είτε να συνταξιοδοτηθούν και να πάρουν μια σύνταξη επιδοματικού χαρακτήρα, είτε να αναζητήσουν πρόσθετα ένσημα, συνεχίζοντας τη δουλειά και εκθέτοντας έτσι τον εαυτό τους σε πρόσθετους (και ενδεχομένως μοιραίους...) κινδύνους.

Σπέρνουν παντού περικοπές

Σε τι άλλο καταγράφεται σύγκλιση ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους εκπροσώπους του κουαρτέτου; Σύμφωνα με τους ίδιους, βρίσκονται κοντά στο να καταλήξουν σε νέες μεγάλες μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, αν, όπως λέει η κυβέρνηση, δεν γίνει δεκτό το αίτημά της για αύξηση της εισφοράς εργαζομένων και εργοδοτών για την επικούρηση.

Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση περιγράφει με άλλα λόγια το μηχανισμό της «ρήτρας μηδενικού ελλείμματος», με τον οποίο προβλέπονταν μειώσεις ανάλογες με το έλλειμμα που θα κατέγραφε το επικουρικό ταμείο. Τώρα, η κυβέρνηση σκέφτεται να φορτώσει παροδικά μέρος αυτού του ελλείμματος στους εργαζόμενους, με αύξηση της εισφοράς, για να περιορίσει κάπως το εύρος των μειώσεων στις συντάξεις, οι οποίες πάντως θεωρούνται δεδομένες.

Τα λεφτά τα παίρνουν πάλι από το λαό. Μόνο που επιλέγουν από ποια τσέπη θα τα αρπάξουν κάθε φορά, σε μια προσπάθεια να διαχειριστούν τις λαϊκές αντιδράσεις. Οι εργοδότες, βέβαια, καμιά ανησυχία δεν έχουν. Εχουν πάρει εγγυήσεις για ανατροπές και μέτρα που τους διασφαλίζουν πολλαπλάσια τη μικρή χασούρα από την αναιμική αύξηση και των δικών τους εισφορών στα επικουρικά ταμεία.

Είναι κι αυτό ένα μεγάλο λάφυρο για το κεφάλαιο, το οποίο μάλιστα επιταχύνει το στόχο για κατάργηση των επικουρικών ταμείων και κατάληψη αυτού του χώρου από τα επαγγελματικά ταμεία. Το τι θα σημάνει αυτό, το απέδωσε με τον πιο αποδεικτικό τρόπο ο «Ριζοσπάστης», με στοιχεία που δημοσίευσε την περασμένη Πέμπτη.

Σύμφωνα με αυτά, τα επαγγελματικά ταμεία έχασαν στη διάρκεια της κρίσης μέχρι και το 40% των αποθεματικών τους, ενώ το «Bloomberg» αναφέρει ότι σε «τεστ αντοχής» που έγινε στα συνταξιοδοτικά επαγγελματικά ταμεία 17 χωρών της Ευρωζώνης, διαπιστώθηκε ότι το έλλειμμά τους ανέρχεται στο ποσό των 428 δισ. ευρώ! Αρκεί μόνο το παράδειγμα του γερμανικού κολοσσού της «Lufthansa»: Το έλλειμμα στο συνταξιοδοτικό πρόγραμμα των εργαζομένων της ανέρχεται στα 6,6 δισ. ευρώ, όση είναι ολόκληρη η κεφαλαιοποίηση της εταιρείας!

Ανοίγει όλη η "βεντάλια"

Κατά τ' άλλα, όλα τα «δομικά» χαρακτηριστικά της αντιασφαλιστικής πρότασης που είχε παρουσιάσει η κυβέρνηση παραμένουν ανέπαφα και ενισχύονται. Ετσι, με το σπάσιμο της σύνταξης σε «εθνική» και «ανταποδοτική», το κράτος εγγυάται πλέον μόνο την πρώτη και το ύψος της θα είναι κυμαινόμενο.

Τα χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης που προβλέπονταν σε σύγκριση με το σημερινό σύστημα και τα ακόμα μικρότερα στα οποία θα καταλήξει η διαπραγμάτευση, σε συνδυασμό με τους μικρότερους μισθούς και τον υπολογισμό του συντάξιμου μισθού σε όλον τον εργάσιμο βίο, οδηγούν σε ακόμα μικρότερες συντάξεις. «Μαχαίρι» θα πέσει και στις ήδη αποδιδόμενες, ανεξάρτητα αν θα εφαρμοστεί η «προσωπική διαφορά» μέχρι το 2018, ή οι μειώσεις θα επιβληθούν άμεσα, για (επείγοντες) δημοσιονομικούς λόγους.

Σ' αυτό το ζοφερό σκηνικό που διαμορφώνουν τα μέτρα στο Ασφαλιστικό, έρχονται να προστεθούν τα σχέδια για παραπέρα μείωση του αφορολόγητου, που σημαίνει κανονική επιδρομή στο λαϊκό εισόδημα.

Κι αυτά μόνο για τον πρώτο γύρο της «αξιολόγησης». Να μην ξεχνάμε ότι ακολουθεί το επόμενο πακέτο μέτρων, που, όπως έχει ήδη αναγγελθεί, θα περιλαμβάνει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, την πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων και την αλλαγή προς το χειρότερο του συνδικαλιστικού νόμου...

Από τη Στρατηγική της Λισαβόνας στις σημερινές ανατροπές

Από τη Στρατηγική της Λισαβόνας στις σημερινές ανατροπές

Μια αναδρομή στη Στρατηγική που υιοθέτησε η ΕΕ πριν από 16 χρόνια και σε όσα ακολούθησαν

Εικόνα από το (όχι και τόσο μακρινό) παρελθόν, με την

ελληνική αντιπροσωπεία στην έκτακτη Σύνοδο της

Λισαβόνας από αριστερά Γ. Παπανδρέου, Κ. Σημίτης

Τέτοιες μέρες πριν από 16 χρόνια, στις 23 και 24 Μάρτη του 2000, γινόταν στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, που υιοθέτησε τη γνωστή Στρατηγική της Λισαβόνας (ΣτΛ). Με αυτή, τα κράτη - μέλη της τότε ΕΕ συνομολογούσαν τα εξής: «Η Ενωση έχει τάξει σήμερα ένα νέο στρατηγικό στόχο για την επόμενη δεκαετία: Να γίνει η ανταγωνιστικότερη και δυναμικότερη οικονομία της γνώσης ανά την υφήλιο, ικανή για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, με περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και με μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή».

Οπως σημειωνόταν στα ντοκουμέντα, η ανάγκη υιοθέτησης μιας νέας στρατηγικής προέκυπτε από την «παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, που σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι πρωτοπόρα σε όλους τους τομείς στους οποίους εντείνεται σε μεγάλο βαθμό ο ανταγωνισμός».

Σημειωνόταν, επίσης, «η απότομη εμφάνιση και η αυξανόμενη σημασία των Τεχνολογιών των Πληροφοριών και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στον επαγγελματικό και στον ιδιωτικό χώρο», η οποία «απαιτεί, αφενός, να προταθεί μια πλήρης αναθεώρηση του ευρωπαϊκού εκπαιδευτικού συστήματος και, αφετέρου, να εξασφαλιστεί διά βίου η πρόσβαση στην επαγγελματική κατάρτιση».

Πίσω από τις εύηχες διακηρύξεις, ο πραγματικός στόχος που τέθηκε σ' εκείνη τη Σύνοδο, ήταν να ληφθούν σε όλα τα κράτη - μέλη εκείνα τα αντιλαϊκά μέτρα που θα καθιστούσαν τα ευρωενωσιακά μονοπώλια ανταγωνιστικότερα έναντι αυτών των ΗΠΑ και των άλλων ιμπεριαλιστικών κρατών ή συνασπισμών.

Οι κατευθυντήριες γραμμές που χαράχτηκαν τότε, προβλέπονταν να αποδώσουν καρπούς μέχρι το 2010. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη, παρά το γεγονός ότι πάρθηκαν σκληρά αντεργατικά - αντιλαϊκά μέτρα σε όλα τα κράτη - μέλη. Η συγχρονισμένη καπιταλιστική κρίση και η όξυνση των ανταγωνισμών στο εσωτερικό της ΕΕ - Ευρωζώνης συντέλεσαν στο να μην επιτευχθεί ο στόχος που έθετε για το 2010 το ευρωενωσιακό κεφάλαιο, παρά τις σοβαρές ανακατατάξεις που προκάλεσε η κρίση στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Αυτό, όμως, σε τίποτα δεν αναιρεί το γεγονός ότι η υιοθέτηση της Στρατηγικής της Λισαβόνας σηματοδότησε την ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης σε όλα τα κράτη - μέλη, βάζοντας ιδιαίτερα στο στόχαστρο τις κατακτήσεις που είχε αποσπάσει η εργατική τάξη τις προηγούμενες δεκαετίες, κύρια στα Εργασιακά και στο Ασφαλιστικό. Σε κάθε περίπτωση, η Στρατηγική της Λισαβόνας σήμανε την έναρξη ενός νέου γύρου επίθεσης σε βάρος των εργαζομένων και του λαού, που εντάθηκε στα χρόνια της κρίσης και συνεχίστηκε μετά το 2010, με την υιοθέτηση της νέας στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Η νέα αυτή στρατηγική οικοδομεί πάνω στα αποτελέσματα της προηγούμενης και αποδεικνύει ότι τα μέτρα που παίρνονται σήμερα έχουν σχεδιαστεί πολύ πριν την καπιταλιστική κρίση.

Ξεκινάει το μεγάλο "ξήλωμα"

Σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις και το Ασφαλιστικό, δεν χρειάστηκε πολύς καιρός για να καταλάβουν οι εργαζόμενοι τι κρυβόταν πίσω από τις διακηρύξεις της Στρατηγικής της Λισαβόνας για «πλήρη απασχόληση», «βιωσιμότητα συνταξιοδοτικών συστημάτων», «κοινωνική συνοχή».

Ετσι, μόλις το 2001, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που συνήλθε στη Στοκχόλμη, ζήτησε να καταρτιστεί έκθεση στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας, με θέμα «τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να αυξηθεί το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και να προωθηθεί η παράταση του ενεργού επαγγελματικού βίου».

Στη Βαρκελώνη, το 2002, τέθηκε το ζήτημα των Συλλογικών Συμβάσεων, με στόχο την παραπέρα υπονόμευσή τους, ενώ στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου γινόταν λόγος για «συγκράτηση των μισθών, βελτίωση της παραγωγικότητας, συνεχή επιμόρφωση, νέες τεχνολογίες και ευέλικτη οργάνωση της εργασίας».

Προωθούνταν, ακόμα, απροκάλυπτα η σύνδεση μισθού - παραγωγικότητας και η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, με την κατάργηση των λεγόμενων «πρόωρων» συντάξεων, δηλαδή του ευνοϊκότερου καθεστώτος συνταξιοδότησης που ίσχυε τότε για ορισμένους ασφαλισμένους, με βάση τους κανονισμούς των Ταμείων στις χώρες τους.

Συγκεκριμένα, σ' εκείνη τη Σύνοδο Κορυφής επισημαίνονταν ότι:

• «Για να εξασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ», πρέπει να ληφθεί υπόψη «η σχέση μεταξύ μισθολογικών εξελίξεων και συνθηκών της αγοράς εργασίας, ώστε να εξελίσσονται οι απολαβές ανάλογα με τις εξελίξεις της παραγωγικότητας».
• «Τα κίνητρα για πρόωρη συνταξιοδότηση και η θεσμοθέτηση συστημάτων πρόωρης συνταξιοδότησης από τις επιχειρήσεις θα πρέπει να ελαττωθούν. Μεγαλύτερη προσπάθεια θα πρέπει να καταβληθεί για να πολλαπλασιαστούν οι ευκαιρίες εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας να παραμείνουν στην αγορά εργασίας μέσω επί παραδείγματα ευέλικτων και προοδευτικών μορφών συνταξιοδότησης και εξασφάλισης πραγματικής πρόσβασης σε δια βίου μάθηση. Μέχρι το 2010 θα πρέπει να επιδιωχθεί η κατά πέντε περίπου έτη σταδιακή αύξηση της μέσης πραγματικής ηλικίας κατά την οποία τα άτομα σταματούν να εργάζονται στην Ευρωπαϊκή Ενωση».

Στις Βρυξέλλες, το 2004, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έγινε ακόμα πιο κατηγορηματικό: «Η προσαρμοστικότητα απαιτεί μείωση, όπου απαιτείται, του μη μισθολογικού κόστους της εργασίας, καλύτερη αντιστοιχία μισθού προς παραγωγικότητα και προώθηση των ευέλικτων μορφών εργασίας (...). Η παραμονή των πιο ηλικιωμένων εργαζομένων στην εργασία απαιτεί τα σωστά νομικά και οικονομικά κίνητρα».

Η Στρατηγική της Λισαβόνας άρχισε να ξετυλίγει έναν προς έναν τους αντιδραστικούς της στόχους. Στην Ελλάδα, στο πλαίσιο ακριβώς της εφαρμογής της, η κυβέρνηση Σημίτη είχε επιχειρήσει νωρίτερα να περάσει το «σχέδιο Γιαννίτση» για το Ασφαλιστικό, το οποίο αποκρούστηκε τότε από τους εργαζόμενους, αλλά παρέμεινε ο οδηγός για όλες τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις που ακολούθησαν στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Ο οδοστρωτήρας της "ευελφάλειας"

Το 2007, σε ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σημειωνόταν ότι «για να επιτευχθούν οι στόχοι της Λισαβόνας για περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας, χρειάζονται νέες μορφές ευελιξίας και ασφάλειας, τόσο για τους πολίτες και τις εταιρείες όσο και για τα κράτη - μέλη και την Ενωση. Γι' αυτό απαιτούνται πολιτικές που θα καλύπτουν ταυτόχρονα την ευελιξία των αγορών εργασίας, την οργάνωση της εργασίας και τις εργασιακές σχέσεις, καθώς και την ασφάλεια - την ασφάλεια της απασχόλησης και την Κοινωνική Ασφάλιση».

Είμαστε στην εποχή της λεγόμενης «ευελφάλειας», της πλήρους απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, με κατάργηση της σταθερής και μόνιμης δουλειάς με δικαιώματα, όπως απαιτούσαν τα συμφέροντα του κεφαλαίου και η ανάγκη τους για ακόμα φτηνότερη εργατική δύναμη.

Συμπληρωματικά στην «ευελφάλεια» προωθούνταν και η κινητικότητα στην αγορά εργασίας, προκειμένου τα μονοπώλια να εξασφαλίζουν την εργατική δύναμη που απαιτούσαν οι μεταβαλλόμενες ανάγκες τους, χωρίς να δεσμεύονται από περιορισμούς στη μετακίνηση των εργαζομένων από επάγγελμα σε επάγγελμα, από κλάδο σε κλάδο, ακόμα κι από χώρα σε χώρα. Αντίστοιχες προσαρμογές γίνονταν βέβαια και στο Ασφαλιστικό.

Η «ευελφάλεια» (flexicurity) αποδείχτηκε γρήγορα ότι ήταν το εργαλείο για σαρωτικές ανατροπές στην αγορά εργασίας. Φάνηκε ότι οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης δημιουργούν συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα και καταδικάζουν κυρίως τη νεολαία σε χαμοζωή. Η τάση αυτή ενισχύθηκε την περίοδο της κρίσης και σύμφωνα με τα στοιχεία των τελευταίων χρόνων, οι προσλήψεις με ευέλικτες μορφές απασχόλησης υπερβαίνουν σταθερά τις μισές προσλήψεις που γίνονται κάθε μήνα, ανεξάρτητα από το πώς διαμορφώνεται κάθε φορά το ισοζύγιο ανάμεσα στις προσλήψεις και τις απολύσεις.

Τα ασφαλιστικά δικαιώματα στο απόσπασμα

Από την ίδια τη ζωή επιβεβαιώνεται, επίσης, ότι όταν το κεφάλαιο, η ΕΕ, οι κυβερνήσεις και τα κόμματά τους μιλάνε για «βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων», εννοούν την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, τη μείωση των συντάξεων, τη μείωση ή και την κατάργηση παροχών.

Το 2009, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια έκθεση με τίτλο «Ιδιωτικά συνταξιοδοτικά συστήματα. Ο ρόλος τους στις επαρκείς και βιώσιμες συντάξεις». Η έκθεση, αν και παρουσιάστηκε ενώ πλέον είχε εκδηλωθεί η κρίση, είναι καθαρό ότι αποτελούσε μέρος της Στρατηγικής της Λισαβόνας, αφού όπως αναφερόταν στο προοίμιο, στόχο είχε «να συμβάλλει στην υλοποίηση των στόχων της Στρατηγικής της Λισαβόνας».

Στα συμπεράσματα της έκθεσης επισημαινόταν ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για την «αναγέννηση και διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού στα κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά συστήματα υπό ιδιωτική διαχείριση. Η κρίση έχει τονίσει, επίσης, το πώς πρέπει να συμπεριληφθούν τα συνταξιοδοτικά ταμεία ως σημαντικοί φορείς εκμετάλλευσης στα μέτρα σταθεροποίησης των χρηματοοικονομικών αγορών».

Με άλλα λόγια, αναδεικνυόταν η κατεύθυνση για ενίσχυση των ιδιωτικών ασφαλιστικών συστημάτων, αλλά και η «αξιοποίηση» των αποθεματικών που σχηματίζονται στα δημόσια και στα ιδιωτικά ασφαλιστικά συστήματα ως πηγές χρηματοδότησης των ευρωενωσιακών μονοπωλίων.

Η κατεύθυνση αυτή επιβεβαιώθηκε και με τη «Λευκή Βίβλο» της ΕΕ για τις συντάξεις, το 2012. Μέσα από αυτή, μπαίνει ολοκληρωμένα πλέον ο στόχος για την κυριαρχία των ιδιωτικών ασφαλιστικών συστημάτων, την περαιτέρω συρρίκνωση των δημόσιων συνταξιοδοτικών συστημάτων (των οποίων η λειτουργία θα προσομοιάζει έτσι κι αλλιώς μ' αυτή των ιδιωτικών), την περαιτέρω αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και ταυτόχρονα προωθείται η αντίληψη ότι η αποτελεσματικότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων είναι ατομική υπόθεση του κάθε ασφαλισμένου.

Ετσι, υπό το φως των εξελίξεων, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι οι ανατροπές που προωθούνται σήμερα σε Ασφαλιστικό και Εργασιακά, δεν είναι «κεραυνός εν αιθρία», αλλά κρίκος στη μακριά αλυσίδα των αντιλαϊκών μέτρων, στο πλαίσιο της μόνιμης στρατηγικής του κεφαλαίου για παραπέρα μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης.

Η αμφισβήτηση και η σύγκρουση με αυτή τη στρατηγική, τα κόμματα και τις δυνάμεις που την υπηρετούν, είναι προϋπόθεση για να μπορέσει το κίνημα να καθυστερήσει και να εμποδίσει τα χειρότερα, να δημιουργήσει ρήγματα στον αρνητικό συσχετισμό και τις προϋποθέσεις για την ανατροπή του.

Οι εξελίξεις απαιτούν εγρήγορση και στοχοπροσηλωμένο αγώνα

Οι εξελίξεις απαιτούν εγρήγορση και στοχοπροσηλωμένο αγώνα

Αλίμονο σ' όποιον για λίγο ξεχαστεί. Αλίμονο σ' όποιον, αποσβολωμένος μπρος στην εικόνα των δολοφονικών επιθέσεων στις Βρυξέλλες, χάνει από την οπτική του την καθημερινή σφαγή των εργατικών δικαιωμάτων και βουρκωμένος από το δράμα των προσφύγων αφήνει τον εαυτό του να πιστεύει ότι η ΝΑΤΟική αρμάδα θα δώσει τη λύση.

Βρισκόμαστε σ' εκείνο το σημείο του κόμπου όπου ενώ όλες οι άκρες είναι ορατές και ζητούν να τις ξεδιαλύνουμε, το σφίξιμο της θηλιάς είναι τόσο ασφυκτικό που θολώνει ο νους, χάνει το κύριο, αγκιστρώνεται σ' ό,τι του πετάξουν.

***

Τα αστικά επιτελεία, για να συσκοτίσουν την πραγματική αιτία δράσης ομάδων όπως αυτή που χτύπησε στις Βρυξέλλες, μιλάνε για «πόλεμο πολιτισμών», για «ψυχοκοινωνικές αιτίες των αποκλεισμένων νέων στα γκέτο της Δύσης», για τη «ριζοσπαστικοποίηση νέων μουσουλμάνων» και σαν έτοιμοι από καιρό πλασάρουν την ανάγκη «ενίσχυσης της ασφάλειας», μιλάνε για «αναγκαίες εκπτώσεις στα δικαιώματα και τις ελευθερίες», την «ένταση του πολέμου κατά της τρομοκρατίας».
Κρύβουν το πλαίσιο των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και ανταγωνισμών μέσα στο οποίο αναπτύχθηκαν αυτές οι οργανώσεις, σε διασύνδεση με μηχανισμούς αστικών κρατών και ιμπεριαλιστικών συμμαχιών.
Θολώνουν την εικόνα, το γεγονός ότι η επίθεση στις Βρυξέλλες συμβαίνει σε μια περίοδο που πολλές περιοχές του πλανήτη φλέγονται, ενώ «μυρίζει μπαρούτι» για συνολικότερη ανάφλεξη. Στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική συνεχίζονται οι πόλεμοι και οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, που έχουν ως αιτία τους τον επικίνδυνο για τους λαούς ανταγωνισμό των καπιταλιστικών χωρών και των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών τους για το μοίρασμα αγορών, πηγών Ενέργειας, δρόμων μεταφοράς τους και γεωστρατηγικών σφαιρών επιρροής.

Επικίνδυνες εξελίξεις

Στο Προσφυγικό, έχουμε ήδη την επικύρωση της απόφασης για τον εγκλωβισμό χιλιάδων προσφύγων που γίνονται έρμαιο στο άθλιο παζάρι της λυκοσυμμαχίας, που λέγεται ΕΕ, με την άρχουσα τάξη της Τουρκίας. Και για άλλη μια φορά, ο Ελληνας πρωθυπουργός προσπάθησε να παρουσιάσει το μαύρο - άσπρο. Ομως: Το κλείσιμο των βόρειων συνόρων για τους πρόσφυγες αποτελεί κοινή απόφαση της ΕΕ, όχι αποτέλεσμα μονομερών ενεργειών, όπως ισχυρίζεται ο Αλ. Τσίπρας. Η απόφαση για υποχρεωτική κατάθεση των αιτήσεων ασύλου και fast-track εξέτασή τους στην Ελλάδα σημαίνει επαναφορά σε ισχύ και αυστηρή εφαρμογή του απαράδεκτου Κανονισμού του Δουβλίνου. Ετσι θα αυξηθούν τα κυκλώματα και οι ταρίφες των δουλεμπόρων, τα δρομολόγια θα γίνουν πιο επικίνδυνα, θα ανέβει ο αριθμός των νεκρών προσφύγων - μεταναστών. Με την απόφαση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, η άρχουσα τάξη της Τουρκίας πήρε από την ΕΕ αυτό που επιδιώκει εδώ και καιρό, δηλαδή να «βάλει πόδι» στην περιοχή της Συρίας που βρίσκονται οι Κούρδοι, στο όνομα δήθεν του να δημιουργηθούν «ασφαλέστερες περιοχές» για τους πρόσφυγες «σε ορισμένες περιοχές κοντά στα τουρκικά σύνορα». Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση βάζει κολαούζο το ΝΑΤΟ στα γκριζαρισμένα σύνορα του Αιγαίου.
Την ίδια ώρα, μαύρη είναι η νύχτα στα βουνά και στο μέτωπο της διαπραγμάτευσης με τους «εταίρους». «Προ των πυλών» εμφανίζονται και νέα αντιλαϊκά νομοθετήματα, με επίκεντρο την παραπέρα κατεδάφιση της Κοινωνικής Ασφάλισης και των συντάξεων, τη νέα ένταση της φοροληστείας απέναντι στα εργατικά - λαϊκά νοικοκυριά, τις αντιλαϊκές παρεμβάσεις στα «κόκκινα» δάνεια, καθώς και τη συγκρότηση του νέου Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, ζητήματα που αποτελούν τα προαπαιτούμενα της «αξιολόγησης», ενώ στα σκαριά είναι και τα επόμενα «πακέτα», όπως η διόγκωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα κίνησης, η αύξηση του ΕΝΦΙΑ στη λαϊκή στέγη και τη μικρή περιουσία, οι ευρύτερες «αλλαγές» στη φορολόγηση των οχημάτων (τέλη κυκλοφορίας κ.ά.), η αύξηση στα τέλη κινητής τηλεφωνίας. Στον αντίποδα, το επόμενο διάστημα ανακοινώνεται το υπό διαμόρφωση «πρότυπο της παραγωγικής ανασυγκρότησης», καθώς και ο νέος «αναπτυξιακός νόμος», ο οποίος βρίθει από κάθε είδους κρατικές ενισχύσεις, φοροελαφρύνσεις και απαλλαγές για το κεφάλαιο, ώστε να έρθει η περίφημη ανάκαμψη.

Στηρίζουν και επαινούν

Με αυτά τα δεδομένα, δεν ξάφνιασε η στήριξη Τσίπρα από Σόιμπλε - Σαπέν, που έκαναν καθαρό ότι και η σημερινή κυβέρνηση είναι επιλογή του κεφαλαίου και ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, ιμπεριαλιστικών οργανισμών. Στην κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ αναγνωρίζεται η αφοσίωση με την οποία υλοποιεί τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη το κεφάλαιο για να ανακάμψει η κερδοφορία του.
Επαινο, βεβαίως, πήρε η κυβέρνηση και από τον αμερικανικό παράγοντα, στη διάρκεια της επίσκεψης του υπουργού Αμυνας στις ΗΠΑ. Σε ημερίδα στο Καπιτώλιο που οργάνωσαν το Lexington Institute και το Ελληνοαμερικανικό Ινστιτούτο με θέμα υπό τον εντυπωσιακό τίτλο «Ο Κόλπος της Σούδας: Το στρατιωτικό στολίδι του ΝΑΤΟ», ο υπουργός δήλωσε: «Πρόκειται για ένα αεροπλανοφόρο που δεν μπορεί να βυθιστεί και οι σύμμαχοί μας μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν χωρίς να χρειάζεται να εμπλακούν σε τουρκικά παζάρια». Ταυτόχρονα, ανακοίνωσε την κοινή εξαήμερη άσκηση της Ελλάδας, του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, που θα αρχίσει στις 30 Μάρτη.

Κινητικότητα σε όλο το αστικό στρατόπεδο

Σ' αυτό το περιβάλλον, δεν περνάνε απαρατήρητες διεργασίες που γίνονται στο αστικό πολιτικό σύστημα, ώστε να ανταποκριθεί καλύτερα στις απαιτήσεις των καιρών. Στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας μιλάνε ξανά για «σύγκλιση των προοδευτικών δυνάμεων» και την «ανάγκη να βρεθούν γύρω από το ίδιο τραπέζι όλοι, χωρίς εξαιρέσεις, όλοι όσοι τουλάχιστον αυτοπροσδιορίζονται ως "προοδευτικοί", "δημοκράτες", είτε θεωρούν ότι ανήκουν στον ευρύτερο χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού», με προγραμματική βάση μια «σειρά ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων», που όπως εκτιμούν, διακόπηκαν μετά την περίοδο 2009 - 2011. Παράλληλα μ' αυτούς, γίνονται κινήσεις και στους πέριξ της ΝΔ χώρους. Ανέστησαν τον Καρατζαφέρη, με σκοπό τη διαμόρφωση ενός «νέου» «συντηρητικού εθνικού φιλελεύθερου δεξιού κόμματος», που θα εκφράζει με μεγαλύτερη συνέπεια εθνικιστικές και ευρωσκεπτικιστικές θέσεις, που άλλωστε υπάρχουν στους κόλπους της αστικής τάξης.

Κανένας θεατής

Απέναντι στην πραγματικότητα που διαμορφώνουν οι ανάγκες του κεφαλαίου, είναι κρίσιμο κάθε εργάτης, νέος, άνεργος, φτωχός αυτοαπασχολούμενος και αγρότης να μην παρακολουθεί παθητικά τις συμφωνίες της κυβέρνησης με την ΕΕ, το ΔΝΤ, την ΕΚΤ, για την αφαίρεση όσων δικαιωμάτων απέμειναν. Να μη μένει θεατής στους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς που προετοιμάζουν νέα μέτρα στο Ασφαλιστικό, νέους δυσβάσταχτους φόρους, νέα προνόμια στους τραπεζίτες και θηλιά στο λαό με τα «κόκκινα» δάνεια, νέες ιδιωτικοποιήσεις, το τσάκισμα μισθών και μεροκάματων και άλλα πολλά! Κανένας και καμία δεν πρέπει να δεχτεί την καταστολή, νέα μέτρα περιορισμού της λαϊκής πάλης με αφορμή τις επιθέσεις στις Βρυξέλλες. Οπως σημειώνει το ΠΑΜΕ ενόψει των συλλαλητηρίων που οργανώνει για τις 29 και 31 Μάρτη προετοιμάζοντας τη 48ωρη απεργία, «εδώ και τώρα δράση για να μην περάσει η επίθεση στη ζωή μας!».

***

Για να 'ναι, όμως, αποτελεσματικοί στο στόχο τους οι αγώνες, η εργατική τάξη πρέπει να 'χει όσο το δυνατόν καθαρότερο ότι: Μπροστά στη νομοτέλεια της καπιταλιστικής κρίσης, που καμία γραμμή αστικής διαχείρισης δεν μπορεί να αναιρέσει την αιτία της εκδήλωσής της, ο πονοκέφαλος της αστικής διαχείρισης διεθνώς αφορά τη δυσκολία ελεγχόμενης «υποτίμησης» μεγάλου μεγέθους υπερσυσσωρευμένου κεφαλαίου με διάφορες μορφές (υπερχρεωμένα κράτη, μεγάλες προβληματικές τράπεζες κ.λπ.) και την κατά συνέπεια διαπάλη για την κατανομή των ζημιών. Σ' αυτό το έδαφος αυξάνεται ο κίνδυνος ενός μεγάλου ιμπεριαλιστικού πολέμου για το μοίρασμα αγορών, ενεργειακών πηγών και σφαιρών γεωστρατηγικής επιρροής. Η εγχώρια αστική τάξη, για να συμμετάσχει στο νέο μοίρασμα των αγορών της περιοχής και για να αναβαθμίσει το γεωπολιτικό της ρόλο, συμμετέχει πρόθυμα στα πιο επικίνδυνα ιμπεριαλιστικά σχέδια του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην ευρύτερη περιοχή. Η κυβέρνηση στηρίζει ενεργά την κλιμακούμενη στρατιωτική ευρωατλαντική επέμβαση, που αυξάνει τον κίνδυνο του γενικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ευρασία.
Να γιατί, λοιπόν, για να 'ναι νικηφόρος για την εργατική τάξη ο σκληρός ταξικός πόλεμος που διεξάγεται, το πιο κρίσιμο ζήτημα είναι ο προσανατολισμός της ταξικής πάλης, ώστε να σημαδεύει τον πραγματικό αντίπαλο, την άρχουσα τάξη των καπιταλιστών, το κράτος της, τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες που στηρίζουν, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Δηλαδή, το περιεχόμενο, το πλαίσιο πάλης να βοηθά, να ωριμάζει και να βαθαίνει, να εδραιώνεται η αντιμονοπωλιακή - αντικαπιταλιστική κατεύθυνση της πάλης.

 

Ενοπλο όργανο του κεφαλαίου ενάντια στους λαούς

Ενοπλο όργανο του κεφαλαίου ενάντια στους λαούς

Στις 4 Απρίλη συμπληρώνονται 67 χρόνια από την ίδρυση της στρατιωτικο-πολιτικής ιμπεριαλιστικής συμμαχίας

Το σήμα της φονικής λυκοσυμμαχίας που στις 4/4 κλείνουν 67 χρόνια από την ίδρυσή της

Οπλισμένο χέρι του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού, ισχυρός κατασταλτικός μηχανισμός κατά των λαών, μια φονική λυκοσυμμαχία που οργανώνει επεμβάσεις, πολέμους, στηρίζει πραξικοπήματα, το ΝΑΤΟ συνεχίζει την εγκληματική του δράση σε όλα τα μέτωπα των οξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Κομμάτι των οποίων είναι και η ανάπτυξη στο Αιγαίο της ΝΑΤΟικής αρμάδας SNMG2, τάχα προς διαχείριση των προσφυγικών ροών, ενώ αφορά στη συγκέντρωση δυνάμεων στον άξονα που διαπλέουν τα ρωσικά πολεμικά πλοία καθ' οδόν για Συρία, στην ενίσχυση της νοτιοανατολικής πτέρυγάς του, ιδίως της Τουρκίας, στην κόντρα με τη Μόσχα.
Ανάπτυξη δυνάμεων στην οποία συναίνεσε η κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, στην πρεμούρα της, μέσω της βαθύτερης εμπλοκής της χώρας στους τέτοιους σχεδιασμούς και ανταγωνισμούς, να αναβαθμιστούν γεωστρατηγικά οι ντόπιοι επιχειρηματικοί όμιλοι ώστε να διεκδικήσουν μεγαλύτερη λεία από την κατοπινή μοιρασιά.
Αλλωστε, μια συνοπτική αναδρομή στη δράση της λυκοσυμμαχίας τόσο ευρύτερα, όσο και εστιάζοντας σε Ελλάδα και Κύπρο, αναδεικνύει τις ευθύνες που επωμίζεται, αλλά και την ανάγκη εναντίωσης του λαού στα βρωμερά του σχέδια.

Απέναντι στη Σοβιετική Ενωση

Το ΝΑΤΟ ιδρύθηκε στην Ουάσιγκτον στις 4/4/1949 ως απότοκο της στρατηγικής των καπιταλιστικών κρατών για ενίσχυση του συσχετισμού δυνάμεων υπέρ του ιμπεριαλισμού, ώστε να πιέσουν στρατιωτικά, πολιτικά, οικονομικά την ΕΣΣΔ και τα άλλα σοσιαλιστικά κράτη.
Στα πρώτα βήματα της συμμαχίας συμμετείχαν οι ΗΠΑ, Καναδάς, Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Δανία, Ισλανδία, Πορτογαλία, ενώ στις 17/10/1951 υπογράφτηκε στο Λονδίνο το πρωτόκολλο προσχώρησης Ελλάδας και Τουρκίας. Επιλογή στοχευμένη καθώς αφορούσε τη θωράκιση και ενίσχυση της αστικής εξουσίας στις δύο χώρες, την αξιοποίηση της γεωπολιτικής τους θέσης ως προωθημένων ιμπεριαλιστικών φυλακίων.
Στο ιδρυτικό συμφωνητικό της λυκοσυμμαχίας γίνεται προσπάθεια απόκρυψης του επιθετικού της χαρακτήρα και παρουσιάζεται ως αμυντική συμμαχία. Γίνεται λόγος για την τήρηση του «Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών», τη διαφύλαξη της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
Ευθύς αμέσως, ωστόσο, με την ιμπεριαλιστική αποστολή στον πόλεμο της Κορέας το 1950 - 1953 (με κάλυψη του ΟΗΕ), τις υπονομευτικές κινήσεις των ΗΠΑ ενάντια στην Κούβα, την κλιμάκωση του αντικομμουνισμού και της γενικότερης αντιπαράθεσης με τη ΕΣΣΔ και τις άλλες χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, αποκαλύπτεται στην πράξη ο πραγματικός του ρόλος.
Αλλωστε, το Δεκέμβρη του 1967 το ΝΑΤΟ αναθεώρησε τη στρατηγική του και προώθησε αυτή της «ευέλικτης απάντησης». Μάλιστα, παρά την καλλιέργεια προσδοκιών από την υπογραφή της «τελικής πράξης» στο Ελσίνκι μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, το 1975, κλιμάκωσε την ιμπεριαλιστική επιθετικότητά του με την ανάπτυξη πυραύλων «Πέρσινγκ» και «Κρουζ» στην Ευρώπη και το σχεδιασμό για τον «πόλεμο των άστρων». Το 1982 διεύρυνε το χώρο δράσης του με ένταξη της Ισπανίας.

Μετά την αντεπανάσταση

Μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές, το ΝΑΤΟ ενισχύθηκε και διεύρυνε το πεδίο της δράσης του, προσάρμοσε τη στρατηγική του στις σύγχρονες ανάγκες των ιμπεριαλιστικών σχεδίων, πολύ περισσότερο που στις μέρες μας διαμορφώθηκε το έδαφος για όξυνση νέων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων ανάμεσα στις ΗΠΑ και άλλες ισχυρές χώρες του ΝΑΤΟ και τη Ρωσία, την Κίνα, τις άλλες χώρες των BRICS (Βραζιλία, Ινδία, Νότια Αφρική), σε περιβάλλον αναδιατάξεων στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.
Σε αυτές τις συνθήκες, εμπλούτισε τη στρατηγική του. Στη θέση του «εχθρού - σοσιαλισμού» τοποθέτησε την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», τις κάθε λογής «ασύμμετρες απειλές», συνεχίζοντας να στοχεύει τον «εχθρό - λαό», το επαναστατικό κίνημα.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 διαμόρφωσε πολύμορφες συμμαχίες, απλώθηκε σε Μεσόγειο, Μέση Ανατολή, Περσικό Κόλπο, Κασπία, Ειρηνικό, σε όλη την υδρόγειο, με το βλέμμα στραμμένο σε περιοχές με πλούσιους ενεργειακούς πόρους και σημαντική γεωπολιτική σημασία.
Η ένταση της επιθετικότητας των ΝΑΤΟ και ΕΕ εκφράστηκε στους πολέμους σε Γιουγκοσλαβία (1999), Αφγανιστάν (2001), Ιράκ (2003), Λιβύη (2011), την επέμβαση στη Συρία (2011 έως και σήμερα), στην Ουκρανία (2014 έως και σήμερα).
Προσχήματα που χρησιμοποιήθηκαν, π.χ. «εθνοκάθαρση», «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», «διατήρηση της τάξης», «φυλετικές συγκρούσεις», «εξάπλωση των όπλων μαζικής καταστροφής», επιχείρησαν να κρύψουν το βασικό στόχο, τον έλεγχο της ευρύτερης περιοχής της Ευρασίας, των πλουτοπαραγωγικών πηγών, σε ανταγωνισμό με Ρωσία και Κίνα.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, σε κάθε Σύνοδο Κορυφής της λυκοσυμμαχίας προστίθενται νέα στοιχεία στην ιμπεριαλιστική στρατηγική, γίνονται αλλαγές στη δομή της, εφαρμόζονται νέα στρατιωτικά δόγματα, αναζητούνται νέα προσχήματα για επεμβάσεις και πολέμους.
Ενδεικτικά, στην τελευταία Σύνοδο, στην Ουαλία, το Σεπτέμβρη του 2014, η προσοχή συγκεντρώθηκε στην κρίση της Ουκρανίας και τη διαπάλη με τη Ρωσία, στις εξελίξεις στο Ιράκ και τη Συρία, στο «Ισλαμικό κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε».
Αποφασίστηκε και προωθείται ενίσχυση της ΝΑΤΟικής παρουσίας στην Κεντρική - Ανατολική Ευρώπη και στις χώρες της Βαλτικής. Η δημιουργία Διακλαδικής Στρατιωτικής Δύναμης ταχείας αντίδρασης με επίλεκτες μονάδες στρατού ξηράς, ναυτικού και αεροπορίας, από το σύνολο των κρατών - μελών, με τη στήριξη σύγχρονων οπλικών συστημάτων και μέσων μεταφοράς, ώστε μέσα σε 48 ώρες να αναπτύσσεται και να επεμβαίνει σε κάθε περιοχή του κόσμου. Δόθηκε βάρος στην εφαρμογή του άρθρου 5 της Ατλαντικής Συμμαχίας περί Συλλογικής Ασφάλειας και Συνδρομής. Αποφασίστηκε η αύξηση των δαπανών για στρατιωτικούς εξοπλισμούς.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τη Σύνοδο της Ουαλίας το Ρωσικό Συμβούλιο Ασφαλείας ανακοίνωσε ότι αλλάζει το στρατιωτικό δόγμα της χώρας «προκειμένου να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες ασφαλείας, στην επέκταση του ΝΑΤΟ και την Αμερικανική Αντιπυραυλική Ασπίδα που θα εγκατασταθεί στην Ευρώπη».
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον οξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών εντάσεων, νέες επικίνδυνες για τους λαούς αποφάσεις αναμένεται να παρθούν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλη στη Βαρσοβία.

Σε Ελλάδα και Κύπρο

Για τη δράση της λυκοσυμμαχίας σε Ελλάδα και Κύπρο, τι να πρωτοπεί κανείς...
Η δικτατορία στην Ελλάδα το 1967 επιβλήθηκε στο έδαφος των έντονων ενδοαστικών αντιθέσεων, αλλά υπάρχει πλήθος στοιχείων που μαρτυρούν τη στήριξη του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στο απριλιανό πραξικόπημα, στο πραξικόπημα στην Κύπρο που οργάνωσε η χούντα της Αθήνας και την ανατροπή του Προέδρου Μακαρίου, που αποτέλεσαν τα προσχήματα του τουρκικού κράτους (κυβέρνηση Ετσεβίτ) για την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. Εισβολή η οποία πραγματοποιήθηκε «κάτω από τα μάτια» του ΝΑΤΟ και του αμερικανικού 6ου Στόλου που περιπολούσε στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το πηγαινέλα του Τζόζεφ Σίσκο, απεσταλμένου του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Χ. Κίσινγκερ, ανάμεσα στην Αθήνα, στην Αγκυρα, στο Λονδίνο, επί της ουσίας διευκόλυνε την τουρκική επίθεση. Στις επιλογές των ΝΑΤΟικών πρυτάνευε η εκτίμηση για τη στρατηγική θέση της Τουρκίας και τη χρησιμότητά της στην προώθηση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων απέναντι στην ΕΣΣΔ, στη Μέση Ανατολή και την ευρύτερη περιοχή.
Η κυβέρνηση Καραμανλή, που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας τον Ιούλη του 1974, απέσυρε την Ελλάδα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, εκφράζοντας την αντίδρασή της για τη στήριξή του στην τουρκική πολιτική.
Με τη συμφωνία «Ρότζερς» για επανένταξη της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, το 1980, περιπλέκεται παραπέρα η κατάσταση στο Αιγαίο, αφού ουσιαστικά διαμορφώνεται ένα καθεστώς συγκυριαρχίας με την τουρκική αστική τάξη, υπό αμερικανοΝΑΤΟική εποπτεία.
Η Τουρκία προωθεί μεθοδικά τη θέση της συγκυριαρχίας, αξιοποιεί, με τη στήριξη του ΝΑΤΟ, το θέμα της «αποστρατιωτικοποίησης» των ελληνικών νησιών. Οι μεταπολιτευτικές ελληνικές κυβερνήσεις αποδέχονται αυτό το πλαίσιο αφού θεωρούν τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ ζωτικής σημασίας για τη στήριξη των συμφερόντων της ελληνικής αστικής τάξης στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων. Η στάση αυτή εκδηλώθηκε στην κρίση των Ιμίων το 1996 και το «ευχαριστώ» Σημίτη στις ΗΠΑ και επιβεβαιώθηκε από τις Συμφωνίες Μαδρίτης 1997 και Ελσίνκι 1999.
Με τη «νέα δομή» του ΝΑΤΟ, που αποφασίστηκε στη Σύνοδο Κορυφής στην Ουάσιγκτον τον Απρίλη του 1999, προωθήθηκε η θέση του «Ενιαίου Αμυντικού Χώρου» και καταργήθηκε η εθνική επιχειρησιακή ευθύνη. Προωθείται συστηματικά το γκριζάρισμα του Αιγαίου υπό ΝΑΤΟική εποπτεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ελληνικά νησιά εξαιρούνται από τα σχέδια των ΝΑΤΟικών ασκήσεων και σταδιακά κερδίζουν έδαφος οι τουρκικές θέσεις για το μοίρασμα του Αιγαίου, με σημείο βάσης τον 25ο Μεσημβρινό.
Στο φόντο αυτό οξύνονται οι αντιπαραθέσεις με την τουρκική αστική τάξη, που αμφισβητεί σύνορα, διατηρεί το λεγόμενο Casus belli σε περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια. Απειλές επίσης εκτοξεύονται για την περίπτωση ανακήρυξης της ελληνικής ΑΟΖ, για την οποία με ευθύνη των ελληνικών κυβερνήσεων σημειώνονται χρόνια καθυστέρηση και συμβιβασμός με τις ΝΑΤΟικές προτροπές, που γίνονται στο όνομα διατήρησης ισορροπιών στο Αιγαίο.

Υπηρεσίες ΣΥΡΙΖΑ

Ταυτόχρονα, η εγχώρια αστική τάξη, με όλες τις κυβερνήσεις της, όποια προβιά κι αν φοράνε, παρέχει μύριες υπηρεσίες στη λυκοσυμμαχία, ελπίζοντας πάντα σε γεωστρατηγικά ανταλλάγματα.
Ενδεικτικά, η βάση της Σούδας αποτελεί το βασικότερο στήριγμα των ΗΠΑ για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Συνδέεται επιχειρησιακά με τις αγγλικές βάσεις της Κύπρου και κατέχει στρατηγική θέση στους σχεδιασμούς των Αμερικανών για την ευρύτερη περιοχή. Χρησιμοποιείται ως προκεχωρημένη βάση ανεφοδιασμού του αμερικανικού 6ου Στόλου σε υλικά και μέσα που μεταφέρονται στα αεροπλανοφόρα ή στα άλλα πολεμικά πλοία, για τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Διόλου τυχαία, ο υπουργός Αμυνας της κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ έλεγε τη Δευτέρα, επισκεπτόμενος τις ΗΠΑ, σε παρουσίαση μελέτης αμερικανικού ινστιτούτου για τη στρατηγική σημασία της βάσης της Σούδας: «Πρόκειται για ένα αεροπλανοφόρο που δεν μπορεί να βυθιστεί και οι σύμμαχοί μας μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν χωρίς να χρειάζεται να εμπλακούν σε τουρκικά παζάρια». Δηλώσεις - αποστολή μηνύματος στους Αμερικανούς και το ΝΑΤΟ ότι η βάση θα είναι διαθέσιμη όποτε τη χρειαστούν προς ευόδωση των δολοφονικών τους σχεδίων.
Δηλώσεις που προστίθενται σε παλαιότερες τοποθετήσεις του ότι η βάση στηρίζει το νότιο τομέα του ΝΑΤΟ ενάντια «στη νέα απειλή», αυτή των τζιχαντιστών, και ότι «οι δικές μας βάσεις» (σ.σ.: οι ελληνικές) θα διασφαλίσουν την επιτυχία του αγώνα της ευρωατλαντικής λυκοσυμμαχίας έναντι αυτής της απειλής.
Κι όλα αυτά, στην Ανατολική Μεσόγειο, που βρωμά μπαρούτι.

Πάλη ενάντια στο ΝΑΤΟ

Σήμερα, στην Ελλάδα, υπάρχει πλούσια πείρα που εμποδίζει τη δηλητηρίαση του λαού από τη φιλοΝΑΤΟική προπαγάνδα ή και τον εκφοβισμό που επιχειρούν οι κυβερνήσεις ώστε να εμποδίσουν την πάλη για αποδέσμευση από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.
Η συμμετοχή στο ΝΑΤΟ σημαίνει εμπλοκή του λαού μας σε ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς για λογαριασμό των συμφερόντων της ελληνικής αστικής τάξης και του περίφημου στόχου της γεωστρατηγικής αναβάθμισης, ενώ τα περί εξασφάλισης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων διαψεύδονται μέσα από την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων υπό τη ΝΑΤΟική ομπρέλα.
Σε αυτό το πλαίσιο, επείγει η παραπέρα ανάπτυξη της οργανωμένης λαϊκής πάλης για αποδέσμευση από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, με το λαό στην εξουσία, ώστε τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στις διεθνείς σχέσεις κριτήριο να είναι οι λαϊκές ανάγκες και η διεθνιστική αλληλεγγύη.