«ΨΗΦΙΑΚΟ ΧΑΣΜΑ» ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΔΥΟ ΦΥΛΑ

Νέες «εμπορικές ευκαιρίες» βλέπουν τα μονοπώλια στη χρήση της τεχνολογίας από τις γυναίκες

Το παράδειγμα μεγάλου πολυεθνικού ομίλου των Τηλεπικοινωνιών, που κάνει χρυσές δουλειές στην Κένυα και την υποσαχάρια Αφρική

Η συμμετοχή των γυναικών στην «ψηφιακή εποχή», το «ψηφιακό χάσμα» ανάμεσα στα δύο φύλα και οι στόχοι για να γεφυρωθεί, είναι ζητήματα σοβαρού προβληματισμού στους σχεδιασμούς των επιχειρηματικών ομίλων, όχι βέβαια από τη σκοπιά της ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών, αλλά ως παράγοντες που επιδρούν στην κερδοφορία τους.
Δίπλα στα γνωστά σχέδια για την αύξηση του αριθμού των εργαζόμενων γυναικών στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των Τηλεπικοινωνιών και της Πληροφορικής, υπάρχει και το ενδιαφέρον για τις γυναίκες ως ένα σημαντικό μέρος της «αγοράς» προς την οποία κατευθύνονται οι σχετικές ψηφιακές υπηρεσίες και τα προϊόντα.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι μονοπωλιακοί όμιλοι έχουν στρέψει την προσοχή τους στις λεγόμενες «αναδυόμενες» οικονομίες και στις γυναίκες των χωρών αυτών. Επιχειρηματικά σχέδια και επενδυτικές δράσεις παρουσιάζονται με τον μανδύα της «βιώσιμης ανάπτυξης» και της «προσφοράς» των επιχειρήσεων στην προώθηση της ...ισότητας των φύλων.

«Εμπορικές ευκαιρίες» με στόχο τις γυναίκες

«Ενδυναμώνοντας τις γυναίκες και προωθώντας την ισότητα των φύλων, μπορούμε να διευκολύνουμε τις κοινότητες, τις οικονομίες και τις επιχειρήσεις - συμπεριλαμβανομένης και της δικής μας - να ευημερήσουν».
Ενα ολόκληρο κεφάλαιο, αφιερωμένο στους τρόπους με τους οποίους προωθεί την «ενδυνάμωση» των γυναικών, περιλαμβάνει η έκδοση μεγάλου επιχειρηματικού ομίλου που δραστηριοποιείται στις Τηλεπικοινωνίες, με την οποία παρουσιάζει τη «βιώσιμη επιχειρηματική στρατηγική» του (Sustainable Business Report 2018).
Ο όμιλος έχει θέσει στόχο από το 2016 έως το 2025 να συνδέσει στο δίκτυο της κινητής του τηλεφωνίας 50 εκατομμύρια επιπλέον γυναίκες, με επέκταση στην «αγορά» των λεγόμενων «αναδυόμενων» οικονομιών.

Από την ιστοσελίδα που παρουσιάζει την ψηφιακή πλατφόρμα «Μ-ΤΙΒΑ»

Οπως αναφέρεται στην έκδοση, «στις χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα οι γυναίκες είναι κατά 10% λιγότερο πιθανό να κατέχουν κινητό τηλέφωνο σε σύγκριση με τους άνδρες». Υπολογίζει συγκεκριμένα πως περίπου 184 εκατομμύρια γυναίκες που ζουν στις χώρες αυτές, δεν κάνουν χρήση κινητής τηλεφωνίας.
«Η κατάργηση του χάσματος μεταξύ των δύο φύλων θα έχει θετικό κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο για τις γυναίκες και την κοινωνία ως σύνολο», διαβεβαιώνει η εταιρεία. Χωρίς πολλά προσχήματα, προσθέτει πως η χρήση σχετικών υπηρεσιών από περισσότερες γυναίκες «αντιπροσωπεύει μια εμπορική ευκαιρία που ισοδυναμεί με περίπου 15 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως» για τις επιχειρήσεις - παρόχους κινητής τηλεφωνίας στις εν λόγω χώρες.
Ολο αυτό το πλασάρει ως μια δυνατότητα που δίνεται στις γυναίκες να βελτιώσουν την «ποιότητα της ζωής τους», μέσα από την τεχνολογία της κινητής τηλεφωνίας, που προσφέρει βέβαια τεράστιες δυνατότητες, αλλά στα χέρια των μονοπωλίων υπηρετεί την κερδοφορία τους και όχι βέβαια την κάλυψη των διευρυμένων λαϊκών αναγκών.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα προσφέρει η δραστηριότητα της επιχείρησης στις χώρες της Αφρικής και συγκεκριμένα στην Κένυα, όπως η ίδια την παρουσιάζει. Η εταιρεία συνεργάζεται στην Κένυα με την εγχώρια επιχείρηση «Safaricom». Το 2007 ανέπτυξαν από κοινού μια υπηρεσία μεταφοράς χρημάτων, με το όνομα «M-Pesa». Πρόκειται για υπηρεσία που σχεδιάστηκε λαμβάνοντας υπόψη ότι «πάνω από 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι γυναίκες, εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε τραπεζικές υπηρεσίες».
Σήμερα, η «απλή, ασφαλής, φθηνή και βολική λύση» που προσφέρει το «M-Pesa», χρησιμοποιείται από 14,9 εκατ. γυναίκες, όχι μόνο στην Κένυα, αλλά και σε οκτώ ακόμα χώρες όπου έχει επεκταθεί, προσθέτοντας μεγάλα κέρδη στα ταμεία των επιχειρηματικών ομίλων που διαχειρίζονται και πουλάνε την υπηρεσία.

Πληρώνεις για την Υγεία, αλλά ...από το κινητό

Το 2016, η σύμπραξη των δυο εταιρειών δημιούργησε μια ακόμα ψηφιακή πλατφόρμα, το «M-TIBA». Πρόκειται για ένα «ηλεκτρονικό πορτοφόλι», που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την αποταμίευση και τις δαπάνες ιατρικής περίθαλψης.
«Τα χρήματα που είναι αποθηκευμένα στο "M-TIBA" μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για να πληρώσουν για θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή» σε κλινικές και νοσοκομεία που έχουν συμβληθεί στο πρόγραμμα, αναφέρει η εταιρεία. «Υπάρχουν πλέον περισσότεροι από ένα εκατομμύριο χρήστες του "M-TIBA", σχεδόν οι μισοί από τους οποίους είναι γυναίκες», προσθέτει στον απολογισμό της.
Σε μια χώρα όπως η Κένυα, όπου μόνο ένα μικρό ποσοστό διαθέτει κάποιας μορφής ασφαλιστική κάλυψη για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (υπολογίζεται πως δεν υπερβαίνει το 25% του πληθυσμού της χώρας), οι αποταμιεύσεις από το πενιχρό λαϊκό εισόδημα των γυναικών προβάλλονται ως ο μόνος δρόμος που μπορεί να εξασφαλίσει στοιχειώδεις υπηρεσίες Υγείας, Πρόνοιας και φαρμακευτική κάλυψη.
Σε αυτήν τη στυγνή και άγρια πραγματικότητα, η εταιρεία παρουσιάζει το ...επιχειρηματικό της δαιμόνιο και την τεχνολογία που κρατάει στα χέρια της περίπου ως «από μηχανής θεό» για τα φτωχά λαϊκά στρώματα, σημειώνοντας ότι από το 2016 μέχρι σήμερα, οι επισκέψεις για ιατρική περίθαλψη στους παρόχους που συμμετέχουν στο πρόγραμμά της έχουν ξεπεράσει τις 210.000, ενώ έχουν πληρωθεί μέσω του προγράμματος περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ σε ιατρικές δαπάνες από το υστέρημα των λαϊκών οικογενειών.
Είναι επίσης αποκαλυπτικός ο τρόπος με τον οποίο η εταιρεία προωθεί το προϊόν της μέσω σύντομων διαφημιστικών στο διαδίκτυο. Σε ένα από αυτά, δυο γυναίκες περιμένουν έξω από ένα ιατρείο στην Κένυα, συμβεβλημένο με την υπηρεσία, ενώ μια από αυτές έχει μαζί της ένα παιδί. Στην κάμερα ομολογεί ότι πριν εγγραφεί στο πρόγραμμα, αναγκαζόταν είτε να μην πηγαίνει στο γιατρό είτε να δανείζεται χρήματα από συγγενείς και φίλους για να αντεπεξέλθει στις ιατρικές δαπάνες για την ίδια και το παιδί της.
Ακολουθεί η μαρτυρία μιας γιατρού, που εκθειάζει το πρόγραμμα και τον απλό τρόπο εγκατάστασης και χρήσης της υπηρεσίας, ενώ μια από τις «υπεύθυνες προϊόντων» της εταιρείας αναλαμβάνει να ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Οπως λέει, «μπορούμε τώρα να ενθαρρύνουμε κάθε κάτοικο της Κένυας να αρχίσει συνειδητά να σκέφτεται σοβαρά και να σχεδιάζει για την ιατρική του περίθαλψη, με το "M-TIBA"».
Δηλαδή, να αποδεχτεί την Υγεία ως ατομική ευθύνη και ως τέτοια να τη διαχειριστεί με το συγκεκριμένο πρόγραμμα, από το οποίο η πολυεθνική βγάζει τεράστια κέρδη.

Με τις «ευλογίες» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Με βάση τα παραπάνω και επειδή η εμπορευματοποίηση - ιδιωτικοποίηση της Υγείας αναδεικνύεται σε χρυσωρυχείο για πολυεθνικές του είδους σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχασε την ευκαιρία να αναδείξει το πρόγραμμα ως έναν «πολλά υποσχόμενο τρόπο μετασχηματισμού της υγειονομικής περίθαλψης», κατά την πρόσφατη παρουσίασή του στο πλαίσιο της διοργάνωσης «European Development Days 2018» (5 - 6 Ιούνη).
«Οι γυναίκες και τα κορίτσια στην πρώτη γραμμή της βιώσιμης ανάπτυξης: Προστασία, ενδυνάμωση, επενδύσεις». Κάτω από αυτόν τον τίτλο στεγάστηκαν δεκάδες θεματικές, μεταξύ των οποίων και η συζήτηση για τις τεχνολογίες που «μεταμορφώνουν την υγειονομική περίθαλψη» στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Το «εγχείρημα» στην Κένυα, όπως και άλλα παρόμοια σε γειτονικές της χώρες, υποστηρίζεται από μια σειρά επιχειρηματικών κολοσσών που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς και κλάδους της οικονομίας, αλλά και από το ολλανδικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Παρόλο που πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να είναι αποκλεισμένοι από τις δημόσιες υπηρεσίες, το 90% διαθέτει κάρτα SIM και πρόσβαση σε κινητό τηλέφωνο. Αυτό προσφέρει μια άνευ προηγουμένου ευκαιρία να ενισχυθούν οι γυναίκες συγκεκριμένα», σχολιάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποθεώνοντας την επιχειρηματική δράση στον τομέα αυτόν.
Σε μια ήπειρο στην οποία, όπως η ίδια η Επιτροπή εκτιμά, περισσότερες από 800 γυναίκες πεθαίνουν κάθε μέρα από επιπλοκές σχετιζόμενες με την εγκυμοσύνη (ενώ υψηλά καταγράφονται και τα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας), η προγεννητική φροντίδα και μαιευτική περίθαλψη, οι επισκέψεις στον παιδίατρο και ο εμβολιασμός των μικρών παιδιών αποτελούν «επιχειρηματικές ευκαιρίες» όχι μόνο για τα μονοπώλια στους κλάδους του Φαρμάκου και της Υγείας, αλλά και για τους επιχειρηματικούς ομίλους των Τηλεπικοινωνιών και της Πληροφορικής...