Στον εφησυχασμό απαντάμε με αποφασιστική λαϊκή οργάνωση και πάλη

Η καλλιέργεια του εφησυχασμού γύρω από όλα τα μέτωπα κυριαρχεί στην προπαγανδιστική εκστρατεία της κυβέρνησης, που επικεντρώνει στα υποτιθέμενα «μέτρα υπέρ της κοινωνίας» που θα φέρει στη Βουλή, στη μετατροπή της χώρας σε δήθεν «πυλώνα σταθερότητας» στην περιοχή, μέσω της εμπλοκής σε θανάσιμους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, στη διερεύνηση σκανδάλων πολιτικών προσώπων κ.ο.κ. Βεβαίως, όσο περισσότερο η κυβέρνηση καλλιεργεί το κλίμα τού «κάτι αλλάζει», τόσο περισσότερο ο λαός πρέπει να ανησυχεί, να οργανώνεται και να αντιπαρατίθεται όλο και πιο αποφασιστικά με την πολιτική της.

 

Μέτρα κομμένα και ραμμένα για το κεφάλαιο

 

Π.χ. τα υποτιθέμενα μέτρα «αποκατάστασης αδικιών» που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στη ΔΕΘ και προτίθεται να εφαρμόσει, είναι κυρίως μέτρα για την επιπλέον τόνωση της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλιακών ομίλων, αφού περιλαμβάνουν μια σειρά από διευκολύνσεις στο κεφάλαιο, όπως μείωση ασφαλιστικών εισφορών, μείωση φορολογίας των επιχειρηματικών ομίλων κ.λπ.


Από την άλλη, η κυβέρνηση καλεί το λαό να πει κι ευχαριστώ για το ανακάτεμα της φτώχειας που επιχειρεί, βαφτίζοντας «παροχές» τα ψίχουλα του «κοινωνικού μερίσματος» στα πιο εξαθλιωμένα τμήματα του λαού μας, που δίνονται εφάπαξ και μάλιστα με αυστηρά οικονομικά κριτήρια.

Τα παραπάνω μέτρα, που από τη μία στηρίζουν την καπιταλιστική κερδοφορία και από την άλλη διαμοιράζουν τη φτώχεια στο λαό, στηρίζονται στις αιματηρές περικοπές σε κρατικές δαπάνες που αφορούν στοιχειώδεις εργατικές ανάγκες, κάτι που άλλωστε αποτυπώνεται και στα προσχέδια του κρατικού προϋπολογισμού για το 2019. Αλλωστε, η ίδια η κυβέρνηση διατυμπανίζει ότι οι όποιες «παρεμβάσεις» δεν πρόκειται να αμφισβητήσουν τις μνημονιακές δεσμεύσεις που ματώνουν τους εργαζόμενους.

Γι' αυτό ο λαός πρέπει να δει πίσω από τον προπαγανδιστικό κουρνιαχτό του ΣΥΡΙΖΑ, να συνειδητοποιήσει ότι το «πακέτο» που διαφημίζει η κυβέρνηση δεν περιλαμβάνει αποκατάσταση των απωλειών που είχε τα προηγούμενα χρόνια, αντίθετα πρόκειται ακριβώς για την επισφράγιση της μονιμοποίησής τους. Την επισφράγιση, δηλαδή, του ότι θα ματώνει διαρκώς για να εξασφαλίζονται πακέτα στήριξης των μονοπωλίων και μερικά εφάπαξ ψίχουλα για τους πιο εξαθλιωμένους. Συνεπώς, κανένα «τέλος» δεν μπαίνει στις «μνημονιακές πολιτικές», όπως λέει η κυβέρνηση, αφού παραμένει άθικτο όλο το νομοθετικό οπλοστάσιο που οικοδομήθηκε από τα τρία μνημόνια.

Απάντηση επίσης πρέπει να πάρει και η προσπάθεια της κυβέρνησης να εμφανίσει «φιλολαϊκή πολιτική» με «ξένα κόλλυβα», να εμφανίσει ως «παροχές» τις δικαστικές αποφάσεις, που πάρθηκαν κάτω από την πίεση πολύχρονων εργατικών - λαϊκών αγώνων, που είναι αποτέλεσμα διεκδικήσεων, οι οποίες στηρίχτηκαν αποφασιστικά από το ΚΚΕ. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα με την καταβολή αναδρομικών σε μισθωτούς, που κερδήθηκαν από εργαζόμενους δικαστικά, και η κυβέρνηση θα καταβάλει ένα μέρος τους μέσω του πρωτογενούς πλεονάσματος, δηλαδή φορτώνοντας τα βάρη ξανά στο λαό.

Το συμπέρασμα που πρέπει να κρατήσουν οι εργαζόμενοι είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμιά ουσιαστική ανακούφιση και αποκατάσταση απωλειών, όσο μένει άθικτο το αντεργατικό - αντιλαϊκό μνημονιακό οπλοστάσιο, ότι κανένας δρόμος προς όφελος των λαϊκών αναγκών δεν ανοίγει όσο παραμένουν οι «δημοσιονομικοί κόφτες», τα μέτρα στήριξης του κεφαλαίου και της ανακατανομής της φτώχειας. Οτι όποιο εμπόδιο μπει στην αντιλαϊκή πολιτική και η παραμικρή βελτίωση για τους εργαζόμενους, θα είναι αποτέλεσμα σκληρής πάλης, δράσης και παρέμβασης του οργανωμένου εργατικού - λαϊκού κινήματος σε σύγκρουση με το αντεργατικό - αντιλαϊκό πλαίσιο, και δεν πρόκειται να χαριστεί από καμιά κυβέρνηση του κεφαλαίου, όπως η σημερινή.

Το δέντρο της σκανδαλολογίας και το δάσος της σαπίλας τους

 

Η κυβέρνηση, προκειμένου να εξασφαλίσει την ανοχή του λαού στην πολιτική της, αξιοποιεί και το ξαναζέσταμα της σκανδαλολογίας μετά την προφυλάκιση του Γ. Παπαντωνίου, για να εκπέμψει το μήνυμα της «κάθαρσης», προαναγγέλλοντας ουσιαστικά και νέες διώξεις, φορώντας το μανδύα του «νέου» που μάχεται ενάντια στο «παλιό». Την ίδια στιγμή, κορυφαία πολιτικά στελέχη του «παλιού πολιτικού συστήματος» έχουν πιάσει στασίδι μέσα στην κυβέρνηση και στον ΣΥΡΙΖΑ. Βεβαίως, όσο σημαντικό είναι για το λαό να διερευνώνται τέτοιες σοβαρές υποθέσεις διαφθοράς, με εμπλοκή μάλιστα κορυφαίων κυβερνητικών αξιωματούχων, άλλο τόσο σημαντικό είναι να μην πατάει την μπανανόφλουδα του ΣΥΡΙΖΑ. Να βλέπει την ουσία, ώστε να μην εγκλωβίζεται στις κάλπικες διαχωριστικές γραμμές που στήνουν η κυβέρνηση και η ΝΔ, γύρω από τη διαφθορά, το ρόλο της Δικαιοσύνης κ.ο.κ. Να συνειδητοποιεί δηλαδή ότι αυτό το σύστημα, που στηρίζεται στο κυνήγι του καπιταλιστικού κέρδους, αποτελεί τη μήτρα των σκανδάλων και της διαφθοράς, ότι τα σκάνδαλα είναι σύμφυτα με τον καπιταλισμό. Γι' αυτό άλλωστε δεν υπάρχει καπιταλιστικό κράτος στον κόσμο όπου να μην αποκαλύπτονται κάθε τόσο σοβαρές υποθέσεις διαφθοράς, με εμπλοκή κορυφαίων μονοπωλιακών ομίλων («Siemens», «Novartis», Volkswagen κ.λπ.).

Να μην επιτρέπει επίσης ο λαός το «δέντρο» της σκανδαλολογίας γύρω από τα εξοπλιστικά να του κρύβει το «δάσος» των «νόμιμων» δισεκατομμυρίων ευρώ που κάθε χρόνο εξοικονομούνται από το υστέρημά του για τις ΝΑΤΟικές δαπάνες. Το περιβόητο δηλαδή όριο του 2% του ΑΕΠ, το οποίο διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις, όπως και η σημερινή ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, δαπανούν για τη στήριξη των πολεμοκάπηλων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών. Σε αυτό το σάπιο περιβάλλον αναφύονται τα κάθε λογής σκάνδαλα, ως το απαραίτητο συμπλήρωμα της βάρβαρης αντιλαϊκής πολιτικής, που τσακίζει μισθούς και συντάξεις, που μπλέκει το λαό σε ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς που μυρίζουν μπαρούτι.

Μαγνήτης ιμπεριαλιστικών επιθέσεων με ευθύνη της κυβέρνησης

 

Τα παραμύθια της κυβέρνησης και ο εφησυχασμός που καλλιεργεί στους εργαζόμενους καταρρέουν μπροστά και στις εξελίξεις στη διεθνή καπιταλιστική οικονομία. Καταρρέουν μπροστά στους οξυμένους ανταγωνισμούς ανάμεσα σε ισχυρές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, μπροστά στο νέο ξέσπασμα κρίσης σε παγκόσμιο επίπεδο που προδιαγράφεται. Και όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία είναι απολύτως εκτεθειμένη σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, κάτι που άλλωστε αποτυπώθηκε και στους πρόσφατους κλυδωνισμούς του τραπεζικού συστήματος.

Πλευρά αυτών των ανταγωνισμών, στους οποίους εμπλέκεται και η Ελλάδα, είναι η πρόσφατη ανακοίνωση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ ότι αποχωρεί από τη συμφωνία με τη Ρωσία για τα πυρηνικά όπλα μικρού και μεσαίου βεληνεκούς. Τέτοιες εξελίξεις πρέπει να σημάνουν καμπανάκι για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα, ειδικά αν συνδυαστούν με τις ανακοινώσεις της Ρωσίας, που απαντώντας στην παραπάνω μονομερή πράξη των ΗΠΑ είπε ότι «θα απαντήσει στοχοποιώντας τις χώρες όπου θα έχουν τις βάσεις τους πύραυλοι των ΗΠΑ».
 Μια εξέλιξη που επιβεβαιώνει όσα το ΚΚΕ επισημαίνει εδώ και καιρό καταγγέλλοντας την πολιτική της κυβέρνησης, η οποία μετατρέπει τη χώρα μας σε απέραντη αμερικανοΝΑΤΟική βάση. Επιβεβαιώνεται δηλαδή ότι κάθε βάση που στήνεται στην Ελλάδα αποτελεί μαγνήτη επιθέσεων, ειδικά αν συνυπολογιστεί ότι στον Αραξο η κυβέρνηση σχεδιάζει να «φιλοξενήσει» όπλα «ειδικού σκοπού», δηλαδή πυρηνικά των ΗΠΑ. Οι εξελίξεις αυτές αποτελούν την καλύτερη απάντηση στην αισχρή προπαγάνδα των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ περί Ελλάδας που μετατρέπεται σε «πυλώνα σταθερότητας» λόγω της ενισχυμένης στρατιωτικής - επιχειρηματικής παρουσίας των ΗΠΑ σε νευραλγικούς κλάδους και σημεία της χώρας (Αλεξανδρούπολη, Σούδα, Σύρος κ.ά.).

Οι μεγάλες συγκεντρώσεις του ΚΚΕ που πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα και την Τρίτη που μας πέρασαν, στο πλαίσιο του διημέρου πανελλαδικής δράσης ενάντια σε παλιές και νέες βάσεις του θανάτου, ήταν μια σημαντική απάντηση στην κυβέρνηση. Εστειλαν το μήνυμα ότι τα σχέδιά της για μετατροπή της χώρας μας σε πολεμικό ορμητήριο συναντούν αντιδράσεις, ότι υπάρχουν πρωτοπόρες δυνάμεις μέσα στην εργατική τάξη που διεκδικούν την απεμπλοκή από αυτούς τους θανατηφόρους σχεδιασμούς.

Μπροστά οι δικές μας ανάγκες

 

Τη σκυτάλη στη δράση των κομμουνιστών, των μελών και φίλων του Κόμματος, των πρωτοπόρων αγωνιστών παίρνει τώρα η μαχητική προετοιμασία της απεργίας που έχει προκηρυχθεί από Ομοσπονδίες, Εργατικά Κέντρα και πλήθος σωματείων για τις 14 Νοέμβρη. Οι καθημερινές πρωτοβουλίες σε χώρους δουλειάς, οι συνελεύσεις, οι κινητοποιήσεις, κάθε μορφή δράσης, που όλο και πυκνώνουν, θα δώσουν απάντηση στο σχεδιασμό της κυβέρνησης, της εργοδοσίας και των συνδικαλιστών της, αποτελούν το σίγουρο δρόμο για να φτάσει παντού το κάλεσμα του ξεσηκωμού.

Η απεργία στις 14 Νοέμβρη θα είναι απάντηση στο κάλεσμα της κυβέρνησης στο λαό να διαλέξει από πού και πόσα θα χάσει, να συμβιβαστεί με τις μειωμένες απαιτήσεις. Θα δώσει το στίγμα της αντεπίθεσης, με σύνθημα «Μπροστά οι δικές μας ανάγκες και όχι τα κέρδη των λίγων!».

Ριζοσπάστης     Σάββατο 27 Οχτώβρη 2018 - Κυριακή 28 Οχτώβρη 2018

Μόνο η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ δεν ενέκρινε το ψήφισμα για την κατάργηση του Υπερταμείου

      

Σύσσωμο το δημοτικό συμβούλιο του δήμου Κορδελιού Ευόσμου την Τετάρτη 24 Οκτώβρη 2018 ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο ζητάει «να μην μεταβιβαστεί κανένα δημόσιο ακίνητο και καμιά Δημόσια Επιχείρηση ή Οργανισμός στο “Υπερταμείο”, το οποίο άμεσα πρέπει να καταργηθεί». Το ψήφισμα που ενέκρινε το δημοτικό συμβούλιο του δήμου Κορδελιού Ευόσμου αναφέρει μεταξύ άλλων πως «η ένταξη ακινήτων και του Δήμου μας, στο Υπερταμείο ιδιωτικοποιήσεων, περιλαμβάνεται στο στρατηγικό σχέδιο ιδιωτικών-επιχειρηματικών κεφαλαίων, εγχώριων και διεθνών, για «αξιοποίηση» των υποδομών που μοναδικό στόχο έχουν την αύξηση της κερδοφορίας τους. Αποκαλύπτεται και με αυτόν τον τρόπο ότι η περίφημη “επιστροφή στην κανονικότητα” σημαίνει μονάχα προσήλωση στις δεσμεύσεις που προηγήθηκαν και είναι πλήρως αντίθετες τόσο στο κοινό αίσθημα όσο και στα συμφέροντα του ελληνικού λαού.»

Η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ δεν ενέκρινε το ψήφισμα που ψήφισε το υπόλοιπο δημοτικό συμβούλιο καθώς πρότεινε και υπερψήφισε δική της πρόταση με την οποία δε ζητάει την κατάργηση του Υπερταμείου, αλλά ζητάει να μη μεταφερθούν σ’ αυτό οι περιπτώσεις της παραγράφου 4 του άρθρου 196 του νόμου 4389/2016, δηλαδή α. Αιγιαλοί, παραλίες και παρόχθιες εκτάσεις, υδρότοποι, β. περιοχές Ramsar, γ. περιοχές Natura, δ. αρχαιολογικοί χώροι, ε. αμιγώς δασικές εκτάσεις, και λοιπά πράγματα εκτός συναλλαγής. Οι Συριζαίοι δηλαδή που εξελέγησαν σκίζοντας μνημόνια, δεν ζητούν την κατάργηση του Υπερταμείου. Οι Συριζαίοι του δήμου Κορδελιού Ευόσμου δεν ζητούν καν την κατάργηση της παραγράφου 5 του άρθρου 196 του νόμου 4389/2016 η οποία ορίζει ότι το Υπερταμείο εξακολουθεί να διαχειρίζεται όλα τα ακίνητα τα οποία δεν μεταβιβάζονται ως ενέχυρα, ορίζει δηλαδή ότι ο Υπερταμείο ναι μεν δεν μπορεί να «σκοτώσει» ως ενέχυρα τους αιγιαλούς, τα μουσεία, τους αρχαιολογικούς χώρους, αλλά θα τα διαχειρίζεται για τα επόμενα 99 χρόνια όπως εκείνο θέλει! Οι Συριζαίοι του δήμου Κορδελιού Ευόσμου ζητούν απλά η παράγραφος 4 να υπερισχύσει όλων των άλλων παραγράφων! Πώς θα υπερισχύσει όμως της παραγράφου 5 χωρίς αυτή να καταργηθεί το ξέρουν μόνο οι Συριζαίοι! Γραμματιζούμενοι άνθρωποι όμως είναι, πανεπιστήμια τελείωσαν, ίσως σε κάποια στιγμή καταφέρουν να εξηγήσουν και σ’ εμάς τους ιθαγενείς πώς θα γίνουν όλα αυτά!

Βασίλης Κιμ.

Το Σύστημα Τρέμη – Η συντρόφισσα Όλγα ψηφίζει ακόμα ΚΚΕ

Κατιούσα

Κανάλι μπορείς να αλλάξεις, είτε στο ζάπινγκ, είτε όταν δουλεύεις σε αυτό. Ομάδα γενικά δεν αλλάζει, μπορεί όμως να πάρεις μεταγραφή απ’τη μία στην άλλη, όπως ακριβώς με τα κανάλια. Το ίδιο ακριβώς μπορεί να συμβεί και με τα κόμματα, πχ όπως με τον Ψαριανό, που τα αλλάζει σαν τα γιλέκα του, μέχρι ν’αναγνωριστεί το ταλέντο του και να βρει καλύτερο συμβόλαιο Εκτός…
Εκτός κι αν είσαι ιδεολόγος, όπως η Όλγα Τρέμη, που βρέθηκε κάποτε στο Ριζοσπάστη, στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, κι αυτό δεν το ξεχνά ποτέ. Μπορεί να παρουσίαζε το πιο χυδαίο δελτίο της ελληνικής τηλεόρασης στην υπηρεσία του μνημονιακού μπλοκ και της υπεράσπισής του. Μπορεί σε ένα debate να είχε κάνει στην Παπαρήγα μία απ’τις πιο χυδαίες, εξοργιστικές ερωτήσεις για το παιδί της και το κολέγιο, μολονότι γνώριζε από πρώτο χέρι την κατάσταση, ως συνάδελφος του Θανάση Παπαρήγα.  Δίκαια μπαίνει στο τοπ-5 των πιο άκυρων ερωτήσεων σε γγ του κόμματος στην ιστορία των τηλεμαχιών, παρότι την κορυφή ως τώρα εκ των πραγμάτων έχει κατοχυρώσει η θρυλική πια ερώτηση της Μάρας Ζαχαρέα στο Δημήτρη Κουτσούμπα για τη 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη.  Αυτά όμως ήταν το περιτύλιγμα απλώς, κάπως σαν τη στολή εργασίας για το επαγγελματικό μας προφίλ.
Γιατί η καρδιά της παρέμεινε κατακόκκινη και ψήφιζε πάντα το κόμμα, στο οποίο ανατράφηκε πολιτικά. Κι αυτό δηλώνει στη συνέντευξή της στο Δημήτρη Δανίκα για το Πρώτο Θέμα, που την δίνει προφανώς με αφορμή το επικείμενο κλείσιμο του Μέγκα, αλλά δίνει και την άλλη είδηση που μπαίνει κάτω δεξιά στο πρωτοσέλιδο.

Είναι τέτοια η συγκίνησή μας για τη συντρόφισσα Όλγα που επιβεβαιώνει την αφοσίωσή της στα κομμουνιστικά ιδεώδη, που ομολογουμένως δεν ξέρουμε τι να σχολιάσουμε -πέραν του ότι τρέμει το σύστημα που βλέπει τα πιο πιστά του γρανάζια της μηχανής του να είναι κόκκινα, έτοιμα να αλώσουν το μηχανισμό του. Κανονικά θα έπρεπε βέβαια να πεταχτούμε στην Ομόνοι, που κυκλοφορούν τα κυριακάτικα φύλλα από σήμερα λόγω 28ης Οκτωβρίου να δούμε τι ακριβώς λέει, αλλά δυστυχώς δεν περισσεύει ούτε ένα δίευρω για κίτρινες – φασιστικές φυλλάδες σαν το ΠΘ.
Μπορεί να ρωτήσει κάποιος: και πού ξέρετε ρε παιδιά ότι δε λέει την αλήθεια; Μα δεν το ξέρουμε. Μπορεί όντως να το ψηφίζει ακόμα και για συναισθηματικούς λόγους.
Μπορεί για το λόγο αυτό να μην είχε σχεδόν ποτέ καλεσμένο του ΚΚΕ στο δελτίο του μεγάλου καναλιού.

Μπορεί στο άκουσμα της απάντησης του Μαΐλη σε ένα θρυλικό πάνελ με Πρετεντέρη και Κώστα Μητσοτάκη ότι το ΚΚΕ δεν αναγνωρίζει το αστικό σύνταγμα της Ελλάδος, κάτι να σκίρτησε μέσα της, παρότι κατόρθωσε να το κρύψει επιμελώς:

Μπορεί πάλι να συγκινήθηκε που πλησιάζουν τα 100χρονα του κόμματος σε λίγες μέρες.
Κι αυτή κι ο Παύλος Τσίμας και πολλοί άλλοι που πέρασαν απ’τη μεγάλη σχολή των κομμουνιστικών μέσων. Αυτό όμως τι μπορεί να σημαίνει; Τίποτα απολύτως. Ίσα – ίσα που μας δείχνει ότι η σκέτη ψήφος δε λέει τίποτε. Σημασία έχει τι κάνεις στη ζωή σου, για να αλλάξει τον κόσμο κι όχι τ’άλλοθι που βρίσκεις για τη συνείδησή σου.

Μπετόν αρμέ

Ολη αυτή η αντιπαράθεση με αφορμή τις καταγγελίες Καμμένου ότι ο Σόρος «σπρώχνει χρήμα» στην κυβέρνηση και την αντίδραση Κοτζιά, που λέει ότι θίχτηκε, μας θύμισε κάτι που πέρασε στα ψιλά των εφημερίδων μόλις τον περασμένο Ιούνη. Πρόκειται για ένα αποκαλυπτικό άρθρο των Τζορτζ και Αλεξ Σόρος (πατέρας και γιος) στην εφημερίδα «New York Times», στο οποίο υπερασπίζονταν με πάθος τη συμφωνία των Πρεσπών και ταυτόχρονα πρότειναν τη δημιουργία μιας «βαλκανικής οικονομικής ένωσης που θα βασίζεται στους νόμους της ΕΕ» ή ακόμα και «μια ανεπίσημη ένωση», προκειμένου - όπως έγραφαν - να ανακοπεί η ρωσική και κινεζική επιρροή στη Βαλκανική. Από τις ίδιες τις εξελίξεις προκύπτει ότι η μεν συμφωνία των Πρεσπών προχωράει, το δε σχέδιο «ενοποίησης» των Βαλκανίων, που παρουσίασε ο Καμμένος στις ΗΠΑ ως «Plan B», με το επιχείρημα μάλιστα ότι θα δράσει ανασταλτικά στην επιρροή της Ρωσίας, είναι στην πραγματικότητα παραλλαγή ή συμπλήρωμα των όσων πρότειναν οι Σόρος. Επομένως, όποια σχέση κι αν έχει ή δεν έχει ο Σόρος με την κυβέρνηση, το σχέδιο της «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης», με αμερικανοΝΑΤΟική σφραγίδα, είναι αυτό που κατευθύνει την εξωτερική της πολιτική στα Βαλκάνια, είτε με «Plan A» είτε με «Plan B». Και πάνω σ' αυτόν το στόχο, που υπηρετεί τα συμφέροντα της αστικής τάξης, σύσσωμη η κυβέρνηση, πρώην και νυν υπουργοί, είναι «μπετόν αρμέ», όπως και τα άλλα αστικά κόμματα - ΝΔ, ΠΑΣΟΚ κ.λπ. - που «σχίζουν τα ιμάτιά τους» για τα όσα είπε ο Κοτζιάς ότι ελέχθησαν στο υπουργικό συμβούλιο...

Ο χαρακτήρας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

18 Γενάρη 1919. Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, υπογραφή της Συνθήκης των Βερσαλλιών

Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε μόλις 21 χρόνια μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος, όπως τόνισε ο Λένιν, έγινε «...για να ξαναμοιραστεί όλος ο κόσμος (...) για να κριθεί ποια από τις μηδαμινές σε αριθμό ομάδες των μεγάλων κρατών - η αγγλική ή η γερμανική - θα αποκτήσει τη δυνατότητα και το δικαίωμα της καταλήστευσης, της καταδυνάστευσης και της εκμετάλλευσης όλης της Γης» (Β. Ι. Λένιν, Απαντα, τόμ. 41, Το 2ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (19 Ιουλίου - 7 Αυγούστου 1920), εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1983, σελ. 217).
Η τόσο μικρή χρονική απόσταση του ενός πολέμου από τον άλλο έχει την εξήγησή της. Με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών (1919) οι νικητές του πρώτου (Αγγλία - Γαλλία - ΗΠΑ - Ιταλία - Ιαπωνία κ.λπ.) επέβαλαν τόσο εξουθενωτικούς όρους στους νικημένους (Γερμανία κ.λπ.), που το αποτέλεσμα ήταν να οξυνθούν ακόμα περισσότερο οι αντιθέσεις ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη. Εγραψε ο Λένιν:
«Η συνθήκη των Βερσαλλιών έφερε και τη Γερμανία και μια ολόκληρη σειρά ηττημένα κράτη σε κατάσταση που η οικονομική τους ύπαρξη είναι αδύνατη από υλική άποψη, τα έφερε σε κατάσταση απόλυτης ταπείνωσης και έλλειψης δικαιωμάτων...» (ό.π. σελ. 217-218).
Τα κυρίως ωφελημένα καπιταλιστικά κράτη (Αγγλία - Γαλλία) αφαίρεσαν από τη Γερμανία τις αποικίες της και εδάφη που είχε, ενώ της απαγόρευσαν να έχει ακόμα και στρατό. Ηταν φανερό ότι ο γερμανικός ιμπεριαλισμός δεν ήταν δυνατό να δεχτεί για πολύ αυτές τις συνέπειες. Ο Στάλιν υπογράμμισε μερικά χρόνια μετά τη Συνθήκη των Βερσαλλιών:

Ο Β. Στάλιν με τον Β. Μολότοφ

«Το να πιστεύει κανείς ότι η Γερμανία, που αναπτύσσεται και τραβάει μπροστά, θα συμβιβαστεί μ' αυτή την κατάσταση, σημαίνει ότι υπολογίζει σε θαύματα» (Ι. Β. Στάλιν, Απαντα, τόμ. 7, εκδ. της ΚΕ του ΚΚΕ, 1953, σελ. 300).
Πράγματι, από την επομένη της Συνθήκης των Βερσαλλιών το γερμανικό κράτος άρχισε να προετοιμάζεται για να πάρει τη ρεβάνς. Σε μια πορεία συμπαρατάχθηκαν μαζί του και κράτη που ήταν στους νικητές του Α' Παγκόσμιου Πολέμου (Ιταλία - Ιαπωνία), αλλά που ήταν ταυτόχρονα οι ριγμένοι από τη μοιρασιά της λείας. Ετσι, σε μια σχετικά σύντομη πορεία άρχισε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος για το ξαναμοίρασμα της λείας. Από αυτήν την άποψη ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν συνέχεια του Α'.

Ομοιότητες και διαφορές

Και οι δυο Παγκόσμιοι Πόλεμοι ήταν ιμπεριαλιστικοί, ωστόσο μεταξύ τους υπήρχαν και διαφορές.
Η πιο σημαντική διαφορά ανάμεσα στους δυο πολέμους βρισκόταν στο ότι ο διεθνής συσχετισμός των κρατών δεν περιλάμβανε μόνο καπιταλιστικά κράτη, όπως συνέβη στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολύ πριν αρχίσει ο Β' Πόλεμος, είχε συντελεστεί (1917) μια κοσμοϊστορική αλλαγή με παγκόσμια επίδραση: Η νικηφόρα Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, με το βασικό της δημιούργημα, τη Σοβιετική Ενωση, στην οποία είχε καταργηθεί η καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Ταυτόχρονα, είχε αναπτυχθεί το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, συγκροτημένο και διαρθρωμένο από το 1919 στις γραμμές της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ΚΔ).
Μία ακόμα διαφορά ήταν η εκτεταμένη κατάκτηση χωρών που πραγματοποιήθηκε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτό το γεγονός δεν άλλαζε βέβαια το χαρακτήρα του πολέμου, που συνέχιζε να είναι ιμπεριαλιστικός, τόσο στις χώρες που βρίσκονταν υπό κατοχή όσο και για εκείνες που ξεκίνησαν τις επιθέσεις.

Οικονομική κρίση στη Γερμανία και την Αυστρία προς τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κλεισμένη πια Τράπεζα Κρεντιτανστάλτ έχει μεταβληθεί σε κατάλυμα ανέργων. Αυστρία 1932

Η κατοχή αντικειμενικά οδηγούσε στη διαπλοκή της ταξικής πάλης με την απελευθερωτική και ταυτόχρονα όξυνε περισσότερο τις ενδοαστικές αντιθέσεις στο εσωτερικό σειράς χωρών. Ετσι, για παράδειγμα, ένα τμήμα της αστικής τάξης της Γαλλίας υπό τον Πετέν συμμάχησε με τη Γερμανία και ένα άλλο υπό τον Ντε Γκολ συμμάχησε με τις ΗΠΑ - Αγγλία.
Ας παρακολουθήσουμε πώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα πριν από το ξεκίνημα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, με στοιχεία από το υπό έκδοση Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, περιόδου 1918-1949.

Σκληρός ανταγωνισμός και συμμαχίες

Τις οξυμένες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, που ήδη σημάδευαν τον καπιταλιστικό κόσμο, από το ξεκίνημα του Μεσοπολέμου, όξυνε ακόμα περισσότερο η νέα οικονομική κρίση του καπιταλισμού, που ξέσπασε στα 1937-1938. Η κρίση χτύπησε κυρίως τις ΗΠΑ, την Αγγλία και τη Γαλλία και λιγότερο τη Γερμανία, στην οποία είχε ενταθεί η βιομηχανική δραστηριότητα για την παραγωγή πολεμικών μέσων. Για τη δημιουργία της πολεμικής βιομηχανίας μεγάλη βοήθεια προσέφεραν στη Γερμανία μονοπώλια των ΗΠΑ και άλλων καπιταλιστικών κρατών (Υπουργείον Αμύνης ΕΣΣΔ, Β' Παγκόσμιος Πόλεμος 1939-1945, τόμ. 1ος, εκδ. «Κυψέλη», Αθήνα, 1959, σελ. 28).
Προς τα τέλη της δεκαετίας 1930, η Γερμανία είχε αναδειχθεί σε ένα από τα ισχυρότερα κράτη του καπιταλιστικού κόσμου. Στην παραγωγή ατσαλιού, που έφτανε τα 20 εκατομμύρια τόνους, ξεπερνούσε τη Μ. Βρετανία μιάμιση φορά. Η παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας προσέγγιζε τα 49 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες, έναντι 33 της Βρετανίας, ενώ και στην παραγωγή του κάρβουνου ήταν περίπου ίση με τη Βρετανία, που παρήγε 244 εκατομμύρια τόνους (Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ, «Παγκόσμια Ιστορία», τόμ. Θ₁- Θ₂, εκδ. «Μέλισσα», Αθήνα, 1963, σελ. 675-676).

Οι «δράστες» του Μονάχου - Φωτογραφία μετά την τελετή υπογραφής της Συμφωνίας

Ανάμεσα στη Βρετανία και τη Γερμανία διεξαγόταν σκληρός ανταγωνισμός για τον έλεγχο των αγορών και των σφαιρών επιρροής στην Ευρώπη και γενικότερα. Αυξήθηκαν οι εξαγωγές της Γερμανίας σε μια σειρά χώρες, ενώ αντίστοιχα μειώθηκαν οι εξαγωγές της Βρετανίας, όπως για παράδειγμα στη Βουλγαρία, στη Ρουμανία, στην Ουγγαρία. Ανταγωνισμός ξέσπασε και για τις αγορές των χωρών της Εγγύς και Μέσης Ανατολής (ό.π. σελ. 676-677).
Από την άλλη πλευρά, ανησυχούσαν και οι ΗΠΑ εξαιτίας των επιδιώξεων της Ιαπωνίας, η οποία είχε ρίξει από το 1938 το σύνθημα της «νέας τάξης πραγμάτων στην Ανατολική Ασία». Επιδίωκε να συμπεριλάβει στη σφαίρα επιρροής της την Κίνα, την Ινδοκίνα, την Ινδονησία και τις Φιλιππίνες, με σκοπό να εξουδετερώσει τις ΗΠΑ, ως κύριο ανταγωνιστή της στον Ειρηνικό Ωκεανό (ό.π. σελ. 235).
Επίσης, οι ΗΠΑ έβλεπαν με ανησυχία την αυξανόμενη επιρροή της Γερμανίας στη Λατινική Αμερική. Το καλοκαίρι του 1938 η κυβέρνηση των ΗΠΑ συγκρότησε ειδική επιτροπή, για να μελετήσει μέτρα που θα περιόριζαν την οικονομική και πολιτική διείσδυση της Γερμανίας στη Λατινική Αμερική.
Το Μάρτη του 1939, η αμερικανική κυβέρνηση επέβαλε απαγορευτικούς στην ουσία δασμούς στα γερμανικά εμπορεύματα, που εισάγονταν στις ΗΠΑ. Ο μεταξύ τους ανταγωνισμός οξυνόταν από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ, μπροστά στην εξασθένιση των Βρετανίας - Γαλλίας, προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν για δικό τους όφελος τις αγορές της βρετανικής και της γαλλικής αποικιακής αυτοκρατορίας, τις οποίες επίσης διεκδικούσε με αξιώσεις η Γερμανία (ό.π. σελ. 679).

Ο επίλογος της Συμφωνίας του Μονάχου - Γερμανικά στρατεύματα στην Πράγα τον Μάρτη του 1939

Στο πλαίσιο της προετοιμασίας τους για την αντιμετώπιση της Γερμανίας και των συμμάχων της, οι ΗΠΑ - Γαλλία - Βρετανία οργάνωσαν νέες ναυτικές βάσεις. Η Βρετανία, στον Ινδικό και στον Ειρηνικό Ωκεανό, στη Μεσόγειο και στη Νότια Αφρική. Οι ΗΠΑ, στον Ειρηνικό και στον Ατλαντικό Ωκεανό. Η Γαλλία, στη Μεσόγειο Θάλασσα. Το Μάη του 1938, οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αυξήσουν τον πολεμικό στόλο τους κατά 20%. Στις αρχές του 1939, το Κογκρέσο επικύρωσε το νέο πρόγραμμα της Πολεμικής Αεροπορίας, σύμφωνα με το οποίο ο αριθμός των αεροπλάνων θα έφτανε τις 5.500 μονάδες. Την πολεμική προετοιμασία διηύθυναν άμεσα οι μεγιστάνες των ΗΠΑ, ιδιοκτήτες των επιχειρηματικών ομίλων «Μόργκαν», «Τζένεραλ Μότορς», «ΙΤΤ» κ.ά. (ό.π. σελ. 680-681).
Ανάλογες προετοιμασίες έκανε και η Ιαπωνία. Από τον Ιούλη του 1937 άρχισε πολεμικές επιχειρήσεις στην Κεντρική Κίνα. Μετά από αρχικές αποτυχίες, ο ιαπωνικός στρατός κατόρθωσε να καταλάβει στρατηγικά σημεία, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση του Κουομιτάνγκ να μεταφέρει την έδρα της από το Νανκίν στο Τσουνγκ Κινγκ. Το Δεκέμβρη του 1938, ηγετικά στελέχη του Κουομιτάνγκ αυτομόλησαν στην ιαπωνική πλευρά. Απέραντες κινεζικές εκτάσεις, τα βασικά βιομηχανικά κέντρα της Κίνας και ολόκληρο το σιδηροδρομικό δίκτυο, πέρασαν στον έλεγχο της Ιαπωνίας (ό.π. σελ. 607-608-609).

Μοσχοβίτες και Μοσχοβίτισσες δουλεύουν στην κατασκευή αμυντικών γραμμών, Οκτώβρης 1941

Αυτές οι εξελίξεις δημιουργούσαν αντικειμενικά το έδαφος για τη στρατιωτικοπολιτική συνεργασία (παρά τις διαφορές τους) των ΗΠΑ - Γαλλίας - Βρετανίας, εναντίον της Γερμανίας. Ταυτόχρονα, από τη δική τους πλευρά, οι Γερμανία - Ιταλία - Ιαπωνία και οι σύμμαχοί τους συγκρότησαν τη δική τους συμμαχία, τη γνωστή ως «Αντικομιντέρν Σύμφωνο».

Μ' ένα σμπάρο...

Η ανάγκη των Γερμανίας - Ιταλίας να πάρουν τη ρεβάνς σήμαινε ότι οι αστικές τάξεις τους χρειάζονταν εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις που θα μπορούσαν να επιβάλουν τη δική τους κυριαρχία και γι' αυτό εξέθρεψαν και ανέβασαν στην εξουσία τους Χίτλερ - Μουσολίνι. Ο Χίτλερ επιπλέον βοηθήθηκε και από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας (SPD), που απέρριψε την πρόταση του ΚΚ Γερμανίας για πολιτική απεργία, με την πρόφαση ότι ο Χίτλερ είχε πάρει την κυβέρνηση με την ψήφο του λαού. Οι κυβερνήσεις των Χίτλερ - Μουσολίνι ήταν το μακρύ χέρι των Κρουπ, Ζήμενς, Τίσεν, Φλικ, Ανιέλι και άλλων μεγιστάνων του χρηματιστικού κεφαλαίου. Το ίδιο και η ηγεσία της Ιαπωνίας. Οπως ήταν και οι κυβερνήσεις Τσόρτσιλ (Αγγλίας) - Ρούζβελτ (ΗΠΑ) - Νταλαντιέ (Γαλλίας) το μακρύ χέρι των Ροκφέλερ, Φορντ, Ρενό, Τέξας Οϊλ, Ντιπόν, Στάνταρτ Οϊλ κ.λπ.
Αφότου ο Χίτλερ αναρριχήθηκε στην εξουσία, οι «δημοκρατικές» ΗΠΑ - Αγγλία - Γαλλία έκαναν ό,τι μπορούσαν για να δώσουν στις ορέξεις του γερμανικού κεφαλαίου διέξοδο προς την ΕΣΣΔ. Υπολόγιζαν ότι θα μπορούσαν μ' ένα σμπάρο να πετύχουν δυο τρυγόνια: Και τη Γερμανία να ικανοποιήσουν και να σβήσουν από τον χάρτη την ΕΣΣΔ, ή να εξαντλήσουν και τις δυο, ώστε στη συνέχεια να παρέμβουν ως «επιδιαιτητές».
Τον Ιούνη του 1935 υπογράφτηκε στο Λονδίνο αγγλο-γερμανική Συμφωνία για θαλάσσια συνεργασία. Η Γερμανία απέκτησε το δικαίωμα συγκρότησης πολεμικού στόλου, που έφτανε το 35% της χωρητικότητας του βρετανικού Πολεμικού Ναυτικού. Ετσι εξασφάλιζε ουσιαστικά την κυριαρχία στη Βαλτική Θάλασσα.
Επίσης, στα μέσα της δεκαετίας του 1930, η Ιταλία, δίχως να έχει την παραμικρή ενόχληση, κατέκτησε την Αιθιοπία. Το 1936-1939, κατά τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, τα «δημοκρατικά κράτη» των ΗΠΑ - Αγγλίας με την πολιτική της «μη επέμβασης» ενίσχυσαν ουσιαστικά τις δυνάμεις του Φράνκο, τον οποίο στήριζαν στρατιωτικά η Γερμανία του Χίτλερ και η Ιταλία του Μουσολίνι, για να νικηθεί ο Δημοκρατικός Στρατός Ισπανίας. Την πολιτική της «μη επέμβασης» εφάρμοσε και η Γαλλία (κυβέρνηση Λαϊκού Μετώπου).
Το Μάρτη του 1938 πραγματοποιήθηκε η ανενόχλητη και πανηγυρική προσάρτηση της Αυστρίας από τη Γερμανία και στη συνέχεια η παράδοση τμήματος της Τσεχοσλοβακίας (Σουδητία) στον Χίτλερ από τις Αγγλία - Γαλλία, με τη στήριξη των ΗΠΑ. Η παράδοση έγινε με το περιβόητο Σύμφωνο του Μονάχου που υπέγραψαν οι Χίτλερ - Μουσολίνι για λογαριασμό της Γερμανίας και Ιταλίας, καθώς και οι Τσάμπερλεν - Νταλαντιέ εκ μέρους της Μ. Βρετανίας και της Γαλλίας, ενώ οι ΗΠΑ συνηγόρησαν υπέρ της συμφωνίας.
Την 1η Σεπτέμβρη 1939 η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία. Ετσι άρχισε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Η Αγγλία και η Γαλλία κήρυξαν τον πόλεμο κατά της Γερμανίας, δίχως όμως και να τον διεξαγάγουν.
Πολύ χαρακτηριστικά, ο Αλ. Γιοντλ, αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του γερμανικού στρατού, είπε στη δίκη της Νυρεμβέργης:
«Το ότι δεν καταρρεύσαμε ήδη από το 1939, οφειλόταν στο γεγονός ότι στη διάρκεια της επιχείρησης κατά της Πολωνίας, οι σχεδόν 110 γαλλικές και βρετανικές μεραρχίες δυτικά μας έμειναν εντελώς αδρανείς απέναντι στις 23 γερμανικές μεραρχίες που είχαν απέναντί τους» (Trial of the major war criminals before the International Tribunal Nuremberg, 14 November 1945 - 1 October 1946, Vol. 15, Nuremberg, 1948, σελ. 350).

Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ

Με αυτά τα δεδομένα, δηλαδή την εμφανή επιδίωξη των ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας και Γαλλίας να στρέψουν τον Χίτλερ κατά της ΕΣΣΔ, ενώ ταυτόχρονα απέρριπταν τις προτάσεις της τελευταίας για τη συγκρότηση μετώπου εναντίον της Γερμανίας, η ΕΣΣΔ, ειδικά μετά από το Σύμφωνο του Μονάχου και έχοντας απέναντί της και τα δυο ιμπεριαλιστικά μπλοκ, επιδίωξε συμφωνία με τη Γερμανία, προκειμένου να αναβάλει την επίθεσή της εναντίον της, που τη θεωρούσε βέβαιη.
Ετσι, οι υπουργοί Εξωτερικών της Σοβιετικής Ενωσης Βιάτσεσλαβ Μολότοφ και της Γερμανίας Γιοακίμ Ρίμπεντροπ υπέγραψαν Σύμφωνο Μη Επίθεσης μεταξύ των δυο χωρών (23 Αυγούστου 1939), με ισχύ 10 ετών. Με το Σύμφωνο η Σοβιετική Ενωση αξιοποιούσε τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις. Το ίδιο επιδίωξε και αργότερα, με το «σύμφωνο ουδετερότητας» που υπέγραψε με την Ιαπωνία, στις 13 Απρίλη 1941.
Το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ εξασφάλισε στην ΕΣΣΔ 21 πολύτιμους μήνες πολεμικής προετοιμασίας, απαραίτητους για την άμυνά της. Πράγματι, την περίοδο 1939 έως τον Ιούνη 1941 η αριθμητική δύναμη των Ενόπλων Δυνάμεων της ΕΣΣΔ αυξήθηκε σχεδόν τρεις φορές. Συγκροτήθηκαν 125 νέες μεραρχίες, ενώ έγινε και ο εφοδιασμός του στρατού με νέα πολεμικά τεχνικά μέσα και καινούργιους τύπους εξοπλισμών (Συλλογικό, «Ιστορία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1976, σελ. 560).
Η μεγάλη οξύτητα των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, σε συνδυασμό με τον διεθνή συσχετισμό δυνάμεων, που αρχικά δεν ήταν υπέρ της Γερμανίας, υποχρέωσαν την τελευταία να μη στραφεί εξαρχής κατά της ΕΣΣΔ, παρά το γεγονός ότι η Σοβιετική Ενωση ήταν ο μεγάλος αντίπαλος του καπιταλισμού και το γερμανικό κράτος από τους πρωταγωνιστές του αντικομμουνισμού. Στράφηκε πρώτα κατά των άλλων καπιταλιστικών κρατών (Γαλλία, Αγγλία, Βέλγιο, Δανία κ.ά.) και κατόπιν, σχεδόν δυο χρόνια αργότερα, στράφηκε κατά της ΕΣΣΔ. Δυο χρόνια αργότερα επιτέθηκε και η Ιαπωνία κατά των ΗΠΑ (Περλ Χάρμπορ).

Μία συγκυριακή συμφωνία

Τελικά, τα μέτωπα των δυο αντιμαχόμενων πλευρών συγκρότησαν: Από τη μια, τα λεγόμενα «δημοκρατικά αμυνόμενα» κράτη των ΗΠΑ - Αγγλίας - Γαλλίας και οι σύμμαχοί τους και, από την άλλη, τα φασιστικά επιτιθέμενα Γερμανίας - Ιαπωνίας - Ιταλίας με τους δικούς τους συμμάχους. Βέβαια, η αστική τάξη της Ιταλίας δεν δίστασε στα μέσα του πολέμου να αποσύρει τη στήριξή της στον Μουσολίνι και να εγκαταστήσει νέα κυβέρνηση υπό τον επίσης φασίστα στρατάρχη Μπαντόλιο, προκειμένου να αλλάξει στρατόπεδο και να προσχωρήσει στη συμμαχία ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας, όταν αντιλήφθηκε ότι οι μέχρι τότε σύμμαχοί της θα έχαναν τον πόλεμο.
Η Σοβιετική Ενωση μπήκε στον πόλεμο υποχρεωτικά, αφού η Γερμανία επιτέθηκε εναντίον της (22 Ιούνη 1941). Μπήκε στον πόλεμο υποχρεωτικά και ήταν πραγματικά αμυνόμενη, γιατί βρισκόταν έξω από τη διαπάλη για το μοίρασμα του κόσμου. Η ΕΣΣΔ είχε ανάγκη μόνο από την ειρήνη. Τέτοιος ήταν ο χαρακτήρας της, αφού ήταν ανελέητος εχθρός της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας. Για τα αντίπαλα καπιταλιστικά κράτη ο χαρακτήρας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου παρέμενε ιμπεριαλιστικός και μετά την εισβολή της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, παρά την προσωρινή συμμαχία κάποιων απ' αυτά με τη Σοβιετική Ενωση (12 Ιούλη 1941 η Αγγλία και τον Αύγουστο οι ΗΠΑ).
Η συμμαχία της ΕΣΣΔ με τις ΗΠΑ - Αγγλία ήταν μια διακρατική συμφωνία, που είχε συγκυριακό χαρακτήρα για όλες τις πλευρές. Πρόκειται για έναν ελιγμό που δεν μπορεί εκ των προτέρων να αποκλειστεί γενικά από μέρους του σοσιαλιστικού κράτους, από τη στιγμή που εκτιμά ότι ο διεθνής συσχετισμός δυνάμεων το υποχρεώνει να προχωρήσει σ' έναν προσωρινό συμβιβασμό με τμήμα των καπιταλιστικών κρατών, προκειμένου να αντιμετωπίσει ένα άλλο καπιταλιστικό τμήμα. Εξάλλου, αυτό έκαναν και οι ΗΠΑ - Αγγλία από τη δική τους πλευρά. Οσον αφορά την ΕΣΣΔ, όπως με το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ, έτσι και με τη σύμπραξή της με τις ΗΠΑ - Αγγλία αξιοποίησε τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις. Σε αυτήν την κατεύθυνση είχε κινηθεί και τα προηγούμενα χρόνια, προτείνοντας εναντίον της Γερμανίας συμφωνίες με τα «δημοκρατικά» καπιταλιστικά κράτη, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι εκείνα απέρριψαν όλες τις σοβιετικές προτάσεις.
Η συμμαχία, λοιπόν, ήταν χρήσιμη και για τις δυο πλευρές. Οι ΗΠΑ - Αγγλία συμμάχησαν με την ΕΣΣΔ με μεγάλη καθυστέρηση, όταν η Γαλλία είχε ήδη παραδοθεί, ενώ η Αγγλία που είχε χάσει θέσεις από την επέλαση του γερμανικού στρατού, κινδύνευε να χάσει και την κυριαρχία στην Ευρώπη οριστικά. Οι ΗΠΑ φοβούνταν τη λυσσασμένη επίθεση της Ιαπωνίας και την επικράτησή της στους δρόμους του εμπορίου σε Ασία - Ειρηνικό.
Από το άλλο μέρος, η συμμαχία χρησίμευε στην ΕΣΣΔ προκειμένου να εξασφαλίσει τη σωτηρία του εργατικού της κράτους. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι τελικά η Σοβιετική Ενωση σώθηκε με τις δικές της δυνάμεις, πολεμώντας εναντίον ενός εισβολέα που παρέταξε στο Ανατολικό Μέτωπο 190-270 Μεραρχίες, ενώ στο Δυτικό Μέτωπο παρέταξε 56-75 Μεραρχίες.

Δεν είχαν κοινό στόχο

Η σύγκρουση καπιταλισμού - σοσιαλισμού συνεχιζόταν εμφανώς και «υπογείως» και κατά τη διάρκεια του πολέμου. ΗΠΑ, Αγγλία και Γαλλία έκαναν πόλεμο αντιλαϊκό. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τον υπονομευτικό ρόλο τους στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, στα οποία ηγούνταν ΚΚ. Επιβεβαιώνεται, ακόμα, από τη συνεργασία τους με δοσιλογικές πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις, από την υπονομευτική δουλειά τους προς την ΕΣΣΔ, προς τις χώρες που απελευθερώθηκαν από τον Κόκκινο Στρατό, τη δρομολόγηση επιθετικών σχεδίων πριν τη λήξη του πολέμου, αξιοποιώντας δυνάμεις του αντιπάλου, όπως της Γερμανίας κ.λπ.
Ως υπονομευτικός και ανατρεπτικός μοχλός ενάντια στα κινήματα που ηγούνταν τα ΚΚ, χρησιμοποιήθηκαν και οι αστικές κυβερνήσεις σειράς χωρών που είχαν διαφύγει και εγκαταστάθηκαν στο Λονδίνο (πολωνική, γιουγκοσλαβική, βελγική κ.ά.) ή στο Κάιρο (ελληνική).
Επίσης, αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ - Αγγλία άνοιξαν το Β' Μέτωπο με την απόβαση στη Νορμανδία τρία χρόνια μετά την επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ. Τότε δηλαδή που ο πόλεμος είχε κριθεί και ο Κόκκινος Στρατός ετοιμαζόταν να βγει έξω από τα σύνορα και να βαδίσει προς το Βερολίνο.
Ο αντιλαϊκός ρόλος των καπιταλιστικών κρατών στον πόλεμο επιβεβαιώνεται και με φρικτό τρόπο από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ έριξαν δυο ατομικές βόμβες (Χιροσίμα, Ναγκασάκι) δίχως να υπάρχει πολεμικός λόγος, δηλαδή τη στιγμή που η Ιαπωνία είχε σχεδόν καταρρεύσει. Ηταν η χαριστική βολή σε έναν σύμμαχό τους στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, εχθρό τους στον Β', που έγινε ξανά σύμμαχος μετά τη λήξη του. Ηταν η προειδοποιητική βολή προς τη Σοβιετική Ενωση.
Η ΕΣΣΔ έκανε δίκαιο πόλεμο, πρώτα απ' όλα πόλεμο υπεράσπισης της εργατικής εξουσίας, άρα της σοσιαλιστικής πατρίδας. Ο φιλολαϊκός χαρακτήρας του πολέμου που διεξήγαγε η ΕΣΣΔ φαίνεται και από την κατεύθυνση της παρέμβασής της στις οικονομικές - πολιτικές συνθήκες των χωρών που απελευθερώνονταν από τον Κόκκινο Στρατό. Επί της ουσίας, η ΕΣΣΔ έκανε πόλεμο αντικαπιταλιστικό - ανεξάρτητα από το ότι τον ονόμαζε αντιφασιστικό - και τότε που συμμάχησε με τις ΗΠΑ - Αγγλία.
Το τελευταίο δείχνει ότι η κρατική πολιτική ενός ΚΚ εξουσίας έχει να επιλύσει ειδικά προβλήματα στις διεθνείς σχέσεις, που δεν έχει μπροστά του ένα ΚΚ εκτός εξουσίας. Για παράδειγμα, στην εξωτερική πολιτική ένα ΚΚ εξουσίας μπορεί να υποχρεωθεί και σε κάποιο συγκυριακό συμβιβασμό με τμήματα του αντίπαλου σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό, βέβαια, δεν δικαιολογούσε μια συγκυριακή κρατική επιλογή να ανάγεται σε αρχή και από αυτήν την άποψη να ιδεολογικοποιείται, προκαλώντας σύγχυση στο διεθνές επαναστατικό κίνημα.

***

Εχοντας έτσι διαμορφωθεί το διεθνές πλαίσιο στη διάρκεια του πολέμου, το ερώτημα που τίθεται είναι: Με ποια στρατηγική το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα, το ΚΚ σε κάθε χώρα, πάλεψε για να υλοποιήσει τα καθήκοντα που έθεσαν οι νέες συνθήκες του πολέμου στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα;
Το ζήτημα αυτό σχετίζεται με τη στρατηγική της Κομμουνιστικής Διεθνούς πριν και στη διάρκεια του πολέμου, με την οποία θα ασχοληθούμε σε επόμενο άρθρο.

Θ. Λ.

ΕΥΡΩ-ΙΑΠΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Στο μακρύ ταξίδι προς τον Ερμή το «ΜπεπιΚολόμπο»

Καλλιτεχνική απεικόνιση του σκάφους «ΜπεπιΚολόμπο» εν πτήσει και σε πλήρη ανάπτυξη. Το κατώτερο τμήμα, με τους κινητήρες ιόντων, θα χρησιμοποιηθεί για τις μανούβρες που θα οδηγήσουν στον προορισμό τους τον Πλανητικό Δορυφόρο του Ερμή (μεσαίο τμήμα) και τον Μαγνητοσφαιρικό Δορυφόρο του Ερμή (ανώτερο τμήμα, μέσα στη χοάνη που σχηματίζει η ασπίδα προστασίας από τον Ηλιο)

Με επιτυχία εκτοξεύτηκε στις 20 Οκτώβρη από το διαστημικό κέντρο του ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος) στο Κουρού της γαλλικής Γουιάνας και ήδη ταξιδεύει προς τον Ερμή, τον μικρότερο και πιο κοντινό στον Ηλιο πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος, το σκάφος της αποστολής «ΜπεπιΚολόμπο». Το όνομα της αποστολής προέρχεται από τον Τζουζέπε (υποκοριστικό Μπέπι) Κολόμπο, Ιταλό μαθηματικό και μηχανικό, που μελέτησε τον πλανήτη Ερμή και στους υπολογισμούς του βασίστηκε η επιτυχής αποστολή «Μάρινερ 10» της NASA, που τέθηκε σε συντονισμένη τροχιά με τον πλανήτη, με τη βοήθεια της βαρυτικής έλξης της Αφροδίτης. Ο Κολόμπο εξήγησε επίσης τον συντονισμό περιστροφής - περιφοράς του Ερμή, ο οποίος περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του τρεις φορές, ανά δύο περιφορές του γύρω από τον Ηλιο. Συμμετείχε και στην προετοιμασία της αποστολής «Τζιότο» του ESA στον κομήτη του Χάλεϊ, μέχρι το θάνατό του το 1984. Το όνομα του επιστήμονα έχει δοθεί σε έναν από τους δακτυλίους του Κρόνου (τους οποίους επίσης μελέτησε) και σε έναν αστεροειδή.
Το «ΜπεπιΚολόμπο» είναι ουσιαστικά ένα διπλό σκάφος, ή τριπλό αν συνυπολογιστεί και το Αρθρωμα Μεταφοράς στον Ερμή, δηλαδή το τμήμα του σκάφους που θα χρησιμοποιηθεί για τις μανούβρες οι οποίες θα οδηγήσουν το σύμπλεγμα στον προορισμό του, όπου θα φτάσει το Δεκέμβρη του 2025. Το όλο κατασκεύασμα φέρει το όνομα Σύνθετο Διαστημικό Σκάφος του Ερμή και έχει μάζα 4,1 τόνων. Τα δύο κύρια τμήματά του είναι ο Πλανητικός Δορυφόρος του Ερμή, κατασκευής του ESA, και ο Μαγνητοσφαιρικός Δορυφόρος του Ερμή, κατασκευασμένος από τη συνεργαζόμενη στην αποστολή ιαπωνική διαστημική υπηρεσία JAXA. Αυτά τα δύο τμήματα είναι το επιστημονικό φορτίο του «ΜπεπιΚολόμπο» και θα τεθούν το πρώτο σε ελαφρώς ελλειψοειδή τροχιά χαμηλού ύψους γύρω από τον Ερμή και το δεύτερο σε πολύ ελλειψοειδή τροχιά μεγάλου ύψους, ώστε να διατρέχει όλη τη μαγνητόσφαιρα του πλανήτη.

Το «ΜπεπιΚολόμπο» κατά τη διαδικασία τοποθέτησής του μέσα στο τμήμα φορτίου του πυραύλου «Αριάν 5»

Ο Ερμής είναι από τους λιγότερο εξερευνημένους πλανήτες, καθώς μόνο δύο σκάφη της NASA τον έχουν επισκεφτεί: Το «Μάρινερ 10» το 1974-75 και το «Μέσεντζερ» το 2011. Το «ΜπεπιΚολόμπο» αναμένεται να φωτίσει όχι μόνο τη χημική σύνθεση και την ιστορία του Ερμή, αλλά και την ιστορία και τη διαδικασία σχηματισμού των εσωτερικών πλανητών στο σύνολό τους, στους οποίους ανήκει και η Γη. Οπως κάθε αποστολή στον Ερμή, θα είναι και αυτή πολύ απαιτητική, λόγω της εγγύτητας του πλανήτη στον Ηλιο, που κάνει δύσκολη την προσέγγιση σ' αυτόν, αλλά και τη μακρόχρονη επιβίωση ενός σκάφους υπό τον ανηλεή βομβαρδισμό της έντονης ηλιακής ακτινοβολίας.
Η αποστολή «ΜπεπιΚολόμπο» αποσκοπεί να δώσει στοιχεία για τον τρόπο που σχηματίζεται και εξελίσσεται ένας πλανήτης πολύ κοντά στο άστρο του συστήματος, να μελετήσει τον Ερμή εξωτερικά, καθώς και την εσωτερική του δομή και χημική σύσταση, τη σύνθεση και τη δυναμική της αραιής του ατμόσφαιρας, το μαγνητικό πεδίο του από πλευράς δομής και προέλευσης. Θα διερευνήσει ακόμη τη σύνθεση και την προέλευση των αποθέσεων στους πόλους του πλανήτη, ενώ θα διεξαγάγει ένα ακόμη πείραμα ελέγχου της γενικής θεωρίας της σχετικότητας του Αϊνστάιν με μεγαλύτερη ακρίβεια. Θα επιδιωχθεί να απαντηθούν ερωτήματα όπως: Γιατί ο Ερμής έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα απ' όλους τους πετρώδεις πλανήτες του ηλιακού συστήματος, είναι ο πυρήνας του σε ρευστή ή στερεή κατάσταση, εμφανίζει άραγε σεισμούς και γιατί διαθέτει μαγνητικό πεδίο, όταν μεγαλύτεροι πλανήτες όπως η Αφροδίτη και ο Αρης, αλλά και η Σελήνη, δεν διαθέτουν; Ακόμη, γιατί οι φασματοσκοπικές μετρήσεις δεν δείχνουν να έχει καθόλου σίδηρο, όταν θεωρείται ότι ο σίδηρος είναι το κυριότερο συστατικό του Ερμή και έχει το μαγνητικό του πεδίο χαρακτηριστικά σαν αυτά της Γης; Μήπως, τέλος, μέσα στους κρατήρες στους πόλους, στα σημεία όπου υπάρχει αιώνια σκιά, διατηρείται πάγος νερού;

Σύνθετη φωτογραφία (αριστερά) της επιφάνειας του Ερμή, από πολλές μικρότερες που τράβηξε το σκάφος «Μέσεντζερ», της παλιότερης ομώνυμης αποστολής της NASA στον εσώτερο πλανήτη. Δεξιά η ίδια φωτογραφία μετά από χρωματική επεξεργασία με βάση τη χημική σύνθεση του εδάφους (μια λωρίδα μέσα στον λαμπρό κρατήρα είναι γκρίζα λόγω έλλειψης των σχετικών δεδομένων)

Το Αρθρωμα Μεταφοράς στον Ερμή του «ΜπεπιΚολόμπο», κατασκευής ESA, διαθέτει διάταξη φωτοβολταϊκών που εκτείνεται σε 30 μέτρα απ' άκρο σ' άκρο, επειδή πρέπει να παράγει αρκετή ηλεκτρική ενέργεια, ώστε να τροφοδοτεί τους κινητήρες ιόντων που διαθέτει. Οι κινητήρες αυτοί ιονίζουν, επιταχύνουν και εκτοξεύουν με μεγάλη ταχύτητα αέριο ξένο (Xe), προσφέροντας χαμηλή αλλά μεγάλης διάρκειας ώθηση, κατάλληλη για μη επανδρωμένες διαπλανητικές αποστολές. Από τον ESA είναι κατασκευασμένη και η ασπίδα προστασίας του Μαγνητοσφαιρικού Δορυφόρου από τον Ηλιο, που θα αποχωριστεί μόλις αυτός τεθεί στην προγραμματισμένη τροχιά. Τότε θα τεθεί υπό τον έλεγχο της JAXA.
Ολες οι μέχρι τώρα διαπλανητικές αποστολές του ESA ήταν προς ψυχρές περιοχές του ηλιακού συστήματος. Το «ΜπεπιΚολόμπο» θα είναι το πρώτο ευρωπαϊκό σκάφος που θα κατευθυνθεί σε μια περιοχή με θερμοκρασίες άνω των 350 βαθμών Κελσίου. Πρωτότυπος για τον ESA θα είναι και ο τρόπος που θα φτάσει το σκάφος στον προορισμό του, καθώς φεύγοντας από τη Γη και πλησιάζοντας προς τον Ηλιο θα πρέπει διαρκώς να αντισταθμίζει την αυξανόμενη βαρυτική του έλξη επιβραδύνοντας αντί επιταχύνοντας, όπως κάνουν στην αρχική φάση οι αποστολές προς το εξωτερικό ηλιακό σύστημα. Την επιβράδυνση και τη μετάβαση στο τροχιακό επίπεδο του Ερμή θα πετύχει το σκάφος με τη βοήθεια πολλαπλών βαρυτικών έλξεων από τη Γη, την Αφροδίτη και τον ίδιο τον Ερμή. Φτάνοντας στον Ερμή θα χρησιμοποιήσει τη βαρύτητα του πλανήτη σε συνδυασμό με συμβατικούς χημικούς πυραυλοκινητήρες, ώστε να μπει σε πολική (που περνάει πάνω από τους πόλους) τροχιά. Το μέρος των επιστημονικών παρατηρήσεων της αποστολής «ΜπεπιΚολόμπο» προβλέπεται να διαρκέσει ένα έτος, με πιθανή επέκταση έναν ακόμη χρόνο.

Καλλιτεχνική απεικόνιση των διαχωρισμένων τμημάτων της αποστολής «ΜπεπιΚολόμπο», του Πλανητικού Δορυφόρου (σε πρώτο πλάνο) και του Μαγνητοσφαιρικού Δορυφόρου, πάνω από τον Ερμή, να βομβαρδίζονται από τις καυτές ακτίνες του Ηλιου

Η στιγμή της εκτόξευσης του «ΜπεπιΚολόμπο» με πύραυλο «Αριάν 5» από το Κουρού της γαλλικής Γουιάνας στη Νότια Αμερική

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: http://sci.esa.int/bepicolombo