Πικέρμι 21/7/1944. Οι 54 κρεμασμένοι αγωνιστές

Πικέρμι 21/7/1944. Οι 54 κρεμασμένοι αγωνιστές

Τους 54 αγωνιστές, που χιτλερικοί δήμιοι κρέμασαν στα πευκόδεντρα στο 19ο χιλιόμετρο προς τη Ραφήνα στις 21 του Ιούλη 1944 θυμόμαστε και τιμάμε σήμερα. Ζούσαμε τους στερνούς μήνες της χιτλεροφασιστικής σκλαβιάς. Και τα ολοκαυτώματα, με εκατοντάδες νεκρούς, σημάδευαν απ' άκρη σε άκρη την Ελλάδα. Ο Κόκκινος Στρατός σε μια θυελλώδικη «έφοδο» έμπαινε στα Βαλκάνια. Και της τελικής συντριβής του χιτλερικού στρατού η μέρα πλησίαζε. Με κάθε τρόπο οι φασίστες εισβολείς του 1941 ζητούσαν να εξασφαλίσουν ανενόχλητη διαφυγή. Και μέσα σ' αυτή την προσπάθεια αναζητούσαν διόδους, έχοντας τη βοήθεια των Αγγλων και των ταγμάτων ασφαλείας. Στόχος τους ήταν η εξαπόλυση άγριας τρομοκρατίας προκειμένου να μπορέσουν ν' απαγκιστρωθούν και να αποφύγουν του ΕΛΑΣ τα χτυπήματα στην οπισθοχώρησή τους.

Ο εισαγγελέας Παύλος Δελαπόρτας, που το Νοέμβρη του 1944 υπηρετούσε τότε στην Αθήνα, έδωσε πολλές πληροφορίες και στοιχεία για τους 54 κρεμασμένους από τους χιτλερικούς κατακτητές την 21η Ιούλη 1944 στο 19ο χλμ. προς τη Ραφήνα (δύο χιλιόμετρα πριν από το Πικέρμι).

Έδωσε επίσης και άλλες λεπτομέρειες για την εκταφή των κρεμασμένων, που έγινε μετά την απελευθέρωση. «Το Βήμα», 4/3/1978, τότε ακριβώς με επιμονή και άλλες πληροφορίες ανθρώπων, που βρέθηκαν στις αγγαρείες και το άνοιγμα του τάφου, αναφέρθηκε πως οι κρεμασμένοι ήταν 54 κι όχι 50 όπως ειπώθηκε και γράφτηκε τότε.

Πως και γιατί μπήκαν στους κρεμασμένους οι παραπανίσιοι 4; Ποιοι ήταν; Ολα αυτά τα ερωτηματικά καθιστούσαν την εκταφή αγωνιώδη για πολλές οικογένειες που αναζητούσαν τους δικούς των, που είχαν τότε εξαφανιστεί. Και εύλογο ήταν να τους αναζητούνε ολούθε.

«... Πήγαμε γράφει ο Π. Δελαπόρτας, ένα συγνεφιασμένο πρωί του Νοέμβρη 1944 στο Χαρβάτι. Το συνεργείο (του Δήμου Αθηναίων), που είχε πολλούς εργάτες, γρήγορα άνοιξε όλους τους τάφους που ήσαν ατομικοί για κάθε θύμα και ξέθαψε όλους τους κρεμασμένους. Θρήνος κι οδυρμός αντιλαλούσε στα γύρω. Μάνες, πατέρες, αδερφές, γυναίκες, κρατώντας τις φωτογραφίες εκείνων που έχασαν κι έκλαιγαν. Εκείνη η τραγική μάνα, που είχε μονάκριβο το παιδί που έχασε, έσχιζε καρδιές με το σιγανό της κλάμα και με μια στερεότυπη φράση, που έλεγε αδιάκοπα καθώς καθόταν σε μια πέτρα και κοίταζε τη φωτογραφία του γιου της: "Ακριβό μου και μοναδικό μου"! Αυτές τις πέντε λέξεις μοναχά έλεγε στο θρήνο της...».

Πράγματι ήταν 54 και όχι 50. Ελάχιστες σάρκες απόμεναν άλιωτες και περισσότερο σκελετοί ντυμένοι γιατί ολουνών τα ρούχα ήταν άθικτα και συγκρατούσαν τα κουφάρια. Απ' αυτά τα ρούχα αναγνωρίστηκαν οι περισσότεροι από τους συγγενείς τους.

Τους είχαν κρεμάσει με χοντρά μαύρα ηλεκτρικά καλώδια. Με το σφίξιμο του βρόχου στους λαιμούς τους από το βάρος τους κατά το κρέμασμα και τη νεκρική ακαμψία, που επήλθε ύστερα, τα καλώδια είχαν ενωθεί αδιάσπαστα σ' ένα σώμα με τους λαιμούς των κρεμασμένων.

Οι περισσότεροι συγγενείς είχαν μαζί τους φωτογραφίες. Ολοι λεβέντες, όλοι νιάτα, όλοι μια χαρά. Στους κρεμασμένους ο γιατρός Φίνος, ο πρόεδρος της Κοινότητας (τότε) Χαλανδρίου Μάρκου και άλλοι.

Η εκταφή τελικά βεβαίωσε πως οι κρεμασμένοι ήταν 54. Κι όχι 50, όπως αρχικά ειπώθηκε. Οι 4 παραπάνω ήταν φυματικοί από το σανατόριο Νταού Πεντέλης, που έκαναν αεροθεραπεία σ' ένα ύψωμα. Μόλις είδαν τους Γερμανούς να κρεμούν στα πεύκα τους πατριώτες άρχιζαν να τους αποδοκιμάζουν. Τότε οι Γερμανοί άρχισαν να τους κυνηγούν. Επιασαν 4 αυτούς που δεν μπορούσαν να τρέξουν και να ξεφύγουν. Και τους πρόσθεσαν στους 50 που είχαν φέρει από το Χαϊδάρι.

Οι περισσότεροι Πειραιώτες, κρατούμενοι στο Χαϊδάρι. Ομηροι, χωρίς καμιά κατηγορία, χωρίς καμιά απόφαση. Συνεργάτες των Γερμανών στο αποτρόπαιο έγκλημα τα Τάγματα Ασφαλείας.

Η Αδελφότητα των οικογενειών των 54 αγωνιστών, οι αντιστασιακές οργανώσεις, όλοι παρόντες στον τόπο του μαρτυρίου (19ο χιλιόμετρο στο δρόμο προς τη Ραφήνα). Τίμησαν τους 54 κρεμασμένους πατριώτες. Ακούστηκαν στις καρδιές τα αθάνατα μηνύματα της Εθνικής Αντίστασης. Τα ελληνικά νιάτα έσκυψαν να μάθουν την αλήθεια της Ιστορίας μας. Τον τιμημένο και πολύδακρυ αγώνα μας. 
Νίκος Καραντηνός

Νόμος και Τάξη

Νόμος και Τάξη 

Νόμος και Τάξη επικρατεί στον Ασπρόπυργο, μετά τον Αττίλα ΙΙΙ των δυνάμεων κρατικής καταστολής στην ηρωική χαλυβουργική. Μια εννιάμηνη απεργία που κυοφόρησε την πραγματική ελπίδα για κάθε εργαζόμενο απέναντι στις φρούδες ελπίδες της –παντός είδους- διαπραγμάτευσης, τους εκβιασμούς του μάνεση και του πολιτικού του προσωπικού, τους φερέλπιδες νέους των Μονάδων Αποκατάστασης της αστικής Τάξης και των συμφερόντων της, τους ευέλπιδες δικαστές που κρίνουν αδέκαστα παράνομους και καταχρηστικούς τα εννιά δέκατα των απεργιακών αγώνων, και τις απέλπιδες προσπάθειες των καναλιών να φτιάξουν κλίμα εναντίον των απεργών που «οδηγούν το εργοστάσιο στο κλείσιμο».


Ένα μικρό γαλατικό χωριό κοντά στον ασπρόπυργο, που είχε για μαζικό ζωμό του την ταξική αλληλεγγύη κι έβγαλε την περήφανη κι αθάνατη εργατιά ασπροπρόσωπη για τους αγώνες της τάξης της, ενώ άφησε εκτός των τειχών του μαύρα κοράκια με νύχια γαμψά, το μαύρο μέτωπο της συγκυβέρνησης και των καπιταλιστών, μαζί με τα κανάλια που κάνουν το άσπρο μαύρο. Το γνωστό στρατόπεδο της «ανοιχτής κοινωνίας», των ανοιχτών σχολών ή εργοστασίων με τα «ανοιχτά μυαλά» που καταλήγει ανερυθρίαστα κατά των ερυθρών, στην ανοιχτή πρόκληση και κοροϊδία, με ανοιχτή καταστολή, ανοιγμένα κεφάλια κι άνοιγμα πυρ με σφαίρες καουτσούκ, όπως προχτές στην ισπανία, όπου όμως δεν έχουν μνημόνιο. Κι ο κουβέλης στο ρόλο του καλού μπάτσου, που δε θέλει βία και κρατάει ίσες αποστάσεις από απεργούς και «εργοδοσία» για να είναι αντικειμενικός.


Στη μέση ο σύριζα, που προσπαθεί να παντρέψει τα ασυμβίβαστα και τραγουδάει με την αφέλεια της αλέξιας, που τη συναγωνίζεται επάξια στο πολιτικό πεδίο ο αλέξης, άσπρο μαύρο όνειρα κάνω. Πήγε και στη γιουροβίζιον για να δείχνει την ευρωπαϊκή προοπτική.




Το ένα άλογο να είναι άσπρο, για να μας φέρει καβάλα τον πρίγκιπα αλέξη, που θα φιλήσει την ωραία κοιμωμένη συνείδηση της εργατικής τάξης και θα τη στείλει στον παράδεισο και στην χαλυβουργική για αλληλεγγύη –αρκεί να μην τη μπερδέψει με την χαλυβουργία, όπως την τελευταία φορά που μίλησε επί του θέματος (χτες πάντως πήγαν η κοε-dikaioma κι ο στρατούλης για να αφήσουν ένα λουλουδάκι).
Κι όλα τα άλλα άλογα να είναι πράσινα, μεταγραφή από το πασόκ, γκεσέμια καθαρόαιμα της αλλαγής και του εκσυγχρονισμού.


Αφού λοιπόν η συνείδηση του κόσμου δε φτάνει τα υψηλά νοήματα και τα «κηρύγματα» για σοσιαλισμό, ή έστω τα πολιτικά συμπεράσματα, ας σκεφτεί απλά με όρους άσπρο-μαύρο κι ας αναρωτηθεί σε ποια πλευρά βρίσκεται ο ίδιος. Με τον μάνεση ή με τους χαλυβουργούς. Γιατί αν χάσουν οι χαλυβουργοί θα έρθει σύντομα και η δική του σειρά. Κι αφού δεν αντέδρασε για τους μετανάστες, τους χαλυβουργούς, τους συνταξιούχους και τους δημόσιους υπαλλήλους, όταν έρθουν και για αυτόν δε θα έχει μείνει κανείς να αντιδράσει.


Σήμερα τα μαντρόσκυλα του συστήματος μπορεί να γαβγίζουν χαρούμενα κι ανακουφισμένα από οθόνης, ξεχνάνε όμως –όπως κι οι ηλίθιοι δήμιοι της ρόζας, ότι: «Η “τάξη” σας είναι χτισμένη στην άμμο. Αύριο κιόλας η επανάσταση θα “ανυψωθεί με μια βροντή” και με σαλπίσματα θα ανακοινώσει στον τρόμο σας: Ήμουν, Είμαι, Θα είμαι!»
 Προβοκάτσια από  Μπρεζνιεφικό απολίθωμα  

Οι οικονομικοί νόμοι ανάπτυξης της κοινωνίας και ο αντικειμενικός τους χαρακτήρας

Οι οικονομικοί νόμοι ανάπτυξης της κοινωνίας και ο αντικειμενικός τους χαρακτήρας

Ε
ίναι αναμφισβήτητο πως η προλεταριακή πολιτική οικονομία μελετάει την ουσία των νόμων, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτοί εμφανίζονται, το μηχανισμό λειτουργίας και τους τρόπους χρησιμοποίησής τους στην πρακτική δραστηριότητα των ανθρώπων.




Η θεωρία μας εξετάζει τους νόμους της φύσης και της κοινωνίας σαν αντανάκλαση των αντικειμενικών εξελίξεων, που συντελούνται έξω και ανεξάρτητα από τη θέληση των ανθρώπων. Οι άνθρωποι μπορούν να ανακαλύψουν αυτούς τους νόμους, να τους γνωρίσουν, να τους μελετήσουν, να τους υπολογίσουν στη δράση τους και να τους χρησιμοποιήσουν για το συμφέρον της κοινωνίας. Δεν μπορούν, όμως, να τους αλλάξουν ή να τους καταργήσουν. Ακόμα περισσότερο δεν μπορούν να τους διαμορφώσουν ή να δημιουργήσουν καινούριους νόμους της επιστήμης.


Μήπως αυτό σημαίνει ότι τα αποτελέσματα της δράσης των νόμων της φύσης, τα αποτελέσματα της δράσης των δυνάμεων της φύσης είναι γενικά αναπόφευκτα, ότι οι καταστροφικές ενέργειες των δυνάμεων της φύσης συμβαίνουν παντού και πάντοτε με μια δύναμη αυτόματη και αδυσώπητη, που δεν υποτάσσεται στην αντίδραση των ανθρώπων;


Οχι, δε σημαίνει. Αν εξαιρέσουμε τα αστρονομικά, τα γεωλογικά και μερικά άλλα ανάλογα φαινόμενα, όπου οι άνθρωποι, αν και γνώρισαν τους νόμους της ανάπτυξής τους, όμως, είναι πραγματικά ανίσχυροι να επενεργήσουν σε αυτά, σε πολλές περιπτώσεις οι άνθρωποι δεν είναι καθόλου ανίσχυροι, με την έννοια ότι έχουν τη δυνατότητα να επενεργήσουν πάνω στα φαινόμενα της φύσης.


Σε όλες τις παρόμοιες περιπτώσεις οι άνθρωποι γνωρίζοντας τους νόμους της φύσης, υπολογίζοντάς τους και βασιζόμενοι πάνω σε αυτούς, εφαρμόζοντάς τους και χρησιμοποιώντας τους επιδέξια, μπορούν να περιορίσουν τη σφαίρα της ενέργειάς τους, να δώσουν στις καταστροφικές δυνάμεις της φύσης άλλη κατεύθυνση, να τις χρησιμοποιήσουν προς όφελος της κοινωνίας. Τέτοια είναι η περίπτωση της αντιμετώπισης του ξεχειλίσματος των μεγάλων ποταμών από τις πλημμύρες και η αξιοποίηση των ωφέλιμων δυνάμεων του νερού για το καλό της κοινωνίας.


Παρόμοιες είναι και οι περιπτώσεις με τον ηλεκτρισμό του κεραυνού και της πυρκαγιάς.


«Μια ανάλογη εικόνα θα έχουμε αν δούμε τη διαφορά ανάμεσα στην καταστροφική δύναμη του ηλεκτρισμού που έχει φορέα του τον κεραυνό της καταιγίδας και του δαμασμένου, του διευθυνόμενου ηλεκτρισμού, του τηλέγραφου ή του ηλεκτρικού λαμπτήρα ή αν δούμε τη διαφορά ανάμεσα στην πυρκαγιά και στη φωτιά που δρα στην υπηρεσία του ανθρώπου».1 


Μήπως αυτό σημαίνει ότι έτσι οι άνθρωποι καταργούν τους νόμους της φύσης, τους νόμους της επιστήμης, ότι έφτιαξαν καινούριους νόμους της φύσης και της επιστήμης; Οχι, βέβαια.


Η πραγματικότητα είναι πως όλη αυτή η διαδικασία της αποτροπής της καταστροφικής δράσης των δυνάμεων της φύσης, του νερού και της χρησιμοποίησής τους για το συμφέρον της κοινωνίας, γίνεται δίχως την οποιαδήποτε παραβίαση, αλλαγή είτε εκμηδένιση των νόμων της επιστήμης, χωρίς τη δημιουργία καινούριων νόμων της επιστήμης. Αντίθετα, όλη αυτή η διαδικασία πραγματοποιείται σε πλήρη συμφωνία με τους νόμους της φύσης, τους νόμους της επιστήμης, γιατί μια οποιαδήποτε παραβίαση των νόμων της φύσης, ακόμα και η παραμικρότερη καταστροφή τους θα οδηγούσε μονάχα στην ανατροπή των πραγμάτων, στην αποτυχία της διαδικασίας αυτής.2


Το ίδιο ισχύει και για τους οικονομικούς νόμους.


Οικονομικός νόμος είναι η υπάρχουσα σταθερή και συνεχώς επαναλαμβανόμενη ουσιαστική σχέση και αλληλεξάρτηση των φαινομένων, γεγονότων και προτσές της οικονομικής ζωής, που εκφράζουν διάφορες μορφές και πλευρές των δοσμένων σχέσεων παραγωγής.


Οπως οι νόμοι της φύσης έτσι και οι οικονομικοί νόμοι έχουν αντικειμενικό χαρακτήρα, γιατί αντικειμενικές είναι και οι σχέσεις παραγωγής, που πάνω στη βάση τους εμφανίστηκαν και δρουν οι νόμοι αυτοί.


Είναι αντανάκλαση των αντικειμενικών εξελίξεων που πραγματοποιούνται έξω και ανεξάρτητα από τη βούληση -ακόμα και όταν αυτό γίνεται συνειδητά- των ανθρώπων, αν και εκδηλώνονται διαμέσου της δραστηριότητας των τελευταίων.


Στις συνθήκες του καπιταλισμού τέτοιοι νόμοι είναι: Ο βασικός οικονομικός νόμος του καπιταλισμού, δηλαδή ο νόμος της υπεραξίας, ο γενικός νόμος της καπιταλιστικής συσσώρευσης, ο νόμος της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης, του συναγωνισμού και της αναρχίας της παραγωγής, ο νόμος της αξίας κ.ά.


Οι άνθρωποι μπορούν να ανακαλύψουν αυτούς τους νόμους, να τους γνωρίσουν, να τους μελετήσουν, να τους υπολογίσουν στη δράση τους και να τους χρησιμοποιήσουν κάτω από ορισμένες συνθήκες για το συμφέρον της κοινωνικής προόδου. Δεν μπορούν, όμως, να τους αλλάξουν ή να τους καταργήσουν. Ακόμα περισσότερο δεν μπορούν να τους διαμορφώσουν ή να δημιουργήσουν καινούριους νόμους της επιστήμης.


Ο
 αντικειμενικός αυτός χαρακτήρας των οικονομικών νόμων δε σημαίνει καθόλου πως οι άνθρωποι είναι τάχα ανίσχυροι απέναντί τους.




Μια τέτοια φετιχοποίηση των οικονομικών νόμων δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και οδηγεί αναπόφευκτα στις θέσεις της θεωρίας του αυτόματου και αυθόρμητου χαρακτήρα της αλλαγής της κοινωνίας και το πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό.


«Οι κοινωνικές δυνάμεις - γράφει ο Φρ. Ενγκελς - δρουν ακριβώς όπως και οι δυνάμεις της φύσης: τυφλά, βίαια, καταστροφικά, εφ' όσον δεν τις γνωρίζουμε και δεν μπορούμε να τις προβλέψουμε... Οταν όμως κατανοήσουμε τη φύση τους, τότε μπορούν στα χέρια των συνενωμένων παραγωγών, από τυραννικοί δεσπότες να μεταβληθούν σε πρόθυμους υπηρέτες».3


Η τυφλή λατρεία τους σαν κάτι το μοιραίο, το αναπόφευκτο, αποθαρρύνει τους ανθρώπους, δεσμεύει την πρωτοβουλία τους, τη δημιουργικότητά τους, καταδικάζει τους ανθρώπους στην αδράνεια, υποβιβάζει τη σημασία της επαναστατικής θεωρίας και δράσης.


Το ζήτημα για τον αντικειμενικό χαρακτήρα των οικονομικών νόμων έχει αποφασιστική σημασία για την οικονομική επιστήμη. Η άρνηση του αντικειμενικού χαρακτήρα των οικονομικών νόμων ανοίγει κατ' ευθείαν το δρόμο προς τον υποκειμενισμό και τον ιδεαλισμό. Οδηγεί στην άρνηση της επιστημονικής γνώσης των οικονομικών φαινομένων και προτσές, κάνει εξ αντικειμένου αδύνατη την επεξεργασία και την εφαρμογή μιας επιστημονικά θεμελιωμένης οικονομικής πολιτικής, γεννά το βολονταρισμό και τον τυχοδιωκτισμό στην πολιτική γενικά και στην οικονομική πολιτική ιδιαίτερα.


Σε διάκριση από τους νόμους της φύσης, οι οικονομικοί νόμοι, τουλάχιστον στην πλειοψηφία τους, ενεργούν στη διάρκεια μόνο ενός κοινωνικοοικονομικού συστήματος και μετά παραχωρούν τη θέση τους σε νέους νόμους. Ομως, οι νόμοι αυτοί δεν καταστρέφονται, αλλά χάνουν την ισχύ τους χάρη στις νέες οικονομικές συνθήκες και αποχωρούν από το προσκήνιο, για να αφήσουν τόπο στους νέους νόμους που δε δημιουργούνται από τη θέληση των ανθρώπων, αλλά ξεπροβάλλουν πάνω στη βάση των νέων οικονομικών συνθηκών.


Σ
τις ταξικές κοινωνίες, η χρησιμοποίηση των οικονομικών νόμων αποκτά ταξικό χαρακτήρα. Στις συνθήκες του καπιταλισμού, η εργατική τάξη χρησιμοποιεί τους οικονομικούς νόμους για το συμφέρον της σοσιαλιστικής επανάστασης, για το πέρασμα στον κομμουνισμό, όταν η αστική τάξη αντιστέκεται σε αυτό και τους χρησιμοποιεί για να εδραιώσει τον καπιταλισμό.




Η κυριαρχία της ατομικής ιδιοκτησίας καθορίζει τον αυθόρμητο χαρακτήρα της δράσης των οικονομικών νόμων του καπιταλισμού. Η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, χωρίζει τους ανθρώπους. Οι οικονομικοί νόμοι ανοίγουν το δρόμο τους μέσα από μια σειρά τυχαίων γεγονότων.


Στις συνθήκες του σοσιαλισμού η κοινωνική ιδιοκτησία στα βασικά μέσα παραγωγής συνενώνει τους ανθρώπους, τους δίνει τη δυνατότητα, κατά την έκφραση του Ενγκελς, να γίνουν αφεντικά των ίδιων των σχέσεών τους, των ίδιων των κοινωνικών τους ενεργειών. Γι' αυτό στο σοσιαλισμό οι οικονομικοί νόμοι εκδηλώνονται στη συνειδητή και στοχοπροσηλωμένη δράση των ανθρώπων.


Μερικοί αναφέρονται στο «Αντι-Ντύρινγκ» του Ενγκελς, στη διατύπωσή του για το ότι με την κατάργηση του καπιταλισμού και με την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής οι άνθρωποι θα αποκτήσουν εξουσία πάνω στα μέσα παραγωγής τους, θα ελευθερωθούν από το ζυγό των κοινωνικο-οικονομικών σχέσεων, θα γίνουν «κυρίαρχοι» της κοινωνικής τους ζωής. Ο Ενγκελς ονομάζει αυτή την ελευθερία «γνώση της αναγκαιότητας».4 Αλλά τι μπορεί να σημαίνει «γνώση της αναγκαιότητας»;


Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι γνωρίζοντας τους αντικειμενικούς νόμους («με την αναγκαιότητα») θα τους εφαρμόσουν εντελώς συνειδητά για το συμφέρον της κοινωνίας.


Η συνειδητή μεθοδική χρησιμοποίηση των οικονομικών νόμων προς το συμφέρον ολόκληρης της κοινωνίας είναι δυνατή μόνο στο σοσιαλισμό.


Γι' αυτό ακριβώς ο Ενγκελς γράφει:


«Οι νόμοι, που διέπουν τη δική τους δραστηριότητα και που ως τώρα ορθώνονταν απέναντί τους σαν ξένοι, σαν φυσικοί νόμοι και που τους καταδυνάστευαν, τώρα οι ίδιοι αυτοί νόμοι θα εφαρμόζονται από τους ίδιους τους ανθρώπους, που θα τους γνωρίζουν ως το βάθος και έτσι θα κυριαρχούν πάνω σε αυτούς. Οι ως τώρα ξένες αντικειμενικές δυνάμεις που κυριαρχούσαν πάνω στην ιστορία, μπαίνουν κάτω από τον έλεγχο των ανθρώπων. Μόνο από δω και πέρα οι άνθρωποι θα δημιουργούν συνειδητά την ιστορία τους, μόνο από δω και πέρα τα κοινωνικά ελατήρια, που οι ίδιοι θα βάζουν σε κίνηση, θα φέρνουν σε όλο και μεγαλύτερο βαθμό, τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, θα πρόκειται για ένα άλμα της ανθρωπότητας από το βασίλειο της ανάγκης στο βασίλειο της ελευθερίας».5


1. Φρ. Ενγκελς: «Αντι-Ντύρινγκ», εκδ. «Αναγνωστίδης», σελ. 415.


2. Β. Ι. Στάλιν: «Οικονομικά Προβλήματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ». Εκδ. 1953, σελ. 4-5.


3. Φρ. Ενγκελς: «Αντι-Ντύρινγκ», σελ. 415.


4. Φρ. Ενγκελς: «Αντι-Ντύρινγκ», σελ. 171, εκδ. «Αναγνωστίδης».


5. Φρ. Ενγκελς: «Αντι-Ντύρινγκ», σελ. 420-421, εκδ. «Αναγνωστίδης».

ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ Οι οπαδοί της ελεύθερης οικονομίας

ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ
Οι οπαδοί της ελεύθερης οικονομίας

Μέρος 2ο


Ε
νάντια στον μερκαντιλισμό στράφηκαν στις νέες συνθήκες του 18ου αιώνα οι φυσιοκράτες και οι οπαδοί της ελεύθερης οικονομίας, εκφραστές των συμφερόντων της αστικής τάξης την εποχή που διαμορφώνεται το παγκόσμιο καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα και αρχίζει η πολιτική πάλη για την κατάκτηση της εξουσίας.




Αναλύοντας τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής οι φυσιοκράτες ανακάλυψαν πως στην οικονομία υπάρχει μία φυσική τάξη, τα οικονομικά φαινόμενα υπόκεινται σε φυσικούς αντικειμενικούς και αιώνιους νόμους και πως κίνητρο της καπιταλιστικής παραγωγής είναι η υπεραξία. Θεωρούν ως μοναδική πηγή πλούτου τη φύση, τη γη, τη γεωργία και κτηνοτροφία, δηλαδή τους κλάδους όπου συντελούνται οι φυσικές διαδικασίες των φυτών και των ζώων. Ο Γάλλος Φ. Κενέ (1694-1774), υποστηρίζοντας τα παραπάνω, υπογράμμιζε πως το νόμισμα - το χρήμα - από μόνο του δεν παράγει τίποτα, η βιομηχανία είναι απλώς μεταποίηση υλών που ήδη υπάρχουν. Ο πλούτος, για τον Κενέ, είναι μία ορισμένη μάζα προϊόντων στη φυσική τους μορφή, δηλαδή μία μάζα αξιών χρήσης. Στη γεωργία και κτηνοτροφία παράγεται ένα «καθαρό προϊόν», ένα περίσσευμα, ένα προϊόν πάνω από τις δαπάνες - τα έξοδα - που διατέθηκαν στην παραγωγή, δηλαδή στην υπεραξία. Ομως, όπως μας λέει ο Μαρξ, «οι φυσιοκράτες δηλώνουν πως μονάχα η γεωργική εργασία είναι παραγωγική, γιατί αυτή μονάχα παρέχει υπεραξία. Για τους φυσιοκράτες, όμως, η υπεραξία υπάρχει αποκλειστικά με τη μορφή της γαιοπροσόδου».


Κατά τον Κενέ το κράτος οφείλει να βοηθήσει τη γεωργική - κτηνοτροφική παραγωγή, να συμβάλει στη δημιουργία μεγάλων καλλιεργητικών εκτάσεων, να μειώσει τα βάρη των καλλιεργητών, να διευκολύνει την εφαρμογή των φυσικών νόμων στην οικονομία κλπ.


Ακολουθώντας τις ιδέες του Φ. Κενέ, ο Β. ντε Γκουρνέ (1712-1759) ζητά την κατάργηση του παρεμβατισμού και των μονοπωλίων, να επιτραπεί μεγαλύτερη ελευθερία στο εμπόριο, στη βιομηχανία, διότι το άτομο είναι το μόνο ικανό να προωθήσει, κατά τον καλύτερο τρόπο, τα συμφέροντά του. Η επέμβαση του κράτους να περιοριστεί στη διευκόλυνση της ελεύθερης παραγωγής και κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. Με τις απόψεις του ο Γκουρνέ οδηγεί ευθέως σε μια νέα αντίληψη για την οικονομική ζωή, οδηγεί στο φιλελευθερισμό.


Ο
 φιλελευθερισμός έχει δύο πτυχές - την οικονομική και την πολιτική - στενά συνδεδεμένες, αδιαχώριστες. Υπερασπίζεται και προωθεί στην ουσία, δυο βασικές αρχές, την αρχή της ελεύθερης οικονομίας, που να βασίζεται στους νόμους της αγοράς, της προσφοράς και της ζήτησης, του ελεύθερου ανταγωνισμού μεταξύ των παραγωγών και καταναλωτών και την αρχή της μη επέμβασης, της μη ανάμειξης του κράτους στην οικονομική ζωή της κοινωνίας, πιο συγκεκριμένα τη μείωση, την ελαχιστοποίηση της κυβερνητικής οικονομικής δραστηριότητας. Αντιλαμβάνονται το κράτος ως έναν παράγοντα εξωτερικό και υπεράνω της οικογένειας, δε βλέπουν τον ταξικό χαρακτήρα του, τα ταξικά συμφέροντα που εκφράζει και υπηρετεί.




Αυτές τις αρχές τις υπερασπίστηκαν και τις προώθησαν πολλοί, από τους κυριότερους θεωρούμε τους παρακάτω: Τζ. Λοκ (1632-1704), Μοντεσκιέ (1689-1755), Α. Σμιθ (1723-1790), Τζ. Μπένθαμ (1748-1832), Τ. Τζέφερσον (1743-1826), Τζ. Σ. Μιλ (1806-1873). Ολοι τους πρόσφεραν κάτι για τη θεμελίωση και επικράτηση των θέσεων και αρχών του φιλελευθερισμού, καθένας για την εποχή και τις συνθήκες που έζησε.


Ο
ι αρχές του φιλελευθερισμού εκφράστηκαν συνοπτικά με το δόγμα «laisser - faire, laisser - passer, le monde va lui meme», που στην ουσία σημαίνει: αφήστε τα πράγματα όπως είναι, να ακολουθήσουν τη φυσική τους ροή. Το λεσέ - φερ, λεσέ - πασέ είναι πολλαπλά ελκυστικό. Το δόγμα ξεκινάει από την αναγνώριση των φυσικών νόμων και του φυσικού δικαίου. Το προσωπικό συμφέρον είναι η μόνη κινητήρια δύναμη της οικονομίας, γι' αυτό τα άτομα να αφεθούν ελεύθερα να επιδιώξουν και να πραγματοποιήσουν τα συμφέροντά τους σε μία ελεύθερη ανταλλακτική κοινωνία. το ατομικό συμφέρον, οι ατομικές επιδιώξεις και οι σκοποί συμπίπτουν με το κοινωνικό όφελος. Επιδιώκοντας την ικανοποίηση των δικών τους συμφερόντων και σκοπών, επιδιώκουν ταυτοχρόνως - συνειδητά ή ασυνείδητα δεν έχει σημασία - και τα βέλτιστα θετικά αποτελέσματα για την κοινωνία της οποίας είναι τα ίδια μέλη.




Το κράτος δεν μπορεί να κάνει για τα άτομα ό,τι αυτά μπορούν να κάνουν για τον εαυτό τους. Αποστολή του κράτους - της κυβέρνησης - είναι να διατηρεί την τάξη και ασφάλεια, στα πλαίσια μιας ελεύθερης οικονομίας και να αποφεύγει την ανάμειξή του στην πρωτοβουλία των ατόμων που στοχεύουν το προσωπικό τους όφελος.


Στην οικονομία της αγοράς υπάρχουν ελεύθερες επιλογές και για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές και για τους πωλητές και τους αγοραστές. Η ελεύθερη αγορά είναι το πεδίο του ανταγωνισμού, μέσω των συνεχών διακυμάνσεων των τιμών. «Εντός της αγοράς της κοινωνίας - έγραφε ο Λ. φον Μίζες - η λειτουργία των τιμών καθιστά τους καταναλωτές παντοδύναμους». Η αγορά έχει τόση σημασία που ο Α. Σμιθ έλεγε: «Ο καταμερισμός εργασίας εξαρτάται από την έκταση της αγοράς». Η ελεύθερη αγορά είναι ένας αυτορρυθμιζόμενος μηχανισμός που γίνεται μέσω του μηχανισμού των τιμών, του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης.


Τ
ις φιλοσοφικές και πολιτικές βάσεις της φιλελεύθερης αντίληψης τις βρίσκουμε στο έργο «Δυο πραγματείες για τη διακυβέρνηση» (1690) του Τζ. Λοκ. Ο Λοκ αποδέχεται τον έντονο ατομικισμό του Τ. Χοπς και την αντίληψή του για το κράτος ως μια απλή μηχανική διευκόλυνση κι όχι ως θεσμό θεϊκό.




Ο Λοκ ορίζει την πολιτική εξουσία ως «δικαίωμα της θέσπισης νόμων (χρήση βίας, ποινές, ρυθμίσεις ιδιοκτησίας κ.ά.) και εφαρμογή των νόμων για την υπεράσπιση της πολιτείας από εξωτερική επιβολή». Ο Λοκ προσπαθεί να αποδείξει το αναπόφευκτο αυτού του θεσμού από την άποψη του φυσικού δικαίου. Κατά την άποψή του, η πολιτική εξουσία που μπορεί να δικαιωθεί είναι αυτή που πραγματικά ενδιαφέρεται για το «κοινό καλό». Τα άτομα όμως δεν μπορούν να απεμπολήσουν όλα τα δικαιώματά τους στην πολιτική εξουσία. Το άτομο δεν είναι μόνο απλός πολίτης που μοιράζεται τα κοινωνικά αγαθά με τους συμπολίτες του, είναι και ένα πρόσωπο που έχει δικαιώματα, τα οποία το κράτος δεν πρέπει να τα αμφισβητεί. Ο Λοκ κάνει δηλαδή διάκριση ανάμεσα στα δικαιώματα του πολίτη και του προσώπου. Το άτομο ως πολίτης παραχωρεί στην πολιτεία - κράτος ορισμένα δικαιώματα και προσδοκά από την πολιτική εξουσία να διαφυλάξει την προσωπικότητά του, τα φυσικά του δικαιώματα.


«Η ελευθερία των ανθρώπων - γράφει ο Λοκ - υπό κρατική εξουσία συνίσταται στο να έχουν έναν σταθερό κανόνα, σύμφωνα με τον οποίο να ζουν, την ελευθερία να ακολουθούν τη δική τους βούληση σε όλα εκείνα τα πράγματα όπου ο κανόνας δεν ορίζει τίποτα, αντί να υπόκεινται στην ασταθή, απρόβλεπτη, άγνωστη και αυθαίρετη βούληση ενός άλλου ανθρώπου».


Είναι ολοφάνερο πως ο Λοκ χτυπούσε τον αυταρχισμό. Αυτό φαίνεται κι από την άποψή του ότι την ελευθερία την εγγυάται μια συνταγματική τάξη, όπου η νομοθετική εξουσία θα ασκείται από ένα αιρετό σώμα, η εκτελεστική από ένα πρόσωπο, το μονάρχη, ο λαός θα είναι κυρίαρχος, θα έχει το δικαίωμα να αποσύρει την υποστήριξή του στην εξουσία, ακόμη και να την ανατρέψει εάν αυτή δεν ανταποκρίνεται την εμπιστοσύνη του. Εδώ εμφανίζεται καθαρά η αστική δημοκρατική άποψη του επιμερισμού των εξουσιών.


Κατά τον Λοκ και όλους τους εκπροσώπους του φιλελευθερισμού, ένα από τα κυριότερα δικαιώματα του ατόμου - προσώπου είναι αυτό της περιουσίας, δηλαδή της ιδιοκτησίας. Υπερασπίζονται την ατομική ιδιοκτησία, τη βάση δηλαδή της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης του ανθρώπου από τον άνθρωπο.


Συνεχίζεται

Υφεση, αναζωογόνηση, άνοδος στον κύκλο της αναπαραγωγής του κεφαλαίου

Υφεση, αναζωογόνηση, άνοδος στον κύκλο της αναπαραγωγής του κεφαλαίου

Η
 διαδικασία της καπιταλιστικής αναπαραγωγής έχει κυκλική μορφή, η οποία αποτελείται από τέσσερις φάσεις: Τη φάση της κρίσης, που είναι και η βασική φάση του κύκλου, ακολουθεί η φάση της ύφεσης, ενώ μετά την ύφεση ακολουθεί η φάση της αναζωογόνησης, την οποία διαδέχεται η φάση της ανόδου. Στη φάση της κρίσης, (έχουμε ήδη αναφερθεί αναλυτικά στο προηγούμενο), προκαλείται πτώση της παραγωγής και καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων. Προκαλείται επίσης πτώση στις τιμές των εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Ετσι, ένα μέρος από το παραγόμενο κοινωνικό προϊόν δεν μπορεί να διατεθεί στην αγορά, δεν υπάρχει δυνατότητα να πουληθεί, αφού δεν υπάρχει οικονομική δυνατότητα από τους αγοραστές εμπορευμάτων να αγοράζουν. Υπάρχει, υπερπαραγωγή, δηλαδή μεγαλύτερη παραγωγή από τις δυνατότητες της αγοράς.




Ο
πως είπαμε, μετά τη φάση της κρίσης ακολουθεί η φάση της ύφεσης. Η φάση της ύφεσης χαρακτηρίζεται από ένα χαμηλό επίπεδο παραγωγής, αλλά η παραγωγή, η οποία στη φάση της κρίσης έχει μεγάλη πτωτική πορεία, τώρα έχει σταματήσει να μειώνεται. Βρίσκεται δηλαδή στο κατώτερο επίπεδο που έφτασε στην περίοδο της κρίσης και παραμένει στάσιμη σ' αυτό το επίπεδο. Οι διαστάσεις της ανεργίας συνεχίζουν να είναι μεγάλες, δηλαδή στο επίπεδο που έφτασαν στο τελευταίο στάδιο της κρίσης. Ταυτόχρονα, μια σειρά άλλοι δείχτες της οικονομίας διαφέρουν στη φάση της ύφεσης σε σχέση μ' αυτήν της κρίσης. Οι τιμές π.χ. που έπεφταν, τώρα σταθεροποιούνται, ενώ τα εμπορευματικά αποθέματα που αυξάνονταν επειδή δεν μπορούσαν να πουληθούν, τώρα δεν αυξάνονται, αφού η παραγωγή μειώθηκε. Στη φάση της ύφεσης μπορούμε να πούμε ότι παράγονται μόνο τόσα όσα μπορούν να πουληθούν.




Η
 φάση της αναζωογόνησης χαρακτηρίζεται από μια ανοδική πορεία του επιπέδου της παραγωγής, αλλά με αργούς ρυθμούς, ενώ αρχίζει επίσης με αργούς ρυθμούς, να υπάρχει ζήτηση εργατικής δύναμης, άρα να μειώνεται και η ανεργία. Χαρακτηρίζεται επίσης από μικρή αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων. Συντελείται μια αναδιοργάνωση της κοινωνικής παραγωγής, με κατεύθυνση επίσης και την ανανέωση του τεχνικού εξοπλισμού. Είναι αποτέλεσμα της ανάγκης να μεγαλώσουν ξανά οι διαστάσεις της παραγωγής.




Οι συνέπειες της κρίσης δεν είναι το ίδιο καταστροφικές για όλες τις επιχειρήσεις. Υπάρχουν επιχειρήσεις που οι διαστάσεις του κεφαλαίου τους είναι μεγάλες, έχουν τελειότερα μέσα παραγωγής, καλύτερη οργάνωσή της, που σημαίνει και υψηλή παραγωγικότητα εργασίας, και αυτές αντιμετωπίζουν ευκολότερα τις συνέπειες. Αυτές, λοιπόν, μειώνουν το κόστος παραγωγής και μπορούν να πουλούν σε μικρότερες τιμές, προσαρμόζονται δηλαδή στην πτώση των τιμών, χωρίς να χάνουν. Σ' αυτή την περίπτωση το πρώτο που κάνουν μαζί με τις απολύσεις εργατών, είναι να μειώνουν και τους μισθούς, ενώ εντατικοποιούν την εργασία. Ετσι μπορούν και αντεπεξέρχονται στις συνέπειες της κρίσης.


Αυτές οι επιχειρήσεις που αντεπεξήλθαν στη φάση της κρίσης, και δε χρεοκόπησαν, τώρα βελτιώνουν ακόμη περισσότερο την οργάνωση της παραγωγής τους. Αρχίζει σ' όλη την κλίμακα της κοινωνικής παραγωγής η αύξηση στη ζήτηση στοιχείων σταθερού κεφαλαίου, «μέσων παραγωγής, πρώτων υλών, ενέργειας κλπ,). Επειδή αυτή η ζήτηση ξεπερνά τα όρια των δυνατοτήτων των διαφόρων κλάδων, αρχίζει αλυσιδωτά να επιδρά σ' όλους τους κλάδους παραγωγής, επομένως εμφανίζεται αυτή η αργή άνοδος της παραγωγής. Σ' αυτή τη φάση, επίσης, αρχίζει να εμφανίζεται η ανάγκη για διάθεση χρηματικού κεφαλαίου, άρα αρχίζει να παρουσιάζεται και μια βελτίωση στον τομέα της πίστης, των τραπεζών δηλαδή. Στη φάση της κρίσης, υπάρχει μεγάλη ζήτηση χρηματικού κεφαλαίου, αλλά δεν υπάρχει προσφορά, ενώ στη φάση της ύφεσης η προσφορά του αρχίζει να αυξάνεται, γεγονός που συμβάλλει στην αναζωογόνηση. Τώρα, δηλαδή, οι τράπεζες μπορούν να δανείσουν κεφάλαιο, χωρίς το ρίσκο να το χάσουν, αφού μετά τη φάση της κρίσης, στον κύκλο της αναπαραγωγής του κεφαλαίου, σταματά η πτώση της κοινωνικής παραγωγής, αρχίζουν να αποκαθίστανται οι αναλογίες ανάμεσα στους διάφορους τομείς και κλάδους, και ανάμεσα στην προσφορά και τη ζήτηση, έχει σταθεροποιθεί η παραγωγή, επομένως και δεν υπάρχει το ρίσκο των συνεπειών της κρίσης στον τομέα της πίστης.


Τ
η φάση της αναζωογόνησης, διαδέχεται η φάση της ανόδου. Σ' αυτή τη φάση η κοινωνική παραγωγή έχει ραγδαία άνοδο σε τέτοιο βαθμό που να ξεπερνά το επίπεδο της παραγωγής που είχε επιτευχθεί πριν την κρίση. Στη φάση της ανόδου, έχουμε άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων σ' όλους τους κλάδους και ιδιαίτερα σ' αυτούς που παράγουν στοιχεία σταθερού κεφαλαίου, αφού η ζήτησή τους είναι πολύ μεγαλύτερη από την προσφορά τους. Επίσης, στη φάση της ανόδου, η αύξηση της τεχνικής σύνθεσης του κεφαλαίου, δηλαδή η εφαρμογή τελειότερων τεχνικών στην παραγωγή με τη χρήση επίσης τελειότερων μέσων παραγωγής, συμβάλλει στην πιο γοργή άνοδο της παραγωγής μέσων παραγωγής σε σχέση με την παραγωγή ειδών κατανάλωσης, αφού υπάρχει μεγάλη ζήτηση νέων μέσων παραγωγής. Ετσι, η παραγωγή μέσων παραγωγής ξεπερνά την παραγωγή ειδών κατανάλωσης σε μεγαλύτερο βαθμό, απ' αυτόν που απαιτεί η κοινωνική παραγωγή στη συγκεκριμένη φάση. Επομένως, αρχίζει να εμφανίζεται δυσαναλογία ανάμεσα στην παραγωγή μέσων παραγωγής και στις ανάγκες της κοινωνικής παραγωγής για μέσα παραγωγής. Και αυτό γιατί βεβαίως υπάρχει ζήτηση, αλλά οι καπιταλιστές που παράγουν στο συγκεκριμένο τομέα, δεν μπορούν να γνωρίζουν ακριβώς τις διαστάσεις της ζήτησης. Αυτή η δυσαναλογία επιδρά στη δημιουργία και άλλων δυσαναλογιών, γεγονός που θα οδηγήσει στην επόμενη κρίση. Στη φάση της ανόδου επίσης μειώνεται η ανεργία, ενώ αυξάνεται και η ζήτηση ειδών κατανάλωσης. Επομένως και η παραγωγή ειδών κατανάλωσης αυξάνεται, αλλά οι ανάγκες γίνονται γνωστές μόνο μέσω της αγοράς. Αυτή η ζήτηση οδηγεί επίσης στην αύξηση της παραγωγής και ειδών κατανάλωσης, αλλά και αυτός ο τομέας παράγει ολοένα και πιο πολύ, χωρίς στην πορεία να γνωρίζει αν μπορεί να απορροφηθεί η παραγωγή του. Αυτό εξαρτάται απο την αγοραστική δυνατότητα των εργαζομένων, η οποία μπορεί προσωρινά να απορροφά τα παραγώμενα εμπορεύματα αλλά δεν θα μπορεί στη συνέχεια, αφού οι καπιταλιστές εντείνουν την εκμετάλλευση για να αυξάνουν τα κέρδη τους. Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να ξεφύγει απο τη δράση της βασικής του αντίθεσης, ανάμεσα στην κοινωνικοποίηση της παραγωγής και την καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της. Σ'αυτόν οφείλεται και το φαινόμενο της αδυναμίας πώλησης των εμπορευμάτων. Ετσι στη φάση της ανόδου δημιουργούνται προϋποθέσεις της επόμενης κρίσης. Τέλος δεν συμβαίνει πάντα μετά την κρίση και την ύφεση να εμφανίζεται αναζωογόνηση τέτοια που να οδηγεί στην άνοδο. Στο ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού, μπορεί μετά την ύφεση και μιά μικρή αναζωογόνηση να υπάρξει κρίση. Αυτό έγινε και μετά το κράχ του 1929-1933, αλλά συχνά εμφανίζεται κσι στις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα και στις μέρες μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Ιαπωνία, η Αργεντινή κ.α. 




Σ.Κ.

Η αντίθεση ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση και η κρίση

Η αντίθεση ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση και η κρίση

Η
 παραγωγή στον καπιταλισμό είναι διαρθρωμένη σε χιλιάδες ξεχωριστές επιχειρήσεις, ιδιοκτησίας διαφορετικών καπιταλιστών, αλλά αυτές οι επιχειρήσεις αποτελούν κρίκους της κοινωνικής παραγωγής. Ταυτόχρονα όμως, οι ξεχωριστοί καπιταλιστές ή ομάδες καπιταλιστών παράγουν προκειμένου να αποκομίσουν όσο το δυνατό περισσότερα κέρδη. Ενδιαφέρονται λοιπόν και πραγματοποιούν την αναπαραγωγή του κεφαλαίου τους με βάση τα ατομικά τους συμφέροντα, κυνηγώντας δηλαδή μεγαλύτερα κέρδη, γι' αυτό και αυξάνουν τις διαστάσεις του κεφαλαίου τους και της παραγωγής. Ετσι όμως δεν μπορεί να υπάρχει πάντα αντιστοιχία ανάμεσα στην παραγωγή της κάθε καπιταλιστικής επιχείρησης με τις ανάγκες της κοινωνικής παραγωγής. Η παραγωγή λοιπόν γίνεται άναρχη. Δεν υπάρχει πάντα δυνατότητα πραγματοποίησης όλων εμπορευμάτων της παραγωγής στην αγορά. Αυτή η κατάσταση οδηγεί στη διακοπή της διευρυμένης αναπαραγωγής, και εκδηλώνεται η κρίση. Ετσι λοιπόν η βασική αιτία της οικονομικής τις κρίσης, βρίσκεται στο γεγονός ότι η παραγωγή είναι κοινωνική, αλλά η ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της ατομική. Η βασική αιτία λοιπόν για τις οικονομικές κρίσεις βρίσκεται μέσα στη βασική οικονομική αντίθεση του καπιταλισμού.




Α
ς δούμε όμως πώς εκδηλώνεται αυτή η αντίθεση. Μια από τις πιο σημαντικές αντιθέσεις του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, είναι η αντίθεση ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση. Οι συνθήκες της παραγωγής στον καπιταλισμό, δε συμπίπτουν πάντα με τις συνθήκες κατανάλωσης. Οπως έχουμε ήδη αναφέρει, οι καπιταλιστές επιδιώκουν την απεριόριστη διεύρυνση της παραγωγής αφού σκοπός τους είναι η ολοένα και μεγαλύτερη αποκόμιση κέρδους. Αυτή η τάση όμως στον καπιταλισμό της ολοένα και μεγαλύτερης διεύρυνσης της παραγωγής, δεν μπορεί να συνοδεύεται από αντίστοιχη άνοδο της κατανάλωσης από την εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα. Η κατανάλωση από την εργατική τάξη περιορίζεται από την αξία της εργατικής δύναμης, δεν μπορεί να ξεπεράσει το όριό της. Η αξία της εργατικής δύναμης είναι η αξία όλων εκείνων των αγαθών που είναι αναγκαία για την αναπαραγωγή της, για την εξασφάλιση δηλαδή της πλήρους ικανότητας του εργάτη για δουλιά. Και εκφράζεται γενικά με την τιμή της εργατικής δύναμης που μετριέται με το μισθό ή το μεροκάματο.




Ταυτόχρονα, στον καπιταλισμό υπάρχει η τάση να χειροτερεύει η θέση της εργατικής τάξης, γιατί το κυνήγι του κέρδους αυξάνει το βαθμό εκμετάλλευσης με την επιδίωξη των καπιταλιστών για απόσπαση ολοένα και περισσότερης υπεραξίας. Είτε με την άνοδο της παραγωγικότητας, είτε με την εντατικοποίηση, είτε με μορφές και τρόπους μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης, όπως στις σύγχρονες συνθήκες με τις ελαστικές και ευέλικτες μορφές εργασίας, με τις αντιδραστικές καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, την εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Πρόνοιας κλπ. Αυτή η πραγματικότητα οδηγεί στη μείωση της αγοραστικής ικανότητας της εργατικής τάξης.


Ετσι λοιπόν, η παραγωγή μπορεί να διευρύνεται αλλά η κατανάλωση από τις λαϊκές μάζες να μην ακολουθεί αυτή την αύξηση της παραγωγής ή και να μειώνεται.


Ε
χουμε λοιπόν την εκδήλωση μιας αντίθεσης στον καπιταλισμό, που είναι όμως έκφραση, από τις πιο σημαντικές της βασικής οικονομικής αντίθεσής του, δηλαδή της κοινωνικοποίησης της παραγωγής και της ατομικής ιδιοποίησης των αποτελεσμάτων της. Η εκδήλωση της συγκεκριμένης αντίθεσης ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση αποτελεί ένα σημαντικό κρίκο του μηχανισμού που δημιουργεί τις οικονομικές κρίσεις. Δεν μπορεί όμως η συγκεκριμένη αντίθεση, αυτή καθ' εαυτή από μόνη της, να εξηγήσει το αναπόφευκτο των κρίσεων, παρά το γεγονός ότι η ίδια η εκδήλωση της κρίσης υποδηλώνει αδυναμία πραγματοποίησης όλων των παραχθέντων εμπορευμάτων και επιβεβαιώνει από μια άποψη την αληθοφάνεια μιας ερμηνείας ότι η κρίση οφείλεται στην αντίθεση παραγωγής - κατανάλωσης.




Πάνω σ' αυτό το ζήτημα έχουν διατυπωθεί και εκφραστεί διάφορες θεωρίες. Για παράδειγμα, ο Ελβετός Σισμοντί έλεγε ότι χαρακτηριστική αντίθεση του καπιταλισμού είναι η αντίθεση ανάμεσα στην τάση για απεριόριστη διεύρυνση της παραγωγής και στα περιορισμένα όρια της κατανάλωσης των λαϊκών μαζών. Απ' αυτή του τη διαπίστωση έβγαζε το συμπέρασμα ότι είναι αδύνατη η διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Αλλά αυτή όμως πραγματοποιείται και για τον Σισμοντί, όταν πραγματοποιείται, αυτό οφείλεται στην ύπαρξη της εξωτερικής (έξω από τα όρια του έθνους - κράτους) αγοράς. Αυτό όμως δεν είναι σωστό, παρά το γεγονός ότι σωστά επισημαίνεται η αντίθεση. Ο Σισμοντί δε θεωρούσε ότι το συνολικό κοινωνικό προϊόν που παράγεται αγοράζεται μόνο με εισόδημα. Και έφτασε σ' αυτό το συμπέρασμα γιατί στην αξία του συνολικού κοινωνικού προϊόντος δεν υπολόγισε την αξία των μέσων παραγωγής, του συνολικού σταθερού κεφαλαίου. Ετσι δεν έπαιρνε υπόψη του ότι εκτός από την εργατική τάξη που αγοράζει εμπορεύματα ατομικής χρησης και τους καπιταλιστές που επίσης αγοράζουν τέτοια για τις ατομικές ανάγκες τους (φαγητό, ρούχα, παπούτσια κλπ.), οι καπιταλιστές πρώτ' απ' όλα ενδιαφέρονται για την αγορά μέσων παραγωγής. Επομένως, παρά την ύπαρξη της αντίθεσης παραγωγής - κατανάλωσης, αυτή δεν μπορεί να εξηγήσει το αναπόφευκτο της οικονομικής κρίσης.


Ο
 Κάουτσκι είχε αναπτύξει τη θεωρία της υποκατανάλωσης ως αυτοτελούς αιτίας για τη δημιουργία της οικονομικής κρίσης. Αυτή η θεωρία αντικειμενικά οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι κρίσεις έχουν αδιάκοπο χαρακτήρα. Μ' αυτή τη θεωρία δεν εξηγείται επίσης το γεγονός ότι αυτές εμφανίζονται μετά από χρονική περίοδο ανόδου, ούτε το γεγονός ότι υπάρχουν χρονικές περίοδοι που η κατανάλωση από την εργατική τάξη μπορεί και να αυξάνεται. Βεβαίως, τη χρονική περίοδο της ανόδου, την απέδιδε σε τυχαία περιστατικά, όπως π.χ. στην ανακάλυψη νέων πλουτοπαραγωγικών πηγών, σε πρώτες ύλες, ενέργεια, σε κοιτάσματα πολύτιμων μετάλλων, ιδιαίτερα χρυσού κλπ. Ταυτόχρονα είναι γνωστό ότι το χαμηλό επίπεδο κατανάλωσης των λαϊκών μαζών υπήρχε πριν τον καπιταλισμό, αλλά οι οικονομικές κρίσεις είναι φαινόμενο του καπιταλισμού. 'Η ακόμη, ότι στην εποχή της μανιφακτούρας παρά το γεγονός πως υπήρχε η αντίθεση ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση δεν υπήρχαν κυκλικές κρίσεις υπερπαραγωγής.




Η θεωρία της υποκατανάλωσης του Κάουτσκι, από την οποία οδηγείται κανείς στην υπόθεση του αδιάκοπου της οικονομικής κρίσης, εύκολα μπορεί να φτάσει στο συμπέρασμα ότι ο καπιταλισμός υπονομεύεται συνεχώς από την κρίση του, έτσι που κάποτε θα καταρρεύσει. Αλλά αυτό ουσιαστικά συντελεί στην παραίτηση της εργατικής τάξης από την ταξική πάλη, η οποία πρέπει να κατευθύνεται στην επαναστατική ανατροπή της εξουσίας της αστικής τάξης για να ανατραπεί ο καπιταλισμός.


Μετά απ' όλ' αυτά γίνεται φανερό ότι η αντίθεση ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση αυτή καθεαυτή δεν μπορεί να εξηγήσει το αναπόφευκτο των οικονομικών κρίσεων παρά το γεγονός ότι είναι κρίκος στο μηχανισμό εκδήλωσής τους. Αυτή η αντίθεση είναι μια μορφή εκδήλωσης της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού, ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και στην καπιταλιστική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της. Επομένως σ' αυτή την αντίθεση υπάρχει η βασική αιτία της οικονομικής κρίσης.


Σ.Κ.

Προσηλυτισμοί

Προσηλυτισμοί

Ο τόπος απόκτησε νέο αρχηγό. Δηλαδή όχι και νέο - νέο, από ηλικία τα 'χει τα χρονάκια του. Ας τον πούμε καινούριο. Εδιωξε όλους τους άλλους κι έκατσε στον πρωθυπουργικό θώκο αυτός. Κοντός, παχουλός, με τα γυαλάκια του και καπελωμένος μ' ένα μπορσαλίνο. Τον λένε πρώτο εργάτη, πρώτο αγρότη. Και γιατί να μην είναι και πρώτος αθλητής πρώτος τραγουδιστής, πρώτος χορευτής; Τώρα ένα τραγούδι ακούγεται απ' τα ραδιόφωνα, απ' τα μεγάφωνα:




Γιατί χαίρεται ο κόσμος


και χαμογελά, πατέρα...


Ο πατέρας του Φώντα κουνάει με δυσπιστία το κεφάλι του, κι η μητέρα σε λίγο καιρό θα πει:


Το Μετάξι, το Μετάξι,


πήγε το ψωμί δεκάξι...


Αφού είναι και πρώτος ράφτης, έκοψε κι έραψε φορεσιές για τη νεολαία: μπλε πουκάμισο και παντελόνι με άσπρες γκέτες για τους νέους, μπλε φούστα - μπλούζα για τα κορίτσια, άσπρη ζώνη, άσπρη γραβάτα και δίκοχο με εθνόσημο από ντενεκεδάκι και για τους δύο. Βρήκε τρόπους και τα φόρεσε σε πολλά παιδιά.


Ο Φώντας ήτανε στη Σχολή Καλών Τεχνών τότε που άρχισε ο πόλεμος στην Αλβανία. Και να σου ένα πρωινό κάποιοι τύποι απ' αυτή την οργάνωση να εισβάλλουν στη Σχολή κι αρχίζουν να ρωτάνε ποιος παίζει φυσαρμόνικα. Θα γίνει, λένε, μια ορχήστρα, όλο φυσαρμόνικες, να ψυχαγωγεί τους τραυματίες στα νοσοκομεία. Του Φώντα σαν να του καλάρεσε η πρόταση, γιατί είχε αρχίσει κιόλας να μαθαίνει και προχωρούσε καλά. Θα παίζω, σου λέει, σε ορχήστρα, θα μάθω, καινούρια κομμάτια, Θ' ανέβω μουσικά. Του άρεσε ο ήχος της φυσαρμόνικας, είναι ωραίο, λέει, να 'χεις έτσι πρόχειρη λίγη μουσική στην τσέπη σου... Πέρασε από οντισιόν και τον πήρανε. Μαζεύτηκαν κι άλλα παιδιά απ' τις ανώτατες σχολές κι ένας «μαέστρος» τους μοίρασε φυσαρμόνικες: άλλες για πρώτη και δεύτερη φωνή, άλλες για τρίτη, κάτι μπασαδούρες για ακομπανιαμέντο, κι άρχισαν οι πρόβες.


Ο Ζάχος από μικρός ήτανε παιδί θεοσεβούμενο... Η μητέρα, βέβαια, τραβολογούσε όλα τα παιδιά στην εκκλησία, προσκυνούσανε όλες τις εικόνες στη σειρά, φιλούσανε του παπά το χέρι και στους μακρόσυρτους ψαλμούς χασμουριόντουσαν. Ο Ζάχος επιπλέον πήγαινε και στο κατηχητικό, μάθαινε θρησκευτικούς ύμνους κι έφερνε στο σπίτι εικονίτσες και βιβλιαράκια με βίους αγίων. Και μια μέρα κανένας δεν παραξενεύτηκε όταν είπε: «Εγώ, άμα μεγαλώσω, θα γίνω παπάς». Η μητέρα το χάρηκε: «Εντάξει, θα εξασφαλιστεί το παιδί. Ξέρετε τι είναι, βρέξει - χιονίσει το μηνιάτικο να τρέχει; χώρια ευχέλαια, αγιασμοί, γάμοι, κηδείες! Ασε που σώνει και την ψυχή του...». Του πατέρα δεν του άρεσε - δεν είναι και σίγουρος αν όλοι οι παπάδες πάνε στον Παράδεισο - αλλά αυτός δεν ακούγεται και τόσο. Κι ο Ζάχος φαντάζεται τον εαυτό του παπά και αρχιμανδρίτη και γιατί όχι και δεσπότη. Για την ώρα πάει στο γυμνάσιο και ζει με το όνειρο της παπαδοσύνης: βλέπει τον εαυτό του στη Ριζάρειο με όλα τα επακόλουθα, χειροτονία και λοιπά. Ωσπου ένας συμμαθητής του τον παίρνει παράμερα.


- Ξέρεις, Ζάχο, είναι ένας ιεροκήρυκας, θεολόγος δηλαδή, πολύ μορφωμένος και ρήτορας σπουδαίος, τι να σου πω... Κάνει τ' απογεύματα κάτι κηρύγματα που τρέχουνε απ' όλη την Αθήνα και τον ακούνε!


- Ιεχωβάς είναι;


- Οχι, ορθόδοξος και εξηγεί τα πάντα. Να ξέρουμε δηλαδή τι πιστεύουμε...


Και τον παίρνει και πάνε παρέα.


Η πρώτη συναυλία έγινε στο Δημοτικό Νοσοκομείο. Οι τραυματίες όταν είδαν μερικά παλικάρια με φυσαρμόνικες δεν περίμεναν και πολλά, κι απ' τα λίγα, μα καλο-παιγμένα που άκουσαν, ευχαριστήθηκαν. Ο Φώντας, μαζί με τους άλλους, μοιράστηκε τα πρώτα χειροκροτήματα κι ένιωσε πως πάτησε κιόλας το πρώτο σκαλοπάτι της μουσικής. Πήρε θερμές ευχαριστίες από ανθρώπους πεταμένους στα κρεβάτια. Κι ίσως και ξεχασμένους. Υστερα απ' αυτό, ένα στέλεχος τους λέει:


- Κοιτάξτε όμως, δεν μπορεί να παίζετε στην ορχήστρα χωρίς να είστε και μέλη της Οργάνωσης... Αυτό δεν το περίμεναν.


- Κι εκεί τι θα κάνουμε;


- Α, τίποτα. Μια φορά το μήνα θα φυλάτε «αξιωματικοί υπηρεσίας» στα γραφεία, θα κάνουμε κάποια παρέλαση στις Εθνικές γιορτές, αυτά...


- Τι θα γίνει τώρα, ρε παιδιά;


- Δε βαριέστε, αυτοί τη δουλιά τους, κι εμείς τη δική μας. Στο κάτω - κάτω στις παρελάσεις την κάνουμε κοπάνα...


Πολιτική ωριμότητα δεν υπάρχει, η ορχηστρούλα τους έχει ξελογιάσει, κι όλοι σχεδόν δέχονται. Μαζί κι Φώντας.


Στο κήρυγμά του ο ρήτορας είναι συναρπαστικός. Οταν κοιτάζει τους ακροατές, τα μάτια του πετούν αστραπές. Αμα τα στρέφει στα ουράνια - κάτι που γίνεται πολύ συχνά - μοιάζει με τον Χριστό του Ραφαήλου, αυτόν με το ακάνθινο στεφάνι που είχανε κάποτε τα δικαστήρια. Στην αμαρτία είναι πολύ αυστηρός, δύσκολα τη συγχωρεί κι αφήνει την εντύπωση ότι ο ίδιος είναι αναμάρτητος. Ο Ζάχος συνταράχτηκε όταν τους μίλησε για το Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας:


- Αυτό που μεταλαμβάνομεν δεν είναι πλέον άρτος και οίνος, αλλά αυτό τούτο το σώμα και το αίμα του Κυρίου...


- Μα εμείς βλέπουμε ψωμί και κρασί, είπε κάποιος.


- Δεν έχει σημασίαν το τι βλέπετε. Εχει γίνει μετουσίωσις! Και είναι φοβερόν το μυστήριον τούτο, διότι τον Ιησούν Χριστόν βάζομεν μέσα μας! Αυτό πρεσβεύει η Ορθοδοξία...


Ετσι ο Ζάχος ένιωσε την αξία της μάθησης. Ως τώρα νόμιζε ότι συμβολικά κοινωνούσε το σώμα και το αίμα του Κυρίου. Και τώρα...


Τώρα πρέπει να καταλάβει ότι ο Ιησούς Χριστός τρώγεται.


Οταν ήρθε η σειρά του Φώντα να κάτσει «αξιωματικός υπηρεσίας», δε βρήκε καμιά πρόφαση να τ' αποφύγει που να 'ναι πιστευτή. Τώρα το πρόβλημα είναι πώς θα περάσουν τέσσερις ώρες γεμάτες βαρεμάρα. Βρίσκονται κει μερικά φυλλάδια, μα όλα λένε για τα έργα του κυβερνήτη. Είναι και η διακόσμηση στους τοίχους: Απέναντι φιγουράρει διπλός πέλεκυς από χαρτόνι χρυσωμένο ανάμεσα σε βεργούλες, έργο χειροτεχνίας, σίγουρα, κάποιου φαλαγγίτη. Δεξιά, κάδρο κορονάτο με φωτογραφία του βασιλιά και απέναντί του, με όλον τον τοίχο δικό του, ένας πελώριος εθνικός κυβερνήτης. Του ήρθε κάτι σαν αναγούλα. Βγαίνει για λίγο στο μπαλκόνι να πάρει αέρα, να χαζέψει και την κίνηση στην Ακαδημίας. Ποια κίνηση. Ενα τραμ ανεβαίνει νωχελικά απ' την Κάνιγγος, κι απέναντι, στην Ιόνιο Σχολή - είναι τρεις περασμένες - τέλειωσε το φοιτητικό συσσίτιο, τώρα θα πλένουνε χύτρες και λαμαρίνες. Ασυναίσθητα σφυρίζει κάτι. Ακριβώς αυτή τη στιγμή τον αρπάζει ο εφοδεύων απ' το μπράτσο.


- Συναγωνιστή Φώντα, είμαι υποχρεωμένος να σε αναφέρω. Πρώτον, δεν είσαι στη θέση σου και δεύτερον, σφυρίζεις την Τρίτη Διεθνή!


- Για μια στιγμή βγήκα, κύριε, και την Τρίτη Διεθνή δεν την ξέρω.


- Αφού σε άκουσα με τ' αυτιά μου! Και δε λένε κύριε, αλλά συναγωνιστή!


- Δεν την ξέρω σας λέω, δεν την άκουσα ποτέ μου.


- Κι αυτό που σφύριζες τι ήταν;


- Κάτι που μου 'ρθε εκείνη τη στιγμή.


- Καλάαα...


Στο βάθος - βάθος ο Φώντας δεν είναι και πολύ βέβαιος, μπορεί και να τη σφύριζε.


Ο Ζάχος άρχισε να κάνει απουσίες στη σύναξη των ευσεβών. Δυο μάτια μαύρα τον απασχολούν τώρα περισσότερο. Χαλάρωσε και την παρέα και με τον φίλο του. Ωσπου, ένα βράδυ, αυτός τον πλευρίζει:


- Ζάχο, γιατί χάθηκες; Ο πάτερ Τιμόθεος με ρωτούσε για σένα.


- Να σου πω την αλήθεια, δεν τον μπορώ. Ολο και μας φοβερίζει με το πυρ το εξώτερο. Εγώ τώρα έχω κορίτσι. Δε νιώθω πως κάνω κάτι κακό. Ξέρω πως αυτό δεν το εγκρίνει. Δεν υπάρχει έλεος εκεί πάνω; Εγώ λέω πως υπάρχει.


- Ναι, όταν μετανοήσουμε, ειλικρινά όμως.


- Και για τους αδύναμους; που στο κάτω - κάτω ο θεός τους έκανε έτσι;


Ο άλλος τον κοιτάζει στα μάτια, μαζεύει επιχειρήματα.


- Ο Κύριος μας έδωσε μυαλό και συνείδηση, ο καθένας είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του. Για να κερδίσουμε την αιώνια ζωή, ας κάνουμε και κάποια προσπάθεια. Να στερηθούμε κάτι. Τα υλικά αγαθά και οι ηδονές μας παρασύρουν, φθείρεται η ψυχή μας! Δε λέω να γίνουμε καλόγεροι, κάθε άλλο. Να γίνουμε όμως κήρυκες του Ευαγγελίου, ευσεβείς και ελεήμονες... Πολλοί κάνουν τάματα, δωρεές στην Εκκλησία, νηστείες αυστηρές! Και να σου πω και κάτι που άκουσα τελευταία: υπάρχουν ευσεβείς που πίνουν νερό από άγια λείψανα...


- Τι νερό, είπες;


- Ακου, τα άγια λείψανα, κάρες και άλλα, τα ξεπλένουν πότε - πότε με αγιασμό. Αυτό το νερό δεν πρέπει να χυθεί. Και το πίνουν όσοι αισθάνονται μεγάλη ευσέβεια.


- Εγώ τέτοιο νερό δε θα πιω ποτέ!


- Μην είσαι απόλυτος. Εγώ θα το 'πινα αν το 'βρισκα.


«Να κερδίσουμε την αιώνια ζωή, αυτό είναι το συμφέρον μας», λέει ο πάτερ Τιμόθεος. Και συ αμαρτάνεις αν ψάχνεις τις δούλες του Κυρίου. Το συμφέρον σου είναι... «Το συμφέρον σου... το συμφέρον σου...» Ασχημη φάνηκε στον Ζάχο αυτή η λέξη. Σίγουρα εννοούσε το συμφέρον της ψυχής, την αιώνια ζωή, ο ιεροκήρυκας. Αλλά και πάλι συμφέρον είναι. Ο Ζάχος πάει και βρίσκει τη μητέρα του: Ξέρεις, μάνα, εγώ στη Ριζάρειο δεν πρόκειται να πάω...


Οι συναυλίες συνεχίζονται στα νοσοκομεία κι είναι πάντα καλοδεχούμενες απ' τους τραυματίες.


Αυτές τις μέρες παίζεται σ' έναν κινηματογράφο μια ταινία ρωσική. Τι ρωσική, σοβιετική δηλαδή. Η εντολή απ' την Οργάνωση είναι μην πάει κανένας, να σαμποταριστεί η ταινία. Είναι σκέτη προπαγάνδα, λένε. Ελα όμως που στη Σχολή διαδόθηκε πως είναι πολύ καλή, και ξεκινάνε να τη δούνε πολλά παιδιά, ένα τσούρμο. Πάει μαζί κι ο Φώντας, προσέχει μόνο, καθώς μπαίνει, μην τον πάρει κανένα μάτι.


Το έργο ήτανε, όπως το λέγανε, πολύ καλό. Θα τη θυμάται τη σκηνή που, σ' ένα στάδιο γεμάτο κόσμο, ένα μαύρο μωράκι περνά από αγκαλιά σε αγκαλιά, όλοι του κάνουνε χαρές, του λένε τραγούδια.


Στην αίθουσα βλέπει κι άλλο παιδί απ' την Οργάνωση... «Να ακόμα ένας που παράκουσε», λέει μέσα του. Τον Φώντα τον καλέσανε πάλι σε απολογία.


- Πήγες κι είδες το σοβιετικό έργο, και μην το αρνηθείς. Σε είδε ένας συναγωνιστής.


- Κι αυτός πώς πήγε;


- Αυτόν τον έστειλα εγώ, να μου αναφέρει τους παραβάτες, κι ήσουνα ο μόνος. Δεν έκανα λάθος λοιπόν που σε άκουσα να σφυρίζεις την Τρίτη Διεθνή! Ο Φώντας πάει και βρίσκει τον μαέστρο:


- Ξέρετε, θέλω να σας επιστρέψω αυτή τη φυσαρμόνικα...


Του
Γιάννη ΣΤΕΦΑΝΙΔΗ

Τελευταίες ώρες

Τελευταίες ώρες 

Παπαγεωργίου Βασίλης


Κείνη την τελευταία νύχτα το Μακρονησιώτικο τάγμα σκαρφάλωσε με όλα τα συνωμοτικά μέτρα στις πλαγιές του Σκίρτση κι έφτασε στα εκατό μέτρα από τα πολυβολεία των ανταρτών. Σύμμαχός του στάθηκε και η πυκνή αντάρα, που είχε σκεπάσει όλην την κορυφή. Εκεί ζάρωσαν και περίμεναν το σύνθημα της εξόρμησης.




Οι αντάρτες, ζαβλακωμένοι από την αγρύπνια, τις μάχες και την υπερένταση των προηγούμενων ημερών, έμεναν μέσα στα πολυβολεία και τα χαρακώματα χωρίς ν' αντιληφθούν πως έχουν πολύ κοντά τους τον αντίπαλο. Κι όταν τέλειωσε η συνηθισμένη προπαρασκευή πυροβολικού, με το πρώτο «αέραα» είδαν χακί μπροστά στα ορύγματά τους. Αρχισε να δουλεύει η χειροβομβίδα κι η ξιφολόγχη. Κανένας δεν ήξερε πόσο κράτησε κείνο το κύμα της αδελφοσφαγής.


Κάποια στιγμή δόθηκε το σύνθημα της εξόδου με τη βροντερή φωνή του Σάκη: «Χειροβομβίδες αυτόματα! Απάνω τους παιδιά! Ολοι μαζί, αέραα!...» «Απάνω τους, αέραα!» βρόντηξε από δίπλα κι η φωνή του Δημήτρη. Κι έγινε η έξοδος. Από τα δυο πολυβολεία δεν μπόρεσε να βγει κανείς. Οσοι επιχείρησαν, σκοτώθηκαν. Οι άλλοι κλείστηκαν μέσα για την τελευταία τους μάχη. Πολλήν ώρα κράτησε η πολιορκία.


Το ένα γρήγορα εξουδετερώθηκε. Ομως, το άλλο κρατούσε. Τέσσερις που δοκίμασαν να το βουλώσουν, σκοτώθηκαν. Μπήκε σε ενέργεια ο τηλεβόας.


- Βούλγαροι, παραδοθείτε!


Η απάντηση ήταν κοφτές ριπές. Τότε πήρε τον τηλεβόα ο ταγματάρχης.


- Ακούστε, ληστοσυμμορίτες!


- Εδώ Δημοκρατικός Στρατός! Οχι συμμορίτες!...


- Εντάξει. Ακούστε, παιδιά! Παραδοθείτε και δε θα πάθετε τίποτα.


- Δε σας πιστεύουμε!


- Σας το εγγυούμαι εγώ!


- Εσύ ποιος είσαι;


- Ο ταγματάρχης Κανέλλος του 596!


- Μακρονησιωτών;


- Ναι!...


Παύση για λίγο. Συζήτηση στο πολυβολείο. Επειτα η απάντηση:


Εχετε κανένα λοχία Κεραμάρη Δημήτρη; Κεραμάρη από τα Αγραφα;


- Εχουμε! αναπήδησε ο ταγματάρχης.


- Αν έρθει αυτός και μας εγγυηθεί...


- Πού τον ξέρετε;


- Πείτε του, πως εδώ είναι ο αδελφός του ο Παναγιώτης.


Σε λίγο έφτασε ο ξακουστός ανάμεσα στους «ανανήψαντας» λοχίας. Ακουγε κομμουνιστές και δαιμονιζόταν. Στην αρχή απόρησε: «Ζει ακόμα, το παλιόσκυλο;» Επειτα οργίστηκε: «Να ψοφήσει, κύριε ταγματάρχα. Να τους τινάξουμε στον αέρα!...» Τελικά, αφού άκουσε τις εξηγήσεις του ταγματάρχη, «πείσθηκε»: «Αφού το λέει ο κύριος ταγματάρχης...»


Πιάνοντας τον τηλεβόα ρώτησε με ύφος τάχα αδιάφορο:


- Καλά, κύριε ταγματάρχα, να του πω να βγει, αλλά είναι σίγουρο, πως δε θα τον πειράξουμε; Ρωτώ, γιατί δε θέλω να βγω ψεύτης. Για μια τιμή ζούμε, κύριε ταγματάρχα!...


- Οχι, δε θα πάθει ούτε μια τρίχα της κεφαλής του. Σου δίνω το λόγο μου.


- Καλά, κύριε ταγματάρχα.


Γύρισε προς το πολυβολείο κι έβαλε τον τηλεβόα στο στόμα:


- Παναγιώτη! Εδώ ο Δημήτρης, ο αδελφός σου!...


- Εσύ είσαι, Δημήτρη; Ελα αδελφάκι μου, κοντά στη θυρίδα να σε δω!


- Ηρθα, να, κοίτα! Με βλέπεις;


- Ναι, αδερφέ μου, σε βλέπω! Τι κάνεις; Είσαι γερός δυνατός; Τι κάνει η μάνα; Παίρνεις γράμμα; Είναι στο χωριό για στα σύρματα;


- Γερός! Καλά είναι η μάνα. Βρίσκεται στο χωριό. Παραδώσου και θα τα πούμε!


- Φοβάμαι, Δημήτρη. Είμαστε τρεις. Τι θα γίνει με τ' άλλα τα παιδιά;


- Κοίτα εσύ τον εαυτό σου. Τι σε νοιάζει για τους άλλους;


- Οχι Δημήτρη! Ούτε συζήτηση! Ο,τι γίνουμε όλοι μαζί.


Γύρισε ο λοχίας κατά τον ταγματάρχη για να ρωτήσει. Εκείνος κατάλαβε και τον πρόλαβε... Δε θα πάθαινε κανείς. Ας ήταν βέβαιοι. Γύρισε πάλι ο Δημήτρης στον αδελφό του.


- Μη φοβάσαι. Δεν έχει να πάθει κανένας τίποτα.


- Κι αν με γελάσεις;


- Στη ζωή της μάνας μας. Οσο ζει ο Δημήτρης δε θα πειραχτεί τρίχα σας.


- Μου το ορκίζεσαι;


Ο λοχίας, πριν απαντήσει, ξαναγύρισε στον ταγματάρχη: «Να ορκιστώ»; Εκείνος κούνησε αποφασιστικά το κεφάλι σε μια κατάφαση: «Και βέβαια!»


- Παναγιώτη, σου το ορκίστηκα, μα σου το ορκίζομαι πάλι. Παραδοθείτε! Μόνο ψηλά τα χέρια, όταν βγαίνετε.


Σε λίγο άνοιξε η πόρτα δισταχτικά και φάνηκαν τα δύο πρώτα χέρια. Επειτα τα δεύτερα, τα τρίτα... Τρεις όλοι κι όλοι. Ο Παναγιώτης σάλεψε από μακριά τα χέρια στον αδελφό του, που κρατούσε ακόμα τον τηλεβόα. Αυτό μόνο πρόλαβε. Σηκώθηκε ξαφνικά μεγάλος θόρυβος κι ένα τσούρμο ξέφρενο όρμησε πάνω στα σηκωμένα χέρια με φωνές:


- Βούλγαροι, ρουφιάνοι!... Κομμούνια, το σταυρό σας!... Αχ, μας φάγατε τόσα παιδιά!...


- Ε, πίσω, τι κάνετε!... έσκουξε ο ταγματάρχης.


Ποιος όμως τον άκουγε!... Και οι τρεις βρέθηκαν κάτω από τα πόδια των δαιμονισμένων χοίρων. Ο ταγματάρχης θέλησε να γίνει κύριος της κατάστασης. Εριξε μια ριπή πάνω από τα κεφάλια τους:


- Διαλυθείτε, θα σας τουφεκίσω!...


Κόπηκε η φόρα και τ' αλαλητά των αλλοπαρμένων. Ολοι γύρισαν κατά τη φωνή για να ξεδιαλύνουν τις διαθέσεις του θηριοδαμαστή.


- Προσοχή, το σταυρό σας!...


Το μπουλούκι άνοιξε και καταλάγιασε σε μαρμαρωμένες κολόνες. Ανάμεσα από τα ακίνητα πόδια φάνηκαν τρεις σωροί, που αναχτυπιούνταν. Ο λοχίας πέταξε τον τηλεβόα κι όρμησε αλαφιασμένος. Γονάτισε κι αγκάλιασε τον αδελφό του. Δοκίμασε να τον ανασηκώσει, μα δεν μπόρεσε να τον κάνει ζάφτι. Το κορμί ξέφυγε από τα χέρια του, τινάχτηκε απάνω σ' ένα χοροπήδημα ασφυξίας, σηκώνοντας ψηλά τα χέρια. Εκανε μερικά αβέβαια παραπατήματα κι έγειρε να πέσει μ' ένα ρόγχο παράξενο. Ο λοχίας τον άρπαξε στον αέρα να τον συγκρατήσει, μα παρασύρθηκε στην πτώση και βρέθηκε πάλι στα γόνατα. Κείνη τη στιγμή τα αίματα πιτσίλισαν το πρόσωπό του κι ένιωσε μιαν αρμυρή γεύση στα χείλη του. Εκλεισε τα μάτια από φρίκη κι άπλωσε τη χούφτα να φράξει τον κόκκινο πίδακα, που τιναζόταν από τη φλέβα του λαιμού. Μα το κορμί πάλι ξέφυγε από την αδελφική περίπτυξη μ' έναν ύστατο σπασμό. Πήρε δυο τούμπες, αναχτυπήθηκε σα σφαγμένο κοτόπουλο κι ησύχασε ανασκελωμένο. Ανοιχτά χέρια, ανοιχτό στήθος, ματωμένα γένια, πρόσωπο μελιτζανί, παραμορφωμένο από την αγωνία του θανάτου. Κάποιος πρόλαβε να του κόψει την καρωτίδα με τη «μαυρομάνικη»!...


Εμεινε ο λοχίας αποσβολωμένος πολλήν ώρα, καθώς είχε καρφωμένα τα τρελά μάτια του πάνω στο άψυχο κορμί του αδελφού. Εσκυψε έπειτα, τον φίλησε κι ακούστηκε η φωνή του πνιγμένη στα δάκρυα:


- Αδερφάκι μου!... Ποιος σου το 'κανε αυτό!... Πες μου, ποιος!...


Σηκώθηκε έπειτα απάνω και γύρισε ξέφρενος στις παγωμένες κολόνες.


- Ποιος απ' αυτούς; Ποιος από σας;... Εσύ;... Εσύ; Εσύ;... Καμιά απάντηση στην πονεμένη κραυγή που πήρε τόνους υστερίας.


- Κανείς, λοιπόν; Κανείς, ε; Τότε εγώ το 'κανα!...


Τράβηξε σαν αστραπή το πιστόλι κι άρχισε να πυροβολεί πάνω στο άφωνο πλήθος, φωνάζοντας: «Εγώ, εγώ, εγώ»!!... Κι ώσπου να σκεφτεί ο ταγματάρχης να τον εμποδίσει, να τον σταματήσει, γύρισε το πιστόλι στο κεφάλι του: «Εγώωω»!!...


Επεσε το συγκρότημα Σκίρτση μαζί με τα δύο αδέρφια της χήρας των Αγράφων που χάθηκαν από την αποχαλίνωση της χαμένης ανθρωπιάς.


Του
Νίκου ΚΥΤΟΠΟΥΛΟΥ

Τα τρία αδέλφια

Τα τρία αδέλφια

Παπαγεωργίου Βασίλης

Με το που μας κήρυξαν τον πόλεμο οι Γερμανοί βομβάρδισαν τον Πειραιά κι ένα καράβι φορτωμένο πυρομαχικά τινάχτηκε στον αέρα - οι παλιοί ακόμα θυμούνται την ΕΚΡΗΞΗ - με αποτέλεσμα να φοβηθεί ο πληθυσμός γύρω από το λιμάνι και να ξεχυθεί στους δρόμους προς την Κοκκινιά και το Κουτσουκάρι, το σημερινό πασίγνωστο Κορυδαλλό, που τότε είχε λίγα σπίτια, πολλές αλάνες, ρέματα και αρκετή βλάστηση. Ενα τσούρμο κυνηγημένων από το φόβο των στούκας που σπέρνανε το θάνατο και την καταστροφή ήρθε και στη δική μας γειτονιά για περισσότερη ασφάλεια και βολεύτηκαν προσωρινά εδώ κι εκεί. Μια οικογένεια πενταμελής εγκαταστάθηκε σ' ένα αντικρινό υπόγειο που χρησιμοποιούνταν και ως καταφύγιο όταν οι στριγκλιές της σειρήνας προειδοποιούσαν τους κατοίκους να προφυλαχτούν. Μια άλλη οικογένεια που ξεσπιτώθηκε στο Χατζηκυριάκειο με πέντε παιδιά μεγαλύτερα από την παρέα μας στη γειτονιά, χαρισματικά και τα τρία αγόρια και τα κορίτσια, βάλθηκαν να λύσουν οριστικά το πρόβλημα της στέγης, στήνοντας αρχικά μια παράγκα στην άκρη ενός ρέματος κι εκεί φάνηκε η δύναμη και η επιδεξιότητα των καινούριων γειτόνων. Στην προσπάθειά τους αυτή, βοηθήθηκαν και από τους περιοίκους, που, κατά το πλείστον, ήταν άνθρωποι του γκασμά και του μυστριού με ροζιασμένες παλάμες και περίσσια ανθρωπιά.




Τα κορίτσια ήταν μεγαλύτερα στην ηλικία και από την πρώτη μέρα του πολέμου με τους Ιταλούς έκαναν ό,τι μπορούσαν για να βοηθήσουν στην πανεθνική προσπάθεια της αντίστασης στη φασιστική επιδρομή, καθώς και τους ηλικιωμένους και τα ορφανά. Οπου δυστυχία, κι αυτές παρούσες προσφέρανε το κατά δύναμη, σε μια εποχή που πλήθος ανθρώπων πέθανε από πείνα και κακουχίες πολλές.


Στη γειτονιά ήρθαν με δικό τους μεταφορικό μέσον με μια σακαράκα από τα πρώτα αυτοκίνητα που κυκλοφόρησαν, σκελετωμένο θαρρείς από την πολυκαιρία με λάστιχα στις ρόδες συμπαγή και ήταν αυτό που τους έβγαλε παλικάρια στο στήσιμο της παράγκας. Με αυτό το απαρχαιωμένο φορτηγό, έκαναν βόλτες στους άδειους χωματόδρομους και τα τρία αγόρια και οι πιτσιρικάδες σκαρφαλωμένοι πάνω του έβρισκαν της ψυχής τους τα αγαθά! Και δεν ήταν μόνο καλοί οδηγοί τα τρία αδέλφια, αλλά και αναβάτες στα άλογα του Ιππόδρομου...


Να μην τα πολυλογούμε, ό,τι και αν έκαναν ήταν ξεχωριστοί και δαχτυλοδειχτούμενοι, όπως και η δράση τους στην ΕΠΟΝ που είχαν να λένε όλοι για την ανδρεία τους και τον καλό τους χαρακτήρα.


Πέρασε καιρός δύσκολος, η Κατοχή αβάσταχτη, ο θάνατος χτυπούσε ομαδικά τη συνοικία, δεν υπήρχαν τρόφιμα, είδη καθαριότητας, φάρμακα, περίθαλψη και με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές ο κόσμος οργανώθηκε σε πλατιά έκταση στο ΕΑΜ και πολέμησε για ν' απαλλαγεί ο τόπος από τη χιτλερική βαρβαρότητα. Και στον αγωνιστικό τομέα οι νέοι συντοπίτες όχι απλά πρωτεύσανε, αλλά έγιναν ήρωες.


Πιο πάνω από τα σπίτια μας και πιο κάτω από τις φυλακές, που τότε δεν υπήρχαν παρά μόνο το «Ασυλο Αλητοπαίδων», που φαινόταν το κτίριό του απ' όλο το Λεκανοπέδιο, υπήρχαν οι στρατώνες όπου προπολεμικά εκπαιδεύονταν οι νεοσύλλεκτοι και οι Γερμανοί κατακτητές είχαν μετατρέψει σε πυριτιδαποθήκες. Κάποια ανοιξιάτικη μέρα, λοιπόν, του βάλανε φωτιά και όλη η περιοχή σε πεντακόσια περίπου μέτρα ολόγυρα γέμισε βλήματα παντός είδους πυρομαχικών, κάλυκες, χειροβομβίδες, οβίδες, τορπίλες και ό,τι άλλο σύνεργο του διαβόλου εφευρέθη από νοσηρούς εγκεφάλους για την ανθρώπινη καταστροφή. Δεν είναι υπερβολή ότι τα καπνίζοντα καυτά σιδερικά του θανάτου είχαν σκεπάσει τους κοντινούς δρόμους. Οι σοβάδες του σπιτιού μας είχαν πέσει και στην αυλή υπήρχαν τέσσερις χειροβομβίδες!


Το περίεργο είναι ότι δεν υπήρξαν θύματα κατά την έκρηξη, ενώ σκοτώθηκαν ή ακρωτηριάστηκαν αρκετοί που προσπαθούσαν να απογομώσουν τα πυρομαχικά από την εκρηκτική ύλη. Ενας απ' αυτούς ήταν ο Γιώργος, ένα από τα τρία νιόφερτα αγόρια που σύχναζε στην πυρπολημένη περιοχή του ξύλινου στρατοπέδου και διάλεγε ό,τι ήταν χρήσιμο στον αγώνα της οργάνωσης εναντίον των κατακτητών, ώσπου κάποια στιγμή μία έκρηξη τον κόλλησε νεκρό στο συρματόπλεγμα.


Τ' αδέλφια του αλησμόνητου για το θάρρος και τα κατορθώματά του Γιώργου, ο Γιαννάρας και ο Νίκος συνέχισαν απτόητοι τον αγώνα εναντίον των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους, που δεν τολμούσαν πια να ξεμυτίσουν στην ηρωική Κοκκινιά και το Κουτσουκάρι χωρίς βαρύ οπλισμό.


Στα παλικαρόπουλα της γειτονιάς που πριν τον πόλεμο παίζανε πετροπόλεμο χωρίς μίσος και πάθος με άλλα παιδιά, πλαισιωμένα πια μ' εκείνα που ήρθαν από την περιοχή του λιμανιού εξαιτίας των βομβαρδισμών, αποτέλεσαν ισχυρή ομάδα κρούσεως στις οδομαχίες με τους Γερμανοτσολιάδες. Γυρίζανε με το χωνί στους δρόμους και ενθαρρύνανε τον πληθυσμό, δίνοντάς του κουράγιο και μεταδίδοντάς του την ελπίδα της Λευτεριάς που είχε αρχίσει ήδη να ροδίζει στις ψυχές των καταταλαιπωρημένων ανθρώπων. Ακόμα γέμιζαν τους μαντρότοιχους με κόκκινα γράμματα και τα συνθήματά τους μιλούσαν για την απελευθέρωση του τόπου και το θεριό του χιτλερισμού που τελειώνουν τα ψωμιά του.


Τη μέρα του Μπλόκου, που θανατώθηκαν στη Μάντρα της Κοκκινιάς διακόσια περίπου άτομα και χιλιάδες στάλθηκαν όμηροι στη Γερμανία, πιάστηκα στο δρόμο το πρωί μη γνωρίζοντας τι συμβαίνει και μαζί με άλλους βρεθήκαμε στο ύψωμα της Δεξαμενής κατηγορούμενοι ότι κάπου κρύβουμε όπλα. Αν δε μαρτυρήσετε θα σας σκοτώσουν, μας συμβούλεψε ένας ελληνόφωνος συνεργάτης των κατακτητών που μας έκανε αναγνώριση και ...δεν αστειευόταν. Ο επικεφαλής αξιωματικός των SS είχε βγάλει την απόφασή του «άλες καπούτ!» Εκτέλεση, δηλαδή! Προς τούτο, μας στήσανε στον τοίχο της δεξαμενής, όπως και το μυδράλιο λίγα μέτρα πιο εκεί μπροστά μας και τον χειριστή έτοιμο να εκτελέσει το παράγγελμα πυρ! Με τη μεσολάβηση, όμως, ανώτατου Ελληνα αξιωματικού, πιθανόν του Πλιντζανόπουλου, η εκτέλεση ματαιώθηκε και αντ' αυτής οδηγηθήκαμε στο Μπλόκο για ό,τι επακολούθησε. Εκεί, τοποθετηθήκαμε οκλαδόν κατά ηλικίες και με διαδρόμους ανάμεσα στο τεράστιο πλήθος της πλατείας οι καταδότες διευκολύνονταν ...στο αντεθνικό και αδελφοκτόνο «έργο τους».


Στη δική μου πεντάδα ήταν ο Βαγγέλης, του γυαλοπώλη ο γιος, ο Μικές, που όταν τον υπέδειξε ο προδότης, έλεγε παρακαλετά: - Εμένα Βασίλη; Και οι δυο σκοτώθηκαν, ο Γιαννάρας πλάι τους τη γλίτωσε φτηνά! Και ήρθαν τα σαρανταήμερα των θυμάτων και η οργάνωση αποφάσισε να τιμηθεί η μνήμη τους στο ίδιο σημείο της σφαγής, όταν ο Γιαννάρας μαζί μ' έναν ακόμα συναγωνιστή, τον Νικηταρά, χτύπησαν την πόρτα μας και ζήτησαν να τους ακολουθήσω στο μνημόσυνο των πεσόντων, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν και τα γειτονόπουλα.


Τους ακολούθησα και την ώρα που το πλήθος που πλημμύρισε την πλατεία Οσίας Ξένης σιγοτραγουδούσε το «Επέσατε θύματα αδέλφια εσείς στον τίμιο αγώνα», ένα πολυβόλο από το ύψωμα του Καραβά άρχισε να «κακαρίζει» και οι σφαίρες του να θερίζουν το συγκεντρωμένο λαό. Αρκετοί ήταν οι νεκροί της άνανδρης επίθεσης, ανάμεσα στους οποίους και ο Γιαννάρας ο παραγκάς. Αυτό ήταν το παρατσούκλι των παιδιών αυτών, επειδή ζούσαν στην παράγκα που έστησαν μάνι μάνι, όταν η έκρηξη στον Πειραιά ανάγκασε την οικογένεια ...να πάρει τα βουνά! Το τρίτο παλικάρι, ο Νίκος, αξιώθηκε να χαρεί το γλυκοχάραμα της Λευτεριάς, αλλά αργότερα κατηγορήθηκε ...για προδοσία και ...στάλθηκε για αναμόρφωση στο Μακρονήσι!


Του
Βαγγέλη ΜΗΝΙΩΤΗ


    


Του Βαγγέλη ΜΗΝΙΩΤΗ




Ο Βαγγέλης Μηνιώτης γεννήθηκε στον Πειραιά το 1927 και από νεαρή ηλικία άρχισε να γράφει στον τοπικό Τύπο. Συνεργάστηκε κατά καιρούς με διάφορα περιοδικά, κυρίως με κλαδικά έντυπα, όπως «Η φωνή της ΓΣΕΕ», όπου είχε τη στήλη του χρονογραφήματος και «Η φωνή των φαρμακοϋπαλλήλων», που υπηρέτησε ανιδιοτελώς δεκαετίες, καθότι φαρμακοϋπάλληλος.




Οταν έγινε συνταξιούχος πια, έκανε την παρουσία του στα Γράμματα με δέκα έως τώρα βιβλία, κάποια εκ των οποίων έχουν βραβευτεί.


Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της ΕΣΗΕΠ και άλλων πνευμ

ΚΕΡΚΥΡΑ-Η ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ

Η Ν.Ε. Κέρκυρας του ΚΚΕ: 

«Το ΚΚΕ καταγγέλλει την συγκυβέρνηση των τριών κομμάτων ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ για την εισβολή των ΜΑΤ στη «Χαλυβουργία Ελλάδος». Η χρήση χημικών, οι ξυλοδαρμοί, η τρομοκρατία και οι συλλήψεις απεργών που περιφρουρούσαν την απεργία τους δείχνουν για μία ακόμη φορά το αληθινό πρόσωπο της κυβέρνησης. Επιβεβαιώνεται και πάλι ότι αυτό το κράτος, οι καπιταλιστές και οι κυβερνήσεις τους είναι ενωμένοι ενάντια στους εργάτες, τα άλλα λαϊκά στρώματα, τη λαϊκή οικογένεια που αγωνίζεται απεγνωσμένα να τα βγάλει πέρα.
Η τρομοκρατία είναι το όπλο του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων του ενάντια στον άνεργο που παλεύει για δουλειά, ενάντια στον απλήρωτο που διεκδικεί τα δεδουλευμένα, στον εργαζόμενο που πετσοκόβουν τον μισθό του. Απέναντι σε αυτό οι εργαζόμενοι, τα πλατιά λαϊκά στρώματα πρέπει να αντιπαραθέσουν την ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ και την αλληλεγγύης τους. Ο αγώνας των 263 ημερών των χαλυβουργών είναι αγώνας όλων μας. 
Το ΚΚΕ απαιτεί να αποσυρθούν αμέσως τα ΜΑΤ απ’ τη «Χαλυβουργία» και να αφεθούν ελεύθεροι οι συλληφθέντες. 
Καλούμε τον κερκυραϊκό λαό να δείξει τη αλληλεγγύη στον αγώνα των χαλυβουργών. Η τρομοκρατία κατά του λαού μας δεν πρέπει να περάσει».




ΠΑΜΕ Κέρκυρας: Κάτω τα χέρια από τους εργαζόμενους της Χαλυβουργίας

Η γραμματεία Κέρκυρας του ΠΑΜΕ διοργανώνει σήμερα στις 19:30 το απόγευμα κάτω από τα γραφεία του ΚΚΕ πικετοφορία διαμαρτυρίας, ενώ τη Δευτέρα καλεί όλους τους πολίτες σε συλλαλητήριο στην Πλατεία Σαρόκου: «Η Γραμματεία Κέρκυρας του ΠΑΜΕ καταγγέλλει την επέμβαση των δυνάμεων καταστολής σήμερα τα ξημερώματα προκειμένου να σπάσει ο ηρωικός αγώνας των εργαζόμενων της χαλυβουργίας, που βρίσκονται στις πύλες του εργοστασίου για 263 μέρες: «Η κυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ είναι η βασική υπεύθυνη για την εισβολή των ΜΑΤ στη «Χαλυβουργία Ελλάδος», μετά την εισαγγελική εντολή.  Καταγγέλλει τη χρήση χημικών, τους ξυλοδαρμούς και τις συλλήψεις απεργών προκειμένου να προστατευτεί ο απεργοσπαστικός μηχανισμός του Μάνεση. Τεράστιες ευθύνες έχουν και οι Υπουργοί Δημόσιας Τάξης κ. Δένδιας και Δικαιοσύνης κ. Ρουπακιώτης που παίζουν το ρόλο του προστάτη του μεγάλου κεφαλαίου απέναντι στον αγώνα των εργατών για μία αξιοπρεπή ζωή.
Το χτύπημα που επιχειρήθηκε τα ξημερώματα με γκανγκστερικό τρόπο, δεν στοχεύει μόνο τους αγωνιστές χαλυβουργούς που απεργούν επί 9 μήνες για τα στοιχειώδη δικαιώματα τους. Αποτελεί επίθεση στο σύνολο της εργατικής τάξης, προκειμένου να σκύψει το κεφάλι, για να περάσει ο οδοστρωτήρας της βάρβαρης αντιλαϊκής πολιτικής.
Η τρομοκρατία είναι το όπλο του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων του ενάντια στον άνεργο που παλεύει για δουλειά, ενάντια στον απλήρωτο που διεκδικεί τα δεδουλευμένα, στον εργαζόμενο που πετσοκόβουν τον μισθό του. Απέναντι σε αυτό οι εργαζόμενοι, τα πλατιά λαϊκά στρώματα πρέπει να αντιπαραθέσουν την ΤΑΞΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ και την αλληλεγγύης τους. Ο αγώνας των χαλυβουργών είναι και δικός μας. Είναι αγώνας της ΤΑΞΗΣ ΜΑΣ.
Η Γραμματεία Κέρκυρας του ΠΑΜΕ απαιτεί να αποσυρθούν αμέσως τα ΜΑΤ από τη «Χαλυβουργία» και να αφεθούν ελεύθεροι οι συλληφθέντες. Καλεί επίσης κάθε σωματείο, κάθε εργαζόμενο και εργαζόμενη να ανταποκριθούν στην πρωτοβουλία του ΠΑΜΕ».


Ο Σύνδεσμος Ξενοδοχοϋπαλλήλων Κέρκυρας

«Ο Σύνδεσμος Ξενοδοχοϋπαλλήλων Κέρκυρας καταγγέλλει την τρομοκρατική ενέργεια του κράτους τρομοκράτη να επιχειρήσει  δια της βίας να επιβάλλει το δίκιο της κερδοφορίας του βιομήχανου Μάνεση σε βάρος των αγωνιζόμενων παραγωγών  του πλούτου που απεργούν επί 9 μήνες , δίνοντας  ένα περήφανο ηρωικό αγώνα που αποτελεί  φωτεινό παράδειγμα για ολόκληρη την εργατική τάξη. Οι Έλληνες χαλυβουργοί και από αυτή τη μάχη θα  βγουν νικητές. Το δίκιο της εργατικής τάξης  θα τσακίσει την κερδοφορία των παράσιτων την οικονομίας. Ο φασισμός δεν θα περάσει».

Τα «πρότυπα» των κομμάτων του ευρωμονόδρομου

Τα «πρότυπα» των κομμάτων του ευρωμονόδρομου

Οποια πρότυπα κι αν διαλέξει κανείς να εξετάσει από αυτά που προβάλλουν τα κόμματα του ευρωμονόδρομου στους εργαζόμενους τάζοντάς τους καλύτερες μέρες, θα διαπιστώσει πως συνηγορούν όλοι στο πώς η εργατική - λαϊκή οικογένεια θα δεχτεί να βουλιάζει σε συνεχείς στερήσεις. Θα διαπιστώσει πως συμφωνούν όλοι στο ότι πρέπει να μεγαλώνει η διαφορά μεταξύ του επιπέδου ζωής που σήμερα έχουν οι εργαζόμενοι και του επιπέδου ζωής που θα μπορούσε να τους διασφαλίσει ο πλούτος που οι ίδιοι παράγουν και μάλιστα αυξάνουν. Δηλαδή, να υπάρξει κι άλλη πτώση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι - όπως αναφέρεται και σε ενημέρωση του Κοινωνικού Πολύκεντρου της ΑΔΕΔΥ για τους κατώτατους μισθούς στην Ευρώπη - σε χώρες που το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζουν ως πρότυπα οικονομικής ανάπτυξης που ζηλεύουν και θέλουν να φτάσει η χώρα μας, ο θεσμός του κατώτατου μισθού δεν υπάρχει καν! «Η Γερμανία μαζί με την Αυστρία και την Ιταλία δεν έχουν καμία ρύθμιση ή κάλυψη των εργαζομένων σε ό,τι αφορά το κατώτατο όριο αμοιβής», τονίζεται χαρακτηριστικά. Μάλιστα, «σε καμία από τις πέντε σκανδιναβικές χώρες (Δανία, Φινλανδία, Ισλανδία, Νορβηγία και Σουηδία) δεν υπάρχει ρύθμιση υποχρεωτικού κατώτατου μισθού».

***

Συμπέρασμα; Η «άνθιση» της οικονομίας για την οποία περηφανεύονται όχι μόνο τα κυβερνητικά επιτελεία των συγκεκριμένων χωρών αλλά γενικότερα τα στελέχη της ΕΕ και οι δυνάμεις του ευρωμονόδρομου, απαιτεί διαρκή συρρίκνωση της προστασίας των εργαζομένων απέναντι στις εργοδοτικές αξιώσεις που στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας» δε θέλουν κανένα όριο, κανένα φρένο, προκειμένου να υπάρχει διαρκής μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης. Αλλωστε και στην Ελλάδα, δεν είναι λίγες οι φορές που εργοδοτικοί φορείς και κέντρα έχουν διατυπώσει την άποψη ότι είναι αναχρονιστικός ο θεσμός της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, των Συλλογικών Συμβάσεων γενικότερα. Την ίδια στιγμή, φυσικά, ήδη στους τόπους δουλειάς και τους κλάδους, οι ατομικές συμβάσεις δίνουν και παίρνουν. Οι επιχειρησιακές συμβάσεις γενικεύονται, ιδιαίτερα τώρα που οι εργοδότες έχουν τη δυνατότητα να συνάπτουν συμφωνίες χωρίς να υποχρεώνονται να τηρούν την ΕΓΣΣΕ.

Αλλωστε, με κάθε ευκαιρία τα στελέχη και της τρόικας και όλων των κομμάτων του ευρωμονόδρομου κλίνουν σε όλες τις πτώσεις τις «ανάγκες» που γεννούν τα νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας (δηλαδή η αντιμετώπιση της κρίσης προς όφελος του κεφαλαίου) και εντείνουν τους εκβιασμούς προς την εργατική τάξη για να δεχτεί τσάκισμα των δικαιωμάτων της ώστε ... να γλιτώσει από την ανεργία. Ισχυρισμός βέβαια που μόνο αλήθεια δεν είναι, αφού ποτέ η «κοινωνική συναίνεση» και «ειρήνη» δεν έσωσαν τους εργαζόμενους από την επίθεση στις κατακτήσεις τους. Αλλωστε, ακόμα και στις χώρες όπου το λεγόμενο «εργατικό κόστος» (όπως χυδαία το κεφάλαιο και οι υποστηρικτές του έχουν επιλέξει να ονομάζουν το σύνολο των εργατικών δικαιωμάτων και κατακτήσεων) είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με τη χώρα μας, η κρίση βαθαίνει εξίσου, η ανεργία μεγαλώνει.

***

Τα πενιχρά μεροκάματα (στην Ισπανία το κατώτατο ωρομίσθιο είναι 3,89 ευρώ, στην Πορτογαλία 2,92 ευρώ, στην Πολωνία 2,1 ευρώ, στην Τσεχία 1,96 ευρώ, στην Ουγγαρία 1,92 ευρώ, στη Σλοβακία 1,88 ευρώ, στην Εσθονία 1,8 ευρώ, στη Λετονία 1,68 ευρώ, στη Λιθουανία 1,4 ευρώ, στη Ρουμανία 0,97 ευρώ, στη Βουλγαρία 0,8 ευρώ) δεν απέτρεψαν ούτε τα «λουκέτα» ούτε τη μετακόμιση επιχειρήσεων προς αναζήτηση ακόμα φτηνότερων εργατικών χεριών σε χώρες της Ασίας, της Αφρικής. Για τον απλούστατο λόγο ότι η λύση στο πρόβλημα «μείωση της παραγωγής» και «υπονόμευση των παραγωγικών δυνατοτήτων της πατρίδας κάθε λαού», δηλαδή στην οικονομική κρίση και στην επιδίωξη του κεφαλαίου να επενδύει μόνο σε τομείς που μπορεί να βγάλει μεγάλο και γρήγορο κέρδος, (γι' αυτό δεν αξιοποιεί όλες τις πλουτοπαραγωγικές πηγές μιας χώρας), δε βρίσκεται στην ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης, αλλά στην κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, στην ένταξή τους σε μια οικονομία κεντρικά σχεδιασμένη που θα αναπτύσσεται με βάση την ικανοποίηση των διευρυνόμενων κοινωνικών αναγκών και όχι τη δίψα για κέρδη κάθε καπιταλιστή. Γιατί το κεφάλαιο δεν παράγει για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών αλλά για το κέρδος.

Ασκήσεις βρώμικου πολέμου των ΗΠΑ στην Αττική

Ασκήσεις βρώμικου πολέμου των ΗΠΑ στην Αττική

Μια ακόμα συνεκπαίδευση αμερικανικών και ελληνικών ειδικών δυνάμεων ολοκληρώθηκε χτες

Φωτογραφία από την άσκηση συνεκπαίδευσης Ελλάδας - ΗΠΑ, που ολοκληρώθηκε χτες

Εντείνεται, με πολεμικές ασκήσεις παντός είδους επί ελληνικού εδάφους, η προετοιμασία της πολεμικής μηχανής των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, μπροστά στο ενδεχόμενο επέμβασης στη Συρία και το Ιράν. Ταυτόχρονα, βαθαίνει και η ελληνική εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια, για λογαριασμό της ντόπιας αστικής τάξης. Σ' αυτό το πλαίσιο, ολοκληρώθηκε χτες η διμερής άσκηση μεταξύ Ειδικών Δυνάμεων Ελλάδας και ΗΠΑ, η οποία διεξήχθη το διάστημα 9-20 Ιούλη 2012 σε περιοχές της Αττικοβοιωτίας.

«Σκοπός της άσκησης - σύμφωνα με χτεσινή ανακοίνωση του ελληνικού ΓΕΕΘΑ που εκδόθηκε με την ολοκλήρωσή της - ήταν η συνεκπαίδευση στη διάσωση σε εχθρική περιοχή, στις πρώτες βοήθειες στο πεδίο της μάχης, στην εκτέλεση καταρρίχησης "fast rope" και στην εκτέλεση αλμάτων στατικού ιμάντα και ελεύθερης πτώσης ημέρα και νύχτα».

Στην άσκηση συμμετείχαν από ελληνικής πλευράς στελέχη από το ΕΤΑ, τη ΔΥΚ, τη Ζ' ΜΑΚ και τη 31 ΜΕΕΔ, ενώ από πλευράς ΗΠΑ προσωπικό από το 352d Special Operation Group της Πολεμικής τους Αεροπορίας. Στην πραγματικότητα, οι εκπαιδευόμενοι είναι οι Αμερικανοί, ενώ οι ελληνικές δυνάμεις παίζουν επικουρικό ρόλο κυρίως για προσομοίωση με εχθρικές δυνάμεις.

Η άσκηση αυτή έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά ασκήσεων «συνεκπαίδευσης» μεταξύ Ειδικών Δυνάμεων Ελλάδας και ΗΠΑ, που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα. Η προηγούμενη είχε γίνει στις 5-19 Ιούνη 2012, επίσης σε περιοχές της Αττικοβοιωτίας, με βασικό αντικείμενο τη διάσωση σε εχθρική περιοχή και την εκτέλεση καταρρίχησης, όπου συμμετείχαν από πλευράς των ΗΠΑ κυρίως χερσαίες δυνάμεις. Καθόλου καθησυχαστική δεν είναι η διαβεβαίωση από το ΓΕΕΘΑ ότι πρόκειται για «προγραμματισμένη εκπαιδευτική δραστηριότητα».

Η περιγραφή των ασκήσεων αυτών, από μόνη της παραπέμπει σε ειδικές επιχειρήσεις και σε αποστολές «ανορθόδοξου πολέμου», όπως αυτός που διεξάγεται την παρούσα περίοδο επί του συριακού εδάφους, αλλά και με διάφορους τρόπους στο έδαφος του Ιράν.

Ασκήσεις τέτοιου είδους παραπέμπουν σε ειδικές επιχειρήσεις «βρώμικου» πολέμου στο εσωτερικό άλλων χωρών. Καθόλου συμπτωματικά, πέρσι το καλοκαίρι ψηφίστηκε στην ελληνική Βουλή από ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑ.Ο.Σ., το μνημόνιο για το «συντονιστικό κέντρο ειδικών επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ», όπου τον πρώτο λόγο έχουν οι «δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων»των ΗΠΑ, που είναι γνωστές για τις επιχειρήσεις «βρώμικου» πολέμου στο έδαφος άλλων χωρών.

Υπενθυμίζεται ότι στην αεροπορική βάση της Καλαμάτας, στη διάρκεια της ΝΑΤΟικής εισβολής στη Λιβύη, είχαν εγκατασταθεί 300 Αμερικανοί για κάθε είδους αποστολές στην ευρύτερη περιοχή και είναι άγνωστο εάν και πόσοι παραμένουν ακόμα εκεί.

Επρόκειτο για μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ για αποστολές έρευνας και διάσωσης μάχης, στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή μέχρι τις αφρικανικές ακτές. Η δύναμη περιελάμβανε και τρία ελικόπτερα, με αποστολή τον εντοπισμό και τη διάσωση πληρωμάτων των μαχητικών αεροσκαφών των ΗΠΑ και των άλλων ΝΑΤΟικών χωρών με το αντίστοιχο προσωπικό πτήσης και υποστήριξης.

Να σημειωθεί τέλος ότι ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, Π. Παναγιωτόπουλος,συνοδευόμενος από τους αρχηγούς ΓΕΕΘΑ και ΓΕΝ, επισκέφθηκε προχθές την κορβέτα «Lahav» του Πολεμικού Ναυτικού του Ισραήλ, που είχε καταπλεύσει στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας. Ωστόσο η ανακοίνωση εκδόθηκε χτες, μετά την αναχώρηση του πλοίου, σε εφαρμογή της ισραηλινής τακτικής να μην αποκαλύπτουν τις κινήσεις τους.