Δεν αποτελεί κάποια έκπληξη ότι η εκκλησία και ιδίως τα ηγετικά της κλιμάκια ανεξαρτήτως χώρας και δόγματος, βρίσκονται παραδοσιακά στην πρώτη γραμμή του αντικομμουνισμού, πλέον όμως βλέπουμε ότι προσπαθούν να πρωταγωνιστήσουν και στο ξαναγράψιμο της ιστορίας, προωθώντας αντιεπιστημονικά ιδεολογήματα, τα οποία δε γίνονται καν αποδεκτά από το σύνολο των αστών επιστημόνων της περιόδου.
Ο λόγος για την προσευχή και την ακόλουθη ομιλία του οικουμενικού πατριάρχη Βαρθολομαίου στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, ανήμερα της 87ης “επετείου” του λεγόμενου Χολόντομορ, της θεωρίας δηλαδή που θέλει το λιμό που επηρέασε ευρύτατα τμήματα της ΕΣΣΔ και όχι φυσικά μόνο την Ουκρανία στις αρχές της δεκαετίας του ’30, να αποτελεί αποτέλεσμα “γενοκτονίας του Στάλιν σε βάρος του ουκρανικού λαού”. Μια θεωρία που ξεκίνησε περίπου την ίδια εποχή από Ουκρανούς εθνικιστές εμιγκρέδες, διαδόθηκε στο ευρύ κοινό από σεσημασμένους αναθεωρητές ιστορικούς όπως το Ρόμπερτ Κόνκουεστ και αργότερα το Στεφάν Κουρτουά με τη διαβόητη “Μαύρη Βίβλο του κομμουνισμού”, ενώ σήμερα κύριος εκφραστής της στα διεθνή φόρα είναι η μετά – Μεϊντάν κυβερνήσεις της Ουκρανίας. Ναι, αυτές που μεταξύ όλων των άλλων κατορθωμάτων τους, δεν έχουν αφήσει φασιστικό φιντάνι στην ιστορία της χώρας τους που να μην έχουν επίσημη επέτειο.
Ως γνωστόν, η σχέση οικουμενικού πατριαρχείου – Ουκρανίας και ειδικότερα της ουκρανικής εκκλησίας είναι κάτι παραπάνω στενές, προκαλώντας και τους γνωστούς τριγμούς στις σχέσεις με το πατριαρχείο της Μόσχας. Δεν είναι τυχαίο που στη συγκεκριμένη Θεία Λειτουργία παρέστησαν ο ιερατικώς υπεύθυνος της ουκρανικής κοινότητας της Πόλης, Χαράλαμπος Νίτσεφ, ο πρόξενος της Ουκρανίας Ολεξάντρ Γκαμάν, καθώς και άλλοι εκπρόσωποι των διπλωματικών αρχών και της ουκρανικής παροικίας. Εδώ όμως δε θα μας απασχολήσουν οι ενδοεκκλησιαστικοί ανταγωνισμοί και οι γεωπολιτικές τους προεκτάσεις, αλλά το ίδιο το περιεχόμενο όσων “θεάρεστων” ειπώθηκαν στο όνομα των απανταχού ορθοδόξων.
Ο οικουμενικός πατριάρχης, λοιπόν, ανέλαβε να παραδώσει διάλεξη σύγχρονης ιστορίας, υποστηρίζοντας πως ο 20ός αιώνας μπορεί να θεωρηθεί η πιο τραγική περίοδος στην ανθρώπινη ιστορία – σίγουρα πολύ τραγικότερος από τα ειρηνικά χρόνια που το πατριαρχείο ήταν τοποτηρητής του πολυχρονεμένου σουλτάνου- , λόγω των δύο παγκόσμιων πολέμων, άλλα περισσότερο κι άλλα λιγότερο γνωστά. “Μεταξύ των τελευταίων, πρέπει να αναφέρουμε το Holodomor, τον Μεγάλο Λιμό στην Ουκρανία, που στόχευε στην εξόντωση επτά έως δέκα εκατομμυρίων ευσεβών Ουκρανών διά λιμοκτονίας, κατά τη διάρκεια των πιο φρικτών χρόνων του σοβιετικού καθεστώτος, από το 1932 έως το 1933, και το οποίο μνημονεύουμε προσευχητικά αυτή την ημέρα“. Όχι απλά υπήρξε χολόντομορ δηλαδή, αλλά ήταν και 7 ως 10 εκ., ακατέβατα. Το καλύτερο όμως ο ορθόδοξος ποιμενάρχης το άφησε για το τέλος, με φρασεολογία βγαλμένη από τις καλύτερες παραδόσεις αντίδρασης και σκοταδισμού που τόσο ευδοκίμησαν στο Πατριαρχείο από το 1453 κι εντεύθεν:
“Ο ουκρανικός όρος Holodomor αναφέρεται στον σκοπίμως προκληθέντα λιμό, το διαβολικό σχέδιο του σταλινικού συστήματος που είχε ως στόχο μια καλά σχεδιασμένη γενοκτονία ενός ιδιαίτερα ευσεβούς λαού, με σκοπό την εξάλειψη της χριστιανικής πίστης και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ενώ, παραδόξως, εκείνη την περίοδο, ο ουκρανικός λαός είχε ευλογηθεί με μια άφθονη συγκομιδή σιτηρών και άλλων αγαθών. Και ενώ οι άνθρωποι πέθαιναν από την πείνα, το σοβιετικό καθεστώς εξήγε τις καλλιέργειές τους στον κόσμο, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση ότι η Ουκρανία ήταν μια ευημερούσα χώρα“.