Ιστορία του ΔΣΕ, μέρος 34: Το Σχέδιο “Λίμνες” του ΔΣΕ (Σεπτέμβρης 1947)
Εισαγωγή
Ένα από τα σπουδαιότερα ντοκουμέντα της περιόδου του εμφυλίου πολέμου είναι και το σχέδιο στρατιωτικής δράσης του ΔΣΕ, που εγκρίθηκε από την 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ και πήρε την επωνυμία “Σχέδιο Λίμνες”. Η ονομασία “Σχέδιο Λίμνες”, σύμφωνα με μαρτυρίες, οφείλεται στον τόπο που πραγματοποίησε τις εργασίες της η ΚΕ του ΚΚΕ. Συγκεκριμένα η 3η Ολομέλεια πραγματοποιήθηκε σε περιοχή της Γιουγκοσλαβίας (σύμφωνα με ορισμένες άλλες μαρτυρίες γίνεται λόγος για την Αλβανία) κοντά στις λίμνες Πρέσπες. Ετσι το στρατιωτικό σχέδιο που εγκρίθηκε εκεί πήρε την κωδική ονομασία “Σχέδιο Λίμνες”. Στις γενικές κατευθύνσεις το σχέδιο αυτό δε διαφέρει από τις απόρρητες οδηγίες που είχαν σταλεί, τον Απρίλη του ’47, ο Ν. Ζαχαριάδης και ο Γ. Ιωαννίδης προς τον Μ. Βαφειάδη. Ο στόχος παραμένει ο ίδιος και είναι η δημιουργία απελευθερωμένης περιοχής σε Μακεδονία – Θράκη με κέντρο τη Θεσσαλονίκη και η μετατροπή του ΔΣΕ σε τακτικό στρατό για την επίτευξη αυτού του στόχου. Στο σχέδιο, βέβαια, οι στόχοι και τα καθήκοντα του ΔΣΕ, για την εκπλήρωσή τους, μπαίνουν πολύ πιο συγκεκριμένα και πιο αναλυτικά.
Το “Σχέδιο Λίμνες” βρίσκεται στο “Αρχείο ΚΚΕ – ΑΣΚΙ”, στα ρώσικα και σε ελληνική μετάφραση, με αριθμό αρχειοθέτησης Κ383/Φ: 20/33/33. Το ελληνικό πρωτότυπο κείμενο δεν έχει ακόμη βρεθεί. Ολόκληρο το κείμενο παρατίθεται παρακάτω:
“ΛΙΜΝΕΣ”
Το σχέδιο στρατιωτικής δράσης του ΔΣΕ
“Αυστηρά εμπιστευτικό
ΣΧΕΔΙΟ “ΛΙΜΝΕΣ”
Πολιτική κατάσταση
Κατά την παρούσα στιγμή ωρίμασαν οι συνθήκες για την εκπλήρωση του βασικού στρατηγικού καθήκοντος, που στέκεται μπροστά στο Δημοκρατικό Στρατό μας, δηλαδή τη δημιουργία ελεύθερου εδάφους στην έκταση της Μακεδονίας και την απελευθέρωση ολόκληρης της Μακεδονίας – Θράκης με κέντρο τη Θεσσαλονίκη. Στρατηγικά είναι αναγκαία να δημιουργηθούν γι’ αυτό το σκοπό ορισμένες προϋποθέσεις, όπως εκτίθενται παρακάτω.
ΕΧΘΡΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
Α. Εμψυχο υλικό
α. Γενικά στη χώρα: Στρατός 100.000 άνδρες από τους οποίους παρατακτοί 40.000. Χωροφυλακή 30.000 άνδρες από τους οποίους παρατακτοί 15.000 άνδρες. Ενοπλοι ΜΑΥ 40.000 από τους οποίους παρατακτοί 5.000 άνδρες. Σύνολο 170.000 άνδρες, από τους οποίους παρατακτοί 60.000.
β. Περιοχή Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας: Σύνολο 59.000 άνδρες από τους οποίους παρατακτοί 23.000. Δεν είναι γνωστές με ακρίβεια οι δυνάμεις στη Θεσσαλονίκη.
γ. Περιοχές Μακεδονίας – Ηπείρου – Θράκης μαζί: Σύνολο 88.000 άνδρες από τους οποίους παρατακτοί 32.000.
Β. Μέσα
α. Οπλισμός πεζικού: Σε κάθε τάγμα 45 οπλοπολυβόλα μπρεντ και 45 αυτόματα τόμσον, 2 – 4 βαρείς όλμοι (οι δύο αμερικάνικοι), 2 πολυβόλα βίκερς, 3 πίατ κατά λόχο. Αφθονία πυρομαχικών.
β. Πυροβολικό: 4 πυροβόλα στην ταξιαρχία
γ. Μηχανοκίνητες δυνάμεις: 1 σύνταγμα θωρακισμένων και ελαφρά τανκς σε κάθε μεραρχία.
δ. Διαβιβάσεις: 1 ασύρματος ισχύος 22 κατά τάγμα και ραδιοτηλέφωνα κατά λόχο και διμοιρία. Επίσης οπτικά είδη.
ε. Μεταφορικά μέσα: Σε αφθονία.
στ. Υλικά μηχανικού: Σε αφθονία.
ζ. Επιμελητεία: Καλά οργανωμένη, διαθέτει όλα τα αναγκαία.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Α. Εμψυχο υλικό
α. Γενική δύναμη στη χώρα: 24.000 μαχητές από τους οποίους παρατακτοί 18.000.
β. Περιοχή Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας: 10.500 μαχητές από τους οποίους παρατακτοί 8.000.
γ. Περιοχές Μακεδονίας – Ηπείρου – Θράκης μαζί: 15.000 μαχητές από τους οποίους παρατακτοί 11.000.
Συσχετισμός δυνάμεων γενικά 1:3 σε όφελος του εχθρού.
Β. Μέσα
α. Οπλισμός πεζικού: Οπλα – αυτόματα – οπλοπολυβόλα διαφόρων τύπων με πολλές ελλείψεις στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, Ηπειρο και Θράκη και με σοβαρές ελλείψεις στη Θεσσαλία, Ρούμελη (Κεντρική Ελλάδα) και Πελοπόννησο. Ολμοι από 1 – 2 κατά τάγμα στη Μακεδονία, Ηπειρο και Θράκη και από 1/2 – 1 στη Θεσσαλία, Ρούμελη και Πελοπόννησο.
β. Πυροβολικό: Συνολικά 5 πυροβόλα.
γ. Εκρηκτικό υλικό: Μηδαμινές ποσότητες στη Μακεδονία – Ηπειρο και Θράκη και εντελώς καθόλου στη Θεσσαλία – Ρούμελη – Πελοπόννησο.
δ. Μηχανοκίνητα: Δεν υπάρχουν.
ε. Διαβιβάσεις: Από ένα ασύρματο κατά Αρχηγείο Περιοχής και στην πλειοψηφία των περιφερειακών Αρχηγείων. Δεν υπάρχουν καθόλου στα τάγματα.
στ. Μεταφορικά μέσα: Εντελώς ανεπαρκή για τις υπάρχουσες ανάγκες.
ζ. Επιμελητεία: Οχι καλά οργανωμένη και με πηγές πολύ φτωχές σε σύγκριση με τις ανάγκες.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΣΚΟΠΩΝ ΔΣΕ
Α. Ποσοτική ανάπτυξη
Οι δυνάμεις του ΔΣΕ με γρήγορους ρυθμούς πρέπει να αυξηθούν πολύ, ώστε προς την άνοιξη του 1948 να τριπλασιαστούν. Ιδιαίτερα αυτή η αύξηση πρέπει να επιτευχθεί στο πιο σύντομο διάστημα στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία ώστε να γίνει δυνατό να εξοικονομηθούν από εκεί οι αναγκαίες εφεδρικές δυνάμεις για τη δημιουργία του κύριου εκστρατευτικού σώματος, που θα επιχειρήσει την κατάληψη της Θεσσαλονίκης.
Β. Οργανωτική προετοιμασία
α. Ηδη από τώρα πρέπει να καταπιαστούμε με την οργάνωση μονάδων τακτικού στρατού, πράγμα που προοδευτικά πρέπει να επεκταθεί σε ολόκληρο το Δημοκρατικό Στρατό και να ολοκληρωθεί προς την άνοιξη.
β. Να παρθεί, μεταφερθεί και κατατμηθεί το αναγκαίο υλικό για τον πλήρη εξοπλισμό όλων των δυνάμεων του ΔΣΕ, υπολογίζοντας ότι αυτές θα φτάσουν τους 60.000 άνδρες. Λεπτομέρειες για τις αναγκαίες ποσότητες υλικού κατά κατηγορία δίνονται στο συνημμένο πίνακα.
γ. Να αναζητηθεί και εκπαιδευτεί το αναγκαίο τεχνικό προσωπικό για όλα τα όπλα και ιδιαίτερα για το μηχανικό και τις διαβιβάσεις (ασυρματιστές, σαμποταριστές, ναρκοθέτες, ναρκοσυλλέκτες κλπ.).
δ. Να αναζητηθεί το αναγκαίο υλικό για γεφυρώσεις και οχυρώσεις (λαστιχένιες βάρκες, αγκαθωτό σύρμα, εργαλεία, τσιμέντο, ελάσματα κλπ.).
ε. Αμεσα να ανευρεθούν μεταφορικά μέσα.
στ. Στο πιο σύντομο διάστημα να οργανωθεί η επιμελητεία και να εξασφαλίσει πηγές εφοδιασμού ικανές να καλύπτουν όλες τις ανάγκες του ΔΣΕ.
ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΔΣΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΧΤΥΠΗΜΑΤΟΣ
Αμεσος βασικός σκοπός: Σταθερή κυριαρχία του ΔΣΕ στο δρόμο Καλαμπάκα – Μέτσοβο – Γιάννενα με βασικό σκοπό την αποκατάσταση εδαφικής ενότητας μεταξύ Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας. Αυτό θα επιτρέψει να μεταφέρουμε στο νότο σοβαρές ενισχύσεις σε υλικά για να πετύχουμε την ανάπτυξη των δυνάμεων του ΔΣΕ στις περιοχές Θεσσαλίας, Ρούμελης και Πελοποννήσου και των σοβαρών επιχειρήσεών τους και έτσι να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη δυνατή διασπορά των δυνάμεων του εχθρού και, κατά συνέπεια, να ανακουφίσουμε τις περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας.
Δεύτερος βασικός σκοπός: Κυριαρχία στις οδικές αρτηρίες Λάρισα – Ελασσόνα – Κοζάνη και Λάρισα – Τέμπη – Κατερίνη, με βασικό σκοπό την αποκατάσταση εδαφικής ενότητας μεταξύ των βουνών Χάσια – Πιέρια – Ολυμπος – Κίσσαβος.
Σταθερή κυριαρχία του ΔΣΕ στο οροπέδιο Κοζάνης μέχρι τον ποταμό Αξιό με κέντρο βάρους προς τις διόδους Εδεσσα – Αρνισα και Καστανιά με σκοπό την αποκοπή της Δυτικής Μακεδονίας από το νότο και την ανατολή. Ταυτόχρονα ενίσχυση της Κεντρικής Μακεδονίας από την πλευρά της Δυτικής και Ανατολικής Μακεδονίας.
Τρίτος βασικός σκοπός: Να αναληφθεί αποφασιστική επιθετική προσπάθεια για τη δημιουργία ελεύθερης περιοχής στο χώρο Κόνιτσα – Μέτσοβο, Γρεβενά – Τσοτύλι – Νεστώριο.
Δευτερεύοντες σκοποί:
Ηπειρος: Μόνιμη εγκατάσταση στην περιοχή Παγωνίου και Λάκα Σούλι και εξασφάλιση ελέγχου στην αρτηρία Αρτα – Πρέβεζα – Γιάννενα.
Θεσσαλία: Απώθηση του εχθρού από την κεντρική οροσειρά της Πίνδου (Κόζιακας – Αγραφα) και των εκεί θέσεων του ΔΣΕ.
Ρούμελη: Κυριαρχία του ΔΣΕ στο δρόμο Λαμία – Καρπενήσι με σκοπό την αποκατάσταση εδαφικής ενότητας μεταξύ Θεσσαλίας και Ρούμελης. Ενίσχυση του ελέγχου στο βασικό οδικό άξονα Αθήνα – Λαμία με σκοπό την αγκίστρωση κατά μήκος αυτής της αρτηρίας του μέγιστου δυνατού των δυνάμεων του εχθρού. Προώθηση προς το όρος Πάρνηθα (κοντά στην Αθήνα), ανάπτυξη των επιχειρήσεων στη νήσον Εύβοια και αποκατάσταση άμεσης επαφής με την Πελοπόννησο ώστε να επιτευχθεί η μεταφορά εκεί υλικού.
Ανατολική Μακεδονία – Θράκη: Αύξηση των δυνάμεων του ΔΣΕ μέχρι 10.000 άνδρες. Οχύρωση των δυνάμεων του ΔΣΕ στην ανατολική Μακεδονία και τέτοια διάταξή τους που να επιτρέπει τη δική μας κυριαρχία στο οροπέδιο του Ζιρνόβου. Αποκοπή της Θράκης με μόνιμη και σταθερή εγκαθίδρυση σοβαρών δυνάμεων του ΔΣΕ στον τομέα του όρους Χαϊντού.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΡΑΤΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΑΠΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΟΜΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΒΑΣΕΙΣ.
Δημιουργία τμημάτων αντιαεροπορικού πυροβολικού με βαριά αντιαεροπορικά πυροβόλα. Εξασφάλιση καταδιωκτικής αεροπορίας. Εγκαιρη εγκατάσταση στα κυριότερα σημεία ειδικού πυροβολικού (επάκτιου). Ειδικά μέσα για το ρίξιμο θαλάσσιων ναρκών από τον αέρα και τη θάλασσα. Ελαφρά ταχυκίνητα πλωτά μέσα για τον έλεγχο των ακτών.
10 του Σεπτέμβρη 1947
Μάρκος, Διοικητής του ΔΣΕ
Λ. Στρίγκος, βοηθός του διοικητή για την πολιτική δουλιά
Στ. Παπαγιάννης, επιτελάρχης του ΔΣΕ
Γ. Κικίτσας, διοικητής του ΔΣΕ Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας
Π. Ερυθριάδης, βοηθός του διοικητή του ΔΣΕ Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας για την πολιτική δουλιά
Κανακαρίδης, διοικητής του ΔΣΕ Θράκης
Λασσάνης, διοικητής του ΔΣΕ Ανατολικής Μακεδονίας”.
Περιεχόμενα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου