Η ένοπλη εξέγερση για την εξουσία (I)

Η ένοπλη εξέγερση για την εξουσία (I)

Η ένοπλη εξέγερση για την εξουσία
Από το Θεωρητικά ζητήματα στο Πρόγραμμα του ΚΚΕ, Ιδεολογική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ, Σύγχρονη Εποχή, 2013.

Η έννοια της εξέγερσης έχει ταλαιπωρηθεί αρκετά από την αστική και κυρίως την οπορτουνιστική φιλολογία.


Ως εξέγερση έχει χαρακτηριστεί -ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια- κάθε είδους εκδήλωση αγανάκτησης και διαμαρτυρίας που μπορεί να έχει μαζικά χαρακτηριστικά, να κατευθυνθεί στη σύγκρουση με την κρατική καταστολή με ελεγχόμενο όμως εντός των πλαισίων του συστήματος περιεχόμενο (π.χ., στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για τη δολοφονία του 15χρονου το Δεκέμβρη του 2008, στις κινητοποιήσεις ενάντια στο ΧΥΤΑ στην Κερατέα, στις κινητοποιήσεις ενάντια στα μεταλλεία χρυσού στις Σκουριές της Χαλκιδικής κλπ.). Πολύ περισσότερο που σε αυτές και σε άλλες περιπτώσεις ως στοιχείο της εξέγερσης ερμηνεύτηκε η δραστηριότητα διάφορων ομάδων που είχε τα χαρακτηριστικά της προβοκάτσιας με στόχο το χτύπημα του κινήματος.

Χρειάζεται επίσης να διευκρινίσουμε ότι κάθε ένοπλος λαϊκός αγώνας δε συνιστά και επανάσταση, δε συνιστά δηλαδή πάλη για την αλλαγή του χαρακτήρα της εξουσίας, αφού αυτός κρίνεται από το στόχο του αγώνα και όχι από τη μορφή του. Για παράδειγμα, μια ένοπλη αντίδραση στην επιβολή μιας στρατιωτικής δικτατορίας, μια δραστηριότητα αυτοάμυνας απέναντι σε δολοφονικές επιθέσεις μηχανισμών καταστολής, μηχανισμών της εργοδοσίας, φασιστικών ομάδων δε συνιστά επανάσταση όσο και αν βεβαίως οξύνει την ταξική πάλη.

Η ένοπλη εξέγερση είναι η πιο κρίσιμη και αποφασιστική στιγμή στην πορεία της επαναστατικής πάλης. Στην αφετηρία της επαναστατικής διαδικασίας είναι αδύνατο να γνωρίζει το Κόμμα εκ των προτέρων και με ακρίβεια χιλιοστού ολόκληρη την πορεία, τις μορφές οργάνωσης και πάλης, την τελική κορύφωση και έκβαση της επανάστασης. Όμως αυτό που κρίνει την επαναστατικότητά του, τον ίδιο το χαρακτήρα του, είναι η ικανότητά του να προετοιμάζεται το ίδιο και η εργατική τάξη για την ένοπλη σύγκρουση, αφού αυτή προκαλείται από τη βία της άρχουσας τάξης. Η ένοπλη εξέγερση βασίζεται σε επεξεργασμένο στρατιωτικό σχέδιο ως κορυφαία εκδήλωση του εμφύλιου πολέμου. Αποτελεί δηλαδή συνέχιση της ταξικής πάλης με ένοπλο τρόπο. Ο στόχος της εξέγερσης δεν μπορεί να είναι άλλος από την κατάληψη της εξουσίας και διέπεται από αρχές για την επιτυχή έκβαση. Ο Λένιν περιέγραψε αυτές τις αρχές ως εξής:

«Η ένοπλη όμως εξέγερση είναι ένα ιδιαίτερο είδος πολιτικού αγώνα, που υπάγεται σε ιδιαίτερους νόμους, νόμους που πρέπει να τους μελετήσει κανείς προσεκτικά. Την αλήθεια αυτή τη διατύπωσε εξαιρετικά ανάγλυφα ο Καρλ Μαρξ, που έγραψε ότι η ένοπλη “εξέγερση, όπως και ο πόλεμος είναι τέχνη”.

Από τους κύριους κανόνες αυτής της τέχνης ο Μαρξ τόνισε τους εξής:

1) Ποτέ να μην παίζουμε με την εξέγερση, μα από τη στιγμή που θα την αρχίσουμε, να είμαστε απόλυτα βέβαιοι πως πρέπει να τραβήξουμε ως το τέλος.

2) Πρέπει να πραγματοποιούμε μεγάλη υπεροχή δυνάμεων στο αποφασιστικό σημείο και στην αποφασιστική στιγμή, γιατί διαφορετικά ο εχθρός που έχει καλύτερη προετοιμασία και οργάνωση, θα εξοντώσει τους εξεγερμένους.

3) Από τη στιγμή που θα έχει αρχίσει η εξέγερση, πρέπει να δρούμε με τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και απαραίτητα, οπωσδήποτε, να περνάμε στην επίθεση. Ή άμυνα είναι ο θάνατος της ένοπλης εξέγερσης.

4) Πρέπει να προσπαθούμε να αιφνιδιάσουμε τον εχθρό, να συλλάβουμε τη στιγμή που τα στρατεύματά του θα είναι ακόμη σκόρπια.

5) Πρέπει να προσπαθούμε να έχουμε καθημερινά, έστω και μικρές επιτυχίες (μπορούμε να πούμε: κάθε ώρα, αν πρόκειται για πόλη), διατηρώντας με κάθε θυσία την “ηθική υπεροχή”.

Ο Μαρξ συνόψισε τα διδάγματα όλων των επαναστάσεων σχετικά με την ένοπλη εξέγερση με τα λόγια "του Νταντόν, του μεγαλύτερου αριστοτέχνη της επαναστατικής τακτικής που γνώρισε η ιστορία: τόλμη, τόλμη και πάλι τόλμη."»[1]

Συνοψίζοντας την πείρα από την Οκτωβριανή Επανάσταση, ο Λένιν σημείωνε ότι η πολιτική υπεροχή στα «αποφασιστικά σημεία την αποφασιστική στιγμή» δεν εξασφαλίζει μόνο το κέρδισμα της υποστήριξης (ενεργής ή παθητικής) της πλειοψηφίας των εργατικών και λαϊκών μαζών προς την εξέγερση αλλά καθορίζει και την επιτυχία της ίδιας της εξέγερσης.

Η ιστορική πείρα του ΚΚΕ επιβεβαιώνει αυτές τις αρχές. Η ταλάντευση στον ένοπλο αγώνα, ο οποίος αποτελεί μορφή πάλης για την επίτευξη του στρατηγικού στόχου της κατάκτησης της εξουσίας από την εργατική τάξη, εκφράζει συνήθως ταλάντευση ως προς τον ίδιο το στόχο του αγώνα.

Η ένοπλη εξέγερση είναι πολεμική επιχείρηση που θα πρέπει να κατευθύνεται στην κατάληψη της εξουσίας. Χρειάζεται όχι μόνο έγκαιρη εκτίμηση των συνθηκών επαναστατικής κατάστασης, αλλά και έγκαιρο σχέδιο ανάλογης δράσης, σωστή εκτίμηση της πιο κατάλληλης στιγμής, όταν ο αντίπαλος βρίσκεται σε μεγαλύτερη αδυναμία, όταν είναι αποδυναμωμένος από εσωτερικούς και εξωτερικούς συμμάχους.

Η στιγμή της τελικής σύγκρουσης πρέπει να επιλεχτεί προσεχτικά, «χτες ήταν νωρίς, αύριο θα είναι αργά», σημείωνε ο Λένιν παραμονές της Οκτωβριανής Επανάστασης. Ποια είναι τα κριτήρια της ωρίμανσης της κατάλληλης στιγμής της εξέγερσης και της ετοιμότητας των επαναστατικών δυνάμεων για την ένοπλη εξέγερση; Ο Λένιν απαντούσε:

«Εδώ πρέπει να βάζεις στον εαυτό σου όχι μόνο το ερώτημα, αν έχουμε πείσει την πρωτοπορία της επαναστατικής τάξης, αλλά ακόμη και το ερώτημα, αν οι ιστορικά ενεργητικές δυνάμεις όλων των τάξεων, όλων απολύτως των τάξεων μιας δοσμένης κοινωνίας, χωρίς καμία εξαίρεση, είναι διαταγμένες έτσι, ώστε η αποφασιστική μάχη να είναι πια εντελώς ώριμη - έτσι, ώστε (1) όλες οι εχθρικές προς εμάς ταξικές δυνάμεις να τα έχουν αρκετά χαμένα, να έχουν αρκετά φαγωθεί αναμεταξύ τους, αρκετά εξασθενίσει από έναν αγώνα ανώτερο από τις δυνάμεις τους· έτσι, ώστε (2) όλα τα ταλαντευόμενα, διατακτικά, ασταθή, ενδιάμεσα στοιχεία, δηλαδή η μικροαστική τάξη, η μικροαστική δημοκρατία σε διάκριση από την αστική τάξη, να έχουν αρκετά ξεσκεπαστεί μπροστά στο λαό, να έχουν αρκετά ρεζιλευτεί με τη χρεοκοπία τους στην πράξη · έτσι, ώστε (3) στο προλεταριάτο να έχει αρχίσει και να αναπτύσσεται εντατικά μια μαζική τάση για υποστήριξη των πιο αποφασιστικών, απεριόριστα τολμηρών, επαναστατικών ενεργειών ενάντια στην αστική τάξη. Τότε η επανάσταση θα είναι πια ώριμη, τότε η νίκη μας, αν έχουμε υπολογίσει σωστά όλους τους όρους που σημειώσαμε και περιγράψαμε σύντομα παραπάνω και αν έχουμε διαλέξει σωστά τη στιγμή, η νίκη μας είναι εξασφαλισμένη.»[2]

Απαντώντας στην κατηγορία των οπορτουνιστών της Β' Διεθνούς, ότι οι μπολσεβίκοι «παραβιάζουν την ιστορία» και ότι υιοθετούν τον μπλανκισμό, ο Λένιν έγραψε: «Η εξέγερση, για να πετύχει, δεν πρέπει να στηρίζεται σε συνωμοσία, ούτε σ’ ένα κόμμα, αλλά στην πρωτοπόρα τάξη, αυτό είναι το πρώτο. Η εξέγερση πρέπει να στηρίζεται στην επαναστατική άνοδο του λαού. Αυτό είναι το δεύτερο. Η εξέγερση πρέπει να στηρίζεται σε τέτοιο σημείο στροφής στην ιστορία της αναπτυσσόμενης επανάστασης, όταν στις πρωτοπόρες γραμμές του λαού παρατηρείται η μεγαλύτερη δραστηριότητα, όταν οι ταλαντεύσεις στις γραμμές των εχθρών και στις γραμμές των αδύνατων, μεσοβέζικων, αναποφάσιστων φίλων της επανάστασης είναι μεγαλύτερες από κάθε άλλη φορά. Αυτό είναι το τρίτο. Και μ’ αυτούς ακριβώς τους τρεις όρους στην τοποθέτηση του ζητήματος της εξέγερσης ξεχωρίζει ο μαρξισμός από τον μπλανκισμό.»[3]

Η επιτυχία της εξέγερσης προϋποθέτει ορισμένους συγκεκριμένους όρους στο συσχετισμό δυνάμεων καθώς και την οργανωτική ικανότητα των εξεγερμένων.

Η τακτική των μπολσεβίκων στο διάστημα Απρίλη - Οκτώβρη 1917 αποτελεί σπουδαίο παράδειγμα εξαγωγής γενικότερων συμπερασμάτων στο ζήτημα της εξέγερσης. Την 1η Ιούλη του 1917, 500 χιλιάδες λαού κατέβηκαν στους δρόμους της Πετρούπολης. Η συντριπτική πλειοψηφία των διαδηλωτών κρατούσε σημαίες και πανό που υιοθετούσαν τα μπολσεβίκικα συνθήματα: «Κάτω ο πόλεμος!», «Να φύγουν οι υπουργοί καπιταλιστές», «Όλη η εξουσία στα σοβιέτ». Ξέσπασε πολιτική κρίση στις γραμμές του αστικού κυβερνητικού συνασπισμού, που κορυφώθηκε με τη συμμετοχή 7 συνταγμάτων του στρατού της πρωτεύουσας στις διαδηλώσεις. Όμως ακόμη τα σοβιέτ ήταν υπό τον έλεγχο των μενσεβίκων - εσέρων, το σύνολο του στρατού και η επαρχία (δηλαδή οι αγρότες) στήριζαν τον οπορτουνιστικό συνασπισμό και δε θα υποστήριζαν την ανατροπή της προσωρινής αστικής κυβέρνησης. Όπως σημείωνε ο Λένιν, το ταξικό μίσος της εργατικής τάξης δεν είχε φτάσει σε αυτό το σημείο ώστε να στρέφεται όχι μονάχα ενάντια στους καπιταλιστές, αλλά και ενάντια στα οπορτουνιστικά στηρίγματά τους που συμμετείχαν στην αστική κυβέρνηση.

Η ΚΕ των μπολσεβίκων κάλεσε την εργατική τάξη της Πετρούπολης να μην προχωρήσει σε ένοπλη διαδήλωση- εξέγερση, όμως οι μάζες κατέβηκαν στους δρόμους και οι μπολσεβίκοι μπήκαν επικεφαλής του κινήματος για να του δώσουν οργανωμένο και ειρηνικό χαρακτήρα και κυρίως να διασφαλίσουν τη συντεταγμένη υποχώρηση των μαζών μπροστά στην ένοπλη καταστολή του κινήματος, όπως και πραγματικά έγινε.

Μπορεί να αποβεί εξίσου μοιραίο λάθος και η εξέγερση που δεν έχει ωριμάσει και η καθυστέρησή της όταν έχει ωριμάσει. Ο Λένιν στις 13 Σεπτέμβρη του 1917, όταν πλέον υπήρχαν οι όροι της εξέγερσης, υποστήριζε:

«Μια όμως και υπάρχουν αυτοί οι όροι, το ν’ αρνείσαι να βλέπεις την εξέγερση σαν τέχνη, σημαίνει να προδίνεις το μαρξισμό, να προδίνεις την επανάσταση.

Για να αποδείξουμε για ποιον ακριβώς λόγο η στιγμή που ζούμε είναι στιγμή που το Κόμμα πρέπει υποχρεωτικά να παραδεχτεί ότι η πορεία των αντικειμενικών γεγονότων έβαλε την εξέγερση στην ημερήσια διάταξη και να βλέπει την εξέγερση σαν τέχνη, για να το αποδείξουμε αυτό, το καλύτερο απ’ όλα θα είναι ίσως να χρησιμοποιήσουμε τη μέθοδο της σύγκρισης και να αντιπαραθέσουμε τις 3 και 4 του Ιούλη στις μέρες του Σεπτέμβρη.»[4]

Σημειώσεις

[1] Β.Ι. Λένιν, Άπαντα, τομ. 34, σελ. 382-383, εκδ. Σύγχρονη Εποχή.
[2] Β.Ι. Λένιν, Άπαντα, τομ. 41, σελ. 79, εκδ. Σύγχρονη Εποχή.
[3] Β.Ι. Λένιν, Άπαντα, τομ. 34, σελ. 242-243, εκδ. Σύγχρονη Εποχή.
[4] Β.Ι. Λένιν, Άπαντα, τομ. 34, σελ. 243, εκδ. Σύγχρονη Εποχή.

Αναρτήθηκε από Αντωνης

Διακρατική και εσωτερική καταστολή

Διακρατική και εσωτερική καταστολή

Οι διαδηλώσεις στο Σιάτλ, στο Γκέτεμποργκ, στη Γένοβα, οι μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις σε διάφορες χώρες, όπως και στη χώρα μας, δείχνουν ότι οι λαοί δυναμώνουν την πάλη τους. Οι ιμπεριαλιστές βλέπουν τον κίνδυνο αυτή η πάλη να διευρυνθεί και να αμφισβητήσει τα θεμέλια της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας


Η τρομοκρατία, γύρω από την έννοια της οποίας σκόπιμα προσπαθούν να διαμορφώσουν και να συντηρήσουν με κάθε μέσο μια σύγχυση στους λαούς, χρησιμοποιείται για να καλύψει την εγγενή επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού στο εσωτερικό των χωρών και στις διεθνείς σχέσεις. Η ιδεολογική και πολιτική προσπάθεια που καταβάλλεται προς αυτή την κατεύθυνση δεν αρκεί χωρίς την καταστολή, που γίνεται με πρόσχημα την πάταξη της τρομοκρατίας.

Οι περιορισμοί των δημοκρατικών δικαιωμάτων, οι απαγορεύσεις, η κατάργηση δημοκρατικών κατακτήσεων και ελευθεριών και η στρατιωτικοποίηση των χωρών επεκτείνεται. Το αστικό κράτος έχει προχωρήσει σε νέα φάση ισχυροποίησης και πολλαπλασιασμού της αποτελεσματικότητάς του να καταστέλλει την ανάπτυξη των λαϊκών κινημάτων. Οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί και τα νέα τεχνολογικά μέσα που θέτουν στην υπηρεσία τους έχουν δώσει στην καταστολή και στις δυνατότητές της νέες διαστάσεις.

Η προώθηση και υλοποίηση των «αντιτρομοκρατικών» μέτρων μπορεί βέβαια να αποτελεί τη συνέχεια του αυταρχικού κατήφορου στην προσπάθεια επιβολής των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, συνιστά όμως ένα καινούριο βήμα που συνδέεται όλο και περισσότερο με τις πολεμικές ενέργειες, με την προσπάθεια κατάπνιξης των αντιστάσεων που στρέφονται ενάντια στην ιμπεριαλιστική κυριαρχία.


Αποτελεί μια άκρως επικίνδυνη εξέλιξη και κλιμάκωση του ταξικού πολέμου του πολυεθνικού κεφαλαίου ενάντια στην εργατική τάξη και στην πρωτοπορία της κάθε χώρας, καθώς και στα λαϊκά στρώματα.

Το πρόσφατο παράδειγμα και κυρίως η ιστορική πείρα μάς υποχρεώνει να πάρουμε υπόψη ότι μπροστά στην υλοποίηση των σχεδιασμών αυτών δε θα διστάσουν σε τίποτα. Μπροστά σε τέτοιες εξελίξεις είναι χρήσιμο να θυμηθούμε κάποιες παλιότερες σχετικές αναλύσεις και στοιχεία.

Προσεγγίζοντας το ζήτημα ο Λένιν τόνιζε ότι «ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι κατάφωρη παραβίαση κάθε δημοκρατίας» και ότι «ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος είναι τριπλή, μπορεί να πει κανείς, άρνηση της δημοκρατίας: α. κάθε πόλεμος αντικαθιστά τα "δικαιώματα" με τη βία, β. ο ιμπεριαλισμός γενικά είναι άρνηση της δημοκρατίας, γ. ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος εξομοιώνει ολότελα τις δημοκρατίες με τις μοναρχίες».

Δεκατρία χρόνια αργότερα, η απόφαση του 6ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς σημείωνε ανάμεσα στα άλλα ότι λαμβάνονται μέτρα «για να στρατιωτικοποιηθούν οι πληθυσμοί και η οικονομική ζωή», ψηφίζονται «καινούριοι αντιδραστικοί στρατιωτικοί νόμοι... Και ενώ οι ιμπεριαλιστές εξακολουθούν τους εξοπλισμούς τους, και τις προετοιμασίες τους για τον πόλεμο, αναγκαίες για την εξωτερική τους πολιτική, σύγχρονα εντείνουν την αντίδραση στη χώρα τους, στο εσωτερικό. Αν τα μετόπισθεν δεν είναι "ήσυχα", οι ιμπεριαλιστές δε θα μπορέσουν να κάμουν πόλεμο. Η μπουρζουαζία παίρνει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προλάβει μια οποιαδήποτε οργάνωση, αντίσταση των εργατών ενάντια στην πολεμική της πολιτική. Για να εξασφαλίσει αυτή την "κάλυψη των νώτων της", η μπουρζουαζία παίρνει διάφορα μέτρα, όπως είναι οι νόμοι περί συνδικάτων στην Αγγλία, στη Νορβηγία, η υποχρεωτική διαιτησία στη Γερμανία.., τα φασιστικά συνδικάτα του ιταλικού κράτους, ο νόμος περί στρατιωτικοποίησης των συνδικάτων εν καιρώ πολέμου στη Γαλλία. Ολα αυτά τα μέτρα έχουν σκοπό να εξασφαλίσουν τη συντριβή με την ένοπλη βία κάθε κίνησης της εργατικής τάξης, μόλις θα έχει κηρυχτεί ο πόλεμος... Οι καταδιώξεις και τα καταπιεστικά μέτρα ενάντια στα κομμουνιστικά κόμματα συστηματικά εντείνονται».


Παραθέτουμε ορισμένα στοιχεία που δείχνουν τις γενικότερες κατευθύνσεις, το πώς δηλαδή η σχεδιασμένη οικοδόμηση όλων αυτών των αυταρχικών μηχανισμών μπαίνει στην υπηρεσία των νέων αναγκών καταστολής της αντιιμπεριαλιστικής πάλης στο έδαφος της γενίκευσης των πολεμικών προετοιμασιών.

Αυταρχικός παροξυσμός στις ΗΠΑ

Μετά τις 11 Σεπτέμβρη, τα αυταρχικά βήματα είναι γρήγορα:

Ψηφίστηκε (με μια μόνο αρνητική ψήφο) νόμος που δίνει υπερεξουσίες στον Πρόεδρο των ΗΠΑ. Αυτό γίνεται σε μια χώρα όπου ήδη ισχύει προεδρικό σύστημα, όπου δηλαδή τα αντιπροσωπευτικά σώματα έχουν μειωμένες εξουσίες και υπάρχει μεγάλος συγκεντρωτισμός.

Πάρθηκαν μέτρα κυβερνητικής λογοκρισίας στα ΜΜΕ, πέρα από το φιλτράρισμα που έτσι κι αλλιώς γινόταν πάντα από τους ιδιοκτήτες και διευθυντές των ΜΜΕ, απαγορεύτηκαν τραγούδια και ταινίες.

Ενισχύθηκαν σε βαθμό παροξυσμού οι αστυνομικοί έλεγχοι. Με το πρόσχημα της τρομοκρατίας, οι ΗΠΑ ουσιαστικά στρατοκρατούνται.

Ευνοήθηκε αντικειμενικά ο αντιαραβικός ρατσισμός, με αποτέλεσμα πάνω από 700 επιθέσεις σε βάρος ανυποψίαστων πολιτών.

Το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ επεκτείνει τις δυνατότητες του FBI να παρακολουθεί τις επικοινωνίες (τηλέφωνα, internet) μόνο με την αόριστη προϋπόθεση ότι ο παρακολουθούμενος είναι ύποπτος τρομοκρατίας.

Ο στρατός ανέλαβε ευρύτερα καθήκοντα στην υπεράσπιση της δημόσιας τάξης στο εσωτερικό της χώρας, προφανώς κατά του εχθρού - λαού.

Οι μετανάστες που θεωρούνται ύποπτοι συμμετοχής σε τρομοκρατικές οργανώσεις και ενέργειες θα μπορούν να κρατούνται χωρίς κατηγορία επί μια βδομάδα και να υφίστανται έτσι κακομεταχείριση και σωρεία πιέσεων και εκβιασμών. Το αρχικό νομοσχέδιο προέβλεπε επ' αόριστον κράτηση!

Δημιουργήθηκε νέο υπερυπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας σε μια προσπάθεια ισχυροποίησης των κατασταλτικών μηχανισμών. Υπουργός ανέλαβε ο Τομ Ριτζ, βετεράνος του Βιετνάμ, ο οποίος ως πρώην κυβερνήτης της Πενσυλβάνια έχει υπογράψει τη θανατική καταδίκη του πολιτικού κρατούμενου Μουμία Αμπού Τζαμάλ.

Ολα αυτά γίνονται, βέβαια, με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, μιας έννοιας - λάστιχο, που στόχο της έχει στο βάθος το χαρακτηρισμό και τη δίωξη των λαϊκών κινημάτων ως τέτοιων. Μην ξεχνάμε δύο, από τα πολλά, διαφωτιστικά παραδείγματα: Το ρατσιστικό καθεστώς στη Ν. Αφρική δίωκε όσους αγωνίζονταν για την κατάργηση του απαρτχάιντ με το νόμο για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Το ίδιο το αιμοσταγές φασιστικό καθεστώς του Σομόζα στη Νικαράγουα φυλάκιζε και δολοφονούσε τους αγωνιστές της δημοκρατίας, ισοπέδωνε ολόκληρες φτωχογειτονιές, βασισμένο στο νόμο για την προστασία της χώρας από την τρομοκρατία!

Επιτάχυνση του αυταρχισμού στην ΕΕ

Υστερα από το τεράστιας έκτασης, πολυσήμαντης ερμηνείας και αρνητικών συνεπειών σε βάρος ολόκληρης της ανθρωπότητας χτύπημα της 11ης του Σεπτέμβρη στη Ν. Υόρκη και την Ουάσιγκτον, στο επίπεδο της ΕΕ δρομολογούνται ραγδαίες επιβαρυντικές, για τα κοινωνικά, δημοκρατικά και ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες των λαών, εξελίξεις. «Σαν έτοιμη από καιρό» η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αμέσως επόμενες μετά το χτύπημα μέρες ετοίμασε ένα κείμενο με προτάσεις για τη συγκρότηση ενιαίας ευρωπαϊκής «αντιτρομοκρατικής» νομοθεσίας και για τη στενότερη δυνατή συνεργασία των κατασταλτικών μηχανισμών μεταξύ των χωρών - μελών της ΕΕ, αλλά και των ΗΠΑ.

Στις 20/9 συνήλθε το Συμβούλιο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης και αποδέχτηκε απολύτως το σχέδιο της Επιτροπής. Σύμφωνα μ' αυτό, βάση του ευρωτρομονόμου θ' αποτελέσουν πράξεις ατόμων ή ομάδων που έχουν στόχο «να απειλήσουν, να βλάψουν βαρύτατα ή και να καταστρέψουν τις πολιτικές, οικονομικές ή κοινωνικές δομές των κρατών αυτών»! Αρα ποινικοποιείται πλήρως η πολιτική αντιιμπεριαλιστική δράση! Παράλληλα, κύριο συντονιστικό όργανο των αστυνομιών των χωρών - μελών καθιερώνεται η EUROPOL. Μέσα σ' αυτήν ιδρύεται και ειδικότερη «αντιτρομοκρατική» υπηρεσία. Αμερικανοί αξιωματούχοι θα συμμετέχουν ενεργά στις συνεδριάσεις αυτής της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας της EUROPOL. Θα ανοιχτεί χωρίς περιορισμούς η ροή πληροφοριών προς τις ΗΠΑ, ακόμη και των «προστατευόμενων» προσωπικών δεδομένων, καθώς και των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και κάθε μορφή ηλεκτρονικής επικοινωνίας. Στην EUROPOL δίνεται νομοθετικά απόλυτη ελευθερία κινήσεων και αρμοδιοτήτων να μπαίνει και να επιχειρεί μέσα στο έδαφος όλων των κρατών - επαρχιών της ΕΕ.

Στον τομέα του νομικού και δικαστικού πλαισίου η Επιτροπή και οι 15 υπουργοί δέχονται την πρόταση της Επιτροπής για τη νομοθέτηση «ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης και παράδοσης» των κατά τις μυστικές υπηρεσίες όποιας χώρας και της EUROPOL ύποπτων για τρομοκρατικές πράξεις. Επίσης το Συμβούλιο των Υπουργών δέχεται έναν ορισμό της «τρομοκρατίας», έναν πίνακα «τρομοκρατικών πράξεων» που έχει καταρτίσει η Επιτροπή, καθώς και τα όρια των ποινών ειρκτής 2-20 χρόνια. Τέλος, δέχτηκε το Συμβούλιο των Υπουργών την πρόταση της Επιτροπής να αντικατασταθούν οι παραδοσιακές διαδικασίες έκδοσης καταδίκων και κατηγορουμένων από τη μια χώρα στην άλλη με ένα σύστημα απλής δικαστικής συνεργασίας που θα βασίζεται απλά και μόνο στο «ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης - παράδοσης».

Ετσι καταργείται ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας της κατηγορίας ή της καταδίκης του ζητούμενου προσώπου, καθώς και άλλων προϋποθέσεων που κατά τη νομοθεσία μας ελέγχει το Συμβούλιο Εφετών, στο οποίο καλείται και το ζητούμενο πρόσωπο, που έχει και δικαίωμα προσφυγής στον Αρειο Πάγο, και το πρόσωπο αυτό μεταβάλλεται σ' ένα φτερό στον άνεμο της θανάσιμης εμπάθειας κρατών που αδυνατεί να αποκρούσει.

Υστερα από το Συμβούλιο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών (και Δημόσιας Τάξης) συνήλθε στην Παρασκευή 23/9 και το Συμβούλιο των αρχηγών των κρατών, που κι αυτό έκανε δεκτές τις προαναφερόμενες αποφάσεις. Επιτροπή ειδικών έχει εντολή και εργάζεται για να ετοιμάσει νομικής ακρίβειας κείμενο με τις αποφάσεις αυτές μέχρι το πρώτο δεκαήμερο του Δεκέμβρη, ώστε να εισαχθεί αυτό και να εγκριθεί από το τακτικό Συμβούλιο των αρχηγών των κρατών με τη λήψη της προεδρίας του Βελγίου, για να ισχύσει από την πρώτη μέρα του νέου έτους 2002.

Δεν ξέρουμε πώς ακριβώς θα διαμορφωθούν οι διατάξεις αυτού του «νομοθετήματος», που ομόφωνα όλος ο απλός κόσμος το βάφτισε κιόλας «Ευρωτρομονόμο». Οπωσδήποτε κι αυτό θα νομιμοποιεί τη μέγιστη ανά τους αιώνες μαζική τρομοκρατία κατά των λαών.

Από τις παραπάνω εξαγγελίες για το «δίκαιο» και τη «δικαιοσύνη», που το σύστημα επιχειρεί να επιβάλει και στους λαούς της Ευρώπης, προκύπτει ότι με αφορμή και πρόσχημα την πάταξη της τρομοκρατίας εξαφανίζει και τα τελευταία ίχνη κυριαρχίας και ειρηνικής ζωής, διεκδικήσεων και προόδου των λαών στον τόπο τους. Η οποιαδήποτε εκδήλωση αντίδρασης στην πολιτική των μεγάλων εκμεταλλευτικών συμφερόντων μπορεί, με το συνδυασμό των διατάξεων αυτών, να χαρακτηριστεί «τρομοκρατία» και ο όποιος και με όποια μορφή εμπλεκόμενος, «τρομοκράτης». Αστυνομικοί οποιασδήποτε χώρας μπορούν να αναζητούν αστυνομικά ύποπτους οπουδήποτε, να συλλαμβάνουν πολίτες, να ενεργούν προανακριτικές (τουλάχιστον) πράξεις, παρακολουθήσεις, έρευνες, άντληση πληροφοριών με παγίδευση των προσώπων, της κατοικίας και άλλων χώρων. Μένει να δούμε το Δεκέμβρη λεπτομέρειες για το πού θα φυλακίζονται οι ύποπτοι, πού θα δικάζονται, πώς και κάτω από ποιους όρους θα εξασφαλίζουν νομική συμπαράσταση εμπιστοσύνης.



Τα παραπάνω αναφερόμενα στοιχεία είναι λίγα μόνο από το σύνολο των αποφάσεων που έλαβε το Συμβούλιο των υπουργών. Χρειάζονται πολλές σελίδες για να καταγραφεί το σύνολο και των αποφάσεων αυτών, αλλά και το σύνολο των δραστηριοτήτων όλων των χωρών και υπηρεσιών της EUROPOL και του προσωρινού οργάνου της EUROJUST, που διεξάγονται και δρουν ακατάπαυστα. Με το κοινό όργανο της ενοποιημένης ευρωπαϊκής δικαιοσύνης το EUROJUST, που συγκροτείται από ανώτερα αστυνομικά όργανα και δικαστές και εισαγγελείς, όπως η δομή του είχε αποφασιστεί τον Οκτώβρη του 1999 στο ενδιάμεσο Συμβούλιο των αρχηγών κρατών στην περίοδο της φινλανδικής προεδρίας, ανατρέπεται ολόκληρο το οικοδόμημα της όποιας «ανεξαρτησίας» της δικαιοσύνης έναντι των καταδιωκτικών και κυβερνητικών αρχών, που ήταν μια σοβαρή εγγύηση για τον ποινικά, ιδίως, διωκόμενο πολίτη. Για τον ελληνικό λαό αυτές οι επιβαρύνσεις και οι κίνδυνοι είναι ακόμα πιο έντονοι, γιατί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δέσμευσε ειδικότερα τη χώρα με τη σύμβαση για τη δικαστική συνδρομή που υπέγραψε με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, με παρόμοιο και πιο επαχθές περιεχόμενο, και με το παρόμοια δεσμευτικό πρωτόκολλο αστυνομικής συνεργασίας. Με αυτές τις δομές και δεσμεύσεις και την υπεροχή των αστυνομικών δομών για τη συλλογή αποδείξεων ενοχής, με όλες τις αμφιβολίες για τη χάλκευση αποδείξεων και κατασκευή ενόχων ανάλογα με τα πολιτικά συμφέροντα και επιδιώξεις των κυρίαρχων κρατών και συμφερόντων, η δικαιοσύνη μεταβάλλεται απόλυτα σε ουραγό της πιο βάναυσης εκτελεστικής εξουσίας για τη δικαστική νομιμοποίηση της κυρίαρχης και ανεξέλεγκτης κρατικής αστυνομοκρατίας.

Πορεία της καταστολής στην Ελλάδα

Στη χώρα μας έχει σταδιακά αναδιαρθρωθεί και ενισχυθεί ολόκληρος ο κατασταλτικός μηχανισμός του κράτους απέναντι στο λαϊκό κίνημα.

1. Με την ενεργό συμμετοχή στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και ένταξη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας της χώρας στους νέους διακρατικούς μηχανισμούς που ιδρύθηκαν ή που επαναπροσδιόρισαν τους στόχους τους.
ΝΑΤΟ και νέο δόγμα, αναδιάταξη των ΕΔ της χώρας στις ανάγκες του, μισθοφορικός στρατός.
Δημιουργία συστήματος Σένγκεν.
Δημιουργία της EUROPOL, διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της.
Συμφωνίες αντιτρομοκρατικής συνεργασίας και δικαστικής συνδρομής με ΗΠΑ και άλλες χώρες.
Στο εσωτερικό της χώρας:

α) Με την προώθηση νομοθετημάτων όπως:
Τρομονόμος.
Νομιμοποίηση του φακελώματος.
Μεθοδευμένη προετοιμασία για την απαγόρευση διαδηλώσεων και την περιστολή της ελεύθερης διακίνησης ιδεών.

β) Με ραγδαία αύξηση των δυνάμεων και των δαπανών καταστολής.
Αύξηση του υπάρχοντος προσωπικού της ΕΛ.ΑΣ.
Ιδρυση νέων κατηγοριών αστυνομικού προσωπικού όπως η «Αστυνομία στόχων» και η «συνοριακή αστυνομία», με δυνατότητα επέκτασης σ' όλη την επικράτεια (!) (6.500 άτομα). Ηδη χρησιμοποιήθηκε ενάντια σε λαϊκές κινητοποιήσεις.
Συγκρότηση «δημοτικής αστυνομίας» με αστυνομικές αρμοδιότητες, εκπαίδευση και διοίκηση.
Γιγάντωση των εταιριών ιδιωτικής αστυνομίας με αύξηση του προσωπικού τους, διεύρυνση των αρμοδιοτήτων και του ρόλου τους.

Ολοι αυτοί οι μηχανισμοί μπαίνουν στην υπηρεσία των νέων αναγκών της «αντιτρομοκρατικής» πάλης, ενώ ταυτόχρονα και οι ΕΔ εντάσσουν πλέον και ανοιχτά στο περιεχόμενό τους τον «εσωτερικό εχθρό», που σήμερα τον ονομάζουν τρομοκρατία.

Δεν είναι τυχαίο ότι μια σειρά ευαίσθητοι χώροι που κρίθηκε ότι απαιτείται προστασία φυλάσσονται από το σύνολο των παραπάνω μηχανισμών και τμήματα των ΕΔ (κοινωφελείς εγκαταστάσεις, δημόσιες επιχειρήσεις, πρεσβείες κ.ά.).

Είναι φανερό ότι στόχος της ραγδαίας επέκτασης της καταστολής σε όλο το ιμπεριαλιστικό σύστημα δεν είναι ούτε έχει καμιά σχέση με την τρομοκρατία. Ερχεται ως συνέχεια του αυταρχικού κατήφορου που εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια παίρνοντας νέες διαστάσεις μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στις ΗΠΑ. Στόχος η πρόληψη και καταστολή των λαϊκών αγώνων που ξεσηκώνει η πολιτική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, της κατάργησης κοινωνικών, εργασιακών και δημοκρατικών δικαιωμάτων. Η πολιτική της έντασης της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης όλων των χωρών, το ξεζούμισμα χωρών και λαών που καταδικάζονται στη φτώχεια και στην καθυστέρηση. Οι διαδηλώσεις στο Σιάτλ, στο Γκέτεμποργκ, στη Γένοβα, οι μεγάλες λαϊκές κινητοποιήσεις σε διάφορες χώρες, όπως και στη χώρα μας, δείχνουν ότι οι λαοί δυναμώνουν την πάλη τους. Οι ιμπεριαλιστές βλέπουν τον κίνδυνο αυτή η πάλη να διευρυνθεί και να αμφισβητήσει τα θεμέλια της ιμπεριαλιστικής κυριαρχίας. Απαντούν με καταστολή, μη έχοντας άλλη δυνατότητα να στηρίξουν το άδικο, εκμεταλλευτικό καπιταλιστικό σύστημα. Η ανάγκη του ιμπεριαλισμού να πάρει αυτά τα μέτρα αποτελεί και μια από τις βασικές αιτίες για την κήρυξη του ιμπεριαλιστικού πολέμου που διεξάγεται. Με τέτοια μέτρα σκοπεύει και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να «περάσει» (πιο γρήγορα τώρα) την αντιλαϊκή πολιτική της στην Κοινωνική Ασφάλιση, στο εισόδημα, παντού. Γι' αυτό και τα συνδικάτα (όλες οι λαϊκές οργανώσεις) βρίσκονται μπροστά σε πιο σύνθετα καθήκοντα.

Πηγές:
Β. Ι. Λένιν: «Για τους δίκαιους και άδικους πολέμους», σελ. 64 - 65.
VI Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, «Ο πόλεμος», Αθήνα 1929, σελ. 5 - 6.

Των

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΟΡΜΗΣΗ ΚΚΕ

Η πορεία αποκατάστασης του επαναστατικού χαρακτήρα του ΚΚΕ

Η πορεία αποκατάστασης του επαναστατικού χαρακτήρα του ΚΚΕ

Κείμενο του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

*Εν όψει της αυριανής επετείου των 95χρονων του κουκουέ η κε του μπλοκ αναδημοσιεύει σήμερα από το τρέχον τεύχος της κομεπ, το πρώτο μέρος-εισαγωγή από ένα άκρως ενδιαφέρον κείμενο του πγ της κετουκε για την αποκατάσταση του επαναστατικού του χαρακτήρα. Στο κείμενο αυτό μεταξύ άλλων το πγ προαναγγέλλει τη συγγραφή του τρίτου τόμου του δοκιμίου ιστορίας του κόμματος και δίνει κάποιες πρώτες κατευθύνσεις και συμπεράσματα.

-.-.-

Το ΚΚΕ, συμπληρώνοντας 95 χρόνια ύπαρξης και δράσης, μπαίνει στην τελευταία πενταετία για τη συμπλήρωση των 100 χρόνων, το Νοέμβρη του 2018.

Στην πενταετία που προηγήθηκε το Κόμμα μας είχε σημαντικά ιδεολογικά-πολιτικά επιτεύγματα: Την απόφαση του 18ου Συνεδρίου (Φλεβάρης 2009) «Εκτιμήσεις και Συμπεράσματα από τη Σοσιαλιστική Οικοδόμηση στον 20ό αιώνα, με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το Σοσιαλισμό». Το εγκεκριμένο από Πανελλαδική Συνδιάσκεψη (Ιούλης 2011) «Δοκίμκο Ισοτρία του ΚΚΕ, τ. Β’ 1949-1968». Το «Πρόγραμμα του ΚΚΕ», όπως διαμορφώθηκε στο 19ο Συνέδριό του (Απρίλης 2013).

Ένα από τα καθήκοντα της επόμενης πενταετίας είναι να ολοκληρώσει την ιστορική μελέτη της δράσης του για την περίοδο από την ίδρυσή του έως την κρίση του 1991, αλλά και να μελετήσει την ιστορία της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ΚΔ), τμήμα της οποίας υπήρξε μέχρι την αυτοδιάλυσή της.

Όπως έχουμε ήδη σημειώσει και στον Πρόλογο του Β’ τόμου του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ, η «επανεκτίμηση θέσεων κα πολιτικών επιλογών, που προκύπτει από την αναζήτηση της ιστορικής αλήθειας, δε συνιστά λαθολογία, δεν ανοίγει δρόμο στον αναθεωρητισμό και οπορτουνισμό. Οδηγεί σε επαναστατικού χαρακτήρα διόρθωση λαθών. Μηδενισμό και απογοήτευση παράγει η λαθολογία, δηλαδή η χρησιμοποίηση των λαθών για άρνηση της ιστορίας της ταξικής πάλης στην Ελλάδα με την καθοδήγηση του ΚΚΕ, για εγκατάλειψη ιδεολογικών αρχών, για αιτιολόγηση οπορτουνιστικών επιλογών» (σελ. 15).

Είναι φυσικό ότι η παραπάνω εκτίμηση δεν αφορά μόνο την περίοδο 1949-1968, αλλά και την προηγούμενη, καθώς και την επόμενη. Αναμφίβολα η ιστορία θ’ αναδείξει αδυναμίες και ανεπάρκειες και της τελευταίας περιόδου, αυτής που ξεκίνησε το 1991. Αυτό δε σημαίνει ότι θα χάσουν την ισχύ τους τα συμπεράσματα που βγήκαν ως καταστάλαγμα της ιστορικής έρευνας και μελέτης προηγούμενων περιόδων, όπως αυτά που αφορούσαν τη στρατηγική του Κόμματός μας, πολλών ΚΚ, της ίδιας της ΚΔ, τη στάση απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία, στο ζήτημα της κυβέρνησης χωρίς επαναστατική ανατροπή της αστικής εξουσίας.

Εδώ κι ενάμισι χρόνο, αναπτύσσεται μία επίθεση η οποία, ανεξάρτητα από πού προέρχεται, έχει ως στόχο να πετύχει ό,τι δεν κατάφερε ο οπορτουνισμός το 1968 και το 1991: Να μετατραπεί το ΚΚΕ σε συνιστώσα της οπορτουνιστικής και ρεφορμιστικής Αριστεράς. Να είναι το Κόμμα εγκλωβισμένο σε περίπτωση που ξεσπάσει κάποια μορφή κοινωνικής εξέγερσης. Έτσι, από ένα ευρύ φάσμα οπορτουνιστικών, σοσιαλδημοκρατικών, αστικορεφορμιστικών δυνάμεων βάλλεται η άρνηση του Κόμματός μας να συμπράξει ή να πρωτοστατήσει στη διαμόρφωση μιας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για την ανάδειξη μιας «αριστερής», «αντιμνημονιακής», «αντιφασιστικής» κυβέρνησης.

Στην αρχή ο ΣΥΡΙΖΑ (όσο ακόμα ήταν πιο διακριτά συγκροτημένες οι οπορτουνιστικές δυνάμεις ως ξεχωριστά κόμματα στο συμμαχικό σχήμα ΣΥΡΙΖΑ), στη συνέχεια τμήμα αυτού, αλλά και ανώνυμοι εκ των έσω διαφωνούντες με τη στρατηγική του ΚΚΕ, άδραξαν την ευκαιρία του εκλογικού αποτελέσματος για να ξεμπερδέψουν με το Κόμμα, αλλά για μια ακόμη φορά δεν τα κατάφεραν, παρά τις σοβαρές πολιτικές εκλογικές απώλειές του. Τροφοδότησαν και τροφοδοτούν την αυταπάτη αριστερού «αρώματος», ότι μέσω της αντιμνημονιακής πολιτικής και αστικών εκσυγχρονιστικών μεταρρυθμίσεων θ’ ανακοπεί η επιδείνωση της θέσης του λαού, θα πραγματοποιηθεί παραγωγική ανάπτυξη προς όφελος του λαού, ακόμα και ότι μπορεί ν’ ανοίξει ο δρόμος για το σοσιαλισμό, σιγά-σιγά, εξελικτικά, «με το μαλακό». Βεβαίως ο σοσιαλισμός που επαγγέλλονται δεν είναι τίποτε άλλο παρά ατόφιος καπιταλισμός με αριστερό αστικό κυβερνητικό σχήμα. Όμως είναι γνωστό ότι το κοινωνικοοικονομικό σύστημα δε χαρακτηρίζεται από το κόμμα που είναι στην εξουσία, αλλά από τον τρόπο παραγωγής που κυριαρχεί, από τις σχέσεις ιδιοκτησίας που προστατεύονται συνολικά από την πολιτική εξουσία (απ’ όλη τη νομοθεσία και τους μηχανισμούς της, αναπόσπαστο μέρος των οποίων είναι και η κυβέρνηση). Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Κίνα, με το Κομμουνιστικό Κόμμα στην εξουσία, αλλά με οικονομία αναπτυσσόμενη καπιταλιστική που την έχει φέρει μάλιστα στη δεύτερη θέση κατάταξης στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, ενώ οι μισθοί είναι από τους χαμηλότερους διεθνώς.

Αλλά υπάρχουν και πολλά αρνητικά παραδείγματα συμμετοχής ή στήριξης αστικών κυβερνήσεων από ΚΚ (πχ το Χιλιανό, το ΚΚ Γερμανίας το 1923, του δικού μας Κόμματος το 1944 με την απελευθέρωση) που τελικά αυτή η συμμετοχή λειτούργησε σε βάρος του εργατικού κινήματος στο συσχετισμό της πάλης του με την αστική εξουσία.

Έχει λοιπόν σημασία να θυμηθούμε διαχρονικά την τακτική του οπορτουνισμού, μέσα κι έξω από το Κόμμα, στην πολεμική που άσκησε στο ΚΚΕ, στην πλειοψηφία της ΚΕ σε κρίσιμες στιγμές της διαπάλης, πράγμα που αποδεικνύει τους τυχοδιωκτικούς ελιγμούς που κάνει για να πετύχει το σταθερό κι απαρέγκλιτο σκοπό του.

Το 1968 και μετά (περίοδος άνθησης του ευρωκομμουνισμού, όταν η μεταπολεμική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της καπιταλιστικής Ευρώπης χρειάστηκε την κεϊνσιανή διαχείριση κι επομένως επέτρεπε ορισμένες παραχωρήσεις στην εργατική τάξη, εν μέρει και ως μέσο ενσωμάτωσης-ανάσχεσης της ελκτικής επιρροής της σοσιαλιστικής οικοδόμησης) κατηγορούσαν το ΚΚΕ ως δογματικό κόμμα που δεν έβλεπε την ανάγκη «αναθεώρησης» του μαρξισμού-λενινισμού στο ζήτημα του κράτους και της πολιτικής εξουσίας, στο ρόλο των μεταρρυθμίσεων κλπ.

Στο αποκορύφωμα της διαπάλης την περίοδο 1989-1991 πολεμούσαν το ΚΚΕ γιατί δεν εγκατέλειπε το μαρξισμό-λενινισμό αντικαθιστώντας τον μ’ ένα εκλεκτικό χαρμάνι από τις ιδέες του διαφωτισμού, διάφορων οπορτουνιστικών ρευμάτων μαζί με ορισμένες ιδέες του Μαρξ, κυρίως από τα πρώτα χρόνια ενασχόλησής του με τη διαμόρφωση της νέας επαναστατικής θεωρίας, όταν υποχρεωτικά στηρίχτηκε σε ρεύματα της αστικής φιλοσοφίας που υιοθετούσαν τη διαλεκτική μέθοδο, αλλά όχι το διαλεκτικό και ιστορικό υλισμό. Η οπορτουνιστική πολιτική έριχνε «στο πυρ το εξώτερον» τον Λένιν, τη λενινιστική ανάπτυξη του μαρξισμού πριν απ’ όλα το ζήτημα του εργατικού-σοσιαλιστικού χαρακτήρα της επανάστασης, της δικτατορίας του προλεταριάτου, τη θέση για τον αδύνατο κρίκο σε σχέση με την επαναστατική κατάσταση και τη σοσιαλιστική επανάσταση σε μια χώρα, τον επαναστατικό εργατικό χαρακτήρα του Κόμματος.

Το 2012-2013 (περίοδο των εκλογικών αναμετρήσεων και προσυνεδριακή του 19ου Συνεδρίου) κατηγορούσαν το ΚΚΕ για παρέκκλιση, παραβίαση του Προγράμματος του Κόμματος του 15ου Συνεδρίου, ανευθυνότητα, αδιαφορία κι ανοχή για το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης με κορμό τη ΝΔ. το άλλοθι για μια τέτοια επίθεση βρέθηκε κυρίως σε μια φράση του Προγράμματος του 15ου, σύμφωνα με την οποία αντιμετωπιζόταν όχι ως επιδίωξη, αλλά ως πιθανότητα ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης αντιμονοπωλιακών αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων μετά από εκλογική διαδικασία.

Βεβαίως ο ΣΥΡΙΖΑ και οι διάφοροι οπορτουνιστές που πολέμησαν το Κόμμα, ανάμεσά τους μερικοί κρυμμένοι στην ανωνυμία, αλλοίωσαν το πραγματικό νόημα αυτής της θέσης, την κυβέρνηση που περιέγραφε την ταύτισαν με την αντιμνημονιακή κυβέρνηση με κορμό του ΣΥΡΙΖΑ. Τακτική τους είναι να χρησιμοποιήσουν ορισμένη ορολογία από την ιστορία του ΚΚΕ και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος για να στηρίξουν ότι μέσα από μεταρρυθμίσεις στο αστικό κράτος και με τη στήριξη του λαϊκού κινήματος μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή διέξοδος από την κρίση, ανατροπή της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και πέρασμα στο σοσιαλισμό, ένα σοσιαλισμό που κάθε τάση, ομάδα, τον αντιλαμβάνεται όπως την βολεύει.

Η προσυνεδριακή περίοδος γέμισε από άρθρα και σχόλια ακόμα και στον αστικό Τύπο ότι το ΚΚΕ μεταλλάχτηκε, απομακρύνθηκε από το μαρξισμό-λενινισμό, δεν είναι πραγματικό κομμουνιστικό κόμμα, υιοθετεί τον τροτσκισμό, ξεχνώντας ότι κατά την προσυνεδριακή περίοδο προς το 18ο Συνέδριο αποκαλούσαν το ΚΚΕ «νεοσταλινικό» κόμμα. Πρόκειται για ύπουλη και υποκριτική πολεμική, κρυμμένη πίσω από την ψευτο-υπεράσπιση του μαρξισμού-λενινισμού.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι διαχρονικά ο ταξικός αντίπαλος και ο οπορτουνισμός αξιοποίησαν δικά μας ιδεολογικοπολιτικά προβλήματα και παρεκκλίσεις. Αξιοποίησαν δηλαδή αδυναμίες, ελλείψεις και καθυστερήσεις στην ιστορική διαδρομή του Κόμματος ως προς τον ολοκληρωμένο τρόπο στην πορεία αποκατάστασης του χαρακτήρα του, ή τι άφηνε ως ένα βαθμό μέσα στο Κόμμα και γύρω του η διαπάλη με τον οπορτουνισμό, που οδήγησε δύο φορές, το 1968 και το 1989-1991, στην απόσχιση ενός τμήματος στελεχών και μελών του Κόμματος, στο σχηματισμό αντιΚΚΕ φορέα.

Η διαπάλη με τον οπορτουνισμό στις συγκεκριμένες συνθήκες είναι δυνατό ν’ αφήσει αποτυπώματα μέσα στο Κόμμα –ως ένα είδος διαβρωτικής υγρασίας- όταν η αποκατάσταση της φυσιογνωμίας του Κόμματος δεν είναι πλήρης ή πλήρως επεξεργασμένη, όταν διατηρούνται ή αναπαράγονται λανθασμένες προσεγγίσεις κι επιλογές στο Πρόγραμμά του, σε ζητήματα στρατηγικής σημασίας.

Αναφερόμαστε δηλαδή σε παράγοντες που λειτουργούν ανασταλτικά στην πορεία ανασυγκρότησης του Κόμματος, οι οποίοι κάτω και από την επίδραση αντικειμενικών συνθηκών φορτώνουν το Κόμμα μ’ ευάλωτα στοιχεία, που περικλείουν δυνατότητα να δημιουργήσουν εστίες αντικομματικής δουλειάς, δημιουργούν προϋποθέσεις νέας κρίσης, την οποία βεβαίως δεν πρέπει να την αντιμετωπίζουμε με όρους νομοτέλειας. Τέτοιοι παράγοντες επέδρασαν στην έκταση και στο βάθος της κρίσης της περιόδου 1989-1991. Το γεγονός ότι ο οπορτουνισμός ως υποπροϊόν της αστικής ιδεολογίας έχει κοινωνική βάση στο ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού δε συνεπάγεται ότι νομοτελειακά μπορεί να κυριαρχήσει μέσα στο Κόμμα.

Στοιχείο ισχυροποίησης του Κόμματος στην πάλη του απέναντι στον οπορτουνισμό είναι ο τρόπος διόρθωσης των λαθών του. Δεν αρκεί το Κόμμα ν’ αλλάξει μια εκτίμηση ή και ολόκληρο το Πρόγραμμα, πρέπει, έστω μετά από ένα όσο γίνεται πιο σύντομο χρονικό διάστημα, να δίνεται απάντηση γιατί και κάτω από ποιους παράγοντες, υποκειμενικούς κι αντικειμενικούς, εσωτερικούς κι εξωτερικούς έφτασε το Κόμμα σε κρίση. Τότε μπορούμε να προλαμβάνουμε επανάληψη λαθών σε απότομες στροφές, να έχουμε πρόγνωση, διορατικότητα, αποφασιστικότητα.

Δεν αρκούν τα κομμουνιστικά αντανακλαστικά, δεν αρκεί η αποκατάσταση της φυσιογνωμίας του Κόμματος, δηλαδή του χαρακτήρα του, των αρχών και των κανόνων συγκρότησης και λειτουργίας του, η αναγνώριση ως θεωρίας – καθοδήγησης του μαρξισμού-λενινισμού και του προλεταριακού διεθνισμού. Αυτές τις θεμελιακές αρχές τις κράτησε το Κόμμα σε όλη την πορεία του, πλην του 13ου Συνεδρίου (1991), όμως δεν ήταν δυνατός αυτός ο θώρακας, αφού στα περισσότερα προγράμματά του διατύπωνε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τη λαθεμένη στρατηγική των σταδίων, υπό την καθοδήγηση και της ΚΔ. Στην πορεία επίσης έπαιξε ρόλο το 7ο Συνέδριο της Διεθνούς για το αντιφασιστικό μέτωπο, οι εκτιμήσεις για τους παράγοντες που έπαιξαν ρόλο μετά από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στη νίκη της σοσιαλιστικής εξουσίας στις 8 χώρες της Κεντρικής κι Ανατολικής Ευρώπης, που υποτιμούσαν τον καθοριστικό ρόλο του Κόκκινου Στρατού που στήριξε τα λαϊκά κινήματα. Αποφασιστικό ρόλο έπαιξε η δεξιά οπορτουνιστική στροφή του ΚΚΣΕ το 1956.

Από τη στιγμή που εμφανίζονται μεθοδολογικά προβλήματα στην εκτίμηση της ανάπτυξης του καπιταλισμού στην Ελλάδα και στη σχέση της αστικής τάξης με τον ξένο παράγοντα (ΕΟΚ, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ κλπ), δε γίνεται ή αδύναμα γίνεται αντικειμενική εκτίμηση των πολιτικών εξελίξεων, του αστικού πολιτικού συστήματος, των αντιφάσεων, των αντιθέσεων εντός της αστικής τάξης και του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος. Επηρεάζεται επίσης αρνητικά η ιδεολογικοπολιτική δράση του Κόμματος, η οργανωτική του πολιτική, η ποιότητα της σχέσης του με το εργατικό και λαϊκό κίνημα, η στοχοπροσήλωση στην εργατική σύνθεση και η κομμουνιστική διαπαιδγαγώγηση.

Όταν διορθώνεται με λανθασμένες θέσεις με αλλαγές στα ντοκουμέντα, όσο σωστές να είναι, όταν δε δίνεται συγκεκριμένη απάντηση που βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος, ποιοι αντικειμενικοί και κυρίως υποκειμενικοί παράγοντες οδήγησαν στην παρέκκλιση, τότε τα λάθη δε συνειδητοποιούνται βαθιά, δε βγαίνουν χρήσιμα συμπεράσματα.

Με βάση επίσημα συλλογικά ντοκουμέντα του Κόμματος, αλλά και την εμπειρία που ζήσαμε, κατανοούμε ότι υπάρχουν ζητήματα, και μάλιστα κρίσιμα και καθοριστικά, που η διαπάλη με τον οπορτουνισμό το 1968 και στη συνέχεια άφησε στο Κόμμα, ενώ βαρίδια παρέμειναν και μετά από το 1991.

Η αποσαφήνιση του χαρακτήρα της εποχής μας ως εποχής περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, η θέση ότι η επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα θα είναι σοσιαλιστική ανεξάρτητα από το συσχετισμό δυνάμεων, ότι δεν υπάρχει ενδιάμεση πολιτική εξουσία ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό, άρα είναι θέμα αρχής η μη συμμετοχή του Κόμματος σε κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού, είναι θέματα που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην επεξεργασία του προγράμματος του Κομμουνιστικού Κόμματος. Το συνολικό ζήτημα, πώς το Κόμμα αντιπάλεψε τον οπορτουνισμό και τη διαλυτική δουλειά του, πώς αντιμετώπισε την αποκατάσταση του επαναστατικού του χαρακτήρα, θα φωτιστεί συλλογικά κι ολοκληρωμένα με τη μελέτη πλούσιο αρχειακού υλικού, στο πλαίσιο της επεξεργασίας του Δοκιμίου της Ιστορίας του ΚΚΕ της περιόδου 1968-1991, που έθεσε ως καθήκον το 19ο Συνέδριο. Ακόμα πιο ουσιαστική απάντηση στο ερώτημα αυτό θα δώσει η νέα επεξεργασία του πρώτου τόμου του Δοκιμίου της περιόδου 1918-1949, που επίσης συνιστά απόφαση του πρόσφατου Συνεδρίου.


Ωστόσο έχουμε και σήμερα σημαντικά εργαλεία στα χέρια μας ώστε να δώσουμε ώθηση στην κατεύθυνση της μελέτης, στον προβληματισμό, αλλά και κάποιες πρώτες απαντήσεις. Τέτοια εργαλεία είναι οι αποφάσεις του 19ου Συνεδρίου, του 18ου Συνεδρίου όσον αφορά την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, το «Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, τ. Β’, 1949-1968», συζητημένα στο Κόμμα, τα οποία επιτρέπουν να προβληματιστούμε και τώρα για τις αντιφάσεις κι επιβιώσεις που σημάδεψαν τη μάχη με τον οπορτουνισμό.
Προβοκάτσια από Μπρεζνιεφικό απολίθωμα

Οικονομική κρίση - πόλεμος: παράγωγα του καπιταλισμού

Οικονομική κρίση - πόλεμος: παράγωγα του καπιταλισμού

Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται πανομοιότυπα. Σήμερα, η εργατική και λαϊκή ανοχή ή συναίνεση στη διαχείριση της κρίσης στη διαχείριση του ιμπεριαλιστικού πολέμου, δε θα οδηγήσει σε δεινά προηγούμενης περιόδου, αλλά σε πολύ πιο καταστροφικές καταστάσεις


Από πολλές και διαφορετικές πηγές έχει αποκαλυφθεί η γεωστρατηγική σημασία του Αφγανιστάν στον έλεγχο και την εκμετάλλευση πηγών πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ευρασίας, κυρίως στον έλεγχο των αγωγών μεταφοράς τους προς τη Δύση. Σημασία, η οποία αιτιολογεί πλήρως την άμεση πολεμική επέμβαση των ΗΠΑ, σήμερα, πριν να είναι αργά!

Αλλωστε, το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για το Αφγανιστάν, εκδηλωμένο από την εποχή ύπαρξης της ΕΣΣΔ, όχι μόνο δεν έχασε τη σημασία του, αλλά έχει λόγους να αναβαθμιστεί.

Αιτία πολέμου το μοίρασμα των αγορών

Υπενθυμίζουμε ορισμένες από τις επισημάνσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας σε ανύποπτο χρόνο ως προς την παρούσα δικαιολογία (τρομοκρατικό χτύπημα στις ΗΠΑ) της ιμπεριαλιστικής επέμβασης στο Αφγανιστάν:

Πριν από δυόμισι χρόνια, σε «Φάκελο» της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ» (16.5.1999), γράφτηκε ότι «δεν υπάρχει επιστημονικό ίδρυμα μελετών στις ΗΠΑ που να μην έχει προβλέψει ότι, αν όχι σε 25 χρόνια, οπωσδήποτε ως το 2040, η Κίνα θα είναι ο οικονομικός και πολιτικός ηγέτης της Απω Ανατολής». Ειδικότερα, αναφερόταν ότι το Brookings Institution της Ουάσινγκτον υποστήριζε ότι το 2020 η πολιτική επιρροή των ΗΠΑ στην Ιαπωνία και την περιοχή του Ειρηνικού θα υπολείπεται της κινεζικής.



Ηδη, η Κίνα αποτελεί την 5η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον πλανήτη (μετά τις ΗΠΑ, ΕΕ, Ιαπωνία, Καναδά) με μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ, ενώ η φάση ύφεσης για την Ιαπωνία είναι παρατεταμένη.
Κατά την περίοδο της Συνόδου του G-8 στην Οκινάουα (Ιούλιος του 2000), αναλυτές σημείωναν την τάση εκδήλωσης συμμαχίας μεταξύ Ρωσίας - Κίνας - Κορέας, με αντίστοιχη τάση χαλάρωσης της συμμαχίας ΗΠΑ - Ν. Κορέας και ΗΠΑ - Ιαπωνίας. (Είχε εκδηλωθεί από τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας πρόθεση να προβεί σε σοβαρές περικοπές στα κονδύλια για την εξυπηρέτηση 47.000 Αμερικανών στρατιωτών που βρίσκονταν στην Ιαπωνία. Ερμηνεύτηκε από ορισμένους ως εκδήλωση όξυνσης των αντιθέσεων μεταξύ ΗΠΑ - Ιαπωνίας).
Η συμμαχία ASEAN+3 (δηλαδή της Ενωσης Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας μαζί με την Ιαπωνία, την Κίνα και τη Ν. Κορέα), ως διαδικασία δημιουργίας δικτύου ανταλλαγής συναλλάγματος (με κύριους χρηματοδότες τις Κίνα, Ιαπωνία, Ν. Κορέα), από ορισμένους αναλυτές ερμηνεύτηκε ως ενέργεια ανεξαρτητοποίησης των 10 κρατών της ASEAN από το ΔΝΤ (στο οποίο υπερέχουν τα αμερικανικά συμφέροντα).
Εδώ και ένα χρόνο έχουν εκδηλωθεί καθαρά οι προθέσεις της ΕΕ να προσεγγίσει αυτοτελώς τη Ρωσία (για 20ετή συμφωνία κατασκευής αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου).


Επίσης, η ΕΕ έχει συμφωνίες με χώρες πετρελαιοπαραγωγούς, πχ. Λιβύη, Νιγηρία, εκτός ζώνης επιρροής των ΗΠΑ. Επιπροσθέτως, το Ιράκ είχε αποφασίσει να συναλλάσσεται σε ευρώ.

Ακόμη, είναι δεδηλωμένες οι αντιθέσεις μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για τη διεκδίκηση μεριδίου των υπό απελευθέρωση αγορών τηλεπικοινωνιών, ενέργειας, αυτοκινητοβιομηχανίας, τραπεζών -ασφαλειών της Κίνας, στο πλαίσιο ένταξής της στον ΠΟΕ (στη Διάσκεψη Κορυφής στο Κατάρ, τον ερχόμενο Νοέμβρη).
Η Ρωσία, μετά τη, λόγω καπιταλιστικής παλινόρθωσης, μεγάλη καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων (μείωση στο 40% έως και 50% της παραγωγής της) βρίσκεται σε φάση αναζωογόνησης και εμφανίζει όλο και πιο δυναμικά εξαγωγές κεφαλαίων (ιδιαίτερα στον κλάδο πετρελαίου - φυσικού αερίου). Διεκδικεί αποκατάσταση του οικονομικο-πολιτικού και στρατιωτικού ηγετικού της ρόλου στην περιοχή της πρώην ΕΣΣΔ. Εχουν δημοσιευτεί πληροφορίες για προετοιμασία μαζικής παραγωγής νέας γενιάς βομβαρδιστικών. Παίρνει αυτοτελώς πρωτοβουλίες προσέγγισης του Ιράν (τον Αύγουστο του 2000, απηύθυνε έκκληση για τον άμεσο καθορισμό του νομικού καθεστώτος για τη διαχείριση της Κασπίας). Εχει υπογράψει συμφωνία προμήθειας στρατιωτικού υλικού προς το Ιράν, ενέργεια η οποία θεωρείται ότι παραβιάζει τη συμφωνία του 1995 για πάγωμα των προμηθειών ρωσικού πολεμικού υλικού προς το Ιράν.
Το Ιράν περιλαμβάνεται μεταξύ των κρατών που πιθανολογούνται ως κάτοχοι πυρηνικών όπλων. Ταυτόχρονα, έχει δει το φως της δημοσιότητας σενάριο για δίοδο μεταφοράς ενεργειακών υλών της Κεντρικής Ασίας προς τη Δύση, μέσω του Ιράν. Σενάριο που αναβαθμίζει γεωοικονομικά το Ιράν, οδηγεί σε αναδιάταξη δυνάμεων και συμμαχιών στην περιοχή. Υπολογίζεται ότι το Ιράν είναι 3ο σε αποθέματα υδρογονανθράκων μετά τον Περσικό Κόλπο και τη Σιβηρία, ενώ τα όποια αποθέματα της Ευρώπης, πχ. στη Νορβηγία, εξαντλούνται.

Ολα τα παραπάνω, είτε ως πληροφορίες είτε ως ενδεχόμενα σε εξέλιξη, μπορούν να μας οδηγήσουν ανεπιφύλακτα στην εξής εκτίμηση:

Η περιοχή της Ευρασίας διαθέτει πολύτιμες ενεργειακές ύλες, πολυπληθές δυνάμει εργατικό δυναμικό, αν και μεγάλο τμήμα της βρίσκεται σε κοινωνικο-οικονομική καθυστέρηση. Οπου συντελείται η καπιταλιστική ανάπτυξη βρίσκεται ακόμη σε φάση συνύπαρξης με την καθυστέρησή της, πχ. στην Ινδία, στο Ιράκ. Στη βάση της καπιταλιστικής ανάπτυξης κράτη της περιοχής, διαθέτοντας ή επιδιώκοντας να αποκτήσουν και πυρηνικά όπλα, διεκδικούν αναβάθμιση της θέσης τους στη διεθνή καπιταλιστική αγορά, στο σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο. Επιδιώκουν νέες συμμαχίες.

Η καπιταλιστικοποίηση σοσιαλιστικών κρατών περιπλέκει τους προϋπάρχοντες ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, αλλά και δίνει νέες δυνατότητες για αναδιάταξη δυνάμεων, διαμόρφωση νέων συμμαχιών.

Αιτία του πολέμου είναι το κυνήγι του πρόσθετου καπιταλιστικού κέρδους, γι' αυτό και επιδιώκεται η επέκταση και κυριαρχία σε νέες αγορές ή το ξαναμοίρασμα των αγορών. Το ξαναμοίρασμα των αγορών είναι μια διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Αντικειμενική της βάση είναι οι αναδιατάξεις σε οικονομική ισχύ που επέρχονται μακροχρόνια σαν αποτέλεσμα της ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης. Μέσω της στρατιωτικής ισχύος και της άμεσης πολεμικής επέμβασης, διαμορφώνεται ο νέος πολιτικός συσχετισμός ισχύος μεταξύ των καπιταλιστικών κρατών. Οι αναδιατάξεις κατοχυρώνονται θεσμικά με τη διαμόρφωση ενώσεων, συμμαχιών και των αντίστοιχων οργάνων τους.

Αυτή ήταν η διαδικασία διαμόρφωσης του ΝΑΤΟ, του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας αλλά και της κυριαρχίας των ΗΠΑ σ' αυτά, μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Στο μισό και πλέον αιώνα που μεσολάβησε από τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου συσσωρεύτηκαν εξελίξεις, μεταξύ των οποίων και η καπιταλιστικοποίηση σοσιαλιστικών κρατών. Παρ' όλο το τραγικό πισωγύρισμα για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, για το επαναστατικό εργατικό κίνημα, αλλά και για το αντιιμπεριαλιστικό αντιπολεμικό κίνημα, παρά την απομάκρυνση των εμποδίων που έβαζαν στην επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού, η δύναμη και η συνοχή του είναι επιφανειακή, ενώ οι αντιθέσεις του βρίσκονται σε διαδικασία όξυνσης.

Η φαινομενικά διεθνούς εμβέλειας στήριξη της αμερικανικής ιμπεριαλιστικής επέμβασης στο Αφγανιστάν, δεν πρέπει να μας ξεγελά. Δεν αναιρεί τις βαθιές αντιθέσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Το κάθε κράτος, μεταξύ των οποίων και η Ρωσία, το Πακιστάν ακόμη και η Κίνα, έχει τις δικές του επιδιώξεις, αποβλέπει να κερδίσει χρόνο για να προωθήσει τις δικές του θέσεις.

Η ιστορία έχει δείξει ότι τέτοιες συμμαχίες που γίνονται για να κτυπηθούν οι δυνάμεις, από τις οποίες κινδυνεύει να ανατραπεί ο καπιταλισμός, διαχωρίζονται στο πεδίο της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Αρκεί να θυμηθούμε τη στάση της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας απέναντι στην ανερχόμενη ιμπεριαλιστική επιθετικότητα της Γερμανίας στη δεκαετία του 1930.

Οι ΗΠΑ, σε όλη τη δεκαετία του 1990, με ιμπεριαλιστικές πολεμικές επεμβάσεις επιδίωξαν τουλάχιστον την κατοχύρωση της ιμπεριαλιστικής ηγεμονίας τους, που άρχισε να μπαίνει σε τροχιά αμφισβήτησης.

Στόχος της πολεμικής επιχείρησης των ΗΠΑ η αποτροπή ενδεχόμενης βαθιάς ύφεσης;



Ορισμένοι επιχείρησαν ανεπιτυχώς να εμφανίσουν το τρομοκρατικό πλήγμα ως αφετηρία της ύφεσης στις ΗΠΑ και παγκοσμίως ή τουλάχιστον να υπερβάλλουν στην επιταχυντική επίδρασή του στην προϋπάρχουσα οικονομική κρίση. Οι απόψεις αυτές δεν άντεξαν στην αναμέτρησή τους με τον επίσημο αστικό ρεαλισμό. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην ηλεκτρονική έκδοση «OECD Observer» ο Ιγνάθιο Βίσκο, επικεφαλής οικονομολόγων του ΟΟΣΑ, δηλώνει ότι οι άμεσες οικονομικές επιπτώσεις της τρομοκρατικής επίθεσης θα είναι σημαντικές, αλλά μικρότερες σε έκταση από το σεισμό στο Κόμπι της Ιαπωνίας. Ουδείς όμως προβάλλει σήμερα το σεισμό ως παράγοντα της ύφεσης στην Ιαπωνία.

Υπενθυμίζουμε ότι η συζήτηση για τα πιθανά μέσα αποφυγής μιας βαθιάς παρατεταμένης ύφεσης, για προστασία στη μετάδοση της κρίσης από τις αναπτυσσόμενες προς τις αναπτυγμένες (ή και αντίστροφα), για το ρόλο του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, την ενδεχόμενη φορολόγηση των διασυνοριακών συναλλαγματικών συναλλαγών (φόρος Τόμπιν), για την ενίσχυση της κρατικής και διακρατικής ρύθμισης έχει ενταθεί μετά την εκδήλωση της κρίσης στην Ταϊλάνδη τον Ιούλη 1997.

Θα σημειώσουμε ορισμένα ενδεικτικά και μόνο δεδομένα:

Η πορεία βαθιάς επιβράδυνσης και στη συνέχεια ύφεσης για την οικονομία των ΗΠΑ ήταν διαπιστωμένη πολύ πριν την 11η Σεπτεμβρίου.

Τον περασμένο Αύγουστο διεθνείς οικονομικοί αναλυτές θεωρούσαν τυπική την απόσταση που χώριζε την επιβράδυνση της οικονομίας των ΗΠΑ από την είσοδό της στην πραγματική ύφεση, ενώ οικονομολόγοι όπως ο Μ. Φρίντμαν τη χαρακτήριζαν ήδη ως ύφεση. Είχαν καταγραφεί ήδη στο πρώτο 8μηνο του έτους 400.000 απολύσεις στις μεγάλες διεθνικές (γνωστές ως πολυεθνικές) επιχειρήσεις λόγω περιορισμού των παραγγελιών και προσπάθειάς τους να περιορίσουν τις δαπάνες τους, να συγκρατήσουν την τάση μείωσης του ποσοστού κέρδους.

Από τον περασμένο Μάρτη, τα στοιχεία της FED σημείωναν για πρώτη φορά πτώση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το έτος 2000.

Την ίδια περίοδο, ύφεση παρουσίαζε η οικονομία στενά συνδεδεμένων με τις ΗΠΑ αναδυομένων αγορών όπως της Αργεντινής, ενώ εμπεδωμένη ήταν πλέον η ύφεση στην οικονομία της Ιαπωνίας.

Η οικονομία στην Ευρωζώνη παρουσίαζε ανησυχητική επιβράδυνση, με μείωση της βιομηχανικής παραγωγής στις μεγαλύτερες οικονομίες της. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, σημειώθηκε σχεδόν στασιμότητα στην εξέλιξη του ΑΕΠ στο α` τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οίκοι και οικονομολόγοι διεθνούς εμβέλειας εξέφραζαν ήδη την ανησυχία τους για τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης, την αβεβαιότητά τους για ασφαλείς μεσοπρόθεσμες προβλέψεις και την πτωτική αναθεώρηση των βραχυπρόθεσμων εκτιμήσεων.

Μετά την 11η Σεπτεμβρίου δηλώσεις αστών οικονομικών ιθυνόντων συνδέουν την επιτάχυνση της πορείας προς την ανάκαμψη με την εκδήλωση και έκβαση των πολεμικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ:

- Ο οίκος χρηματοοικονομικής και βιομηχανικής έρευνας Economy Com. εκτιμούσε ότι όσο ταχύτερα και αποτελεσματικότερα ερχόταν η πολιτική και στρατιωτική αντίδραση, τόσο πιθανότερη είναι η γρήγορη ανάκαμψη του χρηματοοικονομικού και μεταφορικού συστήματος των ΗΠΑ (εφημ. ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 22-23/9/2001, πριν την έναρξη των βομβαρδισμών στο Αφγανιστάν).

- Ο Στέφαν Ρόατς, αναλυτής της Morgan Stanley, ισχυρίστηκε ότι το «σοκ» της 11ης Σεπτεμβρίου μπορεί να οδηγήσει στο σενάριο «V - ανάκαμψη» (απότομη ύφεση και εξίσου απότομη ανάκαμψη) αντί για «L - ανάκαμψη» (απότομη ύφεση που διαρκεί χρόνια).

- Αξιοπρόσεκτο είναι ότι οι προβλέψεις των διεθνών χρηματοοικονομικών οίκων για το β' εξάμηνο του 2002 είναι πιο ευνοϊκές για τις ΗΠΑ απ' ό,τι για την οικονομία της Ευρωζώνης.

- Θεωρείται δεδομένη η ανάκαμψη για την πολεμική βιομηχανία των ΗΠΑ, ενώ δημοσιεύονται ειδήσεις περί δοκιμής νέων οπλικών συστημάτων στο Αφγανιστάν.

Αλλα αξιοπρόσεκτα δεδομένα:
Η διακηρυγμένη πρόθεση του Προέδρου Μπους να προχωρήσει σε σημαντικές φορολογικές μειώσεις είχε εγείρει αντιδράσεις, μεταξύ των οποίων και των βραβευμένων με Νόμπελ οικονομολόγων καθηγητών Μοντιλιάνι και Σόλοου (άρθρο τους δημοσιεύτηκε στην International Herald Tribune, στις 10.4.2001).

Μετά την 11η Σεπτεμβρίου δεν υπήρξαν αμφισβητήσεις των μέτρων φορολογικών μειώσεων. Τουναντίον, συναίνεσαν και οι «Δημοκρατικοί» στα προτεινόμενα προς τον Πρόεδρο μέτρα. Γενικεύτηκε η συζήτηση περί επιστροφής στα «Κεϋνσιανά οικονομικά της ύφεσης» με άμεσες κρατικές παρεμβάσεις και επιδοτήσεις, για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής του αυστηρού ελέγχου του δημοσίου χρέους και των ελλειμμάτων.
Ορισμένες αναλύσεις δείχνουν να «άνοιξε το πράσινο φως» μετά την 11η Σεπτεμβρίου, για απολύσεις εργαζομένων αναλογικά υπέρμετρες της ακύρωσης παραγγελιών. Αναφέρεται η Boeing με «μόλις 42 ακυρώσεις από τις 548 παραγγελίες πολιτικών αεροσκαφών», που δε δικαιολογούν απολύσεις 30.000 εργαζομένων, και μάλιστα με δεδομένη τη δραστηριοποίησή της στην πολεμική βιομηχανία (ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ, 6-7/10/2001).

Ολα τα παραπάνω, μαζί με όσα αφορούν τη σχέση Μπιν Λάντεν - CIA, τη στήριξη του τρομοκρατικού πλήγματος από εσωτερικούς μηχανισμούς των ΗΠΑ, μας προβληματίζουν τόσο για τους στόχους όσο και για την πατρότητα του χτυπήματος στις ΗΠΑ.

Αντίσταση και διέξοδος από τα εναλλακτικά σενάρια χειραγώγησης των λαών



Στο παρόν άρθρο, θα μας απασχολήσει επιλεκτικά η χειραγώγηση των εργατικών και λαϊκών δυνάμεων μέσω των εναλλασσόμενων διαχειριστικών πολιτικών επιλογών και των ιδεολογημάτων με τα οποία τα επενδύουν. Ενα από αυτά είναι η λεγόμενη δικαίωση της αντι-νεοφιλελεύθερης πολιτικής, η οποία στηρίζεται στη φιλολογία περί «επιστροφής του Κέυνς».

Απευθυνόμενοι στο μισθωτό εργαζόμενο, στο χαμηλοσυνταξιούχο, στο νέο και τη νέα από την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, επισημαίνουμε ότι η λεγόμενη «επιστροφή στα Κεϋνσιανά οικονομικά της ύφεσης» δε συνιστά μια ευνοϊκότερη και βιώσιμη για τα λαϊκά στρώματα πολιτική. Αφορά:

α) Τις κρατικές επιδοτήσεις προς επιχειρήσεις ή και την άμεση κρατική δραστηριότητα (π.χ. στην κρατική πολεμική βιομηχανία) με ελαστικότητα στον έλεγχο του δημοσίου χρέους και στα ελλείμματα και επομένως ως προς τον πληθωρισμό.

β) Την κινητοποίηση της κρατικής παρέμβασης για την ανασυγκρότηση πληγέντων κλάδων στρατηγικής σημασίας (π.χ. αερομεταφορές) ακόμη και με κάποιες κρατικοποιήσεις (πχ. αεροδρομίων).

γ) Την προσαρμογή της φορολογίας και ενδεχομένως της επέκταση της επιδότησης προς απολυμένους - ανέργους. Πρόκειται για διαχείριση της πιο ακραίας φτώχειας, διαχείριση του κινδύνου μια απότομη και μαζική εξαθλίωση να πυροδοτήσει αντιδράσεις αμφισβήτησης του συστήματος.

Σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται για υιοθέτηση γενικευμένων πολιτικών που ανεβάζουν συνολικά την τιμή της εργατικής δύναμης, το βιοτικό επίπεδο των εργατικών και λαϊκών δυνάμεων. Ο καιρός αυτός πέρασε ανεπιστρεπτί για τις σημερινές δυνατότητες της καπιταλιστικής αναπαραγωγής. Ηταν αποτέλεσμα της μεγάλης μεταπολεμικής οικονομικής ανάκαμψης που ήρθε λόγω της μεγάλης ύφεσης και καταστροφής, σε συνθήκες γενικευμένου πολέμου.

Δεν είναι τυχαίο ότι στη δεκαετία του 1990 διαπιστώνεται περαιτέρω πόλωση μεταξύ πλούτου και φτώχειας ακόμη και στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Διαπιστώνεται σχετική ακόμη και απόλυτη μείωση των διαθεσίμων χαμηλών εισοδημάτων, αλλά και μεσαίων εισοδημάτων στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα, κατά τη δεκαετία της περίφημης συνεχούς ανάπτυξης των ΗΠΑ.

Δεν είναι τυχαίο ότι προγράμματα πιο εκτεταμένων παροχών, στηριγμένων στην υπερχρέωση και τον πληθωρισμό, έδωσαν τη θέση τους σε νεοφιλελεύθερα (σε κράτη της Λατινικής Αμερικής κατά τη δεκαετία του 1980).

Την ίδια τάση εκφράζει και η σταθερή εμμονή της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ για αντιλαϊκή αλλαγή του ασφαλιστικού συστήματος, για επέκταση της ιδιωτικοποίησης στην Υγεία.

Πέραν όλων αυτών, αξίζει να θυμηθούμε ότι ακόμη και η μαζική εξαγορά της εργατικής τάξης, όπως έγινε από το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα του Χίτλερ, καθιστώντας τη συνένοχο της πολεμικής προετοιμασίας και ιμπεριαλιστικής επίθεσης, τελικά δεν οδηγεί ούτε σε παγιωμένη βελτίωση της θέσης της στο σύστημα ούτε σε λύση των κοινωνικοοικονομικών προβλημάτων της.

Η απαλλαγή πλατιών λαϊκών μαζών από τους μύθους της αστικής ιδεολογίας, είτε αυτοί επενδύονται στο νέο-φιλελεύθερο τύπο διαχείρισης είτε στο νεο-κεϋνσιανό, προβάλλει ως ζήτημα άμεσης προτεραιότητας.

Οπως η παρούσα οικονομική κρίση και το πέρασμα στην ύφεση αποκάλυψε σε ελάχιστο χρόνο το μύθο της «παγκοσμιοποίησης» (ως ανεξέλεγκτη απελευθέρωση των αγορών υπεράνω των κρατών και της κρατικής παρέμβασης) έτσι και οι οικονομικές κρίσεις της δεκαετίας του 1970 (και στη συνέχεια του 1980) είχαν αποκαλύψει το μύθο της σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης. Της διαχείρισης που το κόστος μιας ορισμένης ανόδου της τιμής της εργατικής δύναμης, το μετέθεσε ένα - δυο δεκαετίες αργότερα (με δημόσια υπερχρέωση, αύξηση του πληθωρισμού και στασιμότητα). Κανένας τύπος διαχείρισης δεν μπορεί να απαλλάξει τον καπιταλισμό από τις αντιθέσεις του, από τις κρίσεις και την εσωτερική του ανάγκη τις συνέπειες της κρίσης να τις μεταφέρει στους άμεσους παραγωγούς του κοινωνικού πλούτου, στην εργατική τάξη.

Σε περιόδους που αντικειμενικά κλυδωνίζεται η καπιταλιστική οικονομία σε ένα κράτος, είναι κρίσιμο ζήτημα η στάση του εργατικού κινήματος. Θα βάλει χέρι στη στήριξη ή στην αποσταθεροποίησή του;

Πρώτ' απ' όλα το εργατικό κίνημα σε κάθε κράτος οφείλει να κλείσει τα αυτιά του στις παγίδες αθώων ή μη, προτάσεων από φιλελεύθερα, σοσιαλδημοκρατικά ή «αριστερά» κόμματα, για δυναμικές παρεμβάσεις καλύτερης διαχείρισης του συστήματος, με αλλαγή του Συμφώνου Σταθερότητας στην ΕΕ, με ρυθμίσεις τύπου φόρου Τόμπιν. Να μην αγκιστρωθεί σε τέτοια δολώματα και γίνει ουραγός αστικών πολιτικών επιλογών και συμφερόντων. Να μην απεμπολήσει, στο βωμό της στήριξης ηπιότερων αστικών κυβερνητικών επιλογών, το δικαίωμα και τη δύναμή του για οργανωμένη, μαχητική αντιμονοπωλιακή - αντιιμπεριαλιστική πάλη. Οι εμπειρίες του πρόσφατου παρελθόντος μας πρέπει να γίνουν στοιχείο συνείδησης και δράσης.

Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται πανομοιότυπα. Σήμερα, η εργατική και λαϊκή ανοχή ή συναίνεση στη διαχείριση της κρίσης (εκδηλωμένη ή μελλούμενη), στη διαχείριση του ιμπεριαλιστικού πολέμου, δε θα οδηγήσει σε δεινά προηγούμενης περιόδου αλλά σε πολύ πιο καταστροφικές καταστάσεις. Η μόνη διέξοδος είναι η ανάπτυξη του αντιιμπεριαλιστικού κινήματος, η ρήξη με τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και τις αντιλαϊκές κυβερνήσεις σε κάθε κράτος, η ανάπτυξη της ταξικής πάλης σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση για βαθιές ρήξεις και ανατροπές, όταν και όπου διαμορφωθούν οι αντικειμενικές συνθήκες για γενικευμένη αναμέτρηση.

Τα μνημόνια θα είναι διαρκείας όσο...

Τα μνημόνια θα είναι διαρκείας όσο...

Πολύς αχός σηκώνεται και πάλι από αστούς πολιτικούς και τα συνεπικουρούντα αστικά ΜΜΕ για τα «επιτυχημένα» προγράμματα «δημοσιονομικής πειθαρχίας» στην Ιρλανδία και την Ισπανία. Στην πρώτη περίπτωση πανηγυρίζεται ότι το Δεκέμβρη βγαίνει από το μνημόνιο και μπορεί να δανειστεί στις αγορές και στη δεύτερη, αυτή της Ισπανίας, ότι καταφέρνει να «εξυγιάνει σημαντικά το τραπεζικό της σύστημα και να μπει σε τροχιά ανάπτυξης». Ο συνειρμός που επιχειρείται είναι ότι οι δύο χώρες (ανακατεύουν αστικές κυβερνήσεις και λαούς) ήταν «υπάκουες», «τήρησαν τις δεσμεύσεις» (για το δάνειο 85 δισ. ευρώ η πρώτη, για το μνημόνιο, για να τιθασευτούν τα ελλείμματα η δεύτερη, που δεν είχε μνημόνιο) και άρα η «σκληρή προσπάθεια ανταμείβεται»...

Πριν οι ίδιοι εκθείαζαν για την στάση τους τις αστικές δυνάμεις νεοφιλελεύθερες και σοσιαλδημοκρατικές ότι με την πολιτική συνεργασία αλλά και την κοινωνική συναίνεση που επέβαλαν με τη συνεργασία και των συνδικαλιστικών ηγεσιών στις χώρες αυτές κατάφεραν να υπάρχει κοινωνική ειρήνη. Παλιότερα, τη δεκαετία του '90, πριν τη συγχρονισμένη καπιταλιστική κρίση που ξεκίνησε το 2008, αστοί αλλά και οπορτουνιστές μιλούσαν για την Ιρλανδία, ως τον «κέλτικο τίγρη», τον «παράδεισο των επενδύσεων», όπου πάνω από 1.000 πολυεθνικές (μεγάλο μέρος αμερικάνικες) έκαναν τις μπίζνες τους, σε διάφορους τομείς όπως νέες τεχνολογίες, τραπεζικό σύστημα, κατασκευές, εμπόριο κ.λπ. «Κλίνοντας» το «ιρλανδικό θαύμα» σε «όλες τις πτώσεις» καλούσαν όλους τους λαούς να το μιμηθούν.
Η κόλαση των εργατών συνεχίζεται για τα νέα «θαύματα» για το κεφάλαιο

Και πράγματι οι καπιταλιστές είχαν δίκιο. Το «θαύμα» γι' αυτούς με τα «τρελά» ποσοστά ανάπτυξης, δηλαδή καπιταλιστικής κερδοφορίας, πραγματοποιήθηκε με τη διάλυση των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων, τις περικοπές μισθών στο όνομα της ανταγωνιστικότητας, την εξάλειψη των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Δηλαδή, το «θαύμα τους» ήταν κόλαση για τους εργαζόμενους.

Αλλά μήπως τώρα αυτή η κόλαση τελειώνει; Κάθε άλλο. Να τι είπαν μόλις προχτές οι ίδιοι οι πολιτικοί στις δύο χώρες:

Μιλώντας στο ιρλανδικό Κοινοβούλιο ο πρωθυπουργός, Εντα Κένι, δήλωσε ότι η χώρα του πηγαίνει «προφανώς στη σωστή κατεύθυνση», όμως μένει «ακόμα μακρύς δρόμος». Ο «μακρύς δρόμος» βέβαια δεν είναι για όλους. Με βάση το πρόγραμμα που «τρέχει» από το 2011 έως το 2014, προωθούνται νέες περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, με φορολογία των συντάξεων, αύξηση του ΦΠΑ από 21% σε 22% το 2013 και σε 23% το 2014, φόρο «τοπικών υπηρεσιών» και μειώσεις μισθών. Την ίδια ώρα η φορολογία του κεφαλαίου διατηρείται στο 12,5%. Αρα και το δεύτερο «θαύμα» μετά από αυτό που είχε συντελεστεί την προηγούμενη δεκαετία βασίζεται στην ίδια συνταγή. Πιο φτηνοί εργάτες, με λιγότερα δικαιώματα, ακόμα πιο εντατικά εκμεταλλευόμενοι και επιπλέον με την πλάτη στον τοίχο για τα μνημόνια διαρκείας που έπονται. Ετσι, ο επόμενος κύκλος κερδοφορίας για το κεφάλαιο, η φάση ανάκαμψης στην καπιταλιστική οικονομία, που βέβαια προετοιμάζει αντικειμενικά την επόμενη κρίση, εξασφαλίζεται με δυσμενέστερους όρους για τους εργαζόμενους, για τους παραγωγούς του κοινωνικού πλούτου που ιδιοποιείται μια χούφτα κεφαλαιοκρατών κατόχων των μέσων παραγωγής.

Στην Ισπανία, αντίστοιχα, αν και δεν μπήκε σε μνημόνιο, τα σκληρά μέτρα λιτότητας ήταν ακριβώς τα ίδια. Παρά ταύτα ο Ισπανός υπουργός Οικονομικών, Λούις ντε Γκίνδος, σημείωσε ότι η κατάσταση στη χώρα του ήταν «πολύ διαφορετική» από αυτή στην Ιρλανδία, γιατί αυτή συνέχισε να χρηματοδοτείται από τις αγορές στη διάρκεια της περιόδου που λάμβανε βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ο αστός πολιτικός πρόσθεσε: «Το τέλος του προγράμματος βοήθειας της Ισπανίας είναι καλά νέα όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά και για την Ισπανία και για την ευρωπαϊκή οικονομία». Ενδιαφέρον όμως έχει η προειδοποίηση του επιτρόπου της Κομισιόν Ολι Ρεν: «Τόσο η Ισπανία, όσο και η Ιρλανδία παραμένουν αντιμέτωπες με προκλήσεις, που σχετίζονται με τα αυξημένα ποσοστά ιδιωτικών και δημόσιων χρεών» και άρα «χρειάζεται περισσότερη δουλειά και νέες μεταρρυθμίσεις».

Η δήθεν πρόοδος της Ισπανίας είναι ο νόμος του Μάρτη του 2012, που δίνει το δικαίωμα στις επιχειρήσεις να μην τηρούν τις Συλλογικές Συμβάσεις και να έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια στην ελαστικοποίηση του εργασιακού ωραρίου. Προβλέπει, ακόμα, επέκταση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου, μείωση των ημερών για την αποζημίωση απόλυσης στις 33 ανά έτος εργασίας (έως τότε ήταν 45 μέρες). Στην Ισπανία κάνει θραύση η μερική απασχόληση, οι συμβάσεις της μίας μέρας, εδώ και μια δεκαετία. Ταυτόχρονα, το επίδομα ανεργίας μειώθηκε κατά 6,3%, αυξήθηκε το όριο συνταξιοδότησης από τα 65 στα 67 χρόνια, υπάρχουν περικοπές στις δαπάνες για την Υγεία κατά 22,6%, για την Παιδεία κατά 31%, τον Πολιτισμό κατά 19,6% και για τις βασικές κοινωνικές υπηρεσίες της Αυτοδιοίκησης κατά 40%. Η φτώχεια διευρύνεται, οι εξώσεις από τα σπίτια είναι καθημερινό φαινόμενο και υπολογίζεται ότι σε τρία χρόνια έχουν ξεπεράσει τις 500.000.
Μονόδρομος η ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων

Ιδού λοιπόν μπροστά στα μάτια μας και το «ισπανικό θαύμα». Διάσωση του κεφαλαίου με το «μάρμαρο» - για να βγει αυτό με μικρότερες απώλειες από την κρίση - να το πληρώνουν οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Το ίδιο δηλαδή που συμβαίνει και στην Ελλάδα και σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο με μνημόνια ή χωρίς αυτά. Φυσικά, πέρα από τους πανηγυρισμούς που επιχειρούνται υπάρχει ταυτόχρονα και διάχυτη η ανησυχία ότι η καπιταλιστική κρίση στην Ευρωζώνη όχι μόνο δεν ξεπερνιέται αλλά η διαχείρισή της συναντά και νέα αδιέξοδα. Δεν είναι τυχαία και η χτεσινή προειδοποίηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ιταλία για το χρέος της και στην Ισπανία για το έλλειμμά της κατά το 2014. Διαπιστώνει ότι στις επιθεωρήσεις των κρατικών προϋπολογισμών του 2014 μπορεί να υπάρξουν αποκλίσεις από το στόχο του 3% για το έλλειμμα (στόχο βέβαια που δεν πιάνουν και άλλες οικονομίες). Στην Ιταλία το χρέος πρόκειται να φθάσει τον ερχόμενο χρόνο το 134%, ένα επίπεδο ρεκόρ για τη χώρα αυτή και το δεύτερο μεγαλύτερο χρέος έπειτα απ' αυτό της Ελλάδας. Ταυτόχρονα, ανησυχία υπάρχει για τις εξελίξεις στη Βρετανία (που είναι στην ΕΕ χωρίς να είναι στην Ευρωζώνη) και το ενδεχόμενο δημοψήφισμα για την παραμονή της ή όχι. Ταυτόχρονα, σημάδια κάμψης υπάρχουν και στη Γαλλία.

Τα πράγματα δείχνουν λοιπόν ότι το κουβάρι των αντιθέσεων μέσα στη διακρατική καπιταλιστική λυκοσυμμαχία της ΕΕ μπλέκει ακόμα περισσότερο, διαπλέκεται με τους ανταγωνισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και το σίγουρο είναι ότι γίνεται όλο και περισσότερο βρόχος για τους λαούς.

Αν κάτι επομένως δείχνουν τα παραδείγματα της Ιρλανδίας και της Ισπανίας, που προβάλλονται ιδιαίτερα αυτές τις μέρες, είναι ότι με όποια διαχείριση του καπιταλισμού δεν ξεπερνιούνται οι αιτίες των κυκλικών κρίσεων, κρίσεων υπερσυσσώρευσης. Περίοδοι ανάπτυξης με τσακισμένα δικαιώματα θα διαδέχονται περιόδους κρίσης, που θα αξιοποιούνται για παραπέρα χτύπημα δικαιωμάτων. Αρα, για να βγουν οι εργαζόμενοι από αυτόν τον φαύλο κύκλο πρέπει η πάλη τους για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών να συνδέεται με την κατάργηση της «μήτρας» που γεννά τα δεινά τους, με την πάλη για την ανατροπή των μονοπωλίων και του καπιταλισμού.

Δ.Κ.

ΙΡΛΑΝΔΙΑ Το «θαύμα» των πεινασμένων παιδιών

ΙΡΛΑΝΔΙΑ
Το «θαύμα» των πεινασμένων παιδιών


Από φετινή λαϊκή κινητοποίηση (εδώ το μπλοκ των κομμουνιστών) στο Δουβλίνο ενάντια στη λιτότητα
ΔΟΥΒΛΙΝΟ.--


«Υπάρχουν μαθητές τόσο πεινασμένοι που δεν μπορούν να συγκεντρωθούν στα μαθήματά τους ενώ κάποιοι φοιτητές ΑΕΙ δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ούτε μία στοιχειώδη, αξιοπρεπή διατροφή», αναφέρει σε δηλώσεις του στους «Ιρλανδέζικους Τάιμς» ο Καθολικός αρχιεπίσκοπος του Δουβλίνου, Ντιαρμούνιτν Μάρτιν, μόλις ένα 24ωρο μετά τις «πανηγυρικές» δηλώσεις του Ιρλανδού πρωθυπουργού, Εντα Κένι, πως η Ιρλανδία βγαίνει από το μνημόνιο το Δεκέμβρη και πως η χώρα θα περάσει στη φάση της ανάπτυξης και της αύξησης των θέσεων εργασίας.

«Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως δεν ικανοποιείται η απαίτηση μίας μερίδας του κόσμου για απλή, θρεπτική διατροφή για τους ίδιους και τα παιδιά τους στο Δουβλίνο. Και δεν μιλάμε για μία μειοψηφία αλλά για μεγάλο αριθμό ανθρώπων», σημειώνει στις δηλώσεις του ο αρχιεπίσκοπος. Ο ίδιος απηύθυνε εκ νέου έκκληση για τη συγκέντρωση τροφίμων διατήρησης μακράς διάρκειας, όπως ζυμαρικά, όσπρια, καφές, τσάι, εβαπορέ γάλα, κονσέρβες κρέατος και ψαρικών, αλλά και ειδών υγιεινής και καθαριότητας, προκειμένου να μοιραστούν σε οικογένειες απόρων ενόψει της φετινής γιορταστικής χριστουγεννιάτικης περιόδου.

Την Πέμπτη ο Ιρλανδός πρωθυπουργός είχε αναγγείλει την έξοδο της χώρας του από τα μνημόνια των δανειστών, που γίνεται στα συντρίμμια των λαϊκών κατακτήσεων και της άγριας φοροληστείας του λαού. Μάλιστα, δεν δίστασε να τάξει «λαμπρό μέλλον» για τον ιρλανδικό λαό και... «πέρασμα από τη μαζική ανεργία στην απασχόληση», ισχυριζόμενος πως η χώρα όχι μόνο «ξεπέρασε» την καπιταλιστική κρίση αλλά είναι και έτοιμη να βγει στις «αγορές» δίχως το δίχτυ ασφαλείας μίας επιπρόσθετης δανειακής χρηματοδότησης 10 δισ. ευρώ, όπως συνιστούσαν οι αξιωματούχοι ΕΚΤ και ΔΝΤ.