Η κυβέρνηση, μόνο μέσω του ΟΑΕΔ, σπεύδει να εξασφαλίσει περισσότερο από 1 δισ. ευρώ στις επιχειρήσεις. Δε διστάζουν στα λεγόμενα «προγράμματα επιδότησης της εργασίας» να εντάξουν ακόμα και παιδιά 16 και 17 χρόνων, επιδιώκοντας να τα μετατρέψουν από μαθητές σε μισθωτούς εργάτες - λίπασμα στα κέρδη της εργοδοσίας. Οι εργοδότες θα διαθέσουν τα λεφτά που τους εξασφαλίζει ο ΟΑΕΔ, για να αγοράσουν σε ακόμα μικρότερη τιμή την εργατική δύναμη. Δηλαδή, σε περίοδο οικονομικήςκρίσης, κατά την οποία αυξάνεται η ανεργία και άρα ο κίνδυνος της ανέχειας για χιλιάδες νοικοκυριά, η κυβέρνηση επιλέγει συνειδητά όχι να ενισχύσει το εισόδημα εκείνων που χάνουν τη δουλειά τους, αλλά εκείνους που κινδυνεύουν να χάσουν μέρος από την υπερκερδοφορία τους.
Σ' αυτούς σπεύδει να εξασφαλίσει ακόμα φθηνότερα εργατικά χέρια. Αξιοποιεί μάλιστα γι' αυτό το σκοπό κονδύλια που προέρχονται από τις τσέπες των ίδιων των εργαζομένων, οι οποίοι είναι και οι βασικοί αιμοδότες του ΟΑΕΔ. Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν το 90% των εσόδων του Οργανισμού προέρχεται από τις εισφορές των εργαζομένων. Αυτά τα λεφτά καταλήγουν στους μεγαλοεπιχειρηματίες, με τις λεγόμενες «ενεργητικές πολιτικές για την απασχόληση» που εφαρμόζουν ΕΕ - ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Με άλλα λόγια, η πολιτική των κομμάτων του κεφαλαίου οδηγεί στο να πληρώνουν οι εργαζόμενοι από την τσέπη τους ένα επιπλέον μέρος του μισθού που παίρνουν από τον εργοδότη, ο οποίος έτσι κερδίζει ακόμα περισσότερα από τη διαδικασία της αέναης κλοπής που κρύβει μέσα του ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής.
Ταξική στρατηγική επιλογή
Πρόκειται για ξεκάθαρη ταξική στρατηγική επιλογή. Είναι αυτονόητη συνέχεια της πολιτικής που ακολούθησαν τόσο η σημερινή, όσο και η προηγούμενη κυβέρνηση, κατά τις περιόδους όπου η καπιταλιστική κερδοφορία ανθούσε με ρυθμούς ανάπτυξης 7% και 8%. Τότε, όπως και τώρα, ο καημός των κυβερνήσεων του δικομματισμού ήταν να ρίξουν ακόμα πιο κάτω την τιμή της εργατικής δύναμης για τους εργοδότες και μ' αυτόν τον τρόπο να δώσουν ώθηση στην κερδοφορία και την ανταγωνιστικότητά τους. Γι' αυτό καθήλωσαν μισθούς και συντάξεις. Γι' αυτό αύξησαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ιδιωτικοποίησαν την Υγεία και την Παιδεία, ανέτρεψαν τις εργασιακές σχέσεις. Γι' αυτό κατήργησαν το 8ωρο, φτήνυναν τις υπερωρίες, εισήγαγαν τη «διευθέτηση» του χρόνου εργασίας.
Με άλλα λόγια, το «επίτευγμα» της καπιταλιστικής κερδοφορίας στην Ελλάδα την τελευταία τουλάχιστον 18ετία οικοδομήθηκε ακριβώς στον ίδιο θεμέλιο λίθο πάνω στον οποίο η κυβέρνηση και τα άλλα κόμματα του κεφαλαίου επιδιώκουν τώρα να στηρίξουν την ανάκαμψη των κερδών του κεφαλαίου: Στο βάθεμα της εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Από αυτό και μόνο προκύπτει ότι τα προγράμματα επιδότησης των επιχειρήσεων, όχι μόνο δεν μπορούν να αποτελέσουν λύση στην ανεργία, ιδιαίτερα σε περίοδο οικονομικήςκρίσης, αλλά έχουν και το εντελώς αντίθετο αποτέλεσμα: Καταδικάζουν τους εργαζόμενους σε άθλιες συνθήκες και μορφές απασχόλησης, σε θέσεις εργασίας πλασματικές και βραχύχρονες, με μοναδικό κερδισμένο τη μεγαλοεργοδοσία.
Μάλιστα, οι επιδοτούμενες θέσεις απασχόλησης είναι τόσο αποδοτικές για την κερδοφορία του εργοδότη, ώστε η κυβέρνηση αποφάσισε να τις επεκτείνει και στις υπηρεσίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα. Ο λόγος; Ενα «Δημόσιο» που δουλεύει ολοένα και περισσότερο με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και ολόκληροι τομείς του ιδιωτικοποιούνται με ταχείς ρυθμούς, έχει ανάγκη από αναλώσιμα, φτηνά εργατικά χέρια. Σαν αυτά που σπεύδει να «ρίξει στην αγορά» η κυβέρνηση - σημερινή και προηγούμενη - μέσω και των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ.
Ο,τι συμφέρει τους εργοδότες
Αλήθεια, τι διαφορά έχει αυτή η στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης και των άλλων κομμάτων του κεφαλαίου από τις πρακτικές που άμεσα και εκβιαστικά εφαρμόζουν οι μεγαλοεργοδότες στις επιχειρήσεις τους για να προστατέψουν την υπερκερδοφορία τους από την επερχόμενη κρίση; Καμιά απολύτως. Αρκεί να ανατρέξει κανείς στο παράδειγμα εταιρείας που πρόσφατα αποκάλυψε ο «Ρ», όπου η εργοδοσία επέβαλε στο προσωπικό - ανεξάρτητα από ειδικότητα - να απαρνηθεί - με την υπογραφή ατομικής σύμβασης - μέρος του μισθού για έναν ολόκληρο χρόνο, προκειμένου να μην προχωρήσει σε απολύσεις.
Αντίστοιχες πρακτικές εφαρμόζονται γενικευμένα και σε άλλες επιχειρηματικές μονάδες και μάλιστα με παραλλαγές. Αλλού η εργοδοσία μειώνει τους μισθούς, αλλού τις ώρες ή τις μέρες εργασίας και πάει λέγοντας. Δηλαδή, αυτό που κάνει ο εργοδότης για να μειώσει το βασικότερο «λειτουργικό» του έξοδο, την τιμή στην οποία αγοράζει το εμπόρευμα εργατική δύναμη, το ίδιο κάνει και η εκάστοτε κυβέρνηση για λογαριασμό του. Ενιαία η στρατηγική, κοινός ο στόχος: η προάσπιση της κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Μπορεί μια πολιτική που ωφελεί το κεφάλαιο να συμφέρει ταυτόχρονα και τον εργαζόμενο; Κατά συνέπεια, έχει λόγο ο εργαζόμενος, στο όνομα της κρίσης, να υποχωρήσει από τα όποια εναπομείναντα κεκτημένα του και να δεχτεί να δουλεύει με μικρότερο μισθό; Η απάντηση είναι κατηγορηματική και είναι «όχι». Η ψευδαίσθηση που δημιουργείται ότι μ' αυτόν τον τρόπο θα σώσει τουλάχιστον τη δουλειά του, είναι πέρα για πέρα πλαστή. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί μια θέση εργασίας στον καπιταλισμό. Πολύ περισσότερο σε μια περίοδο κρίσης, που αντικειμενικά επιφέρει καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί σε έναν εργαζόμενο ότι στο πλαίσιο των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που οξύνονται σε περιόδους κρίσης, η εταιρεία στην οποία εργάζεται είναι αυτή που θα διασωθεί από την κατάρρευση, τη συγχώνευση, τη χρεοκοπία.
Αλλωστε, οι εργαζόμενοι που βρίσκονται ήδη στις λίστες της ανεργίας αποτελούν την καλύτερη απόδειξη ότι η απεμπόληση ή η αφαίρεση δικαιωμάτων σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να διασφαλίσει τις θέσεις εργασίας. Και πως ο εκβιασμός της ανεργίας αποτελεί όπλο στα χέρια της εργοδοσίας για να πετσοκόβει δικαιώματα.
Ετοιμάζουν την επόμενη επίθεση
Ακόμα παραπέρα: Ποιος εγγυάται ότι ακόμα και αν ο εργαζόμενος παραμείνει στη δουλειά του, οι όποιες περικοπές σε μισθούς και δικαιώματα θα ακυρωθούν μετά την ολοκλήρωση του κύκλου της κρίσης; Κανένας. Το αντίθετο, μάλιστα. Οι εργαζόμενοι έχουν πείρα και ξέρουν ότι το κεφάλαιο δε χαρίζει τίποτα. Και πως ό,τι καταφέρνει να αποσπάσει στο πεδίο της ταξικής πάλης ξέρει καλά να το περιφρουρεί και να το σιγουρεύει. Για ένα μόνο πράγμα μπορούν να είναι σίγουροι οι εργαζόμενοι. Οτι τα τετελεσμένα που θα δημιουργήσει η κρίση(μειωμένοι μισθοί, στραπατσαρισμένες εργασιακές σχέσεις) θα αποτελέσουν αντικείμενο νομοθετικής διευθέτησης από τις κυβερνήσεις τον εργοδοτών τα επόμενα χρόνια.
Η υπάρχουσα νομοθεσία έχει ήδη δημιουργήσει το έδαφος. Για παράδειγμα, η εκ περιτροπής εργασία είναι νόμος που το ΠΑΣΟΚ ψήφισε το 1998. Αλλο παράδειγμα αποτελεί η προωθούμενη οδηγία για την οργάνωση του χρόνου εργασίας, που προβλέπει κατακόρυφη αύξηση των ωρών εργασίας και επί της ουσίας κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, αντικατάστασή τους από ατομικές.
Η συζήτηση για το πόσα χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό χρειάζεται να διαθέσει η κάθε κυβέρνηση για να σώσει την καπιταλιστική κερδοφορία σε συνθήκες κρίσης είναι μια συζήτηση που χτυπάει στην καρδιά τους τα εργατικά συμφέροντα. Εργοδότες και εργαζόμενοι δεν υπήρξαν συνέταιροι την περίοδο της υπερκερδοφορίας, δε μοιράζονταν τότε τα κέρδη. Γι' αυτό δεν μπορούν να είναι συνέταιροι και τώρα, που το κεφάλαιο νομοτελειακά συναντά αυξημένες δυσκολίες στην αναπαραγωγή του. Εργοδότες και εργαζόμενοι βρίσκονται σε διαφορετικές όχθες. Οπως σε διαφορετική όχθη με τους εργαζόμενους βρίσκονται και τα κόμματα εκείνα και οι συνδικαλιστικοί τους εκπρόσωποι που παρουσιάζουν διάφορες παραλλαγές στη διαχείριση της καπιταλιστικής κρίσης, για να χρυσώσουν το χάπι της εργοδοτικής επίθεσης, των κρατικών ενισχύσεων στο κεφάλαιο, στο πλαίσιο του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού.
Υπάρχει διέξοδος
Διέξοδος για τους εργαζόμενους υπάρχει. Μπορεί να είναι δύσκολη, να απαιτεί θυσίες. Αλλά το βέβαιο είναι ότι αποτελεί τον μόνο ρεαλιστικό, αποτελεσματικό δρόμο για τους ανθρώπους του μόχθου. Ταξική συσπείρωση και πάλη, ενάντια στις άμεσες συνέπειες της κρίσης, όπως είναι οι απολύσεις και οι μειώσεις τους μισθούς. Απόρριψη των εργοδοτικών εκβιασμών, χτύπημα της μοιρολατρίας. Διεκδίκηση άμεσων μέτρων, στη βάση του πλαισίου που προβάλλει το ταξικό κίνημα, για τη θωράκιση των εργαζομένων από την επερχόμενη κρίση. Πλατιά διαφωτιστική δουλειά για το χαρακτήρα της κρίσης, τους πολιτικούς υπαίτιους των ανατροπών, τους βαστάζους του κεφαλαίου.
Χρειάζεται αγώνας μαζικός, πολιτικοποιημένος, που θα φτάνει μέχρι την ουσιαστική καταδίκη, την αποδυνάμωση των κομμάτων του κεφαλαίου σε πολιτικό και συνδικαλιστικό επίπεδο. Ενίσχυση της κοινωνικής συμμαχίας της εργατικής τάξης με τη φτωχή και μεσαία αγροτιά, τους μικρούς ΕΒΕ, τη νεολαία και τις γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων. Συγκέντρωση δυνάμεων για την αποτελεσματικότερη αναμέτρηση με την πολιτική του κεφαλαίου με επιθετικά αιτήματα που θα βάζουν στην ημερήσια διάταξη την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, σε μια οικονομία και με μια εξουσία υποταγμένη στα λαϊκά συμφέροντα. Σ' αυτήν την κατεύθυνση, το δυνάμωμα του ΚΚΕ, η ανατροπή των συσχετισμών υπέρ του ΠΑΜΕ στο συνδικαλιστικό κίνημα, είναι όροι απαραίτητοι, για να βγουν οι εργαζόμενοι κερδισμένοι στην αναμέτρηση με το κεφάλαιο και την περίοδο της κρίσης.
Περικλής ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
9/5/2009
-- Να τιμωρηθούν τα κόμματα της ΕΕ
22/3/2009
-- Με κοινό πλαίσιο ενάντια στα εργατικά συμφέροντα
12/2/2009
-- Απόλυτα συντονισμένοι στην αντεργατική επίθεση
1/2/2009
-- Οι εργάτες δε χρωστάνε σε κανέναν
23/11/2008
-- ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ για να μην πληρώσουμε την κρίση