Βενεζουέλα: Τα νεαρά βλαστάρια της αντίδρασης
Louis Hernández Navarro
Βενεζουέλα: Τα νεαρά βλαστάρια της αντίδρασης
La Jornada, 4/3/2014
Μτφρ.: Έφη Α.
Ένας εικοσιπεντάχρονος νεαρός από τη Βενεζουέλα, με πτυχίο στο εξωτερικό
εμπόριο και φανφαρόνικη γλώσσα, ο Λορέν Σαλέ (Lorent Saleh), είναι αυτή
τη στιγμή ένας από τους επιφανέστερους ηγέτες της συμμαχίας που
επιδιώκει να ανατρέψει τον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο. Ο ίδιος διευθύνει
μια οργάνωση με το όνομα Επιχείρηση Ελευθερία, η οποία θεωρεί τον
κομμουνισμό του Κάστρο ως τον κύριο εχθρό της Βενεζουέλας.
Ο Λορέν ξεκίνησε τον αγώνα του κατά της μπολιβαριανής επανάστασης το
2007. Από τότε δεν έχει σταματήσει ούτε λεπτό: άλλοτε οργανώνει απεργίες
πείνας και άλλοτε καμπάνιες σαν αυτήν που είχε τίτλο «ο Τσάβες λέει
ψέματα». Αν και έχει εγκαταλείψει τις πανεπιστημιακές αίθουσες εδώ
και χρόνια, εξακολουθεί να παρουσιάζεται ως ηγέτης των φοιτητών. Και,
παρά το γεγονός ότι κανείς δεν γνωρίζει τι δουλειά κάνει, ταξιδεύει σε
όλη τη Λατινική Αμερική με σκοπό την απομόνωση της κυβέρνησης Μαδούρο.
Ο νεαρός Σαλέ έχει πολλούς καλούς φίλους σε διάφορες χώρες. Στην
Κολομβία για παράδειγμα, τον υποδέχονται και τον προωθούν νεοναζιστικές
οργανώσεις όπως η Εθνικιστική Συμμαχία για την Ελευθερία και η Τρίτη
Δύναμη (El Espectador, 21/7/13).
Η Βανέσα Άιζιγκ (Vanessa Eisig) είναι μια συμπαθητική 22χρονη ξανθιά
κοπέλα με γυαλιά που αυτοχαρακτηρίζεται στο τουίτερ ως μαχήτρια του
φωτός και δίγαμη, παντρεμένη με τις σπουδές της και τη Βενεζουέλα.
Σπουδάζει επικοινωνία στο Πανεπιστήμιο Αντρές Μπέγιο και εξομολογείται
πως όταν συμμετέχει στις διαδηλώσεις αισθάνεται πως γράφει ιστορία.
Η Βανέσα είναι μέλος της οργάνωσης Ενεργή Νεολαία - Ενωμένη
Βενεζουέλα (JAVU), η οποία ζητά την παραίτηση του «σφετεριστή» Νικολάς
Μαδούρο και όλης της κυβέρνησής του. Έμβλημα της οργάνωσης είναι
μια δεξιά γροθιά λευκού χρώματος που, όπως λέει η ίδια, «είναι σύμβολο
της αντίστασης και της χλεύης κατά του σοσιαλισμού».
Η οργάνωση JAVU, που προωθεί την πρωτοβουλία Επιχείρηση Ελευθερία,
έχει διαδραματίσει έναν αντίστοιχο ρόλο στις ταραχές που αυτή τη στιγμή
είναι σε εξέλιξη στη Βενεζουέλα. Ιδρύθηκε το 2007 και
αυτοπροσδιορίζεται ως μια πλατφόρμα νέων που αντιστέκονται και έχουν ως
στόχο να ανατρέψουν τους πυλώνες που στηρίζουν την κυβέρνηση, μια
κυβέρνηση η οποία δεν σέβεται το Σύνταγμα, καταπατά τα δικαιώματά τους
και παραδίδει την κυριαρχία της χώρας στους παραπαίοντες αδελφούς
Κάστρο.
Σε ένα δελτίο τύπου που εξέδωσε στις 22 Φεβρουαρίου 2014, η JAVU
κατήγγειλε ότι υπάρχουν ξένες δυνάμεις που πολιορκούν στρατιωτικά στη
Βενεζουέλα και ότι οι μισθοφόροι αυτών των δυνάμεων έχουν εξαπολύσει μια
άθλια και βίαιη επίθεση κατά της χώρας με στόχο να την υποτάξουν. Έτσι,
για να κερδίσουν οι ίδιοι την ελευθερία τους, πρέπει να
υπερασπιστούν την κυριαρχία της Βενεζουέλας, διώχνοντας τους Κουβανούς
κομμουνιστές που έχουν σφετεριστεί την εξουσία στην κυβέρνηση και τις ένοπλες δυνάμεις.
Η JAVU αντλεί την έμπνευσή της και διατηρεί στενούς δεσμούς με την οργάνωση Otpor, που σημαίνει Αντίσταση, καθώς και με το Κέντρο για την Εφαρμογή μη βίαιων Ενεργειών και Στρατηγικών (αγγλικό αρκτικόλεξο Canvas). Η
Otpor ήταν μια φοιτητική κίνηση στη Σερβία που στόχο είχε την ανατροπή
του προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς το 2000 και η οποία χρηματοδοτούνταν
από αμερικανικές κρατικές υπηρεσίες. Η Canvas είναι το νέο, ανανεωμένο
πρόσωπο της Otpor.
Γκουρού αυτών των ομάδων είναι ο φιλόσοφος Τζιν Σαρπ (Gene Sharp), υπέρμαχος της μη βίαιης δράσης για την ανατροπή κυβερνήσεων. Ο
Σαρπ είναι ιδρυτής του Ινστιτούτου Άλμπερτ Αϊνστάιν, το οποίο προωθεί
τις επονομαζόμενες «έγχρωμες επαναστάσεις» σε χώρες που δεν συνδέονται
με το ΝΑΤΟ και την Ουάσιγκτον.
Η σχέση ανάμεσα στην JAVU, την Otpor και την Canvas είναι ιδιαιτέρως
στενή. Όπως παραδέχτηκε ο Μαριαλβίς Ολιβάρες (Marialvic Olivares), μέλος
της ίδιας ακροδεξιάς οργάνωσης: «Οι διεθνείς οργανώσεις που μας
υποστηρίζουν αυτή τη στιγμή ήταν πάντα δίπλα μας όχι μόνο σε ζητήματα
διαμαρτυρίας αλλά και σε ζητήματα εκπαίδευσης, και εμείς είμαστε πάντα
δίπλα τους επίσης. Δεν ντρεπόμαστε, ούτε φοβόμαστε να το πούμε».
Ωστόσο, οι δεσμοί ανάμεσα στους νεαρούς ηγέτες των φοιτητών στη
Βενεζουέλα και των δεξιών οργανώσεων και δεξαμενών σκέψης δεν
περιορίζονται στις σχέσεις με την Otpor και την Canvas. Διάφορες
οργανώσεις των ΗΠΑ χρηματοδοτούν ανοιχτά το αντικυβερνητικό κίνημα,
το οποίο έχει επίσης τη στήριξη του Λαϊκού Κόμματος της Ισπανίας και της
οργάνωσης της νεολαίας του κόμματος του Σίλβιο Μπερλουσκόνι στην
Ιταλία.
Μια παρόμοια περίπτωση είναι αυτή του νεαρού δικηγόρου Γιον Γκοϊκοετσέα
(Yon Goicoechea), του λαμπερού αστέρα των διαδηλώσεων του 2007, ο
οποίος κάνει τώρα το μεταπτυχιακό του στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, και ο
οποίος έγινε μέλος του κόμματος του Ενρίκε Καπρίλες (Henrique Capriles)
για να το εγκαταλείψει λίγο αργότερα όταν δεν του προσφέρθηκε κάποια
κοινοβουλευτική θέση. Το 2008 ανταμείφθηκε γενναιόδωρα για τις υπηρεσίες
του στον αγώνα κατά του Ούγκο Τσάβες: το Ινστιτούτο Κέιτο (Cato
Institute) του απένειμε το βραβείο Μίλτον Φρίντμαν για την Ελευθερία, το
οποίο συνοδευόταν από χρηματικό ποσό μισού εκατομμυρίου δολαρίων.
Μια άλλη δύναμη που έχει παίξει αντίστοιχο ρόλο στις απόπειρες ανατροπής του Μαδούρο είναι το Κοινωνικό Πανεπιστημιακό Κίνημα της 13ης Μαρτίου, μια φοιτητική οργάνωση που δραστηριοποιείται στο Πανεπιστήμιο των Άνδεων.
Ο πιο γνωστός εκπρόσωπος του κινήματος είναι ο Νίξον Μορένο (Nixon
Moreno), πρώην φοιτητής πολιτικών επιστημών που έχει κατηγορηθεί για τον
βιασμό της Σοφία Αγκιλάρ, η οποία αυτή τη στιγμή ζει αυτοεξόριστη στον
Παναμά.
Όλοι αυτοί οι νέοι ξέρουν πολύ καλά τι κάνουν. Προωθούν την πολιτική
αποσταθεροποίηση, δέχονται χρηματοδότηση από το εξωτερικό, μάχονται στο
πλευρό της άκρας δεξιάς και του αντικομμουνισμού, είναι ξενοφοβικοί,
σχετίζονται με ναζιστικές και συντηρητικές οργανώσεις σε διάφορες χώρες
και βαδίζουν χέρι-χέρι με πολιτικούς της ριζοσπαστικής δεξιάς, όπως ο
Λεοπόλδο Λόπεζ, η Μαρία Κορίνα Ματσάδο και ο Αντόνιο Λεδέσμα.
Παρ’ όλα αυτά, και παρά την τόση υποστήριξη, ο επικεφαλής της
Επιχείρησης Ελευθερία, Λορέν Σαλέ, δεν είναι ευχαριστημένος: «Είμαστε
φοβερά μόνοι», δηλώνει. Ενμέρει έχει δίκιο. Δεν έχουν καταφέρει να
κερδίσουν ούτε τη συμπάθεια ούτε την αλληλεγγύη των νέων της Λατινικής
Αμερικής, οι οποίοι αντιθέτως αισθάνονται καχυποψία και αποστροφή, και
τους διαβάζουν σαν ανοιχτό βιβλίο. Ξέρουν πως ο σκοπός τους δεν έχει
καμία σχέση με τα ιδανικά του φοιτητικού-λαϊκού κινήματος του 1968 στο
Μεξικό. Απολύτως λογικό, λοιπόν, που οι εξεγερμένοι Χιλιανοί φοιτητές
τους έχουν αποκηρύξει δημοσίως. Γι’ αυτούς, τα νεαρά βλαστάρια της
αντίδρασης αποτελούν μόνο ντροπή και όνειδος.