Για τις νομοτέλειες στη σοσιαλιστική οικονομία *
 |
Μιλώντας για «ολόκληρη την επαναστατική μεταβατική περίοδο προς τον κομμουνισμό», θεωρούμε ότι πρέπει να βλέπουμε την ενότητά της, ανεξάρτητα από επιμέρους στάδια, φάσεις ανάπτυξης αυτού του περάσματος: Είτε είναι η πρώτη περίοδος που επιχειρείται η διαμόρφωση του σοσιαλιστικού τρόπου παραγωγής, ενώ συνυπάρχουν και άλλοι τρόποι παραγωγής ως κατάλοιπα ή ως συμπληρωματικοί, και με ανοχή ορισμένων καπιταλιστικών σχέσεων (π.χ., περίοδος ΝΕΠ). Είτε είναι σε περίοδο που επιχειρείται η επέκταση και κυριαρχία του σοσιαλιστικού τρόπου παραγωγής στη διαπάλη του με τις επιβιώσεις άλλων τρόπων παραγωγής, π.χ., μικρή εμπορευματική παραγωγή ή ακόμα και μικρή συνεταιριστική παραγωγή, που υπάρχει κυρίως στην αγροτική οικονομία. Είτε είναι σε περίοδο που οι ανάγκες περάσματος από μια κατώτερη μορφή σοσιαλιστικών σχέσεων σε μια ανώτερη συνδυάζεται με γενικότερα προβλήματα συσχετισμού δυνάμεων στη διαπάλη του σοσιαλισμού - κομμουνισμού με το διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.
Η «αγνόηση» των νόμων που δρουν αντικειμενικά μπορεί να εκφραστεί είτε με τη λαθεμένη αντίληψη, την αυταπάτη, είτε τη συνειδητή επιλογή για «ριζικό μετασχηματισμό» των νόμων πάνω στη βάση της σχεδιασμένης οικονομίας. Ο Ι. Στάλιν σημειώνει:
«Λένε ότι η ανάγκη της ισόμετρης (αναλογικής) ανάπτυξης της λαϊκής οικονομίας της χώρας μας δίνει τη δυνατότητα στη σοβιετική εξουσία να εκμηδενίσει τους οικονομικούς νόμους που υπάρχουν και να δημιουργήσει καινούριους. Αυτό είναι ολότελα λάθος. Δεν επιτρέπεται να συγχέουμε τα χρονιάτικα και τα πεντάχρονα πλάνα μας με τον αντικειμενικό νόμο της ισόμετρης αναλογικής ανάπτυξης της λαϊκής οικονομίας. Ο νόμος της ισόμετρης ανάπτυξης της λαϊκής οικονομίας ξεπρόβαλε σαν αντίβαρο στο νόμο του ανταγωνισμού και της αναρχίας της παραγωγής που επικρατεί στον καπιταλισμό. Ξεπρόβαλε πάνω στη βάση της κοινωνικοποίησης των μέσων παραγωγής, αφού προηγούμενα ο νόμος του ανταγωνισμού και της αναρχίας στην παραγωγή έπαψε να ισχύει. Μπήκε σ' ενέργεια, γιατί η σοσιαλιστική λαϊκή οικονομία μπορεί να λειτουργήσει μονάχα πάνω στη βάση του οικονομικού νόμου της ισόμετρης ανάπτυξης της λαϊκής οικονομίας. Αυτό σημαίνει ότι ο νόμος της ισόμετρης ανάπτυξης της λαϊκής οικονομίας δίνει τη δυνατότητα στα όργανά μας, που εκπονούν τα σχέδια, να σχεδιάζουν σωστά την κοινωνική παραγωγή.
 |
Η εμπορευματική παραγωγή και ο νόμος της αξίας στο σοσιαλισμό, κατώτερη βαθμίδα του κομμουνισμού
Ο Ι. Στάλιν θέτει ένα ερώτημα, περισσότερο ρητορικά, για ένα πρόβλημα που έθεσε η ίδια η όξυνση της ταξικής πάλης στη Ρωσία και το απάντησε θεωρητικά και πρακτικά ο Λένιν.
«Ομως, να ποιο είναι το πρόβλημα: Τι πρέπει να κάνουν το προλεταριάτο και το κόμμα του, αν υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες για την κατάληψη της εξουσίας και την ανατροπή του καπιταλισμού σε τούτη ή σ' εκείνη τη χώρα, ανάμεσα δε σ' αυτές και στη χώρα μας, όπου ο καπιταλισμός στη μεν βιομηχανία έχει συγκεντρώσει μέχρι τέτοιο βαθμό τα μέσα παραγωγής, ώστε είναι δυνατό αυτά να απαλλοτριωθούν και να γίνουν κτήμα της κοινωνίας, όπου, όμως, η αγροτική οικονομία, παρά την ανάπτυξη του καπιταλισμού, είναι σε τέτοιο βαθμό ακόμα κατακερματισμένη και μοιρασμένη ανάμεσα σε πολυάριθμους μικρούς και μεσαίους ιδιοκτήτες - παραγωγούς, ώστε να μην παρουσιάζεται δυνατότητα να μπαίνει ζήτημα για μια απαλλοτρίωση αυτών των κτημάτων των παραγωγών;».
Και συνεχίζει:
«Η απάντηση του Λένιν μπορεί με λίγα λόγια να συνοψιστεί έτσι:
α) Να μην αφήνουμε να χάνονται ευνοϊκές συνθήκες για την κατάληψη της εξουσίας, το προλεταριάτο να παίρνει την εξουσία, δίχως να περιμένει μέχρι τη στιγμή, όπου ο καπιταλισμός θα έχει πετύχει να καταστρέψει τα πολυάριθμα εκατομμύρια των μικρών και μεσαίων ατομικών παραγωγών.
β) Να απαλλοτριώνουμε τα μέσα παραγωγής στη βιομηχανία και να τα παραδίνουμε σε κοινωνική ιδιοκτησία.
γ) Οσον αφορά τους μικρούς και μεσαίους ατομικούς παραγωγούς, να τους ενώνουμε βαθμιαία σε παραγωγικούς συνεταιρισμούς, δηλαδή σε μεγάλες αγροτικές επιχειρήσεις, τα κολχόζ.
δ) Να αναπτύσσουμε στο έπακρο τη βιομηχανία και να εισαγάγουμε στα κολχόζ την εκσυγχρονισμένη τεχνική βάση της μεγάλης παραγωγής, επιπλέον να μην τα απαλλοτριώνουμε, αλλά, αντίθετα, να τα εφοδιάζουμε εντατικά με τα καλύτερα τρακτέρ και άλλες μηχανές.
ε) Για την οικονομική σύνδεση της πόλης και του χωριού, της βιομηχανίας και της αγροτικής οικονομίας, να διατηρήσουμε για ένα ορισμένο διάστημα την εμπορευματική παραγωγή (ανταλλαγή μέσω αγοράς και πώλησης), σαν τη μοναδικά παραδεκτή για τους αγρότες μορφή των οικονομικών δεσμών με την πόλη και να αναπτύξουμε όσο παίρνει το σοβιετικό εμπόριο, το κρατικό και το συνεταιριστικό - κολχόζνικο, εκτοπίζοντας από την κυκλοφορία των εμπορευμάτων όλους τους καπιταλιστές κάθε λογής.
Η ιστορία της σοσιαλιστικής μας οικοδόμησης αποδείχνει πως αυτός ο δρόμος ανάπτυξης, που χαράχτηκε από τον Λένιν, δικαιώθηκε πέρα για πέρα.
Δε χωράει αμφιβολία ότι για όλες τις καπιταλιστικές χώρες, που έχουν μια περισσότερο ή λιγότερο πολυάριθμη τάξη μικρών και μεσαίων παραγωγών, αυτός ο δρόμος ανάπτυξης είναι ο μοναδικά δυνατός και σκόπιμος για τη νίκη του σοσιαλισμού».
Επομένως, όσο διατηρείται η εμπορευματική παραγωγή και ένα μέρος της κατανομής γίνεται ανάλογα με την «προσφερόμενη εργασία», διατηρείται σε λειτουργία και ο νόμος της αξίας.
Ο συγγραφέας του έργου επισημαίνει, κατά τη γνώμη μας σωστά, σε ποιους τομείς της παραγωγής έχει καταργηθεί η εμπορευματική παραγωγή: Στην παραγωγή μέσων παραγωγής, που χρησιμοποιούνται, τόσο στη βιομηχανία, όσο και στην αγροτική παραγωγή. Η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και της γης - με την κρατική μορφή της κοινωνικής ιδιοκτησίας - εξασφαλίζει και την κατάργηση της μισθωτής εργασίας ως εμπόρευμα.
Εμπορευματική μορφή παίρνουν τα προϊόντα ατομικής κατανάλωσης, η ανταλλαγή προϊόντων παραγωγής ανάμεσα στους δυο τομείς της οικονομίας - τη βιομηχανία και την αγροτική οικονομία. Ταυτόχρονα, διατηρείται η εμπορευματική μορφή για τα μέσα παραγωγής και τα προϊόντα που μπαίνουν στο εξωτερικό εμπόριο. Ακριβώς αυτή η εμπορευματική μορφή των μέσων παραγωγής που γίνονται αντικείμενα εξωτερικού εμπορίου είναι που έκανε, τόσο τον Λένιν, όσο και τον Στάλιν να επιμένουν στο κρατικό μονοπώλιο του εξωτερικού εμπορίου, ακόμη και στις συνθήκες της ΝΕΠ, δηλαδή σε συνθήκες ορισμένης ανοχής, ορισμένων παραχωρήσεων προς την καπιταλιστική παραγωγή.
Σε αυτή τη βάση, ο νόμος της αξίας στο σοσιαλισμό «δεν περιορίζεται στη σφαίρα της εμπορευματικής κυκλοφορίας. Επεκτείνεται, επίσης, στην παραγωγή. Είναι αλήθεια ότι ο νόμος της αξίας δεν παίζει ρυθμιστικό ρόλο στη σοσιαλιστική μας παραγωγή, παρ' όλα αυτά, όμως, επιδρά πάνω στην παραγωγή κι αυτό δεν μπορεί να μην το πάρει κανείς υπόψη του στη διεύθυνση της παραγωγής. Το γεγονός είναι ότι τα καταναλωτικά προϊόντα που είναι απαραίτητα για να αναπληρώσουν την εργατική δύναμη που ξοδεύεται στη διάρκεια της παραγωγής, παράγονται στη χώρα μας και πραγματοποιούνται σαν εμπορεύματα, που υπόκεινται στην ενέργεια του νόμου της αξίας. Κι εδώ ακριβώς γίνεται φανερή η επίδραση του νόμου της αξίας πάνω στην παραγωγή. Σε σχέση μ' αυτό, στις επιχειρήσεις έχουν πρακτική σημασία ζητήματα τέτοια, όπως είναι το ζήτημα του οικονομικού προϋπολογισμού και της αποδοτικότητας, το ζήτημα του κόστους της παραγωγής, το ζήτημα των τιμών κλπ. Για το λόγο αυτό, οι επιχειρήσεις μας δεν μπορούν να ενεργούν και δεν πρέπει να ενεργούν δίχως να παίρνουν υπόψη τους το νόμο της αξίας»...
Ορισμένα ζητήματα της θεωρίας και της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης για την υπεράσπιση του σοσιαλισμού στο φως των δεδομένων της μετέπειτα πολιτικής πρακτικής
Πρώτο: Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Στάλιν υπερασπίζεται την προτεραιότητα στην παραγωγή μέσων παραγωγής, σε σχέση με την παραγωγή μέσων κατανάλωσης.
«Είναι φανερό ότι βαδίζοντας στα ίχνη αυτών των συντρόφων, θα μας χρειαζόταν να αρνηθούμε την προτεραιότητα στην παραγωγή μέσων παραγωγής, για όφελος της παραγωγής μέσων κατανάλωσης. Και τι σημαίνει να αρνηθούμε την προτεραιότητα στην παραγωγή μέσων παραγωγής; Σημαίνει να εκμηδενίσουμε τη δυνατότητα αδιάκοπης επέκτασης της λαϊκής μας οικονομίας, γιατί θα ήταν αδύνατο να πραγματοποιούμε αδιάκοπη επέκταση της λαϊκής οικονομίας, δίχως να δίνουμε συγχρόνως προτεραιότητα στην παραγωγή μέσων παραγωγής.
Οι σύντροφοι αυτοί ξεχνάνε ότι ο νόμος της αξίας μπορεί να είναι ρυθμιστής της παραγωγής μονάχα στον καπιταλισμό, όταν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, όταν υπάρχει ανταγωνισμός, αναρχία στην παραγωγή, κρίσεις υπερπαραγωγής. Ξεχνούν ότι η σφαίρα ενέργειας του νόμου της αξίας είναι σ' εμάς περιορισμένη, επειδή υπάρχει κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, επειδή ενεργεί ο νόμος της ισόμετρης ανάπτυξης της λαϊκής οικονομίας, επομένως είναι περιορισμένη και από τα χρονιάτικα και πεντάχρονα πλάνα μας, είναι μια κατά προσέγγιση αντανάκλαση των απαιτήσεων του νόμου αυτού».
Το ζήτημα αυτό απασχόλησε και το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ, το 1956, μετά το θάνατο του Στάλιν. Παρά τη διαπάλη που αναπτύχθηκε, έγινε κατορθωτό να κρατηθεί η προτεραιότητα στην παραγωγή μέσων παραγωγής. Επιλογή που δεν ερχόταν σε αντίθεση με την ανάγκη διεύρυνσης της παραγωγής μέσων κατανάλωσης, με την εξασφάλιση ολοένα και σε ευρύτερη κλίμακα της κοινωνικής ευημερίας. Επιλογή που συνειδητοποιούσε το ρόλο της διευρυμένης εφαρμογής των νεότατων τεχνολογικών επιτευγμάτων στην παραγωγή, σαν απαραίτητο όρο για την ανάπτυξη της παραγωγικότητας της εργασίας και της κοινωνικής ευημερίας.
Η αντίληψη αυτή σταδιακά αποδυναμωνόταν κάτω και από την πίεση ορισμένων υπαρκτών ελλείψεων σε προϊόντα της ελαφράς βιομηχανίας και τη στεγαστική ανοικοδόμηση. Στο Σχέδιο της ΚΕ του ΚΚΣΕ για το 26ο Συνέδριο «Βασικές κατευθύνσεις για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της ΕΣΣΔ 1981 - 1985 - 1990» στον απολογισμό του 10ου πεντάχρονου πλάνου αναφέρεται: «Τα 4/5 του εθνικού εισοδήματος χρησιμοποιήθηκαν άμεσα στην κατανάλωση του πληθυσμού, στη στεγαστική και στην κοινωνικοπολιτική ανοικοδόμηση». Με δεδομένο ότι αναγνωριζόταν η ανάγκη της «επιτάχυνσης της επιστημονικοτεχνικής προόδου και το πέρασμα της οικονομίας στο δρόμο της εντατικής ανάπτυξης», φαίνεται ότι στην πράξη δεν εξασφαλίστηκαν οι ανάλογοι πόροι προς αυτήν την κατεύθυνση.
Δεύτερο: Σημαντικό ζήτημα θεωρητικού προβληματισμού και έκφρασης οικονομικής πολιτικής στο σοσιαλισμό αποτελεί το εξής: Πώς θα διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για την εμφάνιση ενός καθολικού παραγωγικού τομέα, που θα έχει δικαίωμα να διαθέτει ολόκληρη την παραγωγή καταναλωτικών προϊόντων της χώρας. Πώς η εμπορευματική κυκλοφορία μαζί με τη «χρηματική οικονομία» θα εξαφανιστεί σαν στοιχείο άχρηστο της λαϊκής οικονομίας.
Ο Στάλιν το θέτει ως ζήτημα ειδικό, που απαιτεί ξεχωριστή εξέταση:
«Με ποιον τρόπο θα δημιουργηθεί ο ένας ενιαίος τομέας, μέσω, άραγε, της απλής απορρόφησης του κολχόζνικου τομέα από τον κρατικό τομέα, πράγμα που είναι λίγο απίθανο (γιατί αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν απαλλοτρίωση των κολχόζ), είτε, άραγε, μέσω της δημιουργίας ενός ενιαίου δημόσιου οικονομικού οργάνου (όπου θα αντιπροσωπεύονται η κρατική βιομηχανία και τα κολχόζ) με τη δικαιοδοσία στην αρχή να υπολογίζει ολόκληρη την παραγωγή καταναλωτικών προϊόντων της χώρας και με την πάροδο του χρόνου να καθορίζει, επίσης, και τη διάθεση της παραγωγής, της ανταλλαγής, ας πούμε, των προϊόντων - αυτό είναι ένα ζήτημα ειδικό που απαιτεί ξεχωριστή εξέταση».
Το ζήτημα αυτό δικαιολογημένα θα έπρεπε να αποτελέσει αντικείμενο θεωρητικής μελέτης, που θα καθόριζε και την ανάλογη πολιτική πρακτική στην κατεύθυνση της ανάπτυξης των προϋποθέσεων για την πορεία προς τον κομμουνισμό.
Ορισμένες θέσεις του Στάλιν για κριτική προσέγγιση στο φως των αντεπαναστατικών ανατροπών
Πρώτο: Μια από τις θέσεις του Στάλιν, σχετικά με τη λειτουργία του νόμου της αξίας στο μακρόχρονο επαναστατικό μεταβατικό πέρασμα από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό, νομίζουμε ότι χρειάζεται να συγκεντρώσει την κριτική μελέτη και διερεύνηση, στο φως των δεδομένων της ανάπτυξης της αντεπανάστασης στην ΕΣΣΔ και της ανατροπής του σοσιαλιστικού συστήματος.
Ο Στάλιν κριτικάροντας, κατά τη γνώμη μας σωστά, την άποψη ότι «η εμπορευματική παραγωγή πάντα κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες πρέπει να οδηγεί, και υποχρεωτικά οδηγεί, στον καπιταλισμό», υποστηρίζει ότι «αυτό δεν είναι σωστό. Δε συμβαίνει ούτε πάντα, ούτε κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες». «Η εμπορευματική παραγωγή οδηγεί στον καπιταλισμό μονάχα, όταν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, όταν η εργατική δύναμη προσφέρεται στην αγορά σαν εμπόρευμα, που ο καπιταλιστής μπορεί να το αγοράσει και να το εκμεταλλευτεί στην εξέλιξη της παραγωγής, όταν, επομένως, υπάρχει στη χώρα το σύστημα της εκμετάλλευσης των μισθωτών εργατών από τους καπιταλιστές».
θα διακρίναμε, ίσως, κάποια υποτίμηση στη δυνατότητα να υπάρξει έστω περιορισμένης δράσης εμπορευματική παραγωγή στο σοσιαλισμό, να αναζωογονηθούν συνθήκες κερδοσκοπίας και διεκδίκησης ατομικής ιδιοκτησίας σε μέσα παραγωγής, επομένως και να διασαλευτεί η κατοχύρωση της κατάργησης της εκμετάλλευσης, με δεδομένο ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για πλήρη σοσιαλιστική ιδιοκτησία σε όλα τα μέσα παραγωγής.
Δεύτερο: Αξίζουν κριτικής μελέτης ορισμένες θέσεις του συγγραφέα σχετικά με το διεθνή συσχετισμό των δυνάμεων ανάμεσα στο σοσιαλισμό και τον καπιταλισμό, που κλίνουν, θα λέγαμε, προς μια υποτίμηση του δεύτερου.
Το «Σχέδιο Μάρσαλ» εμφανίζεται μάλλον ως όπλο άμυνας κι όχι επιθετικής στρατηγικής του διεθνούς ιμπεριαλισμού, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, για τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση της διεθνούς καπιταλιστικής αγοράς. Μάλλον δεν ερμηνεύονται αντικειμενικά και οι λόγοι «αποκλεισμού» της ΕΣΣΔ, της Κίνας και των ευρωπαϊκών λαϊκοδημοκρατικών χωρών από το «Σχέδιο Μάρσαλ», παρ' όλο που σωστά εκτιμάται το αποτέλεσμα αυτού του «αποκλεισμού». «Αποκλεισμός», που ώθησε στην ανάγκη για αναπτυγμένους ρυθμούς ανόρθωσης στην ΕΣΣΔ και στη βοήθεια που έδινε προς τις ευρωπαϊκές λαϊκοδημοκρατικές χώρες.
Σαν συμπέρασμα, ίσως πρέπει να τονιστεί η ανάγκη διαμόρφωσης προϋποθέσεων επάρκειας του σοσιαλιστικού συστήματος, ώστε να μην εξαρτάται από εισαγωγές σημαντικών προϊόντων από την καπιταλιστική αγορά.
Ακόμη, διαφαίνεται μια υπερεκτίμηση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων σε εποχή έντασης της ταξικής πάλης ανάμεσα στα δύο συστήματα, το καπιταλιστικό και το σοσιαλιστικό. Μια υπερεκτίμηση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, που οδηγεί σε υποτίμηση της διεθνούς στρατηγικής του ιμπεριαλισμού.
«Είναι δυνατόν ποτέ να υποθέσουμε ότι θα υπομένουν ατελείωτα τη σημερινή κατάσταση, όταν οι Αμερικανοί κάτω απ' το θόρυβο της "βοήθειας" σύμφωνα με τη γραμμή του "Σχεδίου Μάρσαλ" εισχωρούν βαθιά στην οικονομία της Αγγλίας και της Γαλλίας, προσπαθώντας να τις μετατρέψουν σε εξάρτημα της οικονομίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, όταν το αμερικάνικο κεφάλαιο αρπάζει τις πρώτες ύλες και τις αγορές κατανάλωσης στις αγγλογαλλικές αποικίες και προξενεί μ' αυτόν τον τρόπο καταστροφή στα υψηλά κέρδη των Αγγλογάλλων καπιταλιστών; Δε θα 'ταν πιο σωστό να πούμε ότι η καπιταλιστική Αγγλία, και αμέσως ύστερα απ' αυτήν η καπιταλιστική Γαλλία, θα βρεθούν τελικά αναγκασμένες ν' αποσπαστούν από το αγκάλιασμα των ΗΠΑ και να έρθουν σε σύγκρουση μαζί τους, για να εξασφαλίσουν μια ανεξάρτητη θέση και, φυσικά, υψηλά κέρδη;».
Λίγα χρόνια μετά το θάνατο του Ι. Στάλιν, στο 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ, εκφράζεται καθαρά η λαθεμένη εκτίμηση του συσχετισμού των δυνάμεων στην καπιταλιστική Ευρώπη και συνδέεται με λαθεμένες αντιλήψεις για τις δυνατότητες χρησιμοποίησης των λαϊκών κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών για ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.
Προκλήσεις για το μέλλον
Τα ζητήματα θεωρίας που θίγει ο Ι. Στάλιν στο έργο του Οικονομικά προβλήματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ αξίζει να μελετηθούν, σε σχέση με το πώς αναπτύσσεται η ιδεολογικοπολιτική διαπάλη μέσα στο κόμμα, σε όλη τη μεταγενέστερη πορεία του, μέχρι και την επικράτηση της «περεστρόικα» και της αντεπαναστατικής ανατροπής. Η συγκριτική μελέτη της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης μπορεί να γίνει σε σχέση με την περίοδο της δεκαετίας του '60, με την περίοδο των προβληματισμών επί της ηγεσίας του Γ. Αντρόποφ και σε σχέση με την «περεστρόικα». Μπορεί ακόμη να μελετηθεί συγκριτικά και με την προγενέστερη περίοδο του τέλους της δεκαετίας του '20 - αρχών της δεκαετίας του '30.
Πιστεύουμε ότι τα συμπεράσματα θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της επαναστατικής θεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού - κομμουνισμού, ιδιαίτερα όσον αφορά τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, σε διάφορα πεδία της θεωρίας στην Πολιτική Οικονομία του Σοσιαλισμού, στην ανάλυση των αντιθέσεων της επαναστατικής μεταβατικής κοινωνίας από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό και την ανάπτυξη της θεωρίας για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό, στη θεωρία για το κόμμα, για την επαναστατική εργατική εξουσία.
*Από τον πρόλογο στο βιβλίο του Στάλιν «Οικονομικά προβλήματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ», έκδοση «Σύγχρονη Εποχή»
Της
Ελένης ΜΠΕΛΛΟΥ
Ελένης ΜΠΕΛΛΟΥ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
29/8/2010
-- EKTIMHΣEIΣ ΓIA THN OIKONOMIA ΣTHN ΠOPEIA THΣ ΣOΣIAΛIΣTIKHΣ OIKOΔOMHΣHΣ ΣTHN EΣΣΔ
8/11/2009
-- Eκτιμήσεις για την οικονομία στην πορεία της σοσαλιστικής οικοδόμησης
12/2/2009
-- Ο σοσιαλισμός και οι διαστρεβλώσεις του
19/10/2008
-- ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου