Θα πληρώνουμε τους προβοκάτορες; – Εμπνευσμένο από χουντικά διατάγματα το νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις

  

21-06-2020

Μόνο ως εντυπωσιακές μπορούν να χαρακτηριστούν οι ομοιότητες του νομοσχεδίου με διατάγματα της χούντας, σε βαθμό που κάποια από αυτά να παραπέμπουν σε απλή απόδοση του πρωτοτύπου από την καθαρεύουσα στη δημοτική.

Κατιούσα

 

Η συζήτηση για τον περιορισμό των διαδηλώσεων, ειδικότερα στο κέντρο της Αθήνας, κάθε άλλο παρά καινούρια είναι, αντιθέτως το “μασάζ” της κοινής γνώμης γίνεται εδώ και χρόνια από κυβερνήσεις, ΜΜΕ και δημοτικές αρχές των Αθηνών, ιδίως από τις δυο πιο πρόσφατες, του Γ. Καμίνη και του Κ. Μπακογιάννη, ο τελευταίος μάλιστα διαφήμιζε τέτοια μέτρα ως προμετωπίδα του προεκλογικού του προγράμματος.

Η παρούσα κυβέρνηση προανήγγειλε σχεδόν από την πρώτη στιγμή της εκλογής της σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο πήρε αναβολή λόγω καραντίντας, αλλά τώρα κατά τα φαινόμενα βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ στην ψήφισή του. Μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί φυσικά ότι το τελικό νομοσχέδιο έρχεται τις μέρες αυτές που ετοιμάζεται ο “Μεγάλος Περίπατος”, που σε κάποιους καθαρά συνειρμικά έφερε στο μυαλό τη Μεγάλη Πορεία του Μάο, απλά εν προκειμένω στόχος είναι κατά τα δυνατόν οι πορείες να εξαφανιστούν.
Μόνο καταναλωτές  και τουρίστες θα είναι πια ευπρόσδεκτοι στους δρόμους τους κέντρου, που θα πρέπει να αποστειρωθούν από άλλες, μη κερδοφόρες χρήσεις και δραστηριότητες. Μέσα σε αυτό το κλίμα εντάσσονται εξάλλου και οι υστερικές επιθέσεις των συστημικών ΜΜΕ στην πρόσφατη κινητοποίηση των υγειονομικών που “βασάνισαν”(!) τους πολίτες, σε αντίθεση με το “μη βασανιστικό” κομφούζιο που προκαλούν τα ίδια τα έργα του περιπάτου.

Το νομοσχέδιο θα ακολουθήσει την πεπατημένη της επιτροπής Καμίνη του 2012, όπου συμμετείχαν οι καθηγητές Αλιβιζάτος και Μανιτάκης και πρακτικά σε πολλές του πτυχές ισοδυναμεί με ποινικοποίηση των διαδηλώσεων και των συναθροίσεων. Όλες οι πορείες θα υποχρεούνται να ορίζουν διοργανωτή, ακόμα και οι λεγόμενες αυθόρμητες συγκεντρώσεις – ως επί το πλείστον διοργανωμένες από διαδικτυακά καλέσματα- ο οποίος θα πρέπει να γνωστοποιεί στην ΕΛΑΣ ή το Λιμενικό, τον τόπο, το χρόνο (όχι απλά την ώρα έναρξης αλλά και λήξης της πορείας), ακόμα και τη διαδρομή της πορείας. Ο «οργανωτής συνεργάζεται με την αρμόδια αστυνομική ή λιμενική Αρχή και ιδίως με τον αστυνομικό ή λιμενικό διαμεσολαβητή και θα συμμορφώνεται στις υποδείξεις τους παρέχοντας τη συνδρομή του στην προσπάθεια για την τήρηση της τάξης και την ομαλή πραγματοποίηση της συνάθροισης. Ενημερώνει τους μετέχοντες στη συνάθροιση για την υποχρέωσή τους να μη φέρουν και χρησιμοποιούν αντικείμενα πρόσφορα για την άσκηση βίας και ζητά την παρέμβαση της αρμόδιας αστυνομικής ή λιμενικής Αρχής για την απομάκρυνση ατόμων που φέρουν τέτοια αντικείμενα. Ορίζει επαρκή αριθμό ατόμων, τα οποία παρέχουν συνδρομή στην περιφρούρηση της συνάθροισης».

Περιορισμοί θα μπορούν να επιβάλλονται στις συγκεντρώσεις κατά το δοκούν, εφόσον κρίνονται επικίνδυνες για υπέρμετρη διασάλευση της “κοινωνικοοικονομικής ζωής” της περιοχής, ενώ εξίσου ευρεία είναι η δικαιοδοσία της αστυνομίας να διαλύει συγκεντρώσεις, με τον οργανωτή μάλιστα να καθίσταται νομικά υπεύθυνος για την αποζημίωση όσων υπέστησαν βλάβη της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της ιδιοκτησίας τους από συμμετέχοντες της συνάθροισης, ευθύνη από την οποία “απαλλάσσεται εάν είχε γνωστοποιήσει εγκαίρως τη διεξαγωγή της συνάθροισης και αποδεικνύει ότι είχε λάβει όλα τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημιάς”. 
Ουσιαστικά δηλαδή ο οργανωτής καλείται να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας, και να πληρώσει για τυχόν δράση προβοκατόρικων ή ακόμα και παρακρατικών μηχανισμών.

Μόνο ως εντυπωσιακές μπορούν να χαρακτηριστούν οι ομοιότητες του νομοσχεδίου με διατάγματα της χούντας, σε βαθμό που κάποια από αυτά να παραπέμπουν σε απλή απόδοση του πρωτοτύπου από την καθαρεύουσα στη δημοτική. Για του λόγου το ασφαλές, ακολουθούν κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα:

Προβλέψεις για την απαγόρευση συνάθροισης

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 794 ΦΕΚ Α 1/1.1.1971: «Γνωστοποιηθείσης κατά το άρθρον  3  παράγραφοι  4  και  5  του παρόντος  δημοσίας  συναθροίσεως εν υπαίθρω, η αστυνομική αρχή δύναται να απαγορεύση ταύτην, εάν ήθελε  κρίνει,  μετ`  έρευναν,  ότι  εκ  της πραγματοποιήσεως  αυτής  επίκειται κίνδυνος διά την δημοσίαν τάξιν και ασφάλειαν, μη δυνάμενος να αποτραπή δι` ηπιωτέρων αστυνομικών μέτρων. Αντί  της  πλήρους  απαγορεύσεως  δύναται,  δι` ητιολογημένης αποφάσεως της αρμοδίας  αστυνομικής  διά  την  απαγόρευσιν  αρχής,  να επιτραπή  η  συνάθροισις  υπό  όρους,  ως η μετάθεσις του χρόνου ή του τόπου της συναθροίσεως ή υπό άλλους ειδικούς  περιορισμούς  πέραν  των υπό του παρόντος οριζομένων».

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ «ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΕΙΣ»: «Επικείμενη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση μπορεί να απαγορευθεί αν: α. επαπειλείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, λόγω ιδιαιτέρως πιθανής διάπραξης σοβαρών εγκλημάτων ιδίως κατά της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας, της ιδιοκτησίας και της πολιτειακής εξουσίας ή β. απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε ορισμένη περιοχή ή γ. πρόκειται για δημόσια υπαίθρια συνάθροιση ο σκοπός της οποίας αντιτίθεται προς το σκοπό ήδη προγραμματισμένης γνωστοποιηθείσας κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 3 του παρόντος και μη απαγορευθείσας συνάθροισης που πραγματοποιείται ή βρίσκεται σε εξέλιξη στην ίδια περιοχή ή εγγύς της ίδιας περιοχής και κατά το αυτό χρονικό διάστημα».

Προβλέψεις για την διάλυση Δημόσιας Συνάθροισης
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 794 ΦΕΚ Α 1/1.1.1971: «Η αστυνομική αρχή δύναται να διαλύση δημοσίαν, κατά  το  παρόν Νομοθετικόν   Διάταγμα,  συνάθροισιν  εις  τας  ακολούθους  και  μόνον περιπτώσεις: α) Εάν ο  διοργανώσας  την  δημοσίαν  συνάθροισιν,  ή  μέλος  της οργανωτικής αυτής επιτροπής ή τις των ορισθέντων ομιλητών, εμπίπτη εις τινα των περιπτώσεων των διατάξεων του άρθρου 2 του παρόντος. β)  Εάν η δημοσία συνάθροισις δεν εγνωστοποιήθη προσηκόντως, κατά τα οριζόμενα εν παραγράφοις 4 και 5 του άρθρου 3 του παρόντος,  ή  εάν πραγματοποιήται   κατά   παράβασιν   ουσιωδών   όρων   της   γενομένης γνωστοποιήσεως. γ) Εάν η δημοσία εν υπαίθρω συνάθροισις  πραγματοποιήται,  καίτοι απαγορευθείσα  κατά  τα  οριζόμενα εν παραγράφοις 1 έως 5 του άρθρου 6 του παρόντος. δ) Εάν η δημοσία συνάθροισις διεξάγεται κατά παράβασιν όρου τινός εκ των οριζομένων εν άρθροις 4,  5  και  6  παράγραφοι  6  έως  9  του παρόντος και ε)  Εάν  η  δημοσία  συνάθροισις  εξελίσσεται εις βιαίαν ή εκ της συνεχίσεως αυτής προκαλήται άμεσος κίνδυνος της ζωής ή  της  σωματικής ακεραιότητος των μετεχόντων ή εάν οι μετέχοντες ταύτης εκτρέπωνται εις αξιοποίνους πράξεις.

2.  Εις την περίπτωσιν του εδαφίου δ` της προηγουμένης παραγράφου η  αστυνομική  αρχή  οφείλει  πρό  πάσης  ενεργείας  να ζητήση από τον πρόεδρον της συναθροίσεως και τα μέλη της οργανωτικής αυτής επιτροπής, όπως αποκαταστήσουν την νόμιμον διεξαγωγήν ή άλλως κηρύξουν την  λήξιν ταύτης, μόνον δε εν αρνήσει ή αδυναμία τούτων, δικαιούται να προβή εις την διάλυσιν της συναθροίσεως.

3.  Ευθύς,  ως  η  αστυνομική  αρχή διατάξη την διάλυσιν δημοσίας συναθροίσεως, οι μετέχοντες ταύτης οφείλουν ν` απομακρυνθούν. Κανονισμός καταρτιζόμενος υπό των Αρχηγείων της  Χωροφυλακής  και της  Αστυνομίας Πόλεων, εγκρινόμενος δε διά Β.Διατάγματος, εκδιδομένου προτάσει των Υπουργών Δικαιοσύνης, Εσωτερικών και Δημοσίας Τάξεως  και δημοσιευόμενος  διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, θέλει καθορίσει τα της διαδικασίας  της  διαλύσεως,  ως  και  τας  προϋποθέσεις  και  τας συνθήκας,  υπό τας οποίας οι άνδρες της δημοσίας δυνάμεως και τα τυχόν μετ` αυτών  συμπράττοντα  όργανα,  δύνανται,  πρός  διάλυσιν  δημοσίων συναθροίσεων  να  ποιήσωνται  χρήσιν  των  όπλων άνευ ουδεμιάς διά τας συνεπείας ευθύνης».

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ «ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΕΙΣ»: «Η διάλυση δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης που βρίσκεται σε εξέλιξη δύναται να διαταχθεί, εάν: α. πραγματοποιείται παρά την έκδοση απόφασης απαγόρευσης του άρθρου 6 του παρόντος ή β. συμμετέχοντες δεν συμμορφώνονται προς τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν σε σχέση με αυτή, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 7 του παρόντος ή γ. μετατρέπεται σε βίαιη με τη διάπραξη σοβαρών αξιόποινων πράξεων, όπως επιθέσεων κατά προσώπων, εμπρησμών, φθορών δημόσιας ή ιδιωτικής περιουσίας, βιαιοπραγιών κατά της αστυνομικής δύναμης και ιδίως σε περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί και εμπρηστικοί μηχανισμοί, φωτοβολίδες, αιχμηρά αντικείμενα ή από τη συνέχισή της προκαλείται άμεσος κίνδυνος κατά της ζωής ή σωματική βλάβη ή δ. από τη συνέχισή της προκαλείται άμεσος κίνδυνος για τη ζωή ή τη σωματική ακεραιότητα των συμμετεχόντων ή συμμετέχοντες τελούν αξιόποινες πράξεις, πέραν εκείνων που αναφέρονται στη προηγούμενη περίπτωση ή ε. πραγματοποιείται χωρίς να έχει γνωστοποιηθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 3 του παρόντος, με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου».
Προβλέψεις για την συνεργασία διοργανωτών συνάθροισης με τις αρχές

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 794 ΦΕΚ Α 1/1.1.1971:  «Ο  πρόεδρος  της  δημοσίας  συναθροίσεως  και  τα  μέλη  της ορισθείσης τυχόν οργανωτικής επιτροπής οφείλουν  να  παρίστανται  καθ` όλην  την  διάρκειαν  της  συναθροίσεως.   Ο  πρόεδρος και τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής υποχρεούνται  να  μεριμνούν  διά  την  κανονικήν διεξαγωγήν  της  συναναθροίσεως,  ως και διά την τήρησιν των διατάξεων του παρόντος και  των  κειμένων  νόμων,  λαμβάνοντες  πρός  τούτο  παν πρόσφορον  μέτρον  και  δικαιούμενοι να επικαλώνται την παρέμβασιν της Αστυνομίας. Δικαιούνται πρός τούτοις να διακόψουν την συνάθροισιν  και να  επαναλάβουν ταύτην εντός πάντοτε του ορισθέντος χρόνου αυτής ή και να κηρύξουν την λήξιν ταύτης ανά πάσαν στιγμήν»

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ «ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΕΙΣ»: «Ο οργανωτής της συνάθροισης υποχρεούται να μεριμνά για την ομαλή διεξαγωγή της λαμβάνοντας κάθε αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο. Ιδίως, ο οργανωτής της συνάθροισης: α. συνεργάζεται άμεσα με την αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή και ιδίως με τον Αστυνομικό ή Λιμενικό Διαμεσολαβητή και συμμορφώνεται στις υποδείξεις τους παρέχοντας τη συνδρομή του στην προσπάθεια για την τήρηση της τάξης και την ομαλή πραγματοποίηση της συνάθροισης. β. ενημερώνει τους μετέχοντες στη συνάθροιση για την υποχρέωσή τους να μη φέρουν και χρησιμοποιούν αντικείμενα πρόσφορα για την άσκηση βίας και ζητεί την παρέμβαση της αρμόδιας αστυνομικής ή λιμενικής αρχής για την απομάκρυνση ατόμων που φέρουν τέτοια αντικείμενα, γ. ορίζει επαρκή αριθμό ατόμων, τα οποία παρέχουν συνδρομή στην περιφρούρηση της συνάθροισης».

Συνολικά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έρχεται να αντικαταστήσει νομοθεσία της 7ετίας. Όπως σημειώνεται και στην έκθεση καταργούμενων διατάξεων που το συνοδεύει τα νομοθετήματα των οποίων παίρνει την θέση είναι τα εξής: «Ν.δ.794/1971 «Περί δημοσίων συναθροίσεων» (Α’1), το β.δ. 269/1972 «Περί εγκρίσεως του κανονισμού διαλύσεως δημοσίων συναθροίσεων» (Α’59) και το β.δ. 168/1972 «Περί καθορισμού των χώρων πόλεων τινών εις τους οποίους απαγορεύεται η πραγματοποίησις δημοσίων συναθροίσεων εν υπαίθρω και η διέλευσις κινουμένων τοιούτων» (Α΄35)».

Είναι κάτι παραπάνω από σαφές ότι η προσπάθεια περιστολής ενός βασικού συνταγματικού δικαιώματος, κατακτημένο με τους αγώνες και το αίμα γενιών και γενιών θα μείνει για χαρτιά, όπως και όλες όσες προηγήθηκαν. Η κανονικότητα της σιγής νεκροταφείου δε θα περάσει.

Καπιταλισμός, μια ιάσιμη πανδημία

Κατιούσα

•  ΓΙΑΤΙ φτάσαμε ως εδώ

Μια εύπεπτη προσέγγιση της ανθρώπινης ιστορίας την θέλει να είναι γεμάτη από παρόμοιες με την σημερινή καταστάσεις όπου διαταράσσεται απότομα η ως τότε κανονικότητα. Αφορμές διαφορετικές ή σε συνδυασμό, όπως οικονομικής, περιβαλλοντικής, υγειονομικής ή και γεω-πολιτικής φύσεως, αλλά ποτέ από καθαρή υπαιτιότητα του οικονομικού και κοινωνικού μας μοντέλου. Και αυτό διότι, αυτοί που διαμορφώνουν τον κυρίαρχο πολιτικό λόγο θα μιλάνε κάθε φορά για μια θεία δίκη ή  μια φυσική καταστροφή ή (θα πλάσουν) κάποιον εχθρό που μας επιβουλεύεται.
Ο βασιλιάς με τον κορώνα στο κεφάλι είναι όμως ολόγυμνος αφού μεθοδευμένα θυσίασε στο βωμό του κόστους-οφέλους την αντισεισμική, αντιπυρική, αντιπλημμυρική προστασία ή την έννοια της πρόληψης, κατάργησε εποπτικούς μηχανισμούς στο όνομα του εκσυγχρονισμού, συγχώνευσε και υποστελέχωσε δημόσιες υποδομές όπως το ΕΣΥ,  τις πούλησε ιδιωτικοποιώντας τες ή τις υποθήκευσε  προς ένα πιο ευέλικτο κράτος. Βάφτισε τα κοινωνικά αγαθά και δικαιώματα ως εξατομικευμένες υπηρεσίες που «μπορούσε» κανείς πλέον να αγοράσει από ένα ράφι καταστήματος με λεφτά από δάνειο. Εντατικοποίησε τη ζωική και φυτική παραγωγή και έφερε έτσι σε επαφή ζωικά είδη άγνωστα υπό κανονικές συνθήκες μεταξύ τους (σε μια υπαίθρια αγορά ή με το να τα στοιβάζει σε μια μονάδα εκτροφής) με αποτέλεσμα να καταστούν αυτά το έδαφος για την ανάπτυξη και μετάδοση νέων ασθενειών από τις οποίες κανένα είδος δεν έχει ανοσία, ανθρώπου μη εξαιρουμένου.

• ΠΟΙΟΣ ορίζει την πορεία μας ως κοινωνία

Δε βιώνουμε παρά άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα όπου το οικονομικό και κοινωνικό μας σύστημα φτάνει στα όρια του. Ένας παραλογισμός αφού παρά τα τεχνολογικά επιτεύγματα και τις επιστημονικές δυνατότητες που έχουμε ως ανθρωπότητα, αυτά αξιοποιούνται για κάθε άλλο από το να εξασφαλίσουμε τα βασικά και ισότιμα προς όλους. Αυτό διότι το ατομικό ταυτίστηκε δολίως με το συλλογικό. Έτσι, το ατομικό συμφέρον αυτών που έχουν την οικονομική δύναμη και διαμορφώνουν τον κυρίαρχο πολιτικό λόγο έγινε συλλογικό. Η ατομική δε ευθύνη εμάς των υπολοίπων γίνεται καταφύγιο στα δύσκολα όταν αδυνατούν αυτοί να ανταποκριθούν στο ύψος των περιστάσεων. Οι τελικές αποφάσεις όμως που μας αφορούν όλους θα λαμβάνονται πάντοτε με γνώμονα την προάσπιση του ατομικού συμφέροντός τους. 200 χρόνια (στην Ελλάδα) η ίδια ιστορία: ιδιωτικοποίηση των κερδών και  κοινωνικοποίηση των ζημιών.

•  ΠΟΙΟΣ την πληρώνει αν βγούμε εκτός πορείας

Ο SARS-COV-2 ανάδειξε -δυστυχώς με ένα βαρύ φόρο αίματος- όλες τις παθογένειες, αλλά πρωτίστως την ακαταλληλότητα του καπιταλιστικού συστήματος να ανταποκρίνεται σε καταστάσεις ανάγκης (βλ. επίσης Μάτι, Μάνδρα, Φουκοσίμα, κτλ.), να δρα για το συλλογικό όφελος και με δημοκρατικό τρόπο.
Οι πιο απόκληροι: πρόσφυγες, μετανάστες, άστεγοι, κοινωνικές ή φυλετικές ομάδες στο περιθώριο όπως οι Ρομά στην Ελλάδα ή οι Αμερικάνοι ιθαγενείς και οι Αφροαμερικάνοι στις ΗΠΑ (βλ. Εικόνα 1) βάλλονται πρώτοι. Έπειτα τα φτωχότερα στρώματα με (χρόνια) υποκείμενα νοσήματα που δεν είχαν ποτέ εντοπιστεί ή δεν λάμβαναν θεραπεία λόγω κόστους, με υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας ή κακή διατροφή λόγω ενός χαμηλού ή πενιχρού εισοδήματος. Επιπροσθέτως, μια σειρά από επιπλέον παράγοντες -που ακουμπούν μέχρι και τα μεσαία στρώματα- συντελούν σε ένα αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα ή αυξάνουν την πιθανότητα έκθεσης στον ιό:

• -η απουσία πρόσβασης σε υποδομές και αγαθά που εξασφαλίζουν υγιεινή διαβίωση όπως νερό, θέρμανση, μια ευάερη, ευήλια, άνετη, με παρακείμενο πράσινο και αθλητικές ή περιπατητικές υποδομές κατοικία, μακριά από υποβαθμισμένες περιβαλλοντικά γειτονιές ή περιοχές (βλ. Βέλγιο ή Β. Ιταλία), 
• -ο συνωστισμός σε ΜΜΜ ή στους χώρους εργασίας, 
• -αλλά και ο αγχώδης και κοπιώδης καθημερινός εργασιακός βίος. 

Εικόνα SEQ Figure \* ARABIC 1 – Προσαρμοσμένη στην ηλικία νοσηλεία λόγω COVID-19 με βάση φυλή και εθνικότητα στις ΗΠΑ, πηγή.

Χαρακτηριστική περίπτωση αυτή των οίκων ευγηρίας. Μια κοινωνία που τους αντιμετώπιζε πάντοτε ως χώρους στάθμευσης των ηλικιωμένων θα τους δει να μετατρέπονται σε νεκροταφεία. Ενδεικτικά το 40% στη Γαλλία και το 50% στη Σουηδία των θανάτων από COVID-19 καταγράφηκαν σε τέτοιου κλειστού τύπου δομές.

•   ΠΩΣ συμφωνούμε και συναινούμε 

Για να επιτευχθεί η κοινωνική συναίνεση κάθε φορά που διαταράσσεται η ισορροπία του συστήματος επιστρατεύονται συγκεκριμένα μέσα: θεαματοποίηση και παθητικοποίηση στο πώς προσλαμβάνουμε τα γεγονότα, υπερ-πληροφόρηση, ενοχή, φόβος, το δόγμα του σοκ. Ποιος άραγε ο ευκολότερος τρόπος, παρά ο φόβος, για έναν αόρατο εχθρό και έναν πόλεμο που δεν κάνει διακρίσεις (ή κάνει; βλ. εν. ΙΙΙ).
Τα επιδοτούμενα ΜΜΕ φροντίζουν να τη διασφαλίσουν άμεσα και απόλυτα, με πηχυαίους τίτλους ή με άσχετα γεγονότα που δεν αποτελούν κίνδυνο (Χανταϊός, Τσερνόμπιλ). Εστιάζουν μεροληπτικά σε αποτυχίες αντί να αναλύουν και να επικροτούν επιτυχείς προσεγγίσεις (Ταϊβάν, Βιετνάμ, Κούβα). Η επανεμφάνιση συμπτωμάτων ή η καταγραφή κρουσμάτων και (κάποιων ελάχιστων) θανάτων σε νεαρής  ηλικίας άτομα που τα καθιστά «μη άτρωτα», δεν αναλύονται σε βάθος για να διατηρηθούν έτσι τα επίπεδα πανικού και σύγχυσης στο επιθυμητό. Το πόσο ελλιπής και παραμορφωτική για την κατάσταση ήταν συνολικά η πληροφόρηση φαίνεται και από μια σύγκριση με την επιδημία γρίπης (βλ. Πίνακα 1). Χωρίς να επιχειρείται να συσχετιστούν δυο άσχετοι ιοί, προϋπήρχε σοβαρό πρόβλημα στις περισσότερες χώρες καθώς τα συστήματα υγείας λειτουργούσαν ήδη στο κόκκινο.

Α. Η κατάλυση της αστικής δημοκρατίας και η αντικατάσταση του κοινωνικού διαλόγου από μια τρομοκρατική τεχνοκρατία. 
Στην αστική δημοκρατία του ύστερου καπιταλισμού η νομοθετική εξουσία πραγματώνεται μόνο από την κυβέρνηση με υπερεξουσίες του Υπουργού Οικονομικών, ΠΝΠ με διαδικασίες κατεπείγοντος, ή με την μορφή τιτιβισμάτων και τηλεοπτικών διαγγελμάτων, πλαισιωμένη ενίοτε από μια ομάδα τεχνοκρατών που της δίνουν και την απαραίτητη νομιμοποίηση. Αποφάσεις που αφορούν τις ζωές εκατομμυρίων λαμβάνονται χωρίς ούτε τον υποτυπώδη κοινωνικό διάλογο, ο δε «έλεγχος» μόνο ανά 4ετία.
Β. Η αλά καρτ επίκληση της επιστήμης στα πλαίσια του τεχνοκρατισμού.
Η επιστήμη εργαλειοποιείται και αντί να γνωμοδοτεί θα επιβάλει πλέον συμπεριφορές κατά παράβαση των αρχών της.
1) Επιλεκτική χρήση και επίκληση σχετικών βιβλιογραφικών όρων. Παρατηρήθηκε, ειδικά στα πρώτα στάδια, μια επίμονη εστίαση στην μεταδοτικότητά της νόσου (πόσοι κολλάνε ασχέτως συμπτωμάτων) για να αποκρυφθεί η γύμνια του Ε.Σ.Υ. Θα αναπαραχθούν προς αυτό μέχρι και παραμύθια της Χαλιμάς από άσχετους ειδήμονες για τη «φονικότητα» δήθεν ενός εκθετικού φαινομένου που όμως εμφανίζεται πάντα ως σχήμα σε κάθε ανάλογη τέτοια περίπτωση επιδημίας και δεν μπορεί να επαληθευτεί στην πράξη παρά μόνο σε συνθήκες εργαστηρίου ή κλειστούς πληθυσμούς. Έπρεπε να συμπεριφερόμαστε σαν να είμαστε όλοι φορείς.
2) Η διαθεσιμότητα, η αμφίβολης αξιοπιστίας ή η επιλεκτική ανάγνωση των δεδομένων στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Είναι στοιχειώδης γνώση ότι χωρίς τα σωστά δεδομένα βαδίζει κανείς στα τυφλά. Η μη μαζική διενέργεια διαγνωστικών τεστ τις ημέρες της καραντίνας –παρά μόνο κατά το τελικό στάδιο εισαγωγής σε ΜΕΘ– στερεί τη δυνατότητα να εκτιμηθεί το μέγεθος της εξάπλωσης αλλά και να επιτευχθεί ο περιορισμός της μέσω της ιχνηλάτησης των κρουσμάτων. Η ίδια επισφαλής προσέγγιση θα ακολουθηθεί και από 1ης Ιουλίου με δειγματοληπτικό και όχι καθολικό έλεγχο των εισερχόμενων τουριστικών ροών, κάποιες μάλιστα προερχόμενες από πολύπαθες χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία.  Και αυτό διότι ο τουρισμός εξακολουθεί να θεωρείται ατμομηχανή της οικονομίας με αποστολή του την (και προ-ιού) ρηχή μανία για διαδικτυακό διαμοιρασμό κοινοτυπιών (εμπειριακός καταναλωτισμός).

•  ΠΟΥ οδηγούμαστε αν συνεχίσουμε έτσι

Η πανδημία έφερε νέους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς φλερτάροντας με μια οργουελικού τύπου παρακολούθηση αλλά κυρίως άνοιξε την αυλαία της νέας κρίσης. Η νέα καταστροφή, ένα ιός για τον οποίο δεν υπάρχει εμβόλιο στο συνοικιακό φαρμακείο ή αντίστοιχη πατέντα στα συρτάρια πολυεθνικής, θα αποτελέσει ξαφνικά ευκαιρία. Σας θυμίζει κάτι;
Ο ιός δίνει την ευκαιρία να ανακυκλωθούν λιμνάζοντα κεφάλαια μέχρι να εκκινήσουν οι μηχανισμοί παροχής ρευστότητας και τα Σχέδια Μάρσαλ. Μέσα από τους άδειους δρόμους του νέου εργασιακού μεσαίωνα, της εκ περιτροπής ή της τηλεργασίας, μας οδηγούν στα γνώριμα βήματα ενός σπιράλ λιτότητας αλλά και υποβάθμισης του βιοτικού μας επιπέδου. Το καπιταλιστικό σύστημα άλλωστε βασίζεται στο σχήμα της αέναης ανάπτυξης: χαμηλότερη του προσδοκώμενου ανάπτυξη, στασιμότητα ή πόσο δε μάλλον μια 3% ύφεση είναι καταστροφή, μια καταστροφή που πέφτει στις πλάτες μας. Σαν το Σίσυφο ανεβάζουμε αέναα την πέτρα της κερδοφορίας τους και δε φτάνουμε ποτέ στην κορυφή, γιατί απλά δεν υπάρχει. Γιατί η μόνη διέξοδος από μια κρίση είναι διαχρονικά μέσω της καταστροφής, με τον πόλεμο ως ύστατη λύση.

•  ΠΟΙΕΣ εναλλακτικές είχαμε στο σημείο μηδέν

Στην περίπτωση της Ελλάδας τα στοιχεία δείχνουν ότι υπήρξε μια ολιγωρία και αναποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Αυτό διότι η κυβέρνηση είχε 12 ημέρες (από τις 14/2 που δημοσιεύεται μελέτη του Κινέζικου CDC και μέχρι το 1ο κρούσμα στις 26/2) να καταστρώσει ένα σχέδιο. Σύμφωνα δε με μελέτη Κίνας-ΠΟΥ στις 24/2, η πιθανότητα θανάτου για κάτω των 60 ετών ήταν <1.3%, άρα υπήρχε έγκαιρη και έγκυρη εικόνα για τη φύση του επιδημιολογικού κινδύνου, όχι όμως και η αντίστοιχη πολιτική βούληση. Και πώς άλλωστε στα στενά όρια ενός συστήματος που βάζει τα κέρδη πάνω από τις ζωές. Κοινή λοιπόν η επωδός διεθνώς να αμβλύνουμε την καμπύλη των κρουσμάτων με το όσο δυνατό μικρότερο όμως δημοσιονομικό κόστος. Επιπροσθέτως, δεν απέκτησε φυσική ανοσία ένα ικανοποιητικό τμήμα του πληθυσμού άρα ξεκινάμε μάλλον από μηδενική βάση από Σεπτέμβρη.
Θα μπορούσαμε όμως σκεπτόμενοι κάπως πιο αφαιρετικά να λάβουμε υπόψη τυχόν εναλλακτικές προσεγγίσεις. Ίσως μάλιστα στα πλαίσια ενός άλλου οικονομικού και κοινωνικού συστήματος να αποτελούσαν αυτές και αντικείμενο του δημόσιου διαλόγου, ώστε συλλογικά να σχεδιάζαμε μια στρατηγική αποφυγής της εξάπλωσης αλλά και άμβλυνσης των παράπλευρων κοινωνικών, υγειονομικών και οικονομικών επιπτώσεων:

1. Ι. Ολικό lockdown για 3 εβδομάδες.
   Ο χρόνος επώασης της COVID-19 είναι το μέγιστο 2 εβδομάδες, ο χρόνος εντοπισμού 2 ημέρες πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων, και η διάμεση διάρκεια νοσηλείας σε ΜΕΘ είναι 2 εβδομάδες. Με επάρκεια διαγνωστικών τεστ και μέσων ατομικής προστασίας, προσαρμογές στην παραγωγική διαδικασία για την κάλυψη των επιπλέον αναγκών, με τροφοδοσία από κοινωνικές υπηρεσίες μέσω ψηφιακής πλατφόρμας κατ’ οίκον (στις πληγείσες περιοχές), με οδηγίες για φροντίδα από το σπίτι, και μετακίνηση μόνο για απαραίτητη νοσηλεία σε ΜΕΘ θα μπορούσε το ολικό lockdown να αποτελέσει μια πιο «άμεση» λύση. 
3. ΙΙ. Ανάσχεση προσαρμοσμένη στα επιδημιολογικά δεδομένα. Μπορούσαμε να εφαρμόσουμε με βάση τη φύση του επιδημιολογικού κινδύνου (ένα 84% των ατόμων που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ στην Ελλάδα είχαν υποκείμενο νόσημα ή ήταν άνω των 70) μια πολιτική αποστασιοποίησης για το σύνολο του εύρωστου πληθυσμού (μη ευπαθείς ομάδες, κάτω των 65 χωρίς υποκείμενα νοσήματα) σε ανοικτούς χώρους και περιορισμένη πυκνότητα συνάθροισης ανά τ.μ. σε κλειστούς. Οι ευπαθείς ομάδες θα παρέμεναν μέσα με κοινωνική στήριξη για όσο απαιτούνταν.
5. Με μια σωστή προετοιμασία όπως στην προηγούμενη περίπτωση και επιπλέον: παροχή στέγης σε άδειες ξενοδοχειακές κλίνες για όσες οικογένειες θα έπρεπε προσωρινά ίσως να αποχωριστούν, κυκλοφορία για τον μη εύρωστο πληθυσμό σε διαφορετικό χρονικό πλαίσιο, το ΕΣΥ θα μπορούσε να αντέξει ακόμη και αν όλα τα εύρωστα μέλη νοσούσαν παράλληλα και σε βαθμό να απαιτείται ΜΕΘ (υπό μια προϋπόθεση). Τα νούμερα αυτό λένε:
7. Ο ενεργός πληθυσμός της Ελλάδας για τις ηλικίες 15-65  είναι 3.866χιλ. Σύμφωνα με έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ στο ίδιο υποσύνολο τα άτομα με χρόνιες παθήσεις είναι 2.569χιλ. Αυτό σημαίνει σύνολο 1.297χιλ. εύρωστου πληθυσμού. Ο αντίστοιχα εύρωστος άνεργος και μη ενεργός πληθυσμός (964χιλ.) θα μπορούσε να καλύψει τις επιπλέον ανάγκες (σε ένα άλλο σύστημα πάντα).
9. Έως τις 27/3 έγιναν 14363 διαγνωστικά τεστ ενώ είχαμε 1061 θετικά κρούσματα (νοσηρότητα = 1061/14363 = 7.3%). 80% ήταν κάτω των 65 άρα έχουμε νοσηρότητα κάτω των 65 στο ~6%. Σε μελέτη του CDC στις 3/4 (βλ. Πίνακας 2), ένα 6% χρειάστηκε απλή νοσηλεία και ένα 2% ΜΕΘ χωρίς υποκείμενα νοσήματα για 19-64 ετών.

Πίνακας 2 – Στοιχεία εισαγωγής για απλή νοσηλεία και ΜΕΘ

1. Με βάση τα παραπάνω, σε σύνολο 2.261χιλ εύρωστου πληθυσμού θα νοσούσαν 135χιλ. και θα απαιτούνταν 2713 κλίνες ΜΕΘ. Ακόμη και αν νοσούσαν παράλληλα, πάλι θα υπήρχε πλεόνασμα αν αναλογιστούμε ότι από τον Νοέμβριο (και πριν εμφανιστεί ο ιός) η ΠΟΕΔΗΝ αναδείκνυε επιτακτικά ότι λειτουργούσαν μόνο 557 από τις 3500 κλίνες ΜΕΘ που έπρεπε. Δυστυχώς στις 5/4 και παρά την κοινωνική πίεση έφτασαν μόνο στις 910.  
3. ΙΙΙ. Περιορισμός κυκλοφορίας μόνο στους νοσούντες, καθολική διενέργεια διαγνωστικών τεστ. Η Ισλανδία και η Νότιος Κορέα μπορούν αναμφίβολα να χαρακτηριστούν ως τα επιτυχέστερα παραδείγματα με βάση το κριτήριο της επιστημονικά τεκμηριωμένης προσέγγισης στην ανάσχεση της εξάπλωσης της επιδημίας. Μαζικά διαγνωστικά τεστ συνέβαλαν στην έγκαιρη και λεπτομερή ιχνηλάτηση που επιτρέπει έτσι την απομόνωση των κρουσμάτων από την κοινωνία και όχι της κοινωνίας από τα κρούσματα. Μελανή σελίδα αποτελεί η μη δημοκρατικά ορθή παρακολούθηση των πολιτών στην Ν. Κορέα. 

•  ΠΩΣ να μην φτάσουμε ξανά εδώ

Η COVID-19 πανδημία απέδειξε  ξεκάθαρα ότι το οικονομικό και κοινωνικό μας σύστημα, αυτό το οποίο βασίζεται στην κοινωνικοποίηση των ζημιών και την ιδιοποίηση όλου του πλούτου της γης στα χέρια των λίγων, είναι αφενός φύση ανισότιμο και εκμεταλλευτικό, αφετέρου παρωχημένο και ακατάλληλο ειδικά σε καιρούς κρίσεων. Ήρθε η ώρα να (συ)ζητάμε πλέον τα εξής:

• -Απαγόρευση θήρευσης, αγοραπωλησίας ή εμπορικής εκμετάλλευσης σε περιοδεύοντες θιάσους άγριων ζώων, κλείσιμο ζωολογικών κήπων και υδάτινων πάρκων.
• -Απαγόρευση λειτουργίας ζωικών μονάδων παραγωγής με μεικτά ζωικά είδη σε επαφή.
• -Διακοπή κάθε (επέκτασης) οικονομικών δραστηριοτήτων σε περιοχές φυσικού κάλους, εύθραυστων οικοσυστημάτων ή γενικά σε δυσαρμονία με το φυσικό ανάγλυφο, τη χλωρίδα και την πανίδα, και χωρίς την έγκριση των τοπικών κοινωνιών.
• -Εκπόνηση επιδημιολογικών μελετών για ρυθμούς επέκτασης και σχέδιο ανάσχεσης μη καταγεγραμμένων ιώσεων που προσβάλουν το σύνολο του πληθυσμού.
• -Δημοσιοποίηση, κοινωνικός διάλογος για τον έλεγχο και την τελική επικύρωση των σχεδίων διαχείρισης κρίσεων από το κοινωνικό σύνολο με άμεση συμμετοχή αυτού.
• -Παύση λειτουργίας ιδιωτικού τομέα υγείας, επίταξη υποδομών, δημόσια δωρεάν καθολική υγεία. 
• -Ενίσχυση ερευνητικού έργου πανεπιστημιακών νοσοκομείων. 
• -Ανακατεύθυνση του μοντέλου περίθαλψης με έμφαση στην ευζωία / πρόληψη.
• -Ιατρικό επάγγελμα στα βαρέα και ανθυγιεινά.
• -Πρόσληψη προσωπικού και δημιουργία εφεδρείας για κάλυψη εκτάκτων αναγκών. Σε καιρούς «ειρήνης» μειώνεται το ωράριο όλων και οι πλεονάζοντες απασχολούνται ως ιατροί σε χώρους εργασίας και αθλητικές εγκαταστάσεις.
• -Επίταξη όλων των απαραίτητων υποδομών και μέσων για την επίλυση μιας κρίσης. Αν η επίταξη συναντά αντιδράσεις, τότε η παρότρυνση των εκάστοτε κλάδων να κατεβούν σε απεργία με αίτημα την μετατροπή της παραγωγής θα πρέπει να είναι το πρώτο βήμα που θα ανοίξει το δρόμο στον εργατικό έλεγχο και μια πραγματική λύση από το λαό και για το λαό.
• -Ανακατεύθυνση μακροπρόθεσμα όλων των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας στα πλαίσια ενός κεντρικού επιστημονικού σχεδιασμού με στόχο την κάλυψη των σύγχρονων αναγκών ισότιμα για όλους και με εργατικό έλεγχο και καθολική υποχρεωτική συμμετοχή στη λήψη και εφαρμογή του σχεδίου αυτού. 

• Επίλογος

Ακόμη και σήμερα, κοιτώντας πίσω τις ημέρες του εγκλεισμού, πρέπει να αναλογιστούμε πώς να μην φτάσουμε ξανά ως εδώ. Να αναλογιστούμε τι σπίτια θέλουμε, πόσο ευάερα ή ευήλια, με πόσο μεγάλη αυλή, πόσο μακριά από ένα πάρκο ή από αθλητικές υποδομές. Να αναλογιστούμε αν μας αρέσουν οι πολυκατοικίες, οι άχαρες προσόψεις από μπετόν ή γυαλί. Να αναλογιστούμε πόσο πυκνοκατοικημένες πόλεις θέλουμε, αν η Αθήνα π.χ. σηκώνει και άλλο πληθυσμό, αν της λείπει ένα παραθαλάσσιο καζίνο ή περισσότερο φως στους ανήλιαγους πλέον δρόμους. Αν καταστρέψαμε σταδιακά την αρχιτεκτονική και φυσική ομορφιά του τόπου μας. Πόσο και τι είδους τουρισμό σηκώνει το κάθε νησί ή χωριό. Πόσο κοντά μας θέλουμε ένα ΧΥΤΑ ή μια τσιμεντοβιομηχανία που καίει σκουπίδια. Αν θέλουμε Σκουριές και αιολικά πάρκα σε κάθε βουνοκορφή. Αν θέλουμε τρένα για να πηγαίνουμε σε γειτονικές πόλεις και ποδήλατα να μετακινούμαστε σε αυτές. Αν έχουμε την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό που θέλουμε. Αν έχουμε τη δημιουργική, ελεύθερη και παραγωγική ζωή που μας αξίζει.
Ας μην μείνουμε άλλο απαθείς. Εμείς είμαστε οι ιατροί, το φάρμακο αλλά και το εμβόλιο να μην νοσήσουμε ποτέ ξανά από καπιταλισμό!

«Τον Εμφύλιο τον κουβαλούσα μέσα μου…» – Λευτέρης Ξανθόπουλος και Γιώργος Κακουλίδης συνομιλούν για την παιδική ηλικία και τη χαμένη αθωότητα

Κατιούσα

Στη μνήμη του σημαντικού σκηνοθέτη, ποιητή και συγγραφέα Λευτέρη Ξανθόπουλου, που έφυγε σήμερα από τη ζωή, αναδημοσιεύουμε από τη στήλη του ποιητή Γιώργου Κακουλίδη στον Ριζοσπάστη μια σύντομη συνομιλία τους που έλαβε χώρα πριν από ακριβώς 20 χρόνια. Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος είναι ανάμεσα σε άλλα ο σκηνοθέτης της βραβευμένης ταινίας «Καλή πατρίδα, σύντροφε (Beloiannisz)» (η πρώτη του ταινία), που γυρίστηκε στο χωριό «Νίκος Μπελογιάννης», στην Ουγγαρία, όπου κατέφυγαν και έζησαν μετά τον Εμφύλιο Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες. Η συνομιλία γύρω από την παιδική ηλικία και τη χαμένη αθωότητα πραγματοποιήθηκε με αφορμή το βιβλίο «Ο άγγελος των πρώτων ημερών» του Λευτέρη Ξανθόπουλου.

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ: Εκτός από αυτά, είναι ακόμα ένα βιβλίο για τον πατέρα, που έχει φύγει για πάντα κι εγώ ψάχνω να τον βρω. Ολα ξεκίνησαν όταν άρχισαν να αναβλύζουν από μέσα μου περιστατικά και γεγονότα από την παιδική μου ηλικία και ιδίως από αυτή τη σημαντική σχέση με τον πατέρα μου, τον οποίο αγαπούσα πολύ και μου έλειπε.
Γ.Κ. Γιατί αυτή η καταφυγή στα παιδικά χρόνια;
Λ.Ξ. Γιατί είναι η μόνη αλήθεια που κουβαλάμε σε όλη μας τη ζωή, η μόνο βεβαιότητα. Για μένα τα παιδικά μου χρόνια είναι ίσως το πολυτιμότερο περιουσιακό μου στοιχείο, το οποίο θεωρώ αναπαλλοτρίωτο και, βέβαια, μαζί με την ελληνική γλώσσα που μιλάω, η μοναδική μου πατρίδα. Είναι η περιοχή όπου όλα μόλις αρχίζουν να διαμορφώνονται και να παίρνουν σχήμα και διαστάσεις, όταν όλα γύρω σου τα βλέπεις, τα ακούς και τα αγγίζεις για πρώτη φορά. Τα παιδικά μου χρόνια υπήρξαν σε πολύ δύσκολες στιγμές της ζωής μου η μοναδική μου καταφυγή. Μ’ αυτό το βιβλίο υπερασπίζομαι τη μνήμη, συνομιλώ με τους νεκρούς μου και διεκδικώ τα παιδικά μου χρόνια.
Γ.Κ. Αυτό είναι το πρώτο μυθιστόρημα ενός σκηνοθέτη ή ενός ποιητή;
Λ.Ξ. Αν και οι δύο αυτές ιδιότητες συνυπάρχουν εξίσου μέσα μου, πιστεύω ότι ο «Αγγελος »είναι ο πεζός λόγος ενός ποιητή. Γράφοντας αυτό το βιβλίο ήταν σα να προσδιόριζα την ποιητική μου πρώτη ύλη και τις καταβολές της. Η γλώσσα με την οποία είναι γραμμένο είναι ιδιαίτερα επεξεργασμένη και εξαιρετικής ακρίβειας, είναι δηλαδή η γλώσσα της ποίησης. Ισως αυτό να είναι το πρώτο και τελευταίο μου πεζό. Δεν πιστεύω ότι θα ακολουθήσει συνέχεια. Εγώ με την ποίηση ζω. Δεν έχω ούτε τη φιλοδοξία, ούτε την ικανότητα να κάνω τη μεγάλη σύνθεση που απαιτεί το μυθιστόρημα. Οποιαδήποτε ιστορία και να σκεφτώ, τη βλέπω σε εικόνες κι επομένως τη σκέφτομαι για ταινία.
Γ.Κ. Από την ταινία «Καλή πατρίδα, σύντροφε», που γυρίστηκε το 1985 στο χωριό των πολιτικών προσφύγων Μπελογιάννης, στην Ουγγαρία, πώς έφτασες στον «Αγγελο των πρώτων ημερών»;
Λ.Ξ. Δεν είναι μεγάλη η απόσταση. Τον Εμφύλιο τον κουβαλούσα μέσα μου, έστω και αν δεν τον έζησα προσωπικά, όμως κατάγομαι από αριστερή οικογένεια και τις διώξεις, που ακολούθησαν μετά την ήττα, τις αισθάνομαι βαθιά μέσα στην ψυχή μου. Ο πατέρας μου ήταν κυνηγημένος κομμουνιστής, που δεν μπορούσε να βρει πουθενά ησυχία και, όπως γράφω στο βιβλίο, «… μετά τον πόλεμο τα σπίτια μας ζούσανε με τους χαφιέδες στην πόρτα τους, με τους χίτες και τους δοσίλογους. Χωρίς αυτούς, ούτε ένα πιστοποιητικό ή μια απλή άδεια δεν μπορούσε άνθρωπος να βγάλει. Αυτή ήταν μια πραγματικότητα και δυστυχώς δεν μπορούσε κανείς να κάνει τίποτα, δεν μπορούσες καν να την αμφισβητήσεις. Μάλιστα, ο πιο αυθάδης και αναιδής χαφιές, ο Ηλίας της γειτονιάς, μας έφερνε στις εκλογές τα δεξιά ψηφοδέλτια με σταυρό στον υποψήφιο της αρεσκείας του, και ο πατέρας τα έπαιρνε και τα καρφίτσωνε στο καρφί του καμπινέ για να τα χρησιμοποιούμε όπως τους ταιριάζει, έτσι έλεγε…». Κατά μια έννοια, αυτόν τον αριστερό πατέρα αναζητούσα όταν έφτιαχνα την ταινία για τους πολιτικούς πρόσφυγες και στον «Αγγελο» πάλι αυτός ο ίδιος πατέρας με κυνηγάει.
Γ.Κ. Πού σταματάει η αλήθεια του βιωμένου γεγονότος και πού αρχίζει η φαντασία;
Λ.Ξ. Τα όρια είναι δυσδιάκριτα. Πολύ συχνά η φαντασία είναι κι αυτή μια μορφή μνήμης. Εξαρτάται από τη δύναμη των συσχετισμών που τους προμηθεύει η μνήμη. Οταν μιλάμε για μια προσωπική ανάμνηση, δεν τη χρεώνουμε στην ικανότητα του νου να τη συγκρατήσει, αλλά στη μυστηριώδη διορατικότητα της Μνήμης να την αποθηκεύσει και στη συνέχεια η δημιουργική φαντασία να μπορεί να τη χρησιμοποιήσει όταν συνδυαστεί με κατοπινές αναμνήσεις ή επινοήσεις.

Σημείωση: Η φωτογραφία είναι από σκηνή της ταινίας «Καλή πατρίδα, σύντροφε (Beloiannisz)»του Λευτέρη Ξανθόπουλου

Ένα εργατικό ατύχημα κάθε 15 λεπτά – Ακρωτηριάστηκε εργάτρια στο δάχτυλο καθαρίζοντας μηχανή εργοστασίου σφολιάτας

Κατιούσα

Κρεατομηχανή αποδεικνύεται καθημερινά το κυνήγι του μεροκάματου για τους εργαζόμενους, που παίζουν κυριολεκτικά το κεφάλι τους και τη σωματική τους ακεραιότητα κορόνα-γράμματα. Την ώρα που εργοδοσία, συχνά με τη συνεπικουρία των αρμόδιων ελεγκτικών μηχανισμών, προσπαθούν να ρίξουν τις ευθύνες στα ίδια τα θύματα, τα στοιχεία είναι αμείλικτα, καθώς 4 εργάτες ανά ώρα, δηλαδή κάθε 15 λεπτά υφίστανται κάποιο “ατύχημα” στο χώρο εργασίας τους, ενώ κάθε τρεις μέρες άλλος ένας χάνει τη ζωή του, με τελευταίο θύμα έναν οικοδόμο στην Ξάνθη, τον δεύτερο μέσα σε λίγους μήνες στο ίδιο εργοτάξιο. Με ελάχιστη χρονική διαφορά από αυτό το τραγικό περιστατικό, μια γυναίκα έχασε το δάχτυλό της στην επιχείρηση “Ιονική Σφολιάτα”, ενώ προσπαθούσε να καθαρίσει τη μηχανή. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους και καθιστούν ξεκάθαρα ότι δεν είναι ούτε “τεμπέληδες”, ούτε “απρόσεχτοι” οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, αλλά ότι οι συνθήκες εντατικοποίησης και ελλιπών ως μηδενικών μέτρων ασφαλείας στους χώρους δουλειάς οδηγούν σε αυτό το μπαράζ ατυχημάτων και θανάτων, πάντα στο βωμό της επιχειρηματικής κερδοφορίας. Όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή του το Σωματείο Εργαζομένων Επισιτιστικών Προϊόντων Κεντρικής Μακεδονίας:

Ακόμη μια εργαζόμενη, αυτή τη φορά στην επιχείρηση «ΙΟΝΙΚΗ ΣΦΟΛΙΑΤΑ», ακρωτηριάστηκε στο δάχτυλο κατά τη διάρκεια καθαρισμού της μηχανής. Οι ολοένα αυξανόμενοι τραυματισμοί, ακόμη και θάνατοι, εργαζόμενων στους χώρους δουλειάς δεν είναι ατυχήματα που οφείλονται στην «κακιά στιγμή», στην απροσεξία των εργαζόμενων. Το κυνήγι του κέρδους και η προσπάθεια μείωσης του κόστους από πλευράς βιομηχάνων, αυξάνει υπέρμετρα την εντατικοποίηση και έχει ως αποτέλεσμα την παραβίαση ακόμη και των πιο στοιχειωδών κανόνων ασφάλειας.
Οι βιομήχανοι δεν αρκούνται στην επίθεση στους μισθούς, στο ωράριο, στα ασφαλιστικά μας δικαιώματα. Η εργασιακή ζούγκλα που έχουν επιβάλλει, θέτει καθημερινά σε κίνδυνο τη σωματική μας ακεραιότητα, την ίδια μας τη ζωή. Τεράστιες είναι οι ευθύνες τόσο της σημερινής κυβέρνησης, όσο και των προηγούμενων, που από τη μία μπουκώνει με ζεστό χρήμα τους επιχειρηματικούς ομίλους και από την άλλη υποχρηματοδοτεί και υποστελέχωνει τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Πρακτικά, δε γίνεται κανένας προληπτικός έλεγχος. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να συμβαίνει ένα εργατικό «ατύχημα» κάθε 15 λεπτά και να θρηνούμε το θάνατο ενός συναδέλφου κάθε τρεις μέρες!
Καλούμε τους συναδέλφους σε κάθε χώρο δουλειάς να μην κάνουν πίσω στη διεκδίκηση μέτρων προστασίας της ζωής και της υγείας, ώστε να γυρίζουμε όλοι στο σπίτι μας ζωντανοί και αρτιμελείς. Συσπειρωμένοι στο Σωματείο μας διεκδικούμε:
Άμεση ενίσχυση όλων των ελεγκτικών μηχανισμών με μόνιμο και εξειδικευμένο προσωπικό,
Καθημερινούς ελέγχους  σε όλους τους χώρους δουλειάς και αυστηροποίηση των προστίμων και των κυρώσεων σε βάρος των εργοδοτών.

Χωρίς τέλος ο φόρος αίματος για τα κέρδη – Νεκρός 49χρονος ηλεκτρολόγος στη Μεσσηνία

Κατιούσα

Σχεδόν καθημερινά είναι πλέον τα περιστατικά εργοδοτικών εγκλημάτων σε βάρος της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας εργατών. Ένα 24ωρο μετά το νέο θάνατο οικοδόμου σε εργοτάξιο στην Ξάνθη και τον ακρωτηριασμό εργάτριας σε εργοστάσιο σφολιάτης, ένας 49χρονος ηλεκτρολόγος σκοτώθηκε σήμερα το πρωί στην Πύλο της Μεσσηνίας. Ο άντρας δούλευε σε μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα στην περιοχή Ρωμανού, όταν κάτω από άγνωστες ως τώρα συνθήκες έπεσε από κολόνα φωτισμού. Άμεση ήταν η αντίδραση του Συνδικάτου Οικοδόμων Μεσσηνίας, που κατήγγειλε τη “μακάβρια πανελλαδική λίστα” νεκρών εργατών και ζητά άμεση διαλεύκανση του περιστατικού όπως και άμεσα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας για όλους τους εργαζόμενους του νομού:

Συγκεκριμένα, σημειώνει τα εξής: «Ακόμα ένας συνάδελφος, σκοτώθηκε σήμερα Σάββατο 20 Ιούνη εν ώρα εργασίας στο συγκρότημα της ”ΤΕΜΕΣ”. Η μακάβρια πανελλαδική λίστα με τους νεκρούς εργάτες εν ώρα εργασίας μεγαλώνει καθημερινά το τελευταίο διάστημα.
Δυστυχώς, θρηνούμε συνεχώς νεκρούς εργάτες σε πολλούς εργασιακούς χώρους. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της ανάπτυξης που στηρίζεται στο κέρδος των λίγων. Αυτό είναι το “Θαύμα” στο οποίο αναφερόταν χθες, στην επίσκεψη του σε αυτό το χώρο ο υπουργός Άδωνης Γεωργιάδης. Εχθές μίλαγε για τις “εμβληματικές επενδύσεις στον τουρισμό”, σήμερα σκοτώνεται ένας εργάτης σε αυτές τις επενδύσεις.
Για την εργοδοσία και το κράτος της, τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία είναι κόστος. Για τους εργάτες, η εντατικοποίηση και οι άθλιες συνθήκες δουλειάς είναι καθημερινότητα. Δουλειά 7ήμερη, με τσεκουρεμένα δικαιώματα, με άγχος και πίεση από την εργοδοσία. Αυτά είναι που πληρώνουν κάθε χρόνο με τη ζωή τους εκατοντάδες συνάδελφοι σε όλη τη χώρα.
Φτάνει πια δεν πάει άλλο! Δεν μπορούμε να πηγαίνουμε στη δουλειά και να μην ξέρουμε αν θα γυρίσουμε ακέραιοι στις οικογένειές μας!
Εκφράζουμε τα βαθιά συλλυπητήρια και την αλληλεγγύη μας στην οικογένεια, τους συγγενείς και τους φίλους του αδικοχαμένου συναδέλφου.
Απαιτούμε:
·Την άμεση διαλεύκανση των αιτιών του δυστυχήματος και τον καταλογισμό των ευθυνών. Ξεκαθαρίζουμε στην κυβέρνηση και τις αρμόδιες υπηρεσίες να μη διανοηθούν να ρίξουν τις ευθύνες στην ”κακιά την ώρα” και στο ”ανθρώπινο λάθος”.
·Να παρθούν ουσιαστικά μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς της συγκεκριμένης εταιρείας και σε κάθε άλλο χώρο δουλειάς σε όλο το Νομό.
·Την άμεση στήριξη και αποζημίωση της οικογένειας».

Η HSBC προχωρά σε σχέδιο 35 χιλιάδων απολύσεων

                 

• 
  

Η HSBC επαναφέρει τα σχέδιά της για την απολύσεις περίπου 35.00 θέσεων εργασίας, τα οποία είχε «παγώσει» μετά την έξαρση του κορωνοϊού.
Η τράπεζα θα διατηρήσει και το «πάγωμα» όλων σχεδόν των εξωτερικών προσλήψεων, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλός της, Νόελ Κουίν, σε σημείωμά του προς τους 235.000 εργαζόμενους της σε όλο τον κόσμο.
«Δεν θα μπορούσαμε να σταματήσουμε τη μείωση των θέσεων εργασίας επ’ αόριστον – ήταν πάντοτε ένα θέμα ‘όχι του αν, αλλά του πότε’», ανέφερε κυνικά ο Κουίν, προσθέτοντας ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για πρώτη φορά τον Φεβρουάριο είναι «ακόμη πιο αναγκαία σήμερα».
Η HSBC είχε αναβάλει τον Μάρτιο τις απολύσεις, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος αναδιάρθρωσης για τη μείωση των δαπανών κατά 4,5 δισ. δολάρια. Τότε ισχυριζόταν ότι οι έκτακτες συνθήκες σήμαιναν ότι θα ήταν λάθος να απομακρύνει προσωπικό.
Ωστόσο, τώρα η τράπεζα, σύμφωνα με τον Κουίν, θα ξαναρχίσει το πρόγραμμα, καθώς τα κέρδη μειώνονται