Η πολλαπλή χρησιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ στο σύστημα

Η πολλαπλή χρησιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ στο σύστημα

Ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνησή του αποδείχτηκαν μέσα σ' ένα χρόνο «πολυεργαλείο» για το κεφάλαιο και τις βλέψεις του.
Στηρίχτηκε απ' αυτό προκειμένου να αναλάβει τη διακυβέρνηση, με την προσδοκία να υλοποιήσει τα αντιλαϊκά μέτρα που οι προηγούμενοι αδυνατούσαν να διεκπεραιώσουν. Για να κάνουν δηλαδή τη βρώμικη δουλειά, «τρέχοντας» αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις, αναγκαίες όμως για την κερδοφορία και ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου. Συνέβη περίπου αυτό που ομολόγησε ο Γ. Βαρουφάκης σε πρόσφατη συνέντευξή του: «Η ιστορία ξεκινάει από τον Ιούνη 2014, όταν ο κ. Σόιμπλε και κάποια κομβικά στοιχεία, αν θέλετε, της τρόικας έχασαν την εμπιστοσύνη τους στον κ. Σαμαρά. Ηξεραν ότι χρειάζεται ένα 3ο μνημόνιο, δεν εμπιστεύονταν μετά τις ευρωεκλογές ιδίως, παρά το δώρο της δήθεν εξόδου στις αγορές του Απριλίου, είδαν ότι η ΝΔ δεν τράβαγε και αποφάσισαν να διακινδυνεύσουν με μια ανατροπή του κ. Σαμαρά ή να αφήσουν τον κ. Σαμαρά στην τύχη του, ώστε να εκλεγούμε εμείς και να γίνει αυτό που έγινε, να περάσει το 3ο μνημόνιο με 250 ψήφους».

***

Ταυτόχρονα, η ανάδειξή του σε βασικό «παίχτη» του αστικού πολιτικού συστήματος υπηρετούσε άλλη μία αδήριτη ανάγκη του κεφαλαίου, την αποκατάσταση της ισορροπίας στο αστικό πολιτικό σύστημα μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ. Η ταχεία σοσιαλδημοκρατικοποίησή του και η ανασυγκρότηση του πόλου της σοσιαλδημοκρατίας πραγματώθηκε μέσω του ΣΥΡΙΖΑ, όπου βρήκαν φιλόξενη στέγη στελέχη και παράγοντες του μηχανισμού του ΠΑΣΟΚ.
Σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργεί σαν καταλύτης για την αναμόρφωση του αστικού πολιτικού συστήματος στο σύνολό του, ώστε να είναι σε θέση να εγγυάται την εναλλαγή στη διαχείριση και την απρόσκοπτη εφαρμογή της πολιτικής που έχει ανάγκη το κεφάλαιο. Οι εξελίξεις στη Νέα Δημοκρατία βεβαιώνουν ότι και σε αυτό το πεδίο ο ΣΥΡΙΖΑ αποδείχτηκε χρήσιμος στο σύστημα.

***

Εκείνο το στοιχείο, όμως, που έκανε την αστική τάξη να ποντάρει πάνω του, ήταν οι διαβεβαιώσεις που της παρείχε για την ικανότητά του να χειραγωγήσει το λαό στα προτάγματά της. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιλέχτηκε και για να υπονομεύσει το εργατικό - λαϊκό κίνημα, να το αποπροσανατολίσει με κάλπικα διλήμματα τύπου «μνημόνιο - αντιμνημόνιο». Να εξαερώσει τη δυναμική που είχε αναπτύξει, να ανακόψει τον όποιο ριζοσπαστισμό είχε αναπτυχθεί και να εγκλωβίσει την πάλη στην αδιέξοδη προσμονή της κυβερνητικής εναλλαγής αρχικά και αργότερα στην έκβαση της διαπραγμάτευσης. Ετσι, το κόμμα που ζήτησε απ' το λαό να το στηρίξει για να αντιπαλέψει τα μνημόνια, έφτασε να του ζητά τη στήριξη σε μια διαπραγμάτευση για την υπογραφή νέων μνημονίων και σήμερα τη συναίνεσή του στην υλοποίηση παλιών και νέων μνημονίων!
Αυτά μπορεί να ήταν τα άμεσα, αλλά δεν ήταν τα μόνα πεδία όπου ο ΣΥΡΙΖΑ πρόσφερε τις υπηρεσίες του στο σύστημα. Αξιοποιήθηκε για την αμαύρωση κάθε σκέψης για ρήξη με το κεφάλαιο και της σοσιαλιστικής προοπτικής, την οποία επικαλούταν και συνεχίζει να επικαλείται ως «απώτερο στόχο». Αξιοποιήθηκε για να καλλιεργήσει σε μαζική κλίμακα την απογοήτευση και το συμβιβασμό. Δεν είναι μόνο ότι υπερασπίστηκε τη λογική του ευρωμονόδρομου, το στόχο της καπιταλιστικής ανάκαμψης ως στόχο που θα φέρει τη διέξοδο για το λαό, όταν για λογαριασμό αυτού του στόχου σήμερα τσακίζονται εργατικά - λαϊκά δικαιώματα. Δεν είναι μόνο ότι συνηγόρησε στο ότι είναι μονόδρομος για το λαό η πολιτική στήριξης του κεφαλαίου, δικαιώνοντας την αντιλαϊκή πολιτική όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων. Είναι ότι με τη συνολική του στάση τού έδωσε «πάτημα» σε ισοπεδωτικούς ισχυρισμούς όπως «όλοι ίδιοι είστε», «την είδαμε και την αριστερά» κ.ά., όπως παλιότερα το ΠΑΣΟΚ με τη στάση του είχε συμβάλει να ταυτιστεί ο σοσιαλισμός με την πολιτική διαχείριση του καπιταλισμού που άσκησε τη δεκαετία του 1980, τη διαφθορά και τα σκάνδαλά του.

***

Ακόμα και σήμερα που οι μάσκες έχουν πέσει, εξακολουθεί να προσφέρει υπηρεσίες στο κεφάλαιο. Οχι μόνο υλοποιώντας τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις που αυτό χρειάζεται για να θωρακίσει μια προοπτική ενίσχυσης κερδών και ανταγωνιστικότητας, αλλά και παίζοντας τον εποικοδομητικό του ρόλο στο αστικό πολιτικό σύστημα, διαμορφώνοντας κριτήρια υπεύθυνης αντιπολίτευσης, τα οποία απευθύνει στα άλλα κόμματα της διαχείρισης, με το βλέμμα όμως στραμμένο στις λαϊκές συνειδήσεις. Ετσι, δηλώνει «κάναμε κι εμείς λάθη ως αντιπολίτευση», καλώντας τη σημερινή αντιπολίτευση να μην τα επαναλάβει, αλλά να περιοριστεί στην κατάθεση προτάσεων. Οι περιστάσεις, άλλωστε, απαιτούν να εκπέμπονται στο λαό σήματα ενιαίας στάσης, να «εκπαιδεύεται» σε εξίσου «υπεύθυνη» συμπεριφορά, δηλαδή σε υποταγή στο σύστημα που τον γονατίζει.
Για όλα αυτά και άλλα το σύστημα τον χρειάζεται και γι' αυτό τον καλούν, παρά την κριτική - πολλές φορές δριμεία - που του ασκούν ορισμένοι εκπρόσωποί του, να τελειώσει τη δουλειά που έχει ξεκινήσει, να προχωρήσει μέχρι τέλους.