Σας κακομαθαίνουνε κύριε Πρέσβη…

Κατιούσα

Την είδηση την αλιεύσαμε από το σημερινό Ριζοσπάστη και είναι χαρακτηριστική για μια σειρα ζητήματα: Το ρόλο του Αμερικανού πρέσβη στη χώρα μας, όπου λειτουργεί σαν τοποτηρητής και επιστάτης της κυβέρνησης. Τις “δημοκρατικές” ανησυχίες του για την Ουκρανία, όπου ήταν πρέσβης τον καιρό του Ευρω-Μεϊντάν και της φασιστικής επέλασης. Αλλά και πώς σπεύδουν οι τοπικές αρχές να ευθυγραμμιστούν με το “θέλημά Του” και τσακίζονται να κάνουν πράξη τις επιθυμίες του.

Τοπικά Μέσα του Έβρου μεταδίδουν το εξής περιστατικό από την πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού πρέσβη στην Αλεξανδρούπολη: Κατά τη συνάντηση που είχε με το Επιμελητήριο Εβρου, ο Τζ. Πάιατ επέπληξε τον πρόεδρό του επειδή το 2016 είχε υπογράψει συμφωνία αδελφοποίησης με το Επιμελητήριο της Συμφερούπολης στην Κριμαία!
Μάλιστα, στην αποστολή που «διαπραγματεύθηκε» αυτήν τη συμφωνία συμμετείχαν ακόμα ο δήμαρχος Αλεξανδρούπολης και ο σύμβουλός του, Κ. Γκαμπαερίδης, πρώην επίτιμος Ρώσος πρόξενος, το όνομα του οποίου ακούστηκε ιδιαίτερα όταν η κυβέρνηση απέλασε τους Ρώσους διπλωμάτες, με την κατηγορία της ανάμειξης στις σχέσεις της με την ΠΓΔΜ.
Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, ο Τζ. Πάιατ είπε σε έντονο ύφος: «Θέλω να θέσω ένα θέμα που θα πρέπει να λυθεί. Είναι απαράδεκτο το Επιμελητήριο Εβρου να παραμένει αδελφοποιημένο ακόμα με αυτό της Συμφερούπολης, μιας περιοχής όπου υπήρξε εισβολή ξένης χώρας και κατάκτησή της. Κάτι πρέπει να γίνει για το συγκεκριμένο θέμα». Για να πάρει την απάντηση από τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου ότι «ήταν σοβαρό λάθος αυτό και θα κοιτάξουμε να το λύσουμε, για να πάψει να υπάρχει αυτή η συμφωνία σε ισχύ».
Τσακ μπαμ τα λύνει τα ζητήματα ο πρέσβης! Πόσο μάλλον που την Ουκρανία την παίζει στα δάχτυλα, μιας και διετέλεσε πρέσβης των ΗΠΑ στο Κίεβο, την περίοδο των γεγονότων στην πλατεία Μαϊντάν, όπου τα ακροδεξιά – φασιστικά στοιχεία «έλυναν και έδεναν», καταφέρνοντας με τη στήριξη των ΗΠΑ – ΕΕ να σχηματίσουν τελικά κυβέρνηση.

Αλληθωρίζοντας δεξιά- Η ιστορία της Υπηρεσίας συνταγματικής προστασίας στη Γερμανία

Κατιούσα

Σαν χθες συμπληρώθηκαν 56 χρόνια από το ξέσπασμα της υπόθεσης “Σπίγκελ” όταν το γνωστό γερμανικό περιοδικό δημοσίευσε άρθρο σύμφωνα με το οποίο ο δυτικογερμανικός στρατός σύμφωνα με εκτιμήσεις νατοϊκών αξιωματούχων δεν ήταν πλήρως αξιόμαχος για την απόκρουση του “κομμουνιστικού κινδύνου”. Παρά την εμφανώς αντιδραστική σκοπιά του άρθρου, ο τότε υπουργός Άμυνας Φραντς Γιόζεφ Στράους κατηγόρησε το περιοδικό για “προδοσία”, και η αστυνομία συνέλαβε τον εκδότη και τους αρχισυντάκτες του περιοδικού, πραγματοποιώντας έφοδο στα γραφεία του, τα οποία και κατέλαβε για εβδομάδες. Τελικά η υπόθεση έληξε δικαστικά το 1966 με μια απόφαση-σταθμό που δικαίωνε το περιοδικό και θεωρείται σημείο καμπής για την ελευθερία του τύπου στην ΟΔΓ. Λιγότερος γνωστός είναι ο σκοτεινός ρόλος της Υπηρεσίας Προστασίας του Συντάγματος (Bundesverfassungsschutz), όχι μόνο σε αυτή, αλλά και σε άλλες υποθέσεις. Η συζήτηση για το ρόλο της έχει αναζωπυρωθεί τελευταία, με αφορμή τόσο για την “ανικανότητα” της να συλλάβει τους τρομοκράτες της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης NSU, με ανθρώπους της να εμπλέκονται στην υπόθεση, όσο και στη στάση του τωρινού (από το 2012) προέδρου της υπηρεσίας, Χανς – Γκέοργκ Μάασεν, έναντι της ανόδου της ακροδεξιάς στη Γερμανία, με επίκεντρο επεισόδια ρατσιστικής βίας και διαδηλώσεων σε πόλεις όπως το Κέμνιτς. Υπό αυτό το πρίσμα, αποκτά επικαιρότητα ένα παλιότερο άρθρο του ιδρύματος Χάινριχ Μπελ, με τίτλο, “Ποιος προστατεύει το σύνταγμα από την Υπηρεσία Συνταγματικής Προστασίας; Ένα κατηγορώ”. Σε αυτό γίνεται ανασκόπηση στα σκάνδαλα της υπηρεσίας και το διαχρονικό αλληθώρισμά της προς τα δεξιά. Προφανώς το κείμενο γράφεται από αστική σκοπιά, θεωρώντας πχ. δεδομένο ότι υπήρχε “κομμουνιστική απειλή” από τη ΓΛΔ και την ΕΣΣΔ, ενώ και οι λύσεις που προτείνει δεν ξεφεύγουν από αυταπάτες περί “δημοκρατικού ελέγχου” της καρδιάς του κράτους από το ίδιο το κράτος. Παρά τις συγκεκριμένες επιφυλάξεις, τα στοιχεία που προσφέρει είναι χρήσιμα, και γι’αυτό κρίθηκε σκόπιμη η μετάφραση κι η αναπαραγωγή του.

Όταν ένας ατομικός αντιδραστήρας βγαίνει εκτός ελέγχου, στα γερμανικά λέγεται GAU, δηλαδή μέγιστη υπόθεση πιθανού ατυχήματος. Όταν ο κρατικός μηχανισμός ασφάλειας βγαίνει εκτός ελέγχου, μιλάμε για GAU στο κράτος δικαίου. Πώς μπορεί να αποφευχθεί αυτό; Τι γίνεται, όταν συμβεί; Πρέπει να ελέγξουμε προσεχτικά το μηχανισμό ασφαλείας. Και στην έσχατη περίπτωση πρέπει και πάλι να τεθεί σε δημοκρατικό έλεγχο ενός κράτους δικαίου. Αν δε γίνεται, ο μηχανισμός πρέπει να παροπλιστεί.
Η αστυνομία και η δικαιοσύνη είναι υπό δημόσιο έλεγχο. Αυτό αποτελεί ουσία της δημοκρατίας. Η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος δεν είναι υπό δημόσιο έλεγχο, γιατί αλλιώς δε θα μπορούσε να εκτελέσει τη μυστική του αποστολή. Αυτό κανονικά αντίκεται στην ουσία της δημοκρατίας, που ζει από τη διαφάνει και τον καλό έλεγχο της κρατικής εξουσίας. Μια μυστική υπηρεσία προστασίας του πολιτεύματος, “μια μυστική δημοκρατική υπηρεσία”, είναι λοιπόν κάτι σαν στρόγγυλο τρίγωνο, δηλαδή αντίφαση εν τοις όροις. Η γερμανική δημοκρατία προσπαθεί να εξισορροπήσει αυτή την αντίφαση, γιατί πιστεύει ότι δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα δίχως τις επιτυχίες αυτής της υπηρεσίας. Η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος θεωρείται ως διαρκής αναγκαστική άμυνα του κράτους κατά τους εχθρούς του συντάγματος, οι επιτυχίες της δικαιολογούν την ύπαρξή της. Ακολουθεί το “success story” της υπηερεσία στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, σε πέντε μέρη.
Πρώτον: Όταν πριν 50 χρόνια έγινε έρευνα και κατάληψη στα γραφεία σύνταξης του περιοδικού Der Spiegel από την αστυνομία,που είχε εντολή να συλλάβει τον εκδότη Άουγκσταιν, η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος το απέτρεψε, η ελευθερία του τύπου είναι τμήμα του συντάγματος, που στόχο έχει να προστατεύσει
Δεύτερον: Όταν πριν 40 χρόνια οι υποθέσεις διαφθοράς στο Βερολίνο ακολουθούσαν η μία την άλλη και πολιτικοί, τραπεζίτες και επιχειρηματίες οικονομούσαν αισχρά σε βάρος του Βερολίνου, ήταν η υπηρεσία αυτή που βοήθησε στο να καθαριστεί ο βάλτος, αφού το σύνταγμα που προστατεύει απειλείται από και από τέτοιες μαφιόζικες δομές.
Τρίτο: Όταν, πάλι πριν από σαράντα χρόνια, η ΓΛΔ προσπάθησε να εγκαταστήσει έναν κατάσκοπο ως προσωπικό σύμβουλο αναφοράς του καγκελαρίου Βίλι Μπραντ, η υπηρεσία το ματαίωσε.
Τέταρτο: Όταν πριν από τριάντα χρόνια αποκαλύφθηκε η υπόθεση Φλικ, επρόκειτο για επίτευγμα μιας υπηρεσίας που ήξερε πως στην προστασία του συντάγματος περιλαμβάνεται η μη εξαγορά του κράτους από τους πλούσιους. Κορυφαίοι πολιτικοί των χριστιανοδημοκρατών, των χριστιανοκοινωνιστών, των φιλελευθέρω και των σοσιαλδημοκρατών είχαν πάρει λεφτά από τον Φλικ και η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος είχε μπει με επιτυχία στα ίχνη τους.
Πέμπτο: Στο Ρόστοκ-Λίχτενγχαγκεν η υπηρεσία μπόρεσε να αποτρέψει το 1992 ένα πογκρόμ νεοναζί κατά αλλοδαπών. 115 Βιετναμέζοι σώθηκαν. Κι ούτω καθεξής, κι ούτω καθεξής. Αυτή είναι η ιστορία επιτυχιών της υπηρεσίας προστασίας του συντάγματος στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.
Τίποτε απ’όλα αυτά δεν ισχύει. Ισχύει το αντίθετο. Για την υπόθεση Spiegel η υπηρεσία ευθύνεται εν μέρει η ίδια. Και δεύτερον, τρίτο, τέταρτο, πέμπτο; Δεν ανακάλυψε τις μαφιόζιες δομές, δεν κατάλαβε τη διαφθορά, ούτε το σκάνδαλο της κομματικής χρηματοδότησης; Άφησε τον ανατολικογερμανό κατάσκοπος στο περιβάλλον του καγκελαρίου, και τα μεγαλύτερα ξενοφοβικά επεισόδια της μεταπολεμικής ιστορίας στο Ρόστοκ, όπου πάνω από 100 πολιορκημένοι από τον όχλο άνθρωποι παρά τρίχα γλίτωσαν τον εμπρησμό, τη βρήκαν απροετοίμαστη. Κι ούτω καθεξής, κι ούτω καθεξής. Και τελευταία η υπηρεσία επί μια δεκαετία δεν αντιλήφθηκε ότι μια ξενοφοβική νεοναζιστική συμμορία δολοφόνησε δέκα ανθρώπους. Και οι ακροδεξιοί που έψαχνε η δικαοσύνη μπορούσαν άθικτοι να παρελαύνουν σε ακροδεξιές διαδηλώσεις και να επισκέπτονται νεοναζιστικές συναυλίες- στις οποίες νεοναζί συγκροτήματα υμνούσαν νεοναζιστικές δολοφονίες. Έτσι προστάτευσε η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος το σύνταγμα.

Από τότε που έγινε γνωστό ότι μια νεοναζιστική συμμορία απρόσκοπτη και ακαταδίωκτη μπορούσε να διασχίζει τη Γερμανία, από τότε που έγινε καθαρό ότι συνεπώς οι αναφορές της υπηρεσίας ήταν λάθος, από τότε που οι πολιτικοί στο εσωτερικό αναγκάζονται να παραδεχτούν ότι τα συμπεράσματα που έβγαλαν σε αυτή τη βάση, δεν είναι βάσιμα, από τότε που κάθε μέρα γίνονται γνωστοί νέοι εσφαλμένοι χειρισμοί της υπηρεσίες και ολοένα περισσότερες λεπτομέρειες για την εγγύτητα μελών της υπηρεσίας και ακροδεξιών, από τότε μπορεί κανείς να αναρωτηθεί απεγνωσμένα αν τυχόν δεν πρέπει να απαγορευτεί μόνο το NPD, αλλά και η υπηρεσία συνταγματικής προστασίας.
Μια τέτοια απόγνωση δεν είναι μεν καλός σύμβουλος, είναι όμως κατανοητή. Οι τωρινές ειδήσεις δεν αφορούν μόνο μια νέα διάσταση του τρόμου, αλλά και μια νέα διάσταση της αποτυχίας των υπηρεσιών ασφαλείας. Γεμάτα σακιά με ερωτηματικά περιφέρονται από και προς τα υπουργεία, μεταξύ Βερολίνου, τοπικών πρωτευουσών και Καρλσρούης (σ.τ.Μ έδρα του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου): Αφορούν τους δράστες, αφορούν τις πράξεις, αφορούν τα λάθη των υπηρεσιών που μοιάζουν τρελά. Ασφαλώς: Η κρατική εισαγγελία της Καρλσρούης δεν ερευνά “κρατική κρίση” αλλά “σχηματισμό τρομοκρατικών ενώσεων” – αλλά έτσι εμμέσως και κατά της κρατικής αποτυχίας, καθώς οι αρμόδιες υπηρεσίες προφανώς δεν πήραν είδηση το παραμικρό από αυτό την τρομοκρατική ένωση.
Είναι ώρα για μια εκτίμηση της κατάστασης. Σε ποιο σύνταγμα είναι η συνταγματική υπηρεσία προστασία; Σχεδόν 150 άνθρωποι μετά την επανένωση της Γερμανίας έχουν καεί, χτυπηθεί, μαχαιρωθεί ή δολοφονηθεί με άλλο τρόπο από ξενοφοβία. Η υπηρεσία δεν ήταν εκεί και δεν ήταν εκεί που τη χρειάζονταν. Τι έκανε; Χρηματοδοτούσε εκατοντάδες πληροφοριοδότες στους κύκλους των νεοναζί για να μάθει τι γινόταν εκεί. Φαίνεται πως ελάχιστα έμαθε. Αυτό είναι ήδη πολύ άσχημο. Ακόμα χειρότερα θα ήταν να είχε μάθε μεν κάτι, αλλά να μην έκανε τίποτε. Αυτό θα ήταν σχεδόν ένα είδος συνέργειας, και κανείς αντιστέκεται στην ιδέα να σκεφτεί κάτι τέτοιο. Η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος, η μυστική εξουσία του κράτους, μπορεί να χρησιμοποιήσει μια τεράστια γκάμα μέσων παρακολούθησης: μπορεί να παρακολουθεί και να κρυφακούει, να δελεάζει και να μεταμφιέζει και να εξαπατά. Μπορεί να κάνει κι όλ’αυτά που δεν επιτρέπεται ή δεν επιτρέπεται ακόμα στην αστυνομία. Κι όμως: Αν δεν τα καταφέρνει η μυστική υπηρεσία να έχει υπό έλεγχο τους ακροδεξιούς πληροφοριοδότες της, μπορεί τότε να του δίνουμε στο χέρι μεθόδους μυστικών υπηρεσιών, δηλαδή μεθόδους που παραβιάζουν βασικά δικαιώματα; Παραχωρήθηκαν μέσω των αντιτρομοκρατικών νόμων, που πρόσφατα πάλι παρατάθηκαν,ακόμα περισσότερες μυστικές δυνατότητες στην υπηρεσία πέρα από τον έλεγχο της δικαιοσύνης.  Είναι λογική η υποψία, πως αυτές οι αρμοδιότητες δε θα χρησιμοποιηθούν με τον κατάλληλο τρόπο.
Η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος έχει τη δική της ιστορία. Στα πρώτα της χρόνια παρακολουθούσε τον δικηγόρο Γκούσταβ Χάινεμαν, μετέπειτα πρόεδρο της ΟΔΓ. Οι κλήσεις του παρακολουθούνταν, θεωρούνταν φίλος των κομμουνιστών. Η Κλάρα Μαρία Φασμπίντερ, καθολική πασιφίστρια, εκδιώχθηκε από την Ανώτατη Σχολή της Βόννης με τη βοήθεια της υπηρεσίας και εξετάστηκε για την ψυχική της υγεία, επειδή καταπολεμούσε την πολιτική εξοπλισμών του Αντενάουερ. Ο Βίκτορ Άγκαρτς, οικονομολόγος και κορυφαίος θεωρητικός της Γερμανικής Συνδικαλιστικής Ένωσης, παρακολοθούνταν και τα αποτελέσματα της παρακολούθησης κατέληξαν σε μήνυση για προδοσία. Έτσι ήταν τα πρώτα χρόνια. Και δεν άλλαξαν όλα τα επόμενα χρόνια. Ο δικηγόρος, ακτιβιστής των πολιτικών δικαιωμάτων και αναπληρωτής συνταγματικός δικαστής Ρόλφ Γκέσνερ παρακολουθούνταν, όπως διαπιστώθηκε πριν λίγες βδομάδες από το διοικητικό δικαστήριο του Ντίσελντορφ, σχεδόν σαράντα χρόνια άδικα από την υπηρεσία. Υπήρξε επίσης μια ορκωμοσία νεοσυλλέκτων στον Ομοσπονδιακό στρατό, όπου πληροφοριοδότες της υπηρεσίες εντοπίστηκαν να πετούν πέτρες.
Αλλά δεν πρέπει να είμαστε άδικοι. Η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος ήταν ένα παιδί της εποχής της, ένα ιδιαίτερα επιθετικό παιδί ασφαλώς. Για να παρακινηθεί ο κόσμος πέντε μόλις χρόνια μετά την άνευ όρων συνθηκολόγηση σε επανεξοπλισμό, η ΟΔΓ χρειαζόταν ένα εχθρικό σύμβολο: Τους κομμουνιστές. Και στο δικαιολογημένο φόβο της μπροστά στον κομμουνισμό της ΕΣΣΔ η νεαρή δημοκρατία ποινικοποίησε οτιδήποτε φερόταν ή έμοιαζε να είναι κομμουνιστικό. Κι όταν το 1956 το ΚΚΓ απαγορεύτηκε από το συνταγματικό δικαστήριο, άρχισε η “άγρια εποχή” της υπηρεσίας προστασίας του συντάγματος: Μέλη του ΚΚ που είχαν πάει σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, εγκλωβίζονταν από προστάτες του συντάγματος, που είχαν υπάρξει ναζί. Κι από εκεί καταλαβαίνει κανείς, τι ήταν (και κάποιες φορές φαίνεται να είναι ακόμα) η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος: Μια πολιτική υπηρεσία της εκάστοτε κυβέρνησης με ένα όνομα που καμουφλάρει αυτή της τη λειτουργία.
Η ανοχή έναντι του ακροδεξιού εξτρεμισμού και η μη ανοχή κατά του αριστερού εξτρεμισμού είχε κι έχει να κάνει με τον Ψυχρό Πόλεμο, στον οποίο μεγάλωσε ένα μέρος των προστατών του Συντάγματος. Σαράντα χρόνια κοίταζε προσηλωμένη και οπλισμένη μετά όπλα της αξιόμαχης δημοκρατίας στην ανατολή. Όταν ξεθώριασε η εικόνα του κομμουνιστή εχθρού, τα εγκλήματα της RAF συνδέθηκαν συνειρμικά με εκείνα της παλιάς εθχρικής εικόνας. Κι όταν διαλύθηκε η RAF, αντικαταστάθηκε από την ισλαμική τρομοκρατία. Ο νομοθέτης παρήγαγε μεν σε γραμμή παραγωγής νόμος περί ασφαλείας-εφαρμόστηκαν όμως μόνο κατά αριστερών εξτρεμιστών και ισλαμιστών.
Έτσι κατάφερε η ακροδεξιά ήδη πριν τη γερμανική ενοποίηση να αφήσει την παλιά του σφαίρα επιρροής. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 κατάφερε να υπερπηδήσει το γενεαλογικό χάσμα από το γκέτο των συνδέσμων γερόντων, χωρίς να χτυπήσει δημοκρατικός συναγερμός. Έγινε ένα ξανανιωμένο κίνημα, αλλά τα δημοκρατικά κόμματα δεν το κατάλαβαν ή το κατάλαβαν αργά- η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος δεν σήμανε συναγερμό. Από την όψιμη “εξέγερση των φρονίμων”, μετά από μια σειρά ακροδεξιών βίαιων επιθέσεων το καλοκαίρι του 2000, έγινε η εξέγερση των ανίκανων – όταν η πρόταση απαγόρευσης του NPD απέτυχε ενώπιον του Ομοσπονδιακού συνταγματικού δικαστηρίου λόγω κακής αιτιολόγησης.
Από το 1972 η υπηρεσία προστασίας ήταν απασχολημένοι να εκτελεί το “Διάταγμα περί ριζοσπαστών” της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και να λάβει γι’αυτό τα απαραίτητα μέτρα. Για δεκαπέντε χρόνια ήταν και παρέμεινε ως εξής: Είτε ταχυδρόμος, δασκάλα, διευθυντής φυλακών ή σιδηροδρομικός, αν υπήρχε από την υπηρεσία προστασίας αμφιβολία για την πίστη στο κράτος, υπήρχε απόρριψη και άρνηση πρόσληψης στο δημόσιο. Η υπηρεσίας προστασίας ήταν επίσης εκεί, όταν έπρεπε να προστατεύσει το κράτος από τους διαδηλωτές του Μπρόκντορφ και του Βάκερσντορφ, κατά των αντιπάλων της απογραφής, κατά των καθιστικά διαμαρτυρόμενων μπροστά από αποθήκες δηλητηρίων και πυραύλων. Αφού όλοι αυτοί βρίσκονταν υπό την υπόνοια πως υπηρετούν συνειδητά ή μη την υπόθεση της “άλλης πλευράς”. Η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος ήταν κάτι σαν προκεχωρημένος παρατηρητής στον Ψυχρό Πόλεμο. Η επιικριτική για το σύστημα στράτευση ήταν απεχθής για το κράτος, και οι διαννοούμενοι που βρίσκονταν πίσω της ήταν ύποπτοι ως κομμουνιστές κι εξτρεμιστές. Οι ακροδεξιοί ασφαλώς αγγίζονταν στην καλύτερη περίπτωση ακροθιγώς από την οργή της αξιόμαχης δημοκρατίας. Αντ’αυτού η υπηρεσία στη δεκαετία του εβδομήντα και του ογδόντα ήλεγχε τακτικά χιλιάδες επιχειρησιακά συμβούλια σε μεγάλες εταιρείες με μεγάλη λεπτομέρεια. Από τη διαρκή κατάσταση αναγκαστικής άμυνες έγινε μια μόνιμη κατάσταση δυνάμει αμυντικής υπερβολής.
Aσφαλώς, η υπηρεσία έκανε κι άλλα πράγματα. Προσπάθησε να καταπολεμήσει την αριστερή τρομοκρατία και τη RAF. Το 1978 οι ολλανδικές μυστικές υπηρεσίες σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό άνοιξαν με εκρηκτικά μια τρύπα στον τοίχο της φυλακής της Celle και απέδωσαν την τεχνητή ενέργεια σε άλλους, για να αποδείξουν στους εκλογείς “αποτελεσματική αντιμετώπιση της τρομοκρατίας”. Θύμα έπεσε και η αστυνομία, που πίστεψε τα περί τρομοκρατικής ενέργειας, κορόιδο πιάστηκε και η ολλανδική βουλή, στην οποία σέρβιραν ψέματα και παραμύθια.

Και στο Βερολίνο η εκεί υπηρεσία προσπάθησε να κοροϊδέψει τη δικαιοσύνη. Μέχρι σήμερα παραμένει ασαφές, αν ο τρομοκράτης και πληροφοριοδότης Ούλριχ Σμίκερ, πληροφοριοδότης της Βερολινέζικης υπηρεσίας προστασίας συντάγματος δολοφονήθηκε στις 5 Ιούνη εν γνώσει, με την ανοχή, ή με τη συμμετοχή της υπηρεσίας προστασίας του συντάγματος. Την ευθύνη γι’αυτό φέρει η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος. Όταν το 1991 μετά από 16 χρόνια δίκης ανεστάλη η δίκη κατά έξι πιθανών τρομοκρατών, διαπιστώθηκε ένας άλλος ένοχος: Η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος. Είχε παρεμποδίσει την διαλεύκανση της δολοφονίας. Οι δικαστές δεν ήξεραν τι άλλο να κάνω από το να αναστείλουν τη δίκη-τη μεγαλύτερη στην ιστορία της ΟΔΓ.
H δικαστική απόφαση αναστολής διατυπώνει ένα κατηγορώ κατά της ανεξέλεγκτης μυστικής υπηρεσίας: Προσπάθησε μα κάθε τρόπο να αποτρέψει την αποκάλυψη της αλήθειας, και τα κατάφερε: το όπλο του εγκλήματος αποκρύφτηκε από τους δικαστές σε θωρακισμένο ντουλάπι της υπηρεσίας, σε μάρτυρες απαγορεύτηκε να καταθέσουν, αρχεία παρακρατήθηκαν, η υπεράσπιση έπεσε θύμα παρακολούθησης. Όλα αυτά ακούγονται απίστευτα. Είναι απίστευτα. Η δίκη του Βερολίνου έδωσε μια αίσθηση αυτού που μπορεί να συμβεί, όταν το κράτος ποντάρει όλο και περισσότερο σε μεθόδους μυστικών υπηρεσιών. Τότε οι μυστικές υπηρεσίες καθορίζουν, τι μπορεί να διαλευκανθεί από το δικαστήριο και τι όχι.
Υπάρχει μια επιχείρηση των μυστικών υπηρεσιών που δείχνει παραδειγματικά πόσο σημαντικός είναι ο έλεγχος: Η επιχείρηση Πλουτώνιο το 1994. Δεν πρόκειται για επιχείρηση της υπηρεσίας προστασίας του συντάγματος, αλλά για μια επιχείρηση της μυστικής υπηρεσίας BND. Αλλά οι μέθοδοι, τα ρίσκα και οι συνέπειες των μυστικών υπηρεσιών εσωτερικού και εξωτερικού είναι παρόμοιες και παρόμοια επικίνδυνες. Το λοιπόν: Η γερμανική μυστική υπηρεσία αυτοπροσώπως είχε αγοράσει 363,4 γραμμάρια πλουτωνίου, το οποίο, με υψηλότατο ρίσκο, έφτασε με πτήση στο Μόναχο, όπου και εντοπίστηκε σε μια θεαματικά σκηνοθετημένη ενέργεια. Με αυτή την ενέργεια λαθρεμπορίας η BND επεδίωκε να βρει τα ίχνη πυρηνικών λαθρεμπόρων. Γερμανοί πληροφοριοδότες ανέμιζαν πολλά χρήματα για καιρό, μέχρι να μπουν στο κόλπο του ατομικού λαθρεμπορία και “κανονικοί” εγκληματίες. Τους έφεραν το πλουτώνιο κατάμουτρα και η αγορά που υποτίθεται πως έπρεπε να καταπολεμηθεί με τον τρόπο αυτό δημιουργήθηκε εξ αρχής. Συμμορίες εμπορεύονται πυρηνικό υλικό – από αυτό τον αφηρημένο κίνδυνο η μυστική υπηρεσία έφτιαξε μια συγκεκριμένη απειλή και έβαλα σε σημαντικό κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια.

Θα μπορούσε να δει κανείς το επικίνδυνο λαθρεμπόριο πλουτωνίου ως μια από τις πολλές κορυφαίες στιγμές μιας αλυσίδας σκανδάλων των μυστικών υπηρεσιών, που δεν είναι και λίγα στην ΟΔΓ. Η Δημοκρατία επέζησε αυτών των σκανδάλων, Αν διαβάσει κανείς προσεχτικά τη χρονολογία κοντά εξήντα κοινοβουλευτικών εξεταστικών επιτροπών θα διαπιστώσει: Οι μισές είχαν να κάνουν με υποθέσεις των μυστικών υπηρεσιών.
Όμως από το 1994, ακριβώς από τη χρονιά του σκανδάλου με το Πλουτώνιο, δεν ισχύει πλέον ένας θεμελιώδης νόμος της ομοσπονδιακής δημοκρατίας, ο θεμελιώδης νόμος του αυστηρού διαχωρισμού αστυνομίας και μυστικών υπηρεσιών. Ο ίδιος ο νομοθέτης τον χαλάρωσε. Ο BND (Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πληροφοριών, σ.τ.Μ) μέσω του νόμου αντιμετώπισης του εγκλήματος το 1994 έλαβε βοηθητικές αρμοδιότητες στην καταπολέμηση του κοινού εγκλήματος (επιτρέπεται να καταγράφει συνομιλίες στο διεθνές τηλεφωνικό δίκτυο, αν ακούσε συγκεκριμένες λέξεις κλειδιά, όχι βέβαια για την προστασία της δημοκρατικής τάξης, αλλά για την καταπολέμηση του εγκλήματος). Το σκάνδαλο με το πλουτώνιο απέδειξε πως η μυστική υπηρεσία δεν αρκούνταν σε τέτοιες βοηθητικές αρμοδιότητες. Δεν ήθελε και δε θέλει να εκτελεί επικουρικές εργασίες, αλλά όλοι οι άλλοι – αστυνομία και κρατική εισαγγελία- οφείλουν να προσφέρουν σε αυτή τις βοηθητικές τους υπηρεσίες. Όχι η αστυνομία, όχι η κρατική εισαγγελία είχαν τον πρώτο λόγω στο λαθρεμπόριο, παρότι θεωρητικά ζήτημα ήταν η καταπολέμηση και δίωξη της πυρηνικής εγκληματικότητας. Κύριος της διαδικασίας ήταν η μυστική υπηρεσία, δηλαδή ένας θεσμός, που δεν υφίσταται την αρχή της νομιμότητας, και η εξεταστική επιτροπή της βουλής ερευνούσε πίσω της ασθμαίνοντας.
Ο νομοθέτης θα έπρεπε και θα μπορούσε να έχει πάρει το μάθημά του: Αν δώσεις στη μυστική υπηρεσία το μικρό δάχτυλο, θα σου φάει όλο το χέρι. Το σκάνδαλο του πλουτωνίου θα μπορούσε να βγει και σε καλό γιατί απέδειξε με δραστικό τρόπο, που οδηγεί η ανάμειξη και η σύγχυση αρμοδιοτήτων. Κι όμως: Πολιτικοί και νομοθεσία έδιναν και δίνουν στις μυστικές υπηρεσίες έναν ολοένα μεγαλύτερο ρόλο στην εγκαθίδρυση της εσωτερικής ασφάλειας. Οι αντιτρομοκρατικοί νόμοι μετά την 11η Σεπτέμβρη 2001 είναι νόμοι ενίσχυσης των μυστικών υπηρεσιών, ουσιατικά αποτελούνται από νέες αρμοδιότητες των μυστικών κρατικών εξουσιών.
Κάθε χρόνο υπάρχει αναφορά της Υπηρεσίας. Στην επόμενη αναφορά θα ψάξει κανείς για εξηγήσεις γιατί η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος δεν ήξερε τίποτε για την τρομοκρατική νεοναζιστική οργάνωση- γιατί έπεσε – αν είναι αλήθεια, στα τέλη του φθινοπώρου 2011 από τα σύννεφα από άγνοια. Πώς δουλεύει η υπηρεσία προστασίας, με ποια μέσα και μεθόδους- αυτό δεν ήταν ως τώρα αντικείμενο των αναφορών, αλλά διαρκώς αντικείμενο σκανδάλων. Μετά το τελευταίο σκάνδαλο, το σκάνδαλο των νεοναζί, πρέπει η υπηρεσία να θέσει εαυτόν στο επίκεντρο της αναφοράς του. Και το ερώτημα πιος προστατεύει το σύνταγμα από τους προστάτες του, είναι μεν δηκτικό, αλλά σημαντικό. Υπάρχουν οι ελεγκτές των μυστικών υπηρεσιών της ομοσπονδιακής βουλής και των τοπικών βουλών.  Είναι καλοπροαίρετοι και επιμελείς, αλλά με υπερβολικό φόρτο εργασίας. Αν μια μυστική υπηρεσία, δηλαδή για παράδειγμα η υπηρεσία προστασίας του συντάγματος ως εσωτερική μυστική υπηρεσία, αναλαμβάνει ολοένα περισσότερες αστυνομικές αρμοδιότητες – τότε πρέπει είτε να ενσωματωθεί στην αστυνομία είτε να ελέγχεται όπως εκείνη: μέσω της δικαιοσύνης.
Η ιστορία της Υπηρεσίας Προστασίας Συντάγματος στη Γερμανία είναι σε σημαντικό βαθμό μια σκανδαλώδης ιστορία. Η ζημιά που έχει προκαλέσει η υπηρεσία προστασίας, ήταν πιθανότατα πολύ μεγαλύτερη από το όφελος που έφερε. Άραγε έπεισε τους αμφισβητίες για την αναγκαιότητα του συντάγματος ή μήπως ενίσχυσε τις αμφιβολίες τους; Οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε η υπηρεσία δεν ήταν και δεν είναι διαφήμιση για το σύνταγμα, τα λάθη που έκανε και τα σκάνδαλα που δημιούργησε επίσης δεν είναι. Ο καγκελάριος Χέλμουτ Κολ είχε πει κάποτε πως δε χρειάστηκε ποτέ τις μυστικές υπηρεσίες. Αυτή η άποψη μπορεί να γενικευτεί. Στ’αλήθεια δεν είδε και δεν άκουσε τίποτε η υπηρεσία για τους νεοναζιστικούς φόνους; Τότε είναι περιττή, όπως δίκαια λέει ο Βερολινέζος δημοσιογράφος Κρίστιαν Μπομάριους. Και αν δεν ήθελε ν’ακούσει ή να δει τίποτε; Τότε είναι, κι αυτό ισχύει, κίνδυνος για το σύνταγμα. Μια περιττή υπηρεσία προστασίας συντάγματος είναι υπερβολικά ακριβή. Κι αν είναι κι επικίνδυνη, δεν πρέπει να καταργήσουμε μόνο τους πληροφοριοδότες της, αλλά και την ίδια την υπηρεσία.

Σβάστικα χάραξαν σε ομοφυλόφιλη κοπέλα οπαδοί του ακροδεξιού Μπολσονάρο στη Βραζιλία

Κατιούσα

Ναζιστική και ομοφοβική επίθεση δέχτηκε χθες μια 19χρονη στο Πόρτο Αλέγκρε της Βραζιλίας, όταν εκείνη, βγαίνοντας από το λεωφορείο για να πάει σπίτι της, έγινε θύμα επίθεσης από τρεις άντρες που τις επιτέθηκαν με ομοφοβικές βρισιές, καθώς είδαν το αυτοκόλλητο με το σήμα των ΛΟΑΤΚΙ στο σακίδιό της, μαζί με το αυτοκόλλητο “Ele não” (Όχι αυτός), που είναι βασικό σύνθημα των αντιπάλων του ακροδεξιού υποψήφιου για την προεδρία, Ζαΐρ Μπολσονάρο.H νεαρή σύμφωνα με την αστυνομία αντιστάθηκε φραστικά στις προσβολές, και τότε οι δυο νεαροί την ακινητοποίησαν και ο τρίτος της χάραξε τη σβάστιγγα στην πλάτη με ένα στιλέτο.

Η νεαρή αρχικά τρομοκρατημένη δε θέλησε να καταθέσει στην αστυνομία, και πείστηκε μόνο από τη δημοσιογράφο Άντι Φερέρ, η οποία και δημοσίευσε την ιστορία στα ΜΚΔ λίγες ώρες μετά, προκαλώντας τεράστια αίσθηση στη Βραζιλία. Παρότι έδωσε λεπτομερή κατάθεση, περιγράφοντας τους δράστες ως άτομα που έδειχναν υψηλής κοινωνικής τάξης, χωρίς τατουάζ, φαλάκρα ή μακριά μαλλιά, δε θέλησε να προχωρήσει δίωξη των δραστών, καθώς όπως είπε “ήθελα μόνο να πάω σπίτι μου”. Η φοβισμένη κοπέλα επίσης δε θέλει να δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία της, ενώ η μη δίωξη από πλευράς της αναγκάζει την αστυνομία σύμφωνα με τον αξιωματικό υπηρεσίας Πάουλο Σέζαρ Ζαρντίν να κλείσει την έρευνα, εκτός κι αν εντός των επόμενων έξι μηνών το θύμα αλλάξει άποψη.

Με πληροφορίες από globo.com

Και μετά τις βάσεις;

11-10-2018

Ούτε στην περίοδο του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου, ούτε στην περίοδο του Ψυχρού πολέμου, συναντούμε ανάπτυξη αμερικανικών στρατιωτικών μονάδων στο έδαφος της χώρας μας. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά. Είδατε τι μπορεί να κάνει –άμα επιλέξει τον δρόμο της υποταγής- η «αριστερά»; 
   

 

Γιώργος Μαργαρίτης

 

Οι συμπτώσεις πολλαπλασιάζονται σε βαθμό που παύουν να είναι συμπτώσεις. Μέσα σε πολύ λίγα εικοσιτετράωρα, μέσα από επίσημες ανακοινώσεις ή «διαρροές» προδιαγράφηκε μια ολότελα νέα κατάσταση στις ελληνο-αμερικανικές σχέσεις: στον στρατιωτικό τομέα εννοείται.

Ο υπουργός άμυνας δήλωσε από τις μακρινές ΗΠΑ όπου βρίσκεται ότι ήδη στη διάθεση των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ έχουν τεθεί στρατιωτικές βάσεις στη Σούδα, στο Βόλο, τη Λάρισα και την Αλεξανδρούπολη. Οι δηλώσεις αυτές επιβεβαίωσαν την ήδη διαπιστωμένη άτυπα ισχυρή παρουσία των ΗΠΑ στις βάσεις αυτές που αποτελούν συνάμα και τις μεγαλύτερες βάσεις – ορμητήρια της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας. Η Νέα Αγχίαλος του Βόλου είναι ίσως το πλέον σημαντικό των αεροδρομίων της Π.Α. με βάση τον αριθμό των αεροσκαφών που σταθμεύουν εκεί.


Σχεδόν ταυτόχρονα ο Αμερικανός υπουργός άμυνας, Μάτις, προφανώς μη ευχαριστημένος από τις ως τώρα παραχωρήσεις, συμπλήρωσε ότι στην περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί την παραχώρηση στις ΗΠΑ του αεροδρομίου της Καρπάθου ως πολεμική βάση, τότε η κυβέρνηση των ΗΠΑ –προφανώς από αβρότητα- θα το αποδεχθεί. Στην ουσία εάν προσθέσουμε το Άκτιο, τον Άραξο και την άτυπη ή περιστασιακή παρουσία των ΗΠΑ σε άλλες περιοχές (π.χ. στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου), είναι σαφές ότι η χώρα μεταβάλλεται με ταχύτατους ρυθμούς σε πολεμικό ορμητήριο των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ.

Το μεταβάλλεται δεν είναι κάτι που δεν έχει συνέπειες. Το καταιγιστικό στρατιωτικό ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τη χώρα μας δεν είναι μια «φιλική κίνηση» με προοπτικές που ανάγονται σε κάποιο απώτερο μέλλον. Για εφαρμογή στρατηγικού σχεδιασμού σε εξέλιξη πρόκειται. Οι πιο σημαντικές ειδήσεις πάνω σε αυτόν τον τομέα κινούνται σε πιο διακριτικά επίπεδα.

Στον ιστότοπο της 4^ης Ταξιαρχίας της Αεροπορίας Στρατού των ΗΠΑ (4th Combat Aviation Brigade) ανακοινώθηκε πανηγυρικά ότι ετούτη η μεγάλη μονάδα ελικοπτέρων έχει αφήσει την βάση της στο Fort Carson του Κολοράντο για να αναπτυχθεί στην Ευρώπη. Πραγματικά στοιχεία της Ταξιαρχίας έχουν ήδη εμφανιστεί σε χώρες όπως η Πολωνία, η Τσεχία, η Λετονία και η Ρουμανία, επιδεικνύοντας το δυναμικό τους σε ζώνες που συνορεύουν με τη Ρωσία. Μετά από τις επιδείξεις αυτές μεγάλο τμήμα της μονάδας προετοιμάζεται για το πλέον λεπτό τμήμα της επιχείρησης. Στοιχεία της θα εμφανιστούν στις ακτές της Μαύρης θάλασσας και κλιμάκιά της θα εγκατασταθούν στη Γεωργία για να διεξαγάγουν ασκήσεις στην πολύ ευαίσθητη περιοχή του Καυκάσου.

Η είδηση που μας αφορά είναι ότι η βάση από την οποία θα ξεκινήσουν ετούτες οι επιχειρήσεις στη Μαύρη θάλασσα θα είναι η μεγάλη –μοναδική- βάση της ελληνικής Αεροπορίας Στρατού στο Στεφανοβίκειο, έξω από το Βόλο. Εκεί αναμένονται τα πρώτα επιθετικά ελικόπτερα AH-64 «Απάτσι» όπως και τα ελικόπτερα εφόδου UH-60 και CH-47. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για μη μόνιμη μετεγκατάσταση. Το αυξανόμενο ενδιαφέρον όμως για βάσεις-θέσεις της αεροπορίας στρατού των ΗΠΑ από την Αλεξανδρούπολη ως τα νησιά αποκαλύπτουν προοδευτικά ένα συνεκτικό σχεδιασμό μόνιμης στρατιωτικής παρουσίας στην Ελλάδα.

Σε ετούτα τα γεγονότα υπάρχουν πολλά καινοφανή στοιχεία. Στην περίπτωση της εν λόγω Ταξιαρχίας δε μιλούμε πλέον για βάσεις, ούτε για «διευκολύνσεις». Στην ουσία πρόκειται για ανάπτυξη στρατιωτικών μονάδων των ΗΠΑ στο έδαφος της χώρας μας. Μονάδων οι οποίες εμπλέκονται απευθείας σε πολύ επικίνδυνες επιθετικές επιχειρήσεις. Να σημειώσουμε ότι ιστορικά κάτι ανάλογο συμβαίνει για πρώτη φορά. Ούτε στην περίοδο του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου, ούτε στην περίοδο του Ψυχρού πολέμου, συναντούμε ανάπτυξη αμερικανικών στρατιωτικών μονάδων στο έδαφος της χώρας μας. Αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά.

Θα ήταν μάλλον περιττό να προσθέσουμε ότι ακόμα μια κομβική βάση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων παραδίδεται στις αμερικανικές αντίστοιχες. Στην ουσία ο ελληνικός στρατός προοδευτικά μεταβάλλεται σε βοηθητικό σώμα του αμερικανικού αντίστοιχου και ο όποιος εθνικός αμυντικός σχεδιασμός απλά και μόνο ακυρώνεται. Από εδώ και στο εξής το οτιδήποτε αφορά την εθνική άμυνα, έχει πλήρως εναποτεθεί στην καλή θέληση των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ.

Είδατε τι μπορεί να κάνει –άμα επιλέξει τον δρόμο της υποταγής- η «αριστερά»;

katiousa.gr

Τα «εθνικά» όρια της αστικής τάξης, του Γ. Μαργαρίτη

Στη 2η δεκαετία του 21ου αιώνα στην στρατηγική – κι ως εκ τούτου εξαιρετικά εύφλεκτη – ζώνη της Μέσης Ανατολής διαμορφώθηκε μια ιδιαίτερη κατάσταση την οποία μπορούμε να ορίσουμε ως «στρατηγικό κενό».

Με το τελευταίο εννοούμε την απουσία μιας δύναμης ή ενός συστήματος δυνάμεων που θα είχε τη ισχύ να επιβληθεί στα τοπικά και στα επιμέρους συμφέροντα επιβάλλοντας το δικό της νόμο και, κάτω από αυτόν, την σταθερότητα στην περιοχή.

Για πολλούς αιώνες στην ζώνη αυτή η σταθερότητα εξασφαλιζόταν από την ισχύ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, μετά από αυτήν από το αποικιακό ευρωπαϊκό σύστημα και, τέλος, στα πιο κοντινά στα δικά μας χρόνια από τον ισχυρό «δυτικό» συνασπισμό του Ψυχρού Πολέμου.

Στον τελευταίο δέσποζε η υπερδύναμη των ΗΠΑ.

Οι καιροί όμως αλλάζουν κι οι συσχετισμοί μεταβάλλονται. Οι δημογραφικές μεταβολές, τα οικονομικά μεγέθη, οι στρατιωτικές δυνατότητες ανέτρεψαν σε βάρος του δυτικού συνασπισμού δυνάμεων τις ισορροπίες.

Η αλλαγή των δεδομένων εμφανίστηκε δραματικά στο προσκήνιο μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ακριβώς τη στιγμή που στη δυτική Ευρώπη και στις ΗΠΑ θριαμβολογούσαν για την επικράτηση και την επιβολή του δικού τους καπιταλισμού σε ολόκληρο τον κόσμο.

Σχεδόν απρόσμενα, σε καιρούς ευδαιμονίας, οι νικητές του Ψυχρού Πολέμου έχασαν όλους τους θερμούς πολέμους που εξαπέλυσαν στην περιοχή.

Για την ακρίβεια κέρδισαν όλες τις μάχες, ανακάλυψαν όμως με έκπληξη ότι τα μεγέθη δεν τους επέτρεπαν πλέον να κερδίσουν τον πόλεμο.

Από τις επιβλητικές εκστρατείες, τύπου Αφγανιστάν και Ιράκ, περιορίστηκαν στους δι’ αντιπροσώπων πολέμους και σε αντίστοιχους σχεδιασμούς: Η «Αραβική Άνοιξη» ήταν η ελπιδοφόρα καινοτομία που όμως οδήγησε στο κενό και στη απογ οήτευση.

Η αποτυχία των δυτικών δυνάμεων και των μηχανισμών τους -Ενωμένης Ευρώπης, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ- κι η συνακόλουθη αποκάλυψη των περιορισμένων δυνατοτήτων τους, ανέδειξε στη στρατηγική αυτή περιοχή περιφερειακές δυνάμεις οι οποίες έσπευσαν, με ολοένα και πιο αποφασιστικούς τρόπους να διεκδικήσουν τα όσα οι «δυτικοί» δεν μπορούσαν πλέον να ελέγξουν.

H πλέον αποφασιστική των αναμετρήσεων μεταξύ των νέων μνηστήρων λαμβάνει χώρα στην πολύπαθη Συρία, όπου όλοι οι παλαιοί και νέοι διεκδικητές κυριαρχίας αναμετριόνται πάνω στα πτώματα και στα ερείπια των Σύρων και της Συρίας: Ιράν, Τουρκία, Σαουδική Αραβία, Ισραήλ είναι άμεσοι συμμέτοχοι στο πολεμικό παιχνίδι.

Η παραγκωνισμένη στα 1990 Ρωσία βρήκε μέσα από το ίδιο παιχνίδι την ευκαιρία να μπει και πάλι στο πεδίο των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών ενώ οι ΗΠΑ και οι «πρόθυμοι» σύμμαχοί της κάνουν και αυτοί τον πόλεμο που μπορούν:

Κυρίαρχοι του αέρα βομβαρδίζουν δικαίους και αδίκους σε ένα παράξενο είδος πολέμου –«αντιποίνων» θα λέγαμε- όπου ελλείψει δυνατοτήτων χερσαίας επέμβασης–κατάκτησης, δεν μπορεί να οδηγήσει σε αποφασιστικό αποτέλεσμα.

Το παιχνίδι είναι πολεμικό. Ως εκ τούτου κερδίζει αυτός που βάζει στρατιώτες και όπλα στο σκηνικό. Το Ιράν το κατάλαβε πρώτο αυτό, η Ρωσία επίσης, η Σαουδική Αραβία με αυτό που μπορεί, τους μισθοφόρους.

Με κάποια καθυστέρηση λόγω του εσωτερικού πολιτικού σκηνικού, το κατάλαβε και η Τουρκία. Διστακτικά στην αρχή, σε κλίμακα αληθινού πολέμου στη συνέχεια, ο τουρκικός στρατός βρίσκεται σε ολοένα και μεγαλύτερους αριθμούς στο έδαφος της Συρίας και του Ιράκ.

Φυσικά ο πόλεμος έχει απώλειες, στρατιώτες σκοτώνονται, δάκρυα και πόνος γονέων συγγενών, φίλων, εμφανίζονται στις τηλεοπτικές εικόνες.

Δεν είναι έξω από τις πολιτικούς σχεδιασμούς η θλίψη για τους πεσόντες. Εισάγει την κοινωνία ολόκληρη στην «κανονικότητα» του πολέμου, την εθίζει στις μικρές δόσεις σε τρόπο ώστε να μπορεί να δεχθεί τις μεγαλύτερες.

Η Τουρκία με τον τεράστιο στρατό, με την φιλόδοξη στρατιωτική βιομηχανία, με οικονομία που χωρίς να είναι ακόμα «οικονομία πολέμου», τείνει προς τα εκεί, βρίσκει στη Συρία τον τρόπο να αξιοποιήσει πολιτικά τα στρατιωτικά της επιχειρήματα. Να προωθεί δηλαδή τα συμφέροντα και τα σχέδια της άρχουσας τάξης της χώρας δια του πολέμου.

Ερχόμαστε στο σημείο που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τη δική μας χώρα και το δικό μας λαό.

Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ζώνες αστάθειας. Από βορρά τα Βαλκάνια, από τα ανατολικά το μεσανατολικό κενό.

Η ίδια η χώρα είναι ο ορισμός της γεωπολιτικής «μαύρης τρύπας». Το πρόβλημα είναι το ακόλουθο: Στο νομικό πεδίο -στο διεθνές δίκαιο- η χώρα κατέχει μια πολλά υποσχόμενη θέση.

Τα χωρικά της ύδατα σε συνδυασμό με την ζώνη «Αποκλειστικής Οικονομικής Εκμετάλλευσης» (ΑΟΖ), εκτείνονται σε έκταση 500.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, στο 1/5 της Μεσογείου. Δεν πρόκειται για «άγονες» εκτάσεις.

Οι ενεργειακές ανακαλύψεις ή έστω οι βάσιμες προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί καθιστούν ετούτες τις θαλάσσιες εκτάσεις το ίδιο ενδιαφέρουσες για τον καπιταλιστικό ανταγωνισμό με τις ερήμους της Σαουδικής Αραβίας. Ως εκεί η τύχη δείχνει να χαμογελά στην χώρα μας.

Φαίνεται όμως ότι η τύχη αυτή χαμογελά στην Ελλάδα όσο η αντίστοιχη των γερμανο-ολλανδών αγροτών εποίκων στη Νότιο Αφρική, στην Οράγγη και στο Τρανσβαάλ. Κι αυτοί κατέκτησαν-απέκτησαν μια τεράστια επικράτεια όπου έβοσκαν τα κοπάδια τους και καλλιεργούσαν τη γη τους.

Όταν σε αυτή βρέθηκαν κοιτάσματα χρυσού η τύχη έγινε ατυχία. Αιματηρός πόλεμος και τελικά κατάκτηση από τους ισχυρούς γείτονες, τους Βρετανούς του Ακρωτηρίου.

Ο φυσικός πλούτος είναι τελικά κατάρα για τις χώρες και τους λαούς που διαθέτουν αναντίστοιχη με τα εμπλεκόμενα συμφέροντα ισχύ. Η Ελλάδα θυμίζει στο ζήτημα αυτό τους δυστυχισμένους Μπόερς του 1900.

Πρόκειται για μια χώρα αδύναμη κοινωνικά και, ως εκ τούτου, πολιτικά. Την κυβερνά μια αστική τάξη «μετεμφυλιακή» που έκτισε την οικονομική, κοινωνική και πολιτική της κυριαρχία υπηρετώντας κατακτητές.

Που έμαθε να ζει και να πορεύεται στη σκιά των «μεγάλων», στην υπηρεσία τους, και που, χάρη στα όπλα και στα χρήματα των τελευταίων, δεν δίστασε να συντρίψει τον λαό της χώρας κάθε φορά που αυτός σήκωνε κεφάλι.

Μια αστική τάξη που έχει στις ρίζες της την απάνθρωπη συντριβή ενός λαϊκού κινήματος που, μεταξύ πολλών άλλων, δίδαξε αυτό που είναι ο πατριωτισμός. Ετούτο τον πατριωτισμό του λαού ποικιλότροπα απεχθάνεται η κυρίαρχη αστική μας τάξη.

Πότε πιθηκίζοντας όσα «κοσμοπολίτικα» συναντά, πότε ομνύοντας πίστη και αφοσίωση στους «αφέντες-προστάτες», πότε καταθέτοντας στα πόδια και στα συμφέροντά τους τις τύχες της χώρας, του λαού, του μέλλοντος μας.

Ας δούμε τι είναι για ετούτη την αστική τάξη -και τις συνακόλουθες κυβερνήσεις, «αριστερές» ή δεξιές, που την εκφράζουν- η «άμυνα» της χώρας.

Ένα πλέγμα «εξυπηρετήσεων» των ισχυρών της προστατών με το αζημίωτο γι αυτήν και με γνώμονα μοναδικό την ικανοποίηση των ισχυρών μητροπόλεων της καπιταλιστικής και ιμπεριαλιστικής «δύσης».

Η μόνη «στρατηγική» συνίσταται στην επίκληση της παρέμβασης και της προστασίας των «ισχυρών» κάθε φορά που αναδεικνύεται η εθνική αδυναμία.

Η πολιτική των εξοπλισμών αποτυπώνει εύγλωττα την κατάσταση. Τα εξοπλιστικά «προγράμματα» ανακοινώνονται συνήθως μετά από κάποια «επίσημη» και επικοινωνιακή συνάντηση της ελληνικής πολιτικής ηγεσίας με αντίστοιχη της όποιας δυτικής μητρόπολης.

Μέσα στο πακέτο των «συμφωνηθέντων» περιλαμβάνεται συνήθως και το όποιο «συμβόλαιο» στα εξοπλιστικά.

Η επίσκεψη του Τσίπρα στον Τραμπ συνοδεύτηκε από ανακοινώσεις για την αναβάθμιση των F-16 και ακολουθήθηκε από την ανεκδιήγητη απόκτηση ελικοπτέρων Kiowa προερχόμενα από τον χώρο απορριμάτων προς καταστροφή του αμερικανικού στρατού!

Ο απληροφόρητος αναγνώστης οπωσδήποτε θα έχει δει τα ελικόπτερα αυτά είτε στην ταινία «Αποκάλυψη τώρα» είτε στην «Black Hawk down!» Πραγματικά ετούτα τα οπλικά συστήματα πρωταγωνιστούσαν σε πολέμους που έγιναν πενήντα ή εικοσιπέντε χρόνια πριν από τις μέρες μας!

Οι καλές σχέσεις με τη Γαλλία του Μακρόν οδήγησαν στην εμμονή για την αγορά γαλλο-ιταλικών φρεγατών FREMM.

Το τι ακριβώς θα κάνουν στο κλειστό Αιγαίο πανάκριβα πλοία των 7.000 τόνων παραμένει τακτικά, στρατηγικά και λογικά αδιευκρίνιστο. Παράλληλα η χώρα παραδίδει με απλή αίτηση και χωρίς περαιτέρω διαδικασίες βάσεις και «διευκολύνσεις» σε όποια νατοϊκή δύναμη το αιτηθεί.

Διαφημίζει δε τα πλεονεκτήματα θέσεων όπως η Σκύρος, η Κάρπαθος, η Καλαμάτα, έτσι ώστε οι «ισχυροί» να ενδιαφερθούν και για αυτά. Ένα στρατιωτικό ΤΑΙΠΕΔ έχει δημιουργηθεί σε αυτόν τον χώρο!

Το προφανές γεγονός ότι η «συνδιοίκηση» -τουλάχιστον- των στρατιωτικών βάσεων μειώνει κατά πολύ την σημασία τους για την πραγματική άμυνα της χώρας, απλά δεν σχολιάζεται.

Δεν σχολιάζεται διότι απλά δεν υπάρχει ούτε καν η υποψία ότι η άμυνα της εθνικής επικράτειας είναι αποκλειστικά και μόνο υπόθεση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων.

Ασυνείδητα ή ενσυνείδητα ετούτο το καθήκον έχει παραχωρηθεί σε «φίλους», «συμμάχους» και «προστάτες».

Κι αυτό σε εποχές όπου τα δρώμενα στη Συρία μαρτυρούν καθημερινά το πόσο ευμετάβλητη είναι η στάση και οι προθέσεις των μεγάλων σε κατάσταση «στρατηγικού κενού».

Ακόμα κι οι «επικοινωνιακές» τακτικές προδίδουν τις βαθύτερες σκέψεις. Τα δάκρυα που χύθηκαν για τον εμβολισμό του περιπολικού «Γαύδος» του Λιμενικού Σώματος από τουρκικό πολεμικό επικεντρώνονταν στο γεγονός ότι το πληγέν σκάφος χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ποσοστό 80% περίπου.

(το TCSG703 Umut δηλώνεται ως σκάφος του λιμενικού από τους Τούρκους, σε ολόκληρο τον κόσμο όμως είναι πολύ σπάνιο φαινόμενo να εξοπλίζονται σκάφη του λιμενικού με πυροβόλο των 76 χιλιοστών)

Η ιδέα κι η ελπίδα ότι οι Ευρωπαίοι θα ένοιωθαν κάποιο είδος οργής για την καταστροφή της «δικής τους» περιουσίας φαίνεται πως διακατέχει τους «επικοινωνιακούς υπεύθυνους», ένστολους και μη.

Η όλη συνταγή ήταν από καιρό προφανές ότι είχε ημερομηνία λήξης. Η τελευταία προσδιορίστηκε από τη στιγμή που η Τουρκία αισθάνθηκε αρκετά δυνατή ώστε να προσθέσει το στρατιωτικό χαρτί στο πολιτικό της οπλοστάσιο. Πολύ λίγοι μπορούν να ακολουθήσουν σε αυτό το πεδίο.

Κι η Ελλάδα βρίσκεται απόλυτα απροετοίμαστη μπροστά σε αυτό. Οι συμμαχίες και οι ιμπεριαλιστικοί συνασπισμοί στους οποίους οι αστικές κυβερνήσεις εναπόθεσαν την προστασία των εθνικών συμφερόντων αδυνατούν επίσης να ακολουθήσουν στο δρόμο αυτό.

Οι πόλεμοι τους γίνονται σχεδόν αποκλειστικά στην περιοχή «δι αντιπροσώπων» (proxy–wars στην αγγλοσαξωνική ορολογία).

Αυτό σημαίνει ότι οι συμμαχίες τους κι οι εγγυήσεις που αυτές παράγουν είναι ασταθείς και διαρκώς μεταβαλλόμενες. Με άλλα λόγια ελάχιστα πράγματα αξίζουν. Το μόνο «όπλο» των ελληνικών αστικών κυβερνήσεων είναι απλά άσφαιρο.

Κάθε φορά που κατεδαφίζονται «εθνικά» δίκαια και περικόπτεται η εθνική κυριαρχία και η εθνική επικράτεια, οι φωνές για τα «εθνικά ζητήματα» φθάνουν ως τον ουρανό.

Μη νομίσει κανείς ότι αφορούν τη συγκεκριμένη απειλή και τον πραγματικό ένοχο της επιβουλής. ‘Οχι!

Οι φωνές αφορούν πάντα ένα θέμα άσχετο, μια απειλή που δεν υπάρχει (το εάν θα υπάρξει στο μέλλον είναι άλλη υπόθεση – για το παρόν μιλούμε τώρα). Υπαινίσσομαι το περίφημο «όνομα»…

Στην Κατοχή, θυμίζω, οι παράγοντες του ναζιστικού καθεστώτος της Ελληνικής Πολιτείας – οι δωσίλογοι – έκαναν «εθνικό αγώνα» ενάντια στους πάντες εκτός από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς που κατείχαν, λεηλατούσαν και διαμέλιζαν τη χώρα. Παλιές τακτικές, παλιά τεχνογνωσία της άρχουσας τάξης.

Στις βραχονησίδες του Αιγαίου ΣΗΜΕΡΑ, στα κυπριακά πελάγη ΣΗΜΕΡΑ δημιουργούνται κάθε μέρα τετελεσμένα σε βάρος των λαών της Κύπρου και της Ελλάδας – της επικράτειας και των δικαιωμάτων των χωρών αυτών.

Επειδή σε αυτά τα σπουδαία η αστική τάξη ελάχιστα έχει να πει και λιγότερα να πράξει, το «όνομα» προσφέρεται ως ιδανική δίοδος απόδρασης από την σκληρή πραγματικότητα.

Μια πραγματικότητα που και αυτής το κόστος οι λαοί θα αναλάβουν να το πληρώσουν.

«Είμαι περήφανος για το Κόμμα μου…Το φταίξιμο είναι δικό μας…»

Κατιούσα

Ανυπόφορη βώχα και ζέστη. Η πόρτα δεν έχει παραθυράκι να γίνεται ρεύμα και να φεύγει ο βρώμικος αέρας. Οι μύγες κάθονται στη «βούτα», ανεβοκατεβαίνουν στους τοίχους κι όταν αυτός ξεχνιέται ή ξαπλώνει και κλείνει τα μάτια, πέφτουν απάνω του να τον φάνε. Τη νύχτα έχει να κάνει με τους κοριούς και τα ποντίκια. Για να ξεφύγει απ’ το σήμερα, αναπολεί τα περασμένα. Άνθρωποι, πράγματα και γεγονότα, παλιά και καινούργια, μικρά και μεγάλα, μπαίνουν στο ίδιο καζάνι, ανακατεύονται, σμίγουν, χωρίζουν και πάλι σμίγουν, χάνονται και πάλι παρουσιάζονται… Η αμαρτωλή Ρώμη με τις μηχανοραφίες της, τα εγκλήματα και τον εκφυλισμό της… παιδεύεται να κρατηθεί στην εξουσία και οι δούλοι με το Σπάρτακο παλεύουν να τη ρίξουν… Ένας κόσμος πεθαίνει κι απ’ τα συντρίμια του γενιέται ένας άλλος… Αλάζει η μορφή, το χρώμα, η εποχή… όμως η πορεία μένει η ίδια: Σκληρή, ματωμένη, ανοδική…
Σε τούτα τα χρόνια γράφτηκε μια απ’ τις μεγαλύτερες σελίδες της ανθρώπινης ιστορίας. Απ’ τους πάγους και τις τούντρες του βοριά κι ως τις τραχές ακτές της Αδριατικής, κι απ’ τον ένα ωκεανό ως τον άλλο, εκατομύρια άνθρωποι χαίρονται τη λευτεριά τους… Και η πατρίδα μας με τις πολλές πέτρες και το λίγο χώμα, τ’ αμέτρητα βουνά και τα δαντελωτά ακρογιάλια, τις ελιές και τα αμπέλια… κράτησε με τιμή το δικό της χαράκωμα. Μεγάλωσε και φάρδυνε, και δυνάμωσε και ψήλωσε η ψυχή του λαού της… Όμως η αντίδραση, λόγω των δικών μας αδυναμιών, φάνηκε ικανότερη κι αυτός, ένας απ’ τους πολλούς, βρίσκεται τώρα στο απομονωτήριο… Πολλοί σύντροφοι πέθαναν στις φυλακές, στις εξορίες, στο πεζοδρόμιο… με τον καημό να έβλεπαν τη Μεγάλη Μέρα. Αυτός, φυσικά με κάποιες παραλαγές, την είδε και τη χάρηκε… Αλλά σαν άνθρωπος…
Όσο κι αν παιδεύεται, όποιο μονοπάτι κι αν πάρει, όσο μακριά κι αν πάει, γυρίζει πάλι στο κελί. Το σήμερα τον κρατάει γερά γαντζωμένο στα νύχια του… Η ζωή τ’ ανθρώπου κρέμεται κάποτε από ένα τυχαίο γεγονός. Αν βρισκόταν ο μπαρμπα-Θωμάς στο Περιστέρι, θα έπαιρνε το ραβδί του, θα έμπαινε μπροστά και μέσα από χαράδρες και γκρεμούς θα τον περνούσε πέρα απ’ το ποτάμι… Το Λευτέρη θα τον ντουφεκίσαν, πόσο θα πονέσουν οι καημένοι γέροι απ’ το καινούργιο χτύπημα!… Κι ο δικός του ο γέρος! Καρτερούσε κι αυτός τη Λευτεριά…
Ψηλά, κοντά στο τσιμεντένιο νταβάνι, είναι ο φεγγίτης. Τον κοιτάζει με παράπονο. Να μπορούσε να έφτανε ως εκεί! Θα έβλεπε τους φυλακισμένους στο προαύλιο… τις απάνω γειτονιές της Πολιτειούλας… ίσως και τα βουνά πέρα από τον κάμπο. Θα καθόταν εκεί απ’ τα χαράματα ως το σούρουπο και θ’ αγνάντευε τη ζωή. Επίτηδες έβαλαν το φεγγίτη τόσο ψηλά κι επίτηδες δεν αφήνουν στο κελί ούτε κάθισμα, ούτε κρεβάτι…
Στη φυλακή βρίσκονται πολλοί, Κομμουνιστές, Επονίτες, Ελασίτες… Κατάφεραν ν’ αγοράσουν ένα φύλακα και του έστειλαν βιβλία. Πόσο χάρηκε! Και γρήγορα απογοητεύτηκε. Δεν είχαν τίποτα απ’ το δικό του κόσμο. Τα πέταξε στην άκρη. Καλύτερα να ονειροπολεί. Αυτός, ο Παντελής ο Σαλονικιός, ύστερα από λίγες μέρες θα πάψει να πονάει, να χαίρεται, να σκέφτεται… Αντί να τυρανιέται μ’ αυτές τις σκέψεις, καλύτερα να ασχολείται, όσο μπορεί, με τον αγώνα…

Γιατί χάσαμε την Επανάσταση; Ο άνθρωπος πιστεύει πως οι αντιλήψεις του είναι σωστές. Οι αντίθετες ελέγχουν την ορθότητα… όμως εδώ, είναι μοναχός… Και τι θα προστέσουν οι δικές του γνώμες;! Κι άλλοι σύντροφοι και πολλοί απλοί άνθρωποι κι από παλιότερα ακόμα, μιλούσαν. Τώρα τα έδειξε και η ίδια η ζωή. Το κακό έγινε και δεν ξεγίνεται. Σωστά, αλλά δεν θα ήταν άσχημο, αν υπήρχε δυνατότητα, να ακουστούν και οι γνώμες εκείνων, που περιμένουν στην απομόνωση… Κατανόηση ζητάμε απ’ τις επόμενες γενιές κι όχι συγχωροχάρτι. Να μάθουν, πως πολεμήσαμε για τη λευτεριά του τόπου. Κι όχι μόνο «όσοι χόρεψαν σε μαρμαρένια αλώνια…». Όλοι μας και την ψυχή μας, και τη ζωή μας θα δίναμε, αν απ’ αυτό και μόνο θα εξαρτιόταν η ευτυχία του λαού… όμως χάσαμε τον αγώνα! Γιατί;
Όταν οι καταχτητές πάτησαν τον τόπο μας, το Κόμμα έπιασε αμέσως το χαράκωμα. Το ξεκίνημα, παληκαρίσιο, πατριωτικό, έκλεινε απ’ την αρχή τα στοιχεία της αποτυχίας. «Θάνατος στο φασισμό! Λευτεριά στο λαό!» Τι είδος λευτεριά; Σαν εκείνη την παλιά; «Όλοι στ’ άρματα!». Όλοι! Ποιοι; Θα πολεμούσαν και οι φασίστες και οι πράχτορες του ιμπεριαλισμού και οι εκμεταλευτές των εργαζομένων για τη λευτεριά του λαού; Οι ένοιες μπερδεύτηκαν. Εθνική ενότητα για μας είναι η συσπείρωση των λαϊκών δυνάμεων κάτω απ’ την καθοδήγηση της εργατικής τάξης, του ΚΚ, εθνική πολιτική –η εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους.
Οι ίδιοι όροι έχουν διαφορετικό νόημα για την αστική τάξη, που θα δεχόταν ενότητα μ ό ν ο κάτω απ’ τη δική της καθοδήγηση και μ ό ν ο για τα δικά της συμφέροντα. Κοινή λευτεριά και γι’ αυτή και για τους εργαζόμενους δεν υπάρχει. Στις γραμμές του ΕΑΜ πετύχαμε την ενότητα του Έθνους. Με κόπο κι αίμα χτίχαμε το δικό μας κράτος και παραδίναμε τα κλειδιά του στην αντίδραση… Στα χρόνια της κατοχής μπήκαν στο Κόμμα εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, μικροαστοί, διανοούμενοι με τις αντιλήψεις τους, την ψυχολογία τους… και το Κόμμα, αντί ν’ ανεβάσει το ιδεολογικό-πολιτικό επίπεδο των καινούργιων μελών, αντί να προσανατολίσει τις εαμικές μάζες προς την κοινωνική απελευθέρωση, προσαρμόστηκε στις μικροαστικές αντιλήψεις της βάσης, έχασε τον ταξικό του χαρακτήρα.
Πίσω απ’ την πολιτική της «Εθνικής Ενότητας» ξέχασε την ταξική πάλη… Πίκρα και οδύνη προκαλούν οι τρεχάλες, οι ικεσίες για ενότητα με τον ΕΔΕΣ, την ΠΑΟ, τον Παπαδόγκωνα, την κυβέρνηση του Καΐρου, ακόμα και με τα Τάγματα Ασφαλείας, δηλαδή ενότητα με τους καταχτητές, τον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό και την ντόπια αντίδραση… Και η πίκρα γίνεται πιο οδυνηρή, όταν αναλογίζεται, πως η αντίδραση και μέσα κι όξω απ’ την Ελλάδα, αντιμετωπίζοντας το κίνημα ταξικά, προσπαθούσε να το συντρίψει μ’ όλα τα μέσα… Οι όρκοι πίστης στην «Εθνική Ενότητα», στην «ομαλή εξέλιξη», τα παρακάλια, οι κατάρες και τα αναθέματα για τις… παρασπονδίες της αντίδρασης, η κατά κόρο επανάληψη πως είμαστε κατά του εμφυλίου πολέμου –που στην ουσία βαστούσε απ’ την αρχή ως το τέλος της κατοχής—τα κλαψουρίσματα έδειχναν αδυναμία, σύγχυση, πανικό κι όχι… εθνική μεγαλοψυχία. Εθνική μεγαλοψυχία και παληκαριά και προσήλωση στην ομαλή εξέλιξη και νομιμοφροσύνη θα δείχναμε, αν βοηθούσαμε το λαό να πάρει την εξουσία, να απαλαγεί από κάθε ζυγό, εθνικό και κοινωνικό. Στη δική μας «ευγένεια», στο δικό μας «ανθρωπισμό» η αστική τάξη απάντησε με αφάνταστη θηριωδία…
Η Επανάστασή μας, απ’ την ίδια την ιστορική εξέλιξη, ήταν εθνικοαπελευθερωτική, αντιιμπεριαλιστική στο πρώτο στάδιο και αστικοδημοκρατική στο δεύτερο. Την έκανε η εργατιά, η αγροτιά, τα μεσαία στρώματα -ο λαός- με το ντουφέκι, με το τραγούδι, με την ψυχή τους, με το αίμα τους… Σπάνια μια επανάσταση θα πετύχει τόσο ευνοϊκές αντικειμενικές συνθήκες, όμως οι υποκειμενικές!… Το Κόμμα δεν ήταν σε θέση να κρατήσει την εξουσία, ούτε και πάλεβε για την εξουσία. Και το τραγικότερο, την εξουσία που τη δημιουργούσε αντικειμενικά ο αγώνας, την παράδωσε στον ταξικό εχθρό. Η πολιτική του ήταν δεξιο-οπορτουνιστική και η ήτα της Επανάστασης αναπόφεχτη.
Μια αχτίδα χτύπησε τον τοίχο. Ώσπου να σβήσει, θα περάσουν 12 λεφτά. Ύστερα θα τον βγάλουν να κάνει λίγες βόλτες και θα τον κλείσουν πάλι. Μια μέρα φεύγει κι έρχεται η νύχτα και θα ρθει ξανά μια άλλη μέρα. Πέρασαν δυόμιση εβδομάδες, χωρίς να του απαγγείλουν καμιά κατηγορία. Μήπως… Ζωντάνεψε κάποια ελπίδα. Έστω και στο μπουντρούμι… Μόνο στον τάφο δεν υπάρχει ζωή…
Άνοιξε η πόρτα. Ο φύλακας φοβισμένος, άφησε ένα δέμα στο τσιμέντο. «Το στέλνουν οι άλλοι», είπε κι έφυγε γρήγορα-γρήγορα. Το ξετύλιξε. Ρούχα και παπούτσια. Κοίταξε τα δικά του. Τριμένα-λερωμένα. «Σας ευχαριστώ σύντροφοι, μουρμούρισε με πίκρα, μόνο που εδώ δε μου χρειάζονται». Κι απότομα τα μάτια του γέμισαν μελαγχολία. Ζύγωσε και χτύπησε την πόρτα. Φάνηκε ο σκοπός.
-Να με πάτε στον κουρέα. Μ’ έφαγαν τα μαλιά και τα γένια.
Η επόμενη μέρα ήταν μεγαλύτερη απ’ τις άλλες. Έφεξε απ’ τις τέσερες και μισή. Σηκώθηκε μόλις ξημέρωσε. Έβγαλε τα ρούχα του, τα δίπλωσε, τα κράτησε λίγο στο χέρι, τα κοίταξε με αγάπη και τ’ απίθωσε στη γωνιά. Αποχωριζόταν ένα κομάτι της ζωής του. Τώρα και το μπουντρούμι του φαίνεται ζεστό, στοργικό, δικό του. Δε θέλει να το εγκαταλείψει. Ντύθηκε το καινούργιο κοστούμι, φόρεσε το κασκέτο λίγο στραβά, τα παπούτσια… Κατά τις 7 ήρθαν.
-Ετοιμάσου!
-Έτοιμος είμαι.
Στο γήπεδο έπαιζαν μπάλα.
-Γεια-χαρά σας Αετόπουλα! Φώναξε σε κάμποσα παιδιά, που στέκονταν στην είσοδο.
Εκείνα χαμήλωσαν τα μάτια και παρακολουθούσαν βουβά τη συνοδεία που ξεμακραίνει, πλήθος κόσμου πηγαινοέρχεται στους δρόμους, πολλοί τον γνωρίζουν. Τούτος σκύβει το κεφάλι, κείνος γυρίζει τα μάτια αλλού. Άλλοι λυπούνται τα νιάτα του κι άλλοι καμαρώνουν τη λεβεντιά του…
Απ’ τις φυλακές, όξω απ’ την πόλη, τον μετάφεραν επίτηδες ποδαρόδρομο στο δικαστήριο, που βρισκόταν στο κέντρο της πόλης. Στο πρόσωπο ενός ανθρώπου κακοντυμένου, τσακισμένου, κακομοίρη… θα έβλεπε ο κόσμος τον παλιό καπετάνιο, την κατάντια του κινήματος. Ο Παντελής ήταν τότε 46 χρονώ και δεν είχε ούτε μια άσπρη τρίχα στα μαλιά. Μουστάκι μαύρο-ψαλιδισμένο, μάτια μεγάλα-γελούμενα, πρόσωπο στρογγυλό χωρίς ρυτίδες, κοστούμι σιδερωμένο, γραββάτα κόκκινη-καλοδεμένη, παπούτσια λουστρισμένα… Ντυμένος σα να πήγαινε σε πανηγύρι. Μα κείνο που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση, ήταν η επιβλητικότητα, η περηφάνια που είχε το βλέμα του, το περπάτημά του.
Ο Στατεράς, στρατοδίκης τώρα, στο διάλειμα του έστειλε ένα σημειωματάκι. «Κάνε μια αποκήρυξη, του έγραφε, έστω και τυπική και μόνο του καινούργιου αντάρτικου, να έχω ένα στοιχείο και θα προσπαθήσω να σου γλυτώσω το κεφάλι». Ο Παντελής το διάβασε, το έχωσε στην τσέπη και σηκώθηκε.
Ο πρόεδρος κατάλαβε, γιατί γέμισε η αίθουσα και δεν τον άφηνε να απολογηθεί. Πάσχιζε να τον περιορίσει σε στερεότυπες απαντήσεις κι ο Σαλονικιός, μέσα από διακοπές και τσακωμούς, προσπαθούσε να πει ό,τι νόμιζε πιο απαραίτητο.
-Είμαι περήφανος για το Κόμμα μου. Στο Έπος της Εθνικής Αντίστασης θα βρεις τους αγώνες του, τις θυσίες του, τα ιδανικά του… Όπως πάντοτε, έτσι και στα χρόνια της μαύρης σκλαβιάς. Μόνο αυτό βρέθηκε δίπλα στο λαό και, μπαίνοντας μπροστά, έδειξε στο Έθνος το δρόμο της σωτηρίας, της τιμής… Όταν η χιτλερική μπότα σουλατσάριζε προκλητικά στις αχτές της Μάγχης και πάγωνε τις καρδιές των Εγγλέζων, σύσωμος ο λαός μας σήκωνε περήφανα το ανάστημά του ενάντια στο φασισμό… κι όταν κερδίσαμε τη λευτεριά μας με χίλιες-δυο θυσίες, ήρθαν οι «σύμαχοί» μας -οι Εγγλέζοι- και μαζί με τους δικούς μας -λιποτάχτες και συνεργάτες των καταχτητών- μας την πήραν…
Το φταίξιμο είναι δικό μας. Ξεχάσαμε την ακατάλυτη αλήθεια: Ο λύκος δεν παίζει με τ’ αρνί. Ανοίξαμε την πόρτα και, μόλις μπήκε στο μαντρί… Από αγάπη στο λαό, φοβηθήκαμε μη χυθεί λίγο αίμα παραπάνω και θα χρειαστούν καινούργιοι αγώνες, καινούργιες θυσίες, καινούργιο αίμα… Νίκησε η αντίδραση, όμως είναι αδύνατο να γονατίσει ένα λαό, που χάρηκε έστω και για λίγο τη λευτεριά, που ένιωσε τη δύναμή του και κατάλαβε τι είναι ικανός να κάνει…
-Σταμάτα! Αυτό είναι προπαγάνδα κι όχι απολογία, τον έκοψε ο πρόεδρος και, γυρίζοντας στους άλλους ρώτησε:
-Καμιά απορία;
-Για το καινούργιο αντάρτικο τι γνώμη έχεις; Ρώτησε ο Στατεράς.
-Υπογράψαμε το Λίβανο, την Καζέρτα, τη Βάρκιζα, για ν’ αποφύγουμε τον εμφύλιο πόλεμο. Κανένας τίμιος δεν μπορεί να χαρακτηρίσει τις προθέσεις μας για αντεθνικές, αντιλαϊκές. Ήταν μόνο αφελείς-αφελέστατες. Τι ακολούθησε; Πόσες γυναίκες κουρέψατε, βασανίσατε, βιάσατε. Πόσους αγωνιστές δολοφονήσατε! Γέμισαν ξανά οι φυλακές και τα ξερονήσια. Σήμερα δεν μπορείτε να υποτάξετε το λαό με τα παλιά πολιτικά μέσα. Γι’ αυτό το λόγο σπρώξατε συνειδητά, προμελετημένα, το κίνημα στην ένοπλη αναμέτρηση. Αν εμείς μπορούσαμε να αποφύγουμε τη σύγκρουση, θα το κρίνει το κόμμα μου κι όχι εγώ στο Στρατοδικείο…
Για να μη δημιουργηθεί καμιά παρανόηση σχετικά με τη στάση του Στατερά, πρέπει να αναφερθεί πως η απόφαση με δική του επιμονή, πάρθηκε ομόφωνη.
Στο γλυκοχάραμα βγήκε η συνοδεία απ’ την πόλη. Πήρε το φιδωτό-ανηφορικό δρομάκι κι έφτασε στο υψωματάκι της Αγίας Τριάδας.
-Η τελευταία σου θέληση; Ρώτησε τυπικά ο επικεφαλής του αποσπάσματος.
-Να τραγουδήσω.
Ο κάμπος χάνεται μες την τωρινή καταχνιά. Στην ανατολή προβαίνει ο ήλιος. Η Πυραμίδα βάφτηκε κιόλας τριανταφυλιά. Μια καινούργια μέρα αρχίζει. Η ζωή με τις χαρές και τις λύπες της, τους καημούς και τα πάθη της, με τις αρετές και τις κακίες της, τραβάει το δρόμο της…
Ο Παντελής έριξε μια ματιά ολόγυρα, ανάσανε βαθιά το πρωινό αγέρι, που κατέβαινε απ’ τις βουνοκορφές, αποχαιρέτησε με μια κίνηση τον τόπο και δεν πρόλαβε να τραγουδήσει παρά μόνο μια στροφή:
«Ψηλά απ’ της Ρωσίας τα χιόνια
θα φυσήξει πάλι ο βοριάς…».
Οι αλήτες μπήκαν στο σπίτι του Σαλονικιού κι όσα δεν μπορούσαν να τα σηκώσουν, τα έκαναν γιαλιά-καρφιά. Κατούρησαν, αποπάτησαν, λέρωσαν τις σκάλες, τα μάρμαρα, τους τοίχους… Δυο βδομάδες αργότερα οι αρχές εγκατέστησαν στο μέγαρο ένα εγγλέζικο τμήμα και περιόρισαν το γέρο σ’ ένα δωμάτιο του ισογείου. Εκεί ζούσε κρεβατωμένος, με την ενίσχυση της Αλληλεγγύης. Κείνο το απόγιομα ένιωθε δυνατούς πόνους στα κόκαλα κι ένα βάρος στην καρδιά. Για να ξεγελάσει τον εαυτό του, παρακάλεσε τη γυναίκα της υπηρεσίας να του φέρει ένα ζεστό. Μπήκε ο ταχυδρόμος και του πέταξε στο κρεβάτι μια εφημερίδα. Στην τρίτη σελίδα ήταν υπογραμμισμένη με κόκινο μολύβι η εκτέλεση. Όταν γύρισε η γυναίκα, στο αχαμνό μάγουλο του γερο-Σαλονικιού δεν είχε στεγνώσει ακόμα το τελευταίο δάκρυ…
–Ήταν ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Κώστα Μπόση «Ο Θωμάς ο Καρατζάς» (εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1978), που μπορείτε να δείτε στο διαδίκτυο, πατώντας εδώ.
(Στην αντιγραφή κρατήθηκε η ορθογραφία του συγγραφέα.)

Δείτε εδώ όλες τις αναρτήσεις του αφιερώματος της Κατιούσα στα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια της ΚΝΕ

Όρσον Γουέλς – “Οι κομμουνιστές ξέρουν πως δεν είμαι δικός τους. Είμαι ένας υπερβολικά καλοπληρωμένος παραγωγός ταινιών”

Κατιούσα

Ένα “παιδί-θαύμα” του Χόλιγουντ, ο  Όρσον Γουέλς φρόντισε να μην περάσει ποτέ απαρατήρητος στα χρόνια της ταραχωδους και πολύπλευρης καριέρας του. Σκηνοθέτης κλασικών αριστουργημάτων, όπως ο “Πολίτης Κέιν” άφησε εποχή ως παρουσιαστής στο ραδιόφωνο, ενώ ως δραστήριος πολιτικά διαννοούμενος έπεσε συχνά θύμα κυνηγιού μαγισσών, χωρίς να υπάρξει ποτέ κομμουνιστής.
Ήταν γιος εύπορου εμπόρου και μιας πιανίστριας και σουφραζέτας. Μετά το διαζύγιο των γονιών του πήγε στο Σικάγο με τη μητέρα του, που πέθανε νέα. Σε ηλικία 15 ετών έχασε και τον πατέρα του, οπότε κηδεμόνας του έγινε ο Μωρίς Μπερνστάιν, συνάδελφος της μητέρας του.
Ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός στις αρχές της δεκαετίας του ’30 και λίγο αργότερα ξεκίνησε να διευθύνει σαιξπηρικές κυρίως παραγωγές στο Μπρόντγουέι, στα πλαίσια του επιδοτούμενου από την κυβέρνηση Ρούζβελτ Federal Theatre Project. Γρήγορα απέκτησε τη φήμη ιδιοφυΐας και ίδρυσε δικό του θίασο, το Mercury Theatre. Άρχισε να εργάζεται στο ραδιόφωνο, με διασημότερη την εκπομπή “War of the worlds” το 1938, βασισμένη σε μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, που περιέγραφε απόβαση αρειανών στη γη. Σύμφωνα με τον σκανδαλοθηρικό τύπο της εποχής η εκπομπή θεωρήθηκε αληθινή και προκάλεσε πανικό στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ, σήμερα όμως η έκταση του φαινομένου αμφισβητείται. Στο Χόλιγουντ αρχικά του δόθηκε “λευκή επιταγή” από την εταιρεία παραγωγής, ωστόσο πολλά από τα πρότζεκτ του είτε ναυάγησαν, είτε δεν είχαν την αναμενόμενη εμπορική επιτυχία, ανάμεσά τους και ο θρυλικός “Πολίτης Κέιν”.
Πήγε στην Ευρώπη το 1948, όπου ένα χρόνο αργότερα άφησε θετικές εντυπώσεις στο ρόλο του Χάρι Λάιμ στην ταινία “Ο τρίτος άνθρωπος” βασισμένη στο διήγημα του Γκράχαμ Γκριν. Τα επόμενα χρόνια σημαδεύτηκαν από κακτουχίες και οικονομικές δυσκολίες, καθώς οι ταινίες του έβρισκαν απήχηση στους κριτικούς μα όχι στο κοινό. Ο ίδιος για να χρηματοδοτήσει τις ταινίες του εργάστηκε ως ηθιοποιός, ακόμα και σε διαφημιστικά σποτ και ντουμπλάρισμα κινούμενων σχεδίων. Εργάστηκε και για την τηλεόραση, ενώ μετά την επιστροφή του στην Αμερική έγινε δημοφιλής καλεσμένος σε τοκ-σόου.
Η τελευταία του δουλειά στον κινηματογράφου ήταν συμμετοχή στην ταινία κινουμένων σχεδίων “Transformers – Η μάχη του Cybertron”, δεν πρόλαβε όμως την πρεμιέρα της ταινίας, καθώς στις 10 Οκτώβρη 1985 έφυγε από τη ζωή.
Τη δεκαετία του ’30 ο Γουέλς έγινε γνωστός για τις αριστερές και φιλοσυνδικαλιστικές του θέσεις. Την εποχή που εργαζόταν με το Federal Theatre Project δε δίστασε να έρθει σε ρήξη με τους χρηματοδότες του, για ν’ανεβάσει το αντικαπιταλιστικό μιούζικαλ “The craddle will rock” του κομμουνιστή θεατρικού συγγραφέα Μαρκ Μπλιτστάιν. Παρά την εντολή του FTP ν’ακυρώσει την παράσταση, εκείνος οδήγησε το θίασο σ’ένα άδειο ενοικιαζόμενο θέατρο εκτός Μπρόντγουει, όπου ανέβασε το έργο δίχως φωτισμό και σκηνικά, προκαλώντας πάταγο.
Από το 1937 βρέθηκε στο στόχαστρο παρακολούθησης από το FBI, που δεν μπόρεσε να βρει κανένα στοιχείο κομμουνιστικής δραστηριότητάς του. Ο Γουέλς δραστηριοποιήθηκε ενεργά κατά του φασισμού και του ρατσισμού, ενώ, συμφιλιωμένος με την κυβέρνηση Ρούζβελτ στη διάρκεια του πολέμου, συνέβαλε στην επανεκλογή του για τρίτη συνεχόμενη συνεχή θητεία, ενώ εκφώνησε και επικήδειο λόγο μετά το θάνατο του προέδρου το 1945.
Άσχημες αντίθετα ήταν οι σχέσεις του με τον Χάρι Τρούμαν, ενώ την ίδια εποχή το συντηρητικό συγκρότημα του Χιρστ τον στοχοποίησε εκ νέου ως κομμουνιστή, κάτι στο οποίο ο ίδιος απάντησε: “Οι κομμουνιστές ξέρουν πως δεν είμαι δικός τους. Είμαι ένας υπερβολικά καλοπληρωμένος παραγωγός ταινιών. Είμαι πολύ υπέρ του να βγάζω χρήματα αν αυτό σημαίνει πως τα βγάζω με την αξία μου…Σίγουρα το δικαίωμά μου να έχω παραπάνω από όσα χρειάζονται ακυρώνοεται αν δεν χρησιμοποιώ αυτό το παραπάνω για να βοηθάω όσους έχουν λιγότερα. Αυτή η αίσθηση ανθρώπινης αλληλεξάρτησης προηγείται του Καρλ Μαρξ.” Πριν φύγει για την Ευρώπη προσκλήθηκε να κατέβει ως υποψήφιος γερουσιαστής Ουισκόνσιν, αλλά η υποψηφιότητα σκόνταψε στο διαζύγιο και την επαγγελματική του ιδιότητα ως ηθοποιού. Τελικά στη θέση εκείνη θα εκλεγόταν ο διαβόητος γερουσιαστής Μακάρθι, από τα δίχτυα του οποίου ξέφυγε, όντας ήδη στη Γηραιά Ήπειρο.

Ομοιότητες

Πολλά μπορεί να πει κανείς για το «εναλλακτικό» σχέδιο που παρουσίασε χτες στις ΗΠΑ ο Π. Καμμένος, με δική του υποτίθεται πρωτοβουλία, αναφορικά με την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» των Δυτικών Βαλκανίων, που περιλαμβάνει και τις διευθετήσεις με την ΠΓΔΜ. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστη η ομοιότητα της πρότασης για «αμυντική συμφωνία» ανάμεσα σε Ελλάδα, ΠΓΔΜ, Αλβανία, Βουλγαρία και - μεταγενέστερα - τη Σερβία, κάτω από ΝΑΤΟική ομπρέλα και «με τους ίδιους γεωπολιτικούς στόχους με τη συμφωνία των Πρεσπών», με αντίστοιχες προτάσεις αμερικανικών «think tanks». Αλλά και με την ανοιχτή επιστολή των Σόρος προ μηνών, οι οποίοι έδειχναν ως το προσφορότερο «σχήμα» για τα σχέδια της «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» μια «ενδιάμεση ένωση» των βαλκανικών κρατών, που θα ενταχθούν σε δεύτερη φάση, όλες μαζί «πακέτο», στις ευρωατλαντικές δομές. Αποκαλυπτικό είναι όμως και το γεγονός ότι την εν λόγω πρόταση - προφανώς εν είδει λαγού - κατέθεσε ο υπουργός Αμυνας, που όλο το προηγούμενο διάστημα εμφανιζόταν ενάντια στη συμφωνία των Πρεσπών, βάζοντας με κάθε τρόπο ως «νούμερο 1» ζήτημα το ονοματολογικό της γείτονος. Ενα βολικό δηλαδή «σκιάχτρο», που όπως αποδεικνύεται και από το «plan b» - ανεξάρτητα απ' το αν αυτό θα εφαρμοστεί ή θα μείνει στα συρτάρια - αξιοποιείται για να κρύβεται η ουσία, που δεν είναι άλλη από τις αμερικανοΝΑΤΟικές «διευθετήσεις» στην περιοχή, ενάντια κυρίως στη Ρωσία, όπου η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ παίζει ρόλο πρωταγωνιστή.