ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ «ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ»

«Ναυαρχίδα» διείσδυσης των μονοπωλίων στον πολιτισμό

ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΛΑ.Ο.Σ. παρέδωσαν «γην και ύδωρ» στο Ιδρυμα Νιάρχου

Από παλαιότερη διαμαρτυρία εργαζομένων της Λυρικής Σκηνής ενάντια στην εκχώρηση

Eurokinissi

Η ολοκληρωτική μετατροπή του πολιτιστικού τομέα του τόπου μας σε πεδίο καπιταλιστικής κερδοφορίας και ιδεολογικής χειραγώγησης, αποτελεί κύριο στόχο της πολιτικής που ασκείται, ολοένα και εντονότερα τις τελευταίες δεκαετίες, από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Μια πολιτική, που σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης συγκεκριμενοποιήθηκε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, πριν από 20 χρόνια. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα διείσδυσης μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων στο πολιτιστικό τοπίο, με σκοπό την άλωσή του, αποτελεί το «Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος» - «ναυαρχίδα» της σύμπραξης δημοσίου - ιδιωτικού τομέα στο χώρο του πολιτισμού, όπου θα ανεγερθούν τα νέα κτίρια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) και της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

Σε περίοδο προεκλογική, τις τελευταίες μέρες, διάφορα ΜΜΕ, ηλεκτρονικά και μη, ανάμεσά τους και η δημόσια τηλεόραση, «θυμήθηκαν» τη μεγάλη «ευεργεσία» που συντελείται στο Φαληρικό Δέλτα. Και μιας και δεν είχαν τίποτα νεότερο να πουν, η «ενημέρωσή» τους περιορίστηκε στις... εργασίες εκσκαφής που συνεχίζονται! Οι ίδιοι, λέξη δεν έχουν ψελλίσει όλα αυτά τα χρόνια για την ουσία του πράγματος: για τη σύμβαση υποτέλειας μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Ιδρύματος Νιάρχου, που ψηφίστηκε εσπευσμένα στη Βουλή (23/7/2009) από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΛΑ.Ο.Σ., βάσει της οποίας εκχωρήθηκαν στο ίδρυμα του εφοπλιστικού ομίλου, δύο κορυφαίοι πολιτιστικοί οργανισμοί του τόπου μας, καθώς και μια έκταση 238 στρεμμάτων στο Φαληρικό Δέλτα, ανυπολόγιστης αξίας, που θα μπορούσε να διαμορφωθεί σε σημαντικό πνεύμονα πρασίνου για όλη την ευρύτερη περιοχή.

Πίσω από τη βιτρίνα, όροι υποτέλειας...

Ολα αυτά με το άλλοθι της δήθεν «ευεργεσίας» των 450 εκατομμυρίων ευρώ, που θα καταβάλει το Ιδρυμα για την κατασκευή του Κέντρου Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος», το οποίο σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα πρέπει να είναι έτοιμο μέχρι το τέλος του 2015. Οπως μαθαίνουμε, σύντομα αναμένεται η επιλογή του γενικού εργολάβου του έργου, για το οποίο έχουν δηλώσει συμμετοχή διεθνείς και ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες και όμιλοι.

Κατηγορηματικά αντίθετο το ΚΚΕ

Το ΚΚΕ, που εξαρχής ήταν κατηγορηματικά αντίθετο στην πολυδιαφημισμένη «ευεργεσία», κατήγγειλε τη σύμβαση εκχώρησης στο Ιδρυμα Νιάρχου, τονίζοντας ότι «είναι ψεύτικοι οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης ότι η κύρωση της σύμβασης αποτελεί ευεργεσία και ότι αφορά δωρεά στο Ελληνικό Δημόσιο από το Ιδρυμα Νιάρχου. Στην πραγματικότητα, το Δημόσιο παραχωρεί στο ίδρυμα μια περιοχή "φιλέτο" και τη διαχείριση δύο πολιτιστικών οργανισμών στον οργανισμό "Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Στ. Νιάρχος ΑΕ". Πρόκειται για παραπέρα ιδιωτικοποίηση φορέων καλλιτεχνικής δημιουργίας και ελεύθερων χώρων. Οι εργαζόμενοι, οι καλλιτέχνες, οι ερευνητές θα βρεθούν στην ομηρία των ελαστικών εργασιακών σχέσεων που θα επιβάλει ο νέος οργανισμός ΑΕ που δημιουργείται».

Η σύμβαση κάθε άλλο παρά είναι προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος, αφού παραχωρείται στο ίδρυμα «Νιάρχου» ένας τεράστιος πνεύμονας της Αττικής για 100 χρόνια, ενώ μετά την ολοκλήρωση των έργων, μία ανώνυμη εταιρεία θα έχει τη διαχείριση όλου του πάρκου, συμπεριλαμβανομένων των δύο οργανισμών, δηλαδή της Λυρικής και της Βιβλιοθήκης. Στην πρώτη φάση της κατασκευής την ευθύνη έχει το ίδρυμα «Νιάρχου», ενώ στη συνέχεια με τη λεγόμενη παραχώρηση του έργου στο Δημόσιο, θα διοικείται από την Ανώνυμη Εταιρεία «Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Στ. Νιάρχος». Μάλιστα, το ίδρυμα, θα έχει δικαίωμα στο διηνεκές να χρησιμοποιεί τους χώρους και το πάρκο για να πραγματοποιεί κάθε είδους δραστηριότητες, χωρίς να παίρνει άδεια από πουθενά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τη διαμαρτυρία τους, κατά της σύμβασης, είχαν εκφράσει τα καλλιτεχνικά σωματεία, σημειώνοντας μεταξύ άλλων, ότι δεν ικανοποιείται το χρόνιο αίτημα για μόνιμη και αξιοπρεπή στέγη της Λυρικής, που θα καλύπτει ανάγκες της έτσι ώστε να παράγει απρόσκοπτα πολιτιστικό έργο. Αντίθετα, την παραδίδουν στο Ιδρυμα που θα λειτουργεί με όρους υποτέλειας, πληρώνοντας βαρύ ενοίκιο, φιλοξενούμενη αντί για οικοδέσποινα και με διαρκή το φόβο ενδεχόμενης έξωσης σε περίπτωση που δεν ικανοποιούνται οι οικονομικές απαιτήσεις του «Κέντρου Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος». Το ίδρυμα επιβάλλει την αλλαγή του πλαισίου λειτουργίας και προκλητικά έχει καταθέσει σχέδιο με τις βασικές αρχές στελέχωσης και λειτουργίας τους. Επέρχεται χτύπημα στα εργασιακά δικαιώματα. Επιπλέον η Λυρική θα γίνει ακόμη πιο απρόσιτη για το λαό, γιατί, όπως ενδεικτικά αναφέρεται, η τιμή του εισιτηρίου θα εκτιναχθεί στα 75 ευρώ τουλάχιστον.

Οροι υποτέλειας

Παρότι έγιναν πολλές προσπάθειες, τόσο από τις κυβερνήσεις και από την πλειοψηφία των ΜΜΕ, προκειμένου να παρουσιαστεί το συγκεκριμένο ξεπούλημα ως δωρεά στο ελληνικό Δημόσιο, οι ίδιοι οι όροι της σύμβασης μαρτυρούν το σκανδαλώδες του πράγματος:

Στο Ιδρυμα «Νιάρχου» παραχωρείται για 100 χρόνια η τεράστια έκταση - φιλέτο 238 στρεμμάτων στο Φαληρικό Δέλτα, έναντι των 450 εκατομμυρίων ευρώ, που θα καταβάλει ως εθνική δωρεά, για την κατασκευή του «Κέντρου Πολιτισμού». Κάθε υπέρβαση του προϋπολογισμού καλύπτεται από το Ελληνικό Δημόσιο.

Μια ανώνυμη εΕταιρεία, ο Οργανισμός «Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Στ. Νιάρχος», θα έχει τη διαχείριση όλου του πάρκου, συμπεριλαμβανομένων των δύο παραπάνω μεγάλων πυλώνων παραγωγής πολιτισμού.

Το Ιδρυμα θα έχει το δικαίωμα ελέγχου των βιβλίων του Οργανισμού την περίοδο διαχείρισης και πρέπει να συναινεί για οποιαδήποτε αλλαγή.

Ο Οργανισμός ΑΕ απαλλάσσεται από κάθε φύσης φόρους, φόρους εισοδήματος, φόρους δωρεάς, δημοτικών, κοινοτικών κ.ά.

Επίσης, θα έχει δικαίωμα στο διηνεκές να χρησιμοποιεί τους χώρους και το πάρκο για να πραγματοποιεί κάθε είδους δραστηριότητες, χωρίς να παίρνει άδεια από πουθενά.

Η Εθνική Λυρική Σκηνή καλείται να καταβάλλει βαρύ ενοίκιο και να λειτουργεί με το διαρκή φόβο ενδεχόμενης έξωσης, σε περίπτωση που δεν ικανοποιούνται οι οικονομικές απαιτήσεις του «Κέντρου Πολιτισμού». Παρ' όλα αυτά, η αίθουσά της θα ονομάζεται «Σταύρος Νιάρχος».

Ο Οργανισμός μάλιστα, πέρα από την πάγια μηνιαία αμοιβή - με ετήσια αναπροσαρμογή - που θα λαμβάνει για την «παροχή υπηρεσιών στην ΕΛΣ» θα παίρνει ξεχωριστή αμοιβή για κάλυψη κόστους εργασιών συντήρησης (όταν δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά του), ενώ θα έχει το δικαίωμα «επακανονικοποίησης» της αμοιβής υπηρεσιών ανά τριετία! Μέχρι και το κέτερινγκ θα επιλέγει για ειδικές εκδηλώσεις της ΕΛΣ, ενώ θα πρέπει να δίνει έγγραφο «ΟΚ» για τη χρήση χώρων της ΕΛΣ από τρίτους.

Το Ελληνικό Δημόσιο εξασφαλίζει χρηματοδότηση «αντάξια της ποιότητας και της διεθνούς ακτινοβολίας του Κέντρου Πολιτισμού».

Στους όρους υποτέλειας, που επιβάλλει το ίδρυμα, εντάσσεται ακόμα και η αλλαγή του πλαισίου λειτουργίας της Λυρικής με ό,τι αυτό συνεπάγεται στα δικαιώματα των εργαζομένων. Το Ιδρυμα προτείνει τις βασικές αρχές στελέχωσης και λειτουργίας τόσο της Λυρικής όσο και της Εθνικής Βιβλιοθήκης, προκειμένου να προωθηθεί σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης μέχρι την ολοκλήρωση του Κέντρου Πολιτισμού. Επιβάλλεται, επίσης, ότι η επιλογή των μελών των ΔΣ Εθνικής Βιβλιοθήκης και ΕΛΣ θα γίνεται χωρίς περιορισμό εθνικότητας.

Ολα τα παραπάνω μαρτυρούν πως η πολυδιαφημισμένη «δωρεά» δεν είναι τίποτα άλλο από ένας «δούρειος ίππος» για την άλωση ενός μεγάλου κομματιού του πολιτισμού μας από το εφοπλιστικό ίδρυμα που εδρεύει στις Βερμούδες και με το «ένδυμα» της «εθνικής ευεργεσίας» καθορίζει κάθε όρο, με την τελευταία λεπτομέρεια, όπως γίνεται εδώ. Ο ελληνικός λαός δεν έχει ανάγκη από «ευεργεσίες» τέτοιου είδους. Ο ελληνικός λαός έχει ανάγκη από έργα πολιτισμού, που θα εξυπηρετούν τις δικές του ανάγκες και όχι τα ιδιωτικά συμφέροντα, την κερδοφορία και την ενίσχυση της παρέμβασής τους και στον πολιτισμό. Εχει ανάγκη από πολιτιστικούς οργανισμούς, που πέρα από την εμπορευματοποίηση και ιδεολογική χειραγώγηση, θα παράγουν καλλιτεχνικό έργο υψηλού επιπέδου, με φτηνό εισιτήριο προκειμένου να είναι προσιτό στα λαϊκά στρώματα. Που θα συμβάλουν στην ουσιαστική επαφή των εργαζόμενων, των νέων κ.ά. με τα αγαθά της τέχνης και του πολιτισμού, στη διαπαιδαγώγηση και σφυρηλάτηση συνειδήσεων και όχι να είναι δέσμια διάφορων μαικήνων, των επιλογών και των συμφερόντων τους.

Το ΚΚΕ, μπροστά και σ' αυτήν την εκλογική μάχη, καλεί το λαό να δώσει συγκροτημένα και οργανωμένα τη μάχη για έναν άλλο πολιτισμό, που στο κέντρο του θα έχει τον άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες.