Η συμβολή του Διονύση Γεωργάτου στο να παραμείνει άσβεστη η ιστορική μνήμη υπήρξε μεγάλη. Ηταν, μεταξύ άλλων, η «ψυχή» της ομάδας που ανέλαβε και ολοκλήρωσε το έργο «Μακρόνησος, Ιστορικός Τόπος» διασώζοντας απ' τη λήθη και παραδίδοντας στα χέρια των νεότερων γενιών ένα σπουδαίο κομμάτι των αγώνων του λαϊκού και κομμουνιστικού κινήματος της χώρας μας. Παραθέτουμε στη συνέχεια απόσπασμα από κείμενό του στο «Ριζοσπάστη» για το πώς σχεδιάστηκε η σφαγή στο Α' Τάγμα Σκαπανέων της Μακρονήσου και τα όσα συνέβησαν τη δεύτερη μέρα της, τη Δευτέρα 1 Μαρτίου του 1948:
«Η Μακρόνησος, το φασιστικό αυτό φαινόμενο, είναι έμπνευση, οργάνωση των Αγγλων και λίγο αργότερα των Αμερικανών. Είναι η νεοφασιστική φιλοσοφία και το πείραμα όπως το αποκάλεσαν με κυνικότητα για τη συντριβή του κομμουνισμού, με τη βία και τρομοκρατία της "αναμόρφωσης", της ανθρώπινης συνείδησης.
Αποκορύφωμά της τότε, ήταν η σφαγή στο Α' Τάγμα, για να σπάσει την αντίσταση των αγωνιστών. Το έγκλημα αυτό οι υπεύθυνοι το αποσιώπησαν και το επίσημο κράτος μέχρι σήμερα το αποκρύπτει. Δεν τολμά να δώσει τα επίσημα στοιχεία από τα αρχεία του για τη Μακρόνησο, για το έγκλημα της σφαγής και τον τόπο ταφής των νεκρών της.
Η Διεύθυνση ΒΧΙ/ΓΕΣ από τις αρχές του 1948 σχεδιάζει δολοφονικό χτύπημα για να σπάσει την αντίσταση του Α' Τάγματος.
Στις πρώτες μέρες του Γενάρη ο διοικητής μας Κωνσταντόπουλος γύρισε από την Αθήνα. Είχε ασφαλώς συζητήσεις, οδηγίες και διαταγές από τoν στρατοπεδάρχη Μπαϊρακτάρη. Ηταν συνεχώς ανήσυχος, εκνευρισμένος. Εκανε παντού προσωπική επιθεώρηση, συζητήσεις με τους διοικητές των λόχων του Τάγματος. Την ημέρα των Θεοφανίων κάλεσε συγκέντρωση του Τάγματος για να μας μιλήσει. Η συγκέντρωση έγινε περίπου στις 11 το πρωί και με τρέμουλο της φωνής του μας είπε, περίπου τα εξής:
"Η Διοίκηση έχει πληροφορίες ότι σκοπεύετε να αφοπλίσετε την Αστυνομία Μονάδας και το Λόχο Διοικήσεως και να μας κτυπήσετε.... Οι λόφοι, όμως, αυτοί και τα γύρω φυλάκια και οι δυνάμεις που τα φρουρούν, διοικούνται από γενναίους αξιωματικούς και δε θα παραδοθούν. Αλλά επιτέλους, δε θα βρεθούν μεταξύ σας μερικοί σώφρονες για να συγκρατήσουν αυτούς τους παράφρονες; Προσέξετε, γιατί πολλά κεφάλια που βλέπω τώρα, φοβούμαι ότι αργότερα δε θα τα βλέπω. Το κράτος είναι δυνατό και κάθε απόπειρα θα τη συντρίψει...".
Ο Κωνσταντόπουλος πολύ σύντομα αντικαταστάθηκε. Αρχισε να οργανώνεται η τρομοκρατία, την οποία οι σκαπανείς ατομικά και ομαδικά, με σθένος την αντιμετώπιζαν. Διοικητής ήρθε στην αρχή ο ταγματάρχης Καραμπέκιος, ο οποίος σταμάτησε κάθε προσπάθεια βίας και τρομοκρατίας. Αντικαταστάθηκε κι αυτός στα μέσα του Φλεβάρη από το λοχαγό Αντώνη Βασιλόπουλο, συνεργάτη του Μπαϊρακτάρη στη Μέση Ανατολή, με τα εκεί γνωστά γεγονότα στο στρατό. Εντάθηκε αμέσως νέο κύμα τρομοκρατίας, βασανισμοί στο πειθαρχείο, ιδιαίτερα τις τελευταίες μέρες του Φλεβάρη.
(...)
Η Δεύτερη μέρα της σφαγής, Δευτέρα 1-3-1948. Η ώρα είναι περίπου 11. Από τα μεγάφωνα του περιπολικού, που πλέει δίπλα στους βράχους, ακούμε: "Προσοχή - Προσοχή". Και ύστερα από δύο με τρία λεπτά: "Προσοχή - Προσοχή. Στρατιώται του Α' Τάγματος. Σας ομιλεί ο συνταγματάρχης Μπαϊρακτάρης".
Το πολεμικό προχωρεί, περνούν πάλι δύο τρία λεπτά. Σφυρίζει και τα μεγάφωνα επαναλαμβάνουν και συνεχίζουν: "Στρατιώται του Α' Τάγματος, εκάματε μιαν απερισκεψία. Ολίγα καθάρματα κομμουνισταί σας παρέσυραν σε στάσιν κατά της Πατρίδος. Οσοι από εσάς δε συμφωνούν με τους δολοφόνους, οι οποίοι εδημιούργησαν τα χθεσινά γεγονότα, διαχωρίστε τας ευθύνας σας και συγκεντρωθείτε εις τον 7ον Λόχον. Το κράτος δεν μπορεί να υποχωρήσει".
Ολοι σχεδόν οι στρατιώτες, από όλους τους λόχους του στρατοπέδου, βγήκαν έξω απ' τις σκηνές τους. Μερικοί ρωτούν τι είπε το μεγάφωνο; "Δεν άκουσες συνάδελφε. Εμείς λέει, κάναμε στάση, εμείς είμαστε δολοφόνοι". Οσοι ήταν έξω απ' τις σκηνές φωνάζουν. "Αίσχος. Αίσχος. Δολοφόνοι. Φασίστες". Σηκώνουν τα χέρια και ομαδικά μουντζώνουν με κατεύθυνση το πολεμικό.(...)
Το περιπολικό, κατά μικρά διαστήματα, απομακρύνεται από την ακτή, για να επανέλθει με νέες οδηγίες και συμβουλές. "Στρατιώται, το κράτος δεν μπορεί να υποχωρήσει. Θα επιβάλει τον νόμον. Θα τιμωρήσει διά τη στάσιν τους υπαίτιους. Εγκαταλείψετε τους κομμουνιστάς και μεταμεληθείτε. Η πατρίς θα σας συγχωρέσει...".
Αυτή η δραστηριότητα για κάμποση ώρα του πολεμικού είναι για να μας τσακίσει τα νεύρα και να δημιουργήσει μέσα στους συναδέλφους μας το κλίμα της υποταγής και της ντροπής, να περάσουμε τη διαχωριστική γραμμή, να εγκαταλείψουμε και να απαρνηθούμε τους νεκρούς μας, που τιμητικά περιφρουρούσαμε στη σκηνή τους, να πάμε στη χαράδρα του 7ου Λόχου, δίπλα από το Λόχο Διοίκησης και να υπογράψουμε εκεί τις δηλώσεις μετανοίας, επειδή πολεμήσαμε στην Αντίσταση τους κατακτητές και επειδή από "απερισκεψία" χθες κάναμε τάχα στάση στο στρατόπεδο.
Ολο το Τάγμα διαισθάνεται τι πρόκειται από στιγμή σε στιγμή να ξεσπάσει. Ακούει από τα μεγάφωνα του πολεμικού, βλέπει τις πολεμικές προετοιμασίες που γίνονται στο γήπεδο, οσμίζεται τη θύελλα που έρχεται. Με σφιγμένη όμως την καρδιά και καθαρή τη συνείδησή του στέκει όρθιο και περιμένει. Δε λυγίζει.
Αυτή είναι μια πραγματικά πατριωτική στάση του καθένα μας απέναντι στην ιστορία της χώρας μας. Δεν είναι δυνατό να προδώσει κανείς τα ιδανικά και τον αγώνα του λαού μας, τους νεκρούς και τους τραυματίες της χθεσινής μέρας. Οσο κι αν νιώθει το θάνατο να τον περικυκλώνει, προτιμά να παλέψει μαζί του, έστω κι αν κάποια σφαίρα τον περιμένει από λεπτό σε λεπτό. Εχει αποφασίσει χίλιες φορές να σκοτωθεί, παρά να υποκύψει στις διαταγές του Μπαϊρακτάρη και να προδώσει τη συνείδησή του, το συνάδελφό του, το λαό του.
Αυτές οι σκέψεις διαβάζονται μέσα από τα μάτια των συντρόφων μας. Κανείς δεν κινείται προς τον 7ο Λόχο. Το Α' Τάγμα αυτοπειθαρχημένο, μετρά τις πιο κρίσιμες στιγμές της ζωής του».
.bmp)
