Η κωλοπιλάλα τού Ομπάμα

Η κωλοπιλάλα τού Ομπάμα 
Το σημερινό σημείωμα έρχεται ως φυσική συνέχεια των προηγουμένων, στα οποία ασχοληθήκαμε με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κεντρικός διαχειριστής τού καπιταλισμού, δηλαδή το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Σήμερα θα ρίξουμε μια ματιά σε μια άλλη πτυχή τού ίδιου θέματος: στην στάση που τηρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες (και λοιπές καπιταλιστικές δυνάμεις, όπως η Κίνα και η Ρωσσία) απέναντι στα προβλήματα που ταλανίζουν την Ευρώπη. 


 Όσοι είμαστε "υποψιασμένοι" (άλλοι μας αποκαλούν "κολλημένους" αλλά δεν θα τσακωθούμε τώρα γι' αυτό) πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο Ομπάμα χαράσσει την πολιτική του σύμφωνα με τα συμφέροντα των μονοπωλίων και των λοιπών πολιτειακών κεφαλαιοκρατών (άλλωστε, γι' αυτό τοποθετήθηκε σ' αυτή την θέση). Το ερώτημα, λοιπόν, είναι απλό: τί κωλοπιλάλα έχει πιάσει τον πλανητάρχη για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο το ευρώ όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση ευρύτερα; Μπορεί να ευθύνεται αποκλειστικά η ισοτιμία ευρώ-δολλαρίου ή πρόκειται για κάτι περισσότερο;


 Αν λάβουμε υπ' όψη μας τα δεδομένα τής παγκοσμιοποίησης, η απάντηση δεν είναι δύσκολη. Σϋμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς, η έκθεση των πολιτειακών κεφαλαιούχων (ιδιωτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αλλά και κρατικών οργανισμών) σε επισφαλείς τοποθετήσεις μέσα στην ευρωζώνη, φτάνει τα 4 τρισ. δολλάρια. Όσοι θυμούνται τα τελευταία μας σημειώματα καταλαβαίνουν ότι μιλάμε για ποσό περίπου διπλάσιο από το συνολικό ενεργητικό τής κεντρικής ομοσπονδιακής τράπεζας, της Fed. Επομένως, αν διογκωθεί η κρίση και υπάρξουν έξοδοι χωρών από την ευρωζώνη, οι κεφαλαιοκράτες των ΗΠΑ θα δεχθούν τεράστιο πλήγμα.


 Πράγματι, η διασύνδεση πολιτειακών και ευρωπαϊκών κεφαλαίων είναι τόσο μεγάλη ώστε το ΔΝΤ υπολογίζει ότι μια ευρωπαϊκή ύφεση κατά 2,5% θα προκαλέσει αυτομάτως μείωση στην ανάπτυξη των ΗΠΑ κατά 0,7%. Παράλληλα, έκθεση του ΟΟΣΑ υπολογίζει ότι μια άτακτη χρεωκοπία οποιασδήποτε περιφερειακής χώρας τής ευρωζώνης θα βυθίσει το ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 2% τουλάχιστον.


 Έτσι, λοιπόν, δεν είναι τυχαίο ότι οργανισμοί στους οποίους οι ΗΠΑ διατηρούν ισχυρή επιρροή (ΟΟΣΑ, G8 κλπ) ζητούν εν χορώ από την Κομμισσιόν να πάρει μέτρα. Είναι χαρακτηριστική η αγωνία τού ΟΟΣΑ, ο οποίος εκτιμά ότι η ευρωζώνη οδεύει ταχύτατα προς βαθειά ύφεση και καλεί τόσο τις κυβερνήσεις όσο και την ΕΚΤ να βρουν σύντομα λύσεις ώστε να αποφευχθεί το ντόμινο, "έστω και αν χρησιμοποιηθούν αντισυμβατικά μέσα".


 Θα έλεγε κάποιος ότι οι εκθέσεις τού ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ και άλλων οργανισμών δέχονται πολιτικό επηρεασμό και, επομένως, ενδέχεται τα πορίσματά τους να βγαίνουν "κατά παραγγελία". Όμως, υπάρχουν και άλλες εκτιμήσεις. Π.χ. ο ελβετικός τραπεζικός κολοσσός UBS (Union Bank of Switzerland) υπολογίζει ότι η έκθεση των πολιτειακών τραπεζών σε επισφαλές ενεργητικό ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ανέρχεται στο 22% τής κεφαλαιακής τους επάρκειας, ποσοστό εξαιρετικά υψηλό. Μάλιστα δε, η UBS εκτιμά ότι θα πρέπει να γίνεται λόγος για επικίνδυνη έκθεση πολύ μεγαλύτερη από τα 4 τρισ. δολλάρια που προαναφέραμε, αν συνυπολογιστεί και η έκθεση σε ασφάλιστρα κινδύνου (CDS).


 Όλα αυτά δίνουν καθαρή απάντηση στο ερώτημα που βάλαμε στην αρχή τού κειμένου περί κωλοστριμούρας τού Ομπάμα. Αλλά δεν τρέμει μόνο των Ηνωμένων Πολιτειών το φυλλοκάρδι. Έντονες ανησυχίες έχουν και οι Ρώσσοι, οι οποίοι έχουν διαμηνύσει εδώ και καιρό ότι δεν πρόκειται να πάρουν μέρος σε δημοπρασίες ομολόγων περιεφερειακών χωρών τής ευρωζώνης. Και, βέβαια, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι οι κινεζικές τράπεζες ξεπουλάνε από τις αρχές τής χρονιάς τα ευρωπαϊκά ομόλογα που είχαν στα χαρτοφυλάκιά τους.


 Επειδή ξέρω ότι τέτοιας μορφής κείμενα κουράζουν τον αναγνώστη, σταματώ εδώ. Αλλά, πριν κλείσω, θέλω να διατυπώσω μια σκέψη:


 Μέσα σε όλον αυτό τον ορυμαγδό, φαίνεται ότι η χώρα μας έχει τον δικό της σοβαρό ρόλο στην ευστάθεια του διεθνούς κεφαλαίου, όσο κι αν το πρόβλημα τής Ελλάδας φαντάζει σαν παρονυχίδα σε πολλούς. Έτσι προκύπτει ένα απλό ερώτημα: ποια συνιστώσα τού παγκόσμιου καπιταλισμού θα βρεθεί διατεθειμένη να "συζητήσει" με την Ελλάδα (πολύ περισσότερο δε, να κάνει υποχωρήσεις), όταν το βασικό πρόβλημα είναι η ίδια η ύπαρξη τού καπιταλισμού; Να, λοιπόν, γιατί με πιάνουν τα γέλια κάθε φορά που ακούω κάποιους (είτε αιθεροβάμονες είτε εγγενείς ψεύτες) να προσπαθούν να με πείσουν ότι με "πολιτικές καταγγελίες" και "ψιλοκουβεντούλα" θα με γλιτώσουν από τα νύχια τού καπιταλιστικού τέρατος. Είπαμε: πτωχευμένος είμαι, όχι μαλάκας!