Τα ταξικά ναυτεργατικά σωματεία είχαν προειδοποιήσει...

Τα ταξικά ναυτεργατικά σωματεία είχαν προειδοποιήσει...

Ανέδειξαν έγκαιρα τους παράγοντες που αυξάνουν τους κινδύνους για την ασφάλεια στη θάλασσα και στη συγκεκριμένη γραμμή

Από την προσπάθεια να ρυμουλκηθεί το κουφάρι του πλοίου στο λιμάνι του Πρίντεζι

Η ναυτική τραγωδία του επιβατηγού - οχηματαγωγού πλοίου «NORMAN ATLANTIC» με σημαία Ιταλίας, έφερε στην επιφάνεια τη ζοφερή κατάσταση που διαμορφώνεται σε βάρος της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα από την πολιτική των κυβερνήσεων και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που καθορίζεται με κριτήριο το εφοπλιστικό κέρδος. Ταυτόχρονα, αναδεικνύει τις ευθύνες κομμάτων, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, που πίνουν νερό στο όνομα της ΕΕ.
Ενα βασικό συμπέρασμα από το πολύνεκρο ναυτικό δυστύχημα είναι ότι η δραστική μείωση των οργανικών συνθέσεων (αριθμός και ειδικότητες πληρώματος) στα πλοία της γραμμής Ελλάδας - Ιταλίας, σε συνδυασμό με τους ανεπαρκείς ελέγχους των ελεγκτικών μηχανισμών, τη μετατροπή των Νηογνωμόνων σε Ανώνυμες Εταιρείες, όπου συμμετέχουν ως μέτοχοι και επιχειρηματίες, τα επιβεβαιωμένα προβλήματα στο σχεδιασμό της διαχείρισης και διάσωσης των επιβαινόντων, αυξάνουν τους κινδύνους να επαναληφθεί μια ανάλογη ή και χειρότερη τραγωδία.
Με βάση τον κανονισμό 3577/92, που εξειδικεύει τη Συνθήκη του Μάαστριχτ στη θάλασσα και προβλέπει μεταξύ άλλων και πληρώματα χωρίς συγκροτημένα εργασιακά δικαιώματα, το 2009, ο ιταλικός όμιλος «Γκριμάλντι», μέσω των «Μινωικών Γραμμών», όπου είναι μεγαλομέτοχος, δρομολόγησε στη γραμμή Ελλάδα - Ιταλία το πλοίο «CRUISE EUROPA» με σημαία Ιταλίας.
Το πλήρωμά του ήταν διαμορφωμένο σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους του οποίου το πλοίο έφερε τη σημαία, δηλαδή τη νομοθεσία της Ιταλίας, που ήταν πλήρως εναρμονισμένη με τον 3577. Η οργανική σύνθεση αποτελούνταν από ένα μικρό αριθμό ναυτεργατών με συγκροτημένα δικαιώματα. Από εκεί και πέρα, το πλήρωμα ήταν διαμορφωμένο κατά την κρίση του πλοιοκτήτη, με ναυτεργάτες ανασφάλιστους, χαμηλόμισθους, χωρίς δικαιώματα.

Συρρίκνωση των οργανικών συνθέσεων

Από την πρώτη στιγμή τα ταξικά ναυτεργατικά σωματεία προειδοποίησαν ότι το πλοίο αυτό αποτελεί τον «πολιορκητικό κριό» για τη μείωση των οργανικών συνθέσεων σε όλα τα πλοία της συγκεκριμένης γραμμής αλλά και συνολικά στην ακτοπλοΐα, υποβαθμίζοντας την προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Στις 7 Ιούλη του 2013, ο υπουργός Ναυτιλίας, Μ. Βαρβιτσιώτης, ενώ οι ναυτεργάτες ήταν σε καθεστώς πολιτικής επιστράτευσης επειδή αγωνίζονταν ενάντια σε αυτά τα μέτρα που τινάζουν στον αέρα εργασιακά δικαιώματα και ό,τι έχει σχέση με την προστασία της ανθρώπινης ζωής στα καράβια, εξέδωσε υπουργικές αποφάσεις για τη μείωση των οργανικών συνθέσεων σε όλα τα πλοία της γραμμής Ελλάδα - Ιταλία.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με αυτές τις υπουργικές αποφάσεις, η οργανική σύνθεση του «SUPERFAST I», από 68 ναυτεργάτες, μειώθηκε στους 35. Το «SUPERFAST II», από 69 ναυτεργάτες, έμεινε με 35, το «SUPERFAST ΧΙ», από 93, έμεινε με 49, το «SUPERFAST XII», από 87, έμεινε με 50 και στο «HELLENIC SPIRIT», από 96 ναυτεργάτες, έμειναν 70. Οι ειδικότητες που πλήγηκαν περισσότερο ήταν αυτές των γενικών υπηρεσιών (καμαρότοι, μάγειροι κλπ.).
Οι ναυτεργάτες που διώχθηκαν ήταν με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, Κοινωνική Ασφάλιση και οργανωμένοι συνδικαλιστικά. Οι θέσεις που άδειασαν καλύφθηκαν με ναυτεργάτες χωρίς δικαιώματα, ανασφάλιστους. Μάλιστα, οι υπουργικές αποφάσεις ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι: «Η οργανική σύνθεση πληρώματος του πλοίου, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου γενικών υπηρεσιών, συμπληρώνεται (σ.σ. μετά τις απολύσεις) κατά την κρίση του πλοιοκτήτη».

Είχαν χτυπήσει το καμπανάκι

Από την πρώτη στιγμή που έγιναν οι μειώσεις στις οργανικές συνθέσεις και με απανωτές καταγγελίες τα ταξικά ναυτεργατικά σωματεία ΠΕΜΕΝ, ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ, ΠΕΕΜΑΓΕΝ προειδοποίησαν ότι τίθεται σε κίνδυνο η προστασία της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα. Κατήγγειλαν συγκεκριμένα ότι:
«Ο υπουργός εξουσιοδοτεί τους εφοπλιστές κατά την κρίση τους να καθορίζουν τη σύνθεση των πλοίων από εργαζόμενους χωρίς Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, Κοινωνική Ασφάλιση και Συνδικαλιστική Οργάνωση. Επιφέρει συντριπτικό χτύπημα στα μέλη των γενικών υπηρεσιών, παραβιάζοντας τη Διεθνή Σύμβαση 180 (Ν. 2974/2001) που καθορίζει τις ώρες εργασίας και ανάπαυσης, υπονομεύοντας την ασφάλεια και προστασία των ναυτεργατών, των επιβαινόντων, του πλοίου».
Μάλιστα, με παρέμβασή τους ανάγκασαν τη συμβιβασμένη πλειοψηφία στην ΠΝΟ να δεχτεί να διενεργήσει ελέγχους στα πλοία της γραμμής και να εκδώσει στις 16 Απρίλη του 2014 επιστολή προς τον υπουργό με τις εξής επισημάνσεις:
«Οι μειωμένες συνθέσεις κατέδειξαν στην πράξη ότι για να "βγει η δουλειά", παραβιάστηκαν και παραβιάζονται συνεχώς τα χρονικά όρια εργασίας και οι ώρες ανάπαυσης των ναυτεργατών όπως αυτές ορίζονται ρητά και περιοριστικά από τις μέχρι τώρα επικυρωθείσες από τη χώρα μας Διεθνείς Συμβάσεις (...) Με τις παραβιάσεις αυτές και μάλιστα όταν είναι συνεχόμενες όπως στην προκειμένη περίπτωση, θίγονται μαθηματικά και άμεσα τα επίπεδα ασφαλείας των εν λόγω πλοίων στην εκτέλεση των δρομολογίων, των επιβατών και του πληρώματος».

Δεν είναι μόνο το «NORMAN ATLANTIC»

Σε συνέντευξη Τύπου των ταξικών ναυτεργατικών σωματείων ΠΕΜΕΝ, ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ, ΠΕΕΜΑΓΕΝ, ΠΕΡΠΝ, στις 9 Δεκέμβρη οι εκπρόσωποί τους προειδοποίησαν ότι, με αυτές τις οργανικές συνθέσεις, όλα τα πλοία της γραμμής είναι εν δυνάμει «NORMAN ATLANTIC», δηλαδή πλοία «υψηλού κινδύνου».
Η καταγγελία αυτή γίνεται ακόμα πιο σημαντική, αν προστεθεί ότι στα περισσότερα πλοία της γραμμής, σε πρόσφατους ελέγχους που διενεργήθηκαν από τις λιμενικές αρχές, διαπιστώθηκαν σοβαρές παρατηρήσεις στα σωστικά τους μέτρα και την αξιοπλοΐα τους. Ενδεικτικά:

• Στο «SUPERFAST I», σε έλεγχο που διενεργήθηκε στις 22 Οκτώβρη στο Μπάρι Ιταλίας από τις λιμενικές αρχές και αναρτήθηκε το σχετικό έγγραφο την ιστοσελίδα EQUASIS, καταγράφτηκαν 3 παρατηρήσεις από τους επιθεωρητές που αφορούν τις υδατοστεγείς θύρες, τη «σταθερή εγκατάσταση κατάσβεσης» και «ενδείξεις ασφαλείας».
• Στο πλοίο «HELLENIC SPIRIT», από έλεγχο που διενήργησαν οι ιταλικές αρχές στο λιμάνι της Αγκόνα στις 24 Οκτώβρη 2014, έγινε μία παρατήρηση που αφορά τα σωστικά του μέσα.
• Στο πλοίο «CATANIA» με σημαία Ιταλίας, σε έλεγχο που διενεργήθηκε από τις λιμενικές αρχές στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας στις 23 Μάη 2014, έγιναν παρατηρήσεις για τον «εξοπλισμό πυρόσβεσης». Μάλιστα, δεν έχει καταγραφεί άλλος έλεγχος από τότε προκειμένου να ελεγχθεί αν αποκαταστάθηκε το πρόβλημα.
• Στο πλοίο «FORZA» με σημαία Ιταλίας, ο τελευταίος έλεγχος που έγινε ήταν στις 27 Φλεβάρη 2014 από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πάτρας και κατέγραψε παρατηρήσεις στην «ασφάλεια της ναυσιπλοΐας».
• Στο πλοίο «EUROFERRY PRINTEZI» με σημαία Ιταλίας, σε έλεγχο που του έγινε για τελευταία φορά στις 29 Μάη 2014 από τις λιμενικές αρχές της Ηγουμενίτσας, έγιναν παρατηρήσεις σε ό,τι αφορά τον τρόπο συσκευασίας «επικίνδυνων εμπορευμάτων», στα «συστήματα πυρασφάλειας» και στις «βασικές πόρτες πυρασφάλειας».

Σε Ανώνυμες Εταιρείες ο έλεγχος της αξιοπλοΐας

Το επιτελείο του υπουργείου Ναυτιλίας και ο υπουργός διατείνονταν ότι το «NORMAN ATLANTIC» ήταν αξιόπλοο επειδή έφερε τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας του ιταλικού Νηογνώμονα και παρά τις έξι σοβαρές παρατηρήσεις στα συστήματα πυρασφάλειας, στις υδατοστεγείς θύρες και αλλού, που εντοπίστηκαν στο πλοίο στις 19 Δεκέμβρη από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πάτρας.
Αυτό, όμως, που δεν ανέφεραν ήταν ότι οι Νηογνώμονες και με συγκεκριμένες οδηγίες της ΕΕ έχουν μετατραπεί σε Ανώνυμες Εταιρείες όπου μπορούν να συμμετέχουν ακόμα και εφοπλιστές. Αυτό έγινε με τον Ελληνικό Νηογνώμονα, στη διοίκηση του οποίου συμμετείχε ο εφοπλιστής Ν. Βερνίκος! Δηλαδή, ο ελεγκτής είναι και ελεγχόμενος. Αλλωστε, με τα πιστοποιητικά αξιοπλοΐας των Νηογνωμόνων βρέθηκαν στον πάτο της θάλασσας το «ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ», το «ΔΥΣΤΟΣ», το «ΑΙΡΟΝ ΑΝΤΩΝΗΣ», όλα πλοία με ελληνική σημαία, που στοίχισαν τη ζωή συνολικά σε 125 ανθρώπους (ναυτεργάτες και επιβάτες).
Να σημειωθεί ότι, με απανωτές αποφάσεις των υπουργών Ναυτιλίας, έχει αποψιλωθεί η Διεύθυνση Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων και αρμοδιότητές της έχουν ανατεθεί στους Νηογνώμονες. Μάλιστα, η κοινοτική οδηγία 2009/21, η οποία κωδικοποιήθηκε σε δύο Προεδρικά Διατάγματα (102 και 103) και δημοσιεύθηκε στο ΕΚ 235/11, αναφέρει ρητά ότι το κάθε κράτος πρέπει να συνάπτει συμβάσεις με τις ανώνυμες αυτές εταιρείες προκειμένου να ενεργούν αυτές ελέγχους για λογαριασμό του.
Ενα ακόμα χτύπημα στην Επιθεώρηση Εμπορικών Πλοίων δόθηκε στις 29 Οκτώβρη του 2014, με υπουργική απόφαση του Μ. Βαρβιτσιώτη, ο οποίος, στα πλαίσια του νέου Οργανισμού του ΥΝΑ, έδιωξε όλους τους πολιτικούς υπαλλήλους από τη Διεύθυνση Επιθεωρήσεων.

Αθηνά ΖΥΜΑΡΗ