ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ - ΛΑΪΚΑ ΣΤΡΩΜΑΤΑ
Πόσο ωφελούνται από την «παραγωγική» ανάπτυξη;
Οι υποστηρικτές του συστήματος που θέλουν να ωραιοποιούν τις πολιτικές στήριξης του κεφαλαίου και οι ποικιλόμορφοι οπορτουνιστές που υιοθετούν το σχήμα του «εξανθρωπισμένου καπιταλισμού», υποστηρίζουν ότι μέσα από την ανοδική πορεία της οικονομίας, ωφελούνται όλες οι κοινωνικές τάξεις
 MotionTeam |
Το ερώτημα μπορεί να φαίνεται εύλογο: Ωφελείται ή όχι η εργατική τάξη και οι εργαζόμενοι συνολικά, από αυτό που ονομάζουμε οικονομική ανάπτυξη, ανοδική πορεία της οικονομίας, αύξηση του ΑΕΠ, ή όπως αλλιώς μπορεί να μετρηθεί η οικονομική ανάπτυξη; Κερδίζουν ή όχι τα λαϊκά στρώματα από την επενδυτική δραστηριότητα των εργοδοτών, οι οποίοι ρίχνουν τα κεφάλαιά «τους» στην παραγωγή και σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες;
Οσοι απαντούν καταφατικά, επικαλούνται το γνωστό σχήμα που λέει ότι όταν πέφτουν κεφάλαια στην αγορά, αυξάνεται η παραγωγή, αυξάνονται οι θέσεις απασχόλησης, αυξάνεται η πίτα που υπάρχει για μοίρασμα, αυξάνονται τα εισοδήματα των εργαζομένων. Και με αυτή την αυτιστικού τύπου αλληλουχία προσπαθούσαν πάντα, προσπαθούν και σήμερα να σβήσουν τις αγεφύρωτες ταξικές διαφορές και τις ίδιες τις τάξεις, τον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του συστήματος και την ίδια την εκμετάλλευση. Επιδιώκουν να πείσουν τους εργαζόμενους ότι τελικά τα συμφέροντά τους μπορούν να ικανοποιηθούν από κοινού με την εξασφάλιση των συμφερόντων των κεφαλαιοκρατών.
Τα δεδομένα
Τα δεδομένα βέβαια είναι διαφορετικά. Ας δούμε ορισμένες πλευρές:
Πρώτον: Κινητήρια δύναμη για το σύστημα είναι το καπιταλιστικό κέρδος. Το κέρδος του κάθε ξεχωριστού καπιταλιστή και το επίπεδο των κερδών για ολόκληρη την τάξη τους αποτελεί το κριτήριο που καθορίζει τα πάντα. Και με αυτή την έννοια δεν καθορίζει μόνο την τάση για όλο και μεγαλύτερη εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης. Προσδιορίζει με πολύ μεγάλη ακρίβεια τα ίδια τα όρια της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Με δυο λόγια, η όποια ανάπτυξη, η εμφάνιση δηλαδή ανοδικών ποσοστών στο ΑΕΠ της χώρας, είναι απόλυτα εξαρτημένη και υποταγμένη στην κερδοφορία του κεφαλαίου. Στο βαθμό που από την παραγωγική δραστηριότητα υπάρχει κέρδος για τον κεφαλαιοκράτη θα υπάρχει παραγωγική διαδικασία. Αν για οποιοδήποτε λόγο η παραγωγή δεν του προσφέρει το αναμενόμενο κέρδος, τότε κάνει αλλιώς τα κουμάντα του. Αναζητά άλλες εναλλακτικές λύσεις για την κερδοφορία του. Σε άλλους παραγωγικούς κλάδους ή σε άλλους τομείς της παραγωγής, ενδεχόμενα να βρει διέξοδο σε άλλης μορφής οικονομική δραστηριότητα (υπηρεσίες). Και αν όλα αυτά δεν του προσφέρουν προσοδοφόρες λύσεις, τότε βάζει στραβά το καπελάκι του και συνεχίζει την επιχειρηματική του δραστηριότητα εκτός συνόρων.
Δεύτερον: Εξόχως διδακτική είναι η εμπειρία από όλα τα προηγούμενα χρόνια. Μια περίοδο που οι κυβερνώντες (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) καυχιόνταν ότι η Ελλάδα εμφανίζει ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ, που καθιστούσαν τη χώρα να κατέχει πρωταγωνιστική θέση σχεδόν σε παγκόσμιο επίπεδο. Κι όμως, μιλάμε για μια περίοδο που μπορεί πράγματι το ΑΕΠ να εμφάνισε υψηλούς ρυθμούς ανόδου, ωστόσο αυτά τα χρόνια σηματοδοτήθηκε το μαζικό και βίαιο ξεκλήρισμα των μικρομεσαίων αγροτών, η τεράστια πτώση της αγροτικής παραγωγής, η σημαντική συρρίκνωση παραδοσιακών κλάδων της βιομηχανικής μεταποίησης (κλωστοϋφαντουργία, ένδυση, υπόδηση, έπιπλο, ναυπηγεία κλπ.).
Τρίτον: Η εμπειρία από την περίοδο των υψηλών ρυθμών ανόδου του ΑΕΠ αποδεικνύει ότι η πολυδιαφημιζόμενη ανάπτυξη (αυτή που υποτίθεται ότι θα προσφέρει οφέλη στους εργαζόμενους) «πάτησε» πάνω σε μια πολιτική γενικευμένης επίθεσης σε βάρος των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Απόδειξη του αποπροσανατολιστικού ρόλου που παίζουν εκείνοι που μιλούν για «ενιαίο συμφέρον», που δήθεν έχουν οι κεφαλαιοκράτες και οι εργαζόμενοι από τους ανοδικούς ρυθμούς της οικονομίας, είναι ακριβώς το γεγονός ότι όλη η περίοδος των ανοδικών ρυθμών συνδυάστηκε με τις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις και από τη σκοπιά των εργαζομένων ήταν περίοδος: Συνεχούς και διευρυνόμενης πολιτικής λιτότητας στα εισοδήματά τους. Ανατροπής των εργασιακών σχέσεων. Υψηλής ανεργίας. Ελαστικών σχέσεων εργασίας με τεράστια ποσοστά υποαπασχόλησης και ανασφάλιστης εργασίας. Ηταν περίοδος ανατροπών στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης και των συντάξεων, με αύξηση των ορίων ηλικίας και μείωση των συνταξιοδοτικών αποδοχών. Ηταν περίοδος παραπέρα εμπορευματοποίησης της Υγείας, της Παιδείας, του Πολιτισμού. Περίοδος σημαντικής αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης των μισθωτών και συνταξιούχων. Ολα τα χρόνια της περιβόητης οικονομικής ανόδου ήταν περίοδος δανειακής υπερχρέωσης των νοικοκυριών και έντασης της καθημερινής ανασφάλειας των λαϊκών νοικοκυριών.
Διαρκές χάσμα
Κοντολογίς: Το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στις τάξεις των εκμεταλλευτών και των εκμεταλλευομένων δεν καθορίζεται από τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας, ούτε από το μέγεθος των επενδύσεων που κάνουν οι καπιταλιστές. Η ίδια η ζωή και η ιστορική πείρα αποδεικνύουν ότι οι ταξικές διαφορές ή η εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, με σκοπό την απόσπαση του επιχειρηματικού κέρδους, δεν ακολουθούν κάποια ανάλογη-αντίστοιχη πορεία με τους οικονομικούς δείκτες. Και το βασικό: Εφόσον η φύση του κεφαλαίου είναι η αρπαγή (η ιδιοποίηση) όλο και μεγαλύτερου μέρους από τον πλούτο που παράγουν οι εργαζόμενοι, η όξυνση των ταξικών αντιθέσεων και μάλιστα η συνεχής όξυνση των αντιθέσεων αυτών αποκτά νομοτελειακό χαρακτήρα. Με αυτή την έννοια η τάση που κυριαρχεί στον καπιταλισμό είναι η κλιμακούμενη λεηλασία των λαϊκών εισοδημάτων, η διαρκής μείωση των μισθών, προκειμένου να εξασφαλίζονται τα υπερκέρδη του κεφαλαίου και μάλιστα ανεξάρτητα από την ανοδική ή μη πορεία της οικονομίας. Μάλιστα και σε περιόδους που το λαϊκό κίνημα των εργαζομένων καταφέρνει και αποσπά κατακτήσεις, αυτό καθόλου δε σημαίνει ότι αμβλύνεται η εκμετάλλευση ή ότι αλλάζει η εκμεταλλευτική ουσία των παραγωγικών σχέσεων. Ασε που ακόμα και αυτές οι κατακτήσεις αποτελούν για το κεφάλαιο ανοιχτούς λογαριασμούς οι οποίοι κάποτε πρέπει να κλείσουν. Οπως πάνω - κάτω γίνεται και στις μέρες μας.
Αυτοί που μιλούν για αναπτυξιακές πολιτικές και ιδιωτικές επενδύσεις, επιδιώκουν την εξασφάλιση περισσότερων δημόσιων πόρων για τη στήριξη των μεγαλοεπιχειρηματιών. Δεν τους φτάνουν οι τόσοι και τόσοι «αναπτυξιακοί νόμοι» που προσφέρουν στους επιχειρηματικούς ομίλους δωρεάν χρήμα που αντιστοιχεί στο 60 και 70% των εμφανιζόμενων επενδύσεων. Δεν τους φτάνει ότι το κράτος πληρώνει για τους νεοπροσλαμβανόμενους. Ούτε η χρηματοδότηση των ασφαλιστικών εισφορών. Ούτε οι φορολογικές απαλλαγές. Ούτε οι «συμπράξεις», από τις οποίες κάποιοι τσεπώνουν δεκάδες δισεκατομμύρια. Ούτε οι ελαστικές μορφές απασχόλησης. Εκείνο που θέλουν είναι παράλληλα με τα αντιλαϊκά μέτρα (εισοδηματικά, κοινωνικοασφαλιστικά, εργασιακά) που καθιστούν την εργατική δύναμη ακόμα πιο φτηνή, να συνεχιστεί το όργιο της δωρεάν χρηματοδότησης των μεγαλοεπιχειρηματιών, ώστε να ξεκινήσει ένας νέος κύκλος λεηλασίας του κοινωνικού πλούτου, προκειμένου να διευκολυνθεί η κερδοφορία και συγκέντρωση των κεφαλαίων.
Οσοι, εξ ονόματος των εργαζομένων ασκούν κριτική στην αντιδραστική πολιτική της κυβέρνησης, επειδή τάχα δε συνοδεύεται από μέτρα που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη, είναι βέβαιο πως γνωρίζουν πολύ καλά ότι από αυτού του είδους την ανάπτυξη οι μόνοι που κερδίζουν είναι το μεγάλο κεφάλαιο και οι εκπρόσωποί του. Θέλοντας όμως να εξουδετερώσουν την λαϊκή αγανάκτηση, να κάμψουν τις αντιδράσεις των εργαζομένων, να κερδίσουν χρόνο, αντί για τη φάκα του εγκλωβισμού στο σύστημα και της ακόμα μεγαλύτερης εκμετάλλευσης, «δείχνουν» το τυράκι των υποτιθέμενων θέσεων εργασίας, που εδώ και χρόνια τις υπόσχονται, αλλά δεν μπορεί να τις προσφέρει το σύστημά τους. Από τη στιγμή που η ύπαρξη του κεφαλαίου στηρίζεται στην όλο και εντονότερη εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης, στην περισσότερη απλήρωτη εργασία, στη μεγαλύτερη υπεραξία που καρπώνονται οι καπιταλιστές από το μόχθο των εργαζομένων, είναι εντελώς αποπροσανατολιστικό και αντιδραστικό να ταυτίζουμε την πολιτική της καπιταλιστικής ανάπτυξης με τα συμφέροντα των εργαζομένων.
Τα συμφέροντα των εκμεταλλευτών της εργοδοσίας δεν μπορεί να ταυτίζονται με εκείνα των εκμεταλλευομένων εργαζομένων. Κινούνται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση. Και στο βαθμό που κατανοηθεί ότι η κρίση που διανύουμε είναι μια οικονομική καπιταλιστική κρίση, που αποκαλύπτει τα ιστορικά όρια του συστήματος, πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι μοναδική προοπτική και διέξοδος για τις λαϊκές μάζες στο σύνολό τους, είναι τελικά η απαλλαγή από το ίδιο το σύστημα και τον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του.
Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
6/11/2011
-- Αποκαλύπτει την ανάγκη για τον άλλο δρόμο ανάπτυξης
26/10/2010
-- Αλλος δρόμος ανάπτυξης
17/8/2010
-- Περί ...ανάπτυξης
27/1/2008
-- Ζητούμενο η ανατροπή αυτής της πολιτικής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου