Τα hedge funds και η ανάπτυξη

Τα hedge funds και η ανάπτυξη

Εχουν πυκνώσει τα ρεπορτάζ στις οικονομικές εφημερίδες και στις οικονομικές σελίδες των άλλων, σχετικά με την «ξέφρενη πορεία του Χρηματιστηρίου Αθηνών», με το «80% των συναλλαγών να διοχετεύεται στις τράπεζες», με το ερώτημα: «Τι συνέβη ξαφνικά και η Αθήνα επανήλθε στα μόνιτορ των κερδοσκοπικών κεφαλαίων». Κερδοσκοπικά κεφάλαια οι αστοί ονομάζουν το μέρος του χρηματικού κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στα Χρηματιστήρια, με αγοραπωλησία μετοχών, ομολόγων, άλλων «χρηματιστηριακών προϊόντων» όπως τα λένε, με την προσδοκία κέρδους. Βεβαίως, τα συγκεκριμένα ρεπορτάζ εκφράζουν ταυτόχρονα την άποψη ότι αυτή η εξελισσόμενη πραγματικότητα «ξυπνά μνήμες από τη "φούσκα" του 1999». Ηδη σε αστική εφημερίδα της Κυριακής υπάρχει αναλυτικό ρεπορτάζ σχετικά μ' αυτή την κίνηση αυτού του τμήματος κεφαλαίου που ονομάζεται και hedge funds. Λένε, λοιπόν, για την κίνηση των ξένων hedge funds: «Οι απαντήσεις που δίνονται από εγχώριους και διεθνείς αναλυτές στηρίζονται σε τέσσερις λόγους: α) στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας και κατ' επέκτασιν των τραπεζών από τη Fitch, β) στις θετικές εκθέσεις των διεθνών επενδυτικών οίκων, που προβάλλουν το γεγονός ότι η Ελλάδα ξεπερνάει την κρίση, γ) στην αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να ολοκληρώσει - επιτέλους - μία μεγάλη αποκρατικοποίηση, όπως αυτήν του ΟΠΑΠ, έπειτα από πέντε χρόνια ύφεσης και δ) στις προσπάθειες του ίδιου του πρωθυπουργού, που από τις αρχές του έτους έχει συναντηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου με δεκάδες ξένα funds και εκπροσώπους πολυεθνικών για να τους πείσει να φέρουν τα κεφάλαιά τους στην Ελλάδα. Ωστόσο, αυτή η ξέφρενη πορεία της αγοράς στηρίζεται κυρίως στο κερδοσκοπικό ράλι στις μετοχές των τραπεζών, εν όψει των αυξήσεων κεφαλαίων που θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Ιουνίου».

***

Από το συγκεκριμένο ρεπορτάζ και παρά τις σκέψεις για τη «φούσκα του 1999», γίνεται φανερή η πολιτική της κυβέρνησης για επενδύσεις στην Ελλάδα και η μεθόδευσή της για να προσελκύσει ξένα κεφάλαια για επενδύσεις. Σ' αυτό συμβάλλουν η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και οι ιδιωτικοποιήσεις κρατικής ιδιοκτησίας τομέων οικονομίας προκειμένου να επενδυθούν αδιάθετα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια που παραμένουν αδιάθετα και δεν επενδύονται γιατί λόγω οικονομικής κρίσης δεν θα φέρουν κέρδη. Αλλωστε, οι εκτιμήσεις που γίνονται από αστικά οικονομικά επιτελεία, σχετικά με την είσοδο των hedge funds, είναι ότι αυτό γίνεται «κράχτης» για επενδύσεις στην «πραγματική οικονομία», όπως λένε οι αστοί, δηλαδή στην παραγωγή. Ηδη, στο ρεπορτάζ αναφέρεται η εκτίμηση για «θετικές εκθέσεις των διεθνών επενδυτικών οίκων, που προβάλλουν το γεγονός ότι η Ελλάδα ξεπερνάει την κρίση».

Πρέπει να ξέρουμε δε ότι όταν οι αστοί μιλούν για ξεπέρασμα της κρίσης εννοούν προς όφελος του κεφαλαίου. Και ταυτόχρονα να ξέρουμε ότι χωρίς επενδύσεις κεφαλαίων στην παραγωγή η κρίση δεν ξεπερνιέται. Για παράδειγμα, τα ταξίδια του πρωθυπουργού σε Κίνα και Αζερμπαϊτζάν απέφεραν συμφωνίες για ανάπτυξη δράσης κεφαλαίων από την Κίνα σε διάφορους τομείς της οικονομίας, με δεδομένη επίσης την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων σε πολλούς τομείς, ενώ στο Αζερμπαϊτζάν έγιναν συζητήσεις για τη στήριξη του αγωγού φυσικού αερίου TAP, ο οποίος περνά από την Ελλάδα και θα τροφοδοτεί χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης με αζέρικο αέριο. Το ενδιαφέρον για επενδύσεις από την Κίνα, π.χ., είναι υπαρκτό και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι αυτές θα γίνουν. Το ερώτημα για την εργατική τάξη δεν μπορεί να είναι το αν θα γίνουν ή όχι. Επενδύσεις πρέπει να γίνουν για να βγει η καπιταλιστική οικονομία από την κρίση σε όφελος του κεφαλαίου. Το ερώτημα είναι ποιος κάνει επενδύσεις, για ποιο σκοπό, αν ωφελείται η εργατική τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώματα από την καπιταλιστική ανάπτυξη, ακόμη και αν δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.

***

Είναι γεγονός ότι αυτή η ανάπτυξη γίνεται πάνω στα συντρίμμια των εργασιακών δικαιωμάτων. Οι ίδιοι οι αστοί ομολογούν ότι οι αντεργατικές αναδιαρθρώσεις είναι που συμβάλλουν στις επενδύσεις, στην καπιταλιστική ανάπτυξη και την έξοδο από την κρίση σε όφελος των κερδών. Στην Εκθεση (Απρίλης 2013) της Alpha Bank για την «απελευθέρωση της αγοράς εργασίας ως μοχλό επανεκκινήσεως της οικονομίας» αναφέρεται: «Οι διαρθρωτικές αλλαγές οδηγούν σε απελευθέρωση της αγοράς εργασίας από συλλογικές ρυθμίσεις που δημιουργούν αυξημένο κόστος εργασίας (...) Οι αλλαγές αποσκοπούν στη μείωση του εργασιακού κόστους και την ευελιξία των συνθηκών απασχολήσεως (...) Αμβλύνθηκαν τα προβλήματα που προέκυπταν από την παντελή έλλειψη ευελιξίας στις προσλήψεις και τις απολύσεις (...) Η ευελιξία της αγοράς εργασίας θα αποτελέσει βασικό μηχανισμό αυξήσεως της παραγωγικής απασχολήσεως και κατ' επέκταση ανακάμψεως και αναπτύξεως της οικονομίας τα επόμενα έτη». Γίνεται φανερό επομένως ότι οι καπιταλιστικές επενδύσεις δε θα βελτιώσουν τη ζωή της εργατικής τάξης. Θα γίνουν επενδύσεις, θα υπάρχουν κέρδη, αλλά οι τσακισμένοι μισθοί και η ευελιξία στην αγορά εργασίας, που βασανίζουν τους εργάτες, θα συνεχίζουν να υπάρχουν. Και δεν μπορεί να έχουν ιδανικό τους μια ζωή με μειωμένες απαιτήσεις ως προς τις ανάγκες τους, ζωή εξαθλίωσης και φτώχειας. Υπάρχει και ο δρόμος πάλης για κοινωνία και οικονομία χωρίς μεγαλοεπιχειρηματίες, χωρίς κέρδη, με την παραγωγή και τον πλούτο στα χέρια του λαού.