Ο υπουργός Εργασίας Κ. Χατζηδάκης όπου βρεθεί και όπου σταθεί δεν σταματά τις διαβεβαιώσεις για διασφάλιση του οκτάωρου με το νομοσχέδιο που φέρνει προς ψήφιση στη βουλή, με το ευφάνταστο τίτλο, Νομοσχέδιο για την προστασία της Εργασίας, και τις υποσχέσεις για τις νέες δυνατότητες προς όφελος του εργαζομένου που εξασφαλίζει το νομοσχέδιο. Σε συνέντευξη στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Ισχυρίζεται πως δημιουργεί νέες καλύτερες αμειβόμενες θέσεις εργασίας, πως με την εισαγωγή της ψηφιακής κάρτας εργασίας ελέγχεται η μαύρη εργασία, πως αναβαθμίζεται η επιθεώρηση εργασίας σε ανεξάρτητη αρχή, ότι θεσπίζονται κανόνες για την τελεργασία, ότι εισάγονται μέτρα για την παρενόχληση, γενικά το νομοσχέδιο δίνει δύναμη στον εργαζόμενο. Και βέβαια παρουσιάζονται διαστρεβλωμένα ή εξωραϊσμένα τα μέτρα που προβλέπονται σ’ αυτό όπως η θέσπιση του 10ωρου, η σύνδεση του ωραρίου και της σχέσης εργασίας με την παραγωγικότητα κάθε επιχείρησης ή κλάδου, η πλήρη απελευθέρωση των ατομικών συμβάσεων εργασίας, η αύξηση των υπερωριών έως και 150 ώρες, η παρέμβαση της κυβέρνησης και της εργοδοσίας στη λειτουργία των συνδικάτων, η καθιέρωση ηλεκτρονικών ψηφοφοριών κλπ.
Χρόνια τώρα σε όλους τους τόνους ο κυρίαρχος λόγος απαξιώνει τα εργασιακά δικαιώματα καλλιεργώντας την αντίληψη πως είναι λείψανα μιας άλλης εποχής, ανασταλτικοί παράγοντες ανάπτυξης. Η οκτάωρη εργάσιμη ημέρα θεωρείται μια ξεπερασμένη και αναποτελεσματική προσέγγιση στην εργασία που δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης, που αν και αναγνωρίζεται ως μια σημαντική κατάκτηση για την δουλειά στο εργοστάσιο, τώρα θα πρέπει να θεωρείται άνευ σημασίας. Και επιδιώκεται να ξεχαστούν οι αγώνες που έκαναν για αιώνες οι εργαζόμενοι ενάντια σε συνθήκες που απειλούσαν τη ζωή τους, από τη μάχη ενάντια στην παιδική εργασία έως την θέσπιση νόμων για την υγεία και την ασφάλεια, με τον πιο σημαντικό τον αγώνα για μικρότερο χρόνο εργασίας. Για πολλά χρόνια, οι επιχειρήσεις και η κυβέρνηση προσπαθούν να απομακρυνθούν από την οκτάωρη ημέρα εφαρμόζοντας δέκα ώρες, τετραήμερη εβδομάδα εργασίας ή άλλα εναλλακτικά προγράμματα εργασίας, χωρίς καμία αμοιβή υπερωριών ή με θολές τις προϋποθέσεις αμοιβής μετά από τις οκτώ ώρες. Κι ενώ συνεχώς επαναλαμβάνεται πως οι ισχύοντες κανόνες που διέπουν την εργασία είναι ξεπερασμένοι και άκαμπτοι, δεν υπάρχει καμιά εγγύηση, πως αν ξαναγραφεί ο εργασιακός κώδικας, οι εργαζόμενοι δεν θα χάσουν ζωτικής σημασίας δικαιώματα.
Η σκοτεινή πλευρά της ελεύθερης οικονομίας συνδέεται με τις επιβλαβείς επιπτώσεις στα εργασιακά δικαιώματα. Το άνοιγμα στο παγκόσμιο εμπόριο και τις επενδύσεις έχουν αρνητικές επιπτώσεις στα δικαιώματα των εργαζομένων, αφού διαπιστώνεται πως η αύξηση συμμετοχής στην παγκόσμια οικονομία συνοδεύεται από μειωμένη προστασία των εργαζομένων, ευρύτερες πολιτικές μεταρρυθμίσεις για τη δημιουργία ενός «φιλικού προς τις επιχειρήσεις» ρυθμιστικού περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης ευελιξίας της εργασίας ευνοϊκής για την κερδοφόρα λειτουργία των επιχειρήσεων. Τέτοια μέτρα υπήρξαν από καιρό ένα βασικό μέρος των πολιτικών που αποσκοπούν στην αύξηση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας με την υπόθεση ότι ο σεβασμός των δικαιωμάτων των εργαζομένων είναι αντίθετος με την οικονομική ανάπτυξη, με το επιχείρημα ότι οι επιχειρηματικοί και εργατικοί κανονισμοί παραβιάζουν την οικονομική ελευθερία των εργαζομένων και των εργοδοτών. Τέτοιες μεταρρυθμίσεις ξεκίνησαν στην παγκόσμια οικονομία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 και ιδίως του 1990, καθώς ηττάται ο σοσιαλισμός στις χώρες της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης και ανορθώνεται ο καπιταλισμός με τις δομές ελεύθερης αγοράς και πολλά άλλα κράτη μεταρρυθμίζουν δραστικά τις οικονομίες τους σύμφωνα με το ΔΝΤ και προγράμματα της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η χώρα μας είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής πολιτικών του ΔΝΤ σε ευρωπαϊκή χώρα.
Μια άλλη βασική πτυχή των φιλικών προς την αγορά θεσμών είναι το μικρό κράτος που παίζει λιγότερο εμφανή ρόλο στην οικονομία, γιατί σύμφωνα με το επιχείρημα, είναι λιγότερο ικανό να συσσωρεύσει ιδιωτικές επενδύσεις και να παρεμβαίνει θετικά στην οικονομία της αγοράς. Είναι απαραίτητο όμως επειδή παρέχει συγκεκριμένη προστασία σε επενδυτές και επιχειρηματίες για την περιουσία τους, ενώ όλο και περισσότερο περιορίζεται η δικαιοδοσία του για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Κι αυτό γιατί η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων μπορεί να απαιτεί κόστος, καθώς υποδηλώνει την παροχή κρατικών πόρων για την παρακολούθηση του σεβασμού αυτών των δικαιωμάτων και τη δίωξη των παραβατών, εάν είναι απαραίτητο. Δεκαετίες τώρα υποστηρίζεται ότι η ανθρώπινη ευημερία μπορεί καλύτερα να προωθηθεί μέσα σε ένα θεσμικό πλαίσιο που χαρακτηρίζεται από ελεύθερες αγορές, ελάχιστο κράτος, ελεύθερο εμπόριο, απουσία οικονομικής ρύθμισης και ισχυρά ατομικά δικαιώματα ιδιοκτησίας. Στόχος είναι η μείωση των δημόσιων δαπανών για κοινωνικές υπηρεσίες όπως η υγεία, που είδαμε τις συνέπειες με την πανδημία, και η εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των προγραμμάτων πρόνοιας και του δικτύου ασφαλείας για τους εργαζόμενους, ενώ επιβάλλονται μειώσεις φόρων προς όφελος των πλούσιων.
Η κυρίαρχη εξουσία είδε στην πανδημία την χρυσή ευκαιρία για να ισοπεδώσει εργασιακά και δημοκρατικά δικαιώματα, χρησιμοποιώντας ένα λόγο που δεν αισχύνεται να τον επενδύει με δημοκρατικές και εργατικές ευαισθησίες. Κι όλες αυτές οι αλλαγές εις βάρος των εργαζομένων δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν χωρίς την ενίσχυση του κρατικού αυταρχισμού και τη συμμαχία του με τον νεοφασισμό που με διάφορα προσωπεία διαχέεται στην κοινωνία και τα θεσμικά όργανα.
Υπάρχει μια τραγική ειρωνεία για όλο αυτό το πρόβλημα: αναπτύξαμε τεχνολογίες, μια τεράστια παγκόσμια οικονομία μας για να αυξήσουμε την παραγωγικότητα. Αλλά ποιος πραγματικά επωφελήθηκε από αυτές τις αλλαγές, εκτός από λίγους; Οι περισσότεροι εργαζόμενοι εργάζονται περισσότερο από ποτέ, παρά το ρεκόρ παραγωγικότητας και κερδοφορίας. Και τι άλλο μένει στους εργαζόμενους από αγώνες για να αποτρέψουν την ανεργία, την εξαθλίωση και τη φτώχεια να είναι το μοναδικό μας μέλλον;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου