Την πρώτη του συνεδρίαση πραγματοποίησε
την περασμένη Δευτέρα το ΔΣ του νεοσύστατου «Παρατηρητηρίου για τη
Δημοκρατία στα Βαλκάνια, τη Μαύρη Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο»,
υπό την αιγίδα του υπουργείου Εσωτερικών, στη Θεσσαλονίκη. Στο ΔΣ
συμμετέχουν κυβερνητικά στελέχη και ακαδημαϊκοί του ΑΠΘ και του
Πανεπιστημίου Αιγαίου. Από τους βασικούς σκοπούς του Παρατηρητηρίου,
όπως μας πληροφορεί, είναι η μελέτη «του πολιτικού περιβάλλοντος στη
συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, των θεσμών της πολυεπίπεδης
διακυβέρνησης και της πολιτικής κουλτούρας στα Βαλκάνια, τη Μαύρη
Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο».
Χωρίς περιστροφές, στην
πανηγυρική πρώτη συνεδρίαση, ο αρμόδιος υφυπουργός Εσωτερικών,
εκπροσωπώντας στο ΔΣ την κυβέρνηση, δήλωσε ότι «το Παρατηρητήριο
προβάλλει την ηγετική και στρατηγική θέση που επιδιώκει να διαδραματίσει
η Ελλάδα στη Βαλκανική. Παράλληλα, αναλύοντας τις εξελίξεις στην
περιοχή της Μαύρης Θάλασσας και της Ανατολικής Μεσογείου, προσθέτουμε
νέα εργαλεία για τη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής και την ανάπτυξη των
διμερών σχέσεων της πατρίδας μας με τις χώρες της περιοχής.
Αξιοποιώντας τη γεωστρατηγική της θέση, η Ελλάδα πρέπει να αναβαθμίσει
και να ενδυναμώσει τον ρόλο και την επιρροή της στους γεωπολιτικούς
συσχετισμούς, λειτουργώντας ως δύναμη εμπιστοσύνης και σημείο αναφοράς
σε μια ευαίσθητη γεωγραφική περιοχή (...)».
Εξέφρασε μάλιστα τη
φιλοδοξία, «μέσα από τον διάλογο και τις συνεργασίες που θα προκύψουν,
να συμβάλουμε ακόμα περισσότερο στην εδραίωση της δημοκρατίας, της
ασφάλειας, της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή που είναι και το
ζητούμενο».
* * *
Με προκάλυμμα τη ...συνεργασία,
τη δημοκρατία, την ασφάλεια και την ειρήνη, που υπονομεύονται κατά
κόρον από τον αμερικανοΝΑΤΟικό σχεδιασμό στην ευρύτερη περιοχή, το
Παρατηρητήριο δεν κρύβει την πρόθεση και την αποστολή του να τον
υπηρετήσει και να συμβάλει έτσι στην προετοιμασία του εδάφους για
διευθετήσεις που ήδη «ψήνονται», με ευρωατλαντική σφραγίδα και με την
ενεργή εμπλοκή της Ελλάδας.
Αλλωστε, η ελληνική αστική τάξη, με
τις κυβερνήσεις και τα κόμματά της, επιδεικνύει με κάθε αφορμή τη
φιλοδοξία της μέσα από τέτοιες διευθετήσεις να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο
στο ΝΑΤΟικό σχεδιασμό στα Βαλκάνια (γι' αυτό υπογράφτηκε και η ΝΑΤΟική
Συμφωνία των Πρεσπών) και να αναβαθμίσει τη θέση της συνολικά στους
ανταγωνισμούς που κλιμακώνονται στην περιοχή με αιχμή τα Ενεργειακά.
* * *
Στο ίδιο μήκος κύματος,
εκπρόσωποι των Πανεπιστημίων που συμμετέχουν στο Παρατηρητήριο,
αναφέρουν πως «η μελέτη των συγκεκριμένων γεωγραφικών ενοτήτων
σχετίζεται με την στρατηγικής σημασίας θέση της Ελλάδας στην ευρύτερη
περιοχή και αφορά άμεσα τη γεωπολιτική κατεύθυνσή της», χαρακτηρίζοντας
το Παρατηρητήριο «εργαλείο με ορθολογικά στοιχεία και αποτελέσματα για
τη συνεργασία της χώρας μας με τα Βαλκάνια, τη Μαύρη Θάλασσα και την
Ανατολική Μεσόγειο».
Ως προς τη συμβολή των Πανεπιστημίων στο έργο
του Παρατηρητηρίου, σημειώνουν ότι «στόχος είναι η εξωστρέφεια και η
μελέτη όλων εκείνων των πολιτικο-κοινωνικο-οικονομικών φαινομένων που
υπάρχουν στα κράτη - μέλη της Βαλκανικής, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης,
έτσι ώστε να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα και να χρησιμοποιηθούν από το
κάθε κράτος, για να υπάρχει βελτίωση σε διάφορα "σημεία" που πιθανόν
υπάρχουν ατέλειες ή προβληματισμοί για τη δράση του».
Οι λαοί στην
περιοχή των Βαλκανίων, της ΝΑ Ευρώπης και της Μεσογείου έχουν πικρή
πείρα για το πώς οι «ατέλειες» στους «θεσμούς», όπως τις προσδιορίζουν
ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, αξιοποιήθηκαν και αξιοποιούνται ως μέσο πίεσης και ως
πρόσχημα για απροκάλυπτες παρεμβάσεις σε τρίτες χώρες, με στόχο την
προώθηση των ευρωατλαντικών σχεδίων. Το έζησαν με τον πιο βάρβαρο τρόπο
στη λεγόμενη «Αραβική Ανοιξη», στη Συρία, στην Ουκρανία, στη
Γιουγκοσλαβία...
Χρειάζεται επομένως επαγρύπνηση και επιφυλακή.
Πολύ περισσότερο τώρα, που ο αυξανόμενος ρόλος της Κίνας και της Ρωσίας,
αλλά και η δράση άλλων περιφερειακών δυνάμεων μεταβάλλουν διαρκώς τα
δεδομένα και τροφοδοτούν τους ανταγωνισμούς, σε μια περιοχή που για τον
αμερικανοΝΑΤΟικό παράγοντα διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα. Μέσα σ' αυτό
το πλαίσιο, ο ρόλος των διαφόρων «παρατηρητηρίων» και άλλων «εργαλείων
χάραξης εξωτερικής πολιτικής», μόνο αθώος δεν είναι...