Πλατείες και ΜΕΘ, κυβερνητική νοσηρότητα και κοινωνική ψυχολογία

 

 Oι καθημερινοί δείκτες της πανδημίας στη χώρα προκαλούν θρήνο, όχι
ανησυχία, θρήνο. Δεκάδες νεκροί καθημερινά, οι διασωληνωμένοι διαρκώς πάνω από 800 και τα κρούσματα σε υψηλά επίπεδα, όταν γίνονται περισσότερα τεστ. 

Παρ’ όλα αυτά η  κυβέρνηση ζει το μύθο της και μοιράζει συγχαρητήρια «άριστου» αυτοθαυμασμού. Μετά, δε, τις εικόνες από πλατείες με συνωστισμό, τα πάρτι κτλ είναι έτοιμη να παίξει σε διπλό ταμπλό: Από την μια θα απαλλάσσει τον εαυτό της πλήρως, μοιράζοντας καταδίκες για τους «ενόχους» με την κατηγορία περί «ατομικής ευθύνης» κι από την άλλη θα παριστάνει την ευαίσθητη και κατανοούσα την «κόπωση των πολιτών»…   

Ας περιγράψουμε, όμως, την πραγματικότητα που βλέπουμε και όχι αυτή των τηλεπαραθύρων και του άθλιου κυβερνητικού ναρκισσισμού:

 

Εχουμε μια κατάσταση που στην πράξη από τα λοκ ντάουν της κυβέρνησης έχουν μείνει μόνο τα… SMS. Ο κόσμος που ενώ είχαμε 4.000 κρούσματα του έλεγαν ότι οσονούπω «ανοίγουμε», που τον έστελναν για ψώνια στην Ερμού, που του έδωσαν ένα σελφ τεστ για να πορεύεται, που του άνοιξαν τα σχολεία χωρίς κανένα ουσιαστικό μέτρο, που τον σαρδελοποιούν στα ΜΜΜ, που ποτέ δεν έκλεισαν τον δευτερογενή τομέα για να προστατευτεί, που τον φλόμωσαν στα ψέμματα (από την ανεπαρκή εμβολιαστική κάλυψη και την “ενίσχυση” του ΕΣΥ μέχρι τα… παγουρίνο), που τον φλόμωσαν στον ανορθολογισμό και τον «επιστημονικό» πολιτικαντισμό (από την θεία κοινωνία που «δεν κολλάει» μέχρι το «όχι μάσκες» όταν δεν υπήρχαν μάσκες – διπλές μάσκες όταν βρήκαν μάσκες), που ποτέ δεν πήραν μέτρα στους χώρους δουλειάς, που τον τρέλαναν με μια 6μηνη καραντίνα χωρίς ουσία, που τον προκάλεσαν με την «ανεμελιά» τους από Πάρνηθα μέχρι Ικαρία, τώρα τους έχει «γραμμένους», με πρώτους τους νέους στις πλατείες. Αυτούς που προηγουμένως τους έδερναν από Αγ.Παρασκευή μέχρι Νέα Σμύρνη.

Αλλά, μην τρελαθούμε. Αυτός ο λαός δεν άλλαξε από πέρσι. Δεν είχαμε μετάγγιση λαού. Ούτε νεολαίας. Ο ίδιος λαός είναι, με την ίδια νεολαία, που στην πρώτη φάση της πανδημίας και της καραντίνας καθηλώθηκε σπίτι του. Είναι ο ίδιος λαός που τον λέγανε ανεύθυνο, όταν πήγαινε μια βόλτα στην κοντινή πλατεία, και μόνο τώρα που ήρθε η φάση της νέας τουριστικής περιόδου άρχισαν να επικαλούνται την κόπωσή του για να έχει και το άλλοθι ο Θεοχάρης – την ώρα των δεκάδων νεκρών κάθε μέρα – να δηλώνει: Ο τουρισμός ξεκινάει!

Έτσι, «ξαφνικά» από το μάλωμα φτάσαμε στο «ο κόσμος πρέπει να αποσυμπιεστεί, να βγει έξω». Τις τελευταίες μέρες, δε, έχουμε πια ένα συνδυασμό: Από την μια «εκτονωθείτε», από την άλλη «φτου κακά  τα ανεύθυνα κορωνοπάρτι στις πλατείες». 

Τι τρέχει, λοιπόν; Έχει «παραξενιές» η κυβέρνηση και δεν είναι ικανοποιημένη με τίποτα ή ο λαός θέλει να αυτοκτονήσει; Τίποτα από τα δύο.

Οι παλινωδίες, οι «επιτελικές» τραγωδίες και οι κωμωδίες της κυβέρνησης σε «έξυπνα» μέτρα δεν έχουν σταματημό. Αφού πρώτα έκλεισαν τα… περίπτερα, έλεγχαν τα αεροδρόμια αλλά όχι τα αεροπλάνα, τρέλαναν εστιάτορες, εργαζόμενους στην εστίαση, στο λιανεμπόριο με ψεύτικες ενισχύεις και αδιέξοδες απαγορεύσεις, αφού ενώ ισοπέδωναν την οικονομία η έννοια τους ήταν οι λίστες Πέτσα, η αγορά περιπολικών και η πρόσληψη αστυνομικών στα κλειστά Πανεπιστήμια (!), πλέον έλαβαν την απόφαση να ανοίξουν οικονομικές δραστηριότητες. Οχι λαμβάνοντας έστω την ύστατη στιγμή ουσιαστικά υγειονομικά μέτρα, αλλά στο πλαίσιο μιας ανομολόγητης επιλογής που περιγράφεται έτσι: «Οποιος κολλήσει – κόλλησε κι όποιος ζήσει – έζησε». Ακριβώς την ίδια στιγμή, όμως, οι αριθμοί της επιδημίας άρχισαν να εκτοξεύονται. Παρ’ όλα αυτά, όμως, συνέχισαν και συνεχίζουν σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Και τώρα ξαναθυμήθηκαν ότι «έξω δεν κολλάει» (εκτός, βέβαια, από τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που εκεί «κολλάει» κι ας είναι έξω). 

Κακά τα ψέματα. Είναι στο πλαίσιο αυτής της κυβερνητικής νοσηρότητας, του μπρος – πίσω, των αντιφάσεων, των παλινωδιών, που πολλά μέτρα δεν εφαρμόζονται. Και αυτό γίνεται, τελικά, με “υπόδειξη” της ίδιας της κυβέρνησης, αφού βέβαια έπαιξε πρώτα το παιχνίδι του «νόμος και τάξη» με άσκηση όλης της φαιάς μπατσοκρατίας σε περιπτώσεις που δεν χρειαζόταν καν έλεγχος (π.χ Νέα Σμύρνη, αναίτια πρόστιμα κτλ). 

Κι ενώ έχει χαθεί, λοιπόν, κάθε εμπιστοσύνη στις αποφάσεις και τον σχεδιασμό για την αντιμετώπιση της πανδημίας, την ώρα που τα αντικαταθλιπτικά φουντώνουν όπως καταγράφεται στην ανάλυση των λυμάτων, ήρθε και η επιβεβαίωση σε κάτι που όλοι έβλεπαν και συζητούσαν και αποτελεί μια ακόμα ισχυρή δόση ανορθολογισμού στο σώμα της κοινωνίας και των ψυχολογικών αντιδράσεών της: Τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στην επιτροπή των λοιμωξιολόγων και τη λειτουργία της, αρκετές φορές, σαν φορέας επικύρωσης προειλημμένων πολιτικών αποφάσεων. 

Παράλληλα:

• Έχουν ανοίξει τα Λύκεια και σκοπεύουν να ανοίξουν και την υπόλοιπη εκπαίδευση, χωρίς κανένα μέτρο σε σχέση με όταν την έκλεισαν: Καμία διαφορά στον αριθμό των μαθητών ανά τάξη, στις υποδομές, στον αριθμό εκπαιδευτικών. Έχουν μείνει μόνο στην «ατομική ευθύνη» του self test, το οποίο μέχρι στιγμής είναι το λιγότερο δυσλειτουργικό. 
• Ας μιλήσουμε και για τα self tests. Οι κυβερνητικοί χειρισμοί (μπάχαλο στα φαρμακεία με την προμήθεια τους,  φιάσκο με την ανάδοχο εταιρεία που δεν τα παρέδωσε κ.α) έχουν καταφέρει να απαξιώσουν ακόμα κι ένα εργαλείο που θα μπορούσε να λειτουργήσει εν μέρει προστατευτικά σε χώρους εργασίας και σχολεία. Κατά τα άλλα, όσον αφορά τους χώρους εργασίας, αυτό που τους απασχολεί δεν είναι να κάνουν ελέγχους για τις συνθήκες δουλειάς – σε σχέση με την πανδημία – αλλά πώς θα περάσουν το νομοσχέδιο που ετοιμάζουν για την 10ωρη εργασία. 
• Ακόμα και οι ίδιοι οι κυβερνητικοί παράγοντες παραδέχονται την «πίεση του συστήματος υγείας». Μόνο που αυτό που συμβαίνει στα δημόσια νοσοκομεία δεν είναι πίεση αλλά τραγωδία: Διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ, αυτοσχέδιες ΜΕΘ και οι υγειονομικοί να προσπαθούν με τεράστιες ελλείψεις να σώσουν ανθρώπινες ζωές. Παράλληλα, οι ανησυχούντες υπουργοί της κυβέρνησης δεν σκέφτονται καν την επίταξη του ιδιωτικού τομέα Υγείας. Αντιθέτως, μοιράζουν δωράκια στους κλινικάρχες για να χρησιμοποιηθούν οι υποδομές τους, λέγοντας τους κι ευχαριστώ για την προσφορά τους. 
• Όσο για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς; Πέρασαν μήνες ολόκληροι που περίπου μας έλεγαν ότι εκεί δεν κολλάει και διοργάνωσαν μια φιέστα με τον πρωθυπουργό να «εγκαινιάζει» περιορισμένο αριθμό λεωφορείων με προβλήματα. 
• Τέλος, έχουν αρχίσει ήδη το πανηγύρι για τον τουρισμό που έρχεται – δεν γνωρίζουμε αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα πάει στη Σαντορίνη να φωτογραφηθεί – και δεν προβλέπουν ούτε τα απαραίτητα. Είναι έτοιμοι να κάνουν τα περσινά, όταν το καλοκαίρι έκαναν τα χατίρια των μεγαλοξενοδόχων και των εφοπλιστών, με σκόντο σε ουσιαστικά μέτρα προστασίας και αυξάνοντας την πληρότητα των πλοίων. 

Η πανδημία, όμως, είναι ακόμα εδώ και είναι σε έξαρση. Εδώ είναι και το κράτος που ορισμένοι δεν κρύβουν ότι θα ήθελαν να «βάλει μυαλό» στους νέους στις πλατείες.  Αυτό το “που είναι το κράτος;” που οι τηλεκατευθυνόμενοι “κυρ-Παντελήδες” το θυμούνται μόνο όταν το θέλουν για να δέρνει, αλλά όχι όταν πρέπει να προσλαμβάνει γιατρούς, οδηγούς, εκπαιδευτικούς.

Επί ενάμιση χρόνο ζούμε τον τοξικό συνδυασμό της κυβερνητικής ανευθυνότητας με την απροσχημάτιστη εξυπηρέτηση ταξικών συμφερόντων πέρα από κάθε υγειονομικό πρωτόκολλο.  Πρόκειται για συνδυασμό εγκληματικό. Που, τελικά, αναδεικνύεται στον πρώτο υπαίτιο μιας διαμορφούμενης κοινωνικής ψυχολογίας και συμπεριφοράς που έχει ως αποτέλεσμα εικόνες που δεν αντιστοιχούν με ό,τι συμβαίνει στα νοσοκομεία, στις ΜΕΘ, με τις εκατόμβες των θυμάτων.

Εάν έχουμε τελικά αυτό που ονομάζουν εκείνοι «ατομική ευθύνη» (εμείς θα την πούμε κοινωνική), χρειάζεται  (κι αυτό δεν είναι «υπόδειξη» αλλά ανάγκη) πέρα από την αυτονόητη αυτοπροστασία μας από τον κορωνοϊό να προστατευθούμε από τον αντικοινωνικό ατομισμό μέσα από την κοινωνική αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση, να προστατευτούμε από την υπαγορευμένη άνωθεν ευήθεια κι από την κυβερνητική αναλγησία: Η διεκδίκηση μέτρων, όχι κατασταλτικών αλλά ουσιαστικών, μέτρων στοχευμένων, είναι πλέον θέμα ζωής και θανάτου.