ΛΙΒΥΗ - ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΝΑΤΟ Ο λαός βιώνει τις συνέπειες των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών

ΛΙΒΥΗ - ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΝΑΤΟ

Ο λαός βιώνει τις συνέπειες των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών

Αύγουστος 2011 στην Τρίπολη της Λιβύης μετά από ΝΑΤΟικό βομβαρδισμό

Αρκετά είναι τα δημοσιεύματα του Τύπου που αναφέρονται στην κατάσταση στη Λιβύη. Στην πλειοψηφία τους, όμως, περιγράφουν την κατάσταση που επικρατεί εκεί, χωρίς να αναφέρονται στις πραγματικές αιτίες, ή στην καλύτερη περίπτωση τις παρουσιάζουν στρεβλά. Ετσι, αξίζει να αναφερθούν μερικά στοιχεία που συνέβαλαν κυρίως στη διαμόρφωση του σημερινού, χρήσιμου για τους ιμπεριαλιστές, «χάους» που επικρατεί σε αυτήν τη χώρα, και να τεθούν ορισμένες σκέψεις.

Λίγα λόγια για το καθεστώς Καντάφι

Το αστικό καθεστώς Καντάφι προέκυψε από το πραξικόπημα των «Ελεύθερων αξιωματικών» κατά της μοναρχίας των Αλσανούσι, το 1970. Το πραξικόπημα προχώρησε στην εγκαθίδρυση της «Αραβικής Δημοκρατίας της Λιβύης» στη θέση του «Ενωμένου βασιλείου», εκδίωξε τις ξένες στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ και Βρετανίας (που είχαν τη συμβολή τους στον «πόλεμο των 6 μερών» το 1967), από τη χώρα. Ηταν το 4ο επιτυχημένο πραξικόπημα κατά της μοναρχίας σε αραβόφωνη χώρα. Το πρώτο είχε σημειωθεί το 1952 στην Αίγυπτο, το 2ο στο Ιράκ το 1958, το 3ο στην Υεμένη το 1962.
Για αρκετά μεγάλο διάστημα, ο πυλώνας της «ιδεολογίας» του καθεστώτος Καντάφι ήταν ο αραβικός εθνικισμός. Ετσι, ιδρύθηκε στη χώρα το μοναδικό νόμιμο κόμμα της Σοσιαλιστικής Αραβικής Ενωσης¹στα πρότυπα της Αιγύπτου του Αμπνελ Νάσερ. Παράλληλα, εθνικοποιήθηκε σταδιακά ο τομέας του πετρελαίου και συρρικνώθηκαν τα προνόμια των διεθνών μονοπωλίων της εποχής όπως είναι το British Petroleum, occidental, Amerada, Marathon Oil Corporation, και το Royal Dutch Shell.

Οταν οι τζιχαντιστές προσεύχονταν για την ...ελευθερία υπό την προστασία των ΗΠΑ

Το αστικό καθεστώς του Καντάφι, με την εσωτερική και την εξωτερική πολιτική του, άνοιξε πολλά μέτωπα, ανέπτυξε πολλές «έχθρες» στην περιφέρεια και διεθνώς, κάτι που συνέβη παράλληλα με τη σταδιακή απώλεια του λαϊκού ερείσματος, την ωρίμανση και το σάπισμά του. Αλλωστε, γνωστές είναι διεθνώς οι «συνεισφορές» του Καντάφι στο επίπεδο της «θεωρίας» με την «Πράσινη βίβλο» και τον ανύπαρκτο «τρίτο δρόμο» προς το σοσιαλισμό, ο οποίος πραγματικά παραχαράχτηκε και διαστρεβλώθηκε στη σχετική βιβλιογραφία.
Ωστόσο, ήταν λιγότερο γνωστές οι μεταπηδήσεις του, από τον «αραβικό εθνικισμό» προς τον «ισλαμισμό» και τον «παναφρικανισμό» που πήραν πολύ ακραίες μορφές. Στα τέλη της δεκαετίας του '90, έγινε η στροφή του Καντάφι προς την Αφρική, διεκδικώντας πρωταγωνιστικό ρόλο στις υποθέσεις της ηπείρου, όπου με πρωτοβουλία του ιδρύθηκε η «Κοινότητα του Σάχελκαι τωνΧωρώντης Σαχάρας», σε μια περιοχή που διαθέτει τεράστιο πλούτο, εμποδίζοντας έτσι σε σημαντικό βαθμό την διείσδυση ξένων κεφαλαίων στις χώρες της περιοχής, καθώς η «κοινότητα» διέθεσε «τράπεζα ανάπτυξης και εμπορίου» και διάφορα «όργανα», με σκοπό τη σταδιακή επίτευξη μιας «οικονομικής και πολιτικής» καπιταλιστικής ενοποίησης.
Ουσιαστικά, το αστικό καθεστώς Καντάφι είχε από την εμφάνισή του την τάση επέκτασης της επιρροής του στην ευρύτερη περιοχή, έχοντας ως όπλο τα κεφάλαια που συσσωρεύονταν από τα έσοδα του πετρελαίου. Ωστόσο, σε μια περιοχή «μαγνήτη» των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, αλλά και διεθνώς, η κατάληψη μιας θέσης στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα γίνεται όχι μόνον στη βάση της οικονομικής, αλλά και της στρατιωτικής και πολιτικής της δύναμης. Ιδιαίτερα σε καιρούς όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, όπου εκδηλώνονται αιματηρά «παιχνίδια», δεν χωρά καμία «μπλόφα» κι αυτή πληρώνεται ακριβά, με θύματα τα ίδια τα καθεστώτα, αλλά κυρίως τους λαούς αυτών των χωρών. Προσεγγίζοντας το προφίλ του καθεστώτος Καντάφι, υπό το πρίσμα της οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής ισχύος, φαινόταν ξεκάθαρα, καιρό πριν την επέμβαση του ΝΑΤΟ το 2011, ότι το παραπάνω «τρίπτυχο» κάθε άλλο παρά ήταν «ισοσκελές».

Για τις δυνάμεις της «αντιπολίτευσης» κατά του Καντάφι

Η ιδρυτική Σύνοδος της «Εθνικής Διάσκεψης της Λιβυκής Αντιπολίτευσης» πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο στις 26/6/2005, με την παρουσία φιλελεύθερων, κοσμοπολιτών και ισλαμιστών Λίβυων «παραγόντων» του εξωτερικού. Η δεύτερη Σύνοδος της «αντιπολίτευσης» πραγματοποιήθηκε επίσης στο Λονδίνο (29 - 30/3/2008) με έντονη επικράτηση των «ισλαμιστών» στα ντοκουμέντα της Συνόδου. Στο μεταξύ, το καθεστώς Καντάφι «πήρε το μάθημά του» από την ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν και συμφώνησε, μόλις 6 μέρες μετά από την ανακοίνωση της σύλληψης του Χουσεΐν, να γίνουν έρευνες του ΟΗΕ για όπλα μαζικής καταστροφής.
Να σημειωθεί σχετικά ότι το καθεστώς Καντάφι προσπαθούσε από το 2004 να ενισχύσει τις σχέσεις του με τη Ρωσία. Ετσι, στις 16 - 17/4/2008 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη του Β. Πούτιν στη Λιβύη, όπου υπογράφτηκαν μνημόνια συνεργασίας και ανάπτυξης σε πολλούς τομείς. Στις 31/10/2008, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη του Καντάφι στη Μόσχα, όπου υπογράφτηκε συμφωνία των δύο κυβερνήσεων για τον τομέα της πυρηνικής ενέργειας και την ίδρυση κοινής τράπεζας στο πλαίσιο της ενίσχυσης των διμερών σχέσεων.
Επίσης, με σκοπό τη διαφύλαξη του ίδιου του καθεστώτος, ο Καντάφι προχώρησε σε ένα μεγάλο «άνοιγμα» προς την Ιταλία το 2008, όμως με «εθνικά υπερήφανο» ύφος. Ετσι, ο Καντάφι κατάφερε να αποσπάσει τη «συγγνώμη» της Ιταλίας διά του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, για τα δεινά του λαού της Λιβύης την περίοδο 1911 - 1943, λόγω της αποικιοκρατικής πολιτικής της Ιταλίας. Αμέσως μετά, υπογράφτηκε μια διμερής συμφωνία «φιλίας και συνεργασίας» που «υποχρέωνε» την Ιταλία να καταβάλλει αποζημίωση ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων (σε 25 χρόνια), ενώ ταυτόχρονα, παγιοποιήθηκε και ενισχύθηκε η συνεργασία με την Ιταλία που ήταν ο βασικότερος «εμπορικός εταίρος» της Λιβύης, με την παραπέρα ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς του πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Να σημειωθεί ότι, όταν αστικός Τύπος της Ιταλίας επιτέθηκε στον Μπερλουσκόνι εκείνες τις μέρες, με κατηγορίες σχετικά με την «αμφισβήτηση ΝΑΤΟικών και άλλων συμβατικών δεσμεύσεων της χώρας, κ.λπ..», ο δεύτερος απάντησε, μεταξύ άλλων, χαρακτηριστικά: «Αυτοί δεν κοιτούν τα προνόμια που θα λάβουν οι εταιρείες μας... Η συμφωνία φιλίας επιτρέπει στην Ιταλία ευκολότερη πρόσβαση στο φυσικό αέριο της Λιβύης, το οποίο θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο». Πράγμα που επιβεβαιώθηκε σύντομα από τη δήλωση του Καντάφι ότι «η Ιταλία θα έχει την προτεραιότητα στους τομείς του πετρελαίου και φυσικού αερίου και σε άλλους τομείς επενδύσεων».

Τα γεγονότα της Λιβύης και η επέμβαση του ΝΑΤΟ

Αν και οι μαζικές κινητοποιήσεις κατά του καθεστώτος Καντάφι είχαν να κάνουν με τον αντιλαϊκό χαρακτήρα του, δεν μπορεί να αγνοηθεί η σύνθεση των φορέων της «αντιπολίτευσης» που αποτελούνταν από γαλλοθρεμμένους υπερασπιστές των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», φιλοβρετανούς «ισλαμιστές» και φιλοαμερικανούς «διαφωνούντες», που προέρχονταν από τους κόλπους του καθεστώτος Καντάφι, με τις ανάλογες «διασυνδέσεις» τους με τα αντίστοιχα μονοπώλια και κράτη.
Να σημειωθεί εδώ ότι πριν από τα γεγονότα της Λιβύης είχαν πρόσφατα προηγηθεί: 1) Η επέμβαση της Γαλλίας στην Ακτή Ελεφαντοστού για τη «δικαίωση» του υποψηφίου Προέδρου Αλασάν Ουαταρά εις βάρος του Λοράν Γκμπάγκμπο που συνελήφθη αργότερα. 2) Τα γεγονότα της Τυνησίας με την ανατροπή του Μπεν Αλι από το στρατό και τμήμα του επιχειρηματικού κόσμου της χώρας.
3) Η διαδικασία της απόσχισης του Νοτίου Σουδάν που ξεκίνησε με το δημοψήφισμα 9 - 15 Γενάρη του 2011 και ολοκληρώθηκε τυπικά στις 9/7/2011.
4) Την ίδια χρονιά, συνέβησαν και τα γεγονότα της Αιγύπτου που βαφτίστηκαν «επανάσταση της 25 Γενάρη» στο πλαίσιο της περίφημης «Αραβικής Ανοιξης», που ξεσήκωσε «σύννεφα σκόνης» γύρω από τις πραγματικές προθέσεις και στόχους των ντόπιων και ξένων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Από την πλευρά μας, επιβάλλεται να σημειώσουμε ότι το αστικό καθεστώς Καντάφι αποτελούσε (παρά τη σαθρότητά του η οποία αποδείχτηκε αργότερα) ένα εμπόδιο στην εγκατάσταση στρατιωτικής παρουσίας της αμερικανικής διοίκησης του Πενταγώνου για την Αφρική: AFRICOM. Η σύσταση της AFRICOM εγκρίθηκε το 2007 επί προεδρίας Μπους, όταν η Κίνα κυρίως (και άλλες δυνάμεις) άρχισε να διεισδύει οικονομικά σε αρκετές χώρες της Αφρικής.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι έναν μόλις μήνα μετά την κατάληψη της Τρίπολης (και τον ίδιο μήνα που δολοφονήθηκε ο Καντάφι) οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την πρόθεση αποστολής στρατιωτικών δυνάμεων της AFRICOM σε τέσσερις χώρες της Αφρικής. Παράλληλα με την ανακοίνωση διεξαγωγής δεκατεσσάρων πρωτόγνωρων στρατιωτικών γυμνασίων σε χώρες της Αφρικής για το 2012, πράγμα που ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί με την παραμονή του καθεστώτος Καντάφι, το οποίο διέθετε 150 δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις στις αφρικανικές χώρες και ήταν ο βασικός χρηματοδότης του Οργανισμού της Αφρικανικής Ενωσης.
Η Λιβύη ως μεγάλη χώρα με σημαντική θέση στην Μεσόγειο διαθέτει ακτές μήκους 1.770 χλμ., και ένα πλούσιο υπέδαφος σε υδρογονάνθρακες. Αποτελεί σημαντικό οικονομικό έδαφος με γεωστρατηγική θέση, που κάλλιστα θα μπορούσε, όπως στο παρελθόν, να «φιλοξενήσει» στρατιωτικές βάσεις του ευρω-αμερικανικού ιμπεριαλισμού και όχι μόνον.
Συνεπώς, οι δύο αστικοί αντιμαχόμενοι πόλοι («κοσμικός» και «ισλαμικός») καλούνται να αναλάβουν πολύμορφες «δεσμεύσεις» απέναντι στο κουβάρι των συμφερόντων των περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων της ιμπεριαλιστικής πυραμίδας, που, βέβαια, δεν έχουν καμία σχέση με τα εργατικά - λαϊκά συμφέροντα.

Οι αστικές κυβερνήσεις της Ελλάδας στο ζήτημα της Λιβύης

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου (και φίλο του Καντάφι), ενεργώντας για λογαριασμό της αστικής τάξης της Ελλάδας, έστειλε στο Κατάρ, στις 29/8/2011 τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ για να συμμετάσχει σε «σύσκεψη με σκοπό τη συζήτηση θεμάτων που αφορούν τις επιχειρήσεις στη Λιβύη». Να σημειωθεί ότι το Κατάρ, μαζί με το καθεστώς Ερντογάν, αποτελούν τους βασικούς «σπόνσορες» των «Αδελφών Μουσουλμάνων» και λοιπών «ισλαμιστών και τζιχαντιστών». Επιπλέον, το Κατάρ είναι η 1η δύναμη στην παραγωγή του υγροποιημένου φυσικού αερίου διεθνώς.
Η ελληνική κυβέρνηση, τότε, συμμετείχε δραστήρια στην ΝΑΤΟική επέμβαση στη Λιβύη. Παραχώρησε βάσεις και αεροδρόμια γι' αυτήν. Υπολογίζεται πως συνολικά στις 145 μέρες αεροπορικών επιχειρήσεων έγιναν περίπου 7.500 έξοδοι ΝΑΤΟικών αεροσκαφών. Στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν πως περίπου το 40% έγινε από ελληνικές βάσεις. Σύμφωνα με δημοσιεύματα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, το κόστος αυτών των επιχειρήσεων υπερέβη τα 100 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι της χώρας, σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης πλήρωσαν περισσότερα από 30 εκατ. ευρώ το μήνα για τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς ενάντια στο καθεστώς Καντάφι. Οχι, βέβαια, τυχαία. Ηδη τότε η συμμετοχή των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και βάσεων έδωσε τη δυνατότητα διεκδίκησης για τους Ελληνες επιχειρηματίες τμήματος από την ανοικοδόμηση της Λιβύης. Επίσης, όχι τυχαία, ο τότε Ελληνας Αρχηγός ΓΕΕΘΑ αναφέρθηκε «στην εξαιρετική τεχνογνωσία και τις δυνατότητες των κατασκευαστικών εταιρειών της χώρας και τη σημασία του Πολυεθνικού Συντονιστικού Κέντρου Στρατηγικών Θαλασσίων Μεταφορών (ΠΟΣΚΕΣΘΑΜ) στη διακίνηση μέσων και υλικών προς και από τη Λιβύη».
Τότε ο ΣΥΡΙΖΑ, από τη μια χαιρέτιζε τη λεγόμενη «αραβική άνοιξη» στη Λιβύη, και από την άλλη κατήγγελλε τη «βαρβαρότητα μιας ΝΑΤΟικής επέμβασης».
Τώρα, που είναι στην κυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ δεσμεύεται ότι θα κινείται πάνω στις «ράγες» της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, και δεν έχει κανένα πρόβλημα τα στελέχη του να καλωσορίζουν την αρμάδα του ΝΑΤΟ στον Πειραιά.
Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου τυχαία η επικίνδυνη προπαγάνδα του ΥΠΕΞ της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ που μιλά άλλοτε για «υλοποίηση της ελληνικής πρωτοβουλίας για την προστασία των χριστιανικών κοινοτήτων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής» και άλλοτε για «προστασία όλων των θρησκευτικών και εθνικών κοινοτήτων της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής που απειλούνται από τη θρησκευτική μισαλλοδοξία και φανατισμό». Στην πραγματικότητα, και οι «χριστιανοί» των παραπάνω χωρών, που είναι αναπόσπαστο κομμάτι των λαών και της εργατικής τάξης των χωρών της περιοχής, βιώνουν τις βάρβαρες συνέπειες των επεμβάσεων ΝΑΤΟ, ΗΠΑ, ΕΕ και των συμμάχων τους, στις οποίες συμμετέχουν κι οι εκάστοτε αστικές κυβερνήσεις της Ελλάδας για λογαριασμό της αστικής τάξης. Ασχετα αν το «πρόσημό» τους είναι το «δεξιό», το «αριστερό», ή αυτό της «εθνικής σωτηρίας». Προσφέρουν απλόχερα τη μόνη «σωτηρία» που μπορούν, αυτή της διευκόλυνσης των επιχειρηματικών συμφερόντων, που στηρίζονται στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.
Σημείωση:
1. Το κόμμα διαλύθηκε στα μέσα της δεκαετίας του '70, και αντικαταστάθηκε με τις «επαναστατικές επιτροπές». Πράγμα που σήμαινε την ανυπαρξία οποιουδήποτε αστικού πολιτικού κόμματος με τα κλασικά χαρακτηριστικά.