Πορτογαλία: η υποδούλωση του "καλού μαθητή"

 Πορτογαλία: η υποδούλωση του "καλού μαθητή"

Υποθέτω ότι κάτι θα έχετε ακούσει για το πρόστιμο που επέβαλε η Κομμισσιόν στην Πορτογαλία λόγω του ότι δεν έχει πάρει μέτρα για να τιθασσεύσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού της, το οποίο έχει εκτοξευθεί στο 4,5% του ΑΕΠ. Αφού σας θυμίσω, λοιπόν, ότι είναι η πρώτη φορά που η ευρωπαϊκή επιτροπή επιβάλλει τέτοιο πρόστιμο, ας πάμε να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει στο άλλο άκρο τής ηπείρου μας ώστε να είμαστε υποψιασμένοι για το τι μπορεί να συμβεί και σε μας αύριο-μεθαύριο.

Στην Πορτογαλία έχουμε κάνει διεξοδικές αναφορές σε τούτο το ιστολόγιο ("Πορτογαλία: μνημονιακά, χωρίς μνημόνιο" - 5/10/2015, "Ανάπτυξη (με φτώχεια) από τα Lidl" - 7/1/2016 κ.ά.). Επιγραμματικά, μπορούμε να πούμε ότι μιλάμε για μια χώρα που εφάρμοσε το μνημόνιό της τροϊκανικώτερα κι από την τρόικα. Γι' αυτό και χαρακτηρίστηκε ως "ο πιο καλός μαθητής" και γι' αυτό την έφερναν ως παράδειγμα προς μίμηση σ' εμάς τους έλληνες, που αντιδρούσαμε στις μνημονιακές μας υποχρεώσεις. Ειδικά με τις ιδιωτικοποιήσεις, η Πορτογαλία ξεπέρασε όλους τους στόχους που της έβαλαν οι δανειστές της, ξεπουλώντας με το παραπάνω όσα μπορούσαν να πουληθούν.

Αλλαγή εποχής. Στις 8/7/2016 η Κομμισσιόν ενέκρινε την πώληση της Banif στην Santander.

Με την συμπεριφορά της αυτή, η χώρα κατάφερε να τσακίσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της και να μετατραπεί σε γερμανική αποικία φτηνής εργασίας. Τα γερμανικά μονοπώλια έχουν επικρατήσει ήδη στην Πορτογαλία σε τέτοιον βαθμό ώστε να γίνεται λόγος διεθνώς για Lidl-land (η χώρα των Lidl). Ως αντάλλαγμα, οι πορτογάλοι έπαψαν να στηρίζονται στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης και ξαναβγήκαν στις αγορές. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι γλίτωσαν από τα δεινά των μνημονίων, αφού η σκληρή μνημονιακή πολιτική λιτότητας και εξαθλίωσης συνεχίζεται αμείωτη, προκειμένου να μη δυσαρεστηθούν οι αγορές και αυξήσουν τα επιτόκια δανεισμού.

Λεπτομέρεια. Ο δανεισμός τής Πορτογαλίας από τις αγορές γίνεται με την στήριξη της ΕΚΤ, η οποία δέχεται τα κρατικά ομόλογα ως εγγύηση. Πώς γίνεται αυτό, όμως, εφ' όσον Moody's, Standard and Poor's και Fitch εξακολουθούν να αξιολογούν τα πορτογαλικά ομόλογα ως σκουπίδια; Πολύ απλά: βρέθηκε ένας οίκος αξιολόγησης στο Τορόντο, η Dominion Bond Rating Service (DBRS), ο οποίος αξιολογεί τα πορτογαλικά ομόλογα ως ΒΒΒ, δηλαδή μια κλίμακα πάνω από τα σκουπίδια. Έτσι, η ΕΚΤ νομιμοποιείται να τα δεχτεί ως εγγύηση.

Πάμε παρακάτω. Πέρυσι, η Πορτογαλία ταλαιπωρήθηκε με τα προβλήματα της γνωστής τράπεζας Banco Espirito Santo. Εκείνο που την ταλανίζει εφέτος είναι η κατάρρευση μιας άλλης τράπεζας, της Banif. Τον περασμένο Δεκέμβρη και κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, οι οποίες διερευνώνται ήδη από εξεταστική επιτροπή τής βουλής, η Banif έκλεισε μέσα σε μια νύχτα. Για να καταλαγιάσουν την τρικυμία, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επενέβησαν αμέσως και ανάγκασαν την πορτογαλική κυβέρνηση να πάρει επειγόντως τα απαραίτητα μέτρα. Έτσι, με νομοθετική ρύθμιση, αφού η Banif χωρίστηκε σε "καλή τράπεζα" και "κακή τράπεζα", ακολούθησε κάτι σαν κι αυτό που έγινε στον τόπο μας με την Αγροτική: το "καλό" κομμάτι πουλήθηκε στην ισπανική τράπεζα Santander για πενταροδεκάρες (150 εκατ. ευρώ) και το "κακό" φορτώθηκε στο κράτος, δηλαδή στους φορολογούμενους πολίτες.

Παρά την θέλησή τους, λοιπόν, μέσα σε μια νύχτα οι πορτογάλοι φορτώθηκαν το κόστος τής "κακής" Banif, ύψους 2,255 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό πρέπει να προστεθούν 746 εκατ. χαμένων κρατικών εγγυήσεων και 800 εκατ. ενισχύσεων μέσω ανακεφαλαιοποιήσεων, οπότε το κόστος έφτασε τα 3,81 δισ. Αφαιρώντας τα 150 εκατ. της Santander, το τελικό κόστος διάσωσης της Banif ξεπέρασε τα 3,65 δισ. ευρώ. Αυτά τα 3,65 δισ. είναι που εξακόντισαν το έλλειμμα στο 4,5%, κάτι που "ανάγκασε" την Κομμισσιόν να επέμβει και να ρίξει τα πρόστιμά της, αφού το όριο που προβλέπεται για τα ελλείμματα είναι 3%. Προφανώς, το ότι η ίδια η Κομμισσιόν υποχρέωσε τους πορτογάλους να φορτωθούν 3,65 δισ. δεν έπαιξε ρόλο στην επιβολή τού προστίμου.

Το κακό για την Πορτογαλία είναι ότι η Banif φαίνεται πως αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου, αφού η κατάρρευση των μικρομεσαίων εγχώριων επιχειρήσεων έχει διογκώσει τα "κόκκινα δάνεια" όλων των πορτογαλικών τραπεζών. Παράλληλα, η πολύχρονη πολιτική λιτότητας και η συνεχώς αυξανόμενη ανεργία έχουν διογκώσει και τον δείκτη καταχρεώσεως των νοικοκυριών, τα οποία δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να εξυπηρετήσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Μέχρι τώρα, τα κόκκινα δάνεια κρύβονται κάτω από το χαλί αλλά υπάρχουν φόβοι πως, όταν αποκαλυφθεί η πραγματικότητα, το ύψος τους θα ξεπερνάει το 20% του ΑΕΠ, όπως έγινε στην Ιταλία.

Να βάλουμε κι ένα κερασάκι; Στην Πορτογαλία υπάρχει και η επενδυτική τράπεζα Banco Português de Investimento (ΒΡΙ), το 19,4% της οποίας ανήκε στην Ισαμπέλ ντος Σάντος, κόρη του προέδρου τής Αγκόλας Χοσέ Εντουάρντο ντος Σάντος. Η ΕΚΤ εξέφρασε την επιθυμία (δηλαδή, πίεσε έως εκβίασε) να περάσει το μερίδιο της ντος Σάντος σε ευρωπαϊκά χέρια, υπονοώντας την ισπανική τράπεζα Caixa, η οποία έλεγχε ήδη το 46,22% της ΒΡΙ. Τελικά ο εκβιασμός της ΕΚΤ πέρασε, η Ντος Σάντος πούλησε και ο δρόμος για τον έλεγχο των πορτογαλικών τραπεζών από τους ισπανούς άνοιξε διάπλατα.

Η είδηση ότι η Ντος Σάντος πούλησε το μερίδιό της στην Caixa, από τον ιστότοπο της Wall Street Journal.
Υπότιτλος: "Οι δανειστές λένε πως η συμφωνία ικανοποιεί την απαίτηση της ΕΚΤ"

Τελειώνω. Νομίζω ότι καταφέραμε να περιγράψουμε σε αδρές γραμμές τα όσα κρύβονται πίσω από το πρόστιμο που έρριξε η Κομμισσιόν στην Πορτογαλία. Το ζήτημα είναι ότι ο "καλός μαθητής" βαδίζει με γοργά και σταθερά βήματα προς την ολοκληρωτική υποδούλωσή του, τούτη την φορά με εργαλείο την κρίση των τραπεζών του. Κάτι που, κατά πάσα πιθανότητα, θα τον αναγκάσει να προσφύγει εκ νέου στην αγκαλιά των "θεσμών" για βοήθεια, υπογραμμίζοντας μ' αυτόν τον τρόπο τα αδιέξοδα του καπιταλισμού. Αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα.

Μια σπίθα αρκεί ...

Μόλις πριν από λίγες μέρες, έγινε στη Βαρσοβία η 27η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ. Βασικά θέματα της Συνόδου ήταν η στρατιωτική αναδιάταξη του ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία, στο πλαίσιο των ευρύτερων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, και η παραπέρα ανάπτυξή του στον άξονα της Κεντρικής Μεσογείου, περιλαμβανομένου και του Αιγαίου, αξιοποιώντας τη δράση του ISIS στη Συρία και τη Βόρεια Αφρική.

Θυμίζουμε ότι η ελληνική κυβέρνηση, με πρόσχημα το Προσφυγικό, είχε ταχθεί αναφανδόν υπέρ της μόνιμης παρουσίας του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, με αναβάθμιση της σημερινής ναυτικής δύναμης και διεύρυνση του επιχειρησιακού της πλαισίου. Θέση που «κουμπώνει» με το ΝΑΤΟικό σχεδιασμό για τον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων, μέσω των οποίων η Ρωσία διασφαλίζει την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τα δύο σημαντικά γεγονότα των προηγούμενων ημερών, δηλαδή το μακελειό στη Νίκαια της Γαλλίας, την ευθύνη για το οποίο ανέλαβε ο ISIS, και η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν έξω από το πλαίσιο όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων που επισφράγισε η ΝΑΤΟική Σύνοδος.

Είναι σίγουρο ότι το επόμενο διάστημα θα φανούν ακόμα πιο καθαρά οι σκοπιμότητες αυτών των ενεργειών. Ο ρόλος της Γαλλίας στις εξελίξεις στη Συρία, η προσπάθεια της Τουρκίας να παίξει αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή της Συρίας και του Ιράκ και να «αντιμετωπίσει» τους Κούρδους στις ανατολικές περιοχές της προσεγγίζοντας ακόμα παλιούς αντιπάλους (Ισραήλ, Ρωσία), η στάση παλιών συμμάχων της (π.χ. ΗΠΑ, Γερμανία κ.λπ.) είναι ζητήματα που ασφαλώς προβληματίζουν.

Η «αστάθεια» που καταγράφεται σε όλη την περιοχή από τη Βαλτική μέχρι τον Περσικό Κόλπο και τη Βόρεια Αφρική και αξιοποιείται από το ΝΑΤΟ και τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, για να ενισχύσουν την στρατιωτική τους παρουσία και την πολιτική τους επιρροή, δεν είναι η αιτία των μεταξύ τους αντιθέσεων, αλλά το αποτέλεσμά τους.

Οσο περισσότερο οξύνονται αυτοί οι ανταγωνισμοί, τόσο θα μεγαλώνει η «αστάθεια» και θα αυξάνονται οι κίνδυνοι για τους λαούς, που πληρώνουν βαρύ τίμημα από τις ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις και επεμβάσεις, όποια μορφή κι αν παίρνουν αυτές.

Από αυτήν τη σκοπιά, η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να καθησυχάσει το λαό ότι η «πολυδιάστατη» εξωτερική πολιτική της και η βαθύτερη εμπλοκή στους ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς καθιστά τη χώρα «πόλο σταθερότητας», είναι προκλητική.

Δεν προσπαθεί να συγκαλύψει μόνο τα κίνητρα της πολιτικής της, που είναι η διασφάλιση των συμφερόντων της αστικής τάξης στην Ελλάδα, αλλά και να θολώσει τα νερά σε ό,τι αφορά τους κινδύνους που ελλοχεύουν για το λαό. Να κρύψει, δηλαδή, ότι αρκεί μια σπίθα για να γίνει παρανάλωμα του πυρός στην ευρύτερη περιοχή, να εμπλακεί ο λαός σε καταστροφικές για τον ίδιο περιπέτειες.

Τα «απόνερα» της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία και η μελλοντική επίδρασή του στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στις σχέσεις Ελλάδας - ΝΑΤΟ, θα δείξουν το πόσο εύθραυστη και πόσο «χυλός» είναι η κατάσταση στην περιοχή, στην οποία κατά τα άλλα η Ελλάδα παρουσιάζεται ως παράγοντας «σταθερότητας» από την κυβέρνηση.

Γι' αυτόν το λόγο, σχολιάζοντας τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, το ΚΚΕ καλούσε το λαό και το κίνημα σε επιφυλακή και προειδοποιούσε ότι ρίχνουν λάδι στη φωτιά που καίει στην περιοχή, αποτέλεσμα της προσπάθειας ισχυρών και αντιτιθέμενων μονοπωλιακών συμφερόντων να κυριαρχήσουν οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά. Οι επισημάνσεις αυτές επιβεβαιώνονται δραματικά και αποκτούν επείγοντα χαρακτήρα, κάτω από το φως των τελευταίων εξελίξεων...

Ενοχοι για 20 κιλά ρίγανη και αθώοι για 2 τόνους...... κοκαΪνη!!!!!!

 Ενοχοι για 20 κιλά ρίγανη και αθώοι για 2 τόνους...... κοκαΪνη!!!!!!

Εντατικοί είναι οι έλεγχοι από το Δασαρχείο Καλαμάτας για την παράνομη συλλογή αρωματικών φυτών από δασικές περιοχές της Μεσσηνίας. Ήδη υποβλήθηκαν δύο μηνύσεις για παράνομη συλλογή ρίγανης από περιοχή στον Αριστομένη. Οι παραβάτες είχαν συλλέξει, χωρίς άδεια, πάνω από 20 κιλά ρίγανης έκαστος, ποσότητες οι οποίες κατασχέθηκαν από το Δασαρχείο.

Τις προηγούμενες μέρες, μάλιστα, εκδόθηκε από το Δασαρχείο Καλαμάτας η φετινή απόφαση για τη συλλογή αρωματικών φυτών και βοτάνων από δασικές περιοχές του νομού. Σε αυτή αναφέρονται οι ποσότητες που μπορούν να συλλεχθούν κάθε χρόνο, ανάλογα με τις συνθήκες.

Έπειτα από αίτηση, δε, εγκρίθηκαν και δόθηκαν φέτος 15 άδειες για συλλογή ρίγανης και άλλων αρωματικών φυτών για εμπορική χρήση.

Από την άλλη μεριά  στην υπόθεση Noor One: Αθώοι οι περισσότεροι κατηγορούμενοι.

  

Την ενοχή για 15 από τους 30 κατηγορούμενους, για την υπόθεση του πλοίου Noor 1 με του δύο τόνους ηρωίνης αποφάσισε κατά πλειοψηφία το Τριμελές Εφετείο Πειραιά.

Κανείς από τους κατηγορούμενους για το Noor 1 δεν χαρακτηρίστηκε αρχηγός εγκληματικής οργάνωσης, ενώ ένοχος για απλή συνέργεια στην μεταφορά ναρκωτικών κρίθηκε ο βασικός κατηγορούμενος Αιμίλιος Κοτσώνης.

Ενώ, για 15 άτομα το δικαστήριο έκρινε ότι δεν προκύπτουν ενδείξεις ενοχής τους και για 2 ακόμη εμπλεκόμενους το δικαστήριο έπαυσε την ποινική τους δίωξη λόγω θανάτου.

Αλλά 6 άτομα καταδικάστηκαν ως απλά μέλη ενώ ο ιδιοκτήτης του πλοίου καθώς και το υπόλοιπο πλήρωμα αθωώθηκαν.

Υπενθυμίζεται , ότι το «Noor One» εντοπίστηκε τον Ιούνιο του 2014 στην Ελευσίνα από άνδρες της ασφάλειας του Κεντρικού Λιμεναρχείου Πειραιά.

Τι επιτρέπεται

Σύμφωνα με την απόφαση, για το 2016, αποκλειστικά και μόνο για κάλυψη ατομικών αναγκών, επιτρέπεται η συλλογή μετά την εποχή της ανθοφορίας ειδών, όπως ρίγανη, φασκόμηλο, μέντα, βαλσαμόχορτο, θρούμπι, θυμάρι κ.ά., κατά το κατάλληλο ανά είδος στάδιο συλλογής, χωρίς άδεια του Δασαρχείου, μέσα από τα δημόσια δάση και τις δασικές εν γένει εκτάσεις της διοικητικής περιφέρειας του Δασαρχείου Καλαμάτας, από οποιονδήποτε.

Η επιτρεπόμενη ποσότητα συλλογής για ατομική χρήση ανέρχεται μέχρι 2 κιλά για τη ρίγανη και 1 κιλό για κάθε ένα από τα υπόλοιπα είδη ανά άτομο, συνολικά για την περίοδο συλλογής.

Για εμπορική χρήση και μόνο με έγγραφη άδεια του Δασαρχείου, επιτρέπεται η συλλογή ποσότητας έως και 20 κιλών για τη ρίγανη και έως και 10 κιλών για κάθε ένα από τα υπόλοιπα είδη.

Η άδεια που εκδίδεται από το Δασαρχείο συνοδεύεται από νόμιμα δικαιολογητικά άσκησης ανάλογης εμπορικής δραστηριότητας και κατόπιν καταβολής του αντίστοιχου μισθώματος, σύμφωνα με τον Πίνακα Διατίμησης Δασικών Προϊόντων, στην Τράπεζα της Ελλάδος, υπέρ του Πράσινου Ταμείου.

Όσοι έχουν λάβει άδεια, καθορίζουν ακριβώς τα είδη, την περιοχή και το χρονικό διάστημα συλλογής ανά είδος.

Προτεραιότητα έχουν οι μόνιμοι κάτοικοι των Τοπικών ή Δημοτικών Κοινοτήτων στους οποίους υπάγεται η περιοχή συλλογής. Η άδεια που εκδίδει η υπηρεσία είναι προσωπική και η συλλογή γίνεται αποκλειστικά από τον κάτοχό της, ενώ απαγορεύεται η χρησιμοποίηση συνεργείου.

Τι δεν μπορείτε να μαζέψετε

Με την απόφαση του Δασαρχείου απαγορεύεται η συλλογή, τόσο για ατομική όσο και για εμπορική χρήση, φυτικών ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση, που προστατεύονται από τη διεθνή σύμβαση CITES ή περιλαμβάνονται στο ανάλογο Προεδρικό Διάταγμα και είναι απόλυτης προστασίας (έχουν κηρυχθεί προστατευόμενα), όπως:

-Τσάι Ταϋγέτου [Sideritis clandestina (Bory) Hayek]

-Δίκταμο (Origanum dictamnus L.)

-Λαγορίγανη, ενδημικό είδος ρίγανης του Ταϋγέτου (Origanum Lirium Heldr. ex Halacsy).

Επίσης, απαγορεύεται η συλλογή από περιοχές που τελούν υπό ειδικό καθεστώς προστασίας (περιοχές Natura 2000, Καταφύγια Άγριας Ζωής, εκτάσεις που κηρύχθηκαν αναδασωτέες και μέχρι της εκπλήρωσης του σκοπού αυτού κ.ά.).

Τέλος, η απόφαση προβλέπει ότι οι καλλιεργητές προστατευόμενων ειδών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών σε ιδιωτικές αγροτικές εκτάσεις, με σκοπό την εμπορία, οφείλουν προ της συλλογής να υποβάλουν στο Δασαρχείο σχετική αίτηση, προκειμένου να εφοδιαστούν με τα κατάλληλα δασονομικά έγγραφα για τη δικαιολόγηση της νόμιμης απόληψης και διακίνησής τους.

Της Βίκυς Βετουλάκη 

ΘΑΡΡΟΣ NEWS

   Η μυθοπλασία του «λαού» μπροστά στα τανκς

Από Οικοδόμος

 Γράφει ο Θανάσης Αλεξίου* //

Σε μεγάλο βαθμό η μυθοποίηση της κινηματικής δράσης και της «λαϊκής» θέλησης, οφείλεται, εκτός της πολιτικής αφέλειας, πρωτίστως σ’ έναν  απόλυτο εκθειασμό του ακτιβισμού που συνάδει με μικροαστικές αντιλήψεις για την κοινωνική δράση. Αυτός ο εκθειασμός που έλκει εν μέρει την καταγωγή του από το μύθο της «γενικής απεργίας» του επαναστατικού συνδικαλισμού και συνάντησε στις απαρχές του, κυρίως τον ιταλικό φασισμό, μπορεί να εμπνεύσει, σύμφωνα με τον Γκ. Σορέλ, τον ψυχισμό των ανθρώπων. Εξάλλου όπως έδειξε  η ιστορική εμπειρία, αυτή η μορφή δράσης που βασίζεται επίσης στη «παιδαγωγική» των εικόνων πάτησε στην ανυπομονησία μικροαστικών στρωμάτων για άμεση αλλαγή της κατάστασης. Συνοψίζεται δε στο σύνθημα «δράση εδώ και τώρα», «όλα ή τίποτε», «άμεση δράση» (action directe) κ.ο.κ. προβάλλοντας ουσιαστικά  ό,τι κινείται, ό,τι δρα, ανεξάρτητα γιατί  και προς τα πού. Αυτή η προσέγγιση είναι επίσης (από άλλη διαδρομή) κοντά στην εικονογραφία του Νέγκρι για το νέο υποκείμενο ως «σύνολο ενικοτήτων» («πλήθος»), ένα υποκείμενο που φτιάχνεται για να χωρέσει κυρίως την κοινωνική δράση (μεσο)αστικών  στρωμάτων. Όμως αυτή η μυθοπλαστική αντίληψη για την κοινωνική δράση δημιουργεί συγχύσεις που αποτρέπουν μια αντικειμενική εκτίμηση των δυνατοτήτων κοινωνικής δράσης.
Πρώτα απ’ όλα ο λαός συνιστά ένα  διαταξικό μόρφωμα, αποτελείται δηλαδή από κοινωνικές τάξεις με αντίθετα συμφέροντα και ως εκ τούτου είναι αμφίβολο αν μπορεί να δράσει ενιαία, εκτός περιπτώσεων, όπως η Αντίσταση, όπου υπήρχε πολιτικό υποκείμενο (το ΚΚΕ) και μέσα από την λαϊκή-πατριωτική συμμαχία του ΕΑΜ ο λαός οργανώθηκε  σε κοινωνικό υποκείμενο, πράγμα που είχε όμως επιπτώσεις όσον αφορά τους ταξικούς στόχους αυτής της συμμαχίας.  Επειδή λοιπόν ο λαός αποτελεί ένα διαταξικό μόρφωμα, οι εμφύλιοι πόλεμοι  μετατρέπονται συνήθως, εφόσον τίθεται το ζήτημα του κοινωνικού καθεστώτος, σε ταξικούς (βλ. Γαλλική επανάσταση, Οκτωβριανή επανάσταση κ.ο.κ.). Εξάλλου ο «λαός» έδρασε κατά καιρούς και ως αντεπαναστατικό κίνημα, κυριολεκτικά ως «όχλος» (και δεν ήταν πάντα η μειοψηφία):οι Επίστρατοι στην Ελλάδα, τα τάγματα εφόδου στη φασιστική Ιταλία και στην ύστερη Βαϊμάρη αλλά και της Χρυσής Αυγής στη χώρα μας, το «κίνημα της κατσαρόλας» στη Χιλή (1973).  .
Δεύτερον,  η έμφαση στη «θέληση», στη «ψυχή», στο «εξεγερσιακό φρόνημα» του λαού, ως αυτά να προκύπτουν εξωϊστορικά, δηλαδή έξω από την κοινωνική εμπειρία της εργασίας, των συνθηκών ζωής και των κοινωνικών αγώνων (αδιαμεσολάβητα), βρίσκει συνήθως το αντίστοιχό του στον αρχηγό, στον  φύρερ, στον καουντίλιο κ.λπ. Αυτός αποκλειστικά και μόνο εκφράζει τη θέληση του λαού και του έθνους (Λαϊκή Κοινότητα).  Εντούτοις οφείλουμε ως ελληνική κοινωνία να γνωρίζουμε  ότι ο εκθειασμός του αυθόρμητου, όπως έγινε με τους «αγανακτισμένους» και τις «πλατείες» (και πιο πριν της «αραβικής άνοιξης»), μπορεί να οδηγήσει, ανεξάρτητα από τις επιθυμίες μας, στην απαξίωση κάθε οργανωμένης πολιτικής παρέμβασης προς χάριν αδιαμεσολάβητων, «αμεσοδημοκρατικών» μορφών δράσης (βλ. Άμεση Δημοκρατία στην πλατεία Συντάγματος το 2011 κ.λπ.). Αυτές οι πρακτικές που αναδύθηκαν στις παρυφές ενός ρεφορμιστικού κινήματος συνέβαλαν στην παθητικοποίηση της κοινωνίας αλλά με τον τρόπο τους και στην «επώαση του αυγού του φιδιού» (φασιστικά και ακροδεξιά κινήματα), καθώς μια πολιτική κίνηση με μπερδεμένο πολιτικό πρόγραμμα (αντιμνημονιακό, αντικοινοβουλευτικό, πατριωτικό κ.ο.κ.) που δεν διαμεσολαβείται, εύκολα μπορεί να βγάλει στην  κάθετη (αδιαμεσολάβητη) σχέση της μάζας με τον αρχηγό (βλ. θεωρίες των ελιτ).
Αναφέρω αυτά γιατί στη θολούρα του προχθεσινού πραξικοπήματος στην Τουρκία πολλοί, αδυνατώντας να διακρίνουν τον ενδοαστικό χαρακτήρα της αντιπαράθεσης για κυριαρχία που επηρεάζεται και από εξωτερικούς παράγοντες, και μένοντας κυριολεκτικά στις εικόνες (ο «λαός» μπροστά στα τανκς) ταύτισαν την «οργανωμένη» βάση (πολιτοφύλακες ΑΚΠ κ.ά.) του κυβερνητικού κόμματος και τους Γκρίζους Λύκους που εναντιώθηκαν στο πραξικόπημα, με τον λαό. Ανεξάρτητα λοιπόν αν στη συνέχεια αυτός ο «λαός» θα στραφεί (ή έχει στραφεί) εναντίον άλλων τμημάτων του τουρκικού λαού (κούρδοι, αλεβίτες, εργατικό κίνημα κ.ά.), σημασία έχει πως εδώ ο τουρκικός λαός εγκλωβίζεται στις ενδοαστικές αντιπαραθέσεις και αυτό παρά τις διαφορετικές ταξικές θέσεις του. Ακόμη δηλαδή και αν αυτός προέρχεται από τα πληβειακά, τα μικροαστικά ή, ίσως και από τα εργατικά στρώματα της τουρκικής κοινωνίας.
Αυτό που και εδώ λείπει είναι το πολιτικό υποκείμενο που θα προσδώσει  στην ενδοαστική («εμφύλια») αντιπαράθεση ταξικό περιεχόμενο θέτοντας το πρόβλημα στη σωστή του διάταξη. Μόνο έτσι οι ταξικοί αγώνες των τούρκων εργαζόμενων, δεν θα εργαλειοποιούνται από μερίδες της τουρκικής αστικής τάξης και θα βγάζουν μέσα από οριζόντιες σχέσεις στο νέο κοινωνικό υποκείμενο, που δεν μπορεί να είναι άλλο, δεδομένης και της καπιταλιστικής εμβάθυνσης των τελευταίων ετών,  από την τουρκική εργατική τάξη και τους συμμάχους της. Μόνο μια τέτοια κοινωνική συμμαχία μπορεί να διασφαλίσει την ειρηνική και δημιουργική συνύπαρξη των λαών της Τουρκίας αλλά και των άλλων λαών της περιοχής.
Υ.Γ. Για πολιτικούς-αφοριστικούς λόγους μπορεί να μιλάει κανείς για φασιστική δικτατορία, περιγράφοντας ίσως τις αυταρχικές μεθόδους (καταπίεση, καταστολή κ.λπ.) που μετέρχεται ένα καθεστώς. Όμως από άποψη μεθόδου, μια στρατιωτική ή μια κοινοβουλευτική δικτατορία δεν είναι το ίδιο πράγμα με το φασισμό. Είναι  ο φόβος της κοινωνικής επανάστασης, η δυναμική και η ένταση της ταξικής σύγκρουσης μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας σε συνθήκες συγκεντροποίησης της παραγωγής και συγχώνευσης του βιομηχανικού με το τραπεζιτικό κεφάλαιο (μονοπωλιακό) που κατέστησε το φασισμό ως τη «τελική  λύση» του κοινωνικού ζητήματος. Αυτό το κοινωνικό πλαίσιο, κυρίως όμως το ενδεχόμενο της κοινωνικής επανάστασης προσέδωσε στο φασισμό (ως σύστημα αστικής κυριαρχίας) ολοκληρωτικά, ακόμη και «ανορθολογικά» χαρακτηριστικά, ανορθολογισμός που έχει να κάνει και με την κοινωνική του βάση (κυρίως μικροαστικά στρώματα). Αυτό το πλαίσιο οδήγησε στη σύμπηξη του «ενιαίου μετώπου» (1934). Επίσης ο όρος «ισλαμοφασιμός» που χρησιμοποιείται σήμερα πληθωριστικά, σχετικοποιεί αν δεν υποσκάπτει την μεθοδολογική χρησιμότητα της έννοιας «φασισμός», πόσο μάλλον όταν το ιστορικό-κοινωνικό πλαίσιο στις κοινωνίες που σήμερα εμφανίζεται δεν έχει καμία σχέση  με αυτό που μόλις  περιγράψαμε.

Με «πυξίδα» τη «σταθερότητα» που έχει ανάγκη το κεφάλαιο

Με «πυξίδα» τη «σταθερότητα» που έχει ανάγκη το κεφάλαιο

Πίσω από τις κορόνες των αστικών κομμάτων για τον εκλογικό νόμο, οι οποίες αναμένεται από σήμερα να μεταφερθούν στην Ολομέλεια της Βουλής και τη συζήτηση της κυβερνητικής πρότασης, κάθε μέρα που περνά αποκαλύπτεται όλο και πιο ξεκάθαρα ότι τόσο ο εκλογικός νόμος όσο και συνολικότερα το θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης που θα ανοίξει επισήμως αμέσως μετά, αποτελούν άμεσα συνδεδεμένα μεταξύ τους πολυεργαλεία για την εξυπηρέτηση κρίσιμων αναγκών του αστικού πολιτικού συστήματος.
Στην πραγματικότητα, οι παρεμβάσεις όλων των αστικών κομμάτων, αλλά και των άλλων επιτελείων του συστήματος σχετικά με το θέμα του εκλογικού νόμου κινούνται γύρω από έναν και μοναδικό άξονα: Πώς μπορεί αυτός να συμβάλει στην εξασφάλιση «κοινοβουλευτικής και κυβερνητικής σταθερότητας», στη διασφάλιση ομαλότητας στις κυβερνητικές εναλλαγές, στη δημιουργία προϋποθέσεων για ακόμα μεγαλύτερη συναίνεση στο αστικό πολιτικό σύστημα, αλλά και στη μεγαλύτερη δυνατή «νομιμοποίηση» της αντιλαϊκής πολιτικής που έχει ανάγκη το κεφάλαιο.
Πίσω από τα γνωστά φρου - φρου περί... «δικαίωσης ενός ιστορικού δημοκρατικού αιτήματος», είναι χαρακτηριστική η προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση να απαντήσει σε όλα τα παραπάνω αλληλοσυνδεόμενα ζητούμενα του κεφαλαίου, η προσπάθειά της, τόσο με παρεμβάσεις στελεχών της, όσο και με την αρθρογραφία της «Αυγής», στη βάση και της πρόσφατης συνέντευξης του πρωθυπουργού στην τηλεόραση του «ΣΚΑΪ», να αποδείξει ότι είναι η δική της πρόταση αυτή που τα υπηρετεί καλύτερα.

***

Συνδυάζοντας το ζήτημα του νέου εκλογικού νόμου με τις προτάσεις της κυβέρνησης για τη συνταγματική αναθεώρηση, τις οποίες το Μέγαρο Μαξίμου έχει δηλώσει ότι θα δημοσιοποιήσει επίσημα στις 24 Ιούλη, η «Αυγή» σημείωνε χαρακτηριστικά στο κυριακάτικο πρωτοσέλιδό της ότι η κυβερνητική πρόταση «μπορεί να προσφέρει, ενάντια στη ρητορική της ΝΔ περί "ακυβερνησίας", όχι μόνο ισχυρές κυβερνήσεις συνεργασίας, ικανές να εξασφαλίζουν και την απαιτούμενη κοινωνική συναίνεση για την εφαρμογή ενός προοδευτικού προγράμματος, αλλά και την αναγκαία πολιτική σταθερότητα. Και αυτό διότι συνδυάζεται με τη δυνατότητα παραμονής μιας κυβέρνησης στην εξουσία, εφόσον δε συγκροτείται εναλλακτική πλειοψηφία διακυβέρνησης».
Αντίστοιχα, στις τοποθετήσεις τους στη Βουλή, αφού σημειώνουν ότι «η αυτοδυναμία στην εποχή μας είναι δυσχερέστατη έως απίθανη», τονίζουν ότι η προσπάθεια να συντηρηθεί ο σχηματισμός αυτοδύναμων ή σχεδόν αυτοδύναμων κυβερνήσεων μέσω του περιβόητου μπόνους των 50 εδρών (ο ΣΥΡΙΖΑ αξιοποιώντας το εν λόγω μπόνους στις τελευταίες εκλογές πήρε 145 έδρες με το 35,5% των ψήφων) δημιουργεί κυβερνήσεις «απονομιμοποιημένες ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά».
Με άλλα λόγια, διαβεβαιώνουν το κεφάλαιο ότι η δική τους πρόταση είναι καλύτερα προσαρμοσμένη στα σημερινά δεδομένα του αστικού πολιτικού συστήματος, μπορεί να διασφαλίσει αποτελεσματικότερα την «αναγκαία πολιτική σταθερότητα», όχι μόνο γιατί προωθεί τη συγκρότηση «ισχυρών κυβερνήσεων συνεργασίας», με εμπλοκή περισσότερων αστικών κομμάτων στη διακυβέρνηση, αλλά και γιατί η συγκρότηση τέτοιων κυβερνήσεων μπορεί καλύτερα να διασφαλίσει την «απαιτούμενη κοινωνική συναίνεση» στην «εφαρμογή προοδευτικών προγραμμάτων», που τσακίζουν το λαό για την ανάκαμψη των κερδών των καπιταλιστών.

***

Απαντώντας, μάλιστα, ακόμα πιο συγκεκριμένα στην κριτική άλλων αστικών κομμάτων, αλλά και τις ανησυχίες τμημάτων του κεφαλαίου για τη δυσκολία συγκρότησης σταθερών κυβερνήσεων συνεργασίας με τη συμμετοχή πολλών αστικών κομμάτων στην διακυβέρνηση, το μέγαρο Μαξίμου και ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζουν ότι ο νέος εκλογικός νόμος πάει «πακέτο» με τις αντίστοιχες κυβερνητικές προτάσεις για τη συνταγματική αναθεώρηση.
Σε αυτό το πλαίσιο, προβάλλουν ιδιαίτερα το θέμα της ενίσχυσης των δυνατοτήτων για κυβερνήσεις μειοψηφίας, για κυβερνήσεις οι οποίες θα συνεχίζουν να ασκούν τα καθήκοντά τους και θα «πέφτουν» όχι όταν χάνουν την πλειοψηφία στη Βουλή (π.χ. με την αποχώρηση κομμάτων ή βουλευτών), αλλά μόνο μετά από υπερψήφιση «εποικοδομητικής ψήφου δυσπιστίας», μετά από ψήφο δυσπιστίας δηλαδή η οποία θα περιλαμβάνει και την ψήφιση νέου πρωθυπουργού, άρα και τη συγκρότηση νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Εισάγεται, δηλαδή, μια ακόμα δικλίδα για τη σταθερότητα των αστικών κυβερνήσεων, αλλά και για την ομαλότητα στην εναλλαγή τους.
Στην πραγματικότητα, την ίδια ώρα που καταργείται ως «αναποτελεσματικό» και «απονομιμοποιημένο» το μπόνους των 50 εδρών, εισάγεται ένα άλλο είδος... «μπόνους» με μανδύα «απλής αναλογικής», με τη θεσμοθέτηση δυνατότητας για κυβερνήσεις μειοψηφίας, οι οποίες και πάλι θα απαρτίζονται από κόμματα που δε συγκεντρώνουν την πλειοψηφία των ψήφων στις εκλογές...
Στην ίδια κατεύθυνση, άλλωστε, ενίσχυσης της «πολιτικής σταθερότητας» και της «συνέχειας» στην υλοποίηση της αντιλαϊκής στρατηγικής του κεφαλαίου, κινείται και η πρόταση που προαναγγέλλει ως «ώριμη» η κυβέρνηση, για απευθείας εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό, με αρμοδιότητες τέτοιες που θα του επιτρέπουν να έχει «έναν ισχυρό ρόλο».

***

Παρά την προσπάθεια τόσο της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, όσο και των άλλων αστικών κομμάτων να στήσουν νέες κάλπικες διαχωριστικές γραμμές γύρω από το ζήτημα του εκλογικού νόμου, του τύπου «πρόοδος εναντίον συντήρησης», «υπεύθυνες δυνάμεις εναντίον μικροκομματικών σχεδιασμών» κ.ο.κ., η στρατηγική σύμπλευσή τους και σε αυτό το ζήτημα, στη διασφάλιση της «σταθερότητας» που έχει ανάγκη το κεφάλαιο, «βγάζει μάτι».
Οι διαφωνίες τους στην πραγματικότητα έγκεινται στο πώς θα επιτευχθεί αυτός ο κοινά αποδεκτός άξονας και στο ποιος θα έχει το πάνω χέρι σε αυτήν τη διαδικασία, ενώ τα εξελισσόμενα παζάρια τους γύρω από το θέμα επεκτείνονται και σε ζητήματα μελλοντικών κυβερνητικών συνεργασιών.

***

Σε αντίθεση με όλες τις παραπάνω στοχεύσεις και τα αντίστοιχα παζάρια, το ΚΚΕ σταθερά και αταλάντευτα υπερασπίζεται τη θέση του για απλή και ανόθευτη αναλογική. Η θέση του αυτή περιέχεται και στην τροπολογία - προσθήκη που κατέθεσε στο κυβερνητικό νομοσχέδιο για τον εκλογικό νόμο, ζητώντας την καθιέρωση της απλής αναλογικής, με κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών και του πλαφόν 3%.
Ταυτόχρονα, όμως, αποκαλύπτει στο λαό τη σκοπιμότητα της συζήτησης που βρίσκεται σε εξέλιξη και τις διεργασίες που πυροδοτεί ή διευκολύνει, για λογαριασμό του κεφαλαίου.
Από την πρώτη στιγμή, το ΚΚΕ ανέδειξε το γεγονός ότι το «κλειδί» για το λαό δεν βρίσκεται στο εκλογικό σύστημα, αφού «εντός των τειχών» όποιο σύστημα κι αν ισχύσει, οι κυβερνήσεις που θα προκύπτουν, πολυκομματικές ή μονοκομματικές, θα εφαρμόζουν πολιτικές και μέτρα σε βάρος του.
Το «κλειδί» βρίσκεται στην οργάνωση της λαϊκής πάλης μέσα στους τόπους δουλειάς, στο σπάσιμο του φόβου, της μοιρολατρίας, της λογικής των μειωμένων απαιτήσεων. Βρίσκεται στο ορμητικό πέρασμα του λαού στο προσκήνιο, με ανασύνταξη του κινήματος, δυνάμωμα της Λαϊκής Συμμαχίας, ισχυροποίηση παντού του ΚΚΕ.

Μια σπίθα αρκεί...

Μια σπίθα αρκεί...

Μόλις πριν από λίγες μέρες, έγινε στη Βαρσοβία η 27η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ. Βασικά θέματα της Συνόδου ήταν η στρατιωτική αναδιάταξη του ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία, στο πλαίσιο των ευρύτερων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, και η παραπέρα ανάπτυξή του στον άξονα της Κεντρικής Μεσογείου, περιλαμβανομένου και του Αιγαίου, αξιοποιώντας τη δράση του ISIS στη Συρία και τη Βόρεια Αφρική.
Θυμίζουμε ότι η ελληνική κυβέρνηση, με πρόσχημα το Προσφυγικό, είχε ταχθεί αναφανδόν υπέρ της μόνιμης παρουσίας του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, με αναβάθμιση της σημερινής ναυτικής δύναμης και διεύρυνση του επιχειρησιακού της πλαισίου. Θέση που «κουμπώνει» με το ΝΑΤΟικό σχεδιασμό για τον έλεγχο των θαλάσσιων δρόμων, μέσω των οποίων η Ρωσία διασφαλίζει την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τα δύο σημαντικά γεγονότα των προηγούμενων ημερών, δηλαδή το μακελειό στη Νίκαια της Γαλλίας, την ευθύνη για το οποίο ανέλαβε ο ISIS, και η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν έξω από το πλαίσιο όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων που επισφράγισε η ΝΑΤΟική Σύνοδος.
Είναι σίγουρο ότι το επόμενο διάστημα θα φανούν ακόμα πιο καθαρά οι σκοπιμότητες αυτών των ενεργειών. Ο ρόλος της Γαλλίας στις εξελίξεις στη Συρία, η προσπάθεια της Τουρκίας να παίξει αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή της Συρίας και του Ιράκ και να «αντιμετωπίσει» τους Κούρδους στις ανατολικές περιοχές της προσεγγίζοντας ακόμα παλιούς αντιπάλους (Ισραήλ, Ρωσία), η στάση παλιών συμμάχων της (π.χ. ΗΠΑ, Γερμανία κ.λπ.) είναι ζητήματα που ασφαλώς προβληματίζουν.
Η «αστάθεια» που καταγράφεται σε όλη την περιοχή από τη Βαλτική μέχρι τον Περσικό Κόλπο και τη Βόρεια Αφρική και αξιοποιείται από το ΝΑΤΟ και τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, για να ενισχύσουν την στρατιωτική τους παρουσία και την πολιτική τους επιρροή, δεν είναι η αιτία των μεταξύ τους αντιθέσεων, αλλά το αποτέλεσμά τους.
Οσο περισσότερο οξύνονται αυτοί οι ανταγωνισμοί, τόσο θα μεγαλώνει η «αστάθεια» και θα αυξάνονται οι κίνδυνοι για τους λαούς, που πληρώνουν βαρύ τίμημα από τις ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις και επεμβάσεις, όποια μορφή κι αν παίρνουν αυτές.
Από αυτήν τη σκοπιά, η προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να καθησυχάσει το λαό ότι η «πολυδιάστατη» εξωτερική πολιτική της και η βαθύτερη εμπλοκή στους ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς καθιστά τη χώρα «πόλο σταθερότητας», είναι προκλητική.
Δεν προσπαθεί να συγκαλύψει μόνο τα κίνητρα της πολιτικής της, που είναι η διασφάλιση των συμφερόντων της αστικής τάξης στην Ελλάδα, αλλά και να θολώσει τα νερά σε ό,τι αφορά τους κινδύνους που ελλοχεύουν για το λαό. Να κρύψει, δηλαδή, ότι αρκεί μια σπίθα για να γίνει παρανάλωμα του πυρός στην ευρύτερη περιοχή, να εμπλακεί ο λαός σε καταστροφικές για τον ίδιο περιπέτειες.
Τα «απόνερα» της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία και η μελλοντική επίδρασή του στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στις σχέσεις Ελλάδας - ΝΑΤΟ, θα δείξουν το πόσο εύθραυστη και πόσο «χυλός» είναι η κατάσταση στην περιοχή, στην οποία κατά τα άλλα η Ελλάδα παρουσιάζεται ως παράγοντας «σταθερότητας» από την κυβέρνηση.
Γι' αυτόν το λόγο, σχολιάζοντας τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, το ΚΚΕ καλούσε το λαό και το κίνημα σε επιφυλακή και προειδοποιούσε ότι ρίχνουν λάδι στη φωτιά που καίει στην περιοχή, αποτέλεσμα της προσπάθειας ισχυρών και αντιτιθέμενων μονοπωλιακών συμφερόντων να κυριαρχήσουν οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά. Οι επισημάνσεις αυτές επιβεβαιώνονται δραματικά και αποκτούν επείγοντα χαρακτήρα, κάτω από το φως των τελευταίων εξελίξεων...

Το «πραξικόπημα» και η «ελπίδα»

Το «πραξικόπημα» και η «ελπίδα»

Μαζί με αυτούς που είδαν στην επικράτηση Ερντογάν τη «νίκη της δημοκρατίας» και της «συνταγματικής νομιμότητας», δεν έλειψε και αρθρογραφία στο διεθνή Τύπο που ουσιαστικά σηματοδοτεί ότι η ενδεχόμενη ανατροπή του Ερντογάν ταυτιζόταν με επιδιώξεις τμημάτων αστικών τάξεων μεγάλων ιμπεριαλιστικών κέντρων όπως των ΗΠΑ.
Χαρακτηριστική είναι η ανάλυση που εμφανίστηκε στη «Νιου Γιορκ Ποστ» τη 15η Ιούλη, ελάχιστες ώρες αφού είχε ξεκινήσει η απόπειρα πραξικοπήματος με την υπογραφή του Μάικλ Ρούμπιν, πρώην αξιωματούχου του αμερικανικού Πενταγώνου. Ο - χαρακτηριστικός - τίτλος του ήταν «Γιατί το πραξικόπημα στην Τουρκία θα μπορούσε να σημάνει ελπίδα».
«Στην Τουρκία τα πραξικοπήματα δεν είναι καθόλου άγνωστα» σημειώνει ο συντάκτης, για να υπερασπιστεί στη συνέχεια τις υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει ο στρατός στη διαδικασία αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος και να επισημάνει: «Ιστορικά, ο τουρκικός στρατός ήταν πάντα εγγυητής του τουρκικού Συντάγματος... Ενώ κάθε πραξικόπημα είναι τραγικό, στην Τουρκία υπάρχει ελπίδα: ο στρατός δεν προσπάθησε ποτέ να ανακτήσει την εξουσία (ο ίδιος). Περισσότερο, αναλάμβανε πάντα ένα ρόλο επιστάτη, ψάχνοντας να αποκαταστήσει τους συνταγματικούς ελέγχους και τις ισορροπίες ώστε να επιστρέψει στην Τουρκία η δημοκρατία».
Η ανάλυση του πρώην στελέχους του αμερικανικού Πενταγώνου συνεχίζει ως εξής: «Υπάρχουν και άλλοι λόγοι για να ελπίζει κανείς: θα χρειαστεί μία ή δύο μέρες πριν καταλάβουμε αν το πραξικόπημα επικρατήσει, αλλά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο από ό,τι φαίνεται ανατραπείς πρωθυπουργός που έγινε πρόεδρος, ήταν (ουσιαστικά) ένας μονάρχης. Φλέρταρε με τη στήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων όπως η Χαμάς, το Μέτωπο Αλ Νουσρα, που έχει σχέσεις με την Αλ Κάιντα, ακόμα και το Ισλαμικό Κράτος... Ορισμένα καθεστώτα πιστεύουν ότι το φλερτ με ακραίους Ισλαμιστές μπορεί να συμβάλει στην εκπλήρωση βραχυπρόθεσμων πολιτικών στόχων, αλλά μακροπρόθεσμα υπάρχει πάντα βαρύ τίμημα. Οι περσινές επιθέσεις σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη μπορεί να έπεισαν τους Τούρκους εκτός του περιβάλλοντος Ερντογάν ότι η αναμέτρηση αυτή πλησιάζει».
Η ανάλυση εκφράζει προσδοκίες, επισημαίνοντας ουσιαστικά την ανάγκη να εντοπιστούν κι άλλοι ικανοί αστοί ηγέτες, προφανώς με προτεραιότητες διαφορετικές από αυτές του τμήματος του κεφαλαίου που σήμερα κυριαρχεί στην Τουρκία:
«Τα καλά νέα είναι ότι με εξαίρεση το κοσμικό πολιτικό κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, κανένα τουρκικό κόμμα δε γλίτωσε ποτέ από τη θανάτωση του χαρισματικού του ηγέτη. Η απομάκρυνση του Ερντογάν ίσως ανοίξει χώρο και για τις θρησκευτικές συντηρητικές δυνάμεις και για τους φιλελεύθερους, ώστε να ανταγωνιστούν ξανά στην αγορά των ιδεών».
Τέλος, διατυπώνεται προβληματισμός για τις εξελίξεις σε μέτωπα όπως το Κουρδικό που έχουν άμεση σχέση με ευρύτερες ισορροπίες στη Μέση Ανατολή: «Χρειάζεται ακόμα να υπάρξει σοβαρή ενδοσκόπηση εντός του τουρκικού στρατού. Πώς αυτός κατάφερε να αναγνώσει λανθασμένα την τουρκική κοινωνία για τόσο καιρό; Στρατιωτικοί καριέρας έζησαν και συνδέθηκαν με άλλους στρατιωτικούς. Εχασαν την επαφή τους με την Τουρκία σε ασύλληπτο βαθμό. Σε περίπτωση που ο τουρκικός στρατός εμπλακεί σε μια βίαιη εκκαθάριση, οι επιπτώσεις θα διαρκέσουν για γενιές ολόκληρες.
Ούτε και ένα πραξικόπημα μπορεί να επιλύσει αληθινά τα προβλήματα μεταξύ Κούρδων και Τούρκων. Χωρίς να γίνει μια αληθινή μεταρρύθμιση, το πραξικόπημα δεν θα λύσει το θέμα της ανταρσίας των Κούρδων που η Τουρκία αντιμετωπίζει σήμερα. Ούτε και η αντιπολίτευση είναι πανάκεια. Αρχηγοί κομμάτων που δρουν ως μικροί δικτάτορες εντός των δικών τους κομμάτων. Λίγοι είναι χαρισματικοί. Η Τουρκία δεν έχει προφανή σωτήρα. Ετοιμαστείτε για μια βόλτα σε ανώμαλο έδαφος».
Η κυβέρνηση Ερντογάν υπήρξε βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην προώθηση του σχεδίου Μεγάλη Μέση Ανατολή τα προηγούμενα χρόνια, που δρομολογήθηκε και μέσα από τη λεγόμενη «Αραβική Ανοιξη». Δεν είναι, όμως, ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που στο φόντο των ενδοαστικών και ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων οι προτεραιότητες αλλάζουν και μαζί αλλάζουν και οι συμμαχίες. Το έργο αυτό έχει ξαναπαιχτεί στο Ιράκ, τη Λιβύη και αλλού. Είναι φανερό ότι στις ΗΠΑ υπάρχουν ισχυροί κύκλοι που το τελευταίο διάστημα δεν βλέπουν με καλό μάτι τον παλιό σύμμαχο. Αυτό εκφράζει μια αρθρογραφία σαν την παραπάνω.

Οξύνονται ραγδαία οι ενδοαστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις

Οξύνονται ραγδαία οι ενδοαστικές και ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις

• Πάνω από 200 οι νεκροί από στρατιωτικές επιχειρήσεις και συγκρούσεις. Χιλιάδες οι συλλήψεις υπόπτων για συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος της περασμένης Παρασκευής
• Πυρετώδεις οι διεργασίες εντός και εκτός τουρκικών συνόρων, ενώ η «επόμενη μέρα» θα αλληλεπιδράσει με εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή

Associated Press

Ο απολογισμός της απόπειρας πραξικοπήματος που έγινε στην Τουρκία το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, τα μέτρα της τουρκικής κυβέρνησης του Ρ. Τ. Ερντογάν και οι συλλήψεις υπόπτων για συμμετοχή στο πραξικόπημα, όπως επίσης και οι εκτιμήσεις για το τι σηματοδοτούν όλα αυτά για την «επόμενη μέρα» των ενδοαστικών και ευρύτερα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην περιοχή, κυριαρχούν από χτες στην επικαιρότητα.

Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση που έκανε χτες το μεσημέρι ο πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ, οι νεκροί από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και συγκρούσεις έφτασαν τους 208 και οι τραυματίες τους 1.491.
Αν και την Κυριακή η κυβέρνηση διακήρυττε ότι είχε ανακτήσει τον έλεγχο, μέχρι και χτες ο υπουργός Αμυνας, Φίκρι Ισίκ, δήλωνε πως «προς το παρόν το πραξικόπημα εμποδίστηκε, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι η απειλή εξαλείφθηκε», με κάποιες πηγές να μιλάνε για εστίες αντίστασης των υποστηρικτών της απόπειρας που εξακολουθούσαν να παραμένουν και τη «Σαμπάχ» (μια από τις πιο φιλοκυβερνητικές εφημερίδες) να μεταδίδει το πρωί ότι ήταν σε εξέλιξη επιχειρήσεις ενάντια στην Ακαδημία της Πολεμικής Αεροπορίας, στην Κωνσταντινούπολη.
Θυμίζουμε πως όλα είχαν ξεκινήσει λίγο μετά τις 10 το βράδυ της Παρασκευής, με τους πραξικοπηματίες να εισβάλουν (ή να βομβαρδίζουν) πρώτα στην έδρα του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων (όπου και τέθηκε σε ομηρία ο επικεφαλής του, στρατηγός Χουλούσι Ακάρ), αλλά και το χώρο του Κοινοβουλίου, του Προεδρικού Μεγάρου, άλλα νευραλγικά σημεία των Ενόπλων Δυνάμεων όπου βρίσκονταν δυνάμεις προσκείμενες στην κυβέρνηση. Με δημόσιο μήνυμά του, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής προς Σάββατο, ο Πρόεδρος της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε απευθύνει κάλεσμα ευρείας «κινητοποίησης» για την αποτροπή των πραξικοπηματιών. Είχαν ακολουθήσει συγκεντρώσεις σε Κωνσταντινούπολη, Αγκυρα αλλά και άλλες πόλεις.

Χιλιάδες συλλήψεις, νέα μέτρα και «συναίνεση»

Copyright 2016 The Associated

Από τα γεγονότα της Παρασκευής

Η τουρκική κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή υπέδειξε ως βασικό συντονιστή της προσπάθειας ανατροπής της το περιβάλλον του ισλαμιστή επιχειρηματία ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, πρώην στενού συμμάχου του Ερντογάν και του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, που όμως από το 2013 εξελίχτηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους αντιπάλους του.
Μέχρι και χτες, είχαν γίνει 8.777 συλλήψεις και παραπομπές στελεχών του στρατού, της αστυνομίας αλλά και του δικαστικού σώματος, που κατηγορούνταν για ανάμειξη στην απόπειρα. Οσον αφορά τους στρατιωτικούς, 103 στρατηγοί και ναύαρχοι κρατούνται για ανακρίσεις.
Είναι καθαρό ότι η πλευρά του Ερντογάν άρπαξε την ευκαιρία για να ολοκληρώσει ένα ευρύ «ξεκαθάρισμα» του κρατικού μηχανισμού (που ξεκίνησε από το 2013), προς όφελος των προτεραιοτήτων της μερίδας της αστικής τάξης που εκείνη εκπροσωπεί.
Ανάμεσα στους συλληφθέντες ήταν και αρκετοί ανώτατοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι, ενώ ως επικεφαλής των πραξικοπηματιών εμφανιζόταν ο στρατηγός Ακίν Οζτούρκ, πρώην διοικητής της Πολεμικής Αεροπορίας και μέλος του Ανώτατου Στρατιωτικού Συμβουλίου της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στους συλληφθέντες είναι και ανώτατα στελέχη με κρίσιμο ρόλο για την ασφάλεια στα σύνορα με Συρία και Ιράκ, τη συνεργασία με το ΝΑΤΟ, όπως και ο διοικητής της βάσης στο Ιντσιρλίκ (που ορισμένοι παρουσιάζουν και ως «αρχηγείο» των πραξικοπηματιών).

(c)2016 DepoPhotos

Χιλιάδες οι συλλήψεις υπόπτων για συμμετοχή στο πραξικόπημα

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση συζητά ανοιχτά το ενδεχόμενο επαναφοράς της θανατικής ποινής, σε μια συζήτηση που διευρύνεται, ενισχύοντας αντικειμενικά το οπλοστάσιο που μπορεί να αξιοποιηθεί για την καταστολή του εργατικού - λαϊκού κινήματος, αλλά και στο πλαίσιο των ενδοαστικών και ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων.
Χτες, εξάλλου, δόθηκε εντολή σε «F-16» να περιπολούν πάνω απ' όλη την τουρκική επικράτεια για «λόγους ασφαλείας», ενώ ανακλήθηκαν οι άδειες όλων των δημοσίων υπαλλήλων στους οποίους επίσης απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα.
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί πως τα τέσσερα κόμματα της τουρκικής βουλής, το κυβερνών AKP, μαζί με το σοσιαλδημοκρατικό CHP, το εθνικιστικό MHP και το φιλοκουρδικό HDP, εξέδωσαν το Σάββατο κοινή ανακοίνωση (που χαρακτήρισαν «ιστορική»), καταδικάζοντας την απόπειρα πραξικοπήματος και σημειώνοντας ότι «παρά τις πολιτικές μας διαφωνίες, στεκόμαστε στο πλευρό της εθνικής βούλησης, τη σεβόμαστε και θα τη σεβόμαστε για πάντα με όλους τους βουλευτές και τις οργανώσεις μας».
Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, σε δηλώσεις του τόνισε ότι «στελέχη από το CHP, το MHP και το HDP που επικοινώνησαν μαζί μας όταν τα γεγονότα πρωτοεκδηλώθηκαν, εξέφρασαν ότι αυτό που συμβαίνει είναι κάτι διαφορετικό και ότι πρέπει να αμελήσουμε τα κομματικά συμφέροντα, σε συνδυασμό με το ότι είναι αντίθετα σε αυτή την μοχθηρή ενέργεια κατά του λαού και ότι είναι έτοιμα να προσφέρουν κάθε απαιτούμενη στήριξη στην κυβέρνηση».

Ενόχληση με τη στάση των ΗΠΑ, κουβάρι ανταγωνισμών

Ταυτόχρονα, με υψηλούς τόνους διατυπώθηκε ξανά το αίτημα για έκδοση του Γκιουλέν από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, υπόθεση για την οποία επίσης έφταναν συγκεχυμένες πληροφορίες. Ο ίδιος ο Γκιουλέν φερόταν - σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ - να καταδικάζει την απόπειρα πραξικοπήματος και να δηλώνει έτοιμος να συνεργαστεί σε περίπτωση έκδοσής του. Μεταξύ άλλων, ο Γκιουλέν υποστήριξε και ότι την απόπειρα «σκηνοθέτησε» η πλευρά Ερντογάν.
Πάντως, χαρακτηριστικό ήταν κεντρικό άρθρο στη χτεσινή «Σαμπάχ» με τίτλο «Οι ΗΠΑ πρέπει να αποδείξουν την πίστη τους στην Τουρκία». Στο άρθρο εκφράζεται δυσαρέσκεια για την πρώτη τοποθέτηση των ΗΠΑ, που μέσω ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι - το βράδυ της Παρασκευής και πριν ακόμα διαφανεί η κατάληξη της απόπειρας - εξέφραζαν ελπίδα για «σταθερότητα, ειρήνη και συνέχεια μέσα στην Τουρκία» και διαμηνύεται ότι «οι ξένες κυβερνήσεις που συνεχίζουν να στηρίζουν το κίνημα Γκιουλέν, δεν μπορούν να θεωρούνται φίλοι της Τουρκίας».
Εξάλλου την έντονη ενόχληση της Αγκυρας προκάλεσαν χτες και οι δηλώσεις του Γερμανού Επιτρόπου αρμόδιου για την Πολιτική Γειτονίας και Διεύρυνση της ΕΕ, Γιοχάνες Χανς ότι η Τουρκία είχε ήδη καταρτίσει έναν κατάλογο δικαστών και άλλων προσώπων που σκόπευε να συλλάβει πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος... «Οι κατάλογοι είναι διαθέσιμοι κι αυτό υποδεικνύει ότι ήταν προετοιμασμένοι για να χρησιμοποιηθούν σε κάποιο στάδιο» είχε πει νωρίτερα ο Γ. Χανς.
Η απάντηση από την Αγκυρα δεν άργησε. "Η κριτική που ασκείται από άλλες χώρες σχετικά με την μεταχείριση εκ μέρους της Τουρκίας των φερόμενων συνωμοτών του πραξικοπήματος ισοδυναμεί σχεδόν με υποστήριξη προς την αποτυχημένη απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης" δήλωσε ενοχλημένος ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, χαρακτηρίζοντας "απαράδεκτη" την κριτική ξένων αξιωματούχων σχετικά με τα νομικά μέτρα που ελήφθησαν και τις διώξεις που ασκήθηκαν σε βάρος των φερόμενων υποκινητών του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Ο Τσαβούσογλου μάλιστα καταδίκασε «με σθένος» και απέρριψε «δηλώσεις μέσω των οποίων εκφράζονται υπόνοιες ότι οι αξίες του κράτους δικαίου θα μπορούσαν να παραβιαστούν και οι πολιτικοί αντίπαλοι να αντιμετωπιστούν αυθαίρετα».
Συνολικότερα, οι χτεσινές δηλώσεις, διεθνείς αντιδράσεις και αναλύσεις (βλέπε σχετικά και σελίδα 6) σκιαγραφούν το φόντο των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών μέσα στο οποίο εκδηλώθηκε η απόπειρα του στρατιωτικού πραξικοπήματος, σε μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη, με σημαντικό ρόλο στις κρίσιμες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ορισμένες από τις αναλύσεις αυτές συνδέουν την προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης του ισλαμιστικού ΑΚΡ με την «αναπροσαρμογή» της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας το τελευταίο διάστημα και την αναθέρμανση των σχέσεων της Τουρκίας με πλευρές όπως η Ρωσία και το Ισραήλ, αλλά και τις προσπάθειες της Τουρκίας να μην υποστεί σοβαρά πλήγματα από ευρύτερες γεωπολιτικές ανακατατάξεις που προχωρούν (βλ. αναβάθμιση Κούρδων, ισορροπίες σε Συρία - Ιράκ) κ.τ.λ.
Επιπλέον, σε εξέλιξη βρίσκεται και η συζήτηση για το πώς η «επόμενη μέρα» στην Τουρκία θα αλληλεπιδράσει με τις εξελίξεις σε διάφορα μέτωπα στην ευρύτερη περιοχή, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν τα Ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό, όπως επίσης και για το «ποιος βγαίνει κερδισμένος», συζήτηση που αφορά συμφέροντα και σχέδια εχθρικά για τους λαούς.