ΚΕΝΥΑ Παραγκουπόλεις εφιαλτικής φτώχειας

ΚΕΝΥΑ

Παραγκουπόλεις εφιαλτικής φτώχειας

Αναγκασμένα να ζουν μέσα στα σκουπίδια είναι πολλά από τα παιδιά των παραγκουπόλεων του Ναϊρόμπι

Associated Press

Οι εφιαλτικές συνθήκες ζωής στις αχανείς παραγκουπόλεις του Ναϊρόμπι της Κένυας επανήλθαν, την περασμένη βδομάδα, στο προσκήνιο της δημοσιότητας, με αφορμή δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, σχετικά με τον επιτυχή αγώνα δεκάδων κατοίκων της παραγκούπολης Μουκούρου στα δικαστήρια, ώστε να εμποδίσουν μελλοντικές κυβερνητικές προσπάθειες έξωσής τους από τη γη στην οποία κατοικούν με χίλια βάσανα.

Ο δικαστικός αγώνας κατοίκων της παραγκούπολης Μουκούρου έγινε μέσω της «Ομοσπονδίας Κατοίκων Παραγκουπόλεων» («Μuungano wa Wanawijiji») που ιδρύθηκε τον Ιούλη του 2000, στο πλαίσιο κοινής προσπάθειας ντόπιων οργανώσεων για προώθηση των δικαιωμάτων ασφαλούς κατοικίας και ιδιοκτησίας εκατομμυρίων φτωχών πολιτών, που ζουν βουτηγμένοι στη δίνη της ανέχειας και των βασικών ελλείψεων σε δίκτυα ηλεκτροδότησης, υδροδότησης, αποχέτευσης.

Αν και τίποτε δεν μπορεί να προεξοφλήσει την τελική έκβαση της δικαστικής επιτυχίας των κατοίκων της παραγκούπολης Μουκούρου, το βέβαιο είναι πως οι παραγκουπόλεις των αστικών κέντρων του Ναϊρόμπι αποτελούν, όσο περνούν τα χρόνια, μια μεγάλη ωρολογιακή βόμβα, καθώς η Κένυα είναι μια ακόμη καπιταλιστική χώρα με τεράστιες ανισότητες σε βασικούς τομείς διαβίωσης, με τεράστιο ζήτημα αυτό της κατανομής και της ιδιοκτησίας οικιστικών εκτάσεων... Πόσο δε μάλλον όταν συλλογιστεί κανείς την τεράστια αύξηση πληθυσμού, ο οποίος μέσα στην τελευταία 20ετία διπλασιάστηκε (φτάνοντας τα 40.000.000), με πρόβλεψη να αυξηθεί κατά 50% μέχρι το 2022!

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι από τα περίπου 4.000.000 κατοίκων της κενυατικής πρωτεύουσας, περίπου 2.650.000 ζουν σε τενεκεδουπόλεις που έχουν στηθεί σε μικρή απόσταση από το κέντρο του Ναϊρόμπι όπως η παραγκούπολη Κιμπέρα (που θα πει δάσος στη γλώσσα των Νούβιων) και απέχει μόλις 5 χλμ. ΝΔ του κέντρου της πρωτεύουσας.

Η παραγκούπολη της Κιμπέρα από απόσταση...

Σε όλη την Κένυα, υπολογίζεται ότι το 67% του πληθυσμού ζει στο λιγότερο από το 2% της γης! Ειδικά, όμως, για το Ναϊρόμπι τα πράγματα είναι χειρότερα, αφού κάθε χρόνο ο πληθυσμός της πόλης αυξάνεται κατά τουλάχιστον 7%... Πολλά μπορεί να συμπεράνει κανείς μόνον και μόνο από το γεγονός ότι στα πλούσια προάστια του Ναϊρόμπι αναλογεί ένα στρέμμα ανά δύο κατοικίες, ενώ στις παραγκουπόλεις η αναλογία κατοικιών είναι 318 πολυμελείς οικογένειες ανά στρέμμα.Εάν συλλογιστεί κανείς και το γεγονός πως η αύξηση του πληθυσμού πραγματοποιείται σε ολοένα και μικρότερο χώρο, δυναμιτίζοντας μια ήδη εκρηκτική κοινωνικο-οικονομική κατάσταση όπου μια γενιά διαδέχεται την άλλη δίχως την παραμικρή ελπίδα ενός καλύτερου μέλλοντος, τότε δεν μπορεί παρά να κάνει μελανές προβλέψεις για το αύριο...

Στην κόλαση της Κιμπέρα

Ο οικισμός της αχανούς παραγκούπολης Κιμπέρα είναι ο μεγαλύτερος της Κένυας και της Υποσαχάρειας Αφρικής και ο δεύτερος μεγαλύτερος στον κόσμο. Ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης είναι το κράτος, ενώ τίτλους ιδιοκτησίας έχει μόλις το 12% του πληθυσμού της περιοχής. Σε αυτήν την πρόχειρα στημένη πόλη, μία μεσαία παράγκα, φτιαγμένη από λάσπη, τσιμέντο και ξύλα, δεν είναι μεγαλύτερη από 3Χ3,5 μέτρα και «φιλοξενεί» κατά μέσο όρο τουλάχιστον οκτώ άτομα, εκ των οποίων τα περισσότερα έχουν για στρώμα μια στάλα χώμα ή λίγα εκατοστά τσιμέντο.

Η συντριπτική πλειοψηφία των ενοίκων της Κιμπέρα πληρώνει ενοίκιο ίσο με 7,5 ευρώ το μήνα και ζει σε άθλιες συνθήκες μέσα στη βρωμιά και στη δυσωδία των ανοικτών βόθρων, καθώς δεν έχει πρόσβαση σε δίκτυο με καθαρό τρεχούμενο νερό, σε ηλεκτρικό ρεύμα, ούτε καν σε αποχέτευση.

Για πολλούς από τους κατοίκους της Κιμπέρα, η τουαλέτα δεν είναι παρά μία τρύπα βαθιά ανοιγμένη στο χώμα, γεγονός που εξηγεί τα συχνά κρούσματα τυφοειδούς πυρετού, χολέρας, διάρροιας...

Λιγότερο από το 20% των κατοίκων της παραγκούπολης έχει πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα. Οι υπόλοιποι φωτίζουν τις παράγκες με λάμπες λαδιού ή πετρελαίου.

Ο ένας στους δύο κατοίκους της Κιμπέρα είναι άνεργος ή υποαπασχολείται με δουλειές του ποδαριού για την εξασφάλιση μόλις ενός πιάτου φαγητού τη μέρα.

Οι γυναίκες ηλικίας από 16 έως 25 ετών έχουν μείνει τουλάχιστον μία φορά έγκυες, ενώ πολλές απ' αυτές είναι μητέρες οροθετικές στον ιό ΗΙV που προκαλεί το AIDS και το μοναδικό στήριγμα μιας πολυμελούς οικογένειας.

Το δίδυμο της ανεργίας και του αλκοολισμού μαστίζει έναν στους τρεις ενήλικες άνδρες, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών μετά βίας τελειώνει το δημοτικό και αφού το τελειώσει μένει άπραγο ή «στρατολογείται» από σπείρες και ομάδες οργανωμένου εγκλήματος.

Βασικές πρωτοβάθμιες υπηρεσίες Υγείας παρέχονται από ελάχιστες εκ των πολλών εκατοντάδων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή κάνοντας μπίζνες με τη δυστυχία των εκατομμυρίων φτωχών. Δεν είναι οι μόνες που κερδοσκοπούν. Ενα πλέγμα διεφθαρμένων αξιωματούχων (που φθάνουν μέχρι και τον πρώην πρόεδρο Ντανιέλ Αραπ Μόι), νονών του οργανωμένου μικροεγκλήματος, λαθρεμπόρων ναρκωτικών και φθηνού αλκοόλ, τράπεζες και κάτοχοι γης με ψεύτικους ή και αληθινούς τίτλους ιδιοκτησίας, απομυζά και την παραμικρή στάλα πλούτου των 2.650.000 κατοίκων των παραγκουπόλεων του Ναϊρόμπι.

Ειδικά για την περίπτωση της Κιμπέρα, οι κενυατικές αρχές είχαν αναγγείλει από το 2000 αναπτυξιακά προγράμματα ύψους 8 δισ. δολαρίων, αλλά τελικά αφορούσαν, ως επί το πλείστον, βίαιες εξώσεις του πληθυσμού από τις παράγκες με στόχο την παράδοση της «απελευθερωμένης» γης σε οικιστικές και μεσιτικές εταιρείες (όπως συνέβη το 2007 και το 2009).

Είναι προφανώς θέμα χρόνου να εκραγεί στις φτωχογειτονιές η «βόμβα» καταδυνάστευσης των εκατομμυρίων φτωχών. Ωστόσο, μια τέτοια έκρηξη δε θα οδηγήσει σε λύση του προβλήματος αν γίνει χωρίς οργάνωση και στόχο τη σύγκρουση με το κεφάλαιο και την εξουσία του. Και το γεγονός ότι και στην Κένυα, όπως και σε πολλές χώρες της αφρικανικής ηπείρου, είναι αδύναμο το ταξικό κίνημα, λείπει η οργανωμένη παρέμβαση επαναστατικής δύναμης, το Κομμουνιστικό Κόμμα, κάνει ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα για τον κενυάτικο λαό.

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ